hawlati767

19
تىةت بة هاو تايبي���������ن ئ����ام����ارى دوا تى ةكي يةكانى كخستن ريشكراىى كوردستان، ئا نيشتمانمةكانىى ئةندا ذمارةكات كة دة%50 ��ذةى زبة، ب��ةري ئ�ةو حيميكردووة. كةةكانى كخستن دنى ريكر ئاماركردايةتى بةبإيارى سةر تى ةكي ي كداية لةكاتيوة، بو حيزبة ئةو ئةنجومةنى ��ب��ذاردن��ى ه��ةل تيش ةكييةء ي وة زطاكان بةإي ثاريكردنى طةى ئامار ت لةري يةوي دةبارةى قةوة،ةكانية كخستن ريت. ةى خؤى بزاني راستةقين ئامارىمى دوا ى ئةنجا بةثي كة تى ةكي يةكانى كخستن رياب��ردوودا ر هةفتةى لةضةند خاوةنىمدرا، ئةو حيزبة ئةنجاوةش ئة ئةندامة، ه�ةزار220 ئامارةكانى ى بةثي كداية لةكاتي هةزار450 تى ةكيوتر، يشو ثيوة. ئةندامى هةبو يونس ع�ةب�دو مان سليى ب�ا ئةنجومةنى ئةندامى تى، ةكي ي كخستنى ري مةكتةبى ذم��ارةى دابةزينى ه�ؤك�ارى ئةو بؤ حيزبةكةى،مانى ئةندا لةدوا كةوة تة إي دةطي وازة شيةكانى كخستن ريكردنى ئاماريإةويان كردووة.زبةكةيدا ثة حي بؤ كدا دواني لةليوبراو، نا ضةوانةى بةثي« وت�ىت�ى ه�اوو، ��ش��و ئ���ام���ارةك���ان���ى ث��يندامجارةما ئةكردنى لةئاماررمانام ء دؤست ء هةوادا ئةند تةنياوة،ت��ة ج��ي��اك��ردووة كةوة بةئةندام نوسيوةمان ئةوان.»يقين ئةندامى حةقةرمين ن دكتؤر ه�اوك�ات،كردايةتى ئةندامى سةر عوسمانةكشةكردنى ثاش تى، ةكي ي حيزبةكةىةكانى كخستن ريوة، تة إي دةطي هؤكار سى بؤوةىونةتين لةجيابوش بري ئةوانيوةكان كخرا ريونى بو ط�ؤإان،تنةبةرى طر حيزبء بةبةديلى ل�ةدوانستييانة زا �وازى ش�يردا. ئاما تى، ةكي يثرسةى بةر ئةو كة دواوةكاتةوةشدة جةخت لة كى وازي بةشي تى ةكي ي ئامارىم�دراوة، ئ�ةن�ج�انستييانة زادووة ذم�ارةىوةش واي�ك�ر ئ��ة حيزبمانى ئةندا راستةقينةىت. ربكةوي دة �ز وة، ئ�اريى خ��ؤش��ي��ة كردايةتى ئةندامى سةر عةبدووة دةكات بؤ ئة تى، ئاماذة ةكي ي ل�ةرووىك حيزبيو هةمو كة ئةندامء ذم�ارةى كخستنء ري كشانء لةهةلوة،ةنطرانييةي نداية.كشا دااية بةبةراورد يو ، ثي عةبدو ى ، سالابردوودا ى ر سال10 لةطةيوةندى ئةندام ثةترين ثار زؤروة تيية ةكي يةكانى كخستن بةريشكراىروةك ئا، ه��ة ك��ردووةوةىون�ةك���ات ك��ة ج�ي�اب�و دةنيش، كةم تاوةى طؤإا بزووتنة لةسةروة زؤر كاريطةرى هةبو تى. ةكيةكانى ي كخستن ري3 بؤ لتي هاوwww.hawlati.co ةريدةكاتي رةنج د ئةهليية ضاثخانةي طشتيي سياسيةكي رؤذنامةيتى هاو ث. كوردستان، مى هةري حكومةتى س�ل�وك�ى ���ط���ةى ي���اس���اى ل���ةريوة دةكات، كار بؤ ئةوةنبةرانة فةرماكانىزير ء ثلةباوة ديارى بة بةخشينىر بكات.وردا حكومةت، سنو بة �ط�ا ري ياساية، ئ��ةو ى بةثي هيض �ت ن�ادري حكومىثرسانى بةر نرخةكةىن ئةطةربطرك وةرية دياريت. اتر بير دينار زي هةزا250 لة ذى وتةبيةحمود م كاوة دكتؤر بؤ كدا دواني لةلي م، هةري حكومةتى سلوكياسايلةي» وت��ىت��ى ه��او كي ثرسية كة هيض بةربةران هةي فةرمانت ئةطةر بطرياري وةرت دي نابي حكومي هةزار250ة نرخةكةي لةي ئةو دياري.»ت اتر بي دينار زي حكومةتىيةىثرسة با ئةو بةر كة ئةطةروةكاتةوةدة م، جةخت لة هةريو، نرخة زياتر بويةكة لةو بإى دياريمي تةسلييةكة دياري ويستة ثي ئ�ةوات. حكومةت بكري ��ران ك�ى ت���رةوة، ض��اوديي�ة ل�ة حكومةتنطاوةى هة ئةورنطى لةط طاى نواية زؤر ري يا وة ء ثيكةنةمدة كة ى، ندةل طةةبإكردنى بن بؤ هةية تر تةبةر. ري بطي مامؤستا سماقةيى ئ��ةي��وبورى زان��ك��ؤى ��ذى ئ��اب��و ل��ةك��ؤل��يت دةزاني ويستى بةثيحةددين، سةي�ةك دي��ارى �وة ��ر بةهيض ش�ي وةزي نرخى ئةطةرةنانةت تت، نةطري وةر ديناريش ه�ةزار نج لةثييةكة دياريت. كةمتر بيواية ئةطةر حكومةت ي روةها ثي هة ئةوا بكات، بنةبإ ى ندةل طةت ةوي بي تةبةر. طرية بي طاى تر هةي ري2 بؤ ل ديارى بةخشينىثرسانى حكومى بةبةر ت دةكري سنوردار دانة)10000( اذ ت دينار)1000( نرخيانةكانكخستن ى ريين ئامارى فةرمي ى دواي بةثيميكردووة كة%50 مةكانيى ئةندا تي ذمارة ةكي ي2011/9/21 مة ضوارشةم)767( ذمارةردةم بةربةستةكانى بة كضانن ن يان دةشكيكردن كار بؤ يةكةمجاربارةيي لةاري زاني فأؤكةوانةقييةكان را عيوة تة ودةكري ب6 ل14 ل2011 سةندنىرة سامى: ثة د. ئارىجة لة كوردستان رثةن شي نةخؤشيسيدارة كى مةتر وازي بة شي15 لمى سؤران:ائيمقا قرزانى، بةجورئةتء ضيرظان با نير دةدات بأيا را خيطرتن.. مان سةيرترين10 ل4 ل

description

hawlati newspaper

Transcript of hawlati767

Page 1: hawlati767

تايبةت بة هاوآلتى

دواي���������ن ئ����ام����ارى يةكَيتى رَيكخستنةكانى ئاشكراى كوردستان، نيشتمانى ئةندامةكانى دةكات كة ذمارةى %50 ب��ةرَي��ذةى حيزبة، ئ��ةو

كةميكردووة.رَيكخستنةكانى ئاماركردنى يةكَيتى بةبإيارى سةركردايةتى لةكاتَيكداية بووة، حيزبة ئةو ئةنجومةنى ه��ةَل��ب��ذاردن��ى ثارَيزطاكان بةإَيوةيةء يةكَيتيش ئاماركردنى لةرَيطةى دةيةوَيت قةبارةى رَيكخستنةكانيةوة،

راستةقينةى خؤى بزانَيت.ئامارى دوا ئةنجامى بةثَيى كة يةكَيتى رَيكخستنةكانى راب���ردوودا هةفتةى لةضةند خاوةنى حيزبة ئةو ئةنجامدرا، ئةوةش ئةندامة، ه��ةزار 220ئامارةكانى بةثَيى لةكاتَيكداية هةزار 450 يةكَيتى ثَيشووتر،

ئةندامى هةبووة.يونس ع��ةب��دوآل سلَيمان ب��اآلى ئةنجومةنى ئةندامى يةكَيتى، رَيكخستنى مةكتةبى ذم��ارةى دابةزينى ه��ؤك��ارى ئةو بؤ حيزبةكةى، ئةندامانى لةدوا كة دةطَيإَيتةوة شَيوازة

رَيكخستنةكانى ئاماركردنى حيزبةكةيدا ثةيإةويان كردووة.

بؤ لةلَيدوانَيكدا ناوبراو،

»بةثَيضةوانةى وت��ى ه��اوآلت��ى ئ���ام���ارةك���ان���ى ث��َي��ش��وو، ئةمجارةماندا لةئاماركردنى

هةوادارمان ء دؤست ء ئةندام تةنيا ج���ي���اك���ردووةت���ةوة، ئةوانةمان بةئةندام نوسيووة كة

ئةندامى حةقيقين«.نةرمين دكتؤر ه��اوك��ات، عوسمان ئةندامى سةركردايةتى

ثاشةكشةكردنى يةكَيتى، حيزبةكةى رَيكخستنةكانى دةطَيإَيتةوة، هؤكار سَى بؤ

ئةوانيش بريتين لةجيابوونةوةى رَيكخراوةكان بوونى ط��ؤإان، طرتنةبةرى حيزبء بةبةديلى ل��ةدوا زانستييانة ش��َي��وازى

ئاماردا.يةكَيتى، بةرثرسةى ئةو دوا كة لةوةشدةكاتةوة جةخت بةشَيوازَيكى يةكَيتى ئامارى ئ��ةن��ج��ام��دراوة، زانستييانة ئ��ةوةش واي��ك��ردووة ذم��ارةى حيزب ئةندامانى راستةقينةى

دةربكةوَيت.ئ��ارَي��ز خ��ؤش��ي��ةوة، الى سةركردايةتى ئةندامى عةبدوآل دةكات ئةوة بؤ ئاماذة يةكَيتى، ل��ةرووى حيزبَيك هةموو كة ئةندامء ذم��ارةى رَيكخستنء لةهةَلكشانء اليةنطرانييةوة،

داكشانداية.بةبةراورد ثَييواية عةبدوآل، لةطةأل 10 ساَلى رابردوودا، ساَلى ثةيوةندى ئةندام زؤرترين ثار يةكَيتييةوة بةرَيكخستنةكانى ئاشكراى ه��ةروةك ك��ردووة، دةك���ات ك��ة ج��ي��اب��وون��ةوةى تا كةم طؤإانيش، بزووتنةوةى لةسةر هةبووة كاريطةرى زؤر

يةكَيتى. رَيكخستنةكانى

بؤ ل3

هاوآلتيwww.hawlati.co

رؤذنامةيةكي سياسيي طشتيي ئةهليية ضاثخانةي رةنج دةريدةكات

ث. هاوآلتى

كوردستان، هةرَيمى حكومةتى ل���ةرَي���ط���ةى ي���اس���اى س��ل��وك��ى دةكات ئةوة بؤ كار فةرمانبةرانةوة، بةخشينى ديارى بةوةزير ء ثلةباآلكانى

حكومةت، سنووردار بكات.بة رَي��ط��ا ياساية، ئ��ةو بةثَيى هيض ن��ادرَي��ت حكومى بةرثرسانى نرخةكةى ئةطةر وةربطرن ديارييةك

لة 250 هةزار دينار زياتر بَيت.وتةبَيذى مةحمود كاوة دكتؤر بؤ لةلَيدوانَيكدا هةرَيم، حكومةتى سلوكي «لةياساي وت��ى ه��اوآلت��ى فةرمانبةران هةية كة هيض بةرثرسَيكي حكومي نابَيت دياري وةربطرَيت ئةطةر هةزار لة250 نرخةكةي دياريية ئةو

دينار زياتر بَيت«.حكومةتى باآليةى بةرثرسة ئةو هةرَيم، جةخت لةوةدةكاتةوة كة ئةطةر

بوو، زياتر نرخة لةو ديارييةكة بإى تةسليمي ديارييةكة ثَيويستة ئ��ةوا

حكومةت بكرَيت.ل��ةالي��ةك��ى ت���رةوة، ض��اودَي��ران حكومةت هةنطاوةى ئةو لةطرنطى رَيطاى زؤر ثَييانواية ء كةمدةكةنةوة طةندةَلى، بنةبإكردنى بؤ هةية تر

بطيرَيتةبةر.مامؤستا سماقةيى ئ��ةي��وب ل��ةك��ؤل��َي��ذى ئ���اب���وورى زان��ك��ؤى دةزانَيت بةثَيويستى سةآلحةددين، دي��ارى ش��َي��وةي��ةك بةهيض وةزي���ر نرخى ئةطةر تةنانةت وةرنةطرَيت، ديناريش ه��ةزار لةثَينج ديارييةكة

كةمتر بَيت.حكومةت ئةطةر ثَييواية هةروةها ئةوا بكات، بنةبإ طةندةَلى بيةوَيت

رَيطاى تر هةية بيطرَيتةبةر.

بؤ ل2

بةخشينى ديارى بةبةرثرسانى حكومى

سنوردار دةكرَيت

نرخ )1000( دينار ترياذ )10000( دانة

بةثَيى دوايين ئامارى فةرميى رَيكخستنةكانيان

يةكيَتي ذمارةى ئةندامةكاني 50% كةميكردووة

ذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21

كضان بةربةستةكانى بةردةم كاركردنيان دةشكيَنن

بؤ يةكةمجار زانياريي لةبارةي

فأؤكةوانة عَيراقييةكان

بآلودةكريَتةوة ل6

ل14

2011

د. ئارى سامى: ثةرةسةندنى نةخؤشي شَيرثةنجة لة كوردستان

ل 15بة شَيوازَيكى مةترسيدارة

قائيمقامى سؤران:نَيضيرظان بارزانى، بةجورئةتء

خَيرا بأيار دةدات

سةيرترين مانطرتن..

ل 10 ل 4

Page 2: hawlati767

رؤذنامةيةكي سياسيي طشتيي ئةهليية ضاثخانةي رةنج دةريدةكات

www.hawlati.infoهاوآلتي

يةكَيتى؛ دروستبوونى بزووتنةوةى طؤإان، بة هؤكارَيكى كةمبوونةوةى ئةندامةكانيان دةزانن فؤتؤ: ئارا ئيبراهيم

ث. هاوآلتى

ئ���ام���ر ف���ةوج���َي���ك���ى كة تاَلةبانى سكرتاريةتى هةَليكوتاية رابردوو هةفتةى ئاسايشى ب��ارةط��اى س��ةر تا دادوةر بةبِريارى كفرى، دةكرَيت تةوقيف 10/2 رؤذى لةبةإَيوةبةرايةتى لةئَيستادا ء ئ��اس��اي��ش��ى ط��ةرم��ي��ان

دةستبةسةرة.ئاطادار سةرضاوةيةكى ل��ةدؤس��ي��ةك��ة، ب��ةه���اوآلت���ى ح��ةم��ةخ��ان «س����االر وت دوو ف���ةوج���ةك���ة، ئ��ام��ر س��ك��اآلى ل��ةس��ةر ت��ؤم��ار لةاليةن سكاآليةك ك��راوة، ء ئاسايشةوة كارمةندةكةى لةاليةن دووةميش سكاآلى ئاسايشى بةإَيوةبةرايةتى

طةرميانةوة«.ئ���ةو س��ةرض��اوةي��ة كة بآلوبكرَيتةوة، ناوى نةيويست كة ئ���ةوة رون���دةك���ات���ةوة ئاسايش ك��ارم��ةن��دةك��ةى سكاآلى لَيدانيةوة بةهؤى ئاسايش بةآلم تؤماركردووة، فةوجةكة ئامر ئةوةى بةهؤى سةريان، ب��ردووةت��ة هَيزى

سكاآليان تؤماركردووة.

ه��ةوَل��ي��دا زؤر ه���اواَلت���ى لَيدوانى عةلى شةهيد محةمةد ئاسايشى ب��ةإَي��وةب��ةرى بةآلم وةربطرَيت، طةرميان

هةوَلةكان بَى ئةنجام بوون.ئةو راب��ردوودا، لةماوةي سةر هةَليكوتاية فةوجة ئامر لة تةقةي كفري و ئاسايشي كارمةندَيكي و كرد بارةطاكة بة دواتر رفاند وو ئاسايشيان

كفريدا لةناو برينداركراوي هؤيةشةوة بةو دؤزراي��ةوة. ساالر حةمةخان لةقةآلضواالن فةوجةكةش دةستطيركرا و بؤ طواسترايةوة لةكفرييةوة

بةغدا.19ى دووشةممة رؤذى لةقةآلضواالنةوة مانطةش، ئةم ئاسايشى بؤ طواسترايةوة

طةرميان.

ئةيلول 2011- لةكؤتايي ثَيشبإكَيي )ماجينا( رةم��ةزان كورتةنامةي خةآلتة ئاسياسَيَل، لةكؤمثانياي طةورةكة كة بإى 50 مليؤن دينارى تةمةن كضَيكى بؤ ب��وو، عَيراقى )الظة بةناوى دةرض��وو ساَل 15دانيشتووى محةمةد( س��ةردار

شارى سلَيمانى.ثَيشبإكَييةي ئ��ةم ئاسياسَيَل رةم��ةزان��ي مانطي ل��ةس��ةرةت��اي هةلي و ئاراوة، هَيناية ئةمساَلةوة بةشداربوواني هةموو بةخشية كة ثؤستثةيد و ثريثةيد هَيَلي طةلَيك خةآلت بةدةست بَينن، تيايدا 3 كة تَيدابوو رؤذان��ةي خةآلتي خةآلتي هةروةها ديناربوو مليؤن لة بوو، دينار مليؤن هةفتانة كة 6 50 كة خةآلتدا طةورةترين ث��اَل

مليؤن دينار بوو.)الظة سةردار محةمةد( خوَيندكارى لةاليةن و بنةإةتيية دةيةمى ثؤلى محةمةد )ت��اه��ي��ر ي���ةوة م��ام��ى

ساَلَيك ضةند ثَيش ساَلح( حةمة بةديارى ئاسياسَيَلى سيمكارتَيكى بؤ كإاوة كة بةناوى مامييةوة بووة، خةآلتةكة وةرطرتنى لةكاتى بؤية بةثَيى ئامادةبوو الظة لةطةَل مامى

رَيكارة ياساييةكان.بةشدارى رةمةزاندا لةمانطى الظة و كردووة ماجيناى ثَيشبِركَيكانى تةنها هةشت كورتة نامةى ناردووة خاوةنى بووة لةتيروثشكةكةدا و

خةآلتة طةورةكة.

«ئةو وتى محةمةد س��ةردار الظة ساتةى لة ئاسياسَيَلةوة تةلةفؤنيان مليؤن كة 50 ثَييانوتم و كردم بؤ دينارم بردووةتةوة، باوةإم نةكرد هةشت تةنها م��ن وت��م ضونكة

كورتةنامةم ناردووة«.الظة وتيشى «ئَيستا تةواو دَلنيابووم ئاسياسَيَل كةثَيشبِركَيكانى بةشَيوةيةكى دادثةروةرانة و بةبَى جياوازى بةإَيوة دةضَيت و هةموو هةية بردنةوةى ضانسى كةسَيك

طةر يةك كورتة نامة بنَيرَيت«.ئةحمةد د.دي���ار بؤنةيةوة ب��ةم جَيبةجَيكردني ب��ةإَي��وةب��ةري رايطةياند ئاسياسَيَل كؤمثانياي لةسةر خةآلتكردني «ئَيمة سورين بةشداربووانمان و رَيزطرتن لةوةي ئَيمةيان خزمةتطوزارييةكاني هةَلبذاردوة و باوةإيان بة ئَيمةية، ئاراي هَينانة لةرَيطةي ئةمةش ثةيوةنديان كة طةورة ثَيشبإكَيي لة كؤمثانياوة بة دةك��ات ثتةو ثَيشكةشكردني سود ضوارضَيوةي

و خؤشي ثَيكةوة«.ئةيلول ضواري تا كة ثَيشبإكَيكة دياريكردني بة ب��وو ب���ةردةوام هةموو بة كؤتاييهات براوةكان و هةفتانةكان و رؤذان��ة خةآلتة بة ثَيشبإكَي خةآلتي طةورةترين ضانسى و قورعة بة ثشتبةستن كة هةبوو بةشداربوويةك هةموو خةآلتةكةى بؤ دةربضَيت طةر يةك

كورتة نامةشى ناردبَيت.

بة هةشت كورتة نامة كضَيكى تةمةن 15 ساَل 50 مليؤن دينارى بردةوة

ث. هاوآلتى

سياسى مةكتةبى ئةندامَيكى كاديرانةى ئةو حيزبى سؤسياليست، سةر بةمةَلبةندى سؤرانى حيزبةكةى ك��ة ض��ةن��د رؤذَي����ك ل��ةم��ةوب��ةر بة«طةندةَل« دةستيانلةكاركَيشايةوة،

ناودةبات.ض��ةن��د رؤذَي����ك ل��ةم��ةوب��ةر، سؤسياليست كاديرى ذم��ارةي��ةك دةستيانلةكاركَيشايةوة، لةسؤران ل��ةراط��ةي��ةن��دراوَي��ك��دا ه��ؤك��ارى بؤ دةستلةكاركَيشانةوةكانيان

طةندةَلىء ناعةدالةتى طَيإايةوة.رزط��ار حاكم ل��ةم��ب��ارةي��ةوة، حيزبى سياسى مةكتةبى ئةندامى وتى ه���اوآلت���ى ب��ؤ سؤسياليست، «ئةوانةى دةستيان لةكاركَيشاوةتةوة ء طةندةَلن خؤيان خةَلكَيكن كؤمةَلة طةندةَلى قورطى خؤيانى طرتووةتةوة«.

سؤسياليست، بةرثرسةى ئةو ئاماذة بةوة دةدات كة دواى كؤنطرة، كردووةء مةَلبةندةكانيان تةشكيالتى ئةو بطةنة نةيانتوانيووة كةسانة ئةو بؤية ب��ووة، مةبةستيان «ثالنة«ى

دةستيانلةكاركَيشاوةتةوة.

ئا: هاوآلتى

ئ��ام��ارى نوَيترين بةثَيى ذم���ارةى رَيكخستنةكانيان، نيشتيمانى يةكَيتى ئةندامانى ك���وردس���ت���ان ب����ةب����ةراورد ثَيشوو، ساآلنى بةئامارةكانى

بةرَيذةى 50% كةميكردووة.رَيكخستنةكانى ئامارى دواين يةكَيتى، لةضةند هةفتةى رابردوودا ئةنجامدرا، تَييدا ئةو كةمبوونةوةية لةذمارةى ئةندامان، دةردةكةوَيت.

رَيكخستنةكانى ئاماركردنى سةركردايةتى بةبإيارى يةكَيتى ئةو حيزبة، لةكاتَيكداية هةَلبذاردنى بةإَيوةية ثارَيزطاكان ئةنجومةنى لةرَيطةى دةيةوَيت يةكَيتيش ء رَيكخستنةكانيةوة، ئاماركردنى خؤى راستةقينةى ق��ةب��ارةى

بزانَيت.

بةثَيى دوائامار يةكَيتى 220 هةزار ئةندامى هةية

ئامارى دوا ئةنجامى بةثَيى رَيكخستنةكانى يةكَيتى كة لةضةند ئةنجامدرا، راب���ردوودا هةفتةى هةزار 220 خاوةنى حيزبة ئةو ئةندامة، ئةوةش لةكاتَيكداية بةثَيى ئامارةكانى ثَيشووتر، يةكَيتى 450

هةزار ئةندامى هةبووة.باآلى ئةنجومةنى ئةندامَيكى يةكَيتى، رَيكخستنى مةكتةبى ه��ؤك��ارى داب��ةزي��ن��ى ذم���ارةى ئةو بؤ حيزبةكةى، ئةندامانى لةدوا كة دةطَيإَيتةوة شَيوازة

رَيكخستنةكانى ئاماركردنى حيزبةكةيدا ثةيإةويان كردووة.

يونس، ع��ةب��دوآل سلَيمان وتى ه��اوآلت��ى بؤ لةلَيدوانَيكدا «بةثَيضةوانةى ئامارةكانى ثَيشوو، ئةمجارةماندا لةئاماركردنى هةوادارمان ء دؤست ء ئةندام ئةوانةمان تةنيا جياكردووةتةوة،

ئةندامى كة نوسيووة بةئةندام حةقيقين«.

ئةنجومةنى ئةندامةى ئ��ةو باآلى مةكتةبى رَيكخستنى يةكَيتى، ئ��ةوة روون��دةك��ات��ةوة ك��ة هةر ثابةند ئةطةر يةكَيتى، ئةندامَيكى نةبووبَيت بةمةرجةكانى ئةندامَيتى لةدوا نةدات، مانطانة ئابوونةى ء

هةذماريان ئةندام وةكو ئاماردا نةكردووة.

لةدوا ئةطةر ثَييواية هةروةها اليةنطريان ء دؤس��ت ئ��ام��اردا، بةئةندام بنووسياية، ئةوا ئةنجامى ئةوتؤى جياوازييةكى ئامارةكة ئامارةكانى ئةنجامى ل��ةط��ةَل

ثَيشووتردا نةدةبوو.

ثاشةكشةكردنى هؤكارةكانى يةكَيتى لةرووى رَيكخستنةوة

سةركردايةتى ئةندامَيكى ي��ةك��َي��ت��ى، ث��اش��ةك��ش��ةك��ردن��ى بؤ حيزبةكةى رَيكخستنةكانى ئةوانيش دةطَيإَيتةوة، هؤكار سَى طؤإان، لةجيابوونةوةى بريتين بةديلى بة رَيكخراوةكان بوونى

شَيوازى طرتنةبةرى حيزبء زانستييانة لةدوا ئاماردا.

عوسمان نةرمين دك��ت��ؤر ئةندامى ئةنجومةنى سةركردايةتى ئاماذة بؤ ئةوة دةكات كة يةكَيتى، بةشَيوازَيكى يةكَيتى، ئامارى دوا ئةوةش ئةنجامدراوة، زانستييانة راستةقينةى ذمارةى وايكردووة

ئةندامانى حيزب دةربكةوَيت.بؤ لةلَيدوانَيكدا ن��اوب��راو، ئامارةكانى «لةكاتَيكدا وتى هاوآلتى ئةنجام زانستييانة ثَيشووتر نةدراوة، بؤ نموونة لةسةر ذمارةى لةمةَلبةندةكان ثرسيار ئةندامان دةكراو دةيانوت ئةوةندة ئةنداممان

هةية«.ب��ةب��إواى ئ��ةو ئ��ةن��دام��ةى س���ةرك���رداي���ةت���ى ي��ةك��َي��ت��ى، خؤيان زي��ات��ر خ��ةَل��ك لةئَيستا وةكو دةبيننةوة لةرَيكخراوةكاندا لةحيزب، بؤية خةَلك هةية هةوادار ثرؤذةى ء يةكَيتيية دةنطدةرى ء نيية ئةندام بةآلم بةدَلة، يةكَيتى

لةرَيكخستنةكانيدا.خةَلك وتى«جاران هةروةها ه��ةب��ووة خ��ؤى ه��ةَل��واس��ي��ووة هةذمار كادير وةكو بةكةسَيكدا بةآلم نةكردووة، ئيشى ء كراوة

ئَيستا ئةوة نةماوة«.عوسمان، نةرمين دك��ت��ؤر ج��ةخ��ت ل��ةوةش��دةك��ات��ةوة كة لةيةكَيتى، طؤإان جيابوونةوةى ك��اري��ط��ةرى ه��ةب��ووة ل��ةس��ةر ئةوان ضونكة رَيكخستنةكانيان،

لةيةكَيتى جيابوونةوةتةوة.

بةرثرسى مةَلبةندى سؤران: يةكَيتى لةطةشةكردنداية

سؤرانى مةَلبةندى بةرثرسى دةكات ئةوة بؤ ئاماذة يةكَيتى، ل��ةرووى حيزبَيك هةموو كة ء ئةندام ذم��ارةى ء رَيكخستن لةهةَلكشانء اليةنطرانييةوة،

داكشانداية.بةرثرسى ع��ةب��دوآل، ئارَيز لةلَيدوانَيكدا س��ؤران، مةَلبةندى دابةزينى هؤكارى هاوآلتى، بؤ يةكَيتى رَيكخستنةكانى ذمارةى ثَيوةرانة ئةو بؤ ئامار، دوا بةثَيى ئاماردا ل��ةدوا كة دةطَيِرَيتةوة

ئيشيان ثَيكردووة.مةَلبةند ب��ةرث��رس��ةك��ةى ك��ة ل��ةه��ةم��ان��ك��ات��دا ئ��ةن��دام��ى جةخت يةكَيتيية، سةركردايةتى لةسةرئةوةدةكاتةوة كة بةبةراورد لةطةَل 10 ساَلى رابردوودا، ساَلى ثةيوةندى ئةندام زؤرترين ثار حيزبةكةيةوة بةرَيكخستنةكانى

كردووة.ب��ةب��إواى ئ��ارَي��ز ع��ةب��دوآل، ه��ةرض��ةن��دة ج��ي��اب��وون��ةوةى ب��زووت��ن��ةوةى ط���ؤإان ك��ةم تا لةسةر هةبووة كاريطةرى زؤر بةآلم يةكَيتى، رَيكخستنةكانى هاتنى رَي��ذةى ئةوةشدا لةطةَل يةكَيتى ن��او بؤ ن��وَى ئةندامى

لةئاستَيكى بةرزداية.لةدوا وتى«بةآلم هةروةها كارى جياوازتر ثَيوةرى ئاماردا ئةندامان ذمارةى بؤية ثَيكراوة،

كةمتر بووة«.

سعود هاشم

حكومةتى هةرَيمى كوردستان، كة دةب��إَي��ت دايكَيك مووضةى وارسى ء شةهيدة دوو خاوةنى

يةكَيك بووة لةكوإةكانى.ن��ةس��ري��ن ج��ي��ه��اد، داي��ك��ى )ئازاد بةناوةكانى شةهيدة دوو ئيبراهيم ء ح��ةوَي��زى ك��ةري��م

لةمانطى ح���ةوَي���زى(، ك��ةري��م مووضةى ئةمساَلةوة شةشى كوإى )ئازاد(ى خانةنشينييةكةى وارسى وةك��و ئةو كة ب��إدراوة

مووضةى وةردةطرت.ئازاد كةريم، بةثَيى وتةى ئةو خانةوةداية، ثَيش شةهيدبوونةكةى هةبووة خانةنشينى مووضةى مووضةكةى ه��ةردوو دايكى ء

لةئَيستادا ب��ةآلم وةردةط��رَي��ت، بإدراوةء لةمووضةكانى يةكَيك

نادرَيت بةدايكى.بةهاوآلتى جيهاد، نةسرين كوإة خانةنشيني «مووضةى وت ضةند بؤ ء بإدراوة شةهيدةكةم ئةو ء دةس��ت ئ��ةم مانطَيكيشة كوإةكةم ء ثَيدةكةن دةستم

شةهيدى حيزبي سؤسياليستة«.

لةتيف ئةديب لةمبارةيةوة، ب��ةرث��رس��ي ب��ةش��ي ي��اس��اي��ي شةهيدانى لةبةإَيوةبةرايةتى هاوآلتى بؤ لةلَيدوانَيكدا سلَيمانى، وتى «بةثَيي ياساي ذمارة 9، هيض خانةوادةى نيية لةوةدا كَيشةيةك ء شةهيدانة م��وض��ةى شةهيد مووضةى خانةنشينيش وةربطرن«.

لةتيف، ئاماذة بؤ ئةوة دةكات

كة بؤ كَيشةى ئةو دايكى شةهيدة، لةوةزارةتى كردووة نوسراويان تاوةكو خانةنشينى، بؤ شةهيدان خانةنشينييةكةى بؤ بطةإَينرَيتةوة.

«لةخانةنشينيى هةروةها وتى هَيشتا ثَيمانإاطةيةندراوة رانييةوة لةبةإَيوةبةرَيتى خانةنشينى طشتى بؤ نةكراونةتةوة ئاطادار بةفةرمى

طةإاندنةوةى خانةنشينييةكةى«.

سؤسياليست، كاديرة دةستلةكاركَيشاوةكانى

بة»طةندةأل« ناودةبات

بةثَيى نويَترين ئامارى رَيكخستنةكانيانيةكيَتى ذمارةى ئةندامةكانى بةرَيذةى 50%كةميكردووة

حكومةت مووضةى دايكى دوو شةهيد دةبأَيت

ئامر فةوجةكةى سكرتاريةتى تالَةبانىتـا مـانـطى داهـاتوو دةستبةسـةر دةكـرَيت

Page 3: hawlati767

عيسا عةبدولقةهار

كوردستان، هةرَيمى حكومةتى لةرَيطةى دةك���ات ئ���ةوة ب��ؤ ك��ار ياسايةكةوة، زي��ن��دووك��ردن��ةوةى ء ب���ةوةزي���ر دي����ارى بةخشينى

ثلةباآلكان سنووردار بكات.ب��ةث��َي��ى ي���اس���اى س��ل��وك��ى لةهةوَلى حكومةت كة فةرمانبةران نادرَيت رَيطا زيندووكردنةوةيداية، وةزيرةكانى حكومةت، هيض ديارييةك 250 لة نرخةكةى ئةطةر وةربطرن

هةزار دينار زياتر بَيت.لةطرنطى ئابوورى، ضاودَيرانى ئةو هةنطاوةى حكومةت كةمدةكةنةوة ء جةخت لةوةدةكةنةوة كة حكومةت لةو رَيطةيةوة ناتوانَيت طةندةَلى بنةبِر

بكات.ضةندين م��اوةى ئ��ةوةى لةطةَل س��اَل��ة ل��ةه��ةرَي��م��ى ك��وردس��ت��ان ئةوة ء دةكرَيت لةطةندةَلى باس دةخرَيتةإوو كة ثةنا بؤ زؤر رَيطا و بنةبِربكرَيت، تاوةكو براوة ميكانيزم بةوة حكومةت ض��اودَي��ران ب��ةآلم تؤمةتبار دةكةن كة نايةوَيت ئةو كارة

بكات.

حكومةت: نابَيت ديارييةكان لةدةرةوةى ئةو ياسايةدا بن

هةرَيمى حكومةتى وتةبَيذى لةكارثَيكردنى جةخت كوردستان، ياساى سلوكى فةرمانبةران دةكاتةوة نابَيت كة دةكات ئةوة بؤ ئاماذة ء رَيطاثَيدراوى لةدةرةوةى ديارييةكان

ياساكة بن.وةزيري مةحمود كاوة دكتؤر وتةبَيذى الوان، ء رؤشنبيري بؤ لةلَيدوانَيكدا هةرَيم، حكومةتى سلوكي »لةياساي وت��ى ه��اوآلت��ى فةرمانبةران هةية كة هيض بةرثرسَيكي

وةربطرَيت دي��اري نابَيت حكومي لة250 نرخةكةي دياريية ئةو ئةطةر

هةزار دينار زياتر بَيت».حكومةتى باآليةى بةرثرسة ئةو كة لةوةدةكاتةوة جةخت هةرَيم، ء ياساية ئةو بةثَيضةوانةى نابَيت ديارييةكان حكومةتةوة بِريارةكانى

وةربطيرَين.ه��ةروةه��ا وت��ى»ئ��ةط��ةر ب��ِرى بوو زياتر نرخة ل��ةو ديارييةكة ئةوا دي��اري��ك��ردووة، حكومةت كة ديارييةكةى برثرسةى ئةو ثَيويستة تةسليمي ديارييةكة وةرط��رت��ووة،

حكومةت بكات».

بِرياردةرى ليذنةى دارايى ثةرلةمان: دياريى وةرطرتن ئاسايية

ئةطةر نةبَيتة هؤى طةندةَلىء داراي��ى ليذنةى ب��ِري��اردةرى كوردستان، لةثةرلةمانى ئابوورى لةثَيناو دي��ارى بةخشينى ثَييواية راييكردنى ياخود خؤشةويستى ئةطةر ئاسايية، وةرطرتنى ء كارَيكة

نةبَيتة هؤى طةندةَلى.

دلَير مةحمود بِرياردةرى ليذنةى دارايى ء ئابوورى ثةرلةمان لة ليستى دةكات ئةوة بؤ ئاماذة كوردستانى، وةزيرَيك بؤ ديارى كةسَيك هةر كة دةب��ات، حكومى بةرثرسَيكى يان ياخود خؤشةويستى لةثَيناو ئةوا لةبةرئةوةية كة وةزيرةكة كارَيكى بؤ

كردووة.هاوآلتى بؤ لةلَيدوانَيكدا ناوبراو، وتى »ديارى وةرطرتن ئاسايية، ئةطةر بةفيِرؤدانى ء طةندةَلى هؤى نةبَيتة سامانى طشتى ياخود ضاوثؤَيشيكردن

لةتاوانى كةسَيك».داراي��ى ليذنةى ب��ِري��اردةرى هةموو دةبَيت ثَييواية ثةرلةمان، حكومةتى بةبِريارةكةى وةزيرةكان هيض نابَيت ثابةندبن، هةرَيمةوة حكومةت بِريارةكةى وةزيرَيكيش

ثَيشَيل بكات.دل��َي��ر م��ةح��م��ود، ل��ةب��ارةى وتى ياساية، ئةو جَيبةجَينةكردنى هةم بِريارةكة، »بةجَيبةجَينةكردنى هةميش ء ح��ك��وم��ةت س��وم��ع��ةى ناوبانطى وةزيرةكان لةكةدار دةبَيت».

ضاودَيران بَي هيوان لةو هةنطاوةئةو هةنطاوةى حكومةتى هةرَيمى ء ئابوورى ضاودَيرانى كوردستان، ثَييانواية ء دةنط دةهَينَيتة كارطَيِرى ضاكسازى دةيةوَيت حكومةت ئةطةر بكات ء طةندةَلى بنةبِر بكات، ئةوا زؤر

رَيطاء ميكانيزم هةية.مامؤستا سماقةيى ئ��ةي��وب ل��ةك��ؤل��َي��ذى ئ���اب���وورى زان��ك��ؤى هاوآلتى بؤ لةلَيدوانَيكدا سةآلحةددين، شَيوةيةك بةهيض وةزير »نابَيت وتى نرخى ئةطةر وةرب��ط��رَي��ت دي��ارى ديناريش هةزار ثَينج لة ديارييةكة

كةمتر بَيت».لةوةدةكاتةوة جةخت سماقةيى، ك��ة ئ��ةط��ةر ح��ك��وم��ةت��ى ه��ةرَي��م طةندةَلى دةيةوَيت ء »راست»دةكات لةسةرةتاى با ئ��ةوا بكات، بنةبِر حكومةت كابينةكانى راطةياندنى فؤِرم بةسةر وةزيرةكاندا دابةشبكات سةروةت وةزيرةكان بزانَيت تاوةكو

ء سامانيان ضةندة.دواى زان���ى بةثَيويستيشى ت���ةواوب���وون���ى م�����اوةى ك���ارى

ء بةسةروةت ضاوَيك وةزيرةكان، ء بخشَينرَيتةوة وةزيرةكان سامانى ضةندة وةزيرةكان دةزانَيت ئةوكات

بة»ناشةرعى» دةوَلةمةند بوون.مامؤستا زرار سةليم هاوكات، زؤر ثَييواية سةآلحةددين، لةزانكؤى ثَيويستة ء هةية طرنطتر لةوة شتى

حكومةتى هةرَيم كارى لةسةر بكات.وت»طةندةَلى بةهاوآلتى زرار، مةترسيدارى دي��اردةي��ةك��ى وةك��و لةوةزيرةكان جطة ضونكة لَيهاتووة، وةردةط��رن دي��ارى فةرمانبةرانيش لَيثرسينةوةيةكيان هيض ئةوةى بةبَى

لةطةَلدا بكرَيت».جةخت زانكؤ، مامؤستايةى ئةو دةروونى ء نةفس كة لةوةدةكاتةوة ضاودَيرة طةورةترين وةزي��رةك��ان ثَيويستة لةبةرئةوة مرؤظةوة، بةسةر وةزي���رةك���ان خ��ؤي��ان ل��ةو ك��ارة جؤرة لةو كارى ء بزانن بةطةورةتر

نةكةن.نيشاندا خؤى طةشبينى هةروةها حكومةتى وةزي��رةك��ان��ى ضيتر كة

هةرَيم، ديارى وةرنةطرن.

دَلشاد ئةنوةر

ئَيران ء توركيا لةكاتَيكدا ئاَلؤزييةكانى ب��ةس��ةرض��اوةى هَيرشةكان ء دادةنرَين سةرسنور ئةنجامدةدرَيت، ئةوانةوة لةاليةن ء عَيراق باآلى بةرثرسانى بةآلم ء ثذاك بؤ تؤمةت ثةنجةى هةرَيم

ثةكةكة درَيذ دةكةن.سةركردة رابردوودا، لةماوةى ضةك داواى ه��ةرَي��م ب��اآلك��ان��ى كردء ثةكةكة ء لةثذاك دانانيان كَيشةكانيان داواي��ان��ل��َي��ك��ردن توركيا لةطةَل ديالؤط بةرَيطةى بةآلم بكةن، ضارةسةر ئَيران و دوو ئةو ئةوة ثَييانواية ضاودَيران ضارةسةركردنى ئامادةى وآلتةن

نين. كَيشةكانيان ثذاك تؤمةتباركردنى لةسةر ء هَيرش لةبةرانبةر ثةكةكة ء ئَيران، ء توركيا دةسدرَيذييةكانى سةركردة ئاراستةى توند رةخنةى

باآلكانى عَيراق ء هةرَيم دةكرَيت.

سةركردايةتى كوردتؤمةتبار دةكرَيت

ئةنجومةنى ئ��ةن��دام��َي��ك��ى بةرثرسانى ع��َي��راق، نوَينةرانى ب��ةوةى تؤمةتباردةكات هةرَيم كَيشةكانيان ئ��ؤب��اَل��ى ه��ةم��وو ء ث��ذاك ئةستؤى خستووةتة ئَيران و توركيا لةكاتَيكدا ثةكةكة،

سةرضاوةى كَيشةكانن.عوسمان م��ةح��م��ود دك��ت��ؤر ئ��ةن��دام��ى ء س��ي��اس��ةت��م��ةدار نوَينةرانى ئةنجومةنى سةربةخؤى هاوثةيمانى، لةفراكسيؤنى عَيراق ثَييواية بةرثرسانى عَيراق ء هةرَيم ئةستؤى دةخةنة كَيشةكان هةموو ئ��ةوةى وةك��و ثةكةكة، ث���ذاكء

ئَيرانء توركيا بَيتاوان بن.ثةرلةمانتارة، ئةو ب��ةب��ِرواى كَيشةكان س��ةرةك��ى ت��اوان��ب��ارى بةمافى دان كة ئَيرانن، و توركيا خؤيان سياسةتى ء نانَين كورددا بؤية ناطؤِرن، بةكورد بةرانبةر تؤمةتبار ثةكةكة ء ثذاك ناكرَيت

بكرَيت.بةهاوآلتى عوسمان، مةحمود داواى هةرَيم »بةرثرسانى وت ثةكةكة، ء لةثذاك دان��ان ض��ةك ئاشتى خةباتى داواى هةروةها توركيا بةآلم لَيدةكةن، خوازانةيان و ئَيران ئامادةنين بةهيض شَيوةيةك

ئةمةش قةبوَل بكةن».دةزانَيت، بةثَيويستى عوسمان، لةاليةك كورد بةرثرسانى كاتَيك داواى ضةك دانان لةثذاك ء ثةكةكة ئامادةى تريش الك��ةى دةك���ةن، بَيت، تَيدا خؤى سياسةتى طؤإينى

بةآلم ئةو ئامادةييةى نيية.

بةرثرسان »هةَلوَيستى لةبةر خاترى كؤمثانياكانيانة»

ناوخؤى ليذنةى ئةندامَيكى ثَييواية كوردستان، ثةرلةمانى ك��ورد بةرثرسانى هةَلوَيستى ث��ةك��ةك��ة ء ث����ذاك ب��ةران��ب��ةر لَييان، دان���ان ض��ةك داواى ء و كؤمثانيا ثاراستى لةبةرخاترى ئَيران لةطةَل بةرذةوةندييةكانيانة

ء توركيا.ليذنةى ئةندامى ساَلح كاروان

لةفراكسيؤنى ثةرلةمان ناوخؤى هاوآلتى بؤ لةلَيدوانَيكدا ط��ؤِران، ئيدانةكردنى لةبرى »حةقة وتى توركيا ئيدانةى ثةكةكة، و ثذاك ء ثذاك ضونكة بكرَيت، ئَيران و ئاطربةستيان ضةندينجار ثةكةكة ثابةند ئ��ةوان بةآلم راطةياندووة

نابن ثَيوةى».ثةرلةمانتارة، ئةو بةبإواى تؤمةتبار ثةكةكة ء ثذاك نابَيت مافى داواى ض��ون��ك��ة ب��ك��رَي��ت دةكةن، مليؤنى دةيان نةتةوةيةكى ماف ئَيران و توركيا ئةطةر بؤية خؤيان سنورةكانى دةبَيت نادةن

بثارَيزن.دانان ضةك داواى دةرب��ارةى لةثذاك ء ثةكةكة لةاليةن بةرثرسة ساَلح ك���اروان ك��وردةك��ان��ةوة، »دوو هةَلوَيستَيكى ئةوة ثَييواية ثَيشمةرطة كاتَيك ضونكة فاقيية»، دةك��رد، ش���ةِرى بةعس ل���ةدذى هةرَيم ئَيستاى سةركردةكانى ثةكةكة ء ثذاك شَيوةى بةهةمان

بوون.»ثَيشتريش وت��ى ه��ةروةه��ا ن��اودةب��ران بةتيرؤر ثَيشمةرطة

دذى ت��رةوة واَلت��ى لةناوخاكى ء بةعس دةجةنطان ء بووبوونة ئازار

بؤ خةَلكى ناوضة سنورييةكان».ناوخؤى ليذنةى ئةندامةكةى لةوةدةكاتةوة جةخت ثةرلةمان، نةتةوةى بكرَيتة ثشت ناكرَيت كة دانانيان ضةك داواى ء خؤمان ئيدانةى دةبَيت بةَلكو لَيبكرَيت، ه��ةَل��وَي��س��ت��ى ش��ةِرةن��ط��َي��زان��ةى

داطيركةر بكرَيت.

عَيراقيية ئَيران، دةوَلةتى ياساش ثذاك تؤمةتبار دةكات

لةسةر عَيراقييةكان اليةنة ئَيران و توركيا نَيوان كَيشةى لةالكةى ثةكةكة ء ثذاك لةاليةك، هةية، جياوازيان بؤضوونى تر، هةراليةنة ء خوَيندنةوةى جياوازى

بؤ مةسةلةكة دةخاتةِروو.ياسا دةوَل��ةت��ى ئةندامَيكى كوردةكان، بةرثرسة هاوشَيوةى ثةنجةى تؤمةت بؤ ثذاك ء ثةكةكة بةثَيضةوانةى ثَييواية دةكات، درَيذ دةس��ت��ور خ��اك��ى ع��َي��راق��ي��ان بؤ ئَيران و توركيا سةر هَيرشكردنة

بةكارهَيناوة.

لةلَيدوانَيكدا مةتَلةبى، سةعد ء ثذاك »راستة وتى هاوآلتى بؤ ثةكةكة داواى مافى خؤيان دةكةن، ضةكةوة لةرَيطةى م��اف ب��ةآلم

وةرناطيرَيتةوة».بؤضوونى ب��ةث��َي��ض��ةوان��ةى ياسا، دةوَل��ةت��ى س��ةرك��ردةك��ةى رةخنةى عَيراقيية ليستى وتةبَيذى ء دةك��ات ئَيران ئاراستةى توند سةر كَيشةكانى بةسةرضاوةى

سنورى دةزانَيت.ليستى وتةبَيذى كيتاب شاكر عَيراقيية، وتى»ئةوةى ئَيران دةيكات لةبةرانبةر ثذاك هيض وآلتَيكى دونيا

بةرانبةر نةيارةكانى نةيكردووة».

ثةكةكة: تؤمةتباركردنى ثذاك ء ثةكةكة لةجَيى خؤيدا نيية

ثةيوةندييةكانى بةرثرسى كرَيكارانى ث��ارت��ى دةرةوةى ك��وردس��ت��ان )ث��ةك��ةك��ة(، ئ��ةو سةركردايةتى لةاليةن تؤمةتانةى كوردةوة ئاراستةى ثذاك ء ثةكةكة دةكرَيت بةوةى هؤكارى كَيشةكانى

سةرسنورن، رةتدةكاتةوة.بؤ لةلَيدوانَيكدا دةنيز، ئةحمةد دةوَلةتةى ضوار »ئةو وتى هاوآلتى داطيركردووة، كوردستانيان خاكى نةداوة رَيطةيان مَيذوو بةدرَيذايى زوَلميان ء بذَيت بةئازادانة كورد

لةكورد كردووة».ء لةهةَلسوكةوت باس دةنيز، سوريا وآلتانى خراثى سياسةتى بةرانبةر دةكات توكيا ء ئَيران ء كة دةدات، بةوة ئاماذة ء كورد لةسةر ئَيرانةوة لةاليةن ك��ورد دةدرَين، لةسَيدارة كوردايةتيكردن نادرَيتة ناسنامة سورياوة لةاليةن رَيبازى توركياش ء كوردةكان بؤضارةسةركردنى ديموكراتى

كَيشةى كورد قةبوَل نيية.ثةيوةندييةكانى بةرثرسى بةثَيويستى ثةكةكة، دةرةوةى دةزانَيت لةبرى رةخنةطرتن لةثذاك ء ثةكةكة، رةخنة لةتوركيا و ئَيران هؤكارى ئ��ةوان ضونكة بطيرَيت،

ئاَلؤزييةكانن. كَيشةء

هاوآلتي ذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21هةواألء سياسةت2

هةورامان وريا قانع

خؤثيشاندانةكاني دةستثَيكردني لةطةَل زاراوةي ه���ةردوو عةرةبيدا، وآلت��ان��ي ء دةرك���ةوت���ن شةبيحة ء ب��ةَل��ت��ةج��ي لةاليةن كة طروثانةن ئةو لَييان مةبةست سةركوتكردني ب��ؤ دةس��ةآلت��داران��ةوة ئةمانة بةكاردةهَينرَين. خؤثيشاندانةكان تا ب��ةآلم م��رؤظ، لة تايبةتن طروثَيكي لة خاَلين ء دإةن��دةن زؤر ئةندازةيةكي رق لة ثإن ء مرؤظانة بةهايةكي هةموو مافةكاني داواي ئةوانةي بةرامبةر كينة ء ئازادي ء دادثةروةري دةكةن. يةكساني ء لة باس دةنطانةي ئةو هةموو لة توإةن ئةم الي دةكةن، مرؤظ رَيزي ء كةرامةت ء خؤثيشاندةر هاوآلتي كوشتني طروثة ئاوخواردنةوة لة برينداركردنيان، ء لَيدان ئةنجامداني لة سَل ء ئاسايترة ء ئاسانتر هيض لة دةست ء ناكةنةوة تاوانَيك هيض بونةوةرَيك ناثارَيزن. ئةمانة دياري دةستي ء موبارة حوسني رذَيمةكةي ه��ةردوو بةشار ئةسةدة بؤ هةردوو طةلي راثةِريوي

ميسرء سوريا.هةية مةترسيداري مةيلَيكي طروثة ئةم ئينسانةكان، نابوتكردني ء كوشتن بؤ ح��ةزَي��ك��ي دؤزةخ��ي��ان��ةي��ان ه��ةي��ة بؤ شكؤي شكاندني ء سوكايةتيكردن ناوةستن بةوةوة هةر ئةمانة مرؤظةكان. فيشةكةكانةوة، ء تةقةكردن رَيطةي لة بكوذن، خؤثيشاندةر ء ن��اِرازي خةَلكي زؤر سوكايةتيةكي ماوةيةكة بةَلكو ياخود دةك��ةن ك��وذراوةك��ان الش��ةي بة الش��ةك��ان ب��ؤ ك���اري ب��ازرط��ان��ي��ك��ردن تةنها ئةمان مانايةكيتر بة بةكاردةهَينن. بَيإةحمانة كة ئاوناخواتةوة بةوة دَليان بةردةستإَيذي دةدةن��ة هاوآلتيانة ئةو دةك��ةن، برينداريان ء شةهيد ء طوللة الشة لة واز شةهيدكردنيان ثاش بطرة دةيشَيوَينن ء ناهَينن ساردءسِرةكانيان لةو دةيانةوَي ء ثَيوةدةكةن بازرطاني ء ئةم الي واتة دةوَلةمةندببن! رَيطةيةوة مةرط، بةخشينةوةي ء كوشتن طروثة ء س��ةروةت كؤكردنةوةي بؤ رَيطايةكة شَيوازَيكة ثارة، كةَلةكةكردني ء سامان دووجار ئةمانة خَيرا. دةوَلةمةندبووني بؤ ئةو ب��ةوةي يةكةم ج��اري ت��اوان��ب��ارن، دووةم جاري دةكةن، شةهيد هاوآلتيانة بؤ ء دةشَيوَينن الشةكانيان ب��ةوةي

بارزرطانيكردن بةكاريدةهَينن. مةبةستي دواه��ةم��ي��ن ه��ون��ةري ك��وش��ت��ن ء دةستي لةسةر كة تاوان جؤري دواهةمين كة ئةوةية هاتووةتةئاراوة، طروثانة ئةم ئةنجاميانداوة. رذَيمي سوريا شةبيحةكاني رؤذن��ام��ةي)ال��ش��رق راثؤرتَيكي بةثَيي دووشةممة، رؤذي ذمارةي لة كة االوسط( بةوة ئاماذة بآلوكراوةتةوة، 2011/9/19دةكات زؤرَيك لة ضاالكوانان ء هاوآلتياني لةسةر سكدإينيان شوَينةواري سوريا، ئازار لةذَير بينيوة كة الشةي ئةو طيراوانة بةآلم لةدةستداوة. طيانيان ئةشكةنجةدا ء ئةو كة دةسةلمَينن ئةوة شوَينةوارةكان ئةشكةنجةداني لة نيية جؤرَيك سكدإينة ئاسايي، بةَلكو ئةوة تةنها نةشتةرطةرييةكة ب��ؤ دزي��ن��ي ئ��ةن��دام��ةك��ان��ي ن����اوةوةي

قوربانييةكان. الش��ةي ئ���ةوةي ثَيش شةبيحةكان كةسوكاريان، بة بدةنةوة قوربانييةكة ء زينداني سياسيين كة ئةوانةي بةتايبةتي تاكو قوربانييةكة سنطي قةفةزةي طيراون، ئةندامةكاني خوارةوةي سكي هةَلدةدإن ء ناوةوةي دةردةهَينن ء بة ثارةيةكي خةياَلي دةيفرؤشن. لة شارؤضكةي )القصير( طروثَيك لة تةمةني كة مَيردمنداَلَيك شةبيحة، لة ء دةستطيردةكةن كةمترة، س��اَل ثانزة ثاش ناديار. شوَينَيكي بؤ دةيطوَيزنةوة لةسةر الشةكةي ديارنةماني، لة رؤذ سَي ء دةدؤزرَي��ت��ةوة ناوضةكة سةلوَينكي لؤكةي ء نةشتةرطةري ش��وَي��ن��ةواري ثزيشكي لةسةر الشةكةي دةبينرَيت. بةثَيي ناوضةكة دكتؤرَيكي كة نهَيني ثيشكنينَيكي ئةنجامداوة، الشةكةي بؤ دزي��ي��ةوة بة ناوةوةي ئةندامةكاني هةموو دةركةوتووة بةشَيوةيةكي ك��وذراوة، مَيردمنداَلة ئةو ئةم دةرهَينراوة. شارةزايانة ء لَيزان زؤر شَيوازة لة مامةَلةكردن لةطةَل كوذراوةكان، وايكرد ليذنةي مافي مرؤظ لة سوريا، داوا تاوانة ئةم بكات مرؤظايةتي كؤمةَلطاي لة هةوَلي ء بكرَين ئاشكرا مةترسيدارانة تَيوةطالون ئةوانةشي ء بدرَيت راطرتني بدرَين بة دادطا ء، سنورَيك بؤ ئةو هةموو خروقاتة ترسناكانة دابنرَيت كة دةرهةق بة

هاوآلتياني سوريا دةكرَيت.

س���ةرن���جبةلَتةجيء

شةبيحةكان

حكومةت بةخشينى ديارى بةوةزيرةكان سنوورداردةكاتبةثَيى ياساى سلوكى فةرمانبةران، نابَيت نرخى ديارييةكة لة 250 هةزار دينار زياتر بَيت

لةكاتَيكدا توركيا ء ئَيران سنوورةكانيان وَيران كردووة

بةرثرسانى عَيراقء هةرَيم ثةنجةى تؤمةت بؤ ثذاكء ثةكةكة درَيذدةكةن

Page 4: hawlati767

[email protected]هاوآلتي

ذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21

ئا:دَلشاد ئةنوةر

لة ئاطادار سةرضاوةيةكى سةرؤكى نَيوان كؤبونةوةكةى ن��وَي��ن��ةران��ى ك��ورد ه��ةرَي��م ء حكومةتى رايطةياند، لةبةغدا لةذَير ك��وردس��ت��ان ه��ةرَي��م��ى ف��ش��ارى م��ةس��ع��ود ب��ارزان��ى س��ةرؤك��ى ه��ةرَي��م��دا ض��وار بِريارةكةى بارزانى خستة بوارى

جَيبةجَيكردنةوة.سةرؤكى بارزانى مةسعود هةرَيمى كوردستان ثَيش جةذنى رةمةزانى ئةمساَل، ضوار بِريارى ضوار جَيبةجَيكردنى بؤ دةركرد ئؤثؤزسيؤن، داواكارييةكةى مانطةش ئ��ةم ى 14 رؤذى رؤذَي��ك تَيثةِربوونى دواى ء بارزانى كؤبونةوةكةى بةسةر بةرهةم لةبةغدا كورد نوَينةرانى ساَلح سةرؤكى حكومةتى هةرَيم بوارى خستنة بؤ بِريارى ضوار بِريارةكانى جَيبةجَيكردنى

بارزانى دةركرد.رؤذى لةكؤبوونةوةكةى سةرؤكى مانطةى ئ��ةم ى 13فراكسيؤنة ل��ةط��ةَل ه��ةرَي��م��دا تَييدا د.بةرهةم كة كورديةكان عةبدوآل س��ةردار ئامادةبوو، رةخنةى طؤإان ثةرلةمانتارى بإيارةكانى لةجَيبةجَينةكردنى ب���ارزان���ى ط��رت��ووة ل��ةالي��ةن دواتر رؤذى بؤية حكومةتةوة،

جةختى بةبإيارَيك حكومةت بإيارة جَيبةجَيكردنى لةسةر ضوارخاَليةكةى بارزانى كردةوة.

بةشدار س��ةرض��اوةي��ةك��ى بارزانى رايطةياند لةكؤبونةوةكة كاتَيك ثَيوةدياربووة نيطةرانى لةاليةن كةبإيارةكانى ثَييوتراوة نةكراوة، جَيبةجَى حكومةتةوة

رؤذَيك واتة 9/14 رؤذى بؤية حكومةت كؤبوونةوةكة دواى بإيارى دةركرد بؤ جَيبةجَيكردنى

بإيارةكانى بارزانى.ئةندامى عةبدوآل س��ةردار ئ��ةن��ج��وم��ةن��ى ن���وَي���ن���ةران ل��ةف��راك��س��ي��ؤن��ى ط����ؤإان رةخنةى وتى«لةكؤبوونةوةكةدا

ئ���ةوةم ط��رت ك��ة دةس��ةآلت��ى لةناوةند ئةوة رةخنةى هةرَيم بةشةراكةت كةبِروايان دةطرن جَيبةجَى رَيكةوتنةكان ء نيية بإوايان خؤشيان كةضى ناكةن، بةشةراكةت نيية و رَيككةوتنةكان جَيبةجَى ئؤثؤزسيؤن لةطةَل

ناكةن«.

فراكسيؤنى ثةرلةمانتارةكةى كاتَيك روون��ي��ك��ردةوة ط��ؤإان، ب��اس��ى ج��َي��ب��ةج��َى ن��ةك��ردن��ى نموونةى كردووة، رَيكةوتنةكانى ضوار بإيارة نةكردنى جَيبةجَى هةرَيمى سةرؤكى خاَليةكةى

هَيناوةتةوة لةاليةن حكومةتةوة.سةرضاوةيةكى ب��ةب��إواى

نَيوان لةكؤبوونةوةكةى ئاطادار اليةنةكان، و هةرَيم سةرؤكى بؤ ح��ك��وم��ةت ب���إي���ارةك���ةى دامودةزطاكانى ثابةندكردنى بإيارة بةجَيبةجَيكردنى هةرَيم لةذَير بارزانى خاَليةكةى ضوار

فشارى خودى بارزانيدا بووة.س��ةرض��اوة ئ��اط��ادارةك��ة،

ئةطةر ب��ةوةش��ك��رد ئ��ام��اذةى ئ��ؤث��ؤزس��ي��ؤن ب��ةش��داري��ان نةكرداية ل��ةك��ؤب��وون��ةوةك��ةدا بارودؤخى هةرَيم ئاَلؤزتر دةبوو، و ثارتى نَيوان ناكؤكى درزى قوَلتر ئؤثؤزسيؤن و يةكَيتى

دةبوويةوة.ه����ةروةه����ا، وت���ى«ط���ةر ئ��ؤث��ؤزس��ي��ؤن ب��ةش��داري��ان نةكرداية، ئةوكات ثارتى و يةكَيتى نةبوون هةَلوَيست بةبيانووى نةتةوايةتيةكاندا لةمةسةلة سةر دةخستة زياتريان فشارى

ئؤثؤزسيؤن«.ئةنجومةنى س��ك��رت��َي��رى هةرَيم حكومةتى وةزي��ران��ى ليذنةكةى ئةندامى كةهاوكات جَيبةجَيكردنى ب��ؤ حكومةتة بارزانى، ضوارخاَليةكةى بإيارة بإيارةكةى بةوةدةكات ئاماذة بإيارةكةى تةواوكةرى حكومةت

سةرؤكى هةرَيمة.م��ح��ةم��ةد ق����ةرةداغ����ى، روون���ي���ك���ردةوة ح��ك��وم��ةت دروستكردووة باآلى ليذنةيةكى لةجَيبةجَيكردنى ئيشكردن بؤ بإيارة ضوار خاَليةكةى سةرؤكى هةرَيمدا ء رَينمايشى دةركردووة بإيارةكان، جَيبةجَيكردنى بؤ هةندَيكى بإيارةكان بةتايبةت ثةيوةندى بةئةنجومةنى دادوةرى ث��ةي��وةن��دى ه��ةن��دَي��ك��ي��ش��ى و

بةوةزارةتى ناوخؤوة هةية.

ئؤثؤزسيؤن: دةسةآلتى هةرَيم بأوايان بة شةراكةت نييةو رةخنةى قبوولَنةكردنى شةراكةتيش لة ناوةند دةطرن

ئا:هاوآلتى

نَيوان نهَينى رَيكةوتنَيكى ضةند و عَيراقية ليستى ك��ورد، سةندنةوةى بؤ شيعى اليةنَيكى نورى لةحكومةتةكةى متمانة ثاشطةزبوونةوةى بةهؤى ماليكى شكستهَينان لة شيعيةكان اليةنة

نزيكبووةتةوة.راب���ردوودا رؤذى لةضةند كة ئاشكرايانكرد سةرضاوةكان اليةنَيكى ضةند عَيراقييةء كوردء هةموويانةوة ل��ةس��ةرو شيعى ئيسالمى ب���اآلى ئةنجومةنى متمانة ل��ةس��ةر رَي��ك��ك��ةوت��وون حكومةتةكةى ل��ة س��ةن��دن��ةوة هةَلبذاردنى داواى ماليكىء نورى وةآلمى ماليكى ئةطةر ثَيشوةخت

داواكارييةكانيان نةداتةوة.بةهؤى مل نةدانى نورى ماليكى رَيكةوتنامةكةى بةجَيبةجَيكردنى جَيبةجَيكردنى و ه��ةول��َي��ر ضةند ماوةى كورد، خواستةكانى لةنَيوان قوَل كَيشةيةكى مانطَيكة لةاليةك ماليكى و عَيراقية ليستى تر ل��ةالك��ةى ماليكى و ك��ورد و

دروستبووة.بة ماليكى ن��ةدان��ى ط���وَى ليستى و ك��ورد داواكاريةكانى عَيراقية، وايكردووة ئةو دوو اليةنة لةيةكترى نزيك ببنةوة و هةإةشةى نوَى هاوثةيمانَيتيةكى ثَيكهَينانى متمانة لَيسةندنةوةى بؤ بكةن

لةحكومةتةكةى ماليكى.س��ةرض��اوةي��ةك��ى ئ��اط��ادار و كورد نَيوان لةثةيوةنديةكانى وت ه��اوآلت��ى بة عَيراقية، ليستى طفتووطؤ مانطَيكة ضةند «ماوةى عَيراقيةدا ليستى و كورد لةنَيوان متمانة لَيسةندنةوةى بؤ هةية

لةحكومةتةكةى ماليكى«.س���ةرض���اوة ئ��اط��ادارةك��ة باَلوبكرَيتةوة، ناوى كةنةيويست لةرَيكةوتنةكةى بةوةكرد ئاماذةى عَيراقيةدا ليستى و كورد نَيوان ئةنجومةنى سةدرييةكانء سةرةتا بةشداربوون، ئيسالميش ب��اآلى

شيعيةكة اليةنة دوو دواتر بةآَلم كشاونةتةوة.

ب���ةوت���ةى س��ةرض��اوةك��ة، كشانةوةى بةهؤى و لةئَيستادا هةوَلةكان شيعيةكةوة اليةنة دوو لةماليكى متمانة لَيسةندنةوةى بؤ لةطةَل ب��ةآلم ب��ووة، تر ئةستةم و بةردةوامن هةوَلةكان ئةوةشدا

ماليكيش كةوتووةتة خؤى.روونيكردةوة سةرضاوةكة اليةنة دوو كشانةوةى ثَيدةضَيت شيعيةكة لةذَير كاريطةرى ئَيران دا بووبَيت، بةتايبةت دواى كشانةوةكة بؤ خؤيان ثشتطيرى سةدرييةكان

ماليكى دووثاتكردةوة.ئةندامَيكى ئةنجومةنى نوَينةرانى

عَيراق، جةخت لةسةرئةوةدةكاتةوة فراكسيؤنة نَيوان لةكؤبوونةوةى هةرَيمدا، سةرؤكى و كورديةكان لةسةر ه��اوإاب��وون ه��ةم��ووان ثَيداطيريكردن لةخواستةكانى كورد.

وتى«طةر داراغ��اي��ى فاتيح بؤ ئيجابى وةاَلم����ى ماليكى ئةوا نةبَيت، كورد داواكاريةكانى يةكاليى هةَلوَيستى لةداهاتوودا

كةرةوة رادةطةيةنين«.

مةحمود عوسمان: طفتووطؤ لةنَيوان كورد و ليستى عَيراقية

بةردةوامةئةنجومةنى ئ��ةن��دام��َي��ك��ى نوَينةرانى عَيراق، ئاماذةبةوةدةكات

بارزانى ، عَيراقية ليستى و كورد كؤنيان ثةيوةندى عةالوى ئاياد و ثَيكةوة هةية، بؤية طفتوطؤ لةنَيوانيان سةر فشارخستنة بؤ بةردةوامة

دةوَلةتى ياسا.ع��وس��م��ان م��ةح��م��ود د. سياسةتمةدار و ئةندامى ئةنجومةنى كورد و وتى«عَيراقية نوَينةران، بةردةوامة، نَيوانيان طفتووطؤى بؤ نةداوة كؤتاييان بإيارى بةآلم

لَيسةندنةوةى متمانة لةماليكى«.ماليكى وت��ى«ط��ةر ن��اوب��راو جَيبةجَى ك��ورد خواستةكانى ئةطةرةكان دةخرَينة نةكات هةموو ئةطةرانة ل��ةو يةكَيك ب��ةرب��اس،

لَيسةندنةوةى متمانةية لةماليكى«.

دةوَلةتى ياسا: رؤذَيك نةبووة ثةيوةندى نَيوان كورد و

عَيراقية باش بَيتبؤضوونى بةثَيضةوانةى لةبارةى عوسمان مةحمود د. و ك���ورد ن��َي��وان نزيكايةتى سةركردةيةكى عَيراقية، ليستى دةوَل����ةت����ى ي��اس��ا ج��ةخ��ت رؤذَي��ك لةسةرئةوةدةكاتةوة كورد نَيوان ثةيوةندى لةرؤذان

و عَيراقية باش نةبووة.سةركردة س��ةراج عةدنان وت��ى«ئ��ةو ياسا ل��ةدةوَل��ةت��ى م��ةس��ةالن��ةى ك��ةرةه��ةن��دى بةتايبةت هةية نيشتيمانيان جَيناكؤكةكان ناوضة مةسةلةى

عَيراقية و ك��ورد رَي��ط��ةن��ادات نَيوانيان باش بَيت«.

س��ةرك��ردةك��ةى دةوَل��ةت��ى ي��اس��ا، ئ��ام��اذةب��ةوةدةك��ات شيعة و كورد نَيوان ثةيوةندى و ستراتيذية ثةيوةنديةكى كَيشةكان ناطاتة ئاستى ناكؤكى.

وتى«بةاَلم سةراج، عةدنان نيشتيمانى ئاستى لةسةر كاتَيك وةكو سةرهةَلدةدات كَيشةيةك و بةنةوت ثةيوةندى ئ��ةوةى طةورةكانى مةسةلة و ط��از دةبَيت شيعة وةكو هةية، ترةوة

بوةستينةوة«. لةئاستيدا س��ةرك��ردةك��ةى دةوَل��ةت��ى هةراليةنَيك روونيكردةوة ياسا،

ليستى نَيوان كَيشةى وابزانَيت ياسا دةوَلةتى و كوردستانى بةهةَلةدا طازة و نةوت لةسةر ياساى ث��رؤذة ضونكة ض��ووة، لةضوارضَيوةى ط��از و ن��ةوت و ديموكراسيداية ث��رؤس��ةى دةنطى و ثةرلةمانةوة دةخرَيتة

لةسةر دةدرَيت.ن����اوب����راو وت���ى«ط���ةر ب��راك��وردةك��ان��م��ان ب��إواي��ان هةية ديموكراسى بةثرؤسةى مةسةلةكة دةنطدانى خستنة بةشَيكة لةثرؤسةى ديموكراسى، بؤضوونى سةثاندنى ب��ةآلم خزمةت ل��ةم��ك��ات��ةدا تايبةت

بةعَيراق ناكات«.

رَيككةوتنى كوردء عةلالويي بؤ سةندنةوةى متمانةلة حكومةتةكةى ماليكى شكستدةهيَنَيت

Page 5: hawlati767

سازدانى: دانا رةزطةيى

ه���اوآلت���ى: دةوت��رَي��ت ش��ارى س���ؤران ل��ةم��اوةي��ةك��ى ك��ةم��دا ء

بةخَيراييةكى زؤر طةورة بووة؟دةبواية سؤران عزةت: كرمانج لَيبدرايةتةوة، ئاوِرى بةخَيرايى ئاوا و هةية خؤى تايبةتمةندى ضونكة تر، شارةكانى لةهةموو جياوازة لةماوةيةكى لةبةرئةوةى ئةو شارة خَيراى طةورةبوونَيكى كةمدا لةساَلى ضونكة بينيووة، بةخؤوة خؤى ئةوةندةى بيست 1991ةوة طةورة بووة، ذمارةى دانيشتووانى )120000( بؤ ك��ةس )5000( لة ك���ةس ب���ةرز ب���ووةت���ةوة، ئ��ةو

رووخانى لةدواى ئاوِردانةوةيةش كاتةشدا لةو بةآلم بووة، رذَيمةوة سةرؤكى راب���ردوودا لةسااَلنى حكومةت دةورَيكى بةرضاوى هةبوو سؤران، شارى لةبةرةوثَيشضوونى بةآلم ئةوةى جَيطاى خؤشحاَليية كة

لةشارةكانى دةكاتةوة جيا سؤران لةماوةكانى ثارَيزطا ئةوةية تر، ثَيداوين ئةوةى بةَلينى رابردوودا بؤ راستةوخؤ بودجة لةمةودوا كة خؤمان واتة دابيندةكرَيت، سؤران ء بةكاردةهَينين بودجةية ئ��ةو

ثرؤذةكان دةستنيشان دةكةين.كة لةوةدةكرَيت باس هاوآلتى: بارزانيدا، نَيضيرظان لةكابينةكةى كراوة بؤ زياترى خزمةتى سؤران وةك لةكابينةكةى دكتؤر بةرهةم،تا

ضةند ئةوة إاستة؟ك��رم��ان��ج ع�����زةت: ب��ةراس��ت��ى بةراستطؤيى دةب��َي��ت م���رؤظ ئةو بدات، شتةكان لةسةر بِريار بةرةوثَيشضوونةى ء ج��وان��ى بينيوويةتى، بةخؤيةوة س��ؤران راستةوخؤى ثاَلثشتييةكى ئةوة لةطةَل بارزانى نَيضيرظان بةإَيز ساَل دة ثَيش سؤران ضونكة بوو، كةسةى ئةو نةبوو، شَيوةية بةو ئَيستا بينبوواية ثَيشتر سؤرانى بةو ك��ة س���ؤران ب��اوةإن��اك��ات شَيوةيةى لَيهاتووة، ناَلَيم لةكابينةى ناكرَيت، ء نةكراوة ئيش شةشةمدا زياتر ثَيشووتردا لةكابينةى بةاَلم لةبةرضاو س��ؤران تايبةتمةندى

طيراوة.بَلَيين دةتوانين كةواتة هاوآلتى:

سؤران شارَيكى نَيضيرظانيية؟جوانييةكانى ع���زةت: كرمانج سؤران هةموو بةسةر نَيضيرظان رةن��ط��دةدات��ةوة، ئ��ةو ث���رؤذة و هةمووى كراوة خزمةتطوزارييةى نَيضيرظانى ثاَلثشتى ء دةس��ت لةثشت بووة، ديسان ئةوة دووثات هيض لةئَيستادا ناَلَيم من دةكةمةوة جياوازى بةآلم ناكرَيت، ء نةكراوة زؤر كةسَيكة نَيضيرظان زؤرة. لةسةر بِريار خَيرا ء بةجورئةت خزمةتطوزارى بؤ ثَيداويستييةكان جارَيك نمونة بؤ دةدات، طشتى سةردانةدا لةو س��ؤران بؤ هات راستةوخؤش ء طرنطيدا بِريارى وةك جَيبةجَيكرد بِريارةكانى

نةخؤشخانةيةكى دروستكردنى طةورة كة لةماوةى ثانزة رؤذ خؤى من بؤية دانا، بناغةى بةردى هات لةهةر هةركةس لةسؤران دةَلَيم ناتوانى ببينَى، ثَيشكةوتن بوارَيك

ثاَلثشتى ئةو زاتة نةبينَى.ه���اوآلت���ى: ب��ِري��ارى ئ��ي��دارةى سةربةخؤى سؤران بةضى طةيشت؟

2011/8/23 لة ع��زةت: كرمانج وةآلمى هةرَيم سةرؤكى جةنابى حكومةتى سةرؤكايةتى ثَيشنيارى هةرَيمى داوةتةوة بؤ بةئيدارةكردنى بةآلم هةَلةبجة، ء رانية ء سؤران باس ئَيمة لةطةَل هيض تائَيستا دابنرَين ليذنة ثَيويستة نةكراوة، باوةِر وا بكرَيت تةرخان بودجة ء

دةكةم تاساَلى 2012 دةكَيشَيت.زانكؤى دةوت��رَي��ت ه��اوآلت��ى: كرايةوة ثارتى بةبِريارى سؤران بؤضى كؤيةدا، زانكؤى لةبةرانبةر بةدةست دةناَلَينَيت تائَيستاش ناوخؤييةوة، بةشة بيناو نةبوونى ئةو ماوةى هةشت ساَلة لةكاتَيكدا

زانكؤية كراوةتةوة؟سؤران زانكؤى عزةت: كرمانج لةسةر ء ثَينج كابينةى بةبِريارى داوا ء ثَيويستى ناوضةكة كرايةوة بارزانى، نَيضيرظان بةإَيز لةاليةن كؤيةش زان��ك��ؤى ل��ةب��ةران��ب��ةر كؤيةش بةزانكؤى ئَيمة ء نةبووة زانكؤيي ثَيداويستى خؤشحاَلين، لةرووى بيناية ء بةشة ناوخؤييش لةدروستكردندان ء رووبةرى 800 زانكؤية ئةم بينايةكانى بؤ دؤنم زانكؤى باوةِرمواية تةرخانكراوة، سؤران بةو دةستثَيكة ئةكاديمييةى دةبَيتة دةستيثَيكردووة، ئَيستا سةركةوتووةكانى لةزانكؤ يةكَيك

ناوضةكة.

هاوآلتي [email protected]

ذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21

هةردوو سةركردةى حيزبيى بارزانى و تاَلةبانى خؤيان ئاَلوطؤرةكانى هَيشتا بةرةكة، دوو بؤ كردةوة يةكاليى سياسيةكان ئاراستة تاكو نةهاتووة كؤتاييان سوريا بةباشى دةركةون و ئايندةى كورد لةو نَيوانةدا دياربَيت، حكومةتةكةى دذى رايطةياند لةكؤبونةوةيةكيدا بارزانى دةدات، هةَلوةشاندنةوةى هةوَلى و دةكات كار ماليكى ئةم هةنطاوةى بارزانى نامةيةك بوو بؤ توركيا كة ثارتى جةسمةرةكة اليةنَيكى وةك بارزانى و حيزب وةك كؤَلةكة هةوَلدةدات و دةكات كار بةرةية ئةو لةطةَل ئَيرانيةكانيش ئَيران كةماليكة كاَل بكاتةوة، سةرةكيةكةى ثاش ئةوةى دَلنيابوون سوريا بةرةو كةوتن دةضَيت نةذاد دةكات ئةسةد ثاش كةوتنى لةسةر لَيدوانةكانيدا قسة لة لة خؤى سياسى ئاراستةى لةجؤرةكان بةجؤرَيك و نةذاد لَيدوانانةى ئةم فةرامؤشى، بؤ ثشتطيريةوة طؤِرى ترسة لةئايندةى سوريا و ئَيران، ئيدى طةر سوريا بكةوَيت ماليكية، مابَيت ئَيرانةوة بةدةست كة كؤَلةكةيةك تاقة بارزانيش بةهاوكارى هةيمةنةى سونة و توركيا دةيةوَيت بةرةى بضَيتة بةتةواوةتى و بكات لةق كؤَلةكةيةش ئةو بؤئةوةى بارزانيةوة بةثَيضةوانى تاَلةبانى بةآلم توركيا، ثشتطيرى نةكات عَيراق ئاراستةى جةمسةرَيك تاقة ماليكى دةكات، ئةم ثشتطيريةى ماليكى لةاليةن تاَلةبانيةوة بةهَيزكردنى و بارزانى هةنطاوةكةى لَيدانى بؤ هةوَلَيكة خؤى بارزانى ئةوةى ثَيش لةناوضةكةدا، ئَيرانة ثَيطةى رايطةياندبوو لةلَيدوانَيكيدا تاَلةبانى بكاتةوة، يةكاليى نوَينةرايةتى حكومةت بة سةرؤكايةتى بةرهةم ساَلةح بةم كةضى كَيشةكان، ضارةسةرى بؤ بةغدا دةضَيتة نزيكانة بارزانى ئةو ضونةى بؤبةغدا دواخست و بةم دواخستنةى دةكات سياسةتةكان ئاراستةى ئةوةى وت تاَلةبانى بة نةك منم دةكات كورد نوَينةرايةتى بةغداو و لةهةرَيم سةر بخاتة فشارَيك هةم بؤئةوةى تاَلةبانيش ئيدى تؤ، بةغدا و هةم بةثارتى بَلَيت تؤ ثارَيزطاى دهؤك و هةولَيرت بةدةستة و ضةقى كَيشةكانى ئةم ناوضةيةش لةكةركوكة ضو لةكةركوك دانيشت و هةيمةنةى يةكَيتى لة كةركوك شارى دوو دةسةآلتى يةكَيتش تابيسةلمَينَيت زيادكرد ئةم بةدةستة، شارى دوو ثارتى هةرضؤن بةدةستة ئةويش و كردةوة نيطةران بارزانى تاَلةبانى هةنطاوةى ضونةكةى كؤية، ضووة هةنطاوةدا ئةم لةثةرضةكردارى بارزانى بؤ كؤية دةاللةتى ئةوة بة سياسةت دةبةخشَيت كة تاقة سةرؤكى ئةم ناوضةية خؤيةتى و ثاشانيش دةتوانَيت دةسكارى ئةو شارةش بكات كة بةزَيدى تاَلةبانى ناسراوة، ئةو ضونةى بارزانى بؤ كؤية ئةوةندة لَيدانة لةهةنطاوةكانى تاَلةبانى ئةوةندة ثشتطيري كردنى طوزةرانى خةَلكى ئةو تاَلةبانى بؤ فشارخستة سةر بة ديوَيكى ديدا نيية، شارة ثارتى بارزانى دذى هةنطاوانةى لةو ثاشةكشَيبكات تا لة لةراطةياندنةكاندا باس لةسةندنةوةى حكومةت دةكات

يةكَيتى.لةو جؤرَيكن دةيانهاوَيت ثارتى هةنطاوانةى ئةم هاوثةيمانةكةى حيزبة بؤ حسابَيك هيض كة هةنطاوانةى ناكات و كردويةتية ثاشكؤى هةموو رووداوة سياسيةكان، سةركردايةتى يةكَيتى نيطةرانة و ثَيدةضَيت لةدوا كؤبونةوةى ئيدى قايلكردبَيت تاَلةبانيان يةكَيتى سياسى مةكتةبى يةكَيتيةوة بةسةر ثارتى هةيمةنةى بؤ دةبَيت سنوورَيك سثى ناكؤكيةكى كة نَيوانةدا لةم طرنطة ئةوةى دابنَين، شاراوة بةديدةكرَيت و هةردووال بةثَيضةوانةى يةكديةوة كاردةكةن ئؤثؤزسيؤنة، ئؤثؤزسيؤن نابَيت رَيطة بةخؤى بارزانى هةنطاوى يةكةم طةمةكةوة، ناو بكةوَيتة بدات ئؤثؤزسيؤنى تَيكةوت و بةبَى ئةوةى هةرسَى اليةنةكةى خؤيان بكةن شاراوةية ناكؤكية بةو دةرك ئؤثؤزسيؤن لة بارزانيش توإةبوونةكانى بارزانيةوة، بةرةى خستة ماليكى بيانويةكة ثةيوةندى بة كَيشة نةتةوةييةكانةوة نيية، روودةدات لةناوضةكة هةية ئاَلوطؤإةوة بةو ثةيوةندى كردووة تؤم من بَلَيت بةماليكى دةشيةوَيت بارزانى و فةرمانةكانى من طوَيإايةَلى ثَيويستة كابينةو بةسةرؤكى ثَيويستة ثَييواية و قبوَلناكات ديدة ئةم ماليكيش بيت، سنورَيك بؤ دةسةآلتةكانى بارزانى دابنرَيت، ئةو ثرؤذةى ثرؤذةيةى لةو بريتية لةسةرة ناكؤكى كة نةوتةى ثَيشوتريش نةوتيانة دةكات كة ئةو عةقدة داواى هةموو تَيثةإيوون، بارزانيش دةيةوَيت ثرؤذةيةك جَيبةجَيبكرَيت كة باس لةو عةقدة نةوتيانة بكات كة ئَيستا دَين و ئةوةى بةرذةوةندية ئةم بكرَيت، فةرامؤش رؤشتووة ثَيشووتر هيض بةبَى ئؤثؤزسيؤنيش و نةتةوةيى كَيشةى دةبَيتة بيركردنةوةيةك قاضى خؤى هةَلدةكات و دةضَيتة ناو ئةو و ثارتى هةردووال دروستيكردووة، بارزانى حةوزةى يةكَيتي ض لةئاستى سةرةوة ض لةئاستى خوارةوة نيطةرانن لةيةكدى و هةوَلى شكاندنى يةكدى دةدةن، ئةوةى روونة لةثَيشضاومان بؤ ئةم قؤناغة هةوَلةكةى بارزانى شكست دَينَيت و ئةوةى تاَلةبانى سةردةكةوَيت و ماليكى لةشوَينى خؤى دةمَينيتةوة، بةآلم بؤ ئايندة ئةوةى تاَلةبانى كؤتايى دةست رووداو هةمان سوريا كةوتنى ثاش و ثَيدَيت ثَيدةكاتةوة لةرَيطةى فشارى سوننةكان و توركيا هةوَلى دةبنة سنوريةكانيش ناوضة دةدرَي��ت، ماليكى طؤإينى لةتاَلةبانى بةرةكة و هةريةك بةرةيةكى شةإى هةردوو و بارزانيش بةثَيى بةرذةوةندى حيزبيى خؤيان دةضنة ناو لةضى بير كة دين، هَيزةكانى طرنطة ئةوةى طةمةكانةوة، و بمَينن لةنَيواندا دةدةن ئةوة هةوَلى و ضؤن دةكةنةوة ئَيران و توركيا جةمسةريةى ملمالنَى لةو بةشَيك نةبنة

و لةبرى هةَلبذاردنى بارزانى و تاَلةبانى كورد هةَلبذَيرن.

ناكؤكييةكانىتاَلةبانىء بارزانى

لةتاريكيدانةبةز طؤران دةينووسَيت

»نـَيضـيـرظـان بـارزانـى لـةحكـومـةتدابةجـورئـةتء خـَيرا بـأياردةدات»

كرمانج عزةت قائيمقامى قةزاى سؤران بؤ هاوآلتى

كرمانج عزةت قائيمقامى قةزاى سؤران، جةخت لةوة دةكاتةوة كة لةكابينةى ثَينجةم بةسةرؤكايةتى

نَيضيرظان بارزانى زؤر زياتر خزمةتى ناوضةكةيان كراوة لةضاو

كابينةى شةشةم بةسةرؤكايةتى د.بةرهةم ساَلح.

لةم ضاوثَيكةوتنةدا، ناوبراو دةَلَيت »ئةو جوانىء بةرةوثَيشضوونةى سؤران بةخؤيةوة بينيوويةتى، ئةوة ثاَلثشتييةكى راستةوخؤى بةرَيز نَيضيرظان بارزانى لةطةَل

بوو«.هةروةها ثَييواية جوانييةكانى

نَيضيرظان بارزانى بةسةر هةموو سؤران رةنطدةداتةوة، ئاماذة

بؤ ئةوة دةكات كة لةكابينةى ئَيستاشدا شت كراوةء دةكرَيت، بةآلم »جياوازى زؤرة، نَيضيرظان كةسَيكة زؤر بةجورئةتء خَيرا

بِريار لةسةر ثَيداويستييةكان بؤ خزمةتطوزارى طشتى دةدات«.

دَلشاد ئةنوةر

بةفةرمى ث��ارت��ى تائَيستا وةرط����رت����ن����ةوةى ث��ؤس��ت��ى س���ةرؤك���اي���ةت���ى ح��ك��وم��ةت��ى رةت�����ن�����ةك�����ردووةت�����ةوة، ض�����اوةِروان�����دةك�����رَي�����ت ثؤستة، ئةو بةرادةستكردنةوةى لةكابينةى طؤِرانكارى زنجيرةيةك

ئةنجامبدرَيت. شةشةمةمدا ه���ةرض���ةن���دة ه�����ةردوو بةفةرمى دةس��ةآلت��دار حيزبى ثؤستةيان ئ��ةو داه���ات���ووى بةآلم يةكاليينةكردووةتةوة، ئةو ض��ارةن��ووس��ى لةئَيستادا لةدةستى يةكَيتى، باآليةى ثؤستة

ثارتيداية.ثةشيمان ث��ارت��ى ئ��ةط��ةر ثؤستى لةوةرطرتنةوةى نةبَيتةوة س��ةرؤك��ى ح��ك��وم��ةت، ئ���ةوا تا دكتؤر داهاتوو، مانطى كؤتايى دةس��ت��ب��ةردارى ساَلح ب��ةره��ةم نَيضيرظان بؤ دةبَيت ثؤستةكةى وةزيرةكانيش زؤرينةى بارزانىء

دةطؤِردرَين.ئ�������ةو ئ�����اَل�����وط�����ؤِرة حكومةت، لةسةرؤكايةتيكردنى ستراتيذى بةرَيككةوتنى ثاَلثشتة وا تَييدا كة يةكَيتى، ثارتىء نَيوان رَيككةوتوون ئةو ثؤستة هةر دوو ساَل جارَيك، بةدةست اليةكيانةوة

بَيت.ئةوةى لةو مةسةلةيةدا تاوةكو ئَيستا باسكراوة، ئةوةبووة يةكَيتى دكتؤر هةية ئ��ةوةى خواستى بةرهةم لةثؤستةكةيدا بمَينَيتةوة تا ضوار ساَلةكة تةواو دةكات، ضونكة ساَل ض��وار ثؤستة ئةو ثَيشتر بارزانييةوة نَيضيرظان بةدةست بووة، بةاَلم ثارتى تائَيستا سوورة

لةسةر وةرطرتنةوةى ثؤستةكة.كة ئاطادار سةرضاوةيةكى

بآلوبكرَيتةوة، ن��اوى نةيويست ئةطةر كة دةكات ئةوة بؤ ئاماذة ثؤستةكة ب��ارزان��ى م��ةس��ع��ود تاكؤتايى ن��ةدات��ةوة، بةيةكَيتى بةرهةم دكتؤر داهاتوو مانطى دةبَيت ثؤستةكةى دةستبةردارى

بؤ نَيضيرظان بارزانى.بةهاوآلتى سةرضاوةية، ئةو ئةنجامدانى »لةحاَلةتى وت سةرؤكى لةثؤستى طؤِرانكاريدا وةزيرةكانيش زؤربةى حكومةت، ئةو بةتايبةت دةط���ؤِردرَي���ن، زؤري���ان طلةيى وةزي���ران���ةى

لةسةرة».تائَيستا سةرضاوةكة، بةوتةى ثارتى ء يةكَيتى سةركردايةتى ب��ةرةس��م��ى ب��اس��ى ئ��اَل��وط��ؤإى حكومةت س��ةرؤك��ى ثؤستى ن��ةك��ردووة، وةزارةتةكانيان ء ثارتى لةنَيو مةسةلةية ئةو بةآلم تاَلةبانيدا ء بارزانى لةنَيوان ء

بةوردى باسكراوة.نوسينطةى ب��ةرث��رس��ى لةسلَيمانى، حكومةت سةرؤكى لةطؤِرينى خ��ؤى ئاطايى ب��َى دةردةبرَيت، حكومةت سةرؤكى لةحاَلةتى نازانَيت بةثَيويستيشى ئةوان طؤِرانكاريدا ئةنجامدانى

ئاطاداربن.ل��ةت��ي��ف ش��َي��خ ع��وم��ةر، وتى ه��اوآلت��ى بؤ لةلَيدوانَيكدا »ئ���ةط���ةر ث��ؤس��ت��ى س��ةرؤك��ى ثَيويست بطؤِرَيت، حكومةتيش ناكات ئَيمة ئاطادارى شتى وابين».

نوسينطةى ب��ةرث��رس��ى س�����ةرؤك�����ى ح���ك���وم���ةت، طؤِرانكارى وتى»ئةنجامدانى حكومةتدا، سةرؤكى لةثؤستى ستراتيذى بةرَيككةوتنى بةندة

نَيوان ثارتى ء يةكَيتييةوة».ل���ةث���اَل م��ش��ت��وم��ِرةك��ان��ى ئاَلوطؤِرى سةرؤكايةتى حكومةت،

بةرهةم دكتؤر ضاوةِرواندةكرَيت هةرَيم سةرؤكى جَيطرى ثؤستى بةبةتاَلى تائَيستا كة وةربطرَيت

ماوةتةوة.سةركردايةتى ئةندامَيكى طؤِرانكارى ئةنجامدانى ثارتى، حكومةت س��ةرؤك��ى لةثؤستى دةزانَيت، ئاسايى بةحاَلةتَيكى طؤِرانكاريية جؤرة ئةو ثَييواية

سروشتيية.ئةندامى ه��ةرس��ي��ن ئ���ارى لةثارَيزطاى ثارتى سةركردايةتى هاوآلتى بؤ لةلَيدوانَيكدا سلَيمانى، لةنَيوان حكومةت »لةكاتَيكدا وتى يةكَيتى ء ثارتيدا تةوافوقيية، بؤية سةرؤكى لةثؤستى طؤِرانكارى

حكومةت ئاسايية».ث��َي��ش��ت��رء ل���ةط���ةرم���ةى ئ��اَل��ؤزى ن��َي��وان دةس����ةاَلت ء ثارتى ء يةكَيتى ئؤثؤزسيؤندا، طؤِرانكارييان ئةنجامدانى نيازى

بةآلم لةوةزارةتةكاندا، هةبوو دواخست طؤِرانكارييانةيان ئةو ئؤثؤزسيؤن راى ئةوكاتةى بؤ يان بةشداريكردن بؤ وةربطرن

بةشدارى نةكردن لةحكومةتدا.س��ةرض��اوةك��ةى ه���اوآلت���ى، ئ��اش��ك��راى دةك����ات ك��ة ئ��ةو دواخ���راون، طؤِرانكارييانةى طؤِرانكاريدا ئةنجامدانى لةحاَلةتى حكومةت، سةرؤكى لةثؤستى

دةخرَينة بوارى جَيبةجَيكردنةوة.محةمةد ل��ةم��ب��ارةي��ةوة، ئةنجومةنى سكرتَيرى قةرةداغى كوردستان، هةرَيمى وةزيرانى وتى ه��اوآلت��ى بؤ لةلَيدوانَيكدا راطةياندنةوة لةرَيطةى »لةمالءال شت دةبيستين، بةآلم هيض شتَيكى فةرمى لةئارادا نيية بؤ طؤِرانكارى

لةوةزيرةكاندا».ئاطايى ب���َى ق���ةرةداغ���ى، طؤِرينى لةباسوخواسةكانى

ء حكومةت س��ةرؤك��ى ثؤستى نَيضيرظان دةستبةكاربوونى

بارزانى، خستةِروو.هاوكات لةطةَل نزيكبوونةوةى ي��ةك��الي��ي��ك��ردن��ةوةى وادةى م���ةس���ةل���ةى ط���ؤِران���ك���ارى حكومةت، سةرؤكى لةثؤستى جةخت يةكَيتى بةرثرسَيكى تائَيستا كة لةسةرئةوةدةكاتةوة باس بةرةسمى مةسةلةية ئةو

نةكراوة.يونس ع��ةب��دواَل سلَيمان ب��ااَلى ئةنجومةنى ئ��ةن��دام��ى يةكَيتى، رَيكخستنى مةكتةبى »جطة هاوآلتى وتى لةلَيدوانَيكدا بؤ كة ستراتيذييةكة لةرَيككةوتنة ثؤستى ل��ةوةك��راوة ب��اس تَييدا دوو ه��ةر حكومةت س��ةرؤك��ى دةبَيت، اليةك الى جارَيك ساَل بةرةسمى باسى طؤِرينى سةرؤكى

حكومةت نةكراوة».

حكومةتةكةى يةكيَتى، ضارةنووسى لةدةست ثارتيدايةضاوةِرواندةكرَيت مانطى داهاتوو شةنءكةوى حكومةت بكرَيت

Page 6: hawlati767

راثؤرتي شيكاري - ستارة عارف

و طةردونيية مافَيكي ك��ار مافةكاني جيهاني جاِرنامةي لة نَيودةوَلةتي بةياننامةي و مرؤظ كلتوري و ئابووري مافة باسي لة كراوة، جَيطير كؤمةآليةتيةكاندا و ئامإازَيك تةنيا كار مانايةي بةو ذياني بذَيوي ثةيداكردني بؤ نيية تاك، بةَلكو بةشَيكي سةرةكي ذيان كار دياريدةكات، تاك ناسنامةي و بةَلكو نيية ئابووري مافَيكي هةر مافَيكي كؤمةآليةتييشة، ثةيدا كردني هةلي كار و دابينكردني بذَيوي تاك دةخرَيتة كاري خستنةإووي كة بةردةم، ئاستي رَيز طرتني حكومةت لة تاك و هاوآلتيان نيشاندةدات، بةو رةنطةي كاريان بؤ دابين دةكات، تا ثَيداويستيةكاني دابينكردني تواناي

ذياني رؤذانةيان هةبَيت.

طرفتي بَيكاري:ئابووري زانستي طوَيرةي بة طرفتة لة يةكَيك بة بَيكاري طرفتي ء طشتييةكاني سيستةمي سةرةكي جيهان ئاستي سةر لة ئابووري هةرَيمي ئَيستا كة دادةن��رَي��ت، بَيكاري طرتؤتةوة، كوردستانيشي بةآلم هةية بووني وآلت زؤر لة يةكَيكي بؤ وآلتَيكةوة لة رَيذةكةي طةشةي رَي���ذةي دةط��ؤِرَي��ت، تر لةسةر كاريطةري دانيشتوانيش مانايةي بةو هةية، بَيكاري ئاستي دانيشتوان طةشةي رَيذةي ئةطةر كةمة، بَيكاريش رَيذةي بَيت، كةم دانيشتوان طةشةي رَي��ذةي يان زؤرترة، بَيكاريش رادةي بَيت زؤر ضونكة ساآلنة كة طةشةي دانيشتوان ثَيداويستيةكاني دةك���ات زي��اد هةلي و دةكات زياد دانيشتوانيش بةثَيي دةوَي���ت، زياتريان ك��اري ئامارَيكي تايبةت رَيذةي الواني بَيكار لة 27 وآلتي ئةوروثادا بؤتة هؤكاري ئاَلؤزي دروستبوني خؤثيشاندان و

راب��ردوودا ماوةي لة ئةوةي وةك رَيذةي ضونكة روويدا، بةريتانيا لة بةهؤي %20 لة طةيشتؤتة بَيكاري كةمبونةوةي هةلي كار و بَي متمانة سياسيةكانيان بة الوان بووني ضاك بؤ خوَيندنيان سيستةمي كة لةسةر داراييان فشاري و بكةن ثَيي بة بَيتةوة، كةم خوَيندكاران ئامارةكة ئيسثانيا لة ثلةي يةكةمداية بة جؤرَيك كة تَيكإاي رَيذةي بَيكاري

طةيشتؤتة لة%46 .

بَيكاري لة هةرَيمي كوردستانداو خؤسوتاندني بةنازي جوانةمةرط:

ه��ةواَل��ي 2011/9/6 رؤذي كضَيكي جةواد بةناز خؤسوتاندني كارطَيِري ثةيمانطاي دةرض��ووي هةمووماني هةولَير ش��اري لة 8/28-27 ش��ةوي كة راضَلةكاند 8 دواي و دةسوتَينَيت خ��ؤي لةوةي دةستدةدات، لة طيان رؤذ قةيرانَيكي هةرَيمةدا لةم بَيكاري بةرطةي طةنجان ضيدي و جيديية طةِران نيوَيك و ساَل دواي ناطرن، دامةزراندني و كار هةلي بة شوَين ثِركردنةوةي سةرةِراي حكومييدا وتةي بةثَيي دامةزراندن فؤإمي بةشدار جةوادي براي، كة حكومةتي 25 دامةزراندني ث��ِرؤذةي هةرَيم

ئةم راطةياند، فةرمانبةري هةزار كار لةوةي دةبَيت هيوا بَي طةنجة وةك زةقانةي هؤكارة لةبةرئةو واسيتة و خزمايةتي ء كار نةكردن بة دادثةروةري كؤمةآليةتي بَي هيوا دةبَيت و خؤي دةسوتَينَيت، ئةمةش بَيكاري الواني ناِرةزايي ئةوثةِري براكةي نيشاندةدات، هةرَيمة ئةم بةناز هةر هةواَلَيكيش رةت دةكاتةوة كة دةَلَين بةناز فؤإمي دامةزراندني

ثإنةكردؤتةوة.

دامةزراندن وةك رَيطة ضارة!!! نيية ورد ئامارَيكي تائَيستا ذمارةي طةشةي ساآلنة و ذمارة ئَيمةش تا بكات، دياري دانيشتوان رَي��ذةي زؤري يان كةمي زانيني بةآلم بثَيوين، ئامارة بةو بَيكاري بةثَيي دوايين ئاماري هةرَيم رَيذةي بَيكاري طةيشتؤتة لة 15% كة رَيذةكة دانيشتواني ذمارةي ضونكة زؤرة كة بةَلطةية ئةمة كةمة، هةرَيم كوردستاندا هةرَيمي لة بَيكاري ئامارةكان ثَيي بة زؤرة، هةرضةندة لة ثاَل بَيكاريدا فرةكارييش هةية واتة

تاكَيك زياتر لة كارَيكي هةية.دامةزراندني 25 هةزار بِرياري بة ساَلي2011دا، بودجةي لة كةس رَيذةي ئابووري زانستي طوَيرةي هةآلوساني ئابووري بةرز دةكاتةوة، ثَيشووي كابينةي ل��ة ضونكة لة راطةيةنرا، بارزاني نَيضيرظان 65% ي بودجةي هةرَيم بؤ موضةي فةرمانبةران دةِروات، ضونكة بَيكاري طةيشتبووة و زؤرة رووثؤشكراو ذم��ارةي ئَيستاشدا ،ل��ة %51 لة كوردستان هةرَيمي فةرمانبةراني 620 هةزار كةسة، بَيجطة لةوةي 25 هةزاري تريش دامةزراوة، بؤية ئةم ناكات، بَيكاري ضارةسةري رَيذةية شارةزاياني وتةي ثَيي بة بةَلكو ضارةسةركردني ئةمة ئابووري

كَيشةية بة كَيشة.بِرياري وةزيري كاروكاروباري

بيمةي ثَيداني بؤ كؤمةآليةتيش و زانكؤ خوَيندكاراني بة بَيكاري تةمةني ئاستي هةم ثةيمانطاكان دياريكردوة و زؤرَيك لة تةمةنةكان سوود مةند نابن لَيي، تةنيا دةرضواني رَيذةيةكي و دةطرَيتةوة زانكؤش بة كة دةكات، بَيبةش بَيكار زؤري بؤ كةس ه��ةزار 25 كردني زي��اد كؤمةآليةتي ثاراستني تؤإي ناو ئةوة بؤ هؤكارةكةشي دةناسرَيت، دةطةِرَيتةوة كة حكومةت لةم بوارةدا بؤ ريشةي بةرنامةي و ستراتيذ

ضارةسةر كردني بَيكاري نيية.ئابووريش شارةزاياني بةراي كةس ه���ةزار 25 دام��ةزران��دن��ي نةك ب��وو سياسي ب��ِري��ارَي��ك��ي بوو ثَيويست ضونكة ئ��اب��ووري، هةآلوساني رَي���ذةي رةض���اوي رةوش��ة ئ��ةو بكراية، ئ��اب��ووري بنرخَينراية كة لة داهاتوودا، بَيكاري رووثؤش كراو زياد دةكات و دةبَيت بؤ بودجةي زؤرت��ري رَيذةيةكي بؤ هؤكاريشة و بكرَيت تةرخان تري كةرتةكاني ثشتطوَيخستني

ثيشةسازي ء كشتوكاَلي.لةبةرئةوةي تايبةت كةرتي شَيوة بة كوردستاندا هةرَيمي لة تةندروستةكةي نيية، تا بَيكاري كةم هةزار 25 دامةزراندني بكاتةوة، ماوةيةكي بؤ لةوانةية كةسيش بكات، بَيكاري ضارةسةري كاتي لةبةرئةوةي طةندةَلي بةِرَيوةبردن و بَي بةرهةمي و رؤتين زياد دةكات، بؤ بوو وةآلمَيك دامةزراندنة ئةم و شوبات خؤثيشاندانةكاني17ي خةَلك، ناِرةزايي كردني بَيدةنط ئَيستا فةرمانبةرانةي ئةو هةروةها ساَلي ضةند دواي دام����ةزراون موضةكةيان كةمي لة طلةيي تر دةك���ةن، ل��ةب��ةرئ��ةوةي ذم��ارةي بةش موضة و زؤرة فةرمانبةران ئَيستاوة لة لةوةي بَيجطة ناكات، ئةوانةشي و دامةزراوان ناِرةزايي رةضاوي كة هةية، دان��ةم��ةزراون

زؤر نةكراوة، خواستيان و بةش تَيدا ئابووري بنةماكاني بةكةمي

رةضاو كراوة.ثَيويست بوو حكومةتي هةرَيم لة شوَيني بيركردنةوة لةم رَيطةضارةية ضاك تايبةتي كةرتي سيستةمي لة رؤَل��ي��ان ئ���ةوةي بؤ بكرداية هةبَيت، بَيكاري كةمكردنةوةي هةرَيمي لة ئَيستا ئ��ةوةي ضونكة تايبةت كةرتي هةية كوردستاندا كةرتي درَي��ذك��راوةي بةَلكو نيية، طشتيية ء زؤرترين رَيذةي طةندةَلي توانستي تايبةتي كةرتي تَيداية، دارايي و هونةريشي نيية، واتة بةم كةرتي ناتوانَيت حكومةت شَيوةية تايبةتيش بجوَلَينَيت و ضاالكي بكات، يان كاري بة سياسةتي بةكارخستن

و بة طةِرخستن بكرداية.بؤ بضوك ق��ةرزي ث���ِرؤذةي

لةاليةن وة 2011/7/16 لة الوان دةستيثَيكرد هةرَيمةوة حكومةتي لة و ثَيكهاتووة 15مليؤن لة و ثارةية ب��ِرة ئةو ساَلدا 4 م��اوةي قيست، ش��َي��وةي ب��ة دةدةن����ةوة ئةوةي لة ساآلني رابردوودا بة ثَيي ئامارةكاني رَيكخراوي طةشةثَيداني ئابووري كوردستان«كيدؤ«لةبارةي بضوكةوة ق���ةرزي ث��ِرؤذةك��ان��ي ثِرؤذةي سةرنةكةوتني روويداوة هؤي ب��ة ب���ووة بضوك ق���ةرزي دووب���ارةب���ون���ةوةي ث����ِرؤذة و كةَلك«جدوي توَيذينةوةي نةبوني ثِرؤذةكان لة زؤرَيك اقتصادي«، و ب��وون تاكةكةسي ث����ِرؤذةي تر كةساني ب��ؤ ك��اري��ان هةلي زؤريشيان و ن��ةِرةخ��س��ان��دووة مَي و بوون نَير رةطةزي بؤ تةنيا بَيبةش بووة لة ثِرؤذةي بضوك هةر

دةرةنجامي ثَيدةضَيت لةبةرئةوةية شَيوة هةمان بة ثِرؤذانةش ئةم بؤ كةَلكيان توَيذينةوةي ئةطةر بن

نةكرَيت.بَيكاري بة ثَيي ناوضة لة هةرَيمي كوردستاندا دةطؤِرَيت نمونة بة ثَيي هةرَيم ئاماري دةستةي ئامارَيكي لة دَيهاتةكان لة بَيكاري رَي��ذةي 17.5% و لة ناو شارةكاندا لة %10.65 ناو لة رَيذانةش لةم زؤرَي��ك داية رةطةزي مَيينةدا زياترة جيا لةوانةي

كة خوَيندنيان تةواو نةكردووة.

زؤر ثَيويستةئةم خاآلنة رةضاو بكرَيت:

كار تازةي ياساي داناني -1ضارةسةري و بَيت مؤدَيرن كة ئةم شوَيني لة بكات كار ب��ازاِري لةسةردةمي كة ئَيستا ياسايةي كاري ئَيستا تا و دةرضووة رذَيمدا

ثَيدةكرَيت.و كار هةلي رةخساندني -2دةبَيت ضاالك كار كة خستنةِرووي كارا كاريش خواستي و بكرَيت

بكرَيت.3- ضاوخشاندنةوة بة فرةكاريي ئةوةي ضينَيك بة تةواوي بَيكارن و دةكةن، كارَيك لة زياتر ضينَيكيش بةَلكو دةبَيت كار دابةش بكرَيتةوة و كؤمةآليةتي دادثةروةري رةضاوي و ط��وزةران باري بةوةي بكرَيت، بكرَيت باش كارةكان فرة موضةي بؤ ئةوةي ثَيويستي بة كاري دووةم نةبَيت و كةسَيكي تريش دةرفةتي بؤ

بِرةخسَيت كارَيكي دةستبكةوَيت.ث���ِرؤذةي ب��ة ب����رةودان -4قةرزي بضوك وةك ئةوةي زؤرَيك ضين وةك ئ��اب��ووري وآلتاني لة ئابووريةكةيان بضوك قةرزي بة

ثةرةي سةندووة.5- سةر لة نوَي رَيكخستنةوةي دوورخستنةوةي و تايبةت كةرتي لة دةستَيوةردان و جياكردنةوةي لة

كةرتي طشتي.

