สถานการณ์การจัดบริการดูแล...

สถานการณการจดบรการดแลผสงอายในประเทศไทย

ปาณบด เอกะจมปกะ และนธศ วฒนมะโน

สานกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข

1. บทนา

ประเทศไทยกาลงกาวเขาสสงคมผสงอายและการเขาสสงคมผสงอายของประเทศไทยเรว

กวาประเทศทพฒนาแลวมาก กลาวคอ ประเทศไทยใชเวลา 20 ป จาก พ.ศ. 2553 – 2573 โดย

ใน พ.ศ. 2553 จะเปนปแรกทไทยกาลงยางกาวเขาสสงคมผสงอาย ขณะทประเทศทพฒนาแลว

ยกเวนญป น สวนใหญใชเวลากาวเขาสสงคมผ สงอาย ประมาณ 60 ปขนไป อนเปนผลจาก

ความสาเรจของนโยบายประชากรและการวางแผนครอบครว รวมทงความกาวหนาทางการแพทย

และสาธารณสข ซงใน พ.ศ. 2573 คนไทย 1 ใน 4 จะเปนผ สงอาย (รอยละ 25.2) ขณะท

ประชากรวยเดกมแนวโนมลดลงจากรอยละ 45.1 ใน พ.ศ. 2513 เหลอเพยง รอยละ 13.5 ใน พ.ศ.

2573 (สานกงานสถตแหงชาตและสานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคม

แหงชาต)

การทประเทศไทยมเวลาสนกวาประเทศทพฒนาแลวมากในการทจะเตรยมความพรอม

ของบคคล ชมชนและประเทศ เพอรองรบผสงวยทมจานวนเพมขนและมอายทยนยาวขน ทาให

ตองมการจดระบบการดแลผสงอายในระยะยาวใหมคณภาพชวตทด ซงในปจจบนมหนวยงานทง

ภาครฐและเอกชนจดบรการดแลผสงอายในประเทศไทยอยหลากหลายไมนอย อาท บรการดาน

สขภาพ สงคม การศกษา ฯลฯ ดงนน สานกนโยบายและยทธศาสตร จงเหนควรศกษา

สถานการณการจดบรการดแลผสงอายในประเทศไทย เพอใชในการวางแผนเตรยมความพรอม

เขาสสงคมผสงอาย ตลอดจนถงการเตรยมระบบบรการดานตาง ๆ ใหสอดคลองกบความตองการ

ของผสงอายและเกดประสทธผลสงสด

2. วตถประสงค

เพอศกษาสถานการณการจดบรการดแลผสงอายในประเทศไทย

3. ขอบเขตของการศกษา

การศกษาครงน มงศกษาการจดบรการดแลผสงอายในประเทศไทยในประเดนหนวยงานท

จดบรการและผลของการจดบรการใน 4 ดาน ไดแก ดานสงคม สขภาพ การศกษาและเศรษฐกจ

2

4. วธการศกษา

การศกษาครงนเปนการศกษาโดยใชวธการทบทวนเอกสาร (Documentary Research)

เกบรวบรวมขอมลทตยภมจากรายงานการวจย เอกสารสถตและรายงานจากแหลงตาง ๆ ไดแก

สานกงานสถตแหงชาต กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย กระทรวง

สาธารณสข กระทรวงศกษาธการ สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคม

แหงชาต มลนธสาธารณสขแหงชาต

5. คานยามในการศกษา

5.1 ผสงอาย หมายถง บคคลทมอายครบ 60 ปบรบรณขนไปทงชายและหญง

5.2 การจดบรการดแลผ สงอาย หมายถง การใหบรการแกผ สงอายทางดานสงคม

สขภาพ การศกษาและเศรษฐกจ เพอสงเคราะห สงเสรม พทกษ และพฒนา

ผสงอาย ใหมคณภาพชวตทดสามารถดารงชวตอยในสงคมและพงตนเองได

5.3 การจดบรการดานสงคม หมายถง การใหการสงเคราะห สงเสรมและพทกษ แก

ผสงอายใน 3 บรการ ไดแก บรการสถานสงเคราะห บรการเบยยงชพ และบรการ

สงเสรมศกยภาพผสงอาย

5.4 การจดบรการดานสขภาพ หมายถง การใหบรการสขภาพแกผ สงอายทมความ

ครอบคลมทงการสงเสรมสขภาพ การปองกนโรค การตรวจวนจฉย การ

รกษาพยาบาล การปองกนความพการและการฟนฟสภาพ โดยรวมทงบรการทจด

โดยบคลากรทางดานสขภาพและบรการทจดโดยบคคล ครอบครวและชมชน

5.5 การจดบรการดานการศกษา หมายถง การใหบรการดานการศกษาและการเรยนร

แกผสงอาย รวมทงการเขาถงขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอการดาเนนชวต

5.6 การจดบรการดานเศรษฐกจ หมายถง การใหการสงเสรมการทางานและการหา

รายไดของผสงอาย และการสรางหลกประกนรายไดเพอวยผสงอาย

6. ผลการศกษา

6.1 การจดบรการดานสงคมแกผสงอาย ในทนจะกลาวถง 3 บรการเทานน คอ

บรการสถานสงเคราะห บรการเบยยงชพ และบรการสงเสรมศกยภาพผสงอาย ดงน

3

6.1.1 บรการสถานสงเคราะห

6.1.1.1 หนวยงานทจดบรการสถานสงเคราะหแกผสงอาย

เดมการจดบรการสถานสงเคราะหใหกบผ สงอายนน มภาครฐเปนองคกร

หลกในการดาเนนงาน คอ กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย (กรมพฒนา

สงคมและสวสดการ) ซงจดบรการสงเคราะหผ สงอายทถกทอดทงและไมมผ ดแล ตงแต พ.ศ.

2496 เปนตนมา ในสถานสงเคราะหคนชรา 25 แหง และศนยบรการทางสงคมสาหรบผสงอาย

11 แหง ทจดบรการทางสงคมใหผ สงอาย แตใน พ.ศ. 2546 ไดมการโอนภารกจของสถาน

สงเคราะหคนชราและศนยบรการทางสงคมใหไปอยในความดแลขององคกรปกครองสวนทองถนท

มความพรอม ทาใหปจจบนมสถานสงเคราะหคนชรา 13 แหง และศนยบรการทางสงคมสาหรบ

ผสงอาย 11 แหง ทอยในความดแลของกรงเทพมหานครและองคกรปกครองสวนทองถน สวน

สถานสงเคราะหคนชราเดมทเหลออก 12 แหง ของกระทรวงการพฒนาสงคมฯ ไดมการพฒนา

รปแบบของการบรการและขยายการทางานในเชงรกกบชมชนภายนอกมากขน และเปลยนชอ

จาก “สถานสงเคราะห” ไปเปน “ศนยพฒนาการจดสวสดการสงคมผสงอาย” เพอเปนศนยสาธต

ดานผสงอาย จานวน 12 แหง (ตารางท 1)

ปจจบนหนวยงานภาคเอกชนและชมชน ไดเขามามบทบาทในการจดบรการ

ในสถานสงเคราะหมากขนแลวยงจดใหมรปแบบการใหบรการดแลผสงอายทมความหลากหลาย

อาท การดแลผสงอายในชมชน การจดกจกรรมสงเสรมใหผสงอายมความรและไดรบการพฒนา

ทกษะทางดานรางกาย จตใจ อารมณ สงคม และภมปญญา ซงใน พ.ศ. 2551 มบานพก/สถาน

สงเคราะหคนชรา/สถานทใหการชวยเหลอในการดารงชวตของภาคเอกชน 24 แหง ศนย

เอนกประสงคสาหรบผ สงอาย 9 แหง ศนยบรการผ สงอายในวดโดยชมชน 200 แหง และม

อาสาสมครดแลผสงอายทบาน 6,800 คน ครอบคลม 75 จงหวด (ตารางท 1)

4

ตารางท 1 สถานบรการทางสงคมทดแลผสงอาย พ.ศ. 2552

ประเภทสถานบรการดานสงคม จานวน หนวยงานรบผดชอบ

1. ดาเนนการโดยภาครฐ

1.1 ศนยพฒนาการจดสวสดการผสงอาย 12 แหง กรมพฒนาสงคมและสวสดการ กระทรวงการ

พฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

1.2 สถานสงเคราะหคนชรา 13 แหง องคกรปกครองสวนทองถน

1.3 ศนยบรการทางสงคมสาหรบผสงอาย 11 แหง กรงเทพมหานครและองคกรปกครองสวนทองถน

2. ดาเนนการโดยภาคเอกชน

2.1 บานพก/สถานสงเคราะหคนชรา/สถานท

ใหการชวยเหลอในการดารงชวต

24 แหง ภาคเอกชนและองคกรสาธารณประโยชน

3. ดาเนนการโดยชมชน

3.1 ศนยเอนกประสงคสาหรบผสงอายในชมชน 9 แหง สานกสงเสรมและพทกษผสงอาย กระทรวงการ


3.2 ศนยบรการผสงอายในวดโดยชมชน 200 แหง กรมสงเสรมการปกครองทองถน

3.3 อาสาสมครดแลผสงอายทบาน 6,800 คน/

ครอบคลม

75 จงหวด

สานกสงเสรมและพทกษผสงอาย กระทรวงการ


ทมา: - รางรายงานสถานการณผสงอายไทย พ.ศ. 2551, มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย, 2552

- ศรพนธ สาสตย และคณะ, การศกษาสถานดแลผสงอายระยะยาวในประเทศไทย, สถาบนวจย

ระบบสาธารณสขและมลนธวจยและพฒนาผสงอายไทย, 2552

6.1.1.2 ผลการจดบรการสถานสงเคราะหแกผสงอาย ทสาคญมดงน

1) การจดบรการสงเคราะห ผ สงอายภายในศนย /สถาน

สงเคราะหยงไมครอบคลมผสงอายทถกทอดทง

ในชวง 4 ปทผานมา (พ.ศ. 2548 – 2551) ภาครฐไดจดบรการ

สงเคราะหผสงอายทถกทอดทงและไมมผดแล โดยใหบรการดแลระยะยาวดานทพกอาศยควบค

ไปกบการจดบรการดานสวสดการสงคมอน ๆ เชน การจดกจกรรมนนทนาการ ศาสนกจ ฯลฯ ได

9,807 คน เฉลยประมาณปละ 2,500 คน โดยกระทรวงการพฒนาสงคมฯ จดบรการไดประมาณ

ปละ 1,354 คน มากกวาองคการปกครองสวนทองถน(อปท.)เลกนอย คดเฉลยปละ 256 คน

(องคกรปกครองสวนทองถนจดบรการไดปละ 1,098 คน) สาหรบภาคเอกชนไมมรายงาน แตจาก

งานวจยของศรพนธ สาสตยและคณะ(2552) พบวา ใน พ.ศ. 2551 ภาคเอกชนจดบรการ

สงเคราะหผสงอายได 334 คน (ตารางท 2)

5

ตารางท 2 จานวนผสงอายทไดรบการดแล จาแนกตามสงกด พ.ศ. 2548 – 2551

พ.ศ. จานวนผสงอายทไดรบการดแล (คน)

รวม กระทรวงการพฒนาสงคมฯ อปท. ภาคเอกชน

2548 1,454 1,100 NA 2,554

2549 1,390 1,087 NA 2,477

2550 1,403 1,092 NA 2,495

2551 1,169 1,112 334 2,615

ทมา: - รางรายงานสถานการณผสงอายไทย พ.ศ. 2551, มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย, 2552

- ศรพนธ สาสตย และคณะ, การศกษาสถานดแลผ สงอายระยะยาวในประเทศไทย, สถาบนวจย


สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทยไดคานวณคาใชจายของรฐ

ดานสถานสงเคราะหคนชรา ใน พ.ศ. 2550 มมลคา 1,119 ลานบาท คดเปนเฉลยตอหว 357,369

บาท และมผใชสทธ 3,130 คน ซงสงกวารายงานในตารางท 3 ประมาณ 600 คน (ตารางท 3)

ตารางท 3 คาใชจายดานสถานสงเคราะหคนชรา พ.ศ. 2550 คาใชจาย

(ลานบาท)

คาใชจายเฉลยตอหว

(บาท) หนวยงาน แหลงทมาของเงน

จานวน

ผใชสทธ

คาใชจายดานสถาน

สงเคราะหคนชรา

1,119 357,369 กท.พม./กปท. /

กทม.

