balık avcılıgı.pdf
-
Upload
huseyin-bolukbas -
Category
Documents
-
view
278 -
download
1
Transcript of balık avcılıgı.pdf
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
1/66
T.C.MLL ETM BAKANLII
MEGEP(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN
GLENDRLMES PROJES)
DENZCLK
OLTA AVCILII
ANKARA 2008
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
2/66
Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;
Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 saylKarar ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarndakademeli olarak yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim
programlarnda amalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelikgelitirilmi retim materyalleridir (Ders Notlardr).
Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeyerehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm,denenmek ve gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul veKurumlarnda uygulanmaya balanmtr.
Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterliikazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir veyaplmas nerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir.
rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine meslekiyeterlik kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerindenulalabilirler.
Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarakdatlr.
Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlndasatlamaz.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
3/66
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
4/66
ii
CEVAP ANAHTARLARI.....................................................................................................58KAYNAKA.........................................................................................................................60
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
5/66
iii
AIKLAMALAR
KOD624B00021
ALAN Denizcilik
DAL/MESLEK Su rnleri, Balk Gemisi Kaptanl
MODLN ADI Olta Avcl
MODLN TANIMIOlta avcl ile ilgili konularn verildii renmemateryalidir.
SRE 40/32
N KOUL Olta Donanmlar modln baarmak bu modln nkouludur.
YETERLK Olta donanmlar ile avclk yapmak.
MODLN AMACI
Genel Ama
Bu modl ile gerekli ortam salandnda istenilen lye vetekniine uygun olarak olta ile avclk yapabileceksiniz.
Amalar
1. Olta eitlerine gre yem temin edebileceksiniz.2. Paraketeile avclk yapabileceksiniz.3. apari ile avclk yapabileceksiniz4. Sade oltalarla avclk yapabileceksiniz.
ETM RETMORTAMLARI VEDONANIMLARI
Balklk atlyesi,olta donanmlar, balk gemisi,ktphane, internet, bilgisayar, DVD, VCD, bireysel renmefaaliyeti vb. gibi.
LME VEDEERLENDRME
renme faaliyetlerinin sonunda kazandnz bilgi vebecerileri, kendi kendinizi lerek deerlendirebileceksiniz.Modln sonunda kazandnz yeterlii retmeniniz lereksizi deerlendirebilecektir.
AIKLAMALAR
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
6/66
iv
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
7/66
1
GRSevgili renci,Olta avcl basit yntem ve aralarla, genellikle sportif amal yaplan avclk
trdr. Olta avcl dier yntemlerde olduu gibi tecrbe, teknik bilgi ve kabiliyetgerektirir. Avlanacak balk trlerine, oltann donanmna gre sahilden veya gemidenyaplabilir.
Olta avclnda avlanacak balk trne uygun yem temininde glkler yaanabilir.Yani baarl bir avclk iin iyi donatlm oltann yan sra uygun nitelikte yemler degereklidir. Bunun yannda yemlerin olta inesine tekniine uygun olarak taklmas,baln
cezbedilmesi ve ineden kurtulmamas iin ok nemlidir.
Olta Avcl modl sayesinde avclkta kullanlan yemleri tanyacak, yemin nasltemin edildiinibilecek, yemi oltainesine takabilecekve hangi oltadonanmlarnda hangiyemlerin kullanlarak ne tr balklarn avclnn yaplabileceini uygulamal olarakgsterebileceksiniz.
GR
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
8/66
2
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
9/66
3
RENME FAALYET1
Bu faaliyet ile uygun ortam salandnda, olta donanmlar ile avclkyapabileceksiniz.
Balklk laboratuvarnda, deniz, gl kenarnda veya bir balk gemisine giderekalmalarnz hakknda bilgi veriniz. Gemi kaptan veye retmeninizden izin alarak,
Olta avclnda kullanlan yem eitlerini Yemlerin nasl temin edildiini Yemlerin nasl kullanldngzlemleyiniz.
Edindiiniz bilgileri kayt altna alarak retmeniniz veya arkadalarnzla paylanz.
1. BALIK OLTA YEMLER
1.1. Hayvansal Yemler
1.1.1. Oltaya Canl Taklan Yemler1.1.1.1. Yenge
ipura avnda ok deerli bir olta yemidir. Trnak boyunda olanlar tercih edilir.Yenge yavrular, diz boyu derinlikteki ve otluk yerlerde kepe gezdirilerek yenge toplanr.Yenge yavrusu toplama gece yaplr ise daha verimli olur. Bol olarak bulunduklar yerlerdegeceleri su zerindeki otlar zerine karlar. Buralarda el feneri ile gezilir ise kta
parladklarndan kolayca grlr, el ile istenen miktarda toplanabilir. Toplanan yengeler,ierisinde slak snger bulunan bir kapta 12 hafta canl olarak tutulabilirler. Sadece her gnsngerin deniz suyu ile sklp temizlenmesi yararl olur. Yenge oltaya taklr iken canlkalacak ekilde alt kabuktan taklmaldr. Eer snger 1 gn tuzlu , dier gn tatl su ile
slatlr ve sklr ise yengecin daha uzun yaad ve kabuunun biraz yumuadgrlecektir. Kabuu yumuak olan yengeli ine ile balk daha kolay yakalanr.
RENME FAALYET1
AMA
ARATIRMA
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
10/66
4
Resim 1.1: Yenge
1.1.1.2. Teke
Karidese benzeyen kk deniz canllarna tekead verilir.lkemiz denizlerinde bugruba giren bir ka tr mevcuttur. Otlu yerlerde kepeler ile toplanrlar. Teke, mamun gibiyumuak yemlerdendir. Bu nedenle oltaya takldnda kk balklarca kolayca
paralanabilir. Sonbaharda lfer avnda deerli bir yemdir. Ayrca her trl dip bal avndada kullanlabilir. Canl olarak kullanlmas tercih edilir.
Tatl sulardayaayan trleri ile ylan ve levrek bal avnda yararl olur. Denizlerdetoplanmas pek bol olarak yaplamadndan daha ok avclartarafndan bizzat toplanlarakkullanlmaktadr. Baz lkelerde okyanuslardan ok bol olarak toplanan kk boy karidestrleri, kk paketler hlinde dondurularak saklanr ve olta avclarnca pek ok balk avndaolta yemi olarak kullanlr.
Resim 1.2: Teke
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
11/66
5
1.1.1.3. Mamun
Deniz balklar avnda ok deerli bir olta yemidir. Canl olarak kullanlr. Paragat ilebalk avnda oltaya takldktan sonra bir sre kurutularak ineden kolayca kmas veyaalnmas nlenmeye allr. Mamunun canls 34 cm uzunlukta ve kk istakozgrnmndedir. Bu canl l m kadar derinlikteki kumlu humuslu topraklarda, zellikle
dalyan alanlarnda fazla miktarda rer. Bucanly toplayanlar, denizde 810 m2
alan a ileevirirler ve alar karglar ile zemine tuttururlar. Sonra bu alan iinde ayaklar ile gezinirler.Mamunlar topran sktrlmas sonucu zeminden ayrlr. Bu ekilde kan canllar kepelerile toplanarak retim salanr ve ayn gn canl olarak satlrlar. ipura ve mercan avndaok kullanlan bir yemdir.
Nasl Kullanlr
Kuyruu karidese benzeyen mamunu ineye takmak iin ilk nce ine,kuyruununbitiminden saplanr, ardndan kuyruun i gvdesinden geirilerek kafa blgesine kadardevam edilir. nede canl kalabilmesi iin kafa blgesine ine saplanmamas gerekir.
Resim 1.3: Mamun
1.1.1.4. Karides
Karides etobur balklar tarafndan ok sevilen bir yemdir. zellikle iri levrek, trana,
mercan, lokoz, orfoz gibi balklarn avnda ok deerli bir yemdir.
lkemiz denizlerinde birok karides tr vardr. Bunlarn bir ksm iri ,bir ksm iseanl karidesi denilen daha kk trlerdir. Kk yavru karideslerden eitli balk travnda yararlanlabilir.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
12/66
6
Resim 1.4: Karides
1.1.1.5. Balk Yavrular (ime)
Balk avclnda kullanlan (kk balklara) yemlere ime ad verilir. Sazangillerdhil bu yavrular canl kullanlr. Bu balklar nehir, akan kk dere azlar ve ky yerlerdekepeler ile yakalamak mmkndr.
Deniz balklar avnda kk csseli tatl su balklar da bu amala kullanlabilir.Ayrca deersiz kabul edilen balklardan da ayn amala yararlanmak mmkndr.Denizlerde levrekbal avclnda canl kaya bal ile baarl avclk yaplabilmektedir.
Resim 1.5:Canl baln yeme taklmas
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
13/66
7
1.1.1.6. Toprak Solucan
Toprak solucanlar zellikle tatl su balklar avnda en ok yararlanlan bir yemdir.Nehir kenarlarndaki veya eme yaknlarndaki slak yerlerden her mevsimde bol olaraktemin edilebilir. Topraktan karlmas da olduka kolaydr. Krek ile karlan rutubetlitoprak kartrlr ise bol olarak elde edildii grlr. Toplanan solucanlar,slak toprak ile birkk torba iinde tutulur ise uzun sre saklanabilir. Toprak solucanlar sazan trleri, ylan
bal vs. gibi her trl tatl su balklar avnda kullanlr. Canl olarak kullanlmas her balktarafndan abucak fark edilmesini salar.
Resim 1.6: Toprak solucan
1.1.1.7. Kurt
Kk boy dip balklar ve kefal avnda kullanlan bir yemdir. Ayrca istavrit, kupes,izmarit gibi kk csseli balk iin ok kullanlr. Her trl balk tarafndan sevilerekyenilir. Denizlerde bataklk yerlerde ve zellikle organik maddelerin bol olduu yerlerdeyoun miktarda bulunur. Deniz marulu denilen bitki ile pazarlanarak rutubetli bir ortamdatutulmalar salanr. Rutubetsiz ve scak ortamlarda ok abuk lrler ve vcutlarndaki suyusrekli kaybederek ksa srede ie yaramayacak bir hle gelirler.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
14/66
8
Resim 1.7: Kurt
1.1.1.8. ekirge ve eitli Su Bcekleri
zellikle alabalk avnda alabalklarn bulunduu su ve evrede yaayan ekirge veeitli bceklerden yem olarak yararlanlr. zellikle kylarda bulunan kk ekirgeleriyem olarak kullanmak mmkndr. Ayn yerlerde talar altna bakmak suretiyle eitli su
bcekleri toplanabilir.
