AKUT PELVİK AĞRI

Prof. Dr. Deniz AkataH.Ü.T.F RADYOLOJİ ABD

Akut Pelvik Ağrı’da Değerlendirilme

Klinik bilgi ve fizik muayeneAğrının yeriAteşTA

Tetkik sırasında anamnez: Yaş, risk faktörler, menapozal durum, problemin ortaya çıkış süresi, tekrarı, aldığı ilaçlar, geçirilmiş jinekolojik veyaüriner problemler

Akut Pelvik Ağrı’da Değerlendirilme

Laboratuar bulgularıGebelik testiLökositozSedimentasyon yüksekliğiKC veya böbrek fonksiyon testleriSerum tümör markerları

APA NEDENLERİJİNEKOLOJİK

OVER KİSTLERİPIDEKTOPİK GEBELİKOVER TORSİYONUENDOMETRİOSİSADNEKSİYAL KİTLELERA-V MALFORMASYONLARPLASENTA ARTIKLARI

APA NEDENLERİNON-JİNEKOLOJİK

APENDİSİTÜRİNER SİSTEM TAŞIMEZENTERİK ADENİTİNFLAMATUAR BARSAK HASTALIĞIDİVERTİKÜLİTİNTESTİNAL OBSTRÜKSİYONMETASTATİK HASTALIK

APA’DA GÖRÜNTÜLEMEPRİMER GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMİULTRASONOGRAFİDİR!

TransvajinalSuprapubikRenkli Doppler US

OVER KİSTLERİEn sık APA nedenidir.Menstrüel siklüs ortasında folikülrüptürüne bağlı ağrı (mittel schmertz)20-24 mm çapında etrafında kalın rim bulunan kist (artmış vaskülarite)Kist içinde ekojen kanama alanıDüşük dirençli yüksek akım

HEMORAJİK OVER KİST RÜPTÜRÜ

EKTOPİK GEBELİKGebeliklerin %1.4’nün nedenidir.Klasik bulgular <%50 az hastada var.

adneksiyal ağrıpelvik kitlevajinal kanama

Genellikle non spesifik birden fazlayakınma mevcut.İlk fizik muayenede atlanma oranı %60-70

EKTOPİK GEBELİK NEDENLERİGeçirilmiş SalpenjitTubal RekonstrüksiyonTubal LigasyonGeçirilmiş kontrlateral Ektopik gebelik

(20%)İnfertilite (Tubal hasar artışı)

EKTOPİK GEBELİKPOZİTİF GEBELİK TESTİ

ektopik gebelikdüşük tehdidigestasyonel trofoblastik hastalık

TRANSVAJİNAL US PRİMER TANI YÖNTEMİ >%90 doğrulukCuldosentez yanlış negatif değeriyüksek

EKTOPİK GEBELİKKESİN TANI:EKSTRAUTERİN EMBRYO +VEYA FKA+ULTRASONOGRAFİK YAKLAŞIMİntrauterin gebelik?Adneksiyel kitle?

EKTOPİK GEBELİK

YERLEŞİM YERLERİTUBALAR (%95)SERVİKSOVERPERİTONEAL

Tubadan atılan sak peritonda implante olur veomental,mezenterik arterializasyonla beslenir.

EKTOPİK GEBELİK SONOGRAFİK YAKLAŞIM

VARİNTRAUTERİN GEBELİK?

YOK

3.<5h.IUGebelik

YOK(ANORMAL SAC+)1.EKTOPİ 1.İnkomplet

abortus2.Psödoges.

sac2.Kompletabortus

RDUS

PLASENTALAKIM VARLIĞI

B HCG KORELASYONU

EKTOPİK GEBELİK SONOGRAFİK YAKLAŞIM

Normalin altında BHCG artışı veya platoEKTOPİK GEBELİKIntrauterin ges.kese çevresinde artmışvaskülarite (düşük dirençli yüksek akım)İNTRAUTERİN GEBELİK (PLASENTAL AKIM)PSÖDOSAK =DESİDUAL REAKSİYON

çift desidual halka, yolk sac, fetal pol veplasental akım YOKTUR!

NORMAL GEBELİK KESESİNİN ÖZELLİKLERİ

Endometrial kavite dışına, desidua içine(intradesidual) implantasyon.

End.kavite içinde sıvı:(Psödosak)GS:çevresinde kalın (2mm) hiperekojenrimi bulunan yuvarlak /oval düzgün kistTVUS ile en küçük saptanabilir çap2mm.dir.OGSÇ: 3 ortogonal düzlemin ortalaması

ERKEN GEBELİK

ERKEN İNTRAUTERİN GEBELİK US BULGULARI:

TVUS suprapubik US’na göre 1 hafta öncegebeliği ve FKA’yi saptar.Gestasyonal sak(GS) en erken 4.5 H’dasaptanabilir. 5.H’da mutlaka görülmelidir.Yolk sak intrauterin gebelik tanısını kesinkoydurur.Yolk sak veya embryo yokluğunda DİKKAT!! (ektopik gebeliğin yalancı kesesi)

Yolk sak : <6mmGSÇ….8-10mm (TVUS)GSÇ….20mm (TAUS) mutlaka görülmelidir.SAT-GSÇ uyumsuzluğunda BHCG ilekorelasyona gidilmelidir.Embryo (fetal pol)GSÇ: 18mm (TVUS)GSÇ: 25mm (TAS) mutlaka görülmelidir.

