AKCİĞERLERİN LENFOPROLİFERATİF

HASTALIKLARIProf. Dr. Aydanur Kargı

Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji ABD

Akciğerlerde Lenfoid Doku

• Bronşların 4. dallanma düzeyine kadar LN• Daha distalde BALT• Sigara içenlerin % 82, içmeyenlerin %14’ünde BALT. • İntrapulmoner LN: 12mm’in altında, iyi sınırlı periferal

nodüllerin %18-46’sı *CT bulgusu malignite ile karışabilir.

Yokomise H. et al. Importance of intrapulmonary lymph nodes in the differential diagnoses of small pulmonary nodular shadows. Chest 1998; 113:703-06.

Pulmoner Lenfoproliferatif Lezyonlar

Benign-reaktif: Sistemik hastalık ya da pulmoner kronik inflamasyonlar ile

ilişkili yanıt paterni *Genellikle sistemik hastalık sırasında, nadiren hastalığın başlangıcında akciğerler tutulan tek organ… Potansiyel malign: Lenfomatoid granulomatosisMalign: Sekonder ≥ Primer Sekonder: a)dolaşımla b)medaistendeki lenfomanın direk invazyonu

BENİGN LENFOİD PROLİFERASYONLAR

Diffüz lenfoid proliferasyonlar*Folliküler bronşit-bronşiolit ( diffüz lenfositik

hiperplazi)*Lenfositik İntertisiyal Pnömoni(LİP)Lokalize lenfoid proliferasyonlar*Noduler lenfoid hiperplazi ( Pseudolenfoma) Castleman hastalığı İnflammatuar myofibroblastik tümör????? Langerhans hücre histiositozu??

FB-LİP

Birliktelik gösterdikleri hastalıklar (FB, LİP):

Kollajen vasküler hastalıklar (RA, SLE) Otoimmün hastalıklar (Sjögren…. ) Viral enfeksiyonlar (EBV, HHV, EBV) İmmün yetmezlikler (konjenital, kazanılmış): LİP 13 yaş altında AİDS’i tanımlayan kriterlerden biri

* İdiopatik LİP (ATS/ERS:İdiopatik intertisiyal pnomoni)

Folliküler Bronşit-Bronşiolit

Nonspesifik hava yolu inflamasyonu:

• Kronik obstrüktif akciğer hastalıkları-bronşektazi

• Kronik infeksiyonlar

• Kistik fibrozis

• Hipersensitivite reaksiyonları, astım

• Obstüktif pnomoni

FB- LİP, NLH

*FB-LİP: Diffüz, bilateral

* NLH: Lokalize, tek ya da birden fazla.

• Histopatoloji

* lenfoid folliküller,

*B ve T lenfositler, poliklonal plazmositler

FB

LIP

NLH

BCL-2

CD20CD3

FB-LİP

• FB-LİP patolojik, klinik ve radyolojik bulguları çakışabilir.• 5. -7. dekadlar arası• LİP’li hastaların %25 kadarında Sjögren sendromu var. SS’lu hastaların

%0.9’unda • Semptomları diffüz interstisiyal ac hast.ve alltta yatan hastalığın bulguları• Radyolojik bulguları spesifik değil. Diffüz retiküler ve nodüler opasiteler..• CT: buzlu cam, sınırları belirsiz sentrilobular nodules• HRCT: bronkovaskuler interstisium and alveolar septalarda kalınlaşma• Lab: disproteinemi..%60 hastada, azalmış ac volumu ve diffüzyon kapasitesi..• Tedavi steroidler ile. Yanıt değişken. 1/3-1/2’si 5 yılda ex.(immünsupresyon ilişkili)• %5 kadarı lenfomaya ilerler

*Koss MN. Malignant and Benign Lymphoid lesions of the lung. Ann Diag Pathol. 2004; 8(3):167-87

İdiopatik Lenfositik İnterstisiyal Pnomoni

• 1969…Liebow…interstisiyal pnomoni• 1980…lenfoma?• 2001…ATS/ERS, Idiopatik LİP Ayırıcı Tanı: NSIP paterni (yetişkin AİDS

akciğer tutulum paterni)

Colby TV. Pulmonary lymphomas:Current concepts. Hum Pathol. 1983;14(10):884-887

NSIP

LIP

Nodüler lenfoid Hiperplazi(psödolenfoma)

• 1963..Salzstein…psödolenfoma• 1980…lenfoma??• 1983..Kradin ve Mark…NLH• 2000..Abbondanzo ve ark*. 14 olgu *Herhangi bilinen bir hastalıkla ilişkili değil *ort. 65 yaş, %71’i insidental nodül *Gn.le soliter, bazen multipl nodüller, 2-4cm * MALT lenfomadan ayırt edilmeli!!! * cerrahi eksizyon yeterli

Abbondanzo SL,et al. Noduler lymphoid hyperplasia of the lung:a clinicopathologic study of 14 cases. Am J Surg Pathol 2000; 24:587-97.

Primer Pulmoner Lenfomalar

• Tanı anında ve tanı sonrası 3 ay içerisinde extrapulmoner lenfoma olmamalı

• Tüm pulmoner neoplazilerin % 0.5-1’i

• Tüm primer AC lenfomalarının %70-90’ı ekstranodal marginal zon lenfoma (MALT lenfoma).

• Pulmoner MALT lenfoma tüm MALT lenfomaların %15-20’si.

• Diğer B hücreli, T/NK hücreli NHL’lar ve HL ender.....