Resim 1.8: Su bcekleri
1.1.1.9. Dier Balklar
Pek ok balk tr,kendilerinden daha byk dier tr balklarn avnda yem olarakkullanlabilirler. rnein orkinos avnda kefal, palamut hatta torik; kl bal avndauskumru, kolyoz veya iri istavrit;sarit avnda sinagritlerin yemeye alkn olduu eitli dip
balklar;mercan avnda, sardalye veya gm balklar;torik ve palamut oltasnda istavrit,uskumru sardalye veya hamsi; lfer takmna yine sardalye veya hamsi gibi kk balklartaklarak av yaplabilir.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
15/66
9
1.1.2. Oltaya Cansz Taklan Yemler
1.1.2.1.Slnes
Balk avnda ok kullanlan bir yemdir. 68 cm uzunlukta ve 1-1,5 cm kalnlktakabuklu bir deniz canlsdr. Denizlerde az kumlu yumuak zeminden krek ile alnan ksmnkalbur iinde suda ykanmas ile kolayca toplanrlar. Sar renkte yumuak ve kabuuna,uygun uzun bir eti vardr. Pek ok deniz bal avnda deerli bir olta yemi olarak kullanlr.Bu yem fazla miktarda buzlukta dondurularak uzun sre saklanabilir. Ayrca tuzlanarak dasaklamak mmkndr. Mercan, ipura, isparoz gibi dip balklar avclnda kullanlr.
Resim 1.9: Slnes1.1.2.2. Madya
Denizlerde talk yerlerde bol olarak bulunan kabuklu bir su canlsdr. Zemin
zerinde yaar. Toplamak iin herhangi bir kazya gerek yoktur. Yzerek ve gzlk taklarakbol olarak toplanabilir. Etleri slnese gre daha serttir.Bu nedenle oltadan kolayca kmaz.Slnes bulunmayan yerlerde kullanlr. Ortamda kk boy balk ve yumuak yemleri
bozuyor ise madya tercih edilebilir. Kabuk krlarak canlnn eti karlr. Krlankabuktanayrlan canlnn kapak olarak kullanld sert ksmndan bak ile kesilerek atlmas ve
bundan sonra yeme taklmas gerekir. Mercan ve ipura avnda kullanlabilir.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
16/66
10
Resim 1.10: Madya
1.1.2.3. Deniz Minaresi
Madyaya benzer, fakat daha kk yapldr. Kk deniz balklarn avlamada oltayemi olarak kullanlr. Dier yemlerin yokluunda tercih edilirler. Madya toplamada olduugibi gzlk ile yzeysel toplanrlar. Otlu yerlerde otlar arasndabolca bulunur.
1.1.2.4. Deniz Salyangozu
Denizden avlanlan pek ok deniz kabuklusunun eti olta yemi olarak kullanlabilir.
Deniz salyangozu da bunlardan bir tanesi olup madya gibi toplanr. Deniz dibini tarayarakbir tarak gibi ekilen malzemeler ile derin denizlerde de toplanabilir.
1.1.2.5. Midye ve Dier Kabuklu Canl Etleri
Etobur deniz balklar, her trl kabuklu deniz canllar etlerini severek yerler. Bunedenle bu tr etlerin oltaya taklmas yolu ile balk av yaplabilir. Denizlerde pek ok yerdetemin edilebilecek bu tr canllardan biri kara midyedir. zellikle izmarit, sparoz gibi kk
balk avnda midye etinden baar ile yararlanlabilir. Ayrca kum midyesi veya akivades(Tapes decussatus), kidonya (Vens verrucosa) deniz dmesi veya dier pek ok kabuklusu canls eti baar ile kullanlabilecek olan olta yemleridir. Herhangi bir kyya avagidildiinde yem kalmadnda evreyi aratrarak yem olacak canl aramak ve kullanarak
denemek yararl sonular verebilir.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
17/66
11
1.1.3. Para Hlindeki Olta Yemleri
1.1.3.1. Akyem ve Yaprak Yemler (Balk Etleri)
Beyaz et veren her trl balk eti olta yemi olarak kullanlabilir. Bu yemlerin kul-lanl avlanan bala gre deiebilir. rnein, mercan avnda sardalye bal 12 cmkesilerek oltaya taklr. Bir istavrit veya uskumrunun eti kuyruktan baa kadar kaburgadankesilerek palamut avnda yaprak yem olarak kullanlr. Baz balklardan kuyruktan bansonuna kadar fleto karlarak oltaya etler taklabilir. Her trl karnivor (et yiyici) balkavnda dier balketleribaarile avclkta kullanlmaktadr.
ekil 1.11: Yaprak yemin yapl
1.1.3.2. Mrekkep Bal ve Kalamar Etleri
Mrekkep bal ve kalamar etlerini de pek ok balk avnda balketi gibi kullanmakmmkndr. Bacaklar kesilerek ineye taklr. ipura, karagz, mrmr balklar iin uygunyemlerden biridir.
1.2. Bitkisel Yemler1.2.1. Hamur Hlindeki Yemler
Ekmek, makarna, eitli hamurlar ile baln mterek hamur hline getirilmesi veyahalanm patates, halanm eitli hububat gibi karbonhidratl yemler sazan, kefal, bykl
balk gibi balklarn avclnda kullanlabilen yemlerdir. zellikle mazmoz yapmak iin bueit yemlerden bol ve ucuz olarak yararlanlabilir.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
18/66
12
1.2.1.1. Hamur
Sazan balnn hamurla avlanmas, hamur hazrlamas bakmnda olduka bykfarkllklar gsterir. Gerek ana madde olarak kullanlan un (msr, pirin, buday vs.), gereksulandrma (su, peynir suyu, yourt, eitli meyve sular vs.) gerekse katk maddeleri (hazrorba tozlar, sucuk, salam, bakla ii,bezelye gibi hububat preleri vs.) kullanlr.
Yksek Protein erikli Yem
Bu hamurun hazrlanmasnda temel olarak vcut gelitiricilerin kullandklar yksekproteinli un eklinde besinler kullanlmaktadr. Yaklak bir pakette 800-850 g bulunan buun, ezilmi bira mayas ile kartrlarak iki yumurta vastas ile sulandrlr ve hamur hlinegetirilir. Geveke olan bu hamurdan ceviz byklnde toplar oluturulur ve kaba msrununa bulanarak iyice kaynayan suyaatlp d yzeyinde bir kabuk oluuncaya kadar (11.5
dk.) kaynayan suda yzdrlerek kaynatlr.
Resim 1.12: Hamur yemin oltaya takl
Kaynatlan toplar, strech-film'e sarlarak buzdolabnda saklanr. Omnivor olan Sazan,zellikle yemin bol bulunduu yerler veya dnemlerde olduka seicidir. Bu dnemlerde,ortamda bol miktarda yem bulunduundan tercihini daima protein arlkl besinlerden yanakullanr. zellikle trifikasyon (rmenin) olduu yerlerde, bitkisel besinin bol miktarda
bulunmasna ramen, ortamda protein ieriinin az bulunmas da sazan baln bu yemeynelten en nemli etkendir.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
19/66
13
1.2.1.2. Ekmek
Ekmek olduu gibi kullanlabildii gibi (kabuk ksm), btn bir ekmek evde hafifekerli suya slanp iyice yumuadktan sonra tlbentte suyu sklarak hamur hlinegetirilerek de kullanlabilir. Geneldekolay elde edilebilen bir yemdir.
Resim 1.13: Ekmein yem olarak kullanlmas
1.2.2. Dane
Bakla, bezelye, msr, keten tohumu ve nohut gibi daneler ineye geecek, ancak yemdalmayacak kvama kadar kaynatlp souk suda bekletildikten sonra kullanlr. Bu tr yem
kullanmnda en nemli unsur youn ve dzenli yemlemedir.
Bu tr yemleri amandral beden ile kullanmakta yarar vardr. Bunun iin geerli ikiyntem sz konusudur.
Yzdrme Yntemi
Bu yntemde amandra, yzdrc bir unsur olarak kullanlr, yani yem vekstrmalarn arlklar amandray batrmaya yeterli deildir. Ancak yem,balk tarafndankapldnda amandra batar.
Bu yntemde, baln yemlenecei derinlik tespit edilipona gre bir beden uzunluubrakmak gerekir. Beden uzunluunun kamtan uzun olmas durumunda veya frlatmasrasnda zorluklar nleme asndan, her iki yntemde de hareketli amandra kullanmaktafayda vardr.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
20/66
14
Batrma Yntemi
Sz konusu yntemde brnn tam tersine amandra, yem ve kstrmalarn arlntayamaz durumda ve suya tam olarak batm hldedir. Son kstrmadan sonra ksa bir bedenparas ile yem dibe yatm durumdadr. Baln yemi kappyem ve iskandili dipten kesmesisonucu zerindeki yk azalan amandra, yzer hle geer ve balk tarafndan grlr. Buyntem iin, su derinliinin tam olarak bilinmesi gerekir.
Yem vebalk ilikisinin tm detaylarn fark edebilmek iin kstrma arlklarnn iyiayarlanm ve amandrann en st noktasnn derinlik iyi hesaplanarak yzeyden ancak 1-2cm kadar batk olmas gerekmektedir. Bu da ancak hareketli amandra ile yaplabilir.
Resim 1.14: Msr daneleri ve oltaya takl
1.2.3. Yumru Yemler
1.2.3.1. Patates
Sazan avclnda yksek proteinli yemler bir yana braklacak olursapatates en idealyemdir. Patates, olduu gibi kullanlabildii gibi pre ve un olarak hamur tipi yemlerin
bileimine girer. Patatesi btn olarak kullanabileceiniz gibi dibi batak yerlerde dilimolarak kullanabilirsiniz.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
21/66
15
Resim 1.15: Patates ve oltaya takl
Btn Patates
Halama:Avlanacakbalk boylarna gre patatesler seilir (yaklak 3-5cmyarapl).Kabuklar elle syrlmayacak kadar az olarak halanmaldr (avu iinde skarakezebileceiniz kvamda olmaldr). Halanan patatesler, derin dondurucuya ta gibidondurulur. Bu dondurma ilemi, patatesler zldnde onlarn daha da yumuamasnsalar. Yaklak 12gn derin dondurucuda kalan patatesler karlp, iki kutuplarnda kabukkalacak ekilde ortalar soyulur ve iinde pekmez veya melas bulunan bir kavanoza konupsaklanr. ne tam ortasndan (iki kabuklu kutup aras), beden tarafndan bir uvaldz vastasile taklr ve ine iyice patatese gmlr.
Kzartma: Avlanacak hedef balk boylarna gre patatesler seilir (yaklak 3-5cm
yarapl) soyulup bir kutuplar dzlenir. Una bulanarak kzgn yada d yzlerinde kabukoluacak ekilde kzartlr. Scakken dzletilen kutuptan inenin iinden geebilecei apta
bir tkenmez kalem i tp geirilir. Tpn ii bir krdan vastas ile temizlenir vefazlalklar kesilir. Melasa veya pekmeze bulanarak muhafaza naylonuna sarlr ve
buzdolabnda saklanr. Av srasndabeden, tkenmez kalem tpnden geirilipine bir paraekmek kabuu taklarak patatese gmlr. Ekmek kabuu, frlat srasnda oku absorbeedipinenin patatesi kesmemesi iindir.
Patates presi: Bir kg patates iyice halanr. Halanan patatesler iyice ezilir. Bir tatlka hardal, bir tatl ka zeytin ezmesi ile ok iyi kartrlr. Karma bir paket hazrorba (tercihen sebze orbas) eklenir ve gevek hamur kvamna gelmesi iin un veya bayatkuru ekmeklerden ekilerek elde edilen un ile kartrlarak yourulur. Ceviz byklnde
topaklar yaplpstrech filme sarlarak (veya vakumlanarak) buzdolabnda saklanr.
Kullanlaca zaman, resimde olduu gibi ineye taklan bir para kabuk ekmekzerine uygulanr. Bu, yumuak hamurun frlatma srasnda formunu kaybetmemesiiindir.Dibe varan yemler, suyun da etkisi ile yava yava eriyerek suya dalrlar ve uzakmesafelerde bile sazan tahrik ederek kendilerine ekerler. Yemleme asndan, bir miktaryem dibine misina balanm bir ila kutusu ile frlatmak sureti ile uzak mesafelerde evreyemlenebilir.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
22/66
16
.Resim 1.16: Patates presi ve oltaya takl
1.2.4. Kspe Yemler
1.2.4.1. Ayiei Kspesi
Ayiei kspesi fabrikada preslenmi olarak satlmaktadr. Preslenen bu yem sertolduu iin suda uzun sre dayanr,tatl su balklarnn avclnda kullanlan bir yemdir.
Kspe keserken ve delerken elde ettiiniz tala biraz msr unu, ok az kepek, budayunu biraz peynir suyu (veya yoksa ekimi yourtta olabilir) 1 yumurta ile kartrabiliriz.Bir hamur elde edip hamuru biraz dinlenmeye brakp kspe tala daha pratik olarak ekmekfrnndan alnan mayal hamurla da kartrlabilir. Elde edilen hamur bir ineye taklacak
byklkte toplar hlinde yuvarlanr. Gnete biraz kurutupkullanaca kadar 12 dakikamakarna halar gibi halanr.Bylece yemler esnek olur ve kolay dalmaz.
Resim 1.17:Kspe ile avclk
Kspe ile avclk yntemi, zellikle aynal sazan av iin en geerli yntemlerdenbiridir. Tabaka hlindeki preslenmi ayiei kspesi 5x5x5 cm llerinden kkolmamak kaydyla kp ya da dikdrtgen prizmas eklinde kesilir. Tam ortasndan matkapladelinir (Bu ilemler srasnda oluacak tala sakn heba etmeyin.). Bedeni oluturacakmisina ucuna klipsli bir frdnd balanr. Bu frdndye ayn kalnlkta 1015 cm lik birksa beden ilave edilip kspenin deliinden geirilir ve ucuna l bir frdnd balanr.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
23/66
17
Bundan ama, suda eriyen kspeyi rahata deitirmektir. l frdndnn serbestkalan iki halkasnn her birine bedenden 1 boy ince misinaile 810 cm uzunluunda drder
tane kstek balanr. Bunlarn ucuna da olta inesi balanr. Bylece 8 olta ineli bir takmdonatlm olur. Olta ineleri, kspenin muhtelif yerlerine birbirine dolamayacak ekildetutturulur. Bu takma arlk balanmaz, nk kspenin kendisi hem arlk hem de yemgrevi grr. Dip oltas gibi atlp ngrak balanabilir. Kspe, suda ok yava eriyerekdalrken bunu yemek isteyen balklar olta inelerine taklr. Kspenin zerine 12 damla
bitkisel ya damlatlrsa iyi sonu alnr.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
24/66
18
UYGULAMA FAALYET
lem Basamaklar neriler
Olta avclnda kullanlan yemeitlerini snflandrnz.
Laboratuvarda alyor isenizlaboratuvar alma kurallarna, denizdealyorsanz denizde gvenlikkurallarna uymalsnz.
Avlanacak balk trne gre oltayataklacak yem eitlerini sralaynz.
Ekonomik ve amaca uygun malzemesemelisiniz.
Kullanlan yemlerin nasl teminedildiini tespit ediniz.
Olta materyalini gne ndankorumalsnz.
Yemlerin oltaya takl ekillerinigsteriniz.
Hangi yemin ne tr balk avclndakullanldn snflandrnz.
UYGULAMA FAALYET
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
25/66
19
LME VE DEERLENDRME
OBJEKTF TEST
Aadaki sorular cevaplayarak renme faaliyetinde renmi olduunuz bilgilerilnz.
1. Aadakilerden hangisi olta yemi olarak kullanlmaz?A) TekeB) SlnesC) ArpaD) PatatesE) Hamur
2. Aadakilerden hangisi daha ok tatl su olta avclnda yem olarak tercih edilir?A) imeB) KaridesC) Midye etiD) YengeE) Toprak solucan
3. Aadaki yemlerden hangisi daha ok dip balklar avnda kullanlr?A) SlnesB) Madya
C) KurtD) AkyemE) Akivades
4. Aadaki olta yemlerinden hangisi dierlerinden farkldr?A) MsrB) HamurC) PatatesD) KurtE) Bakla
DEERLENDRME
Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz. Yanl cevapverdiyseniz renme faaliyetinin ilgili blmne dnerek konuyu tekrar ediniz.
LME VE DEERLENDRME
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
26/66
20
Deerlendirme ltleri Evet Hayr
Olta avclnda kullanlan yem eitlerini snflandrdnz m?
Avlanacak balk trne gre oltaya taklacak yem eitlerinisraladnz m?
Kullanlan yemlerin nasl temin edildiini tespit ettiniz mi?
Yemlerin oltaya takl ekillerini gsterdiniz mi?
Hangi yemin ne tr balk avclnda kullanldn
snflandrdnz m?
DEERLENDRME
Yaplan deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzdengeiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarnzntamam Evet ise bir sonraki faaliyete geiniz.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
27/66
21
RENME FAALYET2
Bu faaliyet ile uygunortam salandndaparaketelerleavclk yapabileceksiniz.
Balklk atlyesinde, deniz, gl kenarnda veya bir balk gemisine giderek,
Paraketeeitlerini eitli paraketelerin malzeme boyutlarn
Paraketelerdekullanlan yemleri Paraketelerin kullanl ekillerinigzlemleyiniz.
Edindiiniz bilgileri kayt altna alarak retmeniniz ve arkadalarnzla paylanz.
2. PAREKETE ETLER
2.1. Paraketeler
Ba ve sonu amandral, birka sepete monte edilebilen, ineleri yemli oltatakmlarnn bir araya gelmesinden olumaktadr. ok sayda ine ieren paraketelerde
ineler arasndaki mesafe, takm oluturan ksmlarn uzunluu, avlanacak bala gredeienbazeniki ucundaki amandralar yerine kl iaretler konabilen avlama takmlardr.
Avlanacak balk trne gre 150 ile 3000 kadar balk oltas inesinden meydana gelir.Paraketeler, takmlar hlinde hazrlanp denize braklrken birbirine eklenirler. Ana bedenmisina olabilecei gibi naylon ip deolabilmektedir.
Paraketelerin olta ineleri, irilik ve salamlk bakmndan avlayaca bala gre tayinedilir. Takm kk balklarn av iin donatlyorsa ineleri kk ve ince olur. Yalnzmercan, ipura vb. balklarn paraketeleri iin seilecek inelerin daha iri ve daha kuvvetliolmalarna ok dikkat etmelidir, nk bu hayvanlarn dileri sivri deil, boncuk gibi yanyana dizilmi ve hasr dokusu grnmndedir. eneleri de ok kuvvetlidir. Bu sebepleineleri kolayca bker hatta krabilirler. Byle olmasna ramen, dilerin kesici zellikleriolmadndan kstekler iin tehlikeli olamazlar.
Her paraketeninmutlaka deniz dibine yatrlmas gerekmez. Bazen su yznde, bazende orta sularda avlanmak zere donatlanlar da vardr.
RENME FAALYET2
AMA
ARATIRMA
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
28/66
22
Paraketeler, daha ok dip balklarnn avnda kullanlr. Dip balklar, gmen balklargibibyk srler oluturmaz. Geni alanlara yaylmalar ve tek tek grlmeleri sebebiyle
takmlarn uzun bedenli ve ok ineli olarak donatlmalar gerekir.
ekil 2.1: Pareketenin denizdeki ematik grn
Bu tr oltalara balk kendiliinden takldndan kontrolsz olta adn alrlar.Kontrolsz oltalar (pareketeler), dip pareketeleri ve orta su pareketeleri diye ikiye ayrlr.Pareketelerdebalk kendiliinden balk inesine takld iin eri sapl balk ineleri tercihedilmektedir. Ancak baz balklar kolayca bulat iin eri sapl inelerikullanmamaktadr.
2.1.1. Kalkan Paraketesi
Takmlardan oluan paraketede 1 takm 250500 kancadr. Kullanlan paraketenintoplam boyu 2600 mye kadardr. Beden 23 tex X 4554 veya 1,52 mm rme sentetikiptendir. Kstekler aras uzunluk 240320 cmdir. Kstekler 60 Nr. misina, 3050 cmdir.
