ภทรกต โกมลกต

137

อภวฒนการออกแบบยานยนตภทรกต โกมลกต

ภาควชาการออกแบบอตสาหกรรม คณะสถาปตยกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยpong3440@hotmail.com

บทคดยอ

รถยนต สงประดษฐทเปนสวนหนงของชวตมนษย เปนตวแทนของความฝน และสญลกษณทางสงคม เปนเครองมอ ในการสนทนาการ เปนเครองมอในการเดนทางและประกอบอาชพมานานนบศตวรรษ ภายใตรปลกษณทเราเหนนน นกออกแบบ และวศวกรตองท�าหนาทของวาทยากรในการก�ากบ และเรยบเรยงองคประกอบนบพนๆ ชน ภายใตเทคโนโลยทางวศวกรรม ใหท�างานประสานกนออกมาเปนหนงเดยว ภายใตไวยากรณการออกแบบและกตกาทางสงคม ทก�าหนดขนโดยมรปแบบทางเทคโนโลย การใชงาน และกายภาพของมนษยเปนจดศนยกลาง

แตในศตวรรษทสองของโลกยานยนต เราก�าลงกาวเขาสโลกแหงการเปลยนแปลงจากจกรกลเขาสอเลกทรอนกส และปญญาประดษฐ ทจะสงผลใหรถยนตกลายเปนยานยนตอจฉรยะอยางเตมรปแบบ ถงแมกายภาพของมนษยจะไมเปลยนไป แตปญญาประดษฐและโสตสงเคราะหจะเขามาแทนทมนษย วธการทเราใชงานรถยนตจะเปลยนไป สงผลใหไวยากรณการออกแบบทคนเคยสามารถแปรเปลยนไปไดอยางทไมเคยเปนมากอน

ชวงเวลาของรอยตอนเปดโอกาสใหเหลานกออกแบบไดทดลองคนหาความเปนไปไดใหมๆ ความเปนไปไดทจะเปลยนแปลงไวยากรณการออกแบบใหม เพอเขาสโลกยานยนตอจฉรยะอยางแทจรง

ค�ำส�ำคญ : รถยนตอนาคต การยศาสตร ยานยนตไรคนขบ การออกแบบรถยนต พฒนาการยานยนต

อภวฒนการออกแบบยานยนต

138

บทน�า

มนษยกบรถยนตมความสมพนธในเชงโรแมนตกมานาน นบตงแตเมอรถยนตถอก�าเนดราวชวงตนของศตวรรษท 20 รถยนตท�าใหขอบเขตของเมองขยายกวางขวางขน และคนจ�านวนไมนอยเรมกลายเปนนกเดนทาง จากแตเดมทขอบเขตของชวตนนจ�ากดอยแตเพยงละแวกทอยอาศยเทานน รถยนตเปนยานพาหนะทกลายเปนตวแทนของอสรภาพ มนษยถวลหาทจะไดครอบครองเปนเจาของรถยนต จงไมนาแปลกใจวาทผานมานบศตวรรษ ผผลตรถยนตจงไดทมเททรพยากรมหาศาลในการสรางสรรค

Automotive Design RevolutionPatrakit Komolkiti

Department of Industrial Design, Faculty of Architecture, Chulalongkorn Universitypong3440@hotmail.com

Abstract

The automobile, an innovation that has bonded with the way we live and think, has become a part of our society in both believe and value, for more than a century. Underneath the sculptural-like skin lays thousands of components where automotive designers and engineers play the role of conductor, conducting and arranging them to sing a harmonious tune under the requirements driven by user constraints, technologies, and market forces.

At the dawn of the new era of Smart Automobiles where mechanics will be replaced by electronics, our sensory will be replaced by numerous synthetic sensory and human driver will be replaced by an Autonomous Vehicle controlled by Artificial Intelligent, we are looking and exploring the new possibilities for the new shape and form of the automobile of the future.

Keywords: future car, ergonomics, autonomous vehicles, car package layout evolution of car

พฒนาวศวกรรมในการขบเคลอนทล�าหนา เพอใหไปไดเรวขน ไกลขน ปลอดภยขน และประหยดขน รวมถงการคนหาบคลกและหนาตา อกทงทมเทใหการสอสารการตลาดและการประชาสมพนธทเยายวนใจผบรโภค และอาจจะพดไดวา รถยนตเปนมากกวายานพาหนะ และเปนหนงในผลตภณฑไมกชนดทผ บรโภคมความผกพนในระดบสง และสามารถเอยชอยหอของสนคาไดอยางงายดายเมอไดเหนหนาตาของมน แมวาเขาจะไมไดเปน กลมลกคาของรถยนตนนๆ เลยกตาม ถอเปนผลตภณฑทมระดบความสมพนธกบผบรโภคในระดบสง (high involvement product)

ภทรกต โกมลกต

139

เมอกลาวถงการออกแบบยานยนต เชอวาหลายๆ ทานอาจจะจนตนาการไปถงการสรางสรรครปรางและรปทรงทสวยงามดจการสรางสรรคของประตมากร ในการสรางอตลกษณ (identity) เพอใหเปนทจดจ�าได แมวาในมมมองทวไปนน งานของนกออกแบบแลวงานหลกๆ จะเปน “ผมอบรปทรง” (form giver) ดงทนกออกแบบอาวโสชาวอเมรกน ครสโตเฟอร แบงเกล (Christopher Bangle) ทขณะนนเปนหวหนาทมออกแบบของบรษท บเอมดบเบลย (Bayerische Motoren Werke AG, BMW) ไดกลาวไวในการปาฐกถาส�าหรบนสตของคณะสถาปตยกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ในปพทธศกราช 2545 วา หนาทของนกออกแบบจะตองจดการกบงานออกแบบใน 3 ดาน คอ รปทรง พนผว และ รายละเอยด (form, surface & details) เพอใหงานออกแบบของตนเปนทจดจ�าได และตรงกบแนวทางของแบรนด (brand’s design direction) ทไดก�าหนดไว

นกออกแบบนอกจากจะเปนผท�าหนาทสรางสรรคบคลกและจตวญญาณ ในบทบาทของผมอบรปทรงหรองานของประตมากรแลว บทบาทของนกออกแบบยงสามารถเปรยบเทยบไดกบการท�าหนาทของวาทยกร (conductor) ผควบคมวงดนตรอกดวย เนองจากนกออกแบบจะตองท�าการประสานองคประกอบนบพนๆ ชน ทสามารถรวบเขาเปนงานระบบ (systems) ทจะตองประกอบเขาดวยกนอยางสอดคลอง

งานระบบของรถยนตนนสามารถแบงไดเปนสวนหลกๆ 6 สวน คอ

1. สวนของผขบขและผโดยสาร (Occupants) 2. ส วนของหองโดยสารและหองบรรทกสมภาระ

(Interiors & Cargo) 3. สวนของเครองยนตและระบบขบเคลอน (Power

train) 4. สวนของลอและยาง (Wheels & Tires) 5. สวนของชดชวงลางและโครงรถ (Suspension &

Chassis) 6. สวนของตวรถ (Body)

การประสานงานระบบของรถยนตทง 6 สวนนเขาดวยกน อาจเรยกทบศพทไดวา การจด “แพคเกจ” ใหกบ ยานพาหนะ (Vehicle Package Design) ในนยามวา แพคเกจ คอการจดการ หรอจดเรยงองคประกอบหลายๆ สงใหเขาไปอยภายใตขอบเขตรวมกน

