ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI Halime SEZER

56
Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI Halime SEZER Çevre ve Orman Bakanlığı

description

ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI Halime SEZER Çevre ve Orman Bakanlığı. PİL VE AKÜMÜLATÖR NEDİR?. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI Halime SEZER

Page 1: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI Halime SEZERÇevre ve Orman Bakanlığı

Page 2: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

PİL VE AKÜMÜLATÖR NEDİR?

Piller ve aküler, kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren, kompleks elektro kimyasal cihazlardır. Tiplerine göre kimyasal bileşimleri farklılık gösteren pil ve akümülatörler primer ve sekonder olmak üzere ikiye ayrılırlar.

Page 3: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

PİLLER & AKÜLER

Pil&Akümülatör

Şarj Edilebilir (Sekonder Bataryalar)

Çinko-Karbon

Alkali-Mangan

Çinko-Hava

Gümüs-Oksit

Lityum Mangandioksit

Şarj Edilemez(Primer Bataryalar)

Nikel-Kadmiyum

Nikel-Metal Hidrid

Lityum -İyonu

Lityum-Polimer

Kurşun- Asit

Page 4: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

ATIK PİL VE AKÜLER NEDEN AYRI TOPLANMALI?

Çevreye ve insan sağlığına olan zararlarını en aza indirmek

Atık pil ve akümülatörler içerisinde bulunan ekonomik değere sahip olan metalleri geri kazanmak

Page 5: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

PİL VE AKÜLERİN İÇERİSİNDE BULUNAN METALLERİN ZARARLARI

KadmiyumAkciğer hastalıklarına

Prostat kanserine

Kansızlığa, doku tahribine

Böbrek üstü bezlerinin tahribine

Kurşun

Sinir iletim sisteminde bozukluğa

Hemoglobin bileşiminde düşmeye

Kansızlığa

Mide ağrısına

Böbrek ve beyin iltihaplanmasına

Kısırlığa

Kansere ve toksik etkisinden dolayı ölüme

Cıva

Merkezi sinir sisteminin tahribine ve kansere,

Böbrek,karaciğer,beyin dokularının tahribine,

Sakat doğumlara  

Page 6: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

YASAL DAYANAKYASAL DAYANAK

Page 7: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü YönetmeliğiYönetmeliğiYönetmelik Avrupa Birliğinin 91/157/EEC, 93/86/EC ve 98/101/EC direktifleri göz önünde bulundurularak hazırlanmış ve 01.01.2005 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Etiketleme, işaretleme ve yasaklamalara ilişkin maddelerinde yapılan değişiklikler ise; 03.03.2005 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Yönetmelik 2006/66/EC sayılı AB Direktifi ile henüz uyumlaştırılmamış olup, yeni direktifteki değişikliklerin 2013 yılı ikinci çeyreğine kadar mevzuatımıza taşınması planlanmaktadır.

Page 8: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

YÖNETMELİĞİN İÇERİ AMAÇ KAPSAM GENEL İLKELER GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLAR

Bakanlık, Valilik, Belediye, Üretici, Dağıtım ve Satış Yapan İşletmeci, Geri Kazanım Tesisleri, Geçici Depolar, Taşıma Araçları

KOTA & DEPOZİTO İZİN, LİSANS PROSEDÜRLERİ

Geri Kazanım Tesisleri, Araçlar, Geçici Depolar İTHALAT UYGULAMASI

Page 9: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

AMAÇ Çevresel kriterlere uygun pil ve akümülatör

üretiminin sağlanması, Pil ve akümülatör atıklarının alıcı ortama

verilmesinin engellenmesi, Etiketleme ve işaretleme ile;

– kalite kontrolünün,– ithalatının kontrolünün,– içerdiği zararlı madde miktarının kontrolünün

sağlanması,

Page 10: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

AMAÇ İthalat, ihracat ve transit geçişlere ilişkin esasların

belirlenmesi, Yönetiminde gerekli teknik ve idari standartların

sağlanması, Zararlı madde içeren pil ve akümülatörlerin üretiminin,

ihracatının, ithalatının, satışının önlenmesi, Atık pil ve akümülatörlerin geri kazanım veya nihai

bertarafı için toplama sisteminin kurulması ve atık yönetim planının oluşturulması,

Page 11: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

KAPSAM

Etiketleme, İşaretleme, Zararlı madde miktarının azaltılması, Atıklarının evsel ve diğer atıklardan ayrı olarak

toplanması, taşınması, bertarafı, ithalat, transit geçiş ve ihracatına ilişkin

Yükümlülükleri kapsamaktadır.

Page 12: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

KAPSAM DIŞI

Endüstriyel kullanım amacına bağlı olarak kalıcı olarak yerleştirilmiş pillerin bulunduğu aletler, bilimsel ve mesleki alanda kullanılan, hayati önemi haiz tıbbi aygıtlara yerleştirilmiş piller, kalp pilleri, sadece uzman kişiler tarafından uzaklaştırılması gereken, kesintisiz olarak sürekli çalışması gereken aletler içindeki pil veya akümülatörler bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.

Page 13: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

ATIK PİL VE ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN AKÜMÜLATÖRLERİN

YÖNETİM SORUMLULUĞUYÖNETİM SORUMLULUĞU

Page 14: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

GENEL İLKELER-1 •Pil ve akümülatörler yönetmelikte belirtildiği şeklide işaretlenir ve etiketlenir. •Uzun ömürlü ve şarj edilebilir pil ve akümülatörlerin üretimi esastır. •Cıva ve kadmiyumlu pillere ilişkin yasaklamalar getirmektedir. •Atık pil ve akümülatörlerin evsel ve diğer atıklarla birlikte depolanması, alıcı ortama verilmesi ve yakılması yasaktır.

Page 15: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

GENEL İLKELER-2•Atık pil ve akümülatörlerin geri kazanılması esastır. •Atık pil ve akümülatörlerin yönetimlerinin her safhasında sorumlu kişiler, çevre ve insan sağlığına zarar vermemek için gerekli tedbirlerin alınmasından sorumludur. •Pil ve akümülatör üretenler ile piyasaya sürenler, atık pil ve akümülatörlerin toplanması, taşınması ve bertarafını sağlamak ve bu amaçla yapılacak harcamaları karşılamakla yükümlüdürler.

Page 16: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

PİLLER

Page 17: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

PİL GRUPLARI PİL GRUPLARI

Yönetmeliğe göre piller iki gruba ayrılmaktadır.

I.Grup Piller: Nikel kadmiyum ve cıvalı piller hariç bütün piller

II.Grup Piller: Nikel-Kadmiyum ve cıva oksit piller

Page 18: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

İŞARETLEME VE ETİKETLEME İŞARETLEME VE ETİKETLEME

Piller:

Sekonder hücreler ve sekonder pil ürünleri Türk Standartlarında (TS EN 61429) belirtilen şekilde etiketlenir ve işaretlenir.

Ağırlıkça % 0,0005’den fazla cıva (Hg) içeren düğme tipi piller ile bu tür düğme pillerden oluşturulan pillerin ambalajları Yönetmelik Ek-1’de gösterilen sembol ile işaretlenir.

Page 19: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

YASAKLAMAYASAKLAMA

Yönetmelik pillerin üretimi ve ithalatında bazı metaller için (cıva ve kadmiyum) yasaklama ve sınırlandırma getirmiştir.

Page 20: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

Ağırlıkça yüzde iki (%2) den fazla cıva oksitveya cıva içeren düğme tipi piller ve düğme tipi pillerden

oluşan pillerin üretimi ve ithalatı yasaktır.

Ağırlıkça milyonda beş (%0,0005) den fazla cıva içeren (Hg) pillerin üretimi ve ithalatı yasaktır.

Ağırlıkça onbinde yirmibeş (%0,025) den fazla kadmiyum (Cd) içeren primer pillerin, ithalatı ve üretimi yasaktır.

YASAKLAMA YASAKLAMA

Page 21: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

AKÜMÜLATÖRLER

Page 22: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

Akümülatörler Yönetmelik Ek-1’deki gibi işaretlenir ve Akümülatörler Yönetmelik Ek-1’deki gibi işaretlenir ve etiketlenir.etiketlenir.Üreticilere geri dönmesini sağlamak amacıyla, bu ürünlerin etiketlenmesinde “depozitoludur” ibaresi ile Bakanlık tarafından firmaya verilen kod numarası yer alırKurşun asit akümülatörlerin üzerinde “Pb” ya da “kurşun” ve “GERİ KAZANILIR” ifadesi ya da “GERİ KAZANILACAK AKÜ” ibaresi bulundurulur (bu ürünlerin dış ambalajlarında da aynı ibare bulundurulacaktır.). Ayrıca bu ürünlerin etiketlerinde Ek-4B’de yer alan uyarıcı bilgilerin bulunması zorunludur.

İŞARETLEME VE ETİKETLEME İŞARETLEME VE ETİKETLEME

Page 23: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

- Atık akümülatörlerin geri kazanılmak üzere üreticiye geri dönmesini sağlamaktadır,- Üreticiler akümülatörlerinin satışında depozito uygulamak zorundadır,- Tüketiciler tarafından, akümülatör ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmelere getirilen atık akümülatörlerin geri alınması zorunludur,- Bu atıkların akümülatör ürünlerinin dağıtım ve satış yerlerini işletenlere ve araç bakım-onarım yerlerine verilmesi durumunda, ürün için belirlenen depozito bedelinin tüketiciye ödenmesi gerekmektedir,- Depozito uygulaması yönetmeliğin yürürlüğe girdiği yıl ve daha sonraki yıllarda satışa sunulan ve satılan akümülatörlere uygulanmaktadır,-Depozito bedeli, her yıl Aralık ayında piyasa koşulları dikkate alınarak, akümülatörlerin kapasitelerine (amper saat) göre, her bir akümülatör için ayrı ayrı hesaplanmakta ve yurt genelinde tek bir fiyat listesi uygulanmaktadır,-Depozito bedelleri Bakanlık ile akü üreticileri ve geri kazanımcılar tarafından birlikte hazırlanır ve takip eden yıl boyunca geçerliliğini korumaktadır,

DEPOZİTO BEDELLERİ DEPOZİTO BEDELLERİ

Page 24: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

TSEN 61429 TSEN 61429

Ni-Cd Pb

Page 25: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

İŞARETLEME ETİKETLEMEİŞARETLEME ETİKETLEME

Hg

Ağırlıkça % 0,0005-%2 Ağırlıkça % 0,0005-%2 arası cıva içeren düğme arası cıva içeren düğme tipi piller için etiketleme tipi piller için etiketleme örneği örneği

AKÜ-250 (Firma Kodu )

Depozitoludur

Pb

Geri kazanılırGeri kazanılırEk-4Bde yer Ek-4Bde yer alan uyarıcı alan uyarıcı bilgiler bilgiler

Page 26: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

ÜRETİCİ SORUMLULUĞU

Page 27: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

Atık pillerin çevreyle uyumlu toplanması ve bertarafını

sağlamak amacıyla pil üreticilerine kota zorunluluğu

getirilmiştir.

Atık akümülatörlerin toplama etkinliğinin arttırılması

amacıyla akümülatör üreticilerine depozito sorumluluğu

getirilmiştir.

Kota ve depozito yükümlülüğü kapsamında pil ve

akümülatör üreticilerine yönetmelikte belirlenen oranlarda

atık pil ve atık akü toplama yükümlülüğü getirilmiştir.

Page 28: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

Türkiye’de pil üretimi yoktur. Piyasaya sürülen pillerin tamamı

ithaldir. i. Ülkemizde her yıl yaklaşık 10.000 ton pil piyasaya arz

edilmektedir. ii. Türkiye’ye ithal edilen pillerin yaklaşık %2’si Yönetmelikte

verilen sınır değerleri aşmayacak şekilde civa ve kadmiyum içeren pillerdir.

iii. Kota kapsamında yapılan uygulamalara göre 2006, 2007 ve 2008 yıllarında yaklaşık 230 ton/yıl atık pil Kaynakta Ayrı Toplanarak yönetmeliğe uygun olarak bertaraf edilmiştir.

iv. Evsel atık kompozisyonu içinde yer alan atık pil miktarına ilişkin bilgiler mevcut değildir.

Pillerde Mevcut Durum Pillerde Mevcut Durum

Page 29: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

Akümülatörlerde Mevcut Durum

Ülkemizde her yıl yaklaşık 65 bin ton akümülatör piyasaya sürülmektedir.

Piyasaya sürülen akümülatörlerin ortalama %80’i yerli üretim, %20’si de ithalattır. Akümülatörler kullanım alanlarına göre starter

(otomobil aküleri), stasyoner ve traksiyoner (Telekom aküleri, Enerji

santral aküleri, Forklift aküler, kesintisiz güç kaynakları aküleri) akümülatörler olarak sınıflandırılmaktadır.

Ülkemizde özel aküler hariç (agm ve jel) bütün kurşun asit aküler (starter, stasyoner ve traksiyoner) dünya standartlarında üretilmektedir

Page 30: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

YETKİLENDİRİLMİŞ KURULUŞLAR

Page 31: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

Pil ve akü üreticileri, ithalatçıları ve kendi markalarıyla pil ve akü piyasaya süren firmalar pil ve akümülatör atıklarının çevreyle uyumlu olarak ayrı toplanması, taşınması, geri kazanımı ve bertarafını sağlamak amacıyla bir araya gelerek kar amacı gütmeyen kuruluşlar kurmuşlardır.

Bu çerçevede akü konusunda ülkemizde iki ayrı ortak toplama sistemi, pil konusunda ise bir toplama sistemi kurulmuştur.

 

Page 32: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

Pil; Ülkemizde pil toplama konusunda ortak bir sistem oluşturmak

üzere pil ithalatçıları tarafından Taşınabilir Pil Üretici ve İthalatçıları Derneği-TAP 28.09.2004 tarihinde Tüzük Kararı ile kurulmuştur. Ülkemizde pil üretimi yapılmadığından dernek üyelerinin tamamı ithalatçıdır. Derneğin merkezi İstanbul’dadır.

 TAP, atık pil toplama hedeflerine ulaşılabilmesi amacıyla

yönetmelikte belirlenen yükümlülükler çerçevesinde 06.01.2005 tarihinde Bakanlığımızca yetkilendirilmiş ve bu kapsamda 11.10.2005 tarihinde Bakanlığımız ile bir işbirliği protokolü imzalanmıştır.

.

Page 33: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

Kurşun Asit Startör Akü üreticileri, Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü

Yönetmeliğinin 29 uncu maddesinde belirtilen hedeflere ulaşılabilmek

amacıyla “AKÜDER” Akümülatör ve Geri Kazanım Sanayicileri Derneği”

altında birleşmiştir. Söz konusu yönetmeliğin 10 uncu maddenin (c) bendinde

ifade edilen yükümlülükler çerçevesinde 11.01.2005 tarihinde yetkilendirilen

AKÜDER ile Bakanlığımız arasında 17.08.2005 tarihinde bir protokol

imzalanmıştır. 2005 yılında 7 üye ile başlayan AKÜDER’in bugün 106

akümülatör üretici ve ithalatçı üyesi, 8 geri kazanım tesisi üyesi

bulunmaktadır. Derneğin merkezi İstanbul’dadır. AKÜDER Türkiye

piyasasının yaklaşık %80’ini temsil etmektedir.