80 m derinlie kadar atlan paraketenin genellikle balang ve bitim yerlerindeamandra vardr. amandra ipi 5 mm polipropilen ve derinliin 1,5 kat boydadr.Mazalya 20 kg.dr. Her 250 kancada bedene 6 kgIk her 50 kancada daha kk bir ta
balanmaktadr.
Mevsimine gre kesilmi para balklar yem olarak kullanlmaktadr. 3 kiilik birmrettebat normal hava artlarnda her gn takm kontrol etmekte, yeniden yem
takmaktadr.
2.1.2. Morina Paraketesi
Tek takmlar hlinde kullanlan paraketede bir takm 160250 kancadr. Beden 3,54mm kstekler ise bal olarak 100 cm. ve 2,5 mm. polipropilendendir. Uzunluk 3mdir. Kstekler aras kullanlan ineler yuvarlak deil,eridir.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
29/66
23
Parakete bir amandra ile markalanmaktadr. Takmn atlmasna aktanbalanmakta, 1820 kglk mazalya derinlikten 35 m fazla bir iple indirilmekte ve
paraketenin bir ucu buna balanmaktadr. Bedene baka arlk balamadan takmdklmektedir. Kynn 3035 kg arlndaki mazalyas son kstekler 2030 m uzaabalanmakta ve derinliin bir buuk kat uzunlukta olan amandra ipi ile indirilmektedir.amandra ipleri 58 mm polipropilendendir.
Mezgit, istavrit veya 1012 cm boyunda kesilmi zargana yem olarakkullanlmaktadr. ki takm 3 kiilik bir ekip her gn kontrol etmekte, yemleritazelemektedirler.
2.2. Paraketeile Avclk
Paraketeler, genelde demersal karnivor (etil)balklarn avclnda kullanlmaktadr.Avlanacak baln byklne ve trne gre balk ineleri seilir. Kstek olarakkullanlacak misinalar da ayn ekilde baln byklne ve gcne gre seilir.
Pareketalar, avlanacak balk trne gre hazrlandktan sonra yemleme ii yaplr.Yem olarak avlanacak baln tercih ettii yem, tercihen taze olarak alnp kesilerek paralarhaline getirilir. Mezgit iin istavrit yem olarak kullanlrken, orfoz iin ise sbye, orkinoziin kolyoz vb. tercih edilmektedir.
ekil 2.2: Mezgit bal ( Gadus merlangus) ve balca gdalara-Kurt, b-Yumuaka, c-Kk balk, d-Karides, e-Kamllar (Ophiuren)
(Muus ve Dahlstrm, 1978)
nenin yem iinde grnmez duruma getirilmesine dikkat edilir. Eer kullanlacakyem, kesmeyi gerektirmeyecek boydaki balklardan seilmi ise ineyi baln azndansokma ve galsamadan karp srttaki kaba ete batrma yntemi uygulanr.
Dier yaprak yemlerle karideslerin, sbye, kalamar, ahtapot, midye ii, slna vb.yemlerin taklma ilemi olta takmlarndakinin aynsdr, ayrca bir zellii gerektirmez.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
30/66
24
Kolayca taklmalarn salayabilmek iin biraz irice olan ak yemleri baz kimseleryaprak karma yerine ikiye veya e blerek kullanrlar. Yemler tek tek balk inelerine
taklrken bir taraftan da bu yemli ineler parakete sepetine dizilir. Tm balk ineleriyemlendikten sonra denize brakma ilemine sra gelir.
2.2.1. Paraketelerin Kullanlmas
Paraketekullanlacak sandalda en az iki, en ok da kii bulunur. Bunlardan birincisikreki, ikincisi paraketeyi dken ncs debalklar ineden alan ve istifi salayandr.
stifilii kreki de yapabilir, ama paraketenin iri balk yakalamak zere dklmesiama edinilmi ise balklarn alnmas hem sandaln parakete bedeni ynnden idare edilmesive hem detakmn istif edilmesi zordur. Bu bakmdan kii olmakta fayda vardr.
Paraketenin dklecei yere gelindii zaman nce parakete amandras suya
braklarak akntnn yn tayin edilir. Pareketa kesinlikle akntya kar braklmaz. nkineler dibe gitmeden dolaabilir. Aknt ynnde nce bir arlk braklr. Daha sonrayemlenmi ineler tek tek braklarak serilir. Tamam brakldktan sonra biraz krekekilerek paraketenin gerilmesi salanr. Daha sonra da dier arlk ve buna bal olanamandra braklr. Avlanacak balk trne gre 23 saatle 23 gn arasnda denizde
braklabilirler.
Toplanrken ise dolamamas iin aksine aknt zerine doru toplanr ve tek teksepete dizilmeyip balklar karldktan sonra sepetin iine istif edilir. Kyya gelindiindeartk yemleri temizleyip yeniden yemleyerek parakete hazrlanr. Son yllarda Japonlarlkemizde orta su paraketesiile orkinos avcl yapmaya balamlardr.
ekil 2.3:Ton bal-Orkinos (Thunnus thynnus) ve balca gdalara-Sargan, b-Kk balk, c-Uskumru
(Muus ve Dahlstrm,1978)
Orkinos paraketeleri gelien teknolojiye uyarak makineler yardm ile atlptoplanmaktadr. Baz oltalarda doal yemler kullanld gibi yapay yem dekullanlabilmektedir.
Genellikle av mevsimine gre baln tercih ettii yem tr oltaya taklmaktadr. Buyemler lfer, uskumru ve sbye olabilmektedir. Oltalar birbirine kolaylkla monte edilen
birok paradan olumaktadr. Denize brakldnda kilometrelerce uzanan orkinosparaketesi 810 saat bekletildikten sonra toplanmaktadr. Paraketeyi su zerinde tayanamandralardan baka, ba tarafta telsiz vericisi bulunan zel bir amandra yardm iletekne devamlparakete ile irtibat hlinde bulunmaktadr.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
31/66
25
Bu tr avclk yapan tekneler, denizlerde aylarca kalarak av yapabilecek kapasitededir.Bir orkinos paraketesinin braklmas 34 saat alabilmektedir. Orkinos paraketesinin ana
bedeni ile kstekleri toplanrken birbirinden kolaylkla ayrlabilecek ekilde arac halkalar(klips) vardr. Bu sayede teknede ana beden makaraya sarlrken kstekler ayr olarak istifedilmektedir. Bu ilem, tekne 56 mil hzla ilerlerken usta gemiciler yardm ileyaplmaktadr. Parakete atlrken de ayn hzla gemiciler kstekleri ana bedene monteedebilmektedirler. Avlanan balklar temizlenip kan aktldktan sonra teknedeki soukhavuzda bekletilir. Avlama birka ay gibi uzun sre devamettiinden balklarn bozulmasnlenmi olur.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
32/66
26
UYGULAMA FAALYET
lem Basamaklar neriler
Paraketelerisnflandrnz.
Laboratuvarda alyor isenizlaboratuvar alma kurallarna, denizdealyorsanz denizde gvenlikkurallarna uymalsnz.
Kalkan paraketesinin zelliklerinisrlaynz.
Ekonomik ve amaca uygun malzemesemelisiniz.
Morina paraketesinin zelliklerinisralaynz.
Olta materyalini gne ndan
korumalsnz. Seilen yemlerin paraketaya takln
gsteriniz
Paraketenin suya brakl tekniinigsteriniz.
Paraketelerle yakalanan balklarsnflandrnz.
UYGULAMA FAALYET
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
33/66
27
LME VE DEERLENDRME
Aadaki sorular cevaplayarak renme faaliyetinde renmi olduunuz bilgilerilnz.
1. Aadakilerden hangisiparakete avcl malzemelerinden deildir?A) SandalB) amandraC) Kstekli ineD) Arac halkalar (klips)E) Srt
2. Aadaki olta takmlarndan hangisi daha fazla inebulundurur?
A) ZokaB) ParaketeC) apariD) KakE) Seirtmeler
3. Paraketeninsandalla avclnda en az ka kii gereklidir?A) 1B) 4C) 2D) 7E) 3
4. Orkinos avclnda parakete denizde ne kadar sre beklenip toplanmaldr?A) 24-48 saatB) 12-16 saatC) 18-22 saatD) 8-10 saatE) 24-36 saat
5. Paraketeler genellikle hangi tr balklarn avclnda kullanlr?A) Demarsal omnivor balklarB) SazanlarC) Demarsal karnivorbalklar
D) KalamarE) Pelajikbalklar
DEERLENDRME
Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz, cevaplarnz doruise uygulamal teste geiniz. Yanl cevap verdiyseniz renme faaliyetinin ilgili blmnednerek konuyu tekrar ediniz.
LME VE DEERLENDRME
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
34/66
28
UYGULAMALI TEST
Balklk laboratuvarna veya bir balk barnana giderek sorumlu retmene veyabalklara almalarnz hakknda bilgi veriniz. Ondan izin alarak yukardaki renmefaaliyetinde rendiiniz gibiparaketeile avclk yapnz.
Yaptnz uygulamay aadaki deerlendirme leine gre deerlendiriniz.
Deerlendirme ltleri Evet Hayr
Paraketelerisnflandrdnz m?
Kalkan paraketesinin zelliklerini sraladnz m?
Morina paraketesininzelliklerini sraladnz m?
Seilen yemlerin paraketeyetakln gsterdiniz mi?
Paraketeninsuya brakl tekniini gsterdiniz mi?
Paraketelerleyakalanan balklar snflandrdnz m?
DEERLENDRME
Yaplan deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzdengeiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarnzntamam Evet ise bir sonraki faaliyete geiniz.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
35/66
29
RENME FAALYET3
Bu faaliyet ile uygun ortam salandnda apari ileavclk yapabileceksiniz.
Balklk atlyesinde veya bir balk gemisine giderek,
apari eitlerini eitli aparilerin malzeme boyutlarn
aparilerde kullanlan yemleri aparilerin kullanl ekillerini gzlemleyiniz.
Edindiiniz bilgileri kayt altna alarak retmeniniz ve arkadalarnzla paylanz.
3. APAR ETLER
3.1. apari Avcl
apari, ana bedenden sonra ara beden zerine kstekler yardm ile balanm 10 ile30 arasnda saylar deiebilen balk inesinden oluan olta trleridir.