แนวคดของการจด “แพคเกจ” ใหกบยานพาหนะ

“แพคเกจ” ทเหมาะสมนนเปนเชนไร? เพอใหนกออกแบบสามารถจดการกบ “แพคเกจ” ไดอยางลงตว ในอนดบแรกจ�าเปนตองก�าหนดบทบาทของยานพาหนะนนวา มหนาทและคณลกษณะเชนไร บทบาทของนกออกแบบนนจะวาไปกไมแตกตางไปจากงานของวาทยกรในวงซมโฟนออเคสตรา (symphony orchestra) ทจะตองควบคมกลมเครองดนตรใหถายทอดบทเพลงใหเรารอนหรอเนบชา ใหดงหรอคอย เขาถงอารมณดงท ผแตงเพลงไดก�าหนดไว หากก�าหนดใหสงทออกแบบนนเปนยานพาหนะทเนนดานการเดนทางดวยความเรวสง ยอมตองมองคประกอบตางไปจากยานพาหนะทมความคลองตวในการจราจรหนาแนน หรอยานพาหนะทสามารถเดนทางในพนททรกนดาร เปนตน

การก�าหนดหนาทและการใชงานทแตกตาง รวมถงคณลกษณะของยานพาหนะหรอรถยนตทเราจะท�าการออกแบบนน รวมแลวเรยกวา “เปาประสงคดานการใชงาน” (functional objectives) จะเปนตวก�าหนดรปแบบ และเปนแนวทางใหนกออกแบบไดขบคดวธจดการกบการผสมผสานองคประกอบของงานระบบ (system) ทสอดคลองกนทง 6 สวน ใหรวมอยใน “แพคเกจ” ทเหมาะสมดงทกลาวมาแลวนนเอง

หากนกออกแบบมโอกาสทจะไดค นหา “แนวคด” (concept) ใหมๆ ทางการออกแบบ การเรมตนการท�างานดวยการศกษาเปาประสงคด านการใชงาน (functional objectives) นนๆ อยางเจาะลก ดวยความคดทเปดกวาง จะยงใหเกดแนวคดทสดใหมและแตกตางได

อภวฒนการออกแบบยานยนต

140

มากกวาการด�าเนนไปตามวถและรปแบบทปฏบตตอๆ กนมาจนเปนธรรมเนยม

การศกษาเปาประสงคดานการใชงานนน เรมตนทการตงค�าถามใหกบสงทเปนอยเดม วาสามารถแตกตางไปจากน ไดหรอไม บนพนฐานทวารถยนตหรอยานพาหนะคนหนงๆ นน จะมปจจยทมความส�าคญและมความสมพนธจากกลมคนหรอแรงผลกดนทแตกตางกน 3 กลม คอ

1. มมมองของลกคา (Customer Focused Attributes) สวนนจะกลาวไดวานกออกแบบจะตองพจารณาถงความตองการตางๆ จากมมมองของลกคา โดยรถยนตทประสบความส�าเรจจะตองมค�าตอบทสอดคลองกบความคาดหวงของผใชงาน อาท ราคาของรถยนตนนอยในระดบใด คานยมของสงคมเปนเชนไร ขนาดของรถยนตนนจดวาอย ในกล มใด ขนาดของหองโดยสารส�าหรบกคน ขนาดของหองเกบสมภาระเหมาะกบการเดนทางหรอการใชงานประเภทใด จ�านวนผโดยสารไดกทนง ความเรวทท�าได ความสามารถในการขบขในททรกนดาร อตราการบรโภคเชอเพลง ความงายในการเขาและออกจากหองโดยสาร บคลกของแบรนด ฯลฯ

2. มมมองของผผลต (Manufacture’s Considerations) สวนนจะกลาวไดวานกออกแบบจะตองพจารณาถง ความตองการตางๆ จากมมมองของผผลต โดยรถยนตทประสบความส�าเรจจะตองมค�าตอบทสอดคลองกบการจดการของผผลต อาท สอดคลองกบจ�านวนผลตทสามารถท�าได (หากเปนสายพานการผลตทตองการความตอเนอง เพราะเปนรถยนตทตองผลตในจ�านวนมาก ตองออกแบบใหงายตอการผลตดวยความเรวสง) ตนทนในการผลตเหมาะสมหรอไม การใชสวนประกอบรวมกบรถรนอนสามารถท�าไดหรอไม กลยทธการตลาดเปนอยางไร มการจ�าหนายในประเทศทใชพวงมาลยซาย/ขวาหรอไม (รถยนตหลายๆ รนออกแบบมาเพอพวงมาลยซายหรอพวงมาลยขวาเทานน ซงท�าไดงายกวา) ฯลฯ

3. ผลกระทบจากตลาดทจ�าหนาย (Market Forces) สวนนจะกลาวไดวานกออกแบบจะตองพจารณาถงบรบท (context) ตางๆ ในพนททจะท�าการจ�าหนาย โดยรถยนตทประสบความส�าเรจจะตองมค�าตอบทสอดคลองบรบทนนๆ อาท โครงสรางการคมนาคม (infrastructure) เปนเชนไร? (ในประเทศอนโดนเซย ซงเปนเกาะจ�านวนมาก และหลายๆ ทยงมความทรกนดารอย รถยนตทจ�าหนายในอนโดนเซย จะมการออกแบบใหชวงลางสงกวารถยนตในประเทศ อนๆ เลกนอย) ความหนาแนนของประชากรเปน เชนไร (ในประเทศยโรปบางประเทศนน บานเมองมความหนาแนนสง อาท ในอตาล ถนน รวมถงท จอดรถคบแคบมาก การจอดรถอาจเกดการเบยด เสยดสกนเกดขนเปนประจ�า สงผลใหรถยนตทมกนชนเป นพลาสตกสด�าด านได รบความนยม เนองจากเหนรอยยากกวา) ภาษรถยนตมโครงสรางอยางไร? (ในหลายๆ ประเทศ ผลกระทบตอ สงแวดลอม กฎหมายทเกยวของ สภาพภมอากาศ ยอดขาย ฯลฯ

ผลจากแนวคดด านการออกแบบทสอดคล องกบเปาประสงคดานการใชงาน จะเหนไดชดเจนในบคลกภาพและคณลกษณ รวมถงสถาปตยกรรมทแตกตางกนของรถยนตทผลตเพอจ�าหนายในแตละตลาดทวโลก

ตวอยางการออกแบบรถยนตทสอดคลอง กบเปาประสงคดานการใชงาน

- รถกระบะโตโยตำ ทนดรำ (Toyota Tundra) เปนรถกระบะทออกแบบไวเพอตลาดอเมรกาเหนอโดยเฉพาะ มขนาดใหญมาก กวางเกนกวา 2 เมตรเพอใหสอดคลองกบรางกายทใหญของชาวอเมรกนทสวนใหญแลวม น�าหนกเกนคามาตรฐาน และใชเครองยนตเบนซน 8 สบ ความจ 5.7 ลตร มแรงฉดลากมหาศาลส�าหรบกจกรรมกลางแจงของชาวอเมรกน อาท การลากเรอ หรอรถบาน ไปในทตางๆ การออกแบบรถรนทนดราจงพจารณาท

ภทรกต โกมลกต

141

ความตองการดานการใชงานของลกคา และความคาด-หวงเรองบคลกภาพ รวมถงการแขงขนกบคแขงในพกดตวถงเดยวกนในตลาดเปนส�าคญ (ภาพท 1)

- รถยนตฟอรด อโคสปอรต (Ford EcoSport) เปนรถชนด SUV (Sport Utilities Vehicle) ทออกแบบมาเพอตลาดประเทศก�าลงพฒนาโดยเฉพาะ โดยตลาดแรกทจดจ�าหนายคอประเทศบราซลและอนเดย มจดเดนคอชวงลางทยกสง ตอบรบกบสภาพถนนททรกนดารของประเทศก�าลงพฒนา และใชเครองยนตขนาดเลก 3 สบ 1.0 ลตร เพอความประหยด และมความยาวต�ากวา 4 เมตร (3.99 เมตร) ดวยขนาดความจกระบอกสบต�ากวา 1,000 ซซ และความยาวรวมต�ากวา 4 เมตร ท�าใหถกจดใหเสยภาษอยในประเภทรถยนตขนาดเลกในประเทศอนเดย ทก�าหนดใหรถทมความจเครองยนตต�ากวา 1,200 ซซ และมความยาวต�ากวา 4 เมตร จะเสยภาษเพยง 8% หากมากกวานนจะเสยภาษเปน 20%-24% จะเหนไดวาการออกแบบรถยนตร นอโคสปอรตมเกณฑการออกแบบหลกนนมาจากบรบทดานภาษและสภาพแวดลอมในการใชงานเปนหลก (ภาพท 2)

- รถยนตซซก ฮสตเลอร (Suzuki Hustler) เปนรถประเภท SUV ขนาดจวของซซก ทออกแบบใหมบคลกของผนยมกจกรรมกลางแจง จ�าหนายในญปนโดยเฉพาะ โดยออกแบบภายใตขอก�าหนดของการเปนรถยนตขนาดเลกของประเทศญปนทเรยกวา Kei-Car ทอนญาตใหผใชรถชนดนสามารถซอรถไดโดยไมตองยนเอกสารแสดงวามทจอดรถในบาน ซงก�าหนดใหมขนาดเครองยนตต�ากวา 660 ซซ มความกวางไมเกน 1.48 เมตร และยาวไมเกน 3.4 เมตร เกณฑการออกแบบหลกของรถยนตซซก ฮสตเลอรจงมาจากบรบทดานการใชงาน การไดรบอนญาตจากราชการ และสภาพแวดลอมในการใชงานเปนหลก รวมไปถงการใชชนสวนเครองยนตกลไกรวมกบรถยนตรนอนๆ ของซซกเปนหลก เนองจาก เปนรถทจ�าหนายเฉพาะในประเทศญปนเทานน ตนทนจงเปนเรองส�าคญทสด (ภาพท 3)

ภาพท 1 รถกระบะขนาดใหญโตโยตาทนดรา ทมา : www.toyotatundrabirmingham.com.

ภาพท 3 รถยนตซซก ฮสตเลอร ทมา : http://paultan.org/

ภาพท 2 รถฟอรด อโคสปอรต ทมา : http://www.redebomdia.com.br/

อภวฒนการออกแบบยานยนต

142

- รถโตโยตำ พอรเต (Toyota Porte) เปนรถยนตขนาดเลกทออกแบบมาเพอครอบครวทมเดก คนสงอาย หรอผ พการ อนสอดคลองกบภาวะสงคมผสงอายในประเทศญปนทมแนวโนมสงขนมากเปนอนดบหนงของโลก ตวรถมจดเดนทดานผโดยสารจะเปนประตบานเลอนทเปดไดกวาง และสงงานดวยระบบไฟฟาไดจากต�าแหนงคนขบ รวมทงยงสามารถเลอกตดตงใหเบาะหนาดาน ผโดยสารเปนเกาอตดลอ ทสามารถยกขนรถไดดวยระบบไฟฟาอกดวย นอกจากนนยงออกแบบใหงายตอการใส รถเขนเดกทารกอกดวย เกณฑการออกแบบหลกรถยนตโตโยตา พอรเต จงมาจากการใชงานของผโดยสารทสามารถยดหยนไดเปนหลก (ภาพท 4-5)

จากตวอยางการออกแบบยานยนตดงกลาวน จะไดเหนวาแรงขบดนทง 3 สวน คอ ผใชงาน ผผลต และสภาพแวดลอม (ขนาดรางกาย กจกรรม การใชงาน อตราภาษ สภาพสงคม หรอสภาพแวดลอมในการใชงาน) ลวนมผลโดยตรงตอการออกแบบ ทงนเมอนกออกแบบไดก�าหนดคณลกษณะเดน หรอกรอบการออกแบบ (อาท การจ�ากดความยาว หรอความกวาง เพอใหสอดคลองกบบญญตกฎหมาย) ทจะใชเพอก�าหนดขอบเขตการออกแบบแลว สงทตอไปทนกออกแบบตองท�าคอการทดลองจดวางองคประกอบของระบบ (system) ทง 6 สวนทไดกลาวมาแลว จดวางและจดเรยง โดยเลอกใชเทคโนโลยทเหมาะสม

ตวอยางการออกแบบรถยนตทประสานระบบทง 6 สวนไดอยางลงตว

- รถยนตโฟลคสวำเกน “บเทล” (Volkswagen Beetle) รถยนตโฟลคสวาเกน “บเทล” หรอรถโฟลคเตา แตเดมถกก�าหนดใหเปนรถยนตส�าหรบครอบครวชนชนแรงงานของเยอรมนในสมยกอนสงครามโลกครงทสอง ตามโครงการรถยนตสวสดการของรฐ ภายใตชอของ คาเดเอฟ วาเกน (Kdf wagen) อนยอมาจาก Kraft durch Freude หรอ “ความแขงแกรงจากความเบกบาน” อนเปนอดมการณของพรรคแรงงานหรอพรรคนาซ แนนอนวาในยคสมยนนทรถยนตมราคาสง คนสวนใหญไมเคยมรถยนตมากอน รถยนตโฟลคสวาเกน เปนรถยนตคนแรกในชวตของเขา รฐจงตงโจทยใหนกออกแบบและวศวกรออกแบบรถยนตทมกลไกทเรยบงาย สะดวกตอการบ�ารงรกษา โดยทสามารถวงบนทางหลวง (Autobahn) ทสรางขนมาใหมในสมยนนไดดวยความเรวตอเนอง 100 กโลเมตรตอชวโมง ทงยงตองสามารถใชงานในพนทซงปกคลมดวยหมะของประเทศเยอรมนได ดร.เฟอรดนานด พอรเช (Dr.Ferdinand Porsche) ผออกแบบจงไดออกแบบรถยนตซงมรปรางโคงมนเพอใหลดแรงตานอากาศท�าใหวงไดเรว ท�าแผนเหลกตวถงใหโคงเพอเพมความแขงแรงใหกบแผนโลหะมน�าหนกทเบา ตาม