งบประมาณรฐ 3,130 คน

ทมา: - รายงานการสรางและขยายโอกาสการเขาถงหลกประกนทางสงคมขนพนฐานสาหรบผสงอาย,

สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย

หมายเหต : กท.พม. = กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

กปท. = กรมสงเสรมการปกครองทองถน

กทม. = กรงเทพมหานคร

อนง การจดบรการสงเคราะหผสงอายทภาครฐดาเนนการไดนนยง

นอยมากและไมครอบคลมผสงอายทถกทอดทงและผสงอายทไมสามารถเขาถงบรการสงเคราะห

ดานนได ซงจากรายงานการสารวจขอมลสวสดการสงคมของครวเรอนใน พ.ศ. 2542 พบวา ม

ผสงอายทถกทอดทงและไมไดรบการดแลถง 342,543 คน และจากรายงานการสารวจประชากร

ผสงอายในประเทศไทยของสานกงานสถตแหงชาต พบวา ผสงอายทอยคนเดยวเพมขนจากรอยละ

3.6 ใน พ.ศ. 2537 เปนรอยละ 7.8 ใน พ.ศ. 2550 และเกอบครง (รอยละ 43.3 – 55.8) มปญหา

ในการอยคนเดยว เนองจากเมออายเพมขนความสามารถในการทางานหรอสขภาพรางกายอาจ

6

ไมเอออานวยตอการดาเนนชวตหรอหาเลยงชพ โดยปญหาทพบมากทสดคอ เหงา รองลงมาคอ

ไมมคนดแลเมอเจบปวย (ภาพท 1)

ภาพท 1 สดสวน(รอยละ)ของผสงอายทอยคนเดยว จาแนกตามประเภทปญหา

พ.ศ. 2545 และ พ.ศ. 2550

ทมา : รายงานการสารวจประชากรผสงอายในประเทศไทย พ.ศ. 2545 และ พ.ศ. 2550, สานกงานสถตแหงชาต

นอกจากน จากการประเมน พบวา ปญหาของบรการในสถาน

สงเคราะหคอ ขาดแคลนบคลากรทมความเชยวชาญ เชน พยาบาล นกกายภาพบาบด รวมทง

เกณฑในการรบผสงอายเขารบบรการ กาหนดใหเปนผ ทยงชวยเหลอตนเองได จงขดกบแนวคดท

ควรชวยเหลอผ ทมภาวะพงพา และไมมอตรากาลงของเจาหนาทเพอรองรบผสงอายทอยนานจน

ชวยเหลอตนเองไมได สาหรบตวผสงอายในสถานสงเคราะหของรฐประเมนตนเองวา มคณภาพ

ชวตดกวาเกาหลงจากเขามาอยในสถานสงเคราะห และสวนใหญสนใจออกกาลงกายและ

ประสงคใหรฐขยายบรการสถานสงเคราะหเพอชวยเหลอผสงอายอน ๆ ทประสบความเดอดรอน

เชนเดยวกนเพมขน (รายงานการสรางและขยายโอกาสการเขาถงหลกประกนทางสงคมขน

พนฐานสาหรบผสงอาย, สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย, 2550)

2) ขยายการจดบรการสถานสงเคราะหฯ ในการทางานเชง

รกกบชมชนมากขน

ภาครฐเพมบทบาทการทางานของสถานสงเคราะหในเชงรกกบ

ชมชนโดยขยายการจดบรการทางสงคมสาหรบผสงอายในชมชน โดยไดจดบรการสาหรบผสงอาย

ทวไปใหเขามาใชบรการในศนยพฒนาจดสวสดการ/บรการทางสงคมสาหรบผสงอาย ซงบรการท

45.8

22.6

12.1

19.4

0.1

51.2

27.5

15.7

5.6

0

10

20

30

40

50

60

2545

2550

ประเภท ปญหา

รอยละ

เหงา / ขาดคนคย

ไมมคนดแล เมอเจบปวย

ตองเลยงชพ ดวยตนเอง

ตองชวยเหลอตวเองในการ

ดารงชวตประจาวน

อน ๆ

7

จดขน ไดแก สงคมสงเคราะห ศาสนา เสรมความร นนทนาการ กจกรรมออกกาลงกายและ

บรการดานกายภาพบาบด ผลงานทผานมาไดใหบรการผสงอาย 144,462 ราย/11,773 ครง/ใน

พ.ศ. 2550 เพมขนเปน 182,736 ราย/15,494 ครง ใน พ.ศ. 2551 และ 130,037 ราย/15,167

ครง ใน พ.ศ. 2552 (ภาพท 2)

ภาพท 2 จานวนผสงอายทใชบรการในศนยพฒนาจดสวสดการ/บรการทางสงคมสาหรบ

ผสงอาย พ.ศ. 2550-2552

ทมา: สานกบรการสวสดการสงคม กรมพฒนาสงคมและสวสดการ

หมายเหต: ขอมล พ.ศ. 2552 ถงเดอนสงหาคม พ.ศ. 2552

3) ขยายบรการดแลผสงอายทบานและชมชนโดยเพ ม

อาสาสมครดแลผสงอายทบานไดครอบคลมทกจงหวด แตภาระในการดแลผสงอายของ

อาสาสมครกลบเพมขนจาก 1 คน ดแลผสงอาย 6 คน ใน พ.ศ. 2547 เปน 1 คน ดแล

ผสงอาย 11 คน ใน พ.ศ. 2551

กระทรวงการพฒนาสงคมฯ ไดดาเนนโครงการอาสาสมครดแล

ผ สงอายทบานมาตงแต พ.ศ. 2545 เพอใหผ สงอายทขาดผดแลและประสบปญหาทางสงคม

ไดรบการดแลจากอาสาสมครอยางทวถงตลอดจนสามารถเขาถงบรการของรฐ

ปจจบนมอาสาสมครดแลผสงอายทบาน (อผส.) เพมขน 13 เทา

จาก 528 คน ใน 8 จงหวด ใน พ.ศ. 2547 เปน 6,800 คน ใน 75 จงหวดทวประเทศ ใน พ.ศ. 2551

ซงสามารถใหการดแลผสงอายเพมขนถง 24 เทา คอ จาก 3,134 คน ใน พ.ศ. 2547 เปน 75,597

คน ใน พ.ศ. 2551 (ตารางท 4)

144,462

182,736

130,037

11,773 15,494 15,167

0

50,000

100,000

150,000

200,000

2550 2551 2552

ราย

ครง

พ.ศ.

จานวน(ราย/คร ง)

8

ตารางท 4 จานวนอาสาสมครดแลผสงอายทบาน (อผส.) และผสงอายทไดรบการดแล

พ.ศ. 2547-2551

พ.ศ. พนทดาเนนการ

(จงหวด)

จานวนอาสาสมครดแล

ผสงอายทบาน (คน)

จานวนผสงอาย

ทไดรบการดแล (คน)

อผส. : ผสงอาย

ทไดรบการดแล

2547 8 528 3,134 1 : 6

2548 12 848 7,336 1 : 9

2549 15 2,383 20,122 1 : 8

2550 75 4,577 37,495 1 : 8

2551 75 6,800 75,597 1 : 11

ทมา: สานกสงเสรมและพทกษผสงอาย, 2551

และหากพจารณาจานวน อผส. ตอผสงอายทไดรบการดแลแลว พบวา

ภาระในการดแลผสงอายของ อผส. มแนวโนมเพมขน จากอาสาสมคร 1 คน ดแลผสงอาย 6 คน

ใน พ.ศ. 2547 เปนอาสาสมคร 1 คน ดแลผสงอาย 11 คน ใน พ.ศ. 2551 อนเนองจากประชากร

ผสงอายทเพมมากขน ทาใหกระทรวงการพฒนาสงคมฯ ไดสงเสรมและสนบสนนใหผสงอายทม

สขภาพดและสามารถใหความชวยเหลอคนไดในชมชน เขามาทาหนาทในการดแลผ สงอาย

ดวยกนตามความสมครใจ ซงใน พ.ศ. 2551 มอาสาสมครดแลผสงอายททาหนาทดแลผสงอาย

ดวยกน จานวน 1,328 คน

6.1.2 การจดบรการเบยยงชพสาหรบผสงอาย

6.1.2.1 หนวยงานทจดบรการเบยยงชพ

ก า รจด ส วส ด ก า ร เบ ย ย ง ช พ ผ ส ง อ าย ข อ ง ไท ย เรม ต ง แ ต

ปงบประมาณ 2536 โดยกรมประชาสงเคราะห เพอใหความชวยเหลอผสงอายทมอายมากกวา

60 ปขนไป ทยากจน ถกทอดทงและขาดผอปการะเลยงด คนละ 200 บาทตอเดอน จนกระทง

พ.ศ. 2542 ไดเพมจานวนเพมเบยยงชพเปนคนละ 300 บาทตอเดอน ตอมาใน พ.ศ. 2545 การ

ดาเนนงานเบยยงชพผสงอายไดถกถายโอนจากกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของ

มนษย (กรมประชาสงเคราะหเดม) ใหกระทรวงมหาดไทย (กรมสงเสรมการปกครองทองถน)

เนองจากนโยบายการกระจายอานาจสทองถนทาใหภารกจการคดเลอกผ มสทธไดรบเบยยงชพถก

ถายโอนใหองคกรปกครองสวนทองถนภายใตการสนบสนนของกรมสงเสรมการปกครองทองถน

ซงเนนการมสวนรวมของประชาคมเปนกลไกสาคญในการคดเลอกผ สงอายทมสทธไดรบเงน

9

สงเคราะหเบยยงชพ และปจจบนเบยยงชพไดรบอนมตเพมจานวนเบยยงชพจากคนละ 300 บาท

ตอเดอน เปนคนละ 500 บาทตอเดอน

6.1.2.2 ผลของการจดบรการเบยยงชพ

1) การจดบรการเบยยงชพผสงอาย มการเตบโตแบบกาว

กระโดดอยางรวดเรว ตงแต พ.ศ. 2548 เปนตนมา คดเปนรอยละ 1.1 ของงบประมาณ

ประเทศ

เมอเรมตนโครงการในปงบประมาณ 2536 มผ สงอายรบเงนเบย

ยงชพ 20,000 คน ใชงบประมาณ 12 ลานบาท จนกระทงวกฤตเศรษฐกจ พ.ศ. 2540 เปนตนมา

จงมการขยายกลมเปาหมายและงบประมาณเพมขน เปน 291,970 คน ใชงบประมาณ 701 ลาน

บาท จนกระทงมการถายโอนภารกจจากกรมประชาสงเคราะหใหกระทรวงมหาดไทย (กรม

สงเสรมการปกครองทองถน) งบประมาณดานเงนสงเคราะหเบยยงชพผสงอายมการเตบโตอยาง

กาวกระโดดเดนชด ในชวง พ.ศ. 2548-2551 และปจจบน พ.ศ. 2552 รฐบาลมนโยบายในการ

ขยายสทธของผสงอายเพมมากขน โดยขยายโอกาสใหผสงอายทกคนไดรบเบยยงชพเปนราย

เดอน ๆ ละ 500 บาท อยางทวถงและเทาเทยม จงไดเพมกลมเปาหมายผสงอายจากเดมทจดสรร

ใหเฉพาะผ สงอายทยากจน ถกทอดทงและขาดผ อปการะเลยงด 1.8 ลานคน แลวเพม

กลมเปาหมายเปนผสงอายทขอขนทะเบยนอก 3.1 ลานคน รวมเปน 4.9 ลานคน ใชงบประมาณ

20,397 ลานบาท หรอเมอเปรยบเทยบกบขนาดของงบประมาณประเทศแลว คดเปนรอยละ 1.1

ของงบประมาณประเทศ ในป 2552 (1,835,000 ลานบาท) (ภาพท 3)

ภาพท 3 จานวนงบประมาณเบยยงชพและผสงอายทไดรบเงนสงเคราะหเบยยงชพ

ปงบประมาณ 2536-2552

ทมา: - กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน กระทรวงมหาดไทย

- สานกทะเบยนราษฎร กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย

4,97

0,62

4

1,75

5,26

6

1,76

3,17

8

1,07

3,19

0

527,

083

440,

000

400,

400

399,

362

400,

000

400 ,

000

318,

000

400,

000

291,

970

183,

880

110,

850

20,000

10,531

20,397

10,579

3,864

1,8981,5841,438

1,4381,4401,4401,102763701441266120

1,000,000

2,000,000

3,000,000

4,000,000

5,000,000

6,000,000

2536 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 25520

5,000

10,000

15,000

20,000

25,000

จานวนผสงอาย (คน)

งบประมาณเบยยงชพ(ลานบาท)

พ.ศ.

จานว

นผสง

อาย

(คน)

งบประมาณ (ลานบาท)

10

2) ผสงอายไทยถง 2 ใน 3 ไดรบเงนเบยยงชพ ซงมากกวา

เมอเรมโครงการถง 129 เทา

เมอพจารณาสดสวนของผสงอายทไดรบเงนเบยยงชพตอจานวน

ผสงอายทงหมด พบวา สดสวนของจานวนผสงอายทไดรบเงนเบยยงชพเพมขนมากกวาเดมถง

129 เทา กลาวคอ เมอเรมโครงการใน พ.ศ. 2536 มสดสวนของผ สงอายทไดรบเบยยงชพเพยง

รอยละ 0.5 และสดสวนนเพมมากขนเรอย ๆ เปนรอยละ 8.0 ใน พ.ศ. 2548 และเพมกาวกระโดด

อยางรวดเรวเปนรอยละ 25.8 ใน พ.ศ. 2550 และรอยละ 64.7 ใน พ.ศ. 2552 ซงมากกวาเมอ

พ.ศ. 2536 ถง 129 เทา หรอกลาวไดวาในปจจบนผสงอายไทยถง 2 ใน 3 ไดรบเบยยงชพมเพยง

สวนนอยคอ 1 ใน 3 เทานน ทยงไมไดรบเบยยงชพ ภาพท 10 สดสวน (รอยละ) ของผสงอายทไดรบเงนเบยยงชพตอจานวนผสงอายทงหมด


ทมา: กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน กระทรวงมหาดไทย

3) ตงแต พ.ศ. 2550 เปนตนมา ผสงอายทไดรบเบยยงชพ

ครอบคลมผสงอายทยากจนแลว แตยงมปญหาในดานความเปนธรรมกลาวคอ ผสงอาย

ทยากจนทเปนกลมเปาหมายแทจรง ไดรบเบยยงชพเพยงรอยละ 38.1 ของผสงอาย

ยากจนทงหมด

เมอพจารณาสดสวนของผ สงอายทไดรบเบยยงชพตอผ สงอายท

ยากจน พบวา ใน พ.ศ. 2539 สดสวนผสงอายทไดรบเบยยงชพครอบคลมผสงอายทยากจนเพยง

รอยละ 16.5 และสดสวนนเพมมากขนเรอย ๆ และกาวกระโดดอยางรวดเรว ตงแต พ.ศ. 2549 เปน

ตนมา จนเปนรอยละ 87.5 ใน พ.ศ. 2549 และตงแต พ.ศ. 2550 เปนตนมา สดสวนผสงอายท

ไดรบเบยยงชพครอบคลมผ สงอายทยากจน แตยงมปญหาในดานความเปนธรรม กลาวคอ

64.7

25.4

25.8

15.9

8.06.76.16.26.97.06.0 7.35.73.72.30.5

0

10

20

30

40

50

60

70

2536 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552

ปงบประมาณ

สดสวน (รอยละ)

11

ผสงอายทยากจนอาย 60 ปขนไป ไดรบเบยยงชพเพยงรอยละ 38.1 ของผสงอายทงหมด (ตารางท

5) และมถงรอยละ 61.9 ทเปนผสงอายยากจนทไมไดรบเบยยงชพ (ตารางท 6)

ตารางท 5 สดสวนของผสงอายทไดรบเบยยงชพตอผสงอายทยากจน พ.ศ. 2539-2552

พ.ศ. ผสงอายทไดรบเบยยงชพ (คน) ผสงอายทยากจน (คน) ครอบคลม (รอยละ)

2539 183,880 1,116,000 16.5

2541 318,000 1,291,000 24.6

2543 400,000 1,721,000 23.2

2545 399,362 1,386,000 28.8

2547 440,000 1,182,000 37.2

2549 1,073,190 1,227,000 87.5

2550 1,763,178 1,193,300 >100

2552 4,970,624 NA NA

ทมา: - กรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน กระทรวงมหาดไทย

- สานกพฒนาฐานขอมลและตวชวดภาวะสงคม สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและ

สงคมแหงชาต

ตารางท 6 รอยละของผสงอายยากจน-ไมยากจน ทไดรบเงนเบยยงชพในรอบ 5 ปทผานมา

จนถง พ.ศ. 2550

เงนสงเคราะหเพอการยงชพผสงอาย รอยละของผสงอาย (%)

ไมจน ยากจน รวม

ไมไดรบ 76.20 61.86 74.31

ไดรบ 23.80 38.14 25.69

- ไดรบ 1 ป 12.00 17.12 12.67

- ไดรบ 2 ป 5.27 8.49 5.69

- ไดรบ 3 ป 2.48 5.23 2.84

- ไดรบ 4 ป 0.83 1.88 0.97

- ไดรบ 5 ป 3.22 5.41 3.51

รวม 100.00 100.00 100.00

ทมา: ขอมลจากการสารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน สานกงานสถตแหงชาต ประมวลผลโดย

สานกพฒนาฐานขอมลและตวชวดภาวะสงคม สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและ

สงคมแหงชาต

12

4) ผสงอาย 2 ใน 3 (รอยละ 62.9) ทรบรบรการเบยยงชพ

แตมาใชบรการดงกลาวเพยง 1 ใน 5 เทานน (รอยละ 23.0)

ผ สงอาย 2 ใน 3 (รอยละ 62.9) รบรบรการเบยยงชพแตมาใช

บรการเบยยงชพเพยง 1 ใน 5 เทานน (รอยละ 23.0) ซง 2 ใน 3 มความพงพอใจในการใชบรการ

ดงกลาวอยในระดบปานกลางถงมาก (รอยละ 66.8) ขณะทผสงอายถง 1 ใน 3 (รอยละ 33.2) ม

ความพงพอใจในการใชบรการเบยยงชพระดบนอย (ตารางท 7)

ตารางท 7 รอยละของผสงอายทรบร เคยใช/รบบรการและพงพอใจในบรการเบยยงชพ

ประเภทการจดบรการ การรบร

(รอยละ)

เคยใช/รบบรการ

(รอยละ)

ความพงพอใจ

(รอยละ)

จดเบยยงชพแกผสงอายทไมมรายได/

ถกทอดทง/ขาดผอปการะ รายละ 500

บาทตอเดอน

62.9 23.0 66.8

ทมา: ศศพฒน ยอดเพชร และคณะ, รายงานการเขาถงสทธตาม พ.ร.บ. ผสงอาย พ.ศ. 2546 ของผสงอาย,

2551

หมายเหต : ความพงพอใจของผสงอาย หมายถง ผสงอายมความพงพอใจในระดบปานกลางถงมาก

นอกจากน พบวา ปญหาอปสรรคของการบรการเบยยงชพ มปญหา

ตงแตคณสมบตของผ มสทธไดรบเบยยงชพและเกณฑในการคดเลอกผสงอายไมชดเจน ทาให

ยากตอการคดเลอกผ สงอายใหตรงตามปาหมาย สงผลใหกระบวนการคดเลอกผ สงอายท

เหมาะสมจะไดรบเบยยงชพ ขาดความเปนธรรมและความโปรงใส รวมทงแนวคดการขยายฐาน

เบยยงชพไปสผสงอายทกคนเปนแนวคดไมเหมาะสม เนองจากการใหเบยยงชพกบผสงอายทก

คน หมายถง การละเลยตอการชวยเหลอผสงอายยากจนแทจรง และมผลลดแรงจงใจใหคนทจะ

กลายเปนผ สงอายในอนาคตไมเหนความสาคญของการออม (รายงานการศกษาสถานการณ

ปจจบนของการสงเคราะหเพอการยงชพสาหรบผสงอายในประเทศไทย, 2550)

6.1.3 การจดบรการสงเสรมศกยภาพผสงอาย

การจดบรการสงเสรมศกยภาพผสงอายในทนจะเนนการมสวนรวมของ

ผสงอายในการเขารวมกจกรรมทจะนาไปสการพฒนาศกยภาพของตนเองและการสงเสรม

สนบสนนใหผสงอายมโอกาสนาศกยภาพของตนเองมาใชใหเกดประโยชนตอชมชนและสงคม

13

6.1.3.1 หนวยงานทจดบรการสงเสรมศกยภาพผสงอาย

หนวยงานภาครฐทมภารกจจดบรการสงเสรมศกยภาพผสงอายใน

ดานการมสวนรวมของชมชนและสงคมหลก ๆ เชน กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคง

ของมนษย (สานกสงเสรมและพทกษผสงอาย) กระทรวงสาธารณสข (กรมอนามย) สานกงาน

คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (รบผดชอบธนาคารสมอง) นอกจากน ยง

มภาคเอกชน องคกรพฒนาเอกชน มลนธ/สมาคม เชน สภาผสงอายแหงประเทศไทยและภาค

ประชาชน (ชมชน) ดาเนนการสงเสรมศกยภาพผสงอาย

6.1.3.2 ผลของการจดบรการสงเสรมศกยภาพผสงอาย

1) การจดตงชมรมผสงอาย 19,475 แหง เพอสงเสรมศกยภาพ

ผสงอาย

(1.1) ชมรมผสงอายมแนวโนมเพมขนและในจานวนนมถง 2

ใน 3 (รอยละ 67.4) ทมการดาเนนกจกรรมสงเสรมสขภาพผสงอาย

ชมรมผสงอายเปนปรากฏการณทางสงคมทเกดขนมาตงแต พ.ศ.

2505 ซงเปนการรวมกลมผสงอายเพอการชวยเหลอซงกนและกนในชมชนเดยวกน และเพอการ

ทาประโยชนใหกบสงคมจนกระทงรฐบาลไดกาหนดนโยบายผสงอายขนในชวง พ.ศ. 2535 ทาให

มหนวยงานรฐบาลหลายแหงดาเนนการจดตงชมรมผสงอาย เพอทากจกรรมตาง ๆ รวมกน อาท

การสงเสรมสขภาพ ฯลฯ โดยเฉพาะอยางยงกระทรวงสาธารณสข (กรมอนามย) เปนหนวยงาน

หลกทมบทบาทในการสงเสรมองคความรในการจดตงชมรมผสงอายขนภายในสถานอนามย

โรงพยาบาลชมชน โรงพยาบาลทวไป แตตงแตป 2548 เปนตนมา ไดขยายการจดตงชมรม

ผสงอายออกในพนทชมชนตาง ๆ อยางตอเนอง โดยไดรบความสนบสนนจากกระทรวงมหาดไทย

กระทรวงการพฒนาสงคมฯ กรงเทพมหานคร และสภาผสงอายแหงประเทศไทย ซงตงแต พ.ศ.

2537 เปนตนมาจนถงปจจบน พบวา ชมรมผสงอายเพมขนถง 5.6 เทา จาก 3,487 ชมรม ใน

พ.ศ. 2537 เปน 20,999 ชมรม ใน พ.ศ. 2552 (ตารางท 8) และหากพจารณาสดสวนชมรม

ผสงอาย พบวา ตงแต พ.ศ. 2551 เปนตนมา ภาคตะวนออกเฉยงเหนอมชมรมผสงอายมากทสด

รองลงมาเปนภาคเหนอ ขณะทกรงเทพมหานครมสดสวนชมรมผสงอายนอยทสด

14

ตารางท 8 จานวน/สดสวน (รอยละ) ชมรมผสงอายในประเทศไทย จาแนกภาค พ.ศ. 2537-

2552

พ.ศ. กทม. ภาคกลาง ภาค

ตะวนออกเฉยงเหนอ

ภาคเหนอ ภาคใต รวม

2537 31

(0.9)

538

(15.4)

2,111

(60.5)

684

(19.6)

123

(3.5)

3,487

(100.0)

2548 249

(3.0)

1,025

(12.4)

2,051

(24.9)

4,137

(50.3)

769

(9.3)

8,231

(100.0)

2549 262

(2.5)

1,342

(12.7)

2,940

(27.7)

5,143

(48.5)

914

(8.6)

10,601

(100.0)

2550 305

(2.2)

1,595

(11.7)

4,293

(31.4)

6,321

(46.3)

1,138

(8.8)

13,652

(100.0)

2551 330

(1.6)

1,938

(10.0)

8,876

(45.6)

6,954

(35.7)

1,377

(7.1)

19,475

(100.0)

2552 331

(1.6)

2,287

(10.9)

9,961

(47.4)

7,029

(33.5)

1,391

(6.6)

20,999

(100.0)

ทมา: - บรรล ศรพานช และคณะ, รายงานการศกษาวจยเรองชมรมผสงอาย, 2539

- สภาผสงอายแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ

หมายเหต: ขอมล พ.ศ. 2552 ถงเดอนตลาคม 2552

นอกจากน ใน พ.ศ. 2550 กระทรวงสาธารณสขไดตดตามผลการ

ดาเนนงานของชมรมผสงอาย พบวา มผสงอาย 936,050 คน เปนสมาชกชมรมผสงอาย และ

ชมรมผสงอาย 2 ใน 3 (รอยละ 67.4) มการดาเนนกจกรรมสงเสรมผสงอายอยางตอเนอง ทงใน

ดานการออกกาลงกาย การใหความรดานสขภาพและโภชนาการ ฯลฯ (กรมอนามย, 2550)

(1.2) ผสงอาย 1 ใน 4 เปนสมาชกชมรมผสงอายและ

ประมาณ 1 ใน 5 ทเปนสมาชกชมรมผสงอายเขารวมกจกรรมชมรมผสงอาย

เมอพจารณาถงการเปนสมาชกชมรมผ สงอายและการเขารวม

กจกรรมชมรมผ สงอาย พบวา ผ สงอายสวนใหญเพยง 1 ใน 4 (รอยละ 25.6) เทานนทเปน

สมาชกชมรมผ สงอาย โดยสดสวนของผ สงอายทเปนสมาชกชมรมผ สงอายนนสงทสดใน

ภาคเหนอ (รอยละ 43.9) ขณะทนอยทสดในกรงเทพฯ (รอยละ 4.6) และพบวา ผสงอายเพยง 1

ใน 5 (รอยละ 20.3) เทานน ทเขารวมกจกรรมของชมรม โดยภาคเหนอมผสงอายทเปนสมาชก

ชมรมผสงอายและเขารวมกจกรรมชมรมในสดสวนสงทสด รองลงมาเปนภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

15

ขณะทกรงเทพฯ มผสงอายทเปนสมาชกชมรมผสงอายและเขารวมกจกรรมชมรมในสดสวนนอย

ทสด (ตารางท 9)

ตารางท 9 รอยละของผสงอายทเปนสมาชกชมรมผสงอาย และรอยละของผสงอายทเปน

สมาชกชมรมผสงอายและรวมกจกรรมชมรมฯ ในระยะ 3 เดอนทผานมา จาแนก

ตามภาค พ.ศ. 2550

ภาค รอยละทเปนสมาชก

ชมรมผสงอาย

รอยละทเปนสมาชกชมรม

ผสงอายและเขารวมกจกรรมฯ

กรงเทพมหานคร 4.6 4.1

ภาคกลาง (ไมรวม กทม.) 18.8 14.2

ภาคเหนอ 43.9 35.4

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 25.9 20.3

ภาคใต 22.7 18.0

รวม 25.6 20.3

ทมา: รายงานการสารวจประชากรสงอายในประเทศไทย พ.ศ. 2550, สานกงานสถตแหงชาต, 2551

2) มผสงอายเปนอาสาสมครถายทอดความรและภมปญญาส

ชมชน

เพอสงเสรมศกยภาพของผ สงอายในการมสวนรวมในการพฒนา

ชมชน กระทรวงการพฒนาสงคมฯ จงไดดาเนนโครงการคลงปญญาผสงอายในชมชน ซงไดจด

รวบรวมและจดทาทะเบยนคลงปญญาและจดกจกรรมถายทอดภมปญญา โดยใหผสงอายทขน

ทะเบยนไวเปนวทยากร ดาเนนการใน 13 จงหวด ปจจบนมผสงอายขนทะเบยนเปนอาสาสมคร

ถายทอดความรสชมชน จานวน 6,478 คน และใน 13 จงหวด สามารถขบเคลอนใหเกดกลมรบ

การถายทอดภมปญญาจากผ สงอาย จานวน 166 โครงการ มประชาชน 8,935 คน ไดรบ

ประโยชนจากโครงการ

3) มผสงอายทเปนผทรงคณวฒใน 21 สาขา เขามารวม

พฒนาประเทศ

สานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ดาเนนโครงการธนาคารสมองโดยรวบรวมผ ทรงคณวฒในสาขาตาง ๆ ทเกษยณอายแลวทง

ภาครฐและเอกชนทสมครใจ และผานการคดเลอกแลวทาการจดทะเบยน เรยกวา วฒอาสา

ธนาคารสมองทมความพรอมทจะอทศตนเพอนาปญญา ความร ประสบการณและความ

เชยวชาญมาชวยพฒนาประเทศโดยมงถงประโยชนของประเทศชาตเปนสาคญ ปจจบนม

16

ผ สงอายท เปนวฒอาสาธนาคารสมองแลว 3,158 คน ใน 21 สาขา เชน ดานการศกษา

การแพทยและการสาธารณสข เกษตร ทรพยากรธรรมชาต ฯลฯ

6.2 การจดบรการดานสขภาพแกผสงอาย ในทนจะกลาวถง 2 บรการ คอ บรการ

สขภาพ และบรการสวสดการดานสขภาพ

6.2.1 บรการสขภาพ

6.2.1.1 หนวยงานทจดบรการสขภาพ

การจดบรการสขภาพใหผ สงอายนนมภาครฐเปนองคกรหลกใน

การดาเนนงาน คอ กระทรวงสาธารณ สข (กรมการแพทยและสานกงานปลดกระทรวง

สาธารณสข) ซงจดบรการคลนกผสงอายในโรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไป และโรงพยาบาล

ชมชนทกแหง รวม 829 แหง นอกจากน มสถานดแลผ ปวยระยะสดทาย 3 แหง คอ หอผ ปวย

ระยะสดทาย โรงพยาบาลสงฆ ศนยมหาวชราลงกรณธญบรและวดคาประมง และมศนยเวช

ศาสตรซงใหบรการฟนฟสมรรถภาพผ ปวยสงอาย 1 แหง (ตารางท 10)

ปจจบนมหนวยงานภาคเอกชนมาใหบรการดแลผสงอายระยะยาว

มากขน ซงจากการสารวจโดย ศรพนธ สาสตย และคณะ(2552) พบวา มสถานบรบาล 60 แหง

และสถานดแลผสงอายระยะยาวในโรงพยาบาล 25 แหง (ตารางท 10)

ตารางท 10 สถานบรการสขภาพทดแลผสงอาย พ.ศ. 2552

ประเภทสถานบรการสขภาพ จานวน

(แหง) หนวยงานรบผดชอบ

1. ดาเนนการโดยภาครฐ

1.1 คลนกผสงอายใน 829 กรมการแพทยและสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

- โรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาล

ทวไป

95 กรมการแพทยและสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

- โรงพยาบาลชมชน 734 กรมการแพทยและสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

1.2 สถานดแลผ ปวยระยะสดทาย 3 กรมการแพทยและองคกรการกศลทางศาสนา

1.3 ศนยเวชศาสตรฟนฟสวางคนวาส 1 สภากาชาดไทย

2. ดาเนนการโดยภาคเอกชน 1

2.1 สถานดแลระยะยาวในโรงพยาบาล 25 โรงพยาบาลเอกชนและสถานพยาบาลภาคเอกชน

2.2 สถานบรบาล 60 ภาคเอกชน

ทมา : - กรมการแพทยและสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

- ศรพนธ สาสตย และคณะ, การศกษาสถานดแลผ สงอายระยะยาวในประเทศไทย, สถาบนวจย


17

6.2.2.2 ผลของการจดบรการสขภาพ

1) โรงพยาบาลของรฐในสงกดกระทรวงสาธารณสข

ประมาณ 2 ใน 3 มการจดบรการทางการแพทยและการสาธารณสข โดยใหความ

สะดวกรวดเรวแกผสงอายเปนกรณพเศษ ขณะทมผสงอายทรบรสทธและมาใชบรการ

ตามสทธเพยง 1 ใน 3 เทานน

ในปงบประมาณ 2550-2551 โรงพยาบาลของรฐในสงกด

กระทรวงสาธารณสข 2 ใน 3 ขนไปหรอรอยละ 65.0 – 84.9 มการจดบรการทางการแพทยและ

การสาธารณสขโดยใหความสะดวกรวดเรวแกผสงอายเปนกรณพเศษ โดยมการจดบรการชแจง

และประชาสมพนธในระหวางการใหบรการมากทสด (รอยละ 83) รองลงมาเปนจดชองทางเฉพาะ

สาหรบผ สงอาย (รอยละ 74) ขณะทประกาศชแจงขนตอนและระยะเวลาในการใหบรการแก

ผสงอายนอยทสด (รอยละ 64) ดงตารางท 11

ตารางท 11 รอยละของโรงพยาบาลในสงกดกระทรวงสาธารณสขทจดบรการทางการแพทยและ

การสาธารณสข โดยใหความสะดวกและรวดเรวแกผ สงอายเปนกรณพเศษ


การจดบรการ

ปงบประมาณ 2550 รวม

(แหง)

ปงบประมาณ 2551 รวม

(แหง) จดบรการ ไมจด

บรการ

ไม

ตอบ

จดบรการ ไมจด

บรการ

ไม

ตอบ

1. ชองทางเฉพาะสาหรบ

ผสงอายในโรงพยาบาล

สงกดกระทรวงสาธารณสข

618

(75.5)

200

(24.4)

- 818 316

(72.1)

122

(27.9)

405 438

2. ประกาศแจงขนตอนและ

ระยะเวลาในการใหบรการ

แกผสงอายชดเจน

524

(64.0)

281

(34.3)

13

(1.6)

818 285

(65.0)

153

(34.9)

405 438

3. การชแจงและประชาสมพนธ

ในระหวางการใหบรการ

674

(82.4)

137

(16.7)

7

(0.9)

818 372

(84.9)

66

(15.1)

405 438

ทมา: สถาบนเวชศาสตรผสงอาย กรมการแพทย

แตหากพจารณาการรบรถงสทธ การใชบรการตามสทธและความพง

พอใจในบรการทางการแพทยและการสาธารณสขโดยใหความสะดวกรวดเรวแกผสงอายเปนกรณ

พเศษในภาพรวม พบวา ผสงอายเพยง 1 ใน 3 (รอยละ 34.4) รบรสทธประโยชนดงกลาวและมา

ใชบรการตามสทธ 1 ใน 3 เชนกน (รอยละ 29.3) ซงผสงอายสวนใหญรอยละ 82.1 มความพง

พอใจในบรการในระดบปานกลางถงมาก (ตารางท 12) อยางไรกด มขอสงเกตวาการจดบรการ

18

ดงกลาวกยงไมครอบคลมโรงพยาบาลของรฐทงหมด ซงดาเนนการเฉพาะในโรงพยาบาลทสงกด

กระทรวงสาธารณสขเทานน

ตารางท 12 รอยละของผสงอายทรบร เคยใช/รบบรการและพงพอใจในบรการทางการแพทย

และสาธารณสขดานการใหความสะดวกรวดเรวแกผสงอายเปนกรณพเศษ พ.ศ.