محةمةد كةريم محةمةد *

5 - 1

بنةماكاني دروستبووني نرخلة بازاِردا:

ثَيشينةيةكي ثَيويست:سةرةتاييةكاني قؤناغة لة مرؤظايةتيدا، ئ��اب��ووري ذياني لة خةَلكي كاتَيك نةبووة، ب��ازاِر ثَيداويستي خؤي خواردني زياتري لةسةر كاتَيك نموونة بؤ نةبووة، سروشتي بةرهةمي كؤكردنةوةي كة ب��ةآلم ذي��اوة. دارستانةكان هاتنة بةرهةمهَينان ئةدةواتةكاني لة تاكةكةس بةرهةمي و كايةوة بووة ثَيويست ب��ووة زي��اد خؤي كاآل بة ئاَلوطؤِر هةبَيت شوَينَيك ثَيداويستي ثِركردنةوةي بؤ بكةن ناو هاتة ب���ازاِر ل��َي��رةوة ذي��ان. بة و مرؤظةوة ئابووري ذياني ثَيشكةوتني لةطةَل بةردةواميش ئ���اب���ووري ئ��ةم��ي��ش ش��َي��واز و لة نموونة بؤ ط��ؤِراوة ميكانيزمي بازاِري )كاآل – كاآل( بؤ بازاِري )كاآل تةواوي بازنةي ثاشان دراو( –بازاِري )دراو –كاآل- دراو(، كة هةر يةكَيك لةو شَيوازةي بازاِر ئاستَيك هةَلضندراوة لةسةر سةرخاني لة ئ��ةدةوات��ي و ئ��اب��ووري لة ه��ةر كاركردن عةقَلي و بةرهةمهَينان بِري و م��وَل��ك��داري ش��َي��وازي و بةرهةم و ثةيوةندي كؤمةآليةتي و سيستمي حوكمإاني تايبةت بةخؤي هةبووة و هةتا دوايي. بة واتايةكي رَيطةي لة وآلت ئ��اب��ووري ت��ر، شَيوازي بازاِرةكةيةوة شَيوازي كؤمةآليةتي و سياسي سيستمي قؤناغة بةمةش دي��اري��ك��ردووة. )كشتوكاَل ئابووري مَيذوويةكاني ثيشةسازي – ب��ازرط��ان��ي –سيستمة ي��ان دواي���ي( هةتا و )كؤياليةتي– كؤمةآليةتيةكان س��ةرم��اي��ةداري – دةرةب��ةط��ي و ه��ةت��ا دواي����ي( دروس��ت��ب��ووة و ث��َي��ش��ةك��ةوت��ووي ئاستي و لةو وآلت��ةك��ان دواك��ةوت��ووي��ي بؤية بةِرَيوةضووة. سيستمانةدا

كورتي ب��ة زؤر ه��ةوَل��دةدةي��ن ميكانيزمي سةرةكيةكاني فاكتةرة بؤئةوةي روو بخةينة تةنها بازاِر بدةين بِريار بتوانين كؤتايدا لة لة سيستمة ئةو سروشتي لةسةر بؤئةوةي كوردستاندا. ئابووري ثرسيار كؤمةَلَيك وةآلمي بتوانينن لةسةر بازاِري كوردستان بدةينةوة كوردستان ب���ازاِري ئايا وةك: بازاِرَيكي ئازادة؟ ئايا خؤي بازاِري نَيوان ثةيوةندي ئايا هةية؟ ئازاد ب��ازاِردا لة ئابووري و سياسةت دةت��وان��َي سياسةت ئايا ضيية؟ رؤَل��ي ئايا بشَيوَينَي؟ ب���ازاِر كوردستاندا ب��ازاِري لة حكومةت بازاِري لة قؤرخكاري ئايا ضيية؟ ئاستةكةي و هةية كوردستاندا كة تر ثرسياري دةيان و ضةندة؟ تاكَيكي هةموو بةرؤكي ئةمِرؤ بة طرتؤتةوة، مةملةكةتةي ئةم ئَيمةش ه��ةذارةوة. و دةوَلةمةند وةك مونتةداي ئابووري و ثسثؤِر زاني ثَيويستمان بة بوارةكةدا، لة بابةتة ئ��ةم لةسةر قسةيةكمان مةسةلةي ئَيستا كة هةبَيت طرنطة بووة كوردستاندا لة بازاِر طراني هةموو و ترسناك دياردةيةكي بة شةقامي و راطةياندن بوارةكاني ئةم مةبةستة بؤ سةرقاَل كردووة. لةم وةآلم��ةك��ان ه��ةوَل��دةدةي��ن كورتي بة بةش 5 بة نووسينةدا

ئاماذة ثَي بكةين.

يةكةم: هاتنةكايةي بازاِر:سيستمي دةرك��ةوت��ن��ي ث��اش بازاِر بؤ كياني ئابووري، ئيتر بازاِر ئةو كة وةرط��رت ثَيناسةيةي ئةو جَيطايةية كة تيايدا كِريار و فرؤشيار تيايدا بة يةك دةطةن و ساد و سةودا ذياني ثَيداويستي نَيوان لة دةكةن كِريار و كاآل ثَيويستةكاني فرؤشيار جا خستنةِروو( – )داوا واتة ) (بن كؤتايي ك��اآلي كااليانة ئ��ةو كةرةسةي يان final productماددي غةيرة و ماددي بَيت خاو ضوارضَيوةي لة factor inputsكاتي و ب���ازاِردا زانيارييةكاني دياريكراوي ئةو ساد و سةودايةدا، تونَيَلي كؤتايي لة دَلنياييةوة بة كة ئةم ثِرؤسَيسةدا هةردووال بةكاربةر ئةوةي رَيكدةكةون، بةرهةمهَين و رَيكدةكةون لةسةري ه��ةردووال كاآل جا نرخي واتة )نرخ( لة بريتية كاآلي خاو. يان بَيت كؤتايي كاآلي لةم ضيية ثارة رؤَلي كةواتة ئةي ئابووري زانستي وةك سيستمةدا؟ ثارة دةكات بؤ ئاماذةي كالسيكي ئاسانكاري رؤَل��ي تةنها ل��َي��رةدا ئةو بةهاي دياريكردني بؤ هةية ئاَلوطؤِريان بازاِرةدا لةم كاآليانةي خؤ يةكتري. بةرامبةر ثَيدةكرَيت ئةطةر نرخ و ثارة نةبَيت ناتواندرَيت كاتذمَير يةك نموونة بؤ بةهاي ئةندازيارَيك يان كرَيكارَيك كاري كراسَيك بةرامبةر دكتؤرَيك يان بكرَيت. دياري ددان فَلضةيةكي يان ثارة دةَل��َي��ن: كالسيكةكان بؤية رؤن و طريس رؤَل��ي وةك تةنها كة مةكينة و برغو سةر بؤ واية ئةميش ئاساندةكات، بزووتنةوةيان ئابووري كارةكاني شَيوة بةهةمان بةآلم ئاساندةكات. بازاِر سيستمي كينز قوتابخانةي هاتنةكايةي ثاش طريسكردن كاري س��ةرةِراي ئيتر ثَيي كة ثَيدرا تري رؤَلَيكي ثارة لة داينةميكي رؤَل��ي دةوت��رَي��ت dynamic role of ئابووريدا ئةوةي ثاش بةتايبةتي moneyسيستمي بانك بة قورسي ضووة ناو سيستمي بةرهةمهَينانةوة. ئيتر ثارة بوو بة بةشَيك كة رؤَل و كاريطةري

و داوا نَيوان باآلنسي لةسةر هةية real خستنةِرووي كاآلي راستةقينةwealth لة كؤتايشدا رؤَلَيكي طرنطي هةية لة بِرياري ئاستي نرخي بازاِر. سياسي بِرياردةري دةبَيت لَيرةوة وردي بة وآلتَيك هةر ئابووري –ميكانيزمةي لةم دةرضَيت سةري رؤَل���ي ك��اآل و ث���ارة، ل��ةالي��ةك، كؤي كة ب���ازاِر ت��ر، لةاليةكي و فاكتةرانة ميكانيزمي كاركردني ئةو بة هةموو ئاَلؤزيةكانيانةوة لة خؤيدا دةكات، ئاِراستةيان و دةكاتةوة كؤ طَلؤباَليزةي ضةرخي لة بةتايبةتي

رؤَلي سيولة و ثارة كة ئةمِرؤدا سةرةكيان هةية لة ثِرؤسَيسي بازاِر و نرخدا، كة لة كؤتايدا سةقامطيري – ئابووري – سياسي سيستمي كؤمةآليةتي وآلتي ثَيوةدةبةسترَيت. rational ئاقَل سيستمي بؤية باآلنسانة ئةو كة ئةوةية regimeسةقامطيري و طةشة ئاِراستةي بة كؤمةآليةتي – سياسي – ئابووري ثَيضةوانةكةشي و دةب��ات وآلت

راستة.

دووةم: فاكتةرة سةرةكيةكاني بةرهةمهَينان لة ئابووريدا:

ئَيستا هةتا ئ��اب��ووري��دا ل��ة و فيكري قوتابخانة هةموو بة فاكتةرَيكي ضةند سيستمةكانيةوة كة دي��اري��ك��راون بةرهةمهَينان لةسةر ئابووريةكاني هةموو

بنياتنراوة ئةوانيش بريتين لةهَيزيكار ،capital ) سةرماية رَيكخةر ،land زةوي ،laborتةكنولؤذيا ، entrepreneurتةنها كة ئ��ةوةي )technologyبؤ وآلتَيكةوة لة ض دةط��ؤِرَي��ت، سيستمَيكي لة يان تر وآلتَيكي سياسي – ئابووري بؤ سيستمَيكي تر، بريتية لة شَيوازي مامةَلةكردني ئابووري كؤمةآليةتي و سياسي و لة فاكتةرانة ئةو بةكارهَيناني لة ضونكة بةرهةمهَيناندا. ثِرؤسَيسي هةية، طرنك زؤر خاَلَيكي لَيرةدا ئةويش ئةوةية كة بناغةي مامةَلةي مامةَلةي بناغةي لةطةَل سياسي ئ��اب��ووري ج��ي��اوازة، ئ��اب��ووري مامةَلةكردن زانستي لة بريتية بةآلم resources ساماندا لةطةَل مامةَلةكةي بناغةي سياسةت وات��اي بة society كؤمةَلطةية هونةري مومكينات. بة واتايةكي تر، سياسةت ئةو هونةرة كؤمةآليةتيةية زانستي رؤَل��ي ت��ةواوك��ةري كة زانستي كة وات��ا، بة ئابوورية. دابةشكردني لة بريتية ئابووري لة زانستيانة بة شَيوةيةكي سامان ضوارضَيوةي ثَيداويستيةكاني ئَيستا هونةري كؤمةَلطةدا، داهاتووي و كة، زانستةي لةو بريتية سياسةت وآلت ساماني دابةشبووني ناهَيَلَي توَيذةكاني و ضين بةريةككةوتني بؤية دروس��ت��ب��ك��ات. كؤمةَلطة ئابووري و سياسةت ه��ةردووال كؤمةَلطة يةك ديوي دوو دةبنة لةسةر بةندة سةقامطيريةكةي كة مامةَلةكة هةردوو ئاِراستةكردني ئؤقرةيي كة ئابووري و سياسةت بكات. خاَلة لة كؤمةَلطةدا مسؤطةر سياسةت نَيوان لة ترسناكةكةش ثِرؤسَيسةدا ل��ةم ئابووريدا و بِرياري كة كؤدةبَيتةوة ل��ةوةدا

سياسي و ئابوورى لةسةر حسابي ميكانيزمي هةرضةندة بن، يةكتر دروستكردني بِرياري هةر يةكَيكيان جياوازن بؤكرد ئاماذةمان وةك ساماندا لةطةَل مةمةَلة ئةويان هةر كؤمةَلطة. ديان ئةوي دةكات نةبن هةماهةنط بِريارةكان كاتَيك ئةوي حسابي لةسةر يةكَيكيان و كؤمةآليةتي كَيشة ئةوا بَيت تريان و سياسيةكان وردة وردة لة بواري بةَلكو نامَينَي قةتيس ئابووريدا و سياسي فاكتةري بؤ دةط��ؤِرَي ثَيضةوانةشةوة بة كؤمةآليةتي دةبن هةَلةكانيش سياسية بِريارة بة باري قورس بةسةر ئابووريةوة لَيرةوة درز و ثاشان وةرضةرخان و )ب��ِر جا دةب��ن زادة ط��ؤِران و طؤِرانكاريةكة( شَيوازي و زةمةن تاكةكاني و كؤمةَلطة هؤشمةندي

دياري دةكةن لةو كؤمةَلطةيةدا.

سَيهةم: ميزةي نسبي لة ئابوريدا: comparative advantages

بةرهةمهَينةكاني فاكتةرة بؤكرا ئاماذةيان كة ئ��اب��ووري زةوي، رَيكخةر، كار، )سةرماية، ض سروشتي بة ض تةكنؤلؤجيا( دروستكراو بة يةكساني دابةشنابن نة لةسةر ئاستي وآلتان نة لةسةر وآلتيش. يةك ناوضةكاني ئاستي ئةو دابةشنةبووني يةكسان بؤية يان وآلت هةندَى لة فاكتةرانة ناهاوسةنط وآلت يةك ناوضةي يان دةبن زؤر نموونة بؤ دةبن، ئةو كةمي و زؤري دةب��ن. كةم ئةو جوطرافيةيةي دابةشبوونة ج��ؤري و ل��ةالي��ةك، فاكتةرانة تر، اليةكي لة بةطةِرخستنيان جياوازي بؤ سةرةكين بناغةي ئاستي و بةرهةمهَينان شَيوازي وآلتَيك. هةر ئابووري طةشةي دةبنة ج��ي��اوازي��ةش��ة ئ��ةم ه��ةر كةمي و زؤري سةرةكي بناغةي كة كاآل، بةرهةمهَيناني تَيضووني ئابووريةوة، لؤذيكي رووي لة ثَيويستة زؤري هةر يةكَيكيان ببَيتة و كاآل تَيضووني دابةزيني هؤي بة كةواتة راستة. ثَيضةوانةكةشي

زؤربووني هةر يةكَيك لةو فاكتةرة ئابووريانة لة وآلتَيكدا دةوترَيت ئةو وآلتة لةو فاكتةرةدا ميزةي رَيذةيي ئةمة راستة. ثَيضةوانةكةشي هةية، هةر ريكاردؤ كة بيرؤكةيةية ئةو لة كؤنةوة كردي بة بةردي بناغةي دروستبووني بازرطاني نَيوخؤيي و جيهاني. لة كوَي ئةو كةرةسانة زؤر وةبةرهَين دةست بةهةرزان و بَي هةرزانترن بةرهةمةكاني بكةوَيت كَيبِركَيي دةت��وان��َي ئاسانتر و بكات ناوخؤ و دةرةوة بازاِرةكاني بةآلم راستة. ثَيضةوانةكةشي و خاَلَيكي طرنط هةية ئةويش ئةوةية ئةمِرؤدا طَلؤبةَليزةي ضةرخي لة بة دةدرَي��ت ديناميكي سيمايةكي نسبيانة ميزة ئةم دةستكاريكردني هةندَيكيان طةشثَيداني جؤرَيك بة ئةواني كةمي قةرةبووي بتوانَي نةبَيتة شكستي كؤي بكاتةوة و تر وآلتةكة، ئابووري طةشةثَيداني ثشت لة بيرؤكةيةشة ئةم هةر طةشةي ئابووري و ثيشةسازي بؤ لة ئامَيرةكان و ئؤتؤمؤبيل نموونة يابان و خواروي رؤذهةآلتي ئاسيا نةوتيشيان و ئاسن هةرضةندة وةك راستة ثَيضةوانةكةشي نيية، بؤ دواك��ةوت��ووةك��ان��دا وآلت��ة لة ئةفريقيا و كةنداو وآلتاني نموونة و بةشَيك لة ئاسيا، لةطةَل هةبووني نةيانتوانيووة بةآلم كةرةسانة ئةو نسبيةكةيان م��ي��زة ل��ة س���وود

وةربطرن.ديوة سياسيةكةي ئةم فاكتةرة، سيستمي سياسيةكاني بِريارة لة كة دةبينَيتةوة خ��ؤي سياسيدا لةطةَل دروس��ت مامةَلةي ضؤن لة بكات ئابووريةدا سروشتة ئةم مومكيناتي هونةري ضوارضَيوةي لة هةناوي كة كؤمةَلطةكةي خؤيدا و ئابووري مامةَلةي كؤمةَلطةدا مامةَلةي سياسي ئاوةذوو نةبنةوة. بة ئاقل سياسي سيستمي لَيرةوة rational ئابووريةكةي رةهةندة جيا نائاقَل سيستمي لة regime

دةبَيتةوة.

* مونتةداي ئابوري كوردستان

7ذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21هاوآلتي [email protected]ئـــابــوورى

هةر كاتَيك

بِريارةكان

هةماهةنط نةبن و

يةكَيكيان لةسةر حسابي

ئةوي تريان بَيت ئةوا

كَيشة كؤمةآليةتي و

سياسيةكان وردة وردة

لة بواري ئابووريدا

قةتيس نامَينَي بةَلكو

دةطؤِرَي بؤ فاكتةري

سياسي و

كؤمةآليةتي

هةلَةكاني سيستةمي دامةزراندنء قوولَبوونةوةي بَيكاري

طراني بازاأي كوردستان لةنَيوان زانستي ئابووريء شَيواوي سياسيدا

Page 7: hawlati767

هاوآلتي

مةدةنيي فإؤكةوانيي كةرتي بةشةيان ئةو بةتايبةتي عَيراقيي بةفإؤكةوانةكان ثةيوةنديي كة بةئةوثةإي هةية، خؤيانةوة هيض ء كراون ثةردةثؤش نهَيني دزة لةبارةيانةوة زانيارييةك ناكاتة ناو راطةياندنةكان. هؤكاري ء باس هَيشتنةوةي بةنهَينيي ئةو مةدةنييةكاني فإؤكةوانة خواسي »كاثتن»يان نازناوي كة عَيراق بةعس رذَيمي لةسةردةمي هةية، حسةيندا س��ةدام دةس��ةآلت��ي ء

بةنهَينيي كراوة.عَيراقي، )العالم(ي رؤذنامةي بؤ يةكةمجار ضووةتة ناو جيهاني فإؤكةوانة مةدةنييةكاني عَيراقةوة ء زانياريي ورد لةو بارةوة ئاشكرا

دةكات.

مةترسيي سةر فإؤكةوانةكانلةسةردةمي رذَيمي بةعسدا،

جةنطَيكي حسةين س��ةدام هةَلطيرساند، بةئَيران دذ قورسي مةترسيي هةموو لةطةَل ب��ةآلم جةنطييةكاندا، فإؤكة هَيرشي مةدةنييةكاني فإؤكةوانة سةدام ناضار دةكرد كة هَيَلي فإؤكةوانيي عَيراق بةكارايي بهَيَلنةوة ء نةهَيَلن بكةوَيت، ثةكي جةنطيشدا لةكاتي ط��ةورةي مةترسييةكي ئةمةش

لةسةر ذيانيان دروست كردبوو.ك��ةن��داوي جةنطي لةكاتي فإؤكةوانة س��ةدام دووةميشدا، فإؤكة كرد ناضار مةدةنييةكاني وآلتَيكي ضةند ببةنة عَيراقييةكان ئ��ةردةن ء تونس وةك ديكةي هَيرشي بةر نةكةونة تا ئَيران ء لةكاتَيكدا ئةمةريكييةكان، فإؤكة هاوثةيمانان ئاسمانيي هَيزي هةر بةدواي عَيراقدا لةئاسماني

جووَلةيةكي فإؤكةدا دةطةإان.سةر 2003ي جةنطي لةكاتي عَيراقيشدا، ضةندين شةإي قورس لةفإؤكةخانةكاني عَيراقدا روويدا.

بةهؤي ئةم كارة ثإمةترسي ء مةدةنييةكاني فإؤكةوانة طرنطةي ئةوتؤ زانيارييةكي هيض عَيراق، فإؤكةوانانةوة ئ��ةو ل��ةب��ارةي

نيية. لةبةردةستدا

عَيراقييةكان فإؤكةوانة باسي خؤيان دةكةن

رؤذنامةي لةضاوثَيكةوتنَيكي »العالم» لةطةَل يةكَيك لةبةرثرساني كؤمةَلَيك عَيراق، ئاسمانيي هَيَلي فإؤكةوانة لةبارةي ورد زانياريي

مةدةنييةكانةوة ئاشكرا دةكرَيت.داواي ك��ة ب��ةرث��رس��ة ئ��ةو ن��ةب��رَي��ت، وتي ن��اوي ك���ردووة لةفإؤكةوانة زؤر »رَيذةيةكي عَيراقييةكان، بؤ كاركردن ضوونةتة هؤكارةكةيشي، ديكة»، وآلتاني

مادديية.فإؤكةوانة مووضةي لةبارةي دةرةوة دةضنة كة عَيراقييةكان ئاسمانيي لةهَيَلي كاركردن بؤ وتي بةرثرسةكة وآلت��ان��ة، ئ��ةو ئةو كة مووضةيةي ئةو تَيكإاي بةفإؤكةوانة دةي��دةن دةوَلةتانة ثَينج ع��َي��راق، مةدةنييةكاني كة مووضةيةية ئةو ئ��ةوةن��دةي ثَينج واتة وةري��دةط��رن. لةبةغدا ئ���ةوةن���دةي ئ��ةو م��ووض��ةي��ةي دةي��دات ع��َي��راق حكومةتي ك��ة

مةدةنييةكاني. بةفإؤكةوانة ب��ةث��َي��ي وت���ةي ب��ةرث��رس��ة لةفإؤكةوانة زؤر فإؤكةوانييةكة، سةرةإاي عَيراق مةدةنييةكاني ب��ةب��ةراورد مووضةيان كةميي لةبةغدا ب��ةآلم ديكة، بةوآلتاني

ماونةتةوة ء لةعَيراقدا كاردةكةن.

فإؤكةوان، ثلةي »ليوا»ء »بةإَيوةبةر»ي هةية

فإؤكةوانة مووضةي لةبارةي كة ع���َي���راق، م��ةدةن��ي��ي��ةك��ان��ي وةريدةطرن، بةغدا لةحكومةتي وتي فإؤكةوانييةكة بةرثرسة لة)سَي فإؤكةوانةكان، مووضةي كة تَيثةإناكات دي��ن��ار( مليؤن ب��ةران��ب��ةر ب��ةو ش���ارةزاي���ي ء نيية مةترسييانة لَيهاتووييء فإؤكةوانةكان رووب��ةإووي كة

دةبَيتةوة.فإؤكةوانة فةرميي نازناوي بةرانبةر »كاثتن»ةء مةدةنييةكان ب��ةث��ل��ةي »ل��ي��وا»ي��ة ل��ةئ��ةرك��ة س��ةرب��ازي��ي��ةك��ان��داء ب��ةران��ب��ةر لةئةركة »بةإَيوةبةر»ة بةثلةي

مةدةنييةكاندا.ب��ةث��َي��ي وت���ةي ب��ةرث��رس��ة

ئاسمانيي هَيَلي فإؤكةوانييةكة، عَيراق، بؤ هةر طةشتَيكي ئاسمانيي 150 بإي عَيراق، دةرةوةي بؤ هةروةها كاثتنةكة. دةداتة دؤالر

دةرماَلةي ترسناكييشيان هةية.مووضةي فإؤكةواني مةدةنيي هاوتاي بةنزيكةيي لةعَيراقدا، زانكؤية، مامؤستاي مووضةي دةتوانَيت كة بةجؤرَيكة ئةمةش بؤخؤي خؤشطوزةران ذيانَيكي

دابين بكات.

وآلتاني عةرةبيءوآلتاني ئاسيا، داواي فإؤكةوانة

عَيراقييةكان دةكةنبةهؤي دي��ك��ةوة لةاليةكي شارةزايي ء لَيهاتوويي فإؤكةوانة ع��َي��راق��ي��ي��ةك��ان��ةوة، ه��ةن��دَي��ك بةتايبةتيش ئاسيا لةدةوَلةتاني دةوَلةتاني تةنانةت ء ئةندؤنيسيا زؤر مووضةي عةرةبي، نزيكي فإؤكةوانة ب��ةردةس��ت دةخةنة هانيان ء عَيراق مةدةنييةكاني لةعَيراق ك��ارةك��ان��ي��ان دةدةن ئاسمانييةكاني لةهَيَلة ء جَيبهَيَلن بووةتة ئةمةش كاربكةن. ئةواندا زؤريان ذمارةيةكي ئةوةي هؤي

بؤ بكةن كؤض ء جَيبهَيَلن عَيراق ئةو وآلتانة.

ب��ةث��َي��ي وت���ةي ب��ةرث��رس��ة كؤضي سةرةإاي فإؤكةوانييةكة، بةآلم عَيراق، كاثتنةكاني زؤري فإؤكةوانةكان ذم��ارةي هَيشتا فإؤكةكاني، بةذمارةي بةرانبةر عَيراق ثَيويستيي كة هةية هَيندة

دابين بكات.

خولي فَيربوونبؤ فإؤكةوانة طةنجةكان

ه��اوك��ات ل��ةط��ةَل ب��وون��ي مةدةنيي ء ش��ارةزا فإؤكةواني طرنطي خ��ول��َي��ك��ي ع��َي��راق��ي، ف��إؤك��ةوان��ي��ي ك���راوةت���ةوة بؤ طةنجان تا عَيراق فإؤكةواناني

بتوانن بضنة بوارةكةوة.وتي فإؤكةوانييةكة بةرثرسة خولَيكي 2005دا لةساَلي عَيراق ذم��ارةي��ةك ء ك���ردووةت���ةوة بؤ دةرةوة نَيردراونةتة طةنج بةمزووانة ء ئةردةن ء بةريتانيا ء دةك��ةن ت��ةواو خوَيندنةكةيان دةضنة زؤرةوة بةشارةزاييةكي

خزمةتي فإؤكةوانييةوة.ل�����ةب�����ارةي ذم������ارةي ب���ةش���دارب���ووان���ي خ��ول��ةك��ة، ء كةسن ضل وتي بةرثرسةكة كؤتاييهَينان بؤ لةعَيراقدان ئَيستا

بةضةند وانةيةكي تيؤريي.زؤرب������ةي ف���إؤك���ةوان���ة »تةييار ثلةي عَيراق مةدةنييةكاني ماناي ك��ة ه��ةي��ة ئ��ةق��دةم»ي��ان لةسلكي لةهةشتاكانةوة ئةوةية

فإؤكةوانيي كاردةكةن.فإؤكةوانييةكةي بةرثرسة ع���َي���راق وت��ي��ش��ي دةس��ةآلت��ي فإؤكةوانيي مةدةنيي نَيودةوَلةتيي، فإؤكةوانة عَيراقييةكان بةباشترين لةخؤرهةآلتي دادةنَيت فإؤكةوان هؤكاري جيهاندا، ء ناوةإاست ئةوة بؤ بةرزةش، ثلة ئةو ثَيداني ئاسمانيي هَيَلي كة دةطةإَيتةوة بةكار دةستي لةوكاتةوةي عَيراق كردووة تا ئَيستا، هيض رووداوَيكي ب��ةخ��ؤوة ط��رن��ط��ي ئاسمانيي فإؤكةوانة هةروةها نةبينيوة. لةوآلتاني كة عَيراقييةكانيش هيض ئَيستا تا كاردةكةن دةرةوة

رووداوَيكيان نةقةوماندووة.

نورى حةمةئةمين

رؤذهةاَلتى لة ئةمإؤ ئةوةى لة دةدا روو ناوةإاستدا دةرياى لَي طوزارشتى ناوَيكدا هةر ذير خةسَلةتة ئةو هؤى بة كرابَيت، سةرةكيانةى كة جَيكةوتةى ديارى بة دواى خؤيدا هَيناوة لةوة زياتر ئَيستا تا كة هةَلدةطرَيت مشتومإ ضونكة ك���راوة، لةسةر قسةى نَيو لة سروشتى شَيوةيةكى بة طؤإانكاريةكى هةر سةرهةَلدانى و داينةمؤ كؤمةَلَيك مَيذوييدا ئةمانةشن هةر هةن كاريطةرى ثَيشى هاتنة هؤى دةبنة دواجار زةمةنَيكى نوَي، لةكاتَيكدا دةتوانين جَيكةوتةكانى و دةركةوتة كؤى بةسةر ي��ةك��ةوةو بة ببةستين دي��اردة. لَيبنرَيت ن��اوى يةكةوة هؤى بة دياردة ضةمكى هةَلبةتة ئةو ثَيكهاتة ئاَلؤزةى كة سةرجةم دةبةستَيتةوة ثَيكةوة جومطةكانى كةوا هةَلدةطرَيت خةسَلةتة ئةو بة بكات مَيذوويةكانى ضركة لة تَيثةإبوونَيكى و هةَلوَيستة ضةند يان روونتر بة سةريدا، ثَيى سةر نوسينَيك و ووتار ضةند بة بَلَيم حةقى هةرطيز رؤذنامةكاندا لة بإواى بة ثَينةدريت، ضونكة خؤى كؤتاييدا لة رووداوَي��ك هةر من طؤإانكاريةك كؤمةَلة جَيكةوتةى كة جَيدةهَيَلَيت مَيذوودا نَيو لة بة دةيكا واقيعدا لة ئةمةشة هةر لةوةى مشتومإئامَيز حةتميةتَيكى هةَلبةتة دي���اردة، ثَييدةوترَيت

ثَيويستى دياردةيةكيش هةموو بة ل��ةرَي��ي��ةوة تا ميتؤدَيكة بة خوَيندنةوةى زانستى شَيوةيةكى بةم ئَيستاش تا بكرَيت، سةر لة ميتؤد وتراوة دةستثَيكى لة جؤرة بة )فينؤمينؤلؤذي( دياردةطةرايى دةكات كار ضةمكة ئةم طشتيش لةسةر دؤزينةوةى رةطةزة طرنط دياردةكان، و ورد و شاراوةكانى زانستيش شَيوةيةكى بة هةروةها توَيذينةوة لةسةر مَيذوو دةركةوتة دةرةنجامةكانى و ه��ؤك��ار و بَلَيم دةوَيرم سةرةنجام دةكات. دياردةيةك هةر خوَيندنةوةى فينؤمينؤلؤذياوة ضاوَيلكةى بة بةو دةك���ةن ئاشنامان زي��ات��ر لَي ئةزمونيان وردان��ةى ريشاَلة

هةَلةهَينجرَيت.ئةو بَلَيين دةك���رَي ب��ؤي��ة نَيو بووةتة بةر ئةمإؤ ئاطرةى

ترسناكةكانى كوشندةو جةنطةَلة س��ت��ةم��ط��ةرى ه���ةر ل��ة ي��ةك��ةم بَلَيسةو ك��ة ض��ةخ��م��اخ��ةي��ةوة عزيزي( )بو لةشى بؤكإوزةكةى

ي��ة ل��ة ت��ون��س، ه��ةت��ا ك��َل��ث��ة و ثةشيمانى و فةرمان و سوتماك كةللةرةقى هةروةها و هةَلهاتن و و دادطاى و تةواوى ئةو ثاشماوة دواى لة كة خراثانةى و ضاك دةبَيت جَيماون، بة روداوةكانةوة دواتر و بكرَي سةير دي��اردة بة و طفتوطؤ ت���ةوةرى بة بكرَين زانستيانةى نوسينى و لَيكؤَلينةوة ش��ارةزاك��ان كةسة و بيرمةند بؤ دةروازةيةك ببَيتة جيالةمةش بةدوادا ضوون و كار لةسةر كردنى

لَيكؤَلةرةوان لة نَيو زانكؤكاندا.ضاوَيك وردبينيةوة بة ئةطةر طؤإانكاريةكاندا نةخشةى بة ن��ةت��ةوةى دةبينين بخشَينين ثَيشهاتى ناوضةكةدا لة كورديش طةورة ضاوةإوانيةتى ئةمة وَيإاى شوباتةوة 1٧ لة ئةونارةزايةنةى لة ناوخؤى هةرَيمى كوردستانةوة ئةو ثشكؤى هَيشتا سةريهةَلداو بة بةاَلم دانةمركاوةتةوة، كَلثةية بةوة دةرك طشتى شيوةيةكى دةكرَيت دواى كةوتنى رذَيمةكةى ئ��ةس��ةد ل��ة س��وري��ا، س��ةب��ارةت كَيشانى دؤزةك��ةى و ك��ورد بة لة سياسى نوَيى نةخشةيةكى ئاراوة. هةرضةندة بَيتة ناوضةكةدا رذَيمة ئةو كةوتنى ثَيشهاتةكانى س��ةرةإاى نزيكدا داهاتووى لة ترسَيكى زؤر لة بةرةنجامةكانى لة

هاوكات توركياوة، و ئَيران اليةن حكومةتى دةسةاَلتدارى سةرانى هةرَيميشى شثرزة كردووة، ئةطةر ئةوة كاتَيكدا لة بكةين تَيبينى جةمسةرانة لةو هةريةك دةبينين بةجيا و لة طؤشة نيطاى ترسَيكةوة بؤ هةر دةنواإن، ثَيشهاتةكان لة ثَيشبينى توركيا ئ��ةوةى نمونة لَيىضووة زةن��دةق��ى و دةك��ات ثَيشبينيانةى و ترس لةو جياية هةمانكاتدا لة وة دةيكات ئَيران لة تَيوةطالو حكومةتة ئ��ةوةى ضاوةإوانى هةرَيم طةندةَليةكةى لة جياوازة ت��ةواوى بة دةك��ات واَلت��ة. دوو ئةو مةترسيةكانى وردترسةرنج لَيرةوة ئةطةر بؤية شاراوانة خاَلة بةو هةست بدةين ئةم ب��وون��ةت��ة ه��ؤى دةك��رَي��ت و ت��ؤث��ب��اران و لةشكركَيشى دةستدرَيذيانةى لة اليةن هةردوو واَلتةوة دةكريتة سةر سنورةكانى وةهةست كوردستان هةرَيمى ذير رَيكةوتنَيكى دةكرَيت بةوةش سَي هةر لةنيوان هةية بةذَير هةرَيمى ئَيران، توركيا، كوضكةى ستراتيجى سَي لة كوردستاندا لة بَلَيين دةتوانين كة جياوازدا، هةرَيمى و ئَيران رويةكةوة ضةند ئامانج ه��ةن��دَي لة كوردستان لةبةرامبةر خاَلدا هةندَي لة و لةيةكدةضن، هاونيشتيمانةكانياندا كةوتنى دواى ئَيران لةوانةش رذَيمةكةى ئةسةد ترسَيكى زؤرى نارةزايةكان سةرهةَلدانى لة هةية هةروةها واَلتةكةيدا، ناوخؤى لة

دةس���ةاَلت���داران���ى ه��ةرَي��م��ى مةترسييان هةمان كوردستانيش خؤثيشاندانى سةرهةَلدانى لة ئةمجارةش ك��ة ه��ةي��ة ط���ةورة بطرَيتةوة. ثايتةختيش تةنانةت ئامانجى ل��ةالي��ةك ئ��َي��ران بؤية الوازك���ردن���ى ث��ارت��ى ذي��ان��ى ترس و ك��وردس��ت��ان��ة ئ���ازادى ئةو خَيراكانى ثةرةسةندنة لة شةبةنطى بووةتة كةوا ثارتةشة ئاسؤى هيوايةك بؤ دوارؤذى ئةو بؤ لةاليةكيش كوردسان، بةشةى هةَلخةَلةتاندنى و دامركاندنةوة نَيوخؤى ناإةزايانةى دةنطة ئةو ئةمة دةيةوَيت كة واَلتةكةيةتى ثيشاندانى بانطةشةى بة بكات واَلت سةر بؤ دةرةوة مةترسى و ه��ةروةه��ا دي��س��ان��ةوة ط��ةرم كردنى كؤإى سنط كوتان بةسةر دةبنة ثاسدارانةى ئةو الش��ةى ئةمةش هَيرشانةدا، لةم قوربانى ئةو درَيذكردنةوةى هةمان بة قوَلى رةهةنديكى سياسةتانةى ئةو م��َي��ذووى نَيو لة دةرون���ى لة شيعةكان هةية. مةزهةبةدا دةمَيكةوة لةوة طةيشتون طريان و بوونيان خةَلتان و وةشان زنجير لة خوَيندا بؤ مةرطى قوربانيةكان، ثَيكةوة جومطةكانيان تر هَيندةى كاتَيك ضونكة دةبةستَيتةوة، هةمئاهةنطى ك��ةس كؤمةَلَيك مةرطى بؤ و دةب��ن شيوةنَيك لةو دةدةن خؤ لة قوربانى يةك لةبةر كاريطةرى و ضركةساتانةدا دروستدةبَيت سؤزةى ئةو ضإى

رؤح��ي��ةت��َي��ك ل��ة داي���ك دةب��َي��ت كة س��ةروى رؤح��ى رةه��اي��ة و دةورى لة جةستةكانيش هةموو باشترين لة كؤدةكاتةوة، خؤى كوتانة سنط دةيبينين نمونةيدا س��ةدان حوسةين م��ةرط��ى ب��ؤ خؤى ماَلى شيعة طروهى ساَلة ئةمةش دةنَيت، بونياد سةر لة سؤزَيك هيض ثَيدةَلَيت ئةوةمان هةر طريان. لة نيية تر بةهَيز دةس��ةاَلت��داران��ى بة س��ةب��ارةت دةيانةوَيت كوردستانيش هةرَيمى بوونى لة ناإةزايةكان ئاراستةى طةندةَليةوة بضةرخَينن بؤ ناإةزايى سنورةكان، سةر دةستدرَيذى طوَيمان ناوة ناوة كاتَيكدا لة ئةمة سةرؤكى لَيوةوة ذَير لة لَيدةبيت هةَلوَيستى جار هةندَي هةرَيميش هيض كة دةردةب��إَي��ت ن���اروون طرنط ئيتر نين، دَلخؤشى جَيى مَيذوويى ط��ةورةى هةَلةى نيية كورسيةكةى ثَيناو لة و بكات زةوى تةختى قةنديل خ��ؤي��دا ثَيدةَلَيت ئةوةمان ئةمةش بكرَيت، لةحاَلَيكدا ئةطةر خاوةن ماَل لةطةَل نةكردبَي تَيكةَل دةستى دزدا هةَلنةكردبَي س��ةوزى طَلؤثى و هيض مَيذووى لة هةرطيز ئ��ةوا ناكةوَيت بةرضاو حوكمإانيةكدا لةشكركَيشى زةبةالح هَيزى دوو تؤش و سنورةكانت سةر بكةنة و نةكةيت ف��زة بةرثرس وةك��و نائاسايى حاَلةتى نةبيت ئامادة ل��ةوالت��ري��ش��ةوة رابطةيةنيت! دروستبوونى لة مةترسى توركيا

ئ��ازاد ك��وردى ت��رى هةرَيمَيكى ك��ةوت��ن��ى دواى ل��ة دةك����ات رذَيمةكةى سوريا كة ببَيتة زةمينة بةشَيك طوَيزانةوةى بؤ خؤشكةر كرَيكارانى ثارتى بارةطاكانى لة ثَيطةيةكى داكوتانى و كوردستان يةكجارى بة توركيا كة قايمتر دةستوور هةمواركردنى بة ناضار كورد مافةكانى جَيكردنةوةى و توركيا روانطةيةوة لةو بةاَلم بكا، خوَيندنةوةى لة بينة تةسك زؤر لةناودانى ثالنى و ثَيشهاتةكان كوردستان، كرَيكارانى ثارتى بيزانياية دةب��وو توركيا ضونكة ثارتى ئؤثراسيؤن و لَيدان بة نة كرَيكارانى كوردستان لةناو دةضن ثارتةش ئةو لةناوضونى بة نة و داخوازيةكانى كَيرظى ك��وردو لةم ب��ؤي��ة ج��ا دةب��َي��ت. سست هةرَيم دةسةآلتدارانى نَيوةندةدا زياتر و يةكةمن خةسارؤمةندى ه��ةزار دووس��ةد ئ��ةو و خؤيان ذَير دةخةنة هةرَيم ثاسةوانانةى ثَيمان مَيذوو لةكاتَيكدا طومانةوة دةسةاَلتانةى ئةو هةموو دةَلَيت ثاوانكردنى ل��ةس��ةر ك��اري��ان رووبةرَيكى زياد لة يةقين كردووة بة مانا دؤطماكةى هةوَليانداوة بةر طومان كة بطرن ئةطةرَيك هةر لة دةخاتةوة، بةاَلم بَي خةبةر لةوةى لة قةوارةيةك هةموو لةناو كةوا دةكات كار سيستةمَيك يةقيندا كة رؤذ بة رؤذ ثةك بةو هةواَلنة دةخات ثارَيزطارى لة دؤطما بوون

دةكةن.

هاوآلتي ذمارة )767( ضوارشةممة 62011/9/21 تــايـبــــةتبؤ يةكةمجار زانياريي لةبارةي فِرؤكةوانة عَيراقييةكان بآلودةكرَيتةوة

هةريةكةيان سآ مليؤن دينار مووضةكةيةتيء ثلةي »ليوا»يان هةية

كؤتايى رووداوةكانء دةركةوتةى دياردةكان

ئةو فَوبيايةى ئَيرانء توركياو هةرَيمى طرتووةتةوة

سةرةإاي كؤضي زؤري

كاثتنةكاني عَيراق، بةآلم

هَيشتا ذمارةي فإؤكةوانةكان

بةرانبةر بةذمارةي فإؤكةكاني، هَيندة هةية كة ثَيويستيي

عَيراق دابين بكات

Page 8: hawlati767

سةردار موسى شةريف *

دبة كو ثَيطةه و رةوانطةها سياسى ذدةرظةى ظَي مذارَي بمينيت. دَي وةكى هاوالتى هاوكات و شةهيدةكَي، كورَي يةكَي هندةك بيرورايان ل طةل هةوةيَي بةرَيز سةبارةت ب رةوشا كومةاليةتي، ه��ةرَي��م��ا ل ئ���اب���ورى و س��ي��اس��ى كوردستانَي، وةكى كةسةك بَي اليةن و ظَي سياسى ثَيطةهةك هةر ذ دوي��ر د كو نينة روذ هلوةرينم. م��ذارَي ب و دةسةالتى ب سةر راطةياندنَين و باس تايبةت، بيرةوةريَين د تايبةتى ب��ةرخ��وةدان، خ��ةب��ات، نةبيتة م��ذار ئةنفالكرن، و شةهيدان ثَيشمةرطايةتي، ئاظادانكرن، ديموكراسي، ئازادى و هتد، ذ ثةسندةر شروظةيَين و مذار نةبيتة ل ئ���ةز ك���رن! ن��ةئ��َي��ن��ة وان ب���وى ثَيشمةرطايةتي، دةربةدةري، ئةنفالكرن، وَيرانكرن، ب زور كوضكرنا كوردان، و لةشكةريَين زيلَين كو دةما روذَي وَي ئةز كو ل وى سةردةمى بةعس رذيما زارَوكةك 3-4 سالى بوم د طةل بنةماال دفكرم. برن، نةديار بةرةظ جهةك من بو. بةرَيز، و عمارة ئةهوارَين كوت ئةو د ظان روذان بيرةوةريا يوبَيال زَيرين يا و بةرزراطرتن، هاتية ئةيلول شوِرةشا تَيدا باس ل دلسوز و ضةلةنطَين طةلَي تَيتة كرن. كورد و روال وان ب طةرمى مَيذويا هةبن. دَي و هةبون ئ��ةو فيداركارى يا وان ل بةر ضاظ ديارة و و كردار بةلَي هةر روذ ب نابيت. هندا شوِرشطَير، مرَوظى ناخَين و هةست ثَيشمةرطة و ئةنفالكراو لةكةدار دبيت و ه���ةر ض��ى ب��وه��اي��َي��ن رةس��ةن��َي��ن ثَيشمةرطايةتي، شوِرشطَيرى كو هةبون بةر ئاظ ضوينة و نةماينة. وةكى كورَي دكةم: خوة ذ ثرسَي ظَي شةهيدةكَي هةظالبةندَين و من بابَي بوضى ئةرَي س��ةرك��ردةي��َي��ن دةه���ان ب��ط��رة وي، ثَيشضاظَين طةلَي كورد طيانَي خوة د ظَي رَيكَي دا كرن قورباني؟ بوضى وان ذيانا خوة بنةمالَين خوة، زارَوكَين روذانةيا ذ شوِرةشَي؟ دويف كةفتن و تَيكدان هةظالبةندَين و من بابَي ضي؟ ثيخامةتا وى بكةن و طيانَي خوة بكةن قوربانى و مستشار، ئامر سري، ئةنفالضي، فايلدار، ببنة و بخون هتد و حيزبى رةفيق و م��ن، يا سةركردايةتى خوشتظى دةستَي روذ هةر من يا سةركردايةتى و كور و بينيت دا وان خوة ب سةرَي كورَين ثَيشيا بَيخيتة ذى وان كضَين ئةظ بةلَي، ئةنفالكراوان؟ و شةهيدان ذى رَيزطرتنة ذ شةهيد و ئةنفالكراو و بةرثرسة؟ ذَي كى وان. ثاشماوَين رةنطة بَيتة طوتن كو خانى يةك ذ بوى ضَي هاتيية شةهيدان هندةك بنةمالَين كرن، كو ئةو ذى 200 مترَي دوجارة و بنةمالَين سةرَي سةر ب منةت دكةن شةهيدان. وة نةبيت كو تشتةك مةزن ذ ك��وردى كومةلطةها ضينا ظى ب��وى ثرسَي ظَي دشَين ك��رن. ئةم هاتبيتة بنةمال، بوى ذ ض نوكة هةتا بكةين: ئةنفالكراوَين ثاشماوَين و زارَوك ذ ض ئةرَي كرن؟ ية هاتى يان بارزانى طةرميان ئةنفالكراوَين، ثاشماوين بوى كوردستانَي هةرَيما هةمى بطرة و ذ طةلةك كو دبيت كرين؟ هاتيية د ئةنفالكراوان و شةهيدان بنةمالَين جةنابَي بةرَيز، بن. ه��اورا مة طةل خوة طةل د ئةم ثَيويستة س��ةرَوك، راستطو بين، و ئَيدى نابيت كو تجارةت بابَي من، ناظَي و بازرطانى ب خوين و بنةمالةيَين وي، ه��ةظ��ال��ب��ةن��دَي��ن راستى خوين ئةوَين ب و ئةنفالكراوان د ظَي رَيكَي دا قوربانى كرينة بَيتة كرن! يةكَي ظَي تو ئايا س��ةرَوك، جةنابَي فايلدار مستةشار، كو دكةي، قوبول وةكى شةهيد بَينة ناظنظيسكرن و د رَيزا ئيدريسَي « وةك��ى س��ةرك��ردةي��َي��ن جوانةمةرط، عيسى سوار، شةهيد مامة ريشة و ئارام» و هتد دا بَينة جَيطركرن؟ خةباتا بوهايَين ذ رَيزطرتن ئةظةية ئايا ظان كةسان، كو كةسايةتيَين ثيروزن ل بنةمالَين تايبةتى ب كورد، طةلَي دةظ بةر ل دةليل و بةلطة من شةهيدان؟ دةستة، كو بَي رَيزى و بَي حورمةتى ب شةهيدان وزارَوكَين شةهيدان بنةماال ظة، داخ ب كرن. تَيتة و كرن هاتيية ذَي ثةيرةو و ئارا هاتيية كولتورةك

ثةروةردةكرن كولتورَي كرن، كو تَيتة و جياوازى دروستبونا ثةرةثَيدانا و ن��زان��م ئةو ئ��ةز ي��ة. ن��اع��ةدال��ةت��ى » عةدالةت» كو د ثةيرةو دةستةواذةيا ثروطرامَي ثارتى دا جَيطر بوية، ذ بوى ضى ية؟ دةما روذ ب روذ ناعةدالةتى ل ثتر دا ك��وردى كومةلطةها ظَي ناظ دبيت. سةرَوك، ئةز و طةلةك ذ طةنجَين 40 ذيَي نَيزيكى وان تةمةنَين نوكة كو َينة، زاروَوكَين شوِرةشَي تَينة ناسكرن. مرَوظ دشَيت بَي شك ظَي يةكَي بَيذيت. ناظ د كو بوم، هندَي يا هيظى ل ئةز شورةشَي دا بَيمة ثةروةردةكرن، بضمة د ذيان بةس، شوِرةشَي. قوتابخانا طةلةك بيانى وةاَلت��ةك ل و ئاوارةيى ضةند ذيانة ئةظ ئةطةر نةخوةشة، زَيرين ذك بيت. بةر ل سةر جهَي خوة بةلَي هةية. كوردى طوتنةك قيمةتة، ب ئةظ ئيرانَي كوردستانا ل ئاوارةيَي زارَوكَين « مة ذ طةلةك بو دةرف��ةت ش��وِرش��َي» رةخ��س��ان��د ك��و دةس��ت زارَوكَين بوينة ئةم بكةين. بخواندنَي ئةز ئيرانَي!!! يا ئيسالمى شورةشا فةرماندةيَي و ثَيشمةرطة ك��ورَي دةستَي مة. طوالنَي و ئةيلول شورةشا و خواست نة ئةو بشكَيت، ق��ةدةرَي بو. ضارةنوسا وى و هةظالبةندَين وى ببيتة ئ��ةظ ك��و ن��ةدخ��واس��ت وى وي، هةظالبةندَين و وى ضارةنوسَي ببيتة وى سينطَي دخواست وى بةلكو داطيركةرَين رذيمَين طولةَين ئارمانجا كة وي، برايةكَي نةك كوردستانَي، هاوخةبات بون ل هةمبةر دو دةولةتَين ضةثةرَين دو ناظ د بةس داطيركةر، و وان سات د بكةم، ض ئةز دا. جياواز وةخ��ت��ان س��ةرك��رداي��ةت��ى ك��وردى دةوَلةتا ل هةبو. ئةطةر ساوا تةمةنةك ناظبةرا د بةراوردةكَي و بنَيرين ئيرانَي بكةين، ئيرانَي و كورد طةلَي شورةشا و رون مرَوظى بو تشت طةلةك دَي وةكى مة و كر ض وان بن. ئاشكةرة كورد ثشتى رزطاربونَي ضكر!!!!ئةم نةك خودان شوِرشَي بنةمايَين ل تةنيا بنةمايَين هةرضى بةلكو دةرنةكةظتن، بةردا. بةرئاظ مة هةبون، شوِرةشَي ئيسالمى جمهورى ية. راستى ئةظ ددا كو ئيران ب هةمى شَيوةيان هةول ثاشماوَين بوى ذ ئاسودة ذيانةك بنةمالَين »شةهيد و رةزمةندطان» دابين بوى ذ تايبةتى قوتابخانةيَين بكةت. رةزمةندطانَي و شةهيدان زارَوكَين ئ���ن���ق���الب)ث���َي���ش���م���ةرط���َي���ن دهةمى تايبةتى شوِرةشَي(،رَيذةيةك ذ ب��و ب��ةش��ةك ئ��ي��ران��َي، زانكويَين و دةركةفتن خ��ودان يا ستراتَيذى دةرفةت دروست كرن ذ بوى ثاشماوَين بطةهن ذى ئ��ةو ك��و دا ش��ةه��ي��دان، كو داين دهاتية هةول ئارمانجَين خوة. يا دى ثَينطاظةك بوى ذ نوى نظشةك ب ث��ةروةردةك��ردن. بَيتتة شورةشَي هةول تةندروستي» بيمة « ضَيكرنا تةندروستى وارَي د كو داين، هاتية د كرن. بَيتة ضينَي ظَي يا هاريكارى و ئيرانَي طوندَين ئاظادانكرنا وارَي يان، ثَيداويستى و خزمةت طةهاندنا رذَيما ئيرانَي كول نةدا و د هةمى بوران بةرهةمهَينةرَين ضينا يا هاريكارى بةرهةمَين كشت و كالى دكر. ل هةرَيما ك��وردس��ت��ان��َي ئ��ةم ض دك��ن؟ ئ��ةم ب ذ دوي����ر و س��ي��اس��ةت��ةك ش���اش ستراتَيذيك كةظتينة خواندنةوةيةك هاتيية هةمى و كالى كشتو زةظيَين دا كةسان هندةك دابةشةكرن ب سةر بةرهةمهَينانَي ثروذةيَين مة بو كو ئةز ثروذة؟ ئةرَي ض بكةن؟ دروست

نزانم، ئايا سةركرايةتى يا من ل ئيرانَي وان تةجروبةيَين هندةك كو دا نةذيا، هين ببن و ل هةرَيما كوردستانَي بَيخنة سةرةرايَي جَيبجَيكرنَي؟بةرَيز، وارَي هةمى كَيماسى و تةنطاسى يان د توانيا مة دا هةبو سيستةمةكَي بونياتبنين، كو تاكَي يا ئةدالةت، خةمخورى يةكساني، وى يا داهاتوى و كوردستانَي هةرَيما بونياتنانا يا ستراتَيذى ذ بةشةك ب��وي��ا. بةس ه��ةرَي��م��ا ك��وردس��ت��ان��َي بةرةظاذى ظَي هاتيية كرن. نا. سةرَوك... بةردةوامة، نوكة ذى ئَيرانَي و بةس ل و زارَوك ل كو داي��ن، هاتية ه��ةول دةركةظن. خ��ودان خوة خةباتكارَين ئيرانَي ب هةول هاتية داين، كو داهاتَي ذَيرخانَي ئاظادانكرنا بوى ذ رةنطةكَي و بانك تةرخانكرن. بَيتة وةالت��ى ثيخامةتا ذ جياواز دامودةزطةهَين هاتينة ئَيرانَي وةاَلت���َي ثَيشظةبرنا ئةم ية؟ ضكرى مة بةس دروستكرن. نينن. ستراتَيذى مة هيض، بكةن؟ ض دَي ئةزمون، خاوةن كةسَين ذ حةز ئةم ثاك، خاوةن ديد و بوضونَين ستراتَيذيك دوير خوة ذ كةسان ظان ئةم ناكةين. دكةين. ئةم حةز ذ كومةك كةسَين كَيم نةفس و بَي بةرهةم دكةين. ئةم حةز ذ هةتا سحارَي كو دكةين، كةسان وان »ثةسنا مرَوظي» بدةن. ئةم هندة ئَيظارة ذ ئ��ةم كو جورعةتن، و زراظ ب��َي

و رةخنة دترسين. رةخنة بضوكترين دوذمنايةتى وةكى هةمى نوي، نَيرينَين دةهان كارةساتة. ب ئةظ ديتن. تَينة ثَيشمةرطةيَين الوَين و طةنج زاروَوك، كو ل هةمبةرى دوذمنان سينطَين خوة دوذمنان فيشةكَين بةر طولةيَين دانة و دذي��ن هيوايةت بَي ذيانةك ئيرو نةماينة؟ ث��َي��ش��ةروذَي ب ب���اوةرى بارزانى طونةهَين بَي الوَين هةزاران يان، طةرميان و هتد كو هةر ئَيك ذ وان هيوايةتةك هةبو دا كو تامةزويا ذيانةك ناظ د ئيرو و ببينن، طةش و خوةش يا هةرَيما ظَي ئازادى مةدا هاوبةشن و ئةنفالكرن. هاتن ببينن، كوردستان كورد ثَيكظة ئةنفال بون، هاتن داطيركرن بةلكو جةستةي، وارَي د تةنيا نةك كوردى كولتورَي و بيركرن و مةذى تةلةظيزيونَين ل ( ئةنفالكرن هاتية ذى جةنابَي بنَيرة(. كوردستانَي هةرَيما سةرَوك، ئةنفال ضاوانة؟ سةرَوك، ئةز دلَي نةك ب دنظيسم، رةنطة دَيران ظان بةالم هةبن، دَي كَيماسى بيت. كةسان ذ هةبيت دةرفةت كو دبيت سةرَوك، جةنابَي ض��ارةس��ةري. رَي��ك��ة ب��وى حكومى ئيداريَين بةرثرسَين سةرَوك،

و رابورين شةظَين حزبايةتى هتدَين و ثارةيةةك سنورن!! بَي وان خوةشيَين يةكجار مةزن ذ بووى ظان شةظبورينان و هوتَيل ل شةظان تةرخانكرن... تَيتة بوتلَين بةرثرسان، تايبةتَين شونَين ويسكى شيظاس و هتد 12، 18، ديكل و ظى ب ئةو درازينيت. وان سفرا ماسى طةلى دكةةن كةني. ئةز نة ل دذى هندَي و ث��ارة ب بةرثرس جةنابَي كو مة و رازينيت خوة سفرةيا خوة موضةيَي سفرَي س��ةر ب��و خ��وة هةظالَيين و ثارة دبيتة دةما بةس ظةخوينيت. ئةظ بةرثرس جةنابَي طشتي، ملكَي ئابورى ئاوايةك ب وةرن نينة. مافةك ضةندين دبيتة رَيذةية ئةظ بنَيرن: لَي و هةيظ ب دوالر و دينار مليون قوتابخانة، ضةندين دَي سالةكَي؟ كوردستانَي هةرَيما ظَي ل نةخوشخانة ثَي بَينة ئاظادانكرن. دَي ضةندين ماالن ذ ذيانةك و بكةت رزطار دةرمالةيَي بَي ل ئاخر بكةت. دابين وان بو روذان��ة كونطرةيا 13َي ثارتي، » دةسةتةواذةيا ئةدالةت» جَيطير بو. ئايا ئةظ بةشةكة ذ ثارتى ك��و ك��وم��ةالي��ةت��ي، ئ��ةدال��ةت��ا هاوالتى بفروشيتة دظَيت و ثَيدئاخظيت ب��َي و ن��اع��ةدال��ةت��ى ئ���ةظ ؟ ي���ان ئيدارى و رَيظةبةرى يا بةرثرسيارةتى و ضةمك ذ تَيطةهيشتن نة ئةظ ية. ناظةروكا حكومةت و دةسةاَلتدارى ية و ب سيستةم بونا هةرَيما كوردستانَي ية. هةمى ذ تَيطةهيشتنة خةلةت ئ��ةظ بةرثرسَين بةرثرسيارةتي. بوهايَين ئيدارى ب ثارة، مولك و مالَي ظى طةلى بو خوة » كةسايةتى و رَيزدارى دكرن».

ب��ةرَي��ز، ب ن��اظ��َي ب���ازارَي ئ���ازاد و كوردستان هةرَيما بازارَين ليبرالكرنَي، هاتية دا كةسان كومةك دةستَي د كرنَي. « تةعريب « و »قورخكرن» ئةعريب نةك تةنيا ئةوة كو ملك و مالَي بزورى مالَي و ستاندن بَيتة رَي طةل بةرةظ جهةك نةخواز باركةين. ئةعريبا ثةيرةوكرن، هاتية كوردستانَي ل كو و ثَيشةسازى بونيا كو بوية ئ��ةو مرَوظايةتى يا هاوالتى كورد ذَي هاتيية والوَي طةنج سالمَي وةرطرتن. مَيشكَي كورد ب مَيشكةك تةمبةل و بَي بةرهةم هاتية طورين. كومةك مرَوظان ب هةمى يا رَي��ظ��ةب��ةرى بوهايَين ش��َي��وازان بَيرَيز وَي يا كةسايةتى و حكومةتَي كرينة و رَيك ل هةمبةر هةمى ثَيشكةفتن كولتوري، ثَيشةسازي، بونياتنانا و هةرَيما ل كالى و كشت ئ��اب��وري، كوردستانَي طرتينة. سياسةتا بازارطانى يان ظى طروثى نةك كَيمترة ذ سياسةتا داطيركةرَين دةوَلةتَين يا دوذمنكارى هةرَيما تايبةتى ب و كوردستانَي، ئةظ نابيت س��ةرَوك كوردستانَي. حكومةتا بيت. بةردةوام وةها رةوشة د وارَي سياسى و هةرَيما كوردستانَي ل الوازن. طةلةك دارشتنَي ستراتَيذى سياسةت ئةلفوبَي كوردستانَي هةرَيما و رَيظةبةري، ب واتةيا سياسى نةهاتية دارشتنا نزانين ك��رن. ئ��ةم ثةسةند ستراتَيذى واتة ضي؟ ئةم نزانين بةرنامة بةرنامةيان هةبونا و ضاوان ب ية ضى كو يا س��ةرَوك، بكةين؟ جةنابَي كار كو ئةوة هةية، ظة ئَيراقَي ب ثةيوةندى تَيطةيشتنةكا شاش ل دةظ مة كوردان ئَيراقَي. تَيتة ديتن. ئةم نةك بةشةكن ذ هةرَيما ئ��اخ��ا تةنيا ي��ان ئ��َي��راق��ى كورد هاوالتَي نةك دظَيت، كوردستانَي و مافدارى يا ياساى يا هاوالتيَي كورد. وان دظَيت ئةم بةشةك ذ وةاَلتَي ئةرةبى بةرفرة خوة سنورَين دظَيت وان بين. بكةن و ئةم ذى بَينة ئةنفالكرن. هةرَيما كوردستانَي، د ساال 1992َي، سةرةرايَي هةبونا جياوازى يا فيكرى و ئايدولوذيك بوية خودان ناظبةرا اليةنَين سياسي، د ثارلةمان و حكومةت. ب هةمى كَيماسى خةباتا بةرهةمَي هةية، كو باشيَين و وان، هاورخةباتكارَين و ثَيشمةرطة كوردة. طةلَي ئةنفالكراوَين و خويندان سيستةمةك كو دا كرن هاتية خةبات ئازادى و فرةحيزبايةتي، ديموكراسي، بيرورايَي ئازاد، و سةروةرى و ياسايَي) و ئةشيرةةتى ثَيطةها يا جياوازى بَي ئةدالةتا ح��زب��اي��ةت��ي(، ثايةيا ثلة نةهَيشتنا ئ��اب��وري، و كومةاليةتى ياساى رةان��ط��ةه��ةك ذ ج��ي��اوازي) ئابورى ظة( ذ بوى تاكَين طةلَي كورد ل

ه��ةرَي��م��ا ب���اش���ورَي ك��وردس��ت��ان ذ و 1992َي ساال ل دةستةبةربيت. ئةطةرا ب دامةزراوى كرنا هةرَيمَي، ئَيك ذ ثيروزيَين خةباتا رزطاريخوازا كورد، و »ثَيشمةرطة دةستةواذةى و جةستة شوِرش» ب داوى هات و بوية الثةرةك ذ مَيذويا هاوضةرخا كورد. ئةظ طةلةك باش بو، ضونكو، ثَيويست بو و هةية كو ثَيشمةرطايةتى و كوردايةتى وةكى خوة بمينيت. ثَيشمةرطايةتى و كوردايةتى يا دو ناظةرَوكة. بَي 1992َي ساال ثشتى « نة و »ميكياذكرينة» دةستةواذةيَين سةرشتينة». ئةظ طةلةك باشة، ضونكو، ئةيلولَي، شورةشا يا زَيرين يوبَيال و ثَيشمةرطايةتى ذيانا يا راستى مرَوظ بو راستةقينة شورةشطَيرَين ديار دكةت، وان ضاظ نةبةردابو » ملك ل خوة طيانَي ئةوان دونيايَي». مالَي و دةينابون. ثَيشهاتةكَي هةر يا ثَيشى هاتية ثَيشمةرطة، تَيكوشانا و خةبات طورين ب 200 متر ثارضة زةظى و بةس.

هةوة نوكة، ذ بةر ماوةيةك بةرَيز، ئيمتيازَين دَي كو دةرك��ر بريارةك د كو ثَيشمةرطةيَين وارثَين بو تايبةتى بَيتة روسيا ضوينة نةر بارزانى طةل وان ذ ئَيك ذن��ا ئ��ةز تةرخانكرن. شةهيدان ناسدكةم، بارزانى ية، و ل مال كةظتى ية و ثَيويستى ب ضارةسةرى يا ثزيشكى هةية. من دظَيت بزانم، ئايا ئةو ض ئيمتيازن؟ ئايا ضارةسةركرنا ثزيشكى هةمى ل بةرَيز، ئيمتيازانة. ظان ذ ئَيك كضَين و ك��ور ه��ةر دَي دا ئاستان و ه��اورَي ثَيشمةرطةيان و شةهيدان ئةظ بن. راستةقينة تةيَين ثشتةظانَين هاتيية دا ش��ورةش��َي ن��اظ ل ضينة ثةروةردةكرن و ب شيرَي حةالل هاتينة مةزن كرن. نةك كةسةك دي. جياوازى ناظبةرا د هةية م��ةزن طةلةك ي��ةك

»شيرَي دةيكَي و شيرَي بيالدي».رَيز و سالو.

* ماموستايَي زانكويا دهوك[email protected]

9 [email protected]هاوآلتي

ذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21

ثرسى دةوَلةت لةباشوورى كوردستاندؤسية

بـــــو ســــــةرَوك

بةرَيز،

سةرةرايَي هةمى

كَيماسى و تةنطاسى

يان د توانيا مة دا

هةبو سيستةمةكَي

بونياتبنين، كو

يةكساني، ئةدالةت،

خةمخورى يا تاكَي

هةرَيما كوردستانَي

و داهاتوى يا وى

بةشةك ذ ستراتَيذى

يا بونياتنانا هةرَيما

كوردستانَي بويا

Page 9: hawlati767

هاوآلتيدؤسية8 [email protected]

ذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21

ثرسى دةوَلةت لةباشوورى كوردستان

ئاسؤ بيارةيي - سوَيد *

هاوآلتى: ئةم ناونيشانةى سةرةوة ضيت طوتارة ئةو ئةمِرؤ كة بةتايبةت ثَيدةَلَيت؟ لةسةر نةتةوةيى دةوَلةتى تةقليدييةى بةسةرضووة بةسةرضووة، دةنرا بونياد نةتةوةيى دةوَلةتى يةكةم: مانا، دوو بة شؤظَينيانة زؤر رادةيةكى تا رةهةندَيكى دووةم: زاَل��ة، تَييدا م��وق��ةدةس خ��ود ء كرانةوةى ء طَلؤباَل سايةى لةذَير ئَيستاء سنورةكان ء بةهَيزوبوونى بةردةوامى ماس كؤمةنيكةيشندا بةهايةك بؤ ماناى تةقليديى

نةتةوة نةماوةتةوة. بةشَيوةيةكى سةردةمةدا لةم هاوكات بؤ بةتايبةتى ء نةتةوةكان كؤى بؤ طشتى قةوارةى سياسى لةسةردةمَيكدا )كة كورد ء نةتةوة ضةندَيك كة دروستكردووة( جةختكردنةوة لةسةر رةهةندة نةتةوةييةكان ء جةختكردنةوة ل��ةوةش زياتر طرنطن، ديموكراسييةكان بةها تؤخكردنةوةى بؤ طرنطن بةرامبةر... نةسِرينةوةى ء ء مانةوة بة خزمةت ء ن��وَى دةوَل��ةت��ى بةمانايةكى دةكات، بةرةوثَيشضوونيشى دةوَلةتى ء ديموكراسيةت ئةوة ئايا دى كة نيية بةرامبةر خوَيندنةوةى ء هاوآلتى وآلتة يةكطرتووةكانى ئةمةريكا )فرة نةتةوة ء فرةئاين(ى كردووة بة نةتةوةيةكى نوَيى نةتةوة هةموو تاكى كة بةتايبةت بةهَيز؟ تةقليدييةةكانى ناوى زياتر لةوةى ئينتيمايان هةبَي�ت، خؤيان تةقليدييةكةى نةتةوة بؤ

ئينتيمايان بؤ )يو ئَيس ئةى( هةية. س��ةرةوةدا ئ��ةوةى رؤشنايى لةذَير دةوَلةت لةدامةزراندنى بير كوردَيك ئةطةر دةوَلةتَيك جؤرة لةض بير ثَيويستة بكاتةوة

بكاتةوة؟»لةدةوَلةتى طوزارشتى جةمال: ن��ةوزاد ن��ةت��ةوةى دةوَل���ةت» هيض ن��ةت��ةوةوة بؤ مانايةكى جياوازى ئةوتؤ لةخؤيداهةَلناطرَى، ضونكى »نةتةوةى دةوَلةت» واتا نةتةوةيةك نةتةوةيي دةوَلةتى دةيةوَى دةوَلةتة، كةبَى خؤى دروستبكات. بؤية نيوة رستةى يةكةم هيض ثةيوةندى بةهى دووةمةوة نيية ئةطةر ج��ودان، دووشتى كة لةوةبَى مةبةست ئَيمة كة ئةوةبَى لَيي مةبةست ئةطةر بةآلم لةسةر با ب��ةآلم دروستبكةين دةوَل��ةت��َى بنةماى نةتةوة)زياتر وشةى نةذاد راسترة( نةبَى،بةَلكو كؤمةَلَي بنةماى ترى هةبَى ئةوة

واتايةكى روونترى هةية. نموونةى ئةمةريكا بة س��ةب��ارةت تايبةتة، كةمؤدَيلَيكى ت��رة دةوَلةتيكى نيية. فرةنةتةوة دةوَلةتى ئةوة س��ةرةِراى ئةمةريكى كؤمةَلطةى بوترَى راستترة فرةنةتةوةية، ضونكى نةذاد و ئاينى جياواز هيض يا يةك نوَينةرَيتى دةوَلةتيش هةية، تةنانةت ناكات، نةذاد و رةطةزَي و نةتةوة بةدياريكراوى، ناكات ئاينَى نوَينةرايةتى بةَلكو لةوَى ضةمكى »ئايينى مةدةنى» هةية خوَيندنةوة و ثةروةردة لةرَيى كةدةوَلةت

تاكةكان بةطيانى نيشتمانثةروةرى و رؤحى ئينتما طؤشدةكات تائةورادةى شانازى بكةن

ئةطةر بَلَين ئَيمة ئةمةريكايين!. راستة دةوَلةت لةو ثَيناسة كالسيكى و ثَييوابوو خةَلكي كةجاران دةرضووة باوة دياريكراوبَى. نةذادَيكى و رةطةز دةبى هى ئةم نةتةوة» »دةوَلةتى دةَلَيين كة بؤية »نازيةت»و بة بكةين يةكسان نابى ضةمكة ئةم بةَلكو »راس��ي��زم»، و »شؤظينيزم» كة سياسين ئايدؤلؤجيايةكى سيفةتانة رةطةز بؤ بانطةشةكردن و دةوَلةت لةرَيى ئيدى كاردةكةن. نةتةوةيةكةوة و نةذاد و و كرانةوة بةهؤى طلؤباَلدا لةسةردةمى شَيوةى لة جوطرافى سنورى داخزانى و –كؤمونيكةيشن- ثةيوةندى و هاتوضؤ ئاَلوَير و بازاِرى ئازادا ماناى دةوَلةت وةك جاران نةماوة، بةآلم بةهيض شَيوةيةك ئةوة سنورى جيهان دةوَلةتانى كة ناطةيةنَى و ئ��اآل و خ��اك س���ةروةرى و جوطرافى هةذموونى و فةرامؤشكةن شوناسيان دةوَلةت لةرووى ديثلؤماسى و ئةندامبوون

لة نةتةوة يةكطرتووةكاندا بةسةرضووبَى.ضونكة دةوَلةت واتة سنورَيكى سياسى ن��ةذادي سنورَيكى ن��ةك جوطرافية، و هةية ئيشكاليةت هةَلبةت رةط��ةزي��ي. و لةوةرطَيِرانى وشةى زمانةوانيةوة لةرووى وشةكة دروستبووة. دا «nation state«بةنةتةوةكراوة و نةتةوةيش بةماناى نةذاد و رةطةزَيكى دياريكراو »كورد، عةرةب، تورك، لةفةرهةنطى هةَلبةت لَيكدراوةتةوة. فارس ماناية بةو فةلسةفةى سياسيدا و سياسيى نايةت، بةَلكو جةخت لةشوناسى هاوبةش لة رَيى ئةو ثةيوةنديةى كةدةوَلةت هةيةتى بة دةفرَيكى هاوآلتى بَى دةوَلةت هاوآلتيةوة. بيرى و نةتةوة باسى كاتَى بؤية خاَليية. دةك��رَي، نةتةوة دةوَلةتى و نةتةوايةتى و كولتورى راسيزمى لة باس وادةزانين راست كةئةمة دةكرَي شؤظينيزم و ئاينى

نيية. ئةو و ب��دةم بةخؤم ماف من ئةطةر دةداتةوة، ثرسيارةت كةوةآلمى كوردةبم قانون واتة نةتةوة دةوَلةتى دةبَى ثَيمواية و ديموكراسى بنةماكانى رَي��ى لة كة كؤمةَلطةى مةدةنى و هاوآلتى دةبَيتة ضةقى نيشتمانى سةروةرى دةوَلةت بَى. دةوَلةت بَى. ئ��ازادى و سنور ثاراستنى ئةركى و سيفةتى كورديي دةوَلةتى دةب��َى بؤية »كورد يا كوردستانى» لةسةروو مةسةلةى نةذادييةوة ثَيناسة بكات. واتة دةوَلةتى نةبَى بةتةنيا هةر هى كورد نةذاد و يةك ئايينيش بةَلكو دةوَل��ةت، ئاينى بكرَيتة و نةبَى زاَل و ئاينزا و ئايينى فرة- ثلوراليزمى- دةبَى لةراستيدا نةذادبَى. و سياسى و كولتورى بةشَيكى ئةوهةَلةتيطةيشتنة لةضةمكى نةتةوة لة جؤرى كة ل��ةوةوةدَى نةتةوايةتيةوة و ضةقةبستوو و بةرتةسك »ناسيؤناليزم» بانطةشةى دةوَلةتى كوردى كردووة. بةآلم دةبَى مانايةكى كراوة و فراوان و طشتطير بؤ نةتةوايةتى و دةوَلةتى سةربةخؤ دياريبكةين كة ضةقةكةى بيروهرزى نيشتمانى هاوبةش بنةماى لةسةر و هاوآلتى ضارةنوسى و دةستةبةركردنى و رَيزدار ثَيكةوةذيانَيكى مافةكان بةشَيوةيةكى دادثةروةرانة لةنَيوان لَيرةوة دابَى. كؤمةلََطةكانى و تاك هةموو رَيز نابَى ك��ورد سةربةخؤى دةوَل��ةت��ى لةجياوازى و فرةييى كؤمةلطةى كوردستانى

نةطرَى.لةدروستكردنى بيركردنةوة هاوآلتى:

بة)ئايندة(وة هةية، ض دةوَلةت كة ثةيوةندى لةئانَيكدا دةكات؟ بة)ئَيستا(مان خزمةتَيك باس ء بكةيت لةدةوَلةت باس ناتوانَيت تؤ ياسا، س��ةروةرى لةبةدامودةزطابوون، هاوآلتيبوون... ضةمكى تؤخكردنةوةى لةدةوَلةت بكةيتةوة، بير ناتوانيت نةكةيت، لةطةَليدا بير لة جوَيكردنةوةى دةسةآلتةكان ء دادوةرى دةسةآلتى سةربةخؤيي ء باآليى دةسةآلتى ياسادانان ء ناموقةدةسى نةكةيتةوة، جَيبةجَيكردن دةس��ةآلت��ى دةوَلةتدارى ضةندَيك هونةرى خةرجكردنى سامانة سروشتييةكانة بؤ هاوآلتيان، زياتر بةبةرهةمهَينةركردنى هونةرى ل��ةوةش دةوَل��ةت��دارى دامودةزطاكانة، ء خةَلك ئةوةندةش ئَيستاية ئيدارةدانى ضةندَيك

دروستكردنى ئايندةية... س��ةرةوةدا ئةمةى رؤشنايى لةذَير دةبَيتة ضةندَيك لةدةوَلةت بيركردنةوة رةخنةطرتن ب��ؤ ج���وان بةهانةيةكى لةدةسةآلتى ئَيستاى كوردستانى باشوور ء تَيثةِراندنى ئةو دؤخة نالةبارة؟. بةراست هةر لةبةر ئةو هؤكارانة نيية دةسةآلتى كوردى بةَلكو ناكاتةوة، لةدةوَلةت بير هةر نةك شاعيرانةى بةخةونى ء ثَيدةكات طاَلتةشى

لةقةَلةم دةدات؟. نةوزاد جةمال: ئةسَلةن من بة ثَيضةوانةوة ثرسى ئَيستادا لة دةِروانم، مةسةلةية لةم لةبةرئةوةى دةوَلةت طرنط و زةرورة هةر »كؤمةَلطةى و »ه��اوآلت��ى» مةسةلةى الى نةطرتووة خؤى جَيى هيشتا مةدةنى» ثرسى هةميشة ديكةوة، لةاليةكى ئَيمة. داوايةكى و ث��رؤذة سةربةخؤ دةوَلةتى نابَى بؤية –تةئجيلكراو-بووة، دواخ��راو تر، سةدةيةكى بؤ دواب��خ��رَى ضيديدكة دروست ثاساوَيكى و بةهانة هيض ضونكة نيية. هاوكات دةبَى جياوازى بكةين لةنَيوان حكومةت» »ئةداى يا كوردى» »دةسةآلتى كة سةربةخؤيةى دةوَل��ةت��ة ئةو لةطةَل هةية ئَيستا ئةوةى هةبَى. دةخوازين ئَيمة قةوارةيةكة، نةك دةوَلةت. بؤية ئةطةر كَيشة و قةيرانى سةخت و هةَلةى ملشكَينيش هةبَى لةدةسةآلتى كوردى ئَيستادا، نابَى باوةِرمان لةق ثرةنسيثَى وةك دةوَلةت بةزةروةرتى بَى. واتة دةوَلةت مةسةلةى ثرةنسيثة و جَيى ئةمِرؤ كَى لةوةى بةدةر نيية، سازشكردن لةذَير دةيانةوَى سةركردةكانى و لةحيزب كارى دا سةربةخؤيي دةمامكى و ضةتر

نامرؤظانة ئةنجامبدةن. ئةو بؤضوونةش زؤر سادةيةك كةدةَلَى ئةطةر ستةم و زؤردارى و بَيدادى لةاليةن ئَيمة، بؤ نيية جياوازى كةسَيكةوةبَى هةر كوردبَى يا اليةنَيكى تر. بؤية ئةطةر دةوَلةت هةر با بوو، خراث ك��وردي حكومةتى و لةبناغةو بنةِرةتةوة نةبَى. ئةمة بؤضوونَيكى نيشتماندؤستى لة زؤرَي كة ترسناكة ئَيمةى توشى شؤك و ثشتساردبوونةوة و رةفتارى كردارو بةهؤى كردووة بَيزاريي ئَيمة سةربةخؤيى ئَيستا. دةسةآلتةى ئةو لةقةوارةى دةوَلةتدا ثرةنسيثة و دةبى ببَيتة باوةِرَيكى طشتى و نيشتمانى و سةرضاوةى ئينتماى تاكةكان. هاوكات دةبَى جيابكرَيتةوة لة طوتار و رةفتارى نوَينةر و كاربةدةستانى

حكومةت!هةَلبةت سةركردايةتى هةندَى حيزب و اليةن بؤضوون و تَيطةيشتنيى خؤيان هةية سةربةخؤى دةوَلةتى زةروةرتى لةبارةى بةرئةنجامى ئ���ةوةش ك��ة ك��وردس��ت��ان ئاخر لةئايندة. تَيطةيشتنيانة و ئةزموون

كةسَى لةخةونيشيدا نةهاتَبى ببَيتة سةرؤك يابةرثرسَيكى باآلى عَيراق و ئَيستا بووة، ئيتر كوردستان سةربةرخؤى مةسةلةى ضؤن راستدةكات، نازانَى! شاعيرانة بةخةياَلى لةوانةية دروستبَى دةوَلةت ئةطةر ضونكة خةونة ئةو بؤية الى نةبَيتة سةرؤكى. ئةو و ئةو خةونةش, خةونى ئةو نةبووة رؤذى ثايةيةكى و ثَيطة كة ئَيستاش ل��ةرؤذان، ئَيمة ديارة وابيردةكاتةوة. هةية بةرزى دامةزراندنى داواى خؤمانة هةرمافى نةك دةوَلةت بكةين كاريشى بؤ بكةين، بةَلكو مافى ئةوةشمان هةية خةونى ثَيوة ببينين. راستة لةمثةرى سةرةكيين دةوَلةتةكانيتر رَيطر و جَيى بةآلم رةوايةدا، ثرؤذة ئةو لةبةردةم سياسةتمةدارةكانى و سةركردة كة داخة دةوَلةتى هيواى و خ��ةون مافى ك��ورد و طاَلتةجاإى مايةى دةكةنة سةربةخؤ ثَيكةنين تاِرادةى ساردكردنةوةى ئَيمة لَيى ض

وةك مافَيكى واقيعى ض وةك هيوايةك. بةَلطةنةويستة، ئ���ةوةى ه���اوآلت���ى: ديموكراسيةتء بةهةندوةرطرتنى كةرامةتى ء هاوآلتيبوون ضةمكى زيندويي ء مرؤظ ء رةفاهيةت ء ئازادى ء ياسا سةروةرى وايكردووة دى...، باآلكانى بةها ئامادةطى هات رَيطايةكى هةموو دى وآلتانى خةَلكى ببنة بةتةنها ئةوةى بؤ بطرنةبةر، نةهات ء ئةم ئةوروثى، يان ئةمةريكى، هاوآلتييةكى حاَلةتةش بةتةنها لةئاستى تاكدا نةماوةتةوة بةَلكو طةيشتوةتة ئاستى دةوَلةت، بةجؤرَيك ساَلة ضةندين توركيا وةك دةوَلةتَيكى يةكَيتى ئةندامى ببَيتة دةدات ئةوة هةوَلى مليار ضةندين ثَيناوةشدا لةو ء ئةوروثا ئةوةية ثرسيارةكة بةخةرجداوة. دؤالرى نةك دةوَل��ةت( )نةتةوةى دروستكردنى )دةوَلةتى نةتةوةيى( ضةندَيك خزمةت بةكورد دةكاتء دةيكاتة خاوةنى دةوَلةت؟ بةجؤرَيك كَيشة بةَلكو بكرَيت، دذايةتي هةر نةك لةوانةش ضارةسةربكات، موزمينةكانيشى دابِراوةكانى ناوضة ء كةركوك كَيشةى دةوَلةتى ضةمكى كورد ئةطةر بةمانا دى. نةتةوةيى بؤ نةتةوةى دةوَلةت )واتة هةموو تاكَيك خؤى بةخاوةنى دةوَلةت بزانَيت، نةك خؤى بةرةعيةتى تاكَيك هةموو دةوَل��ةت كةركوكييةكان ئةوا تَيثةِرَينَيت، بزانَيت( بةهةموو ثَيكهاتةكانييةوة بؤ خؤيان مةمنون بةشةكانى دةوَلةتة؟، لةو بةشَيك ببنة نابن هةوَلنادةن؟ هةمان كوردستان ديكةى كؤمةَلطاى دةوَلةتة، نةتةوةى ئةو هةروا ء دانيثَيدابنَين ناكات ناضار نَيودةوَلةتيش موزمينى كَيشةيةكى بطرن)وةك رَي��زى كورد(؟ وةك ضؤن رَيزى ئيسرائيل ء توركيا نةهاتووة ئةوة كاتى ضيدى ئايا دةط��رن؟ ئايا موطناتيزى؟ دةوَلةتَيكى خاوةنى ببينة غيابى ئةم طوتارة ء نائامادةطيي ئةم جؤرة لةدةوَلةت هؤكارى سةرةكى بيركردنةوةية كوردستان دةوَل��ةت��ى دروستنةبوونى وةك دةوَل��ةت دةتوانين ضؤن نةبووة؟ بةر خستوينيةتة ب��ةردةوام كة دةزطايةك وآلتانى ء نَيودةوَلةتى كؤمةَلطاى نةفرةتى دى نةتةوةكانى حةساسيةتى دةوروبةرء لةبرى موطناتيزىء دةزطايةكى بكةينة بكات مةرغوبمان بكات، ناشرينمان ئةوةى

الى هةمووان؟ ن����ةوزاد ج��ةم��ال: كة ب��اس ل��ةدةوَل��ةت و لةحوكمِرانى ب��اس دةك��ةي��ن،دةب��َى حوكمِرانى هةَلبةت بكةين، سيستميش باس ناتوانين بؤية دةطرَيتةوة. هاوآلتى لة بيركردنةوة ب��َى بكةين، ل��ةدةوَل��ةت هاوكَيشةيةدا لةو هاوآلتى ثايةوثَيطةى هةبوونى بؤية هاوآلتيية. و حوكمِران كة واتة كوردستان، سةربةخؤى دةوَلةتى فةرهةنطى و كولتورى بةكةسَيتى داننان ك��ورد. مرؤظى ئ��اب��وورى و سياسى و مةعنةويية كةسَيتيةكى خاوةنى دةوَل��ةت لةريزى ئةندامَيكة نَيودةوَلةتييدا، لةئاستى لةو دةبَى خؤى مافى كة تردا دةوَلةتانى كؤِرةنَيونةتةوةييةدا. بةآلم بةِرووى ناوةوةدا خؤيدابنَى هاوآلتيانى بةمافى دان دةب��َى »بوون بؤية بطرَى. ثلةوثايةيان لة رَيز و و نةتةوة ريزى دةباتة كورد بةدةوَلةت» ئيمة وةك دَيرنى طةلَيكى ت��رةوة، طةالنى و نةناسين و لةبيرضوونةوة لة دةثارَيزَى سِرينةوةى شوناسى كولتورى و مةعنةوى سياسةتى كةساآلنيكة خؤى جوطرافى و دةوَل��ةت ب��ووة. سةردةستةكان دةوَلةتة دةفرَيكة كة ئَيمةدةثارَيزى لةسةر ئةو خوانة جيهانيمان كةسيتيةكى و نَيودةوَلةتيةدا

ثيدةبةخشَي. بؤ فةزايةك وةك دةوَل��ةت ه��اوآلت��ى: ء ئَيستا بؤ بةطةِرانةوة هةر كؤبوونةوة، كة دؤخَيك كوردستان، هةنووكةى دؤخى زةقترين شت تَييدا جؤرَيكة لةثةرتةوازةيى، هةرَيمة ئةم خؤى بؤ هةريةك بةجؤرَيك ئ��ةوةى بةبَى ء رادةكَيشَيت بةاليةكدا ء دةسةآلت واتة دةبات، كوَيى بؤ بزانَيت ئؤثؤزيسيؤنء كؤمةَلطاى مةدةنى ء ميدياى ئةهلى... هةموويان كار دةكةن، بةآلم ئةوةى ئامادةطى نيية، ضوارضَيوةيةكة كة هةمووان تَييدا كؤببنةوةء خؤشيانء يةكتريش ببينن، ضوارضَيوةيةك كة هةمووان ثَيناسة بكات ء رؤشنايى لةذَير بكةن؟ ثَيناسةى هةمووان دةوَلةت( ئايا)نةتةوةى س��ةرةوةدا ئةمةى هةوَلة ء ضوارضَيوةية ئةو ببَيتة ناتوانَيت ئةنجامَيك ء يةكبخات جؤراوجؤرةكانى

بةدةستةوة بدات؟نيية فةزايةك دةوَل��ةت جةمال: ن��ةوزاد دامةرزاوةيةكى بةَلكو كؤبوونةوة، بؤ لةتوندوتيذى جؤرَي كةَتيايدا ئامرازئاساية هَيز ماديى( يا مةعنةوي و )سيمبولى سنورى و سةروةرى خاوةنى ضربؤتةوة، كوردستان نةضَى لةبيرمان خؤيةتى. سنورى لة قةوارةيةكة ديفكاتؤى ئَيستا لةراستيدا ئةطةرضى الوازدا، دةوَلةتَيكى دةردةك��ةوَى عَيراقدا لة قةوارةيةك وةك هَيزى و و سنور و سةرؤك ثةرلةمان كة دروستبوونى هةوَينى ئةمةش هةية. خؤى ويستى و سةربةخؤ ئابوورى كة دةوَلةتة و بةِرَيوةبردن مرؤيي تواناى و سياسى بيطومان طرنطة. دةرةكيش ثاَلثشتى ئينجا تاك طشتى ويستى دةبى دةوَلةت ويستى لةثرسيارى خاَلة ئةم دواتر كؤمةَلطةبَى. و

كؤتاييدا رووندةكةمةوة.

دروستنةبوونى هؤكارى ه��اوآلت��ى: دروستنةكردنى كوردستان: دةوَل��ةت��ى لةاليةن زؤرج��ار كوردستان دةوَل��ةت��ى بابةتى ه��ؤك��ارى ب��ؤ ت���وَي���ذةران���ةوة طةِرَينراوةتةوة، بةآلم ناشَيت بَلَيين هؤكارى دةوَلةتى ثياوى كورد ئةوةية، سةرةكى ئةزموونى ساَلةى 20 نةبووة)لةوانةية زياتر راستيية ئ��ةم ه��ةرَي��م حكومةتى بسةلمَينَيت(، واتة ضةندَيك هؤكارةكة بابةتي

بووة زؤر زياتر لةوة زاتي بووة. بةم ثَيية ئايا ئَيمة بةر لة دروستكردنى دةوَلةت لةجوطرافياى خاكدا، ثَيويستيمان بة جوطرافياى لة نيية دةوَلةت دروستكردنى لةم روةوة ناخى تاك بةتاكى كوردستاندا؟ سةربةخؤى دةوَلةتى دؤسيةى كردنةوةى لة بابةتة ئةو وروذان��دن��ى كوردستانء لةسةركردنَيكى قسة ء هاوآلتى رؤذنامةى بةو جدىء هةنووكةييانة ضةندَيك خزمةت بةهةر ئَيستا كة بةتايبةت دةك��ات، دؤزة خةونة ئةو ك��ورد مرؤظى بَيت هؤكارَي

بةدوور دةزانَيت؟وةآلمة ئةو نيية ثَيمباش جةمال: نةوزاد بؤ ئاخؤ كة بدةمةوة س��واوة و دووب��ارة بَيمانا ضونكة دةوَل��ةت، نةبووةتة كورد

سةدة نيو ئ��ةوةى خؤهةَلخةَلةتَينةرة. و سياسى بيركردنةوةى و مَيشك زياترة »فاكتةرة بةناو داط��ي��رك��ردووة ئَيمةى و رؤشنبير لة زؤرَى و واقيعييةكانة» ئةو من دةس��ت��خ��ةِرؤك��ردووة. سياسى ثاساوة لة دروستنةبوونى دةوَلةتى كورديدا وةك ناودةبةم درؤيينة» بة»واقيعيةتى هؤكارى جوطرافى كة كوردستان لةسةر دةريا نيية يا هؤكاريي مَيذوويى كة كورد هةميشة سةربةخؤيي سةرضاوةكانى و داطيركراوة ئايينى هؤكارى يا نيية. خؤى لةبندةستى كة كورد يةك بيروباوةِرى هاوبةشى هةية هؤكاري يا سةردةستةكاندا. نةتةوة لةطةَل سياسيى: ئابَلوقةدانى كورد لةاليةن دةوَلةتة هةرَيمييةكانةوة. لةراستييدا ئةطةرضى ئةمانة نيين. سةرةكيي هؤكارى بةآلم فاكتةرَيكن ثاساون،ئةوةندة و ثاكانة هَيندةى ضونكى باوةِرم سةرةِراى نيين. لؤجيكى هؤكاري و ناحةز دةستكردى وةآلم��ة ئ��ةو واي��ة بةرئةنجامى لةبةرئةوةى كوردة، نةيارانى بيركردنةوةى زانستى و سياسى كورد خؤى و لَيكؤلينةوة تائَيستا هيض دةزطايةكى نيية. قازانجى و لةسوود باس هاتوون شرؤظة بةضى ئةى بكةن؟ دةوَلةت دروستنةكردنى باش دةوَل��ةت بيرؤكةى ئةوةى طةيشتنة نيية؟! مةسةلةكة ئةوةية ئَيمة هةميشة لةسةر ئاستى دروشم ثرؤذة مةزنةكان وةردةطرين و هةر لةسةر ئةو ئاستةش رةتيدةكةينةوة. وةآلمى زانستى و ورد هةية كَيمان دةنا

ئةوةى دابَيتةوة؟ رَيطرانةى ل��ةو يةكَي ثَيمواية من دةوَلةتى لةدروستنةبوونى هؤكارَى بؤتة سةربةخؤدا، نةبوونى »ويست» و »خةون»و سةختةى نةخؤشيية لةو يةكَي »هيوا»ية. دووضارى بيرو هرزى كورد بووة بةتايبةت يؤتؤثياى نةمانى كوردستان، باشورى لة لةدواى راثةِرين. راثةرين دةوَلةتى كوردية و كورد لةكَيشةى بوو هةَلكشان ضةندة بةرةوِرووى كوردى ئةوةندةش ئازاديدا، و ك����ردةوة خ��ؤى ت��وان��اك��ان��ى و داوا زؤريك كة تاقيكردنةوةية خستيةبةردةم بة»ئةزموونى دةسةآلتى» كوردى ناودةبةن. قؤناغى ئةم لة دةركةوتةكانى يةكيك ئيدى ثاش راثةِرينة، تَيكشكان و داهَيزرانى ويست و هيواكانة كةبةشيكى دةطةإيتةوة بؤ زؤرى بارودؤخةكة راطوزةرى ضاوةِروانيةكان، كؤمةآليةتى، و كولتوريى ناسةقامطيرى و هزرى زاَلبوونى ئابوورى، ناجَيطيريي قةدةرييةت، بَى بةرنامةيى و ثالن و ضةندان شتى تريش كةزؤربةمان دةركى ثَيدةكةين.

لَيرةدا يؤتؤثيا، دةَل��َي��م كة هةلبةت بَيسةروبةر لَيي خةون و خةياَلى مةبةستم و هيوا هةَلطرى كة ثرؤذةيةكة بةَلكو نيية، ئةوةى ئَيمة. داهاتووى بؤ بَى ئةلتةرناتيظ حوكمِرانى و سياسى ك��ارى دووض��ارى هَيزى ونبوونى بووة، كوردى دةسةآلتى وزةبةخش و هيوابةخشة. سةرةِراى ئةوةى بَيهيوا ئةم دةسةآلتةوة ئةداى بةهؤى ئَيمة دةبين لةذيانى خؤمان، ئةوةندةى تريش هيوا و ئومَيدمان وشكدةكات، ضونكة سياسةتَيكة متمانة و باشبوون تروسكايى و بَيِرؤح لَيرةوة كوردستان. بةهاوآلتيانى نابةخشَى ثرسى دةوَلةت ئةوةية كة دةبَى ئةو رةهةندة رؤحيية كة بةبِرواى من دروستكردنى متمانة هاوكات بةهاوآلتيان، هيواية بةخشينى و و ماَل و ذيان لة داكؤكيكردنة و ثاراستن

داهاتوويان بةردى بناغةى بَى. بؤية بيركردنةوةيةكى ذيرانة نيية كورد نةبوونى بؤ نادروست ثاساوى و بةهانة بةدةوَلةت بهَينَيتةوة بةناوى »هؤكار و رَيطرة قؤناغي بة ئَيستا ثَيويستة واقيعيةكان». ئيشكردن بؤ سةربةخؤيي بزانين، لةمةشدا ثَيويستمان بة ديد و هزرَيكى فةلسةفيى قوَل بةوةى ثشتئةستوربين هةية. بيرلَيكراوة و زةرورةتى سةربةخؤيي دةوَلةت قؤناغَيكيترة لةئازادبوونى مرؤظى كورد لةمَيذوودا. ئَيمة راثةِرينمانكرد ستةمةوة و لةذَيردةستةيي دةوَلةتَيكى لةنَيو ثَيكةوةنا قةوارةيةكمان و لةناوخؤدا خةبات الواز و شلؤقدا، هاوكات و هاوآلتى كؤمةَلطةى و مةدةنى مافى بؤ جؤرة لةم دةكةين مرؤيي طةشةسةندى كَيشةكانيةوة بةهةموو خؤجَيية دةسةآلتى بةآلم هةية. بةضاكسازى ثَيويستى كة طةل وةك ماف كؤمةَلَى لةثَيشماندا هَيشتا و نةتةوة ماوة. بؤية بِروابوون و كاركردن بؤ دةوَلةتَيكى سةربةخؤ، بؤخؤى طةيشتنة

بةمافيكى مرؤيي تر لة ذيانى ئَيمةدا.

نةوزاد جةمال: ئةطةر قةيرانى سةختء هةلَةى ملشكيَنيش هةبآ لةدةسةآلتى

كورديدا، نابآ باوةأمان بةزةرورةتى دةولَةت وةك ثرةنسيثآ لةق بآ

لةديدارَيكى تايبةتدا نةوزاد جةمال رؤشنبيرء مامؤستاى

فةلسةفة لةزانكؤى سةآلحةدين لةسةر ثرسى دةوَلةت ء

زةرورةتى دةوَلةت دةدوَيت، ئةوة روندةكاتةوة كة نابَيت ضةمكى

»دةوَلةتى نةتةوة« يةكسان بكةين بة »نازيةت« و »شؤظينيزم« و

»راسيزم«, ئاماذة بةوة دةكات .»nation state» وشةى

بةهةَلة وةك نةتةوة يان نةذاد nation»تةرجةمةكراوة، بةَلكو

state« جةختكردنةوةية لةشوناسى هاوبةش لةرَيى ئةو

ثةيوةنديةى كة دةوَلةت هةيةتى بة هاوآلتيةوة ء ئةو دةَلَيت دةوَلةت

بَى هاوآلتى دةفرَيكى خاَليية. هاوكات لةسةر ئةوةش دةوةستَيت لة ئَيستادا ثرسى دةوَلةت طرنطة

هةر لةبةرئةوةى مةسةلةى «هاوآلتى« و «كؤمةَلطةى مةدةنى«

هيشتا جَيى خؤى نةطرتووة الى ئَيمة، بؤية ئةطةر قةيرانى

سةخت و هةَلةى ملشكَينيش هةبَى لةدةسةآلتى كورديدا، نابَى

باوةِرمان بةزةروةرتى دةوَلةت وةك ثرةنسيثَى لةق بَى.

كوردستان ئَيستا ديفكاتؤى

قةوارةيةكة لة سنورى دةوَلةتَيكى الوازدا، ئةطةرضى

لةراستيدا وةك قةوارةيةك لة

عَيراقدا دةردةكةوَى كة ثةرلةمان و

سةرؤك و سنور و هَيزى خؤى هةية

Page 10: hawlati767

ذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21هاوآلتي

[email protected]

نةجات نوري

هةناوي لة رؤذطارةداء لةم كة ئةو كؤمةَلطايانةي لة بةشَيك ستةم ء غةدركردن، تَيكشكاندني هاوآلتيان ئيرادةي بةبةرنامةي رذَيمةكانيان، كاركردني دةبَيتة شاراوانة ئةودةنطة ئالةوَيدا لة رؤذَي��ك كة هةية بوونيان س��ةرض��اوةي دةبَيتة رؤذان بةبَي دةتوانَيت ئيتر كة هَيزَيك )لة ب��ةت��األ ب��ةدةس��ت��ي ض���ةك، ء تونس خةَلكي نموونةكاني ميسر ء ليبيا ء سوريا ء يةمةن( بةهَيزةوة ئيرادةيةكي بة بةآلم كوتةك هةموو بة لةبةرامبةر ء ش���ةق���اوة ء ب���ةدةس���ت ه��َي��زة ء س��ةرس��ةري��ةك��ان كاربةدةستة زةب��ةالح��ةك��ان��ي بؤ بوةستَيتةوة ملهوإةكاندا هَينانةدي ئةو خواستانةي طةَلَيك ئةو زةوتدةكرَيت. لَييان ساَلة لةذَير رؤذط��ارَي��ك دةنطانةي زةبري ترساندنء سةركوتكردندا هةميشة دةك����ران ب��َي��دةن��ط ئ��ام��ان��ج��َي��ك ث��َي��ك��ةوةي��ان دةتوانن دواتر دةبةستَيتةوةء هةموو داماَليني هؤكاري ببنة لةذَير درؤزنانةي دةمامكة ئةو ئايديؤلؤذيا )دةمامكي ن��اوي ث��ي��رؤزةك��ان، ب��ة ش���ؤإش ء ب���ةرط���ري���ك���ردن، ك���ودةت���اء مةبةستي بة حيزبةكانيانةوة.. بنياتناني ب���ؤ ك���ارك���ردن بة دةوَلةمةند كؤمةَلطةطةلي: بة بةهَيز ب��ةره��ةم��ةك��ان��ي��ان، بة ديموكراسي ئابوورييةكانيان، بة ئاشتيخواز حكومةتةكانيان، بة ثَيشكةوتوو ء ئاراستةكانيان ال ذيوارييةكانيان.. دةستكةوتة لةم نةوةيةكة ئيرادةي ئةوة )11ئةو داماَليني بؤ رؤذط���ارةدا ضةندين لةذَير كة دةمامكانةي تةسليم خؤيان نايانةوَيت ناودا بة ئيرادةي طةل بكةن ءطوَيبطرن بهَيَلن، بةجَي كورسيةكانيان ء ن���اي���ان���ةوَي���ت ك��ةل��ت��ورة ض��ةق��ب��ةس��ت��ؤك��ةي��ان ب��ط��ؤإن، لةو دووربكةونةوة نايانةوَيت ء ش��ؤإش بةناوي ثيرؤزيةي خؤيان رووي شؤإشطَيإيةوة نايشيانةوَيت طةمارؤداوة. ثَي رَي���ط���ة ب���ةو ب��ي��رك��ردن��ةوة ئةو دةخ��وازن كة نوَييانةبدةن بطؤإن خراثةكارانةية سستةمة بؤ ب��اش��ت��ر سستةمَيكي ب��ة كاتَيك كؤمةَلطا. خزمةتكردني ئةو نةوةية دَينة دةنط كة ئةمإؤ بة دةذي��نء كؤمةَلطايانةدا لةو ء ئ��ازاد بةدةستهَيناني ن��ةوةي ئيتر دةناسرَين، عةقل طؤإيني دي��ك��ت��ات��ؤرةك��ان ب��ةوث��ةإي داماَليني بؤ دةست شةرمةوة ء دةبةن رةشةكانيان دةمامكة كردارَيكيان ء ي��ادةوةري هيض يان دةبَيت ناكةوَيت، فريايان بؤ طةل ئيرادةي ب��ةردةم بضنة دادط������اي������ي ك�������ردن ل��ة ء حسين نموونةكاني)سةدام دةبَيت يان موبارةك( حوسني لةبةرامبةر توإةيي طةلدا هةَلبَين ل��ة ن��م��وون��ةك��ان��ي)ق��ةزاف��ي ء شوَينة بضنة زةينةلعابدين( رؤذي تا نوتةكةكانةوة تاريكء هيض كة تَيدةطةن دَيت. ئةوانيش مَيذوويةك لة مَيذووي شؤإشء زؤرك��ات ك��ة كودةتاضيةكان ح��اك��م��ةك��ان��ي��ان ب��ان��ط��ةوازي ثيرؤزييان بؤ دةكةن لةبةرامةبةر مَيذووة ئ��ةو دةخ��وازن طةلدا رةسيان فرياد دةمامكي بكةنة لةئاست توإةيي طةلدا دواجاريش ناكةوَيت ساتَيكيان هيض فرياي ب���ؤ ث���اك ب����وون����ةوةي ئ��ةو طوناهانةي دذ بة طةل كردويانة. هةموومان دةب��َي��ت بَيطومان ئ��ةوةب��زان��ي��ن ك��ة روخ��ان��ي ديكتاتؤرةكان لةو ضركةساتانةوة تاكَيكي ك��ة دةس��ت��ث��َي��دةك��ات كؤمةَلطا ئازاردةدرَيت يان ناضار كردن برسي تَيكشكاندنء بة دةك���رَي���ت. ئ���ةو رذَي��م��ان��ةي بَيدةنطكردنء بة ثَيويستيان

راوةدون���ان���ي ك��ةس��ة ئ��ازادي دةتوانن رؤذطارَيك خوازةكانة ويستة ئ���ةو ل���ةس���ةر ك���ار دةمامةكة بة بكةنء قَيزةونةيان بؤ كؤمةَلطا ساختةكانيانةوة بكةن. راب��ةراي��ةت��ي زةمةنَيك كاركردنانة جؤرة ئةو هةموو ئازاردان كردنء بَيدةنط لةسةر كة دَينَيت بةرهةم هَيزَيك جؤرة دةنَيت ن��اوي��ان ح��رب( )علي ئةو هَيز( نةرمة )شؤإشةكاني لة ن��ةوةي��ةك كة شؤإشانةي ديجيتاَليةكان مرؤظة نةوةكاني دةت���وان���ن ل��ةب��ةرام��ب��ةر ئ��ةو دةس���ةآلت���ة ك��ؤن��ةث��ارَي��ز و ناوي لةذَير كة خراثةكارانةدا ش��ؤإشء رزط���اري ط��ةل��دا بؤ خؤيانيان دةي��ةي��ة ض��ةن��دي��ن ثَيناساندوة ء دةستيان ثَيطرتووة سةرضاوةكاني هةموو بةسةر بذَيوي خةَلكداء ئةو مَيذووانةيان بؤ خؤذياندن دةمامكي كردؤتة ثَي نةوةكانيان. كوإو بنةماَلةو ئةو ب��ؤ دةس��ت هةَلبتةكَينء كة ب��ةرن ح��ةرام��ان��ة ضةمكة نةدةبوو دةرف��ةت رؤذط��ارَي��ك نةخشة ئةو لةسةربكةن. كاريان جيهانطريدا لةثاي كة نوَييانةي بةشَيكي زؤري بةسةر دةستيان بوونةتة ط��رت��ووةء جيهاندا ه��ؤك��اري ه��َي��زي ج��ةم��اوةر تريش نةوةكاني كة وايكردووة ل���ة وآلت����ة ض����ةق ب��ةس��تء ثةراوَيخراوةكاندا لةسةر دةستي لةو سود دةبةنطةكانياندا حاكمة توانا ئ��ةو نوَييانةء نةخشة جيهانطيري ب��ةرف��راوان��ةي طؤإيني ب��ؤ ك��ار وةرب��ط��رنء فةرهةنطء ياساء سستةمء بكةن، دواكةوتؤكانيان حاكمة ل��ةوة ديكتاتؤرةكان كاتَيك ب��َي��ئ��اط��ادةب��ن ك��ة ت��ؤإةك��ان��ي نوَييةكاني نةخشة ثةيوةنديء كتَيبء رؤذن��ام��ةو جيهانء عةقَلَيكي فكر، سةرضاوةكاني قوآليي ناو طةياندؤتة نوَييان ئةو زؤري بةشَيكي جةماوةرء شتة بةو ئالودةبوون جةماوةرة نوَييانةء بةرةو ثيري دةضن. ئةو دي�����ك�����ت�����ات�����ؤران�����ة ل��ة كاركردن بؤ بةئاطاهاتنةوةشيان ء ثةيوةندي تؤإةكاني بإيني بؤ سوتاندني س��ان��س��ؤرك��ردنء كوشتنء راوةدون���انء كتَيبء رؤشنبيرانء ئازارداني طرتنء ن��وَي��ي��ةك��انء عةقلة خ���اوةن الوان دةرطايانةي ئةو داخستني جيهانة بة ثةيوةندي دةتوانن نوَييةكةوة ثَيوةبكةن ئةو هةوآلنة ناتوانن بيرو ئيرادةي ئةو نةوةية بؤ دواوة بطةإَيننةوة لةذَير هةض كة سةركوتكةردابَيت، هَيزَيكي ئةسةد( رذَيمةكةي)بةشار ئَيستا بةئاطاهاتنةوةي دواي سوريا لة ثةرستي كؤنة بيري دةيةوَيت رذَيمةكةي تازة بة تازة لة بيري نوَيبكاتةوة وآلتةكةيدا نةوةكاني جيهانة ب��ةرووي دةرط��اي��ان ء ثَيدابخات)توانا ن��وَي��ي��ةك��ةدا جيهانطيري، بَيشومارةكاني بَيسنورةكان ء بةهؤي كةرةستة رووداوة ء جاَلجاَلؤكةي تؤإي بوونةتة طريمانةييةكانيةوة، بؤ ناكرَيت دةرهاويشتةطةلَيك بةإَيوةبردن ء واقيع تَيطةيشتني مةبةستي ب��ة ط��ؤإي��ن��ي، ء ث��َي��ك��ه��َي��ن��انءب��ن��ي��ات��ن��ان��ي، ضونكة ف��ةرام��ؤش��ب��ك��رَي��ن. بة بةرامبةر مرؤظ تَيإوانيني خؤيء ثَيطةي لة جيهاندا طؤإي،

ثةيوةنديي طؤإيني بةئةندازةي بوونيةوة، وشةكاني بة مرؤظ بة ثةيوةنديي مةسةلةكة جا كولتورءمةعريفةوة شوناس، دةسةآلتء ئازادي، يان هةبَيت، طؤإانكاريية ()ئةو 8 ال هَيزةوة.. دةرفةتَيكي ريشةيية بَيشومارة ب��وون��خ��وازي��ي��ان ل��ةب��ةردةم ك��ؤم��ةَل��ط��ة ع��ةرةب��ي��ي��ةك��ان��دا لة ه���ةت���اك���و رةخ���س���ان���د، خؤيان ئةقلي كةمووكوإيي رزطاريان ببَيت.. ( ئةوةي دواجار دةطؤإَيت ديكتاتؤريةكان رذَيمة ل�����ةم رؤذط����������ارةدا ئ���ةو ئةقلي ب��ة بارطاوييبوونةية خؤرئاوا لةالي جيهاني عةرةبيء ضيتر ناوضةكة، تري ميللةتاني لَيرةو ناتوانن نوَييةكان نةوة طةمة بذينء ئاذةأل وةكو لةوَي بوونيان ب��ةس��ةرض��اوةك��ان��ي لة ئَيستادا لة نةوانة ئةو بكرَيت، خؤيان لة رادةمَيننء خؤيان بؤ نيية ب��ةس ئيتر دةث��رس��ن لةذَير دةمامكانةي ئةو طةمةي ثيرؤزييان جؤردا بة جؤر ناوي بة خؤيانداوة و بوونةتة هؤكاري ء ئومَيد داإماني سةرضاوةكاني

نةطةيشتن بة شارستانيةتَيكي ثإ لة كاتَيك خ��زم��ةت��ط��وزار. ل��ة رذَيمانةدا جؤرة ئةم هةناوي كؤتء بةناو دةيةوَيت نةوةيةك ئ��ازادء طةمةي ياساء بةندي دي��م��وك��راس��ي��دا ط��وزةرب��ك��ات رذَيمانة ج��ؤرة ئ��ةو ه��ةن��اوي لة ثَيكدادان ء برينداردةبَيت نَيوان دوو نةوةي زؤر جياوازدا سةردةمي ن��ةوةي روودةدات: شؤإشة تةقليديء شةإانيةكانء شؤإشي س��ةردةم��ي ن���ةوةي دةخ��وازن كة هَيزةكان نةرمة كؤنة رذَيمة ئةو خوَين بةبَي رادةستي دةس��ةآلت ثةرستانة بهَيَلنء بةجَيي بكةنةوةو طةل س��ةروةري ن��اوي لةذَير ضيتر هةَلخةَلةتاندندا درؤو ياساء )ئةمة ب��ةإَي��وة ن��ةب��ةن ط��ةالن نةوة نوَيكانء هَيزة ئةوةية بيكةن: دةب���واي���ة الوةك����ان نةداوة، لةدةست دةرفةتةكانيان وةك ئةوةي ئةو نةوةء هَيزانةي راب�����ردوو ك���ردي���ان، ك��ة لة ث�����إؤذةك�����ان�����ي�����ان�����دا ئةو ال8( سةركةوتوونةبوون... بةشَيك ئَيستاي بؤ دةرفةتانةي لةو ن��وَي ن���ةوةي الوانء ل��ة وآلتانةدا ثَيطةيشتووة دةرفةتَيكة دؤزةخ��ي رَيطاكاني دةك��رَي��ت ديكتاتؤريانة رذَيمة ئةم لةالي ثَي بطؤإدرَيت بؤ ئةو رَيطايانةي كة ميللةتان دةطةيةنَيتة رَيطاكاني شؤإشانة ئةو ئومَيدبةخشين. ء بةكاربهَينن دةرفةت دةتوانن ثةككةوتؤكان مؤدَيلة لة طةالن مؤدَيلة رووبكةنة ء قورتاربكةن خزمةتطوزاريةكاني و ت��ازة

ئَيستا ئ��ةوةي كردنن. حوكم لة بةشَيك ل��ة دةط���وزةرَي���ت ناوضةكةدا )علي حةرب( لة كتَيبي نةرمةهَيز(ةكاندا )شؤإشةكاني ناوي ء دةك��ات ثؤليينيان ئاوا ئاوابووةكان:) مؤدَيلة دةنَيت ئاوابوو/ خةباتكارانةي مؤدَيلي م��ؤدَي��ل��ي دةس��ت��ة ب��ذَي��ران��ةي ش��ك��س��ت��خ��واردوو/ م��ؤدَي��ل��ي مؤدَيلي ثةككةوتة/ بيروكراتيي مؤديالنة كوشندة()ئةو جيهاديي رووخاون، سواونء ماوةيةكة دةستداني ل��ة ث��اش ئ���ةوةش ئةطةر رةوايةتيان، ء راستبَيذي ئةوةية بؤ ئةوا مابَيتيشنةوة، بطؤإَين ء كةَلةكةبن كَيشةكان ء درَيذخايان قةيرانطةلي بؤ )10 ال نةهاتوو.. لةضاكبوونةوة ئ����ةم����ة ئ������ةو م���ؤدَي���ل���ة كة)علي شكستخواردوانةية كتَيبةدا لةو قوَلي بة ح��ةرب( كتَيبى ث��َي��دةدات. ئ��ام��اذةي��ان )ش��ؤإش��ةك��ان��ي ن��ةرم��ةه��َي��ز( مؤدَيلة نَيوان جةنطي كتَيبَيكة وآلتاني لة نوَييةكان ء ك��ؤن دةخاتة خوَينةران بؤ عةرةبيدا روو، رةنطة ئةم كتَيبة بؤ ئَيستاي بة زؤر كة بَيت كتَيبَيك ئَيمة طرنطةوة قوآليةكي بة ء وردي ئومَيد ئ��ام��اذة ن��اوي ل��ةذَي��ر بة دةكات ئاشنامان بةخشةكاندا س���ةره���ةَل���دان���ي ش��ؤإش��ي شكستي ء ن��ةوةن��وَي��ي��ةك��ان بةسةرضؤكان. مودَيلة شؤإشي لة بةشةكاني ئةم كتَيبةدا كة ئاوا ديجيتاأل دايناون)مرؤظي نوسةر ميللةتة ث��َي��ش��ةك��ي/ وةك���و زيندانةكانيان لة عةرةبييةكان بةشي وةك��و دةرةوة دَي��ن��ة عةرةببي سيستةمَيكي يةكةم/ دووةم/ بةشي وةك��و ن��وَي دةرطاكاني ن��وَي هَيزطةلي

بةشي وةكو دةكةنةوة داهاتوو ء تونس راثةإينةكةي س��َي/ ض��وارةم/ بةشي وةك��و ميسر وةكو ش��ؤإش ء ثاَلةوانَيتي و درؤ ليبيا: ثَينجةم/ بةشي كارةسات وةكو بةشي شةشةم/ راثةإينةكاني كوَيي لة لوبنان حةوتةم/ بةشي وةكو ئَيستادا وةكو كارةساتةكاني ء ضةك ب��ةش��ي ه��ةش��ت��ةم/ ل��ةب��ارةي طرةوكردنةكانيةوة ء شؤإش وةكو بةشي كؤتايي( وةرطَيإيش دةوَلةمةندكردني بؤ كؤتايدا لة )علي تري نوسينَيكي كتَيبةكة حةرب(ي بؤ زيادكردووة. لة ذَير بة نوَي ناونيشاني:)مرؤظَيكي نموونةكاني ء دةستووخةت خؤي( الثةإة بةالثةإة ئةم كتَيبة ء طرنط باسي ضةندين لةسةر خوَينةران ورد لَيكؤَلينةوةي خوَينةرةي ئ��ةو رادةط��رَي��ت. لة ضؤني ضؤن بزانَيت بيةوَيت حاكمة بة رذَيم طةلَيك ئَيستادا سواوةكانيانةوة ئةقل ثيرو شكست دَين ء طةلَيك دةسةآلتي نوَي بة بيري نوَي ء بة كرداري شوَينيان دَينة شارستانيانةوة وردي بة كتَيبة ئةم ثَيويستة ئةو حاَلي ئةوة بخوَينَيت�ةوة، رذَي���م���ان���ةي���ة ك���ة ئ��َي��س��ت��ا هَيزي لةذَير دةمامكةكانيان ط���ةالن���دا دادةم���اَل���درَي���ن ء زيندانةكانيان لة نةوةنوَييةكان طةالني خؤيان دَيننةدةرةوة )علي ثَيدةكات ئاماذةيان ئاوا حةرب( )ل��ةس��ةر ئ��اس��ت��ي ن��اوخ��ؤدا، رذَي���م���ةك���ان ن��ةي��ان��ت��وان��ي دروشمةكاني ثَيشكةوتن، ئازادي كؤمةآليةتي دادث��ةروةري��ي ء ء سةرلةنوَي بةَلكو بهَيننةدي، باويان هةلومةرجي خراثتر ئةوةي ثاش بةرهةمهَينايةوة، بؤ ط���ؤإي ك��ؤم��ارةك��ان��ي��ان لةذَير سوثاكانيان شانشينةكان، شؤإشطَيإدا ثاسةواني ناوي ثؤليسي ميليشياكان، بؤ طؤإي م����ةدةن����ي����ان ط������ؤإي ب��ؤ هةوَلطري، دام��ودةزط��اط��ةل��ي سيخوإيكردن بةمةبةستي ب����ةس����ةر خ����ةَل����ك����ةوة ء ض��اودَي��ري��ك��ردن��ي ي��ةك��ت��ري.

لة سوثايةك ئةوانة، سةرةإاي بإوانامةكان خ��اوةن بَيكارة هاتةئاراوة، كة ماناي بةفيإؤداني كاتء كؤششء ضةندجارةي سامانة ال 18( )... ئةمةش واي لة خ���ةَل���ك ك����رد ل���ة ب����واري ئ��ازادي��ي��ةك��ان��دا، خ��ؤزط��ة بة ثاشايةتيء س��ةردةم��ةك��ان��ي بة )18 ال بخوازن.. كؤَلؤنياليزم تَيإامان لة خةَلك ء لة دةسةآلتي جؤرة ئةو ناو دةسةآلتداراني كةلَينة ئيتر ت���ادَي رذَي��م��ان��ة و جةماوةر نَيوان طةورةكةي كة دةس����ةآلت����داران����ة ئ���ةو خوَين بوونةتة سةردةمَيكة لة بةرطرتن ء نةوةكان خؤري وةالوةن����ان����ي ء ئ������ازادي بةرهةمهَيناني ء دادث��ةروةري ستةمكاري ء ك��ردن بَيدةنط لةذَير ناوي ثارَيزطاري كردن لة دةستكةوتةكاني و ن��ةت��ةوة شؤإش ء ثارَيزطاري لة كولتور

و فةرهةنطة بةسةر ضؤكان. ئةو ء روخ��ان بة طةورانة كةلَينة ئةو هةَلوةشاني ل��ةب��ةري��ةك رذَي����م����ة ب���ةس���ةرض���وان���ة لةطةأل ئةوةيشدا ثإدةكرَيتةوة ء داإمان لة ناتوانَيت شتَيك هيض رزطاريانبكات)ئةمةش ئةوةية كة ئَيستادا ش��ؤإش��ةك��ان��ي ل��ة روويداوة: دةرفةت بؤ زيادبوون نةماوة، ثاش ئةوةي مةسةلةكان مافةكاني ئ��ازادي��يء لةبارةي خةَلك ء زةوتكردني بذيويانةوة ط��ةي��ش��ت��وون��ةت��ة ئ��ةوث��ةإي بَيضارةيي، خراثي، هةرةسهَينان، يان ستةمكاري ط��ةن��دةَل��يء هةذاريء زةليلي ء ضيتر ناكرَيت بةوكارانة بةرامبةر بَيدةنطي رذَيمةكان كة هةَلبذَيردرَيت ثةيإةوي دةكةن. واتة زةوتكردن ء قؤرخكرني دةسةآلت ء سامان سةر دةستدرَيذيكردنة ي��ان ء ش��ك��ؤم��ةن��دي ء ئ�����ازادي بة ثاَليان ئةمةش ئيهانةكردنيان. دي���واري ترس ن��ا خ��ةَل��ك��ةوة بإووخَينن ء هاني حةشاماتي دا بؤ طؤإةثانةكانةوة ناو بإذَينة ء راثةإين ء ناإةزاييدةربإين داواك���ردن���ي ط��ؤإان��ك��اري��ي طوَيدانة ب��ةب��َي ه��ةم��ةالي��ةن، ئةوان ضونكة قوربانييةكان، شتَيكيان نيية لةدةسيبدةن ال 77( ئ���ةوة ئ��ةو ئ��ام��اذة ط��رن��ط ء كتَيبةدا لةم كة هةمةاليةنانةية كتَيبةكة بَيطومان روو، خراوةتة طرنطترو ئ��ام��اذةي ل��ة ث��إة ه��ؤك��ارةك��ان��ي س��ةره��ةَل��دان��ي كة ئةوطةالنةي لةناو راثةإين هَينانةدي خواستةكانيان بؤ ئيتر قورباني بة رؤح ء طياني خؤيان زيندانةكاني ل��ة ء دةدةن رذَيمة جؤرة ئةو ذَيردةستي سواوانة دَينة دةرةوة ء بةدواي دةإذَينة خؤياندا ضارةنووسي طِؤإةثان ء شوَينة طشتيةكان بؤ خؤيان: رةواك��ان��ي داخوازيية شؤإش سةردةمة هةر ضونكة) ئةمةش هةية، خؤي هَيزطةلي ء هَيزة مَيشكي بة كة ئ��ةوةي��ة ء ناسيوناليست ب��اآلدةس��ت��ة ء مؤدَيرنيست ضةثإةوةكان، ء ئاييني كةلةثوورخوازةكان،

ضونكة نةهاتووة: نائيينيةكاندا بة ئَيستا هةتاكو ء لةوةوثَيش ك��ةرةس��ت��ةك��ان��ي س��ةردةم��ة شؤإشة ء بةسةرضووةكان بة شكستخواردووةكانيان- رَيكخراو، م��ؤدَي��ل، درووش���م، ميليشياكانيانةوة- ء ليذنة يان دةخوَيننةوة، رووداوةك��ان كاروبارةكان بةإَيوةدةبةن ال21( بةوة ئاماذة دياردةكان هةموو رذَيمطةلة ئيتر ك��ة دةك���ةن ضةند ئَيستا ديكتاتؤرةكاني ه��َي��زي ء ميليشيا خ����اوةن ناتوانن بةهَيزبن و سةركوتكةر طةلةكانيان ئيرادةي بةرطةي وةك��و س��ةردةم��َي��ك ك��ة بطرن مَيطةل ذيانيان بؤ دابيندةكردن ء ئارةزووة ء خؤشي لة كةمَيك خؤيان ت��َي��رن��ةخ��واردؤك��ان��ي لةذَير ء نةدةبوونةوة ثاشطةز هةمةجؤردا درؤي ء دروش��م طةالنيان فريودةدا. ئةوةمان بيني ضؤني ضؤن نةوةنوَييةكان كة بة بيروباوةإيانةوة بةجياوازي ئاينييةوة ء نةتةوةيي ء ضةث ي���ةك���ي���ان���ط���رت���وو رذان�����ة ط����ؤإةث����ان����ةك����ان����ةوة ء تاكو دواجار راثةإينةكانيشيان ء هةَلوةشان لةبةريةك ئَيستا ديكتاتؤري ضةندين داإماني سةرسةخت ء ستةمكاري بوو بة ه����ةم����وو دام�����ودةزط�����ا بةو سةركوتكاريةكانيانةوة. طةالني نةك مةدةنيانةيان جوَلة طةالني هةموو بةَلكو خؤيان دون��ي��اش��ي��ان ب��ة خ��ؤي��ان��ةوة دونيايان بؤ سةرسامكردووةو بةبَي ضةك دةكرَيت كة سةلماند م��ةدةن��ي��ان��ةوة ط��ي��ان��ي ب��ة ء هَيزة ه��ةم��وو رووب�����ةرِووي ستةمكارةكان و ديكتاتؤر

ببينةوة ء تَيكوثَيكيان بشكَينن.

)رووةو هَيز نةرمة شؤإشةكاني -ء ديكتاتؤري هةَلوةشاندنةوةي

فةندةمَينتاليزمةكان( 141الثةإة. - نوسيني عةلي حةرب

- وةرطَيإاني : هةَلكةوت عةبدولآل.- لةبآلوكراوةكاني

كوردستاني نوَي.

دامالَيني دةمامكةكان)خوَيندنةوةيةك بؤ كتَيبي شؤِرشةكاني نةرمةهَيز(

كاتَيك ئةو نةوةية دَينة دةنط كة ئةمإؤ

لةو كؤمةَلطايانةدا دةذينء بة نةوةي

بةدةستهَيناني ئازاد ء طؤإيني

عةقل دةناسرَين، ئيتر ديكتاتؤرةكان بةوثةإي شةرمةوة

دةست بؤ داماَليني دةمامكة رةشةكانيان دةبةن ء هيض يادةوةري ء كردارَيكيان فريايان

ناكةوَيت

زةوتكردنء قؤرخكرني

دةسةآلتء سامان يان دةستدرَيذيكردنة سةر ئازاديء شكؤمةنديء ئيهانةكردنيان. ئةمةش

ثاَليان بة خةَلكةوة نا ديواري ترس

بإووخَيننء هاني حةشاماتي دا بإذَينة ناو طؤإةثانةكانةوة بؤ ناإةزايي دةربإينء

راثةإينء داواكردني طؤإانكاريي

هةمةاليةن

هـةمـةإةنــط

Page 11: hawlati767

هاوآلتي ذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21 هـةمـةِرةنــط

ئَيستا لوين» »هال فيليمى بةرةو كوآ، ئةو فيلمة لوبنانييةية ملمالنَيكانى و كَيشة لة باس كة الدَييةكى دانيشتوانى ن��َي��وان لةسةردةمى دةك���ات لوبنانى طرنطترين ء ن��اوخ��ؤدا ش��ةِرى تؤرينتؤى ظيستظاَلى خةآلتى كةئةويش ثَيبةخشرا، سينةمايى باشترين هةَلبذاردنى خةآلتى

جةماوةرة. ب��ةوةرط��رت��ت��ى خ��ةآلت��ى لة باشترين جةماوةر هةَلبذاردنى سينةماييدا، تؤرينتؤى ظيستيظاَلى فيلمى »هال لوين» هةنطاوَيكى ديكة وةرطرتنى بؤ ثَيشةوة دةضَيتة

خةآلتى ئؤسكار. فيلمى »هال لوين» لةدةرهَينانى كضة دةرهَينةر و ئةكتةرى لوبنانى

ت��ةواوى لةبةكى»يةء »نادين فيلمةكة باس لةضيرؤكى الدَييةكى ء موسوَلمان كة دةكات لوبنانى كاتَيكيش دةذين، تَييدا مةسيحى تايةفى توندوتيذى هةِرةشةى الدَيكة، روودةكاتة بةآليةك وةك بة هةَلدةستن الدَيية ئةو ذنانى رَيطةضارةى هةندَيك دؤزينةوةى نوآ بؤ كؤتاييهَينان يان رَيطة طرتن كة رادةيةى تائةو توندوتيذى لة ذنان ثةنا بؤ هةندَيك رَيطة ضارةى زؤر ثِر لة سةيرو سةمةرة دةبةن. ئةمساأل ك��ة فيلمة ئ���ةو كاندا ظيستيظاَلى لة بؤيةكةمجار رةسمى كانديدى ك��را، نمايش وآلتى لوبنانة بؤ وةرطرتنى خةآلتى كة بيانى زمانى بة فيلم باشترين ساَلى داهاتوو لةاليةن ئةكاديمياى

طشتييةوة دابةشدةكرَيت. ئةو لةبةرثرسانى يةكَيك نادين رايطةياندووة، ظيستيظاَلةش ضيرؤكى 2007دا لةساَلى لةبةكى ئةمةش نووسيوة فيلمةكةى ثَيكدادانى كة ب��ووة كاتةدا لةو

ضةكدارى سةريهةَلداوة. ئ��ةو ب��ةرث��رس��ة ئ��ام��اذةى لةبةكى نادين بةوةشكردووة، ضيرؤكى نووسينى ل��ةك��ات��ى ء ب��ووة دووط��ي��ان فيلمةكةيدا دةرهَينةرَيك وةك ويستوويةتى ب��ةش��َي��وةي��ةك ك��ارب��ك��ات كة

طؤِرانكارييةك لةجيهاندا بكات. لةئاهةنطى كة لةنامةيةكيشدا داب��ةش��ك��ردن��ى خ��ةآلت��ةك��ان��دا ب��ؤ ج���ةم���اوةرى ئ��ام��ادةب��وو وتويةتى لةبةكى خوَيندرايةوة، كة ئةو لةخؤشيدا لة فِرؤكةخانةى

فرانكفؤرتدا رادةكات.كة فيلمةى ئةو باسة جَيى باشترين هةَلبذاردنى خةآلتى راب��ردوو ساَلى بؤ ج��ةم��اوةرى ثَيبةخشرا، فيلمى » ووتةى مةليك» ئؤسكارى خةآلتى دواتر كة بوو بةدةستهَينا، فيلم باشترين بؤ فيلمةكانى ش��َي��وةش بةهةمان »جوانى ئةمةريكييةكان»، »كراش»، ثَيش الن��ةوازةك��ة» »مليؤنَيرة ئؤسكار خةآلتى بةدةستهَينانى وةك باشترين فيلمى ساأل، خةآلتى هةَلبذاردنى باشترين جةماوةريان لة ظيستيظاَلى تؤرينتؤى سينةمايى

ثَيبةخشرابوو.

ب��ةردةوام��ب��وون��ى دواى درَي��ذخ��اي��ةن ملمالنَييةكى لةنَيوان دانيشتوانةكةيدا، ذنانى نيشتةجَيى يةكَيك لةطوندةكانى توانييان فيليثين ب��اش��ورى ضةكى بةركارهَينانى لةرَيطةى مانطرتن ء خؤيان مَييينةيى سَيكس، مومارةسةكردنى لة ثَيكدادانى لةشةِرو بطرن رَيطة

نَيوان ثياوةكانى الدَيكة. ب��ةث��َي��ى راث��ؤرت��َي��ك��ى بة تايبةت باآلى كؤمسيؤنى سةر ثةنابةرانى كاروبارى يةكطرتووةكان، بةنةتةوة »دادؤ»ى ط��ون��دى ذن��ان��ى لة »مينداناو» ج��ةزي��رةى ئةمساَلداء تةمموزى مانطى سنورَيك دانانى بةبةمةستى ثَيكدادانةى بارطرذىء ئةو بؤ كة لةنَيوان ثياوانى طوندةكانى

ئ���ةو ج��ةزي��رةي��ةدا ه��ةي��ة، ء لةسَيكس مانطرتنيان ثياوةكانيان لةطةأل خةوتن

رايطةياندووة. كة ج���ةزي���رةي���ة ئ����ةو فيليثينةوة باشورى دةكةوَيتة سةدةى حةفتاكانى دةيةى لة ياخيبوونَيكى راب���ردووةوة بةخؤيةوة جوداخوازييانةى ب��ي��ن��ي��وةء ث���َي���ك���دادان���ة وايكردووة ضةكدارييةكانيش »دادؤ» طوندى خَيزانةكانى دواج��ار ب��ةآلم ببن، ئ��اوارة بةيارمةتى طوندة ئةو ذنانى ِرَيكخراوة و كؤمسيؤنة ئةو توانييان ديكة خَيرخوازةكانى بؤسةرلةنوآ هةوَلةكانيان كؤمةَلطةكةيان بنياتنانةوةى

دةستثَيبكةنةوة. »مانطرتن ب��ي��رؤك��ةى

لةاليةن ك��ردن» سَيكس لة دواى طوندنشينةوة ذنانى دَيت ذنانة ئةو بَيزاربوونى بؤتة كة ملمالنَييانةى ل��ةو سةرضاوةكانى بِرينى هؤى ضونكة داراي��ي��ان، ء سامان ء شةِروثَيكدادان ء ملمالنآ هؤى بؤتة توندوتيذييةكان داخستنى رَيطة سةرةكييةكانى

نَيوان هةردوو الدَيكة. وتةبَيذ مكينزى، كيتى باآلنى كؤمسيؤنى بةناوى ت��اي��ب��ةت ب���ة ك���اروب���ارى ث��ةن��اب��ةرةك��ان��ى ئ��اس��ي��ا، بةضاوى ئةو كة رايطةياندووة طوندةكةى ذنانةى ئةو خؤى دةستيانكردووة كة بينيوة بيرؤكةى بةجَيبةجَيكردنى بة رازي��ن��ةب��وون مانطرتنء سَيكس م��وم��ارةس��ةك��ردن��ى

لةطةأل هاوسةرةكانيان. ت��َي��ث��ةِرب��وون��ى دواى بةسةر هةفتةيةكيش ضةند مانطرتنةكةدا جَيبةجَيكردنى ناوضةكة بؤ ئارامى كةشى طةِراوةتةوة ء بؤ جارَيكى ديكة نَيوان سةرةكييةكانى رَيطة بةمةش كراونةتةوة، الدَيكان طوندةكانى »دادؤ»ء ذنانى ئاَلؤطؤِرى توانيويانة ديكة ب��ةره��ةم��ة ض��ن��راوةك��ان��ي��ان ئابوورى سةرلةنوآ ء بكةن

ناوضةكة بنيات بنَينةوة. ذنان ووتويةتى» ماكينزى ويستيان بةبةكارهَينانى ضةكى ثياوةكانيان خؤيان مَيينةيى بووةستَينن ل��ةش��ةِرك��ردن لة س��ةرك��ةوت��ن��ي��ش��ي��ان ء ئارةزووةياندا ئةو سةثاندنى

بةدةستهَينا».

ثؤليسى ئةَلمانى لَيكَؤلينةوة 17 تةمةن طةنجَيكى لةطةأل سةرةتاى كة دةك��ات ساَلدا بةرلينى لةشارى مانطة ئةم دةركةوتووة ئةَلمانيا ثايتةختى كة دةكات ئةوة بانطةشةى ء بؤماوةى 4-5 ساأل لةجةنطةَلدا

ذياوة. وتةبَيذ ئ��ؤت��ةر، م��ارت��ن ئةَلمانييةوة ثؤليسى بةناوى طةنجة ئ��ةو راي��ط��ةي��ان��دووة، بة »ِراى»ء ناوة لةخؤى ناوى ء قسةدةكات ئينطليزى زمانى

كةمَيكيش ئةَلمانى دةزانَيت. ئ����ةو ط��ةن��ج��ة الي��ةن��ة ب��ةرث��رس��ةك��ان��ى ئ��اط��ادار لةناو ثَيشتر ئةو كة كردؤتةوة ذياوة، باوكى لةطةأل جةنطةَلدا باوكى ئ��ةوةى دواى ب��ةآلم جةنطةأل بِرياريداوة م��ردووة

بةجَيبهَيَلَيت. ئةَلمانى ثؤليسى لةئَيستادا ئينتةرثؤل ب��ةه��اوك��ارى دياريكردنى بؤ ل��ةه��ةوَل��دان كة طةنجةى ئ��ةو ناسنامةى

بة تايبةت لةناوةندى ئَيستا طةنجان لة بةرلين دةذيت.

لؤكاأل»ى »زى رؤذنامةى

ئينطليزى بةزمانى كة ئةَلمانى دةردةضَيت نووسيويةتى اليةنة بانطةوازَيكى بةرثرسةكان

ل���ةس���ةر ئ��اس��ت��ى ج��ي��ه��ان بةمةبةستى بآلوكردؤتةوة، ب��ةدةس��ت��ه��َي��ن��ان��ى زان��ي��ارى

كة طةنجةوة ئ��ةو ل��ةب��ارةى ئةوةى لةسةر جةختدةكاتةوة دايكى مردنى ل��ةدواى باوكى

»دؤرين»رويكردؤتة بةناوى جةنطةأل.

ئ���ةو ط��ةن��ج��ة ئ��ام��اذةى كاتةى ئةو كة ب��ةوةك��ردووة جةنطةأل لة باوكيدا لةطةأل بةردةوامبوون هةميشة بوون و جةنطةَلةكةدا بةناو لةطةِران بؤخؤيان خانوويةكيان هيض دروست جةنطةَلةكةدا لةناو لةناو ب��ةَل��ك��و ن���ةك���ردووة، يان ن��ووس��ت��ون، ض��ادرَي��ك��دا نووستون كوخَيكدا هةر لةناو ك��ةل��ةن��او ج��ةن��ط��ةَل��ةك��ةدا

دؤزيبَيتيانةوة. راى بة ثؤليسى راطةياندووة ئةوةى ثَيش هةفتة دوو باوكى دةربضَيت جةنطةَلةكة لةناو لةناو ء كردووة دوايى كؤضى زؤر كة ناشتوويةتى قةبرَيكدا بةردَيك بةضةند و نيية قوأل داثؤشيوة، طؤِرةكةى سةرى كة بةوةشكردووة ئاماذةى ضةند لةمردنى ب��ةر باوكى كردووة ئامؤذطارى جارَيك خراث شتَيكى هةر ئةطةر كة

سةيرى هات باوكيدا بةسةر قيبلة نماكة بكات ء بِروات بةرةو ئامؤذطارييةى ئةم هةر باكور، دواى واي��ك��ردووة باوكيشى لة بوون بةردةوام هةفتة دوو رَى رؤشتن بةثَى بطاتة بةرلين. ض��ي��رؤك��ى ط���ةِران���ةوةى بة ج��ةن��ط��ةَل��ةوة ل��ة راى ثيانؤ ذةنيارةى ئةو ضيرؤكى لةساَلى كة دةكرَيت ب��ةراورد كةنارةكانى لةنزيك 2005باشورى شيبى ج��ةزي��رةى قاتَيك ء دؤزراي��ةوة ئينطلتةرا ثؤشيبوو بؤينباخَيكى ء شايةتحاَلةكان بةثَيى ك��ة توانيويةتى ذةن��ي��ارة ئ��ةو سةرنجراكَيش ثارضةيةكى لةاليةكى بذةنَيت، بةثيانؤكةى »تايمز رؤذنامةى ديكةشةوة رايطةياندبوو لةندةن» ئؤف ناسراوةتةوة ثياوة ئ��ةو كة ئةَلمانى هاوآلتييةكى تةنها ء بووة 20ساأل تةمةنى كة بووة باظاريا وياليةتى دانيشتووى ء

بووة نةك ذةنيار.

دةربِرينى بةمةبةستى نارةزايةتييان ء ت��ووِرةي��ى تؤمةتانةى ب��ةو ب��ةران��ب��ةر بةدةيان دةكرَيت، ئاِراستةيان زؤر بةتةنوورةى مناأل ذنء تةسكةوة ثانتؤَلى ء ك��ورت ل��ةن��اوةِراس��ت��ى ج��اك��ارت��ا كردةوة رةتيان ء كؤبوونةوة لةو بن بةرثرس ئ��ةوان كة ث��ةالم��ارة ء دةس��ت��درَي��ذى ك��ةرؤذان��ة جةستةييانةى

رووبةِرووى دةبنةوة. ئ���ةو خ��ؤث��ي��ش��ان��دان��ةى ئةو دواى جاكارتا ذن��ان��ى لةبةرثرسة يةكَيك لَيدوانةى تيايدا كة هات حكومييةكان ئةو هةموو بةرثرسيارَيتى سَيكسيانةى دةستدرَيذيية دةكرَيت تؤمار وآلت��ةدا لةو ذنانةى ئةو ئةستؤى خستة سةرنج ء رووت جلوبةرطى

راكَيش دةثؤشن. ثارَيزطارى بوو، ف��ةوزى ج��اك��ارت��ا ل��ةل��َي��دوان��َي��ك��ي��دا ثَيويستة راي��ط��ةي��ان��دب��وو جلوبةرطى ذن��ان��ةى ئ���ةو راك��َي��ش س��ةرن��ج ء رووت بةخؤياندا لةمةودوا دةثؤشن ثؤشاكانة ئ��ةو ء بضنةوة بتوانن ب��ؤئ��ةوةى نةثؤشن خ��ؤي��ان ب��ث��ارَي��زن ل��ةه��ةر

دةستدرَيذييةك. ثارَيزطارى هةرضةندة

ثؤزشى دةستبةجآ جاكارتا بةو لةبةرانبةر هَينايةوة لَيدوانةكةى بةآلم لَيدوانةيدا، زؤر بةشَيوةيةكى ثَيشترى كؤمةآليةتييةكانى لةتؤِرة خَيرا كةناَلة بوكء فةيس تويتةرو

ناوخؤييةكاندا بآلوبؤوة. داواي��ان خؤثيشاندةران لةحكومةت ء هَيزةكانى ثؤليس هةوَلةكانى ئ��ةوث��ةِرى ك��رد خؤيان بةكاربهَينن بةمةبةستى يارمةتيدانى ء ذنان ثاراستنى دةستدرَيذيية قوربانيانى

سَيكسييةكان. ذن��ان��ى خ��ؤث��ي��ش��ان��دةر لةناوةِراستى جاكارتادا الفيتةى ط��ةورةي��ان ب��ةرزك��ردب��ؤوة الفيتانة ئ���ةو ل��ةس��ةر ك��ة ئامؤذطاريمان نووسرابوون» ثَييان بثؤشين، ضى مةكةن نةكةنة دةستدرَيذيمان بَلَين سةر»، »جةستةى من ئابِروبةر نيية، بةآلم ئةوة بؤضوونةكانى

ئَيوةية كة خراثة».تونجال براويستؤ، وتةبَيذى بةشداربووةكانى ِرَيكخراوة

خ���ؤث���ي���ش���ان���دان���ةك���ة، بةرثرسة راي��ط��ةي��ان��دووة» بَيدةنط باشترواية طشتييةكان لةمجؤرة ئةوةى لةجياتى بن، بدةن، ذنان لةدذى لَيدوانانة بةرثرسيارَيتى ئةوان ثَيويستة خ���ؤي���ان ب���ؤ رَي��ط��ةط��رت��ن ل��ةو ك��اران��ة راب��ط��ةي��ةن��نء دؤزي��ن��ةوةى ئ��ةوان ئةركى راستةقينةية ضارةسةرَيكى بةمةبةستى سنوردانان بؤ ئةو بة بةرامبةر توندوتيذيانةى

ذنان ئةنجام دةدرَين».

»ئَيستا بةرةو كوآ«، خةآلتى ظيستظاَلى تؤرينتؤى سينةمايى ثيَبةخشرا

سةيرترين مانطرتن..مانطرتن لة سَيكس ئاشتى بؤ طوندَيكى فيليثين دةطَيأيَتةوة

طةنجَيك ثيَنج ساأل لة جةنطةلَدا ذياوة

ئامؤذطاريمان مةكةن ضى بثؤشينثيَيان بلََين دةستدرَيذيمان نةكةنة سةر

Page 12: hawlati767

عومةرى حاجى عينايةتى هةَلةبجةي

لة دةس��ةآلت و كؤمةَلطا ثةيوةندى كؤمةآليةتى، دادث��ةروةرى ضةمكةكانى سةروةري ياسا، حكومةتى دامةزراوةيي، ئاسايشى نةتةوةيي، بودجة، مافى مرؤظ، رةهةندةكانيةوة، هةموو بة ئ��ازادى كؤمةَلطاى و ديموكراتيةت بنةماكانى ئةم ئةطةر و دةبَيت بةرجةستة مةدةنيدا ثةيوةندى ثيادةكران دروست ضةمكانة تةندروست شةقام و دةس��ةآلت نَيوان

دةبَي….ضةمكانة ئةو نادروستى و دروستى رةنطدانةوةى كؤمةَلطايةكدا ه��ةر لة و كؤمةَلطا تاكةكانى نَيوان ثةيوةندى دةرئةنجام و وآلتةية ئةو دةسةآلتى ئاستى خؤشةويستى تاك بؤ ئةو كةسانةى دةكات نمايش دةسةآلتدان لوتكةى لة كؤمةآليةتى، دادث���ةروةرى بةتايبةت بوو تةندروست نا ضةمكة ئةم ئةطةر تادَى خةَلك و دةسةآلت نَيوان بؤشايى

فراوانتر دةبَى. مةهاتما طاندى رابةرى شؤرشى سثى عةينةكةكةيي كرد وةفاتى كة هينديةكان رَيبةرة ئةم لَيبةجَيما، نةعلى جوتَي و كرد هيندستانى طةلى سةركردايةتى بةريتانيا، دةسةآلتى لة رزطاربوون بؤ بةرن الإَييدا بة بؤئةوةى ئينطليزةكان سازشيان دواتر و بكةن دةستةمؤى و جلةكانى دإان��ى هةلى بكات ل��ةط��ةَل بؤ ئاوريشمى دةقؤزنةوة و دةستَى جلى دةنَيرن و لة وةآلمدا طاندى بة ثةيامبةرةكة دةَلَى زؤر باشة من وةريدةطرم بةآلم بة ئةَلَي: ضيية؟ مةرجةكة ئةَلَى مةرجَى! دانيشتوانى هيندستان 400 مليؤن كةسة، بة ئينطليزةكان بَلَى 400 مليؤن دةست جل هةموو بةسةر دابةشبكةن ضةشنة لةم دواهةمين منيش ئةوكاتة دانيشتواندا ئةمةية وةردةط��رم، جلة ئةم دةبم كةس نموونةى ئةو سةركردةيةى بؤ طةلةكةى ذياو لة ثَيناويدا مرد بَى ئةوةى جياوازى ذياريى هةبَيت لةطةَل هيض تاكَيكى هيندي .

بوو ئةرجةنتين نةوةى طيظارا ضَى لةطةَل كاسترؤ و هةظاَلةكانيدا )كوبا( يان طرتة دةسةآلتيان كاتَيك رزطاركردوو ببَيتة كرد ثَيشنيازي كاسترؤ دةس��ت

وةزير و لة وةآلمدا وتى )تا ضةوساوةيةك لةسةر طؤى زةوى مابَيت من واز لةخةبات ناهَينم( دواتر ثةيوةندى بة شؤإشطَيرانى بؤليفيا كرد و لةوَي شةهيد كرا، غاندى و هةبوو شؤرشطَيإيان شةريعةتى جيظارا رةديان بةآلم وةربطرن دةس��ةآلت كة سةركردةيةكى بووة طاندى ك��ردةوة، رؤحى هينديةكان و زؤربةى دانيشتوانى طؤى زةويش، جيظاراش رَيطةى بة خؤى رزطاركردنى بؤ كة قوربانييةى ئةو نةدا كوبا دابووى قةرةبووةكةى وةربطرَيتةوة هَيماى بووة مردن تا بوو ب��ةردةوام و

بةرخودان بؤ رزطارى طةالن.كةسة ئةو واتة ثَيشمةرطة بة بوون قوربانى دةكاتة طيانى خؤى ويستى بة و بَيبةرامبةر طةلةكةى رزط��ارى بؤ لة و بَيت قةرةبوو ضاوةإَيي بَيئةوةى خةباتى و طيان قةرةبوى راستيشدا بةداخةوة ناكرَيتةوة مادة بة ثَيشمةرطة ل��ة ك��وردس��ت��ان ه��ةن��دَي��ك ل��ةوان��ةى كورديان شؤرشةكانى س��ةرك��ردةى حوكمييان ثايةى ئَيستا و ك���ردووة بةرثرسة لة هةندَيك بةتايبةت هةية ذمارةيةكى ئةوةى )سةربارى باآلكان و بةعس رذَيمى جاسوسي بةرضاويان ثَى خةباتةكةمان رؤذانة داربوون( فايل شؤإشطَيرى شةريعةتى و دةفرؤشنةوة خؤيانى ثَيئةسةثَينن و بةردةوام قةرةبوو و س��ةروةت ئةوةندة و وةردةط��رن��ةوة لة ماَليان و موَلك و مووضة و سامان سايةى كورسيى و دةسةآلتدا زؤر بووة

شاخيان خةباتى هةنطاوَيكى هةر لةبرى سةدان هةزار دؤالر و سةدان دؤنم زةوى لةوالشةوة و وةرط��رت��ووة قةرةبويان ثَيشمةرطةى دَيرين و خانةوادةى شةهيد لة دةبَى سياسي زيندانى و كةمئةندام و و بذين 200مةتريدا خانووى و شوقة لةبةر ثةنجةرةى فةرمانطةى خانةنشينيدا لة و بسوتَين هاوين طةرماى لةبةر و بؤئةوةى هةَلبلةرزن زستاندا سةرماى لة وةربطرن نةمرى و بذى مووضةيةكى زياترة زؤر ئةمان قوربانيدانى كاتَيكدا هةية رةهايان دةسةآلتى ئةمإؤ لةوانةى

لة كوردستاندا .ن���ادادث���ةروةرى ب��ةه��ؤى ئَيستا دةسةآلتى سايةى لةذَير كؤمةآليةتى كوردى كؤمةَلطةى كورديدا ئةمإؤى ترسناك ضينايةتى جياوازيةكى بةرةو منداآلنى بظةية نمونة: وةك دةإوا، كوإى لةطةَل هةرَيمة ئةم لَيثرسراوانى ئاساييدا خوَيندنطايةكى لة هةذاراندا قوتابخانةيان جؤر ضةندين و كؤببنةوة كضةكانيان و كوإ ئةوةى بؤ كردؤتةوة نةبن، هةذارةكان خوَيندكارة بة تَيكةَل ثارةيةكى بة خوَيندنطانةدا لةم خوَيندن زؤرة كة كوإى هةذار تواناى نيية نزيك بكةوَيتةوة زانكؤيانة و خوَيندنطا بةو وةك) شوةيفات و ميديا و صالح الدين و شاهانةى و نموونةيى خوَيندنطاى عشق بةريتانى، زانكؤى ئةمةريكى و ضى و ضى زمانى بة تياياندا خوَيندن ………..كة ئةوان الى ك��وردى زمانى و ناكوردية بووة بة عةيبة. سةربارى جياوازى ئاستى دةوَلمةندةكانى و دةسةآلتداران ذيانى

دواى راثةإين لةطةَل هاوآلتى ئاسايي. زيندانى ساَل بيست دواى ماندَيال غيابى و رةط��ةزث��ةرس��ت��ى دذى ل��ة خواروى لة كؤمةآليةتى دادث��ةروةرى ئةفريقا بووة سةرؤك و ثاش ضةند ساَل هَيماى ب��ووة و كرد خانةنشين خؤى مرؤظدؤستى و يةكسانى و دادثةروةرى و بووة بةشَيكى دانةبإاو لة طةلةكةى، بةآلم دوا ئوتومبَيلة بةهؤى كوردستان خةَلكى مؤدَيل و يةك رةنط و يةك ذمارة و جام دةسةآلتدارانيان مةحاَلة تاريكةكانيانةوة ببينن وةك لة نوسينَيكى ثَيشتردا ئاماذةم بينينى لة ئاسانترة خودا بينينى ثَيدابوو

ئةوان)اعوذ باهلل(!بَي خ��ؤش��ةوي��س��ت س���ةرك���ردةى بةسةردةكاتةوةو طةلةكةى سَلكردنةوة شةعبيةكان شوَينة هاتوضؤى تةنانةت ئةطةر ك��وردس��ت��ان ل��ة ب��ةآلم دةك���ات بةرولةوبةرى لةم دةرةوة ضويتة لةشار ضةكدارَيك و م 100 هةر شةقامةكةوة بَيطومان ئ��ةوة باشيدابوو ئامادة لة و دةس��ةآلت ب��ةرزى ثلة بةرثرسَيكى دةكات ط��وزةر خةَلك دَلى لة نزم ثلة ثَيشتر رؤذَي ئ��ةوةش س��ةرب��ارى و و ناوضةكة نَيردراونةتة ثياوةكانى كة كراوة ئةو شوَينانة كؤنترؤَلى هةموو بة تايبةت خواردنى و دةكات سةردانى دةبات خؤى لةطةَل ضَيشتخانةوة ستافى بَيمتمانةيي و دابإان ئةوثةإى ئةمة ئايا ئاوا نيية؟! طةل و دةس��ةآلت��دار نَيوان

دةسةآلتدارَيك ضؤن دةتوانَى لةطةَل طةل كارلَيك بكا و ببَيتة بةشَيك لةوان ؟

ئةو مانطانةى م��ووض��ةى ئ��ةط��ةر ئةمرؤ تا بةرثرس بووةتة )س( رؤذةى حساب بكةيت دةكاتة ئةو طوذمة ثارةيةى موَلكةكانى؟ لة يةكَيك نرخى بكاتة كة هةرطيز، ئةى تاكةكانى كؤمةَل كة نةتوانن لةكوَى ئةمةت بَلَين و بكةن محاسةبةى

بوو؟ ئتر ضؤن خؤشياندةوَى؟! .باآلكانى دةس��ةآلت��دارة لة هةندَيك دابإاون طةل لة بةشَيوةيةك وآلتة ئةم ناديان، ، ،طةرةكيان ذيانيان شوَينى كة نةوةكانيان، زان��ك��ؤى و قوتابخانة مزطةوتيان، بةرطيان، و جل مووضةيان، لة طؤإستانيان تةنانةت ئوتومبيليان، خةَلك جياية بؤية نة دةبنة غاندى و نة دةبنة جيظارا نة دةشبنة ماندَيال و رؤذ بة رؤذ الى خةَلك و ميللةتةكةيان دةموضاويان لة و رةشتر ئؤتؤمبَيلةكانيان تاريكى جامى

بَيزراو تر دةبَي.ئاستَيك - كاتَيك دةسةآلتدار دةطاتة و ضاولَيبكات طةلةكةى بةرزاييةوة لة دةدا هةوَل طةل ئيتر ! بيانبينَي بضوك نةك ئةو حاكمة بة بضوكتر لة خؤى ببينَي ونبَي ضاوى لةبةر و نةيبينَي هةر بةَلكو

و خلؤرى بكاتةوة بؤ نَيو زبَلدانى مَيذوو.ثةيذةى بة دةس��ةآلت��دار كاتَيك -ناشةرعيةكانى و لةق ثلة بة و حيزب بؤ بةرزدةبَيتةوة دةنطدان سندوقةكانى ضاوةإَيي ثَيويستة حوكم، كورسي سةر لة خةَلك كؤمةآلنى كة بَيت راستية ئةو خؤيانةوة ورةى و باوةإ بةرزى قولةى

فإَيي دةدةنة خوارةوة.لة ه��ةن��دَي��ك م��ن��داآلن��ى كاتَيك -شةإ دةوَلةمةندةكانى و دةسةآلتدران خوَيندنطا لة خةَلك ب��راوى ث��ارةى بة بإوانامة ثارة زةبرى بة تايبةتةكانةوة وةردةطرن، ئةو ساتة قوتابي و خوَيندكارة زيرةك و هةذار و بَينازةكانى ناو خوَيندطا طوندةكان دروستكراوةكانى قوإ لة ورةيان بةرزتر دةبَيت و بة ثارةى بةرى بةرزتر بإوانامةى باثيريان باو رةنجى و دةسةآلتداران نةوةكانى و وةردةطرن دةوَلمةندةكانى شةإ بة تؤزى ثَييان ناطةن ئةم بةرثرسانى بؤ سؤزَيكيان هيض و وآلتة نابَيت و بؤ هةميشة لَييان دادةبإَين.

بـــيـــــروإاهاوآلتي [email protected]

ذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21

ئَيستابةهؤى

نادادثةروةرى كؤمةآليةتى لةذَير سايةى دةسةآلتى ئةمإؤى كورديدا

كؤمةَلطةى كوردى بةرةو جياوازيةكى

ضينايةتى ترسناك دةإوا

بةهرؤز جةعفةر *

مانشَيتة ئةم ن���ة ن��ي��ش��ان��ةى نة ث��رس��ي��ارو نى ما إ سو ر سةن��اوَي��ت،ب��ةَل��ك��و ب���ةك���ورت���ى و ئةَلَيت: بةثوختى ن ا ند ثيشا خؤ «

دةست ثَيئةكاتةوة».هةَلبةت،زؤر كةإةت وتوومانة شؤإشطَيإى ث��ي��اوى ش��ؤإش كاركردنيش و سياسةت دةوَيت، طةرةكة كةسانَيكى ب��وارةدا لةم لةطةَل و بن رؤشنبير ت��ةواو كة هةَلبكةن،مةيدانى واقعيشدا ضى طشتى راى و بن،طةلةكةيان و دوورنما بكةنة ئ��ةوة ويست ناَلَيين كاريان،ئَيمة ئةجَينداى رؤذَيك هةموو و شتَيكدا لةطشت بكةن،بةَلكو خةَلك راى و ثرس بؤ بطةإَينةوة ئةَلَيين كةم النى »خ��ةَل��ك»،خ��ةَل��ك س��ةرض��اوةى دةس���ةآلت���ة،وةي���ل ب��ؤح��اَل��ى فاسيدانةى و ئ���ةودةس���ةآلت لةم دةرةوة.بؤية ئةيانكاتة خةَلك دةست خؤثيشاندان مونتةَلةقةوة هؤكار ) 8 ( بةر لة ثَيدةكاتةوة ئةبنة ه��ؤك��ارةك��ان ك��ةدواج��ار

داخوازى و ئامانجةكانى شةقام:دةستثَين��ةكردنةوةى يةكةم: طفتوطؤكانى و دان��وس��ت��ان دةسةآلت و ئؤثؤزسيؤن لةكاتَيكدا بةقةزية ذيان اليةنةكانى سةراثا مةترسيان نةتةوةييةكانيشةوة ناوخؤشدا لةسةرة.لةئاستى سإينةوة يةكتر بةرةو طرفتةكان

هةنطاو ئةنَين.بة ن��ةك��ردن ك��ار دووةم: ضاودَيرى ديوانى راثؤرتةكانى )2720( ذم��ارةي��ان داراي��ي،ك��ة راثؤرتة، ء تيايدا ضةندين بةرثرسى ئؤثؤزسيؤن و دةس��ةآلت باآلى تؤمةتى دزى و ئيختيالسيان هةية بةياساش طاَلتة لةبةرامبةردا و،

دةكةن.ثةالماردان و لَيدان يةم: سَي رؤشنبيران ب��ؤ ثيالندانان و درَي���ذةى و رؤذن��ام��ةن��ووس��ان سةربكَيشَيت رةن��ط��ة و هةية لةوانةى خةتةرناكتر ك��ارى بؤ ك��ة رووي��داوة،ض��ون��ك��ة ئ��ةوة و دي��ار رؤذنامةنووسة تةنها ثةالمار نين ئةهليةكان كةسايةتية تريش ضةندينى دةدرَين،بةَلكو

هةن.ضوارةم: قةيرانى بَي ئيدارةيي طوَينةطرتن و فرةكوَيخايي و س��ةوزدا، لةناوضةى بةتايبةتى هةندَيك بوغرايي و بَيباكى و مةكتةب و ل��ةس��ةرك��رداي��ةت��ى سياسيةكانى يةكَيتى،لةناوضةكةدا.

ض��وون��ةدةرةوةى ثَينجةم: بارةطا حيزبيةكان و طةإاندنةوةى ئةمة طشتييةكان،كة موَلكة

لةداخوازيية هةنوكةييةكانن.ش���ةش���ةم: ب��ةه��َي��زك��ردن��ى دةسةآلتى دادوةرى و سةربةخؤيي دادط���اك���ان،وة ج��ي��اك��ردن��ةوة و دابإاندندنى داواكارى طشتى )ادعاء جَيبةجَيكردن. دةسةآلتى لة العام(

بة هةنطاونان و كاركردن واتة ئاإاستةى )مبادىء فصل السلطات(.

شوَينى نةبوونى ح��ةوت��ةم: دي���اردةى و نيشتةجَيبوون زؤربونى بَيكارى،لةهةمانكاتدا عةرةب و بيانى خةَلكى بؤ كار و لةشفرؤش ماَلة زؤربوونى و بةرزبونةوةى ئاستى بةد رةوشتى ئاإاستةيةى لةكؤمةَلطةدا،بةو كورد الوى الى ئينتماى نةبوونى

سفر كردؤتةوة.ه���ةش���ت���ةم: ئ��ي��ف��الس��ى ك��ورد سياسي،سياسيةكانى حكومةتى و دابإاوةكان لةناوضة كاريان بةجؤرَيك مةركةزيدا، حيزبيةكان دةسكةوتة لةسةر نةتةوةييةكانيان كردووة،قةزية

بيرضؤتةوة.لَيرةوة،بةبإواى من ئةم هةشت ثإ و طةورة خؤثيشاندانَيكى خاَلة بايةخ دةهَينَيت،تاوةكو بةيةكجارى ئةمانة لةخةوى غةفَلةت و نةزانين سؤنطةيةشةوة وةدةرنَيين.لةم و شةقام لةسةركةوتنى طومانم

دةنطى خؤإسك نيية.

خؤثيشاندان دةستثَيدةكاتةوة

خَوسووتاندنى بةنازسةرةتاى زةنطَيكى مةترسيدار

سةرؤكةكان بؤ نةوةكانتانى بطَيرنةوة

شوان سديق: هةولَير

بةدةستى بةناز خؤسوتاندنى خؤى و طيان لةدةستدانى لةاليةن ضيرؤكى جارةيان ئةم خؤيةوة، ترى طةنجَيكى لةدةستانى طيان شَيوةيةكى بة وآلتةكةمانمان طوَيبيستى خةمناكتر تراذيدياو ثةَلةيةكى ئةمةش ديارة بووين. ناعةدالةت دةسةآلتى رةشى ترى و كؤمةَلطةيةكى غياب دةردةخات، لةجياتى وآلت طةنجانى ك��ة بؤ بينين، خةون بوونيانء ئازاد رووناك بةداهاتوويةكى طةيشتن دةق دةقاو بةثَيضةوانةوة، كةضى يان خؤسوتاندن، بةر ببةنة ثةنا

هةَلهاتن لة نيشتيمان.سبةيدا سايتى هةواَلَيكى لة تؤماركراو دةنطَيكى بة كةثشتى بةستووة، تَييدا هاتووه، لة هةولَير ”22“ تةمةن ج���ةواد»ى »بةناز نيوَيك و ساَل م��اوةي كة س��اَل، بةشى تةكنيكى ثةيمانطاى بووة، كردووة، تةواو كارى كارطَيإى دةنطيدا تؤمارَيكى لة خؤى وةك ئ��ام��اذةى ث��َي��ك��ردووة ب��ة هؤى دانةمةزراندنيةوة ئاطري بةرداوةتة زؤري��ي بةهؤي خ��ؤي ء الش��ةي رؤذى سوتاوييةكةيةوة رَيذةي )يةكشةممة( طياني لة دةستداوة».

لةمشَيوةية رووداوَي���ك���ى ترى بةرةيةكى سةرهةَلدانى ن�����اإةزاى ط��ةن��ج��انء الوان���ى وآلتةكةمان دةردةخات، لةبةرانبةر هةموو ئةو ناإةزايىء بةربةستء نةبوونى بةهؤى ئارَيشانةى ذيانى لة طونجاو ميكانيزمَيكى تاهةنووكةش كة رؤذان��ةي��ان��دا، طونجاوى ض��ارةي��ةك��ى رَي��ط��ة وةك ن�����ةدؤزراوةت�����ةوة ب��ؤ هةلى رةخساندنى بؤ ضارةسةر ئةوان طةنجان. خؤشطوزةرانى

تراذيدياكان مةرطةساتء رَيطةى بطرنةبةر.

من تةنيا لةرووى دامةزراندنء لةاليةن كار هةلى رةخساندنى ذيانى ناإوانمة دةس��ةآلت��ةوة، سةرنجى من ئ��ةوةى طةنجان، ئَيمة وآلت���ى ط��ةن��ج��ى دةدةم توَيذةكانى و ضين هاوشَيوةى ترى ناو كؤمةَلطة طير خواردووى بة تَيكةَل سيستمَيكى دةستى »نادادثةروةر، نايةكسانن»، لةاليةن ئَيستاى بؤ ئةمةش دةسةآلتةوة، رابردوويةكى بطرة ناطةإَيتةوة،

دورودرَيذى هةية! ه�����ةروةه�����ا ل������ةرووى كؤمةآليةتييةوة جياكارى رةطةزىء نةبوونى فةزايةكى ئازاد بؤ طةنجان بةرَيطةى يةك ثلة بة خَيزان كة سايكؤلؤذى دةروون��ىء فشارى هةموو دينء هةذموونى بةهؤى نةريتة كةلتورىء عةقائيدة ئةو كارَيكى هاوردانةوة، دواكةوتوو وايان كردووة، كة طةنجان نةتوانن ئاساييانةى ذيانى مومارةسةى

خؤيان بكةن.بةآلم لةسةرووى هةموويةوة دةمانطةإَينَيتةوة رووداوان��ة ئةو

دةبَيت كة ثَيناسةيةى ئ��ةو بؤ حوكمَيكى وآلتَيكدا لةهةر بيزانين، هةبَيت، نادادثةروةر نايةكسانء بنةماَلة ويستى و بةخواست ياسا حيزبى طروثطةلَيكى و خَيزان و بَيطومان بكرَيت، لةطةَلدا مامةَلةى دةبَيت، بةوجؤرة دةرئةنجامةكةى تةمةن بةنازى بةرؤكى مةرط كة

)22( ساَلى طرت. رووداوةش ئةم كة ئاشكراية هةإةشة لةسةر ذيانى ئينسانةكانى دةك���ات، بةطشتى وآلت ت��رى طةنجان ضونكة طةنجان بةتايبةتى فراوانيان ئارةزوويةكى خولياو داهاتوويةكى ضاوةإَيى هةيةو

ثرشنطدار دةكةن.ئةمإؤ لةهةرَيمى كوردستاندا، ن���ادادث���ةروةرى نايةكسانىء هةيةو ب��ةرض��اوى ئامادةييةكى بةإَيوةبردنى لةذيانى تَيكةَلة بؤ داوةت���ةوة، رةنطيشى وآلتء رؤذان��ةى ذيانى كايةكانى ن��او وايكردووة ئةمةش ئينسانةكان، كة خةَلك هةست بة نائاسوودةىء داهاتووى بة بكات، بَيمتمانةييةك نةبَيت، ئومَيدَيكيشى هيض خؤىء ئَيستاى دةسةآلتى بة بةرانبةر ئةو ه��ةم��وو ضونكة ك���وردى ثةيمانء وةعدو بةَلَينانةى كة ئةوان نةيانتوانيووة داوة، بةخةَلكيان طةنجَيك خةونى قةبارةى بةقةد

بةَلَينةكان ببةنة سةر!بؤية من دةمَيكة طةيشتوومةتة ئةو قةناعةتةى كة هةم ثةروةردةى خَيزان لة دونياى ئَيستامان و هةم لة حيزبى و سياسى دةسةآلتى كوردستان بةو شَيوةى كة ئةمإؤ روويةكةوة لةهةموو دةيبينين بةإَيوةبردنى لة شكستيانهَيناوة، ذيانى هاوآلتيان و ثَيطةياندنى تاك

لةو وآلتة[email protected]

ستار باقى

كةمتر لة ساَلَيكة، بةتةمةنترين سةرؤك و دةسةآلتة ديكتاتؤرةكانى ئةوانةى ناوةإاست، رؤذهةآلتى ماوةى دةسةآلتيان سةروو بيست تةنانةت نةيانتوانى ب��وو، س��اَل تورةيى لةبةرانبةر مانطيش بيست خؤيان مةينةت بةش جةماوةرى رابطرن و رووخان. ئةطةر سةيرى دةركةوتنى و وت��ار يةكةمين خ��ان��ةوادةك��ان��ي��ان و س���ةرؤك زؤرينةى سةيردةكةين بكةين، هةرةشة لة خؤى وتارةكانيان خؤثيشاندةران تةمبَيكردنى و طإوتينى كاتَى دواتر دةبينيةوة، ت��وإة ط��ةالن��ى ء ج���ةم���اوةر ثةرةيسةند سةرؤكةكان هاتنة سةر ئةنجامدانى جاإى و تةلةفزيؤن خؤيان لةوميانةشدا ضاكسازياندا، ئةوان ئةطةر دةك��رد، واوةس��ف ئيتر نةكةن ميللةت سةرؤكايةتى دةيانخوا، طورط يان دةيانبا ئاو من دةي���ووت ئةلعابدين زةي��ن قوربانيمداوة و خةباتم كردووة بؤ ئةو رؤذةى ميلةتةكةم خزمةتبكةم، بؤ نةمويستووة كاتَيك هيض بةآلم بكةم، حوسنى ئةبةد سةرؤكايةتى موبارةكيش دةيووت قوربانيمداوة و بةهَيز و بازووى خؤم هاتوومةتة دةس�����ةآلت، دواي��ي��ةك��ةش��ي��ان دةيووت بوو، قةزافي موعةمةر نييم، هيض من ضيدةوَيت خةَلك دةس��ةآلت��دار، نة و س��ةرؤك نة ئ��ازادى شؤرشى راب��ةرى تةنها هاوبةشانةى خاَلة ئةم ليبيام. دةروونى بوونى ماناى بةديكرا سةرؤكةكانى زؤرينةى هاوبةشى رؤذهةآلتى ناوةراست دةطةيةنَيت، ئ��ةوان��ةى زؤرى بةشَيكى ج��ا ياخود وةكو بةسةرؤك دةشكرَين ء دةسةثَينن خؤيان س��ةرؤك شَيرى ثشكى خةَلك دةسةثَينرَين، كاريزماى و دةسةآلت ثَيدانى لة ئاخر ب��ةردةك��ةوَي��ت. ئةويان بؤ بةخؤى خؤى كةسَيك بووة كةى

خةَلكانَيك ئةطةر سةرؤك بَلَيت ثَينةبةخشن، هةر نازناوانةيان ئةم سةرؤكةكان دةداتة ماف ئةوةشة بكةن، هاوآلتيان عامى و قةتل ضونكة لةوةدا ميللةت خؤى دةكات دةكات سةرؤكيش و مةحكوم بة مافى سةرؤك لَيرةشةوة بةحاكم. دةسةآلت و ئازادى و نان ثَيدانى ئةو ت���ةواوى لَيسةندنةوةى و شتانةش بة خؤى رةوا دةبينَى، بؤية سةرؤكةكانى زؤركات نةخوازةآل قاَلبى خودا ء رؤذهةآلت دةخرَينة ئةوانيش دةكةونة وةهمَيكى ئةوتؤ مرؤظ لةنَيوان دةكةن طومان كة

بوون )سةرؤك( و خودايةتى.طوزةرى ساَلةدا لةم ئةوةى بةئاسانى وا ناكرَي هةرطيز كرد بةسةر سةرؤكةكان تَيثةإَيت، كام كردبوةوة ل��ةوة بيرى س��ةرؤك ئةو مانطَيك ضةند ل��ةم��اوةى دةسةآلت و هَيز و توانا و جبةخانة كة نابوو، بنياتى سةربازيةى ثَييوابوو ئيتر ميللةتى خةساندووة، ك���ورت زؤر ل��ةم��اوةي��ةك��ى بكةن سةراوذَير دةسةآلتةكةى ئينتيماى شةرةفى ثتر لةوةش و نةتةوةيى و نيشتيمانى لَيبسةننةوة ناو دةستبةسةرَيكى ءبيكةنة قةفةس يان ثةناهةندةيةكى نامؤ لة

كؤمةَلطايةكى ديكةى بَيطانة.

يان ك��ودةت��ا ج��اران ئةطةر بةهةرجؤرَيك رذَيمَيك روخانى رادي��ؤ لةرَيطاى تةنها ب��وواي��ة دةبيسترا رؤذنامةكانةوة يان ئةمإؤ ب��ةآلم دةخوَينرايةوة، و مَيذوو رؤَل���ى رادةي��ةك��ي��ش ت��ا رووداوة ض��ةواش��ةك��ردن��ى ل��ة راس��ت��ةق��ي��ن��ةك��ان ج���َى ل��ةق كاميرا ئ��ةط��ةر ضونكة ب���ووة، وَينةطرتنى بة ديجيتاَلةكانيش رووداوةك�������ان ه��ةَل��ن��ةس��ت��ن، و دةستكردةكان مانطة ئ��ةوة لةهةمووشيان نزيكتر ئةنتةرنَيت و مؤبايلة، كة رووى راستترى مَيذوو بؤ نةوةكانى داهاتوو دةخةنةروو، جاران سةرؤكةكان وَينةى كوشت و بإينى خةَلك ء وَينةى طةشت و سةيرانةكانيان بؤ ضَيذى دةروونى خؤيان تؤمار دةكرد، بةآلم ئةمرؤ سةرؤكةكان روخانى ديمةنى لةرَيطاى دؤإاوةكانيان وتارة و مؤبايل و ئةنتةرنَيتةوة بؤ نةوةكان زؤرجاريش و دةك��رَي ئةرشيف بؤ طاَلتةجارى سةيردةكرَين، وةك

ديمةنة سةيرةكانى قةزافى.طةواهيدةرَيكى دةبنة ئةوانة مَيذووى بؤ راستةقينة ديكةى ئازادبوونيان ضؤنيةتى و طةالن س��ةرؤك��ة ء دي��ك��ت��ات��ؤر ل���ة ئةطةر بؤية خؤسةثَينةكانيان، ثةندةكانى خؤشيان سةرؤكةكان هاتنة سةردةسةآلت ء حوكمإانَيتى بؤ راك��ردن��ي��ان و رووخ���ان و ن��ةوةك��ان��ي��ان ن��ةط��َي��إن��ةوة و و ئةنتةرنَيت ئةوة باسينةكةن، س��ةرةإاى يؤتيوب، و مؤبايل طَيإانةوةية ئةو شةرةفى مَيذوو، وةردةطرن و رةنطة زؤرباشتريش تَيبطةيةنن سةرؤكةكان ن��ةوةى ضةندَيك دةس��ةآلت م��اوةى كة بَيت باش درَيذ، يان بَيت كورت دةمَينَيتةوة ئ��ةوةى خ��راث، يان مرؤظةكانة خؤشةويستى ه��ةر دذى لة وةستانةوةية و ذيان بؤ سةرؤكة دةس��ت ناخؤشيةكانى

ديكتاتؤرةكان.

دابأانى دةسةآلتدارانى كورد لة شةقام بؤ؟

Page 13: hawlati767

هاوآلتي [email protected]بـــيـــــروإا12

ذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21

شادمان مةال حةسةن

بةسةر ساَل 2011/9/11ثةنجا هةَلطيرسانى طةورةترين بزووتنةوةى تَيثةإى،كة عَيراق كوردى ضةكدارى ئةيلول شؤإشى بة ناوزةندكراوة ديموكراتى ثارتى رابةرايةتى بة س��ةرؤك��اي��ةت��ى و ك��وردس��ت��ان خوالَيخؤشبوو مةال مستةفاى بارزانى دةستةى زؤري��ن��ةى ب��ةش��دارى و كوردى. ئةوساى سياسى نوخبةى

ئةم تاكو ضةكدارية بزووتنةوة ئةم ذم��ارةى زؤرت��ري��ن ضركةساتةش كوردستانى و بةطشتى كورد خةَلكى تَيدا ب��ةش��دارى بةتايبةت ع��َي��راق كردووة.هةروةها لةماوةى 14 ساَلةى بزووتنةوة ئ��ةم ب��ةردةوام��ب��وون��ى رووبةرى بةرفراوانترين ضةكداريةدا جوَلةى مةيدانى كوردستان خاكى و راثةإين بوو.هةموو ضةكدارى لةم بةر ضةكداريةكانى جوآلنةوة شؤإشةش ئ��ةم دواى و شؤإشة لةرووى ذمارةى خةَلك و داطيركردنى شؤإشى بةقةد جوطرافى ثانتايى لةسةر قسة نةبوونة.لَيرةدا ئةيلول ئةم سةرهةَلدانى هؤكارى ئةوةية وةك ضونكة ب��وو؟ ضى شؤإشة 1958 ساَلى ك��ودةت��اى دةزان���رآ قاسم عةبدولكةريم بةسةرؤكايةتى ياريدةدةرى ئةفسةرانى ط��ةورة و طؤإى ك��وردى سياسى بارودؤخى دان لةدةستور باش بؤ خراثةوة لة دووةمى نةتةوةى وةك نرا كورد بة وآلت دوورة لة ع��َي��راق.ب��ارزان��ى طَيإدرايةوة.زؤرشت وةك هاوسؤزانى و ج��اران لة سةربازية كودةتا ئةم لَيوةدةكةن.ثرسيارةكة باسى ئَيستادا ئةمةية ئايا ئةم شؤإشة بؤ هةَلطيرسا كوردى ئةوكاتى نوخبةى نةدةكرا بطرتاية،لةجياتى بةخؤيدا دانى زياتر هةموو ئةو دووض��ارى كوردستانى ئةوةى كوشت و كوشتارة كرد.دواى كرد طةشةى و هةَلطيرسا شؤإش دان كراو بةعس لةطةل رَيكةوتن و جارَيكى نرا،بؤ ئؤتؤنؤمى بةناوضةى كةشةإ هةَلطيرسايةوة؟ شةإ تر وابةئاسانى بؤ ئةى هةَلطيرسايةوة، كؤتاييهاتنى و ضؤَلكردن بؤ م��َل ش���ؤإش درا؟.ئ��ةم��ان��ة ه��ةم��ووى و ئَيستا نةوةى بؤ ثرسيارطةلَيكن. وةآلمَيكى بة ،ثَيويستيان داهاتوومان رةت��ووش ب��آ ئاشكراو و روون و خةبات بةرهةمى هةية.ناكرآ ميللةتَيك ساَلى ضواردة قوربانيدانى بكرَيت ثةردةثؤش بةئاسانى هةروا بارودؤخ ،ئةوةضيية بكرَيت بةإآ و ثايدؤزى نةبوو بةرذةوةنديمان لة نوخبةى ئةوكاتةى لَيبكرَيت.ئايا ئةيلوليان ش��ؤإش��ى ك��ة سياسى هيض ئةوةى بةمةرجى هةَلطيرساند ثيالنَيكى نَيودةوَلةتيان لَينةكرآ.ئةوجا درَيذة بة شؤإش و خةبات دةدةن.زؤر لةو كةسانةى ئةوكات بإيار بةدةست بةدةستةكان بإيار لةنزيكى ي��ان ماون،ثَيويستة ذياندا لة ئَيستا بوون ئ��ةوةى بؤ بخرَيتةسةر فشاريان بنَين. كةموكوإيةكان و هةَلة بة دان

لة كوشتارةى ئةو هةموو ضونكة هةرةسى ل��ةدواى كرا ئَيمة ميللةتى هةَلطيرسانةوةى و ئةيلول شؤإشى 1976 ساَلى ضةكدارى بزووتنةوةى شؤإشى ه��ةرةس��ى ئةنجامى ل��ة تريشةوة ب��وو.ل��ةالي��ةك��ى ئةيلول ثارتى راطةياندنةكانى ب���ةردةوام و شان بة كوردستان ديموكراتى شؤإشة ئةم دةستكةوتةكانى باَلى ه��ةَل��دةدةن.ل��ةك��ات��َي��ك��دا ش��ؤإش و دوور و بةئاشكرا سةركردايةتيةكةى طؤإةثانةكةيان بيانوويةك هةموو لة دةبآ دوذمن.كةواتة بؤ كرد ضؤَل ئَيستادا هةبووبآ.لة ضى دةستكةوتى زانستى ناوةندى ضةندين كورد كةوا و هةية ثَيشكةوتووى ئةكاديمى و بوارى لة هةية ئةكاديمى بةهةزاران مَيذووةوة،بؤية و سياسى زانستى لةسةركردايةتى ئةوانةى ثَيويستة بوون ش��ؤإش و ثارتى ئةوكاتةى هؤكارى لةسةر ت���ةواو زان��ي��ارى هةرةسى شؤإش بدةن ياخود ثارتى هةرضى لة بةَلطة و ديكؤمَينتى تايبةت بيخاتة بةم رووداوة طةورةيةى هةية هؤكارة دادآ رؤذَي��ك روو.ئةطةرنا سةرهةَلدانى ثشت ش��اراوةك��ان��ى هَينانةكةى هةرةس و شؤإشة ئةم نوخبةى دةب��َي��ت.ئ��ةوك��ات ئاشكرا و ئ��ةوك��ات ثارتى سةركردايةتى شؤإشى ئةيلول مَيذوو بة شَيوةيةكى رةحميان و هةَلياندةسةنطَينَيتةوة تر

ثَيناكات .

شؤِرشى ئةيلول

ئارى ئةبوبةكر

م��اوةى لة ذيكةَلةيةى كضة ئ��ةو قةقنةز، كردة خؤى طيانى راب��ردوودا نةبوةتة و دانةمةزراوة كة لةبةرئةوةى هةزار سةد ضةند موضةيةكى خاوةنى ثارةى ناوى كة ثارةيةى لةم دينارى برَيمةرة، بووة هؤى راضَلةكينَيكى طشتي، خوازيارة دةس��ةآلت رادةي��ةى ئةو تا كةيسى بةناز زوو بكةوَيتة ذَير تةثوتؤزى خؤى تواناى هةرضى و رووداوةك���ان بوعةزيزى بؤئةوةى بيخاتةكار هةية هةرضى نةبَيت، دروست ك��ورددا لةناو لَيدةدات ئةوة نوقآلنةى ئؤثؤزسَيؤنيشة دةكرَيت و كوردة بوعةزيزى بةناز كة سةرةتاى ببَيتة ن��ازدارة كيذؤَلة ئةم دةسةآلت عةرشى كة سثي، شؤإشَيكى

بلةرزَينَيت.ظيديؤييةكةى ط��رت��ة ئ��ةط��ةرض��ى ئةوةى بةسانايى زؤر كيذؤَلةية ئةو وةك ئةو، خؤسوتاندنى كة سةلماند، بةو بةرامبةر ب��ووة كردارَيك ثةرضة خؤماَلى دةسةآلتى كة ناعةدالةتييةى كيذؤَلة هةمان براى هَيناوة، بةرهةمى ئةوةى بآلوكراوةكاندا و رؤذنامة لة ثارتة لة يةكَيك بةآلم دووبارةكردةوة، كيذؤَلةيةى ئةو براى دةسةآلتدارةكان، لةوة نكوَلى بؤئةوةى تيظى سةر هَيناية دامةزراندن لةبةر خؤشكةكةى كة بكات ب��ؤئ��ةوةى تةنها سوتاندبيت، خ��ؤى بكرَيت خؤسوتاندنة ئةو ثةردةثؤشى ئةمةش كة بكرَيت، ديزةبةدةرخونة و ئيعالمى دةزطاى كارة، ئةخالقيترين نا

ثَييهةستَيت.لة بةناز خةونةكانى طشتى كؤى تةنها و تةنها كؤبوبوةوة، دامةزراندا ئايندةيةكى ضاوةإوانى كة ئ��ةوةى بؤ رووناك بَيت، ضونكة هةموو ئةو راستيية بيست لة هةرَيم حكومةتى كة دةزانين، كارى نةزانانة هَيندة راب��ردوودا ساَلى زان��اى ضةندين ثَيموابَيت ك���ردووة،

ئةو بتوانن تا دةية ضةندين بؤ دةوَيت دةسةآلتى كة بكةنةوة راس��ت هةآلنة دةرحةق رابردوو لة كردويةتى كوردى كةرتى و طشتى كةرتى ثةرةثَيدانى بة

تايبةت.مووضةيةى ئ��ةو ئ��ةوةي��ة، طرفت دةبيني، ثَيوة خةونى ذيكةَلة بةنازى مانطَيكدا، لة دينارَيكة هةزار سةد ضةند كة بويناية دةسةآلتَيك خاوةنى ئةطةر سةنتةرةوة، بخستايةتة خؤى هاوآلتى ئةندامانى بةَلكو زؤربةى بةناز نةك هةر النيكةم دةيانتوانى كؤمةَلطاكةمان ئةوةشى ب��اش، كارَيكى خاوةنى ببنة و ذيان خةمى دةستنةكةوتاية، كارى كة نةدةكرد كارَيكى قوتي، ثةيداكردنى مرؤظةكانى ئَيمة سةرى رةشيان بؤ سثى بَيكار هةرضى كات ئةو ضونكة بكرداية، بوو دةبووة خاوةنى مووضةيةكى بَيكارى كة بيتوانياية خؤى ثى بذياناية، بةآلم ئةم لة خةمساردة هَيندة ئَيمة، دةسةآلتةى دةتوانين كة خؤيدا، هاوآلتييةكانى ئاست دةسةآلتى سةركةوتووترين بنَيين ناوى سةدةى بيستء يةك لة ثشتطوَي خستنى

وةرنةطرتنى هةند بة هاوآلتييةكانىء خةمى هاوآلتيياني.

بؤضونة ئةم بزانن وا هةبن رةنطة بة ئةطةر بةآلم ثيوةديارة، زيادةإؤيى راستى بَيين و حةق و حسابيك لةطةَل ئةم برادةرانةى خاوةن دةسةآلتدا بكةين، ئةو ئَيمة قسةى كة دةردةكةوَيت بؤمان كات

تا ضةند خاوةنى راستيية.ب��ا ئ��َي��م��ة ب��ث��رس��ي��ن، ئ���ةم ه��َي��زة سياسييانةى ئَيمة كاتيك لة شاخةوة هاتن بوون؟؟ سامانَيك سةروةتء ض خاوةنى سةرمايةيةكى خاوةنى لة جطة هيض، ثَيش- دةوترا ثَييان كة جوان، رةمزى

مةرطى ثَيش كةسةى ئةو واتة مةرط-ة ئةم بثرسين با بةآلم دةكةوَيت، خؤى سةدةها ضين؟ خاوةنى ئيستا برادةرانة سةدةها بةرز، باَلةخانةى دؤالر، ملَيؤن ئؤتؤمبَيل و كؤمثانياى راستةوخؤ و ذَير يةكَيك هةر بترازَي، لةمانةش ذَير، بة كةناَلى ضةندين خاوةنى حيزبانة لةم تةلةفزيؤنى كةناَلى بةتايبةتى راطةياندنن،

سةتةاليت.كابينةى دروستبوونى سةرةتاى لة كة دروستبوو، ئوميدَيك ش��ةش��ةوة، كةناَلة تَيضووى ثارةى بإى حكومةت دةيخاتةوة ء دةب��إَي��ت حيزبييةكان بؤ ثَيويستة كة كةمةى بإة ئةو سةر هاوآلتييان سةرفبكرَيت، بةآلم بة داخةوة نةك ئَيستا، كابينةيةى ئةم سةردةمى لة نةكرد، كةميى حيزبى راطةياندنى هةر زيادبوونداية، لة رؤذ بة رؤذ بةَلكو كة سةتةاليت، تةلةفزيؤنى بةتايبةتى راطةياندن. جؤرى طرانترين لة يةكَيكة حكومةت سةرؤكى حيزبةكةى ئةوةتا خاوةنى دةبَيتة وايلَيدَيت خةريكة و شار هةموو بؤ تةلةفزيؤنى كةناَلى ئيستا هةر كوردستان، شارؤضكةكانى سةرةكي، كةناَلى دوو لة جطة هَيزة ئةم بؤ كةناَلَيكى كةركوكء بؤ كةناَلَيكى و كؤية ب��إوات وا كردؤتةوة، بادينان شارةزوور و شارباذَير و سلَيمانيش ئةبنة

خاوةنى كةناَلى سةتةاليت. با راستطؤيانة بدوَيين، ئايا ئةم هةموو كةناَلى راطةياندنة ئايا ب��ةإي��وةدةض��َي��ت؟؟ ك��َي ث��ارةى بة ثارةى بة راطةياندنانة ئةم زؤرب��ةى ميللةت و بودجةى خةَلك ناإوات بةإيوة، ئةو هةموو و بةنازةكان بودجةى بة دةرؤزة هةيانة كة رةشوإوتةى خةَلكة خؤى طيانى بةناز وةك هةيانة و دةكات

دةكاتة خةَلوز، بةإيوة ناضَيت؟؟زؤرب��ةى ش��َي��وةي��ةك��ة، ب��ة ئيستا كوردستاندا، هةرَيمى لة حيزيبةكان خاوةنى ضةندين رؤذنامة و طؤظار، راديؤ ناوخؤيىء تةلةفزيؤنى هةفتةنامة، و

)تةلةفزيؤنى سةتةاليت ثارةى سةتةاليتن واى تةنها ئةطةر تَيدةضَيت(، خةياَلى خاوةنى حيزبةو هةر ئاسايية دابنَيين بَيت، سةتةاليت تةلةفزيؤنى كةناَلى يةك باقى تَيضووى ثارةى تةنها ئةطةر ئايا يةكيتى هى فةرمى بة كةناآلنةى ئةو سَيبةرةكانيان كةناَلة لةطةَل ثارتين و بطةإيتةوة باخةَلى خةَلك و بكرَيتة ثرؤذة ئايا مؤركى حكومةتييةوة، بة و كارطة و لة بةناز وةك طةنجةى هةزارةها ئةو ضاوةإوانى دامةزراندندان، بَيكار دةبن؟؟

كة بإوايةى ئةو دةطةينة لَيرةوة دةسةآلتى كوردى لة 20 ساَلى رابردوودا حيزبى دةوَلةمةندكردنى هةوَلى هَيندةى داوة و كار لةسةر ئةوة دةكات لة رَيطةى راطةياندنةوة ثَيطةى خؤى قايم بكات، نيو هَيندة كارى بؤ ئةوة نةكردووة كة هاوآلتى هةرَيمى كوردستان ببَيتة ضةق و كارى بؤ بكات و لةو رَيطةيةوة ثَيطةى جةماوةرى كة كاتَيكداية، لة ئةمة قايمبكات، خؤى خاوةنى ببنة كة بةنازةكانة مافى ئةوة باشترين مووضة، ضونكة بودجةى هةرَيم كةضى وةردةطيرَيت، ئةوانةوة بةناوى حيزب دَيت و طيرفانى خؤى لَي ثإدةكات بؤ دؤالر مليؤن ضةندين بة ساآلنة و

تةلةفزيؤنييةكانيان سةرفدةكات. كةناَلة ناو ليبإاَلةكانى دةن��ط��ة ن��ازان��م حيزبةكانى دةسةآلت بؤ نقةيان لة خؤيان بإيوة و نايةنة طؤ و بة حيزبةكانيان بَلَين: رَيطةى لة جةماوةرى ثَيطةى برادةرينة، دروست ب��ؤرةوة و زؤر تةلةفزيؤنى بخةينةوة ثارةية ئةو با وةرن نابَيت، ريطةى ضونكة خؤي، ميللةت بةردةمى

تةندروست ئةوةية؟خؤت بؤ كوردى دةسةآلتى ئافةرم مليؤن و كردارت، ساآلنة سةدةها كار و دةزط��ا بؤ خةَلك ب��ودج��ةى لة دؤالر بةآلم دةكةيت، سةرف راطةياندنةكانت سةد ضةند بؤ بةنازةكان ل��ةوالش��ةوة دةكةنة خؤيان طيانى دينارَيك ه��ةزار

خةَلوز.

د. ساالر باسيرة *

بةشى يةكةم

سيستةمَيكي ئؤتؤكراسي كة بنةما شةرعيةكةي وةالي تةقليدية

زانستيانة توَيذينةوةيةكي ئةنجامداني دةكرَيت كاتة ئةو باسةكة ناونيشاني بؤ دةكةوَيتة دةسةآلتة ئةو تَيبطةين ئةطةر سياسيةكان لةسيستةمة ك��ام خانةي بنةماية ئ��ةم رؤشنايي لةبةر تةنها و دادةإَي��ذرَي��ت. ئالتةرناتيظ سيستةمي كوردستان هةرَيمي سياسي سيستةمي كة ئؤتؤكراسي سيستةمَيكي لة بريتية بؤ تةقليدية وةالي شةرعيةكةي بنةما حيزب و سةرؤك. سيستةمَيكي تةقليدي و دةسةآلتي بنةماَلة كة لةسةر بنةماي ئةقل و مةنتق دانةمةزراوة، هةربؤية نةيتوانيوة سيستةمَيكي ببَيتة نةيشيويستووة و وةك دةس��ةآلت و وآلت موئةسةساتي. شتَيكي، مولكَيكي شةخسي مامةَلةي لةطةلدا ئامرازةكاني بةسةر تواناي و دةك��رَي دةسةآلتدا هةية هةروةك بةسةر شمةكَيكي خؤيدا هةبَيت. بةم شَيوةية دةكرَي بكإدرَي و موزايةدةي ثَيوة بكرَي، لة وةرةسةدا بةش بكرَي. لةم بارودؤخةدا ئيرادةي سياسي لة كؤمةَلطا سةندراوةتةوة و دوورخراوةتةوة مافي ب��َي ط��ةل سياسي. هوشياري لة سياسية و وةك خزمةتكار، وةك ئؤبجةكتي وةك ن��ةك دةك��رَي سةير روتاندنةوة لة ديدطاي كؤمةَلطاي مةدةنيةوة. هاوآلتي نَيوان شتة شةخسيةكان لة جوداكردنةوة حيزبي بةرذةوةندية نيية. طشتيةكان و بةرذةوةندية لةسةروو بنةماَلةييةكان و ديدةوة لةم تةنيا و نةتةوةييةكانةوةن سةرجةم دةبينرَيت. كؤمةَل و سياسةت ثةيوةنديةكاني دةسةآلت ثةيوةندي كةسيية ج��وداك��ردن��ةوةي موئةسةساتي. ن��ةك روكةش بة كةمةوة بةاليةني دةزطاكان راي لة دةكرَي هةربؤية نراوة، ثَيدا ددان طشتيدا ئاماذةي ثَيبدرَي، بةآلم لة ثراكتيكدا لةيةكتر طشتيةكان و شةخسيةكان بوارة جودا ناكرَينةوة. داطيركردني موَلكي طشتي بة رَيطاي دةسةآلتداري كةسةوة رةفتاري هةميشة وآلتة ئةم هةروةك ثَيوةدةكرَي بووبَيت. )بنةماَلةكان( بنةماَلة موَلكي خوَلقاندني بارودؤخَيك كة تةنيا بة رَيطاي بةرذةوةنديةكاني بة دةطةيت حيزبةوة خؤت و حيزبيش بؤتة حيزبي قائيد، حيزب لَيرةدا بؤتة ئامانج نةك ئامراز. دياردةيةك كؤمةَلطا. كردني سةقةت هؤي دةبَيتة كة

هةربؤية ئةم سيستةمة سياسية كالسيكية بةهؤي كؤتايدا لةهاوكَيشةي بنةماَلةييانة دةبَيت رَيطريش خؤيةوة كردني بلؤك هةرَيمَيكي، بةئاإاستةي طةشةكردن لة دةسةآلتة شَيوة ئةم مؤدَيرن. دةوَلةتَيكي بةئيدارةكاني بةدارودةستةكاني، ثشت هَيزي بة و دةس��ةآلت كةسي بة سةر ضةكدار و ئاسايش ودةزطا هةواَلطريةكانى دةبةستَيت. دوو ئيدارةيي هةرَيم نيشانةي سةدةكاني ئةميري دوو دةس��ةآلت��ي

ناوةإاستة.

سيستةمة سياسيةكةيهةرَيم سةرؤكايةتية

هةرَيمي دةس��ت��وردا لة هةرضةندة ثةرلةماني سيستةمَيكي وةك كوردستان راستيدا ل��ة ب���ةآلم ك���راوة ثَيناسة سيماي هةرَيم سةرؤكي دةسةآلتةكاني هةَلطرتووة. سةرؤكايةتي سيستةمي بةرطي سيستةمي سةرؤكايةتي كراوةتةبةر بةدةسةآلتي موتلةقي سةرؤكَيك بةرامبةر ودادوةرييةكي حكومةت و ثةرلةمان بة سةرؤك دةسةآلتةكاني بَيدةسةآلتكراو. لةطةل سيستةمي ثةرلةمانيدا يةك ناطرَيتةوة دةسةآلتي كة هةَلنةقوآلوة لةمةوة و راثةراندن لة سيستةمي ثةرلةمانيدا لة دوو دةزطاي جياواز لة يةكتر ثَيكدَيت كة بريتين كؤمار( )س��ةرؤك دةوَل��ةت سةرؤكي لة سةرؤكي لَيرةدا وةزيران. ئةنجومةني و باآلي سةرؤكي كوردستان هةرَيمي )دةستوري جَيبةجَيكردنيشة دةسةآلتي نيية باآلنسَيك هيض .)99 ماددةي هةريم، ئةنجومةني و هةرَيم سةرؤكي لةنَيوان بينيني حكومةت سةرؤك ثَيش وةزيراندا. كاري كؤية سةردانةكةي دةبينرَيت، نةهَيشتني باسي نةك سةرؤك، حكومةتة

طةندةَلي كاري حكومةتة. ثَيضةوانةي دةستور سَي بة هةروةها تواونةتةوة يةكتردا بةنَيو دةسةآلتةكة ثَيضةوانةي تري خةسَلةتَيكي ئةمةش و ديموكراسيةكانة. سيستةمة ثرةنسيثي فاكتةري دةسةآلتةكة سَي و دةستور سيستةمي ثَيناسةكردني بؤ طرنطن سياسي. لة ئةنجومةني وةزيران لة كابينةي و فةرمانبةران ذووري لةنَيو شةشدا لةسةر ديوارةكاني هَيشتا وَينةي سةرؤكي كة وَينةيةك هةَلواسراون. ثَينج كابينةي خؤي بؤ خؤي دةدوَي. سةرؤك لة كابينةي ثَينجدا كةمتر دةردةكةوت ضونكة سةرؤكي و برازاكةي دةس��ت دراب��ووة حكومةت كؤببؤوة. خؤيان الي ه��ةر دةس���ةآلت تةنانةت زؤرن سةرؤك دةسةآلتةكاني نَيودةبرَيت. كوردستان سةرؤكي بة فةرماندةي راثةراندنة، دةزطاي سةرؤكي نانيزامي، ثَيشمةرطةيةكي هَيزي طشتي سةرؤكي ئةنجومةني »ئاسايشي هةرَيمة»، ئابووريةكي خاوةن و ثارتيية سةرؤكي تايبةتي خَيزانة، خاوةن دةزطاي هةواَلطري و بارزانة و زَيرةظاني لةشكري و حيزبي خاوةن موَلك و سامانَيكي زؤرة، بارةطاي

سةرؤك لة سةري رةشة نةك لة ثايتةخت، بةإَيوةبةرة دامةزرَينةري ئةم هةروةها نهَينيةكانيش زيندانة داخؤ و طشتيةكانة سةر بة كَي بن و ئةو ضةند ملياردةرانةي دؤالريش كَي بن؟... دةكرَي لَيرةدا باس لة

سيستةمَيكي سةرؤكايةتي ناموئةسةساتي بكرَي تةقليدي سياسي سيستةمَيكي و وياليةتة لة كراودا. بةديكتاتؤر لةوآلتَيكي سيستةمي ئةمةريكاش يةكطرتووةكاني س��ةرؤك��اي��ةت��ي ث��ي��ادة دةك���رَي ب��ةآلم تواناي و بةهَيزة )ثةرلةمان( كؤنطرَيس دةوَلةتي دةوَل��ةت و هةية ك��اردان��ةوةي قانونة. لة ثةرلةمان سةرؤكي هةرَيم ثَيش 2010/5 مانطي لة توركيا بؤ طةشتةكةي دةرطاي ثةرلةماني داخست دوور لة ضاوي ئامَيزي هةإةشة وتارَيكي و ميدياكان خوَيندةوة بَيئةوةي تةنيا يةك ثةرلةمةنتار ك��اردان��ةوةي ثةرلةمان سةرؤكي ي��ان وةك ثةرلةمان لَيرةدا دةبَيت ئايا هةبَيت. سيستةمة ثَيكهاتةي طرنطي بةشَيكي هاوكَيشةكةدا شوَيني كام لة سياسيةكة دةتوانَيت س��ةرؤك بكرَيت؟ ثَيناسة

ثةرلةمان هةَلوةشَينَيتةوة.

ئةوةي سةرؤك نايةوَيمةلةفةكان خاوةن نايةوَي سةرؤك دادطا رووب���ةإووي موستةشارةكان و نايةوَي سةرؤك بكرَين، تةسليم و بكرَين بؤ سياسي ضةكَيكي بكاتة جينؤسايد

ئاسايشي نةتةوةيي، هةمان شت بؤ سةرؤك سيستةمة لة بةشَيك وةك كؤماريش سياسيةكة، سةرؤك نايةوَي ئازادي سياسي حيزبي سةرؤك هةبَيت، ئؤثؤزيسيؤن و قائيدي دةوَيت، سةرؤك لةبري ئةنجومةني

ئاسايشي نةتةوةيي و نيشتماني ئةنجومةني هةواَلطري و حيزبي دروستدةكات كةخؤي سةرؤكيةتي و نةبووني كاردانةوةي فيعلي لة ثَيشَيلكردنةكاني ئَيران و توركيا، سةرؤك ئةحزابي هاوثةيمانةكةيدا حيزبة لةطةَل و دروستدةكات سَيبةر ميدياي سَيبةرو جؤرة بةم لَيدةنرَيت... ثلوراليزمي ناوي سيستةمة سياسيةكةي هةرَيمي كوردستان ناسةركةوتووة و نةطونجاوة مؤدَيلَيكي كؤمةَل نييةو تةندروست سيستةمَيكي و لةم ناكرَي تةندروست ئؤثؤزيسيؤني و و كاربكات بةئازادي سيستةمةدا شَيوة بةرذةوةندية مافة. بَي تاك و بكات طةشة بةرذةوةندي قورباني دةبنة نةتةوةييةكان تاك. ئةم سروشتي سيستةمة خؤي وةآلمي مكياج بؤ دةدات��ةوة ثروثاطةندةيةك هةر لةاليةن سياسيةكةي سيستةمة كردني

دةسةآلت خؤيةوة.

كَي لة سةرؤك دةثرسَيتةوة؟بوون ثَيويستي هةرَيمةدا لةم ئايا سةرؤك لة كَي ئةي هةية؟ سةرؤك بة راوَيذكارةكاني كامانةن دةثرسَيتةوة؟ ش��ازدة فيدراَلي ئةَلمانياي س��ةرؤك؟ بةناوي نيية و شتَيكيشيان هةية هةرَيمي سةرؤكي هةرَيم. سةرؤكايةتي هةرَيم كة جَيطرةكةي و هةرَيم سةرؤكي لة بريتية جَيطرَيكي بةآلم سةرؤكايةتي ديواني و لةاليةن جَيطر بووني و نيية راستةقينةي لة دةكرَيتةوة. رةد فاكت وةك سةرؤك هاتووة يةكةم بإطةي هةشتدا م��اددةي هةرَيم س��ةرؤك��ي نوَينةري س��ةرؤك دةبةخشَيتة ئةو كةسانةي خؤي ديارييان ثارتي جَيطري طةشتانةي ئةو دةك��ات. ئةندامي وةك كوردستان ديموكراتي بنةماَلة دةيانكات بؤ دةرةوة، ئةم ثؤستةش هةر لة نَيو دةسةآلتي ئةنداماني بنةماَلةي طةشتةكاني م���اوة. قةتيس س���ةرؤك سةرؤك بة ياوةري ئةنداماني تري بنةماَلة بؤ توركيا و ئةمةريكا بَيداناني قةوارةيةك و وةزي���ران ئةنجومةني سةرؤكي بؤ بةستني ثرؤذةي ئابووري خَيزانيي سةدان مليؤن دؤالر لةم شوَينانة ضي دةبةخشَيت؟ ئةنجامدرابَيت بنةماَلةش وةك ئةطةر خؤ ئةوا دووبارة ئةو راستية نيشان دةدات كة سيستةمَيكي بنةماَلةش هةية كة سيستةمة »شةرعيةكة» ي كرمَي كردووة. ئايا مرؤظ لَيرةدا كام ثَيناسة بداتة سيستةمي سياسي

هةرَيمي كوردستان؟

* ثسثؤر لة بواري زانستة سياسيةكاندا

سيستةمي سياسي هةرَيمي كوردستان

مووضةكةى بةنازو ثارةى تَيضووى دةزطا ئيعالمييةكانى حيزبةكان

ئةم دةسةآلتةى ئَيمة، هَيندة

خةمساردة لة ئاست هاوآلتييةكانى خؤيدا،

كة دةتوانين ناوى بنَيين سةركةوتووترين

دةسةآلتى سةدةى بيستء يةك لة

ثشتطوَي خستنى هاوآلتييةكانىء بة هةند وةرنةطرتنى

خةمى هاوآلتيياني

Page 14: hawlati767

ضرؤ محةمةد

ثيشةي م��ح��ةم��ةد ش��ةه��ا لة ذن��ان ثَييواية و فةرمانبةرة سةركةوتووترن فةرمانطاكاندا ضومة »ح��ةزدةك��ةم ث��ي��اوان، لة دَلسؤزى ذنَيكى دائيرةيةك هةر راثةِرَينَيت بؤ كارةكانم و لَيبَيت ضونكة ذنان كاريان جدية و زياتر

سةركةوتوون».28 س��اَل ت��ةم��ةن ش��ةه��اي ثةيوةندى جار »هةندَى دةَلَيت نيية، فةرمانبةرةوة بةجدييةتى نةبَيت لةدائيرة خؤى هةركةسَيك

نازانَيت ئيشوكار ضؤن دةإوات».ه���اوآلت���ي���ان ب��ؤض��وون��ى ج���ي���اوازي���ان ه��ةي��ة ل��ةس��ةر لة ثياوةكان ء ذن فةرمانبةرة سةبارةت حكوميةكاندا، فةرمانطة باشي بة دةتوانن كاميان بةوةى ك��اري ه��اوآلت��ي��ان راث��ةِرَي��ن��ن. هاوآلتيان بةزؤري دةَلَين سيفةتى بؤ طونجاوترة ئافرةتان نيانى لة بةِرَيبخةن بؤ كارَيكت ئةوةى

فةرمانطاكاندا.رةطةزي لةثياوانيش هةندَيك نةرمونيانتر ب��ة ب��ةران��ب��ةري��ان لةطةَل و لةمامةَلةكردندا دةزانن بةوةشدةكةن ئاماذة ئةوةشدا زؤر جار دةكةوَيتة سةر كةسَيتي

فةرمانبةرةكان.31ساَل تةمةن عومةر ئةيوب نَيرة ل���ةرةط���ةزى خ��ؤى ئ��ةو ثَيباشترة ذنانى بةطشتى بةآلم

لة مامةَلةكردنيان لة لةثياوان فةرمانطةكاندا.

ئ����ةي����وب ك����ة ث��ي��ش��ةي هَيزةكانى ل��ة ثَيشمةرطةية »بةشَيوةيةكى وت��ى ن��اوخ��ؤ ثَيباشترة ئافرةتم من طشتى هاوآلتيان ك��ارى راييكردنى لة هةموو ئافرةت لةفةرمانطةكاندا، وئارامتر هَيمنترن لةثياوان كات و لةسةرخؤترن كةمتر هةَلدةضن بةآلم لةكاركردندا، وردت��رن و سةر دةك��ةوَي��ت��ة زؤرج��اري��ش

فةرمانبةرةكة». كةسَيتى طرنط لةهاوآلتيان هةندَيك ئةوفةرمانبةرةي بةاليانةوة نيية لةض دةك��ةن لةطةَلدا مامةَلةي رةطةزَيك بَيت، طرنط بؤ ئةوكسانة بةزوويي مامةَلةكانيانة رايكردني ثَييانواية بةشَيكيش بةباشي، و هةية هؤكارَيكيان ضةند ذن��ان رايينةكردنى و سةرنةكةوتن بؤ كارى هاوآلتيان ئاماذة بة قورسى ئافرةتان ماَلةوةي ئةركى و ذيان

دةكةن.تةمةن عوسمان نازةنين رؤذنامةنووس ثيشةي 28ساَل، بيريان ئةوةندةى ذنان ثَييواية و مؤدَيل و منداَل و م��اَل الى لة بير ئ��ةوةن��دة روخساريانة، بةدةستهَينانى و سةركةوتن لةم »ئةوةتا ناكةنةوة ثاية ثلةو سنورةى ئَيمة ذنَيكى زؤر كةممان واتة بيت يةكةم كةسى هةية

بةِرَيوةبةرى دائيرةيةك بَيت».

وتيشي»ئةمةى ن��ازةن��ي��ن يان ذن��َي��ك ه��ةم��وو باسمكرد ثياوى و ذن بةَلكو نا ثياوَيك سةركةوتوشمان هةية بةآلم ذنان

بةعام». بةتةحةمولترن ث��س��ث��ؤرَي��ك��ى دةرون���زان���ى لةوةدةكات باس ث��ةروةردةي��ى يةكايى دةرونييةكان لَيكؤَلينةوة وةك تواناي هةندَى كة دةكةنةوة دواندن و طفتوطؤ و ذمَيريارى ب��ةاَلم بةهَيزترة، ذن��ان ل��ةالى شوين و وةرزش��ى وةك تواناى ناسينةوةى واتة كردنةوة درك ثياوان لةالى شوَينةكان و ثَيطة

بةهَيزترة.مةحمود ع��ةل��ي ف��ةرم��ان لة ماستةر بِروانامةي خاوةنى ئةوة ث��ةروةردةي��ي دةرون��زان��ى ناتوانرَيت كة روون��دةك��ات��ةوة ب��وت��رَي��ت ك��ة ب��ةِرَي��وةب��ردن و لةدةزطاكاندا ذن��ان كاركردنى و بةتواناتر فةرمانطةكاندا يان بةتاك ئةمة ضونكة وري��ات��رن ئافرةتة ئ��ةو ذيانى بةبارى و ئافرةتَيكى »بَيطومان دةطؤِرَيت، خاوةن خيزان بةشَى لةهزرو بيرو تواناى الى مناَلة ساواكةيةتى يان كضَيكى ب��ةاَلم ماَلةوة، لةئةركى ماَلةوة لةبةرثرسيارَيتى بةدةر

لةوانةية ضاكتربَيت لةكاركردن».دةرون��زان��ى ئةوثسثؤِرةي وةك رونيدةكاتةوة ثةروةردةيي تواناى جةستةيى بَيطومان ذينطةى بِريارى ثةروةردةيى كؤمةاَليةتى،

كةدابةشكردنةوةى ئ��ةوةي��داوة كاركردن بةهَيزى و ماسولكةكان

بةالى رةطةزى نَيردا كةوتبَيتةوة.ئاستى »زؤرج���ار وتيشي

ئةو وئيمتيازاتى و ث��اداش��ت و ضاالكى ئاستى فةرمانطةية فةرمانبةرةكانى ك��ارك��ردن��ى ثياوان وةك رةطةزى دةردةخات،

سايكؤلؤذيةوة لةرووى بةرامبةر كاركردنيان ئاستى و هزريان وةك ضونكة كاراتربَيت لةوانةية لةئةركى ئَيمة كؤمةَلطةى نةريتى

منداَل و م��اَل ب��ةِرَي��وةب��ردن��ى و كاراتر لةوانةية بؤية دوورة راثةِراندنى و بةئةرك ثابةندتربن فةرمانطةيةى لةو كارةكانيان

كارى تَيدادةكةن».فةرمانطةيةكي بةِرَيوةبةرى طةنج فةرمانبةرى ثَييواية حكومي ئةتوانرَيت كوِر يان بَيت كض ض بةتوانان، و ثَيبسثَيردرَيت ئةركى بارى كات هةندَي رةنطة بةآلم جةستةيى و الوازى لةبيرو هؤشدا

هؤكاري كةمتةرخةميي بَيت.بةِرَيوةبةرى مةنسور هيوا كؤمةاَليةتى ضةمضةماَل ضاودَيرى دَلسؤزى كة ئ��ةوةدةخ��ات��ةروو ئةركى هةميشة فةرماندا و لةكار توَيذانةية و ضين ئةو سةرشانى ئةركَيك و راس��ث��َي��ردراون كة

لةئةستؤ دةطرن بة )نَيرو مَى(وة.ب��ةِرَي��وةب��ةرى ض��اودَي��رى ك��ؤم��ةاَلي��ةت��ى ض��ةم��ض��ةم��اَل ئ���ام���اذةب���ةوةدةك���ات رةن��ط��ة و نةكردن هةست هةندَيكجار بةرانبةر كةسي ويذدانى كةمى سةرشانيدا ئةركةى لةو وابكات »بةاَلم بنوَينَيت، كةمتةرخةمي هةروةها باشترة طةنج بةطشتى رَيكوثَيكتر ب��َي��ت ك��ض ت��ا ذن ك��ارةك��ان��ى ط��ورج��وط��ؤَل��ت��ر و شويان كة ب��ةاَلم ئةنجامدةدات، بةئيلتيزام و طوَيِرايةَل كةمتر كرد كةمَيك ثياوان هةروةها دةب��ن، لةضاو تَيداية خةمساردييان

ذناندا».

15ذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21هاوآلتي

سازدانى : هاوآلتى

شَيرثةنجة نةخؤشى هاوآلتى: ضييةو ضؤن بآلودةبَيتةوة؟

شَيرثةنجة س��ام��ى: د.ئ����ارى نةخؤشييةكة توشى كؤئةندامةكانى ل���ةش دةب��َي��ت ئ���ةو خ��ان��ان��ةى دروستدةبن خانةى نادروستن يان خانةى ئاساى نين وةكو لةش، لةش بةآلم دروستدةكاتةوة ئةوخانانة تووشى نادروست بةشَيوازَيكى و دةبَيت لةش ئةندامةكانى كؤ نةوةك زيان زياتر بؤ هةوَلدةدات بةدوو زيانةكةيش سودمةندى، هةية شَيوازَيك شَيوازة، سَي بؤ دةبَيت طةورة و بةلويةك دةيكات ئؤرطانةكان سةر وفشاردةخاتة لةئيشى وايلَيدةكات ودةمارةكان ب��خ��ات ي��ان ب��ةش��َي��وازَي��ك��ى تر بآلودةبَيتةوة بةسَي جؤر يةكيان بؤ كؤئةندامةكان، دووةميان بةرَيطاى خوَين، ئةويتريان بةرَيطاى لمفةوة. ئةضَيتة شوَينى ترةوة و هةوَلدةدات لةوَي كة ببَيت نيشتةجَي لةوَيدا طةشةكردن هةوَلى نيشتةجَيبوو دةدات بةواستةى راكَيشانى بؤرى وادةكات ئةمةيش خَوينبةرةوة، وقةبارةكةى بدات طةشةبةخؤى سةر بخاتة وفشار زيادبكات ئؤرطانةكانى تر و لةكاريان بخات.

شَيرثةنجة نةخؤشى هاوآلتى: ضةند جؤرى هةية ؟

د.ئ�����ارى س���ام���ى: دةت��وان��ي��ن بكةينةوة، جياى شَيواز ب��ةدوو و ئ��ةن��دام ه��ةر شَيرثةنجةى خؤى ج��ؤرى ل��ةش كؤئةندامى جياوازيمان دووجؤر ئَيمة هةية، حةميدة) شَيرثةنجةى ك��ردووة،

ساويلةكة( و خةبيسةمان هةية.ه�����اوآلت�����ى: ل��ةض��ؤن��ي��ةت��ى ضيية جياوازى ضارةسةركرداندا كاميان و دووجؤرة ئةم لةنَيوان

مةترسيدارترة؟شَيرثةنجةى س��ام��ى: د.ئ���ارى رَيطامان )حةميدةكان( ساويلكة ب���ؤض���ارةس���ةر، ه��ةي��ة زؤر رَيطاضارةسةرةكان لة يةكَيك تر نةشتةرطةريية،يةكَيكى ئةو دذى ئةودةرمانانةى دةرمانة طةشةبكات، نةيةَلَيت و خانانةيةية

ضارةسةرَيكيتريش هةية بةتيشكة، كة ئ��ةوان��ةى دةت��وان��ي��ن ئَيمة اليبةرين بةنةشتةرطةى حةميدةن بهَينين بةطةشةى كؤتايى و ضارةسةر ئةومرؤظة لةوانةية

بكرَيت بةتةواوى.تر ل���ةج���ؤرةك���ةى ب����ةآلم دةتوانين هةرسَي جؤرى خةبيسة

ئةتوانين بةكاربهَينين، ضارةسةر يةكةم جاربة نةشتةرطةرى، ئةطةر كيمياوى النةضوو دوايى دةرمانى ئةويش ئةطةر بةكاربهَينين، بؤ سودى نةبوو ضارةسةرى تيشكى بؤ بةكاربهَينين بؤية ئةم جؤرةيان

مةترسيدارترة.لةكوردستاندا شَيرثةنجة زانست لةئَيستادا ئاشكراية وةك لةهةموو هةية زؤر وعيلمَيكى طرتؤتةوة، ئَيمةيشى كة جيهاندا هةبوو هةر نةخؤشية ئةم جاران بةآلم شَيوازى دةست نيشانكردنى ئةويش كةمبوو، نةخؤشية ئةم دةست ئامَيرى كةمبوونى بةهؤى لةم وثشكنينةوة. نيشانكردن كوردستان راب���ردوو ساآلنةى بةخؤيةوة باشى ثَيشكةوتنى بينيوة و ئامَيرى باشمان بؤهاتووة، ب��وارةدا لةو ثسثؤِربوين زياتر وتوانيومانة وةك كؤلَيج و زانكؤ و وةزارةتى تةندروستى ثسثؤِريةكى

باش بخاتة خةستةخانةكانةوة.ضةند ت��اوةك��و ه����اوآلت����ى: نةخؤشية ئ��ةم ض���ارةس���ةرى

سةركةوتن بةدةست دَينَيت؟د.ئ�������ارى س����ام����ى: ي��ةك��ةم جؤرى س��ةر دةخ��ات��ة ئيعتيماد ج��ؤرةك��ةى شَيرثةنجةية ئ��ةو ضؤنة دةرةج���ةك���ةى و ض��ؤن��ة لةطةشةثَيداندا، ضونكة لةسةرةتاوة ب��ةث��ل��ةي��ةك دةس���ت ث��َي��دةك��ات دةرةجةيةكى دةط��ات��ة ت��اوةك��و ئةو ت��ؤ ك��ة ثَيشكةوتوو زؤر ضارةسةركردنةت رَيطةى سَي طةشة ئ��ةو دةرةق��ةت��ى هةبَيت نةيا، ذَيرثةنجةكة ثَيشكةوتووةى خاَلى يةكةم واي��ة ضاكتر بؤية نةخؤشى لةضارةسةرى سةرةكى كاتدا لةزووترين شَيرثةنجةدا

دةستنيشانى بكةى.ضين هؤكارانة ئةو هاوآلتى: دروستبوونى ه��ؤى دةبنة كة

شَيرثةنجة؟هؤكارةكانى س��ام��ى: د.ئ���ارى زؤرن شَيرثةنجة دروستبوونى هةية، جؤرى ثَيدا ئاماذةم وةك بَلين دةتوانين هؤكارةكانى بةآلم ئةوةيشدا لةطةأل خاَلَيكة ضةند هؤكارةكةى سةرةتان بةشَيك بؤ ئةيطةِرَيننةوة و ديارنيية

شيكردنةوةى نةزةريات هةندَيك لةوانةية ودةَلَين شَيرثةنجانة ئةو ئةوةبَيت، بةآلم هؤكار زؤرة يةك لةوانة كة زياتر عيلم دوايكةوتووة وي��راس��ةي��ة )ج��ةن��ةت��ي��ك( ك��ةوا ل��ة خ��َي��زان��ةك��ان ئةم ب��ةش��َي��ك دةطوازرَيتةوة بآلوة نةخؤشية بؤ وب��اوك��ةوة ل��ةداي��ك تياندا، لةمنداَلةكانيانةوة منداَلةكان، لةناو وات��ة ت��ر، منداَلةكانى بؤ بآلودةبَيتةوة خ��َي��زان��ةدا ئ��ةو يةكَيكة و ويراسةية بة ئةميش كرؤمؤسؤم لةسةر لةجينةكان ول���ة ك��رؤم��ؤس��ؤم��ةك��ان��ةوة هةندَيك دةطوازريتةوة.بؤنمونة هةية سةرةتانمان نةخؤشى وة منداَلةكان بؤ دةطوازرَيتةوة ئةمة هؤكارةكةى دادةنَيين بةوةى

كة ئةمة ويراسة بَيت.خ��واردن دووةم ه��ؤك��ارى لةطةأل ل��ةش��ة، ضاالكى لةطةأل ذينطة بةَلَى ذينطةية، ئةوانةيش تَيكضونى طاريطةريطةرة، زؤر بَيت هؤكارَيك بةهةر ذينطة هةر يان كارطةبَيت دوكةَلى بة ئَيمة ئةمة تربَيت، هؤكارَيكى ئةو ئيش زيانةكانى ثَييدةَلَيين ك��ارم��ةن��دان��ةى ل��ةط��ارط��ةي��ةك خؤثاراستن دةبَيت ك��اردةك��ةن م��ادةي��ةى ئ��ةو ضونكة ب��ك��ةن، بضَيتة لةوانةية بةكاريدةهَينن شَيرثةنجةى توشى و سنطةوة تَيكضونى 100% لة بؤية بكات، ذي��ن��ط��ة ك��اري��ط��ةرى ه��ةي��ة و

شَيرثةنجةيش دروستدةكات.خاَلَيكى ديكة تيشكى خؤرة كة يةكَيكة لة هؤكارةكانى توشبوون بة نةخؤشى شَيرثةنجةى ثَيست، يان هةمووكةس بؤ كة جطةرةكَيشان زؤر جطةرةكَيشانى ئاشكراية ه��ؤك��ارة ب��ؤ ت��وش��ب��وون ب��ةم ج��اران ئةطةر بؤية نةخؤشية، ئةوا بواية، بؤ ساَليك ثاكةت يةك لةيةك و جطةرة ثَينج لةئَيستادا توشبيت ئةوةى بؤ هؤكارة ساَلدا سيةكان سةرةتانى بةنةخؤشى زؤرن هؤكارةكان )شَيرثةنجة(. خ��واردن��ةوةى وةرزش، لةوانة وةك نادروست خواردنى كهول، ئةو قوتوو وخواردنى ض��ةورى بؤ تَيداية دةرمانى كة قوتوانةى

موحافةزةكردنى .هاوآلتى: لةهةرَيمى كوردستاندا بةم دةبينرَين زؤر خةَلكانَيكى لةناودةضن، رؤذان��ة نةخؤشية نةخؤشية ئةم ئاستة بةم بؤضى

ثةرةى سةندووة؟.ئَيستا تاوةكو سامى: ئارى د. دروس��ت ئامارَيكى بةنيازين ئةم بزانين ئةوةى بؤ بدؤزينةوة نةخؤشية لةزيادبونداية بةبةراورد بة جاران يان نا، لةبةر ئةوة ئةوةى ب��وارة ل��ةم كارمان لةئةنجامى ثةرةسةندنى دةركةوتووة بؤمان شَيوةية ب��ةم نةخؤشية ئ��ةم ئةو هؤكارانةى كة مةترسيدارة و لةزيادبوونداية باسمانكرد ئَيستا بةراستى مةترسيدارة وئةمةيش لةبةرئةوةى ئَيمة رؤذانة دةيبينين. زياتر هؤشارييةكى دةب��َي��ت لةهةموو ميدياكانةوة بآلوبكرَينةوة لةم دورب��ك��ةون��ةوة ب��ؤئ��ةوةى حةزناكةين ئَيمة و هؤكارانة دةرم��ان ي��ان نةشتةرطةرى بة بةثَيضةوانةوة بكةين، ضارةسةرى هاوآلتيان لةهؤشيارى وا دةبَيت بكةين كةوا دوربَيت لةو هؤكارانة بَيت هؤشيارى بة وضارةسةرى

نةوةك ضارةسةرى ثزيشكى.ض��ارةس��ةرَي��ك ض ه���اوآلت���ى: نةخؤشية ئةم راطرتنى بؤ هةية

لةئاستَيكدا؟د.ئارى سامى: ئَيمة ثَيويستيمان بةهؤشيارى طرنطيدانة ب��ة هاوآلتيان جا بةهةر رَيطايةك بَيت، بدةين هَوشيارى زياتر بؤئةوةى لةهؤكارةكاندا وةك بةهاوآلتيان هاوآلتيان بؤنمونة باسكران ذينطة تَيكدانى لة دوربكةونةوة

وثاك راطرتنى .رؤذى ل��ةض��ةن��د ه���اوآلت���ى: لةدكتؤرة يةكَيك راب���وردوودا ثسثؤِرى ك��ة بةناوبانطةكان )د. ودةمارةكان مَيشك لة هةبوو يةَلدرم عةباس( لةشارى كةركوك بة نابينن بةزيان ئةمة تيرؤركرا،

بوارى ثزيشكى ؟.يةكَيك س���ام���ى: ئ�����ارى د. يةكَيك ك��ةوا لةهاوِرَيكانمان كة ضاالكةكانمان لةهةرة ب��وو لةم هةبوو زؤرى ضاالكيةكى يةكةم كة يةكَيكبوو ب���وارةدا،

بؤ س��ةن��ت��ةرى دروس��ت��ك��رد مَيشك نةشتةرطةرى ضارةسةرى وايكرد لةوشارةدا دةمارةكان و ثَيشبكةوَيت، زؤر ب��وارة ئ��ةو جاران ئةو بوارةنةبوو لةو شارةدا دةض��وون هاوآلتيان لةبةرئةوة توانى ئ��ةو ت��ر، ب��ؤ ش��ارةك��ان��ى دكتؤر ضةندين و ئامَيربَينَيت دروست و ثَيطةيى دةستى لةذَير زؤر زيانَيكى ئةمة بةِراستى بوو،

طةورةبوو.ه���اوآلت���ى: دك��ت��ؤر ي��ةَل��درم ماوةك لةشارى سلَيمانى درَيذةى ئايا خ��ؤي��دا، ثزيشكى ب��ةك��ارى ثةيوةنديةكانتان ضؤنبوو لةطةَليدا؟

د. ئارى سامى: ئةو جارى ثَيشوو تةهديدَيكى زؤريانكرد و وايانلَيكرد بؤماوةيةك جَيبهَيَلَيت ئةوشارة و سلَيمانى ل��ة ئَيمة ه��ات��ةالى طةياند شار بة زؤرى خزمةتَيكى دةكرد، باشى نةشتةرطةريةكى و لةشارةكاندا بآلوكردةوة ناوَيكى بؤالى شوَينةكانةوة لةهةموو و ئ��ةو حةزى ئ��ةوةب��وو دةه��ات��ن، وخزمةتةى ئيش ئ��ةو دةك���رد خؤى، بةشارةكةى بيكات دةيكرد شت لةهةموو وازي لةبةرئةوة مةترسية ئةو خستة وخؤى هَينا و طةِرايةوة بؤ ئةوَي وتوشى ئةو

كارةساتة بوو.هاوآلتى: بةثَيى ئةو زانياريانةى لةوة باس كةوتووة، ئَيمة دةستى بةهؤى يةَلدرم دةكرَيت كة دكتؤر ط��ةِران��ةوةى ئةمنيةوة ب��ارى ثَيخؤش نةبووة بؤ ئةوَى لةكؤتايى بةهؤى ب���ةآلم ،2008 س��اَل��ى لةاليةن ئاستةنطى دروستكردنى شارى دكتؤرةكانى لة بةشَيك ئةم كردنى دذايةتى و سلَيمانى

شارةى بةجَيهَيشت؟.د.ئ�������ارى س���ام���ى: ن��ةخ��َي��ر و بةخؤمان ئَيمة بةثَيضةوانةوة هاوِرَيكانمانةوة و ئةوانةى كة نزيك حةزدةكرد زؤرم��ان لَيى ب��وون هةتا نةِرواتةوة و بمَينَيتةوة لَيرة نايةينَي رةزامةنديت وتمان ئَيمة ئةيوت ئةو ب��ةآلم بطةِرَييتةوة، خزمةت بطةِرَيمةوة حةزدةكةم لةكةركوك. بكةم خؤم بةشارى ئَيمة بةهةمومانةوة كةسمان موافق

نةبووين بؤ طةِرانةوةى.

كاميان كارةكانت زووتر بؤ بةرَيدةكةن، ثياوان يان ذنان؟هةندَيك لةثياوان ثَييانباشة فةرمانبةري ئافرةت مامةَلةكانيان بؤ رَيكبخةن بة هؤي سيفةتي نةرمء نيانيانةوة

د.ئاري سامي، ثسثؤإى نةشتةرطةرى مَيشك و

دةمارةكان لةم ضاوثَيكةوتنةى هاوالتيدا باس لة نةخؤشي

شَيرثةنجة و جؤرةكاني دةكات، لةطةَل هؤكارةكانى

دروستبوون ء ضؤنَيتى ضارةسةركردني.

ئارى سامى حسَين، ثسثؤِرى نةشتةرطةرى مَيشك و دةمارةكان بؤ هاوآلتى:

ثةرةسةندنى نةخؤشي شَيرثةنجة لة كوردستان بة شَيوازَيكى مةترسيدارة

ك��ؤم�ةَل�طا

ثِرؤفايلئارى سامى حسَين

لةساَلى 1961 لةشارى سلَيمانى لةدايك بووة.كؤلَيذى ثزيشكى ساَلى 1984 لةبةغداد تةواوكردووة

لةساَلى 1994 لة بؤردى نةشتةرطةرى مَيشك ودةمارةكان دكتؤراي بةدةستهَيناوة.لةئَيستادا ثرؤفيسؤرى ياريدةدةرة لة كؤلَيذي ثزيشكى زانكؤى سلَيمانى.

Page 15: hawlati767

رةحمان عةلى

مرؤظى ل��ة ب��اس ك��ات��َي��ك ضاو مرؤظَيكى دةكةين، جوان رَيك باآليةكى و ج��وان برؤ و ئةمةش هةر بةرضاومان، دَيتة رووةوة، زؤر لة ثَيوةر دةبَيتة بةو جوانى بؤية زؤرجار مرؤظ دةضَيت، ه��ةَل��ةدا بة رَيكيية و لة مرؤظانةى ئةو زؤرج��ار يان جوانن مرؤظى جةستةوة رووى نَيو لة هةية ثايةيةكيان و ثلة بة هاوتةمةنةكانيان، و هاوإَي ئةو جار هةندَي ثَيضةوانةشةوة مرؤظانة تووشى كَيشة و ملمالنَى جوانيةوة، ئةو هؤى بة دةب��ن زؤر دووةم حاَلةتةى ئةم بةآلم ئَيمةدا، كؤمةَلطةى لة كةمترة دةبَيتة زؤرج���ار جوانية ئ��ةم مايةى خؤشطوزةرانى مرؤظةكان مرؤظة مةبةستم )بَيطومان جةستةوة(، رووى لة جوانةكانة بة تايبةت لة كضاندا، بؤية كضانى ئَيمةدا كؤمةَلطةى ل��ة ج��وان شانسي باشيان هةية و بةردةوام ضاويان لةسةرة، بةآلم ئةوةى من ثسثؤرَيكى وةك لَيرةدا دةمةوَى بكةم لةسةر قسةى كؤمةآليةتى نةك مرؤظةكانة خودى جوانى بؤية جةستة، رَيكى و جوانى ثَيمواية هةر كؤمةَلطةيةك طرنطى بة جوانى جةستةدا ئةوة بَيطومان تَينةطةيشتووة، خود جوانى لة هةر ئةم طرنطي دانة بووةتة هؤى جيابوونةوة رَيذةى بوونى زؤر لة خ��َي��زان ه��ةَل��وةش��ان��دن��ى و

كؤمةَلطةى ئَيمةدا .م��ةب��ةس��ت��م��ان ل��ة ج��وان��ى مرؤظانةى ئةو ئاية ضية؟ خود ترن بةختةوةر جوانة خوديان و جةستة ب��ة ئ��ةوان��ةى ي��ان بة طرنطيان و جوانن رووكةش جوانى خود نةداوة بةختةوةرن؟ تاكى و ئَيمة كؤمةَلطةى ئاية كام بة طرنطى ئَيمة كؤمةَلطةى ضةندين ئةمةو داوة؟ جوانى

سةرى لة دةكرَيت كة ثرسيار بارةوة لة قسةى و بووةستين ئةو زؤرن ضونكة ب��ك��ةي��ن، جوانى بة طرنطيان كةسانةى جةستةو رووكةش داوة و ئَيستا نةماوة، جوانية بةو باوةإيان بة باسةكةمان رةنطة جةوهةرى بطرَيتةوة ثياوان زؤر رَيذةيةكى ئةوان بَلَيين يان تةنها ضونكة زياتر طرنطى بة جوانى جةستةى

ئافرةت دةدةن.بة خ��ؤى مرؤظَيك هةموو لة خؤى رةنطة دةبينَيت، جوان بزانَيت، جوانتر بة كةس هةموو كَيشةية، ضونكة ئةمة راستيدا لة تَينةطةشتوون، جوانى ماناى لة بة ب��ةردةوام وادةك��ات ئةمةش خؤيان سةيرى خةَلكى ضاوى ئامادة خؤيان كاتَيك واتا بكةن، بير دةرةوة ضوونة بؤ دةك��ةن دةوروب���ةر كةسانى راى ل��ة دةكةنةوة نةك راى خؤيان، هةر جوانى بة خؤى ئةوةندة بؤية دةك��ات خةريك روخ��س��ارةوة جوانى خودى بير دةضَيت، رةنطة ئةوةى خؤى ببَيتة هؤى ئةمةش

لة هةموو كةس خؤشتربووَيت .بَلَيين ياخود مرؤظانةى ئةو بة طرنطى تةنها تاكانةى ئةو و دةدةن روخ��س��ار ج��وان��ى دةضَيتةوة بير خوديان جوانى لةطةأل ملمالنَيدان لة ب��ةردةوام ئةوةى بؤ بؤية خؤياندا، خودي ج��وان دةرك��ةوَي��ت ل��ة ض��اوى وةك ب��ةردةوام تردا تاكةكانى ئةمةش دةبينن، رؤَل ئةكتةرَيك بن كةسَيك ماَلةوة لة دةكات وا تر، كةسَيكى كاردا شوَينى لة و طشتيةكاندا شوَينة و بؤنة لة ه���اوإَي ل��ةط��ةأل و كةسَيكن و ت��ر كةسَيكى دؤس��ت��ان��دا و ئةمةش هةية، ترى كةسَيتيةكى ضةند واتا )ئيزدواجيةت( ماناى روويي دةطةيةنَيت، كة يةكَيكة لة

كَيشةكانى تاكى ئَيمة.لة بريتية خ��ود ج��وان��ى

يةك بةرامبةر، لة رَيزطرتن درؤ، لة دوركةوتنةوة روويى، شتى ئةنجامدانى لة حةزكردن سوودطةياندن و باش و جوان ضةندين و ئةمة بةرامبةر، بة ش��ت��ى ل���ةو ب���ارةي���ة ك���ة لة تاكدا هةَلسوكةوتى و ك��ردار ئةم بةمةرجَيك دةردةك��ةوَي��ت، تةنها نةك بَيت ناخةوة لة شتانة كؤمةَلطةدا لة كة بَيت ئةوة بؤ كةسَيكى بة و بكةن بؤ ئاماذةى

بة وات��ا ب��دةن، قةَلةم لة باشى بَيت تَيدا سفةتانةى ئةو رواَلةت ئةو ثَيضةوانةى ناخيشدا لة و

كردارانة بَيت .هةموو ب��ؤ خ��ود ج��وان��ى ثَيويستة، يةك وةك تاكةكان ثَيي بة تاكةكان هةموو ضونكة كؤمةآليةتيةكانيان وةزي��ف��ة بةمةش يةكترن، ت��ةواوك��ةرى

كؤمةَلطا بةختةوةر دةبَيت.جوانى سةر لة قسة كاتَيك

ئةوة مةبةستمان دةكةين خود و طرنط روخسار جوانى نيية ثَيضةوانةوة بة نيية، ثَيويست وةك روخ��س��اري��ش ج��وان��ى هةية، طرنطى خ��ود ج��وان��ى جوانى لة طرنطة ئ��ةوةى بةآلم هيض ئةوةية بوترَي روخساردا هةموو نيية، ناشرين مرؤظَيك كةموكوإى بَي مرؤظةكانيش روخسار بة طرنطيدان بؤية نين، مةرجَيك بة ثَيويستة، مرؤظ بؤ روخسار جوانى بة طرنطيدان هةموو و نةخؤشيةك نةبَيتة روخسار بة طرنطيدان لة كات بكرَيت، بةإَي بةرطدا و جل و هةَلسوكةوتَيكدا لةهةموو ضونكة دةبَيتة كرا تَيدا زيادةإةوى طةر زيان دةروون���ى نةخؤشيةكى

دةبةخشَيت .ئ��ةو م��رؤظ��ان��ةى زي���اد لة جوانى ب��ة طرنطى ثَيويست جوانى و دةدةن روخ��س��ار لة بةردةوام بيردةضَيت خوديان هةربؤية خود، لةطةأل ملمالنَيدان خؤيان ل��ة ش��ت��ةك��ان ئ���ةوان بة كؤمةَلطة و دةخةنةوة دور ناشرين شتة هةموو هؤكارى ئ��ةوان دةزان���ن، خراثةكان و نازانن خؤيان هؤكار و ئةنجامن، نةك خؤيانداية خودى لة كَيشة دةبنة ئةمانةش كؤمةَلطة، لة و تاكةكان نةطونجانى ه��ؤى دياردة ئةو هةموو زيادبوونى كؤمةآليةتيانةى كة بة كؤمةَلطةى طؤشةطيرى وةك نامؤية، ئَيمة و جيابوونةوة و خؤكوشتن و تر، ناشياوى دياردةى ضةندين رؤَل تاك ناكات ثَيويست بؤية كؤمةَلطةدا لة خؤى ئةركى و ئةكتةرَيك وةك و بيربضَيت ئةو رؤَل��ى كة ببينَيت رؤَلَيك لةبةر تةنها ئةمةش نةبَيت، رازيكردنى بةرامبةر، دةرخستنى ناخ و خودى راستةقينةى مرؤظ كةم كَيشةكان كؤمةَلطةدا لة

دةكاتةوة.

ئؤسكار موتةليب

الظ���ةى ت��ةم��ةن 31س���اَل، كةمالياتى دوكانَيكى خاوةنى لةيةكَيك ذن��ان��ة و ث��ي��اوان سلَيمانى شارى لةبازاإةكانى ئةو مانطة ضوار بؤماوةى كة لةئَيستادا دان���اوة، دوك��ان��ةى كة دةزانَيت دَلخؤش بة خؤى ب��ةإَي��وةدةب��ات، وا دوكانَيكى تةنها بة ك��ارة ئ��ةم كةثَيشتر

لةاليةن ثياوانةوة كراوة.»هيض وت بةهاوآلتى الظ��ة ل��ةط��ةَل نيية ج��ي��اوازي��ي��ةك��م من بطرة و ثياوةكان دوكاندارة دوكانةم ئةم باشترم، وانيش لة وتم دان��او خؤم بيرؤكةى بة هةتاكةى بةذَيرثةردةى عةيبة و نةكةين،بائةم كارة ئةم شةرمدا وخؤم ثَيبَيت كؤتايي يبةية عة

مةسرةفى ذيانى خؤم بكةم».ب���ةش���َي���ك ل����ة ك��ض��ان ه��اوش��ان��ى ث��ي��اوان دةض��ن��ة كاري ء قةرةباَلغةكان ب��ازاإة لةكاتَيكدا دةك��ةن، فرؤشياري ثَيشووتردا ساآلنى لة ئةمة بؤيان. بوو زةحمةت كارَيكى رَي���ذةى هَيشتا ه��ةرض��ةن��دة بازارةكاندا لة كضانةى ئ��ةو بوونةتة بةآلم كةمة، كاردةكةن سةردانيكردنى بؤ شوَينَيك

كإيارة كضةكان.س��اَل، 19 خاليد سةناريا كة كضانةى لةو ترة يةكَيكى ئامَيرى لةدوكانَيكى رؤذان��ة مؤسيقى و سيدى كاردةكات، ئةو كَيشةيةك هيض دوكاندارة كضة وةك كضانيش لةوةى نابينَيت

ثياوان دوكاندارى بكةن.باس دوك��ان��دارة كضة ئةو لةوةدةكات كة دوكانةكةى زياتر بةآلم تَيدةكةن رووى ك��وإان

لةطةل ئةوةيشدا نةبوونةتة كَيشة ئةمةيشى دوكاندارة ئةو بؤى، ثَيشكةوتنى ب��ؤ ط��ةإان��دةوة كؤمةَلطة »ئَيستا كؤمةَلطا ئاستى خةَلكيش و ثَيشكةوتووة باش تاإادةيةكى رؤشنبيرى

طةشةى كردووة».زؤر كضان وتى سةناريا دةكةن، دوكانةكةي سةردانى وةبيردَيتةوة ساتانةشى ئةو ك���ة ل���ةك���ات���ى س���ةردان���ى زؤر دوك��ان��ةك��ةى ب��ؤ كضان كاتَيك خ��ؤش��ب��ةخ��ت��دةب��وون، شَيوةية ب��ةو كضَيك دةبينن

دوكان بةإَيوةدةبات.ئةو كضة دوكاندارة بةروونى ضاوانييةوة لة خؤشبةختى بةإَيوةبردنى لةكاتى دةبينرا لةوةدةكرد باسى دوكانةكةى، كة كاتَيك لةطةأل كضة كإيارةكانى ئةوان مامةَلةوة كةوتؤتة تر خواستووة بةكارةكةى ئاواتيان حةزدةكةن كة ثَييانوتووة و

وةكو ئةو هةمان كاربكةن.بةوةدةكات ئاماذة سةناريا دةكةن ثشتطيريي كةماَلةوةى ب��ؤى، كَيشة ن��ةب��وون��ةت��ة ء هةروةها لةاليةن دوكاندارةكانى دراوسَيي و كإيارانةوة، تووشي

طرفت نةبووة. كضَيكى ه��ةم��وو ب���ةآلم بةبَي سةناريا وةكو دوكاندار بةرَيناكات، كارةكانى كَيشة لةاليةن دةَلَين هةندَيكيان بةَلكو بوون، كَيشة كوإانةوةتووشي

بةآلم ئةوان طوَييان ثَينةداوة.س��اَل، 21 غةريب، كانى لةسةر س��اَل��ة دوو م���اوةى كاردةكات كةماليات دوكانَيكى ئ��ةو س���ةردان���ى رؤذان����ة و كارةكانى و دةك��ات دوك��ان��ة ذيانى بذَيوى ئةو رادةثةإَينَيت.

ئ��ةوك��ارةوة لةإَيطةى خ��ؤى دابيندةكات.

زؤركات ئةو كة وتى كانى كإيارة ل��ة بةشَيك ل��ةالي��ةن بؤ ك��َي��ش��ةى ك���وإةك���ان���ةوة »كاتَيك وتى دروستدةكرَيت، لةدوكانةكة دةك��ةن، بَيزارمان كؤتايى و دةرةوة دةيانكةينة

دةهَينين». بةكَيشةكة ه��ةرض��ةن��دة ل��ةس��ةرةت��اوة ل��ةه��ةرَي��م��ى ك��وردس��ت��ان��دا ئافرةتانةوة لةاليةن كاركردن بةهؤى ب��وو ق��ورس كارَيكى و كةهةبووة دابونةريتةى ئةو قسةو بةر دةكةوتنة ئافرةتان

بةتايبةت كؤمةَلطة، ناإةزايى واي��ك��ردووة ئةمةش ث��ي��اوان، كاركردنى بؤ نةبَيت دةرفةتَيك

ذنان لة بازاإةكاندا.بةهؤى لةئَيستادا ب��ةآلم كؤمثانيا ن����اوةوةى هاتنة زياترى كرانةوةى و بيانيةكان لةئافرةتان؛ بةشَيك هةرَيم لة كةمة، رَيذةكةشيان هةرضةندة توانايةى ئةو توانيويانة بةآلم بذَيوى و نيشانبدةن خؤيان

خؤيان لةو رَيطةوة دابينبكةن.س��اَل، ح��ةب��ي��ب،31 عيماد م���اوةى 10س��اَل��ة دوك��ان��دارة طةنجة ئةو سلَيمانى، لةشارى

ئافرةتانيش ئاسايية بةاليةوة بكةن، دوك��ان��دارى ئ��ةو وةك عيماد ئاماذةى بةوةدا كةهةندَى وةكو كة هةية ثياو دوكاندارى و بيردةكةنةوة كؤن سااَلنى ئافرةت كة دةزان��ن بةعةيبةى

لةبازاإ كاربكات.ئافرةتان ئ��ةوةى بةهؤى ل��ةك��ؤن��ةوة ب��ة ك��ارى م��اَل��ةوة م��ن��داَل��ةوة ب��ةخ��َي��وك��ردن��ى و خ��ةري��ك��ب��وون ل��ةه��ةرَي��م��ى وايكردووة بؤية كوردستان، دةرةوة لةكارى بةشدارينةكةن هةستاون. كارة بةو ثياوان و طةورةبوونى لةطةَل لةئَيستادا

ذيانى ثَيشكةوتنى و شارةكاندا كة دةبينرَيت ئةوة مرؤظايةتى ثياوان شانبةشانى ئ��اف��رةت

لةدةرةوةى ماَل كاردةكةن.22س��اَل ع��ةب��دوَل��اَل ئاكؤ سلَيمانى،ئةو دانيشتووى شارى كة ئاسايية ب��ةالي��ةوة طةنجة ئافرةتان كاربكةن »من سةردانم كردوون و شتم كإيوة، الم زؤر ئيش خؤشم خوشكى ئاسايية بَيت بكات، ضونكة كض خؤى كض خؤى رَيزى بَيت لةهةرشوَينَيك

دةطرَيت».ه��ةن��دَي��ك ل���ةو ك��إي��ارة ئافرةتانةى كة سةردانى دوكاني

ئةوةى بةهؤى دةك��ةن ثياوان ئافرةت بةرامبةريان رةطةزى بةشَيوةيةكى ن��ات��وان نيية، خؤيان ثَيداويستيةكانى ئاسايى دوكانداري لةطةَل بةآلم بكإن،

ئافرةتدا ئةو كَيشةيةيان نيية.كة 24س��اَل، جةزا، هَيشوو دام��ةزراوةك��ان��ى لة لةيةكَيك حكومةتدا فةرمانبةرة، وتى »من وةك خؤم زؤر مورتاحم كاتَيك لة دوكانَيك شت دةكرم كة كضة جل بةتايبةت خؤمة، وةك و

وبةرط و كةماليات».بةثَيويستى ئافرةتة ئ��ةو شتومةكانةى ئ��ةو دةزان��َي��ت لةاليةن ئافرةتان بة تايبةتن ث��ي��اوان��ةوة ن��ةف��رؤش��ري��ن و ك��ض��ان ب��ةم ك���ارة ه��ةَل��س��ن، دةبَيت هؤكار ئةوة ثَيشيواية دةستنيشانكردنى باشتر بؤ ث��َي��داوي��س��ت��ي��ةك��ان ل��ةالي��ةن

كإيارةوة.ت��وَي��ذةرى خةليل ئ��اس��ؤ كارنةكردنى هؤكارى دةروونى ئةو بؤ ط��ةإان��دةوة ئافرةتانى كاركردنى ثَييواية كة نةريتةى كارَيكى ك��وإان��دا لةطةأل كض بةوةشدا ئ��ام��اذةى عةيبةية، هؤى دةبَيتة رَيطريكردن كة

دروستكردنى ترس وقةلةقى.ئاسؤ خةليل وتى »تائَيستاش لةضوونةدةرةوةى خَيزانةكان لةطةَل هةَلسوكةوتى و ئافرةت كوإدا دةترسن، بةباشى نازانن، واتة بةعةيبةى دةزانن كض لةطةَل

كوردا لة بازاردا ئيش بكات».هةر يا »ئ��اف��رةت وتيشى لَيكرا لةكارَيكدا رَيطريي كةسَيك لة رووى دةرونيةوة كاريطةريى بة هةست دةب��َي��ت، ب��ؤس��ةرى بؤية دةك��ات وت��رس قةلةقى

ئةمةش مةترسيةكى ترة».

هاوآلتي [email protected]

ذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21

جوانى خود بريتية

لة رَيزطرتن لة بةرامبةر، يةك روويى،

دوركةوتنةوة لة درؤ، حةزكردن لة ئةنجامدانى

شتى جوانء باشء سوودطةياندن بة

بةرامبةر

كؤمةآليةتىء الوان

كضان بةربةستةكانى بةردةم كاركردنيان دةشكيَننئةو كضانةى لة بازاِرةكاندا كاردةكةن، دةلََين بةهيض شَيوةيةك خؤيان لة فرؤشيارة ثياوةكان بة كةمتر نازانن

جـــوانى خـــود

Page 16: hawlati767

17 ريـكــالم ذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21 هاوآلتي

هةرَيمى كوردستان – عَيراقذمارة: 32717 سةرؤكايةتى ئةنجومةنى وةزيران

بةروار: 2011/9/15 وةزارةتى شارةوانىء طةشتءطوزار بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى/ ثالندانان

بانطةوازى ذمارة )75( ساَلى 2011ثةروةردة( ثشت بةختيارى )طةِرةكى دةكةوَيتة كة ثالندانان – سلَيمانى شارةوانيةكانى طشتى بةِرَيوةبةرايةتى بانطهَيشتى طشت كؤمثانيا تايبةتمةندو نوسينطة ئةندازياريةكان دةكان كة ئارةزووى بةشدارى كردنيان هةية بؤ ئةم كةمكردنةوة نهَينية كة بؤ )ئامادةكردنى ثرؤثؤزةَل بؤ هةردوو ثردى خدران قةمتةرانء بةرجؤطا( لةسنورى شارةوانى

)خدران( .طشتى بةِرَيوةبةرايةتى باسةردانى هةية كةمكردنةوةيةى ئةم بةشداريكردنى ئ��ارةزووى كؤمثانيايةك هةر

شارةوانيةكانى سلَيمانى – ثالندانان. بكات لةطةَل ثيشاندانى ناسنامةى تايبةت بة كؤمثانيا.• )يةك شةممة 2011/9/18( بةمةبةستى وةرطرتنى تةندةر بةرانبةر بة )5,000( ثَينج هةزار دينارى عَيراقى كة ناطةِرَيتةوة بؤ خاوةنةكةىء كرَيى بآلوكردنةوةى ئةم ئاطادارية دةكةوَيتة ئةستؤى ئةو كؤمثانيايةى كة تةندةرةكةى بؤ دةردةضَيت.

• دوا رؤذى فرؤشتنى تةندةر يةك شةممة 2011/10/2 تا كاتذمَير )12(ى نيوةِرؤ.• وةرطرتنةوةى تةندةر لةرؤذى ضوار شةممة 2011/10/5 تا كاذمَير )10:05( خولةكى سةرلةبةيانى دةبَيت وة هيض تةندةرَيك

لةدواى كاتى دياريكراو وةرناطيرَيتء سندوقى تةندةر دادةخرَيت.• رؤذى كردنةوةء ئاشكراكردنى تةندةر لة )ضوار شةممة 2011/10/5( كاتذمَير )11( ثانزةى سةرلةبةيانى دةبَيت.

• ثَيويستة كِريارى تةندةر نوسراوى نوَينةرايةتى ثَيبَيت لةكاتى وةرطرتنى تةندةردا.

مةرجةكانى بةشداريكردن:1- ثَيويستة ئةو كؤمثانيا و بةَلَيندةرانةى كة بةشدارى دةكةن ثلةى ثؤلَينكردنيان لة )1-9(بَيت. ثَيناسةى )يةكَيتى

بةَلَيندةرانى كوردستان(و ثَيناسةى ليذنةى تؤماركردنى )كؤمثانياكان(يان ثَيبَيت.2- دةبَيت كؤمثانيا ياخود بةَلَيندةر ثسثؤرى هةبَيت و تايبةتمةندبن لةبوارى ديزاينء جَيبةجَى كردنى )ثرؤذةى ئاماذةثَيكراو( ياخود )Join Venture( بكات لةطةَل كؤمثانيايةكى بيانى كة ثسثؤِربن لةبوارى ديزاينء جَيبةجَى

كردنى )ئةم ثرؤذةية(، وة ليستَيك بةناوى ثرؤذةى هاوشَيوةكان كة كؤمثانياكة جَيبةجَى ى كردبَيت ثَيشكةش بكات.3- ئةستؤ ثاكى باجى دةرامةت بهَينن كة ئاراستةى بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى – ثالندانان كرابَيت.

4- ئةو كؤمثانياء بةَلَيندةرانةى كة لةدةرةوةى هةرَيمن ثَيويستة ثشتطيرى تؤماركردنيان هةبَيت لةاليةن بةِرَيوبةرايةتى طشتى بازرطانى.

5- بِرى بارمتةى ياساى )2,500,000( دوو مليؤن ثَينج سةد هةزار دينار بة ضةكى ثةسةنكراو يان )خطاب ضمان( تةنيا لةبانكى حوكمى وةردةطيرَيتء دةبَيت لةكاتى طةِراندنةوةى تةندةر ئامادةبَيتء ئاِراستةى بةِرَيوةبةرايةتى طشتى

شارةوانيةكانى سلَيمانى كرابَيت بؤ ماوةى سىَ مانط بَيت.6- ثَيويستة بةَلَيندةر يان كؤمثانيا ئامادةى كردنةوةى تةندةربَيت يان نوَينةريان ديارى بكةن بؤ ئةم مةبةستة، بةآلم ئةطةر نوَينةريان ئامادةنةبوو، و تةندةرةكةى طشت مةرجةكانى ثَيشكةش كردنى تَيدابوو، ئةوا تةندةرةكة دةكرَيتةوة

بة ئاطادارى نوَينةرةكانى ترو خاوةن تةندةر ثابةند دةبَيت وةك ئةوةى خؤى ئامادةبووبَيت.7- ثَيويستة بةَلَيندةر زانيارى يةكانى لةدوو رةفدا ثَيشكةش بكات بةمشَيوةية:

أ-زةرفى يةكةم تةندةر بةتةواوى ثِربكاتةوةء نرخ بةذمارةء بةنوسين ثَيشكةش بكات بة بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى –ثالندانان.

ب-زةرفى دووةم تايبةتة بة )خطاب ضمان، كارى هاوشَيوة، تعريفى كؤمثانيا، ئامَيرةكانى كؤمثانيا، ستافى كؤمثانيا(8- مةرج نيية كةمترين نرخ ثةسةند بكرَيت.

طوَى ثشت تةندةرةكة هةريةكَيكيان بةنةبوونى تةواودةكات تر ئةوى هةريةكةيان سةرةوة بةَلطةنامانةى ئةم -9دةخرَيت.

10- ثَيشكةشكردنى تةندةر بؤ سكرتَيرى تةندةرةكان دةبَيت لةناو زةرفى داخراو دةبَيت و ثَيويستة مؤرى كؤمثانياء ناوى كؤمثانيا و ناوى ثرؤذةكةى لةسةر بَيت.

11- بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى – ثالندانان ئامادةية بؤ وةآلمدانةوةى هةر ثرسيار و تَيبينيةكى تةكنيكى بةشداربووانى كةمكردنةوةكة.

12- بةَلَيندةر لةسةريةتى خؤى راستةوخؤ جَيبةجَى ى بكات، ئةطةر ثَيضةوانةى ئةم راستية لةئايندةدا ئاشكرابوو بةثَيى )بةندى ضوار لةمةرجة طشتيةكانى بةَلَيندةرايةتى بؤ كاروبارى ئةندازيارى شارستانى( بةرثرس دةبَيت.

13- لةكاتى وردبينى كردنى تةندةرةكاندا بةهيض جؤرَيك بِرى جَيطيركراو لةاليةن خاوةن كار ونرخى جَيطيركراو لةاليةن بةَلَيندةرةوة يارى ثَي ناكرَيت )دةست كارى ناكرَيت( وةك خؤى دةمَينَيتةوة هةر هةَلةيةك روبدات لةئةنجامى

لَيكدانى بِرو ترخ ئةنجامةكة راست دةكرَيتةوة.14- نابَيت بةَلَيندةر ماوة ديارى بكات )لة تةندةردا ئاماذةى ثَيكراوة(.

ئةندازيار نوشيروان حمة كةريم

لَيثرسراوى بةشى ثالن دانانء بةدواداضوون

هةرَيمى كوردستان – عَيراقذمارة: 32183 سةرؤكايةتى ئةنجومةنى وةزيران

بةروار: 2011/9/13 وةزارةتى شارةوانىء طةشتءطوزار بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى/ ثالندانان

بانطةوازى ذمارة )72( ساَلى 2011ثةروةردة( ثشت بةختيارى )طةِرةكى دةكةوَيتة كة ثالندانان – سلَيمانى شارةوانيةكانى طشتى بةِرَيوةبةرايةتى بانطهَيشتى طشت كؤمثانياو بةَلَيندةرانى ناوخؤو بيانى دةكات كة ئارةزووى بةشدارى كردنيان هةية بؤ ئةم كةمكردنةوة

نهَينية كة بؤ ثرؤذةى )رَيطاسازى بؤ طةِرةكى سةنطاويةكان( لةسنورى شارةوانى )شؤِرش(.طشتى بةِرَيوةبةرايةتى باسةردانى هةية كةمكردنةوةيةى ئةم بةشداريكردنى ئ��ارةزووى كؤمثانيايةك هةر

شارةوانيةكانى سلَيمانى – ثالندانان. بكات لةطةَل ثيشاندانى ناسنامةى تايبةت بة كؤمثانيا.• )سَى شةممة 2011/9/13( بةمةبةستى وةرطرتنى تةندةر بةرانبةر بة )450,000( ضوار سةدو ثةنجا هةزار دينارى عَيراقى كة ناطةِرَيتةوة بؤ خاوةنةكةىء كرَيى بآلوكردنةوةى ئةم ئاطادارية دةكةوَيتة ئةستؤى ئةو كؤمثانيايةى كة تةندةرةكةى

بؤ دةردةضَيت.• دوا رؤذى فرؤشتنى تةندةر دوو شةممة 2011/9/26 تا كاتذمَير )12(ى نيوةِرؤ.

هيض وة دةبَيت سةرلةبةيانى خولةكى )10:05( كاذمَير تا 2011/9/28 شةممة ضوار لةرؤذى تةندةر وةرطرتنةوةى •تةندةرَيك لةدواى كاتى دياريكراو وةرناطيرَيتء سندوقى تةندةر دادةخرَيت.

• رؤذى كردنةوةء ئاشكراكردنى تةندةر لة )ضوار شةممة 2011/9/28( كاتذمَير )11( ثانزةى سةرلةبةيانى دةبَيت.• ثَيويستة كِريارى تةندةر نوسراوى نوَينةرايةتى ثَيبَيت لةكاتى وةرطرتنى تةندةردا.

مةرجةكانى بةشداريكردن:1- ثَيويستة ئةو كؤمثانيا و بةَلَيندةرانةى كة بةشدارى دةكةن ثلةى ثؤلَينكردنيان لة )1-3(بَيت. ثَيناسةى )يةكَيتى

بةَلَيندةرانى كوردستان(و ثَيناسةى ليذنةى تؤماركردنى )كؤمثانياكان(يان ثَيبَيت.2- دةبَيت كؤمثانيا ياخود بةَلَيندةر ثسثؤرى هةبَيت و تايبةتمةندبن لةبوارى ديزاينء جَيبةجَى كردنى )ثرؤذةى ئاماذةثَيكراو( ياخود )Join Venture( بكات لةطةَل كؤمثانيايةكى بيانى كة ثسثؤِربن لةبوارى ديزاينء جَيبةجَى

كردنى )ئةم ثرؤذةية(، وة ليستَيك بةناوى ثرؤذةى هاوشَيوةكان كة كؤمثانياكة جَيبةجَى ى كردبَيت ثَيشكةش بكات.3- ئةستؤ ثاكى باجى دةرامةت بهَينن كة ئاراستةى بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى – ثالندانان كرابَيت.

4- ئةو كؤمثانياء بةَلَيندةرانةى كة لةدةرةوةى هةرَيمن ثَيويستة ثشتطيرى تؤماركردنيان هةبَيت لةاليةن بةِرَيوبةرايةتى طشتى بازرطانى.

5- بِرى بارمتةى ياساى )75,000,000( حةفتاو ثَينج مليؤن دينار بة ضةكى ثةسةنكراو يان )خطاب ضمان( تةنيا لةبانكى حوكمى وةردةطيرَيتء دةبَيت لةكاتى طةِراندنةوةى تةندةر ئامادةبَيتء ئاِراستةى بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى

سلَيمانى كرابَيت بؤ ماوةى سىَ مانط بَيت.6- ثَيويستة بةَلَيندةر يان كؤمثانيا ئامادةى كردنةوةى تةندةربَيت يان نوَينةريان ديارى بكةن بؤ ئةم مةبةستة، بةآلم ئةطةر نوَينةريان ئامادةنةبوو، و تةندةرةكةى طشت مةرجةكانى ثَيشكةش كردنى تَيدابوو، ئةوا تةندةرةكة دةكرَيتةوة

بة ئاطادارى نوَينةرةكانى ترو خاوةن تةندةر ثابةند دةبَيت وةك ئةوةى خؤى ئامادةبووبَيت.7- ثَيويستة بةَلَيندةر زانيارى يةكانى لةدوو رةفدا ثَيشكةش بكات بةمشَيوةية:

أ-زةرفى يةكةم تةندةر بةتةواوى ثِربكاتةوةء نرخ بةذمارةء بةنوسين ثَيشكةش بكات بة بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى –ثالندانان.

ب-زةرفى دووةم تايبةتة بة )خطاب ضمان، كارى هاوشَيوة، تعريفى كؤمثانيا، ئامَيرةكانى كؤمثانيا، ستافى كؤمثانيا(8- مةرج نيية كةمترين نرخ ثةسةند بكرَيت.

طوَى ثشت تةندةرةكة هةريةكَيكيان بةنةبوونى تةواودةكات تر ئةوى هةريةكةيان سةرةوة بةَلطةنامانةى ئةم -9دةخرَيت.

10- ثَيشكةشكردنى تةندةر بؤ سكرتَيرى تةندةرةكان دةبَيت لةناو زةرفى داخراو دةبَيت و ثَيويستة مؤرى كؤمثانياء ناوى كؤمثانيا و ناوى ثرؤذةكةى لةسةر بَيت.

11- بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى – ثالندانان ئامادةية بؤ وةآلمدانةوةى هةر ثرسيار و تَيبينيةكى تةكنيكى بةشداربووانى كةمكردنةوةكة.

12- بةَلَيندةر لةسةريةتى خؤى راستةوخؤ جَيبةجَى ى بكات، ئةطةر ثَيضةوانةى ئةم راستية لةئايندةدا ئاشكرابوو بةثَيى )بةندى ضوار لةمةرجة طشتيةكانى بةَلَيندةرايةتى بؤ كاروبارى ئةندازيارى شارستانى( بةرثرس دةبَيت.

13- لةكاتى وردبينى كردنى تةندةرةكاندا بةهيض جؤرَيك بِرى جَيطيركراو لةاليةن خاوةن كار ونرخى جَيطيركراو لةاليةن بةَلَيندةرةوة يارى ثَي ناكرَيت )دةست كارى ناكرَيت( وةك خؤى دةمَينَيتةوة هةر هةَلةيةك روبدات لةئةنجامى

لَيكدانى بِرو ترخ ئةنجامةكة راست دةكرَيتةوة.14- نابَيت بةَلَيندةر ماوة ديارى بكات )لة تةندةردا ئاماذةى ثَيكراوة(.

15- ثَيويستة كؤمثانيا وَينةيةكى )كؤثى كراوى( دةرخستةى تةندةرى ثَيشكةش كراو بطةِرَينَيتةوة لةطةَل تةندةرةكةدا.ئةندازيار

نوشيروان حمة كةريملَيثرسراوى بةشى ثالن دانانء بةدواداضوون

هةرَيمى كوردستان – عَيراقذمارة: سةرؤكايةتى ئةنجومةنى وةزيران

بةروار:2011/9/19 وةزارةتى شارةوانىء طةشتءطوزار بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى/ ثالندانان

بانطةوازى ذمارة )76( ساَلى 2011ثةروةردة( ثشت بةختيارى )طةِرةكى دةكةوَيتة كة ثالندانان – سلَيمانى شارةوانيةكانى طشتى بةِرَيوةبةرايةتى بانطهَيشتى طشت كؤمثانياو بةَلَيندةرانى ناوخؤو بيانى دةكات كة ئارةزووى بةشدارى كردنيان هةية بؤ ئةم كةمكردنةوة

نهَينية كة بؤ )رَيطاسازىء ئاوةرؤ بؤ طةِرةكى هةورَى( لةسنورى شارةوانى )شكارتة( .طشتى بةِرَيوةبةرايةتى باسةردانى هةية كةمكردنةوةيةى ئةم بةشداريكردنى ئ��ارةزووى كؤمثانيايةك هةر

شارةوانيةكانى سلَيمانى – ثالندانان. بكات لةطةَل ثيشاندانى ناسنامةى تايبةت بة كؤمثانيا.كة عَيراقى دينارى هةزار ثانزة )15,000( بة بةرانبةر تةندةر وةرطرتنى بةمةبةستى )2011/9/19 شةممة )دوو •ناطةِرَيتةوة بؤ خاوةنةكةىء كرَيى بآلوكردنةوةى ئةم ئاطادارية دةكةوَيتة ئةستؤى ئةو كؤمثانيايةى كة تةندةرةكةى

بؤ دةردةضَيت.• دوا رؤذى فرؤشتنى تةندةر يةك شةممة 2011/10/2 تا كاتذمَير )12(ى نيوةِرؤ.

• وةرطرتنةوةى تةندةر لةرؤذى ضوار شةممة 2011/10/5 تا كاذمَير )10:05( خولةكى سةرلةبةيانى دةبَيت وة هيض تةندةرَيك لةدواى كاتى دياريكراو وةرناطيرَيتء سندوقى تةندةر دادةخرَيت.

• رؤذى كردنةوةء ئاشكراكردنى تةندةر لة )ضوار شةممة 2011/10/5( كاتذمَير )11( ثانزةى سةرلةبةيانى دةبَيت.• ثَيويستة كِريارى تةندةر نوسراوى نوَينةرايةتى ثَيبَيت لةكاتى وةرطرتنى تةندةردا.

مةرجةكانى بةشداريكردن:1- ثَيويستة ئةو كؤمثانيا و بةَلَيندةرانةى كة بةشدارى دةكةن ثلةى ثؤلَينكردنيان لة )1-7(بَيت. ثَيناسةى )يةكَيتى

بةَلَيندةرانى كوردستان(و ثَيناسةى ليذنةى تؤماركردنى )كؤمثانياكان(يان ثَيبَيت.2- دةبَيت كؤمثانيا ياخود بةَلَيندةر ثسثؤرى هةبَيت و تايبةتمةندبن لةبوارى ديزاينء جَيبةجَى كردنى )ثرؤذةى ئاماذةثَيكراو( ياخود )Join Venture( بكات لةطةَل كؤمثانيايةكى بيانى كة ثسثؤِربن لةبوارى ديزاينء جَيبةجَى

كردنى )ئةم ثرؤذةية(، وة ليستَيك بةناوى ثرؤذةى هاوشَيوةكان كة كؤمثانياكة جَيبةجَى ى كردبَيت ثَيشكةش بكات.3- ئةستؤ ثاكى باجى دةرامةت بهَينن كة ئاراستةى بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى – ثالندانان كرابَيت.

4- ئةو كؤمثانياء بةَلَيندةرانةى كة لةدةرةوةى هةرَيمن ثَيويستة ثشتطيرى تؤماركردنيان هةبَيت لةاليةن بةِرَيوبةرايةتى طشتى بازرطانى.

5- بِرى بارمتةى ياساى )20,000,000( بيست مليؤن دينار بة ضةكى ثةسةنكراو يان )خطاب ضمان( تةنيا لةبانكى حوكمى وةردةطيرَيتء دةبَيت لةكاتى طةِراندنةوةى تةندةر ئامادةبَيتء ئاِراستةى بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى

كرابَيت بؤ ماوةى سىَ مانط بَيت.6- ثَيويستة بةَلَيندةر يان كؤمثانيا ئامادةى كردنةوةى تةندةربَيت يان نوَينةريان ديارى بكةن بؤ ئةم مةبةستة، بةآلم ئةطةر نوَينةريان ئامادةنةبوو، و تةندةرةكةى طشت مةرجةكانى ثَيشكةش كردنى تَيدابوو، ئةوا تةندةرةكة دةكرَيتةوة

بة ئاطادارى نوَينةرةكانى ترو خاوةن تةندةر ثابةند دةبَيت وةك ئةوةى خؤى ئامادةبووبَيت.7- ثَيويستة بةَلَيندةر زانيارى يةكانى لةدوو رةفدا ثَيشكةش بكات بةمشَيوةية:

ثِربكاتةوةء نرخ بةذمارةء بةنوسين ثَيشكةش بكات بة بةِرَيوةبةرايةتى طشتى أ-زةرفى يةكةم تةندةر بةتةواوى شارةوانيةكانى سلَيمانى –ثالندانان.

ب-زةرفى دووةم تايبةتة بة )خطاب ضمان، كارى هاوشَيوة، تعريفى كؤمثانيا، ئامَيرةكانى كؤمثانيا، ستافى كؤمثانيا(8- مةرج نيية كةمترين نرخ ثةسةند بكرَيت.

طوَى ثشت تةندةرةكة هةريةكَيكيان بةنةبوونى تةواودةكات تر ئةوى هةريةكةيان سةرةوة بةَلطةنامانةى ئةم -9دةخرَيت.

10- ثَيشكةشكردنى تةندةر بؤ سكرتَيرى تةندةرةكان دةبَيت لةناو زةرفى داخراو دةبَيت و ثَيويستة مؤرى كؤمثانياء ناوى كؤمثانيا و ناوى ثرؤذةكةى لةسةر بَيت.

11- بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى – ثالندانان ئامادةية بؤ وةآلمدانةوةى هةر ثرسيار و تَيبينيةكى تةكنيكى بةشداربووانى كةمكردنةوةكة.

12- بةَلَيندةر لةسةريةتى خؤى راستةوخؤ جَيبةجَى ى بكات، ئةطةر ثَيضةوانةى ئةم راستية لةئايندةدا ئاشكرابوو بةثَيى )بةندى ضوار لةمةرجة طشتيةكانى بةَلَيندةرايةتى بؤ كاروبارى ئةندازيارى شارستانى( بةرثرس دةبَيت.

13- لةكاتى وردبينى كردنى تةندةرةكاندا بةهيض جؤرَيك بِرى جَيطيركراو لةاليةن خاوةن كار ونرخى جَيطيركراو لةاليةن بةَلَيندةرةوة يارى ثَي ناكرَيت )دةست كارى ناكرَيت( وةك خؤى دةمَينَيتةوة هةر هةَلةيةك روبدات لةئةنجامى

لَيكدانى بِرو ترخ ئةنجامةكة راست دةكرَيتةوة.14- نابَيت بةَلَيندةر ماوة ديارى بكات )لة تةندةردا ئاماذةى ثَيكراوة(.

15- ثَيويستة كؤمثانيا وَينةيةكى )كؤثى كراوى( دةرخستةى تةندةرى ثَيشكةش كراو بطةِرَينَيتةوة لةطةَل تةندةرةكةدا.ئةندازيار

نوشيروان حمة كةريملَيثرسراوى بةشى ثالن دانانء بةدواداضوون

هةرَيمى كوردستان – عَيراقذمارة: 32184 سةرؤكايةتى ئةنجومةنى وةزيران

بةروار: 2011/9/13 وةزارةتى شارةوانىء طةشتءطوزار بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى/ ثالندانان

بانطةوازى ذمارة )73( ساَلى 2011ثةروةردة( ثشت بةختيارى )طةِرةكى دةكةوَيتة كة ثالندانان – سلَيمانى شارةوانيةكانى طشتى بةِرَيوةبةرايةتى بانطهَيشتى طشت كؤمثانياو بةَلَيندةرانى ناوخؤو بيانى دةكات كة ئارةزووى بةشدارى كردنيان هةية بؤ ئةم كةمكردنةوة

نهَينية كة بؤ )دروستكردنى باخضةى نموونةيى( لةسنورى شارةوانى )ناَلثارَيز( .طشتى بةِرَيوةبةرايةتى باسةردانى هةية كةمكردنةوةيةى ئةم بةشداريكردنى ئ��ارةزووى كؤمثانيايةك هةر

شارةوانيةكانى سلَيمانى – ثالندانان. بكات لةطةَل ثيشاندانى ناسنامةى تايبةت بة كؤمثانيا.• )سَى شةممة 2011/9/13( بةمةبةستى وةرطرتنى تةندةر بةرانبةر بة )15,000( ثانزة هةزار دينارى عَيراقى كة ناطةِرَيتةوة بؤ خاوةنةكةىء كرَيى بآلوكردنةوةى ئةم ئاطادارية دةكةوَيتة ئةستؤى ئةو كؤمثانيايةى كة تةندةرةكةى بؤ دةردةضَيت.

• دوا رؤذى فرؤشتنى تةندةر دوو شةممة 2011/9/26 تا كاتذمَير )12(ى نيوةِرؤ.هيض وة دةبَيت سةرلةبةيانى خولةكى )10:05( كاذمَير تا 2011/9/28 شةممة ضوار لةرؤذى تةندةر وةرطرتنةوةى •

تةندةرَيك لةدواى كاتى دياريكراو وةرناطيرَيتء سندوقى تةندةر دادةخرَيت.• رؤذى كردنةوةء ئاشكراكردنى تةندةر لة )ضوار شةممة 2011/9/28( كاتذمَير )11( ثانزةى سةرلةبةيانى دةبَيت.

• ثَيويستة كِريارى تةندةر نوسراوى نوَينةرايةتى ثَيبَيت لةكاتى وةرطرتنى تةندةردا.مةرجةكانى بةشداريكردن:

1- ثَيويستة ئةو كؤمثانيا و بةَلَيندةرانةى كة بةشدارى دةكةن ثلةى ثؤلَينكردنيان لة )1-8(بَيت. ثَيناسةى )يةكَيتى بةَلَيندةرانى كوردستان(و ثَيناسةى ليذنةى تؤماركردنى )كؤمثانياكان(يان ثَيبَيت.

2- دةبَيت كؤمثانيا ياخود بةَلَيندةر ثسثؤرى هةبَيت و تايبةتمةندبن لةبوارى ديزاينء جَيبةجَى كردنى )ثرؤذةى ئاماذةثَيكراو( ياخود )Join Venture( بكات لةطةَل كؤمثانيايةكى بيانى كة ثسثؤِربن لةبوارى ديزاينء جَيبةجَى

كردنى )ئةم ثرؤذةية(، وة ليستَيك بةناوى ثرؤذةى هاوشَيوةكان كة كؤمثانياكة جَيبةجَى ى كردبَيت ثَيشكةش بكات.3- ئةستؤ ثاكى باجى دةرامةت بهَينن كة ئاراستةى بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى – ثالندانان كرابَيت.

4- ئةو كؤمثانياء بةَلَيندةرانةى كة لةدةرةوةى هةرَيمن ثَيويستة ثشتطيرى تؤماركردنيان هةبَيت لةاليةن بةِرَيوبةرايةتى طشتى بازرطانى.

5- بِرى بارمتةى ياساى )13,000,000( سيانزة مليؤن دينار بة ضةكى ثةسةنكراو يان )خطاب ضمان( تةنيا لةبانكى حوكمى وةردةطيرَيتء دةبَيت لةكاتى طةِراندنةوةى تةندةر ئامادةبَيتء ئاِراستةى بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى

سلَيمانى كرابَيت بؤ ماوةى سىَ مانط بَيت.6- ثَيويستة بةَلَيندةر يان كؤمثانيا ئامادةى كردنةوةى تةندةربَيت يان نوَينةريان ديارى بكةن بؤ ئةم مةبةستة، بةآلم ئةطةر نوَينةريان ئامادةنةبوو، و تةندةرةكةى طشت مةرجةكانى ثَيشكةش كردنى تَيدابوو، ئةوا تةندةرةكة دةكرَيتةوة

بة ئاطادارى نوَينةرةكانى ترو خاوةن تةندةر ثابةند دةبَيت وةك ئةوةى خؤى ئامادةبووبَيت.7- ثَيويستة بةَلَيندةر زانيارى يةكانى لةدوو رةفدا ثَيشكةش بكات بةمشَيوةية:

أ-زةرفى يةكةم تةندةر بةتةواوى ثِربكاتةوةء نرخ بةذمارةء بةنوسين ثَيشكةش بكات بة بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى –ثالندانان.

ب-زةرفى دووةم تايبةتة بة )خطاب ضمان، كارى هاوشَيوة، تعريفى كؤمثانيا، ئامَيرةكانى كؤمثانيا، ستافى كؤمثانيا(8- مةرج نيية كةمترين نرخ ثةسةند بكرَيت.

طوَى ثشت تةندةرةكة هةريةكَيكيان بةنةبوونى تةواودةكات تر ئةوى هةريةكةيان سةرةوة بةَلطةنامانةى ئةم -9دةخرَيت.

10- ثَيشكةشكردنى تةندةر بؤ سكرتَيرى تةندةرةكان دةبَيت لةناو زةرفى داخراو دةبَيت و ثَيويستة مؤرى كؤمثانياء ناوى كؤمثانيا و ناوى ثرؤذةكةى لةسةر بَيت.

11- بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى – ثالندانان ئامادةية بؤ وةآلمدانةوةى هةر ثرسيار و تَيبينيةكى تةكنيكى بةشداربووانى كةمكردنةوةكة.

12- بةَلَيندةر لةسةريةتى خؤى راستةوخؤ جَيبةجَى ى بكات، ئةطةر ثَيضةوانةى ئةم راستية لةئايندةدا ئاشكرابوو بةثَيى )بةندى ضوار لةمةرجة طشتيةكانى بةَلَيندةرايةتى بؤ كاروبارى ئةندازيارى شارستانى( بةرثرس دةبَيت.

13- لةكاتى وردبينى كردنى تةندةرةكاندا بةهيض جؤرَيك بِرى جَيطيركراو لةاليةن خاوةن كار ونرخى جَيطيركراو لةاليةن بةَلَيندةرةوة يارى ثَي ناكرَيت )دةست كارى ناكرَيت( وةك خؤى دةمَينَيتةوة هةر هةَلةيةك روبدات لةئةنجامى

لَيكدانى بِرو ترخ ئةنجامةكة راست دةكرَيتةوة.14- نابَيت بةَلَيندةر ماوة ديارى بكات )لة تةندةردا ئاماذةى ثَيكراوة(.

15- ثَيويستة كؤمثانيا وَينةيةكى )كؤثى كراوى( دةرخستةى تةندةرى ثَيشكةش كراو بطةِرَينَيتةوة لةطةَل تةندةرةكةدا.

ئةندازيار نوشيروان حمة كةريم

لَيثرسراوى بةشى ثالن دانانء بةدواداضوون

هةرَيمى كوردستان – عَيراقذمارة: 32283 سةرؤكايةتى ئةنجومةنى وةزيران

بةروار: 2011/9/13 وةزارةتى شارةوانىء طةشتءطوزار بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى/ ثالندانان

بانطةوازى ذمارة )74( ساَلى 2011ثةروةردة( ثشت بةختيارى )طةِرةكى دةكةوَيتة كة ثالندانان – سلَيمانى شارةوانيةكانى طشتى بةِرَيوةبةرايةتى بانطهَيشتى طشت كؤمثانياو بةَلَيندةرانى ناوخؤو بيانى دةكات كة ئارةزووى بةشدارى كردنيان هةية بؤ ئةم كةمكردنةوة

نهَينية كة بؤ ثرؤذةى )سياجى طؤِرستانى كونة سَى( لةسنورى شارةوانى )رانية(.طشتى بةِرَيوةبةرايةتى باسةردانى هةية كةمكردنةوةيةى ئةم بةشداريكردنى ئ��ارةزووى كؤمثانيايةك هةر

شارةوانيةكانى سلَيمانى – ثالندانان. بكات لةطةَل ثيشاندانى ناسنامةى تايبةت بة كؤمثانيا.• )سَى شةممة 2011/9/13( بةمةبةستى وةرطرتنى تةندةر بةرانبةر بة )15,000( ثانزة هةزار دينارى عَيراقى كة ناطةِرَيتةوة بؤ خاوةنةكةىء كرَيى بآلوكردنةوةى ئةم ئاطادارية دةكةوَيتة ئةستؤى ئةو كؤمثانيايةى كة تةندةرةكةى بؤ دةردةضَيت.

• دوا رؤذى فرؤشتنى تةندةر دوو شةممة 2011/9/26 تا كاتذمَير )12(ى نيوةِرؤ.هيض وة دةبَيت سةرلةبةيانى خولةكى )10:05( كاذمَير تا 2011/9/28 شةممة ضوار لةرؤذى تةندةر وةرطرتنةوةى •

تةندةرَيك لةدواى كاتى دياريكراو وةرناطيرَيتء سندوقى تةندةر دادةخرَيت.• رؤذى كردنةوةء ئاشكراكردنى تةندةر لة )ضوار شةممة 2011/9/28( كاتذمَير )11( ثانزةى سةرلةبةيانى دةبَيت.

• ثَيويستة كِريارى تةندةر نوسراوى نوَينةرايةتى ثَيبَيت لةكاتى وةرطرتنى تةندةردا.

مةرجةكانى بةشداريكردن:1- ثَيويستة ئةو كؤمثانيا و بةَلَيندةرانةى كة بةشدارى دةكةن ثلةى ثؤلَينكردنيان لة )1-8(بَيت. ثَيناسةى )يةكَيتى

بةَلَيندةرانى كوردستان(و ثَيناسةى ليذنةى تؤماركردنى )كؤمثانياكان(يان ثَيبَيت.2- دةبَيت كؤمثانيا ياخود بةَلَيندةر ثسثؤرى هةبَيت و تايبةتمةندبن لةبوارى ديزاينء جَيبةجَى كردنى )ثرؤذةى ئاماذةثَيكراو( ياخود )Join Venture( بكات لةطةَل كؤمثانيايةكى بيانى كة ثسثؤِربن لةبوارى ديزاينء جَيبةجَى

كردنى )ئةم ثرؤذةية(، وة ليستَيك بةناوى ثرؤذةى هاوشَيوةكان كة كؤمثانياكة جَيبةجَى ى كردبَيت ثَيشكةش بكات.3- ئةستؤ ثاكى باجى دةرامةت بهَينن كة ئاراستةى بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى – ثالندانان كرابَيت.

4- ئةو كؤمثانياء بةَلَيندةرانةى كة لةدةرةوةى هةرَيمن ثَيويستة ثشتطيرى تؤماركردنيان هةبَيت لةاليةن بةِرَيوبةرايةتى طشتى بازرطانى.

5- بِرى بارمتةى ياساى )8,000,000( هةشت مليؤن دينار بة ضةكى ثةسةنكراو يان )خطاب ضمان( تةنيا لةبانكى حوكمى وةردةطيرَيتء دةبَيت لةكاتى طةِراندنةوةى تةندةر ئامادةبَيتء ئاِراستةى بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى

كرابَيت بؤ ماوةى سىَ مانط بَيت.6- ثَيويستة بةَلَيندةر يان كؤمثانيا ئامادةى كردنةوةى تةندةربَيت يان نوَينةريان ديارى بكةن بؤ ئةم مةبةستة، بةآلم ئةطةر نوَينةريان ئامادةنةبوو، و تةندةرةكةى طشت مةرجةكانى ثَيشكةش كردنى تَيدابوو، ئةوا تةندةرةكة دةكرَيتةوة

بة ئاطادارى نوَينةرةكانى ترو خاوةن تةندةر ثابةند دةبَيت وةك ئةوةى خؤى ئامادةبووبَيت.7- ثَيويستة بةَلَيندةر زانيارى يةكانى لةدوو رةفدا ثَيشكةش بكات بةمشَيوةية:

ثِربكاتةوةء نرخ بةذمارةء بةنوسين ثَيشكةش بكات بة بةِرَيوةبةرايةتى طشتى أ-زةرفى يةكةم تةندةر بةتةواوى شارةوانيةكانى سلَيمانى –ثالندانان.

ب-زةرفى دووةم تايبةتة بة )خطاب ضمان، كارى هاوشَيوة، تعريفى كؤمثانيا، ئامَيرةكانى كؤمثانيا، ستافى كؤمثانيا(8- مةرج نيية كةمترين نرخ ثةسةند بكرَيت.

طوَى ثشت تةندةرةكة هةريةكَيكيان بةنةبوونى تةواودةكات تر ئةوى هةريةكةيان سةرةوة بةَلطةنامانةى ئةم -9دةخرَيت.

10- ثَيشكةشكردنى تةندةر بؤ سكرتَيرى تةندةرةكان دةبَيت لةناو زةرفى داخراو دةبَيت و ثَيويستة مؤرى كؤمثانياء ناوى كؤمثانيا و ناوى ثرؤذةكةى لةسةر بَيت.

11- بةِرَيوةبةرايةتى طشتى شارةوانيةكانى سلَيمانى – ثالندانان ئامادةية بؤ وةآلمدانةوةى هةر ثرسيار و تَيبينيةكى تةكنيكى بةشداربووانى كةمكردنةوةكة.

12- بةَلَيندةر لةسةريةتى خؤى راستةوخؤ جَيبةجَى ى بكات، ئةطةر ثَيضةوانةى ئةم راستية لةئايندةدا ئاشكرابوو بةثَيى )بةندى ضوار لةمةرجة طشتيةكانى بةَلَيندةرايةتى بؤ كاروبارى ئةندازيارى شارستانى( بةرثرس دةبَيت.

13- لةكاتى وردبينى كردنى تةندةرةكاندا بةهيض جؤرَيك بِرى جَيطيركراو لةاليةن خاوةن كار ونرخى جَيطيركراو لةاليةن بةَلَيندةرةوة يارى ثَي ناكرَيت )دةست كارى ناكرَيت( وةك خؤى دةمَينَيتةوة هةر هةَلةيةك روبدات لةئةنجامى

لَيكدانى بِرو ترخ ئةنجامةكة راست دةكرَيتةوة.14- نابَيت بةَلَيندةر ماوة ديارى بكات )لة تةندةردا ئاماذةى ثَيكراوة(.

ئةندازيار نوشيروان حمة كةريم

لَيثرسراوى بةشى ثالن دانانء بةدواداضوون

جين ئةمريكي بةناوبانطي رؤماننوسي ذنة لةاليةن لةتكراودا( لةت وآلتَيكي لة )ئةوين )جوانة بةناوي ثَيشمةرطةيةكة كضة راستةقينةي بةسةرهاتي كة نووسراوة، ساسؤن

عةسكةر(.دايكي جوانة ذنة كوردَيكي شاري سلَيمانييةو باوكيشي ثياوَيكي عةرةبي خةَلكي بةغداد بووة، بةهؤي بةناوبانطي ئةم رؤمانة كة باسي نةهامةتييةكاني خةَلكي كوردستان دةكات، دةبَيتة كورديةشةوة وةرطَيِرانة بةم وةرطَيِردراوة، زيندووي جيهان زماني 18 بؤ تائَيستا

19 زمان.

بآلوكراوةى نوآ

Page 17: hawlati767

ئا: هاوآلتى

ب�����ةه�����ةزاران ك��ارم��ةن��دى بإوانامةى كةخاوةنى تةندروستى درَي��ذةدان��ي��ان خواستى دبلؤمن بةخوَيندن هةية، بةآلم ساآلنة لةاليةن وةزارةتى خوَيندنى باآلوة تةنها ضةند

كورسيةكيان بؤ دابين دةكرَيت.رَي���ك���خ���راوى س��ةن��دي��ك��اى كارمةندانى تةندروستى )ياريدةدةرى نزيكةى ك��ةخ��اوةن��ى ثزيشكى( بةوتةى ئ��ةن��دام��ة، ه���ةزار بيست زؤريان فشارَيكى بةرثرسةكانيان خراوةتة ئةندامةكانيانةوة لةاليةن بةآلم بةخوَيندن، درَيذةدان بؤ سةر

نةيانتوانيوة بواريان بؤ برةخسَينن.يان تةندروستى كارمةندانى بةدةرضووانى ثزيشكى ياريدةدةرى كةخاوةنى دةوترَيت ثةيمانطاكان بإوانامةى دبلؤمن و لةنةخؤشخانة و بنكة تةندروستيةكاندا دةوام دةكةن.

تةندروستى، ك��ارم��ةن��دَي��ك��ى كورسى ساآلنة باسلةوةدةكات وةزارةت��ةك��ان هةموو بؤ خوَيندن بةآلم دةكرَيت، دابين لةزانكؤكان بَيبةشكراون كارمةندانى تةندروستى

لةدرَيذدان بةخوَيندن.كارمةندى محةمةد ياسين كارمةندى وتى«ئَيمةى تةندروستى، دةبَيت مردن رؤذى تا تةندروستى بةبإوانامةى دبلؤمةوة دةوام بكةين، نارةخسَيندرَيت بؤ بوارمان ضونكة بطةإَيينةوة بؤ خوَيندن و بإوانامةى

بةرزتر بةدةست بهَينين«.تةندروستيية، كارمةندى ئةو بةرانبةر دةردةبإَيت خؤى نيطةرانى خوَيندنيان ك��ورس��ى ك��ة ب���ةوةى تا ناكرَيت، دابين بؤ لةزانكؤكان بإوانامةى و خوَيندن بؤ بطةإَينةوة

بةرزتر بةدةست بهَينن.تامردن وتى«ناكرَيت ياسين دةوام ثزيشكى ياريدةدةرى وةكو ب��وارم��ان حةقواية بؤية بكةين، ثَيبدرَيت بؤ بةدةستهَينانى بإوانامةى

بةرزتر«.م��ح��ةم��ةد ع��ةب��دول��رةح��م��ان داوا تةندروستيية، ترى كارمةندَيكى دةك��ات تةندروستى ل��ةوةزارةت��ى بةإَيوةبةرايةتيةك هةر بؤ ساآلنة دابين خوَيندن كورسيةكى ضةند طةإانةوةيان بوارى بؤئةوةى بكات

بؤ خوَيندن ثَيبدرَيت.كارمةندانى «وةكو وتى محةمةد تةندروستى ئارةزووى بةدةستهَينانى بؤية هةية، بةرزترمان بإوانامةى

خوَيندن ك��ورس��ى دابينكردنى بوارى طةر خؤمانة... مافى بؤمان ثَيبدرَيت خوَيندن بؤ طةإانةوةمان بةبإوانامةى دةتوانين ئ��ةوك��ات

بةرزترةوة خزمةت بكةين«.ب��ةرث��رس��َي��ك��ى س��ةن��دي��ك��اى ك���ارم���ةن���دان���ى ت��ةن��دروس��ت��ى ك���ةرَي���ك���خ���راوةك���ةى خ��اوةن��ى ئةندامة، ه���ةزار بيست نزيكةى ئ���ام���اذةب���ةوةدةك���ات ل��ةالي��ةن فشارَيكى تةندروستيةوة كارمةندانى زؤريان خراوةتة سةر بؤ ثةيداكردنى

بوارى خوَيندن بؤيان.بةرثرسى محةمةد ئ��ةرك��ان

سةنديكاى طةرميانى نوسينطةى وتى ت��ةن��دروس��ت��ى، ك��ارم��ةن��دان��ى كارمةندانى ل��ة زؤر «بةشَيكى خراثى و طرانى بةهؤى تةندروستى رؤيشتوونةتة ئابووريةوة ب��ارى بةبإوانامةى ئَيستا بؤية ثةيمانطا، دبلؤم رازى نين و داوادةكةن بوارى

خوَيندنيان بؤ بإةخسَيندرَيت«.سةنديكاى ب��ةرث��رس��ةك��ةى ك���ارم���ةن���دان���ى ت��ةن��دروس��ت��ى، كارمةندى بةهةزاران باسيلةوةكرد بطةإَينةوة دةيانةوَيت تةندروستى بخوَينن، و ثةيمانطاكان و زانكؤ بؤ ضةند تةنها س��اآلن��ة لةكاتَيكدا

كارمةندان بؤ خوَيندن كورسيةكى تةرخان دةكرَيت.

لةهةوَلى «سةنديكا وتيشى ئةو بؤ رَيطةضارةداية دؤزينةوةى كَيشةية، دكتؤر بةرهةميش بةزارةكى ثةرستاريان كؤلَيذى ثَيداوين بةَلَينى بةخوَيندن درَي��ذة تا بكاتةوة بؤ

بدةن«.كارمةندانى داواكارى دةربارةى تةرخانكردنى ب��ؤ ت��ةن��دروس��ت��ى كورسى ساآلنة بؤيان و بوارثَيدانيان وةزيرى خوَيندن، بؤ طةإانةوة بؤ ئ��ام��اذةب��ةوةدةك��ات تةندروستى لةدةسةآلتى كورسى تةرخانكردنى

وةزارةتى خوَيندنى باآلداية.وةزيرى هةورامى تاهير دكتؤر ه��ةرَي��م، حكومةتى تةندروستى كورسى لةزانكؤكان «ساآَلنة وتى ت��ةرخ��ان��ك��راوة ب��ؤ خ��وَي��ن��دك��ارة

يةكةمينةكان«.ه��ةروةه��اوت��ى «ك��ارم��ةن��دى تةندروستى طةر نمرةى بةرزبووبَيت بدات، بةخوَيندن درَي��ذة دةتوانَيت ئ��َي��م��ةش ح��ةزدةك��ةي��ن س��اآلن��ة تةندروستى كارمةندانى بؤ كورسى ئةوة بةآَلم دابينبكرَيت، لةزانكؤكان خوَيندنى وةزارةت��ى لةدةسةآلتى

باآلداية«.

ث.ى.د.وةلى مةحمود حةمةد *

ناردنى و تواناسازيى ثِرؤسةى وآَلتانى بؤ ئةم كوردستانة كةسانى بوونى و دون��ي��ا ثَيشكةوتووى كةلتورى و باآل خوَيندنى ثةيوةندى باشة كارَيكى دونيا طةالنى لةطةَل ثِرؤسةية لةو تانة ناتوانَى كةس و يان بوو، باش نةبواية بَلَى و بدات سوودة، بَى و خراث ثِرؤسةيةكى و ميكانيزم لة ثِرؤسةكة ب��ةآلم وردةكارى ئةم كةموكوِريانةى هةية.

1- هيض ئامارَيكى ورد نةكراوة ثةيمانطاكانى و زانكؤ ت��ةواوى لة كامة بزانين ئ��ةوةى بؤ هةرَيم كامةيان و ثَيويستة زؤر ثسثؤِرى ناتوانين لَيرة شَيوةيةك بةهيض كام لة ياخود ب��دةي��ن. بِروانامة باش ذمارةيةكى ئَيمة ثسثؤِرى و بِروانامةية ئةو هةَلطرى خاوةن لةمةيان با هةية ثسثؤِريةمان ئةم رَيذةيةكي يان بنَيرين خةَلك كةمتر دةرةوة. ناردنة بؤ دابنرَيت كَيبِركَى ثَيويستى لةسةر وردى بة وات��ة زانياري ثسثؤِرييةكان طرنطى و

كؤنةكراوةتةوة.2-ل���ةم ث��ِرؤس��ةي��ة وةج��ب��ةى هةندَيك دارايى مامةَلةيةكى يةكةم وةجبةى ضونكة كراوة نةطونجاو

تةواوى ثارةى بةِرَيكران كة يةكةم ثَي طوذمة يةك بة خوَيندنةكةيان س��ةرض��اوةى )هةندَيك و دةدرا كة رادةط��ةي��ةن��ن واي زان��ي��ارى و زةوى و موَلك كةس هةندَيك ثارةية لةو بِرَيك بة كِريوة زاريان خؤمان ك��ردووة. سةفةريان ئينجا و وآلتة لةو حوكمِرانى ضؤنيةتى ئةم و دةزانين عاتفييةكان شتة هةرَيمة لةم نيية زيادة خؤ ثارةية بة دَلنياييةوة لة ثِرؤذةى تر و كارى تر طيراوةتةوة بؤ ئةم ثِرؤسة طرنطة خوانةخواستة ئةطةر بؤية دانراوة. نةبن س��ةرك��ةوت��وو كةسانة ئ��ةم يان بطةِرَينةوة و خوَيندنيان لة و ط���ةورة طرفتى ن��ةط��ةِرَي��ن��ةوة ناخؤش بؤ كةسوكاريان و خؤيان و حكومةت دروستدةكةن . هةتا ئَيستا خةَلك ناِراستة كة عورفَيك وةك و حكومةت ث��ارةى لةطةَل مامةَلة سولفة و خةرجى دةكات، دةيانةوَى

نةضنة ذَير بارى دانةوةى. كة تةكنيكى 3-ثةيمانطاكانى لَى دةِروا رَيذةيةكى كةمتر خةَلكيان ثِرؤسةية. لةم دةبَيت سوودمةند و هةندَيك بؤ مةرجَيك ثَيش هيض كةس دانانرَيت لة كاتى طةِرانةوةيان لةم دي���ارى ك���راو( )م��اوةي��ةك��ى بكةن. خ��زم��ةت ثةيمانطايانة

بيركردنةوةى و خؤشمان سروشت خةَلكى خؤمان دةزانين تا دوو كةس ثةيمانطاكان لة بضن دةكةين رازى )10( بكةن خزمةت و بن مامؤستا كةس داوات لَى دةكا كة ئاسانكاريى بؤ بكةيت و هةرضؤنَيك بَيت بخرَيتة ضةند تا ئةمةش بؤية زانكؤكانةوة. كاريطةرى زةقى بة داهاتوو ساَلى و زانستى ئاستى لةسةر دةبَيت

)staff( ى ثةيمانطاكان. زؤر رَي��ذة بةم ناردنة 4-ئ��ةم بة كورتة ماوة بةم لةبةرضاوة و تايبةتى بؤ خوَيندنى دكتؤرا و دانانى بة رَيذةيةكى تازةكان )بةشى زانكؤ خراثي كاريطةرى دوو بةرضاو(. داهاتوو ساَلةى )5-4( لة دةب��َي ذم��ارةى كةمبوونةوةي لةاليةك ت��ازةك��ان زان��ك��ؤ مامؤستايانى يان كة ب��ةرض��او شَيوةيةكى بة زؤر زانكؤيانة لةم خوَيندن ئاستى بةش هةندَيك دةبَى يان دادةبةزَى ثَيشبينى )من دابخرَيت كؤلَيذ و دابخرَيت(. بةش ضةندين دةك��ةم كةم خوَيندكار يان ذمارةيةكى زؤر وةربطيرَين ئةمةش كاريطةري خراثي دةبَيت. سةرةِراي ئةم كاريطةرييةش مامؤستايان ذمارةى بوونى بةكةم خوَيندني داخستنى نيمضة و طةورة زياني زانكؤيانة لةم باآلش

)activity( زانستى بةتوَيذينةوةى زانستى وسومعةى مامؤستايان ى

زانكؤكان دةطةيةنَيت. كة خةَلكةى ل��ةو بةشَيك -5نين كورد هةر دةرض��ووة ناويان بارى لةبةر عةرةبن برايانى بةَلكو دامةزراون تازةكان زانكؤ لة ئةمنى و لة بودجةى كوردستان ثارةيان بؤ نين. موَلك تاسةر و دةكرَيت خةرج ثِرؤسةى و ثِرؤسةكة دةكرا بؤية تةوةر هةردوو لةسةر تواناسازيى

كارى بكردابوواية. بة دةرةوة ي��ةك��ةم:-ن��اردن��ة خاَلةى )5( ئ��ةم رةض��اوك��ردن��ى

سةرةوة. ثارةية ل��ةم دووةم:-ب��ةش��َي��ك و مامؤستايان بةهَيزكردنى بؤ و زانكؤ لة باآل و خوَيندنى خوَيندن ثةيمانطاكانى كوردستان دانرابوواية

بة :- 1-داب��ي��ن��ك��ردن��ى س��ةرج��ةم ثةيمانطاكان و زانكؤ ثَيويستى تاقيطة و ئامَير و كةلوثةل ل��ة زان��س��ت��ى..ه��ت��د. س���ةرض���اوةى و كةموكوِريةكان دةزانين هةموومان

ضةندة زؤرن. مامؤستاى ضةندين 2-هاندانى زانكؤكانى و ئ��ةوروث��ى و بيانى هاتنيان بؤ دةوروبةرمان و دونيا

ب��ؤ زان��ك��ؤك��ان��ى ك��وردس��ت��ان و سةرثةرشتيكردنى وانةو وتنةوةى لةطةَل هاوبةشى بة باآل خوَيندنى دوو ك��ة خ��ؤم��ان مامؤستايانى لةاليةك دةب��وو طرنطى س��وودى سوودمةند خؤشمان مامؤستايانى دةب����وون ل��ةالي��ةك��ى ت��ر ث���ارة و خؤمان نَيوخؤى لة ثوولةكةش طةِرانةوةى دواى و خةرجدةكرا بيانيةكان مامؤستايانمان لةسةر ئةم اليةنانة بةردةوام دةبوون. واتة لَيرة ثضِران و ئةنجامدةدرا فَيربوونةكة

رووى نةدةدا. تةرخان ثارةية لةم 3-بةشَيك مامؤستايانى ب��ؤ ب��ك��راب��وواي��ة ئةزموونةكان كةم و ثةيمانطاكان و دةزط��ا و زانكؤ بؤ ناردنيان بؤ ثةيمانطا ثَيشكةوتووةكان بؤ ماوةى بينينى بؤ ثوخت و كةم و كورت بابةتى هةندَيك لة تايبةت خولى و توانا ئاستى بةمةش تايبةت. دةبؤوة. بةرز ثةيمانطاكان تةكنيكى كة بة راستى ئَيستا هةموو ضاوةكان زانكؤكانة بؤ طرنطييةكان هةموو زؤربةى داهاتوو ساَلى ضةند لة و زانكؤى دةرض��ووى دةبَيتة خةَلك ثةيمانطاى دةرض��ووى يان بَيكار،

بَيتوانا و دابِراو لة تةكنيكى نوَي.* ثةيمانطاى تةكنيكى كؤية

هاوآلتيذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21 [email protected] ثةروةردةو خويَندنطرفتى خوَيندن بؤ كارمةندانى تةندروستى دَيتة ثَيش

»بةشَيك لةكارمةندان كاتى خؤى بةهؤى خراثى بارى ئابوورييةوة رؤيشتوونةتة ثةيمانطا، بؤية ئَيستا بةبأوانامةى دبلؤم رازى نين«

ثأؤسةى تواناسازىء ضةند سةرنجَيك

بــــؤردي ســثــي

وةزارةتى ثةروةردةو

بِروانامةى دبلؤم و شتى تر

ساَلح حسةين ميروةيس

كراوة ث��ةروةردةى كؤلَيذى هةبوونى لةهةرَيمى نةبوونى و عَيراق ثارَيزطاكانى لة سةرةنجة، و ثرسيار جَيطةى كوردستاندا ثةيمانطاكانى داخستنى دواى بةتايبةت و خوَيندن ثرؤطرامى طؤإينى مامؤستايان، الدانى بةإَيوةبةرانى خاوةن بِروانامةى دبلؤم بَيبةشكردنيان و بةإَيوةبةرى لةثؤستى خاوةن ببنة لةئايندةدا بتوانن كة ل��ةوةى هيض ثؤستَيكى ثةروةردةيى، ئةمة و كؤمةَلى كؤلَيذى كردنةوةى بيرؤكةى تر، هؤكارى حكومةتى ل��ةالي��ةن ك��راوة ث����ةروةردةى لةشارةكانى ث��ةوةردة وةزارةت��ى و هةرَيم ثَيويست، و طرنط كارَيكى ببَيتة كوردستاندا كؤلَيذى ك��ردن��ةوةى لةرَيطةى ت��اوةك��و بؤ بِرةخسينرَيت ب��وارَي��ك ث���ةروةردةوة بِروانامةى خاوةن مامؤستايانى سةرجةم و طةنج مامؤستايانى بةتايبةت دبلؤم حةزَيكى و بةهرة كة مامؤستايانةى ئةو و بةخوَيندن درَي��ذةدان بؤ تَيداية زؤريان و بةكالؤريؤس بِروانامةى بةدةستهَينانى

ماستةر و دكتؤرا.بِروانامةكةنيانةوة بةهؤى بةداخةوة ثؤستة و ثلة بةو طةيشتن مافى زؤرج��ار و ثَيطةياندن بؤ هةروةها لةدةستدةدةن، بةشَيوةيةكى مامؤستايان راهَينانةوةى و زانيارى بةدةستهَينانى بؤ و زاستيانة نوَييةكانى بةشَيوازة تابيةت ثسثؤإى وانةوتنةوةى نوَى كة بطونجَيت و هاوتا بَيت لةثرؤطرامى كة طؤِرانكاريانةى ئةو لةطةَل حكومةتى ئةركى كةواتة كراون، خويندندا ترى شارةكانى وةكو كوردستانة هةرَيمى لةكردنةوةى)كؤلَيذى ثةروةردةى بير عَيراق

كراوة( بكاتةوة لةبةر هةندَى هؤكار وةك:و مامؤستايان راهينانةوةى بؤ �1 وانةوتنةوة تازةى بةشَيوازى ئاشناكردنيان بةتايبةت ئةو شَيوازةى كة لةطةَل ثرؤطرامى

تازة خوَيندندا كارى ثَيبكرَيت. 2� دةبواية حكومةتى هةرَيم وةك ضؤن بةرنامةى هةبووة بؤ طؤإينى ثرؤطرامةكانى خوَيندن لةرَيطةى سازدانى خول و سيمينار، و ضارةسةركردن بؤ و طرنطتر لةمةش مةعريفى و زانستى ئاستى بةرزكردنةوةى مامؤستايانى سةرةتايى و هاوسةنط كردن و نوَيى خوَيندن، ثرؤطرامى لةطةَل طونجانديان كردنةوةى لة بير هةرَيم حكومةتى دةبَيت بؤ بكاتةوة ) كراوة ث��ةوةردةى كؤلَيذى (

مامؤستايانى خاوةن بِروانامةى دبلؤم . 3� خاَلَيكى تر دةبَيت حكومةتى هةرَيم و وةزارةتى ثةروةردة باش بزانَيت كة بةهؤى بةخاوةن ث��ةروةردة وةزارةت��ى طرنطيدانى داخستنى و بةكالؤريؤس ب��ِروان��ام��ةى لةهةرَيمى مامؤستايان ثةيمانطاكانى دةرحةق بوو ناعةدالةتيةك كوردستاندا

بةمامؤستايانى سةرةتايى كرا . لَيرةدا من وةك مامؤستايةكى سةرةتايى جياوازى و ناعةدالةتى ئ��ةم دةث��رس��م سةرةتايى بةمامؤستايانى بةرامبةر كردنة هةنطاوَيك و فةلسةفة ض ئةمة ئاخر بؤ؟ كة ث��ةروةردةي��ى ضاكسازى ب��ةرةو بوو حكومةتى هةرَيم ثيادةى كرد كة لةرَيطةى بةإَيوةبةرةكانى سةرجةم بِريارَيكةوة و دورخ��س��ت��ةوة س��ةرةت��اي��ي��ان قؤناغى بِروانامةى لةجَيطةيان مامؤستايانى خاوةن لةبةرضاوطرتنى بةبَى دانا، بةكالؤريؤسيان بةإَيوةبةرة ئيدارى ئةزمونى و خزمةت حيسابكردنى بةبَى هةروةها كؤنانةكان، ئةم نَيطةتيظانةى خراثى كاريطةرى بؤ ورد دةروون��ى بارى لةسةر مامةَلةية جؤرة ئةركى كةواتة سةرةتايى، مامؤستايانى ثةلة كة ثةوةردةية وةزارةت��ى و حكومةت ك��راوة( كؤليذى ( ك��ردن��ةوةى لة بكات كؤتايى و سةرةتايى مامؤستايانى بؤ فةرامؤشكردنةى و ثةروَيزخستن ب��ةو ضونكة بهَينَيت، سةرةتايى مامؤستايانى مامؤستايانى لةبةرئةوةى هةر ناكرَيت نيية بةكالؤريؤس بِرونامةكةيان سةرةتايى ئيتر مةحروم بكرَين لةوةى ببنة خاوةن هيض بةإَيوةبةر، وةك ثةروةردةيى ثؤستَيكى و طشتى ب��ةإَي��وةب��ةرى سةرثةرشتيار، ثةروةردةيى ثلةيةكى و ثؤست هةر ياخود ثيمانخؤشة هةموواليةكمان دي��ارة ت��ر، وةزارةت���ى و حكومةت ثشتيوانى و كة هةنطاوَيك هةر بؤ دةكةين ث��ةروةردة دةيطرَيتةبةر طؤِرانكاريى و ضاكسازى بؤ ثَيشنيارى لةكؤتايشدا ثةوةردةدا، لةبوارى جياوازيى ئةو نةهَيشتنى بؤ دةكةم ئةوة بةمامؤستايانى دةرح��ةق ناعةدالةتيةى و و هةرَيم حكومةتى ك��راوة، سةرةتايى عَيراق حكومةتى وةك ثةروةردة وةزارةتى كؤلَيذى كوردستاندا) شارةكانى لةناوةندى

ثةروةردةى كراوة ( بكاتةوة.

فؤتؤ: ثةذار محةمةد

Page 18: hawlati767

ونبوون:

خ��ؤراك كؤبونَيكى *رشيد )مجيد ب��ةن��اوى هةركةس ونبووة، عارف( ثةيوةندى دؤزي��ي��ةوة ذم��ارةي��ةوة: ب��ةم بكات

07703518980زان��ك��ؤى ب��اج��َي��ك��ى *س��ل��َي��م��ان��ى ك��ؤل��َي��ذى كارطَيرىء ئابوورى بةشى )ئاكؤ بةناوى ذمَيريارى ونبووة، عارف( مستةفا ه��ةرك��ةس دؤزي��ي��ةوة بةم بكات ث��ةي��وةن��دى ذمارةيةوة: 07702155618

رَيكخستنى ثَيناسَيكى *نيشتمانى يةكتَيتى 14 كؤميتةى كوردستان ئةلياس )حامد بةناوى ح��وس��َي��ن( ون���ب���ووة، ه��ةرك��ةس دؤزي��ي��ةوة بةم بكات ث��ةي��وةن��دى ذمارةيةوة: 07707649782

19هاوآلتي جــؤراوجــؤر ذمارة )767( ضوارشةممة 2011/9/21

خاوةني ئيمتيازتاريق فاتيح

[email protected]

سةرنووسةركةمال رةئوف

[email protected]

جيَطري سةرنووسةر كاذاو جةمال

[email protected]

ناونيشان: سلَيماني شةقامي سالم نزيك باخي طشتي

تةلةفؤن: 3207607 - 3209647

هةولَير: دووإيانى سةيداواتةلةفؤن: 07504703919

هاوآلتينوسينطةى نوَيكار

بؤ كإينء فرؤشتنى خانوو سلَيمانى لةشارى زةوى زَيِرينؤكء لةطةإةكةكانى ق��ةرةت��ؤغ��ان ض��وارب��اخء وة عةباس شَيخ وَلوبةو هةر شوَينَيكى ترى شارى سلَيمانى ء دةوروبةرى وة

زةوى دؤنمء باخ.داشكاندنى كإَيى نوسينطة

بةرَيذةى لة %50سلَيمانى ن��اون��ي��ش��ان: وَل��وب��ة ط���ةرةك���ى –بةنزينخانةى ث��ش��ت ش�����ارةزوورو ئ��ةزم��ةر

ذم�������ارة م���ؤب���اي���ل: 07701587283

o2 ثَيشانطاى

تةنها ب��ةك��إي��ن��ى كة ئ���ام���َي���رَي���ك، بةستنء دابينكردنء سالََى ي��ةك طرةنتى ئَيمةية، ئةستؤى لة ث���اش���ةإؤذى خ��ؤتء لة خ���َي���زان���ةك���ةت بثارَيزةو نةخؤشى ثلة س��ازط��ارى ئ��اوى

يةكيان بؤ دابين بكة.زياتر زانياريى بؤ بة: بكة ثةيوةندى

يان 0770148674807501507612

ي��اخ��ود ل��ة رَي��ط��ةى ئيمةيَلى:

[email protected]سلَيمانى ناونيشان: - ت��ازة زةرطةتةى -دواناوةندى بةرامبةر

يةكَيتى كضان

@õb üØH & Mòìóîa‹Ø@ôäbáŽïÝ@óÜ@õ‡îí@õ@@

@×a‹Žï÷@ì@çbn†ŠíØ@óÜ@Šbu@µàóØóî@üi@@

@õ‡îí@ôäbmò‹Ðb÷@ô Šói@ì@Þu@õóØŠbàH & M@òìóîa‹Ø@ôäbáŽïÝ@óÜN@@

çb“ïäìbä@M@@ôäbáŽïÝ–õŠóÜó @‡äòŠMŽßb‚ìò‹ó‚@õ†‹q@ÚŽîäM@ãóØóî@ôàüéäN@@

@óÜ@@熋؊bØ@ômbØ10bm@ôäbîóióÜ@Šó@õ@11ìó’@õ@@

Mobile: 07708182222                     mail: [email protected]  

Facebook‐ http://www.facebook.com/pages/HM‐SUL/221500267864093 

ئامانجمان ئاسانرتكردنى ذيانى هاوآلتيانء يارمةتيدانى تاكةكةسة )بؤ ماوةيةك بىَ بةرانبةرة( [email protected] :بؤ ثةيوةندي كردن

نوءسينطةي هةوليَرو دهؤك 07504703919 نوءسينطةي سليَمانيء كةركوكء طةرميان 07708678400

نووسينطةى جانآفرؤشتنى كإينء بؤ دؤنم، زةوىء خانوو ل���ة ن��اوض��ةك��ان��ى قةرةتؤغانء قإطةو دةورووب�����������ةرى، بؤ ت��ةواو كارئاسانى هاوآلتييانء بة نرخَيكى

طونجاو.متمانةى بةدةستهَينانى

ئَيوة ئامانجى ئَيمةية

ناونيشان: سلَيمانى - نزيك شةقامى عةربةت

- لةناو ثرؤذةى طوَلى شار - ثشت شوقةكانى

يةكطرتوو.بؤ ثةيوةندى كردن:

07701494242يان

07501195235خاوةنى: رَيبوار فةريق

سَيوسَينانى

كؤمثيوتةري سؤز

بؤ فؤإمات و دابةزاندني ضاككردني ثرؤطرام- فرؤشتني كؤمثيوتةر كؤمثيوتةرو ثارضةي

بةرنامةي كؤمثيوتةرسلَيماني- ناونيشان:

م��ةول��ةوي- شةقامي بازاإي سؤز- نهؤمي سَي

ذ.م: 07701490024

ثيتزاى ميالنبةتامترين ثيتزا بةهةموو جؤرةكانيةوة

ناونيشان/ شةقامى مةولةوى – بازاِرى كةنار ذ.م: 0770195197312 كاتذمَير خزمةتى بةردةوام

لة 9 بةيانييةوة تا 9 شةو

ثَيشانطاى ئاشتى)سفر ن��وآ ك��ؤرى ئؤتؤمبَيلى بؤ جؤرةكانييةوةء بةهةموو كيلؤمةتر(

بةنرخَيكى زؤر طونجاوتر لة بازاإ،جؤرةكانى )كيا ئؤثتيما، كيا سثؤرتاج،

كيا سؤرينتؤ، كيا سيراتؤ، هؤنداى ئيلنترا، هؤنداى ئَيكسنت، شؤفرلَيتى ئؤثترا ئَيَل ئَيس( بؤ شارى سلَيمانىء دةوروبةرى

بؤ زانيارى زياتر: 07480117147

بةرطدرووى باهير

بؤ دوورينى هةموو جؤرة جلوبةرطَيكى ثياوان )جلى كراس( ثانتؤألء كوردىء تر مؤدَيلَيكى هةر يان

لةسةر ئارةزووى خؤتان. - سلَيمانى ناونيشان:

بازاإى مورادذ.م: 07701929744

وةستا باهير

وةستاى كارئيتاَلى، توركىء كةوانتةرَيكى بؤ دروستكردنى هةموو جؤرة ئامادةين كةوانتةر: وةستاى بةتازةترينء جوانترين كةرةستةى سةردةمء بةنرخَيكى كةمتر لة بازاإو ديزاينكردنى بة

كؤمثيوتةر.وةستا ئاسؤ، ذ. مؤبايل: 07701997876

وةزارةتى دادبةِرَيوةبةرايةتى طشتى فةرمانطةكانى داد رَيكةوت: 2011/9/20

فةرمانطةى دادنووسى سلَيمانى/1ئاطادارى

هاوآلتى )عبداهلل جيهان فقى احمد( خاوةنى كؤمثانياى )عبدالخالق محمد على تايبةت كةرتى كارطةكانى نوسراوى بةثَيى بلؤك( دروستكردنى بؤ احمد ذمارة )4634( لةبةروارى )2011/9/18( داوا دةكات كةناوى ثرؤذةى لة )كؤمثانياى فقى جيهان عبداهلل )كارطةى بؤ بطؤِرَيت بلؤك( دروستكردنى بؤ عبدالخالق احمد بؤ دروستكردنى بلؤك( رةزامةندى اليةنة ثةيوةنديدارةكانى وةرطرتووة لةدواى با ثرؤذةية ئةم ناوى لةطؤِرينى هةية الرى اليةنَيك هةركةسَيكء دةرضووى ئةم رؤذنامةية لةماوةى )15( رؤذدا ثةيوةندى بكات بةم فةرمانطةيةوة

بةثَيضةوانةوة ناضاردةبين ناوى ثرؤذةكةى بؤ بطؤِرين.دادنوسى يةكةمى سلَيمانى

شؤخان عباس عوسمان

سوثاسنامة

خوالَيخؤشبوو بنةماَلةى بةناوى )ليلى حمةتوفيق اورحمان( سوثاسى خؤمان ئاِراستةى هةموو ئةو اليةنء كةسايةتيء هاوِرَيء دؤستء خزمانة مةراسيمى بةشدارى كة دةكةين ثرسةكةيان س��ث��اردنء بةخاك نموونةيان طةورة خواى ك��ردووة،

زياد بَيت.

حاجى نصرالدين حمةفرجكوَيخا هةَلةبجةيى

ئاطادارى

كردنى جةاليى ئامَيرَيكى تايبةت موزائيك كاشى موزائيك، كاشيى بةكارطةى جةاليى ئامَيرة ئةم تواناى كردنى )30( م لةكاتذَمريكدا – نرخى ئةم ئامَيرة 16000000 شانزة مليؤن دينارة بؤ زانيارى بةم بكةن ثةيوةندى زياتر 07701526465 ذم��اران��ةوة:

يان 07501526465

كؤمثيوتةري هؤرامي

فؤإمات- دابةزاندني ثرؤطرام- هةموو جؤرة بةرنامةيةكي كؤمثيوتةريء ضاككردنةوةي هةموو كؤمثيوتةرَيك.

سلَيماني: بازاإي سؤز- نهؤمي سَييةم.. ذ.م: 07703555445

وةزيرثةنجةرةى دةرطاو دروستكردنى بؤ وةزير }pvc{ كارطةى

ثالستيك بة باشترين شَيوة و تةكنيكى سةردةم نزيك شار تةالرى بيناى سالم- شةقامى ناونيشان/سلَيمانى

بةإَيوةبةرايةتى ثةروةردةى سلَيمانى.}تؤكمةيى و راستطؤيى{ لةباشترين كارةكانمانة

مؤبايل : 07701509190 - 07501509192

غةسلء رؤنطؤإى )سةرضنار(

بةرانبةر بينا تازةكةى دادطاى سلَيمانىء ئؤتؤمبَيلةكةت رؤنى سايلؤكة. تةنيشت بطؤإةو ئوتومبَيلةكةت بَى بةرانبةر بشؤ. ثةلة ئوتومبَيلة. 250 تةنيا بؤ هةلة ئةم بة ببة مةدة. لةدةست هةلة ئةم بكةء تا ئةوةى بؤ ئوتومبَيلة 250 لةو يةكَيك هةتاية بَى بةرانبةر ئوتومبَيلةكةت بشؤى.

بؤ ثةيوةندى كردن: 07701977110

كؤمثيوتةرى هؤزان

ب����ؤ ه���ةم���وو ك��اروب��ارَي��ك��ى َيك ر تة مثيو كؤ)كإين – فرؤشتن ض��اك��ك��ردن –داب��ةزان��دن��ى –ث�����رؤط�����رام(. مؤبايل: ذم���ارة يان 07701921929

07480175937

ثيَشانطاى راكؤ

بؤ هةموو كارَيكى هونةرى، ئامادةين بؤ كؤثيكردنى سيدى بؤ سيدىء كاسَيت بؤ سيدىء بةثَيضةوانةشةوة

ناونيشان: سلَيمانى كؤآلنى يةكةمى دارةسووتاوةكةذ. م ئاسيا: 07702246795ذ.م كؤإةك: 07501596723

ثيَشانطةى نةوا

بؤ فرؤشتنى تابلؤو ئاوَينةو ئاآل، تَيطرتنى هةموو جؤرة ضوارضَيوةيةك بة قةبارةى جياواز

ناونيشان: سلَيمانى- شةقامى مةولةوى- بةرامبةر ئوتَيل برايان. ذ. م: 07701530256 - 07701544923

سةرتاشخانةى بَلندتازةترين بة نوآ، مةساج كردن بةشَيوازى بؤ سةرضاككردن ئامادةين ناونيشان: سلَيمانى - فةرمانبةران - نزيك ئامَيرى سةردةم.

قوتابخانةى كانى كوردةى بنةإةتى تَيكةآلو ذ . م: 07701462122

Page 19: hawlati767

رةزا جةبار

لةبةغدا، ك��ورد نوَينةرانى كؤبونةوةى لةثاش كوردستان. هةرَيمى سةرؤكايةتييةكةى سَى لةطةَل رؤذنامةى »هاواَلتى» ناوةإؤكى بةشَيك لةكؤبونةوةكةى لةبةشَيكى »هاواَلتى» زانيارييةكانى بةثَيى كرد، ئاشكرا توإةبوون بووة. توإة هةرَيم سةرؤكى كؤبونةوةكةدا لةوةى »ماليكى» تاكإةوةو لَيى قبوَل ناكات و هةَلوَيست وةردةطرَيت، تا ئةو رادةيةى بَيمنةت بووة، هةركةسَيك

ئةم هةَلوَيستةى ئةوى قبوَل نيية كةيفى خؤيةتى.ئةم سةرؤكى لةئَيستادا »بارزانى» ثَيوةرةى بةو ناكرَيت دةذي��ن، هةرَيمةدا لةم ئَيمةش و هةرَيمةية لةئاستيدا و وةربطرين بةئاسايى سةرؤك توإةبوونى نيطةرانييةكانى لةطةَل ثَيويستة نةكةين، هةَلوَيستة هؤكارانة ئةو لةسةر خؤمان بيروإاكانى سةرؤكدا، دةكات. نيطةران ت��وِرةو «س��ةرؤك« كة روو بخةينة ئَيمةش لةبرى ئةو بةرثرسيارَيتييةكةى بةثَيى ضونكة

توِرة دةبَيت.«بارزانى« توِرةبوونةكةى سةرةكى هؤكارى دةطةِرَيتةوة كؤبونةوةكةدا، لةناو دةربإينةكةى بةثَيى لةطةَل ه��اوإاب��وون لَيرةدا ماليكى، «تاكإةوى« بؤ «سةرؤك«دا بؤ قبوَلنةكردنى تاكِرةوى لةبةغداد كارَيكى لةسةرؤكى دةكاتةوة جيامان ئ��ةوةى ب��ةآلم باشة، قبوَلنةكردنى لةساتةوةختى بةإَيزيان هةرَيم،ئةوةية تاكإةوى لة «ماليكى«، خؤى دةبَيتة «تاكإةو«، بةو ثَييةى كةيفى نيية، مندا رايةى ئةم لةطةَل دةَلَيت:«كَى كاتَيك لةبةرامبةر توإةبوون طةورةية هةَلةيةكى خؤيةتى«. هةَلوَيستَيكى ناجؤرى سياسيدا، وابكات هةمان هةَلوَيست

دووبارة بكرَيتةوة.لةطةَل «س���ةرؤك« توإةبوونةى ئ��ةم كَيشةى لةئاستى كوردستان واقيعى سياسى بؤ خوَيندنةوةمان كَيشةى كةبةإَيزيان دةستثَيدةكات لةوَيوة عَيراق، و لةطةَل تاكإةوى و ثةيإةونةكردنى «سيستمى تةوافوق« هةرَيمةدا ئةم سياسى لةواقيعى بةآلم لةعَيراقدا، هةية

راستةوخؤ ثَيضةوانةى ئةم داخوازيية دةبينين.رَيككةوتننامةى سةردةمى بؤ بطةإَيينةوة ئةطةر يةكَيتى« و «ثارتى حيزبى راطةياندنى كة هةولَير ماوةيةكى زؤر خةَلكى كوردستانيان سةرقاَلكرد بةوةى هةوَينى بووة «س��ةرؤك« دةستثَيشخةرييةكةى كة لةئَيستاشدا بَيطومان لةعَيراق، سياسى رَيككةوتنى تاكإةوييةى ئةو بةرهةمةكةى رَيككةوتنة ئةو دةبينين «ماليكى«ة كة ئَيستا باسدةكرَيت. ئةوَى رؤذَى لةسايةى نوَينةرى بوو، خاوةنى سةرؤك كة رَيككةوتنةدا ئةم بةدةستى كورد، هاوآلتى هةزار سةد ثَينج نزيكةى بَيبةشكرا، ناوةندا حكومةتى لة لةبةشداريكردن كورد نةهاتةدةنط بؤ نةبوو، توِرة سةرؤك بؤ رؤذَى ئةوَى

لة «ماليكى«؟!.لؤذيك ثَيماندةَلَيت، هيض نةتةوة و دةسةآلت و هَيز بانطةشة ناكرَيت سياسى، سةركردةيةكى و طروث و بكاتةوة بةرز دياريكراو ئامانجَيكى بؤ داخ��وازى و لةطةَل ناكرَيت نةبَيت.. ثَيي بإواى خؤى لةبنةمادا كة لةم هةرَيمةدا لةكاتَيكدا هاوإابين، توإةبوونى سةرؤك

تاكإةوى طيرؤدةى كردوين.و تاك ئاستى لةسةر ماليكى تاكإةوى ئةطةر نةك بزانين، ئةوة دةبَيت ئةوا وةربطرين، حيزبةكةى حيزبةكان و سةركردة دنيا لةتةواوى بةَلكو لةعَيراق، خؤشة ثَييان و دةكةن تاكإةوى بة حةز بةسروشت حوكمى بةتةنها نةك دةسةآلتدارَيتيدا، لةساتةوةختى خةياَل بطرة بكةن، بةتاكإةوى دياريكراو كؤمةَلَيكى دةكةن هةموو دنيا بخةنة ذَير ركَيفى خؤيان.ئةوةى دةبَيت ئامرازة، لةم خةياَلة ديكتاتؤريية كؤمةَلَيك رَيطة بطرَيت لةطرنطترينيان ئةو فشارة جياجيايانةية كة هَيزة كاريطةر و راستةقينةكانى كؤمةَلى مةدةنى دروستيدةكةن. ئةطةر هاوكَيشةكة بطؤإين بؤ كَيشةى كورد وةك نةتةوة لةطةَل ناوةند و دةسةآلتةكةيدا، ئةوا بَيشك دةبَيت «سةرؤك« هةرَيمدا ببَيت،لةناوخؤى توإة ماليكى لة بةرلةوةى بةرضاومان. بخاتة عيراق سياسى واقيعى ثَيضةوانةى ناكرَيت كوردستان طيرؤدةى تاكإةوى دةستى حيزب و سةركردةكانى حيزب بَيت، بةآلم بخوازين «ماليكى« بةو جؤرة نةبَيت. ئةم رةوايةتيية بؤ ئةم جؤرة دةسةآلتةى بوونى ناشةرعى و دةطرَيت لةكوَيوة سةرضاوة هةرَيم

ئةو جؤرة حوكمةى عَيراق سةرضاوةكةى لةكوَيية؟بإياردانى لة كوردستان ثةرلةمانى بينيمان كاتَيك ياساكاندا، بةتةنها دوو حيزب خاوةنى نيية و هةمووان بةشدارن نوَينةرايةتييان قورسايى و رادة بةثَيى لةطةَل ئَيمةش ئةوا وانةبوو، لةناوةند ئةطةر تيايدا، سياسيية بإيارة لةكوردستان ئةطةر دةبين. توإة تؤدا و حيزب دوو بةدةست بةتةنها ضارةنوسسازةكان سياسييةكان هَيزة هةموو و نةبَيت سةركردةكانى بةغداد لة ئةطةر دةبين ت��وإة بةشداربن،ئَيمةش رَيز ك��وردى دةس��ةآلت��ى بينيمان كاتَيك وان��ةب��وو. و ماف و دةطرَيت ك��وردى هاوآلتى لةئازادييةكانى ئةوا دةداتةوة، وةآلم بةجَيبةجَيكردنيان داخوازييةكانى توإة و نيطةران ئَيمةش سةرؤكدا توإةبوونى لةطةَل بإواى بةتةواوى ك��وردى دةسةآلتى ئةطةر دةبين. بَيطومان ضةسثاند، بنةماكانى و هَينا بةديموكراسى توإة ئَيمة «ماليكى« لة ببَيت توإة سةرؤك بةرلةوةى دةبين، بةآلم ئةطةر كوردستان بؤخؤى كَيشةى طةورةى تاكإةوى و ناعةدالةتى و طةندةَلى بَيت، بَيطومان ثَيويست ناكات لةماليكى و ئةوانةى لةدواى ماليكى دَين توإةبين.

هاوآلتي ذمارة )767( ضوارشةممة 202011/9/21

هـةنـاسـةهةرجارةو كةسَيك دةينووسَيت

سةرؤك

تووأة بوو