แผนแมบทการบรหารจดการทรพยากรนา

คณะกรรมการยทธศาสตรเพอวางระบบการบรหารจดการทรพยากรนา

สานกงานคณะกรรมการยทธศาสตรเพอวางระบบการบรหารจดการทรพยากรนา

สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

มกราคม ๒๕๕๕

แผนแมบทการบรหารจดการทรพยากรนา

๑. บทนา

๑.๑ นามความสาคญตอการดารงชวตของประชาชนและชวยรกษาสงแวดลอมของประเทศ ซงทผานมาประเทศไทยเกดภาวะขาดแคลนนาและนาทวมอยางรนแรงและมแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง ซงสรางความเสยหายตอเศรษฐกจ พนทเกษตรกรรม อตสาหกรรม และชมชนเปนมลคานบหมนลานบาท โดยเฉพาะอยางยงนาทวมครงใหญในป ๒๕๕๔ น ไดสงผลกระทบตอการลงทนทงภายในและตางประเทศ โดยธนาคารโลกไดประเมนมลคาความเสยหายจากนาทวมเปนมลคา ๑.๔๔ ลานลานบาท

๑.๒ รฐบาลตระหนกถงความสาคญของปญหานาทวมดงกลาว จงไดแตงตงคณะกรรมการยทธศาสตรเพอวางระบบการบรหารจดการทรพยากรนาขน ซงไดจดทาแผนแมบทในการบรหารจดการนาอยางยงยน ทงแผนระยะเรงดวนและแผนระยะยาว เพอใหการพฒนาประเทศเปนไปอยางตอเนอง และไมเกดการหยดชะงกจากปญหานาทวมและนาแลงในอนาคต ซงคณะกรรมการฯ ไดนอมนาแนวทางตามพระราชดารและหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาเปนแนวทางในการทางานและศกษาวเคราะหปญหาตางๆ ทเกยวของ เพอกาหนดแนวทางในการแกไขปญหานาทวมดงกลาว

๒. สภาพขอเทจจรง

๒.๑ พนทลมนาเจาพระยา ประกอบดวย ลมนาปง วง ยม นาน เจาพระยา สะแกกรง ปาสก และ ทาจน พนททงหมด ๑๕๗,๙๒๕ ตร.กม. มประชากรรวมทงสนประมาณ ๒๕ ลานคน มปรมาณฝนเฉลย ๑,๓๐๐ มลลเมตรตอป และมปรมาณนาทาเฉลย ๓๓,๑๓๒ ลาน ลบ.ม.ตอป มแมนาสาคญ คอแมนาปง วง ยม นาน แมกลอง ปาสก สะแกกรง ทาจน พนทตอนเหนอความสามารถในการเกบกกนารวม ๒๕,๗๗๓ ลาน ลบ.ม. พนทตอนกลาง มความสามารถในการกกเกบรวม ๒,๑๒๔ ลาน ลบ.ม ซงแมนาเจาพระยาตอนลางมขดความสามารถในการรองรบนาในลานาไดประมาณ ๓,๕๐๐ ลบ.ม.ตอวนาท โดยไมเออลนทวมพนทบรเวณรมแมนา

๒.๒ จดออนและปญหาของการบรหารจดการนาทผานมา ประกอบดวย (๑) พนทตนนามสภาพแวดลอมทรดโทรม เนองจากมการบกรกพนท (๒) การบรหารจดการนาในภาพรวมไมชดเจนและไมมองคกรทมอานาจในการจดการทรพยากรนาในภาพรวมไดอยางเบดเสรจ (๓) ขาดแผนหลกในการบรหารจดการนาในระยะยาว ทาใหการบรหารจดการนาขาดทศทางทชดเจนและขาดความตอเนอง สงผลใหขาดการสนบสนนดานงบประมาณทตอเนอง (๔) ฐานขอมลยงไมเปนระบบและไมทนตอเหตการณทเปลยนแปลงไป (๕) กฎหมายดานนายงไมทนสมยและขาดความชดเจนในการสนบสนนการจดการทรพยากรนาในสวนรวม

๓. แผนแมบทการบรหารจดการนา

ประกอบดวย ๘ แผนงานหลก และ ๒ แผนปฏบตการ คอ (๑) แผนปฏบตการเพอบรรเทาปญหาอทกภยระยะเรงดวน และ (๒) แผนปฏบตการบรรเทาอทกภยในพนทลมนาแบบบรณาการและยงยน (กรณลมนาเจาพระยา) โดยมสาระสาคญ ดงน

๒

๓.๑ หลกการและเหตผล

การบรหารจดการนาท งประเทศตองดาเนนการในระดบลมนาและครอบคลมทกลมนา ในประเทศตงแตพนทตนนา กลางนา ปลายนา โดยการมสวนรวมของผเกยวของทกภาคสวนและมการจดทาแผนบรหารจดการนาทงในระยะเรงดวนและระยะยาว เพอรองรบปญหาอทกภยทอาจเกดขน ทงน แนวคดในการบรหารจดการนา ไดแบงตามพนท คอ พนทตนนา ใหความสาคญกบการชะลอนา มใหไหลบาอยางรนแรง พนทกลางนา ใหความสาคญกบการบรหารจดการนา รวมกบการจดการประตระบายนาและการระบายนาตลอดแนวพนทกลางนา เพอปองกนความเสยหายจากนาทวมใหเกดขนนอยทสด และพนทปลายนา ใหความสาคญกบการเรงระบายนาและผลกดนนาออกสทะเลโดยเรว