Avlanmak istenilen balk trne gre donatlmas gereken aparilarin bir ortak yanvardr, o da aparinin grn biimidir.
aparilar, hangi baln avnda kullanlmak zere donatlmlarsa o baln ad ileanlrlar. Avlanmak istenilen bala gre donatlan bir apari, baz deiiklikler gsterir. Budeiiklik sadece takmn ince veya kalnl, inelerinin byk veya kkl bir deinelere elik edecek ty seimden ibarettir. aparilar, ama bakmndan ne kadar farklolurlarsa olsunlar, donam ve ekil bakmndan birbirlerinin ayndr. Ne var ki avlanmakistenilen balk tr sz konusu olduu zaman apari, o kadar incelikler gsterir ki oincelikleri zorunlu klan gereksinmeler yerine getirilmedikebeklenen sonuca ulama imkn
bulunamaz.
Kullanldklar amaca ve ynteme gre genelde iki ksma ayrlrlar.
RENME FAALYET3
AMA
ARATIRMA
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
36/66
30
3.1.1. Yemli apariler
3.1.1.1. Yemleri
Her eyden nce, yemli apari gerek elemanlar ve gerekse donanm bakmndan,narin bir takm olarak bilinir. Bu sebeple yemlerinin de inelerine uygun decek irilikteolmalarna dikkat edilir. rnein ergin boydaki al karideslerinin bilebu takm iin byksayld avlanma trleri vardr. Hlbuki al karidesinin oltaclktaki geerlilii snrtanmad halde, yemli aparide bir ayrma gerek duyulduu veya duyulaca dnlecekolursa takmn ne tr bir zen istedii hemen anlalr. Hatta o kadar ki bazen alkarideslerinin kabuklarn soyma zorunluluunun bile duyulduu gnler olur.
zellikle havalarn soumaya balamas ile birlikte balklarn metabolizmasyavalad iin sert kabuklu yemler yerine daha kolay yumuak yemleri tercih ederler. Bu
nedenle bu gibi dnemlerde yemin kolay alnmasn salama amac ile al karidesinin (tekekaridesi) st kabuununun soyulmas bile dnlebilir.
Bylece, ok ineli yemli apariler iin yaplacak yem seiminin yumuak etlilereynelik tutulmas gerei, kendiliinden ortaya kmaktadr. Aadaki yemler tercih edilir:
amur veya kaya kurdu Kum solucan Kabuu soyulmu karides Tohum denilen midyelerin ileri Akyemlerin srt ynnde bulunan klksz ve kaba etleri Kabuu knlm eytanminareleri ile deniz salyangozlarnn bacak, kska ve
vantuz grevi yapan sert nesilerinin kesilip atlmasndan sonra elde kalanyumuak blmleri
Slnes Mamun
ok ineli aparilerin yemlerine ayr bir zen gsterilmesi gerekir. Eer, yemliaparilerde, kum solucan, amur veya kaya kurdu ya da, kabuu soyulmu karides etikullanma olana bulunabilmi ise o zaman takmdan tekir, hatta barbunya avlanabilir.Ancak bu olaslk iin avlanmay, bu balklarn yaamna uygun yerlerde srdrme artvardr.
Avlanma srasnda zellikle ok ineli yemli aparilerde, bir olguya ok dikkat etmekgerekir.
Bilindii gibi ok ineli yemli aparilere, tyllerde olduu gibisrekli olarak hareketverilmez. Takm, dibe indirildikten sonra balklarn yemleri kapmalar beklenir. Buoluumda aparinin her ekiliinde ineler dolmuyor ve dipten yukarda kalan kstekler bokyorsa bo kalanlar da doldurmak iiniskandil zerineyemler avlarn bulsun diye, eldenip brakmakgerekir gibi grnyorsa dabu davran asla doru deildir. Bu istee uyulacakolursatakmn elden gitmesineve yeniden kullanma olanann kalmamasna neden olur.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
37/66
31
Eer takmn deniz dibine nazaran st ineleri dolmuyorsa avlanma, yeni bir dzenistiyor demektir. Durum, baln bulunduu yerden daha yksee kmak istemeyii ile
aklanabilir. O zaman takmn bedeni ksaltlp ine says azaltlmaldr. Buna, yaniapariden evrilen bu takma yemli apari yeldirmesiad verilebilir. Yalnz takmn denizdibine indirilmesi yava ve ok ar, hatta akntdan faydalanlarak yrtlr.
3.1.1.2. zmarit aparisi
Kancada ty kullanlmayan, onun yerine yem taklan bir aparidir. Bu sebepten kancave kstekler birbirineayr bir iplik ile balanmamaktadr.
aparide el oltas 40-50 Nr. 100 m, frdnd 24 mmye kadar byklkte, beden 25-30 Nr. kstek says 20ye kadar deimekte, 20 Nr. kstek boyu (5) 12-15 cmdir. Ksteklerok ksa olmad zaman kstek aras uzaklk iki kstek boyu veya biraz daha
fazladr.skandil 50-100 gdr.
Kancaya yem olarak ounlukla midye taklmaktadr.
ekil3.1: Yemli apari3.1.2. Yemsiz apariler
Bir ana gvde zerine ok sayda kstekli balk inesininsraland, inelere yavrubalk grnmnde mart, hindi, tavuk, kaz, rdek ve kularn kanat vegs tylerindenkopartlm paralarn takld oltadr.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
38/66
32
Ty seiminde gsterilmesi gereken nem iyi yzcler, deniz derinliklerindeki btnrenklerin plak gzle bakld takdirde srekli olarak mavi bir grnt verdiklerini
belirtilir.
Baz balklar beyaza bazlar alacal renklere, bazlar krll ve bazlar da koyurenklere daha ok ilgi gsterirler. Genellikle istavrit aparilerinin ty beyazdr. ingene
palamudu da yle,uskumru ve kolyoza krl, palamut nce beyaz sonra krmz daha uygunolur. Toriin apari ty de krmz horoz boynundaki parlak, dar fakat fazla uzunolmayanlarndan seilmektedir. Bu tyler, hayvann daha ziyade bana yakn boyun
blgesinden alnr.
aparide kullanlmas gereken tyler blme ayrlr:
Uucularn kanat veya kuyruklarndaki kalem tyler
Geneluucularn gslerindeki veya kanat altlarndaki, bir taraflar kambur vedier taraflar ukur olan geni fakat ksa tyler
Horozlarn boyunlarndan alnan ve simli imi gibi ldayan ince fakat fazla uzunolmayan dar grntl tyler olarak zetlenebilir.
Bunlar, tyl aparilerin temelini tekil eder. Horozlarn parlak tyleri dnda heruucunun ty, apari iin geerli deildir. zellikle sularda yaayan uucularn tyleritercih edilir. Sebebi, bu hayvanlarn tyleri yaldr ve takmn kullanlmas srasnda pekabuk bozulmazlar ve su tutmazlar. En geerli apari ty pelikan,balkl kuu ile kaz verdek tydr. aparilerde ty harcamalar olduka fazladr. Bir gn iyi av yapan aparinin,ertesi gn de ayn baary gstermesi garanti edilemez. Kald ki, onarlmadan da yeniden
kullanlmas olana yoktur. Bylece harcanan ty aynen yerine koymak da pek kolaydeildir.
3.1.2.1. Ty Kullanma Zorunluluu
Burada her eyden evvel baln hangi yem peinde olduunu kestirmek lazmdr.Avlanmann mevsim olarak gz nnde bulundurulmas, bu seime yardmc olur. nkyem niteliindeki balklarn sularmzdaki grnme zamanlar aa yukar bellidir. Bugelimeyi hatrlamak, takm donatmak isteyene hayli kolaylk ve avlamada da oldukazengin rastlantlar salar.
Bu konuda donatlmas gereken takm iin kullanlacak tyn drt eidi vardr.
Tekir rdein gs veya kanat alt tyleri Beyaz veya beyaz alacas horozlarn boyun tyleri Beyaz kazn gs veya kanat alt tyleri Pelikan kuunun gs veya kanat alt tyleri
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
39/66
33
Bu drt eit tyden birinin kullanlmas zorunluluu belirecek olursa ilk akla geleney, ine seimindeki uyarllk olmaldr. nk balanmas gereken aparide ine ile ty
uyumuarttr. yle ki gerek tekir rdek veya mart tyleri, boy bakmndan ksa olacaklariin ine seimindeki kalitenin 900 ile 2315e kaydrlmas gerekir.
Bu kalite ineler, ksa sapl olmakla beraber yaplar da kaln bedenlidir. Aynzamanda bu iki kalitenin ineleri birbirlerine ok yakndr. Hangisi olsa kullanlabilirinelerin irilikleri bakmndan seim numaralarda 68 arasnda kalmaldr.
apari hazrlamak iin kullanlacak balk inesi kadar (815 olabilir) 0.30 veya 0.35mmapndaki misinadan 1520 cmboyunda kstekler kesilerek hazrlanr. nce kstekleriniki ucu dmlenip braklr.
Piyasadan 1, 2 ve 3 nu.l balk inesi ad altnda satlan dz sapl, beyaz, tek trnakl
balk inelerinden avlanacak baln byklne gre alnr.
ekil 3.2:apari avclnda kullanlan balk ineleri
Telekler bozulmadan yaklak 3 mm geniliinde dipten koparlarak balk inesi sayskadar ayrlr. Daha nce hazrlanm ksteklerin bir ucuna bir tutam (34 mmgeniliinde)telekle bir balk inesi birlikte makara iplii yardm ile balanr. Tm kstekler bu ekildehazrlandktan sonra ara beden olarak kullanlacak misina (0,300.35 mm ) zerinde belirliaralklarla (3035 cmkadar olabilir) balanr. Ara bedenin bir bana 100 ile 300 g arasnda
bir arlk (kurun) balanr. Dier bana frdnd aracl ile ana beden balanr. Anabeden 100 m civarnda 0.600.70 mm misinadan olabilir. Ama misina toplandndadolamamasdr.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
40/66
34
ekil3.3: aparive elemanlar
ekil 3.4:Tyler taklm apar ineleri
ingene palamudu avnda genelde 2/0 nu.l beyaz balk inelerinden 2530 adet alnp0.40 mm misinadan kstekler hazrlanr. Ty olarak beyaz martlarn gs tyleri tercihedilir. Kstek aralklar 4050 cm,arlk olarak kullanlacak kurun ise 300400 g olabilir.
Frdnd olarak ise 4/0 veya 5/0 nu.l fndnd balanabilir. Ana beden olarak 0.700.90 mm misinalar tercih edilir. Palamut bydke kullanlacak balk ineleri de byr,misina kalnlar, kstek aralklar byr. Kullanlan arlk da 400 gdan 800 ga kadarkabilir.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
41/66
35
3.1.2.2. stavrit aparisi
El oltas 4050 Nr. 100 m frdnd 1120 mm beden 2530 Nr. 1525 kstekli vekstekler 2530 Nr. 1220 cm iskandil 100200 gdr. Kancada beyaz olarak mart, kaz veyahindi kuyruk ty kullanlmaktadr.
3.1.2.3. Uskumru aparisi
El oltas 5060 Nr. 100 m frdnd, 1624 mm beden 3545 Nr. 1525 kstekli vekstekler 3045 Nr. 1525 cm iskandil 200450 gdr. Kancada genellikle beyaz, krll,kahve ve kna renginden siyaha kadar hindi ty kullanlmaktadr.Kolyoz aparisi de aynller iinde kullanlr.
3.1.2.4. Palamut Vonozu aparisi
El oltas 80120 Nr. (veya son 20 msi rme sentetik ip olabilir), 50 mfrdnd 40mm, beden 70 Nr., 20-35 kstekli ve kstekler 50 Nr., 25-30 cm, iskandil 200-450 gdr.Beyaz renkte kaz, mart, krmz horoz ve krl rdek tyleri balanmaktadr.
3.1.2.5. Palamut aparisi
El oltasnn 30 m si 100200 Nr. misina, 20 msi 3 mm rme sentetik iptir.Frdnd 56 cm beden 80 Nr. 4045 kstekli ve kstekler 60 Nr. 3035 cm iskandil 300500 gdr. Kancaya beyaz kaz veya mart ty balanmaktadr.
3.1.2.6. Kestane Palamudu aparisi
El oltas ve frdnd palamut aparisindeki gibidir. Beden 90 Nr. 4055 kstekli vekstekler 70 Nr. 3040 cmdir. skandil 300750 gdr. Baln rkek olduu zamanlardaayrca frdndye de 250 ga kadar arlk balanmaktadr.
3.1.2.7. Torik aparisi
El oltasnn 30 msi 120150 Nr. 20 msi 45 mm rme sentetik iptir. Frdnd 5cm veya daha byktr. Beden 100120 Nr. 4045 kstekli ve kstekler 90100 Nr. 4050cm iskandil 5001000 gdr. Koncaya beyaz mart, kaz veya krmz horoz ty balanr.
3.1.2.8. ksz
Palamut, torik ve kofana seirtme ile avlanrken balk sk sk avlanyor ise avartrmak iin seirtmeye ksz taklmaktadr. ksz 15 kstekli bir bedendir. Bedenin birucu seirtmeye, dier ucu ise el oltasnn frdndsne balanmaktadr. Seirtme ilefrdndye en yakn ksteklerin aras 2 kstek boyu mesafededir.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
42/66
36
Kstekler ve beden palamut iin palamut aparisi, torik ve kofana iin torik aparisizelliklerini tarlar. Yalnz kszde genellikle krmz horoz ty kullanlmakta, bazen
aralarna beyaz ty de kartrlmaktadr.
ekil 3.5: ksz
Bir aparidearanan en nemli zellik, elemanlar arasndaki uyumdur. Tyn ineye,inenin kstee, kstein bedene, bedenin de olta ipine uymas gerekmektedir. Bunlardan
birinin yokluu, takm baarsz klar. Avlamada aksaklklar, takmda dolamalar,taklmalar, karmalar olur.
Kstek zerindeki ine, kendinden evvelkinin ayns deilse, o takmdan dzgn biralma beklenemez. neye balanan tyn de cinsi, okluu veya azl bakmndanelerine, yani kendinden evvelkilere uymuyorsa gene takmdan rahat bir alma
beklenemez. Ksteklerin de incelik, kalnlk, uzunluk, ksalk bakmndan elerineuydurulmamas sakncaldr. Tylerin renklendirilmeleri balk trne gre deiir. aparitylerinin baz balk trleri iin havalar souduka renk bakmndan koyulatrlmalargerekebilir.
rnein,palamut aparisindesabahn erken saatlerinde beyaz, kuluk vakti sar veyakrmz, havalarn soumas srasnda da koyu renk ty kullanmann ok geerli olduu
bilinmektedir. Martnn gs tylerini knaya yatrdktan sonra kullanld bilinmektedir.
3.2. aparilerle Avclk
Su ierisinde devaml hareket ettirilen el kontroll balk oltalardr. Bunlardaki inesays,kullanan balknn bilgi ve deneyimine gre deimektedir. Genel olarak kullanlanaparilerde ine says 15 civarndadr.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
43/66
37
aparilerle balk avcl sahilden ve kydan olduu gibi, sahilden aklarda ve derinsularda da yaplmaktadr. aparilerle avclkta suya atlan inelerin srekli veya ritmik
olarak hareket hlinde tutulmas gerekir. Tekneden yaplan avclkta olta periyodik olarak 56 metre ekilip braklr.
apariler sahilden atlp ekilmek suretiyle yaplyorsa atldnda belli derinlieindikten sonra yava yava ekilip su zerine yaklanca tekrar dibe inmesi iin braklr.Balklarn takld hissedilince yava yava ekilmelidir. Sert hareketler yaplrsa balkineleri baln azn yrtp kmalarna neden olur. Byle hareketlerden kanlmaldr.
ekil 3.6: Tekneden apari ile avclk yapan balklar
3.3. aparinin KullanlmasGenellikle aparilerin trl kullanma ekli vardr. Bunlar,
Karadaki kylardan aklara doru savurup atma ve dibe inmesine frsatvermeden yava yava ekme
Motorlu veya krekli sandal peinde ar ar srtme
Kpr zerinde veya duba zerinden aa yukarsallama olarak bilinmektedir.
Dikkat edilecek olursa her trl kullanma eklinde de aparinin srekli olarak harekethlinde bulundurulmas gerekmektedir.
nce aparilerin trl kullanma ekli vardr. Karadan aklara doru apariyisavurup atmak sonra da dibe kmesine frsat vermeden rparak veya ar ar ekmeksuretiyle kullanmaktr. Bu iki hlden hangisi uygulanrsa uygulansngrecei i ayndr. Butr kydan apari kullanmnda makaral sopalarn kullanm ok uygun olur. Son yllarda busopalar lkemizde de kolayca temin edilebildiinden kullanmn neriyoruz.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
44/66
38
Burada sopa seimi ok nemlidir. Esnek, uzun ve mmkn olduu kadar uzaaatlabilen sopalarn seilmesi gerekir.
Bu tip aparilerin donanmnda 57 mm ine normaldir. Daha fazlas iin kstekboylarnnksaltlp, beden zerinde ayarlama yaplmas zorunludur. Bu durumda da bedeneon ine ancak sralanabilir. Genellikle ty rengi beyazdr. ne irilii ise, 1799 kalitenin 56numarasdr. Gerek kstek gerekse beden kalnl 0.25mmyi gemez. apari inelerinindz yapl ve kalayl olanlar asldr. Bu takmda ar iskandil kullanlmaz.
Bu takmlarn kullanldklar yerler rhtm, iskele, dalgakran ve kpr stleri gibiderin suyu bulunan yerlerle snrldr. S sularda geerli deildir. Tutabildii balklar kraa,istavrit, inekop vs. olarak bilinir.
3.4. apari ile Srtme
apari kullanmann ikinci ekli, motorlu veya krekli sandal ile takmnsrtlmesidir.
aparinin sudaki hareketi de aa yukar balklarn bu durumuna benzer. Bu yzdenaparilerin hareket hlindeki deniz aralarnn peinden srtlmesi ngrlr.
Yalnz, srtme srasnda, apariyi bir veya birka baln taklmas, takmn hemenekilmesini gerektirmez. Aksine, olta ipini gevetmeden apari zerine az da olsa kalamaverilir. Kalama verme durumu, takm bir an iin olduu yerde durdurma biimindeuygulanmaldr.
Teknenin hznn saatte 12 mil olmas yeterlidir. Blge olarak bilinen yerdeki balnhangi derinlikte olduunu kestirme olana yoktur. Geri aparinin devaml olarak su yzneyakn dzeyde ekilmesi amac oluturur, ama verimi artrma bakmndan arada bir orta suyaindirilmesi ok iyi sonular verir. rnein, sabahn ok erken saatlerindebalayan uskumruavnda gnein doup ykselmesinden sonrabu harekete zaman zamanbavurmannbykyarar grlr.
Karagz, istavrit, uskumru ve kolyoz iin donatlan aparilerin kstek says 1517adet iinde tutulduu srece olumlu saylr. Sandalsz kullanlmaz. Eer sandalda yardmcvarsa kstek saysn25e kadar karmada saknca yoktur. Daha da artrlabilir.
Demir zerinde veyaakta takm aa yukar sallama
Sandaln herhangi bir yerde demirlenip braklmasna salpa veya demir st, akntstnden ak ynne doru serbest braklp kaymasna da akdenir.
Her yerde az veya ok bir aknt vardr. Bu hl sandaln kendiliinden yerdeitirmesine sebep olur. Durum baln apari ile aranp bulunmasnda en bykyardmcdr. Genellikle k aylar iin pek geerli olan akn, balk yataklarnn
bulunmasnda salad kolaylk kmsenecek gibi deildir.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
45/66
39
UYGULAMA FAALYET
lem Basamaklar neriler
aparileri snflandrnz.
Laboratuvarda alyor isenizlaboratuvar alma kurallarna, denizdealyorsanz denizde gvenlikkurallarna uymalsnz.
Tyl ve yemli aparinin zelliklerinisralaynz.
Ekonomik ve amaca uygun malzemesemelisiniz.
Seilen yemlerin apariye taklngsteriniz.
Olta materyalini gne ndankorumalsnz.
aparinin suya atl tekniinigsteriniz.
aparilerle yakalanan balklarsnflandrnz.
UYGULAMA FAALYET
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
46/66
40
LMEVE DEERLENDRME
Aadaki sorular cevaplayarak renme faaliyetinde renmi olduunuz bilgilerilnz.
1. Aadakilerden hangisi yemli aparidir?A) stavrit aparisiB) zmarit aparisiC) Palamut aparisiD) Uskumru aparisiE) Torik aparisi
2. Aadakilerden hangisi yemli apari avclnda yem olarak kullanlmaz?
A) Kabuu alnm karidesB) SlnesC) Midye iiD) HamurE) Ak yem
3. Aadaki olta tiplerinden hangisine avclk srasnda devaml hareket verilmelidir?A) Tyl apariB) Yemli apariC) ParaketeD) Tek ineli oltaE) Zokal olta
4. Aadaki kanatllardan hangisinin ty yemsiz aparide daha fazla tercih edilir?A) Ku tyB) Tavuk tyC) Deve kuu tyD) Mart tyE) Pelikan ty
5. Aadakilerden hangisi aparide aranlan en nemli zellik olamaz?A) Tyn ineye uyumuB) nenin amandraya uyumuC) nenin kstee uyumuD) Kstein bedene uyumuE) Bedenin olta ipine uyumu
DEERLENDRME
Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz, cevaplarnz doruise uygulamal teste geiniz. Yanl cevap verdiyseniz renme faaliyetinin ilgili blmnednerek konuyu tekrar ediniz.
LME VE DEERLENDRME
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
47/66
41
B. UYGULAMALI TEST
Deniz kenarna veya bir balk gemisine gidereksorumlu retmene veya balklaraalmalarnz hakknda bilgi veriniz. Ondan izin alarak yukardaki renme faaliyetinderendiiniz gibi apari oltalar ile avclk yapnz.
Yaptnz uygulamay aadaki deerlendirme leine gre deerlendiriniz.
Deerlendirme ltleri Evet Hayr
aparileri snflandrdnz m?
Tyl ve yemli aparinin zelliklerini sraladnz m?
Seilen yemlerin apariye takln gsterdiniz mi?
aparinin suya atl tekniini gsterdiniz mi?
aparilerle yakalanan balklar snflandrdnz m?
DEERLENDRME
Yaplan deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzdengeiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarnzntamam Evet ise bir sonraki faaliyete geiniz.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
48/66
42
RENME FAALYET4
Bu faaliyet ile uygun ortam salandnda, tekniine uygun olarak sade oltalarlaavclk yapabileceksiniz.
Balklk atlyesinde veya bir balk gemisine giderek,
Sade oltaeitlerini Sade olta eitlerininmalzeme boyutlarn Sade olta eitlerinde kullanlan yemleri Sade oltalarn atl ekillerinigzlemleyiniz.
Edindiiniz bilgileri kayt altna alarak retmeniniz ve arkadalarnzla paylanz.
4. OLTA ETLER
4.1. Tek neli Oltalar
Bilhassa amatr balklarn kulland olta trdr. Ender olarak profesyonel kybalklar tarafndan mercan, sinarit, krlang gibi kymetli balklarn avndakullanlmaktadr.
Tek ineli oltalarda misina kalnl ve balk ineleri, avlanacak balk trne vebyklne gre seilmelidir.
Tek ineli oltalarn deiik bir balama ekli ise, ana bedene frdnd yardm ilearlk (kurun) balanr. Ara beden kullanlmadan ikinci bir frdnd vastasyla kstekleine eklenir.
Tek ineli oltalara el oltalar ad da verilir. Bu el oltalarnda her zaman tek ineolmayabilir. 13 arasnda ine taklabilir. Tek ineliden ama, oltaya tek balk vurduundahemen ekilmesidir. ster tek ine ister 23 ine olsun sistem ayndr.
RENME FAALYET4
AMA
ARATIRMA
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
49/66
43
ekil 4.1: Tekli el oltas
El oltalar hazrlanrken arlk ile ana beden arasndaki ara beden zerine kstekletakl olan 13 balk inesinden olumaktadr.
ekil 4.2: kili el oltas
El oltalarnn dier ekli sinek oltalardr. Bunlar genellikle durgun i sulardakullanlan tek ineli oltalardr. Ana bedenin ucuna ok kk (34 mm ki sama
byklnde) arlk taklarak ineye sinek benzeri yapay yemin taklmasylahazrlanrlar.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
50/66
44
ekil 4.3: Sinek oltasnn misinaya balanmas(Prichard,1986'dan)
El oltalarnda ineler kstee dorudan balanr. Balanmada makara ipliikullanlmaz.
ekil 4.4: Kstee inenin balanma ekli
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
51/66
45
4.1.1. Tek neli Oltalarla Balk Avcl
El oltas olarak da isimlendirilen tek ineli oltalar, genellikle amatr avclar tarafndankullanlmaktadr. Mercan, ipura, krlang, orfoz ve sinarit gibi piyasa deeri yksekbalklarn avclnda da nadiren bu oltalar profesyonel balklar tarafndan dakullanlmaktadr.
Bu oltaya balk trlerinin tercih ettii yemler taklr. rnein,mezgit av iin istavritveya izmarit paralar tercih edilirken, ekina iin yenge kullanmakta yarar vardr.
Kefal tr balklar avlamak iin 0.200.30 mm misina ile ince balk ineleriseilmelidir. Ekina (mavrugil) avlamak iin ise 0.450.70 mm misina ile byk vegl balk inelerini tercih etmek gerekmektedir.
El oltalarnda balk ineleri ve misinalar ne kadar nemli ise kullanlacak yem de okadar nemlidir. Bundan da anlald gibi oltann yemi, avlanacak baln beslenme tarzdikkate alnarak seilir.
Yemlenen olta,misina yardm ile suya sarktlr. eitli seviyelerde tutulabildii gibidibe kadar da indirilebilir. Ayrca tekne arkasndan ektirmek suretiyle su yzeyine yakn,hareket hlinde de tutulabilir.
Avlanacak baln trne gre el oltas bir uzun oltadan da oluabilmektedir. Uzunoltalar, genelde, oltaya aklacak yem uzun ve byk olduunda (rnein, zargana gibi)tercih edilirler. Lfer ve sinarit avnda uzun olta kullanmak yararl olabilir.
El oltalar kontroll olta olup baln taklan yemi ald hissedilince ekilir ve oltainesinin baln azna taklmas salanr.
Genellikle bu yntemle balk tek tek avlanarak avclk srdrlr. El oltalar ileavclk gnn her saatinde yaplrsa da en ideal av zaman, sabah gn doumu ile akam gn
batm esnasndadr. Baz tr balklarda ise (ekina gibi) gece avcl daha verimli olur.
4.2. Zokalar
zellikle etil balklarn avlanmasnda kullanlan yemli veya yemsiz olabilen, balkbiiminde kurun tayan bir ine eididir. Zokalar, ta veya metallerden hazrlanm
kalplara, ucunda tek balk inesi konularak dklrler.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
52/66
46
ekil 4.5: eitli zoka tipleri
Kalplar avlanlacak balk trne ve balk byklne gre deimektedir.Dkldkleri kalp biimlerinden tr mercimek zoka, sarmsak dii zoka gibi isimleralrlar. Zokalarn 5 gdan balayarak 200 gakadar olanlar mevcuttur.
4.2.1. Zokalarla Avclk
Kk zokalar ipura, inekop, karagz, istavrit gibi balklarn avnda kullanlrkenbyk zokalar lfer, kofana, krlang, sinarit gibi byk azl ve iri yapl balklarn avndakullanlmaktadr. Zokalar ava balanmadan nce mutlaka parlatlmaldr. Parlatma,zmparasrterek yapld gibi srlerek de yaplabilir.
Lfer ve kofana avlarken zokadan hemen sonra ana bedenle zoka arasnda 2030cmboyunda 0.5 mm kalnlnda elik beden balamak gerekir. Ama, baln zokayyuttuunda ok keskin dileri ve gl enesi yardm ile misinay kesmesini nlemektir.
Dier balklar avlanrken zokadan sonra 12 kula boyunda 0.250.35 mm apnda,zedesiz ekme gc yksek bir para misinadan oluan ara beden balanr. Ana bedensefrdndnn dier bana balanmaldr. Ana beden 0.400.60 mmkalnlnda olabilir.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
53/66
47
ekil 4.6: Zokann ana bedene balanmas
Zokaya taklacak yem, avlanacak baln trne gre deiir. Ancak taze olmasnadikkat etmek gerekir.
Lfer iin taze izmarit iyi bir yemken, sinarit iin karides yem olarak kullanlr.Zokalara ikinci bir balk inesi (hrsz) takmak istenirse ara bedene 45 cm uzunluundaelik telle zoka oltasndan 2 numara kk bir balk inesi taklmaldr.
Zokalarda yem olarak kullanlacak balklar kesilmeden nce iyice ykanp
temizlenmelidir. Keskin bir bakla nce ba kesilip atlan balk fileto eklinde ikiye ayrlr,bu arada iskeleti de karlr.
Denize indirilmeden iyice parlatlan zokann ine ksmna yem kvrlarak iki yerindentaklr. Zoka ile lfer av belirli sezonlarda geceleyin demirlenerek sabitletirilen teknelerdenyaklan lks veya yksek voltajl lamba nda yaplmaktadr. Yem taklarak hazrlananzoka, baln bulunabilecei derinliklere indirilerek bekletilmek suretiyle av yaplr. Balnyerini (derinliini) bulabilmek iin ilk oltalar indirildiinde farkl derinliklerde tutularak
baln bulunduu derinlik tespit edilmeye allr.
Lfer, genelde sr hlinde yemlendii iin belirli aralklarla av verir. Sr tekneninaltna geldiinde ki bu da yemi alndan anlalr, av balar. Bunun iin mmkn olduunca
abuk davranmak gerekir. Baln yemi ald hissedildiinde hzla ekilerek bala zokayazndan atma imkn tanmamak gerekir. Bilhassa tekne kenarna yaklaan balk, ani olarakkendini sudan yukar atarak azndaki zoka inesinin kmasna sebep olabilir. Bu imkn
bala vermemek iin su yzeyine yaklaan baln ani bir hareketle tekne iine alnmasgerekir.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
54/66
48
4.3. Kak Oltalar
nesine kak olarak adlandrlan uzun elips, yass veya silindir eklinde zerinikelajl, kromajl sac veya dier madenlerden yaplm bir para balanm olan oltadr.