2550

การจดบรการ การรบร

(รอยละ)


(รอยละ)


(รอยละ)

1. ชองทางเฉพาะสาห รบผ สงอายใน

โรงพยาบาลของรฐ

36.4 20.7 75.4

2. ประกาศแจงขนตอนและระยะเวลาใน

การใหบรการแกผสงอายชดเจน

33.3 31.3 90.9

3. การชแจงและประชาสมพนธในระหวาง

การใหบรการ

27.1 36.0 89.2

ภาพรวม 34.4 29.3 82.1

ทมา: ศศพฒน ยอดเพชร และคณะ, รายงานการเขาถงสทธตาม พ.ร.บ. ผสงอาย พ.ศ. 2546 ของผสงอาย, 2551

หมายเหต : ความพงพอใจของผสงอาย หมายถง ผสงอายทประเมนความพงพอใจในระดบปานกลางถง

มาก

2) ถงแมวาจะมคลนกผสงอายครอบคลมโรงพยาบาลศนย/

โรงพยาบาลทวไป และโรงพยาบาลชมชนทกแหงกตาม กลบพบวา ผสงอายมาใช

บรการคลนกผสงอายเพยง 1 ใน 5 เทานน

ถงแมวากระทรวงสาธารณสขไดจดใหมคลนกผสงอายครอบคลม

โรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไป และโรงพยาบาลชมชนทกแหงแลวกตาม แตจากการสารวจ

ของสานกงานสถตแหงชาต พ.ศ. 2550 พบวา ผสงอาย 1 ใน 5 (รอยละ 21.5) มาใชบรการใน

คลนกผ สงอาย โดยผ สงอายวยกลาง (70-79 ป) มาใชบรการมากทสด ขณะทผ สงอายวยตน

(60-69 ป) ใชบรการนอยทสด (ภาพท 5)

19

ภาพท 5 รอยละของผสงอายทเคยมาใชบรการคลนกผสงอาย จาแนกตามวย พ.ศ. 2550

ทมา: รายงานการสารวจประชากรสงอายในประเทศไทย พ.ศ. 2550, สานกงานสถตแหงชาต

สาหรบปญหาการดาเนนงานคลนกผสงอาย พบวา สวนใหญขาดองค

ความร รองลงมาเปนขาดบคลากรและไมมรปแบบคลนกผสงอายทชดเจน โดยภาคเหนอและ

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอมปญหาในการดาเนนงานมากทสด (ตารางท 13)

ตารางท 13 ปญหาการดาเนนงานคลนกผสงอาย จาแนกภาค พ.ศ. 2551

หนวย : รอยละ

ปญหา ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคใต

1. ขาดองคความร 47 61 55 38

2. ขาดบคลากร 32 44 33 36

3. ไมมรปแบบคลนกผสงอาย

ทชดเจน

18 39 22 32

ทมา: สถาบนเวชศาสตรผสงอาย กรมการแพทย

หมายเหต: สารวจจากบคลากรสาธารณสขทเขารบการอบรมกบสถาบนเวชศาสตร ป 2551

3) การจดบรการดแลสขภาพผสงอายทบานดาเนนการได

ครบทกแหงในโรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไป และดาเนนการได รอยละ 67.8 ของ

โรงพยาบาลชมชนทงหมดทวประเทศ

กระทรวงสาธารณสขไดจดทาโครงการนารองปญหาระบบบรการ

สขภาพผสงอายทบาน เพอสงเสรมใหผสงอายทมภาวะเจบปวยเรอรงใหมคณภาพชวตทด โดย

21.517.4

30.026.3

0

10

20

30

40

50

รวม 60-69 ป 70-79 ป 80 ปขนไป

อาย

รอยละ

20

ดาเนนการตงแต พ.ศ. 2548 ในโรงพยาบาลนารอง 26 แหง จนถงปจจบน พบวา ไดขยายการ

ดาเนนงานการดแลสขภาพผสงอายทบานในโรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไป ครบทกแหง

รวมทงดาเนนการในระดบชมชนจานวน 498 แหง หรอรอยละ 67.8 ของโรงพยาบาลชมชนทว

ประเทศ

6.2.2 บรการสวสดการดานสขภาพ

6.2.2.1 หนวยงานทจดสวสดการดานสขภาพ

หนวยงานทรบผดชอบดแลสวสดการดานสขภาพสาหรบผสงอาย

ม 2 หนวยงานหลกคอ 1) กรมบญชกลางจะดแลเฉพาะผสงอายทเปนขาราชการบานาญและ

พนกงานรฐวสาหกจ อาย 60 ปขนไป โดยจดสวสดการรกษาพยาบาลขาราชการและพนกงาน

รฐวสาหกจ สวนผ สงอายนอกเหนอจากกลมดงกลาวทไมมสวสดการใด ๆ เลย 2) สานกงาน

หลกประกนสขภาพแหงชาต จะเปนผ จดสวสดการรกษาพยาบาลประเภทบตรประกนสขภาพ

(บตรทอง) และในกรณทผสงอายไมไดเปนลกจางภาคเอกชนแลว แตยงจายเงนสมทบใหกองทน

ประกนสงคมอยกจะไดรบสวสดการประเภทประกนสงคม แตหากเลกจายเงนสมทบใหกองทน

ประกนสงคม ผ สงอายกจะอยในความดแลของสานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ซงจะ

ไดรบสวสดการประเภทบตรประกนสขภาพ (บตรทอง) เชนกน (ตารางท 14)

สาหรบผสงอายทมฐานะคอนขางดและสามารถจายเบยประกนไดกจะ

ซอประกนสขภาพทพวงกบกรมธรรมประกนชวตจากบรษทเอกชน โดยมสานกงานคณะกรรมการ

กากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย เปนผคมครองสทธประโยชนของประชาชนดาน

การประกนภย (ตารางท 14)

21

ตารางท 14 หนวยงานรบผดชอบจดสวสดการสขภาพแกผสงอาย พ.ศ. 2552

กลมเปาหมาย หนวยงาน

รบผดชอบ

ทมาของ

เงนทน

ประเภทสวสดการท

ไดรบ

ปทเรม

1. ขาราชการบานาญและ

พนกงานรฐวสาหกจ (อาย

60 ปขนไป)

กรมบญชกลาง รฐบาล สวสดการรกษาพยาบาล

ขาราชการและพนกงาน

รฐวสาหกจ

2521

2. ผสงอายทไมใชขาราชการ

และพนกงานรฐวสาหกจ

สานกงาน

หลกประกน

สขภาพแหงชาต

รฐบาล บตรประกนสขภาพ

(บตรทอง)

2545

3. ผสงอายกรณจายเงน

สมทบใหกองทน

ประกนสงคม


ประกนสงคม

สมทบจาก

รฐบาลและ

ตวเอง

ประกนสงคม 2541

4. ผสงอายทฐานะคอนขางด

แ ล ะ ส า ม า รถ จ า ย เบ ย

ประกนได


คณะกรรมการ

กากบและสงเสรม

การประกอบธรกจ

ประกนภย

จายเงนเอง ประกนสขภาพแบบ

สมครใจกบเอกชน

2553

6.2.2.2 ผลของการจดสวสดการดานสขภาพ

1) ผสงอายไดรบสวสดการดานสขภาพ มแนวโนมเพมขน

จากรอยละ 96.7 ใน พ.ศ. 2546 เปนรอยละ 98.7 ใน พ.ศ. 2551

จากการทรฐบาลมนโยบายการสรางหลกประกนสขภาพถวนหนา

ตงแต พ.ศ. 2545 จนถงปจจบน พบวา ผสงอายสวนใหญไดรบหลกประกนดานสขภาพเพมขน

จากรอยละ 96.7 ใน พ.ศ. 2546 เปนรอยละ 98.7 ใน พ.ศ. 2551 โดยมากกวา 3 ใน 4 ไดรบ

สวสดการประเภทบตรประกนสขภาพ (บตรทอง) รองลงมาไดรบสวสดการขาราชการ / ขาราชการ

บานาญ / รฐวสาหกจ ประมาณเกอบ 1 ใน 5 ในขณะทไมไดรบสวสดการใด ๆ ลดลงจากรอยละ

3.3 ใน พ.ศ. 2546 เหลอเพยงรอยละ 1.3 ใน พ.ศ. 2551 (ตารางท 15)

22

ตารางท 15 รอยละของผสงอายทไดรบสวสดการดานสขภาพ พ.ศ. 2546-2551

สวสดการดานสขภาพ 2546 2547 2548 2549 2550 2551

ไมไดรบสวสดการ 3.3 3.8 3.3 2.9 2.4 1.3

ไดรบสวสดการ 1 96.7 96.2 96.7 97.1 97.6 98.7

- บตรประกนสขภาพ

(บตรทอง)

79.2 76.2 74.2 77.3 77.3 79.8

- ประกนสงคม/กองทนเงน

ทดแทน

0.6 1.0 1.0 0.8 1.0 1.1

- สวสดการขาราชการ/

ขาราชการบานาญ/

พนกงานรฐวสาหกจ

16.2 18.5 21.0 18.5 19.0 16.9

- การประกนสขภาพโดย

บรษทประกน

0.4 0.4 0.5 0.4 0.3 NA

- สวสดการโดยนายจาง 0.3 0.1 <0.1 0.1 <0.1 NA

- อน ๆ - - - - - 0.9

ทมา : - รายงานการสารวจอนามยและสวสดการ พ.ศ. 2546-2550, สานกงานสถตแหงชาต

- ฐานขอมลผ ปวยปงบประมาณ 2551, สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

หมายเหต : 1 พจารณาเฉพาะสวสดการลาดบแรกเทานน

2) ผ สงอายทมอายต งแต 80 ปขนไปไมมหลกประกน

สขภาพใด ๆ สงกวากลมอายอน

เมอพจารณากลมอายทไดรบสวสดการดานสขภาพใน พ.ศ. 2550-

2551 พบวา ผสงอายทมอายตงแต 80 ปขนไป ไมมหลกประกนสขภาพใด ๆ สงกวากลมอายอน

ๆ ขณะทผสงอาย 60-69 ป มหลกประกนสขภาพใกลเคยงกบผสงอาย 70-79 ป และผสงอาย

60-69 ป ใชสวสดการจากบตรประกนสขภาพมากทสด และหากพจารณาเฉพาะสวสดการ

ขาราชการฯ พบวา กลมผสงอาย 70-79 ป ใชสวสดการขาราชการ/ขาราชการบานาญ / พนกงาน

รฐวสาหกจมากทสด (ตารางท 16)

23

ตารางท 16 รอยละของผสงอายทมสวสดการดานสขภาพ จาแนกตามประเภทสวสดการและ

กลมอาย พ.ศ. 2550-2551

อาย

(ป)

รวม

ประเภทสวสดการดานสขภาพ

บตรประกน

สขภาพ

สวสดการ

ขาราชการ/

ขาราชการ

บานาญ/

พนกงาน


ประกนสงคม/

กองทน

ทดแทน

ประกน

สขภาพกบ

บรษทเอกชน

อน ๆ ไมม

สวสดการ

2550 2551 2550 2551 2550 2551 2550 2551 2550 2551 2550 2551 2550 2551

60-69 ป 97.5 98.9 78.4 81.1 16.9 15.1 1.5 1.9 0.4 NA 0.3 0.8 2.5 1.1

70-79 ป 97.7 98.8 74.7 78.3 22.0 19.3 0.2 0.2 0.2 NA 0.6 1.0 2.3 1.2

80 ปขนไป 97.6 97.8 75.7 78.3 21.1 18.0 NA 0.1 NA NA 0.8 1.4 2.4 2.2

ทมา: พ.ศ. 2550 ไดจากรายงานการสารวจอนามยและสวสดการ, สานกงานสถตแหงชาต

พ.ศ. 2551 ไดจากฐานขอมลผ ปวย ปงบประมาณ 2551, สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

อนง สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทยไดคานวณคาใชจายของรฐ

ดานสขภาพสาหรบผสงอาย ใน พ.ศ. 2550 มมลคา 35,509 บาท คดเปนเฉลยตอหว 18,020

บาท มผใชสทธ 1,970,520 คน (ตารางท 17)

ตารางท 17 คาใชจายของรฐดานสขภาพสาหรบผสงอาย พ.ศ. 2550

คาใชจาย

(ลานบาท)

คาใชจาย

เฉลยตอหว

(บาท)

หนวยงาน แหลงทมา

ของเงน

จานวน

ผใชสทธ

คาใชจายดาน

สขภาพสาหรบ

ผสงอาย

35,509 18,020 สานกงานหลกประกน

สขภาพแหงชาต/

กรมบญชกลาง /

กระทรวงสาธารณสข

งบประมาณรฐ 1,970,520

ทมา : รายงานการสรางและขยายโอกาสเขาถงหลกประกนทางสงคมขนพนฐานสาหรบผสงอาย,

สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย

24

6.3 การจดบรการดานการศกษา

6.3.1 บรการดานการศกษา

6.3.1.1 หนวยงานทจดบรการดานการศกษาและการเรยนร

กระทรวงศกษาธการเปนหนวยงานหลกในการจดการศกษา

สาหรบผ สงอายทงการศกษาในระบบ นอกระบบ การศกษาตามอธยาศยอยางตอเนอง การ

สงเสรมการเรยนรแกผ สงอาย ซงประกอบดวย 8 หนวยงาน ดงตารางท 18 นอกจากน ยงม

กระทรวงวฒนธรรมทดาเนนการ สาหรบหนวยงานภาคเอกชน อาท สมาคมคลงปญญาอาวโส

แหงประเทศไทย ดาเนนการจดกจกรรมเสรมการศกษาพเศษสาหรบผสงอาย (ตารางท 18)

ตารางท 18 หนวยงานทจดบรการดานการศกษาและการเรยนรสาหรบผสงอาย พ.ศ. 2552

ประเภทหนวยงาน ประเภทการจดบรการดานการศกษาและการ

เรยนรสาหรบผสงอาย I. กระทรวงศกษาธการ

1. สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

1.1 สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบ

และการศกษาตามอธยาศย

- จดบรการการศกษานอกระบบขนพนฐานระดบ

ประถม มธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย และ

การศกษาตามอธยาศย

1.2 สานกกจการพเศษ - จดกจกรรมแรลลสงเสรมใหผสงอายและครอบครว

มความรกและความอบอน

1.3 สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษา

เอกชน

- จดหลกสตรอบรมครดแลผสงอาย

1.4 สานกงานคณะกรรมการสงเสรม

สวสดการครและบคลากรทางการศกษา

1. บรการหอพกแกผสงอาย

2. บรการสถานพยาบาลในสถานพยาบาลครสภา

2. สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน - เพมองคความรเกยวกบผสงอายในหลกสตร

ระดบประถมและมธยมศกษา

3. สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา - จดสอนอาชพแกผสงอายระยะสน

4. สานกงานคณะกรรมการอดมศกษา - เปดสอนหลกสตรระดบอดมศกษา

5. สานกงานเลขาธการสภาการศกษา - จดทาทาเนยบภมปญญา

- จดโครงการชมชนแหงการเรยนรตนแบบ

II. กระทรวงวฒนธรรม - จดกจกรรมสงเสรมการเรยนรตลอดชวต

III. หนวยงานภาคเอกชน - จดกจกรรมเสรมการศกษาพเศษสาหรบผสงอาย

ทมา: สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย กระทรวงศกษาธการ, 2551

อางองจากรางรายงานสถานการณผสงอายไทย พ.ศ. 2551

25

6.3.1.2 ผลของการจดบรการดานการศกษาและการเรยนร

1) ผสงอายเขารบการศกษานอกระบบขนพนฐานเพมขนถง

12.1 เทา ใน พ.ศ. 2551

จากรายงานของกระทรวงศกษาธการ พบวา ใน พ.ศ. 2551 ม

ผ สงอายทเขารบการศกษานอกระบบขนพนฐานระดบประถมศกษาและมธยมศกษา จานวน

13,501 คน เพมขนถง 12.1 เทา จาก พ.ศ. 2550 ทมจานวนเพยง 1,119 คน โดยผสงอายจาก

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอเขารบการศกษาขนพนฐานถงครงหนง (รอยละ 52.0) ของผ สงอาย

ทงหมดทเขารบการศกษาขนพนฐาน (ตารางท 19)

ตารางท 19 จานวนและรอยละของผ สงอายทเขารบการศกษานอกระบบขนพนฐานระดบ

ประถมศกษาและมธยมศกษา จาแนกภาค ปงบประมาณ 2550-2551

ภาค 2550 2551

จานวน รอยละ จานวน รอยละ

ผสงอาย

- ภาคกลาง 106 9.5 1,274 9.4

- ภาคเหนอ 787 70.3 3,938 29.2

- ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 155 13.9 7,022 52.0

- ภาคตะวนออก 61 5.5 559 4.1

- ภาคใต 10 0.8 708 5.3

รวม 1,119 100.0 13,501 100.0



2) ผสงอายเขารบการศกษาตามอธยาศยเพมขนเลกนอย

โดยผสงอายเขารบการศกษาเพอพฒนาสงคมและชมชนเปนสดสวนสงทสด

จากรายงานของกระทรวงศกษาธการ พบวา ผ สงอายทเขารบ

การศกษาตามอธยาศยเพมขนจาก 154,910 คน ใน พ.ศ.2550 เปน 157,364 คน ใน พ.ศ. 2551

หรอเพมขนเพยงรอยละ 1.5 โดยใน พ.ศ. 2551 ผสงอายเขารบการศกษาเพอพฒนาสงคมและ

ชมชนในสดสวนสงทสด (รอยละ 45.1) ขณะทเขารบการศกษาเพอสงเสรมการเรยนรตาม

อธยาศยนอยทสด (รอยละ 5.4) ซงลดลงจาก พ.ศ. 2550 ถง 5.3 เทา (ตารางท 20)

26

ตารางท 20 จานวนและรอยละผสงอายทเขารบการศกษาตามอธยาศย จาแนกตามประเภท

ของกจกรรมทางการศกษา ปงบประมาณ 2550-2551

กจกรรมทางการศกษา (ระยะสน) 2550 2551

จานวน รอยละ จานวน รอยละ

- การศกษาเพอพฒนาอาชพ 17,234 11.1 28,550 18.1

- การศกษาเพอพฒนาทกษะชวต 17,918 11.6 49,387 31.4

- การศกษาเพอพฒนาสงคมและชมชน 75,073 48.5 71,004 45.1

- การศกษาเพอสงเสรมการเรยนรตามอธยาศย 44,685 28.8 8,423 5.4

รวม 154,910 100.0 157,364 100.0



3) ผสงอาย 3 ใน 4 เขาศกษาในระดบปรญญาตรมากทสด

ขณะทเขารบการศกษาระดบสงกวาปรญญาตรมเพยง 1 ใน 5

จากรายงานของสานกงานคณะกรรมการอดมศกษาใน พ.ศ.

2548-2551 พบวา ผสงอายถง 3 ใน 4 เขารบการศกษาในระดบปรญญาตรมากทสด (รอยละ

79) รองลงมาเขารบการศกษาในระดบสงกวาปรญญาตร (รอยละ 19) และเขารบการศกษาใน

ระดบตากวาปรญญาตรมประมาณรอยละ 1-2 เทานน (ภาพท 6)

ภาพท 6 รอยละของผสงอายทเขารบการศกษาในสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2548-2551

ทมา : สานกงานคณะกรรมการอดมศกษา, กระทรวงศกษาธการ

20.7

1.1

78.7 81.3 80.4 78.2

18.216.121.3

2.6 1.40

102030405060708090

2548 2549 2550 2551

ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร ตากวาปรญญาตร

พ.ศ.

รอยละ

27

4) ผสงอาย 1 ใน 5 รบรบรการดานการศกษาและมเพยง 1

ใน 10 เทานนทเคยใชบรการดานการศกษา

ใน พ.ศ. 2550 ผสงอาย 1 ใน 5 (รอยละ 20.7) ทรบรบรการดาน

การศกษาและมเพยง 1 ใน 10 (รอยละ 10.2) เทานนทเคยใชบรการดานการศกษา ซงมความพง

พอใจในการใชบรการดงกลาวอยในระดบปานกลางถงมาก (รอยละ 84.3) (ตารางท 21)

ตารางท 21 รอยละผ สงอายทรบร เคยใช/รบบรการและพงพอใจในบรการดานการศกษา

พ.ศ. 2550

ประเภทการจดบรการ รบร

(รอยละ)

เคยใช/

รบรการ


(รอยละ)

- บรการดานการศกษาอยางตอเนองในระบบ นอกระบบ 23.0 6.1 85.4

- การไดเขารวมโครงการฝกอบรมใหแกผสงอาย 12.6 6.0 75.6

- บรการศนยการเรยนรในชมชน 14.3 18.5 84.5

ภาพรวม 20.7 10.2 84.3


หมายเหต : ความพงพอใจของผสงอาย หมายถง ผสงอายทประเมนความพงพอใจในระดบปานกลางถง

มากเทานน

6.3.2 บรการขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอการดารงชวตของผสงอาย

กระทรวงศกษาธการและกระทรวงวฒนธรรมเปนหนวยงานหลกรบผดชอบ

เรองขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอการดารงชวตของผ สงอาย ซง ใน พ.ศ. 2550 พบวา

ผ สงอายไดรบและเขาถงขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอการดาเนนชวตตนเอง รอยละ 81.0

(รายงานการสารวจประชากรสงอายในประเทศไทย, พ.ศ. 2550, สานกงานสถตแหงชาต) โดย 5

ลาดบแรกของแหลงขาวสารทผสงอายรบรตอจากบคคลตาง ๆ เชน ผ นาชมชน ญาต เพอน ฯลฯ

(รอยละ 60) รองลงมาจากโทรทศน (รอยละ 57.4) หอกระจายขาวของชมชน/หมบาน (รอยละ

35.6) วทย (รอยละ 32.8) และ หนงสอพมพ/นตยสาร (รอยละ 14.4)

28

6.4 การจดบรการดานเศรษฐกจ

6.4.1 บรการสงเสรมการทางานและการหารายได

6.4.1.1 หนวยงานทจดบรการสงเสรมการทางานและการหารายได

กระทรวงแรงงานเปนหนวยงานหลกในการคมครอง สงเสรมและ

สนบสนนผสงอายในการประกอบอาชพ เพอใหแรงงานผสงอายมงานทา มรายไดไมเปนภาระตอ

สงคม ซงมหนวยงานภายใต 3 หนวยงาน ทรบผดชอบเกยวกบผสงอาย ดงตารางท 22

สาหรบภาคเอกชนมองคกรดานสงเสรมอาชพอดเรกและรายไดผ สงอาย 6

แหง (สานกสงเสรมและพทกษผสงอาย, 2552)

ตารางท 22 หนวยงานทจดบรการสงเสรมการทางานและการหารายได พ.ศ. 2552

หนวยงาน ประเภทการจดบรการดานการสงเสรม

การทางานและการหารายได

1. หนวยงานภาครฐ

1.1 กระทรวงแรงงาน

1.1.1 กรมการจดหางาน บรการขอมลขาวสารดานตลาดแรงงานและบรการ

จดหางานทตรงตามความตองการของผสงอายและ

ตดตอบรษทตาง ๆ ทตองการรบผสงอายเขาทางาน

1.1.2 กรมพฒนาฝมอแรงงาน อบรมทกษะอาชพหรอฝกอาชพใหแกผสงอายตาม

อธยาศย

1.1.3 กรมสวสดการคมครองแรงงาน คมครองดแลแรงงานผสงอายทงในระบบและนอก

ระบบใหไดรบสทธประโยชนตามทกฎหมายกาหนด

ตลอดจนสงเสรมความปลอดภย อาชวอนามยและ

สภาพแวดลอมในการทางาน

2. ภาคเอกชน

2.1 องคกรดานสงเสรมอาชพและรายได

ผสงอาย

สงเสรมอาชพอดเรกและรายไดผสงอาย

29

6.4.1.2 ผลของการจดบรการสงเสรมการทางานและการหารายได

1) การจดหางานแกผสงอายไดปละ 1,500 – 1,900 ราย แต

สามารถบรรจผสงอายทางานไดประมาณรอยละ 50-60 เทานน

ใน พ.ศ. 2550-2551 กระทรวงแรงงานไดจดบรการหางานแก

ผสงอาย ซงมตาแหนงวางปละ 1,500-1,900 ราย และมผสงอายมาสมครงานถงปละ 1,500 คน

แตสามารถบรรจผสงอายทางานไดประมาณรอยละ 50-60 ของผสมครทงหมด (ตารางท 23)

ตารางท 23 การบรการจดหางานแกผสงอาย พ.ศ. 2550-2551

บรการจดหางานแกผสงอาย ตาแหนงวาง

(อตรา)

ผสมครงาน

(คน)

บรรจงาน

(คน)

คดเปนรอยละ

ของผสมครงาน

พ.ศ. 2550 1,997 1,563 959 61.4

พ.ศ. 2551 1,556 1,515 780 51.5

ทมา: - รายงานสถานการณผสงอายไทย พ.ศ. 2550, มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย, 2551

- รางรายงานสถานการณผสงอายไทย พ.ศ. 2551, มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย, 2552

2) การสงเสรมการประกอบอาชพและฝกอาชพแกผสงอาย

ปละ 1,000-2,000 คน แตไดประกอบอาชพปละ 300-600 คน ดงตารางท 24

ตารางท 24 การสงเสรมการประกอบอาชพและฝกอาชพแกผสงอาย พ.ศ. 2550-2551

กจกรรมสงเสรมการประกอบอาชพและฝกอาชพ 2550 2551

1. การสงเสรมการประกอบอาชพ

1.1 ใหคาปรกษาแนะนาดานประกอบอาชพ (ราย) 7,531 6,523

1.2 เผยแพรเอกสารอาชพ (ฉบบ/เลม) 21,466/3,690 26,792/3,720

1.3 ฝกอาชพอสระ (ราย) 1,126 2,237

1.4 ไดประกอบอาชพ (ราย) 388 671

2. การฝกอาชพ

2.1 หลกสตรเตรยมเขาทางาน (ราย) 91 31

2.2 หลกสตรยกระดบ (ราย) 348 567

2.3 หลกสตรการเสรมทกษะ (ราย) 1,042 765

ทมา: - รายงานสถานการณผสงอายไทย พ.ศ. 2550, มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย, 2551

- รางรายงานสถานการณผสงอายไทย พ.ศ. 2551, มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย, 2552

30

3) มเพยง 3 ใน 5 (รอยละ 60.4) ของหมบานทมผสงอายเขา

รวมกลมทากจกรรมเสรมรายได

จากรายงานของสานกงานสถตแหงชาต ใน พ.ศ. 2550 พบวา

ในชวง 5 ปทผานมา (พ.ศ. 2545- 2549) มหมบานเพยง 3 ใน 5 หรอรอยละ 60.4 มผสงอายเขา

รวมกลมกนทากจกรรมเสรมรายได โดยทกภาคมสดสวนผ สงอายเขารวมกลมทากจกรรมเสรม

รายไดใกลเคยงกน (ภาพท 7)

ภาพท 7 รอยละของหมบานทมผสงอายเขารวมกลมกนทากจกรรมเสรมรายไดในชวง 5 ปท

ผานมา (พ.ศ. 2545-2549)


4) ผสงอายเพยง 1 ใน 5 ทรบรบรการดานการสงเสรมการ

ประกอบอาชพและฝกอาชพทเหมาะสมแตมาใชบรการดงกลาวเพยง 1 ใน 10 เทานน

ผสงอายเพยง 1 ใน 5 (รอยละ 20.7) รบรบรการดานการสงเสรม

การประกอบอาชพและฝกอาชพทเหมาะสมและมเพยง 1 ใน 10 เทานนทเคยใชบรการดงกลาว (รอยละ

11.7) ซงมความพงพอใจในการใชบรการดงกลาวอยในระดบปานกลางถงมาก (รอยละ 78.3)

(ตารางท 25)

59.0 62.4 59.5 61.2 60.4

01020304050607080

ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ภาคใต ประเทศ

รอยละ

ภาค

31

ตารางท 25 รอยละผ สงอายทรบร เคยใช/รบบรการและพงพอใจในบรการดานการสงเสรม

การประกอบอาชพและฝกอาชพทเหมาะสม

ประเภทการจดบรการ การรบร

(รอยละ)


(รอยละ)


(รอยละ)

- บรการใหขอมลทางอาชพและตาแหนงวาง 20.0 3.0 88.0

- บรการจดหางานและรบสมครงาน 6.3 2.9 79.1

- บรการแนะนาขอมลขาวสารตลาดแรงงาน 21.2 15.7 92.7

- อบรมวชาชพตามอธยาศย 13.3 17.9 84.4

- นาสนคาเขามารวมจาหนายในงานตาง ๆ 25.9 19.0 74.5

รวม 20.7 11.7 78.3


หมายเหต : ความพงพอใจของผสงอาย หมายถง ผสงอายมความพงพอใจในระดบปานกลางถงมาก

6.4.2 บรการสรางหลกประกนรายไดแกผสงอาย

6.4.2.1 หนวยงานทจดบรการสรางหลกประกนรายไดแกผสงอาย

ในปจจบนการจดบรการหลกประกนดานรายไดแกผ สงอายใน

ประเทศไทย ดาเนนการโดยภาครฐ อนเปนการใหหลกประกนเฉพาะกลม ไดแก ขาราชการ

พนกงานรฐวสาหกจ ครโรงเรยนเอกชนและลกจางเอกชน ซงรฐบาลใหกรมบญชกลางเปน

ผบรหารจดการรบภาระจายใหแกขาราชการเปนบาเหนจบานาญ (แบบเดม) เมอเกษยณอาย

และหากเปนขาราชการทเปนสมาชก กบข. กาหนดใหขาราชการและรฐจายเงนสะสม/สมทบเขา

กองทน กบข. ซงเปนระบบเสรมบาเหนจบานาญแบบเดม คอ ไดทงบาเหนจบานาญและเงนกอน

จากองทน กบข. สาหรบรฐวสาหกจ ดแลพนกงาน/ลกจางรฐวสาหกจใหไดรบบาเหนจ (ยกเวน

พนกงานของการรถไฟฯ และการทาเรอฯ ทไดรบทงบาเหนจและบานาญ) หากเปนครโรงเรยน

เอกชนไดรบหลกประกนทางรายไดจากกองทนสงเคราะหครโรงเรยนเอกชน โดยมเงนบาเหนจเมอ

เกษยณอาย และลกจางเอกชนไดรบเงนประโยชนทดแทนจากกองทนประกนสงคมกรณชราภาพ

และในกรณทสมครใจ ลกจางจะเขาเปนสมาชกกองทนสารองเลยงชพ โดยลกจางและนายจาง

จายเงนสะสม/สมทบ รอยละ 2-15 ของคาจาง และยงมการลงทนในกองทนรวมเพอการเลยงชพ

สาหรบผ มเงนไดทวไปทตองการออมเงนระยะยาวสาหรบการเกษยณอาย (ตารางท 26)

32

ตารางท 26 หนวยงานทจดบรการสรางหลกประกนรายไดแกผสงอาย

กลมเปาหมาย หนวยงาน

รบผดชอบ ทมาของเงนทน สทธประโยชน ปทเรม

จานวน

สมาชก

(คน)

1. ขาราชการ กรมบญชกลาง รฐบาล บาเหนจบานาญ

ขาราชการ(แบบเดม)

2449

กองทนบาเหนจบานาญ

ขาราชการ (กบข.)

ขาราชการ 3%

รฐบาล 3%

บาเหนจบานาญ 2539 1,168,085

2. พนกงาน/ลกจาง


รฐวสาหกจ (กองทน

รฐวสาหกจ)

รฐวสาหกจจาย

สมทบเปนสดสวน

กบคาจาง

บาเหนจ

3. ครโรงเรยน

เอกชน

กองทนสงเคราะหคร

ใหมและครโรงเรยน

เอกชน

คร 3%, เจาของ

โรงเรยน 3% และ

รฐบาล 6%

เงนทนเลยงชพ 2525

4. ลกจางภาค

เอกชน


ประกนสงคม (กองทน

ประกนสงคมกรณชรา

ภาพ)

ลกจาง 2% นายจาง

2% และรฐบาล 1%

(กค. 52 – ธค. 52

ให 2% เนองจาก

วกฤตเศรษฐกจ)

เงนประโยชนทดแทน

(15% ของคาจาง

เฉลยจาก 60 เดอน

สดทายทนาสงเงน

สมทบ)

2542 9,293,553

5. ผ มเงนไดทวไป กองทนสารองเลยงชพ ลกจางและนายจาง

รอยละ 2-15 ของ

คาจาง

เงนสะสม 2530 2,013,674

กองทนรวมเพอการ

เลยงชพ

ผ มเงนได เงนออม 2544

ทมา: ดดแปลงจาก รศ.วาทน บญชะลกษ, โครงการนโยบายและทศทางนโยบายดานผสงอายในอนาคต,

2545

นอกจากน ยงมกระทรวงการคลง (กรมสรรพากร) ดาเนนการเรองสทธ

การยกเวนภาษแกผสงอาย โดยออกกฎกระทรวงเพอยกเวนภาษเงนไดสาหรบผ มเงนได ซงเปนผ

ทอยอาศยในประเทศไทยและมอายไมตากวา 65 ปบรบรณ ในปภาษทไดรบ ใหไดรบสทธการ

ยกเวนเงนไดในวงเงน 190,000 บาท นบวาเปนประโยชนตอผสงอายมาก

33

6.4.2.2 ผลของการจดบรการสรางหลกประกนรายไดแกผสงอาย

1) ม เพ ยง 1 ใน 10 (รอยละ 13.8) ของผ ส งอาย ม

หลกประกนรายไดยามชราภาพ

จากการสารวจของสานกงานสถตแหงชาต พ.ศ. 2550 พบวา

ผสงอายรอยละ 13.8 มหลกประกนรายไดยามชราภาพ โดยผสงอายในกรงเทพฯ มสดสวนทม

หลกประกนยามชราภาพสงทสด (รอยละ 24.1) ขณะทภาคใตมสดสวนตาทสด (รอยละ 9.2)

ดงภาพท 8

ภาพท 8 รอยละของผสงอายทมหลกประกนรายไดยามชราภาพ จาแนกภาค


2) 1 ใน 4 (รอยละ 27.8) ของประชากรอาย 30-59 ป ม

หลกประกนยามชราภาพเทานน

จากรายงานของสานกงานสถตแหงชาต พบวา 1 ใน 4 (รอยละ

27.8) ของประชากรอาย 30-59 ป มหลกประกนยามชราภาพ โดยกรงเทพฯ มหลกประกนยาม

ชราภาพในสดสวนสงทสด (รอยละ 45.6) ขณะทภาคตะวนออกเฉยงเหนอมหลกประกนยามชรา

ภาพตาทสด (รอยละ 19.0) และอตราครอบคลมการประกนยามชราภาพของประชากร อาย 30-

59 ป ลดลงตามอายทเพมขน (ตารางท 27)

24.1

13.611.9

14.0

9.2

13.8

0

10

20

30

กรงเทพฯ ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ภาคใต ประเทศ

รอยละ

ภาค

34

ตารางท 27 อตราครอบคลมการประกนยามชราภาพของประชากรอาย 30-59 ป จาแนกตาม

ภาคและอาย

ภาค รวม อาย

30-39 ป 40-49 ป 50-59 ป

- กรงเทพมหานคร 45.6 58.1 41.4 32.4

- ภาคกลาง 30.1 47.6 24.1 16.3

- ภาคเหนอ 20.3 22.3 21.8 16.8

- ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 19.0 24.5 18.8 14.3

- ภาคใต 21.6 29.2 18.8 11.6

รวม 27.8 38.6 24.9 18.7

ทมา: รายงานการสารวจความคดเหนของประชาชนเกยวกบความรและทศนคตทมตอผสงอาย พ.ศ. 2550,

สานกงานสถตแหงชาต อางองจากรายงานการศกษาโครงการสรางระบบการตดตามและประเมนผล

แผนผ สงอายแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ. 2545 – 2564), วทยาลยประชากรศาสตร จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย

7. บทสรป

การจดบรการดแลผ สงอายไทยในหลก ๆ ม 4 ดาน คอ บรการดานสงคม บรการดาน

สขภาพ บรการดานการศกษาและบรการดานเศรษฐกจ ดงน

1. บรการดานสงคม พบวา ยงจดบรการสถานสงเคราะหไมครอบคลมผสงอายทถก

ทอดทง แตในดานการจดบรการเบยยงชพ พบวา สามารถจดบรการไดครอบคลมผ สงอายท

ยากจนแลว แตยงมปญหาดานความเปนธรรม สวนการจดบรการดานการสงเสรมศกยภาพ

ผสงอายนน ไดจดทาคลงปญญาผสงอายทงในระดบประเทศและทองถน รวมทงสงเสรมใหจดตง

ชมรมผสงอายเพมขนถง 5.6 เทา จาก 3,487 ชมรม ใน พ.ศ. 2537 เปน 20,999 ชมรม ใน พ.ศ.

2552 และในจานวนนมถง 2 ใน 3 (รอยละ 67.4) ทมการดาเนนกจกรรมสงเสรมสขภาพผสงอาย

อยางไรกดมผสงอายเพยง 1 ใน 4 เปนสมาชกชมรมผสงอาย และประมาณ 1 ใน 5 ทเปนสมาชก

ชมรมเขารวมกจกรรมชมรมผสงอาย

2. บรการดานสขภาพ พบวา มความกาวหนาและเปนรปธรรม ในดานการจด

สวสดการสขภาพ โดย สามารถจดสวสดการสขภาพไดเกอบครอบคลมทวถงผสงอาย กลาวคอ

ผสงอายไดรบสวสดการดานสขภาพเพมขนจากรอยละ 96.7 ใน พ.ศ. 2546 เปนรอยละ 98.7 ใน

พ.ศ. 2551 อนเปนผลมาจากการดาเนนนโยบายสรางหลกประกนสขภาพถวนหนา สาหรบการ

35

จดบรการสขภาพนนไดมการจดตงคลนกผสงอายและบรการดแลสขภาพผสงอายทบาน แตยง

เปนลกษณะโครงการนารองและยงไมเปนรปธรรมทชดเจน

3. บรการดานการศกษา พบวา สามารถจดการศกษาในระบบ (อดมศกษา) นอก

ระบบขนพนฐาน ระดบประถม มธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย และการศกษาตามอธยาศย

แกผ สงอายไดระดบหนงแตยงไมมการพฒนาหลกสตรสาหรบชนประถมและมธยมดานการ

เตรยมการเขาสการเปนผสงอายทมคณภาพหรอการปลกฝงใหมจตสานกและตระหนกถงคณคา

และศกดศรของผสงอาย

4. บรการดานเศรษฐกจ พบวา ยงดาเนนการไดนอยทกดานทงในดานการสงเสรม

การประกอบอาชพและการสรางหลกประกนรายไดแกผสงอาย เนองจากมผสงอายเพยง 1 ใน 10

(รอยละ 13.8) มหลกประกนรายไดยามชราภาพ

8. ขอเสนอเชงนโยบาย

8.1 ขอเสนอในภาพรวม

8.1.1 ควรผลกดนใหงานดานผสงอายเปนวาระแหงชาตเพอนาไปสการขบเคลอน

และการแปลงแผนไปปฏบตในวงกวางอยางเปนรปธรรมโดยหนวยงานทกภาคสวนทเกยวของ

รวมมอดาเนนการ

8.1.2 ควรสงเสรมบทบาทขององคกรปกครองสวนทองถนในการดาเนนงานผสงอาย

เพอดงทรพยากรทมอยในทองถนทงดานงบประมาณและกาลงคน รวมทงการมสวนรวมของ

ประชาชนในชมชนมาใชในการดาเนนงาน โดยหนวยงานของรฐทาหนาทเปนพเลยงเพอพฒนา

ศกยภาพของทองถนทงทางวชาการและการบรหารจดการ

8.1.3 ควรกาหนดนโยบายดานผ สงอายทสงเสรมความสามารถพงตนเองและ

ดารงชวตอยางมศกดศรมากกวาเนนการใหในรปของวตถ เนองจากทรพยากรของประเทศมจากด

ไมสามารถดแลเกอหนนผสงอายซงนบวนจะเพมจานวนมากขนไดอยางทวถงและเทาเทยม

8.2 ขอเสนอดานบรการสงคม

8.2.1 ควรเรงดแลสงเคราะหผ สงอายทขาดแคลนใหทวถง โดยมการจดทา

ฐานขอมลเกยวกบผสงอายใหครบถวนมากขนวาใครคอผสงอายทขาดแคลน ใครคอผสงอายทม

ศกยภาพชวยตนเองไดและมสวนรวมในการพฒนาได

8.2.2 ควรเตรยมบรการหรอทางเลอกในการพกอาศยในยามสงอายในรปแบบท

หลากหลาย เชน บานพกสาหรบผสงอาย สถานทดแลหรอบรบาลผสงอายในระยะยาวเนองจาก

36

ผสงอายทอยคนเดยวมแนวโนมเพมขนจากรอยละ 3.6 ใน พ.ศ. 2537 เปนรอยละ 7.8 ใน พ.ศ.

2550

8.2.3 ทบทวนนโยบายการจายเงนเบยยงชพแกผสงอาย เพอใหผสงอายทยากจน

แทจรงไดรบความชวยเหลออยางแทจรง รวมทงหามาตรการ/ศกษาวธการจายเบยยงชพให

ผสงอายอยางมประสทธภาพ เพอปองกนปญหาการทจรตคอรรปชน และสรางระบบตรวจสอบ

ผลการคดเลอกผสงอายทไดรบเบยยงชพ เพอสงเสรมวนยทางการคลงแกองคกรปกครองสวนทองถน

8.2.4 ควรสงเสรมและพฒนาจตใจของผสงอายใหมความเขมแขงสามารถยอมรบ

การเปลยนแปลงตามวยและใหตระหนกถงคณคา ศกดศรและความสามารถของคนในการมสวน

รวมในการพฒนาครอบครวและสงคม

8.3 ขอเสนอดานบรการสขภาพ

8.3.1 พฒนาและสงเสรมการผลตกาลงคนดานสขภาพโดยเฉพาะแพทยและ

พยาบาลทมความเชยวชาญเฉพาะทางดานผสงอายเพมขน เพอรองรบผสงอายทนบวนจะมากขน

8.3.2 สงเสรมการผลต ดแลผสงอายและกาหนดมาตรฐานในการควบคมคณภาพ

ของผดแลและผประกอบกจการดานการผลตและจดหาผดแลผสงอาย

8.3.3 ควรมการวจยและพฒนาตนแบบการดแลผสงอายในระยะยาว (long term

care) ทเหมาะสมกบความตองการและวถชวตของผสงอายไทย

8.3.4 ควรมการจดบรการสขภาพทบรณาการจากทกภาคสวนในสงคม ดงน

8.3.4.1 ผสงอายทมสขภาพด สามารถชวยเหลอตวเองและผ อนได ควร

เนนการสงเสรมสขภาพโดยจดกจกรรมผานชมรมผสงอาย

8.3.4.2 ผ สงอายทปวยหรอมโรคเรอรงแตพอชวยเหลอตนเองได ควรม

บรการในลกษณะของสถานบรกาลชวงกลางวน (day care) และมการใชระบบดแลหรอ

อาสาสมครจากชมชนเขาไปใหการดแลเยยมตามบาน

8.3.4.3 ผ สงอายทดแลชวยเหลอตวเองไมได ผ สงอายกลมนนอกจาก

โรงพยาบาลของรฐจะตองรบบทบาทในการรกษาพยาบาลแลว ภาครฐ เอกชน และชมชนควรจะ

จดบรการทจะชวยผอนภาระของครอบครวผ สงอายในบางชวงเวลา (respite care) เชน ชวง

หลงจากออกจากโรงพยาบาลกอนมาอย ท บาน ห รอจะจดในรปของสถานพกฟนหรอ

สถานพยาบาลในชมชน

37

8.4 ขอเสนอดานบรการการศกษา

8.4.1 ควรสงเสรมใหคนในสงคมเตรยมความพรอมสาหรบการเปนผสงอายอยาง

เปนองครวมทงดานรายได สขภาพ การเรยนรตลอดชวตเพอใหมคณภาพชวตทดในบนปลาย

โดยใหการศกษาเกยวกบผสงอาย (aging) ในระบบและนอกระบบโรงเรยน

8.4.2 สรางกระแสสงคมใหผ สงอายมพฤตกรรมการเรยนรตลอดชวต เพอให

ผสงอายมศกยภาพในการพงพาตนเอง

8.5 ขอเสนอดานบรการเศรษฐกจ

8.5.1 ควรสงเสรมใหภาคเอกชนเขามามบทบาทในการสรางงานใหแกผ สงอาย

รวมทงสงเสรมใหผสงอายทางานบางเวลา (part time) ทเหมาะกบความตองการและศกยภาพ

8.5.2 ศกษาและวางแผนตลาดแรงงาน เพอรองรบสงคมผสงอาย

8.5.3 ควรเรงพฒนาและสรางหลกประกนทางรายไดแกผสงอายใหครอบคลมทง

แรงงานในระบบและนอกระบบ

8.5.4 สงเสรมการออมเพอยามสงวยรวมทงควรจดตงระบบบานาญแหงชาต

38

เอกสารอางอง

ชนฤทย กาญจนะจตรา และคณะ. (2550). สขภาพคนไทย 2550. นครปฐม : สถาบนวจย

ประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล.

นารรตน จตรมนตร และสาวตร ทยานศลป. (2551). การทบทวนองคความรและแนวทางการ

จดระบบสวสดการผสงอายในประเทศไทย. สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรม

สขภาพ.

บรรล ศรพานช และคณะ. (2539). รายงานการศกษาวจยเรองชมรมผสงอาย. กรมอนามย

กระทรวงสาธารณสข.

มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย มลนธสาธารณสขแหงชาต.(2550). รายงาน

สถานการณผสงอายไทย พ.ศ. 2550. มลนธสาธารณสขแหงชาต.

มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย มลนธสาธารณสขแหงชาต.(2551). (ราง) รายงาน

สถานการณผสงอายไทย พ.ศ. 2551. มลนธสาธารณสขแหงชาต.

วรเวศม สวรรณระดา และคณะ. (2550). การศกษาสถานการณปจจบนของการสงเคราะหเพอ

การยงชพสาหรบผสงอายในประเทศไทย. สานกงานกองทนสนบสนนการวจย.

วาทน บญชะลกษ. (2545) โครงการนโยบายและทศทางนโยบายดานผสงอายในอนาคต. มลนธ

สาธารณสขแหงชาต และสานกงานกองทนสนบสนนการวจย.

วพรรณ ประจวบเหมาะ และคณะ. (2551). รายงานการศกษาโครงการสรางระบบการตดตาม

และประเมนผลแผนผสงอายแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ. 2545-2564). วทยาลยประชากร

ศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศศพฒน ยอดเพชร และวรรณลกษณ เมยนเกด. (2551). การเขาถงสทธตามพระราชบญญต

ผสงอาย พ.ศ. 2546 ของผสงอาย. กรงเทพ ฯ : มสเตอรกอปป (ประเทศไทย).

ศรพนธ สาสตย และคณะ. (2552). โครงการศกษาสถานดแลผสงอายระยะยาวในประเทศไทย.

มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย และสถาบนวจยระบบสาธารณสข.

ศรพนธ สาสตย. (2551). การดแลผสงอายระยะยาวในสถานบรการ. มลนธสถาบนวจยและ

พฒนาผสงอายไทย และสถาบนวจยระบบสาธารณสข.

สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย. (2550). รายงานทดอารไอ ฉบบท 50 เดอนกนยายน

2550 เรองการสรางและขยายโอกาสการเขาถงหลกประกนทางสงคมขนพนฐานสาหรบ

ผสงอาย . สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย.

39

สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2550). การคาดประมาณ

ประชากรของประเทศไทย พ.ศ. 2543-2573. สานกงานคณะกรรมการพฒนาการ

เศรษฐกจและสงคมแหงชาต.

สานกงานสถตแหงชาต. (2543). สามะโนประชากรและการเคหะ พ.ศ. 2513-2543, สานกงาน

สถตแหงชาต.

สานกงานสถตแหงชาต. (2545). รายงานการสารวจประชากรสงอายในประเทศไทย พ.ศ.2545.

สานกงานสถตแหงชาต.

สานกงานสถตแหงชาต. (2546). รายงานการสารวจอนามยและสวสดการ พ.ศ.2546. สานกงาน








สานกงานสถตแหงชาต. (2550). รายงานการสารวจประชากรสงอายในประเทศไทย พ.ศ.2550.




สานกงานสถตแหงชาต. (2551). ผสงอายไทย 2550 มมมอง/เสยงสะทอนจากขอมลสถต.


สานกสงเสรมและพทกษผสงอาย กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย. (2550).

รายงานการตดตามสทธผสงอาย พ.ศ. 2546 ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2550. กระทรวง

การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย.

สวรรณ คามน. (2549). โอกาสสดทายของประเทศไทย : 6 ปทองของการพฒนาคนไทยใหกาว

ไกลอยางยงยน. สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.

สถานการณ์การจัดบริการดูแล...

Documents

Transcript of สถานการณ์การจัดบริการดูแล...