İlk Trimestrde Sık KarşılaşılanTanısal Sorunlar

Gebelik testi (+); SAT:7H’lık gebe; TVUS’de GS izlenmiyor?

Adet düzensizliğine bağlı uyumsuz SAT?BHCG korelasyonu.

2000 IU/L< x intrauterin sak(-) ise: ektopik2000 IU/L’den az ise: belirsiz: 1 hafta sonra takip US

SAĞ TUBAL EKTOPİ

ABDOMİNAL EKTOPİK GEBELİK :14 HAFTA

35 yaşında akut ağrı ve vajinal minimal kanama ile gelen hasta, BHCG?

SOL TUBAL EKTOPİ

Şiddetli pelvik ağrısı olan gebelik testi pozitif hasta: SAT: 3 gün önce

34 yaşında 15 gündür karın ve bel ağrısıSAT: 4 gün önce bHCG: 1200mIU/mL

RADYOLOJİK TANI: EKTOPİK GEBELİKD&C : PLASENTAL DOKU

SAĞ ADNEKS

UTERUS

Ön Tanı: Ektopik gebelikPatolojik Tanı: Blighted ovum

27 yaşında gebelik testi pozitif, akut kanama ve adet gecikmesi şikayeti

OVER TORSİYONUJinekolojik acillerin %3 nedenidir.Premenopozal dönemde olur.Postmenopozal dönemde over neoplazmıile birliktedir.Over torsiyonlarının %20’sinde gebelik+En sık sağ overde olur.%10 hastada kontrlateral overde de torsiyon olur.

OVER TORSİYONUUnilateral, akut şiddetli ağrıBulantı, kusmaBirkaç gün veya hafta önce benzerağrılarUS PRİMER TANI YÖNTEMİ

OVER TORSİYONUUS BULGULARI

Çoğunlukla ileri derecede büyümüş over veya kitle görülür.Kitle tamamen solid,kompleks veyakistiktir.Prepubertal kızlarda büyük komplekskistik, pubertal dönemde solid büyükadneksiyal kitlelerde görülür.

OVER TORSİYONUUS BULGULARI

TAM TORSİYON:İçerisinde hipoekoik alanlar bulunanbüyümüş over (infarkt-hemoraji)RDUS AKIM YOKVenöz ve lenfatik obstrüksiyonabağlı ödem, intraperitoneal serbestsıvı

17 GÜN SONRA KONTROL

25 yaşında pelvik ağrısı olan hasta

Pelvik İnflamatuar Hastalık (PIH)

Serviksten endometriuma tubalara veperitona yayılan asendan enfeksiyonPremenapozal dönemde:multipl partner

chlamidia ve gonore en sık mikroorganizmalar

En önemli komplikasyonu: Tubo-ovaryenabse (%15)

PIHBilateral pelvik ağrı hassasiyet

Lökositoz,sedimentasyon artışı

Vajinal tuşede servikste hassasiyet

US, hafif PID’lerde normal olabilir.Perifundal sıvı

PIHEndometritis:Kavitede sıvı veya havaPiyosalpinks: Dilate tuba içinde debri veya sıvıTubo-overyen abse: İçinde sıvı-debriseviyesi bulunan kistik kitle

Kompleks kitle: solid nodül, irregülerite, septasyonlar

ENDOMETRİT

PİYOMETRA

PIH-HİDROSALPİNKS

ENDOMETRİOZİS

OLGU: 22 yaşında akut pelvik ağrı ile gelen hasta:

ENDOMETRİOZİS

ADNEKSİYEL KİTLELER

Nadir nedenlerdendirAğrı nedeni: enfeksiyon, kanama, torsiyonUerin saplı myomları da torsiyonauğrayabilirler.Dermoid kist rüptürleri

30 HAFTALIK GEBE: SOL ÜSTKADRANDA 15 GÜN ÖNCE BAŞLAYAN AĞRI, ABDOMİNAL KİTLE?

GEBELİK+DEV MYOM

OLGU: 17 yaşında pelvik kitle ön tanısı ile tanıve evrelendirme için sevk edilen hasta

OLGU: 17 yaşında pelvik kitle ön tanısıile bölümümüze tanı ve evrelendirme içinsevk edilen hasta

AEktopik gebelikB Over kist rüptürüC Mezenter kistiDOver kist torsiyonuE Over caF Endometriosis

OLGU: 28 yaşında non spesifik karın ağrısı ile acile başvuran hasta

A. Ektopik gebelikB. Over dermoid kist rüptürüC. Over torsiyonuD. Over caE. Endometriosis

AKUT ABDOMEN VE AKUT PELVİK AĞRIDA TANISAL ZORLUKLAR

KLİNİSYENÖrtüşen semptom ve bulgular nedeni ile klinisyen için tanısal zorluğa yol açar!

RADYOLOGKomplike veya diffüz hastalıkFarklı veya ilişkili patolojilerin birlikte görülmesi

BT veya MRBT veya MRECR 2011

OLGU 8: 11 yaşında sağ alt kadranda ağrı ve hassasiyet nedeni ile acile başvuran hastanın pelvik US tetkiki:

A. Torsiyone over kistiB. HidrometrakolposC. Perfore akut apendisitD. EndometriomaE. Teratom

OLGU 8: 11 yaşında sağ alt kadranda ağrı ve hassasiyet nedeni ile acile başvuran hastanın pelvik US tetkiki: