แผนบรหารการสอนประจ าบทท 4 หวขอเนอหาประจ าบท บทท 4 การจดการการจดซอ มหวขอดงตอไปน ความหมายและความสาคญ วตถประสงคของการจดซอ วธปฏบตในการจดซอ กระบวนการจดซอ ประเภทของการจดซอ การประเมนผลการจดซอ การคดเลอกและการประเมนผจดสงสนคา/วตถดบ พนธมตรการจดซอ ลกษณะของพนธมตรทประสบความสาเรจ การจดหาวสด วตถประสงคเชงพฤตกรรม การจดการเรยนการสอนบทท 4 มวตถประสงคเชงพฤตกรรมทตองการใหผเรยนปฏบตไดดงตอไปน 1.อธบายความหมายของการจดซอได 2. อธบายถงระดบ และขนตอนของการจดซอ 3. สามารถอธบายถงประโยชนการลดตนทนในกระบวนการจดซอ 4. สามารถอธบายถงผมสวนไดสวนเสยและประโยชนทไดรบ วธสอนและกจกรรมการเรยนการสอน บทท 4 มวธสอนและกจกรรมการเรยนการสอนทใชดงตอไปน 1.วธสอน 1. ผสอนใชวธสอนแบบบรรยาย เปดวดทศน และวธการสอนแบบถาม-ตอบ 2. กจกรรมการเรยนการสอน สามารถจ าแนกไดดงน 2.1 กจกรรมกอนเรยน ผเรยนศกษาบทเรยนท 4 2.2 กจกรรมในหองเรยน มดงตอไปน 2.2.1 ผสอนปฐมนเทศรายวชา อธบายแผนการจดการเรยนการสอน ตลอดจน กจกรรมตางๆ ตามแผนบรหารการสอนประจ าบท 2.2.2 ผสอนบรรยายเนอหาบทท 4 และมกจกรรมและยกตวอยางประกอบ ถาม-ตอบ จากบทเรยน 2.3 กจกรรมหลงเรยน ผเรยนทบทวนเนอหาทไดเรยนในบทท 4 โดยใชค าถามจากค าถามทบทวนทายบท ตลอดจนการศกษาบทตอไปลวงหนาหนงสปดาห 2.4 ใหผเรยนสบคนขอมลจากแหลงเรยนรตางๆ เชน หองสมดหรอสออเลกทรอนกสตางๆ

สอการเรยนการสอนประจ าบท สอทใชส าหรบการเรยนการสอนเรองจรยธรรม และความรบผดชอบตอสงคมมดงตอไปน 1. แผนการสอนประจ าบท 2. Power point ประจ าบท 3. เอกสารประกอบการสอนประจ าบท 4. หนงสอ ต ารา และเอกสาร ทเกยวของ 5. สออเลกทรอนกส การวดผลและการประเมนผลประจ าบท 1. สงเกตการณตอบค าถามทบทวนเพอน าเขาสเนอหาในบทเรยน 2.สงเกตตงค าถาม และการตอบค าถามของผเรยน หรอการท าแบบฝกหดในชนเรยน 3.วดเจตคตจากพฤตกรรมการเรยน การเขารวมกจกรรมการเรยนการสอนและความกระตอรอรนในการท ากจกรรม 4.ความเขาใจและความถกตองในการท าแบบฝกหด

บทท 4 การจดการการจดซอ

(Purchase Management) แนวคดหลก วตถดบเปนสงสาคญในการดาเนนธรกจเรมตงแตเปนปจจยในการกาหนดคณภาพผลตภณฑ โดยตวแปรสาคญดานตนทนสาหรบผประกอบการในการชงความไดเปรยบทางธรกจ วตถดบอยในทกกระบวนการของโลจสตกสและหวงโซอปทาน เรมตงแตการคดเลอก การจดซอ/จดหา การแปรสภาพในกระบวนการผลต การบรหารคลงสนคา รวมถงการขนสงและการกระจาย ซงกจกรรมตางๆ ทกลาวมาขางตนลวนมความเกยวของและสมพนธกบตนทนทงสน การจดซอเปนสวนหนงทมความสาคญตอการจดการโซอปทาน ตงแตการซอสนคาเพอการจดจาหนาย หรอเพอการดาเนนงานหรอการผลตสนคา อยางไรกตามการจดการโซอปทานมความหมายทกวางครอบคลมถงกจกรรมใดๆ ทเกยวของกบการเคลอนยายสนคาเขามาในบรษท นอกจากนยงหมายถง การจดการวสด โลจสตกสขาเขา การจดซอ หรอการจดซอหรอการจดจาง การจดการโซอปทานหรอการจดซอมจดมงหมายในการคาดการณความตองการ การจดหา และการจดหาวสดอปกรณการเคลอนยายเขาไปในองคกรและการตรวจสอบสถานะของอปกรณทเปนสนทรพยในปจจบน ในบทนมเนอหาครอบคลม วตถประสงคการเรยนร 1. เพอใหนกศกษาทราบความสาคญของการบรหารการจดซอ 2. เพอใหนกศกษาทราบองคประกอบและปจจยในการบรหารการจดซอ 3. เพอใหนกศกษาทราบหลกการบรหารการจดซอ

หวขอการเรยนร หนวยเรยนรท 1.1 ความหมายและความสาคญ หนวยเรยนรท 1.2 องคประกอบการจดซอ หนวยเรยนรท 1.3 หลกการจดการการจดซอ หนวยเรยนรท 1.1 ความหมายและความสาคญ ความหมาย การจดซอเปนการดาเนนงานตามขนตอน เพอใหไดมาซงวตถดบ วสด และสงของเครองใชตางๆ ทจาเปนโดยมคณสมบต ปรมาณ ราคา ชวงเวลา แหลงขาย และการนาสง ณ สถานททถกตองเปนกระบวนการทบรษทตางๆ ททาสญญากบบคคลฝายทสาม เพอใหไดมาซงสนคาและบรการทตองการ เพอใหบรรลวตถประสงคของธรกจ11 โดยในการจดซอจดหานนมเปาหมายเพอใหไดสนคาหรอบรการทมคณภาพและปรมาณทถกตอง ตรงตามเวลาทตองการในราคาทเหมาะสม จากแหลงขายทนาเชอถอ ความสาคญ การจดซอขององคกรใหความสาคญกบ 2 แหลง ไดแก ประสทธภาพของตนทน และประสทธภาพในการปฏบตงาน ซงมลคาของการจดซอสนคาของอตสาหกรรมการผลตมมลคาประมาณ 57% ของยอดขาย และในอตสาหกรรมการบรการนนกจกรรมการจดซอกเปนสงสาคญเชนกนโดยทการจดซอจะมคาประมาณ 15% ของรายได ผจดการทมทกษะการเจรจาตอรองทดและความสมพนธทดกบซพพลายเออรชวยองคกรของพวกเขาในการประหยดเงนจานวนมากเมอเทยบกบการแขงขน หลายปทผานมา การระบอปกรณการผลตทเหมาะสมและการซอในราคาทดสามารถสรางขดความสามารถทางการแขงขนในดานราคาได และในทายทสดการปฏบตจดซอทดชวยหลกเลยงปญหาการดาเนนงาน ซงมความสาคญอยางมากตอความลมเหลวในการผลตจนถงขนปดโรงงาน คณภาพของการจดซอวสดทไมไดมาตรฐาน ทาใหเกดผลตภณฑทไดตรงตามมาตรฐานของลกคา ซงการหลกเลยงปญหาดงกลาวในการจดซออาจไมนาไปสการดาเนนงานทมประสทธภาพ หากกระบวนการจดซอไมมประสทธภาพ อาจทาใหการปฏบตงานเกดหยดชะงก ระดบการใหบรการลกคาอาจลดลง และในระยะยาวความสมพนธกบลกคาอาจถกทาลาย กอนจะมการผลตผลตภณฑใดๆ วตถดบทปอนเขาสกระบวนการผลตจะตองมประโยชนและสามารถดาเนนการไดตามเงอนไขทกาหนดไว เงอนไขเหลานอาจไดพจารณาไดจากเปาหมายของการจดซอ หนวยเรยนรท 1.2 องคประกอบการจดซอจดหา วตถประสงคของการจดซอ การจดซอผลตภณฑและบรการทมประสทธภาพตองใชวสดทถกตอง (right materials) ในปรมาณทเหมาะสม (right quantity) อยในสภาพทถกตอง (right condition) ในเวลาทเหมาะสม (right time) จากแหลงทเหมาะสม (right source) โดยไดการบรการทเหมาะสม (right service) ในราคาทเหมาะสม (right price) ดวยหลกการจดซอไดอยางแมนยาตาม 7R ของการบรณาการ โลจสตกส ซงท าให 1 อาจารย ดร. วทยา เมฆขา (2556). เอกสารประกอบการสอนรายวชาการจดการงานวสด คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา.

1. วสดอปกรณและบรการทจาเปนมการไหลอยางตอเนองในการดาเนนงานของบรษท 2. ชวยลดการลงทนในสนคาคงคลงและการสญเสย 3. รกษามาตรฐานทมคณภาพเพยงพอ 4. คนหาหรอพฒนาซพพลายเออรทมความสามารถ 5. มาตรฐานทเปนไปไดรายการทซอ 6. ซอสนคาและบรการทจาเปนในราคาทตาสดสงสด 7. ปรบปรงตาแหนงในการแขงขนขององคกร 8. ทางานอยางกลมกลนกบแผนกอน ๆ ในองคกร 9. บรรลวตถประสงคการจดซอในระดบทเปนไปไดตาสดของผดแลระบบ วธปฏบตในการจดซอ ระบบปฏบตในการจดซอของแตละกจการมความแตกตางกน เนองจากแตละกจการมนโยบาย สนคา และบรการทผลต รวมถงทรพยากรทไมเหมอนกน ดงนนจงไมสามารถกาหนดรปแบบในการจดซอไดแนนอน แตโดยทวไประบบปฏบตในการจดซอทสมบรณจะประกอบดวยขนตอนพนฐาน ดงน2 1. รบการวเคราะหใบสงซอ (Purchase Requisition) ซงวเคราะหถงปรมาณของสงของและจานวนสงของทสงซอ 2. ศกษาถงสภาพตลาด แหลงทจดซอ และผขาย 3. สงใบขอเสนอราคา (Request for Quotation) ไปยงผขายหลายๆ แหง 4. รบและวเคราะหใบขอเสนอราคาจากผขาย 5. เลอกผขายทเสนอราคาและเงอนไขตางๆ ทดทสด 6. คานวณราคาของสงของทจะสงซอใหถกตอง 7. สงใบสงซอ (Purchase Orders) ไปยงผขายทตองการซอ 8. ตดตามผลใหเปนไปตามทไดตดตอไวหรอเปนไปตามสญญา 9. วเคราะหรายงานการรบรองวเคราะหและตรวจสอบใบกากบสนคา (Invoice) ของผขายเพอทาการจายเงน กระบวนการจดซอ (The purchasing process) กระบวนการจดซออาจเกดจากความตระหนกถงความจาเปน การระบซพพลายเออร คณภาพและสถานทและการสงซอ การจดการกระบวนการขนสง และการประเมนการจดซอและซพพลายเออร โดยมรายละเอยดดงน 1) การตระหนกถงความจ าเปน (Recognizing a need) องคกรจ าเปนตองตระหนกถงการจดซอในหลายรปแบบ แผนกจดซอสามารถตดตอเพอซออปกรณการผลตใหมหรอเครองคอมพวเตอรใหม การจดซออาจไดรบแจงเกยวกบการสงซอชนสวนโดยระบบการวางแผนความตองการวสด คาสงอาจถกวางไวผานระบบ EDI และกดโดยการซอ แตละวธการเหลานจะเรมกระบวนการจดซอในบางระดบ เมอจาเปนทจะตองไดรบการระบขนตอนอน ๆ ในกระบวนการอาจปฏบตตาม

2จลศร ศรงามผอง (2536) อางองใน อาจารย ดร. วทยา เมฆขา (2556). เอกสารประกอบการสอนรายวชาการจดการงานวสด คณะเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา.

2) การระบผจดจาหนาย (Identifying a supplier) การระบผจดจ าหนายอาจจะเปนแบบงายๆ เชน การยนยนการสงซอทาง e-mail หรอซบซอน เชน การขอขอเสนอกอนการเสนอราคาในอปกรณทนทสาคญ การดาเนนการประชมผเขารวมประมลและการประเมนรายละเอยดขอเสนอหลายรปแบบในการระบผจดจาหนาย ทงนขนอยกบชนดของการซอ – การซอใหม การซอโดยตรงหรอซอใหมบางสวน - และบนตวผลตภณฑหรอบรการทถกซอ เมอผจดจาหนายทมศกยภาพไดรบการระบ ซงอาจเลอกผจดจาหนาย หรอมากกวาในการจดเตรยมสนคา 3) การกาหนดคณภาพและการวางสนคา (Qualifying and placing an order) เมอผจดจ าหนายทไดรบการยนยนการสงซอจะตองมการเรมสญญาลงนามหรอขนตอนบางอยางทจะไดรบสนคาทจดสงหรอการใหบรการ ซงรหสการซอมกจะเปนตวกาหนดการตดสนใจสาหรบการกาหนดวาคาสงซอทเปนไปอยางถกตอง หากสนคาเปนไปตามมาตรฐานของขอสญญาผจดจาหนายกจะไดรบความพงพอใจจากลกคา 4) การตดตามและการบรหารกระบวนการจดสง (Monitoring and managing the delivery process) สวนใหญจะตรวจสอบการจดซอสนคาทถกตองไดรบการสงมอบในปรมาณทถกตองสถานททเหมาะสม ถาไมเชนนน การจดซอจะทาหนาทเตมเตม หรอ ปดชองวาง 5) การประเมนผลการจดซอและผจดจาหนาย (Evaluating the purchase and the supplier) การประเมนผลการจดซอและผจดจ าหนายประกอบดวย 2 ขนตอนสาคญ โดยการสรปการจดซอขององคกรทผานมาระหวางผผลตจาการทาธรกรรมและการซอสนคาจานวนมาก หากมเหตการณของการไมสงสนคาตามทตกลงไวผจดซออาจหลกเลยงการเกดปญหาในอนาคตโดยการตดตอกบผผลตโดยตรงโดยไมผานผจดจาหนาย ดงนนหากการทาธรกรรมไมเปนไปตามมาตรฐานการจดซอองคกรควรพยายามหาผจดจาหนายรายใหม ประเภทของการจดซอ แมวาผจดการการจดซอซอวสดทหลากหลายใหกบบรษท ซงสามารถแบงการซอ ออกเปน 8 ประเภท ไดแก 1. สวนประกอบ (การซอการผลต) 2. วตถดบ (การซอการผลต) 3. วสดกระบวนการ (ซอ nonproduction) 4. อปกรณเสรม (ชนสวนและการบรการทซอ) 5. อปกรณทสาคญ (ซอ nonproduction) 6. อปกรณการดาเนนงาน (การซอ nonproduction) 7. ผลตภณฑสาเรจรป (การซอสนคาของ บรษท จดหา) 8. บรการ (การซอ nonproduction) การจดซอทง 8 ประเภท มปจจย 4 ประการ ทมผลตอการจดซอในแตละแบบ ประกอบดวย 1. คาสงซอประจา (Routine order) รวมถงการทผลตภณฑทไดรบการสงซอหลายครงและขนตอนการสงซอมการจดตง 2. ปญหาขนตอน (Procedural problems) รวมถงการซอทไมใชลกษณะการซอแบบประจาทอาจตองมพนกงานทจะบอกวธการใชผลตภณฑ

3. ปญหาประสทธภาพการทางาน (Performance problems) รวมถงการซอทไมใชลกษณะการซอแบบประจาโดยเปนการซอของผลตภณฑทถกออกแบบมาใหใชแทนสาหรบผลตภณฑในปจจบน แตแมมดตองผานการทดสอบเพอใหไดประสทธภาพ 4. ปญหาทางการเมอง (Political problems) รวมการซอทไมใชลกษณะการซอแบบประจา โดยเปนการซอผลตภณฑทมการใชงานจะมผลตอหลายแผนกของบรษท ดงนนคนจานวนมากใน บรษท ทมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจ ทกวนนผจดการการจดซอตองพงพาคอมพวเตอรเพอชวยในสถานการณการซอเหลาน (ดรปท 4.1) คอมพวเตอรไมเปลยนแปลงการตดสนใจ – การทาตามขนตอนในการวเคราะหการซอซงเปนเพยงการชวยใหกระบวนการเรวขน สงหนงทสาคญของการใชคอมพวเตอรในการจดซอเปนแลกเปลยนขอมลทางอเลกทรอนกส (EDI) ประโยชนทนาสนใจหลกคอ (1) น าซพพลายเออรออนไลนเพอแบงปนขอมลเพมเตมในเวลาทเหมาะสมและถกตองและ

รปท 4.1 ระบบการจดซออตโนมต33 (2) การประยกตใชเทคโนโลยบารโคดในการรบสนคาขาเขาและการสรางคาสงซอ รปท 4.2 แสดงใหเหนวาผลประโยชน EDI การจดซอ

รปท 4.2 ประโยชนของ EDI ในการจดซอ4 3 Source: Michiel R. Leenders and Harold E. Fearon, Purchasing And Materials Management, 10th ed. (Burr Ridge, IL: Irwin, 1993), p.98. Thematerial is reprinted With permission of the McGraw – Hill Companies. 4 Source: Michiel R. Leenders and Harold E. Fesron, Purchasing and Materrials Management. 10th ed. (Burr Ridge, IL: Irwin.1993), p.107. The material is reprinted with Permission of the McGraw – Hill

การประเมนผลการจดซอ หลงจากตรวจสอบแหลงทมาของวตถดบ/ผลตภณฑ ผจดการฝายจดซอจะตองลดผจดจ าหนายเรมตนเพอการจดการทดขน จากรายชอผจดจ าหนายทนอยลงประกอบไปดวยผจดจ าหนายทดทสดเพยงรายเดยวหรอมากกวานนโดยจะถกคดเลอกจากการวเคราะหรายละเอยดในการดาเนนงานของพวกเขา ผจดการฝายจดซอควรตรวจสอบสถานะทางการเงนและเครดตของผจดจาหนาย ความรบผดชอบทางการเงน ความสามารถในการจดหา ขอบเขตของความเชยวชาญทางเทคนค, สงอานวยความสะดวก โปรแกรมการประกนคณภาพ (รวมถงความเปนไปไดในการขยายตว) รปแบบการจดการระดบการบรการลกคาและความสามารถในการสงของใหทนเวลา (Just-in-time) นอกจากนผจดการฝายจดซอควรวเคราะหประสทธภาพของผจดจาหนายทปรากฎและปญหาของในอดตทควรไดรบการจดการดวยความระมดระวง บรษทจะตองพจารณาวาจะใชผจดจาหนายจากหลายแหงหรอแหลงเดยว โดยใชเกณฑในการตดสนใจ เชน (1) การจดหาจดลาดบความสาคญ (2) ราคาและ / หรอปรมาณสวนลด (3) ลดคาใชจาย (4) การควบคมคณภาพทดขน (5) การลดตนทนการขนสงและ (6) การลดตนทนสนคาคงคลง อยางไรกตาม การจดหาจากแหลงเดยวมความเสยงหลายอยาง รวมถง (1) การเปดรบในปญหาการขาดแคลนไฟไหมหรอการนดหยดงาน (2) การเพมขนของราคาผผลต; และ (3) ความพงพอใจของผผลตเกยวกบคณภาพและการบรการลกคา

รปท 4.3 ความหลากหลายของการประเมนผจดจ าหนาย

Price Variable : Price of the materials Financing terms

Service variable : Ease of operation or use Ease of maintenance Reliability of service Sales service Supplier flexibility Training offered Training time required Technical service offered Ordering convenience

Delivery Variable : Reliability of delivery Total transit time Quality Variable : Overall supplier reputation Product reliability Technical specifications

ตารางท 4.1 แสดงรปแบบการประเมนผจดจ าหนาย ซงแตละผจดจ าหนายควรแตละรายควรจะไดรบส าเนาของรปแบบการประเมนผลกอนทจะมการยอมรบและการจดซอสญญาวธการนจะทาใหผจดจาหนายรพนฐานส าหรบ5 การคดเลอกและการประเมนผจดสงสนคา/วตถดบ การคดเลอกผจดสงสนคา/วตถดบทถกตองเหมาะสมจะสงผลกระทบทงในระยะสนและในระยะยาวตอความสามารถของกจการในการใหบรการลกคา กระบวนการคดเลอกโดยปกตจะคลายคลงกบกระบวนการการประเมนอยางเปนทางการในตอนทผานมา กระบวนการคดเลอกผจดสงสนคา/วตถดบนนจะมความยงยากมากกวากระบวนการประเมนเมอวตถดบทตองการจะตองซอในตลาดระหวางประเทศหรอในกรณจองการดาเนนงานระหวางประเทศ กจการจะตองซอวตถดบ สวนประกอบและชนสวนจากแหลงตางประเทศเนองจากเหตผลดานตนทนและแหลงกาเนดสนคา ผลตอบแทนทไดจากการคดเลอกและประเมนทเหมาะสมเปนเรองสาคญ จากการทไดศกษามาแลววาประหยดตนทนทางดานโลจสตกสสามารถสงอทธพลตอการพฒนาผลกาไรของกจการ กจกรรมดานการจดซอกสงผลดานบวกตอผลกาไรของกจการเชนเดยวกน ไมเพยงแตการลดตนทนวตถดบจะเพมสดสวนกาไรในทกหนวยการผลตและการขายเทานน แตการลดตนทนโลจสตกสในสวนทเกยวของกบการจดซอวตถดบจะชวยลดการลงทนในสนคาคงคลงโดยการลดตนทนตอหนวยและจานวนสนคาคงคลงลงได นอกจากน ยงมความเปนไปไดทจะมการพฒนาและปรบปรงการใหบรการลกคา เนองจากกระบวนการผลตมการผลตทราบรนโดยไมมการสะดดหรอหยดการผลต ซงการจดการการผลตทมประสทธภาพจะชวยสงผลใหมการจดหาวตถดบทมคณภาพสงและลดปญหาการคนสนคาลงไดดวย

5 Source: Adapted from Phillip D.White, “Decision Making in the Purchasing process A Report,” AMA Management Briefing (New York: American Management Association, 1978),pp. 20-47

รปท 4.4 แสดงขนตอนพนฐาน 5 ขนตอนในการบรหารความสมพนธกบผจดสงสนคา/วตถดบ ตงแตการกาหนดความตองการทจะซอสนคาไปจนถงการประเมนผลและการตดตามผลอยางสมาเสมอ ผจดการฝายจดซอจะตองพจารณาปจจยทมอยเปนจานวนมากขณะทาการตดสนใจ เชน เวลานา (lead time) การสงสนคาทตรงตอเวลา ความสามารถในการเรงรด ราคา และการบรการหลงการขาย ระยะท 1 : ระยะเรมตน ก าหนดความตองการในการจดซอ ก าหนดคณะทางาน ระยะท 2 : ก าหนดผจดสงวตถดบ พจารณาแนวทาง/ปจจยในการคดเลอก ก าหนดผจดสงทเปนไปได ระยะท 3 : กลนกรองและคดเลอก ตดตอผจดสงทคาดไว ประเมนผจดสงแตละรายคดเลอก ระยะท 4 : กาหนดความสมพนธ ก าหนดเอกสาร ก าหนดระดบการใหความสนใจ การใหขอมลยอนกลบ ระยะท 5 : ประเมนความสมพนธ ความตอเนองของระดบความสมพนธในปจจบน การขยาย/เสรมสรางความสมพนธ การลด/เลกความสมพนธ

รปท 4.4 ระยะตางๆ ของการพฒนาและการจดการดานความสมพนธของการจดซอ ในกระบวนการจดซอจดหานน บางครงกจกรรมทสาคญทสดกคอการคดเลอกผจดสงสนคา/วตถดบซงสามารถตอบสนองความตองการดานวตถดบได กระบวนการซอสนคามความซบซอนเนองจากปจจยทหลากหลายทจะตองนามาพจารณาเมอจะเลอกซอสนคา กระบวนการนเกยวของกบทงผทาการตดสนใจและผมอทธพลตอการตดสนใจ หลายองคกรไดจดตงหนวยงานทมหนาทในการตดสนใจขนโดยตรง ในขณะทหลายๆ องคกรไดใชหนวยงานหลากหลายหนวยงานดวยกน (cross-function) เพมมากขนเพอทาการตดสนใจในเรองสาคญๆ

ตวแบบของพนธมตร ตวแบบของพนธมตรแสดงในรปท 4.5 มองคประกอบหลกอย 3 ประการทนามาสผลลพธ คอ ตวขบเคลอน (driver) ตวสงเสรม (facilitator) และองคประกอบ (component) ตวขบเลอน คอ เหตผลผลกดนตอการเปนหนสวน ตวสงเสรม คอ ปจจยสภาพแวดลอมทสนบสนนความรวมมอกน ทชวยสงเสรมการเจรญเตบโตและการพฒนาพนธมตร องคประกอบ คอ กจกรรมและกระบวนการรวมกนทใชเพอสรางและรกษาความเปนพนธมตรดงกลาวเอาไว ซงผลลพธทไดจะเปนสงสะทอนผลของความรวมมอนนเอง

ก ำหนดควำมคำด หวงในผลลพธ

รปท 4.5 กระบวนการของพนธมตร ตวขบเคลอนทงสองฝายจะตองเชอวาทง 2 ฝายจะไดรบประโยชนทชดเจนจากการเปนพนธมตรสงกวาการไมเปนพนธมตร ประโยชนในขนตนทตวขบเคลอนกอใหเกดความตองการมพนธมตร ไดแก 1) ประสทธภาพในสนทรพยหรอตนทน 2) การปรบปรงการบรการลกคา 3) ความไดเปรยบทางการตลาด 4) กาไรทมเสถยรภาพหรอมการเตบโต องคประกอบ คอ กจกรรมและกระบวนการทางการบรหารทสรางขนและควบคมตลอดชวงระยะเวลาการเปนพนธมตร องคประกอบการสรางความสมพนธในการด า เนนงานและชวยผบรหารสรางประโยชนจากความรวมมอกน พนธมตรทกฝายตางมองคประกอบพนฐานทคลายคลงกน แตมทศทางในการนาไปปฏบตและการจดการทแตกตางกนองคประกบเหลานนไดแก การวางแผน การควบคมการปฏบตการรวม การตดตอสอสาร การรวมแบงปนความเสยงและผลประโยชน ความไววางใจและขอตกลง วธการตดตอ ทศนวสย และการลงทนทาง

ตวขบเคลอน เหตผล/เกณฑสาหรบ

หนสวน/พนธมตร

ตดสนใจ สรางหรอปรบปรง หนสวน/พนธมตร

ตวสงเสรม ปจจยแวดลอมสนบสนน

การเจรญเตบโตของหนสวน/พนธมตร

องคประกอบ กจกรรมรวมและกระบวนการทสราง

และรกษาหนสวน/พนธมตร

ขอมลยอนกลบส: องคประกอบ ตวขบเคลอน

ตวเสรม ผลลพธ

ขอบเขตทการปฏบตงานบรรลความ

คาดหวง

การเงน ผลลพธและการสะทอนกลบ เมอนาการเปนพนธมตรมาปฏบตกบผจดสงสนคา/วตถดบแลว จะตองมการวดประสทธผลของความสมพนธแบะอาจมการปรบเปลยนได การวดผลทมประสทธภาพและการสะทอนกลบคอการประเมนการพฒนาตวขบเคลอนของพนธมตรซงจะตองมการวดผลในเรองทเกยวของกบตวขบเคลอนแตละตวอยางชดเจน การวดผลทชดเจนนนจะเปนมาตรฐานในการประเมนผลลพธของการเปนพนธมตร และการสะทอนกลบจะมขน ณ สวนใดของตวแปรแบบนกได และการสะทอนกลบนเองจะตองมการปรบปรงทกระยะตามสถานะของตวขบเคลอน ตวสงเสรม และองคประกอบ พนธมตรการจดซอ (PURCHASING ALLIANCES) พนธมตรคอความสมพนธทพยายามทจะสรางการพงพาซงกนและกนเพอเพมการประสานงานในการปรบปรงการระบตาแหนงการตลาดหรอเพอใหบรรลเปาหมายรวมกนอน ๆ นอกจากนยงใชงานรวมกนในประโยชนและภาระขนอยกบการตกลงกน ตารางท 4.2 แสดงขนตอนการเปนพนธมตรเชงกลยทธ

ลกษณะ ความหมาย ธรกจพฒนาความเขาใจทลกซง ของการดาเนนงานของกนและกน

หนสวนทพฒนาวธการในการดาเนนธรกจ ทมลกษณะเปน "เวลาทด เวลาทไมด" ทศนคตของธรกจจงมากขนเพอใหสามารถ ความยดหยนและสามารถควบคมไดในทสด

ชองทางการจดจาหนายททงสองฝายไดรบ กระทาการทไมซากน แตไมจาเปนตอง พเศษความสมพนธ

บางครง กรอบการทางานเพอพฒนาความสมพนธ กบลกคาเทานนทจะสญเสยกอนทจะไดรบผลประโยชนหรอการเปนพนธมตร