Page 34: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

Traksiyoner, Stasyoner ve Diğer Kuru Tip Akü ithalatçıları, Atık Pil ve

Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğinin 29 uncu maddesinde belirtilen

hedeflere ulaşılabilmek amacıyla “TÜMAKÜDER” Tüm Akü İthalatçıları ve

Üreticileri Derneği altında toplanmıştır. Söz konusu yönetmeliğin 10 uncu

maddenin (c) bendinde ifade edilen yükümlülükler çerçevesinde 10.05.2005

tarihinde yetkilendirilen TÜMAKÜDER ile Bakanlığımız arasında 18.12.2005

tarihinde bir protokol imzalanmıştır. 2005 yılında 20 üye ile başlayan

TÜMAKÜDER’in bugün 87 akümülatör üretici ve ithalatçı üyesi

bulunmaktadır. Derneğin merkezi İstanbul’dadır. TÜMAKÜDER Türkiye

piyasasının yaklaşık %20’sini temsil etmektedir.

Page 35: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

ATIK PİL &

ATIK AKÜLER

Page 36: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi 05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik gereğince atık pil ve akülerin kodları aşağıdaki şekilde Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik gereğince atık pil ve akülerin kodları aşağıdaki şekilde kullanılacaktır.kullanılacaktır.

ATIK KODLARI ATIK KODLARI ATIK TANIMI

16 0616 06 Piller ve Aküler

16 06 01*16 06 01* Kurşun piller&akümülatörler- Kurşun piller- Kurşunlu akümülatörler

16 06 02*16 06 02* Nikel kadmiyum pillerNikel kadmiyumlu piller

16 06 03*16 06 03* Cıva içeren piller- Çinko gümüşoksit piller - Çinko hava piller Alkali Mangan düğme piller

16 06 0416 06 04 Alkali piller (16 06 03 hariç)- Alkali Mangan piller

16 06 0516 06 05 Diğer pil ve akümülatörler- Çinko Karbon piller- Nikel Metalhidrit Piller- Lityum İyon Piller- Lityum Mangandioksit Piller- Lityum Polimer Piller- Lityum Piller - Nikel Demir Piller

16 06 06*16 06 06* Pil ve akümülatörlerden ayrı toplanmış elektrolitler

20 01 33*20 01 33* 16 06 01, 16 06 02 veya 16 06 03’un altında geçen pil ve akümülatörler ve bu pilleri içeren sınıflandırılmamış karışık pil ve akümülatörler

20 01 3420 01 34 20 01 33 dışındaki pil ve akümülatörler

Page 37: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

TOPLAMA & TAŞIMA &GEÇİCİ DEPOLAMA&

GERİ KAZANIM

Page 38: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

TAŞIMA Atık akümülatörlerin taşınması için İl Çevre ve Orman

Müdürlüklerinden lisans alma zorunluluğu bulunurken, atık piller için lisans alma zorunluluğu bulunmamaktadır.

Atık piller için 210 litrelik HDPE fıçı kullanılmak zorundadır.

Araçların renginin kırmızı olması, Yönetmelik Ek-1 de yer alan amblemin bulunması, araçların üzerinde pil taşıyan araçlar için "Atık Pil Taşıma Aracı" akümülatörler için "Atık Akümülatör Taşıma Aracı" yazılması

Atık pil ve akümülatör taşımacılığında UATF kullanılması

Page 39: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

TAŞIMA FİRMALARI Lisanslı Firma SayısıLisanslı Firma Sayısı : 115: 115

İLLERE GÖRE TAŞIMA FİRMASIİLLERE GÖRE TAŞIMA FİRMASI SAYILARISAYILARI

4

30

1

1

1

1

13

116

21

1

3

2

15

3 11

ADANA ANKARA ANTALYA AYDIN BALIKESİR BURSA

ESKİŞEHİR GAZİANTEP İSTANBUL İZMİR KAYSERİ KOCAELİ

KONYA KÜTAHYA MERSİN SAMSUN MANİSA

Page 40: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

GEÇİCİ DEPOLAMA Kullanılmış akümülatörler için geçici

depolama alanlarının kurulması ve işletilmesi “Valilik İznine” tabi tutulmuştur.

Geçici depolama alanı kurmak isteyenler üreticiler tarafından yetkilendirilmek zorundadır.

Atık akümülatörler 90 günden fazla bekletilemez

Page 41: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

- akümülatör ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmeler ile araç bakım onarım yerlerini işletenler için izin zorunluluğu yoktur.

- yukarıdaki yerler dışında kurulacak geçici depolama alanlarının valilik denetimi altında faaliyet göstererek ilgili valilikten geçici depolama izni alması zorunludur

GEÇİCİ DEPOLAMA

Page 42: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

GEÇİCİ DEPOLAMA ALANLARI

İzinli Firma Sayısı : İzinli Firma Sayısı : 8787

İLLERE GÖRE GEÇİCİ DEPOLAMA İLLERE GÖRE GEÇİCİ DEPOLAMA ALANLARIALANLARI

7

5 1

1

2

6

2

1

7

12

416

7

4

41

1

2

5

4

2

1

1

1

41 1 1 1

ANKARA

İSTANBUL

KIRIKKALE

DENİZLİ

ERZURUM

KOCAELİ

SAMSUN

KONYA

ESKİŞEHİR

SAKARYA

ŞANLIURFA

ADANA

MARDİN

TRABZON

İZMİR

DİYARBAKIR

KÜTAHYA

AYDIN

BURSA

MERSİN

Page 43: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

- Atık pillerin geçici depolanmasında iç ve dış yüzeyleri korozyona dayanıklı konteynerler kullanılması,

- Bu konteynerlerin kolay taşınabilir ve hacmi asgari 4 m3 veya daha fazla olması,

- Sızdırmazlık özelliği taşıması gereken konteynerlerin kırmızı renge boyanarak her iki yüzeyine “Atık Pil Geçici Deposu” ibaresi yazılması zorunludur.

- Nihai Pil depolama alanları için ise Bakanlıktan pil depolama alanı proje onayının alınması gerekmektedir.

PİL DEPOLAMA

Page 44: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

GERİ KAZANIM TESİSLERİ ÇED, Teknoloji Uygunluk Raporu ve Ön Lisans ÇED, Teknoloji Uygunluk Raporu ve Ön Lisans

almak almak Kimya Müh. Odası koordinasyonunda Çevre Müh. Odası, Kimya Müh. Odası koordinasyonunda Çevre Müh. Odası,

Makine Müh. Odası ve Metalürji Müh. Odası tarafından Makine Müh. Odası ve Metalürji Müh. Odası tarafından yapılan teknik inceleme sonucunda hazırlanan raporyapılan teknik inceleme sonucunda hazırlanan rapor

Üniversitelerin ilgili bölümlerinden alınacak ikinci rapor Üniversitelerin ilgili bölümlerinden alınacak ikinci rapor

Geçici izin veya Lisans almakGeçici izin veya Lisans almak Lisansa uygun çalışmak Lisansa uygun çalışmak Yönetmelik Madde 14, 19, 21, 22, 23Yönetmelik Madde 14, 19, 21, 22, 23

Page 45: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

GERİ KAZANIM TESİSLERİ Lisanslı Firma sayısı :14 İzinli Firma Sayısı :2

İLLERE GÖRE İLLERE GÖRE GERİ KAZANIM TESİSLERİGERİ KAZANIM TESİSLERİ

GERİ KAZANIM TESİSLERİ

1

3

2

111

11

1

1

1

2

MERSİN GAZİANTEP İZMİR ANTALYA

AYDIN MANİSA KÜTAHYA NİĞDE

SAMSUN KIRIKKALE KONYA ESKİŞEHİR

Page 46: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

AKÜ GERİ KAZANIM

- Ülkemizde atık kurşun asit akülerin geri kazanımı

yapılmaktadır. Atık akü geri kazanımı sonucu açığa çıkanlar:

- Kurşun: %60

- Plastik: %12

- Filtre tozu+ Cüruf: % 6 (Filtre tozu proseste tekrar

kullanılmakta, cüruf ise nihai olarak bertaraf edilmektedir)

- Asitli su: %22 (Nötralize edildikten sonra bertaraf

edilmektedir.)

Page 47: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

AKÜ GERİ KAZANIM

20062007

20082009 ARALIK

26.566,36

45.475,1948.350,08

45.212,37

0

10000

20000

30000

40000

50000

YILLARA GÖRE GERİ KAZANIM MİKTARLARI

Page 48: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

2005 2006 2007 2008 2009

FİRMA SAYISI 141 199 265 333 373

ÜRETİM&İTHALAT MİKTARI

(TON)

69.954 ton 86.313 ton 65.050 ton 73,902 ton 61.829(OEM DAHİL-83.954)

DEPOZİTO ORANI

%70 %80 %90 %90 %90

DEPOZİTO MİKTARI

48.967 ton 67.003 ton 54.138 ton 56.792 ton 55.646

LİSANSLI GERİ KAZANIM

TESİSİ

2 lisanslı, 6 geçici çalışma izinli

9 lisanslı 13 lisanslı 13 lisanslı1 geçici çalışma izinli

14+2 İZİNLİ

LİSANSLI ARAÇ SAYISI

11 28 39 91 115

GERİ KAZANIMA GİDEN ATIK

AKÜ MİKTARI

10.000 ton 26.442 ton 18.000 ton 48.350 ton 45.21,37

GERİ KAZANILAN

KURŞUN MİKTARI

6.000 ton 15.866 ton 27.286 ton 29.010 ton 27.127

PLASTİK 1.200 ton 3.173 ton 5.457 ton 5.802 ton 5.425

CÜRUF+ FİLTRE TOZU

600 ton 1.586 ton 2.728 ton 2.901 ton 2.712

ASİTLİ SU 2.200 ton 5.817 ton 10.005 ton 10.637 ton 9.946

İHRACAT MİKTARI

- 4.220 ton - -

TOPLAM ATIK AKÜ MİKTARI

10.000 TON 30.662 TON 45.475 TON 48.350TON 45.212,37

Page 49: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

PİL BERTARAFI - Atık pillerin toplanması, taşınması ve bertarafı ulusal

atık taşıma formlarıyla takip edilmektedir.

- Türkiye’de atık pil geri kazanım tesisi bulunmamaktadır.

- Kaynakta ayrı toplanan Ni-Cd, Li-İon ve Ni-Mh piller geri kazanım amaçlı ihraç edilmektedir.

- Diğer piller ise belediyelerin düzenli depolama sahalarında atık piller için tahsis edilen sızdırmazalık koşulları sağlanmış alanlarda depolanmaktadır.

Page 50: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

Türkiye genelinde 75 Belediye, 29 İstanbul İlçe Belediyesi, 8 Zincir Market ve 7 Üniversite ile atık pillerin toplanması konusunda yapılan protokoller çerçevesinde birlikte çalışmaktadır.

Bu kapsamda 15.000 bidon ile 40.000 atık pil toplama kutusu dağıtılmıştır. Aynı zamanda ülkemiz genelindeki 24.000 eczane yeni toplama noktası olarak belirlenmiş ve bu kapsamda Türk Eczacılar Birliği ile TAP arasında bir protokol imzalanmıştır.

Toplama faaliyetlerinde kullanılan araç sayısı ise 11’dir.

Toplanan piller Kocaeli’ndeki ayrıştırma tesislerinde ayrıştırılarak geri kazanım ve/veya bertarafa gönderilmektedir.

PİL TOPLAMA FAALİYETLERİ

Page 51: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

PİL BERTARAF MİKTARI PİL BERTARAF MİKTARI YIL İZAYDAŞ

TON İHRACGERİ KZN.TON

TAP&BELEDİYE DEPO TON

TOPLAMTON

2005 7 27 31

2006 12,8 52 133,95 198,75

2007 3,602 40,8 189,1 233,5

2008 1,4 42,2 182,1 226

2009 1,01 18,8 203,1 223

Page 52: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü2005 2006 2007 2008 2009

FİRMA SAYISI 140 257 423 481 553

ÜRETİM&İTHALAT MİKTARI (TON)

9.179 ton 9.297 ton 12.415 ton 9.471 ton 9.042 ton

KOTA ORANI I.GRUP: % 15II.GRUP: %25

I.GRUP: % 25II.GRUP: %35

I.GRUP: % 30II.GRUP: %50

I.GRUP: % 35II.GRUP: %65

I.GRUP: % 40II.GRUP: % 80

KOTA MİKTARI 1.397 ton 2.351 ton 3.682 ton 3,763 ton 3.962

ARAÇ SAYISI - 11 11 11 11

KAYITLI TOPLANAN VE BERTARAFA GİDEN

MİKTAR

31 ton 198,75 ton 233,5 ton 224,5 ton 223

İZAYDAŞ 7 ton 12,8 ton 3,602 ton 0,251 1,01

BELEDİYETAP NİHAİ DEPO

24 ton 133,95 ton 189,1 ton 182,1 ton 203,1

İHRACAT - 52 ton (Nİ-CD, Lİ-ION,

Nİ-MH )

40,8 ton 42,2 ton 18,8

Page 53: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

ÇEVRE UYUM BELGESİ Dış Ticarette Standardizasyon Tebliği

kapsamında Bakanlığımızca düzenlenen belgedir.

Pil ve akümülatörlerin ithalatı esnasında bulundurulması zorunludur.

Belgenin geçerlilik süresi bir sonraki yılın ocak ayı sonuna kadardır.

Page 54: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

DEĞERLENDİRME DEĞERLENDİRME •Atık pil ve akü yönetmeliği tüm pil ve akü türlerini kapsamaktadır.

•Hem piller hem de akümülatörler için toplama oranları mevcuttur.

•Piller için kota , akümülatörler için depozito yükümlülüğü

bulunmaktadır.

•Pil ve akümülatör üretici ve ithalatçıları kayıt altına alınmıştır.

• Pil ve akümülatör üreticileri şarjedilebilir pilleri işaretlemek

zorundadır.

• Pillerde cıva ve kadmiyum kullanımı sınırlandırılmıştır.

•2006/66 için tam uyum 2013 yılında gerçekleştirilecektir.

Page 55: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

ÇALIŞMALARIMIZ Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinasyonunda otellerde atık pil toplama

çalışmaları başlatılmıştır. Bakanlığımızca 16 ilde (ilçeleri dahil) yer alan hastanelerde (600 adet) atık pil

toplama çalışmaları başlatılmış, yine Bakanlığımız girişimleriyle Sağlık Bakanlığı tarafından ülke genelindeki tüm hastanelerden çevreyle uyumlu atık pil toplanmasının sağlanması amacıyla çalışmalar başlatılmıştır.

Türk Eczacılar Birliği-TEB ve TAP arasında bir protokol imzalanmıştır. Bakanlığımızca atık pillere yönelik broşürler hazırlanmıştır. Atık piller ve aküler konusunda kılavuz kitapçık hazırlanmıştır. Pil ve akümülatör ithalatı için gerekli Çevre Uyum Belgesi uygulamamız

devam etmektedir. Atık akü geri kazanım tesislerinin lisanslandırma işlemleri devam etmektedir. Atık akü geri kazanım tesislerine yönelik hizmet standardı oluşturma çalışmalar

başlatılmıştır.

Page 56: ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI  Halime SEZER

Çevre Yönetimi Genel MüdürlüğüÇevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

İLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLERİLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER

Daha Fazla Bilgi İçinDaha Fazla Bilgi İçinwww.atikyonetimi.cevreorman.gov.tr

Halime SEZERHalime [email protected]

Tel: 207 64 76 Tel: 207 64 76