Hangi niversitenin rencisi okulundan memnun? Devlet ve vakf niversitelerini

kyaslarsak, kim hangi kriterde rencilerini daha fazla tatmin edebiliyor? Bu sorularn yantlarna ulamak ve sunmak iin, 15 bin 700 niversite rencisinin katlmyla gerekletirdiimiz ilk En Gzde niversiteler 2014 aratrmamzn

sonularn paylayoruz Aye Merve Kamac

re nciler niver siteleri

Deerle ndiriyor 5352

55

nternet nimeti sayesinde bilgiye eriim kolaylatka, ki-ilerin aldklar mesleki eitimle i hayatna atld mes-lekler arasndaki fark her geen gn artmaya balad. Dok-torluk ve avukatlk gibi zor meslekler dnda, eitimini ald alandan farkl bir sektrde alan ka kii var etraf-nzda bir dnn. Bu durum, zellikle devlet niversite-lerinin cretli olduu ABD ve baz Avrupa Birlii lkelerin-de, niversite eitiminin gerekli bir yatrm olup olmad phesini dourur oldu. Ekonomik Kalknma ve birlii rgt (OECD), bu sorunun ilgili lkelerdeki cevabn, 2011 ylnda yaynlad bir aratrma ile verdi aslnda: Rapora gre Amerikada niversite mezunlarnn, lise mezunlarn-dan ylda yzde 77 daha fazla gelir elde ettii grlyor. Bu rakam ngilterede yzde 57, Fransada yzde 47, svete ise yzde 25 olarak sralanyor.

Ksaca yksekrenim kiinin gelecei asndan nemini korumaya devam ediyor ve niversite eitimine yaplan yatrm karln veriyor. Peki Trkiye rneinden baknca nasl bir tabloyla karlayoruz? lkede yksekrenim c-retsiz; dk-orta gelirli ailelerin ocuklarn niversiteye rahat gnderebilmesi iin renim ve katk kredisi ad altnda yardmlar sunuluyor. Belki eskiden niversite ktl vard denebilir, ancak bugn 180 civar devlet ve vakf niversitesi bulunuyor Trkiyede. Bu imkanlar, niversite mezunu sa-ysnn her geen yl artmasn salyor. Ancak i, niversi-te mezunlarnn, lise ve ilkokul mezunlarna gre ne kadar yksek maal ilerde alt sorusuna gelince orada bir durmak gerekiyor. nk daha mhim bir konu var: Trkiye statistik Kurumu (TK) verilerine gre 2013 ylnda niver-site mezunu isizlerin says 557 bin olarak grlyor. Daha kts yksekokul veya faklte mezunlar arasnda 2012de yzde 10,1 olan isiz oran, 2013 ylnda 10,3e ykselmi durumda; yani bir nceki yla gre isiz niversite mezun-larna 54 bin kii eklendi.

niversiteli isizlerin 203 binini i ve ynetim, 59 binini retmen eitimi ve eitim bilimleri, 46 binlik ksmn ise mhendislik blmleri mezunlar oluturuyor. Bu durumun ardnda koca bir eitim sistemi sorunu olduu ortada. Zaten millete hemfikir olduumuz nadir konulardan biri, bugn lkede yaanan her byk sorunun arkasnda bir eitim sorunu olduu iddias deil midir? renciler ya, snav sistemi yznden istemeden girdikleri blmlerde okuyup istemedikleri ileri yapyorlar, ya da grnen o ki isiz ka-lyorlar Ayrca tercih dneminde, kampsleri gezerek okumak istedii niversiteyi belirlemeye alan gen -renciler bu yolla ok yanl fikirlere kaplabiliyorlar. Misal stanbul niversitesinin Beyazt Kampsndeki mehur kap, niversite ile btnlemitir; stanbul niversitesinde okumak isteyen bir renci her gn o kapdan girip yeillik-ler iinde derslere gireceini hayal eder. Ama niversitenin dank kamps yapsn bilmeyen yeni renci, kendini her gn birka saatlik Avclar yolunda bulabilir.

Realta Danmanlk ve 3K (Trkiye ve Kariyer Kulp-leri Birlii) ibirliinde gerekletirdiimiz En Gzde ni-versiteler aratrmasnn sonular, Trkiyenin en gzde 25 niversitesini (devlet ve vakf ) ortaya karrken, niversite rencilerinin okullarndan duyduu memnuniyet orann gsteriyor. Adaylarn, bir niversiteyi orada okuyan -renciden dinlemesi, byle bir aratrmann sonucuna gre hareket etmesi, kamps turlarndan ok daha doru bir yol diyor 3K Koordinatr Alper akrolu aratrmayla ilgili olarak ve ekliyor: Ayrca niversitelerin, rencilerine gre eksik noktalarn grp kendini gelitirebilmesini salayan bir kaynak hazrlam olduk.

54

1 Orta Dou Teknik niversitesi2 Boazii niversitesi3 Anadolu niversitesi4 stanbul Teknik niversitesi5 Gazi niversitesi6 Marmara niversitesi7 Ege niversitesi8 Yldz Teknik niversitesi9 Galatasaray niversitesi10 ukurova niversitesi11 Hacettepe niversitesi12 Ankara niversitesi13 Dokuz Eyll niversitesi14 Sakarya niversitesi15 stanbul niversitesi

2014 EN GZDE DEVLET NIVERSITELERI1 Sabanc niversitesi2 Ko niversitesi3 zyein niversitesi4 Bilkent niversitesi5 stanbul Bilgi niversitesi6 Baheehir niversitesi7 Ik niversitesi8 Fatih niversitesi9 Yeditepe niversitesi10 TOBB Ekonomi ve Teknoloji niversitesi11 stanbul Kltr niversitesi12 Okan niversitesi13 Dou niversitesi14 ankaya niversitesi15 Bakent niversitesi

2014 EN GZDE VAKIF NIVERSITELERI

NET PROMOTER SCORE* ORANLARI

NPS devlet niversiteleri ortalamas

-4,93/0

0

/0

016,27NPS vakf niversiteleri ortalamas

/0

00,61NPS Trkiye ortalamas

ehir

Saygnlk

Eitim Kalitesi

TERCIH NEDENIrencilere niversite seiminde en ok nem verdikleri kriterler soruldu, %18i okumakta olduu niversiteyi bulunduu ehirden dolay tercih ettiini belirtti.kinci olarak, %16 ile niversitenin saygnl tercih sebebiyken, bunu %13 ile niversitenin eitim kalitesi takip ediyor.

12345678910111213141516171819202122232425

2014Sabanc niversitesi renme Kaynaklar ve Ortam Akademik Destek Kiisel Geliim

Ko niversitesi Akademik Destek renme Kaynaklar ve Ortam Kiisel Geliim

Orta Dou Teknik niversitesi Mezun Topluluu Konum, Ulam ve Tesisler renme Kaynaklar ve Ortam

zyein niversitesi renme Kaynaklar ve Ortam Akademik Destek retim yeleri

Bilkent niversitesi renme Kaynaklar ve Ortam Akademik Destek Konum, Ulam ve Tesisler

stanbul Bilgi niversitesi Akademik Destek Deerlendirme ve Geri Bildirim renme Kaynaklar ve Ortam

Baheehir niversitesi Konum, Ulam ve Tesisler Kariyer Merkezi ve Staj Akademik Destek

Boazii niversitesi Mezun Topluluu Konum, Ulam ve Tesisler renme Kaynaklar ve Ortam

Ik niversitesi Akademik Destek renme Kaynaklar ve Ortam Deerlendirme ve Geri Bildirim

Anadolu niversitesi Konum, Ulam ve Tesisler renme Kaynaklar ve Ortam Kiisel Geliim

Fatih niversitesi renme Kaynaklar ve Ortam Akademik Destek renci Hizmetleri

stanbul Teknik niversitesi Konum, Ulam ve Tesisler Mezun Topluluu renme Kaynaklar ve Ortam

Yeditepe niversitesi Akademik Destek Mezun Topluluu Kiisel Geliim

Gazi niversitesi Konum, Ulam ve Tesisler Akademik Destek Deerlendirme ve Geri Bildirim

Marmara niversitesi Mezun Topluluu Akademik Destek retim yeleri

Ege niversitesi Konum, Ulam ve Tesisler Akademik Destek Sosyal Ortam

Yldz Teknik niversitesi Akademik Destek Deerlendirme ve Geri Bildirim Mezun Topluluu

Galatasaray niversitesi Konum, Ulam ve Tesisler Mezun Topluluu Akademik Destek

ukurova niversitesi Akademik Destek Konum, Ulam ve Tesisler Deerlendirme ve Geri Bildirim

Hacettepe niversitesi Akademik Destek Mezun Topluluu Sosyal Ortam

Ankara niversitesi Konum, Ulam ve Tesisler Mezun Topluluu renme Kaynaklar ve Ortam

TOBB Ekonomi ve Teknoloji niversitesi Kariyer Merkezi ve Staj Akademik Destek retim yeleri

Dokuz Eyll niversitesi Akademik Destek renme Kaynaklar ve Ortam Kiisel Geliim

Sakarya niversitesi Konum, Ulam ve Tesisler Akademik Destek Deerlendirme ve Geri Bildirim

stanbul Kltr niversitesi Akademik Destek retim yeleri Konum, Ulam ve Tesisler

EN GZDE NIVERSITELER

NIVERSITENIN EN GL ZELLII

NIVERSITENIN 2. GL ZELLII

NIVERSITENIN 3. GL ZELLII

*Net destekleyen oran, niversitelerin rencileri tarafndan tavsiye edilebilirliini lyor.

5756

5 niversitenin farkl blm ve snflarndan 6 renci ile grtk; okullaryla ilgili deerlendirmelerini aldk

FOTO

R

AFL

AR

: CE

VA

HR

BU

U

Ocak-Mays 2014 tarihleri arasnda 89 niversiteden 15 bin 700 renciye online olarak anket yaptk. Her bir katlmcya 12 balk altnda 56 soru sorarak niversitelerinden memnuniyet oranlarn kardk diye aratrmann detaylarn anlatyor Realta Danmanlk Proje Mdr Ezgi akmak ve ekliyor: Aratrma-da binden az sayda rencisi olan niversiteleri dahil etmedik. Ayrca vakf niversitelerinde burslu-burssuz ayrm yaptk. Yeni baladklar ve okullaryla ilgili her eyi tozpembe grdkleri iin hazrlk snf rencilerini de dikkate almadk.

K Trkiye ve Kariyer Kulpleri Birlii, kariyer merkezle-ri, renci kulpleri, sosyal medya, poster ve e-posta aracly-la duyurusu yaplan aratrmann ilgi ekici sonularn payla-madan evvel almann tutarllyla ilgili n bilgiyi verelim: Bir lein bilimsel yeterlilii iin asgari snr = 0.7dir. Bu aratr-ma sorularnn i tutarlln gsteren Cronbach Alfa deeri ise

= 0,979 olarak hesapland. (Cronbach Alfa, lekte yer alan k sorunun varyanslar toplamnn genel varyansa oranlanmas ile bulunan bir arlkl standart deiim ortalamasdr. Anketin i tu-tarlln, sorularn gvenilirliini ler.) Veriler t-testi, tek ynl varyans analizi, scheffe testi, korelasyon ve regresyon analizleri kullanlarak incelendi.

Aratrmann en dikkat ekici verilerinden biri birinci snf -rencilerinin genelde okullarndan ok memnun olmas ancak dr-dnc snfa gelince memnuniyet orannn ciddi oranda dmesi diyebilirim diyor akmak ve memnuniyette birinci snftan, dr-dnc snfa doru yzde 10luk bir d gzlendiini belirtiyor. Dier bir nemli veri ise, Trkiye genelinde vakf niversiteleri-nin renci memnuniyetinde devlet niversitelerine gre daha yksek puan almas. Aratrmaya gre vakf niversitelerinde okuyan rencilerin memnuniyeti, Trkiye ortalamasna gre yzde 9,2; devlet niversitelerine gre ise yzde 14,4 daha yksek kyor. Para var, huzur var deyiminin bir yansmas olarak de-erlendirilebilecek bu sonucun tek bir istisnas var. O da devlet niversitelerinin, sunduu sosyal ortam asndan rencilerini, vakf niversitelerine gre daha ok memnun etmeyi baarmas.

Anket srasnda niversite rencilerine akademik kadro, renme kaynaklar ve ortam, dersler ve eitim program, kiisel geliim ve sosyal ortam gibi 12 ana balkta 56 soru soruldu. Bu so-rulara verilen yantlara gre 12 kriterin 11inde vakf niversiteleri toplamda daha stn baar gsteriyor. Ancak kantin hizmetleri, elence ve sosyal aktivitelerin yeterlilii, yemekhane fiyatlar gibi konularn sorguland sosyal ortam kriterinde, devlet niversite-leri ne kyor. Bu sonucun, vakf niversitelerine para deyen rencilerin, okullarndan sosyal ortam asndan daha yksek beklentileri olmasndan kaynaklandn dnyoruz diye de-erlendiriyor Realta Danmanlk Ali Kurucu Orta Ali Ayaz.

Aratrmaya gre vakf niversitelerinde burslu olarak okuyan rencilerin memnuniyetinin, burssuz okuyan rencilerden yzde 22, Trkiye genelinden ise yzde 15,2 daha yksek kmas da ayn gerekeye balanabilir. Vakf niversitelerinde, yzde 100 burslu renciler en mutlu renciler oluyor tahmin edece-iniz zere. Burs oran dtke, rencinin memnuniyet oran da dyor. Hatta baz blmlerde yzde 50 burslular, hi bursu olmayan rencilerden daha mutsuz kyor okullaryla ilgili olarak. Yzde 50 burslular arafta gibiler; parann yarsn da olsa dedikleri iin tam burslulara gre okullarndan beklentile-ri daha yksek oluyor diyor Ayaz.

niversite rencilerine sorulan sorularn birbiri ile ilikisine baktmzda ise niversite memnuniyeti ile niversiteyi tavsiye etme arasnda ok kuvvetli bir iliki olduunu gryoruz. Ayrca niversite memnuniyeti ile en kuvvetli ilikinin retim yeleriyle olduunu aka gzlemliyoruz diyor Ezgi akmak. Yani birinci snftan sonra rencinin okulundan memnuniyeti iin en nemli kriteri, niversitenin akademik kadrosu oluyor.

Peki renciler, en bata niversite seimlerini en ok neye gre yapyor? Bu sorunun yantn bulmak iin ankette rencile-re niversite seiminde en ok nem verdikleri kriterler soruldu; yzde 18i okumakta olduu niversiteyi bulunduu ehirden dolay tercih ettiini belirtti. renciler iin birinci etken ehir; ar-dndan yzde 16 oran ile niversitenin saygnl ve yzde 13 oran ile niversitenin eitim kalitesi geliyor. (Ardndan blm, niver-site puan, akademik kadro ve sosyal imkanlar kriterleri geliyor.)

Gelelim devlet ve vakf niversitesi rencilerinin, kendi ni-versiteleriyle ilgili tavsiye edilebilirlik orann gsteren rakamlara Devlet niversiteleri rencilerinin, vakf niversitesi rencile-rine gre okullarndan memnuniyet orannn daha dk oldu-unu belirtmitik. Ancak bu fark, kk bir fark. Aratrmada ele alnan net promoter score (net destekleyen oran) sonularn-da ise devlet ve vakf niversiteleri arasndaki fark ciddi ekilde artyor. Net promoter score (NPS) Okulunuzda okumay birden ona kadar ka puanda tavsiye edersiniz? sorusuna verilen yant-larla hesaplanyor. Skalada 1den 6ya kadar puan verenler okulunu kstekleyen, 7-8 puan verenler pasif , 9-10 puan verenlerse des-tekleyen olarak deerlendiriliyor. Buna gre devlet niversitele-ri NPS ortalamas yzde -4,93ken, vakf niversiteleri ortalama-s yzde 16,27. Trkiye ortalamasn da verelim: yzde 0,61.

EN GZDE NIVERSITELER 2014 ARATIRMA SONULARI RENCILER NE DIYOR?MEMNUNIYET

Vakf niversitelerinde okuyan rencilerin memnuniyeti, Trkiye ortalamasna gre %9,2; devlet niversitelerine gre ise %14,4 daha yksek kt.

rencilerin snflar arttka memnuniyetlerinin azald grlyor. Memnuniyette 1.snftan 4.snfa doru %10luk bir d gzleniyor.

Vakf niversitsi

Devlet niversitsi

Trkiye Ortalamas

BURSLU - BURSSUZBurslu olarak okuyan rencilerin memnuniyeti, burssuz olarak vakf niversitelerinde okuyan rencilerden %22, Trkiye genelinden ise %15,2 daha yksek kt.

Burslu

Burssuz

Trkiye Ortalamas

Okulda ilk ylm yeni bitti ve her eyinden ok memnunum. Akademik kadrosu ok kaliteli olmasna ramen ilk 25 sralama-sna girmemesi zc. lk yl iin okulda ok fazla sosyal imkan olmadn syleye-bilirim. Ancak niversitemi hibir ekilde ktleyemem. Umarm niversite yneti-mi En Gzde niversiteler listesini grp, ders karr ve rencilerine daha fazla imkan sunmaya odaklanr.

HALISKAN YURTYAPANISTANBUL NIVERSITESI IKTISAT BLM 1. SINIF RENCISI

Okulun bana kazandraca eyin kartvizit olduuna inanarak Boazii niversitesini setim. Her adan okulumdan memnu-num. Okula girerken akademik kadro benim iin hi nemli deildi ancak 3. yln sonunda eitmenlerin nemini grdm. Saygszlk yaptn iin final notuna sfr veren hoca da var, renciye birebir men-torluk yapan da... zel hayatma hakim, duygularm nemseyen hocalarm oluyor, bana staj balantlar salyorlar. Bu, ni-versitemin butikliinden kaynaklanyor.

Okulumu en ok vakf niversitesi olmas sebebiyle setim. ehir dndan, Kayseriden geldim; dolaysyla kamps ve sosyal imkanlar da benim iin ok nemliydi. Blmle ilgili zaten tavsiye al-mtm. Yar burslu olarak girdim. Okulun yeri biraz skntl ama kampsten ok memnunum. Eitimi de son derece tatmin edici, semeyi dnen tm rencilere tavsiye ederim. Sadece Keke paraya kyp kamps daha yakn bir yere yapsalarm diyebilirim.

HSEYIN NALBANTOLUBOAZII NIVERSITESI INAAT MHENDISLII BLM 2. SINIF RENCISI

NUH CONAASISABANCI NIVERSITESI ENDSTRI MHENDISLII 3. SINIF RENCISI

Okulu CO-OP adl sistemi iin tercih ettim. irketlerle birebir staj imkan sunuyor, yurtdnda eitim imkan salyor. Bugne kadar yurtdnda yarm ya da bir dnem okumak isteyip de gidemeyen pek renci grmedim Baheehirde. Bu en byk artlarndan. Bir de tabii kampsn yeri benim iin ok nemliydi. Yzde 25 burs-luyum, tercih etmeyi dnenlere kesin-likle tavsiye ederim.

Kapsnn akna stanbul niversitesini seenlerdenim. lk yl herkese tavsiye ederdim. Ancak u an asla! Okuldan kendi abalarm dnda pek bir ey alamadm. Hocalar kesinlikle ok iyi ama pek yar-dmc olmazlar. Odalarnda kolay kolay bulamazsnz zaten. Asistanlarsa kraldan ok kralc.EMRE POLATCAN

BAHEEHIR NIVERSITESI ENDSTRI MHENDISLII BLM 2. SINIF RENCISI

FEVZIYE GZELSOYISTANBUL NIVERSITESI ILETME BLM YENI MEZUN

Bu yl Tde 3. ylm bitirdim ve ok mem-nunum. Sosyal bir ortam var ama bunu ben kendim saladm. Kulplere girersen her okulda sosyal olursun. Ama rencile-rin sadece yzde 30u kulplerde aktif a-lyor. Tek sorun, bata yzde 30 ngiliz-ce eitim alma zorunluluu vard. ngilizce bilmeyen profesrler olmasndan dolay byle bir ey kalmad. Yine de yeni see-ceklere muhakkak tavsiye ederim.

EFEKAN DINISTANBUL TEKNIK NIVERSITESI KIMYA BLM 2. SINIF RENCISI