1.Kontrata eshte burimi kryesor dhe me i rendesishen i mardhenieve te detyrimit.Kontrata eshte marrveshje e dy apo me shume personave qe ka per qellim te krijoj,te ndryshoj ose te shuaj nje mardhenie juridike te detyrimit.2.Kontrata i perket grupit te puneve juridike te dyanshme.Me ane te kontrates behet krijimi i detyrimit te ri,ndryshimi i mardhenies ekzisuese perkatesisht shuarja e saj.Kontrata me te rendesishme jane ato kontrata me te cilat krijohet detyrimi.Me ane te ketyre kontratave behet qarkullimi i brendshem dhe ai nderkombtar i mallrave.

2.Terminologjia lidhur me percaktimin e kontrates nuk eshte unike sepse perpos termit kontrat perdoren edhe termet: konvent,traktat,pakt,dakordim,marrveshje.Termi Conventio eshte sinonim i termit kontrate.Ne mardhenie mes shteteve lidhen konventa tr ndryshme per rregullimin e qeshtjeve te dy e me shume shteteve.Shprehje Conventio me teper perdoret per percaktimin e kontratave nderkombetare.Me traktat nderkombetar kuptojme qdo pajtim i vullnetit mes dy e me shume shteteve me qellim te krijimit,ndryshimit ose nderprejes se raportit juridik reciprok.Marreveshja eshte term i cili perdoret ne kuptimin e ngusht qe sherben te shenoj bisedimet qe i paraprijne lidhjes se kontrates.Goditja dhe hollsimi ne kuptimin e ngushte sherbejne per te shprehur pjeset e kontrates.Paktet jane marrveshje solemene qe i referohen qeshtjeve politike.Dakordimi eshte shprehje qe perdoret per te percaktuar se palet jane dakorduar per ndonje pjese te kontrates ose pee ndonje dispozit qe ka qen e paqart.

3.Fusha e zbatimit te kontrates eshte e gjere.Kontrata gjen zbatim pothuajse tek te gjitha deget pos ne te drejten familjare.Kontrata ne te drejten e punes gjen shprehje tel mardheniet ndermjet punes,tek kontratat kolektive,kontratat qe rregullohen per nje kohe te caktuar,kontratat mes pundhensit dhe puntorit.Ne te drejten ekonomike kontrata gjen zbatimin ne qarkullimin e mallrave dhe kryejen e sherbimeve.Ne te drejten administrative publike kontrata zbatohet per rregullimin e mardhenieve mes shteteve.Ne te drejten finaciara kontrata gjen zbatimin ne rregullimin e transaksioneve financiare.

4.Parimet e se drejtes kontraktore jane parimi i lirise se kontraktimit,parimi i konsesualizimit.Parimi i Lirise se Kontraktimit eshte njeri nder parimet themelore te se drejtes kontraktore.Parimi i lirise se kontraktimit paraqet mundesin qe per pjesmarrsit ne mardhenie te detyrimeve me vullnetin e tyre te lire ti rregullojn mardheniet reciproke juridike te detyrimeve.Ose me hollsisht parimi i lirse se kontraktimit dmth: Qdo subjekt i se drejtes te jet i lirshem te lidh apo te mos lidh kontrate te caktuar Qdo subjekt i se drejtes te jete i lire te zgjedh personin me te cilin do te lidh kontrate Qe subjektet e se drejtes te jene te lire te percaktojne permbajtjen formen dhe menyren e lidhjes se kontrates Qe subjektet te vendosin lirshem per ndrrimin dhe menyren e shuarjes se kontrates.Ne kohen e rebulikes e drejta romake i ka njohur keto kontrata konsesuale: Emptio-venditio Locatio-Conductio Societas dhe Mandatum. Sipas drejtes romake forma e percakon permbajtjen.

5.Autonomia Vullnetit - Sipas perfaqesuesve te autonimise se vullnetit detyrimi krijohet me vullnetin e palve.Vullneti paleve ka fuqi detyrimi dhe eshte mbi ligjin Le contract est superie - Kontrata eshte mbi ligjin.Permbajtja e kontrates caktohet lirisht nga palet kontraktuese ku me caktimin e saj ajo merr formen e ligjit per palet.Ne rast se permbajtja e saj nuk caktohet ajo kontrate anulohet.Ajo duhet te ekzekutuhet sipas parimet Pacta sund servanda - Kontrata eshte ligj per palet.

6.Kufizimi i lirise se kontraktimit-Per subjektet e se drejtes liria e kontraktimit nuk eshte e pakufizuar.Liria e kontraktimit kufizohet ne pikpamje te mundesis se zgjedhjes se pales kontraktuse,ne pikpamje te permbajtjes se komtrates,me ane te kontratave te adezionit,ne kontrata formale nepermjet formes se kontrates,gjat lidhjes se kontratave kolektive dhe ne rast te lidhjes se kontrates kerkohet pelqimi.

7.Parimi i konsensualizmit - Parimi i konsensualizmit eshte parimi i dyte i remdesishem ne te drejten kontaktore. Ky parim dmth se kontrata mund te lidhet me vullnetin e paleve kontraktuese solo consensus pa pasur nevoj permbushjen e formes se caktur. Ne bazwe te keti parimi kontrata lidhet duke u mbeshtetur ne bona fides ne mirbesim te paleve kontraktuese. Ne kohen e republikes jane njohur kater kontrata: Emptio-venditio ,locatio-conductio ,societas dhe mandatum.

8.Kontratat e detyrimeve lidhen me pajtimin e vullnetshem te paleve kontraktuese.Lidhja e kontrates ndryshe quhet edhe krijim,lidhje,stipulim.Subjektet te cilet marrin pjes ne lidhjen e kontrates quhen pale kontraktuese.Per lidhjen e kontrates ekzistojne disa kushte dhe ato jane:Kushtet e pergjithshme dhe kushtet e veqanta.Ne kushtet e pergjithshme bejne pjese: Aftesia punuese e paleve kontraktuese,pajtimi vullnetit,lenda kontrates,baza kontrates.Ne kushtet e veqanta bejne pjese: Forma e kontrates,lidhja e kontrates me dorezimin e sendit,dhenia e pelqimit per lidhjen e kontrates.

9.Aftesia punuese e paleve kontraktuese eshte kushti i pergjithshem per lidhjen e kontrates.Aftesia punese e paleve do te thote kur subjektet e se drentes me veprimtarin e tyre lidhin kontrat dhe mund te krijojne te drejta dhe detyrime te caktuara.Aftesin punuese duhet ta ken si personat fizik ashtu edhe personat juridik.Personat fizik aftesin punuese e fitojne kur mbushin moshen madhore 18vjet dhe kur individet ne moshen 16vjeqar lidhin kuror me leje te organit kompetent.Keta persona kane aftesi te plote punuese.Pos aftesise se plote punese ekziston edhe aftesia r kufizuar punuese te cilet e kane personat 14vjeqar dhe personat te cileve u eshte marre aftesia punuese nga organi kompetent.Ekziston edhe nje kategori e veqant e personave te cilet fare nuk mund te lidhin kontrate sepse nuk kane aftesi punuese.Te paaft per te lidhur kontrat jane personat qe nuk i kan mbushur 14vjet dhe kane mungesa mendore qe jane tersisht te zhveshur nga aftesia per te punuar.Keta persona ndryshe thuet se kane paftesi punuese.Kontrate te detyrimeve mund te lidhin edhe personat juridik.Ne emer dhe llogari te tyre organizatat e autorizuara mund te lidhin kontrat,por per lidhjen e kontrates duhet te plotesohen disa kushte: a) personi fizik qe lidh kontrate ne emer te personit juridik duhet te kete aftesi punuese b) te jete i autorizuar per te lidhur kontrate dhe c) qe lidhja e kontrates ti pergjigjet veprimtarise se personit juridik i cili mirret vazhdimisht me to.

10.Pelqimi i vullnetit eshte kushti i dyte i pergjithshem i lidhjes se kontrates.Pelqimi i vullnetit duhet te jete i dyanshem sepse gjat lidhjes se kontrates vullneti i paleve kontraktuese duhet te perputhet.Vullneti i paleve shprehet me fjale,shenja te rendomta,shprehimisht me ane te se cilave behet e dukshme se ekziston pelqimi vullnetit.Pelqmimi i vullnetit duhet te kete veti te caktuara dhe ato veti jane: Vullneti duhet te behet i lirshem,te jete serioz,i vertet dhe i mundshem.Vullneti eshte i lire ather kur nuk manifestohet nen ndikimin e lajthimit,mashtrimit,kercenimit ose dhunes.Vullneti duhet te jete serioz ateher ateher kur deklaruesi i ka shprehur qellimet e veta se deshirone te lidhje nje kontrate.Vullneti duhet te jete i vertet ateher kur palet kontraktuese e kane shprehur ate dhe se ai eshte vullneti tyre.Vullneti duhet te jete i mundshem dhe eshte i mundshem nese gjate lidhjes se kontrates arrihet nje qellim i caktuar.

11.Lenda e kontrates edhe kusht i pergjithshem per lidhjen e kontrates.Lenda e kontrates eshte ajo per te cilen palet jane marrur vesh ose per qka eshte lidhur kontrata.Lend e kontrates mund te jene sendet,veprimet ose mosveprimet.Mund te jene sendet e lujtshme,tpalujtshme dhe te konsumueshme.Qe kontrata e lidhur te krijoj efekte juridike lenda e kontrates duhet te kete keto cilsi: Te jete e mundshme,te jete e caktuar dhe te jete e lejueshme.Nese lenda e kontrates eshte e pamudshme e pacaktuar dhe e palejushme ateher kontrata eshte absolutisht e pavlefshme.

12.Motivi nuk paraqitet si kusht per lidhjen e kontrates.Motivi paraqet qellimin e terthort,faktorin e brendshem psikologjik dhe shkaqet te cilat e kan shtyer palen per te lidhur kontrate dhe per ti marrur detyrat.Motivi mund te kete rendesi ne keto raste: Ne rast se pala kontraktuese e ka lidhur kontraten per realizimin e disa motiveve te caktuara,ne rast se kontrata lidhet per qellime bemirse dhe ne rast se pala kontraktuese ia ka treguar motievet e veta per lidhjen e kontrates pales tjeter kontraktuese.

13.Kontratat te cilat lidhen duke e dorzuar sendin quhen kontrata reale.Ne kete grup kontratash bejne pjes: Kontrata mbi huane,dhuraten,depozitin,pengun,kaparin.Ne keto kontrata dorezimi perfaqson kushtin e veqante per lidhjen e tyre.

14.Per disa kontrata perveq kushteve te pergjithshme nevojitet qe kontrata te lidhet edhe ne forme te caktuar.Forma per keto kontrata eshte kusht i veqant per lidhjen e saj ajo parashihet shprehimisht me ligj.Zakonisht kerkohet forma me shkrim per lidhjen e ketyre kontratave: Kontrata mbi shitjen e sendeve te palujtshme,kontrata mbi shfrytzimin e baneses,kontrata mbi qirane e lokaleve afariste,kontrta mbi ndertimin,kontrata mbi licencen etj.

15.Forma e kontrates mund te jete: solemne,reale,provuese,me shkrim,ligjore dhe kontraktore.Forma solemne eshte forme thelbsore dhe element konsituiv i kontrates.Kjo forme duhet te ekzistoje ne kontratat per qirane e lokaleve afariste,per ndertim,prler shfrytezim te baneses.

16.Oferta mund te paraqitet me goje me shkrim dhe ne heshtje.Menyrat e paraqitjes se ofertes ndahen ne dy grupe: Te drejtperdrejta dhe te terthorta.

17.Negociatat i paraprijne lidhjes se kontrates,por nuk detyrojne.Negociatat kane rendesi te madhe sepse paleve u mundesohet njohja se me qka detyrohen,te njihen me pasojat juridike te kontrates qe do lidhet,te njehihem me solvencen e pales tjeter,etj.

18.Oferta eshte shprehja e vullnetit e njerit person qe i behet personit tjeter me qellim te lidhjes se nje kontrate.Personi i cili ofron oferten quhet ofertues,ndersa personit te cilit i ofrohet oferta quhet i ofertuar.Ne menyren e drejtperdrejte te paraqitjes se ofertes hyjne te gjitha shprehjet me goj me shkrim dhe me mjete tjera me ane te cilave tregohet qellimi per lidhjen e kontrates,ndersa ne menyren e terthorte hyjne te gjitha ato mjete me ane te cilave nuk mund te kuptohet qellimi i saj.

NDARJA E KONTRATAVE

1.Kontratat me emer jane ato kontrata te cilat rregullohen me dispozita ligjore disa prej tyre jane: Kontrata per shitjen,per dhuraten,per huane,per mbajtjen e perjetshme,per dorzimin dhe mbajtjen,per kembimin,per qirane,etj.Kontrata pa emer jane ato kontrata te cilat nuk rregullohen me dispozita ligjore disa prej tyre jane: Kontrata per ndermjetesimin,per organizimin e udhetimeve,per sigurimin,per ortakerin,per komisionin,etj.

2.Kontrata intuitu personae jane ato kontrata per lidhjen e te cilave mirret parasysh cilsia e veqante e paleve kontraktuese.Si kontrata te tilla jane: Kontrata mbi vepren,ortakerine,dhuraten,mbajtjene perjetshme,etj.Kontrata jo intuitu personae jane ato kontrata per lidhjen e te cilave nuk merre parasysh cilsia e paleve kontraktuese,si kontrata te tilla jane: Kontrata e shitjes,kembimit,etj.

3.Kontrata me permbajtje te caktuar jane ato kontrata ne te cilat eshte caktuar permbajtja e saj nga palet kontraktuese.Kontrata te adezionit jane ato kontrata ne te cilat vetem njera pale cakton kushtet dhe elementet per lidhjen e kontrates,pala tjeter nuk merr pjes ne perpilimij e kesaj kontrate.

4.Kontratat paraprake jane ato kontrata me ane te se cilave palet jane te obliguar qe ne te ardhmen te lidhin kontrate tjeter me elementet te cilat jane caktuar me pare.Kontrtat kryesore jane ato kontrata te cilat krijohen pasi te jet permbushur kontrata paraprake.

5.Kontrata konsesuale jane ato kontrata te cilat lidhen thjesht ne baze te vullnetit te paleve.Kontrata formale jane ato kontrata te cilat pos kushteve te pergjithshme kerkohet edhe forma. Si kontrata te tilla jane: Kontrata per ndertim,licencen,per sigurim,per ortakerin,per mbajtjen e perjetshme,per dorezimin dhe ndarjen e punes,etj.

6.Kontratat me shperblim dhe pashperblim-kjo ndarje behet duke marrur parasysh faktin se njera pale a e ka marrur apo jo vleren adekuate per ate qe ka dhene. Si kontrata me shperblim jane: Kontrata per ndertim,per shitje,per licencen,per kredine,etj. Kontrata pa shperblim jane: kontrata per dhuraten,per huane e kredise,per sherbim,etj.

7.Kontrata te njeanshme dhe te dyanshme-Ne qofte se nje kontrate eshte krijuar vetem per njeren pale kontraktuese ateher quhet kontrate e njeanshme,e kunderta e kontrates se njeanshme eshte kontrata e dyanshme.Si kontrate te njeanshme jane:Kontrata per dhuraten,per sherbimin,per huane,per depozitin.Si kontrata te dyanshme jane: kontrate per ndertim,kredise,sigurim,mbajtjen e perjetshme,ortakerin,qirane.

8.Interpretimi i kontrates do te thote percaktimi i kuptimit te vertet dhe efekteve te dispozitave te saj,dallohen dy rregulla te interpretimit: Rregullat e pergjithshme dhe ato plotesuese.

9.Kontrata eshte e ndaluar nese eshte ne kundershtim me parimet kushtetuese,dispozitat dhununuese,normat e moralit shoqeror dhe normat e dokeve te mira.

10.Kontrata me fajde eshte ajo kontrate kur pala kontraktuese per vete ose per personin e tret fiton dobi te pamas duke e shfrytezuar nevojen mendjelehtesine dhe papervojen e pales tjeter kontraktuese.Te ekzistoj kontrata me fajde duhen te plotsohen 5 kushte dhe ato jane: 1te lidhet kontrata me shperblim mes paleve kontraktuese,2te ekzistoj nevoja e pales se demtuar,3te ekzistoj mendjelehtsia,4te ekzistoj dispropocioni i prestimeve dhe 5fajdexhiu te dije per nevojen mendje lehtsin dhe papervojen e pales se demtuar.

11.Dorzania eshte mjet per sigurimin e ekzekutimit te kontrates. Dorzania eshte marrveshje mes kreditorit dhe dorzanit me ane te se ciles dorzani obligohet te paguaj borxhin te cilin nuk ka mundur ta paguaj debitori.Qellimi dorzanise eshte sigurimi sa me i mire i kreditorit.Nese ekziston dorzania ateher kreditori ka dy debitor per pagim.Llojet e dorzanise jane: Dorzani i thjesht apo subsediar,dorzani pagues,bashkdorzanet,dorzani i dorzanit dhe dorzani per shperblimin e demit.Shuarja e dorzanise behet kur: Shuhet kontrata kryesore,kur kreditori ia fal borxhin dorzanit,me ndrrimin e debitorit dhe me konfondim.

Interpreimi I kontrates -Interpretimi I kontrates do te thote percaktimi I kuptimit te vertete dhe efekeve te dispozitave te saj ne rregullat e interpretimit te kontrates dallohen :rregullat e pergjihshme dhe ato plotsuese -Perveq rregullave te pergjithshme te inerpretimit te kontraets egzistojne edhe rregullat plotesuese :keto rregulla jane :-Gjate interpretimit te kontrates nuk duhet tu permbahemi domethenieve bukfuale te shprehjeve te perdorura por duhet te vertetohet qellimi I perbashket I paleve kontraktuese -ne dispozitat e kontrates perbehen nga fjalet te cialt mund te kene kuptim te ngushte ose te gjere dhe nuk dihet me siguri secili kuptimin palet e kane pasur pasasyshe , kontrata duhet te interpretohet ne kuptimin e ngushte kontratat e ndaluarakontrata eshte e ndaluar nese eshte ne kundershtim me parimet kushtetuese me dispozitat dhunuese ,me normat e moralit shoqerore dhe me normat e dokeve te mira .-kontratat e ndaluara :Eshte e ndaluar kontrata qe lidhet midis avokatit dhe klientit , me te cilen avokati per sherbimet qe ofron merr me teper shperblim , se qe parashihet me tarifen e parapare qe nxirret nga oda e avokateve .Eshte e ndaluar konrata per dhenien e shumes se caktuar te parave ndermjetsuesit per te lidhur kurore midis personave te caktuar Eshte e ndaluar konrata e lidhur midis personave fizik dhe personave juridik , e cila ka per lende te konrates sendet ne perdorim te pergjithshem psh rruget , liqejt ,sheshet , mineralet etj. Pasojat juridike te kontratave te ndaluara Kontratat e ndaluara jane konrata te pavlefshme , pavlefshmeria e tyre eshte relative ose absolue , varesisht nga fakti ose qka cenojne kontratat me rastin e lidhjes ,nese me lidhjen e tyre cenohen interesat individuale te paleve konraktuese , konrata eshte me pavlefshmeri relative , kurse ne rast se cenohet interesi I pergjihshem I shoqerise , kontrata eshte me pavlefshmeri absolute . Kontratat me fajde Kontrate me faje eshte ajo sipas se ciles njera pale kontraktuese fiton per vete ose per personin e trete nje dobi te pamase nga pala tjeter kontraktuese , duke shfrytzuar nevojen varesine , mendjehletsine paprovojen e pales tjeter kontraktuese .Per te egzistuar konrata me fajde duhet te plotsohen disa kushte :-te jete kontrata me shperblim , te egzistoje nevoja e njeres pale kontraktuese , te egzisoje mendjehletsia , te egzisoje papervoja , dhe te shkaktohet dispropurcioni I prestimeve , keto kushte te cekura duhet te permbushen ne menyren cumulative . Te drejtat e pales se demtuar Pala e demtuar ka te drejte te kerkoje anulimin e kontraes , ne qoftese se dispropurcioni I dhenieve reciproke e paleve nuk munde te eliminohet , kontrata shpallet e pavlefshme . e drejta e anulimit te konrates realizohet ne afatine njevjeqar dhe rrjedh prej qastit te lidhjes se kontrates Mjetet e sigurimit te ekzekutimit te kontrates Mjetet e sigurimit te ekzekutimit te kontrates jane reale dhe personale :-Mjetet te sigurimit personal te egzekutimit te kontrates jane :pendimi,kushti penal dhe dorzania -mjetet reale te ekzekutimit te kontrates jane : kapari dhe kaucioni Mjetet e sigurimit personal te ekzekutimit te kontrates Dorzania eshte mjet personal per sigurimin e ekzekutimit te konrates , dorzania krijohet ne baze e marreveshjes se kreditorit dhe dorzanit , me te cilen dorezani merr obligime qe te paguaj borgjin nese nuk do ta paguaj debitori.Qellimi I dorzanis eshte sigurimi me I mire I kreditorit , kur egzistone dorzania kreditori ka dy debitore te cileve munde te drejtohet per pagim.Efektet e dorzanise me dorezani krijohen 2 lloje marredhniesh :a}marredhenia e kreditorit dhe e dorzanit dhe b}marredheniet e dorzanit dhe debitorit kryesorA}mardhenia e kreditorit dhe e dorezanit manifestohet ne faktin se dorezani I pergjigjet kreditorit ashtu siq I pergjigjet debitori kryesor, dorezani eshte I detyruar te permbushe kerkresen ndaj kreditorit nese ate nuk do ta beje debioriB}mardheniet midis dorezanit dhe debitorit kryesor kur dorezani ia pagune kreditorit kerkesen , ai ka te drejte regresi ndaj debiorit kryesor , qellimi I dorezanise eshte qe te siguroje ekzekutimin e kontrates ndaj kreditoreit e jo qe te lirohet debiori kryesor nga deyrat e veta , duke u paguar kerkesa I ka e gjitha e drejtat te cilat I ka pasur kreditori ndaj debiorit .-llojet e dorezanis lloje e dorezanis jane :dorezani supsidiar , dorezani pagues ,bashkedorezanet ,dorezani I dorezanit , dorezani per shperblimin e demit -dorezani I thjesht supsidiar eshte debiori I rendit te dyte , sepse ky detyrohet e paguaj borxhin nese kete nuk e ben debiori ne afain e parapare ne ftesen me shkrim -dorezani pagues eshte debiori I cili I pergjigjet bashke me debiorin kryesor , kreditori nuke eshte I detyruar qe se pari tI drejohet debiorit kryesore e mandej dorzani por menjeher mund te kerkoje pagesen nga dorezani -bashkedorzania egzistone ateher kur shume vete ne cilesin e dorzanit dorezojne per borxhin e debiorit kryesor -dorezani per shperblimin e demit egzistone kur nje person I garanton dorezani se do ta shperbleje demin nese dorezani ia paguan kerkresen kreditorit dhe ne ate raste nuk mune te regresoje nga debiori kryesore.-shuarja e dorzanise :dorzania shuhet :kur shuhet konrata kryesore , kur kreditori ia fal borxhin dorezanit , me nderrimin e debiorit {me marrjen e borgjit }, me konfondim ParashkrimiMe parashkrimin e detyrimit te debiori kryesor parashkruhet edhe detyrimi I dorezanit , kur afati I parashkrimit te detyrimit te debiorit kryesore eshte me I gjate se 2 vjete , detyrimi I dorzanit parashkruhet pas skadimit ted y vjeteve prej arritshmerise se detyrimit te debiorit kryesore . Pendimi {multa poententialis}Pendimi eshte mjet I sigurimit personal per ekzekuimin e kontrates , si dhe eshte kontrate akcesore sepse lidhet prane dhe ndane fatine e kontrates kryesore , me marreveshjen e paleve kontraktuese mund te autorizohet njera ose ted y palet qe te terheqen nga konrata duke dhene pendimin Kushti penal Kushti penal eshe mjet personal I sigurimit te ekzekutimit te kontraes , ai ekzison kur debiori dhe krediori merren vesh qe debiori te paguaj Shumen e parave ose dheninen e ndonje vlere pasurore , ne rast se nuk e ekzekuon deyrimin e vet ne eresi ose ate e permbush ne menyre te parregullt , kushi penal cakohet ne shume te caktuar te te hollave ne perqindje te caktuar ose per gjdo dite vonese -qellimi I kushtit penal : qellimi kryesor eshte qe ti beje presion debiori qe ai ta permbush kontraten me kohe dhe ne menyre e rregullt , e ne rast se ate nuk e ben kushti penal I ben te mundur qe e ne rast se ate nuk e ben kushti penal I bent e mundur qe me lehte a realizoj shperblimin e demit .-menyra e konraktimit te kushtit penal:kushti penal mund te konraktohet ne dy menyra :a}per mosegzisimin e ploe te kontraetes dhe b}per egzistimin e parregullt jot e plote te kontrates -rastet kur kushti penal nuk mund te kontraktohet : -per detyrimet me para , per arsye se ne keto detyrime mosekzekutimi ose vonese ne ekzekutim si rregull krijojn obligimin e pagimit te kamates , per detyrimet qe rrjedhin nga akreditivi , ne rastet se konrata eshte e ndaluar dhe jo morale . Mjete reale te sigurimit te ekzekutimit e konrates Mjetet reale qe e sigurojn ekzekutimin e kontrates jane ato , me te cialt kreditori do e fitoje te drejten reale per sendet e debiori ose te ndonje subjeki e trete , mjetet reale qe sigurojn ekzekuimin e konraes jane :kapari , kaucioni dhe avansi . Kapari{arha} Kapar eshte ajo shume parash ose ndonje vlere tjeer pasurore , e cila dorezohet me rastin e lidhjes se kontrates si shenje se konrata eshte lidhur , kapari paraqitet si mjet I sigurimit te ekzekuimit te konrates Kaucioni{cautio} Kaucioni eshte mjet real I sigurmi te ekzekutimit te kontraes , qe japet ne te holla me rastin e lidhjes se konraes zakonisht kaucioni deponohet per kthimin e ambalazhit te sendit qe eshe blere , me kete blersi I garanton shitesit se do te kthej ambalazhin e nese nuk e kthen , shitesi ndal kaucionin. Paradhenia{avansi} Paradhenia {avansi}eshte mjet real I sigurimit te egzekutimit te kontrates , paradhenia jepet ne qastin kur lidhet kontrata e cila si lende ka sasine e caktuar te parave ose sendin e lujtshem qe ka ndonje vleres pasurore. Efektet e konratave Per te shqyrtuar efektet e kontratave , duhet shqyrtuar dy qeshtje me rendesi a}qfare efekti ka konrata e detyrimit sipas natyres se saj dhe b}ndermjet te cilave subjekteve ajo I krijon efektet e veta Efektet e kontrates ndermjet paleve konraktuese Kotrata e detyrimeve krijon te drejta dhe detyra te caktuara ndermjet paleve konraktuese , ajo ka efekt relative . konrata nuk krijon efekte juridike ndaj personave te trete res inter alio acta send qe per ta ishte juridikisht irrelevant .Si pale ne nje kontrate konsiderohet gjdo subject qe ka marre pjese ne lidhjen e saj ne emer te vet dhe ne llogari e vete , si pale konsiderohet edhe ai subjek I cili nuk ka marre pjese drejteperdrejt ne lidhjen e saj por qe e ka lidhur konraen ne menyre te terthorte nerpermjet perfaqsuesit Efeket e kontratave ne dobi te personave e treteKontratat e detyrimeve nuk kane efekt ndaj personave te trete , te drejtat dhe detyrimet qe burojn nga konrata e lidhur vlejn veem per palet konraktuese . Kushtet per lidhjen e konraes ne dobi e personi e treteQe kontrata e lidhur ne dobi te personit te trete e jete e plotfuqishme , duhet te permbush kushtet e caktuara , keto kushte vlejn si per stipulentin , promitentin ashtu edhe per beneficiarin , stipulenti dhe promitenti duhet ti permbushin kushtet e pergjihshme qe vlejne per te gjiha konratat e detyrimeve keto kushe jane :aftesia punuese e paleve konraktuese , pajtimi I vullnetit dhe baza e konraes . Fusha e zbatimit Kontrata ne dobi te personit e trete mund te zbatohet ne maredhenie te ndryshme juridike , kjo kontrate mundeson barjen e pasurise dhe e leheson qarkullimin juridik nje qendrim te till e permbajne disa kode te beneficiary gjer ne qastin e pranimit te dobise nga beneficiary. Premimi I veprimit te personit te trete Premtimi I veprimit te personit te trete egziston kur nje subject I premton subjektit tjeter se personit te trete do tia kryej nje prestim te caktuar , ky premtim parimisht nuk krijon detyrime per personin e trete sepse prej vullnetit te personit te trete varet se a do te permbushe ky ae qe nje subject I ka premtuar subjektit tjeter .