การจดการความร

ศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช อบลราชธาน

ค าน า การจดการความรของศนยวทยพฒนา มสธ.อบลราชธาน ไดจดท าขนเพอเปนการเสรมสรางความรเกยวกบการจดการความรแกคณะท างานและบคลากรณศนยฯ และเพอน าความรไปใชในการปฏบตงานจรง เนอหาภายในเลมประกอบไปดวยความเปนมาของปญหา การศกษาวรรณกรรมทเกยวของและวธด าเนนการวจย ผลการวจย สรปผลการด าเนนการจดการความรของศนยฯ พรอมทงปญหาและขอเสนอแนะในการด าเนนการจดการความรของศนยฯ การด าเนนงานการจดการความรของศนยวทยพฒนา มสธ.อบลราชธานในครงน ไดรบความรวมมอเปนอยางดจากบคลากรศนยทกๆ คน

คณะผจดท า

สารบญ หนา

ค าน า สารบญ บทท 1 1

ความเปนมา 1 วตถประสงคของการวจย 2 ขอบเขตของการวจย 2 สมมตฐานของการวจย 2 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 2 นยามศพท 2

บทท 2 3 งานวจยทเกยวของ 3 ประวตศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน 3 แนวคดเกยวกบการจดการความร 5 งานวจยทเกยวของ 11

บทท 3 25 ประชากรกลมตวอยาง 25 เครองมอทใชในการวจย 26 การเกบรวบรวมขอมล 26 การวเคราะหขอมล 27

บทท 4 28 ลกษณะประชากร 28 ความคดเหนของบคลากร 29 ผลการประชมกลมตวการจดการความร 31 การวเคราะหเอกสาร 32

บทท 5 38 สรปผลและขอเสนอแนะ 38 บรรณานกรม 40

บทท 1 บทน า

ความเปนมา รฐบาลไดมพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองท ด เปน

กฎหมายทออกมาเพอผลกดนแนวความคดธรรมาภบาล (Good Governance) ใหเกดผลเปนรปธรรมซงก าหนดใหสวนราชการมหนาทพฒนาความรในสวนราชการใหมลกษณะเปนองคการแหงการเรยนร โดยตองรบขาวสารและสามารถประมวลผลความรในดานตางๆ เพอน ามาประยกตใชในการปฏบตราชการไดถกตอง รวดเรว และเหมาะสมกบสถานการณรวมทงตองสงเสรมและพฒนาความรความสามารถสรางวสยทศนและปรบเปลยนทศนคตของขาราชการในสงกดใหเปนบคลากรทมประสทธภาพและมการเรยนรรวมกน

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช เปนหนวยราชการหนงทไดน านโยบายของรฐบาลมาปฏบต โดยมการก าหนดยทธศาสตรการจดการความรของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ประจ าปงบประมาณ 2551 ยทธศาสตรการพฒนาบคคลากรสการเรยนร เพอเสรมสรางความร ความเขาใจเกยวกบการจดการความรเพอพฒนาทกษะ การเรยนร การคดและวเคราะหอยางเปนระบบและตอเนองเพอพฒนาการปฏบตงานและพฒนาไปสการเปนองคกรแหงการเรยนร เพอตอบสนองยทธศาสตรดงกลาวหนวยงานยอยตางๆ ภายในมหาวทยาลยจงไดจดท าแผนงาน/โครงการเกยวกบการจดการความรขน

ศนยวทยพฒนา หมายถง “แหลงพฒนาความร” เปนหนวยงานหนงและเสมอนตวแทนของมหาวทยาลยในสวนภมภาค เพอขยายและพฒนาแหลงบรการวชาการในสวนภ มภาคของมหาวทยาลย รองรบสนบสนนการจดกจกรรม มหาวทยาลยจงไดจดตงคณะท างานเพอประสานงานการจดตงศนยวทยพฒนา มสธ.อบลราชธาน โดยการขอใชทดนจากจงหวดอบลราชธานตอไป ซงมหาวทยาลยไดรบความอนเคราะหจากจงหวดอบลราชธานใหใชทดนสาธารณะประโยชน “บานหนองหอย ” (บรเวณสนามมาเดม) ต าบลแจระแม อ าเภอเมอง จงหวดอบลราชธาน จ านวน 15 ไร ไดมการเร มปลกสรางศนยวทยพฒนา มสธ. จงหวดอบลราชธาน เมอ พ .ศ. 2536 แลวเสรจเมอป พ .ศ. 2539 และเปดท าการ เมอ พ .ศ. 2540 และโดยปฏบตหนาทใหบรการทางดานการศกษาแกนกศกษาทกระดบทเปดสอนในมหาวทยาลยและประชาชนทวไป มพนทรบผดชอบ จ านวน 9 จงหวด ไดแก อบลราชธาน ศรสะเกษ สรนทร บรรมย ยโสธร รอยเอด อ านาจเจรญ มกดาหาร และนครพนม

จากทคณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายในประเมนผลการด าเนนงานของศนย พบวาศนยฯ ยงไมมแผนการจดการความรและยงไมเขาใจเรองการจด การความร ดงนน ศนยฯ จง

ด าเนนการจดโครงการการจดการความรขนเพอแลกเปลยนเรยนรระหวางบคลากรภายในหนวยงานและน าไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรม วตถประสงค ของการวจย การวจยครงนไดก าหนดวตถประสงคไวดงน.-

1. เพอเสรมสรางความรเกยวกบการจดการความรแกคณะท างานและบคลากรศนยฯ 2. เพอน าความรไปใชในการปฏบตงานจรง

ขอบเขตของการวจย

1. การวจยครงนเปนการศกษาปญหาในการด าเนนงานของศนยวทยพฒน า มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช อบลราชธาน และน าปญหาดงกลาวมาด าเนนการจดการความร เพอแกไขปญหาทเกดขนจากการปฏบตงาน

2. ศกษาจากบคลากรในศนยฯ ซงปฏบตงานดานงานอ านวยการและธรการ งานสงเสรมและบรการการศกษา และงานบรการสอและเทคโนโลย จ านวน 18 คน

สมมตฐานการวจย การจดการความรภายในหนวยงานสามารถน าความรทอ ยในตวบคคลมาใชประโยชนในการพฒนาระบบงานเพอน าไปสการปฏบตงานทดขนอยางเปนรปธรรม ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ท าใหทราบปญหาการด าเนนงานภายในศนยฯ 2. น าปญหาและอปสรรคในการด าเนนงานมาแลกเปลยนเรยนรเพอน ามาใชประโยชน

ในการปฏบตงาน นยามศพท

1. การด าเนนการ หมายถง การปฏบตงานดานงานอ านวยการและธรการ งานสงเสรมและบรการการศกษา และงานบรการสอและเทคโนโลย

2. การจดการความร หมายถง การรวบรวมองคความรทมอยในองคกร ซงกระจดกระจายอยในตวบคคลหรอเอกสาร มาพฒนาใหเป นระบบ มการแลกเปลยนเรยนรเพอน า Tacit ของตวบคคล ถายทอดออกมาและน าความรมาใชประโยชนในการพฒนาระบบงาน พฒนาคนและพฒนาองคการ สการปฏบตงานทดขนอยางเปนรปธรรม

บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ

การศกษา เรอง การจดการความรของศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน ม

วตถประสงคเพอ 1) เสรมสรางความรเกยวกบการจดการความรแกคณะท างานและบคลากร 2) น าความรไปใชในการปฏบตงานจรง ซงในบทนไดศกษาวรรณกรรมทเกยวของและน าเสนอตามล าดบหวขอ ดงน

1. ประวตศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช อบลราชธาน 2. แนวคดเกยวกบการจดการความร 3. งานวจยทเกยวของ

1. ประวตศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช อบลราชธาน

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชในฐานะทเปนมหาวทยาลยในระบบเปดทมนก ศกษากระจายอยทวประเทศ มนโยบายทจะจดตงศนยวทยพฒนาเพอขยายการบรการการศกษาแกนกศกษา และการบรการวชาการแกสงคมในสวนภมภาค จงไดตงคณะท างานเพอประสานงานการจดตงศนยวทยพฒนา กระจายอย ในจงหวดตางๆ ทวประเทศ จ านวน 10 แหง ไดแก จงหวดนครศรธรรมราช ซงเ ปนศนยน ารองเปดใหบรการเมอป พ .ศ. 2534 และทยอยเปดในทตางๆ จนครบ 10 แหง เมอป พ.ศ. 2543 ไดแก นครสวรรค เพชรบร อบลราชธาน สโขทย ล าปาง อดรธาน จนทบร ยะลา และนครนายก ส าหรบศนยวทยพฒนา มสธ . อบลราชธาน นน มหาวทยาลยไดรบความอนเคราะหจากจงหวดอบลราชธานใหใชทดนสาธารณประโยชน “บานหนองหอย ” (บรเวณสนามมาเดม) ต าบลแจระแม อ าเภอเมอง จงหวดอบลราชธาน จ านวน 15 ไร เรมปลกสรางอาคารศนยวทยพฒนา มสธ. จงหวดอบลราชธาน เมอ พ .ศ. 2536 แลวเสรจเมอ ป พ.ศ. 2539 และเปดท าการ เมอ พ.ศ. 2540 จนถงปจจบน

แผนภมการจดโครงสรางองคกร

วสยทศน พนธกจ และวตถประสงค

วสยทศน “เปนเลศดานบรการการศกษา แกนกศกษา ประชาชน อยางถกตอง รวดเรว ประทบใจ และสรางเครอขายการศกษาอยางมประสทธภาพ”

พนธกจ 1. บรการการศกษาแกนกศกษาและประชาชน 2. สงเสรมและสนบสนนกจกรรมการเรยนการสอนของมหาวทยาลย 3. ประสานงานกบหนวยงานภายในและภายนอกมหาวทยาลยเพอใหไดขอมลทถกตองและทนสมยในการบรการนกศกษาและประชาชน 4. สรางเครอขายความรวมมอระหวางนกศกษา บณฑต คณาจารยและชมชน เพอสนองตอบกจกรรมตามทมหาวทยาลยก าหนด

วตถประสงค 1. เพอรองรบกจกรรมการสอน การฝกอบรม และงานบรการการศกษาในระบบ

การสอนทางไกล 2. เพอเปนเครอขายของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชในงานบรการหองสมด

และสอการศกษา

ศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน

งานอ านวยการ และธรการ

งานบรการสอและเทคโนโลยการศกษา

หองสมด

งานสงเสรมและ บรการการศกษา

3. เพอเปนแหลงกลางในการประชาสมพนธ และเผยแพรขาวสารขอมลเกยวกบ มหาวทยาลย

4. เพอเปนแหลงด าเนนกจกรรมทางดานวชาการและวชาชพรวมกบนกศกษา บณฑต และชมชน โดยมงใหเกดประโยชนแกนกศกษา และชมชนโดยสวนรวม

5. เพอรองรบกจกรรมอนๆ ตามทมหาวทยาลยก าหนด

ขอมลบคลากร ป พ.ศ. 2550 1. จ านวนบคลากรทงหมด

หนวย : คน

ขาราชการ พนกงาน ลกจาง ประจ า

ลกจาง ชวคราว

ผอ านวยการ

รวม

10 2 1 4 1 18 รอยละ 55.55 11.11 5.56 22.22 5.56 100

2. วฒการศกษา หนวย : คน

วฒการศกษา ลาศกษาตอ

ป.4 ม.3 ปวส. ตร โท รวม โท เอก รวม 2 1 1 11 3 18 - - - รอยละ 11.11 5.56 5.56 61.11 16.66 100 - - 100

2. แนวคดเกยวกบการจดการความร ความส าคญของการจดการความร ยคปจจบนถอวาเปนยคเศรษฐกจฐานความร (Knowledge-Based Economy) ซงเปนเศรษฐกจทอาศยการสราง การกระจาย และการใชความรเปนตวขบเคลอนหลกทท าใหเกดการเตบโต สรางความมงคงและสรางงานในอตสาหกรรมทกรปแบบ การทองคกรจะอยรอดในยคเศรษฐกจฐานความรไดนน จะตองปรบเปลยนกลยทธในการด าเนนงานจากการแขงขนในเชงขนาด เปนการแขงขนทตองใชความเรว ตองสรางความไดเปรยบดานการผลตโดยอาศยสนทรพยทจบ

ตองไมได เชน ความร ทกษะ ประสบการณ เทคโนโลย มากขนกวาการใชสนทรพยท จบตองได เชน อาคาร เครองจกร อปกรณส านกงาน นอกจากนยงตองใชความคดรเรมสรางสรรค มากกวาการใชทนและใหความส าคญกบลกคามากกวาการมงเนนทการผลต กลาวคอ การแขงขนในยคปจจบนขนอยกบความสามารถขององคกรในการสราง และใชสนทรพยทจบตองไมได ในการเพมคณภาพ ลดตนทน ลดระยะเวลาในการพฒนาผลตภณฑหรอบรการใหม สรางนวตกรรมเพอตอบสนองความตองการและความคาดหวงของลกคาไดอยางถกตองและรวดเรว จะเหนไดวาความรเปนสนทรพยทมคาทสดขององคกร ความรเปนสนทรพยทมลกษณะเฉพาะโดดเดนกวาสนทรพยอนๆ คอเปนสนทรพยทไมมขดจ ากด ยงใชยงเพม ยงองคกรคมความรมากเทาไรกยงสามารถเรยนรในสงใหมๆ ไดมากขนเทานน จากความส าคญของความรดงกลาวจงเกด การจดการความร (Knowledge Management : KM) โดยมกระบวนกา รทเปนระบบในการคนหา สราง รวบรวม จดเกบ เผยแพร ถายทอด แบงปนและใชความรนนเพอประโยชนขององคกร (บญด บญญากจ และคณะ 2547: 6-7) นอกจากภาคเอกชนทใหความส าคญกบการจดการความรแลว ภาครฐกตนตวในเรองนเชนกน ดงจะเหนไดจาก พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 มาตรา 11 ก าหนดไววา “สวนราชการมหนาทพฒนาความรในสวนราชการเพอใหมลกษณะเปนองคกรแหงการเรยนรอยางสม าเสมอ โดยตองรบรขอมลขาวสาร และสามารถประมวลผลความรในดานตางๆ เพอน ามาประยกตใชในการปฏบตราชการไดอยางถกตอง รวดเรว และเหมาะสมตอสถานการณ รวมทงตองสงเสรมและพฒนาความร ความสามารถ สรางวสยทศน และปรบเปลยนทศนคตของขาราชการในสงกด ใหเปนบคลากรทมประสทธภาพ และมการเรยนรรวมกน” (น าทพย วภาวน และนงเยาว เปรมกมลเนตร 2551: 81) ความหมายของการจดการความร

มผใหค าจ ากดความ ค าวา การจดการความร ไว ดงน น าทพย วภาวน และนงเยาว เปรมกมลเนตร (2551: 88) หมายถง แนวปฏบตทองคกรใชในการบงชความรทจ าเปน ตองการสรางความร ใหม และเผยแพรความรเพอใชในการแลกเปลยนเรยนรรวมกน เพอพฒนาประสทธภาพการท างาน พฒนาความไดเปรยบทางการแขงขน และสรางนวตกรรมโดยกระบวนการของการจดการความร ตองสอดคลองกบกลยทธและวตถประสงคขององคกร สอดคลองกบ บญด บญญากจ และคณะ (2547:23) ทกลาววา การจดการความร เปนกระบวนการในการน าความรทมอยหรอเรยนรมาใชใหเกดประโยชนสงสดตอองคกร โดยผานกระบวนการตางๆ เชน การสราง รวบรวม แลกเปลยนและใชความร เปนตน สวนธตพฒน เอยมนรนดร (2548: 73) กลาววา การจดการคว ามร หมายถง กระบวนการระบสภาพปจจบนและความตองการ เพอ

วางแผนสรางความรหรอนวตกรรมดวยการรวบรวม การจดระบบ การประยกตใชสารสนเทศดวยชองทางการสอสารตางๆ เพอการสรางประสทธภาพขององคกร และพรธดา วเชยรปญญา (2547: 32-33) สรปวา การจดการความร หมายถง กระบวนการอยางเปนระบบเกยวกบการประมวลขอมล สารสนเทศ ความคด การกระท า ตลอดจนประสบการณของบคคลเพอสรางเปนความรหรอนวตกรรม และจดเกบในลกษณะของแหลงขอมลทบคคลสามารถเขาถงไดโดยอาศยชองทางตางๆ ทองคกรจดเตรยมไว เพอน าความรทมอยไปประยกตใชในการปฏบตงาน ซงกอใหเกดการแบงปนและถายโอนความร และในทสดความรทมอยจะแพรกระจายและไหลเวยนทวทงองคกรอยางสมดล เปนไปเพอเพมความสามารถในการพฒนาผลผลตและองคกร นอกจากนนวจารณ พานช (2546: 2-5) ยงไดกลาววา การจดการความร หมายถง การยกระดบความรขององคกร เพอสรางผลประโยชนจากตนทนทางปญญา โดยเปนกจกรรมทซบซอนและกวางขวาง ไมสามารถใหนยามดวยถอยค าสนๆ ได ตองใหนยามหลายขอจงจะครอบคลมวามหมาย ดงน

- การจดการความร มความหมายถง การรวบรวม การจดระบบ การจดเกบ และการ เขาถงขอมลเพอสรางเปนความร เทคโนโลยดานขอมลและดานคอมพวเตอรเปนเครองมอชวยเพมพลงในการจดการความร แตเทคโนโลยดานขอมลและคอมพวเตอรโดยตวของมนเองไมใชการจดการความร

- การจดการความรเกยวของกบการแลกเปลยนความร ถาไมมการแลกเปลยนความร แลว ความพยายามในการจดการความรกจะไมประสบผลส าเรจ พฤตกรรมภายในองคกรเกยวกบวฒนธรรม พลวต และวธปฏบตมผลตอการแลกเปลยนความร โดยเฉพาะอยางยงวฒนธรรมและสงคมมความส าคญตอการจดการความรอยางยง

- การจดการความรตองอาศยผรในการตความและประยกตใชความร ในการสราง นวตกรรมและเปนผน าทางในองคกร รวมทงตองการผเชยวชาญในสาขาใดสาขาหนงแนะน าวธประยกตใชการจดการความร ดงนน กจกรรมเกยวกบคน ไดแก การดงดดคนดและเกง การพฒนาคน การตดตามความกาวหนาของคน และดงดดคนมความรไวในองคกร ถอเปนสวนหนงของการจดการความร

- การจดการความรเปนเรองของการเพมประสทธผลขององคกร การจดการความร เกดขนเพราะมความเชอวาจะชวยสรางความมชวตชวาและความส าเรจใหองคกร ประเมนตนทนทางปญญา และผลส าเรจของการประยกตใชการจดการความรเปนดชนบอกวาองคกรมการจดการความรอยางไดผลหรอไม วตถประสงคของการจดการความร (ธตพฒน เอยมนรนดร 2548: 75)

- เพอพฒนาความรความสามารถระดบบคคล - เพอพฒนาความรความสามารถองคกร - เพอพฒนาองคความรสองคกรแหงการเรยนร - เพอเปนเครองมอในการสรางความส าเรจขององคกร - เพอสรางนวตกรรมขององคกร - เพอพฒนาองคความรขององคกร

ประโยชนของการจดการความร (ธตพฒน เอยมนรนดร 2548: 75-76)

- สามารถรวบรวมความรขององคกรและบคลากรไวได การจดการความรเปนการ รวบรวมองคความร ความเชยวชาญ ความช านาญ และความรของบคลากรไวได

- เพมประสทธภาพในการตดสนใจ การจดการความรเปนการรวบรวมขอมลไว อยางเปนระบบสามารถทจะเขาถงประเภท คณภาพของความรได หากมการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการจดการความรจะสามารถประมวลผลเพอการตดสนใจไดอยางรวดเรว

- ความสามารถในการเรยนรงานไดดวยตนเอง ความรทไดจดระบบไวจะท าใหผ ปฏบตงานสามารถเรยนรงาน มความเขาใจในเนองาน วตถประสงคของงานไดดวยตนเอง และเกดจตส านกในการพฒนาความรในการปฏบตงาน

- เพมความไดเปรยบในการแขงขน ชวยใหองคกรมขอมลตางๆ ซงเพมความได เปรยบในการแขงขน

- การพฒนาทรพยสนทางปญญา เปนการพ มนาความสามารถจากทรพยสนทาง ปญญาทมอยในองคกรซงเปนการแสดงศกยภาพขององคกร

- การยกระดบผลตภณฑและบรการ เปนการน าการจดการความรมาใชในการเพม ประสทธภาพการจดการการผลตและการบรการซงเปนการเพมคณคาใหแกผลตภณฑและบรการ

- การบรการลกคา การจดการความรเปนการสรางฐานขอมลเกยวกบลกคาจากการ ศกษาความสนใจและความตองการของลกคาซงจะเปนการสรางควา มพงพอใจ และสงผลตอการเพมยอดขายและสรางรายไดแกองคกร

- การลงทนทางทรพยากรบคคล การจดการความรเปนการสรางการเรยนรรวมกน การจดการเอกสาร การจดการกบความรทไมเปนทางการเพอพฒนาความร ความสามารถ และคานยมของบคลากรเพอมงสผลสมฤทธขององคกร

หลกการจดการความร ธตพฒน เอยมนรนดร (2548: 77-82) กลาววา ในการจดการความรมหลกการอย 4 ประการ ไดแก องคกร คน ความร และการจดการความร องคกร ผจดการความรจะตองมความรเกยวกบองคการทตองการจดการความรตงแตปรช ญาขององคกร นโยบาย วสยทศน โครงสรางการบรหารงาน แผนงาน โครงการ การด าเนนงาน ผลการด าเนนงาน วฒนธรรมองคกร ประเภทขององคกร ปจจยหลกของการบรหารงาน ไดแก คน เงน การจดการและวสดอปกรณ รวมทงปจจยการบรหารภายนอกองคกร เชน เทคโนโลย การเมอง เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การแขงขน การตลาด ฯลฯ เพอศกษาองคกรใหทราบถง จดออน จดแขง อปสรรค และโอกาสขององคกร คน การจดการความรจะมงเนนการศกษาในเรอง คน ซงเปนทรพยากรบคคลทส าคญขององคกรวาตองการพฒนาความรในเรองใดบาง มการเรยนรเปนอย างไร ท างานอยในระดบใด ต าแหนงงานใด ประสบการณเปนอยางไร เพอทจะจดการความร ทกษะ ทศนคต และพฤตกรรมใหเกดการเปลยนแปลงทเหมาะสมกบความตองการขององคกร ความร มการแบงประเภทของความรไวหลายมต แตมตทไดรบความนยมมากทสดไดแก ความรโดยนยหรอความรทมองเหนไมชดเจน (Tacit Knowledge) และ ความรทชดแจงหรอความรทเปนทางการ (Explicit Knowledge)

- ความรโดยนยหรอความรทมองเหนไมชดเจน (Tacit Knowledge) จดเปนความร อยางไมเปนทางการ ซงเปนทกษะหรอความรเฉพาะตวของแต ละบคคลทมาจากประสบการณ ความเชอหรอความคดสรางสรรคในการปฏบตงาน เชน การถายทอดความร ความคด ผานการสงเกต การสนทนา การฝกอบรม ความรประเภานเปนหวใจส าคญทท าใหงานประสบความส าเรจ เนองจากความรประเภทนเกดจากประสบการณ และการน ามาเลนสกนฟง ดงนนจงไมสามารถจดใหเปนระเบยบหรอหมวดหมได และไมสามารถเขยนเปนกฏเกณฑหรอต าราได แตสามารถถายทอดและแบงปนความรไดโดยการสงเกตและเลยนแบบ

- ความรทชดแจงหรอความรทเปนทางการ (Explicit Knowledge) เปนความรทม การบนทกไวเปนลายลกษณอกษร และใชรวมกนในรปแบบตางๆ เชน สงพมพ เอกสารขององคกร ไปรษณยอเลกทรอนกส เวบไซต อนเทอรเนต ความรประเภทนเปนความรเปนความรทแสดงออกมาโดยใชระบบสญลกษณ จงสามารถสอสารและเผยแพรไดอยางสะดวก

การจดการความร มการน าศาสตรการจดการกบความรทองคกรตองการมารวมกนในการพจารณาสรางทนทางปญญาเพอพฒนาองคกรใหเกดเปนองคกรแหงการเรยนร ดงนนในการจดการความรจงตองมกระบวนการจดการความรเปนขนตอน เรมจาก ท าการศกษาและวเคราะหองคกร ส ารวจและระบความรทตองการน ามาพฒนาองคกร แลวน ามาพฒนาและจดระบบความรทเหมาะสมกบองคกรเพอถายทอด ในการถายทอดและเผยแพรความรนอาจจะมการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการจดการหรอใชสออนๆ กได ล าดบตอมาคอ การแบงปนความรดวยการประยกตใชความร เมอความรถกน ามา ใชแลวจะเกดการจดจ า บนทก เกบรกษาไวและมการตดตามและประเมนผลการจดการความร กระบวนการจดการความร (ธตพฒน เอยมนรนดร 2548: 102-103)

ปจจยทท าใหการจดการความรไมประสบผลส าเรจ (ธตพฒน เอยมนรนดร 2548: 112; สถาบนสงเสรมการจดการความรเพอสงคม 2551: 2)

- วฒนธรรมองคกรไมเออตอการจดการ - ผมความรในองคกรไมอยากถายทอดความร - การไมยอมรบในตวผถายทอดความรซงเปนบคคลในองคกร เนองจากเปนบคคล

ระดบเดยวกนเคยปฏบตงานรวมกนมา จงไมใหการยอมรบนบถอ - บคลากรในองคกรขาดความสามคค - บคลากรในองคกรขาดความกระตอรอรนในการหาความร - การไมยอมรบขอผดพลาด - การด าเนนการ (สรางความร, แลกเปลยนความร, ประยกตใชความร) ไม

มระบบ ไมมโครงสราง จงท าใหการจดการความรมลกษณะท าแบบมวยวด ไมมหลกเกณฑ - การตดสนใจมกกระท าโดยไมไดใชความรทดทสดทมอยภายในองคกร - ความรทมอยไมไดถกใชซ า ไมไดมการแลกเปลยน ซงหมายความวาสมาชกของ

องคกรตองสรางความรใหมขนใชเองโดยไมจ าเปน ท าใหมการท างานซ ากบงานทคนอนภายในองคกรเคยท าไวแลว

- สมาชกขององคกรอยภายใตสภาพทขอสนเทศ (information) ทวมทน จนเกด ความสบสนแทนทขอสนเทศนนจะชวยใหท างานไดดขน

- การปกปดความรระหวางสมาชกขององคกรเปนเรองปกต และไมมความสนใจใน

กลมสมาชกขององคกรทจะชวยกนเพมพนความร

ปจจยทสงผลใหการจดการความรประสบผลส าเรจ (ธตพฒน เอยมนรนดร 2548: 111-112; น าทพย วภาวน 2547: 119-120; บญด บญญากจ และคณะ 2547:59-62)

- ภาวะผน าและกลยทธ ผน าใหการสนบสนน มการก าหนดทศทาง ความเชอ และคานยมรวมเพอกอใหเกดความมงมนรวมกนทงองคกร

- โครงสรางทเปนแนวทางในการสงเสรมการจดการความร - วฒนธรรม พฤตกรรมและการสอสาร ทก าหนดและแสดงออกเปนพฤตกรรม เปน

วฒนธรรมมงสองคกรแหงการเรยนร - เทคโนโลยและกระบวนการทเออตอการจดการความร เพอการจดการขอมล

สารสนเทศ และองคความรใหเปนระบบ สามารถสบคนไดสะดวก รวดเรว และงายตอการใชงาน

- การใหรางวลและการยอมรบ เพอสรางแรงจงใจตอพฤตกรรมทพงประสงค - การวดผลและประเมนผล - ความร ทกษะ ความสามารถ ของทมงานจดการความร - การจดการ เพอใหการจดการความรเกดขนไดตามแผนทวางไว - มชองทางทหลากหลายส าหรบการถายทอดความร - มความเกยวเนองกบคณคาทางเศรษฐกจหรออตสาหกรรม

3. งานวจยทเกยวของ 5.1 งานวจยเกยวกบการประเมนคณภาพบรการ

5.1.1 งานวจยทท าในตางประเทศ ไดมผท าการศกษา ดงน คม (Kim 2003: Abstract) ศกษาการวดและประเมนคณภาพบรการอนเทอรเนต

ของหองสมดประชาชน โดยไดปรบปรงเครองมอวดเซรฟควอล และลบควอลพลส มาใชเพอใหเหมาะสมกบการประเมนคณภาพบรการอนเทอรเนตของหองสมดประชาชน โดยใชแบบสอบถามทมขอค าถาม 20 ขอ เปนเครองมอวจยและจดสงใหกบผใชบร การ จ านวน 386 คน โดยศกษาใน 4 ดาน ไดแก ดานความรสกทมตอการใหบรการ ดานลกษณะทจบตองได การควบคมโดยผใชบรการ และการพมพ /ดาวนโหลดขอมล โดยวเคราะหความสมพนธระหวางดานคณภาพการบรการอนเทอรเนต (ศกษาจากขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามและตวแปรเกยวกบประสบการณการใชอนเทอรเนต ) และความพงพอใจของผใชบรการหรอการจดเตรยมบรการของหองสมด ผล

การศกษาพบวา ดานการควบคมโดยผใชบรการ และความความรสกทมตอการใหบรการ มคณภาพบรการในระดบสง ทงดานระดบความพงพอใจของผใชบรก าร และการจดเตรยมบรการของหองสมด การศกษาความสมพนธระหวางความพงพอใจของผใชบรการกบการจดเตรยมบรการของหองสมด พบวา ระดบความพงพอใจของผใชบรการจะขนอยกบความเชยวชาญ จ านวนปทใช และประสบการณของการเคยเขาหองเรยนเกยวกบการใชอนเทอรเนต ซงแสดงใหเหนวาความพงพอใจของผใชบรการไมเกยวกบการจดเตรยมบรการของหองสมด รวมทงขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามกไมมผลตอคณภาพของการใชบรการอนเทอรเนต

นเทคก (Nitecki 1995: Abstract) ศกษาการวดคณภาพบรการโดยประยกตใช เครองมอวดคณภาพเซรฟควอล ซงใชแบบจ าลองชองวาง (Gap Model) ประเมนความแตกตางระหวางการรบรและความคาดหวงในบรการของหองสมดสถาบนอดมศกษาขนาดใหญ ใน 3 บรการ คอ บรการยมระหวางหองสมด บรการอางอง และบรการหนงสอส ารอง โดยประยกตการศกษาจาก 5 ดานของเครองมอวดเซรฟควอล มาเปนปจจย 3 ดาน คอ 1) ระดบความนาเชอถอและความเทยงตรง 2) ความสมพนธของคณภาพบรการทผใชบรการรบรและตวแปร 4 ตวทมความสมพนธกบคณภาพบรการของหองสมด (ประสบการณในการแกปญหา ความพงพอใจทจะแกไขปญหา คณ คาของสารสนเทศทไดรบ และความเตมใจทจะใหค าแนะน าบรการ ) 3) ระดบความแตกตางของบรการ เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามทประยกตมาจากเครองมอวดเซรฟควอล โดยไดกลมตวอยางจากการสมตวอยาง จ านวน 564 คน จดสงแบบสอบถามทางไปรษณย ไดรบกลบคน จ านวน 351 ชด คดเปนรอยละ 63.6 ผลการศกษาพบวา ปจจยทง 3 ดาน มความสมพนธกบเครองมอวดคณภาพเซรฟควอล ทง 22 ขอ มากกวาปจจย 5 ดาน ซงออกแบบมาเพอใชกบบรการแบบอนๆ นเทคก (Nitecki, D.A. 1997: Abstract) ไดน าเครองมอประเมนคณภา พบรการเซรฟควอลมาใชประเมนคณภาพบรการของหองสมดในมหาวทยาลยเยล (Yale University Library) เพอศกษาถงความคาดหวงของผใชบรการหองสมด และการรบรบรการตอการใหบรการเฉพาะอยางในหองสมด และน าผลทไดมาใชในการปรบปรงการบรการของหองสมดใหดข น โดยแบงปจจยทมอทธพลตอการรบรคณภาพบรการ 5 ดาน ตามเครองมอประเมนคณภาพเซรฟควอล ซงไดแก 1) ลกษณะทจบตองได 2) ความเชอถอไววางใจได 3)การตอบสนองตอผใชบรการ 4) การใหความมนใจแกผใชบรการ และ 5) ความเขาใจและเหนอกเหนใจในต วผใชบรการ ผลการวจยพบวา ปจจยทมอทธพลมากทสดตอการรบรคณภาพบรการคอ ความเชอถอไววางใจได สวนปจจยทมอทธพลนอยทสดตอการรบรคณภาพบรการคอ ลกษณะทจบตองได ซงผลการวจยครงนสามารถยนยนคาความเทยงตรงและความเชอมนของแบบสอบถามได

แลนดรม และไพรบทก (Landrum and Prybutok 2004: Abstract) ไดศกษาการประเมนคณภาพบรการโดยใชเครองมอวดคณภาพเซรฟควอล (SERQUAL) และศกษาวาคณภาพบรการมสวนเกยวของทส าคญกบแบบจ าลองความส าเรจของหองสมดอยางไร โดยสงแบบสอบถามทางไปรษณยไปยงกลมผใชบรการหองสมดวศวกรรมของสโมสรกองทพบก จ านวน 384 คน ผลการวจยพบวาเครองมอวดคณภาพเซรฟควอล เปนเครองมอวดคณภาพทดและเหมาะสม และยงแสดงใหเหนวาคณภาพบรการเปนปจจยส าคญของความส าเรจของหองสมด โดยแบบจ าลองความส าเรจของหองสมดขนอยกบตวแปรทส าคญ 4 ตวแปร คอ คณภาพบรการ คณภาพของระบบหองสมด คณภาพสารสนเทศ และการใชประโยชนจากหองสมด ไวท (White, Lynda 1998: Abstract) ไดน าเครองมอประเมนคณภาพบรการเซรฟควอลมาใชประเมนคณภาพบรการของหองสมดในมหาวทยาลยเ วอรจเนย (Virginia University Library) ผลการวจยพบวา ปจจยทมอทธพลมากทสดตอการรบรคณภาพบรการคอ การสนองตอบตอผใชบรการ และความเชอถอไววางใจได สวนปจจยทมอทธพลนอยทสดตอการรบรคณภาพบรการคอ ความเขาใจและเหนอกเหนใจในตวผใชบรการ และลกษณะทจบตองได อบดลลาห (abdallah 2002: Abstract) ไดศกษาคณภาพบรการงานบรการอางองของหองสมดมหาวทยาลยลบาเนสอเมรกน (Lebanese American University – LAU) โดยใชเครองมอวดเซรฟควอล ประกอบดวยปจจยก าหนดคณภาพ 5 ดาน ไดแก ดานลกษณะทจบตองได ดานความเชอถอไววางใจได ดานการตอบสนองตอผใชบรการ ดานการใหความแกผใชบรการ และดานความเขาใจและเหนอกเหนใจในตวผใชบรการ ประเมนคณภาพบรการโดยใชแบบจ าลองชองวางระหวางระดบบรการทรบรกบระดบบรการทคาดหว ง ในการศกษาครงนผวจยไดแจกแบบสอบถาม จ านวน 400 ชด ใหกบผใชบรการของหองสมด ผลการศกษาพบวา มนยส าคญทางสถตของชองวางระหวางระดบบรการทรบรกบระดบบรการทคาดหวง โดยผใชบรการจะใหความส าคญกบคณภาพบรการดานความเชอถอไววางใจไดในระดบสงทสด และใหความส าคญกบคณภาพบรการดานลกษณะทจบตองไดในระดบต าทสด เฮอรเบรท (Herbert, Francoise 1994 : 3-21) ศกษาคณภาพการบรการยมระหวางหองสมดในมมมองของหองสมดและผใชบรการ โดยใชเครองมอประเมนคณภาพเซรฟควอล ในหนวยงาน ทใหบรการยมระหวางหองสมดในหองสมดประชาชน 38 แหง ของประเทศแคนาดา กลมตวอยางเลอกจากผใชทเคยใชบรการหองสมดประชาชนชวงระยะเวลา 12 เดอนทผานมา ผลการศกษาพบวา ระยะเวลาจากวนทผใชตองการหนงสอจนถงวนทผใชไดรบมคาเฉลย 38 วน โดยแบงออกเปน 4 ระยะ คอ ระยะท 1 เปนระยะเวลาตงแตวนทผใชตองการหนงสอจนถงวนทมการตดตอเพอยมหนงสอทตองการ ระยะเวลาเฉลย 23 วน ระยะท 2 เปนระยะเวลาของการยมของ

หองสมด ตงแตหองสมดไดรบแบบฟอรมการใชบรการจนถงเตรยมหนงสอสง ระยะเวลาเฉลย 5 วน ระยะท 3 เปนระยะเวลาของการสงหนงสอจากหองสมดทใหยมไปยงหองสมดทยม ระยะเวลาเฉลย 9 วน ระยะท 4 เปนจ านวนวนทผใชบรการไปรบหนงสอจากหองสมด ซงหองสมดไมสามารถควบคมได ผลการศกษาพบวา ผใชบรการสวนใหญผดหวงกบบรการยมระหวางหองสมดทไดรบโดยมคะแนนระดบบรการทรบรต ากวาระดบบรการทคาดหวง ยกเวนดานลกษณะทจบตองไดทมคะแนนระดบบรการทรบรสงกวาคะแนนระดบบรการทคาดหวง ปจจยทมความส าคญมากทสดจากการประเมนคณภาพบรการคอ ความนาเช อถอ แตเมอศกษาถงชองวางระหวางระดบบรการทคาดหวงกบระดบบรการทรบร พบวา ความนาเชอถอมชองวางมากทสด คอ –1.10 แตลกษณะทจบตองไดมชองวางระหวางระดบบรการทคาดหวงกบระดบบรการทรบรนอยทสดคอ +1.20

5.1.2 งานวจยทท าในประเทศ ไดมผท าการศกษา ดงน กลยา สรอยสงห (2548) ศกษาการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนการรบรคณภาพการบรการในหองสมดมหาวทยาลยของรฐ โดยมวตถประสงคเพอ วเคราะหองคประกอบเชงยนยนการรบรคณภาพการบรการในหองสมดมหาวทยาลยของรฐกบขอมลเช งประจกษ และจดล าดบความส าคญขององคประกอบการรบรคณภาพการบรการในหองสมดมหาวทยาลยของรฐ กลมตวอยางเปน อาจารยประจ า จ านวน 60 คน และนสตนกศกษาระดบปรญญาตรและบณฑตศกษา จ านวน 740 คน ปการศกษา 2547 ในมหาวทยาลยของรฐ เครองมอทใชในการวจ ยเปนแบบสอบถามการรบรคณภาพการบรการในหองสมดมหาวทยาลยของรฐ การวเคราะหขอมลแบงเปน การวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ สกดองคประกอบขนตนดวยวธวเคราะหองคประกอบหลก และหมนแกนองคประกอบแบบมมแหลมดวยวธแวรรแมกซ โดยใชโปรแกรม SPSS และการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบสอง เพอตรวจสอบความสอดคลองของโมเดลองคประกอบการรบรคณภาพการบรการในหองสมดกบขอมลเชงประจกษ โดยใชโปรแกรม LISREL 8.50 ผลการวจยชใหเหนวา การรบรคณภาพบรการในหองสมดมหาวทยาลยของรฐ ประกอบดวย 4 องคประกอ บ เรยงล าดบตามคาน าหนกองคประกอบคอ องคประกอบดานการเขาถงสารสนเทศ องคประกอบดานการคนหาสารสนเทศดวยตนเอง องคประกอบดานสภาพหองสมด และองคประกอบการใหบรการของเจาหนาทหองสมด การตรวจสอบความสอดคลองของโมเดลองคประกอบกบขอมลเชงประจกษ พบวาโม เดลองคประกอบการรบรคณภาพการบรการในหองสมดมหาวทยาลยของรฐสอดคลองกบขอมลเชงประจกษอยในเกณฑด นฤตย นมสมบญ และฮารก นางาตะ (2546) ศกษาการประเมนคณภาพบรการของส านกหอสมด มหาวทยาลยธรรมศาสตร โดยมวตถประสงคเพอ ประเมนคณภาพบรการ ของ

ส านกหอสมด มหาวทยาลยธรรมศาสตร ในความคดเหนของผใชบรการกลมตางๆ เพอศกษาถงปจจยซงผใชบรการหองสมดใชตดสนคณภาพบรการเพอจดล าดบสงทควรปรบปรงเพอคณภาพบรการทด รวมทงศกษาปญหาทผใชบรการประสบเมอใชบรการของส านกหอส มด มหาวทยาลยธรรมศาสตร โดยไดประยกตเครองมอประเมนคณภาพบรการเซรฟควอลเปนเครองมอในการวจยครงน กลมตวอยางเปนผใชบรการส านกหอสมด มหาวทยาลยธรรมศาสตร ทงททาพระจนทร และศนยรงสต จ านวน 4 กลม คอ อาจารย นกวจย นกศกษาระดบบณฑตศกษาและนกศกษาระดบปรญญาตร ผลการวจยพบวาระดบบรการทคาดหวงของผใชบรการสงเปน 5 อนดบแรกของผใชบรการทกกลมเกยวของกบสถานทหองสมดในฐานะทเปนสถานทส าหรบศกษาอยางมสมาธ ทรพยากรหองสมด การรบประกน ความนาเชอถอ และควา มรของผใหบรการ ชองวางระหวางระดบบรการทคาดหวง และระดบบรการทรบรพบวา ระดบบรการทคาดหวงสงกวาระดบบรการทรบรในทกดาน โดยชองวางทกวางทสด คอ สามารถเขาถงทรพยากรในรปแบบดจตอล เชนวารสารอเลกทรอนกส (เชน Ebsco Host, ABI/INFORM ฯลฯ) หรอฐานขอมลไดโดยการใชงานผานเครอขายอนเทอรเนต ส าหรบปจจยทผใชบรการใชตดสนคณภาพบรการของส านกหอสมด มหาวทยาลยธรรมศาสตร พบวา สามารถจดกลมได 3 ปจจย ไดแก ปจจยทเกยวของกบการบรการซงจดโดยองคการหรอหองสมด (Affect of Service-Organization) ปจจยทเกยวของกบการมทรพยากรทสมบรณตรงตามความตองการสามารถเขาถงไดอยางสะดวกดวยอปกรณททนสมย (Collection and Access) และปจจยทเกยวของกบผใหบรการและจตส านกในการใหบรการ (Affect of Service-Personal) นฤมล กจไพศาลรตนา (2545) ศกษาการประเมนความพงพอใจของผใชทมตอบรการหองสมดคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย โดยมวตถประสงคเพอประเมนความพงพอใจของผใชในปจจยดานความมอยอยางเพยงพอของทรพยากรหองสมด ความรบผดชอบ ความสามารถและบคลกภาพของบคลากรหองสมด การใหบรการอยางกาวหนา และลกษณะทางกายภาพของหองสมด ทมตอการใชบรการของหองสมดคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอศกษาความสมพนธระหวางปจจยดานตางๆ กบความรสกพงพอใจของผใชภายหลงไดรบบรการในหองสมดคณะรฐศาสตร และเพอศกษาปญหาทผใชประสบในการใชบรการของหองสมดคณะรฐศาสตร โดยประเมนความพงพอใจของผใชบรการทมตอบรการ 7 ประเภทของหองสมดคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดแก บรการยม-คน บรการวารสาร บรการสงพมพพเศษ บรการโสตทศนวสด บร การสารสนเทศอเลกทรอนกส บรการผลงานวชาการของอาจารย และบรการถายเอกสาร กลมตวอยางมจ านวน 343 คน โดยเกบขอมลในชวงเดอนธนวาคม 2544 – มกราคม 2545 และไดรบแบบสอบถามคน จ านวนรอยละ 100 ผลการศกษา พบวา ผใชบรการทก

กลมพงพอใจบรการโดยรวมของหอง สมดคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยในระดบมาก และผทใชบรการหองสมดถมากมความพงพอใจบรการหองสมดในระดบมาก ผใชพงพอใจปจจยทง 4 ประการ ไดแก ดานความมอยอยางเพยงพอของทรพยากรหองสมด ความรบผดชอบ ความสามารถและบคลกภาพของบคลากรหองส มด การใหบรการอยางกาวหนา และลกษณะทางกายภาพของหองสมดในระดบมาก โดยมคาเฉลยความพงพอใจในความรบผดชอบและบคลกภาพผใหบรการสงกวาปจจยดานอนๆ ผใชประสบปญหาในบรการทกประเภทของหองสมด ไดแก หาตวเลมหนงสอทตองการไมพบ บรการวารสารแบบ ระบบชนปดไมสะดวกในการใช คมอชวยคนวทยานพนธในหองสมดลาสมย เจาหนาทใหบรการโสตทศนวสดคยเสยงดงและมกไมอยประจ าจดบรการ จ านวนเครองคอมพวเตอรส าหรบคนขอมลมนอย จ านวนผลงานวชาการของอาจารยมนอย และคณภาพของเครองถายเอกสารไมดเทาทควร

นฤมล พฤกษศลป (2546) ไดศกษา การประเมนคณภาพบรการหองสมดในส านก หอสมดและศนยสารสนเทศ มหาวทยาลยรงสต โดยมวตถประสงคเพอ ประเมนคณภาพบรการหองสมดในส านกหอสมดและศนยสารสนเทศ มหาวทยาลยรงสต ทงระดบบรการทคาดหวงและระดบบรกา รทรบรเครองมอทใชเปนแบบสอบถามทดดแปลงมาจากเครองมอประเมนคณภาพบรการเซรฟควอลและเครองมอประเมนคณภาพลบควอลพลส โดยใชเกณฑประเมน 5 ดาน คอ ดานผใหบรการ ดานความนาเชอถอไวของบรการ ดานลกษณะทางกายภาพ ดานการเขาถงทรพยากรสารสน เทศ และดานสถานทและสงแวดลอม โดยศกษาจาก อาจารย นกศกษาระดบปรญญาตร และนกศกษาระดบปรญญาโท ผลการศกษาพบวา ผใชบรการทง 3 กลมมระดบบรการทคาดหวงทง 5 ดานในระดบมาก โดยดานทมคาเฉลยสงสดเทากน 2 ดาน คอ ดานความนาเชอถอของบรการและดานสถานทและสงแวดลอม เมอจ าแนกตามกลมผใชบรการ พบวาระดบบรการทคาดหวงมคาเฉลยสงสดของอาจารยและนกศกษาระดบปรญญาโท ไดแก ดานสถานทและสงแวดลอม สวนระดบบรการทคาดหวงมคาเฉลยสงสดของนกศกษาระดบปรญญาตร คอ ดานความนาเชอถอของบรการ สวนระดบบรการทรบร พบวา ระดบบรการทรบรอยในระดบมาก 4 ดาน โดยดานทมคาเฉลยสงสด คอ ดานความนาเชอถอของบรการและในระดบปานกลาง 1 ดาน คอ ดานลกษณะทางกายภาพ เมอจ าแนกตามกลมผใชบรการแลวพบวา อาจารย มระด บบรการทรบรในระดบมากทง 5 ดาน โดยดานทมคาเฉลยสงสด คอ ดานความนาเชอถอของบรการ สวนนกศกษาระดบปรญญาโท และระดบปรญญาตร มระดบบรการทรบร 2 ระดบ คอ ระดบมากและระดบปานกลาง โดยนกศกษาระดบปรญญาโท มระดบบรการทรบรในระดบมาก 3 ดาน และระดบปานกลาง 2 ดาน ไดแกดานการเขาถงทรพยากรสารสนเทศ และดานลกษณะทางกายภาพ สวน

นกศกษาระดบปรญญาตร มระดบบรการทรบรในระดบมาก 4 ดาน และระดบปานกลาง 1 ดาน คอ ดานลกษณะทางกายภาพ เบญจภรณ สมดอนแกว (2543) ศกษาความพงพอใจและ ความคาดหวงของผใชบรการหอสมดกลาง มหาวทยาลยอสสมชญ ผลการวจยพบวา ผใชบรการมความพงพอใจในการใชบรการหอสมดกลางมหาวทยาลยอสสมชญ โดยรวมอยในระดบปานกลาง ในขณะทมความคาดหวงโดยรวมอยในระดบมาก อาจารยและนกศกษามความพงพอใจในการใชบรการแตกตางกน ผใชบรการสวนใหญมขอเสนอแนะวาควรมการปรบปรงกฎระเบยบการใชบรการหองสมด ควรน าระบบหองสมดอตโนมตเขามาใชในหองสมด ผใชบรการไมเหนดวยทจดบรเวณรบฝากของไวภายในหองสมดโดยเฉพาะบรเวณทางเขา-ออก ควรขยายพนทอานหนงสอพมพใหกวางขนและควรมหองส าหรบการอานใหมากขน เปนตน พรวท โควคชาภรณ (2543)ไดศกษาเรอง การประเมนคณภาพบรการสารสนเทศ : ความแตกตางระหวางความคาดหวงกบความเปนจรงของการไดรบบรการสารสนเทศ ของศนยสนเทศและหอสมดมหาวทยาลยธรกจบณฑตย จากกลม ตวอยางทเปนนกศกษาระดบปรญญาตรของ มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ปการศกษา 2542 จ านวน 380 คน เครองมอทใชเปนแบบสอบถามทดดแปลงมาจากเครองมอวดคณภาพบรการ เซรฟควอล (SERVQUAL) โดยศกษาความแตกตางระหวางความคาดหวงและการรบรบรการของผใชบรการสารสนเทศใน 5 ดาน คอ ดานลกษณะทางกายภาพ ดานความนาเชอถอ ดานการตอบสนอง ดานความเชอมน และดานการเขาถงจตใจ ผลการศกษาพบวา ชองวางระหวางความคาดหวงกบความเปนจรงของการไดรบบรการสารสนเทศของนกศกษารวมทกดานมคาเปนลบ (0.249) แสดงวาคณภา พบรการสารสนเทศไมดอยางทผใชบรการคาดหวง พชร ทองแผ (2540) ไดศกษาเรอง คณภาพบรการพยาบาลตามการรบรของผปวยในโรงพยาบาลชมชนเขต 2 โดยท าการศกษาในผปวยทรบไวในแผนกสามญ โรงพยาบาลชมชนเขต 2 จ านวน 4 แหง แยกเปนโรงพยาบาลชมชนดเดนและโรงพยาบาลชมชนทวไป จ านวน 390 คนเทากน เครองมอทใชเปนแบบสอบถามทปรบปรงจาก แบบประเมนคณภาพบรการเซรฟควอล (SERVQUAL) ผลการวจยพบวา คณภาพบรการพยาบาลตามการรบรของผปวยในโรงพยาบาลชมชนดเดนและโรงพยาบาลชมชนทวไปโดยรวมและจ าแนกเปนรายดาน และ รายขอ พบวา มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ทงโดยรวม รายดานและรายขอ โดยคาเฉลยการรบรคณภาพบรการพยาบาลของผปวยใน โรงพยาบาลชมชนทวไปมคาสงกวาคาเฉลยการรบรคณภาพบรการพยาบาลของผปวยใน โรงพยาบาลชมชนดเดน

ไพเราะ คลองนาวง (2543) ศกษาคณภาพบรการพยาบาลตามความคาดหวงและการรบรของผปวยในโรงพยาบาลชมชน จงหวดชยภม โดยศกษาจากผปวยทเขารบการรกษาพยาบาลทแผนกผปวยในของโรงพยาบาลชมชน 6 แหง จ านวน 270 คน เครองมอทใชเปนแบบสอบถามทดดแปลงมาจากเครองมอวดคณภาพเซรฟควอล (SERVQUAL) ผลการศกษาพบวา คณภาพบรการพยาบาลตามความคาดหวงและการรบรของผปวยโรงพยาบาลชมชนจงหวดชยภม มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยคาเฉลยคะแนนความคาดหวงสงกวาคาเฉลยคะแนนการรบรทงโดยรวม รายดานและรายขอ สภาวด วรชน (2542) ศกษาคณภาพบรการโรงพยาบาลทผปวยในคาดหวงและรบรและทพยาบาลประจ าการรบรความคาดหวงของผปวยในและปฏบตจรงในโรงพยาบาลศนยและโรงพยาบาลทวไป สงกดกระทรวงสาธารณสข เขตภาคกลาง เครองมอทใชเปนแบบสอบถาม มจ านวน 2 ชด ส าหรบกลมตวอยาง 2 กลม คอ กลมผปวยใน จ านวน 397 ชด และ ก ลมพยาบาลประจ าการ จ านวน 380 ชด ผลการวจยพบวา คณภาพบรการโรงพยาบาลทพยาบาลประจ าการปฏบตจรงตามการรบรของพยาบาลประจ าการกบคณภาพบรการโรงพยาบาลทผปวยในรบร โดยรวมและรายดาน พบวาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยคาคะแนนเฉลยทผปวยในรบรสงกวาคาคะแนนเฉลยทพยาบาลประจ าการปฏบตการจรง ยกเวนดานจรยธรรมของเจาหนาทและดานการใหความรทไมแตกตางกน อชฌา หรายลอย (2544) ศกษาคณภาพบรก ารในมมมองของญาตผปวยจตเวช แผนกผปวยนอกโรงพยาบาลจตเวชทวไปในเขตภาคเหนอ เครองมอทใชเปนแบบสอบถาม ทดดแปลงมาจากเครองมอประเมนคณภาพบรการเซรฟควอล (SERVQUAL)โดยศกษาจากญาตผปวยจตเวช จ านวน 800 คน ใน 5 ดาน ไดแก ความเปนรปธรรมของบรการ ความเชอถอไววางใจได การตอบสนองตอผใชบรการ การใหความมนใจแกผใชบรการ และความเขาใจและเหนอกเหนใจในผใชบรการ ผลการวจยพบวา คาคะแนนคณภาพบรการในภาพรวมและรายดานของโรงพยาบาลจตเวชทวไปในเขตภาคเหนอมคาคะแนนคณภาพบรการมากกวา 0 อยางมนยส าคญทางสถต แสดงใหเหนวาการใหบรการดานตางๆ ในภาพรวมของโรงพยาบาลจตเวชทวไปในเขตภาคเหนอ สามารถตอบสนองความตองการสงกวาความคาดหวงของญาตผปวยจตเวชทคาดหวงไว แสดงวาบรการมคณภาพ

5.2 งานวจยเกยวกบศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช จรพร โชตพบลทรพย สมพร พรจนทร และเทพ สงวนกตตพนธ (2542) ศกษาส ารวจสาเหตของปญหาในการด าเนนงานของศนยวทยพฒนาบรการ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช จงหวดนครศรธรรมราช เพชรบร อบลราชธาน นครสวรรค และสโขทย โดยมวตถประสงคเพอจดล าด บความส าคญและศกษาปจจยเกยวกบสาเหตของปญหาในการด าเนนงานตามภารกจของศนยวทยพฒนาทมตอมหาวทยาลย นกศกษา ประชาชน และชมชน โดยเครองมอวจยเปนแบบสอบถาม กลมตวอยางเปนบคลากรทปฏบตงานทศนยวทยพฒนาบรการ ทง 5 แหง จ านวน 66 คน ผลการ วจยพบวา ภารกจของศนยวทยพฒนาบรการทมตอมหาวทยาลย ปญหาทส าคญล าดบแรกคอ การเผยแพรและด าเนนกจกรรมทางดานวชาการและวชาชพ เพอกระจายความรและรายไดสชมชน ตลอดจนการสรางบทบาทความเปนผน าในชมชนระดบอดมศกษา โดยมสาเหตมาจากการจดการซงศนยวทยพฒนาบรการ ไมมอ านาจเตมทในการด าเนนการ และการมอบหมายงานใหแกบคลากรยงไมชดเจน ภารกจของศนยวทยพฒนาทมตอนกศกษา ปญหาทส าคญล าดบแรกของการด าเนนงาน คอ การรวบรวมขอมลทางวชาการและสงเสรมสนบสนนบรการคนควาเสรมความรในระบบการเรยนการสอนโดยใชเทคโนโลยสมยใหมผานระบบเครอขายตางๆ เพอประโยชนในการคนควาและศกษาของนกศกษา โดยสาเหตมาจากวสดอปกรณลาสมย และมไมเพยงพอตอการใหบรการ และภารกจของศนยวทยพฒนาบรการ ทมตอประชาชนและชมชน ปญหาทส าคญล าดบแรกของการด าเ นนงานคอ การเปนหนวยงานทชวยเหลอสงเสรมและประสานงานในการจดบรการทางวชาการและวชาชพทเหมาะสมเปนประโยชนแกชมชนและทองถน โดยมสาเหตมาจากการจดการ คอ ขาดการวางแผนรวมกนของผมสวนเกยวของ ศนยวทยพฒนาบรการไมมอ านาจเตมทในการด าเนนงาน ระบบการบรหารงานไมคลองตวและขาดความรความเขาใจในการจดการ จากผลการวจยดงกลาวผวจยไดใหขอเสนอแนะวามหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ควรมอบนโยบายและอ านาจในการด าเนนงานทชดเจนแกศนยฯ ตลอดจนควรจดสรรงบประมาณเพอจดสรรงบประมาณเพอจดหาวสดอปกรณ ททนสมย ทงนศนยวทยพฒนาบรการควรจะพจารณาตนเองในเรองการมอบหมายงานแกบคลากร การวางแผนงาน การตดตามและประเมนผลการปฏบตงาน การฝกอบรมบคลากรและควรมความรเกยวกบการจดการ นภาพร ภาคอทย (2546) ศกษาการด าเนนงานของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช โดยมวตถประสงคเพอ ศกษาความคดเหนของบคลากรเกยวกบสภาพการด าเนนงานของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช เปรยบเทยบความคดเหนของบคลากรเกยวกบสภาพการด าเนนงานของศนยวทยพฒนา

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช และศกษาปญหาและขอเสนอแนะในการด าเนนงานของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช กลมตวอยางคอ บคลากรศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช จ านวน 104 คน เปนบคลากรสายบรหาร จ านวน 10 คน และสายปฏบตการ จ านวน 94 คน เครองมอทใชวจยเปนแบบสอบถามแบบมาตรประมาณมคาความเชอมน .96 และแบบสมภาษณเกยวกบสภาพการด าเนนงานของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ผลการวจยพบวาสภาพการด าเนนงานของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชมการด าเนนงานอยในระดบปานกลาง เปรยบเทยบความคดเหนเกยวกบสภาพการด าเนนงานของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช จ าแนกตามอาย พบวา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนการจ าแนกตามวฒการศกษาและประสบการณไมแตกตางกน ปญหาเกยวกบการด าเนนงาน พบวา มบคลากรไมเพยงพอในงานสงเสรมและบรการการศกษา มงบประมาณทใชในการประชาสมพนธนอย รวมทงขอมลขาวสารไมทนสมยและมความลาชา ขอเสนอแนะเกยวกบการด าเนนงานของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ควรเพมบคลากร เพมงบประมาณในการประชาสมพนธ สนบสนนขอมลขาวสารใหทนสมยและตอเนอง พรทพย สวนทารตน สนนทา โปตะวนช และอรสา อดเรกผลน (2540) ศกษาการส ารวจการใชหองสมดของบณฑตมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช จากศนยวทยพฒนาบรการ จงหวดนครศรธรรมราช กลมตวอยางเปนบณฑตมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ปการศกษา 2538 จ านวน 429 คน โดยใชการสมแบบแบงชน ผลการวจยพบวา บณฑตเกนรอยละ 50 มความเหนวาการใชบรการหองสมด มความเหมาะสมในหลายๆ ดาน ไดแก สภาพทวไปและครภณฑของหองสมด รอยละ 65.3 สอการศกษาทเหนวาเหมาะสม คอ จ านวนเอกสาร การสอนชดวชา รอยละ 60.2 สอโสตทศน รอยละ 51.0 วารสาร /นตยสาร รอยละ 56.1 ความทนสมยของวารสาร /นตยสาร รอยละ 51.0 สวนบณฑตทเหนวาสอการศกษาไมเหมาะสม คอ ความทนสมย รอยละ 71.4 สภาพของเอกสารการสอนชดวชา รอยละ 68.4 จ านวนของชดวชา รอยละ 57.1 และความทนสมยของหนงสอทวไป รอยละ 71.4 สวนในดานบรการบณฑตเหนวาไมเหมาะสม คอ จ านวนของสอการศกษาในการจดวางใหบรการ รอยละ 58.2 และระยะเวลาการใหยม รอยละ 52.0 และในดานความตองการบรการหองสมด บณฑตเกนรอยละ 50 มความตองการใหจดบรการเพ มเตม ไดแก บรการยม-คนสอการศกษาดวยคอมพวเตอร รอยละ 64.3 บรการสบคนดวยคอมพวเตอร รอยละ 52.9 บรการยม-คนการศกษาทางไปรษณย รอยละ 60.2 และบรการจดตคนหนงสอนอกเวลาท าการ รอยละ 64.3

พชราพร ปาลสข จฑารตน นกแกว และพรนภา นวนมะณ (2546) ศกษาความพงพอใจของนกศกษามหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชในการใชบรการศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช โดยมวตถประสงค เพอศกษาความพงพอใจของนกศกษามหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชในการใชบรการศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ใน 5 ดาน ไดแก บรการงานทะเบยนนกศกษา บรการหองสมดและสารสนเทศ บรการการศกษา บรการขอมลขาวสารและประชาสมพนธ และบรการหองประชม -อปกรณ และเพอจดอนดบความพงพอใจของนกศกษามหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชในการใชบรการแตละดานของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ทง 10 แหง ไดแก ศนยวทยพฒนา มหวทยาลยสโขทยธรรมาธราช นครศรธรรมราช เพชรบร นครสวรรค อบลราชธาน สโขทย ล าปาง อดรธาน ยะลา จนทบร และนครนายก เครองมอทใชเปนแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคาทผวจยสรางขน กลมต วอย างเปนนกศกษ า ท มาใชบรกา ร ณ ทท าการศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ทง 10 แหง จ านวน 2,000 ฉบบ ไดรบแบบสอบถามกลบคน จ านวน 1,486 ฉบบ คดเปนรอยละ 74 ผลการวจยพบวา นกศกษามหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชมความพงพอใจในการใชบรการศ นยวทยพฒนา อยในระดบมากในทกดาน เมอจดอนดบความพงพอใจในการใชบรการของศนยวทยพฒนา 10 แหง พบวา นกศกษามความพงพอใจในการใชบรการของศนยวทยพฒนา เพชรบร สงสด รองลงมาคอ ศนยวทยพฒนา นครสวรรค และสโขทย ตามล าดบ พชราพร ปาลสข เพชรดา เพชรรตน และบญชา ดาวกระจาย (2543) ศกษาความคดเหนของผใชบรการทมตอการใหบรการของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช จงหวดเพชรบร โดยมวตถประสงคเพอ ศกษาความคดเหนของผทมาใชบรการทเปนบณฑตมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช นก ศกษามหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช และนกศกษา ประชาชนทวไป ทมตอบรการของศนยวทยพฒนาบรการ ใน 6 ดาน คอ ดานบรการหองสมดและสอการศกษา ดานบรการวชาการและวชาชพ ดานบรการแนะแนวการศกษาและอาชพ ดานบรการอาคารสถานท ดานบรการการศกษาเคลอนท และดานการประชาสมพนธ จากกลมตวอยาง 215 คน ซงไดมาโดยการสมแบบบงเอญ ผลการวจยพบวา ผใชบรการสวนใหญเปนบณฑตมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช รอยละ 40 รองลงมาเปนนกศกษามหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช คดเปนรอยละ 37.20 นกศกษาและประชาชนทวไป รอยละ 22.80 ผใชบรการมความคดเหนตอการใหบรการทกดานของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช จงหวดเพชรบร ในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ผใชบรการมความคดเหนตอบรการหองสมดและสอการศกษาอยในระดบมาก สวนดานอนๆ พบวามความคดเหนอยในระดบปานกลางเรยง

ตามล าดบจากมากไปหานอย ดงน บรการดานอาคารสถานท ดานวชาการและวชาชพ ดานการประชาสมพนธ ดานแนะแนวการศกษาและอาชพ และดานบรการการศกษาเคลอนท ลดดาวลย เพชรโรจน ภทรฤด ครองชนม และสมพนธ เยนส าราญ (2545) ศกษาแนวโนมลกษณะการใหบรการการศกษาผานศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช โดยมวตถประสงคเพอศกษาแนวโนมลกษณะการใหบรการของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช แกนกศกษา และบคลากรในหนวยงานทงภายในและภายนอก มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชในอนาคตอก 10 ปขางหนาตามภารกจของมหาวทยาลย 4 ดาน คอ ดานการเรยนการสอน การวจย การบรการทางวชาการแกสงคม และการท านบ ารงศลปวฒนธรรม โดยการสมภาษณผทรงคณวฒทางดานการศกษาทางไกล จ านวน 7 คน สมภาษณและสอบถามผบรหารมหาวทยาลย จ านวน 36 คน และใชแบบสอบถามกบนกศกษาทงหมด 1,000 คน ไดแบบสอบถามคน จ านวน 664 ฉบบ คดเปนรอยละ 66.40 ผลการวจยพบวา แนวโนมลกษณะการใหบรการของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ทผทรงคณวฒ ผบรหารมหาวทยาลย และนกศกษาเหนสอดคลอง กนมากทสด ไดแก ดานการเรยนการสอน ศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ควรเปนแหลงบรการตอบปญหาตางๆ ในเรองการเรยนการสอน การวจย การวดผลการศกษา การแนะแนวการศกษา การบรการสารสนเทศและการเรยนการสอนทกรปแบบแกนกศกษาทกระดบ ทกหลกสตร โดยท าหนาทใหขอมลขาวสารแกศษยเกา และเชอมโยงเครอขายระหวางศนยวทยพฒนากบ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ศน ยฯ กบนกศกษา และระหวางศนยดวยกนเอง ดานการวจยศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ควรเปนแหลงชวยคนและประสานงานการคนควาและเผยแพรขอมล โดนเนนสารสนเทศดานภมปญญาทองถน ใหบรการคนควาจาก ซด -รอม อนเทอรเนต วทยานพนธ รายงานการวจย วารสาร และอนๆ และท าวจยรวมกบภาคเอกชนในทองถน ดานการบรการทางวชาการแกสงคม ศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ควรเปนสถานทจดนทรรศการการเรยนการสอนทางไกลของมหาวทยาลย เปนศนยประสานกบหนวยงานอนในการจดบรการวชาการและวชาชพแกนกศกษา และผเรยนของมหาวทยาลย เปนศนยคนควาทางวชาการ ใหบรการดานสมมนาและกจกรรมอนๆ ของชมชน และจดอบรมหลกสตรระยะส นทงวชาการและวชาชพแกคนในชมชน ดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรม ศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ควรเปนศนยกลางในการจดกจกรรมอนรกษวฒนธรรมของทองถน โดยท าหนาทประสานเชอมโยงกบหนวยงานทางราชการและหนวยงานเอกชนและสถาบนการศกษาอนๆ ในทองถน และเปนศนยจดประชม อบรม สมมนาดานศลปวฒนธรรม

วนทนย ณ พทลง (2542) ไดศกษาแหลงสารนเทศในการศกษาคนควาความตองการการบรการและปญหาอปสรรคในการใชบรการสารนเทศจากหองสมดศนยวทยพฒนาบรการของนกศกษาระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยสโขทย ธรรมาธราช โดยมวตถประสงคเพอ ศกษาแหลงสารนเทศ ความตองการการบรการและปญหาอปสรรคในการใชบรการสารนเทศจากหองสมดศนยวทยพฒนาบรการ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชของนกศกษาระดบบณฑตศกษา โดยเปรยบเทยบการใชแหลงสารนเทศ ความตองการการบรการ และ ปญหาอปสรรคในการใชบรการ จ าแนกตามเขตทพกอาศยและแขนงวชาทศกษา กลมตวอยางทใชในการศกษาเปนนกศกษาระดบบณฑตศกษาในปการศกษา 2540 3 แขนงวชา คอ แขนงวชาหลกสตรและการสอน แขนงวชาบรหารการศกษา และแขนงวชาเทคโนโลยและสอการศกษา จ านวน 142 คน ผลการวจยพบวา สภาพการใชหองสมดศนยวทยพฒนาบรการ พบวา นกศกษาสวนใหญเคยเขาใชหองสมด ความถในการเขาใชบรการภาคการศกษาละ 2-3 ครง ชวงเวลาทใชเปนชวงเวลาทเขารบการสมมนาเสรม วตถประสงคในการเขาใชบรการเพอศกษาคนควาหาแนวทางในกา รท ารายงาน ทรพยากรสารสนเทศทใชมากคอ วทยานพนธของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช วธใชบรการคอ สอบถามจากบรรณารกษหรอพนกงานหองสมด สวนสาเหตทนกศกษาไมไปใชหองสมด คอ สถานทตงศนยวทยพฒนาบรการอยหางไกลกบทท างาน การใชบรการสารสนเทศท ใหบรการในปจจบน พบวา นกศกษามการใชสงสดในระดบมาก 2 ขอ คอ บรการชวยคนควาสารสนเทศทนกศกษาสนใจ และบรการถายเอกสารทไมมในหองสมดจากหองสมดอน สวนวธการใชบรการ นกศกษาสวนใหญจะใชวธการตดตอดวยตนเอง ปญหาการใชบรการสารสนเทศจา กหองสมดศนยวทยพฒนาบรการ พบวา นกศกษามปญหาการใชบรการสารสนเทศสงสด 5 อนดบแรก คอ มอปสรรคในเรองการแปล วสดสารสนเทศในสาขาทตองการมนอย เครองคอมพวเตอรส าหรบคนหาสารสนเทศจากฐานขอมลมนอย ไมมรายละเอยดเกยวกบฐานขอมลทใหบรการ ไมทราบวาขอมลทตองการจะหาไดจากวสดสารสนเทศประเภทใด เสนห จยโต และชาตร วงศมาสา (2547) ศกษาแบบจ าลองการบรหารเชงกลยทธของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช โดยมวตถประสงคเพอ ศกษาความคดเหน ความตองการ และขอเสนอแนะของนกศกษาท มตอการด าเนนงานของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช ศกษาความคดเหน ความตองการ และขอเสนอปนะของผบรหารทมตอการด าเนนงานเชงกลยทธของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช และน าเสนอแบบจ าลองการบรหารเชงกลยทธของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช กลมตวอยางคอ นกศกษา จ านวน 240 คน ผบรหารของมหาวทยาลยสโขทยธรรมธราชทด ารงต าแหนงในปจจบน จ านวน 32 คน และอดตผบรหารชดกอตงมหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช จ านวน 6 คน

โดยไดมการวเคราะหสภาพแวดลอมของศนยวทยพฒนา มหาว ทยาลยสโขทยธรรมธราชดวยเทคนคสวอท (SWOT Analysis) ผลการวจยพบวา แบบจ าลองการบรหารเชงกลยทธของศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช ควรมโครงสรางการบรหารงาน ประกอบดวย 3 งานหลก คอ งานบรหารและธรการ งานบรการหองสมด และงานสงเสรมและบรการก ารศกษา มบคลากรประจ าไมเกน 11 คน จ าแนกเปนผอ านวยการ 1 คน ขาราชการหรอพนกงานของมหาวทยาลย จนวน 8 คน ลกจางชวคราวรายเดอน 2 คน ในดานภารกจควรประกอบดวย ภารกจหลก คอ การใหบรการการศกษา และภารกจรอง คอ การแสวงหารายไดใหกบมหาวทยาลย ส าหรบผอ านวยการศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช ควรเปนนกบรหารมออาชพ และไดรบคาตอบแทนเพมขนตามผลงาน นอกจากนยงพบวา การจดสรรงบประมาณประจ าปใหกบศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช แตละแหงไมควรไดรบงบประมาณเทากน แตควรจดสรรงบประมาณแบบมงเนนผลงานหรอวตถประสงคในการด าเนนงานทแตละแหงน าเสนอ ควรมการประเมนผลงานดวยตวชวด 4 ตว ประกอบดวย ดานการเงน ดานนวตกรรมและองคการแหงการเรยนร ดานประสทธภาพบรหารจดการ และดานบรการลกคา ตลอดจนการน าแบบจ าลองนไปใช ผวจยไดก าหนดเงอนไขหากมการน าแบบจ าลองไปใช คอ ขอใหมการปรบทศนคตของบคลากรทกคน ควรมการจดหาเครองมอและสงอ านวยความสะดวกทจ าเปนใหครบถวน ผอ านวยการศนยวทยพฒนา มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราชจะตองเปนนกบรหารมออาชพ มการวเคราะหและตดตงระบบเทคโนโลยคอมพวเตอรเชอมโยงระหวางมหาวทยาลยกบศนยวทยพฒนาทกแหงทวประเทศ

บทท 3 วธด าเนนการวจย

การศกษา เรอง การจดการความรของศนยวทยพฒนา มสธ . อบลราชธาน มวตถประสงคเพอ 1) เสรมสรางความรเกยวกบการจดการความรแกคณะท างานและบคลากร 2) น าความรไปใชในการปฏบตงานจรง ซงในบทนไดก าหนดรายละเอยดเกยวกบประชากรและกลมตวอยาง เครองมอทใชในการวจย การสรางเครองมอในการวจย วธเกบรวบรวมขอมล และสถตทใชในการวเคราะหขอมลตามล าดบ ดงน 3.1 ประชากรและกลมตวอยาง 3.2 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 3.3 การเกบรวบรวมขอมล 3.4 การวเคราะหขอมล

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง 3.1.1 ประชากรทใชในการศกษาครงนเปนบคลากรของศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน จ านวน 18 คน 3.1.2 กลมตวอยางทใชในการศกษาครงนเปนบคลากรของศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน จ านวน 15 คน (ขาดบคลลากร 3 คน เนองจากอยในระหวาง ลาปวย ลาคลอดบตร และโอนยาย) ดงน ตารางท 3.1 บคลากรของศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน ล าดบท ชอ-สกล ต าแหนง

1. นายสมพงษ โลมะรตน ผอ านวยการ 2. นางจตราวด ทองมงคล เจาหนาทบรหารงานทวไป 3. นางฐตาภรณ นามศร บรรณารกษ ระดบ 5 4. นางณภสนนท วงศลา ผปฏบตงานบรหาร 5 5. นายปองพล สายธน นกวชาการโสตทศน 6 6. นายวรวทย พมพพวง ชางอเลกทรอนกส 5

ตารางท 3.1 (ตอ) ล าดบท ชอ-สกล ต าแหนง

7. น.ส.สชาดา เนตรภกด บรรณารกษ ระดบ 6 8. นายสวจนชย เจรญชย นกวชาการศกษา 9. นายองอาจ รงศรศกด ชางศลป 5 10. นางอรอมา จระธนตกล นกวชาการศกษา 6 11. นายชยชนะ ณ อบล พนกงานขบรถ 12. นายธรรมรตน กงสาร พนกงานขบรถ 13. นายบญม นาจาน คนสวน 14. น.ส.วนด คอบแกว แมบาน 15. น.ส.ออนจนทร กลมะณ แมบาน 16 นางณฐรจา ประมนต นกแนะแนวการศกษาและอาชพ ระดบ 6

(ลาคลอดบตร) 17. น.ส.บงอร ปยะนช นกวชาการศกษา 5 (อยระหวางการ

โอนยาย) 18. นางส าอาง นามมน นกวชาการคอมพวเตอร 6 (ลาปวย)

3.2 เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลในการศกษาครงน ไดแก แบบสมภาษณความคดเหนเกยวกบศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน ซงพฒนาโดย ผชวยศาสตราจารย ดร.ธตพฒน เอยมนรนดร รายงานผลประเมนคณภาพการศกษาภายใน (SAR) และขอมลจากการวเคราะหองคกร (SWOT)

3.3 การเกบรวมรวมขอมล ในการศกษาครงนใชการเกบรวบรวมขอมลจากทงบคคลและจากเอกสาร ดงน 3.1.1 ใหบคลากรแตละคนกรอกขอมลในแบบสมภาษณ 3.1.2 แบงบคลากรตามงานทสงกดชวยกนระดมสมองเพอกรอกขอมลในแบบสมภาษณ

3.3.3 ศกษาสภาพของศนยฯ จากรายงานผลประเมนคณภาพการศกษาภายใน (SAR) 3.3.4 ศกษาสภาพของศนยฯ จากรายงานการวเคราะหศกยภาพของศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน

3.4 การวเคราะหขอมล 3.4.1 น าแบบสมภาษณรายบคคลมาจดการขอมลหาคาความถของปญหาทตอบเหมอนกน และบนทกทกค าตอบของบคลกรใหอยในแบบฟอรมเดยวกน 3.4.2 น าแบบสมภาษณแตละงานมาจดการขอมลหาคาความถของปญหาทตอบเหมอนกนและบนทกทกค าตอบของแตละงานใหอยในแบบฟอรมเดยวกน 3.4.3 วเคราะหสภาพของศนยฯ จากรายงานผลประเมนคณภาพการศกษาภายใน (SAR) 3.4.4 วเคราะหสภาพของศนยฯ จากรายงานการวเคราะหศกยภาพของศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน 3.4.5 น าขอมลทไดจาก ขอ 4.1-4.4 มารวบรวมเพอใหไดสภาพปญหาของศนยวทยพฒนา 3.4.6 ระดมสมองเพอใหไดขอมลในการจดการความรของศนยวทยพฒนา มสธ.อบลราชธาน

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การศกษา เรอง การจดการความรของศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน มวตถประสงค เพอ 1) เสรมสรางความรเกยวกบการจดการความรแกคณะท างานและบคลากร 2) น าความรไปใชใน การปฏบตงานจรง ซงในบทนจะกลาวถงผลการวเคราะหขอมลดงตอไปน

1. ลกษณะประชากร

ชอ-ชอสกล งาน เพศ การศกษา อาย ต าแหนง ประสบการในการท างาน ณ ศวน. มสธ. อบลฯ

1. นายสมพงษ โลมะรตน ผอ านวยการ ชาย ปรญญาโท 62 ผอ านวยการ 2 2. นางจตราวด ทองมงคล อ านวยการ หญง ปรญญาตร 30 เจาหนาทบรหารงานทวไป 7 3. นางณภสนนท วงศลา อ านวยการ หญง ปรญญาตร 35 ผปฏบตงานบรหาร 5 7 4. นายบญม นาจาน อ านวยการ ชาย ปรญญาตร 58 คนงาน 10 5. นายชยชนะ ณ อบล อ านวยการ ชาย ม.3 39 พนกงานขบรถ 11 6. นายธรรมรตน กงสาร อ านวยการ ชาย อนปรญญา 39 พนกงานขบรถ 1 7. นางสาวออนจนทร กลมณ อ านวยการ หญง ป.4 54 แมบาน 10 8. นางสาววนด คอบแกว อ านวยการ หญง ป.6 30 แมบาน 1 9. นางสาวสชาดา เนตรภกด บรการสอและเทคโนโลย หญง ปรญญาตร 39 บรรณารกษ ระดบ 6 11 10. นายปองพล สายธน บรการสอและเทคโนโลย ชาย ปรญญาตร 41 นกวชาการโสตทศนศกษา 6 11 11. นางส าอาง นามมน บรการสอและเทคโนโลย หญง ปรญญาตร 34 นกวชาการคอมพวเตอร 6 9 12. นางฐตาภรณ นามศร บรการสอและเทคโนโลย หญง ปรญญาตร 38 บรรณารกษ ระดบ 5 10 13. นายวรวทย พมพพวง บรการสอและเทคโนโลย ชาย ปรญญาตร 41 ชางอเลกทรอนกส 5 11 14. นางอรอมา จระธนตกล งานสงเสรมและบรการ หญง ปรญญาโท 35 นกวชาการศกษา 6 11 15. นางณฐรจา ประมนต งานสงเสรมและบรการ หญง ปรญญาตร 36 นกแนะแนวการศกษาและ

อาชพ ระดบ 6 11

(ลาคลอด) 16. นางสาวบงอร ปยะนช งานสงเสรมและบรการ หญง ปรญญาตร 42 นกวชาการศกษา 5 อยระหวางการ

โอนยาย 17. นายสวจนชย เจรญชย งานสงเสรมและบรการ ชาย ปรญญาโท 39 นกวชาการศกษา 7 18. นายองอาจ รงศรศกด งานสงเสรมและบรการ ชาย ปรญญาโท 37 ชางศลป 5 10

2. ความคดเหนของบคลากร ตอการจดการความร ศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน ผบรหารและงบประมาณ

ปญหา ขอเสนอแนะเพอการแกไข 1. งบประมาณทไดรบจดสรรไมเพยงพอ เชน งบด าเนนการ งบพฒนาบคลากร

1. บรหารงบประมาณทมอยอยางจ ากดใหเพยงพอกบคาใชจาย

2. ศนยฯ ไมไดรบงบประมาณตามทเสนอ เชน ครภณฑ

2. ของบประมาณเพมเตม

บคลากร 1. บคลากรไมเพยงพอ และปฏบตงานไมตรงตามต าแหนง เชน ชางศลป

1. ปรบเปลยนต าแหนงใหตรงกบงานทปฏบต โดยการเพมภาระงานบรการการศกษาใหอยในต าแหนงชางศลป

2. ขาดแคลนบคลากรต าแหนงเจาหนาทการเงนและบญช นกกจกรรม และนกประชาสมพนธ

2. จดสรรบคลากรเพมเตม

3. ลกจางไมมสวสดการเกยวกบการกยมเงน 3. จดสวสดการกองทนกยม 4. ขาดการท างานเปนทม 4. สรางจตส านกในการท างานรวมกน 5. ไมรบฟงความคดเหนของผอน 5. เปดใจใหกวาง 6. ไมกระตอรอรนในการท างาน 6. สรางแรงจงใจในการปฏบตงาน 7. เหนแกประโยชนสวนตนมากกวาสวนรวม ไมคอยรกษาผลประโยชนทรพยสมบตของศนยฯ

7. สรางจตส านกใหรกองคกร

8. ไมประหยดทรพยากร เชน การใชกระดาษ 2 หนา การใชน า ใชไฟ

8. สรางจตส านกใหรกองคกร

9. ไมรบผดชอบในสงทตวเองผดพลาด 9. ตองมจตส านกในตวเอง 10. บคลากรขาดความรความสามารถในการใชโสตทศนปกรณ การท างานกลม ความคดสรางสรรค ความสามคค การเขยนเชงวชาการ และบรการทประทบใจ

10. สงเสรมการพฒนาบคลากร เชน การอบรม การเรยนรดวยตนเอง

เครองมอ อปกรณ และสถานท 1. ขาดเครองมอและอปกรณการท างาน เชนเครองตดหญา เครอง LCD เครองขยายเสยง

1. ของบประมาณจดซอเครองมอและอปกรณใหเพยงพอ

2. เครองมอบางอยางลาสมย 2. ขายทอดตลาด และของบประมาณจดซอทดแทน

เครองมอ อปกรณ และสถานท 3. เครองมอตองซอมบอย (เครองตดหญา) 3. ของบประมาณจดซอเพมเตม 4. สถานททรดโทรม 4. ของบประมาณซอมแซมบ ารงรกษา 5. สนามหญาบรเวณรอบๆ อาคารศนยฯ ไมสวยงาม

5. ปรบพนทและปลกหญานวลนอยในสนาม

6. รถเกาหมดสภาพการใชงาน 6. ของบประมาณในการจดซอทดแทน 7. อตราคาเชาใชหองประชมไมคมทน 7. ปรบปรงอตราคาเชาหองประชมใหเหมาะสม

ขอมล 1. ศนยฯ ไมมระบบฐานขอมลนกศกษา 1. ควรมระบบฐานขอมลใหศนยฯ ไดตรวจสอบ

โครงสรางนกศกษา การตดตอประสานงาน

1. การตดตอประสานงานกบส านกทะเบยนและวดผลตองใชโทรศพททางไกล ท าใหสนเปลองคาใชจายสง

1. ควรเพมโทรศพทหมายเลข 4 หลก ใหสามารถใชไดทกหนวยงานในมหาวทยาลย

3. ผลการประชมกลมตอการจดการความร ศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน 3

ปญหาของ ศวน.มสธ. อบลฯ

งบประมาณ

การจดการความร ของ ศวน.มสธ.อบลฯ บคลากร

เปนทรจกของคนทวไป และเกดความประทบใจเมอมาใชบรการ (3)

One Stop Service (2)

ผบรหาร2

ไมเดดขาด (1) เปนบคคลภายนอกตองท าความเขาใจการท างานของศนยฯ (1)

หวหนางาน

ประนประนอมสง (3) ไมเดดขาด (1) จตใจออนไหว ขาดความหนกแนน (1) ขาดทกษะในการคด ฟง พด การเขยน การบรหารจดการ ประสานงาน และการสอสาร(1)

ไมแยกเรองงานกบเรองสวนตว (1) ขาดการประชมในงาน (เดอนละ 1 ครงเปนอยางนอย) (1)

งบประมาณจ ากด จดสรรงบประมาณเพม

ผปฏบตการ

บคลากรมจ ากด เพมจ านวนบคลากร

งานสงเสรมฯ

งานอ านวยการ

ขาดไหวพรบในการท างาน (1) ขาดการเรยนรงาน (1) ขาดการพฒนาตนเอง (1)

ขาดการประสานระหวางบคลากรในงาน และบคลากรในงานอนๆ (3)

ไมรบฟงความคดเหนของคนอน (1)

พดเสยงดง พดมาก (1)

ไมมความอดทน (1) ท างานไมตรงตามต าแหนง (1) ไมยอมรบผดและโยนความผดใหคนอน (1)

นกกจกรรม

นกประชาสมพนธ

นกบญช

เจาหนาทการเงน

บานททกคนอยรวมกน (1)

การประสานงานกบ มสธ. ทจงหวดนนทบร

สนเปลองคาใชจายในการตดตอทางโทรศพท (1)

การตดตองานตองตดตอกบผรบผดชอบเพยงคนเดยว (1) โทรศพทสายไมวาง เชน กองพสด กองคลง (1) ปฏบตงานลาชา (1) ไมสามารถใหค าแนะน าแกศนยฯ ได (1)

ศวน. มสธ. อบลฯ ในมมมองของทานคออะไร

ใหบรการนกศกษา ประชาชน และสงคม ในเขตพนทรบผดชอบ 9 จงหวด (2) ตองพฒนาดานการบรการ บคลากร และวสดอปกรณ ใหมากขน (1)

เปนแหลงสบคนขอมล (1)

เปนสถานทเชาหองประชม (1) เปนแหลงการเรยนร (1) รองรบกจกรรมการเรยนการสอนของมหาวทยาลย (1)

ทานตองการใหศวน.มสธ. อบลฯ เปนอยางไร

มภาพลกษณทดในสายตาของผใชบรการและชมชน (1)

มบานพกบคลากร (1) มทพกส าหรบผเขารบการอบรมสมมนา (1)

กลมงาน

บคลากรงานอ านวยการและธรการสามารถชวยงานอนๆ ได เชน ถายเอกสาร งานทตองใหคอมพวเตอร (1)

ใจดเกนไป (2)

สามารถตอบปญหาใหกบนกศกษาได (1)

ไมมความสามคคและไมชวยกนท างาน (1)

4. การวเคราะหเอกสาร 4.1 จากผลการประเมนคณภาพการศกษาภายในคณะผประเมนคณภาพการศกษาภายในใหความเหนวาการฝกอบรมใหความรแกบคลากรเรองการจดรายการวทยและการตดตอภาพโดยบคลากรศนยฯ นน ยงไมใชการจดการความร และเหนวาศนยฯ ยงไมมแผนการจดการความร และยงไมเขาใจเรองการจดการความรทถกตอง 4.2 จากการวเคราะหศกยภาพและแนวโนมการพฒนาศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน พบวา จดออน จดแขง โอกาสและอปสรรคของศนยวทยพฒนา มสธ.อบลราชธาน มดงน จดออน 1. ขาดแคลนบคลกรในการด าเนนงาน เชน ต าแหนงเจาหนาทการเงนและบญช 2. งบประมาณในการด าเนนงานมจ ากด เชน งบประมาณการด าเนนงาน งบพฒนาบคลากร จดแขง 1. มการประชาสมพนธขอมลขาวสารของมหาวทยาลยหลากหลายชองทาง เชน สถานวทยกระจายเสยงแหงประเทศไทย สถานวทยชมชน และขาว มสธ. ใหแกนกศกษาและประชาชนทวไปทราบ 2. บคลากรสายงานอนสามารถใหบรการงานทะเบยนและค ารองแกนกศกษาได 3. ท าเลทตงศนยฯ เหมาะสม การคมนาคมสะดวก 4. เปดใหบรการทกวน เวนวนหยดนกขตฤกษ ตงแตเวลา 08.30 น.-16.30 น. ท าใหผมาใชบรการไดรบความสะดวก 5. การสอนเสรมทางไกลผานดาวเทยม ศนยฯไดท าส าเนาวดโอไว เพอใหบรการในหองสมดส าหรบนกศกษาทไมสามารถมารบการสอนเสรมในวน เวลา ทก าหนด 6. มชมรมนกศกษาครบทกจงหวดซงเปนเครอขายของนกศกษา มสธ.ในการท ากจกรรม 7. หองประชมทนสมย มสถานทจอดรถมาก และอตราคาเชาหองประชมราคาถกท าใหมผใชบรการมาก โอกาส 1. ศนยฯ มกจกรรมออกหนวยใหบรการการศกษาเคลอนททกเดอน ทกจงหวดในเขตพนทรบผดชอบ 2. การศกษาในระบบทางไกลของ มสธ. เปนทางเลอกทดตอนกศกษาทมภาระงานประจ า และไมสามารถเขาเรยนในหลกสตรการศกษาแบบตองเขาชนเรยน 3. คาใชจายในการศกษาถกกวาสถาบนการศกษาอน อปสรรค 1. ไดรบงบประมาณการประชาสมพนธนอย 2. ระบบอนเทอรเนตมปญหาบอยครง 3. ศนยฯ ไมสามารถตรวจสอบขอมลโครงสรางของนกศกษาได ท าใหการบรการดานการลงทะเบยนไมรวดเรว

4. การเชาใชหองประชมและการสมมนาเสรมบณฑตศกษา บางครงมจ านวนมากกวาอปกรณสอโสตทศนปกรณ ท าใหตองเชาอปกรณสอโสตทศนปกรณ จากภายนอก เชน เครอง LCD เปนตน 5. มสถาบนการศกษาทเปดสอนในระดบอดมศกษาในเขตพนททศนยฯ รบผดชอบจ านวนมาก จากการส ารวจ และรวบรวมปญหาจากกลมงานตางๆ พบวามปญหาและแนวทางแกไข ดงน

ปญหาในการปฏบตงานงานอ านวยการและธรการ

ปญหาทพบ แนวทางแกไข 1. การจ าหนายครภณฑ

ครภณฑประเภทเทคโนโลยสมยใหม เชน เครองคอมพวเตอร กลองดจตอล กลองวดโอ เมอช ารด ศนยฯ ไมสามารถด าเนนการจ าหนายครภณฑได เนองจากก าหนดคาเสอมราคาสงเกนไปท าใหไมมผซอ 2. ขาดแคลนบคลากร - เนองจากมการโอนยายขาราชการต าแหนงเจาหนาทบนทกขอมล ตงแตวนท 1 ธนวาคม 2547 และศนยฯ ไมไดรบจดสรรอตราทดแทน ปจจบนภาระงานของเจาหนาทบนทกขอมล เจาหนาทบรหารและผปฏบตงานบรหารปฏบตหนาทแทน ซงงานในหนาทของเจาหนาททง 2 คน มภาระงานมาก ท าใหการปฏบตงานอาจเกดขอผดพลาดและลาชา - ปจจบนการปฏบตงานทางดานงานการเงนและบญชของศนยฯ เปนบคคลคนเดยวกน เนองจากขอจ ากดของบคลากรและภาระงานทมมาก หนวยตรวจสอบแนะน าวางานการเงนและการบญชควรจะเปนคนละคนกน เพอใหสามารถตรวจสอบการท างานระหวางกนได หากมพนกงานการเงนและบญชจะท าใหมการตรวจสอบงานการเงนของศนยฯ ซงจะท าใหการปฏบตงานการเงนของศนยฯ ถกตอง - จากการปรบโครงสรางการบรหารงานของศนยฯ ใหม ท าใหงานอ านวยการและธรการมภาระงานเพมมากขน

- การก าหนดคาเสอมราคาควรมการก าหนดใหเหมาะสมกบทองตลาด - ควรจดสรรบคลากรต าแหนงเจาหนาทบญชและการเงนเพม 1 ต าแหนง

ปญหาในการปฏบตงานงานบรการสอและเทคโนโลยการศกษา ปญหาทพบ แนวทางแกไข

1. ไมมทเกบวารสารฉบบยอนหลง 2. ไมมชนจดเกบซด 3. ชนเกบหนงสอไมเพยงพอ เนองจากมจ านวน หนงสอเพมมากขนทกป 4. หองสมดศนยฯ ไมมชดวชาหลกสตร ประกาศนยบตรบณฑตศกษา ใหบรการ 5. ระบบไฟฟาแสงสวางในหองประชมใหญไม เพยงพอ 6. เครองฉาย LCD คณภาพไมเหมาะสมกบหอง ประชมใหญ ท าใหภาพไมคมชด 7. การเชาใชหองประชมและการจดกลมการ สมมนาเสรมบณฑตศกษา จ านวนกลมมากกวาจ านวนอปกรณสอโสตทศน เชน เครองฉาย LCD เครองขยายเสยงแบบพกพาและโนตบค เปนตน ท าใหตองเชาอปกรณจากภายนอกโดยเฉพาะ เครองฉาย LCD ซงมความตองการใชทกกลม 8. การดแลโสตทศนปกรณไมทวถง บางครงไม ทราบวามอปกรณช ารดเสยหาย ท าใหเกดปญหาเรองการเตรยมความพรอมกอนการใชงาน 9. ระบบทอประปาของศนยฯ เปนทอเหลก เมอใชไปนานๆ จะท าใหเกดสนม และขอตอขาดท า ให ยากในการซอมแซมบ ารงรกษา 10. ระบบอนเตอรของศนยฯ มปญหาใชไมไดบอยครง

- ควรบรจาควารสารฉบบยอนหลง (2 ปขนไป) ใหกบหนวยงานทขอรบบรจาค เชน เรอนจ า โรงเรยน ศนยการเรยนรชมชน เปนตน - ของบประมาณในการจดซอชนเกบ ซด - เมอไดรบชดวชาฉบบปรบปรงใหม ควรเกบชดวชาฉบบเดมออกจากชนหนงสอและแจงส านกบรรณสารสนเทศเพอด าเนนการตอไป - ของบประมาณในการจดซอชนหนงสอใหม เพอรองรบหนงสอทจะไดรบเพมมากขน - ท าหนงสอแจงส านกบรรณสารสนเทศเพอ ขอรบชดวชาดงกลาว - เปลยนหลอดไฟฟาแสงสวางในหองประชม ใหญ - ของบประมาณเพอซอเครองฉาย LCD ทม คณภาพเหมาะสมกบประชมขนาดใหญ ทดแทนเครองเดม - ของบประมาณจดซอเพมเตม - เมอพบวาโสตทศนปกรณช ารด ควรแจงให ผรบผดชอบทราบทนท - เปลยนระบบการเดนทอน าประปาของศนยฯจากทอเหลกใหเปนทอ PVC ทงหมด - แจงส านกคอมพวเตอรเพอปรบปรงระบบเครอขาย

ปญหาในการปฏบตงานงานสงเสรมและบรการการศกษา ปญหาทพบ แนวทางแกไข

1. งานสงเสรมและบรการการศกษา มความจ าเปนตดตอกบส านกทะเบยนและวดผล และส านกบณฑตศกษาทางโทรศพท เชน รบสมครนกศกษาใหม, งานลงทะเบยนเรยน และงานค ารองตางๆ เปนประจ า โดยเฉพาะกรณนกศกษามปญหาเรงดวน ท าใหสนเปลองคาโทรศพททางไกลเปนจ านวนมาก 2. ศนยฯ ไมสามารถตรวจสอบขอมลโครงสรางนกศกษาได 3. ศนยฯ ไมสามารถแกไขขอมลการลงทะเบยนของนกศกษาทมาลงทะเบยนเรยน เพมชดวชา ถอนชดวชา ลาพกการศกษา ผานทาง Internet ซงบางครงศนยฯ กรอกขอมลผดพลาด เชน พมพรหสชดวชาผด พมพเลขทเลมทใบเสรจไมถกตอง เปนตน 4. นกศกษาไดรบเอกสารการสอนในชดวชาทมการปรบปรงใหม (บางชดวชา) ลาชา 5. โครงการแนะแนวรวมกบสาขาวชา ก าหนดใหกลมเปาหมาย จ านวน 200 คน ขนไป ถงจะเชญอาจารยจากสาขาวชามาบรรยายได ศนยฯ ไมสามารถจดโครงการได เนองจากศนยฯ ไมสามารถหากลมเปาหมายทมจ านวนมากได

