HỖ TRỢ NƯỚC SẠCH VÙNG IA TIÊM

BÁO CÁO TỔNG KẾT DỰ ÁN

" HỖ TRỢ NƯỚC SẠCH

VÙNG IA TIÊM"

12/2015 - 3/2016

INTERNATIONAL

COMMUNITY

INITIATIVES

Environment Communication & Community Development Association

I. BỐI CẢNH

Vùng IA Tiêm, thuộc xã IA Tiêm, tỉnh Kontum gồm 15 thôn (làng) với 8.762 nhân khẩu,

đa số là người dân tộc Jrai, một số ít là người kinh. Hầu hết người dân tộc Jrai sử dụng

nước uống bằng nước dọt, nghĩa là nước được lấy từ các đồng ruộng, từ các khe suối,

không qua thanh lọc, không khử trùng vì thế không đảm bảo cho sức khỏe, vì nguồn nước lây

nhiễm từ các thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ phun cho cây lúa, cây cà phê. Vào những mùa

nắng hạn, nguồn nước rất hạn chế, không đáp ứng đủ lượng nước tối thiểu cho sinh hoạt

gia đình dẫn đến tình trạng vô cùng cơ cực cho người dân tại đây để có nước sử dụng và tất

nhiên, trong một số trường hợp cấp bách, họ có thể sử dụng nước ô nhiễm trong sinh hoạt

và ăn uống, bất chấp ảnh hưởng khó lường đến sức khỏe. Đây chính là nguyên nhân cho

những căn bệnh liên quan đến đường ruột như đau bao tử, sỏi thận, tiêu chảy vv… hoặc các

bệnh da liễu và các loại bệnh phụ khoa mà hầu như ai cũng đã một lần trải qua, nặng có,

nhẹ có và đôi khi mất cả tính mạng.

Khi mắc những thứ bệnh trên, người dân hoặc tự giải quyết bằng những phương pháp y học

cổ truyền của bản làng như dùng một số cây cỏ hoặc họ đến tủ thuốc công cộng để xin

thuốc, tuy nhiên, khả năng cung cấp thuốc men của tủ thuốc công cộng cũng có hạn. Đối

với những tình trạng bệnh hoạn ngặt nghèo, không đủ khả năng chữa trị, họ đành để bệnh

tật mỗi ngày một nặng hơn và dẫn đến cái chết.

Bên cạnh việc người dân sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm, hầu như họ không có kiến thức

về vệ sinh thường thức như cách ăn sạch, uống sạch và ở sạch cũng như một số hiểu biết về

phòng, chữa một số bệnh thông thường nên nguy cơ sức khỏe bị ảnh hưởng ở mức độ rất

cao.

Trước những nhu cầu bức xúc và những hiểm họa từng ngày đến tính mạng và cuộc sống

của dân làng, Chi hội ECCDA đã đề xuất dự án " Hỗ trợ nước sạch cho cộng đồng dân tộc

thiểu số vùng IA TIÊM".

II. MỤC TIÊU DỰ ÁN

- Cung cấp nước sạch cho người dân để cải thiện đời sống của họ.

- Nâng cao kiến thức về vệ sinh thường thức, cách phòng chống một số bệnh thông thường cho người dân.

III. THỜI GIAN

Thời gian thực hiện dự án: từ tháng 12 năm 2015 đến tháng 3 năm 2016.

IV. THÀNH PHẦN THAM GIA

- Đơn vị tài trợ: Tổ chức Sáng kiến Cộng đồng Quốc tế (ICI)

-Đơn vị thực hiện dự án: Chi hội Truyền thông Mội trường và Phát triển Cộng đồng

(ECCDA)

- Đơn vị thụ hưởng: Cộng đồng dân tộc vùng IA TIÊM, thuộc xã IA Tiêm, tỉnh Kontum.

V. ĐỐI TƯỢNG THỤ HƯỞNG

Mọi người sinh sống trên địa bàn vùng IA TIÊM, không phân biệt người dân tộc hay người

kinh.

VI. KINH PHÍ

ECCDA chính thức nhận tài trợ ngày 15 tháng 12 năm 2015 và tổng kinh phí dự án là

208,000,000 VND, tương đương 9,187 USD, trong đó:

- ICI tài trợ 192,948,000 đ (tương đương 8,507 USD)

- ECCDA đóng góp 15,429,000 đ (tương đương 680 USD)

IX. HOẠT ĐỘNG

1/. Xây dựng giếng khoan và hệ thống lọc nước

28/12/2015, ECCDA và ICI cùng kỹ thuật viên của BKTOP tổ chức khảo sát địa bàn Ia

Tiêm với mục đích tìm hiểu đời sống người dân làng vùng Ia Tiêm, đặc biệt về nguồn nước

sinh hoạt của dân làng, đồng thời, khảo sát địa hình để lên kế hoạch lắp ráp hệ thống lọc

nước. Nhóm khảo sát được hướng dẫn đến thăm một số gia đình người dân tộc và tìm hiểu

được phần nào nếp sinh hoạt và môi trường sống của họ. Ngoài ra, nhóm được tham quan

một vài địa điểm cung cấp nước giọt của cộng đồng, nguồn nước thiên nhiên và chắc chắn

là một nguy cơ đối với sức khỏe của cộng đồng vì hoàn toàn không được thanh lọc hay khử

trùng. Một dịp may hiếm có đối với nhóm khảo sát khi được tham dự lể cưới của một cặp

đội người bản xứ, qua đó, cách sống và tập tục của họ được thể hiện khá đậm nét.

Dựa trên thực trạng và điều kiện sẵn có của giáo xứ, BKTOP và linh mục đại diện cộng

đồng đã thống nhất nội dung và kế hoạch được thực hiện theo tiến độ sau:

1/1/2016: BKTOP gửi bản vẽ thiết kế nhà che và tháp nước cho cha xứ Plei Nũ

11-17/1/2016: Khởi công xây dựng nhà che và khào sát địa chất cho công trình

khoan giếng. Bên cạnh đó, một bồn inox chứa nước đầu vào với dung lượng 5,000

lít được xây trên tháp cao 6 m, đủ cung ứng lượng nước để thanh lọc hàng ngày là

4,000 lít.

19-21/2016: Khởi công khoan giếng và đã được bơm nước liên tiếp 3 ngày để kiểm

tra nguồn nước. Giếng được khoan ngay sát khu vực trang bị hệ thống lọc nước và

sâu trên 100m. Ngoài ra, do ví trí khoan giếng là khu dân cư, xa nơi trồng trọt nên

nguồn nước được đáng giá là ít phèn, độ Ph thấp và lượng nước cao.

26-27/1. Bktop lắp đặt hệ thống lọc nước, khởi động và hướng dẫn sử dụng, bàn

giao hồ sơ kỹ thuật cho người phụ trách của GX là ông Nguyễn Vằn Bình. Bktop lấy

mẫu nước để kiểm nghiệm với sự chứng kiến của cô Dung đại diện Eccda và đại

diện GX.

Hệ thống lọc nước do công ty BKTOP cung cấp với sản phẩm nhập từ Nhật Bản với

công suất 4000 lít/ngày tương đương với 200 bình 20L và với công nghệ hiện đại,

sản phẩm nước qua thanh lọc là nước khoáng.

16/2/2016: có kết quả kiểm nghiện của viện Paster: Đạt TCVC theo QCVN 6-1:

2010/BYT và "Các chỉ tiêu nằm trong giới hạn cho phép theo QCVN 01-2009/BYT

Giáo xứ Plei Nũ đã trang bị 200 can nhựa 20 lít nhằm hỗ trợ dân làng có hoàn cảnh

khó khăn và ở xa khu vực cấp nước để có dụng cụ đựng nước hợp vệ sinh.

2/. Hoạt động truyền thông và khánh thành trạm nước:

A. Tổ chức truyền thông về nước sạch

Ngày 13 tháng 3 năm 2016, lúc 9g00, ECCDA phối hợp với Ban Giúp Việc (BGV) Giáo

xứ Phao-lô tổ chức một buổi truyền thông về nước sạch cho trên 150 đại diện dân làng

vùng Ia Tiêm.

Truyền thông nhắm đến hai mục tiêu:

- Cung cấp một số kiến thức về sự cần thiết và lợi ích của nước đối với cơ thể.

- Giới thiệu nguồn nước khoáng được xây dựng tại Plei Nũ và vận động dân làng vùng Ia

Tiêm sử dụng nguồn nước khoáng trong sinh hoạt, đặc biệt trong việc nấu ăn và uống.

Nội dung bao gồm:

1/. Sự cần thiết của nước đối với cơ thể

2/. Lợi ích của uống nước sạch đối với cơ thể

3/. Tác hại của nước ô nhiễm

4/. Phân loại các loại nước

5/ .Giới thiệu nguồn nước tại Plei Nũ

6/. Giải đáp thắc mắc và trao đổi

7/. Hỏi - đáp

Cô Nguyễn Thị Dung, thành viện ECCDA phụ trách triển khai các nội dung trên và được

thông dịch sang tiếng Jrai, phù hợp với trình độ hiểu biết của họ.

Các thành viện tham gia buổi truyền thông được dùng chính nước khoáng của hệ thộng lọc

để giải lao giữa buổi và hầu hết đều có nhận xét về nguồn nước này như sau: Nước ngọt, dễ

uống và họ quyết tâm sử dụng nguồn nước này khi đã hiểu biết lợi ích của nó.

Một yếu tố khách quan về thời tiết đã tác động không nhỏ vào quyết tâm này, qua đó, cộng

đồng cho là một điều may mắn rất lớn đối với họ khi có nguồn nước tuyệt vời này là hiện

tượng khô hạn đang hành hoành trên toàn vùng Gia Lai trong mấy tháng qua và có thể còn

kéo dài, làm khô cạn các nguồn nước giọt và thậm chí, giếng đào của giáo xứ vẫn sử dụng

trước đây cũng đã cạn kiệt!

Một vài kết quả sơ khởi từ người phụ trách trạm nước, ông Nguyễn Văn Bình cho biết, từ

16/2/2016 khi được biết kết quả kiểm nghiệm của viện Paster, GX đã tạm cho người dân sử

dụng để ứng phó với hiện tượng hạn hán và tính đến nay (gần một tháng), lượng nước tiêu

thụ khoảng 500 lít/ngày, tiền điện do hê thống lọc mất khoảng 120,000 đ và số tiền người

dân bỏ vào thùng (tự nguyện) được trên 400,000 đ. Một chi tiết khá ngạc nhiên là người dân

tộc đã đóng góp tiền khi lấy nước nhiều hơn người kinh dù họ khó khăn hơn người kinh.

Điều này cho thấy tinh thần trách nhiệm, chia sẻ và đoàn kết của họ rất cao!

Cuối buổi truyền thông, ban tổ chức phân phối hơn 150 can nhựa loại 20 lít cho các gia đình

khó khăn và ở xa Plei Nũ. Số can còn lại, ban phụ trách sẽ hứng nước trước để dân làng, đặc

biệt những người ờ xa, có thể đổi lấy bình đã có nước, giảm bớt thời gian chờ đợi vì họ tiên

đoán, từ hôm nay trở đi, lượng người đến lấy nước sẽ rất đông. Đối với những hộ gần GX,

ban tổ chức gửi cho họ một món quà là bộ bình 4 ly nhựa có dán 2 khẩu hiệu "Hãy dùng

nước khoáng để bảo vệ sức khỏe" bằng tiếng kinh và tiếng Jrai. Một cảnh tượng làm chúng

tôi rất cảm kích và khâm phục khi số bình (60 bộ) không đủ so với lượng người cần phân

phối, họ đã tự động chia sẻ với nhau, người lấy bình, người lấy ly và mọi người đều vui vẻ

và hài lòng.

B. Khánh thành hệ thống lọc nước

Trạm nước khoáng được đại diện giáo xứ, ông Nguyễn văn Bính, câu trưởng, chính thức

khánh thành trong sự hân hoan và chào đón của cộng đồng và cũng trong dịp này, ông Bích

cũng đại diện cộng đồng vùng Ia Tiêm cám ơn các vị ân nhân đã hỗ trợ hệ thống lọc nước

và tổ chức buổi truyền thông rất hữu ích này.

Ngay sau đó, tờ rơi về nước sạch gồm hai thứ tiếng kinh và Jrai được phân phát cho các

thành phần tham dự với lời khuyến khích họ đọc và phổ biến cho nhiều người khác.

Buổi truyền thông và khánh thành trạm nước kết thúc lúc 10g30.

X. NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ

Thông qua quá trình thực hiện các hoạt động và trao đổi với Lm chính xứ cùng các thành

viên trong Ban Giúp Việc của họ đạo, chúng tôi có những nhận xét và đánh giá sơ khởi như

sau:

- Việc thực hiện các hoạt động trong dự án, từ việc khoan giếng, lắp đặt hệ thống lọc nước

với kết quả đạt tiêu chuẩn nước sạch của viện Paster ngay sản phẩm đầu tiên đến việc tổ

chức truyền thông gặp nhiều thuận lợi một cách khách quan và từ những đóng góp tích cực

của các thành phần tham gia dự án.

- Dựa trên tình hình thực tế, đặc biệt trước thách thức khắc nghiệt của thiên tai hạn hán trên

vùng cao nguyên nói chung và vùng Ia Tiêm nói riêng, chúng ta có thể tin tưởng kết quả

mong đợi của dự án đã đề ra sẽ đạt được một cách tốt đẹp. Đã nhiều lần trong khi trao đổi,

cha chính xứ đã thốt lên " Thật là may mắn cho dân làng ở đây có nguồn nước sạch đúng

lúc vì nếu không, người dân, kể cả tụi em cũng không biết phải xoay sở làm sao. Cám ơn

Chúa, cám ơn các anh chị!". Có lẽ tâm tình này cũng là tâm tình của cả dân làng ở đây và

nó cũng là cơ sở để chúng ta tin tưởng vể hiệu quả tốt đẹp của dự án.

- Ngoài ra, ban giúp việc của GX cũng là những người phụ trách trạm cung cấp nước rất

nhiệt tình. Họ làm vệc với tinh thần tự nguyện và trách nhiệm cao. Đây là những nhân tố

tích cực của cộng đồng rất đáng trân trọng và chính họ sẽ đóng góp rất nhiều trong thành

quả của dự án hiện nay và lâu dài.

- Về kinh phí, thực chi chỉ vượt kinh phí được duyệt 2,7 % do trượt giá và do một số phát

sinh. Tuy nhiên, đây là một một tỉ lệ chấp nhận được.

Tóm lại, theo đánh giá sơ khởi, dự án đã đạt được tính khả thi và rất nhiểu triển vọng sẽ đạt

được tính hiệu quả và bền vững.

Người viết báo cáo

Đào Đức Khánh và Nguyễn Thị Dung

Thành viên Chi Hội ECCDA

PHỤ LỤC

I. HÌNH ẢNH HOẠT ĐỘNG

KHẢO SÁT

......vãng gia và chia sẻ niềm vui trong một đám cưới người dân tộc

Đại diện GX Plei Nũ, ICI, ECCDA và Cty BKTOP trao đổi các vấn đề liên quan đến dự án

Nhóm khảo sát tham quan một trong những điểm "Nước giọt" của dân làng vùng Ia Tiêm....

Hiện trang giếng đào kém chất lượng và nhà kho, dự kiến sẽ là nơi đặt hệ thống lọc nước

Vài người dân làng thưởng thức nước khoáng

đầu tiên từ hệ thống lọc nước

Công trình khoan giếng và xây dựng tháp nước có dung tích 5.000 lít

KHOAN GIẾNG & HT LỌC NƯỚC

BKTOP lắp đặt HT lọc nước và hướng dẫn

kỹ thuật cho người phụ trách của GX

TRUYỀN THÔNG

Hơn 150 người dân làng Plei Nũ gần xa tựu tập trước khu vực trạm nước khoáng để tham dự

buổi truyền thông và khánh thành trạm cung cấp nước khoáng

Giờ giải lao,

dân làng hồ

hởi thưởng

thức nước

khoáng và

không chỉ

người lớn, còn

có cả các bé!

Ban Giúp việc giáo xứ phân phối can nhựa 20 lít cho các hộ khó khăn và ở vùng xa. Ngay sau đó,

họ đã hứng nước đem về dùng.

Ông Bích, người phụ trách chính của

trạm nước đang giải thích nội dung tờ rơi

cho vài người dân

Người dân chăm chú đọc tờ rơi, thanh niên và cả người lớn

Hai slogan

"HÃY

DÙNG

NƯỚC

KHOÁNG

ĐỂ BẢO

VỆ SỨC

KHỎE"

bằng hai

ngôn ngữ

được treo tại

nơi cung

cấp nước Hai chị người dân tộc rất ngạc nhiên và thích thú

khi thấy hình mình trong slogan của tờ rơi

Tạm biệt Giáo họ Phao Lô và cầu chúc dân làng

vùng Ia Tiêm được cải thiện cuộc sống phần nào

nhờ nguồn nước trong lành và bổ dưỡng.

II. TÀI LIỆU THAM KHẢO

1/ Kết quả xét nghiệm của viện Paster về nguồn nước

2/. Các công cụ truyền thông

Quà dành cho tham dự viên ở gần GX

gồm bộ bình nhựa cao cấp và 4 ly có dán

khẩu hiệu trước và sau " HÃY DÙNG

NƯỚC KHOÁNG ĐỂ BẢO VỆ SỨC

KHỎE" bằng hai ngôn ngữ: Kinh và Jrai

Hai khẩu hiệu khổ 60cmX60cm bằng hai thứ tiếng kinh và jrai được dán tại nơi cấp nước .

3/ Tờ rơi (khổ A4, 2 mặt, gấp 3)

4/. Chương trình và tài liệu truyền thông

A. CHƯƠNG TRÌNH TRUYỀN THÔNG

I. MỤC TIÊU

- Cung cấp một số kiến thức về sự cần thiết và lợi ích của nước đối với cơ thể.

- Giới thiệu và vận động dân làng vùng Ia Tiêm sử dụng nguồn nước khoáng trong sinh hoạt, đặc

biệt trong việc nấu ăn và uống.

II. ĐỊA ĐIỂM

Tại sân trước khu vực trạm cấp nước Giáo xứ Phao Lô

III. THỜI GIAN

Ngày 13 tháng 3 năm 2016, từ 9g00 đến 10g30

IV. THÀNH PHẦN THAM GIA

- MC: Cô Nguyễn Thị Dung, thành viên chi hội ECCDA và một người dân tộc thông dịch sang

tiếng Jrai.

- Đối tượng tham gia: hơn 150 người dân làng vùng Ia Tiêm

V. NỘI DUNG





5/ .Giới thiệu nguồn nước tại Plei Nũ

6/. Giải đáp thắc mắc và trao đổi

7/. Hỏi - đáp

V. GIẢI LAO VÀ PHÁT QUÀ, TỜ RƠI (Những người tham dự sẽ dùng nước khoáng trong giờ

giải lao)

B. KHÁNH THÀNH TRẠM NƯỚC KHOÁNG

Phát biểu của đại diện cộng đồng Ia Tiêm tuyên bố khánh thành trạm cấp nước và cám ơn quý vị ân

nhân

B. TÀI LIỆU THAM KHẢO DÀNH CHO HƯỚNG DẪN VIÊN


Nước chiếm khoảng 70% trọng lượng cơ thể, 65-75% trọng lượng cơ, 50% trọng lượng mỡ,

50% trọng lượng xương.

Trong điều kiện bình thường, trong một ngày cơ thể cần khoảng 40ml nước/kg cân nặng,

trung bình 2-2,5 lít nước/ngày

Nước là chất quan trọng để các phản ứng hóa học và sự trao đổi chất diễn ra không ngừng

trong cơ thể. Nước là một dung môi, nhờ đó tất cả các chất dinh dưỡng được đưa vào cơ

thể, sau đó được chuyển vào máu dưới dạng dung dịch nước. Uống không đủ nước ảnh

hưởng đến chức năng của tế bào cũng như chức năng các hệ thống trong cơ thể. Uống

không đủ nước sẽ làm suy giảm chức năng thận, thận không đảm đương được nhiệm vụ của

mình, kết quả là trong cơ thể tích lũy nhiều chất độc hại. Những người thường xuyên uống

không đủ nước da thường khô, tóc dễ gãy, xuất hiện cảm giác mệt mỏi, đau đầu, có thể xuất

hiện táo bón, hình thành sỏi ở thận và túi mật


- Cải thiện hoạt động của não

- Giúp tiêu hóa tốt

- Giảm nguy cơ viêm khớp

- Tránh nhức đầu và căng thẳng

- Giúp tiêu hóa tốt

- Ổn định nhiệt độ cơ thể

- Cung cấp năng lượng

- Thải độc tố ra khỏi cơ thể


Hậu quả chung của tình trạng ô nhiễm nước là các bệnh cấp và mạn tính như viêm màng

kết, tiêu chảy, ung thư. Ngoài ra ô nhiễm nguồn nước còn gây cho con người có thể mắc

bệnh ung thư trong đó thường gặp là ung thư da và ung thư nghiêm trọng các cơ quan nội

tạng, viêm đường hô hấp, đau thận, sỏi mật và các bệnh đường tiêu hóa, nhiễm giun, sán.


A. Nước tự nhiên: là chất lỏng không màu, không mùi và trong suốt khi là nguyên chất,

tồn tại trong tự nhiên ở sông hồ, khe núi và suối:

* Chứa nhiều chất bẩn, do hiện tượng rửa trôi và hàm lương chất bẩn cao.

* Chịu tác động và ảnh hưởng của con người như nước bị ôi nhiễm từ thuốc trừ sâu, thuốc

diệt cỏ phun cho cây lúa, cây cà phê do con người sử dụng một cách tùy tiện.

B. Nước tinh khiết. Nước tinh khiết đơn giản là nước ở bất cứ mặt bằng nào (nước giếng,

nước sông, nước sinh hoạt..) được tiệt trùng. Cơ chế sản xuất nước tinh khiết là nguồn nước

qua tinh lọc để không còn cặn bẩn, tiệt trùng và loại cả khoáng chất.

C. Nước khoáng: Nước khoáng là nước có chứa muối khoáng, CO2, các khoáng chất vi

lượng. Nước khoáng tốt cho người lao động nặng, làm mát cơ thể, bổ sung muối khoáng …

tốt cho người bị bệnh về tiêu hóa, ăn uống khó tiêu và người bị bệnh béo phì.

5/ Giới thiệu nguồn nước tại Plei Nũ

* Công xuất: 4000 lít/ngày, đáp ứng nhu cầu về nước dành cho nấu ăn và uống cho khoảng

1.500 người. Với hệ thống thông minh, thành phần nước sau khi lọc được loại bỏ các độc

chất, tiệt trùng nhưng vẫn giữ lại được khoáng chất có sẵn trong nước nên được gọi là nước

khoáng.

* Quy trình:

- Lọc sạch độc tố.

- Khử khuẩn bằng tia cực tím.

- Không loại bỏ khoáng chất

* Đặt tính của nước khoáng

- Uống được: không phải nấu

- An toàn: không còn chất độc hại

- Có lợi cho sức khòe: Tăng chất khoán cho cơ thể

CÂU HỎI GỢI Ý

1. Một người trung bình cần phải uống khoảng bao nhiêu nước trong một ngày?

2. Một người nếu uống đủ nước thì cơ thể của họ sẽ ra sao?

3. Những người thường xuyên uống không đủ nước sẽ có những triệu chứng gì?

4. Ích lợi của nước sạch đối với cơ thể là gì?.

5. Tác hại của nước ô nhiễm đối với cơ thể là gì?

6. Nước tự nhiên là gì?

7. Nước tinh khiết là gì?

8. Nước khoáng là gì?

9. Hãy kể 3 đặc tính của nước khoáng.

10. (Sau khi dùng nước khoáng) Anh/chị cho biết nhận xét của mình.

HỖ TRỢ NƯỚC SẠCH VÙNG IA TIÊM

Documents

Transcript of HỖ TRỢ NƯỚC SẠCH VÙNG IA TIÊM