5

บทท 2วรรณกรรมทเกยวของ

จากการศกษาหนงสอ รายงานการวจย บทความ และเอกสารทางวชาการทเกยวของกบโปรแกรมระบบหองสมดอตโนมต สามารถรวบรวมวรรณกรรมทเกยวของไดดงตอไปน

1. ระบบหองสมดอตโนมต2. ความสำาคญของเทคโนโลยสารสนเทศตองานหองสมด

โรงเรยน3. โปรแกรมทำางานหองสมดทนำามาใชในหองสมดโรงเรยน4. แนวคดเกยวกบความตองการ5. งานวจยทเกยวของ

1. ระบบหองสมดอตโนมตระบบหองสมดอตโนมตมองคประกอบทสำาคญแบงได 6 สวน

ไดแก 1) ฮารดแวร ประกอบดวยอปกรณทางดานเทคนคตางๆ รวมถงระบบการประมวลผล/เครองคอมพวเตอรแมขาย (server) ระบบการจดเกบขอมล เชน เครองขบจานบนทกขอมล (disk drive) เครองอานซด-รอม (CD-ROM drive) อปกรณโทรคมนาคม เชน โมเดม (modem) เราเตอร (router) อปกรณตอพวง เชน เครองพมพ และคยบอรด เปนตน 2)ซอฟตแวร ประกอบดวยซอฟตแวรระบบ (system software) ซงเปนซอฟตแวรททำาหนาทจดการขอมลระหวางชดคำาสงกบเครองคอมพวเตอร เชน ระบบปฏบตการ (operating system) สวนซอฟตแวรประยกต (application software) เปนชดโปรแกรมททำาใหฮารดแวรสามารถกำาหนดลกษณะงานของแตละชดคำาสงได เชน

6

โปรแกรมควบคมการยม-คน ชดโปรแกรมการจดทำารายการทรพยากรสารสนเทศ 3)แฟมขอมล หมายถง แฟมขอมลอเลกทรอนกสซงเปนสวนจดเกบรายละเอยดของขอมลตางๆ ทใชในระบบหองสมดอตโนมต เชน รายการบรรณานกรม ระเบยนผใช และสถตตางๆ 4)บคลากร หมายถง บคคลททำางานเกยวของกบระบบหองสมดอตโนมต ไดแก บคลากรดานคอมพวเตอร บรรณารกษ และผใชบรการ 5)ระบบเครอขาย และการสอสารขอมลทจะเชอมโยงผใชงานกบระบบหองสมด และ 6)ทรพยากรสารสนเทศซงมประเภทตางๆ เชน หนงสอ วารสาร สออเลกทรอนกส

หลกการทำางานของระบบหองสมดอตโนมตนธมา สงคะหะ (2542) กลาวถงหลกการทำางานของระบบ

หองสมดอตโนมตวา หองสมดสวนมากมการทำางานทเปนระบบมาตรฐานสากลซงแบงการทำางานออกเปนงานหลกๆ ตามหนาทรบผดชอบคอ งานพฒนาทรพยากรสารสนเทศ งานวเคราะหทรพยากรสารสนเทศ งานบรการยม-คน และงานควบคมวารสาร สำาหรบหองสมดขนาดใหญซงมการทำางานทซบซอนมากขน อาจแบงหนวยงานทรบผดชอบไดเพมขน เพอใหการทำางานมความชดเจน และคลองตวมากขน โดยงานทเพมมา เชน งานบรการสารสนเทศ งานพฒนาระบบ งานโสตทศน-ศกษา งานสงพมพพเศษ เปนตน แตถงแมหองสมดจะแบงงานใหแยกยอยอยางไร แตลกษณะงานหลกของหองสมด ยอมประกอบไปดวยงานทกลาวไปแลวขางตน ดวยเหตนเองในการพฒนาโปรแกรมสำาเรจรประบบหองสมดอตโนมตจงไดนำาหลกการและแนวปฏบตงานเหลานมาออกแบบระบบ ใหสอดคลองกบการทำางานจรงและการทำางานดวยมอ โดยผพฒนาระบบจะตองเขาไปคลกคล ศกษาการทำางานของหองสมด ในทกๆ งานจนเขาใจและสามารถเชอมโยงความคดไดวางานหองสมดมการทำางานทมความสมพนธกนในแตละงานยอยอยางไร ซงในการพฒนาระบบหองสมด

7

อตโนมตบางระบบอาจมบรรณารกษหรอผเชยวชาญในงานหองสมดมารวมพฒนาระบบดวย เพอใหไดระบบทสมบรณ เหมาะสม และถกตองตรงกบการปฏบตงานของหองสมดมากทสด รวมทงมผลดในเชงการคาดวย จากหลกการดงกลาวทำาใหระบบหองสมดอตโนมตประกอบไปดวย ชดโปรแกรมการทำางานในระบบหองสมดอตโนมต 5 ชดโปรแกรม ซงไดแก 1) ชดโปรแกรมจดทำารายการทรพยากรสารสนเทศ (cataloging module) เปนชดคำาสงสำาหรบการสรางฐานขอมลทรพยากรสารสนเทศหองสมดทกประเภท เชน หนงสอ บทความ วทยานพนธ วารสาร โสตทศนวสด และสออเลกทรอนกส เปนตน สามารถบนทกขอมลไดทงแบบ MARC และ NON-MARC 2) ชดโปรแกรมพฒนาทรพยากรสารสนเทศ (acquisition module) เปนชดคำาสงสำาหรบการทำางานดานการจดหาทรพยากรสารสนเทศของหองสมด ซงประกอบดวยการสรางฐานขอมลทรพยากรสารสนเทศของหองสมดทจดหาเขามา การจดทำางบประมาณจดซอและการหกงบประมาณ การจดทำาจดหมายสงซอ และการทวงถามเมอมการจดซอหนงสอ หรอไดรบลาชา จดการและควบคมเกยวกบรายการผจำาหนายและรานคา สามารถสรางฐานขอมลผขายได จดการเกยวกบอตราการแลกเปลยนเงนได 3) ชดโปรแกรมควบคมการยม-คน (circulation module) เปนชดคำาสงสำาหรบการทำางานในการใหบรการยม-คน ทรพยากรหองสมด เชน กำาหนดระเบยบในการยม-คนได สรางฐานขอมลสมาชก การกำาหนดวนใหยม อายสมาชก การกำาหนดสทธในการใหยมของสมาชก การกำาหนดวนใหยมของทรพยากรแตละประเภท การกำาหนดคาปรบและคดคาปรบ การทำาจดหมายตดตามทวงถามเมอมหนงสอคางสง การจองหนงสอ พมพรายงานหรอสถตทตองการได เปนตน 4) ชดโปรแกรมควบคมวารสาร (serial module) เปนชดคำาสงสำาหรบการทำางานของวารสาร คอ งานจดหาวารสารโดยการสงซอ การจด

8

ทำางบประมาณจดซอและการหกงบประมาณ การทำาจดหมายสงซอและทวงถามเมอไดรบวารสารลาชา งานลงทะเบยนวารสาร เปนตน 5) ชดโปรแกรมสบคนออนไลน (online public access catalog) เปนชดคำาสงสำาหรบการทำางานการสบคนขอมล เชน การคนดวยชอผแตง ชอเรอง หรอชอสงพมพนนๆ หวเรอง คำาสำาคญ เปนตน

2. ความสำาคญของเทคโนโลยสารสนเทศตองานหองสมดโรงเรยน

หองสมดเรยนเปนแหลงจดหาและรวบรวมทรพยากรสารสนเทศทกรปแบบ เพอสนองความตองการของคร อาจารย นกเรยน ซงนบวนความตองการสารสนเทศของบคลากรเหลานมความหลากหลาย และเพมจำานวนมากขน ดงนนหองสมดโรงเรยนจงจำาเปนตองมการนำาเทคโนโลยสารสนเทศเขามาจด และดำาเนนภายในหองสมด

ความสำาคญของการนำาเทคโนโลยสารสนเทศเขามาดำาเนนงานในหองสมดโรงเรยนนนสามารถสรปไดดงน (จฑารตน ศราวณะวงศ, 2544; จนทรเพญ กลอมใจขาว, 2544; Everhart, 1992; Clyde, 1999)

1. เทคโนโลยสารสนเทศชวยเพมประสทธภาพในการสบคนขอมลจากแหลงตางๆ ไดอยางกวางขวางและหลากหลาย โดยเฉพาะการสบคนจากฐานขอมลออนไลนทอยบนเครอขายอนเทอรเนต อาท ฐานขอมล บรรณานกรม ฐานขอมลเฉพาะสาขาวชา เปนตน

2. เทคโนโลยสารสนเทศชวยพฒนา และปรบปรงบรการสารสนเทศของหองสมดใหมประสทธภาพมากยงขน อาท บรการยม-คน อตโนมต บรการยมระหวางหองสมด และบรการตอบคำาถาม เปนตน

9

3. เทคโนโลยสารสนเทศชวยใหมการพฒนา และกอใหเกดบรการใหมๆ ในหองสมด อาท การจดเกบขาวสารหรอกฤตภาคดวยระบบคอมพวเตอร การพฒนาฐานขอมลของหองสมด เพอใชในการจดเกบและคนคนเอกสารจากภายในและนอกองคกร เปนตน

4. เทคโนโลยสารสนเทศชวยเพมประสทธภาพ และความรวดเรวในการดำาเนนงานของหองสมด อาท การยม-คน การจดซอจดหาทรพยากรหองสมด การจดทำารายการทรพยากรสารสนเทศ การจดทำางบประมาณของหองสมด และการจดทำารายงานสถตตางๆ เปนตน

5. เทคโนโลยสารสนเทศชวยพฒนาการเรยนการสอนของคร และนกเรยน และเสรมสรางประสบการณการเรยนของนกเรยนใหมความหลากหลาย อาท การใหบรการสบคนขอมลทางอนเทอรเนต การใหบรการสอการสอนและการเรยนรในระบบมลตมเดย เปนตน

6. การประยกตเทคโนโลยสารสนเทศในการดำาเนนงาน และการใหบรการในหองสมด เปนการสงเสรมภาพลกษณของหองสมด

การประยกตโปรแกรมทำางานหองสมดในงานหองสมดโรงเรยน มดงน (จฑารตน ศราวณะวงศ, 2544; นธมา สงคหะ, 2542; นำาทพย วภาวน, 2545)

1. งานจดหา ประกอบดวยกระบวนการในการตดตอสงซอทรพยากรสารสนเทศจากสำานกพมพหรอตวแทนจำาหนาย การจดการรายการสงซอ การรบเขา การทวงถาม การสรางฐานขอมลสำานกพมพหรอตวแทนจำาหนาย การจดทำางบประมาณ การตออายสมาชก และการออกรายงาน

2. งานวเคราะหหมวดหมและทำารายการ การใชโปรแกรมทำางานหองสมดในงานวเคราะหหมวดหมและทำารายการมดงน การสรางฐานขอมลรายการบรรณานกรมทรพยากรสารสนเทศ การพมพ

10

บตรรายการ การพมพเลขเรยกหนงสอ การพมพซองบตรยม การพมพปายตดสน และการออกรายงาน

3. งานบรการสบคนรายการบรรณานกรมระบบออนไลน (OPAC) การใชโปรแกรมในการสบคนรายการทรพยากรสารสนเทศของหองสมดนนเปนการเพมความสะดวกและรวดเรวใหแกผใช สามารถสบคนไดจากเลขเรยกหนงสอ เลขมาตรฐานสากลประจำาหนงสอ สำานกพมพ และสามารถใชเทคนคตางๆ เพอใหไดรายการทตรงกบความตองการมากทสด

4. งานควบคมวารสาร การใชโปรแกรมทำางานหองสมดในงานควบคมวารสารมดงน การสรางฐานขอมลทะเบยนวารสาร การจดทำาดชนวารสาร การทำาจดหมายสงซอและทวงถาม การอำานวยความสะดวกในการเยบเลม การยกเลกการบอกรบการเปนสมาชก และการออกรายงานตางๆ

5. งานบรการยม-คน การใชโปรแกรมทำางานหองสมดในงานบรการยม-คน คอ การสรางฐานขอมลสมาชกหองสมด การกำาหนดวนใหยมของทรพยากรสารสนเทศแตละประเภท การกำาหนดคาปรบและคดคาปรบ การทำาจดหมายทวงถามเมอมการคางสง การจอง การยมตอ และการออกรายงานตางๆ

3. โปรแกรมทำางานหองสมดทนำามาใชในหองสมดโรงเรยน

1. โปรแกรมนวสาร เปนโปรแกรมหองสมดอตโนมตของบรษท อลฟา ออฟฟช ออโตเมชน จำากด เปนโปรแกรมททำางานกบระบบปฏบตการและฐานขอมลไดหลายระบบ ใชมาตรฐาน MARC ในการลงรายการ ระบบการจดหมวดหมใชไดหลายระบบ เชน Dewey, LC, NLM เปนตน สนบสนนการทำางานตามมาตรฐาน Z39.50

11

โมดลหลก ไดแก งานจดหา งานวเคราะหหมวดหมและทำารายการ งานควบคมวารสาร งานบรการยม-คน และ OPAC

2. โปรแกรม Magic Library เปนโปรแกรมหองสมดอตโนมตของบรษทโสมาภา จำากด มความสามารถในการจดเกบขอมลตามมาตรฐาน MARC ในปจจบนโปรแกรมมการพฒนาขนมาจากอดตมาก โดยมโมดลหลกในการทำางานทสำาคญ ไดแก งานวเคราะหหมวดหมและทำารายการ งานบรการยม-คน OPAC งานจดหา และงานควบคมวารสาร

3. โปรแกรม LSpider เปนโปรแกรมระบบหองสมดอตโนมตของบรษทโสมาภา จำากด เหมาะสมกบหองสมดขนาดกลางและขนาดเลก การทำางานของโปรแกรมมทงออนไลนและออฟไลน จดเกบขอมลดวยมาตรฐาน MARC โดยประกอบดวยโมดลตางๆ ไดแก งานวเคราะหหมวดหมและทำารายการ งานบรการยม-คน OPAC งานจองทรพยากรสารสนเทศ และงานขอมลสมาชก

4. โปรแกรม Library 2000 เปนโปรแกรมหองสมดอตโนมตทพฒนาโดยนายสรรพงศ จนทเลศ เหมาะสมกบหองสมดขนาดเลกจนถงหองสมดขนาดใหญ สำาหรบโมดลหลก ไดแก งานปอนขอมล งานบรการยม-คน OPAC และงานพมพบารโคดและสนหนงสอ เปนตน

5. โปรแกรม Mini-Micro CDS/ISIS เปนโปรแกรมทพฒนาขนโดยองคการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต (UNESCO) พฒนาขนสำาหรบจดการฐานขอมลตวอกษรไมจำากดขนาด และไดเผยแพรใหประเทศตางๆ นำาไปใชเพอประโยชนทางการศกษา ปจจบนโปรแกรมไดถกพฒนาใหสามารถทำางานกบระบบปฏบตการตางๆ ได นอกจากนยงไดมการพฒนาบน World Wide Web มชอวา Websis สำาหรบผทใชโปรแกรมนจะสามารถกำาหนด

12

โครงสรางขอมล แบบบนทกขอมล โครงสรางดชน และรปแบบการแสดงผลไดตามความตองการ 4. แนวคดเกยวกบความตองการ4.1 ความหมายของความตองการ

มผทรงคณวฒทางวชาการหลายทานไดใหความหมายของความตองการไวดงน

เดโช สวนานนท (2521) ไดใหคำาจำากดความเกยวกบความตองการวา หมายถง การขาดหรอสญเสยความสมดลทางรางกาย หรอทางจตใจของมนษยและมนษยพยายามจะทำาตนใหอยในภาพทสมดล

วจต อาวะกล (2535) กลาววา ความตองการของมนษยหมายถง สภาวะทบคคลยงขาดหรอยงไมมสงใดสงหนง และมความตองการทจะมหรอใหไดมาในสงเหลานน ในสงทมนษยยงขาดอย ยงตองการมแตไมไดจะเกดความขดแยง ความไมลงรอย ความตองการนหากยงไมไดรบการบำาบดใหเปนทพอใจตามสมควรแลว จะเปนอปสรรคตอการเรยนและการพฒนาตางๆ เปนอยางยง

วรชฎ คงคะจนทร (2535) กลาววา ความตองการหมายถง สภาวะทบคคลยงขาดสงใดสงหนง และมงใหไดมาซงสงนน ภาวะทบคคลยงขาดสงใดสงหนง กคอ ชองวางอนเกดขนจากสงทบคคลมอยกบสงทบคคลปรารถนา หากบคคลไมไดมาซงสงทตนปรารถนานแลว กจะทำาใหบคคลอยในสภาพทตองพยายามขวนขวายใหไดมาซงสงนนอยเรอยๆ และความปรารถนาของบคคลในสงตางๆ มกจะเปลยนแปลงไปตามสภาพแวดลอม

ประยร อดมเสยง (2541) ไดอธบายความหมายของความตองการหรอความจำาเปน (needs) ไววาในวงการของนกสงเสรมและในนกการศกษาผใหญแบงความตองการหรอความจำาเปนออกเปน 2 ชนด ไดแกความจำาเปนขนพนฐานหรอความจำาเปนทาง

13

สรรวทยา และความจำาเปนทางการศกษา หรอทางสงเสรมในฐานะทเปนกจกรรมการศกษานอกระบบชนดหนง

กลาวสรป ความตองการ หมายถง สภาวะทตองการสงใดสงหนง และมความปรารถนาทจะมหรอไดมาในสงเหลานน ซงสงยงขาดอยหรอยงไมมน เปนชองวางทจะเกดความขดแยงและบคคลจะขวนขวายใหไดมาซงสงเหลานนเรอยๆ ซงความตองการแบงได 2 ชนด คอ ความตองการขนพนฐานหรอความตองการทางสรรวทยา และความตองการทางการศกษาหรอความตองการทางการสงเสรม4.2 ประเภทของความตองการ

มผทรงคณวฒทางวชาการ ไดแบงความตองการออกเปนประเภทตางๆ ดงน

กมลรตน เหลาสวงษ (2523) ไดแบงความตองการออกเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ ความตองการทางดานรางกาย และความตองการทางดานจตใจ ซงความตองการทางดานรางกายไดแก ความตองการอาหาร ความตองการอากาศ ความตองการนำา ความตองการทางเพศ สวนความตองการทางดานจตใจ ซงเกดขนจากสงคม ไดแก ความตองการความรก ความมชอเสยง

Maslow (1970 อางถงใน ธงชย สนตวงศและชยยศ ตนตวงศ, 2526) ไดศกษาความตองการของมนษยโดยมแนวคดวา ความตองการของมนษยมเปนขนตอน ถาความตองการอนหนงไดรบการตอบสนองจนไดเปนทพอใจแลว ความตองการถดไปทอยสงกวาจะเกดขน ความตองการแบงออกเปน 5 ระดบคอ

1. ความตองการทางดานรางกาย (physiological needs) คอการทำาใหเกดความพงพอใจใหแกรางกาย ในเมอเกดความหว ความกระหาย ความงวง และความตองการทางเพศ

2. ความตองการทางดานความปลอดภย (safety or security needs) เมอความตองการทางดานรางกายไดรบการ

14

ตอบสนองแลว ความตองการทางดานความปลอดภยกจะเกดตามขนมา

3. ความตองการทางดานสงคม (social or love belonging needs) จะมความรสกวาตนเปนสวนหนงของกลม ไดรบการยอมรบและมความสำาคญตอกลม

4. ความตองการมชอเสยงมฐานะเดนทางสงคม (esteem needs) เปนความตองการทจะเปนบคคลทมความมนใจในตวเอง

5. ความตองการสมปรารถนาในชวตของคน (self actualization) คอ ความตองการในทกสงทตนปรารถนาทพงมพงไดเปนความตองการทางดานปรชญาและจตยา เชน ความตองการความสำาเรจ

Knowles (1987 อางถงใน บญสม วราเอกศร, 2535) ไดแบงความตองการออกเปน 2 ประเภท คอ ความตองการดานพนฐานและความตองการทางการศกษาโดยความตองการดานพนฐานยงแบงไดอก 6 ประเภท คอ 1) ความตองการทางกายภาพ 2) ความตองการในการเจรญงอกงาม 3) ความตองการไดรบความมนคงและความปลอดภย 4) ความตองการไดรบประสบการณใหมๆ 5) ความตองการทางจตใจและอารมณ และ 6) ความตองการไดรบการยอมรบจากผอนอกประการหนงคอ ความตองการทางการศกษา ซงหมายถง ชองวางระดบความรความสามารถของบคคลในปจจบนกบความสามารถทอยากใหมมากขนในอนาคต

Sander (1966 อางถงใน บญสม วราเอกศร, 2535) ไดแบงความตองการออกเปน 2 ประเภท คอ ความตองการทรสก (felt needs) เชน ความตองการปจจยส และความตองการทไมร สก (unfelt needs) โดยทความตองการทไมรสกน บคคลทดอยความรสกสวนมาก มกจะไมเกดความตองการ หรอไมเหนความจำาเปนทจะทำาใหเกดความตองการทรสกขนมา ดงนนจงจำาเปนทจะ

15

ตองมการแนะนำากระตนเตอนความตองการทไมรสกบางสงบางอยาง ทจะเปนใหกลายเปนความตองการทรสกแกบคคล

สรปประเภทของความตองการแบงได 2 ประเภท คอ ความตองการทางรางกาย และความตองการทางจตใจ และมนษยตองการไดรบการตอบสนองความตองการในทกๆ ดาน

5. งานวจยทเกยวของ 5.1 งานวจยในประเทศ

เฉลมชย พศพงษ (2544) ไดศกษาเรองการใชคอมพวเตอรในหองสมดโรงเรยนมธยมศกษาในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ พบวา สภาพการใชคอมพวเตอรในหองสมดโรงเรยนมธยมศกษา หองสมดสวนใหญใชเครองคอมพวเตอรไมเปนระบบเครอขาย โดยทกแหงมเครองคอมพวเตอรสำาหรบปฏบตงาน และมเครองสำาหรบผใชสบคนขอมล ดานโปรแกรมคอมพวเตอรสวนใหญเปนโปรแกรมระบบหองสมดอตโนมต โดยโปรแกรมทนำามาใชสวนใหญคอโปรแกรม Smart Library รองลงมาคอโปรแกรม ศธ 01 และ Library 2001 สวนโปรแกรมเฉพาะงานมการใชนอยทสด โดยโปรแกรมทนำามาใชสวนใหญคอ โปรแกรม CDS/ISIS รองลงมาคอ โปรแกรมนวมนราชทศ และโปรแกรมทพฒนาขนเอง การไดมาของโปรแกรม หองสมดโรงเรยนสวนใหญจดซอเอง บรรณารกษสวนใหญเรยนรการใชโปรแกรมหองสมดดวยตนเอง ดานการใชกบงานหองสมดพบวา ใชในงานบรการยม-คนมากทสด รองลงมาคองานวเคราะหหมวดหมและทำารายการ และงานบรการสารสนเทศเปนอนดบสาม สวนงานควบคมวารสารและงานจดหาเปนอนดบสดทาย สำาหรบปญหาทพบ คอ บรรณารกษไมมความชำานาญดานคอมพวเตอร และขาดผดแลระบบคอมพวเตอร ดานเครองคอมพวเตอร คอมจำานวนนอย และดานโปรแกรมระบบหองสมดอตโนมตคอ โปรแกรมทมอยม

16

ประสทธภาพตำาและไมทนสมย ทำางานไมไดตามความตองการ ใชงานยงยากและมความซบซอน และดานงบประมาณคองบประมาณมจำากด

ณฏฐน แชมชน (2541)ศกษาความคดเหนของผบรหารและบรรณารกษตอการนำาคอมพวเตอรมาใชในงานหองสมดโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา เขตการศกษา 10 พบวา สภาพการใชคอมพวเตอรของหองสมดในดานบคลากรนนหองสมดสวนใหญมบคลากรรบผดชอบโรงเรยนละ 1 คน ดานการใชงานโรงเรยนมธยมศกษาสวนใหญยงไมมการนำาคอมพวเตอรมาใชในงานหองสมด สวนสภาพการนำามาใชนนจะนำามาใชในวงจำากดเฉพาะโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ โดยมคอมพวเตอรใชมากกวาโรงเรยนมธยมศกษาขนาดกลาง และโรงเรยนมธยมศกษาขนาดเลกยงไมมการนำาคอมพวเตอรมาใช สำาหรบงานหองสมดทนำามาใชจดเรยงไดดงน งานบรหารทวไป งานจดหา งานลงทะเบยนหนงสอ งานวารสารและหนงสอพมพ และงานการจดการฐานขอมล โปรแกรมทใชจะใช MS Office ดานการบรหารจดการ หองสมดสวนใหญมการวางแผนการนำาคอมพวเตอรมาใช ดานความคดเหนในการนำาคอมพวเตอรมาใชนนพบวา ผบรหารและบรรณารกษเหนดวยทจะใหมการนำาคอมพวเตอรเขามาใช

พรวไล จรรยศภรนทร (2542) ศกษาเรองการใชคอมพวเตอรในหองสมดโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร พบวา จำานวนวสดอปกรณในหองสมดทพบมากทสด ไดแก เครองปรบอากาศ รองลงมาคอ เครองคอมพวเตอร เครองพมพ เครองเลนซดรอม เครองถายเอกสาร และเครองสแกนเนอร ตามลำาดบ การใชโปรแกรมคอมพวเตอรพบวาหองสมดสวนใหญใชโปรแกรมวเคราะหขอมล คำานวณ และนำาเสนอ ดวย MS Excel โปรแกรมพมพเอกสารใช MS Word และโปรแกรมจดการฐานขอมลใช MS

17

Access สำาหรบปญหาทพบคอ ดานบคลากรครบรรณารกษสวนใหญสำาเรจการศกษาทางสาขาวชาอนทไมมความรดานบรรณารกษศาสตร และไมมความรทางดานคอมพวเตอร ดานงบประมาณ พบวา ขาดงบประมาณในการจดซอเครองคอมพวเตอรในหองสมด และสำาหรบสนบสนนการอบรมใชคอมพวเตอรกบงานหองสมด สวนดานอนๆคอ การจดบคลากรไมตรงกบสายงาน และการจดเตรยมสถานทสำาหรบตดตงเครองคอมพวเตอร

วระวรรณ วรรณโท (2544) ศกษาเรองสภาพปญหาและความตองการในการใชเทคโนโลยสารสนเทศของหองสมดโรงเรยนมธยมศกษา กรมสามญศกษา กรงเทพมหานคร พบวา มการใชโปรแกรมสำาเรจรปทเขยนดวยโปรแกรม Visual Basic โดยนำามาใชงานดานบรการของหองสมดมากทสด รองลงมาคองานเทคนค และงานบรหารหองสมด ทรพยากรทมใหบรการในหองสมดสวนใหญเปนหนงสอ และนอยทสด คอซดรอม บคลากรททำาหนาทดานเทคโนโลยสารสนเทศในหองสมดดานการวเคราะหออกแบบ การเขยนโปรแกรม และการดแลรกษาโปรแกรมคอผปฏบตงานดานคอมพวเตอร การดแลรกษาเครองคอมพวเตอรคอหวหนางานหองสมด และนำาระบบ LAN มาใชในการปฏบตงานหองสมด สำาหรบปญหา พบวา งานบรการมปญหานอย สวนดานบคลากร ผใชบรการ การประสานงานกบศนยคอมพวเตอร เครองคอมพวเตอร โปรแกรม งานบรหารของหองสมด และงานดานเทคนคของหองสมด มปญหาปานกลาง สวนงบประมาณมปญหามากทสด

สถตย จนทรนอย (2540) ศกษาเรองการใชโปรแกรมสำาเรจรป Mini-Micro CDS/ISIS ในหองสมดโรงเรยนมธยมศกษาสวนกลางและเขตการศกษา 5 สงกดกรมสามญศกษา กระทรวงศกษาธการ พบวา หองสมดโรงเรยนสวนใหญมการใชโปรแกรมสำาเรจรป Mini-Micro CDS/ISIS สรางฐานขอมลบตร

18

รายการและฐานขอมลดชนวารสารและชวประวต หองสมดโรงเรยนมความตองการรวมมอในอนาคตในการใชโปรแกรมสำาเรจรป Mini-Micro CDS/ISIS เพอพฒนาการใหบรการ สำาหรบปญหาทพบคอ ปญหาดานการใชโปรแกรม การถายโอนขอมล การคนหาขอมลทตองการไมพบ และโปรแกรมหยดทำางานขณะทมการจดเกบขอมลจำานวนมาก

สรพล ฤทธรวมทรพย (2539) ศกษาเรองการใชและความตองการใชไมโครคอมพวเตอรในหองสมดโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกองการมธยม กรมสามญศกษา พบวา สภาพการใชคอมพวเตอรในหองสมดโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญพเศษในกรงเทพมหานคร ในสวนภมภาคมจำานวนนอย ดานสภาพการใชเครองคอมพวเตอรพบวา นำาคอมพวเตอรมาใชในงานบรหาร งานเทคนค และงานบรการและกจกรรมตามลำาดบ ดานสภาพการใชโปรแกรมคอมพวเตอรทใชในการปฏบตงานตางๆ ของหองสมดพบวาโปรแกรมทนามาใชไดแก CW โดยนำามาใชกบงานพมพเอกสาร โปรแกรม dBASE นำามาใชกบการจดการฐานขอมล และโปรแกรม RW นำามาใชในงานธรการและเอกสาร สำาหรบปญหาทพบคอ บรรณารกษไมมเวลาในการพฒนางานคอมพวเตอร ขาดบคลากรในการปฏบตงานคอมพวเตอร และบคลากรหองสมดทมความรดานคอมพวเตอรไมเพยงพอ

สำาหรบการศกษางานวจยในประเทศทไดทำาการศกษาวจยในเรองของการใชระบบหองสมดอตโนมตนนสามารถสรปประเดนทสำาคญไดดงน สถตย จนทรนอย (2540) ศกษาเรองการใชโปรแกรมสำาเรจรป Mini-Micro CDS/ISIS ในหองสมดโรงเรยนมธยมศกษาสวนกลางและเขตการศกษา 5 สงกดกรมสามญศกษา กระทรวงศกษาธการ พบวา หองสมดโรงเรยนสวนใหญมการใชโปรแกรมสำาเรจรป Mini-Micro CDS/ISIS สรางฐานขอมลบตร