ภาพท 5 รถโตโยตา พอรเต ทมา : http://www.j-spec.com.au/lineup/all/Porte/id-420

ภาพท 4 รถโตโยตา พอรเต ทมา : http://pantip.com/topic/30627149

ภทรกต โกมลกต

143

มาตรฐานรถยนตในอดต วางเครองยนตอยดานทายเพอเพมแรงกดใหกบลอขบเคลอน ท�าใหสามารถวงขนเนนทลนจากหมะได รวมถงเลอกใชเครองยนตระบบระบายความรอนดวยอากาศเพอใหงายตอการบ�ารงรกษา พนจากปญหาน�าในหมอน�า (radiator) แขงตวเนองจากความหนาวเยน อนเปนปญหาของรถยนตทวไปทระบายความรอนดวยน�า สวนตวถงและโครงรถ (chassis) นนสามารถแยกออกจากกนไดเพองายตอการซอมบ�ารง สวนสมภาระนนสามารถเกบไดทงใตฝากระโปรงดานหนา และภายในหองโดยสารอกดวย (ภาพท 6) - รถยนตออสตน “มน” (Austin “Mini”) รถยนตออสตน “มน” รนดงเดมจากทศวรรษท 60 นนนบวาเปนตวอยางทดของการจดการงานระบบทง 6 ไดอยางชาญ-ฉลาด ดวยการตงโจทยใหเปนรถทราคาถก และมขนาดความยาวต�ากวา 3 เมตร แตมพนทพอเพยงส�าหรบหนมสาว 4 คน เพอใหเหมาะกบหนมสาวยคหลงสงครามโลกครงทสอง หรอเบบบมเมอร (Babyboomer) ผออกแบบคอเซอรอเลค อสสกอนส (Sir Alec Issigonis) ลดความยาวตวถงโดยการรเรมเทคนคการวางเครองแบบใหม คอการวางเครองตามขวาง (Transverse Engine) และออกแบบใหสงก�าลงขบเคลอนไปยงลอหนา แตกตางไปจากรถทวไปทวางเครองตามความยาวของตวรถ เพอใหสะดวกตอการสงก�าลงไปยงลอหลงทเปนลอขบเคลอน

ภาพท 6 รถโฟลคเตาทมา : http://forums.autosport.com/topic/84751-the-cutaway-drawing-and-its-artists/page-85

ซงในชวงเวลานนเปนเทคนคใหมทไมเคยมใครท�ามากอน แตการวางเครองตามขวางนนสอดคลองกบรปแบบของการถายทอดก�าลงไปยงลอหนาทสด และตอมาไดกลายมาเปนรปแบบทแพรหลายในรถยนตขบเคลอนลอหนาในยคปจจบน ส�าหรบระบบกนสะเทอนของรถยนตออสตน “มน” นนวศวกรไดเลอกใชระบบลกยางไฮดรออลาสตก (Hydroelastic) ทมขนาดเลกกะทดรดกวาระบบชวงลางปกต (การท “มน” เปนรถยนตขบเคลอนลอหนาท�าใหชวงลางดานหลงสามารถท�าไดเรยบงายและมขนาดเลกกวารถทวไป เนองจากไมจ�าเปนมหองเกยรยนเขามาในหองโดยสาร ไมตองมเพลากลาง และไมตองมเฟองทาย หรอ differential) และทเปนเอกลกษณกคอฝาทายหองสมภาระเปนแบบบานพบดานลาง (bottom hinged) ท�าใหสามารถบรรทกสมภาระขนาดใหญกวาปกตได อกดวย สวนรปแบบของโครงรถนนเปนแบบยนบอด (Unibody) หรอ โมโนคอค (Monocoque) ซงเปนโครงรถทสรางขนจากการใชโลหะแผนเชอมเขาดวยกนเปนชนเดยว มน�าหนกเบา นอกจากนนยงเนน การออกแบบทเรยบงายอยางถงทสดเพอราคาจ�าหนายทต�า อาท บานกระจกใชการเลอนเดนหนาถอยหลง แทนการใชกลไก ไขกระจกขนลงแบบทวไป ซงนอกจากเรยบงายแลว ยงชวยเพมพนทภายในหองโดยสารใหกวางขน เนองจากไมมกลไกการไขกระจกในประต ท�าใหไดพนทชวงศอกของผโดยสารเพมขน (ภาพท 7)

ภาพท 7 ภาพตดของรถ มนทมา : http://blog.hemmings.com/index.php/2012/ 09/10/classic-mini-voted-the-greatest-british-car-of-all-time/

อภวฒนการออกแบบยานยนต

144

- รถยนตโตโยตำ มรำอ (Toyota Mirai) รถยนต โตโยตา มราอเปนรถยนตไฟฟาทไดก�าลงไฟฟาจากเซลลเชอเพลงไฮโดรเจน (hydrogen fuel cell) รปทรงของมราอนนถกก�าหนดขนภายใตเงอนไขขององคประกอบระบบเซลลเชอเพลงไฮโดรเจน อนประกอบดวยถงไฮโดรเจน (hydrogen storage tanks) ชดเซลลเชอเพลง (fuel cell stack) และแบตเตอรนเกลเมทลไฮดรายด (nickel–metal hydride battery) และมอเตอรขบ-เคลอน (traction motor) ซงเปนหวใจของระบบเซลลเชอเพลง ทงสสวนนลวนแลวแตมขนาดใหญ การจดการใหสามารถอยในรถยนตขนาดกลางไดนนตองอาศยการศกษาพนทภายในรถยนตเปนอยางมาก นกออกแบบไดก�าหนดใหเบาะนงคหนาวางอยเหนอชดเซลลเชอเพลง (fuel cell stack) และเบาะนงตอนหลงวางอยเหนอ ถงไฮโดรเจน (hydrogen storage tanks) ใบทหนง จากจ�านวนสองใบ (อกใบหนงนนอยในแนวลอหลงพอด) อนเปนการออกแบบใหจดศนยถวงอยต�าทสด นอกจากนการวางชดเซลลเชอเพลงในลกษณะขวางตวรถนนยงมขอดอกอยางหนงคอ เพมความแขงแรงในการรบแรงกระแทกดานขางมากขนเปนพเศษ อกดวย แตการจดใหผโดยสารนงอยเหนอถงไฮโดรเจนและชดเซลลเชอเพลงนสงผลใหรถมราอมทรงตวถงสง (ภาพท 8-10)

- รถยนตเทสลำ โมเดล เอกซ (Tesla Model X) รถยนตเทสลา โมเดล เอกซเปนรถ SUV ขนาด 7 ทนง (สามแถว) ทใช ระบบไฟฟาเตมรปแบบ (Electric Vehicle, EV) แนวความคดการออกแบบนนใชรปแบบของการใชโครงสรางแบบวางแผงแบตเตอรแบบลเธยมไอออนแผเตมใตพนหองโดยสาร เหมอนกบรถยนตเทสลา โมเดล เอส (Model S) ซงเปนรถในรปแบบซดานทออกมากอน โดยกระแสไฟฟาจะสงไปยงมอเตอรไฟฟาทอยบรเวณเพลาขบดานหนาและดานหลง การออกแบบในลกษณะนสงผลดสองประการ คอ จดศนยถวงนนต�ามาก และการวางแบตเตอรเตมพนรถนนท�าใหพนรถมความแขงแรงมากกวารถยนตทวไปเปนอยางมาก ท�าใหหอง-โดยสารแขงแรงปลอดภยโดยเฉพาะอยางยงจากการชนดานขาง การออกแบบตวถงของเทสลา โมเดล เอกซ นนยงคงใชรปแบบเหมอนรถยนตทวไป คอใหโครงสรางโลหะแผนแบบโมโนคอค (Monocoque) แตการไม ม

ภาพท 8 ภาพตดดานขาง รถโตโยตา มราอ ทมา : http://www.mytoyotamirai.com/toyota-mirai-pictures/toyota-mirai-fcev-diagram /

ภาพท 9 ระบบไฮโดรเจนฟวเซลลของ โตโยตา มราอ มองจากดานหลงซาย ทมา : http://www.greencarcongress.com/2014/11/ 20141118- mirai.html

ภาพท 10 ภาพตดตวถงรถ โตโยตา มราอ แสดงใหเหนการจดทนงซอนอยเหนอถงไฮโดรเจน ทมา : http://gogreen.inplix.com/2015/02/09/toyota-mirai-coming-california-japan/

ภทรกต โกมลกต

145

เครองยนตจงท�าใหมพนทเกบสมภาระมากกวารถทวไป ทงใตฝากระโปรงหนาและทาย เนองจากไมมเครองยนตอยใตฝากระโปรงหนาอยางรถยนตทวไป จดเดนส�าคญอกประการหนงของรถยนตเทสลา โมเดล เอกซ คอการคดคนรปแบบการเขาและออกทนงแถวทสาม เพอแกปญหาแนวหลงคารถทเตย ท�าใหผโดยสารทไมใชเดกประสบปญหาในการเขาไปสทนงแถวทสาม ประกอบกบการวางต�าแหนงการตลาดไววา สามารถขายรถยนต เทสลา โมเดล เอกซ ในราคาสงได ผออกแบบจงเลอกวธการทไมมใครกลาใชมากกอนในรถยนตประเภทเดยวกน คอรปแบบของประตแบบปกเหยยว (falcon door) ซงเปนประตเปดขนดานบน ชนดหกครงทอน คลายกบรปแบบของปกนกเหยยว ทท�าใหผโดยสารไมตองกมศรษะมากขณะ

ภาพท 12 เปดประตรถเทสลา โมเดล เอกซ รนตนแบบ (Tesla Model X) ทมา : http://motrolix.com/2015/02/long-wait-tesla-model-x/

ภาพท 11 แพลทฟอรมของรถเทสลา โมเดล เอกซ (Tesla Model X) ทมา : http://insideevs.com/tesla-model-x-summing-up-whats-known/ 2556

เขาหองโดยสารตอนทสาม และยงกนพนทในการเปดประตทางดานขางนอยกวาประตแบบอนๆ ทงหมด โดยทการเขาและออกจากตวรถกงายดาย (ภาพท 11-12)

ออกแบบยานยนตไรคนขบ (autonomous vehicle)

จากตวอยางการออกแบบยานยนตทยกมาขางตน จะเหนไดวาการจดการองคประกอบขององคาพยพทางกลไกทงหมด รวมไปถงอทธพลจากปจจย ผบรโภค ผผลต และบรบทการใชงาน ใหลงตวไดนน ทายทสดกไมตางไปจากแนวคด “รปทรงเกดจากหนาทใชสอย” หรอ “Form Follows Function” นนเอง

ทวารปทรงและไวยากรณการออกแบบยานยนตทเรารจกในปจจบนนน ก�าลงจะเปลยนแปลงไปดวยนวตกรรม ระบบยานยนตไรคนขบ (autonomous vehicle) คอรถยนตทมตา ห และสมอง ทสามารถมองเหน ไดยน คดและตดสนใจไดดวยตนเอง อนเปนสวนหนงของการเปลยนผานจากยคจกรกล (mechanics) เขาสยคปญญาประดษฐ (artificial intelligence) ทจะสงผลใหรถยนตกลายเปนยานยนตอจฉรยะอยางเตมรปแบบ ถงแมกายภาพของมนษยจะไมเปลยนแปลง แตปญญาประดษฐจะเขามาท�างานแทนทมนษยในชวตการเดนทางของเรา ท�าใหวธการทมนษยใชรถยนตเปลยนแปลงไปดวย

ยงไปกวานน ปญญาประดษฐ ยงท�าใหรปแบบของการออกแบบยานยนตทเราคนเคยแปรเปลยนไปอยางท ไมเคยเปนมากอน หลงจากทไดมการวจยและทดลองใชงานมานานหลายทศวรรษ เครอขายคมนาคมไรสาย (cellular network) ระบบดาวเทยมส�าหรบการเดนทาง (GPS) ระบบเรดารและเลเซอรสแกนเนอร (radar and laser scanner) ในสารพดรปแบบ สามารถท�างานรวมกนภายใตระบบประมวลผลสมรรถนะสงในรถยนตแหงอนาคต ตวอยางของยานยนตปญญาประดษฐ ไดแก ยานยนตทขบเคลอนไดดวยตนเองของบรษทกเกล (Google Self-Driving Car Project) เปนตน (ภาพท 13-15)

อภวฒนการออกแบบยานยนต

146

ภาพท 13 รถยนตทวงไดดวยตนเองจากป ค.ศ. 1956 ทมา : https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_autonomous_car

ภาพท 14 รถกเกล (Google Car) ทมา : http://www.latimes.com/la-sci-g-google-self-driving-car-20140528-htmlstory.html

ภาพท 15 การท�างานของ รถกเกล ทมา : http://evansonmarketing.com/2012/10/13/whats-next-a-driverless-car-from-google/

ตามมาตรฐานหนวยงานจดการความปลอดภยเพอการจราจรบนทางหลวงแหงชาต (National Highway Traffic Safety Administration) สหรฐอเมรกา ยานยนตไร คนขบ (Autonomous vehicles) สามารถแบงออกไดเปน 4 ระดบ ดงน

- ระดบ 1 กำรท�ำงำนอตโนมตในบำงหนำท (Function Specific Automation) อาท ระบบควบคมความเรว

อตโนมต ระบบชวยถอยจอดอตโนมต ระบบควบคมการรกษาชองทางวง ในระบบนผขบขตองรบผดชอบในการควบคมยานพาหนะตลอดเวลา เชน มอตองจบพวงมาลย หรอเทาอยบนคนเรงหรอเบรค

- ระดบ 2 ผสำนกำรท�ำงำนอตโนมตหลำยหนำท เขำดวยกน (Combined Function Automation) อาท ผสานระบบควบคมความเรวแบบอแดปทพ

ภทรกต โกมลกต

147

(adaptive cruise control) เขากบระบบควบคมชองทางวง ในระดบนผขบขตองรบผดชอบในการตรวจตราการท�างานและสภาพการจราจรตลอดเวลา แตในบางสถานการณอาจจะตองปดการท�างานอตโนมตและเขาควบคมดวยตนเองไดอยางฉบพลน

- ระดบ 3 ระบบขบอตโนมตบำงสวน (Limited Self-Driving Automation) ในระบบนผขบขสามารถปลอยใหการตดสนใจเปนหนาทของยานพาหนะได แตในบางกรณกสามารถเขามาควบคมไดดวยตนเอง ในระดบนผขบขไมจ�าเปนจะตองมบทบาทในการตรวจสอบเสนทางตลอดเวลากได

- ระดบ 4 ระบบขบอตโนมตเตมรปแบบ (Full Self-Driving Automation) หนาทการขบขทงหมดเปนความรบผดชอบของยานพาหนะตลอดทงการเดนทาง ดงนนจงสามารถใชงานไดโดยผโดยสารทไมสามารถขบขได เชน เดก คนชรา หรอ แมกระทงผโดยสารทไมใชมนษย (อาท สตว หรอ สงของ)

ดวยรายละเอยดทกลาวมา การออกแบบยานยนตไรคนขบในอนาคตจงเปลยนแปลงไปอยางมากไปจากปจจบน มการคาดการณกนวา เมอถงยคทยานยนตไรคนขบระดบท 3 และ 4 เปนทแพรหลายแลว โครงสรางความปลอดภย (safety structure) ของตวรถเองนน อาจจะกลายเปนสงท แทบจะไมจ�าเปน (redundant) และสามารถลงขนาดลงจากทมอยปจจบนไดพอสมควร เพราะอาจคาดการณไดวาอบตเหตจะลดลงเปนอยางมาก เนองจากตวแปรดานความผดพลาดหรอความประมาทอนเกดจากผขบขลดลง ดงนน หากระบบยานยนตไรคนขบไดเขามาใชงานอยางเตม รปแบบ จะสงผลตอการออกแบบอยางมากในการลดขนาดของโครงสรางความปลอดภย และจะเปนครงแรกนบตงแตมการพฒนารถยนตขนมา ทจะมการตดสนใจวาจะลดขนาดของชนสวนเพอความแขงแรงของรถยนตลง สงผลตอการใชงานในหลายมต อาท การลดขนาดของโครงสรางประตนรภย ทจะสงผลกบขนาดของหองโดยสารโดยตรง ในยานยนตไรคนขบในระดบท 4 จะสามารถท�าใหหอง-โดยสารมความกวางมากขน ในขณะทรถภายนอกมขนาดเทาเดมได อกทงเมอลดชนสวนนรภยลงแลว ยงจะสามารถ

ลดน�าหนกของยานพาหนะลงได ท�าใหสนเปลองพลงงานนอยลง แตทงหมดนขนอยกบการประเมนและกฎหมายดานความปลอดภยทจะตองบญญตขนเพอรองรบยานยนตไรคนขบนนเอง

จากการพฒนาอยางตอเนองในเทคโนโลยดานไอท (IT) มการคาดการณกนวายานยนตไรคนขบระดบ 3 และระดบ 4 สามารถเขาถงลกคากลมแรกไดภายในชวงป ค.ศ. 2020-2030 และผเชยวชาญจากสถาบนวศวกรรมไฟฟาและอเลกทรอนกส หรอ Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE) ของสหรฐอเมรกาเชอวา ภายในป ค.ศ. 2040 รถใหมกวา 75% จะเปน ยานยนตไรคนขบ

ตวอยางยานยนตไรคนขบ (autonomous vehicle)

ในปจจบนมตวอยางการออกแบบยานยนตไรคนขบในแนวความคดหลากหลายทศทางดวยกน ดงน

- รถยนตแนวคด รนสปด เอกเชนจ (Rinspeed XchangE Concept) รถยนตแนวคดรนสปด เอกเชนจ มพนฐานมาจากรถยนตไฟฟาเทสลา โมเดล เอส (Tesla Model S) อนมจดเดนคอ พนหองโดยสารเรยบจากการทไมมกลไกใดๆ อยดานใตทองรถนอกจากแผงแบตเตอรเทานน โดยทางบรษทรนสปดไดเปลยนระบบบงคบเลยว จากระบบกลไก (mechanical linkage) ทใชกนในปจจบนไปเปนระบบควบคมดวยสญญานไฟฟา (Drive-by-Wire) อนเปนระบบเดยวกบทใชในอตสาหกรรมการบน ท�าใหรถแนวคดคนนสามารถทจะยายพวงมาลยหลบมาตรงกลางของแผงคอนโซลได ในรปแบบของ รถยนตทสามารถควบคมการเดนทางโดยอตโนมตในระดบ 3 การทพนเรยบจงสามารถหมนเบาะนงหนกลบไปดานหลงเพอ การนอนหลบพกผอน การสนทนา หรอการสนทนาการกบผนงตอนหลง หรอการใชระบบความบนเทงดานทายรถ กสามารถท�าไดราวกบเปนหองนงเลน ชวยลดความเครยดในการเดนทางประจ�าวนภายใตการจราจรทคบคง (ภาพท 16-17)

อภวฒนการออกแบบยานยนต

148

เตมรปแบบในการชวยผขบข จนแทบจะไมมความจ�าเปนในการใชทศนวสยในการควบคมยานพาหนะเหมอนเชนรถยนตในปจจบน ทการออกแบบจะตองค�านงถงทศนวสย การมองออกไปจากต�าแหนงคนขบ รถยนตจะพาผ โดยสารไปยงจดหมายโดยอาจจะไมจ�าเปนตองควบคมบงคบพวงมาลยดวยตวเองเลย (ภาพท 18-19)

ภาพท 17 ภายในหองโดยสารจากดานบนของรถ รนสปด เอกเชนจ (Rinspeed XchangE) ทมา : http://www.caranddriver.com/photo-gallery/rinspeed-xchange-concept-photos-and-info-news#22

ภาพท 16 แผงหนาปดของรถ รนสปด เอกเชนจ (Rinspeed XchangE) ทมา : http://www.caranddriver.com/news/rinspeed-xchange-concept-photos-and-info-news

- รถยนตแนวคด เมอรซดส เบนซ เอฟ 015 (Mercedes Benz F015) รถยนตแนวคด เมอรซดส เบนซ เอฟ 015 เปนยานยนตไรคนขบ ระดบ 3 ทมแนวคดการปรบหอง-โดยสารรถยนตใหกลายเปนหองนงเลนหรอหองท�างาน สงเกตเหนไดวามมมองออกไปยงดานนอก แมมทศนวสยทแคบมากแตกยงสามารถขบได เพราะดวยการใชปญญาประดษฐ และอปกรณ อาท เรดารและสแกนเนอรอยาง

ภาพท 19 ทศนยภาพของรถแนวคด เมอรซดสเบนซ เอฟ 015 ทมา : http://www.telegraph.co.uk/luxury/motoring/ 57284/mercedes-benzs-f015-concept-the-first-self-driving-car.html

ภาพท 18 หองโดยสารพรอมผโดยสารของรถแนวคด เมอรซดสเบนซ เอฟ 015 ทมา : http://www.theverge.com/2015/3/20/8263561/mercedes-benz-f-015-self-driving-video

ภทรกต โกมลกต

149

- ระบบขนสงอตโนมต ULTra PRT (Urban Light Transit Personal Rapid Transit) ระบบขนสงอตโนมต ULTra PRT เปนตวอยางของยานยนตไรคนขบระดบท 4 หรอระบบขบอตโนมตเตมรปแบบ (Level 4 Full Self-Driving Automation) เปนระบบทไดเรม ใชงานในหลายๆ ท โดยเฉพาะทสนามบนฮทโธรว (Heathrow Airport) กรงลอนดอน วงเชอมระหวางลานจอดรถของชนธรกจ ไปยงเทอรมนอล 5 ของสนามบน ตลอดจนจดจอดอนๆ ทผนงสามารถเลอกไดดวยตนเอง โดยรถ ULTra PRT ในสนามบนฮทโธรวมทงหมด 22 คน บนเสนทางวง 3.8 กโลเมตร ดวยความเรวสงสดราว 40 กโลเมตรตอชวโมง แตละคนม 4 ทนง และรองรบน�าหนกได 500 กโลกรม และสามารถรองรบผโดยสารทใชรถเขน ตลอดจนจกรยานไดอกดวย ออกแบบใหรองรบผใชงานราว 800 คนตอวน นบตงแตเปดใชในป ค.ศ. 2011 จนถงปจจบนยงไมมอบตเหตเกดขน และความเชอถอไดนบวาอยในระดบ 95% เสนทางวงของตวรถไมมการใชรางใดๆ

มแตเพยงขอบถนนทใชเปนตวควบคมเทานน ตวรถจะชารจไฟตวเองเมอพบวาระดบไฟต�า ระบบนมการทดลองใชงานทประเทศอนเดยและสหรฐอเมรกา แมวาทงหมดยงถอวาเปนพนทซงไดถกก�าหนดไวชดเจน และการเปลยนแปลงพนทอยางฉบพลนอาจสงผลใหยานพาหนะท�างานผดพลาดได (ภาพท 20-21)

เนองจากรถ PRT (Personal Rapid Transit) ถกก�าหนดบทบาทอยางชดเจนใหเปนระบบอตโนมตเตมรปแบบ จงไมมรปแบบอปกรณเพอการขบ และควบคม อาท พวงมาลย หรอ คนบงคบใดๆ เลย มเพยงโปรแกรมการเดนทางลวงหนา การทไมมชดควบคมใดๆ ท�าใหหอง-โดยสารเปนหองโดยสารอยางแทจรง มพนทเปดกวาง เกาอหนหนาเขาหากน เนองจากรถมความสมมาตร สามารถวงไปหนาหรอหลงกได สวนพนทวางตรงกลางนนรองรบผใชจกรยาน และเกาอรถเขน รวมถงสมภาระ ในการเดนทาง (ภาพท 22-23)

ภาพท 21 ภาพตดดานขาง แสดงพนทภายในหองโดยสารและผโดยสารของรถ ULTra PRT ทมา : http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/7148731.stm

ภาพท 20 ภาพวาดของภายในหองโดยสารของรถ ULTra PRT ทมา : http://www.ultraglobalprt .com/wpcontent/uploads/2011/09/VehicleSeating_Large.jpg

อภวฒนการออกแบบยานยนต

150

- ยำนยนตแนวคด WOW และ CODY ของ IDEO อกตวอยางหนงของการออกแบบยานยนตไรคนขบระดบ 4 คอ วาว (Work On Wheels, WOW) ยานยนตแนวคดรปทรง “หองท�างานตดลอ” จากส�านกออกแบบ IDEO แหงเมองซานฟรานซสโก สหรฐอเมรกา ทไดน�าเสนอ รปแบบของหองท�างานแหงอนาคต ทพลกรปแบบของหองท�างานและ ยานพาหนะไปโดยสนเชง โดยแนวคดคอ ผทจองหองท�างานของ WOW เอาไวสามารถพาทมงาน

ภาพท 22 ผโดยสารในรถ ULTra PRT ทมา : http://www.ultraglobalprt.com/wp-content/uploads/2011/09/CHE08071d.jpg

ภาพท 23 รถ ULTra PRT ขณะวงใชงานในสนามบน ฮทโทรว ประเทศสหราชอาณาจกร ทมา : http://economictimes.indiatimes.com/slideshows/infrastructure/eight-interesting-environment-friendly-transportation-systems/prt-pod-cars/slideshow/21951257.cms

ไปประชมในทตางๆ ได อาท รมทะเล รมแมน�า กระตนไอเดยใหมๆ หลกหนความจ�าเจของการท�างานในทเดมๆ โดยเดนทางไปกบหองประชมเคลอนท WOW ทเมอจบวนท�างานแลว WOW กจะวงกลบไปยงโรงจอดของมนเองเพอชารจไฟ โดยจะท�าการเลอกชารจไฟในชวงท คาไฟมราคาถกทสดของวนดวยตนเอง เปนแนวความคดทฉกกรอบการออกแบบยานพาหนะไปโดยสนเชง (ภาพท 24-26)

ภาพท 24 แนวความคดยานพาหนะในแบบหองท�างานเคลอนท “วาว” ของ ไอดโอ (WOW by IDEO) ทมา : http://www.dezeen.com/2014/11/26/ideo-self-driving-driverless-vehicles-car-21st-century-mules-cody-truck-wow-pod-work/

ภาพท 25 หองท�างานเคลอนท “วาว” สามารถวงไปยงจดหมายไดดวยตวเองตามแตทตองการ ทมา : http://www.dezeen.com/2014/11/26/ideo-self-driving-driverless-vehicles-car-21st-century-mules-cody-truck-wow-pod-work/

ภทรกต โกมลกต

151

ภาพท 26 บรรยากาศหองท�างานเคลอนทของ “วาว” ทมา : http://automobility.ideo.com/

อกหนงไอเดยจาก IDEO คอ โคด (Cody) รถสงพสด ทเปนเหมอนอกรปแบบหนงของโดรน (drone) แนวคดกคอใช โดรน หรอ ยานพาหนะไรคนขบในการสงสนคาไปถงมอผสงสนคา โคดเปนยานพาหนะตดลอทไรคนขบทมาพรอมระบบจายและจดเรยงพสดดวยแขนกล ผสมผสานกบพนทมแรงดดสญญากาศเพอดดใหพสดอยนงกบพนรถ เมอถงทหมายและพรอมจะจายพสดใหกบผรบนน ผออกแบบเลอกใชการระบตวตนของผรบดวยการใชระบบฐานขอมลไบโอเมตรค (Biometric) ดวยการสแกนใบหนา (facial scan) เทยบกบฐานขอมล เพอใหสะดวกตอการจดจ�าและยนยนวาเปนผรบทถกตอง

การออกแบบของ วาว และ โคด เพอใหเปนยานยนต ไรคนขบระดบ 4 นน กเพยงเตรยมพนทส�าหรบแบตเตอรกบพนทของระบบชวงลางและระบบขบเคลอน เชอมประสานเขากบคอมพวเตอรทรบขอมลมาจากเซนเซอรนานาชนด รอบตวรถเทานน (ภาพท 27)

บทสรปอภวฒนการออกแบบยานยนตส�าหรบอนาคต

ระบบยานยนตไรคนขบจะกอใหเกดการปฏวตดานรปลกษณของยานพาหนะไปโดยสนเชง ผออกแบบยานยนตส�าหรบอนาคตจะตองตงค�าถามถงความจ�าเปนในการ มอยของรปแบบทคนเคย และสงทพบวา “ไมจ�าเปน” (redundant) จะถกก�าจดออกไป อยางไรกตาม ไมวาระบบยานยนตไรคนขบในอนาคต ตลอดจนรปแบบการใชงานจะเปลยนไปอยางไร นกออกแบบกยงคงตองรกษาบทบาทของผก�าหนดทศทางการออกแบบ และหนาทของวาทยากรผควบคมและประสานหนาทใชสอยออกมาไดอยางงดงามลงตว นกออกแบบในยคแหงการเปลยนผานนยงคงจ�าเปนตองมความเขาใจ และสามารถพลกแพลง ประสานองคประกอบทง 6 สวนดงทไดกลาวแลวในตอนตน ภายใตบรบทใหม ภายใตความสมพนธใหมระหวาง ผ บรโภค ผ ผลต และสภาพแวดลอม ในบรบทของเทคโนโลยใหมทก�าลงจะมาถง อนาคตของยานยนตไร คนขบเปดรอใหนกออกแบบผสามารถเรยบเรยงและสรางสรรคโดยไมยดตดกบกรอบความคดเดมๆ ซงจกน�าไปสแนวคดทเปนการอภวฒน (revolution) ทพรอมส�าหรบโลกแหงการเดนทางแหงอนาคต

ภาพท 27 รถแนวคดเพอการสงพสดไรคนขบ “โคด” (Cody) ของ ไอดโอ (IDEO) ทมา : http://automobility.ideo.com/

อภวฒนการออกแบบยานยนต

152

บรรณานกรม

“การท�างานของ รถกเกล.” สบคน 13 ตลาคม 2555. http://evansonmarketing.com/2012/10/13/whats-next-a-driverless-car-from-google/.

