Frá leikskóla til háskóla: Notkun UST í námi og kennslu

Frá leikskóla til háskóla:Notkun UST í námi og kennslu

Kynning á UT2003 á Akureyri 1. mars 2003 – fyrri lota

Allyson Macdonald – [email protected] Magnea Hreinsdóttir – [email protected]

Anna Ólafsdóttir – [email protected]Ásrún Matthíasdóttir – [email protected]

Michael Dal – [email protected] Lefever – [email protected]

Sólveig Jakobsdóttir – [email protected]Þuríður Jóhannsdóttir – [email protected]

http://namust.khi.is

mailto:[email protected]








http://namust.khi.is/

Rannsóknarspurningar

Hvað hefur notkun UST sem miðils í för með sér fyrir nemendur og fyrir nám?

Hvað hefur notkun UST sem miðils í för með sér fyrir kennara og fyrir kennslu?

Hvað hefur notkun UST sem miðils í för með sér fyrir skóla sem stofnanir?

Leikskólastigið

Rannsókn gerð í tveimur leikskólum áhöfðuborgarsvæðinu veturinn 2002–2003

Rannsakandi Anna Magnea Hreinsdóttir

Hugmyndafræði leikskólans Leikurinn kjarni uppeldisstarfs Hvernig samræmist notkun tölvu öðru

leikskólastarfi og þeirri hugmyndafræðisem þar ríkir?

Aðalnámskrá leikskóla segir:

að börn á leikskólaaldri eiga að kynnast tölvunotkun og læra að nota tölvur á sinn hátt staðsetning tæknibúnaðar viðmið við val á hugbúnaði samstarf barna gæta jafnvægis milli drengja og stúlkna öll börn vinni með tölvu

Börnin

nota tölvur m.a. í skipulögðum tölvustundum í vali í frjálsum leik

viðhorf barna er jákvætt

Starfsfólk og kennsluhættir

Viðhorf jákvætt Þekking af skornum skammti

Leikskólinn

Stefna rekstraraðila varðandi tæknibúnað Stefna fagaðila varðandi notkun Menntun,

þörf á grunn – og endurmenntun af hálfu kennaramenntunrastofnana

Grunnskólastigið

Vettvangsathugun gerð af kennaranemum í fjarnámi sem æfing á námskeiðinu Aðferðafræði rannsókna haustið 2002

100 kennaranemar um allt land fóru í heimsókn í grunnskóla og lýstu einni kennslustund þar sem upplýsingatækni var nýtt í skólastarfi

Greining á þeim lýsingum gefur hugmynd um hvað notkun UST hefur í för með sér fyrir nemendur og nám og fyrir kennara og kennslu

Fyrir bæði nemendur og kennara

Kröfur um færni í að beita nýrri tækni Tölvu- og upplýsingamennt sem ný faggrein í

grunnskólum – þarf að mennta faggreinakennara Kröfur um að nýta UST á skólasafninu Kröfur um aðgeta nýtt kosti UST í öllum faggreinum

grunnskólans Kröfur um að taka upp breytta kennsluhætti um leið og

UST er nýtt – s.s þverfaglega nálgun og verkefnamiðaða vinnu (prjósjekt-vinnu) t.d. Vinna eins og blaðamenn eða vísindamenn

Upplýsingatækni í tölvuveri

Flestar lýsingar af vettvangi eru þaðan Algengast að nemendur séu að læra að efla

færni sína í nýtingu tækninnar Fjölmörg og fjölbreytileg forrit nefnd

Ritfinnur til að þjálfa fingrasetningu algengur Word og PowerPoint FrontPage vefsíðugerð Access gagnagrunnar Photoshop myndvinnsla – læra að skanna

Að nota UST sem verkfæri til náms

Vinna að verkefnum í faggreinum t.d. Danska – vefir á Námsgagnastofnun Heimilisfræði - Íslenska Náttúrufræði

Upplýsingaleit á neti Úrvinnsla upplýsinga í tölvunni Framsetning á niðurstöðum eða verkefnum á

tölvutæku formi – oft sett á netið – myndir notaðar

Nemandinn – Námsverkefni og hegðun

Mjög margar lýsingar endurspegla áhugasama og duglega nemendur

Sjálfstæði í verkefnavinnu – en líka mikið ósjálfstæði. Eykur UST bilið?

Nokkrar lýsingar segja frá tímum sem nýtast illa meðal annars vegna þess að nemendur eru lengi að koma sér að verki það er tæknivesen og bilirí á tölvunum og aðstaða er

slæm Oft frjálslegir tímar þar sem nemendur mega t.d. hlusta á

tónlist

Kynjamunur

Áberandi munur á strákum og stelpum í frjálsum verkefnum

Strákarnir velja sér hauskúpur, beinagrindur eða eitthvað álíka á meðan stelpurnar velja frekar myndir af litlum kettlingum eða aðrar sætar myndir.

... drengirninr tala saman um tölvutengd mál, t.d. tölvuleiki og heimasíður knattspyrnuliða. Stúlkurnar ræða hins vegar meira um verkefnið sem verið er að vinna.

Strákarnir stelast á Netið Nú er farið að setja tengla að eigin vali inn á síðuna. Þá

lifnar aðeins yfir drengjunum og þeir hafa ýmsar hugmyndir um hvað eigi að verða fyrir valinu.

Strákar frakkari við að fikta – lesa fleiri skemmtileg dæmi

Er hlutverk kennara að breytast?

Verkstýra, útskýra, ræða málin, halda aga, hvetja nemendur og umbuna – eins og alltaf

Að ganga á milli og hjálpa að lokinni innlögn með aðstoð skjávarpa er sennilega algengast

Að fara á Netið er oft notað sem umbun – kennarar hafa fengið nýtt tól til að umbuna með???

Kennarar nota UST í kennslu sinni: Skjávarpi mjög mikilvægur PowerPoint – útprent nemendur skrifa ekki

algengt Snjalltöflur – Smart Boards

Aðalnámskrá grunnskóla

Tölvunotkun Upplýsingamennt Nýsköpun og hagnýting þekkingar

Upplýsingalæsi Upplýsinga- og

Tölvulæsi Tæknilæsi tæknilæsi

Beiting tölva

Tækniskilningur

Viðhorf Menningarlæsi Einstaklingur, tækni og umhverfi

Hugmynd, lausn, afurð

SKOLINY: L1

% >

0

120

100

80

60

40

20

0

100

13

88

5450

13

SKOLINY: L3

% >

0

100

80

60

40

20

0

13

85

15

77

138

SKOLINY: R2

% >

0

100

80

60

40

20

0

28

78

8

60

25

53

46

SKOLINY: R7

% >

0

100

80

60

40

20

0

18

80

96

1212

SKOLINY: L2

% >

0

100

80

60

40

20

0

58

92

812

8

23

Gögn um tölvunýtingu í kennslugreinum úr könnunSólveigar Jakobsdóttur og nemenda hennar

4 Rannsóknir í framhaldsskólum og háskólum

Rafræn fyrirlögn haustið 2002 Spurningalistar innihalda eftirfarandi þætti:

almennar upplýsingar, þar sem spurt er um aldur, skóla o.fl.

almennar upplýsingar um aðgang að tölvu, veraldarvefnum o.fl.

viðhorf til notkunar tölvu í kennslu og námi reynsla og viðhorf til fjar- og dreifnáms

Fyrstu tölur tengdar UST í námi og kennslu í framhaldsskólum og háskólum

Ásrún, Michael, Samúel

Almennar upplýsingar

Nemendur Svörun 2093 (24%) Konur 65% og karlar

35% 70% eru 16 – 19 ára 70% nemenda nota

Netið 2-4 í viku eða oftar

Kennarar Svörun 906 (47%) Konur 48% karlar 52% 32% eru 40 ára eða

yngri, 62% eru 41- 60 ára og 6% eldri en 60 ára

73% nota tölvu við undirbúning kennslu

55% nota tölvu í kennslu

14 Framhaldsskólar og einn einkaskóli af landinu öllu


Nemendur

Hvað eru nemendur að gera?

Netnotkun

Heimildaleit 90% Námsefni sótt frá kennara

80% Erlendar og íslenskar

leitarvélar um 70% Ítarefni 55%

Tölvupóstur

Verkefnaskil 93% Samskipti við kennara

67% Upplýsingaleit 50% Samskipti við

samnemendur 46%


Nemendur

Hvað skilar mestum námsárangri í framhaldsskóla?

7%

47%

39%

18%

28%

14%15%

22%24%

22%

16%

46%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Ítarefni sem ég f inn ánetinu

Vefsíður kennara Umræður á Netinu

Mestur

Sæmilegur

Minnstur

Hef ekki reynslu


Nemendur

Viðhorf nemenda til námsmats - UST

48%

42% 42%

22%

17%

39%

24%22%

13%12%12%

4%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

Gagnvirk próf Heimapróf Heimaritgerð

Best

Næstbest

Síst

Hef ekki reynslu

Nemendur

Mér finnst skipulag kennslunnar hafa breyst við aukna notkun tölvu.

Hlutlaus22%

Ósammála7%

Sammála65%

Sleppti sp.6%


Kennarar

UST í kennslu

28%

20%

38%

29%32%

26%

43%

49%

35%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

Glærðugerðarforrit Rafræn vekefnaskil Vefsíður

2-3 í viku eða oftar

2-4 í mánuði

Sjaldan eða aldrei

Kennarar

UST og námsefni

12% 13%

27%

36%

24%17%

26%31%

62%

70%

43%41%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

Glærusýningar Lesefni ávefsíðum

Gagnvirkaræfingar

Krækjusöfn

Alltaf eða oftast

Stundum

Sjaldan eða aldrei


Kennarar

UST og námsmat

3%9%

45%

7%11%

26%

90%

80%

28%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Ritgerðir unnará tölvu

Gagnvirk próf Umræður ávefnum

Alltaf eða oftast

Stundum

Sjaldan eða aldrei


Kennarar

Það er æskilegt að nota tölvur við kennslu

Sammála80%

Hlutlaus15%

Ósammála4% Sleppti sp.

1%


Kennarar

Ég er viss um að aukin notkun á UST í kennslu muni skila betri árangrI

Sammála44%

Hlutlaus42%

Sleppti spurningu

3%Ósammála11%


Lokaorð

Netnotkun er almenn Sækja og leita að efni og verkefnaskil Samskipti

Jákvæð viðhorf til UST í kennslu Reynsla af nýjum möguleikum í námi og kennslu

virðist ekki almenn Eftir að greina gögnin nánar


Tvær kannanir í þremur háskólum

Könnun framkvæmd í: Háskólanum á Akureyri Háskólanum í Reykjavík Kennaraháskóla Íslands

Svörun nema 46% konur 1534 (75%), karlar 499 (25%)

Svörun kennara 59% konur 49%, karlar 51%

Anna og Ásrún

Könnun – Háskólanemar

Námsform

39%

20%

5%

17%

10%

2%

3%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%

Staðbundið grunnnám

Grunnnám í fjarnámi

Staðbundið framhaldsnám

Framhaldsnám í fjarnámi

Háskólanám með vinnu (HR)

MBA nám (HR)

Lotubundið nám á framhaldsbraut (HA)

Anna og Ásrún

Háskólanemar

Tölvu- og netnotkun á hverjum degi

netið í náminu 65% tölvupóst 70% ritvinnslu 44% vefkennslukerfi skólans 47% vef til upplýsingaleitar 30% netspjall 26%

30% tengjast í gengum þráðlaust net og nota fartölvu

Anna og Ásrún

Háskólanemar

Tölvu- og netnotkun – nota netið til að

„blogga“ 85% vinna við eigin vef 70% hafa samband við kennara á spjalli 53% vinna gagnvirk verkefni 52% sækja upplýsingar í erlenda gagnagrunna

27% sækja upplýsingar í íslenska gagnagrunna

22% leggja fram í vefumræðum (umræðuþráðum)

ítarefni tengt náminu 26%

Háskólanemar

Kennsluaðferðir - Mjög vel + vel Einstaklingsverkefni utan kennslustunda

88% Fyrirlestrar með glærum 86% Umræður í tíma 74% Sýnikennsla kennara og hópverkefni utan

kennslustunda 71% Ritgerðir 68% Umræður á netinu 48%

Anna og Ásrún

Háskólanemar

Námsmat - Mjög vel + vel Heimaverkefni 89% Einstaklingsverkefni 84% Hópverkefni 74% Heimaritgerðir 72% Verkefni unnin yfir veturinn mynda lokaeinkunn

67% Skriflegt lokapróf 51%

Anna og Ásrún

Háskólakennarar

Námskeið í notkun vefkennslukerfa 52% vefsíðugerð 44% glærugerð 33% upplýsingaleit á neti 33% ritvinnslu 33%

Aldursdreifing

11%

26%34%

22%

7%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

30 ára eðayngri

31-40 ára 41-50 ára 51-60 ára Eldri en 60ára

•Konur 49%, karlar 51%•49% höfðu kennt í 5 ár eða

skemur

Skipting milli háskóla

Háskólann á Akureyri

33%

Háskólann í Reykjavík

25%

Kennaraháskóli Íslands

42%

Anna og Ásrún

Háskólakennarar

Alltaf/oftast Glærugerðarforrit 77% Ritvinnsluforrit 73% Vefkennslukerfi 56%

Stundum Aðrar vefsíður á neti

54% Vefleitarvélar 51% Rafræn gagnasöfn 51%

Sjaldan/aldrei Myndvinnsluforrit 73% Töflureikniforrit 62% Vefsíður sem fylgja

kennslubókum 54% Vefsíðugerðarforrit 52%

Við undirbúning kennslu

Anna og Ásrún

Háskólakennarar

Í kennslu

Alltaf/oftast Glærur sem nemendur

hafa aðgang að 74% Vefkennslukerfi 35%

Stundum Vefsíður annarra 32% Eigin vefsíður 20% Ritvinnsluforrit 20% Vefkennslukerfi 19%

Sjaldan/aldrei Rafræn gagnasöfn 76% Töflureikni 80% Vefkennslukerfi 47%

Anna og Ásrún

Háskólakennarar

Námsefni

Alltaf/oftast Glærusýningar 83% Lesefni á vefsíðum 30% Krækjusöfn 16% Rafræn tímarit 16%

Stundum Lesefni á vefsíðum 36% Rafræn tímarit 31% Krækjusöfn 26% Myndbönd 24% Rafrænar

bækur 14%

Sjaldan/aldrei Hljóðglærur 87% Gagnvirkar æfingar 84% Sérstök kennsluforrit 75% Krækjusöfn 58% Lesefni á vefsíðum 34% Rafræn tímarit 52%

Anna og Ásrún

Háskólakennarar

Samskipti á netinuKennarar/nemar/nemar/nemar

66% háskólakennara hafa vikulega eða oftar samskipti við einstaka nemendur en 68% við nemendur sem hóp 65% háskólanema hafa samskipti við samnemendur í gegnum tölvupóst vikulega

eða oftar 21% háskólanema senda fyrirspurn til kennara vikulega eða oftar

Anna og Ásrún

Lokaorð

Einungis um fyrstu niðurstöður að ræða og mikil vinna er eftir við úrvinnslu gagna

Fyrstu niðurstöður gefa þó nokkrar vísbendingar: Netnotkun til samskipta (tölvupóstur,spjall,vefumræður)

er orðin almenn meðal háskólanema og háskólakennara, eftir er að greina betur eðli samskiptanna.

Netnotkun til upplýsingaleitar (rafrænir gagnagrunnar o.þ.u.l.) er ekki orðin almenn hvorki meðal háskólanema né heldur kennara.

Upplýsingar um kennsluaðferðir og námsmat – fróðlegt að bera upplýsingar um það tíðkast mest hjá kennurum saman við það sem háskólanemum hentar best.

Anna og Ásrún

Frá leikskóla til háskóla: Notkun UST í námi og kennslu

Documents

Transcript of Frá leikskóla til háskóla: Notkun UST í námi og kennslu