- ควรเพมระบบโทรศพทสายตรงหมายเลข 4 หลก ใหใชไดกบทกหนวยงานในมหาวทยาลย - เพมขอมลนกศกษาในสวนของวชาเอก กลมวชาเฉพาะ (ถาม) จ านวนชดวชาทตองศกษา (โครงสรางหลกสตร) ชดวชาทสอบไมผาน และภาคเรยนทตองลาพกการศกษาในขอมลนกศกษาทลงทะเบยนตรวจสอบผลการเรยนทาง Internet และปรบปรงใหเปนปจจบนเพอจะไดตรวจสอบไดถกตอง หรอใหศนยฯ สามารถ Online ขอมลนกศกษากบส านกทะเบยนได - ปรบปรงระบบการลงทะเบยนผานอนเทอรเนตใหศนยฯ สามารถแกไขขอมลไดภายในวนทกรอกขอมล - ควรจดสงเอกสารการสอนเปนแผน CD มายงศนยฯ เพอประชาสมพนธใหนกศกษาทราบนกศกษาสามารถน าไปศกษากอนทเอกสารการ สอนผลตเสรจ - ไมควรก าหนดจ านวนผเขาฟง - ควรลดจ านวนกลมเปาหมายลงเปนไมนอยกวา 60 คน

ปญหาทพบ แนวทางแกไข 6. การปรบโครงสรางศนยฯ ใหม ท าใหต าแหนง ชางศลป อยในโครงสรางงานสงเสรมและบรการ การศกษา และภาระงานทปฏบตสวนมากจะเกยวของกบงานสงเสรมและบรการการศกษา 7. การเขารวมกจกรรมการเรยนการสอนของนกศกษากบ มสธ. มนอย เนองจาก มสธ. เปนมหาวทยาลยในระบบเปด ท าใหนกศกษาไมมโอกาสไดรวมกลมกน รวมทงนกศกษาสวนใหญมภาระงานอนๆ และการรวมกจกรรมชมรมนกศกษา มสธ. ไมมคะแนนหรอสทธพเศษอนใดให จงขาดแรงจงใจทจะน านกศกษามารวมกนท ากจกรรมของชมรมฯ 8. งบประมาณในการจดกจกรรมชมรมฯ จะตองขออนมตใชงบประมาณจากส านกบรการการศกษา และอาจารยทปรกษาใหความเหนชอบ จากนนจงสงรายงานการจดกจกรรมเพอขอเบกงบประมาณทใชไป ขณะเดยวกน มสธ. มอบใหศนยฯ เปนผ ประสานงานและตดตามการด าเนนกจกรรมของชมรมฯ ท าใหชมรมฯ ตองประสานงานหลายฝาย บางครงเกดความลาชาดานการเบกจายงบประมาณ ท าใหชมรมรสกเบอในการจดกจกรรม เพราะตองตองหาเงนส ารองมาใชในการจดกจกรรมกอน 9. มสธ. จดสรรงบประมาณในการจดกจกรรม ประชม / สมมนา ผน าชมรมฯ ไมเหมาะสมกบสภาวะปจจบน เพราะยงใชอตราคาใชจาย ป พ.ศ. 2545 เชน คาทพก ใหในอตราคนละ 150 บาท/คน คาพาหนะไป-กลบ ใหในอตราคนละ 200/คน 10. การจดรายการวทยฯ “มสธ.สมพนธ” เพอน าไปออกอากาศตามสถานวทยกระจายเสยงแหงประเทศไทย และวทยชมชน ไดรบความอนเคราะหเวลาโดยไมคดคาใชจายจากแตละ

- ก าหนดภาระงานดานการบรการการศกษาลงในหนาทความรบผดชอบต าแหนงชางศลปหรอปรบปรงต าแหนงใหเปนต าแหนงนกวชาการ - สรางแรงจงใจการเขารวมกจกรรมชมรมนกศกษาโดยมคะแนนหรอสทธพเศษอนใหกบนกศกษาทเขารวมกจกรรมกบชมรมนกศกษา -จดสรรงบประมาณการจดกจกรรมของชมรมฯ มายงศนยฯ และมอบใหศนยฯ บรหารจดการงบประมาณภายในจงหวดทรบผดชอบ เชน ศนยฯ อบลฯ รบผดชอบ 9 จงหวดๆ ละ 10,000 บาท รวมเปน 90,000 บาท หากสนปมเงนเหลอกสงคนกองคลง หรอ มอบใหส านกบรการการศกษาเปนหนวยงานดแลงานชมรมฯ โดยตรง ศนยฯ เปนหนวยงานรวมสนบสนนบางกจกรรม - ปรบอตราคาใชจายใหมใหเหมาะสมกบสภาวะเศรษฐกจปจจบน - จดสรรงบประมาณสนบสนนสถานวทยฯ ในเครอขายใหมากขน

ปญหาทพบ แนวทางแกไข สถานแตในปจจบนมหลายสถานขอยกเลกรายการเพราะตองเขาสนโยบายการหารายไดเพอเลยงตนเองของกระทรวง ท าใหการประชาสมพนธผานสอวทยไมครอบคลมพนทใหบรการ 11. งบประมาณในการแนะนวการศกษาในเรอนจ าแตละจงหวดมไมเพยงพอ ท าใหจดกจกรรมแนะแนวการศกษาไดปละ 1 ครง ซงนกศกษาในเรอนจ าจะขาดโอกาสในการตดตอกบ มสธ. และขาดการรบรขอมลดานการศกษา ท าใหมการลาออกกลางคนของนกศกษา 12. การจดท าคมอการลงทะเบยนเรยน ในคมอ จะแจงเฉพาะชดวชาทมการปรบปรงในปนนๆ ท า ใหไมทราบขอมลชดวชาใดบางทปรบปรงและ ปรบปรงเมอไหร กอใหเกดปญหากบมหาวทยาลยตองตดตามทวงเงนเพม ท าใหนกศกษาเสยโอกาสในการลงทะเบยนเรยน และไดรบเอกสารชดวชาลาชา

- จดสรรงบประมาณในการด าเนนงานใหมากขน - เพมขอมลภาคการศกษา/ปการศกษาหลงชอชด วชาทมการปรบปรง ในคมอการลงทะเบยนเรยนของทกป

บทท 5 สรปผลและขอเสนอแนะ

การศกษา เรอง การจดการความรของศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน มวตถประสงคเพอเสรมสรางความรเกยวกบการจดการความรแกคณะท างานและบคลากร รวมทงสามารถน าความรไปใชในการปฏบตงานจรงได ซงในบทน จะเปนการสรปและอภปรายผลทไดจากการศกษา ดงน 1. ลกษณะทวไปของบคลากร พบวาเปนเพศหญงมากกวาเพศชาย มวฒการศกษาระดบปรญญาตรมากทสด รองลงมาคอ ปรญญาโท และมระดบมธยมศกษาตอนตน , ประถมศกษาตอนปลาย และประถมศกษาตอนตนอยางละ 1 คน มประสบการณในการท างาน ณ ศนยวทยพฒนา มสธ . อบลราชธาน เปนระยะเวลา 11 ปมากทสด รองลงมาคอ 10 ป และนอยทสดคอ 1 ป จ านวน 2 คน นอกจากน ในจ านวนบคลากรทงหมด 18 คน แบงเปนบคลากรของงานอ านวยการมากทสดคอ 7 คน รองลงมาคอ งานบรการสอและเทคโนโลย 5 คน และงานสงเสรมและบรการการศกษา 5 คน สวนอก 1 คนคอผอ านวยการ 2. ความคดเหนของบคลากรตอการจดการความร ไดแบงออกเปน 5 ดาน ประกอบดวย ดานผบรหารและงบประมาณ , ดานบคลากร , ดานเครองมอ อปกรณและสถานท , ดานขอมล , ดานการตดตอประสานงาน พบวาขาดแคลนดานงบประมาณในการด าเนนงาน และขาดแคลนดานจ านวนและความทนสมยของเครองมอในการปฏบตงาน โดยเฉพาะขาดคณภาพดานจตส านกในการบผดชอบทงตองานและตอตนเองของบคลากร ซงเปนสวนทบคลากรมความเหนวาเปนดานทขาดมากทสด ทงน บคลากรไดเสนอแนวทางแกไขไวแลว เพยงแตแนวทางดงกลาวบางแนวทางสามารถแกไขไดในเวลาอนรวดเรว โดย ใชอ านาจของผบรหารศนยฯ บางแนวทางตองขนอยกบนโยบายและงบประมาณของมหาวทยาลยและบางแนวทางขนอยกบทศนคตในการท างานของบคคลทจะหาทางแกไขตนเอง 3. หากดในผลการประชมกลมตอการจดการความร 3 กลมของงานศนยวทยพฒนา มสธ . อบลราชธาน เมอน าไ ปเปรยบเทยบกบงานวจยของ กตตญาภรณ ซยลา ทศกษาการจดการความรเพอพฒนาการบรหารจดการเทศบาลต าบลหนองหน กงอ าเภอหนองหน จงหวดเลย จะพบวา ศนยฯ มแนวโนมทจะพฒนาเปนองคกรแหงการเรยนรคอนขางต า เพราะศนยฯ มสภาพการบรหารจดการท ขาดความพรอมในดานบคลากร วสดอปกรณ งบประมาณ และการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบการบรหารจดการทด ซงสอดคลองกบงานวจยของ ธตพฒน เอยมนรนดร ทเสนอแนวคดดานปจจยทสงผล ใหการจดการความรประสบความส าเรจหรอไมนนประกอบดวยอะไรบางตามเอกสารในบทท 2 4. จากการวเคราะหสภาพการณของศนยฯ โดยใชหลกการ SWOT พบวาบคลากรของ ศนยฯ เขาใจในหลกการวเคราะหในระดบด โดยดจากผลการวเคราะหมครงองคประกอบทงสดาน คอ จดแขง จดออน โอกาส อปสรรค ทเกยวของกบการท างานของศนยฯ นอกจากน การวเคราะหยงครอบคลมงานทงสามดานคอ งานอ านวยการและธรการ งานบรการสอและเทคโนโลยการศกษา และงานสงเสรม

และบรการการศกษา โดยไดมการแบงกลมงานเพอวเคราะหตามความคดเหนของผปฏบตงานจรงท าใหการวเคราะหครงนมความเหมาะสมและตรงขอเทจจรง ขอเสนอแนะ 1. บคลากรของศนยฯ ควรมความรความเขาใจเกยวกบภารกจดานการจดการความร มการแบงปนแลกเปลยนความรมากขน 2. ควรมการปรบเปลยนวฒนธรรมการท างานบางอยางทไมเออตอการด าเนนกจกรรมดานการจดการความร เพราะ ปจจบนบคลากรบางคนมภารกจในการปฏบตงานมากเกนไป โดยเฉพาะผทรบผดชอบและเปนคณะกรรมการการจดการความรของศนยฯ ควรมเวลาในการเตรยมงานมากขน 3. เพมการสรางความรความเขาใจ ในการจดการความรแกบคลากรของศนยฯ ทงน บคลากรของศนยฯ ควรมทศนคตทดตอการใหความรวมมอในการจดความรดวย 4. ศนยฯ ควรมการจดการความรอยางเปนระบบ “พรอมใช” โดยการแบงปนประสบการณในการจดการความรระหวางกนเปนประจ า และท าศนยฯ ใหเปนแหลงเรยนรส าหรบองคกรอนในการจดการความร ซงทงสขอน สามารถจะท าใหศนยฯ เกดการพฒนางาน คน และองคกรอยางมประสทธผล รวมถงมแนวโนมทจะพฒนาเปนองคกรแหงการเรยนรมากขน

บรรณานกรม

กตตญาภรณ ซยลา (2548) “การจดการความรเพอพฒนาการบรหารจดการเทศบาลต าบลหนองหน

กงอ าเภอหนองหน จงหวดเลย” วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาสงคมศาสตรเพอการพฒนา มหาวทยาลยราชภฎเลย

เตอนใจ รกษาพงศ (2547) “การพฒนารปแบบการจดการความรเพอการบรหารงานวชาการของ สถานศกษาขนพนฐานดวยกระบวนการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม” วทยานพนธปรญญาการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยบรพา

น าทพย วภาวน (2547) การจดการความรกบคลงความร กรงเทพฯ : ศนยหนงสอจฬาลงกรณ มหาวทยาลย

ทพยรตน อตวฒนชย (2550) “การจดการความรในวทยาลยบณฑตศกษาการจดการ มหาวทยาลยขอนแกน” รายงานการศกษาอสระปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยขอนแกน ธตพฒน เอยมนรนดร (2548) “หนวยท 2 การประยกตนเทศศาสตรดานการจดการความรเพอการ

พฒนา” ใน ประมวลสาระชดวชาการประยกตนเทศศาสตรเพอการพฒนา เลมท 1 นนทบร สาขาวชานเทศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

น าทพย วภาวน และนงเยาว เปรมกมลเนตร (2551) นวตกรรมหองสมดและการจดการความร กรงเทพฯ : ศนยหนงสอจฬาลงกรณมหาวทยาลย บญด บญญากจ และคณะ (2547) การจดการความร จากทฤษฎสการปฏบต กรงเทพฯ : สถาบน

เพมผลผลตแหงชาต พรธดา วเชยรปญญา (2547) การจดการความร : พนฐานและการประยกตใช กรงเทพฯ : บรษท เอกซเปอรเนท จ ากด มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช กองแผนงาน (2541) แผนแมบทศนยวทยพฒนาบรการ ฉบบท 1

(2540-2544) นนทบร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช วจารณ พานช (2546) การจดการความรในยคสงคมและเศรษฐกจบนฐานความร กรงเทพฯ : สถาบนสงเสรมการจดการความรเพอสงคม (สคส.) ศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน (2550) รายงานการประเมนคณภาพการศกษาภายใน อบลราชธาน ศนยวทยพฒนา มสธ. อบลราชธาน

สรอยสน สจรต (2549) “ปจจยทมอทธพลตอความส าเรจในการน าการจดการความรมาใชใน องคกร : กรณศกษาส านกขาวกรองแหงชาต” วทยานพนธปรญญา รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวทยาการจดการ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช