Driejarigen
3-jarigen in het basisonderwijs
Leeftijdsgroepen in het Montessorionderwijs
• Maria Montessori beschrijft ontwikkelingsfasen:• 3 tot 6 jaar• 6 tot 9 jaar• 9 tot 12 jaar
• Waarom deze groepen?• Kinderen maken dezelfde ontwikkeling door• Samenstelling weerspiegelt gezinssituatie• Roulerende rollen:
– Jongste leert van oudste– Oudste neemt verantwoordelijkheid– Middelste meer op zichzelf gericht
Ontwikkeling
• Van 0 tot 3:– Aanleren vaardigheden (lopen, spreken)– Onbewust leren
– Rond het derde levensjaar verandering………
Wat gebeurt er met een 3-jarige?
• Onbewust naar bewust
• Vaardigheden worden doelgericht
• Gericht op andere (oudere) kinderen
• Richt zich intens op zijn omgeving
Eigenschappen van een 3-jarige
• Nieuwsgierigheid
• Actief omgaan met omgeving
• Geconcentreerd
• Herhaling
• Afsluiting
• Moeiteloos leren
Gevoelige perioden
• Bepaalde tijd waarbinnen kinderen een vaardigheid kunnen verfijnen op ongeëvenaard niveau:– Verfijning van de motoriek (0 – 4,5 jaar)– Ontwikkeling van de orde (0 – 4,5 jaar)– Verfijning van zintuiglijke waarneming (0-4,5 jaar)– Ontwikkeling van taal (0 – 6 jaar)
– Dus 3e levensjaar is cruciaal
– Op 4-jarige leeftijd zijn deze perioden AFGELOPEN
Ontwikkeling van taal
• Uitbreiding van woordenschat– Van 200 (2jarige) tot 7000 (6-jarige) woorden
– Ervaring gaat de taal vooraf: voorbereide omgeving
– Zelfverzekerde spreker en luisteraar:• Oudere kinderen spelen een belangrijke rol
Geschreven taal
• 3-jarigen : gevoelige periode:– Materiaal prikkelt zintuigen
– Blootstelling aan boeken:• Kinderen lezen samen boeken (voorlezen)
• Oudere kinderen zijn met letters bezig– Grote interesse bij 3-jarigen gewekt
Concluderend
• -Pas op 4-jarige leeftijd in de onderbouw:– Heeft merendeel van gevoelige perioden al achter
zich– Krijgt materiaal aangeboden waar het niet meer
gevoelig voor is– Helaas geen drie jaar in de onderbouw
– Al met 3 jaar in de onderbouw:• Voorbereide omgeving: maximaal leerrendement• Krijgt materialen op het “gevoelige” moment aangeboden• Ontwikkelt snel een werkhouding (geboeid door omgeving)• Leert ordelijk te handelen
Organisatie
• Contract met externe organisatie ten behoeve van Voor-, Tussen- en Naschoolse Opvang
• Inclusief peutergroep voor 2- en 3-jarigen• Op 3-jarige leeftijd keuze tussen peutergroep of
kleutergroep basisschool• Geleidelijke instroom in de basisschool, kijkend
naar de ontwikkeling• Leidster peutergroep 3 ochtenden per week
beschikbaar voor de kleutergroep(en)
Ervaringen
• Ouders : positief, maar ook kritisch;kind krijgt volop de ruimte om zich te ontwikkelen in een rijke leeromgeving
• Geruisloze instroom : instroom van een 3- • Of van een 4-jarig kind maakt geen
verschil : het kind voelt zich thuis• Leerkrachten: positief• Meer handen in de klas• Verslag via het Leerlingvolgsysteem
Voorwaarden
• Onder 1 dak
• Intensieve samenwerking tussen externe
organisatie en de school
• Zeer regelmatig overleg op 3 niveaus:– Met de onderbouw– Met vertegenwoordiging uit de hele school– Bestuurlijk overleg– Zelfde “lesrooster” blijven hanteren
Zorg
• Zorg wat de betreft de kwaliteit van de kinderopvang in het kader van bezuinigingen
• Bekostiging : de 3-jarigen brengen geen geld in het laadje (aansluitend bij de uitgangspunten / filosofie van de school)