การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน ครั้งที ่7

405

โปรแกรมคํานวณตนทุนการผลิตสุกร SARDI PIGCOST Model – Release 1 SARDI PIGCOST Model – Release 1 for Pig Production Cost Determination

อุทัย คันโธ1,2 Uthai Kanto1,2

บทคัดยอ

โปรแกรมคํานวณตนทุนการผลิตสุกร SARDI PIGCOST Model – Release 1 เปนโปรแกรมคอมพิวเตอรสําเร็จรูปที่พัฒนาขึ้นเพื่อใชคํานวณหรือประมาณการตนทุนการผลิตสุกรในระดับฟารมของเกษตรกร หรือการคํานวณตนทุนการผลิตสุกรโดยรวมของประเทศก็ได โดยออกแบบใหเปนโปรแกรมสําเร็จรูปที่สามารถโตตอบกับผูใชได ใชโปรแกรม Microsoft Excel เปนพื้นฐานในการพัฒนา และสามารถใชไดทั่วไปกับเครื่องคอมพิวเตอรของฟารมสุกรทั่วไป

คําสําคัญ : SARDI PIGCOST Model คํานวณตนทุนการผลิตสุกร

Abstract

SARDI PIGCOST Model – Release 1 is Microsoft Excel based computer program for calculation of the actual pig production cost of a farm, and the average overall pig production cost of the country. The program is designed for interactive operation which provides ease of operation by friendly communication between the program and the user. Keywords : SARDI PIGCOST Model, Calculation of pig production cost E-mail : uthaikt@hotmail.com

คํานํา

การเลี้ยงสุกรในปจจุบันเปนการเลี้ยงสุกรเชิงการคา ไดแกการเลี้ยงเปนธุรกิจ ตองการกําไรจากการประกอบการจึงจะทําใหการเลี้ยงสุกรอยูได การเลี้ยงสุกรในปจจุบันตองใชเทคโนโลยีที่มีความกาวหนา แคมีความซับซอนมากขึ้น รวมทั้งมีปจจัยตางๆ ที่มีผลตอประสิทธิภาพการผลิตสุกรมากขึ้น ซึ่งปจจัยเหลานี้ลวนมีผลทําใหตนทุนการผลิตสุกรมีการเปลี่ยนแปลงไปดวย ประกอบกับราคาสุกรมีชีวิตก็มีความผันแปรตลอดเวลา จนบางครั้งทําธุรกิจการเลี้ยงสุกรขาดทุน และเกษตรกรไมสามารถคงอาชีพการเลี้ยงสุกรอยูได ดังนั้นเกษตรกรผูเลี้ยงสุกรจึง

1 ภาควิชาสัตวบาล คณะเกษตร กําแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน จ.นครปฐม 73140 Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, Kasetsart University, Kampaengsaen, Nakhon Pathom 73140, Thailand 2 สถาบันสุวรรณวาจกกสิกิจเพื่อการคนควาและพัฒนาปศุสัตวและผลิตภัณฑสัตว มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร กําแพงแสน จ.นครปฐม 73140 Suwanvajokkasikit Animal Research and Development Institute (SARDI), Kasetsart University, Kampaengsaen, Nakhon Pathom 73140, Thailand

การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน ครั้งที ่7

406

จําเปนตองทราบตนทุนการผลิตการเลี้ยงสุกรที่แทจริงของตนเองตลอดเวลา โดยเฉพาะอยางยิ่งในชวงราคาสุกรตกต่ํา เพื่อปรับการเลี้ยงสุกรใหมีตนทุนการผลิตลดลงจนสามารถดํารงธุรกิจอยูได

การคํานวณตนทุนการผลิตสุกรเปนกิจกรรมที่มีความซับซอนหลายขั้นตอน การคํานวณตนทุนการผลิตสุกรดวยดวยมืออาจตองใชระยะเวลาและความเขาใจมากพอสมควร จึงจะไดการประมาณการที่มีความละเอียดถูกตอง และมีเกษตรกรจํานวนมากที่ไมสามารถปฏิบัติได จึงทําใหเกษตรกรเหลานั้นผลิตสุกรโดยไมทราบตนทุนการผลิต ที่แทจริง และปรับตัวในสภาวะวิกฤติการณการเลี้ยงสุกรที่มักเกิดขึ้นตลอดเวลาไมทัน ดังนั้นการพัฒนาโปรแกรมคอมพิวเตอรสําเร็จรูป เพื่อชวยในการประเมินตนทุนการผลิตสุกรดังกลาว จึงเปนการชวยใหเกษตรกรผูเลี้ยงสุกรสามารถทราบตนทุนการผลิตสุกรที่แทจริงของตนเองไดตลอดเวลา รวมทั้งสามารถจะสามารถคาดการณตนทุนการผลิตสุกรของตนเองเมื่อมีการปรับปรุงประสิทธิภาพการเลี้ยงสุกรใหสูงขึ้นได ซึ่งทั้งหมดจะเปนการเพิ่มประสิทธิภาพการเลี้ยงสุกรใหสูงขึ้น และอาชีพการเลี้ยงสุกรมีความมั่นคงมากขึ้นนั่นเอง

วัตถุประสงคของการพัฒนาโปรแกรมคอมพิวเตอร

1. เพื่อพัฒนาโปรแกรมคอมพิวเตอรสําหรับการคํานวณตนทุนการผลิตสุกร ที่เกษตรกรสามารถใชไดอยางทั่วไป

2. โปรแกรมคอมพิวเตอรดังกลาวตองสามารถสื่อสารและตอบสนองความคิดของผูใชไดเปนอยางด ีและเปนผูชวยที่สําคัญของเกษตรกร

3. ใชโปรแกรม Microsoft Excel ที่มีใชกันอยูทั่วไป

องคประกอบของการคํานวณตนทนุ โปรแกรม SARDI PIGCOST Model – Release 1 ประกอบดวย รายการหลัก (Main Menu) (Figure 1)

โดยแสดงรายละเอียดองคประกอบตนทุนการผลิตสุกรระยะตางๆ ไวทั้งหมดไดแก สวนที่ 1: ตนทุนการผลิต/รายรับลูกสุกร นน. 20 กก. สวนที่ 2: ตนทุนการผลิต/รายรับสุกรรุน-ขุน (นน. 20-100 กก.) สวนที่ 3: กําไรทั้งระบบเกิดจากการผลิตสุกรขุน/ตัว (ผลิตลูกสุกร+เลี้ยงขุนเอง)

ซึ่งรายละเอียดการคํานวณตนทุนการผลิตสุกรในสวนที ่1: ตนทุนการผลิต/รายรับลูกสุกร นน. 20 กก. ไดแสดงไวใน รายการรองที่ 1: รายละเอียดตนทุนการผลิตลูกสุกร นน. 20 กก. (Figure 2) รายการรองที่ 1 ยังประกอบดวย รายการยอยที่ 1.1 รายละเอียดคายา/วัคซีนแมสุกรและลูกสุกร (Figure 3)

รายละเอียดการคํานวณตนทุนการผลิตสุกรในสวนที ่2: ตนทุนการผลิตสุกรขุน นน. 20-100 กก. ไดแสดงไวใน รายการรองที่ 2: รายละเอียดตนทุนการผลิตสุกรขุน นน. 20-100 กก. (Figure 4) รายการรองที่ 2 ยังประกอบดวย รายการยอยที่ 2.1: รายละเอียดคายา/วัคซีนในการเลี้ยงสุกรขุน (Figure 5)

รายละเอียดตนทุนคาอาหารสัตวของทั้งสวนที่ 1: การผลิต/รายรับลูกสุกร นน. 20 กก. และ สวนที่ 2: ตนทุนการผลิตสุกรขุน นน. 20-100 กก. ไดแสดงไวใน รายการรองที่ 3: รายละเอียดการประมาณการราคาอาหารสัตว (Figure 6) ซึ่งยังประกอบดวย รายการยอยที่ 3.1: รายละเอียดอาหารเสริมและยาในสูตร

การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน ครั้งที ่7

407

อาหาร (Figure 7) และ รายการยอยที่ 3.2: ตารางองคประกอบโภชนะของวัตถุดิบอาหารสัตว (Figure 8)

นอกจากนี้ โปรแกรมคอมพิวเตอรดังกลาว ยังจัด พื้นที่วาง (free-area) ที่อนุญาตใหทางผูใชงานไดมีโอกาสใชโปรแกรม Microsoft Excel ในการคํานวณอื่นๆ ที่เกี่ยวของกับการคํานวณตนทุนการผลิตสุกรดังกลาว หรือผูใชอาจสรางโปรแกรมยอยที่รับขอมูลจากโปรแกรมหลักมาวิเคราะหคํานวณตอ เพื่อใชในการบริหารจัดการฟารม หรือการใชงานเพื่อจุดประสงคอื่นๆ ก็ได หรือการเก็บขอมูลอื่นๆ ที่เกี่ยวของ ขณะที่ทําการใชงานโปรแกรมสําเร็จรูป SARDI PIGCOST Model – Release 1 ดวยก็ได โดยไมตองเปดโปรแกรม Microsoft Excel ใหม

หลักการใชงาน

ผูใชโปรแกรมตองปอนคาปจจัยตนทุนการผลิตตางๆ ทั้งประเภท คาตนทุนผันแปร (variable cost) และ ตนทุนคงที ่(fixed cost) ที่ใชในการเลี้ยงสุกร เขาไปในโปรแกรมตรงสวน รายการรองที่ 1, 2 และ 3 ที่พื้นที่เซลลเปนสีเหลือง ซึ่งโปรแกรมจะคํานวณตนทุนการผลิตสุกรแตละสวนออกมา และแสดงผลการคํานวณไวในแตละหัวขอยอยของรายการรองที่ 1, 2 และ 3 รวมทั้งแสดงผลการคํานวณดังกลาวใน รายการหลัก ทั้งในสวนที ่1, 2 และ 3 ดวย โดยอัตโนมัติดวย การเปลี่ยนแปลงคาปจจัยการผลิตสุกรในรายการรองที ่1, 2 และ 3 ตามสภาวะความเปนจริงของการเลี้ยงสุกรในขณะนั้น จะมีผลทําใหโปรแกรมมีการคํานวณการเปลี่ยนแปลงของตนทุนการผลิตสุกรโดยรวมในทันทีทันใด ตามการแกไขคาตัวเลขปจจัยการผลิตเหลานั้น หรือหากผูใชตองการทราบวาในอนาคต หากปจจัยการผลิตของสุกรตางๆ มีการเปลี่ยนแปลง จะมีผลตอตนทุนและกําไรการเลี้ยงสุกรอยางไร โปรแกรมนี้ก็สามารถวิเคราะหและประมาณการออกมาไดเชนเดียวกัน จึงสามารถเปนผูชวยเกษตรกรไดเปนอยางดี หากผูใชตองการเตรียมหรือคํานวณตัวเลขคาปจจัยการผลิตกอนการปอนเขาสูโปรแกรม ผูใชอาจคํานวณตัวเลขดังกลาวกอนในสวนของพื้นที่วาง (free-area) ที่ไดใหไว เมื่อไดคาตัวเลขที่ถูกตองแลวจึงปอนเขาไปในโปรแกรมก็ได

การเชื่อมโยงระหวางหัวขอใน รายการหลัก กับรายละเอียดของหัวขอนั้นใน รายการรอง กระทําโดยการคลิกปุม รายละเอียด ที่กํากับอยูในแตละหัวขอในรายการหลัก ซึ่งจะทําใหแผนเวิรคชีทเลื่อนไปตรงหัวขอในรายการรองที่ตองการ และการเชื่อมโยงระหวางแตละหัวขอใน รายการรอง กับหัวขอนั้นๆ ในรายการหลัก กระทําโดยการคลิกปุม กลับ ซึ่งกจ็ะทําใหเวิรคชีทเลื่อนกลับมาที่หัวขอในรายการหลักตามที่ตองการ นอกจากนี้ ผูใชยังสามารถกระโดไปยังสวนอื่นๆ ในโปรแกรมไดโดยการใชปุมเชื่อมโยงที่ระบุเปาหมายปลายทางไวแลว จึงทําใหมีความสะดวกในการใชงานเปนอยางมาก

เกษตรกรสามารถใชโปรแกรมดังกลาวในการวิเคราะหตนทุนการผลิตสุกรของตนเองในปจจุบัน โดยการใสขอมูลปจจัยการผลิตสุกรตางๆ ของฟารมที่เปนปจจุบันและถูกตองเขาไปในโปรแกรม ซึ่งจะทําใหเกษตรกรเขาใจสถานะภาพการผลิตสุกรของตนเองในปจจุบันวามีกําไรหรือขาดทุนในเบื้องตนอยางไร หรือควรจะตองปรับปรุงประสิทธิภาพการผลิตสุกรอยางไรเพื่อใหผานพนวิกฤติไปได นอกจากนี้เกษตรกรยังสามารถใชโปรแกรมดังกลาวในการประมาณการตนทุนการสุกรที่เปลี่ยนแปลงเมื่อมีการปรับปรุงประสิทธิภาพการเลี้ยงสุกรใหดีขึ้น หรือเมื่อมีการลดตนทุนคาอาหาร การใชวัตถุดิบอาหารทดแทนที่มีราคาถูกกวา รวมทั้งการประมาณการการเปลี่ยนแปลงตนทุนการผลิตสุกรเมื่อวัตถุดิบอาหารที่ใชเลี้ยงสุกรมีราคาเปลี่ยนแปลง เปนตน

การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน ครั้งที ่7

408

สรุปผลการทดลอง โปรแกรมสําเร็จรูป SARDI PIGCOST Model เปนโปรแกรมคอมพิวเตอรที่ใชในการคํานวณตนทุนการผลิต

สุกรในประเทศไทย พัฒนาบนพื้นฐานของโปรแกรม Microsoft Excel โดยเปนโปรแกรมแบบ interactive ที่ผูใชสามารถสื่อสารกับโปรแกรมไดโดยงาย และสามารถใชประมาณการตนทุนการผลิตสุกรไดเฉพาะแตละฟารม

กิตติกรรมประกาศ

การพัฒนาโปรแกรมสําเร็จรูป SARDI PIGCOST Model – Release 1 ไดรับการสนับสนุนโดยกองทุนสิ่งแวดลอมโลก (GEF) และองคการอาหารและเกษตรแหงสหประชาชาต ิ(FAO)

A

Figure 1 Main Menu

การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน ครั้งที ่7

409

Figure 1 Main Menu (Continued).

การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน ครั้งที ่7

410

Figure 2 Sub-Menu 1

การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน ครั้งที ่7

411

Figure 2 Sub-Menu 1 (Continued)

การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน ครั้งที ่7

412

Figure 2 Sub-Menu 1 (Continued)

การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน ครั้งที ่7

413

Figure 3 Sub-Sub-Menu 1

การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน ครั้งที ่7

414

Figure 4 Sub-Menu 2

การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน ครั้งที ่7

415

Figure 4 Sub-Menu 2 (Continued)

การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน ครั้งที ่7

416

Figure 5 Sub-Sub-Menu 2

การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน ครั้งที ่7

417

Figure 6 Sub-Menu 3

การประชุมวิชาการ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตกําแพงแสน ครั้งที ่7

418

Figure 7 Sub-Sub-Menu 3.1

Figure 8 Sub-Sub-Menu 3