19

รายการและฐานขอมลดชนวารสารและชวประวต หองสมดโรงเรยนมความตองการรวมมอในอนาคตในการใชโปรแกรมสำาเรจรป Mini-Micro CDS/ISIS เพอพฒนาการใหบรการ สำาหรบปญหาทพบคอ ปญหาดานการใชโปรแกรม การถายโอนขอมล การคนหาขอมลทตองการไมพบ และโปรแกรมหยดทำางานขณะทมการจดเกบขอมลจำานวนมาก เชนเดยวกบ พรวไล จรรยศภรนทร (2542) ไดศกษาเรองการใชคอมพวเตอรในหองสมดโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร พบวา จำานวนวสดอปกรณในหองสมดทพบมากทสด ไดแก เครองปรบอากาศ รองลงมาคอ เครองคอมพวเตอร เครองพมพ เครองเลนซดรอม เครองถายเอกสาร และเครองสแกนเนอร ตามลำาดบ การใชโปรแกรมคอมพวเตอรพบวาหองสมดสวนใหญใชโปรแกรมวเคราะหขอมล คำานวณ และนำาเสนอ ดวย MS Excel โปรแกรมพมพเอกสารใช MS Word และโปรแกรมจดการฐานขอมลใช MS Access สำาหรบปญหาทพบคอ ดานบคลากรครบรรณารกษสวนใหญสำาเรจการศกษาทางสาขาวชาอนทไมมความรดานบรรณารกษศาสตร และไมมความรทางดานคอมพวเตอร ดานงบประมาณ พบวา ขาดงบประมาณในการจดซอเครองคอมพวเตอรในหองสมด และสำาหรบสนบสนนการอบรมใชคอมพวเตอรกบงานหองสมด สวนดานอนๆคอ การจดบคลากรไมตรงกบสายงาน และการจดเตรยมสถานทสำาหรบตดตงเครองคอมพวเตอร สวนณฏฐน แชมชน (2541) ไดศกษาความคดเหนของผบรหารและบรรณารกษตอการนำาคอมพวเตอรมาใชในงานหองสมดโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา เขตการศกษา 10 พบวา สภาพการใชคอมพวเตอรของหองสมดในดานบคลากรนนหองสมดสวนใหญมบคลากรรบผดชอบโรงเรยนละ 1 คน ดานการใชงานโรงเรยนมธยมศกษาสวนใหญยงไมมการนำาคอมพวเตอรมาใชในงานหองสมด สวนสภาพการนำามาใชนนจะนำามาใชในวงจำากดเฉพาะโรงเรยน

20

มธยมศกษาขนาดใหญ โดยมคอมพวเตอรใชมากกวาโรงเรยนมธยมศกษาขนาดกลาง และโรงเรยนมธยมศกษาขนาดเลกยงไมมการนำาคอมพวเตอรมาใช สำาหรบงานหองสมดทนำามาใชจดเรยงไดดงน งานบรหารทวไป งานจดหา งานลงทะเบยนหนงสอ งานวารสารและหนงสอพมพ และงานการจดการฐานขอมล โปรแกรมทใชจะใช MS Office ดานการบรหารจดการ หองสมดสวนใหญมการวางแผนการนำาคอมพวเตอรมาใช ดานความคดเหนในการนำาคอมพวเตอรมาใชนนพบวา ผบรหารและบรรณารกษเหนดวยทจะใหมการนำาคอมพวเตอรเขามาใช และ เฉลมชย พศพงษ (2544) ไดศกษาเรองการใชคอมพวเตอรในหองสมดโรงเรยนมธยมศกษาในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ พบวา สภาพการใชคอมพวเตอรในหองสมดโรงเรยนมธยมศกษา หองสมดสวนใหญใชเครองคอมพวเตอรไมเปนระบบเครอขาย โดยทกแหงมเครองคอมพวเตอรสำาหรบปฏบตงาน และมเครองสำาหรบผใชสบคนขอมล ดานโปรแกรมคอมพวเตอรสวนใหญเปนโปรแกรมระบบหองสมดอตโนมต โดยโปรแกรมทนำามาใชสวนใหญคอโปรแกรม Smart Library รองลงมาคอโปรแกรม ศธ 01 และ Library 2001 สวนโปรแกรมเฉพาะงานมการใชนอยทสด โดยโปรแกรมทนำามาใชสวนใหญคอ โปรแกรม CDS/ISIS รองลงมาคอ โปรแกรมนวมนราชทศ และโปรแกรมทพฒนาขนเอง การไดมาของโปรแกรม หองสมดโรงเรยนสวนใหญจดซอเอง บรรณารกษสวนใหญเรยนรการใชโปรแกรมหองสมดดวยตนเอง ดานการใชกบงานหองสมดพบวา ใชในงานบรการยม-คนมากทสด รองลงมาคองานวเคราะหหมวดหมและทำารายการ และงานบรการสารสนเทศเปนอนดบสาม สวนงานควบคมวารสารและงานจดหาเปนอนดบสดทาย สำาหรบปญหาทพบ คอ บรรณารกษไมมความชำานาญดานคอมพวเตอร และขาดผดแลระบบคอมพวเตอร ดานเครองคอมพวเตอร คอมจำานวนนอย และดานโปรแกรมระบบหองสมด

21

อตโนมตคอ โปรแกรมทมอยมประสทธภาพตำาและไมทนสมย ทำางานไมไดตามความตองการ ใชงานยงยากและมความซบซอน และดานงบประมาณคองบประมาณมจำากด สวนการศกษาในเรองการใชและความตองการใชเทคโนโลยสารสนเทศ รวมถงปญหาในการนำาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชนนมผศกษาดงน สรพล ฤทธรวมทรพย (2539) ไดศกษาเรองการใชและความตองการใชไมโครคอมพวเตอรในหองสมดโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกองการมธยม กรมสามญศกษา พบวา สภาพการใชคอมพวเตอรในหองสมดโรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญพเศษในกรงเทพมหานคร ในสวนภมภาคมจำานวนนอย ดานสภาพการใชเครองคอมพวเตอรพบวา นำาคอมพวเตอรมาใชในงานบรหาร งานเทคนค และงานบรการและกจกรรมตามลำาดบ ดานสภาพการใชโปรแกรมคอมพวเตอรทใชในการปฏบตงานตางๆ ของหองสมดพบวาโปรแกรมทนามาใชไดแก CW โดยนำามาใชกบงานพมพเอกสาร โปรแกรม dBASE นำามาใชกบการจดการฐานขอมล และโปรแกรม RW นำามาใชในงานธรการและเอกสาร สำาหรบปญหาทพบคอ บรรณารกษไมมเวลาในการพฒนางานคอมพวเตอร ขาดบคลากรในการปฏบตงานคอมพวเตอร และบคลากรหองสมดทมความรดานคอมพวเตอรไมเพยงพอ สวน วระวรรณ วรรณโท (2544) ศกษาเรองสภาพปญหาและความตองการในการใชเทคโนโลยสารสนเทศของหองสมดโรงเรยนมธยมศกษา กรมสามญศกษา กรงเทพมหานคร พบวา มการใชโปรแกรมสำาเรจรปทเขยนดวยโปรแกรม Visual Basic โดยนำามาใชงานดานบรการของหองสมดมากทสด รองลงมาคองานเทคนค และงานบรหารหองสมด ทรพยากรทมใหบรการในหองสมดสวนใหญเปนหนงสอ และนอยทสด คอซดรอม บคลากรททำาหนาทดานเทคโนโลยสารสนเทศในหองสมดดานการวเคราะหออกแบบ การเขยนโปรแกรม และการดแลรกษาโปรแกรมคอผปฏบตงานดาน

22

คอมพวเตอร การดแลรกษาเครองคอมพวเตอรคอหวหนางานหองสมด และนำาระบบ LAN มาใชในการปฏบตงานหองสมด สำาหรบปญหา พบวา งานบรการมปญหานอย สวนดานบคลากร ผใชบรการ การประสานงานกบศนยคอมพวเตอร เครองคอมพวเตอร โปรแกรม งานบรหารของหองสมด และงานดานเทคนคของหองสมด มปญหาปานกลาง สวนงบประมาณมปญหามากทสด จากงานวจยตางๆ ในประเทศทไดทำาการศกษานนพบวามประเดนสำาคญสรปไดคอ หองสมดโรงเรยนสวนใหญมการนำาเทคโนโลยสารสนเทศเขามาใชในหองสมด และมแนวโนมเพมขน โดยเทคโนโลยสารสนเทศทนำามาใช ไดแก เทคโนโลยคอมพวเตอร สำาหรบงานทนำามาใช เชน งานบรหาร งานธรการ เปนตน และหองสมดโรงเรยนเหลายแหงไดนำาเอาโปรแกรมระบบหองสมดอตโนมตมาใชอำานวยความสะดวกในการดำาเนนงานหองสมด เชน โปรแกรม dBASE โปรแกรม CDS/ISIS โปรแกรมนวสาร 2000 โปรแกรม Library 2001 โปรแกรมศธ 01 เปนตน โดยนำามาใชในงานบรการ งานวเคราะหหมวดหมและทำารายการ งานจดหา และงานสบคนสารสนเทศ สวนปญหาทพบ คอ บคลากรขาดความรทางดานคอมพวเตอร และไมมความรทางดานบรรณารกษศาสตร จำานวนบคลากรไมเพยงพอ และขาดงบประมาณสนบสนน5.2. งานวจยในตางประเทศ

Beauchel (1990) ศกษารปแบบการจดหาและการใชโปรแกรมคอมพวเตอรของโรงเรยนมธยมศกษาในรฐ Arizona เพอศกษาถงรปแบบของการจดหา และการใชโปรแกรมคอมพวเตอรในหองสมดโรงเรยน และเพอวเคราะหกระบวนการเลอกทรพยากรสารสนเทศของบรรณารกษหองสมดโรงเรยน พบวาจำานวนนกเรยนและงบประมาณทเพมขนทำาใหหองสมดมการนำาโปรแกรมคอมพวเตอรมาใชในการจดการในหองสมด

23

Everhart (1992) ศกษาการวเคราะหกจกรรมการทำางานของบรรณารกษหองสมดโรงเรยนมธยมศกษาทใชระบบอตโนมต และไมใชระบบอตโนมต โดยมวตถประสงคเพอศกษาความแตกตางในการใชเวลาของบรรณารกษทใชระบบอตโนมตและไมใช และผลดทเกดจากการใชระบบอตโนมตทมตอความตองการสารสนเทศ พบวา ระบบอตโนมตชวยลดเวลาในการทำางาน และหองสมดทใชระบบอตโนมตสามารถใหบรการตอบสนองตอความตองการสารสนเทศไดดกวา

Keable…[et al.] (1993)ไดศกษาการตดตงระบบอตโนมตในหองสมดโรงเรยนในรฐ Minnesota พบวา งานทใชระบบอตโนมตมากทสด คอ งานบรการยม-คน รองลงมาคอ งานวเคราะหหมวดหมและทำารายการ และงานบรการอางองเปนอนดบสดทาย สำาหรบโปรแกรมคอมพวเตอรทมการใชมากทสดคอ โปรแกรม Winnebago รองลงมาคอ โปรแกรม Follett โปรแกรม Library Corporation และอนดบสดทายคอ โปรแกรม MicroCat สวนปญหาทพบในดานการนำาระบบอตโนมตมาใชคอ ขาดแคลนเงน ยงไมมความตองการใช และผบรหารไมสนบสนน

Majors (1988)ไดศกษาปจจยทสนบสนนระบบหองสมดอตโนมตทใชในการบรการทางดานเทคนค และงานบรการผใชของหองสมดโรงเรยน พบวา จำานวนผใชบรการมอทธพลตอการใชระบบอตโนมตมากทสด เมอเทยบกบงานบรการใชระบบอตโนมตมากทสด โดยงานบรการยม-คน และนยมใชระบบอตโนมตมากทสด ขนาดของโรงเรยนมผลตอการใชระบบอตโนมต โดยโรงเรยนขนาดใหญในทกรฐใชระบบอตโนมตมากกวาโรงเรยนขนาดกลางและขนาดเลก และจำานวนงบประมาณมผลตอการใชระบบอตโนมต

Meghabghab (1994) ไดทำาการสำารวจเรองระบบอตโนมตในหองสมดโรงเรยนในรฐ Georgia พบวา ระบบอตโนมตทนยมใช

24

มากทสด คอ Follett Circ Plus รองลงมาคอ Winnebago และ Follett Circ/Cat Plus ตามลำาดบ งานบรการยม-คนเปนงานทนยมใชระบบอตโนมตมากทสด รองลงมาคอ งานวเคราะหหมวดหมและทำารายการ และงานบรการสบคนรายการบรรณานกรมระบบออนไลน งานจดหาเปนลำาดบทสาม และงานควบคมวารสารมใชนอยทสด มการสรางเครอขายเฉพาะทเพอใหสามารถเชอมโยงกบคอมพวเตอรทกเครองในหองสมด ผใชนยมใชเครอขายสบคนรายการบรรณานกรมจากฐานขอมลซดรอม จำานวนทรพยากรหองสมด และจำานวนนกเรยนไมมผลตอการตดสนใจนำาระบบอตโนมตมาใช และมบรรณารกษจำานวนหนงเทานนทไมมการวางแผนทจะใชระบบอตโนมต เนองจากขาดแคลนเงนสนบสนนมากกวาจำานวนของทรพยากรหรอจำานวนนกเรยน

Sorensen (1994) ทไดทำาการสำารวจหองสมดโรงเรยนมธยมศกษาในเขตรฐ Wisconsin ในดานบรรณารกษ การใหบรการ การปฏบตงาน และเทคโนโลยในหองสมด พบวา บรรณารกษสวนใหญชวยครในการพฒนาการเรยนการสอน ดานการใหบรการ พบวา มการบรการยมระหวางหองสมด บรการซดรอม และบรการฐานขอมลออนไลนแกครและนกเรยน ดานการปฏบตงาน พบวา หองสมดสวนใหญมการนำาเทคโนโลยใหมๆ มาใชในหองสมด โดยมการใชในงานวเคราะหหมวดหมและทำารายการ รวมถงมการนำาเครองคอมพวเตอรเขามาใชในงานมลตมเดย

สำาหรบงานวจยในตางประเทศทศกษาวจยเกยวกบการใชโปรแกรมระบบหองสมดอตโนมตสามารถสรปประเดนทสำาคญไดดงน Beauchel (1990) ศกษารปแบบการจดหาและการใชโปรแกรมคอมพวเตอรของโรงเรยนมธยมศกษาในรฐ Arizona เพอศกษาถงรปแบบของการจดหา และการใชโปรแกรมคอมพวเตอรในหองสมดโรงเรยน และเพอวเคราะหกระบวนการเลอกทรพยากร

25

สารสนเทศของบรรณารกษหองสมดโรงเรยน พบวาจำานวนนกเรยนและงบประมาณทเพมขนทำาใหหองสมดมการนำาโปรแกรมคอมพวเตอรมาใชในการจดการในหองสมด สวน Everhart (1992) ศกษาการวเคราะหกจกรรมการทำางานของบรรณารกษหองสมดโรงเรยนมธยมศกษาทใชระบบอตโนมต และไมใชระบบอตโนมต โดยมวตถประสงคเพอศกษาความแตกตางในการใชเวลาของบรรณารกษทใชระบบอตโนมตและไมใช และผลดทเกดจากการใชระบบอตโนมตทมตอความตองการสารสนเทศ พบวา ระบบอตโนมตชวยลดเวลาในการทำางาน และหองสมดทใชระบบอตโนมตสามารถใหบรการตอบสนองตอความตองการสารสนเทศไดดกวา เชนเดยวกบ Sorensen (1994) ทไดทำาการสำารวจหองสมดโรงเรยนมธยมศกษาในเขตรฐ Wisconsin ในดานบรรณารกษ การใหบรการ การปฏบตงาน และเทคโนโลยในหองสมด พบวา บรรณารกษสวนใหญชวยครในการพฒนาการเรยนการสอน ดานการใหบรการ พบวา มการบรการยมระหวางหองสมด บรการซดรอม และบรการฐานขอมลออนไลนแกครและนกเรยน ดานการปฏบตงาน พบวา หองสมดสวนใหญมการนำาเทคโนโลยใหมๆ มาใชในหองสมด โดยมการใชในงานวเคราะหหมวดหมและทำารายการ รวมถงมการนำาเครองคอมพวเตอรเขามาใชในงานมลตมเดย ในดานการศกษาเกยวกบโปรแกรมระบบหองสมดอตโนมตทมการนำามาใชนน Majors (1988) ไดศกษาปจจยทสนบสนนระบบหองสมดอตโนมตทใชในการบรการทางดานเทคนค และงานบรการผใชของหองสมดโรงเรยน พบวา จำานวนผใชบรการมอทธพลตอการใชระบบอตโนมตมากทสด เมอเทยบกบงานบรการใชระบบอตโนมตมากทสด โดยงานบรการยม-คน และนยมใชระบบอตโนมตมากทสด ขนาดของโรงเรยนมผลตอการใชระบบอตโนมต โดยโรงเรยนขนาดใหญในทกรฐใชระบบอตโนมตมากกวาโรงเรยนขนาดกลางและขนาดเลก และจำานวนงบ

26

ประมาณมผลตอการใชระบบอตโนมต สวน Keable…[et al.] (1993)ไดศกษาการตดตงระบบอตโนมตในหองสมดโรงเรยนในรฐ Minnesota พบวา งานทใชระบบอตโนมตมากทสด คอ งานบรการยม-คน รองลงมาคอ งานวเคราะหหมวดหมและทำารายการ และงานบรการอางองเปนอนดบสดทาย สำาหรบโปรแกรมคอมพวเตอรทมการใชมากทสดคอ โปรแกรม Winnebago รองลงมาคอ โปรแกรม Follett โปรแกรม Library Corporation และอนดบสดทายคอ โปรแกรม MicroCat สวนปญหาทพบในดานการนำาระบบอตโนมตมาใชคอ ขาดแคลนเงน ยงไมมความตองการใช และผบรหารไมสนบสนน เชนเดยวกนกบ Meghabghab (1994) ไดทำาการสำารวจเรองระบบอตโนมตในหองสมดโรงเรยนในรฐ Georgia พบวา ระบบอตโนมตทนยมใชมากทสด คอ Follett Circ Plus รองลงมาคอ Winnebago และ Follett Circ/Cat Plus ตามลำาดบ งานบรการยม-คนเปนงานทนยมใชระบบอตโนมตมากทสด รองลงมาคอ งานวเคราะหหมวดหมและทำารายการ และงานบรการสบคนรายการบรรณานกรมระบบออนไลน งานจดหาเปนลำาดบทสาม และงานควบคมวารสารมใชนอยทสด มการสรางเครอขายเฉพาะทเพอใหสามารถเชอมโยงกบคอมพวเตอรทกเครองในหองสมด ผใชนยมใชเครอขายสบคนรายการบรรณานกรมจากฐานขอมลซดรอม จำานวนทรพยากรหองสมด และจำานวนนกเรยนไมมผลตอการตดสนใจนำาระบบอตโนมตมาใช และมบรรณารกษจำานวนหนงเทานนทไมมการวางแผนทจะใชระบบอตโนมต เนองจากขาดแคลนเงนสนบสนนมากกวาจำานวนของทรพยากรหรอจำานวนนกเรยน