“ทศนยภาพของรถแนวคด เมอรซดสเบนซ เอฟ 015.” สบคน 7 มกราคม 2558. http://www.telegraph.co.uk/luxury/motoring/57284/mercedes-benzs-f015-concept-the-first-self-driving-car.html.

“แนวความคดยานพาหนะในแบบหองท�างานเคลอนท “วาว” ของ ไอดโอ (WOW by IDEO).” สบคน 26 พฤศจกายน 2557. http://www.dezeen.com/2014/11/26/ideo-self-driving-driverless-vehicles-car-21st-century-mules-cody-truck-wow-pod-work/.

“บทสมภาษณ CEO ของฟอรด.” สบคน 29 เมษายน 2558. http://www.forbes.com/sites/jeanbaptiste/ 2015/02/05/exclusive-interview-ford-ceo-expects-fully-autonomous-cars-in-5-years/.

“บรรยากาศหองท�างานเคลอนทของ “วาว”.” สบคน 29 เมษายน 2558. http://automobility.ideo.com/.

“เปดประตรถเทสลา โมเดล เอกซ รนตนแบบ (Tesla Model X).” สบคน 10 กมภาพนธ 2558. http://motrol ix .com/2015/02/long-wait-tesla-model-x/.

“แผงหนาปดของรถ รนสปด เอกเชนจ Rinspeed XchangE.” สบคน 24 กมภาพนธ 2557. http://www.caranddriver.com/news/rinspeed-xchange-concept-photos-and-info-news.

“ผโดยสารในรถ PRT.” สบคน 19 กนยนยน 2554. http://www.u l t rag loba lp r t . com/wp-content/uploads/2011/09/CHE08071d.jpg.

“แพลทฟอรมของรถเทสลา โมเดล เอกซ (Tesla Model X).” สบคน 22 กมภาพนธ 2556. http://insideevs.com/tesla-model-x-summing-up-whats-known/.

“ภาษรถยนตในอนเดย.” สบคน 29 เมษายน 2558.

http://www.charteredclub.com/excise-duty-on-cars-in-india/.

“ภาพตดของรถ มน.” สบคน 10 กนยายน 2555. http://blog.hemmings.com/index.php/2012/09/10/classic-mini-voted-the-greatest-british-car-of-all-time/.

“ภาพตดดานขาง รถโตโยตา มราอ.” สบคน 21 พฤศจกายน 2557. http://www.mytoyotamirai.com/toyota-mirai-pictures/toyota-mirai-fcev-diagram/.

“ภาพตดดานขาง แสดงพนทภายในหองโดยสารและ ผโดยสารของรถ PRT.” สบคน 18 ธนวาคม 2550. http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/7148731.stm.

“ภาพตดตวถงรถ โตโยตา มราอ แสดงใหเหนการจดทนงซอนอยเหนอถงไฮโดรเจน.” สบคน 9 กมภาพนธ 2558. http://gogreen.inplix.com/2015/02/09/toyota-mirai-coming-california-japan/.

“ภาพวาดของภายในหองโดยสารของรถ ULTra PR.” สบค น 27 กนยายน 2554 . h t tp : / /www.ultraglobalprt.com/wpcontent/uploads/2011/ 09/Vehicle Seating_Large.jpg.

ภทรกต โกมลกต

153

“ภายในหองโดยสารจากดานบนของรถ รนสปด เอกเชนจ (Rinspeed XchangE) .” สบคน 22 กมภาพนธ 2557. http://www.caranddriver.com/photo-gallery/rinspeed-xchange-concept-photos-and-info-news#.

“ยานยนตไรคนขบ.” สบคน 29 เมษายน 2558. http://

www.ieee.org/about/news/2012/ 5september_ 2_2012.html.

“รถกเกล (Google Car).” สบคน 28 พฤษภาคม 2557.http://www.latimes.com/la-sci-g-google-self-driving-car-20140528-htmlstory.html.

“รถกระบะขนาดใหญโตโยตาทนดรา.” สบคน 12 พฤศจกายน 2556. www.toyotatundrabirmingham.com.

“รถโตโยตา พอรเต.” สบคน 29 เมษายน 2558. http://www.j-spec.com.au/lineup/all/Porte/id-420.

“รถแนวคดเพอการสงพสดไรคนขบ “โคด” (Cody) ของ ไอดโอ (IDEO).” สบคน 29 เมษายน 2558. http://automobility.ideo.com/.

“รถ PRT ขณะวงใชงานในสนามบน ฮทโทรว ประเทศสหราชอาณาจกร.” สบคน 21 สงหาคม 2556. http://economictimes.indiatimes.com/slideshows/infrastructure/eight-interesting-environment-friendly-transportation-systems/prt-pod-cars/slideshow/21951257.cms.

“รถฟอรด อโคสปอรต.” สบคน 30 กรกฎาคม 2557. http://www.redebomdia.com.br/.

“รถโฟลคเตา.” สบคน 29 เมษายน 2558. http://forums. autosport.com/topic/84751-the-cutaway-drawing-and-its-artists/page-85.

“รถยนต Kei-Car ในญปน.” สบคน 29 เมษายน 2558.

http://en.wikipedia.org/wiki/Kei_car.

“รถยนตซซก ฮสตเลอร.” สบคน 2 พฤศจกายน 2556. http://paultan.org/.

“รถยนตทวงไดดวยตนเองจากป ค.ศ. 1956.” สบคน 29 เมษายน 2558. https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_autonomous_car.

“รถไรคนขบ ULTra.” สบคน 29 เมษายน 2558. http://en.wik ipedia.org/wik i/ULTra_%28rapid_transit%29.

“ระบบไฮโดรเจนฟวเซลลของ โตโยตา มราอ มองจาก ดานหลงซาย.” สบคน 18 พฤศจกายน 2557. http://www.greencarcongress.com/2014/11/20141118-mirai.html.

“สดสวนรางกายคนอเมรกน 2013.” สบคน 29 เมษายน

2558. http://www.businessinsider.com/body-measurements-of-average-american-man-2013-9.

“หองโดยสารพรอมผโดยสารของ รถแนวคด เมอรซดสเบนซ เอฟ 015.” สบคน 20 มนาคม 2558. http://www.theverge.com/2015/3/20/8263561/mercedes-benz-f-015-self-driving-video.

“หองท�างานเคลอนท “วาว” สามารถวงไปยงจดหมายไดดวยตวเองตามแตทตองการ.” สบคน 26 พฤศจกายน 2557. http://www.dezeen.com/2014/11/26/ideo-self-driving-driverless-vehicles-car-21st-century-mules-cody-truck-wow-pod-work/.

อภวฒนการออกแบบยานยนต

154

Anderson, James M. et al. 2014. Autonomous Vehicle Technology: A Guide for Policymakers. Accessed April 29, 2015 from/http://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/research_reports /RR400/RR443-1/RAND_RR443-1.sum.pdf.

Macey, Stuart and Wardle, Geoff. H-Point, the Fundamentals of Car Design & Packaging. Culver City, CA.: Design Studio Press, 2009.

“Sustainable approach to Automobile Society in Japan.” Accessed April 29, 2015. http://sspp.proquest .com/arch ives/vol9 i ss1/community essay.fujimoto.html.