Pulmoner MALT tipi MZ B hücreli lenfoma

• Patogenez:Antijenik uyarı (KVH, OİH)

• İmmünprofil:CD20+, CD79a+, CD43+/-

CD5,CD23, CD10,cyclinD1-

• Trisomi 3 ve 18.... (%40)

• t(11;18)(q21;q21)..(%41): plazmositik ayrımlaşma yok, otoimmün hst. yok..

Primer Pulmoner Lenfomalar-MALT

• Kadınlarda daha fazla, en sık 6.dekadda.• Öksürük, dispne, hemoptizi, göğüs ağrısı.. 1/3- 1/2 hasta asemptomatik… AC grafilerinde

5cm.den küçük tek yada multipl nodüller.Ateş, gece terlemesi, kilo kaybı sık değil.• Laboratuvar bulgular genelde tanıya yardımcı değil• BAL: %10’un üstünde B hücre olabilir. MG olarak klonalite çalışılmalı. Tanısal değeri

bilinmiyor.• %40 kadar hastada hiler LN’u tutulumu. • Radiology: multipl nodüller, %10 hastada bilateral, retikülonodüler infiltrat• Prognozu iyi, uzun yıllar lokalize kalır, 5 ve 10 yıllık sağ kalım: %84 ve %88…(10 yıl:%72)• %50 olguda 2 yılda akciğerlerde ya da tükrük bezleri ve mide gibi diğer ekstranodal

mukozal alanlarda rekürrens görülür • Kötü prognostik faktörler: plevral efüzyon ve tümörde amyloid oluşu, serumda ß2

mikroglobulin olması• Tedavi: lokalize….cerrahi diffüz, bilateral: kemoterapi

Koss MN. Malignant and benign lymphoid lesions of the lung. Ann Diag Pathol 2004; 8(3):167-87.

CD20

KERATİN

KERATİN

MALT lenfoma –ayırıcı tanı (patolojik)

• Diğer B hücreli düşük dereceli küçük lenfositik neoplaziler

• Benign lenfoid hiperplaziler:FB-LİP, NLH:

Moleküler genetik çalışma,

klonalite ? LİP olgularında

monoklonalite +???

• TANI:TTİB, TBİB, VAT-Açık AC biop.

Diff LE

(Foll Br)

LİP NLH MALT

Yapı Diffüz,bronş

bronşiol

İlişkili

Alveol septalarında

diffüz

İyi sınırlı, lokalize

Lokalize,

İnfiltratif,

invaziv

Sellüler

kompozisyon

Poliklonal

Lenf-plazmosit

Poliklonal

Lenf-plazmosit

Poliklonal

Lenf-plazmosit

Monoklonal

Lenf-plazmosit

Sentrosit benzeri hc

Monositoid hc

Transforme hc

LEL olabilir olabilir yok belirgin

Germinal

merkez

var var var var

Plevra- bronş kartilaj

invazyonu

yok yok yok var

Lenfomatoid Granulomatozis  1972 Liebow..........pulm. vask. ve granulomatozis1994 REAL............angiosentrik T hücreli lenfoma 2001 WHO............ diffüz, büyük B hücreli NHL

varyantı

  Lipford....1988.....histolojik

derecelendirme???

Lenfomatoid Granulomatosis

• EBV infekte neoplastik B hücre ve çok sayıda T-lenfosit ve histiositden oluşur.

• Orta yaşta, idiopatik olabilir, ya da immünsüpresyonlu hastada AC, deri, SSS, böbrekler, üst sol.yolu..

• %70 hastada bilateral, periferal 9cm.e varan nodüller görülür. Diffüz retikülonodüler ya da alveoler infiltrat, soliter kitle olabilir.

• Tanı için açık AC biyopsisi….• Derece 1 ve 2: prognozu iyi, derece 3 yüksek dereceli lenfoma….kötü

Koss MN. Malignant and benign lymphoid lesions of the lung. Ann Diag Pathol. 2004; 8(3): 167-187.

CD68

CD3

CD3

CD20

Sekonder Pulmoner Lenfomalar

• NHL: %21, HL: %17*

• NHL:Diffüz, büyük B hücreli,

Küçük lenfositik lenfoma/KLL

Periferal T hücreli..% 26, en sık MF.

* Lösemiler

*Costa MBG et al. Histologic patterns of lung infiltration of B-cell, T-cell, and Hodgkin lymphomas. Am J Clin Pathol 2004; 121: 718-726.

TANI

Sekonder>>>Primer:• Bronkoskopik bronş ya da transbronşiyal

parenkim bx.? • Transtorasik iğne biopsisi?• Plevra bx., efüzyon sitolojisi?• BAL??? FS:İmmünfenotiplendirme

PCR: Moleküler genetik analiz

Primer: Açık AC Bx.

TTİB-MALT lenfoma

T-lenfoblastik lenfoma

CD3 • TdT

• CD3

CD20

CD5

KML

MP

SONUÇ

• Akciğerde sekonder lenfoproliferatif hastalık tutulumu primer hastalığa göre çok daha fazla.

• Sekonder hastalık tanısında bronkoskopik biyopsi, plevra biyopsisi ve sitoloji değerli.

• MALT lenfoma ve benign reaktif süreçlerin ayırımında açık akciğer biyopsisi değerli. Moleküler genetik çalışmalar gerekebilir.

HL

HL

Lenfoplazmositik lenfoma

LAMBDA