๓.๒ วตถประสงค เพอ (๑) ปองกน และลดความเสยหายจากนาทวมขนาดกลางถงขนาดใหญ (๒) ปรบปรงความสามารถของระบบปองกนนาทวม บรหารจดการนาทวมในยามคบขน รวมทงเพมความสามารถการเตอนภย และ (๓) สรางความมนใจ และเพมรายไดของเกษตรกร ชมชน และประเทศ บรหารจดการนา ดนและปาไมใหเกดประโยชนอยางยงยน

๓.๓ เปาหมาย (๑) ระยะสน ไดแก การลดระดบความเสยหายทอาจเกดขนจากนาทวมในป ๒๕๕๕ (๒) ระยะยาว ไดแก การปรบระบบการบรหารจดการนาทวมอยางบรณาการและยงยน

๓.๔ แผนงานและแนวทางการดาเนนการ ประกอบดวย แผนดาเนนงานทสาคญ ๘ แผนงาน ไดแก

๓.๔.๑ แผนงานฟนฟและอนรกษปาและระบบนเวศ เพอฟนฟพนทปาตนนา กลางนา และปลายนา ซงเปนแหลงสาคญในการดดซบและชะลอนา และพฒนาแหลงกกเกบนาเพมเตมตามความสามารถของพนทและจดทาแผนการใชประโยชนทดน ใหสอดคลองกบสภาพพนท โดยการปรบปรง รกษาพนทปาตนนาทเสอมโทรม จดทาโครงการรกษาดนและนา สงเสรมใหมการปลกปาเศรษฐกจ และปาชมชน รกษาและฟนฟพนทปาชายเลน ปรบปรงการใชนาและการใชประโยชนทดน เพมความสามารถการกกเกบนา ปรบปรงและยกรางกฎหมายทเกยวของ

๓.๔.๒ แผนงานบรหารจดการเขอนเกบนาหลก และจดทาแผนบรหารจดการนา ของประเทศประจาป ใหสามารถปองกนและลดปญหานาทวมทจะเกดขน ในแตละป โดยพฒนาแผนการบรหารนาในเขอนสาคญในลมนาสาคญ จดทาแผนการ บรหารจดการนาในกรณตางๆ ปรบปรงกราฟจดการนา ใหสะทอนความสมดลในการบรหารนาของภาคสวนตางๆ และนาเสนอขอมลนาและแผนททเกยวของสประชาชนกลมตางๆ

๓.๔.๓ แผนงานฟนฟและปรบปรงประสทธภาพสงกอสรางเดมหรอตามแผนทวางไว เพอปองกนและบรรเทาปญหานาทวม โดยการดาเนนงานประกอบดวย ๔ แผนงานยอย ไดแก (๑) การปรบปรงคนกนนา อาคารบงคบนา ระบบระบายนา ใหมประสทธภาพในพนททวไป (๒) การปรบปรงทางระบายนา ขดคลอง ขจดสงกดขวางในคคลอง และทางระบายนา (๓) การเพมประสทธภาพในการระบายนาและบรหารจดการนาหลากในพนทเฉพาะ และ (๔) การเสรมคนกนนาและการดาเนนการตามแนวพระราชดาร ในระยะยาวจะมการจดทาทางนาหลาก หรอทางผนนา การจดทาผงการใชประโยชนทดน และแนวปองกนพนทเศรษฐกจทสาคญ และชมชนหนาแนน เปนตน

๓

๓.๔.๔ แผนงานพฒนาคลงขอมล ระบบพยากรณ และเตอนภย โดยการพฒนาระบบขอมลสรางแบบสถานการณสมมตโดยใชหลกวชาการและองคกรในการบรหารจดการนาและการเตอนภยทมประสทธภาพ โดย (๑) การจดตงศนยขอมลนาแหงชาต (๒) การสรางสถานการณสมมตดานนา การคาดการณและระบบเตอนภย และ (๓) การปรบปรงระบบเตอนภยของประเทศใหเปนองคกรทสามารถตดตามและวเคราะหสถานการณนาไดอยางทนการณ โดยการปรบปรงและเพมสถานตรวจวดนาเตอนภยในลานาสาคญ ตดตงระบบโทรทศนวงจรปดทประตระบายนาและสถานสบนาตางๆ การเพมประสทธภาพระบบดาวเทยมและระบบตดตามผลระยะไกลเพอการตดตามสถานการณนาของประเทศ และการจดองคกรและพฒนาระบบแจงเตอนภย

๓.๔.๕ แผนงานเผชญเหตเฉพาะพนท เพอใหมความสามารถในการเตรยมพรอมปองกน บรรเทาปญหานาทวม โดยการพฒนาระบบปองกน บรรเทานาทวมในพนททมความสาคญ เชน พนทเกษตรกรรม พนทอตสาหกรรม และพนทชมชนหนาแนนเปนตน พฒนาระบบการเจรจากบผไดรบผลกระทบ และจดใหมระบบการสรางคลงเครองมอ รวมถงจดใหมการวเคราะหผลกระทบระบบปองกนทดาเนนการโดยเอกชน เปนตน

๓.๔.๖ แผนงานกาหนดพนทรบนานอง และมาตรการชวยเหลอผทไดรบผลกระทบจากการใชพนทเพอการรบนา โดยกาหนดพนทแกมลงในเขตเจาพระยาตอนบนและเจาพระยาตอนลาง ปรบปรงและพฒนาพนทแกมลงเพอใชเปนพนทชะลอนาหลากในภาวะนาทวมฉบพลน และจดทาแผนการผนนาลงสพนทแกมลง รวมกบการกาหนดมาตรการจายคาความเสยหายเปนกรณพเศษสาหรบพนททถกกาหนดเปนพนทแกมลง

๓.๔.๗ แผนงานปรบปรงองคกรเพอบรหารจดการนา จดใหมองคกรบรหารจดการนาแบบผสมผสาน ทาหนาทวางแผน กากบดแล ตดตาม ประเมนผล ปรบปรงกฎระเบยบ และสามารถตดสนใจไดอยางฉบพลนในลกษณะเบดเสรจ เดดขาด ในภาวะฉกเฉนหรอเมอเกดวกฤตนาทวม โดยในระยะเรงดวน มคณะกรรมการเฉพาะกจโดยมนายกรฐมนตรหรอรองนายกรฐมนตรทไดรบมอบหมายเปนประธาน มรฐมนตรหรอปลดกระทรวงทเกยวของเปนกรรมการ สวนในระยะยาว จะมองคกรบรหารจดการนาของประเทศแบบผสมผสานเปนการถาวร

๓.๔.๘ แผนงานสรางความเขาใจ การยอมรบ และการมสวนรวมในการบรหารจดการอทกภยขนาดใหญของทกภาคสวน เพอสรางความรวมมอในการดาเนนการรบมอกบนาทวมของทกภาคสวน และสรางขดความสามารถในการจดการนาทวม ใหสามารถรบมอกบนาทวมไดอยางเหมาะสม

๓.๕ แผนปฏบตการเพอบรรเทาปญหาอทกภยระยะเรงดวน เพอรองรบปญหานาทวมทอาจเกดขนในป ๒๕๕๕ แผนปฏบตการเพอบรรเทาปญหานาทวมระยะเรงดวน มหลกการสาคญ คอ ลดระดบความเสยหายทอาจเกดขนจากนาทวม ซงหากเกดปญหานาทวมจะตองมผลกระทบตอเศรษฐกจและสงคมนอยทสด ประกอบดวย ๖ แผนหลก ไดแก

๓.๕.๑ แผนงานบรหารจดการเขอนเกบนาหลกและการจดทาแผนบรหารจดการนาของประเทศประจาป เพอปรบปรงระบบการจดการนาของประเทศและในเขอนสาคญใหมประสทธภาพ และเพมขดความสามารถการปองกนและบรรเทาปญหานาทวมทจะเกดขนในแตละป โดยการจดทาแผนการบรหารจดการเขอนเกบนาหลก และแผนบรหาร

๔

จดการนาของประเทศประจาป ๒๕๕๕ โดยมกรมชลประทานเปนหนวยงานรบผดชอบ และจะรายงานความกาวหนาตอ กยน. ภายในเดอนมกราคม ๒๕๕๕

๓.๕.๒ แผนงานฟนฟและปรบปรงประสทธภาพสงกอสรางเดมหรอตามแผนทวางไวแลว เพอปองกนและบรรเทาปญหานาทวม โดยการซอมแซม ปรบปรง เตรยมความพรอม อาคาร สงกอสรางและอปกรณทมอยใหสามารถใชการไดอยางมประสทธภาพ เชน อาคารบงคบนา คนปองกนนา ระบบระบายนาตางๆ ไดแก ทอ คลอง ประตระบายนา และสถานสบนา เปนตน โดยมการจดลาดบความสาคญของพนท ความเสยงภยและสอดคลองกบหลกวชาการ โดยมกรอบวงเงนในป ๒๕๕๕ จานวน ๑๒,๖๑๐.๓๔ ลานบาท และป ๒๕๕๖ จานวน ๔,๕๑๕.๗ ลานบาท และมคณะอนกรรมการดานการวางแผนและกาหนดมาตรการแกไขปญหาระยะเรงดวนเปนหนวยงานรบผดชอบ โดยจะพจารณาโครงการแลวเสรจภายในเดอนมกราคม ๒๕๕๕

๓.๕.๓ แผนงานพฒนาคลงขอมล ระบบคาดการณและเตอนภย เพอใหมแผนเพอการพฒนาคลงขอมลแหงชาตทเปนเอกภาพในการบรหารจดการนา แผนการพฒนาระบบและแบบจาลองดานนา และแผนการพฒนาระบบการเตอนภยทมประสทธภาพแมนยา และเขาถงหนวยงานและประชาชนในพนท ในระยะเรงดวน จะมการจดทาแผนการพฒนาและดาเนนงานใน ๓ ดาน ดงน (๑) การจดทาแผนการพฒนาและจดตงคลงขอมลนาแหงชาต (๒) การจดทาแผนการปรบปรงระบบแบบจาลองเพอการพยากรณดานนา และ (๓) การจดทาแผนการปรบปรงระบบการเตอนภยของประเทศ โดยมกรอบวงเงนจานวน ๔,๕๐๐ ลานบาท และมนายปลอดประสพ สรสวด และกรมชลประทานเปนหนวยงานหลกในการรบผดชอบ โดยจะดาเนนการแลวเสรจภายในเดอน มนาคม ๒๕๕๕

๓.๕.๔ แผนงานเผชญเหตเฉพาะพนท เพอฟนฟและพฒนาพนทสาคญ เชน แหลงชมชน นคมอตสาหกรรม แหลงมรดกวฒนธรรม หรอเปนพนทสาคญในภาพรวม เชน พนทลมนาเจาพระยา ฯลฯ ใหมความสามารถในการปองกน บรรเทาปญหาอทกภย รวมทงการเตรยมพรอมรบผลกระทบทเกดขนจากอทกภย โดยบรณาการแผนการดาเนนงาน และจดทาขอเสนอแผนเผชญเหตเฉพาะพนท และปรบปรงแผนปองกนและบรรเทา สาธารณภย ของกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย โดยมกรอบวงเงนดาเนนงานจานวน ๑,๐๐๐ ลานบาท และมกระทรวงมหาดไทย กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และกระทรวงกลาโหม เปนหนวยงานหลกรบผดชอบ โดยจะดาเนนการแลวเสรจภายในเดอนมนาคม ๒๕๕๕

๓.๕.๕ แผนงานกาหนดพนทรบนานองและมาตรการชวยเหลอผทไดรบผลกระทบจากการใชพนทเพอการรบนา เพอบรรเทาผลกระทบทเกดขนจากอทกภย และสนบสนนแผนการบรหารจดการนาในพนทเสยงตลอดบรเวณพนทราบลมนาเจาพระยา กรงเทพฯ และปรมณฑล รวมทง สามารถปรบรปแบบการเกษตรและการใชพนทเกษตรกรรมในพนทรบนานองไดอยางเปนระบบ และชวยเหลอผทไดรบผลกระทบจากการกาหนดใหเปนเขตพนทรบนานองอยางเหมาะสม โดยการบรณาการการจดทาแผนงานการกาหนดพนทรบนานองและมาตรการเยยวยา มกระทรวงเกษตรและสหกรณเปนหนวยงานรบผดชอบหลก โดยจะดาเนนการแลวเสรจภายในเดอนมนาคม ๒๕๕๕

๕

๓.๕.๖ แผนงานปรบปรงองคกรเพอบรหารจดการนา เพอใหมองคกรบรหารจดการนาแบบบรณาการ และมลกษณะเปนองคกรทมอานาจเบดเสรจ สามารถตดสนใจไดอยางฉบพลนในยามวกฤต โดยการจดประชมหารอระหวางคณะกรรมการ กยน. และคณะกรรมการ กยอ. เพอจดทาขอเสนอแผนงานการปรบปรงองคกรเพอบรหารจดการนาจดใหมคณะกรรมการเฉพาะกจเพอตดตามการดาเนนงานภายใตแผนปฏบตการเพอบรรเทาปญหาอทกภยระยะเรงดวน โดยมสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกาเปนหนวยงานรบผดชอบ โดยจะดาเนนการแลวเสรจภายในเดอนมกราคม ๒๕๕๕

(รายละเอยดตามเอกสารแนบ ๑)

๓.๖ แผนปฏบตการบรรเทาอทกภยในพนทลมนาแบบบรณาการและยงยน (กรณลมนาเจาพระยา) การบรหารจดการนาทงประเทศจาเปนตองดาเนนการในระดบลมนาและครอบคลมทกลมนาในประเทศทงตนนา กลางนา ปลายนา โดยพนทตนนาควรใหความสาคญกบแนวทางดานการลดความเรวของนา พนทกลางนาควรใหความสาคญกบการเกบนาและผนนา และพนทปลายนาควรใหความสาคญกบการเรงระบายนาและการผลกดนนา โดยการดาเนนงานเพอแกไขและบรรเทาความเสยหายอนเนองมาจากปญหานาทวม เรมดาเนนการตงแตป ๒๕๕๕ เปนตนไป มกรอบวงเงนจานวน ๓๐๐,๐๐๐ ลานบาท ประกอบดวย ๘ แผนงาน ไดแก

๓.๖.๑ แผนงานฟนฟและอนรกษปาและระบบนเวศ เพอฟนฟพนทปาตนนา กลางนาและปลายนา ซงเปนแหลงสาคญในการดดซบและชะลอนา เนองจากปจจบนมสภาพเสอมโทรม มการพฒนาแหลงกกเกบนาเพมเตมตามความสามารถของพนทและแผนการใชประโยชนทดนใหสอดคลองกนสภาพพนทโดยมโครงการทสาคญ เชน โครงการปรบปรง และอนรกษดนตนนาโดยการปลกปา การฟนฟปาตนนา กลางนาและปลายนา สรางฝายแมว และอนรกษดนตนนา โครงการสรางอางเกบนาของแมนาปง วง ยม นาน สะแกกรง ทาจน และปาสก เปนตน มกรอบวงเงนจานวน ๖๐,๐๐๐ ลานบาท โดยมกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และกระทรวงเกษตรและสหกรณ เปนหนวยงานรบผดชอบ

๓.๖.๒ แผนงานบรหารจดการเขอนเกบนาหลก และการจดทาแผนบรหารจดการนาของประเทศประจาป เพอปรบปรงระบบการบรหารจดการนาของประเทศและในเขอนสาคญใหมประสทธภาพ และเพมขดความสามารถการปองกนและบรรเทาปญหานาทวมทจะเกดขนในแตละป โดยการพฒนาแผนการบรหารนาในเขอนสาคญในลมนาสาคญ จดทาแผนการบรหารจดการนาในกรณตางๆ นาเสนอขอมลนาและทเกยวของสสาธารณชนตางๆ โดยมกรมชลประทานและการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทยเปนหนวยงานรบผดชอบ

๓.๖.๓ แผนงานฟนฟและปรบปรงประสทธภาพสงกอสรางเดมหรอตามแผนทวางไว เพอปองกนและบรรเทาปญหาอทกภย โดยการซอมแซม ปรบปรง เตรยมความพรอม อาคาร สงกอสรางและอปกรณทมอยใหสามารถใชการไดอยางมประสทธภาพ มแผนงานและกจกรรมทเกยวของ ไดแก ปรบปรงคนกนนา เขอน ฝาย ระบบระบายนา ใหมประสทธภาพ ในพนททวไป ปรบปรงทางระบายนา ขดคลอง ขจดสงกดขวางใน คคลอง และทางระบายนา เพมประสทธภาพในการระบายนาและบรหารจดการนาหลากในพนท เฉพาะ ตวอยางโครงการไดแก โครงการจดทาทางนาหลากหรอ

๖

ทางผนนา โครงการจดทาผงการใชทดนและการใชประโยชนทดนในผง และโครงการปรบปรงสภาพลานาสายหลก รวมทงจดทาพนทปดลอม (คนรมแมนา/และระบบระบายนา) ของพนทชมชน พาณชยกรรม อตสาหกรรม และเสรมคนกนนาและการดาเนนการตามแนวพระราชดาร เปนตน มกรอบวงเงนจานวน ๑๗๗,๐๐๐ ลานบาท โดยมกระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงมหาดไทย กระทรวงคมนาคมและสานกนายกรฐมนตร เปนหนวยงานรบผดชอบ

๓.๖.๔ แผนงานพฒนาคลงขอมล ระบบพยากรณ และเตอนภย เพอการพยากรณและปรบปรงระบบเตอนภยของประเทศทม เอกภาพและประสทธภาพ โดยมการดาเนนงานและกจกรรมทเกยวของ ไดแก (๑) การจดตงคลงขอมลนาแหงชาต ประกอบดวย การเชอมโยงขอมลกบหนวยงานทเปนเจาของหรอผผลตชนขอมลตางๆ ทเกยวของ การจดทาชนขอมลสาคญทยงขาดอยหรอไมสมบรณ เชนขอมลระดบความสงอยางละเอยด และการจดทาระบบคลงขอมลและระบบการใหบรการขอมล (๒) การพฒนาระบบแบบจาลองเพอการพยากรณดานนา (๓) การปรบปรงระบบการเตอนภยของประเทศใหเปนองคกรทสามารถตดตามและวเคราะหสถานการณนา ประกอบดวย การปรบปรงและเพมสถานโทรมาตรเตอนภยในลานาสาคญ การตดตงระบบโทรทศนวงจรปดทประตระบายนาและสถานสบนาตางๆ เพอเพมประสทธภาพการตดตามและสงการการระบายนาจากสวนกลาง และการปรบปรงองคกรและพฒนาระบบการแจงเตอนภย เชน โครงการจดทาระบบฐานขอมล ระบบพยากรณ ระบบเตอนภย รวมทงจดตงองคกร กฎระเบยบทจาเปนและสงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวน เปนตน มกรอบวงเงนจานวน ๓,๐๐๐ ลานบาท โดยมสานกนายกรฐมนตรเปนหนวยงานรบผดชอบ

