TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

BIM & Handover

TC BIM – WG7Ruben Decuypere WTCB – Afdeling Duurzame ontwikkeling

Stijn Mostmans WTCB – Afdeling Bouw 4.0

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Agenda

1. De pragmatische aanpak van Cadac van het proces “Overdracht”2. Processtappen “Overdracht” volgens General Building Information Handover

Guide(2007)3. Uitwerken van het subproces “Informatie strategie bepalen” aan de hand van het

schildpaddiagram4. Timing

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Agenda

1. De pragmatische aanpak van Cadac van het proces “Overdracht”2. Processtappen “Overdracht” volgens General Building Information Handover

Guide(2007)3. Uitwerken van het subproces “Informatie strategie bepalen” aan de hand van het

schildpaddiagram4. Timing

www.cadac.com

Create, manage & share digital design information

WTCB- Facility Management

Ervaringen Cadac Group

www.cadac.com

Agenda

Wie zijn wij

Samenwerking Cadac-Planon

Trends & Uitdagingen

Principe koppeling BIM – B&O

Mogelijke uitgangspunten

Cases

BIM voor Bouwheer / Ontwikkelaar / Owners

Discussie / Q&A

www.cadac.com

Introductie

Maurice Laumen

Senior Account Manager

Architecture, Engineering

and Construction

Tom Cremers

Account Manager

Architecture, Engineering

and Construction

www.cadac.com

Wie zijn wij

30+ jaar expertise

Creëren, beheren en delen

Optimaliseren van processen, behalen

van doelstellingen

Het digitale ontwerp als informatiebron

Integreren systemen

Autodesk Platinum & Microsoft Gold

Partner

www.cadac.com

Oplossingen per Industrie

www.cadac.com

Oplossingen | AEC

Cadac TheModus Suite

Cadac Organice Suite

Cadac TaskForce (NEW)

Cadac Modules (NEW)

Training & Support

Consultancy

Detachering

www.cadac.com

Aanpak in Cijfers

www.cadac.com

Wereldkaart

www.cadac.com

Oneindige Informatiecyclus

www.cadac.com

Waarom samenwerking Cadac & Planon

De logische volgende stap vanuit BIM

Inspelen op klantwensen en duidelijke trend

Strategische samenwerking tussen marktleiders

Behoefte aan informatieoverdracht vanuit BIM-model

Behoefte om bepaalde informatie terug te koppelen

www.cadac.com

Trends & Uitdagingen | BIM

Trends

Complexere ontwerpen

Coderen BIM-modellen t.b.v calculatie en

planning

Digitaal Bouwplaats Management

Inscannen bestaande voorraad

(Information) Lifecycle Management

Modellen worden leidend!

Uitdagingen

Er is (geen) standaard, veel initiatieven

BIM-hiaat bouwpartners [little vs. Big]

Toename (inconsistente) informatie

Detailniveaus

Veel analoge informatie

www.cadac.com

Trends & Uitdagingen | B&O

Trends

Verkrijgen 3D-inzicht voor alle

betrokkenen

Koppeling MJOP > BIM-model vv.

Wens om “Instant Information Access”

Informatie is up-to-date

Uitdagingen

Informatie vanuit BIM-model niet consistent

Hiaat tussen en onbekendheid van

informatievraag en informatieaanbod

Interpretatie opbouw BIM-model richting

B&O vv.

Interpretatie objectcodering

www.cadac.com

Principe: koppeling BIM – B&OB

ehee

rB

IMA

s B

uilt

Beh

eer

BIM

Co

ntr

ole

Beh

eer

FMIS

Cre

ëer

BIM

Modelleren

Controleren (afkeuren)

Publiceren (R1)

Modelleren (corrigeren)

Publiceren (R2)

RapporterenBekijken Exporteren

Bekijken Data wijzigingen

Geometrische wijzigingen

Muteren en Bekijken

Controleren (goedkeuren)

www.cadac.com

As Built / Beheer & Onderhoud

Komen tot een model

Data & StructuurStartpunt model info

Mogelijke uitgangspunten

Geen structuurData in model controleren,

structuren en toevoegen

FM systeem

Gekende afgesproken structuurData in model controleren,

en toevoegen

Comform structuur

Geen BIM model

BIM Model voor FM

Data in model toevoegen

Model bouwen voor FM

www.cadac.com

Cases

Facilitair Bedrijf (nieuwe project)

Protocol opgesteld (met FM behoefte)

Begeleiding partijen

Controle consistentie

Koppeling naar MyMCS

Vraagstelling bouwbedrijf (scholen van morgen)

BIM model start te laat (tijdsdruk)

Parallel model opzetten voor FM

Data koppelen beheeromgeving

www.cadac.com

BIM voor Bouwheer / Ontwikkelaar / Owners

Live overzicht 24/7

Controle op (alle) projecten

Koppeling van data naar toekomstige systemen

Facility Management

Documenten

Apparaten beheer

Klimaat beheersing

Interieur

Domotica

Etc.

Minder fouten dus

Lagere kosten

Tijdige oplevering

Meer profijt van gegevens tijdens beheer fase

Betere info voor toekomstige kopers / huurders (VR/AR)

Tijdig komen met BIM protocol, dus meer afstemming met partijen aan de voorzijde

Bouwplaats inrichting en beheersing van veiligheid

Inzichten krijgen rondom aansprakelijkheid van partijen

www.cadac.com

Contactgegevens Q & ADank voor uw

aandacht!Maurice Laumen

mlaumen@cadac.com

+31 88 932 2345

www.cadac.com/aec

www.linkedin.com/company/cadac-group

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Agenda

1. De pragmatische aanpak van Cadac van het proces “Overdracht”2. Processtappen “Overdracht” volgens General Building Information Handover

Guide(2007)3. Uitwerken van het subproces “Informatie strategie bepalen” aan de hand van het

schildpaddiagram4. Timing

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Handover processBronnen

“General Buildings Information Handover Guide”

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Handover procesBIM protocol

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Handover proces

‘Handover’/’Overdracht’ vs. ‘Oplevering’Overdracht informatie vs. verantwoordelijkheid

‘Handover’ vs. ‘Takeover’Overdracht informatie/verantwoordelijkheid Aannemer>Bouwheer>Beheerder

Uitvoeringsfase (UF) Exploitatiefase (EF)

Commissioning

Overdracht

Voorlopige oplevering Definitieve oplevering

Takeover?

1-2 jaar

aftercare

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Handover procesWat is overdracht?

Projectteam Bouw

Bouwheer

Facility Management

Projectteam Renovatie

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Procesfasen

•Bedrijfsgericht•Prioriteit informatiepakketten vs. bedrijfswaarde•Dataveiligheid

Strategieinformatievoorziening

• Inhoud, vorm en formaat voor informatiepakketten vastleggenOverdrachtsvereistenbepalen

•Verantwoordelijkheden en implementatie vastleggen•Creator en overdrachtsvereisten voor informatiepakketten

vastleggen

Plan voor projectinformatie-overdracht opstellen

• ImplementatiePlan voor overdrachtimplementeren

Projectspecifiek

Bedrijfspecifiek

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

ProcesfasenVoorbeelden van strategieën/doelstellingen

Eigenaar strategie om de waarde doorheen de ganse levenscyclus van het gebouw te optimaliseren • het verbeteren van de processen in verschillende fasen• verminderen van de kosten

Eigenaar strategie om het project te verbeteren• Verminderen van verspilling, garanderen kwaliteit, budget en timing project

Consultant- of aannemer strategie om het project te verbeteren• Inspanning om het ontwerp en/of uitvoering te optimaliseren (kost, planning, performantie, …)

Ketenintegratie strategie • Informatiestroom verbeteren (ontwerpen, analyse, detaillering, productie, …)• Kosten verlagen, oplevering versnellen

1. Strategie informatievoorziening

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

ProcesfasenProcesstappen

Ontwikkel strategieën• Top down • Bottom up

Analyseer strategieënSelecteer strategie

1. Strategie informatievoorziening

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

ProcesfasenProcesstappen

Processen inventariserenGewenste input bepalen voor deze processenVoorkeur vorm en formaat bepalenEisen met betrekking tot metadata bepalen

DoelstellingDe overdrachtsvereisten bepalen op bedrijfsniveau, voor elk informatie pakket InhoudGebruikVoorkeur vorm en formaatEisen met betrekking tot metadata, enOpslag

2. Overdrachtsvereisten bepalen

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Business value van informatieAfhankelijk van #keer info wordtgebruikt

Bv. Vermogen verlichting• Lichtberekening• Energieberekening• Bouwfase• FM• …

Bv. Garantieperiode

Afhankelijk van veroorzaakteinefficiënties

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Business value van informatie

Kosten – batenInformatie verzamelen/uitwisselen kost ook geldWie draagt kosten/baten?

• Incentives

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Procesfasen

DoelstellingenDe overdrachtsvereisten bepalen op projectniveau, voor elk informatie pakket

• Informatiepakketten en hun oorsprong (wie en wanneer)• Gebruik van informatie• Formaat• Vereiste metadata• Methode voor overdracht• Duidelijke verantwoordelijkheden (incl. kwaliteit en monitoring)

3. Plan voor projectinformatie-overdracht opstellen

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

ProcesfasenProcesstappen

Wettelijke vereisten nagaan Verantwoordelijkheden voor informatieaanlevering vastleggen (organisatie/teamlid)Kosten en baten in kaart brengen, en stimulansen/vergoedingen vastleggenPlan voor projectinformatieoverdracht opstellenGoedkeuring?Plan voor projectinformatieoverdracht communiceren?

3. Plan voor projectinformatie-overdracht opstellen

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Gebruik van informatie bepalen

Wie?Welk system?Enkel raadplegen/ook aanpassen?Versies (welke/hoeveel/hoe beheren)?

Bv. ‘as designed’, ‘as built’, …Iteraties?

Handover tijdens design, of alles na oplevering?Feedback?

Na kwaliteitscontrole?Hoe lang informatiepakketten bewaren?

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

ProcesfasenDoelstellingen

Efficiënte en kwaliteitsvolle informatieoverdrachtProcesstappen

Contractuele bepalingen vastleggenAansprakelijkheden en verzekeringen regelenTechnische implementatie

• Configuratie• Testing• Documentatie• Bemanning en training• Opvolging

Continue verbetering

4. Implementatie

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

ProcesfasenAggregatie van modellen?

Verschillende disciplinemodellen agregerenVerantwoordelijkheden

Vereenvoudiging van modellen?LOI, LOG,…Native vs. standaard bestandsformaten

Ontbrekende fasen? Concreter?

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Structuur vs gebruik

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Structuur vs gebruikFMIS

As Built archief

(Quasi)statische info Dagelijkse updates

As-built dossier voorrenovatie/waardering/sloop

AIM Onderhoudsactiviteiten

AIM Operationele activiteitenAIM

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Structuur vs gebruik

Single point of informationFile format redundancy

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Open vragenKosten als deel van as-built/PID/Overdracht?Berekeningen en –resultaten

EnergiesimulatieBrandveiligheid…

Link met commissioning

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Agenda

1. De pragmatische aanpak van Cadac van het proces “Overdracht”2. Processtappen “Overdracht” volgens General Building Information Handover

Guide(2007)3. Uitwerken van het subproces “Informatie strategie bepalen” aan de hand van het

schildpaddiagram4. Timing

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Bijna de helft van gebouwen die de overheid huurt, staat grotendeels leeg(d.d. 25/04/2018)

GT-WG 7 FM

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Bron: BS 8536-1:2015 Briefing for design and construction – Part 1: Code of practice for facilities management (Buildings infrastructure)

GT-WG 7 FM

Asset/Gebouw-Beheer

Verwachtresultaat

NIEUW ASSET/GEBOUW PROJECT

EXPLOITATIE BESTAAND ASSET/GEBOUW

Uiteindelijkresultaat

(enkel & portfolio)

Asset Management

Project Management

Asset performance

Project performance

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

BIM-processchema(‘s) voor FM

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

• (BIM) Visie en doelstellingen• Bij initiatie van een informatie management strategie• Wijzigingen in de context van de organisatie• Wijziging in de context van ICT Services• Wijziging in wetgeving

Start/trigger Welke gebeurtenis doet het proces starten?Bepalen BIM Informatie Strategie

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Bepalen BIM Informatie Strategie

• Eigenaar• FM• Eindgebruiker• Leverancier van diensten

Actoren Wie is betrokken in het proces?

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Bepalen BIM Informatie Strategie

Een plan om het volgende te bereiken;(1) bepalen welke informatie er nodig is, en (2) de beste manier is om deze informatie te beheren

Doelen Wat willen de belangengroepen van het proces?

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Bepalen BIM Informatie Strategie

Eigenaar strategie om de waarde doorheen de ganse levenscyclus van het gebouw te optimaliseren • het verbeteren van de processen in verschillende fasen• verminderen van de kosten

Eigenaar strategie om het project te verbeteren• Verminderen van verspilling, garanderen kwaliteit, budget en timing project

Consultant- of aannemer strategie om het project te verbeteren• Inspanning om het ontwerp en/of uitvoering te optimaliseren (kost, planning, performantie, …)

Ketenintegratie strategie • Informatiestroom verbeteren (ontwerpen, analyse, detaillering, productie, …)• Kosten verlagen, oplevering versnellen

Doelen Wat willen de belangengroepen van het proces?

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Bepalen BIM Informatie Strategie

• Wet –en regelgeving • Kadaster• Brand• Arbeidsreglement• Asbestregelgeving• Energieprestatieregelgeving• GDPR / privacy regelgeving

• NBN EN ISO 9001 Kwaliteitsmanagementsysteem• NBN EN ISO 15221 Facility management• ISO 41001:2018 Facility management• NBN ISO 55001 Assetmanagement• Maintenance strategy & Policy (BS 8210:2012 Guide to facilities maintenance management)

Regels Wat zijn de randvoorwaarden en beperkingen van het proces?

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

• Visie – Doelstellingen• Context van de organisatie

• Beleid bedrijfsvoering organisatie• Risicomanagement• Compliance management • Humanresourcemanagement• Privacy / GDPR

• Context van ICT Services (vb. CDE)• Beleid o.a. met betrekking tot databeveiliging

InputBepalen BIM Informatie Strategie

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Bepalen BIM Informatie Strategie

1. Ontwikkel strategieënTop down (voorbeeld bij assetmanagement: optimaliseren van bedrijfsprocessen om de performantie te verbeteren. Dit kan door de betrouwbaarheid en de beschikbaarheid te verhogen en het gebruik en onderhoud te optimaliseren )

• Doelstellingen• Key performance indicatoren• Data vereisten• Vereisten informatiesysteem

Bottom up (voorbeeld bij assetmanagement) • Eigenschappen asset en informatiestroom• Classificatie fysische asset• Data vereisten• Vereisten informatiesysteem

2. Analyseer strategieën• Kwaliteit informatie• Waarde informatie• ROI

3. Selecteer strategie

Activiteiten

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Bepalen BIM Informatie Strategie

• BIM Informatiestrategie

Output

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

Agenda

1. De pragmatische aanpak van Cadac van het proces “Overdracht”2. Processtappen “Overdracht” volgens General Building Information Handover

Guide(2007)3. Uitwerken van het subproces “Informatie strategie bepalen” aan de hand van het

schildpaddiagram4. Timing

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

GT-WG 7 FM

Programma GT – WG 7 – Timing

Mei Juni Juli Augustus September

Proces “Overdracht”CT

NovemberOktober

Proces “Informatiestrategie bepalen” Proces “Informatiebehoefte bepalen”

TC BIM&ICT – WG 7 – 24/05/2017

GT-WG 7 FM

Programma GT – WG 7 – Timing Digitalisering onderhoudsgids WTCB

Mei Juni Juli Augustus September

CT

NovemberOktober