ความสมพนธนจะรวมกนและกลายเปนสวนหนง โครงสรางองคกร

ความขดแยงไดรบการแกไขไดอยางรวดเรวระหวางคสญญาทงสองฝายเพราะพวกเขามวตถประสงคทคลายกนใน หนสวน

ความตงใจทจะเรมยทธศาสตร พนธมตรจะเรมทการบรหารระดบสงสด

ผลลพธจะเพมการตกลงทางเทคนคและความเขาใจในทกระดบของบรษท

ขอตกลงจะทาไดโดย ลงสอสารตามสายการบงคบบญชาในองคกร

ปญหาระหวางบคคลทสามารถแกไขไดอยางรวดเรว

แผนการตลาดรวมกนและวตถประสงครวมกน อาจจะเปนลกษณะของพนธมตรในอนาคต

บรษท อยในตาแหนงทเหนอกวาคแขงเนองจากความรทเหนอกวาของพวกเขา กาไรจะประสบความสาเรจโดย "หวเปน ดกวา "ความจรง

ตารางท 4.2 ขนตอนการเปนพนธมตรเชงกลยทธ6

ลกษณะของพนธมตรทประสบความสาเรจ พนธมตรทประสบความสาเรจแสดงใหเหนบางสวนหรอทงหมดของลกษณะ ไดแก การวางแผนรวมกน ผลประโยชนรวมกนและภาระ extendedness, ระบบการแลกเปลยนขอมลการดาเนนงานการควบคมการดาเนนงานและการเชอมประสานเพอสรางวฒนธรรมองคกร 6 Source: Adapted from John L. Gattorna, “Building Relationships in Distribution Channels,” International Jounal of Physical Distribution & Logistics Management, 21, no.8 (1991), pp. 36-9.

การวางแผนรวมกน นไมควรแปลกใจทกคน คคาทประสบความสาเรจรวมกนเปาหมายและแผนประสานงาน พนธมตรใด ๆ ทจะลมเหลวเกดจากการไมมการวางแผนทเหมาะสม การแบงปนประโยชนและภาระ ปจจยนหมายถงความสมพนธซงกนและกนในระหวางความยากล าบากในการดาเนนธรกจ ซพพลายเออรอาจยอมรบปรมาณลดลงในระยะสน ถาพวกเขารวาปรมาณจะเพมขนในอนาคต ในทานองเดยวกนผจดการฝายจดซอบางครงตองยอมรบราคาวสดทสงขนในการเรมตนทรวาผผลตจะลดในภายหลง ประโยชนและภาระกควรจะไดออกหรอพนธมตรไมไดเปนมลคาการใฝหาในทสด Extendedness Extendedness หมายความวาทงสองฝายคาดหวงความสมพนธทดาเนนการอยางตอเนอง เงอนไขเมอเวลาผานไปและตองมความไววางใจซงกนและกน พนธมตรตองมการสรางความภกดซงใชเวลาในการพฒนา ปจจยนเปนสงสาคญหากพนธมตรคอการอยรอด ผจดการจดซอสามารถกระตนใหใฝหา extendedness โดยใหความชวยเหลอในการออกแบบกระบวนการสนบสนนการวจยและพฒนาและการใหความเชยวชาญของ บรษท คาแนะนาในการฝกอบรมหรอการลงทนแมจะอยในอปกรณ ระบบการดาเนนการแลกเปลยนขอมล พนธมตรทประสบความสาเรจในการใชขอมลรวมกน ฝายหนงอาจจะตองชวยในการ พฒนาของเทคโนโลยสารสนเทศรวมกน บอยครงทการแลกเปลยนขอมลทาไดงายขนผานการแลกเปลยนขอมลทางอเลกทรอนกส (EDI) จดหาการสงซอ, ตดตาม, เรงและการขนสงการตงเวลามกจะเกดขนดวยระบบอเลกทรอนกสระหวางซพพลายเออรและผซอ นกวจยหลายคนไดพบวา EDI จงเปนเครองมอในการจดหา การควบคมการดาเนนงาน การควบคมการดาเนนงานจรงๆหมายถงการตรวจสอบการเปนพนธมตร ตรวจสอบกาหนดวาบคคลทมประสทธภาพทสดเทาทเหน มาตรการควบคมควรเกยวของอยางใกลชดกบเปาหมายของความรวมมอซงควรไดรบการพฒนาในเรองการวางแผน การสรางความเชอมโยงความรวมมอทางวฒนธรรมองคกร ในขณะทความสมพนธของการพฒนาบคลากรในองคกรพนธมตรอาจเรมตนทจะคดบางเหมอนกนและพฒนาเปาหมายทคลายกน ในความหมายอน ๆ วฒนธรรมองคกรจะเรมตนในการผสานและอาจจะกลายเปนเรองยากทจะแยกความแตกตาง แตละฝายจะกลายเปนการสงเสรมใหเกดความสามารถในดานอนๆ วฒนธรรมทไมจาเปนตองเหมอนกนเพยงสาหรบความรวมมอในการทางาน หนวยเรยนรท 1.3 หลกการจดการการจดซอจดหา การจดหาวสด (MATERIALS SOURCING) การจดหาผลตภณฑทางกายภาพทแตกตางจากการใหบรการจดหาซงขนอยกบชนดของสนคา การจดหาทถกกาหนดใหเปนเพยงการซอสนคาหรอบรการจากภายนอกองคกรในดานของ outsourcing มกถกใชใน

การอธบายกระบวนการของสนคาและบรการจากภายนอก โดย outsource แบงตามประเภทของผลตภณฑไดเปน 2 รปแบบ ไดแก สนคาทเปนรปธรรม (Physical product) และสนคาทเปนการบรการ (Service) 1. OUTSOURING ผลตภณฑทางกายภาพ (OUTSOURING PHYSICAL PRODUCTS) บรษทสวนใหญซอวสดภายนอกบรษทของตวเองทงในประเทศหรอตางประเทศ ซงแนวโนมของ Outsource ระดบนานาชาตมความซบซอนมากกวา Outsource ระดบพนเมอง โดยเหตผลในการ outsource เนองจากคาใชจายทตากวาและมคณภาพดขน โดยมรายละเอยดดงน

- การทไมสามารถหาวตถดบ/วสดในประเทศได - ผจดการฝายจดซอจะไดรบวสดทมคณภาพดขน (ทงในประเทศและตางประเทศ) - วสดทสามารถหาซอไดในราคาทตา (ในประเทศและตางประเทศ) - ผจดการฝายจดซอจะไดรบการสงมอบไดเรวขนและความตอเนองของอปทาน (ในประเทศและ

ตางประเทศ) - เทคโนโลยใหมมอยนอกบรษท หรอ ในตางประเทศ (ในประเทศและตางประเทศ) - ผจดการฝายจดซอไดรบบรการทางเทคนคทดกวา (อกครงนอาจจะเปนในประเทศหรอตางประเทศจดหา) - ความสามารถในการขยายฐานผจดจาหนาย (ซงจะนาไปใชในประเทศหรอตางประเทศจดหา) - ในทางการเมองกจะแนะนาหรอความตองการ ถาบรษทตองการทจะทาธรกจในประเทศใดประเทศหนง

(หมายความถงระหวางประเทศจดหาบตสามารถประยกตใชสาหรบการจดซอในประเทศระหวางเมอง) ความเสยงของการ Outsource (Risks of Outsourcing) ไดแก 1) สนคาคงคลง เวลานายาวและการหยดชะงกของการสงมอบอาจบงคบใหผจดการฝายจดซอตองดาเนนการสนคาคงคลงทใหญกวาและเสยคาใชจายทสงขนของสนคาคงคลง ความเสยงนจะมมากขนใน Outsource ระดบนานาชาต (international outsourcing) 2) ความไมแนนอนทางการเมองท เ พมความเสยง รฐบาลท ไมแนนอนอาจนาไปสวสดระดบชาต (nationalization of material) เจาหนาทใหมทจะเจรจาตอรองหรอแยลง ใชตวอยางเชนสถานการณทางการเมองทผานมาในประเทศเมกซโกจนกระทงเมอเรว ๆ เพราะการทจรตของรฐบาลและความไมแนนอนทเกยวของมการระบาดของกบฏอตราดอกเบยทเพมขนอตราเงนเฟอดอดานการจดซอและสกลเงนทไมแนนอน แมวาโดยปกตแลวปญหาระหวางประเทศการเมองอยางแนนอนจะมผลตอการซอสนคาขามสายระหวางรฐและรฐบาลของรฐ 3) เงนตรา เนองจากสกลเงนมความผนผวนของราคาวสดทอาจเปลยนแปลงโดยทราบลวงหนา นเปนความกงวลระหวางประเทศททาลายงบประมาณและทาใหยากทจะคาดการณคาใชจายวสด 4) การชาระเงน Letters of credit เปนเรองปกตในการทาธรกรรมการชาระเงนทางธรกจ แตซพพลายเออรตางประเทศบางคนอาจจาเปนตองใชเงนสดกบการสงซอ ผผลตอาจจะสงบตวสดทไมไดโอนชอจนกวาจะไดรบชาระเงน นจะมความเสยงในประเทศและตางประเทศ 5) คณภาพ แมวาคณภาพเปนสาเหตของการจางกยงสามารถมความเสยง , ผจดการฝายจดซอตองมความชดเจนมากเกยวกบขอกาหนดทมคณภาพ คาสงทไมถกตองเปนสงทยากจะแกไขในระยะทางไกล แนนอนวาเปนปญหาทมคณภาพและความเสยงทเปนไปไดวาวสดทเปน outsourced ไมม 6) ภาษศลกากรและการปฏบตหนาท ภาษศลกากรมหนาท (คาใชจายและภาษ) กาหนดวสดทมการสงออกและนาเขา นจะเปนการเพมคาใชจายของวสดและสามารถลบขอไดเปรยบทางตนทนองคการการคาโลกและการ

กดกนการคาเชนขอตกลงการคาเสรอเมรกาเหนอ (NAFTA) จะชวยลดอตราภาษศลกากรอยตลอดเวลา แตหลายคนยงคงมอย นใชเฉพาะการจางกบตางประเทศ 7) กฎหมาย มนเปนเรองยากมากทจะฟองผผลตตางประเทศสาหรบการไมมประสทธภาพ สนคาทสญหายหรอเสยหายหรอปญหาอน ๆ ซงอาจเกยวของกบการ Outsource ในประเทศ แตเปนความเสยงมากขนในตางประเทศจาง 8) การขนสง เมอ Outsource ในตางประเทศการเลอกโหมดการขนสงทถกจากด และมความแตกตางกนอยางมาก เชน การขนสงทางอากาศมความรวดเรว แตมราคาแพงมาก ในขณะทการขนสงทางนามราคาไมแพง แตชามาก ผจดการฝายจดซอจะตองวเคราะหและทาความเขาใจกบการคาทเกยวของกบการใชโหมดเหลาน นอกจากนผจดการฝายจดซอจะตองเขาใจเงอนไขเหลาน ซงจะอธบายภายใตเงอนไขทการทาธรกรรมจะทา - ทจายสาหรบการขนสงสงทมคาใชจายทเกยวของและเมอมการสงผานจากผขายไปยงผซอ การขนสงภายในประเทศยงสามารถจะมปญหาในการจางทเกยวกบราคาการเขาถงความยดหยนและความนาเชอถอดวย 9) ภาษา คาอาจแตกตางกนในความหมายทแมประเทศทเกยวของกบการพดภาษาเดยวกน ในความเปนจรงคาบางคาไมสามารถแปลเปนภาษาอน ดงนนบคคลทจะตองเหนดวยกบคาศพททถกตอง นมกจะมความเสยงระหวางประเทศ 10) วฒนธรรมทางสงคม ประเทศทแตกตางกนมลกคาทแตกตางกนสงทไดรบการยอมรบในประเทศใดประเทศหนงอาจจะไมไดอก โดยทวไปกจะแนะนาใหเปนกระฉบกระเฉงใหหลกเลยงการทาธรกจในวนหยดใชคามากกวาทาทางในการสอสารหลกเลยงคาสแลงและ "buzzwords" ทาบานของวฒนธรรมของคณกอนทจะไปตางประเทศ 11) ตาแหนงทตง ตาแหนงของซพพลายเออรทมความสาคญมากกบผจดการฝายจดซอ ผผลตตางประเทศทอยเปนปกตยากกวาตาแหนงซพพลายเออรในประเทศ แหลงทมาสาหรบตาแหนงแหลงทมาจากตางประเทศจะรวมถงหนวยงานของการคาสถานทตและธนาคารตางประเทศ 2. การบรการเอาทซอรส (OUTSOURCING SERVICES) เนองจากบรการทไมมตวตนและไมสามารถเกบไว การใหบรการเอาทซอรสอาจจะยากกวาการจางการผลต ในฐานะทเปนบรษททมงเนนทธรกจหลก พวกเขาจะจางการใหบรการมากขน การบรการเหลานรวมถงการขนสง, การฝกอบรมการบญชคลงสนคาและบคลากร แนนอนวาหนงในประเดนหลกในการใหบรการ Outsource ทมคณภาพ คณภาพการใหบรการเปนไปไมไดในการทจะวดจนกวาการบรการนนจะไดเกดขน ซงกอาจจะสายเกนไป โดยแสดงใหเหนปญหาดานคณภาพการใหบรการ โดยปจจยทแสดงถงรปธรรมของการบรการมดงน 1) มลคาการบรการ บรการสามารถแบงออกเปนมลนอย มลคาปานกลาง และมมลคาสง ในหมวดหมนเงนมากขนและเวลาทใชในการใหบรการทสงกวาคาของมน 2) ระดบของการตอบสนอง ผจดการฝายจดซอจะตองมความแตกตางระหวางขนตอนการใหบรการตามสถานการณตางๆ ไดแก การใหบรการสาหรบลกคาประจา การบรการซา และการซอแบบครงเดยว หรอ การซอในจานวนทนอย 3) ระดบของความเปนรปธรรม ความแตกตางของการบรการแปรเปลยนตามระดบความเปนรปธรรม รปธรรมของการบรการควรออกแบบใหมโดยใชศาสตรทางการคานวณ หรอ วศวกรรม เนองจากการประเมนการ

ใหบรการทาไดยาก ดงนน การกาหนดใหการบรการมความเปนรปธรรมจะทาใหสามารถนาไปสการพฒนาการบรการทมประสทธภาพมากขน 4) ทศทางของการใหบรการ การบรการบางอยางใหแกคนในขณะทคนอน ๆ จะใชสาหรบการวางแผนและเครองมอ ในแงมมทมากทสดในการใหบรการกบคนทจะตองเปนรายบคคลมากขน 5) การผลตการบรการ การบรการสามารถจดเตรยมไดโดยอปกรณหรอคน ถาเปนคนมนเปนสงจาเปนทจะระบวาการบรการตองการแรงงานในระดบตา กลาง หรอสง การบรการแรงงานตา เชน การขนสงและการประมวลผลคอมพวเตอรซงปกตมทนหรอสนทรพยสวนประกอบสง โดยจะเนนทการตรวจสอบประสทธภาพการทางานของสนทรพย การบรการแรงงานสง เชน บญช , วศวกรรม และการใหคาปรกษาคนทมคณภาพเนนองคประกอบ 6) ธรรมชาตของความตองการ ความตองการบรการสามารถเกดขนเปนระยะอยางตอเนอง หรอ ทราบความตองการบรการทถกตองสงผลกระทบตอความตองการจดหาผจดการฝายจดซอของ 7) ลกษณะของการใหบรการ ถาบรการทมใหไมไดเกดจากดานการจดซอ ขอตกลงสญญาอาจจะตองอยในรายการ เชนการตดตงระบบรกษาความปลอดภย การเขาถงรหสชด ชวโมงการทางาน และรายการอนๆ 8) ระดบของมาตรฐาน การลดการตดตอของผบรโภคใหมากขนสาหรบมาตรฐาน นอกจากนยงสามารถลดคาใชจายของการใหบรการ แตถาลกคาตองการระดบสงของการทางานรวมกนแลวจะกลายเปนบรการทกาหนดเองมากขนและคาใชจายตามปกตกจะเพมขน 9) ทกษะทจาเปนในการใหบรการ การเตรยมการบรการเกดไดตงแตการเกอบจะไมมทกษะ ไปจนถงความตองการทกษะสง (การบญช, ทนายความ, แพทย) ในฐานะทเปนทกษะการบรการทจาเปนในการเพมขนคาใชจายในการใหบรการกเพมขนดวย หลกการจดการจดซอโดยใช JIT JIT เปนปรชญาทใหความสาคญกบการคนหาและจากดสงทไมกอใหเกดประโยชนในระบบการผลต โดยจะทาใหสามารถลดจานวนวตถดบ งานระหวางทา และสนคาสาเรจรป การลดระยะเวลาในกระบวนการทงหมด และการลดพนททตองการใชในกระบวนการผลต นอกจากน ยงจากดสงไมกอให เกดประโยชนซงอาจอยในสวนของผจดสงสนคา/วตถดบดวยเพราะหากผผลตตดสนใจทจะไมเกบวตถดบคงคลงเอาไว กจะสงผลใหผจดสงสนคา/วตถดบตองเปนผจดเกบสนคาคงคลงดงกลาวนนแทน ตนทนในโซอปทานกจะลดลงเนองจากมการลดสนคาคงคลงทไมกอใหเกดมลคาเพมลง โดยความแตกตางระหวางการจดซอแบบดงเดมและ JIT สามารถสรปไดดงแสดงในตารางท 4.3

กจกรรมการจดซอ แนวคดแบบดงเดม แนวคดแบบ JIT การคดเลอกผจดสงสนคา /วตถดบ

ผจดสงอยางนอย 2 ราย : ราคากลาง ผจดสงทองถนรายเดยว : มความ ถถวนในการสงมอบ

การวางค าสงซอ

ก าหนดเวลาในการสงมอบและ คณภาพการสงซอ

การส งซอรายป : สงมอบตามความ จ าเปน

การเปลยนแปลงค าสงซอ

เวลาสงมอบและคณภาพมก มการเปลยนแปลงในนาทสดทาย

เวลาสงมอบและคณภาพคงท : ปรมาณ เปล ยนแปลงไดภายในขอบ เ ขตท ก าหนดถาจ าเปน

การตดตามค าสงซอ

มโทรศพทแจงเพอขอใหแกไขปญหา ในการสงมอบสนคาเปนจ านวนมาก

มปญหาในการส งมอบสนค า เพยง เลกนอยเนองจากมการจดการทด

การตรวจสอบ

มการตรวจสอบคณภาพและปรมาณ ในเกอบทกการสงมอบ

ใชการตรวจสอบแบบสมตวอยางและไมม ความจ าเปนในการตรวจสอบอกภายหลง

การประเมน

ยอมรบการเบยงเบนการสงมอบและ คณภาพสนคาไดถง 100%

ไมยอมรบการเบยงเบน ราคาตายตว

ใบแจงหน

ช าระเงนตอการสงซอตอครง รวบรวมใบแจงหนและตงบญชเปนรายเดอน

ตารางท 4.3 ความแตกตางระหวางแนวคดแบบดงเดมกบแนวคดแบบ JIT ในการจดซอ7

ลกษณะของ JIT PURCHASING ลกษณะตางๆทเกยวของกบคณภาพ การขนสง ซพพลายเออร และปรมาณก าหนดโปรแกรมทประสบความส าเรจการจดซอแบบ JIT (ดตารางท 4.4) ความลมเหลวของ JIT ในการผลตเกดการไมม JIT purchasing โดย JIT purchasing ทาใหแนใจวาในขณะทลดระดบสนคาคงคลงจะยงมวสดอยในการผลต การผลตยงสามารถผลตตอไปได โปรดทราบวาในขณะทเปาหมายหนงในทางทฤษฎของ JIT เปนสนคาคงเหลอเปนศนยในทางปฏบตทไมคอยประสบความสาเรจและไมเปนทนาพอใจ สนคาคงคลงททเปนศนย (Zero inventory) คณมอะไรทจะขายและไมมอะไรทจะขายและไมมอะไรทจะท างานใน ตารางท 4.4 JIT Purchasing Characteristics Quality Transportations Suppliers

- ผซอกาหนดขอกาหนดของผลตภณฑนอยทสด - ผจดจาหนายวสดท ได รบการชวยเหลอจากผซ อ เพอตอบสนองความตองการทมคณภาพ - หนวยงานทรบรองคณภาพของผขายและผซอทางานกนอยางใกลชด - แผนภมควบคมกระบวนการไมไดสมตวอยางตรวจสอบจะไดรบคาแนะน า - ตารางผจดการฝายจดซอและการควบคมมากของกจกรรมการขนสงทเปนไปได - ซพพลายเออรไมกตงอยใกลทสดเทาทเปนไปไดทจะมการใช - ความพยายามทจะทาใหกลมซพพลายเออรทหางไกล - ทาซาธรกจกบซพพลายเออรทเปนทตองการ - มการตรวจสอบ / ประเมนผลทสอดคลองกนของซพพลายเออรทเปน - ซพพลายเออรไดรบการสนบสนนในการสรางการจดซอ JIT กบซพพลายเออรของพวกเขา - การเสนอราคาของวสดจะลดลง

7 ไชยยศ ไชยมนคง และ ดร.มยขพนธ ไชยมนคง. 2537. กลยทธโลจสตกสและซพพลายเชนเพอแขงขนในตลาดโลก. บรษท ซ. วาย. ซซเทม พรนตง จากด

Quantities

- บอยการสงมอบอยางตอเนองของจานวนมากขนาดเลกในปรมาณทแนนอนทความตองการลดลงผผลตขนาดการผลตจานวนมาก - สญญาซอระยะยาวเปนธรรมดา - ขาดแคลนและเทาเทยมกนเปนกาลงใจ

ในขณะทสนคาคงเหลอวสดทควรจะลดลงทงานหลกของการจดซอเพอใหวสดทมอย ความลมเหลวในการสงมอบเปนทหางไกลมแนวโนมทาใหเกดผจดการฝายจดซอทจะสญเสยการนอนหลบกวาจานวนเลกนอยของสนคาคงคลงเพมขนและคาใชจายทเกยวของ ระดบสงของความพรอมของผลตภณฑและคาใชจ ายในการดาเนนการต าทงสองตองรวมมอกบซพพลายเออรทแขงแกรง เวลาและระยะทางยงท างานกบความพรอมเพรยงและสนคาคงคลงต าท าให JIT ซอยากมากในตางประเทศ ประโยชนของ JIT PURCHASING การใชการจดซอแบบ JIT จะสามารถสรางผลประโยชนใหกบซพพลายเออรและสาหรบตวเอง ผลประโยชนเหลานรวมถงการเพมผลผลตและประสทธภาพการบรหารตนทนวตถดบทตากวาทมคณภาพสงและการออกแบบวสดทดขน โดยการจดซอแบบ JIT ทางานไดดทสดเมอผซอมความสอดคลองตารางการผลตทเหมาะสมใหคาสงซอขนาดใหญกบซพพลายเออรนอยลงใชสญญาระยะยาวและเลอกซพพลายเออรทสามารถตอบสนองตอการตอบสนองความตองการของผซอ ผลประโยชนทมศกยภาพการผลตรวมถงการลดตนทนวสดปรบปรงนอยกวาความลาชานอยลงและการกากบดแลนอย ประสทธภาพการบรหารจดการทไดมาจากการทาสญญานอยกวาคาใชจายทตากวาผผลตเรงนอยการสอสารทดและถกตองมากขนและการบญชถกตองมากขน ลดคาใชจายสนคาคงคลงทตากวาคาใชจายในการขนสงเศษนอยลงและขอบกพรองนอยลงนาไปสการลดคาใชจายวสดทสงมอบ ทมคณภาพทสงขนยงหมายถงการตรวจสอบไดเรวขนและแกไขขอผดพลาดการตรวจสอบนอยลงและมคณภาพดกวาสนคาส าเรจรปประเภทสดทายการออกแบบวสดทหมายถงการตอบสนองทเรวกวาการปรบเปลยนดานวศวกรรมและนวตกรรมการออกแบบมากขน JIT Supplier Benefits ซพพลายเออรยงไดรบประโยชนจากการจดซอแบบ JIT ตารางการฝกอบรมและการคาดการณดมากขน อาจนาไปสผลประกอบการแรงงานลดลง นอกจากนความตองการกาลงการผลตและการผลตตารางกลายเปนสอดคลองกนมากขนยงชวยลดการหมนเวยน การปรบปรงประสทธภาพการบรหารมาจากการสอสารทดและ steadier เคลอนไหวขาออกคาดการณมากขนของสนคาสาเรจรป ตนทนวตถดบทอาจลดลงเนองจากการลดลงของสนคาคงคลงสนคาสาเรจรปคงคลงควบคมมากขนการทางานในกระบวนการและการลดสนคาคงเหลอทซอเพราะซพพลายเออรของพวกเขามสวนรวมใน JIT ผลประโยชนทมคณภาพเกดขนดานหนามขนาดเลกทางานการผลตและการควบคมคณภาพทดขน ประโยชนทไดรบในการออกแบบวสดทเกยวของกบปญหานอยลงการออกแบบทางวศวกรรม

ความเสยงของการจดซอแบบ JIT (JIT PURCHASING RISK) การจดซอแบบ JIT ยงมความเสยง ผผลตอาจไมสามารถตอบสนองเงอนไขของสญญาตวอยางเชน ตงแตการจดซอแบบ JIT ปกตทเกยวของกบการทาสญญาระยะยาวผผลตอาจมปญหาในการหาผจดจาหนายใหม ขอสญญาทอาจเกยวของกบการทมคณภาพสญญาการสงมอบและแมระดบราคา ความลมเหลวของการจดสงทนาไปสการวางแผนทปดปญหาทมคณภาพทาใหเกดการผลตเพอใหเปนผลตภณฑทตากวามาตรฐานและการหาผจดจาหนายทอนหมายถงการจายเงนในราคาทสงสาหรบอปกรณ ไซนโปรแกรมทมคณภาพ JIT และอน ๆ ทตองพงพาความสามารถของคคาท บรษท ซออาจหยดการตรวจสอบวสดขาเขา วสดทตากวามาตรฐานน าไปสถงขนาดสนคาส าเรจรป ถาตถวงโรงงานของผใหบรการหรอเวบไซตของผผลตหรอการนดหยดงานทผานมาทโรงงงานผลตทงสองทโอไฮโอ ในทสดแผน General Motors กเกอบทงหมดกจะตองปดลงและตองปลดคนงานกวา 175,000 คน บรษท UPS 1997 นดหยดงานทาใหเกดการหยดชะงกการดาเนนงาน JIT ในขณะทสายการบนอนทหยบขนมาหยอนสาหรบระยะเวลาของการนดหยดงานทพวกเขาใหความสาคญกบลกคาทมอยของพวกเขา บรรดาผทอาศยหรอเฉพาะในยพเอสสาหรบการจดสงแพคเกจพบวามนยากทจะไดรบบรการ ดงนน โปรดจาไววาความเสยงทไมสามารถลบออกทงหมดจากระบบใด ๆ งานของผจดการฝายจดซอคอการสรางความสมพนธทแขงแกรงกบคคาของเขาหรอเธอและลดความเสยงใหมากทสดเทาทจะเปนไปได การตดตอในการจดซอแบบ JIT (JIT PURCHASING CONTRACTS) การจดซอแบบ JIT มกจะเกยวของกบการทาสญญา สญญาอาจมหลายรปแบบ แตทงสองทดเหมอนจะทางานไดดทสดในสภาพแวดลอมท JIT เปนสญญาปรมาณและระบบการทาสญญา สญญาปรมาณความตองการจดซอรวมกวากรอบตกลงกนเวลากาไรผจดการฝายจดซอซอประโยชนทควรจะนาไปสการลดราคาและคาใชจายในการบรหารลดลง สญญาระบบยงเรยกวาการสงซอหรอจดซอผาหม stockless, จดใหมปรมาณทกาหนดในชวงเวลาทระบไวในราคาทระบไวราคาคงทสาหรบระยะเวลาของสญญาเปนประโยชนทสาคญของชนดของสญญาน นอกจากนผจดการฝายจดซอดาเนนการสนคาคงคลงไมวตถประสงคขนพนฐานของสญญาระบบรวมถง: 1. ระดบสนคาคงคลงทตา 2. ผผลตนอยลง 3. เอกสารการบรหารทลดลงและคาใชจาย 4. การซอทนอยลงของคาเงนดอลลารทมขนาดเลกและการเสนอซอจากผซอทมการจดการ 5. ธรกจขนาดใหญปรมาณเงนดอลลารเพมเตมกบซพพลายเออร 6. การสงมอบทนเวลาของวสดโดยตรงใหกบผใช 7. มาตรฐานของรายการทซอ

แบบฝกหดทายบท 1. ใหนกศกษาอธบายความสาคญของการจดซอ 2. ใหนกศกษาอธบายหลกการจดการจดซอแตละแบบ 3. ใหนกศกษายกกรณตวอยางการจดซอแบบ JIT เอกสารอางอง Global logistics : new directions in supply chain management / [edited by] Donald Waters. 5th ed. ไชยยศ ไชยมนคง และ ดร.มยขพนธ ไชยมนคง. 2537. กลยทธโลจสตกสและซพพลายเชนเพอแขงขนในตลาดโลก. บรษท ซ. วาย. ซซเทม พรนตง จากด อาจารย ดร. วทยา เมฆขา (2556). เอกสารประกอบการสอนรายวชาการจดการงานวสด คณะเทคโนโลย อตสาหกรรม มหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา.