Driejarigen

3-jarigen in het basisonderwijs

Leeftijdsgroepen in het Montessorionderwijs

• Maria Montessori beschrijft ontwikkelingsfasen:• 3 tot 6 jaar• 6 tot 9 jaar• 9 tot 12 jaar

• Waarom deze groepen?• Kinderen maken dezelfde ontwikkeling door• Samenstelling weerspiegelt gezinssituatie• Roulerende rollen:

– Jongste leert van oudste– Oudste neemt verantwoordelijkheid– Middelste meer op zichzelf gericht

Ontwikkeling

• Van 0 tot 3:– Aanleren vaardigheden (lopen, spreken)– Onbewust leren

– Rond het derde levensjaar verandering………

Wat gebeurt er met een 3-jarige?

• Onbewust naar bewust

• Vaardigheden worden doelgericht

• Gericht op andere (oudere) kinderen

• Richt zich intens op zijn omgeving

Eigenschappen van een 3-jarige

• Nieuwsgierigheid

• Actief omgaan met omgeving

• Geconcentreerd

• Herhaling

• Afsluiting

• Moeiteloos leren

Gevoelige perioden

• Bepaalde tijd waarbinnen kinderen een vaardigheid kunnen verfijnen op ongeëvenaard niveau:– Verfijning van de motoriek (0 – 4,5 jaar)– Ontwikkeling van de orde (0 – 4,5 jaar)– Verfijning van zintuiglijke waarneming (0-4,5 jaar)– Ontwikkeling van taal (0 – 6 jaar)

– Dus 3e levensjaar is cruciaal

– Op 4-jarige leeftijd zijn deze perioden AFGELOPEN

Ontwikkeling van taal

• Uitbreiding van woordenschat– Van 200 (2jarige) tot 7000 (6-jarige) woorden

– Ervaring gaat de taal vooraf: voorbereide omgeving

– Zelfverzekerde spreker en luisteraar:• Oudere kinderen spelen een belangrijke rol

Geschreven taal

• 3-jarigen : gevoelige periode:– Materiaal prikkelt zintuigen

– Blootstelling aan boeken:• Kinderen lezen samen boeken (voorlezen)

• Oudere kinderen zijn met letters bezig– Grote interesse bij 3-jarigen gewekt

Concluderend

• -Pas op 4-jarige leeftijd in de onderbouw:– Heeft merendeel van gevoelige perioden al achter

zich– Krijgt materiaal aangeboden waar het niet meer

gevoelig voor is– Helaas geen drie jaar in de onderbouw

– Al met 3 jaar in de onderbouw:• Voorbereide omgeving: maximaal leerrendement• Krijgt materialen op het “gevoelige” moment aangeboden• Ontwikkelt snel een werkhouding (geboeid door omgeving)• Leert ordelijk te handelen

Organisatie

• Contract met externe organisatie ten behoeve van Voor-, Tussen- en Naschoolse Opvang

• Inclusief peutergroep voor 2- en 3-jarigen• Op 3-jarige leeftijd keuze tussen peutergroep of

kleutergroep basisschool• Geleidelijke instroom in de basisschool, kijkend

naar de ontwikkeling• Leidster peutergroep 3 ochtenden per week

beschikbaar voor de kleutergroep(en)

Ervaringen

• Ouders : positief, maar ook kritisch;kind krijgt volop de ruimte om zich te ontwikkelen in een rijke leeromgeving

• Geruisloze instroom : instroom van een 3- • Of van een 4-jarig kind maakt geen

verschil : het kind voelt zich thuis• Leerkrachten: positief• Meer handen in de klas• Verslag via het Leerlingvolgsysteem

Voorwaarden

• Onder 1 dak

• Intensieve samenwerking tussen externe

organisatie en de school

• Zeer regelmatig overleg op 3 niveaus:– Met de onderbouw– Met vertegenwoordiging uit de hele school– Bestuurlijk overleg– Zelfde “lesrooster” blijven hanteren

Zorg

• Zorg wat de betreft de kwaliteit van de kinderopvang in het kader van bezuinigingen

• Bekostiging : de 3-jarigen brengen geen geld in het laadje (aansluitend bij de uitgangspunten / filosofie van de school)