๓.๖.๕ แผนงานเผชญเหตเฉพาะพนท เพอฟนฟและพฒนาพนทสาคญใหมความสามารถในการปองกน บรรเทาปญหาอทกภย รวมทงใหมความสามารถในการเตรยมพรอมและรองรบผลกระทบท เกดขนจากอทกภย แนวทางการดาเนนงาน ประกอบดวย (๑) พฒนาระบบปองกน บรรเทาอทกภยในพนททมความสาคญตาง ๆ (๒) พฒนาระบบการเจรจากบชมชนผไดรบผลกระทบ (๓) ใหมระบบการสรางคลงเครองมอ (๔) จดใหมการวเคราะหผลกระทบระบบปองกนททาโดยเอกชน (๕) จดเตรยมแผนคมนาคมเมอเกดอทกภย (๖) จดใหมระบบการแกไขปญหานาเนาเสยจากนาทวมขง เพอลดความเดอดรอนใหแกประชาชน (๗) ปรบปรงเทศบญญต ขอบญญตทเกยวของของหนวยงานตาง ๆ (๘) จดทาแผนชวยเหลอ ฟนฟผไดรบผลกระทบและพนทไดรบผลกระทบทงในระหวางเกดเหตและหลงเกดเหต ตลอดจนและฝกอบรมและซกซอมภาคสนาม เพอพรอมรบสถานการณ (๙) กาหนดแนวทางสาหรบสงกอสรางเพอใหเปนไปตามมาตรฐาน โดยมกระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงมหาดไทย และกระทรวงคมนาคม เปนหนวยงานรบผดชอบ

๓.๖.๖ แผนงานกาหนดพนทรบนานอง และมาตรการชวยเหลอผทไดรบผลกระทบจากการใชพนทเพอการรบนา โดยกาหนดพนทแกมลงในเขตเจาพระยาตอนบนและเจาพระยาตอนลาง ฟนฟและพฒนาพนทแกมลงเพอใชเปนพนทชะลอนาหลากในภาวะวกฤต และ

๗

จดทาแผนการผนนาลงสพนทแกมลง รวมกบการกาหนดมาตรการชดเชยความเสยหายเปนกรณพเศษสาหรบพนททถกกาหนดเปนพนทรบนา เชน โครงการปรบปรงพนทเกษตรชลประทานใหเปนแกมลง แมนาประมาณ ๒ ลานไร สามารถปลกขาวนาปรงไดปละ ๒ ครง ประกอบดวยพนทชลประทานของโครงการพษณโลกและของโครงการเจาพระยาใหญและพนทชมนาขนาดใหญ มกรอบวงเงนจานวน ๖๐,๐๐๐ ลานบาท โดยม กระทรวงเกษตรและสหกรณ กระทรวงทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม และกระทรวงมหาดไทย เปนหนวยงานรบผดชอบ

๓.๖.๗ แผนงานปรบปรงองคกรเพอบรหารจดการนา เพอใหมองคกรบรหารจดการนาแบบบรณาการ ทสามารถตดสนใจไดอยางฉบพลนในยามวกฤต ในลกษณะทมอานาจในการสงการไดอยางเบดเสรจในภาวะฉกเฉนหรอเมอเกดอทกภยกบหนวยงานทเกยวของทงหมด โดยการจดตงองคกรในการบรหารจดการนาแบบบรณาการอยางถาวร ในการแกไขปญหาอทกภย โดยมสานกนายกรฐมนตร และหนวยงานทเกยวของเปนหนวยงานรบผดชอบ

๓.๖.๘ แผนงานสรางความเขาใจ การยอมรบ และการมสวนรวมในการบรหารจดการอทกภยขนาดใหญของทกภาคสวน เพอใหการบรหารจดการในการแกปญหาอทกภย รวมถงภยพบตขนาดใหญอน ๆ ของภาครฐและภาคการพฒนาทเกยวของ ไดรบความรวมมอจากชมชน ประชาชน ทงในและนอกพนททไดรบผลกระทบดวยด โดยการเผยแพร ประชาสมพนธใหกบประชาชน และผมสวนไดเสยผานสอตาง ๆ ทงแผนพบ วทย โทรทศน หอกระจายขาว และเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและบรหารจดการนา ผานเวทประชาคม รวมถงมการอบรมอาสาสมครใหในทองถน เพอเปนสอกลางระหวางภาครฐกบชมชน การจดตงองคทมสวนรวมในการบรหารจดการนาในระดบพนท โดยมสานกนายกรฐมนตร และหนวยงานทเกยวของเปนหนวยงานรบผดชอบ

(รายละเอยดตามเอกสารแนบ ๒)

๘

แผนปฏบตการเพอบรรเทาปญหาอทกภยระยะเรงดวน

แผนงาน งบป ๒๕๕๕ (ลานบาท)

งบป ๒๕๕๖ (ลานบาท)

ระยะเวลาแลวเสรจ

หนวยงานทรบผดชอบ

๑. แผนงานบรหารจดการเขอนเกบนาหลกและการจดทาแผนบรหารจดการนาของประเทศประจาป

- - รายงานความกาวหนาตอ กยน. ม.ค. ๒๕๕๕

หนวยงานหลก ชป. หนวยงานรวม กฟผ. อต. มท. อปท. คณะอน กก. ตดตามและวเคราะหแนวโนมสถานการณนา และ กยน.

๒. แผนงานฟนฟและปรบปรงประสทธภาพสงกอสรางเดมหรอตามแผนทวางไว

- การปรบปรงคนกนนา เขอน ฝาย ระบบระบายนาใหมประสทธภาพในพนททวไป

- การปรบปรงทางระบายนา ขดคลอง ขจดสงกดขวางในคคลอง และทางระบายนา

- การเพมประสทธภาพในการระบายนาและบรหารจดการนาหลากในพนทเฉพาะ

- การเสรมคนกนนาและการดาเนนการตามแนวพระราชดาร

๑๒,๖๑๐.๓๔ ๗๐๖๒.๘๒

๑๖๙๕.๒๗

๒๙๘๔.๐๕

๘๖๘.๒๐

๔,๕๑๕.๗

พจารณาโครงการแลวเสรจ ม.ค. ๒๕๕๕

หนวยงานหลก อน กก.ดานการวางแผนและกาหนดมาตรการแกไขปญหาระยะเรงดวน หนวยงานรวม ชป. กรมทางหลวง กรมทางหลวงชนบท กรมเจาทา มท. กทม. และ รฟท.

๓. แผนงานพฒนาคลงขอมลและระบบพยากรณเตอนภย - จดทาแผนการพฒนาคลงขอมล/จดตงศนย

ขอมลแหงชาต - จดทาแผนการปรบปรงระบบการพยากรณ - จดทาแผนการปรบปรงระบบการเตอนภย

รวมทงการตดตง โทรทศนวงจรปด - ระบบประตระบายนาเปดปดระยะไกล และ

หองควบคมกลาง

๔,๕๐๐ - ม.ค. ๒๕๕๕ หนวยงานหลก นายปลอดประสพ สรสวด ชป. นายปลอดประสพ สรสวด หนวยงานรวม วท. กรมแผนททหาร ชป. มท. ทส. อต. คณะวศวกรรมศาสตร (จฬา) กทม. JICA และ ดร.รอยล จตรดอน

๔. แผนงานเผชญเหตเฉพาะพนท - พฒนาระบบปองกนบรรเทาอทกภยในพนททมความสาคญ

- ใหมระบบสรางคลงเครองมอ - จดเตรยมแผนเคลอนยายเมอเกดอทกภย - แกไขปญหานาเนาเสยจากนาทวมขง - จดทาแผนชวยเหลอฟนฟผไดรบผลกระทบ - ฯลฯ

๑,๐๐๐

- ม.ค. ๒๕๕๕ หนวยงานหลก มท. ทส. กห. หน วยงานร วม อก . กทม. อปท. และชมชนในพนทเสยง

เอกสารแนบ ๑

๙

*หมายเหต ชป. หมายถง กรมชลประทาน กฟผ. หมายถง การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย อต. หมายถง กรมอตนยมวทยา มท. หมายถง กระทรวงมหาดไทย อปท. หมายถง องคกรปกครองสวนทองถน กยน. หมายถง คณะกรรมการยทธศาสตร เพอวางระบบการบรหารจดการทรพยากรน า กทม. หมายถง กรงเทพมหานคร รฟท. หมายถง การรถไฟแหงประเทศไทย กษ. หมายถง กระทรวงเกษตรและสหกรณ ทส. หมายถง กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม คม. หมายถง กระทรวงคมนาคม วท. หมายถง กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ส.กยน. หมายถง สานกงานคณะกรรมการยทธศาสตรเพอวางระบบการบรหารจดการทรพยากรนา กยอ . หมายถง คณะกรรมการยทธศาสตรเพอฟและสรางอนาคตประเทศ อก. หมายถง กระทรวงอตสาหกรรม กห. หมายถง กระทรวงกลาโหม

๕. แผนงานกาหนดพนทรบนานอง และมาตรการเยยวยา - ก าหนดพ นท แกม ลงใน เขต เจ าพระยาตอนบน/เจาพระยาตอนลาง

- จดทาแผนการผนนาลงสพนทแกมลง - กาหนดมาตรการชวยเหลอคาใชจายใหผเสยหาย

- - ม.ค. ๒๕๕๕ หนวยงานหลก กษ. หนวยงานรวม มท.

๖. แผนงานปรบปรงบรหารองคกรเพอบรหารจดการนา - จดการประชมหารอระหวางคณะกรรมการ กยน. และคณะกรรมการ กยอ. เพอจดทาขอเสนอแผนงานการปรบปรงองคกรเพอบรหารจดการนา

- จดใหมคณะกรรมการเฉพาะกจเพอตดตามการดาเนนงานภายใตแผนปฏบตการเพอบรรเทาปญหาอทกภยระยะเรงดวน

- - ม.ค. ๒๕๕๕ หนวยงานหลก สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา หนวยงานรวม กยน . กยอ. มท. กษ. ทส. คม. และ ส.กยน.

รวม ๑๘,๑๑๐.๓๔ ๔,๕๑๕.๗

๑๐

แผนปฏบตการบรรเทาอทกภยในพนทลมนาแบบบรณาการและยงยน (กรณลมนาเจาพระยา)

แผนงาน งบประมาณ (ลานบาท)

ระยะเวลาดาเนนการ หนวยงานทรบผดชอบ

๑. แผนงานฟนฟและอนรกษปาและระบบนเวศ ตวอยางโครงการ

- โครงการปรบปรง และรกษาดนตนนา โดยการปลกปา สรางฝายแมว และรกษาดนตนนา ของแมนาปง วง ยม นาน สะแกกรง ทาจน และปาสก

- โครงการสรางอางเกบนาในลมนายม ลมนาสะแกกรง ลมนานาน ลมนาปาสก

๖๐,๐๐๐ ป ๒๕๕๕ เปนตนไป

ทส. กษ. และ ชป.

๒. แผนงานการบรหารจดการเขอนเกบนาหลก และการจดทาแผนบรหารจดการนาของประเทศประจาป

- พฒนาแผนการบรหารนาในเขอนสาคญในลมนาสาคญ และจดทาแผนการบรหารจดการนาในกรณตาง ๆ พรอมทงนาเสนอขอมลนาและทเกยวของสประชาชนทวไป

- ป ๒๕๕๕ เปนตนไป ชป. และ กฟผ.

๓. แผนงานฟนฟและปรบปรงประสทธภาพสงกอสรางเดมหรอตามแผนทวางไว ตวอยางโครงการ

- โครงการจดทาทางนาหลาก และหรอทางผนนา รวมทงถนนและเขอน ฝาย ประตนาเพอรบนาหลากจาก ม.ปาสก และ ม.เจาพระยาไปทางตะวนออกหรอทง ๒ ฝง

- โครงการจดทาผงการใชทดน/และการใชประโยชนทดนในผง รวมทงจดทาระบบปองกนพนท

- โครงการปรบปรงสภาพลานาสายหลก และคนรมแมนาสวนทเหลอ

๑๗๗,๐๐๐ ป ๒๕๕๕ เปนตนไป กษ. ทส. มท. คค และ นร.

๔. แผนงานพฒนาคลงขอมล ระบบพยากรณ และเตอนภย ตวอยางโครงการ

- โครงการจดทาระบบฐานขอมล ระบบการคาดการณ ระบบเตอนภย รวมทงจดตงองคกร กฎระเบยบทจาเปนและสงเสรมการมสวนรวมของทกฝาย

๓,๐๐๐ ป ๒๕๕๕ เปนตนไป นร.

๕. แผนงานเผชญเหตเฉพาะพนท - พฒนาระบบปองกน บรรเทานาทวมในพนทสาคญ - การสรางคลงเครองมอ - การเจรจากบชมชนผไดรบผลกระทบ - การแกปญหานาเนาเสย

- ป ๒๕๕๕ เปนตนไป มท. กษ. ทส. และ คค.

เอกสารแนบ ๒

๑๑

แผนงาน งบประมาณ (ลานบาท)

ระยะเวลาดาเนนการ หนวยงานทรบผดชอบ

๖. แผนงานการกาหนดพนทรบนานอง และมาตรการชวยเหลอผทไดรบผลกระทบจากการใชพนทเพอการรบนา ตวอยางโครงการ

- โครงการปรบปรงพนทเกษตรชลประทานใหเปนแกมลง แมนาประมาณ ๒ ลานไร สามารถปลกขาวนาปรงไดปละ ๒ ครง ประกอบดวยพนทชลประทานของโครงการพษณโลกและของโครงการเจาพระยาใหญและพนทชมนาขนาดใหญ

๖๐,๐๐๐ ป ๒๕๕๕ เปนตนไป กษ. ทส. และ มท.

๗. แผนงานปรบปรงองคกรเพอบรหารจดการนา - ในระยะเรงดวน ใหมคณะกรรมการเฉพาะกจเพอบรหารจดการแผนปฏบต

การ สามารถสงการ ตดตามการดาเนนงานตามแผนปฏบตการ - ใหมองคกรบรหารจดการทรพยากรนาของประเทศแบบบรณาการ

เปนการถาวร

- ป ๒๕๕๕ เปนตนไป นร. และหนวยงานทเกยวของ

๘. แผนงานสรางความเขาใจ การยอมรบ และการมสวนรวมในการบรหารจดการอทกภยขนาดใหญของทกภาคสวน

- เผยแพร ประชาสมพนธใหประชาชนเกดความเขาใจ และรบรถงความกาวหนาของภาครฐเกยวกบแผนงานการบรหารจดการนา และเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและบรหารจดการ

- ป ๒๕๕๕ เปนตนไป นร. และหนวยงานทเกยวของ

รวม ๓๐๐,๐๐๐

*หมายเหต ชป. หมายถง กรมชลประทาน กฟผ. หมายถง การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย มท. หมายถง กระทรวงมหาดไทย กษ. หมายถง กระทรวงเกษตรและสหกรณ ทส. หมายถง กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม คค. หมายถง กระทรวงคมนาคม นร. หมายถง สานกนายกรฐมนตร

๑๒

๑๓

๑๔