Kak oltalar hazrlanrken parlak metalden hazrlanm olan kan u ksmna lengel ad verilen balk inesi taklr. Dier ucuna isebir halka ile frdnd taklr.
ekil 4.7: eitli tiptekak oltalar
Kak oltalarn dier bir tr de srtlardr. Srtlar, yavru balk grnmnde cam,elyaf veya sert plastikten yaplm, kuyruk ve karn ksmna engel olta inesi taklm kakolta eitleridir. ok eitli cins ve byklkte olanlar vardr. inekop, lfer ve kofanaavnda kullanld gibi i sularda karnivor olan alabalk ve turna bal avnda dakullanlmaktadr.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
55/66
49
ekil 4.8: Deiik boy ve tiplerde srtlar
Balk benzeri kark oltalar-Rapala
4.3.1. Kak Oltalarla Balk Avcl
Kak oltalarda yapay olarak hazrlanm kalplar, avlanacak baln yem olarak tercihettii bala benzer dkmleri salar. Yapay hazrlanm kk bala benzeyen metaldkmlere srt (rapala)ad da verilmektedir.
Avclkta kak oltalar ya bir teknenin arkasndan ekilmek veya bir kam olta ileistenilen mesafeye frlatlp ekilmek suretiyle yaplr. Ancak baln avlanabilmesi iinyemin sz konusu baln gerek hzna yakn bir hzla hareket ettirilmesi gerekir. Bu hzla
beraber devaml hareket ettiinden canl balk veya canl yem grnts verir. Kak
oltalarn avcla balamadan nce parlatlmasnda yarar vardr.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
56/66
50
4.4. Seirtmeler, Uzun Oltalar ve Avclk
Uzun boylu yemlerin taklabilmesi amac ile (rnein,sargana taklarak lfer avlamakgibi) uzun palal tek ine yerine, ksa palal 3 veya daha fazla inenin 2530 cm boyunda,0.5 mm kalnlnda bir elik tele arka arkaya aralkl (yaklak bir ine boyu kadar)
balanmas suretiyle uzun oltalar elde edilir. Bu oltalar dnyada Trk tipi olta olarak tannr.
Uzun oltalarda genelde yem olarak zargana kullanlr. Avlanacak balk kksezargana fileto karlp yars taklr. Eer avlanacak balk bykse zargana btn olarakkullanlmaldr.
ekil 4.9: Uzun olta. Meng 1977
Avlanma yaplrken ar yolla seyreden teknenin arkasndan brakld gibi, sabittekneden veya kydan atlp ekilebilir. Ana beden olarak 0.40 veya 0.50 mm 0 misinakullanlabilir. Yani avlanma esnasnda baln bulunabilecei derinliklerde gezdirmekgerekir.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
57/66
51
UYGULAMA FAALYET
lem Basamaklar neriler
Sade oltalar snflandrnz.
Laboratuvarda alyor isenizlaboratuvar alma kurallarna, denizdealyorsanz denizde gvenlikkurallarna uymalsnz.
Sade oltalarda kullanlan ine eitlerinisnflandrnz.
Ekonomik ve amaca uygun malzemesemelisiniz.
Seilen yemlerin sade oltalara taklngsteriniz.
Olta materyalini gne ndan
korumalsnz. Sade oltalarn suya atl tekniini
gsteriniz.
Sade oltalarla yakalanan balklarsnflandrnz.
UYGULAMA FAALYET
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
58/66
52
LME VE DEERLENDRME
A. OBJEKTF TEST
Aadaki sorular cevaplayarak renme faaliyetinde renmi olduunuz bilgilerilnz
1. Sinek oltalar hangi tr sularda kullanlr?
A) DerelerdeB) elalelerdeC) DenizlerdeD) Durgun i sulardaE) Nehirlerde
2. Aadakiolta tiplerinden hangisi hem yemli hem de yemsiz olarak kullanlabilir?A) SeirtmelerB) ZokalarC) Tyl aparilerD) ParaketeE) Sinek oltalar
3. Yavru balk grnmnde cam, elyaf veya sert plastikten yaplm, kuyruk ve karnksmna engel olta inesi taklm av aracna ne ad verilir?
A) KarmakB) Mercimek zokaC) Kak oltaD) SeirtmeE) Srt
DEERLENDRME
Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz, cevaplarnz doruise uygulamal teste geiniz. Yanl cevap verdiyseniz renme faaliyetinin ilgili b lmnednerek konuyu tekrar ediniz.
LME VE DEERLENDRME
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
59/66
53
B. UYGULAMALI TEST
Deniz kenarna veya bir balk gemisine giderek sorumlu retmene veya balklaraalmalarnz hakknda bilgi veriniz. Ondan izin alarak yukardaki renme faaliyetinderendiiniz gibi sade oltalarlaavclk yapnz.
Yaptnz uygulamay aadaki deerlendirme leine gre deerlendiriniz.
Deerlendirme ltleri Evet Hayr
Sade oltalar snflandrdnz m?
Sade oltalarda kullanlan ine eitlerini snflandrdnz m?
Seilen yemlerin sade oltalara takln gsterdiniz mi?
Sade oltalarn suya atl tekniini gsterdiniz mi?
Sade oltalarla yakalanan balklar snflandrdnz m?
DEERLENDRME
Yaplan deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzdengeiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarnzntamam Evet ise bir sonraki modl faaliyetine geiniz.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
60/66
54
MODL DEERLENDRMEA. OBJEKTF TESTLERAadaki ifadelerin doru veya yanl olduunu belirterek modlde kazanm
olduunuz bilgileri lnz.
lme Sorular Doru Yanl
1. Karidese benzeyen kk deniz canllarna tekedenir.
2. Kk balk yavrularna madyadenir.
3. Akyemler balk avclnda pek tercih edilmez.4.
Kum midyesi ve akivades gibi su canllar olta avclndayem olarak kullanlr.
5. Sazan balklar karnivor olarak beslenirler.
6. Paraketelerok ineli olta takmlardr.
7. Parakete ile balk avclnda takm akntya kar braklr.
8.Paraketeler av sahasna atlp ekilen su rnleri avlamaaracdr.
9.
apariler ile hem yemli hem de yemsiz balk avcl
yaplabilir.
10. Yemli apariler, tyl apariler gibi srekli hareket ettirilir.
11. zmarit balklar tyl apariler ile avlanr.
12. Yemsiz aparilerde kanatl telekleri kullanlr.
13. apariler,atlp ekilen olta takmlardr.
14. apariler,tek ineli hazrlanan bir av aracdr.
15. Kurunlu inelere paraketead verilir.
16.Zokalarla avclk yaplaca zaman kurun zmpara ile
parlatlmaldr.
17. Srt ile su rnleri avclnda tekli ine kullanlr.
MODL DEERLENDRME
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
61/66
55
DEERLENDRME
Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz, yanl cevapverdiiniz sorulariin modln ilgili faaliyetine dnerek konuyu tekrar ediniz. Cevaplarnzdoru ise performans testine geiniz.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
62/66
56
B. PERFORMANS TEST (YETERLK TEST)
Deniz kenarna veya bir balk gemisine giderek sorumlu retmene veya gemikaptanna almalarnz hakknda bilgi veriniz. Ondan izin alarak modl renmefaaliyetlerinde rendiiniz gibi olta donanmlar ile avclk yapnz.
Yaptnz uygulamay aadaki deerlendirme leine gre deerlendiriniz.
Deerlendirme ltleri Evet Hayr
Olta avclnda kullanlan yem eitlerini snflandrdnz m?
Avlanacak balk trne gre oltaya taklacak yem eitlerinisraladnz m?
Kullanlan yemlerin nasl temin edildiini tespit ettiniz mi?
Yemlerin oltaya takl ekillerini gsterdiniz mi?
Hangi yemin ne tr balk avclnda kullanldnsnflandrdnz m?
Paraketelerisnflandrdnz m?
Kalkan paraketesininzelliklerini sraladnz m?
Morina paraketesininzelliklerini sraladnz m?
Seilen yemlerin paraketeyetakln gsterdiniz mi?
Paraketeninsuya brakl tekniini gsterdiniz mi?
Paraketelerleyakalanan balklar snflandrdnz m?
aparileri snflandrdnz m?
Tyl ve yemli aparinin zelliklerini sraladnz m?
Seilen yemlerin apariye takln gsterdiniz mi?
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
63/66
57
aparinin suya atl tekniini gsterdiniz mi?
aparilerle yakalanan balklar snflandrdnz m?
Sade oltalar snflandrdnz m?
Sade oltalarda kullanlan ine eitlerini snflandrdnz m?
Seilen yemlerin sade oltalara takln gsterdiniz mi?
Sade oltalarn suya atl tekniini gsterdiniz mi?
Sade oltalarla yakalanan balklar snflandrdnz m?
DEERLENDRME
Yaplan deerlendirme sonunda Hayreklindeki cevaplarnz bir kere daha gzdengeiriniz. Hayr, olarak cevap verdiiniz sorularda modln ilgili faaliyetine dnerek konuyutekrar ediniz. Cevaplarnzn tamam Evet ise bir sonraki modle gemek iin ilgili kiilerile iletiim kurunuz.
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
64/66
58
CEVAP ANAHTARLARIRENME FAALYET1 CEVAP ANAHTARI
1 C2 E3 A4 D
RENME FAALYET2 CEVAP ANAHTARI
1 E
2 B3 C4 D5 C
RENME FAALYET3 CEVAP ANAHTARI
1 A2 D3 A4 E
5 B
RENME FAALYET4 CEVAP ANAHTARI
1 D2 B3 E
CEVAP ANAHTARLARI
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
65/66
59
MODL DEERLENDRME CEVAP ANAHTARI
1 D2 Y3 Y4 D5 Y6 D7 Y8 Y9 D
10 Y11 Y12 D13 D14 Y15 Y16 D17 Y
-
7/25/2019 balk avclg.pdf
66/66
KAYNAKA ELIKKALE, M.S.,Ertu DZGNE, A.F. CANDEER, Av Aralar ve
Avlama Teknolojisi, Karadeniz Teknik niversitesi Srmene DenizBilimleri Fakltesi,Trabzon, 1993.
MENGI, T. Balklk Teknii,stanbul niversitesi Fen Fakltesi,1977
ALPBAZ, A.G., A.ZER, Tm Ynleriyle Olta Balkl, zmir, 2000.
HOSUCU, Hikmet, Balklk I Avlama Aralar ve Teknolojisi Ege
niversitesi Su rnleri Fakltesi Yaynlar Nu.: 55Bornova/zmir, 1998.
EKNC Fethi,st.Den. ve Su rnleri AML. TL. ML. Su rnleri BlmDers Notlar, stanbul, 2006.
KAYNAKA