ระบบสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศระบบสารสนเทศInformation SystemInformation System

ภาพรวมของระบบสารสนเทศภาพรวมของระบบสารสนเทศ

หลั�กการแลัะแนวคิ�ดในการใช้� ระบบสารสนเทศ

Information is POWER

www.puvadon.cjb.net

Contents

หน�าท��แลัะบทบาทของผู้ �บร�หารองคิ!กร1

ข�อพ"งม�ส#าหร�บคิวามส#าเร$จในการบร�หารจ�ดการ2

ประเภทของงานแลัะก�จกรรมการจ�ดการ3

สารสนเทศเพ'�อการบร�หาร4

เทคิโนโลัยี�สารสนเทศ 5

บทน#าเทคโนโลยี�เปล�ยีนแปลงสภาพแวดล�อมภายีในขององค�กรการลดต้�นท�นหร�อการเพ�มค�ณภาพในการผล�ต้ โดยีการน#าระบบอ&ต้โนม&ต้�มาใช้�ในงานท�ต้�องใช้�แรงงาน งานของผ(�บร�หารม�ล&กษณะเปล�ยีนไปต้ลอดเวลาต้ามสภาพแวดล�อม

1. หน�าท�และบทบาทของผ(�บร�หารองค�กร

ก#าหนดความต้�องการสารสนเทศของผ(�บร�หารม�นช้� เบอร�ก อธิ�บายีว-า งานอ&นได�แก- การต้�ดต้าม (Monitor) การต้รวจสอบ (Audit) การให�ค#าปร/กษาแนะน#า (Consult) สมควรเป0นผ(�บร�หารเพ�ยีงไม-ก�คน“ผ(�บร�หารม&กท#าส�งต้-างๆ ให�ล�ล-วงได�โดยีอาศ&ยีผ(�อ�น” การจ&ดการเป0นองค�ความร( � เป0นความสามารถและท&กษะท�สามารถเร�ยีนร( �ก&นได�ป3จจ&ยีก#าหนดความส#าเร4จของผ(�บร�หารและขององค�กร ค�อ การปฏิ�บ&ต้�ของผ(�บร�หาร ผนวกก&บ ความร( � บ�คล�ก ล&กษณะ ท&กษะ และประสบการณ� ล&กษณะต้-างๆ ท�ผ(�บร�หารควรม�

2. ข�อพ"งม�ส#าหร�บคิวามส#าเร$จในการบร�หารจ�ดการ

ท�กษะการจ�ดการ ผ(�บร�หารจะสามารถท#างานได�โดยีอาศ&ยีท�มงานและ

ท&กษะในการส�อสารท�ด� ท&6งการพ(ดและการเข�ยีนต้ลอดจนต้�องม�ความเข�าใจเก�ยีวก&บพฤต้�กรรม และแรงบ&นดาลใจของมน�ษยี�อยี-างล/กซึ้/6งบ+คิลั�กภาพการจ�ดการ

ค�ณสมบ&ต้�ส#าค&ญของผ(�บร�หารม�ความฝั3น ทะเยีอทะยีาน แรงบ&นดาลใจ ความร( �เก�ยีวก&บงาน ผลผล�ต้และการบร�การ ความค�ดสร�างสรรค� การม�ว�น&ยีต้นเอง การจ&ดการ การเปล�ยีนแปลงสภาพแวดล�อมท#าให�ผ(�บร�หารต้�องปร&บต้&วต้ลอดเวลา

การศ/กษาและความร( �ด�านการจ&ดการ หล&กส(ต้รการจ&ดการควรประกอบด�วยีความร( �หลายี ๆ ด�าน ได�แก-

องค�กร งบประมาณและการเง�น สารสนเทศ เทคโนโลยี�สารสนเทศ เศรษฐก�จและก�จการป3จจ�บ&น กฎหมายีและกรอบระเบ�ยีบข�อบ&งค&บ การวางแผน

การศ/กษาและความร( �ด�านการจ&ดการ หล&กส(ต้รการจ&ดการควรประกอบด�วยีความร( �หลายี ๆ ด�าน ได�แก-

การว&ดผลงาน การจ&ดการทร&พยีากรมน�ษยี� การจ&ดการการด#าเน�นงาน การจ&ดการส�งอ#านวยีความสะดวก การต้ลาดและการจ#าหน-ายี ว�ธิ�ว�เคราะห�และเช้�งปร�มาณ การก#าหนดโครงการ

ประเภทของงานและก�จกรรมการจ&ดการ การจ&ดการผ(�ปฏิ�บ&ต้�งานให�เป0นท�มสร�างผลงานหร�อแผนกต้-างๆ ท#างานเป0นท�มเพ�อให�องค�กรบรรล�ว&ต้ถ�ประสงค�ท�ต้& 6งไว�ท#าให�ท�กคนม�ความร( �ส/กร-วมก&น การพ&ฒนาคน ล&กษณะขององค�กรท�ม�การเปล�ยีนแปลงอยี(-ต้ลอดเวลา จะประสบผลส#าเร4จได�ต้�องม�การพ&ฒนา ม&นว&ต้กรรมใหม-ๆ และม�การเปล�ยีนแปลงกระบวนการต้ลอดเวลา สร�างและร&กษามาต้รฐาน ผ(�บร�หารจะต้�องก#าหนดมาต้รฐานเช้�งค�ณธิรรม เช้-น ความซึ้�อส&ต้ยี� ต้รงต้-อเวลา

ประเภทของงานและก�จกรรมการจ&ดการก#าหนดระด&บผลงานและต้�ดต้ามผล ผ(�บร�หารจะต้�องก#าหนดให�ช้&ดเจนพฤต้�กรรมใดเป0นท�ยีอมร&บ ถ�าม�พฤต้�กรรมเบ�ยีงเบนไปจากมาต้รฐานจะต้�องหยี�ดพฤต้�กรรมเหล-าน&6น ให�ว�ส&ยีท&ศน� ผ(�บร�หารจะต้�องม�ว�ส&ยีท&ศน�ก#าหนดอนาคต้ขององค�กร ใช้�แรงกระต้��นอยี-างไรเพ�อให�บรรล�ว�ส&ยีท&ศน� ป>องก&นและหยี�ดความข&ดแยี�ง ความข&ดแยี�งในองค�กรอาจไม-ช้อบเก�ยีวก&บว�ธิ�การปฏิ�บ&ต้�งาน ต้�องคาดเดาความข&ดแยี�ง ม�ท&กษะ ประน�ประนอมเพ�อแก�ไขสถานการณ� น#าคนท�เก�ยีวข�องในองค�กร ต้�องมความเป0นผ(�น#า

ประเภทของงานและก�จกรรมการจ&ดการ กระต้��นผ(�อ�น ผ(�บร�หารต้�องสร�างแรงกระจ��นให�แก-พน&กงาน จ&ดการความเปล�ยีนแปลง องค�กรส-วนใหญ-อยี(-ในสภาพการเปล�ยีนแปลงต้ลอดเวลา ต้�องสามารถจ&ดการเปล�ยีนแปลงได�และท#าให�ท�กคนต้ระหน&กถ/งการเปล�ยีนแปลง การจ&ดการสภาวะว�กฤต้ จะต้�องร&กษาความเช้�อม&นของผ(�ท�ม�ส-วนเก�ยีวข�องได� ต้�องสามารถบรรเทาป3ญหาความข&ดแยี�ง การประน�ประนอม ม�ความสามารถในการประน�ปรานอมผ(�ท�อยี(-ภายีในองค�กร การต้&ดส�นใจ การวางแผน ความม�ว�น&ยีและจ&ดการก&บป3ญหาเหล-าน&6นได�อยี-างยี�ต้�ธิรรม การแบ-งป3นทร&พยีากรและงบประมาณ

ประเภทของงานและก�จกรรมการจ&ดการ การต้&ดส�นใจ ผ(�บร�หารต้�องกล�าต้&ดส�นใจ การวางแผน ต้�องเร�มและพ&ฒนาแผนกลยี�ทธิ� ความม�ว�น&ยีและความท�กข� ผ(�บร�หารจะต้�องม�นโยีบายีก&บเร�องท�ข&ดต้-อว�น&ยี และเร�องท�ท#าให�เก�ดความไม-เป0นส�ขในองค�กรด�วยีจ&ดการก&บป3ญหาเหล-าน&6นได�อยี-างยี�ต้�ธิรรม การแบ-งป3นทร&พยีากรและงบประมาณ ผ(�บร�หารต้�องสามารถจ&ดการทร&พยีากรท&6งหมดเพ�อก-อให�เก�ดประส�ทธิ�ภาพและประส�ทธิ�ผลท�ส�ด ไม-ว-าจะเป0นบ�คลากร การผล�ต้ ผลงาน การลงท�น การจ&ดการและส�งอ#านวยีความสะดวกอ�นๆ

องคิ!ประกอบระบบสารสนเทศMIS for Admin

InformationInformationSystemSystem

TechnologyTechnology

OrganizationOrganization

ManagementManagement

สารสนเทศเพ'�อการบร�หารองคิ!ประกอบส#าคิ�ญภายีในองคิ!กรท��ม�ผู้ลัต่.อการพ�ฒนาระบบสารสนเทศ

กลัยี+ทธ์! (Strategy) ค�อการก#าหนดนโยีบายี แนวทาง เป>าหมายีในการด#าเน�นงานขององค�กร เพ�อให�ท�กหน-วยีงานมองเห4นเป>าหมายีเด�ยีวก&น กฎเกณฑ์! (Rules) หมายีถ/ง ข�อก#าหนดในการด#าเน�นงานส(-เป>าหมายีขององค�กร ข�4นต่อน (Procedures) หมายีถ/ง ว�ธิ�การด#าเน�นงานต้ามข�อก#าหนดท�ต้&6งข/6น เพ�อบรรล�เป>าหมายีในภาพรวมขององค�กร

ระบบสารสนเทศท��ด�คิวรประกอบด�วยี ซอฟท!แวร! (Software) ฮาร!ดแวร! (Hardware) ฐานข�อม ลั (Data base) โทรคิมนาคิม (Telecommunication)

ระบบสารสนเทศ (Information System)

ระบบสารสนเทศ (Information System) คิ'อ กลั+.มของระบบงานท��ประกอบไปด�วยี ฮาร!ดแวร! หร'ออ+ปกรณ! แลัะซอฟท!แวร! หร'อโปรแกรมคิอมพ�วเต่อร! ท��ท#าหน�าท��รวบรวม จ�ดเก$บ ประมวลัผู้ลั แลัะแจกจ.ายีสารสนเทศ เพ'�อการจ�ดการต่�ดส�นใจแลัะคิวบคิ+มการด#าเน�นงานภายีในองคิ!กร นอกจากน�4ยี�งช้.วยีในการประสานงานขององคิ!ด�วยี (Laudon C. Kennth and Jane P.Lundon., 1998)

ระบบสารสนเทศสร�างข"4นมาเพ'�อจ+ดม+.งหมายีประการหน"�ง คิ'อ การประมวลัผู้ลัข�อม ลั (Data) ให�เป:นสารสนเทศ (Information) แลัะน#าไปส .คิวามร � (Knowledge) ท��ช้.วยีแก�ป;ญหาในการด#าเน�นงาน

Key Issues•ระบบสารสนเทศ

• Transaction Processing Systems (TPS) •Management Information Systems (MIS)•Decision Support Systems (DSS)•Executive Information Systems (EIS)•Office Automation (OA)•Expert Systems (ES)

•ระบบสารสนเทศ• Transaction Processing Systems (TPS) •Management Information Systems (MIS)•Decision Support Systems (DSS)•Executive Information Systems (EIS)•Office Automation (OA)•Expert Systems (ES)

Information System - Classification By Support Function

Operational Managers

Data Workers

Middle Managers

Senior MgrExecutive Support SystemExecutive Support System

Management Information SystemManagement Information System

Decision Support SystemDecision Support System

Intelligent Support SystemsIntelligent Support Systems

Knowledge Management SystemKnowledge Management System

Office Automation SystemOffice Automation System

Transaction Processing SystemTransaction Processing System

•5-year sales trend•Profit Planning•5-year budget forecasting•Product development

•Sales Management•Inventory Control•Annual budget•Production Scheduling•Cost Analysis•Pricing Analysis

•Simulation•Pgm coding•System support•Word Processing•Desktop Publishing

•Order Processing•Fulfillment•Material Movement•A/R, A/P, GL•Payroll•POS

สารสนเทศสารสนเทศสารสนเทศสารสนเทศ (information) หมายีถ/งการน#าข�อม(ล

ท�ต้รงก&บความต้�องการ (Raw data)ไม-ว-าจะเป0นต้&วหน&งส�อ ต้&วเลข ร(ปภาพ และอ�นๆ ไปประมวลผลด�วยี

เคร�องคอมพ�วเต้อร� เพ�อให�ได�ผลล&พธิ�ต้ามความต้�องการท�เร�ยีกว-า สารสนเทศ ท�ผ(�ใช้�สามารถน#าไปช้-วยีในการต้&ดส�นใจ การวางแผนก#าหนดนโยีบายี การจ&ดการขององค�กร ท&6งภาคร&ฐและเอกช้นได�ถ(กต้�องและรวดเร4ว

คิ+ณสมบ�ต่�ของสารสนเทศส#าหร�บผู้ �บร�หารคิ+ณสมบ�ต่�ของสารสนเทศส#าหร�บผู้ �บร�หารใช้�งานง.ายีคิวามถู กต่�องช้�ดเจนคิวามท�นต่.อการใช้�งานคิวามสมบ รณ!คิรบถู�วนแลัะม�คิ+ณสมบ�ต่�เช้�งปร�มาณพอเพ�ยีงคิวามกระท�ดร�ดช้�ดเจนโคิรงสร�างของระบบต่รงก�บคิวามต่�องการ ขยีายีระบบได�ยีอมร�บได�ในท+กระด�บ เป:นระบบอ�สระไม.ผู้ กพ�นเทคิโนโลัยี�สามารถูต่รวจสอบได�

ช้น�ดของสารสนเทศStructured เป:นสารสนเทศรายีลัะเอ�ยีด ป;จจ+บ�น เก��ยีวก�บเหต่กา

รณ!ในอด�ต่ บ�นท"กข�อเท$จจร�งในช้.วงเวลัาส�4นๆ เป:นสารสนเทศภายีในองคิ!กร

Semistructured เป:นสารสนเทศท�4งแบบม�โคิรงสร�างแลัะไม.ม�

โคิรงสร�าง.Unstructured เป:นรายีงานสร+ป สารสนเทศเก��ยีวก�บเหต่+การณใน

อนาคิต่บ�นท"กข�อเท$จจร�งในระยีะยีาวเป:นสารสนเทศภายีในแลัะภายีนอกองคิ!กร.

คิวามหมายีของเทคิโนโลัยี�สารสนเทศคิวามหมายีของเทคิโนโลัยี�สารสนเทศ เทคิโนโลัยี�สารสนเทศ คิ'อ ฮาร!ดแวร! ซอร!ฟแวร! การ

ส'�อสารโทรคิมนาคิม การจ�ดการฐานข�อม ลั แลัะเทคิโนโลัยี�ท��ใช้�ในการประมวลัผู้ลัสารสนเทศท��ใช้�คิอมพ�วเต่อร! (O’Brien, 2001)

คิวามหมายีของระบบสารสนเทศเพ'�อการจ�ดการ

ระบบสารสนเทศเพ'�อการจ�ดการ คิ'อ ระบบท��รวบรวม ประมวลั เก$บร�กษา แลัะเผู้ยีแพร.สารสนเทศ เพ'�อใช้�ในการวางแผู้น การพ�ฒนาต่�ดส�นใจ ประสานงานแลัะคิวบคิ+มการด#าเน�นงาน

องค�ประกอบระบบสารสนเทศท�ใช้�คอมพ�วเต้อร� ระบบสารสนเทศเพ�อการจ&ดการท�ใช้�คอมพ�วเต้อร�

(Computer-Based Information Systems : CBIS) ม�องค�ประกอบท�ส#าค&ญ 5 ส-วนคิ'อ

ฮาร!ดแวร! (Hardware) ซอร!ฟแวร! (Software) ฐานข�อม ลั (Database) เคิร'อข.ายี (Network) กระบวนการ (Procedure) คิน (People)

บทบาทของน�กบร�หารแลัะ ผู้ �ปฏิ�บ�ต่�งานเก��ยีวก�บสารสนเทศ

ก#าหนดสารสนเทศท�ต่�องการ (what) โดยีพ�จารณาจากล&กษณะงาน หร�อหน�าท�ของหน-วยีงานพ�จารณาเวลัา (when) ท��ต่�องใช้�สารสนเทศน�4น เพ�อก#าหนดเวลารวบรวม ประมวลผล จ&ดท#ารายีงานทราบว.าจะหาสารสนเทศด�งกลั.าวได�ท��ไหน (where) จากแหล-งข�อม(ลภายีใน หร�อภายีนอกเข�าใจว.าท#าไม (why) จ"งต่�องม�สารสนเทศน�4น ทราบถ/งสาเหต้�ในการเก4บรวบรวมข�อม(ล

บทบาทของน�กบร�หารแลัะ ผู้ �ปฏิ�บ�ต่�งานเก��ยีวก�บสารสนเทศ

ทราบว.าผู้ �ใช้�สารสนเทศคิ'อใคิร (for whom) เพ�อจะได�จ&ดท#าร(ปแบบการน#าเสนอให�เหมาะสมจะใช้�เคิร'�องม'ออะไร (how) ในการเก4บรวบรวม ประมวล ร&กษาสารสนเทศสามารถเข�าใจความหมายีของสารสนเทศท�หามาได�สามารถด#าเน�นการหร�อปฏิ�บ&ต้�งานได�อยี-างเหมาะสมใช้�สารสนเทศอยี-างถ(กต้�องต้ามกฎหมายีและอยี-างม�จร�ยีธิรรม

แนวทางเก��ยีวก�บระบบสารสนเทศแนวทางเก��ยีวก�บระบบสารสนเทศ

การศ/กษาเร�องระบบสารสนเทศเพ�อการจ&ดการ จ#าเป0นต้�องอาศ&ยีความร( �ในสาขาว�ช้าต้-าง ๆ ด&งน&6นระบบสารสนเทศจ/งม�ล&กษณะเป0น สหว�ทยีาการ (multidisciplinary) ด&งน&6น จ/งแบ-งการศ/กษาระบบสารสนเทศออกเป0น 3 แนวทางค�อ (Laudon, 1999)

แนวทางด�านเทคิน�คิ (Technical Approach) แนวทางด�านพฤต่�กรรม (Behavioral Approach) แนวทางการผู้สมผู้สานระหว.างเทคิโนโลัยี�แลัะส�งคิม

(Sociotechnical Systems)

แนวทางเก��ยีวก�บระบบสารสนเทศ

MIS

คิอมพ�วเต่อร!Computer science

ว�จ�ยีเช้�งปฏิ�บ�ต่�การOperation Research

ว�ทยีาการการจ�ดการManagement Science

จ�ต่ว�ทยีาPsychology

ส�งคิมว�ทยีาSociology

องคิ!การOrganization

แนวทางด�านเทคิน�คิTechnical Approach

แนวทางด�านพฤต่�กรรมBehavioral Approach

แนวทางเก��ยีวก�บระบบสารสนเทศแนวทางเก��ยีวก�บระบบสารสนเทศแนวทางด�านเทคิน�คิ เน�นเร�องเทคโนโลยี�ด�านกายีภาพ และ

ความสามารถในด�านเทคน�คของระบบ ความร( �ท�ใช้�ในแนวทางน�6ได�แก-

ว�ทยีาการจ�ดการ »» เน�นเร�องการพ&ฒนาโมเดลในการต้&ดส�นใจและการจ&ดการ

Computer Science »» สนใจการสร�างทฤษฎ�และว�ธิ�การท#างานของคอมพ�วเต้อร� ว�ธิ�เก4บรวบรวมและการเข�าถ/งข�อม(ล

การว�จ�ยีเช้�งปฏิ�บ�ต่�การ »» เน�นเทคน�คทางคณ�ต้ศาสต้ร� เพ�อหาทางเล�อกท�ด�ท�ส�ด ในการบร�หาร การท#างาน

แนวทางเก��ยีวก�บระบบสารสนเทศแนวทางด�านพฤต่�กรรม เน�นท�การเปล�ยีนแปลงท&ศนคต้� พฤต้�กรรมการบร�หาร

รวมท&6งนโยีบายีองค�กร ความร( �ท�ใช้�ในแนวทางน�6ได�แก- ว�ช้าองคิ!กรแลัะการจ�ดการ »» ช้-วยีในการพ�จารณาว-า

กล�-มหร�อองค�กรจะพ&ฒนาระบบอยี-างไร และระบบน&6นจะม�ผลต้-อบ�คคลอยี-างไร

ว�ช้าจ�ต่ว�ทยีา »» ช้-วยีศ/กษาพฤต้�กรรมของคนเม�อม�การเปล�ยีนแปลงด�านเทคโนโลยี�ในองค�การ

ส�งคิมว�ทยีา »» เป0นเร�องผลกระทบของระบบสารสนเทศท�ม�ต้-อกล�-ม องค�การ และส&งคม

แนวทางเก��ยีวก�บระบบสารสนเทศแนวทางเก��ยีวก�บระบบสารสนเทศ

แนวทางการผู้สมผู้สานด�านเทคิน�คิแลัะส�งคิม แนวค�ดน�6เป0นการผสมผสานแนวค�ดด�านเทคน�คและ

พฤต้�กรรมเข�าด�วยีก&น โดยีม�จ�ดม�-งหมายีเพ�อให�เก�ดด�ลยีภาพระหว-างความพ/งพอใจของผ(�ปฏิ�บ&ต้�งาน และประส�ทธิ�ภาพของการท#างาน แนวค�ดน�6 เช้�อว-าองค�กรม�องค�ประกอบท�ส#าค&ญ 4 ประการ ค�อ งาน คิน โคิรงสร�าง แลัะเทคิโนโลัยี� หากม�การเปล�ยีนแปลงป3จจ&ยีหน/งจะส-งผลต้-อป3จจ&ยีอ�น ๆ ด�วยี

ประโยีช้น!ของสารสนเทศประโยีช้น!ของสารสนเทศ

สารสนเทศท��ด�ม�ประโยีช้น!ในด�านต่.อไปน�4

ประส�ทธ์�ภาพ (Efficiency)ประส�ทธ์�ผู้ลั (Effectiveness)คิวามได�เปร�ยีบในการแข.งข�น (Competitive

Advantage)คิ+ณภาพช้�ว�ต่การท#างาน (Quality of Working

Life)

ประโยีช้น!ของสารสนเทศประส�ทธ์�ภาพ (Efficiency)1 .ระบบสารสนเทศท#าให�การปฏิ�บ�ต่�งานม�คิวามรวดเร$ว2. ระบบสารสนเทศช้.วยีในการเข�าถู"งข�อม ลัขนาดใหญ.ได�

อยี.างรวดเร$ว3. ระบบสารสนเทศช้.วยีให�การต่�ดต่.อส'�อสารเป:นไปได�อยี.าง

รวดเร$ว4. ช้.วยีลัดต่�นท+น5. ช้.วยีให�การประสานงานระหว.างฝ่Aายีต่.าง ๆ เป:นไปได�ด�วยี

ด�

ประโยีช้น�ของสารสนเทศประส�ทธ์�ผู้ลั (Effectiveness)1 .ระบบสารสนเทศช้.วยีในการต่�ดส�นใจ ส.งผู้ลัให�การ

ด#าเน�นงานบรรลั+ว�ต่ถู+ประสงคิ!ได�2 .ระบบสารสนเทศช้.วยีในการเลั'อกผู้ลั�ต่ส�นคิ�า/บร�การท��

เหมาะสม 3 .ระบบสารสนเทศช้.วยีในการปร�บปร+งคิ+ณภาพของ

ส�นคิ�า/บร�การให�ด�ข"4น , ท#าได�ถู กต่�องแลัะรวดเร$วข"4น ,ต่รงก�บคิวามต่�องการของลั กคิ�าได�ด�ข"4น

ประโยีช้น!ของสารสนเทศคิวามได�เปร�ยีบในการแข.งข�น (Competitive Advantage)

ม�การน#าสารสนเทศมาใช้�และท#าให�เก�ดการบร�หาร/จ&ดการงานแบบใหม- เช้-น Supply Chain Management, Good Governance, Customer Relationship Management-CRM, E-Business, E-Government, E-commerce, Re-engineering, Knowledge Management, Virtual Organization เป0นต้�น

ประโยีช้น!ของสารสนเทศประโยีช้น!ของสารสนเทศคิ+ณภาพช้�ว�ต่การท#างาน (Quality of Working Life)

เทคโนโลยี�สารสนเทศท#าให�เก�ดเคร�องม�อการท#างานแบบใหม- เช้-น Internet, E-mail, Hand phone และท#าให�เก�ดการท#างานร(ปแบบใหม- ๆ เช้-น ระบบ Tele/Video Conferencing, Electronic Data Interchange, Virtual Organization เป0นต้�น ซึ้/งท#าให�ประหยี&ดทร&พยีากร และเพ�มค�ณภาพการเป0นอยี(-ของคนได�

คิวามส�มพ�นธ์!ระหว.างระบบสารสนเทศ คิวามส�มพ�นธ์!ระหว.างระบบสารสนเทศ

ก�บองคิ!กรแลัะการจ�ดการ ก�บองคิ!กรแลัะการจ�ดการ ระบบสารสนเทศเพ'�อการจ�ดการ เป:นเร'�องการ

ออกแบบแลัะการใช้�เทคิโนโลัยี�สารสนเทศให�เก�ดประโยีช้น!ประม�ประส�ทธ์�ผู้ลั โดยีจะต่�องเข�าใจถู"งส��งแวดลั�อม โคิรงสร�างหน�าท��การท#างาน ว�ฒนธ์รรม การเม'อง ภายีในองคิ!การ ต่ลัอดจนบทบาทของผู้ �บร�หารแลัะระบบการต่�ดส�นใจ

การจ�ดการคิวามร � การจ�ดการคิวามร � (Knowledge (Knowledge Management)Management)

ในระบบเศรษฐก�จยี�คใหม- ฐานความร( �ถ�อเป0นทร&พยี�ส�นท�ม�ความส#าค&ญขององค�การ การแข-งข&นด�านธิ�รก�จต้�องอาศ&ยีความร( �ในด�านกระบวนการต้-าง ๆ ด&งน&6น ทฤษฎ�การจ&ดการบางทฤษฎ�จ/งเช้�อว-า ทร&พยี�ส�นทางความร( �ม�ความส#าค&ญต้-อการสร�างความได�เปร�ยีบในการแข-งข&นและความอยี(-รอดขององค�การมากกว-าทร&พยี�ส�นทางกายีภาพและทร&พยี�ส�นทางการเง�น (Laudon, Laudon, 2002)

การจ�ดการคิวามร � การจ�ดการคิวามร � (Knowledge Management)(Knowledge Management)

คิวามร � คิ'อสารสนเทศท��ม�คิ+ณคิ.ามากท��ส+ด เพราะเป:นสารสนเทศท��ผู้สมผู้สานเข�าก�บประสบการณ! ว�จารณญาณ แลัะป;ญญาของคินเข�าไปด�วยี

คิวามร �จ#าแนกเป:นสองประเภทคิ'อ คิวามร �แบบไม.ช้�ดแจ�ง (Tacit Knowledge) คิ'อ คิวามร �

ท��ม�เน'4อหาเฉพาะเจาะจง ยีากท��จะส'�อสารให�คินอ'�นทราบหร'อเข�าใจได�ง.ายี ต่�องอาศ�ยีท�กษะในการฝ่Cกฝ่น เช้.น การว.ายีน#4า การข��จ�กรยีาน เป:นต่�น

คิวามร �แบบช้�ดแจ�ง (Explicit Knowledge) คิ'อคิวามร �ท��สามารถูรวบรวม จ�ดระบบ แลัะถู.ายีทอดโดยีใช้� IT ได� เช้.น คิวามร �ท��ได�จากหน�งส'อหร'อต่#าราต่.าง ๆ เป:นต่�น

การจ�ดการคิวามร � การจ�ดการคิวามร � (Knowledge Management)(Knowledge Management)

การจ�ดการคิวามร � ค�อ กระบวนการท�ส#าค&ญในการสร�าง จ&ดระบบ และถ-ายีทอดความร( �อยี-างท&วถ/งภายีในองค�กร เพ�อสร�างความได�เปร�ยีบในการแข-งข&น หร�อท#าให�การท#างานม�ประส�ทธิ�ภาพ ประส�ทธิ�ผลมากข/6น

องค�ประกอบของ Knowledge Management ม�ด&งน�6 การสร�างความร( � การจ&ดระบบความร( � การถ-ายีทอดความร( �

การจ�ดการคิวามร � (Knowledge Management)

การสร�างคิวามร � คิ'อ การแสวงหาคิวามร �ใหม. ๆ ให�เก�ดข"4นในองคิ!กร โดยีผู้.านกลัไก

การเร�ยีนร � อาท� การว�จ�ยีแลัะพ�ฒนา การร.วมก�นแก�ไขป;ญหา , การพ�ฒนาเคิร'อข.ายี , หร'อการพ�ฒนาผู้.านเคิร'อข.ายีเป:นต่�น

การจ�ดระบบคิวามร �เม'�อคิวามร �ได�สร�างข"4นแลั�ว จะม�กระบวนการต่.อเน'�องในการจ�ดระบบคิวามร � รวมถู"งการแสดงคิวามร �ในลั�กษณะท��ง.ายีต่.อการเข�าถู"งหร'อถู.ายีโอน

การถู.ายีทอดคิวามร �คิ'อ การน#าคิวามร �ท��ม�อยี .ถู.ายีทอดไปยี�งบ+คิคิลัอ'�น หร'อหน.วยีงานอ'�น เช้.นการใช้�เคิร'อข.ายีในองคิ!กร หร'อการใช้�ซอร!ฟแวร!ส#าหร�บท#างานเป:นกลั+.ม

ผู้ลักระทบของเทคิโนโลัยี�สารสนเทศ เฮอร!ไช้ม! (Hirscheim, 1985) ได�เสนอแนวคิ�ดเก��ยีว

ก�บผู้ลักระทบของเทคิโนโลัยี�สารสนเทศ สามารถูจ#าแนกได� 3 กลั+.มคิ'อ กลั+.มท��มองผู้ลักระทบในด�านบวก (optimism) กลั+.มท��มองผู้ลักระทบในด�านลับ (Pessimisms) กลั+.มท��มองผู้ลักระทบในลั�กษณะส�มพ�นธ์!

(Relativism)

ผู้ลักระทบของเทคิโนโลัยี�สารสนเทศผู้ลักระทบของเทคิโนโลัยี�สารสนเทศแนวคิ�ดท��มองในด�านบวก แนวคิ�ดน�4ซ"มลั"กอยี .ในว�ฒนธ์รรมของอเมร�ก�น โดยีม�สมมต่�ฐานว.า

ITIT ไม.คิวรได�ร�บการปฏิ�เสธ์ไม.ว.าภายีใต่�สถูานการณ!ใด ๆ แต่.คิวรจะม�การน#าไปใช้�อยี.างแพร.หลัายีแลัะรวดเร$ว

แนวคิ�ดน�4เช้'�อว.า ITIT เป:นยีาสารพ�ดโรคิท��แก�ป;ญหาท+กอยี.างได� แนวคิ�ดน�4เช้'�อว.า ITIT ม�ลั�กษณะเบ$ดเสร$จสมบ รณ!ในการคิวบคิ+ม

กระบวนการท#างานภายีในองคิ!กร แนวคิ�ดน�4เช้'�อว.า ITIT จะน#าไปส .การจ�างงานเพ��มข"4น , ท#าให�ม�การกระ

จายีอ#านาจมากข"4น , ท#าให�การต่�ดต่.อส'�อสารด�ข"4น , ช้.วยีเพ��มผู้ลัผู้ลั�ต่

ผู้ลักระทบของเทคิโนโลัยี�สารสนเทศแนวคิ�ดท��มองในด�านลับ แนวคิ�ดน�4มองว.า องคิ!กรประกอบด�วยีกลั+.มคินท��ม�คิวามข�ดแยี�ง แลัะ

กลั+.มท��ม�อ#านาจเหน'อกว.าจะน#า ITIT เข�ามาใช้�ในการคิวบคิ+มการท#างาน กลั+.มน�4มองว.า ITIT จะน#าไปส .การจ�างงานท��ลัดลัง , ท#าให�ม�การรวมศ นยี!

อ#านาจมากข"4น , ท#าให�ม�สารสนเทศมากเก�นไป แลัะไม.ได�ท#าให�เก�ดการเปลั��ยีนแปลังในผู้ลัผู้ลั�ต่ท��แท�จร�งแต่.อยี.างใด

กลั+.มน�4มองว.า ITIT ท#าให�การท#างานเป:นลั�กษณะประจ#า , น.าเบ'�อ , ท#าให�คิวามพอใจแลัะคิ+ณภาพช้�ว�ต่การท#างานลัดลัง

กลั+.มน�4มองว.า ITIT ท#าให�เก�ดป;ญหาต่.าง ๆ เช้.น ป;ญหาเศรษฐก�จ,ส�งคิม ฯลัฯ

ผู้ลักระทบของเทคิโนโลัยี�สารสนเทศผู้ลักระทบของเทคิโนโลัยี�สารสนเทศ

แนวคิ�ดเช้�งส�มพ�นธ์! กลั+.มน�4มองว.า ITIT จะเป:นต่�วแปรแทรกระหว.างคิวามส�มพ�นธ์!

ระหว.างคินแลัะองคิ!การ กลั+.มน�4มองว.า ITIT จะเป:นบวกหร'อลับข"4นอยี .ก�บการสร�างแลัะการใช้�

เทคิโนโลัยี� กลั+.มน�4มองว.า การออกแบบ ITIT ท��ด� คิ'อ การสร�างด+ลัยีภาพระหว.าง

คิวามพอใจของผู้ �ใช้�แลัะประส�ทธ์�ภาพด�านเทคิน�คิ การออกแบบระบบคิอมพ�วเต่อร!ท��ด�ไม.เพ�ยีงแต่.ช้.วยีให�งานประสบคิวามส#าเร$จ แต่.ยี�งช้.วยีให�คินม�คิวามพอใจในการท#างานเพ��มข"4นด�วยี

What is Enterprise Computing?What is an enterprise?

p. 714 Next

เป:นองคิ!กรขนาดใหญ. เช้.น multinational corporation, university, hospital, research laboratory, or

government organization

เป:นองคิ!กรขนาดใหญ. เช้.น multinational corporation, university, hospital, research laboratory, or

government organization

ต่�องการการคิ#านวณในการแก�ป;ญหาเน'�องจากม�ปร�มาณข�อม ลัจ#านวนมาก

ต่�องการการคิ#านวณในการแก�ป;ญหาเน'�องจากม�ปร�มาณข�อม ลัจ#านวนมาก

Enterprise computingEnterprise computing— ใช้�คิอมพ�วเต่อร!ระบบเคิร'อข.ายี ท��ม�ระบบการท#างานท��แต่กต่.างก�นของระบบปฏิ�บ�ต่�การ โปรโต่คิอลั

แลัะสถูาป;ต่ยีกรรมเคิร'อข.ายี

Enterprise computingEnterprise computing— ใช้�คิอมพ�วเต่อร!ระบบเคิร'อข.ายี ท��ม�ระบบการท#างานท��แต่กต่.างก�นของระบบปฏิ�บ�ต่�การ โปรโต่คิอลั

แลัะสถูาป;ต่ยีกรรมเคิร'อข.ายี

What is Enterprise Computing?การไหลของสารสนเทศในองค�กรขนาดใหญ-?

องค�กรขนาดใหญ-จะม�การจ&ดการขอม(ลจ#านวนมากท�เช้�อมโยีงเข�าด�วยีก&นในกล�-มหร�อนอกกล�-มเคร�อข-ายี

p. 714 Fig. 14-1 Next

Executive managementExecutive managementstrategic decisions

Middle managementMiddle managementtactical decisions

What is Enterprise Computing?What are the four categories of users?

p. 717 Next

Operational managementOperational managementoperational decisions

Nonmanagement employeesNonmanagement employeeson-the-job decisions

What is Enterprise Computing?

What is enterprise information?

p. 718 Next

Information ช้.วยีในการด#าเน�นงานขององคิ!กรInformation ช้.วยีในการด#าเน�นงานขององคิ!กร

ช้.วยีในการต่�ดส�นใจท��ด�กว.า ช้.วยีในการต่�ดส�นใจท��ด�กว.า

รวบรวม ผู้สาน แลัะว�เคิราะห!ข�อม ลัท�นเวลัารวบรวม ผู้สาน แลัะว�เคิราะห!ข�อม ลัท�นเวลัา

ระด�บปฏิ�บ�ต่�การ (Operational Level)( Lower Manager)

เป:นการปฏิ�บ�ต่�งานประจ#า ก�จกรรมในการท#างานแต่.ลัะว�นก�บลั กคิ�าด แลัแลัะคิวบคิ+มการท#างานในการปฏิ�บ�ต่�งาน

การต่�ดส�นใจ (Operational Decision) เป:นแบบม�โคิรงสร�าง การท#างานซ#4าๆ

ระบบสารสนเทศ (Information system) ก�จกรรมท��ม�ร ปแบบซ#4าๆก�น ม�การต่รวจสอบม�ประส�ทธ์�ภาพการท#างานก�บลั กคิ�า

ระด�บบร�หาร (Managerial Level)(Middle Manager)

เป:นบ+คิคิลัท��น#ากลัยี+ทธ์!ขององคิ!กรไปปฏิ�บ�ต่�ให�บรรลั+เปEาหมายีจ�ดการโคิรงสร�างแลัะจ�ดสรรบ+คิลัากรในการท#างาน

การต่�ดส�นใจ (Tactical Decision) การปฏิ�บ�ต่�งานท��ยี+.งยีาก ม�การก#าหนดระยีะเวลัาการท#างานระยีะส�4น เป:นแบบก"�งโคิรงสร�าง (Semi-Structured)

ระบบสารสนเทศ (Information system)

จ�ดรายีสร+ปสารสนเทศของก�จกรรมของการปฏิ�บ�ต่�การ

ระด�บส ง (Executive Level) (Top Manager)

เป:นบ+คิลัากรท��ท#าหน�าท��ในการวางแผู้นกลัยี+ทธ์!แลัะก#าหนดเปEาหมายีขององคิ!กรท#าหน�าท��ในการวางแผู้นระยีะยีาว

การต่�ดส�นใจ (Decisions) Very complex Unstructured

ระบบสารสนเทศ (Information systems) Aggregate summaries Statistical analyses, trends, and

projections

53

ระบบสารสนเทศ Information System

Business Environment

โคิรงสร�างองคิ!กรBusiness StrategiesBusiness ProcessesBusiness and CultureIT Infrastructure

InformationInformation

UserSystemSystem

ระบบสารสนเทศแลัะเทคิโนโลัยี�จะต่�องเป:นเคิร'�องม'อสน�บสน+นองคิ!กร

ท#าไมองคิ!กรต่�องการเทคิโนโลัยี�สารสนเทศท#าไมองคิ!กรต่�องการเทคิโนโลัยี�สารสนเทศ

ระบบสารสนเทศจะม�บทบาทก�บผู้ �บร�หารท+กระด�บด�งน�4

1. สน�บสน+นการปฏิ�บ�ต่�งานขององคิ!กร 2 . สน�บสน+นการบร�หารแลัะการต่�ดส�นใจ 3 . สน�บสน+นกลัยี+ทธ์!แลัะนโยีบายีขององคิ!กร

คิ+ณลั�กษณะของระบบสารสนเทศระบบสารสนเทศข/6นอยี(-ก&บว&ต้ถ�ประสงค�การใช้�งานของผ(�ใช้�หร�อผ(�บร�หารแต้-ละระด&บ ค�ณล&กษณะพ�6นฐานม�ด&งน�6

• ม�คิวามสามารถูท��จะปฏิ�ส�มพ�นธ์! (Interact) ก&บผ(�ใช้�ระบบได� เพ�อให�การท#างานเป0นไปต้ามความต้�องการของผ(�ใช้� ส-วนท�ท#าหน�าประสานงานก&บผ(�ใช้�เร�ยีกว-า User interface

• ม�ระบบจ�ดเก$บ ต่รวจสอบ แลัะน#าข�อม ลัเข�า เพราะว-าข�อม(ลเป0นองค�ประกอบท�ส#าค&ญของระบบสารสนเทศท�กระบบ เป0นว&ต้ถ�ด�บท�น#าไปประมวลผลเป0นสารสนเทศ การจ&ดเก4บต้�องอยี(-ในร(ปแบบท�เหมาะสมต้-อการน#าไปประมวลผล จ&ดเป0นหมวดหม(- เพ�อลดความซึ้#6าซึ้�อนของข�อม(ล ม�ระบบต้รวจสอบความถ(กต้�อง

• สามารถูท#างานรองร�บกระบวนการทางธ์+รก�จได� การด#าเน�นงานขององค�กรเป0นกระบวนการท�ม�ความซึ้&บซึ้�อนยี�ง-ยีาก ระบบสารสนเทศท�พ&ฒนาข/6นมาต้�องสามารถรองร&บการท#างานของกระบวนการทางธิ�รก�จได� (Business process) หร�อช้-วยีลดความซึ้&บซึ้�อนของกระบวนการลง • ระบบสารสนเทศทางธ์+รก�จ สามารถท#างานสอดคล�องก&บกฏิระเบ�ยีบและนโยีบายีขององค�กร เพ�อให�การด#าเน�นงานเป0นไปต้ามระบบท�เป0นไปได�ต้ามกฎเกณฑ์� บางโอกาสอาจม�การเปล�ยีนแปลงได�ให�เหมาะสมก&บสภาพแวดล�อมหร�อสถานการณ�ในขณะน&6น • ง.ายีแลัะสะดวกต่.อการเปลั��ยีนแปลังแลัะการด แลับ#าร+งร�กษา

บทบาทของระบบสารสนเทศท��ม�ต่.อผู้ �บร�หารในองคิ!กร

•ระบบสารสนเทศก�บผู้ �บร�หารระด�บปฏิ�บ�ต่�การ เป:นระบบสารสนเทศท��ช้.วยีให�บ+คิลัากรแลัะผู้ �บร�หารระด�บน�4 สามารถูน#าสารสนเทศมาปร�บปร+งกระบวนการท#างานให�ม�ประส�ทธ์�ภาพส งข"4น เช้.น รายีงานการขายีประจ#าว�น การผู้ลั�ต่ส�นคิ�าในแต่.ลัะส�ปดาห!เป:นต่�น

• ต่�วอยี.าง ระบบสารสนเทศด�านการขายี ระบบสารสนเทศด�านการผู้ลั�ต่ ระบบสารสนเทศส�นคิ�าคิงคิลั�ง ระบบสารสนเทศทางบ�ญช้� ฯลัฯ

• ระบบสารสนเทศส#าหร�บผู้ �บร�หารระด�บกลัว�ธ์� (Tactical) เป:นระบบสารสนเทศช้.วยีในการผู้ลั�ต่รายีงาน หร'อสารสนเทศท��ผู้ �บร�หารระด�บกลัางน#ามาประกอบการพ�จารณาในการจ�ดสรรทร�พยีากรต่.างๆ ท��องคิ!กรม�อยี .อยี.างจ#าก�ด ให�เก�ดประโยีช้น!หร'อประส�ทธ์�ภาพส งส+ด หร'อให�บรรลั+เปEาหมายีท��ก#าหนดไว�ให�มากท��ส+ด .ข�อม ลัส.วนมากเป:นสารสนเทศภายีในของผู้ �บร�หารระด�บปฎ�บ�ต่�การ น#ามาประมวลัผู้ลัเพ'�อให�ได�สารสนเทศท��จะน#าไปใช้�ในการวางแผู้นการด#าเน�นงาน การจ�ดสรรทร�พยีากร • ต่�วอยี.าง รายีงานแสดงเหต่+การณ!ผู้�ดปกต่� (Exception reports) รายีงานท��ต่�องการเร.งด.วน (Ad hoc reports) รายีงานสร+ป (Summary reports) ต่�วอยี.างระบบสารสนเทศ คิ'อ ระบบสารสนเทศด�านการจ�ดการต่ารางผู้ลั�ต่ ระบบสารสนเทศด�านว�เคิราะห!การขายี เป:นต่�น

ระบบสารสนเทศทางธ์+รก�จก�บผู้ �บร�หารระด�บกลัยี+ทธ์!

ผู้ �บร�หารระด�บกลัยี+ทธ์! ม�หน�าท�ความร&บผ�ดช้อบในการวางแผนและก#าหนดนโยีบายีขององค�กรระยีะยีาวได�อยี-างม�ประส�ทธิ�ภาพและประส�ทธิ�ผล ข�อม(ลท�ใช้�จะเป0นข�อม(ลท�มาจากภายีนอกองค�กร ส#าหร&บรายีงานหร�อสารสนเทศท�ต้�องการ จะเป0นรายีงานเร-งด-วน เป0นสารสนเทศท�ใช้�ในการพยีากรณ�เหต้�การณ�ต้-างๆ • ต้&วอยี-าง ระบบสารสนเทศด�านงบประมาณ ระบบสารสนเทศค(-แข-งข&น ระบบสารสนเทศด�านการพ&ฒนาผล�ต้ภ&ณฑ์�ใหม-

การเปร�ยีบเท�ยีบสารสนเทศของระด�บผู้ �บร�หาร

ปฏิ�บ�ต่�การ กลัางส งคิวามถู�� สม#�าเสมอ เป:นประจ#า เม'�อต่�องการผู้ลัลั�พธ์! ต่ามท��ก#าหนด อาจคิาดเคิลั'�อน

ไม.เหม'อนท��คิาด ระยีะเวลัา อด�ต่ เปร�ยีบเท�ยีบ อนาคิต่ รายีลัะเอ�ยีด ลัะเอ�ยีดมาก รายีงานสร+ป สร+ป ข�อม ลั ภายีใน ภายีในภายีนอก ภายีในภายีนอก ร ปแบบข�อม ลั โคิรงสร�าง ก"�งโคิรงสร�าง ไม.เป:นโคิรงสร�าง การต่�ดส�นใจ งานท��ท#า จ�ดสรรทร�พยีากรวางนโยีบายี แลัะคิวบคิ+ม

What is information architecture?

p. 725 Next

ภาพรวมของกลัยี+ทธ์!ทางเทคิโนโลัยี�ส#าหร�บ

องคิ!กร

IT department ใช้�ซอฟต่!แวร!บ#าร+งร�กษาฮาร!ดแวร!แลัะซอฟต่!แวร!ประยี+กต่!

What is an office information system (OIS)?

p. 726 Next

ผู้ �ใช้�สร�างกราฟฟFก เอกสาร ส.งข�อคิวาม จ�ดท#ารายีการน�ดหมายี

แลัะหาข�อม ลับนเว$บ

บางคิร�4งเร�ยีกว.า ส#าน�กงานอ�ต่โนม�ต่� ให�พน�กงานใช้�คิอมพ�วเต่อร!แลัะ

อ+ปกรณ!อ�เลั$กทรอน�กส!แทนระบบด�วยีม'อ

Office Information SystemOffice Information System

• Digital Image Processing

• Text Information Management Systems

• Electronic Publishing

• Hypertext and Hypermedia

• Workflow Systems

• Electronic Mail• Electronic Information Services

• Electronic Bulletin Boards

• Voice Mail• Facsimile

• Audiocon-ferencing

• Videocon-ferencing (freeze-frame and full video)

• Electronic Meeting Systems

• Information Sharing

• Document Authoring

• Computer Conferencing

• Group Calendaring (Scheduling)

• Project Management

• Team Building

DocumentManagement

MessageHandling

Teleconferencingand Electronic

Meeting SystemsGroupware

OfficeInformation Systems

Information Systems in the Enterprise

What is a transaction processing system (TPS)?

Next

ร�บข�อม ลั ประมวลัผู้ลัข�อม ลั ในแต่.ลัะว�น

Transaction—หมายีถ/งก�จกรรมของธิ�รก�จในแต้-ละงาน

Transaction Information Systems Transaction Information Systems

ระบบปฏิ�บ�ต่�การสารสนเทศ : การด#าเน�นงานขององค�กรทางธิ�รก�จจะเก�ยีวข�องการจ&ดการระบบสารสนเทศ ค�อ การจ&ดเก4บ การประมวลผล การสแดงผล การส-งต้-อข�อม(ลจ#านวนมาก ธิ�รก�จท�ม�ประส�ทธิ�ภาพต้�องสามารถจ&ดการสารสนเทศท�เก�ดข/6นอยี(-ต้ลอดเวลาเพ�อน#าไปใช้�ให�ก-อประโยีช้น�ส(งส�ด และต้อบสนองความต้�องการของป3ญหาอยี-างรวดเร4วและสอดคล�องก&บสถานการณ� ฉะน&6นองค�กรจ/งท#าการประมวลผลข�อม(ลท�เก�ดข/6นในประจ#าว&น โดยีใช้�คอมพ�วเต้อร�เป0นเคร�องม�อในการพ&ฒนาระบบปฏิ�บ&ต้�การสารสนเทศ ม�หน�าท�หล&ก 3 ประการด&งน�6

• การท#าบ&ญช้� ( Bookkeeping) ท#าหน�าท�ในการจ&ดเก4บบ&นท/กรายีการปฏิ�บ&ต้�งานหร�อเหต้�การณ�ทางการบ&ญช้�ท�เก�ดข/6นในแต้-ละว&น การปฏิ�บ&ต้�งานจะเก�ยีวข�องก&บบ�คลากร 2 กล�-มค�อ ล�กค�า (Consumer) และผ(�ขายีว&ต้ถ�ด�บ (Supplier) การท#างานขององค�กรจะต้�องม�การบ&นท/กรายีการขายีส�นค�าในแต้-ละว&นและซึ้�6อส�นค�าในแต้-ละว&น เป0นต้�น• การออกเอกสาร (Document issuance) : ท#าหน�าท�

เก�ยีวก&บการออกเอกสารต้-างๆ ท�เก�ยีวข�องก&บการปฏิ�บ&ต้�งาน ในแต้-ละว&นขององค�กร เช้-น การออกไบร&บส-งส�นค�า

(Invoice) การออกเช้4ค ใบเสร4จร&บเง�นเป0นต้�น• การท#ารายีงานควบค�ม (Control reporting) ท#าหน�าท�เก�ยีวก&บการออกเอกสารต้-างๆในการด#าเน�นงานขององค�กร เพ�อต้รวจสอบและควบค�มการด#าเน�นงานขององค�กร

Characteristics of TPS Characteristics of TPS• TPS จะต่อบสนองต่.อการประมวลัผู้ลัได�อยี.างม�ประส�ทธ์�ภาพแลัะรวดเร$วเก��ยีวก�บปร�มาณข�อม ลัจ#านวนมากของอ�นพ+ต่แลัะเอ�าพ+ต่ .•TPS จะท#าการจ�ดเก$บ แก�ไขข�อม ลั เพ'�อคิวามถู กต่�องของข�อม ลัแลัะให�ข�อม ลัท�นสม�ยี.

• TPS จะท#าการต่รวจสอบให�แน.ใจว.าข�อม ลัท��ปEอนเข�ามาท�4งหมด รวมถู"งการประมวลัผู้ลั กรรมว�ธ์� ผู้ลัลั�พธ์!ถู กต่�องคิรบถู�วนสมบ รณ!•TPS ม�ศ�กยีภาพในระบบร�กษาคิวามปลัอดภ�ยีท��ด� • TPS สน�บสน+นกระบวนการทางธ์+รก�จ ท��ม�ผู้ �ใช้�ระบบเป:นจ#านวนมาก ด�งน�4นถู�าระบบเส�ยีหายีจะท#าให�ม�ผู้ลักระทบต่.อองคิ!กร .

TPS เราสามารถูแบ.งออกเป:นระบบยี.อยีด�งน�4

1. ระบบการจ-ายีเง�นเด�อน (Payroll processing system)

2. ระบบบ&นท/กค#าส&งซึ้�6อ ( Order entry system)

3. ระบบส�นค�าคงคล&ง ( Inventory system)

4. ระบบใบก#าก&บส�นค�า (Invoicing system)

5. ระบบส-งส�นค�า ( Shipping system)

6. ระบบบ&ญช้�ล(กหน�6 ( Accounts receivable system)

7. ระบบส&งซึ้�6อส�นค�า ( Purchasing system)

8. ระบบร&บส�นค�า ( Receiving system) ฯลฯ

Management Information System Management Information System

• ความส#าค&ญของระบบสารสนเทศท�ม�กระบวนการทางธิ�รก�จด&งน�6

• ระบบสารสนเทศช้-วยีสร�างค�ณค-าให�ก&บระบบงานขององค�กร• ผ(�บร�หารท�กระด&บขององค�กรจะต้�องม�ความร( �ความเข�าใจเก�ยีวก&บระบบสารสนเทศ ต้ลอดจนเทคโนโลยี�ท�ใช้�ในการจ&ดการสารสนเทศ• การประยี�กต้�ใช้�เทคโนโลยี�สารสนเทศเพ�อต้อบสนองความต้�องการทางธิ�รก�จเพ�อให�บรรล�เป>าหมายี

การเปลั��ยีนแปลังท��ม�ผู้ลัต่.อสภาพแวดลั�อมในการแข.งข�นทางธ์+รก�จม�สาเหต่+ด�งต่.อไปน�4

• การรวมต้&วของเศรษฐก�จโลก ( emergence of the economy) ก-อให�เก�ดโลกภ�ว&ฒน� (Globolization of markets) ท�เก�ดบ(รณาการทางทร&พยีากรทางธิ�รก�จและการแข-งข&นท&วโลก

• การจ&ดการและการควบค�มต้ลาดโลก• การแข-งข&นในต้ลาดโลก• ทร&พยีากรบ�คคลระหว-างประเทศ• ระบบการกระจายีส�นค�า

•การปร&บร(ปของระบบเศรษฐก�จอ�ต้สาหกรรม (Transformation of industrial economy) การเปล�ยีนแปลงจากระบบเศรษฐก�จอ�ต้สาหกรรมเข�าส(-ระบบเศรษฐก�จบร�การด�วยีเทคโนโลยี�ท�ท&นสม&ยี

• ระบบเศรษฐก�จอาศ�ยีฐานคิวามร �แลัะสารสนเทศ• ม�การแข.งในต่ลัาดอยี.างรวดเร$ว• วงจรช้�ว�ต่ผู้ลั�ต่ภ�ณฑ์!แลัะบร�การส�4นลัง• ท#าให�เก�ดผู้ลั�ต่ภ�ณฑ์!ใหม.แลัะบร�การใหม.• ข�อจ#าก�ดด�านคิวามร �บ+คิลัากร• ภาวะการณ!เป:นผู้ �น#า• สภาพแวดลั�อมท��เปลั��ยีนแปลังรวดเร$ง

ระบบสารสนเทศเพ'�อการบร�หาร (MIS) หมายีถ/งระบบท�รวบรวมข�อม(ลจากแหล-งต้-างๆ น#ามาจ&ดเก4บให�เป0นระบบสะดวกในการค�นค�น เป0นข�อม(ลภายีในองค�กรและภายีนอกองค�ท�ม�ผลกระทบต้-อการด#าเน�นงาน การประมวลผลข�อม(ลเพ�อให�ได�ผลล&พธิ�อยี(-ในร(ปแบบกระท&ดร&ด เข�าใจง-ายี เพ�อนไปใช้�ในการต้&ดส�นใจของผ(�บร�หารระด&บต้-างๆ

ม�หน�าท��หลั�ก 2 ประการคิ'อ• สามารถรวบรวมข�อม(ลจากแหล-งต้-างๆ ท&6งภายีในและภายีนอกมารวมก&นไว�อยี-างเป0นระบบ• สามารถท#าการประมวลผลข�อม(ลได�อยี-างม�ประส�ทธิ�ภาพ เพ�อให�ได�สารสนเทศเพ�อการต้&ดส�นใจของผ(�บร�หาร

Overview MISองค�ประกอบของระบบสารสนเทศเพ�อการบร�หาร

1. เทคโนโลยี�ท�ใช้�ในการพ&ฒนาระบบสารสนเทศ• ฐานข�อม(ล (Database)

เป0นส-วนส#าค&ญของระบบ MIS เพราะสารสนเทศท�ด�จะต้�องมาจากข�อม(ลท�ด� ถ(กต้�อง ท&นสม&ยี เช้�อถ�อได� และม�การจ&ดเก4บเป0นระบบ สามารถค�นค�นข�อม(ลได�สะดวกและรวดเร4ว

• เคร�องม�อ (Tools)

เป0นเคร�องม�อท�ใช้�ในการจ&ดเก4บและประมวลผล ส-วนมาจะเป0นเทคโนโลยี�สารสนเทศ ประกอบด�วยี Hardware และ Software

2. ว�ธิ�การหร�อข&6นต้อนการประมวลผลข�อม(ล ระบบข�อม(ลของงานทางธิ�รก�จต้�องสามารถส&งเคราะห�สารสนเทศท�เหมาะสมต้-อความต้�องการของผ(�บร�หาร เหมาะสมต้-อการจ&ดล#าด&บการใช้�งาน การประมวลผล ต้รงก&บความต้�องการ

3. การแสดงผลล&พธิ� ผลล&พธิ�ท�ได�จากการประมวลผลข�อม(ลจะต้�องอยี(-ในร(ปของรายีงายีสร�ป สามารถเร�ยีกใช้�ได�อยี-างรวดเร4ว

คิ+ณสมบ�ต่�ของระบบสารสนเทศเพ'�อการจ�ดการ• ความสามารถในการจ&ดการข�อม(ล (Data manipulation) ระบบสารสนเทศท�ด�ต้�องสามารถปร&บปร�งแก�ไขและจ&ดการข�อม(ล เพ�อให�เป0นสารสนเทศพร�อมท�จะใช้�งานอยี-างม�ประส�ทธิ�ภาพ• ความปลอดภ&ยีของข�อม(ล (Data security) สารสนเทศเป0นทร&พยีากรท�ส#าค&ญท�ส�ดป3จจ&ยีหน/งขององค�กร • ความยี�ดหยี�-น (Flexibility) สภาพแวดล�อมทางธิ�รก�จหร�อสถานการณ�การแข-งข&นทางการค�าท�เปล�ยีนแปลงอยี-างรวดเร4ว ส-งผลให�สารสนเทศท�ด�ต้�องม�ความสามารถในการปร&บต้&ว เพ�อให�สอดคล�องก&บการใช้�งานหร�อป3ญหาท�เก�ดข/6น • ความพ/งพอใจของผ(�ใช้� (User satisfaction )


What is a decision support system (DSS)?

p. 728 Fig. 14-16 Next

ช้.วยีในการว�เคิราะห!ข�อม ลัเพ'�อการต่�ดส�นใจ ใช้�ข�อม ลัจากแหลั.งภายีในแลัะภายีนอกองคิ!กรท��ต่�องการ Executive information system (EIS)

สน�บสน+นผู้ �บร�หารระด�บส ง

Decision Support Systems Decision Support Systems

ระบบสน&บสน�นการต้&ดส�นใจ (DSS) เป0นระบบท�พ&ฒนาข/6นมาจากระบบ MIS อ�กระด&บหน/ง เพ�อช้-วยีผ(�บร�หารในการต้&ดส�นใจ เป0นระบบท�ก#าหนดทางเล�อกให�ก&บผ(�บร�หาร หร�ออาจจ&ดล#าด&บทางเล�อกให�ก&บผ(�บร�หาร เป0นระบบสารสนเทศแบบโต้�ต้อบ ใช้�อ�ปกรณ�คอมพ�วเต้อร�เป0นเคร�องม�อ ท#าให�สะดวกและรวดเร4ว ม�โมเดลในการสน&บสน�นการต้&ดส�นใจ เพ�อให�ผ(�บร�หารเร�ยีกใช้�ได�

โคิรงสร�างของระบบสน�บสน+นการต่�ดส�นใจ

Manager

DSS Software

to access

DSSModel

DSSdatabase

DSSModel

DSSDatabase

คิ+ณสมบ�ต่�ของ คิ+ณสมบ�ต่�ของ DSSDSSช้.วยีให�ผู้ �บร�หารต่�ดส�นใจการออกแบบเป:นแบบโคิรงสร�างแลัะก"�งโคิรงสร�างสน�บสน+นการต่�ดส�นใจผู้ �บร�หารท+กระด�บ

ใช้�งานอเนกประสงคิ! ม�การจ#าลัองแบบ การว�เคิราะห! ช้.วยีเหลั'อผู้ �ต่�ดส�นใจ

คิ+ณสมบ�ต่�ของ คิ+ณสมบ�ต่�ของ DSSDSS เป:นระบบท��โต่�ต่อบก�บผู้ �ใช้� ใช้�งานง.ายี

ปร�บเข�าก�บสถูานการณ!ในสภาพแวดลั�อมต่.างๆได�ม�กลัไกการท#างานสามารถูเร�ยีกใช้�ได�อยี.างรวดเร$วสามารถูต่�ดต่.อก�บฐานข�อม ลัขององคิ!กรได�ม�คิวามยี'ดหยี+.นรองร�บร ปแบบการบร�หาร

งานต่.างๆ ได�

ต่�วอยี.างระบบ ต่�วอยี.างระบบ DSSDSSการส��งซ'4อว�ต่ถู+ด�บของระบบส�นคิ�าคิงคิลั�งแนวโน�มการข"4นลังของราคิาส�นคิ�าหร'อว�ต่ถู+ด�บคิ.าใช้�จ.ายีในการร�กษาส�นคิ�า/ว�ต่ถู+ด�บต่.อหน.วยีเวลัาปร�มาณคิวามต่�องการส�นคิ�า/ว�ต่ถู+ด�บต่.อหน.วยีเวลัาระยีะเวลัาในการส��งส�นคิ�าแลัะว�ต่ถู+ด�บปร�มาณส�นคิ�า/ ว�ต่ถู+ด�บ ท��ม�อยี .ในคิลั�งส�นคิ�า

Artificial Intelligence in Business

ระบบผู้ �เช้��ยีวช้าญ expert system?

p. 729 Next

จ�ดการรวบรวมคิวามเช้��ยีวช้าญของมน+ษยี! รวมถู"งเหต่ณ!ผู้ลัแลัะจ�ดการรวบรวมคิวามเช้��ยีวช้าญของมน+ษยี! รวมถู"งเหต่ณ!ผู้ลัแลัะการต่�ดส�นใจการต่�ดส�นใจ

จ�ดการรวบรวมคิวามเช้��ยีวช้าญของมน+ษยี! รวมถู"งเหต่ณ!ผู้ลัแลัะจ�ดการรวบรวมคิวามเช้��ยีวช้าญของมน+ษยี! รวมถู"งเหต่ณ!ผู้ลัแลัะการต่�ดส�นใจการต่�ดส�นใจ

ม�องคิ!ประกอบ ม�องคิ!ประกอบ 2 2 ช้น�ด ช้น�ด ม�องคิ!ประกอบ ม�องคิ!ประกอบ 2 2 ช้น�ด ช้น�ด

knowledge base knowledge base เป:นเป:นส.วนของการรวบรวมคิวามร �ส.วนของการรวบรวมคิวามร �แลัะประสบการณ!ของมน+ษยี!แลัะประสบการณ!ของมน+ษยี!

knowledge base knowledge base เป:นเป:นส.วนของการรวบรวมคิวามร �ส.วนของการรวบรวมคิวามร �แลัะประสบการณ!ของมน+ษยี!แลัะประสบการณ!ของมน+ษยี!

inference rules— inference rules— ช้+ดของช้+ดของการอน+มาณเพ'�อประยี+กต่!ใช้�ก�บฐานการอน+มาณเพ'�อประยี+กต่!ใช้�ก�บฐาน

คิวามร � คิวามร �

inference rules— inference rules— ช้+ดของช้+ดของการอน+มาณเพ'�อประยี+กต่!ใช้�ก�บฐานการอน+มาณเพ'�อประยี+กต่!ใช้�ก�บฐาน

คิวามร � คิวามร �

Expert Systems : ระบบผ(�เช้�ยีวช้าญเป0นระบบโปรแกรมคอมพ�วเต้อร�ท�ออกแบบมาเพ�อใช้�งานในล&กษณะท�ม�การท#างานคล�ายีคล/งก&บมน�ษยี�

ของกระบวนการในการให�เหต้�ผล และเป0น เคร�องม�อท�ต้&ดส�นใจให�ก&บผ(�บร�หาร การใช้�ผ(�

เช้�ยีวช้าญในแต้-ละสาขาน&6นหายีากและค-อน ข�างจะม�ราคาแพง ความร( �ความสามารถม�

ข�ดจ#าก&ดอยี(-ในระด&บหน/ง ข�อจ#าก&ดค�อ ความ สามารถในการประมวลผลและต้&ดส�นใจ ต้-อ

การเปล�ยีนทางธิ�รก�จอยี-างรวดเร4ว ระบบผ(�เข�ยีวช้าญสามารถช้-วยีได�ด&งต้-อไปน�6

การประยี+กต่!ใช้� Expert System ในงานทางธ์+รก�จ

งานบ�ญช้�แลัะการเง�น ( Accounting and Finance)

• ให�ค#าแนะน#าและช้-วยีเหล�อด�านภาษ�• เล�อกร(ปแบบการพยีากรณ�• จ&ดหาค#าแนะน#าด�านการลงท�น• ช้-วยีในการต้&ดส�นใจด�านส�นเช้�อ


งานการต่ลัาด ( Marketing)

• ก#าหนดเป>าหมายีของยีอดขายี• ต้อบสนองต้-อค#าถามของล(กค�า• น#าเสนอป3ญหาส(-ผ(�บร�หาร• ช้-วยีในการต้&ดส�นใจด�านข�อม(ลการต้ลาด• ก#าหนดนโยีบายีการโปรโมช้&น


งานผู้ลั�ต่ ( Manufacturing)

• ก#าหนดแนวทางการผล�ต้ให�ช้&ดเจนและถ(กต้�อง• ว�เคราะห�ค�ณภาพและว�ธิ�การว&ดท�ถ(กต้�อง• จ&ดท#ารายีงานการปฏิ�บ&ต้�การ• ว�เคราะห�การจ&ดการด�านการขนส-ง• ช้-วยีในการออกแบบผล�ต้ภ&ณฑ์�และการจ&ดทร&พยีากร


งานบ+คิลัากร ( Personnel)

• การประเม�นค�ณสมบ&ต้�ของผ(�สม&คร• ช้-วยีก#าหนดการพ&ฒนาทร&พยีากรบ�คคล• ช้-วยีพน&กงานในการกรอกแบบฟอร�ม


งานธ์+รก�จท��วไป ( General Business)

• ช้-วยีท#าข�อเสนอโครงการ• แนะน#ากลยี�ทธิ�ด�านต้-างๆขององค�กร• ให�ความร( �แก-พน&กงานใหม-• ประเม�นผลการท#างานของพน&กงานใหม-

Knowledge Bases and Expert Systems

ระบบจะจ&ดเก4บข�อม(ลและค�นค�นข�อเท4จจร�งและร(ปภาพบ�คลากรจะท#าหน�าท�จ&ดเก4บและจ&ดการความร( �

ฐานความร( � (Knowledge bases)จะม�ข�อเท4จจร�งและกฏิเกณฑ์�ของระบบส#าหร&บความต้�อการในการเปล�ยีนแปลงความส&มพ&นธิ�ก&บข�อเท4จ

จร�ง

Knowledge Bases and Expert Systems

Expert systemsเป0นซึ้อฟต้�แวร�หร�อโปรแกรมท�ออกแบบเพ�อช้-วยีในการต้&ดส�นใจแทนมน(ษยี�

Examples of Expert Systems

Medicine: เป0นข�อเท4จจร�งทางการแพทยี�และความร( �ของแพทยี�ท�ป>อนเข�าไปในระบบผ(�เช้�ยีวช้าญท�ใช้�ในการร&กษาคนไข�

Examples of Expert Systems

Factories: expert systems ใช้�ก&บส-วนต้-างๆของอ�ต้สาหกรรม เป0น

เคร�องม�อ และช้-วยีในการผล�ต้ส�นค�าต้-างๆFinancial: automation of banking functions and transactions is being done by many expert systems

Expert Systems in Perspective

An expert system can: ช้-วยีฝัCกอบรมพน&กงานใหม- ลดจ#านวนความผ�ดพลาดของมน�ษยี� จ&ดหาผ(�เช้�ยีวช้าญเม�อไม-สามารถหาผ(�เช้�ยีวช้าญ

ได� ช้-วยีในการต้&ดส�นใจแทนมน�ษยี�

Expert Systems in Perspective

ส#ารองความร( �ของผ(�เช้�ยีวช้าญหล&งจากท�ผ(�เช้�ยีวช้าญลาออก

เป0นศ�นยี�กลางในการรวบรวมความร( �จากผ(� เช้�ยีวช้าญหลายี ๆ คน

Make knowledge available to more people


p. 728 Fig. 14-16 Next

ช้.วยีในการว�เคิราะห!ข�อม ลัแลัะการต่�ดส�นใจ ใช้�ข�อม ลัจากแหลั.งภายีในแลัะภานนอก Executive information system (EIS)

สน�บสน+นการท#างานของผู้ �บร�หารระด�บส ง

The Executive Support System (ESS)

ผ(�บร�หารแต้-ละระด&บม�ความต้�องการข�อม(ลท�แต้กต้-างก&นไป เช้-นระบบ DSS พ&มนาข/6นส#าหร&บผ(�บร�หารระด&บกลาง ผ(�บร�หารระด&บส(งม�ความต้�องการข�อม(ลท�ม�ความแต้กต้-างก&บผ(�บร�หารระด&บอ�นๆในองค�กร เน�องจากงานของผ(�บร�หารระด&บส(งม�ความส#าค&ญต้-อความอยี(-รอดขององค�กร สารสนเทศจะต้�องม�ค�ณล&กษณะท�ส#าค&ญด&งน�6

1 . ข�อม ลัแบบไม.ม�โคิรงสร�าง: การต้&ดส�นใจของผ(�บร�หารระด&บส(งส-วนใหญ-จะเก�ยีวข�องก&บป3ญหาม�โครงสร�างไม-ช้&ดเจน ขาดความแน-นอนของข�อม(ล สถานการณ�ณ�ม�ความซึ้&บซึ้�อน มองไม-เห4นรายีละเอ�ยีดท�ช้&ดเจน เช้-น การว�เคราะห�อนาคต้ขององค�กร การก#าหนดท�ศทางการด#าเน�นงานของบร�ษ&ท เป0นต้�น

2. คิวามไม.แน.นอนส ง : การต้&ดส�นใจของผ(�บร�หารระด&บส(งบางคร&6งอาจพบก&บเหต้�การณ�ท�ไม-เคยีเก�ดข/6นมาก-อน หร�อเหต้�การณ�ท�เปล�ยีนแปลงอยี-างรวดเร4ว การต้&ดส�นใจจะไม-ม�แบบอยี-างท�เป0นแนวทาง หร�อไม-สามารถใช้�ข�อม(ลจากการคาดการณ�โดยีใช้�หล&กการว�เคราะห�เช้�งปร�มาณมาประกอบการต้&ดส�นใจด�านเด�ยีว เช้-นสภาวะเศรษฐก�จต้กต้#าอยี-างร�นแรง

3 . ให�คิวามส#าคิ�ญก�บสถูานการณ!ในอนาคิต่ : เพ�อให�องค�บรรล�ผลแห-งความส#าเร4จต้ามเป>าหมายีท�ก#าหนด องค�กรจะต้�องม�การปร&บสถานการณ�ท�อาจเก�ดข/6นได�ในอนาคต้ การต้&ดส�นใจเช้�งกลยี�ทธิ�ของผ(�บร�หารระด&บส(งจะเก�ยีวข�องก&บการก#าหนดว�ส&ยีท&ศน� ภารก�จ ว&ต้ถ�ประสงค� ท�ศทาง การด#าเน�นงาน และการแข-งข&นทางธิ�รก�จ

4 . แหลั.งข�อม ลัท��ไม.เป:นทางการ : ผ(�บร�หารระด&บส(งต้�องการแหล-งข�อม(ลภายีในและภายีนอกองค�กรเพ�อประกอบการต้&ดส�นใจ เน�องจากอาจจะม�การเผช้�ญป3ญหาหลากหลายี ซึ้&บซึ้�อน และไม-แน-นอน ส-งผลให�ข�อม(ลท�เป0นทางการท�ได�ร&บการน#าเสนอเป0นรายีผลประกอบการศ/กษาและการว�เคราะห�สภาวะเศรษฐก�จและอ�ต้สาหกรรมไม-เพ�ยีงพอต้-อการต้&ดส�นใจ ผ(�บร�หารอาจได�ร&บข�อม(ลส#าค&ญท�ไม-เป0นทางการ เช้-น การสนทนาระหว-างร&บประทานอาหาร ข-าวสารท&วไป หร�อการประช้�มแสดงความค�ดเห4น เป0นต้�น

5 . ข�อม ลัไม.แสดงรายีลัะเอ�ยีด : การบร�หารระด&บส(งจะต้&ดส�นใจในร(ปแบบของการพยีากรณ� เพ�อก#าหนดเป>าหมายีแนวทางท�จะท#า หร�อแก�ไขป3ญหาท�ไม-ช้&ดเจน ผ(�บร�หารต้�องใช้�ว�ส&ยีท&ศน� ในการพ�จารณาว�เคราะห�ป3ญหาหร�อโอกาสท�เก�ดข/6น มากกว-าเจาะล/กในรายีละเอ�ยีด

คิ+ณลั�กษณะเฉพาะของ EIS

ระบบสารสนเทศท�พ&ฒนาข/6นมาเพ�อต้อบสนองผ(�บร�หารระด&บส(งจะต้�องม�ค�ณสมบ&ต้�ท�ส#าค&ญ 5 ประการค�อ

• สน&บสน�นการวางแผนกลยี�ทธิ� (Strategic planning support)

• เช้�อมโยีงก&บสภาพแวดล�อมภายีนอกองค�กร (External environment focus)

• ม�ความสามารถในการค#านวณภาพกว�าง (Broad based computing capability)

• ง-ายีต้-อการเร�ยีนร( �และใช้�งาน(Ease to use and learning)

• พ&ฒนาเฉพาะผ(�บร�หารระด&บส(ง(Customization)

ลั�กษณะเฉพาะของ EISล&กษณะ รายีละเอ�ยีด

• ความถ�ของการใช้�งาน ค-อยีข�างบ-อยีถ/งบ-อยีมาก• ท&กษะทางเทคโนโลยี� ไม-จ#าเป0นต้�องม�ท&กษะส(ง ใช้�งานง-ายี• ความยี�ดหยี�-น ส(งและสามาร�ปร&บปร�งร(ปแบบให�

ต้รงก&บความต้�องการผ(�บร�หารได�• การใช้�งาน การต้&ดส�นใจเช้�งกลยี�ทธิ� ควบค�ม

การด#าเน�นงานธิ(รก�จ ต้รวจสอบ• การต้&ดส�นใจ ข�อม(ลไม-ม�โครงสร�าง ไม-แน-นอน

และไม-ช้&ดเจน• แหล-งข�อม(ล ข�อม(ลภายีใน ภายีนอก ท�เป0นทาง

การและไม-ทางการ• การต้อบสนอง ช้&ดเจนรวดเร4ว ต้รงก&บความต้�องการ

Information System in the Enterprise

(ระบบสารสนเทศในองคิ!กร)


หน�าท�ต้-างๆในองค�กรขนาดใหญ-ม�ด&งน�6 :

104Page 727

ระบบสารสนเทศส#าหร&บฝัDายีขายีและการต้ลาด(Sales and Marketing Information Systems)

ระบบสารสนเทศส#าหร&บฝัDายีการผล�ต้ส�นค�า(Manufacturing and Production Information

Systems)

ระบบสารสนเทศส#าหร&บฝัDายีการเง�นและการบ&ญช้�(Finance and Accounting Information Systems)

ระบบสารสนเทศส#าหร&บฝัDายีทร&พยีากรมน�ษยี�(Human Resource Information Systems)

การพ�จารณาระบบสารสนเทศต่ามลั�กษณะท��สน�บสน+นการท#างาน


106Page 730


Sales force automation (SFA) เป0นซึ้อฟต้�แวร�ส#าหร&บพน&กงานขายีเพ�อเพ�มประส�ทธิ�ภาพการขายี

107Pages 730 – 731Figure 14-12


Distribution systems ม�หน�าท�ด&งน�6 :

108Page 731

ระบบฝ่Aายีขายีแลัะการต่ลัาด(Sales and Marketing

Systems)

ฝ่Aายีการต่ลัาด (Marketing)ก#าหนดกล�-มล(กค�าเป>าหมายี ค�นหาความต้�องการของล(กค�า ผล�ต้ส�นค�าหร�อบร�การเพ�อต้อบสนองความต้�องการของล(กค�า จ&ดการโฆษณาและจ&ดการกระต้��นการขายี

ฝ่Aายีขายี (Sales)ต้�ดต้-อล(กค�า ขายีบร�การหร�อส�นค�า ร&บการส&งซึ้�6อ ต้�ดต้ามการขายีจนเสร4จส�6นกระบวนการ

Examples of Sales and Marketing Information Systems

System Description Organization Level

Order Processingการประมวลัผู้ลั การส��งซ'4อส�นคิ�า

Enter, process, and track orders ปEอนข�อม ลั ประมวลัผู้ลั แลัะต่�ดต่ามการส��งซ'4อส�นคิ�า

Operational

Pricing analysis การว�เคิราะห!ราคิาส�นคิ�า

Determine prices for products and servicesก#าหนดราคิาส#าหร�บส�นคิ�า แลัะบร�การ

Management

Sales trend forecastingการคิาดคิะเนแนวโน�มการขายี

Prepare 5-year sales forecastsเต่ร�ยีมการวางแผู้นการขายีในช้.วง 5 ปG

Strategic

ระบบการผู้ลั�ต่ส�นคิ�า(Manufacturing and Production Systems)

ฝ่Aายีการผู้ลั�ต่ส�นคิ�า ด แลัการผู้ลั�ต่ส�นคิ�าแลัะบร�การให�แก.องคิ!กร 1. วางแผู้น พ�ฒนา บ#าร+งร�กษาส��งอ#านวยีคิวามสะดวก 2. ก#าหนดเปEาหมายีการผู้ลั�ต่ 3. การพ�ฒนาท�กษะ การเก$บร�กษา แลัะคิวามพร�อมใช้�งาน

ของว�สด+หร'อว�ต่ถู+ด�บ ส#าหร�บการผู้ลั�ต่ 4. การก#าหนดต่ารางการท#างานให�ก�บอ+ปกรณ! ส��งอ#านวยี

คิวามสะดวก การจ�ดหาว�สด+หร'อว�ต่ถู+ด�บ แลัะแรงงานเพ'�อน#ามาสร�างเป:นส�นคิ�าท��ต่�องการ

Examples of Manufacturing and Production Information Systems


Machine controlการคิวบคิ+มเคิร'�องจ�กร

Control the action of machines and equipmentคิวบคิ+มการท#างานของเคิร'�องจ�กรแลัะอ+ปกรณ!ต่.างๆ

Operational

Production planningการวางแผู้นการผู้ลั�ต่

Decide when and how many products should be producedต่�ดส�นใจว.าจะผู้ลั�ต่ส�นคิ�าเม'�อไหร. แลัะเป:นจ#านวนเท.าใด

Management

Facilities locationการหาต่#าแหน.งท��ต่�4งส.วนอ#านวยีคิวามสะดวก

Decide where to locate new product facilitiesต่�ดส�นใจหาสถูานท��ต่�4ง ส��งอ#านวยีคิวามสะดวกในการผู้ลั�ต่ส�นคิ�า

Strategic

Overview of an inventory system

(ระบบส�นคิ�าคิงคิลั�ง)


Computer-aided design (CAD) โดยีการใช้�คอมพ�วเต้อร�และซึ้อฟต้�แวร�พ�เศษในการออกแบบทางว�ศวกรรมเพ�อออกแบบผล�ต้ภ&ณฑ์�Computer-aided engineering (CAE) ใช้�คอมพ�วเต้อร�ในการทดสอบผล�ต้ภ&ณฑ์�ท�ออกแบบ

114Pages 728 – 729Figure 14-9


Computer-aided manufacturing (CAM)ค�อการใช้�คอมพ�วเต้อร�ควบค�มเคร�องม�อการผล�ต้Computer-integrated manufacturing (CIM) ใช้�คอมพ�วเต้อร�ในการบ(รณการกระบวนการผล�ต้ท�แต้กต้-างก&น

115Page 729Figure 14-10

CAD (computer-aided design)เป0นซึ้อฟต้�แวร�ท�ใช้�โดยีสถาปน�ก ว�ศวกร ช้-างเข�ยีนแบบ ผ(�ท#างานด�านศ�ลปF และอ�น ๆ ในสร�างงานเข�ยีนแบบท�แม-นยี#า หร�อการแสดงต้&วอยี-างเทคน�ค ซึ้อฟต้�แวร� CAD สามารถใช้�สร�างงานเข�ยีนแบบ 2 ม�ต้� หร�อ 3 ม�ต้� ได�

ต่�วอยี.างรายีช้'�อซอฟต่!แวร! CAD ท��ม�ให�เลั'อกใช้�ในวงการต่.าง ๆ ด�งต่.อไปน�4- วงการสถูาป;ต่ยีกรรม AutoDesk Architectural Desktop, Microstation J - วงการก.อสร�างโรงงาน AutoPLANT Piping, Xsteel - วงการเคิร'�องจ�กรกลั CATIA- วงการอ�ญมณ� JewelCAD - วงการแผู้นท�� AutoCAD MAP

CAM (Computer Aided Manufacturing)

การใช้�คอมพ�วเต้อร�ช้-วยีในการผล�ต้ ซึ้/งจะใช้�ซึ้อฟต้�แวร�เพ�อควบค�มเคร�องจ&กร ให�สามารถสร�างช้�6นงานได�ต้ามท�ได�ออกแบบไว�แล�วสามารถร&บข�อม(ล 3 ม�ต้�จากซึ้อฟต้�แวร� CAD ได� ต้&วอยี-างรายีช้�อซึ้อฟต้�แวร� เช้-น CAM MasterCAM, Delcam

การใช้� CAD ในงานเข�ยีนว�ต่ถู+ 3 ม�ต่�

AutoCAD Map 3D


• Accounting software ช้.วยีในการจ�ดการแฟEมข�อม ลัยี.อยีทางการบ�ญช้�

• Billing software ช้.วยีให�องคิ!กรต่รวจสอบการส��งซ'4อจากลั กคิ�า

• Financial software ช้.วยีในการาจ�ดการงบประมาณ พยีากรณ!แลัะว�เคิราะห!

120

ระบบการเง�นแลัะการบ�ญช้�(Finance and Accounting Systems)

ฝ่Aายีการเง�น (Financial Function) ร�บผู้�ดช้อบการบร�หารจ�ดการทร�พยี!ส�นส.วนท��เก��ยีวข�องก�บการเง�นขององคิ!กร เช้.น เง�นสด ห+�น พ�นธ์บ�ต่ร ต่ราสารหน�4 แลัะการลังท+นอ'�นๆ

ฝ่Aายีการบ�ญช้� (Accounting)ร�บผู้�ดช้อบในการร�กษา แลัะจ�ดการรายีการแลัะหลั�กฐานเก��ยีวก�บการเง�นขององคิ!กร เช้.น ใบเสร$จร�บเง�น รายีการช้#าระเง�น คิ.าเส'�อมราคิา แลัะรายีการช้#าระคิ.าต่อบแทน ซ"�งแสดงการหม+นเว�ยีนรายีร�บแลัะรายีจ.ายีขององคิ!กร

Examples of Finance and Accounting Information Systems


Accounts receivableบ&ญช้�รายีร&บ

Tracks money owed the firmต้�ดต้ามหน�6ขององค�กร

Operational

Budgetingงบประมาณ

Prepares shot-term budgets จ&ดเต้ร�ยีมงบประมาณในระยีะส&6น

Management

Profit planningการวางแผนผลก#าไร

Plan long-term profitsวางแผนการท#าก#าไรระยีะยีาว

Strategic

ต่�วอยี.างโปรแกรมระบบงานบ�ญช้� (โดยีท��วไป)1. ระบบใบส��ง แลัะใบส.งส�นคิ�า (Order Processing System) : ล(กค�าส&ง

ซึ้�6อ, บ&นท/กการขายี, ออกใบส-งส�นค�า 2. ระบบบ�ญช้�ส�นคิ�าคิงคิลั�ง ( Inventory Control System ) : ต้&ด

Stock, เพ�ม Stock3. ระบบบ�ญช้�ลั กหน�4 ( Account Receivable System) : ช้-วยีจ&ดการ

ควบค�มเก�ยีวก&บหน�6ส�นของล(กหน�6 เช้-น รายีงานยีอดขายีต้ามล(กหน�6 4. ระบบว�เคิราะห!การขายี ( Sale Analysis System ) : สร�ปยีอดขายี,

ยีอดขายีเท-าไร และม�ผลก#าไรเท-าไร5. ระบบใบส��งซ'4อ ( Purchase Order System ) : บร�ษ&ทส&งซึ้�6อส�นค�า,

พ�มพ�ใบส&งซึ้�6อ 6. ระบบบ�ญช้�เจ�าหน�4 ( Account Payable System) : จ&ดการควบค�ม

เก�ยีวก&บกระบวนการซึ้�6อส�นค�า และการจ&ดสรรเง�นเพ�อการจ-ายีช้#าระหน�6อยี-างม�ประส�ทธิ�ภาพ

7. ระบบบ�ญช้�แยีกประเภทท��วไป (General Ledger System) : พ�มพ�บ&ญช้�แยีกประเภท, งบต้�นท�นการผล�ต้, บ&ญช้�ต้�นท�นขายี, งบก#าไรขาดท�น งบด�ลได�ท&6งประจ#างวดและประจ#าปG

8. ระบบบ�ญช้�เง�นเด'อน ( Payroll System) : ค#านวณรายีได� และภาษ�ของพน&กงาน


Human resources information system (HRIS) ช้.วยีในการบร�หารจ�ดการทร�พยีากรบ+คิคิลัคิวามส�มพ�นธ์!ของพน�กงานก�บการบร�หารแลัะการส'�อสารระหว.างพน�กงานแลัะธ์+รก�จ


ระบบทร�พยีากรมน+ษยี!(Human Resources

Systems)

ฝ่Aายีทร�พยีากรมน+ษยี! ร�บผู้�ดช้อบในการเลั'อกสรรบ+คิลัากร จ�ดท#า

ระเบ�ยีนข�อม ลับ+คิลัากร ด แลัการพ�ฒนาท�กษะแลัะคิวามสามารถูของบ+คิลัากร การบร�หารเง�นเด'อน แลัะคิ.าต่อบแทน การจ�ดการสว�สด�การต่.างๆ แลัะการประเม�นผู้ลังานเป:นต่�น

Examples of Human Resources Information Systems


Training and developmentการฝัCกอบรมและการพ&ฒนา

Tracks employee training, skill, and performance appraisalsต้�ดต้ามการฝัCกอบรม ท&กษะ และประเม�นประส�ทธิ�ภาพในการปฏิ�บ&ต้�งานของพน&กงาน

Operational

Compensation Analysisการว�เคราะห�ค-าต้อบแทน

Monitors the range and distribution of employee wages, salaries, and benefitsต้รวจสอบช้-วงและการกระจายีต้&วของค-าจ�าง ของพน&กงาน,เง�นเด�อน และผลประโยีช้น�

Management

Human resources planningการวางแผนทร&พยีากรมน�ษยี�

Plan the long-term labor force needs of the organizationวางแผนการใช้�แรงงานในระยีะยีาวเพ�อต้อบสนองความต้�องการขององค�กร

Strategic


127Pages 729 - 730


What is a customer relationship management (CRM) system?

p. 732 Next

จ�ดการสารสนเทศเก��ยีวก�บลั กคิ�า ปฏิ�ส�มพ�นธ์!ก�บลั กคิ�า การส��งซ'4อในอด�ต่แลัะสาระท��น.าสนใจ

ใช้�ก�บ 3 แผู้นกหลั�ก

Sales—Sales—ต่�ดต่ามการขายีต่�ดต่ามการขายีในการต่�ดต่.อของลั กคิ�าคิร�4งในการต่�ดต่.อของลั กคิ�าคิร�4ง

ส+ดท�ายีส+ดท�ายี

Customer service Customer service department—department—

ต่�ดต่ามลั กคิ�าต่�ดต่ามลั กคิ�า

Marketing—Marketing—เร�ยีนร �เร�ยีนร �ลั กคิ�าแลัะการออกแบบลั กคิ�าแลัะการออกแบบ

ผู้ลั�ต่ภ�ณฑ์!ใหม. ผู้ลั�ต่ภ�ณฑ์!ใหม.


Customer interaction management (CIM) เป0นซึ้อฟต้�แวร�ท�ใช้�ในการจ&ดการปฏิ�ส&มพ&นธิ�ก&บล(กค�าว&นต้-อว&น

129

Page 731Figure 14-13


ฝัDายีเทคโนโลยี�สารสนเทศจะต้�องต้&ดส�นใจเก�ยีวก&บเทคโนโลยี�ในองค�กรด&งน�6 ระบบสารสนเทศจะสร�างเองหร�อจ&ดซึ้�6อ เม�อคอมพ�วเต้อร�หร�อระบบสารสนเทศหมดอายี�การใช้�งาน

โปรแกรมการจ&ดการเว4บๆซึ้ต้�จะต้�องออกแบบเพ�อรวบรวมข�อม(ลเพ�อการต้&ดส�นใจการท#างานของเว4บป3จจ�บ&น

130Page 732


ระบบสารสนเทศท&วไปแบ-งออกเป0น 5 กล�-มด&งน�6

131Page 732


Batch processing vs. online transaction processing



Management Information System Decision Support System

133

Pages 734 – 725Figures 14-15 – 14-16


135Pages 737 - 739


137

Page 739Figure 14-19

Enterprise-Wide Technologies and Methodologies

เทคโนโลยี�ท�ใช้�ก&บองค�กรขนาดใหญ- :

138Page 740


Portal ศ นยี!กลัางการรวบรวมการเช้'�อมต่.อ ข�อม ลัแลัะการบร�การผู้.านเว$บเพจ

139


Data warehouse คิ'อฐานข�อม ลัขนาดใหญ.ใช้�ในการจ�ดเก$บแลัะจ�ดการข�อม ลัท��ต่�องการเพ'�อน#าข�อม ลัในอด�ต่แลัะป;จจ+บ�นมาว�เคิราะห!

140


141Page 742


Web services เป0นกระบวนการทางธิรก�จในการสร�างผล�ต้ภ&ณฑ์�และก�จกรรมปฏิ�ส&มพ&นธิ�ของ B2B บนเคร�อข-ายี Internet

142


โครงสถาป3ต้ยีกรรมด�านการบร�การ ระบบสารสนเทศจะท#าหน�าให�บร�การก&บระบบสารสนเทศอ�นๆได�ด�ของการท#างานร-วมก&นบนเคร�อข-ายีDocument management system (DMS) ท#าหน�าท�จ&ดเก4บและการจ&ดการเอกสารขององค�กร Stored in a repository

143Page 743


Workflow คิ'อการก#าหนดกระบวนการท��เป:นข�4นเป:นต่อนรวมถู"งร ปแบบโคิรงการท��สมบ รณ!หร'อกระบวนการทางธ์+รก�จ Workflow application



Vrtual private network (VPN) เป:นการจ�ดหาส.วนผู้ �ใช้�เคิลั'�อนท�� ต่�วแทนจ#าหน.ายี แลัะลั กคิ�าแลัะการร�กษาคิวามปลัอดภ�ยีในการเช้'�อมต่.อเซ�ปร!เวอร!เคิร'อข.ายี

145Pages 744 – 745Figure 14-24

Virtualization and Cloud Computing

Virtualization ค�อการฝัCกการใช้�ทร&พยีากรร-วมก&น

146Pages 745 - 746

Virtualization and Cloud Computing

147Page 746

Cloud computing ค�อการ

บร�การอ�นเต้อร�เน4ต้ท�จ&ดการการประมวลผลต้ามความต้�องการของ

ผ(�ใช้�

Grid computing ค�อการรวบรวมเซึ้�บร�เวอร�และหร�อ

Personal computers –ของเคร�อข-ายีท�ท#างานร-วมก&นเป0น

คอมพ�วเต้อร�ขนาดใหญ-

E-Commerce

148Page 747 Figure 14-25

Enterprise Hardware

Enterprise hardware ค�อการท�องค�กรขนาดใหญ-จ&ดการและจ&ดเก4บข�อม(ลและสารสนเทศโดยีใช้�อ�ปกรณ�ด&งน�6ส#าหร&บงาน: ท�ม�ปร�มาณการใช้�งานมากให�ม�

ประส�ทธิ�ผล การใช้�งานหน&กต้-อเน�อง ต้�องการประส�ทธิ�ผลส(งส�ดRAID การจ&ดการท#าส#าเนาข�อม(ลท�ต้�ดต้&6งในต้-างพ�6นท�

149Pages 748 – 749Figure 14-27

Enterprise Hardware

Network attached storage (NAS) คิ'อเซ�บร!เวอร!ท��ช้.วยีบร�การหน.วยีคิวามจ#าส#าหร�บผู้ �ใช้�แลัะระบบสารสนเทศท��เช้'�อมต่.อผู้.านเคิร'อข.ายี

150Page 749Figure 14-28a

Enterprise Hardware

Storage area network (SAN) คิ'อเคิร'อข.ายีคิวามเร$วส งในการจ�ดหาหน.วยีคิวามจ#าเพ'�อช้.วยีบร�การเซ�บร!เวอร!อ'�นๆท��เช้'�อมต่.อเคิร'อข.ายี

151Pages 749 - 750Figure 14-28b

Enterprise Hardware

Enterprise storage system ค�อเน�นกลยี�ทธิ�การจ&ดการโครงสร�าง การป>องก&น และการท#าส#าเนาของหน-วยีความจ#าในองค�กรเป>าหมายีค�อเป0นการใช้�หน-วยีความได�อยี-างม&นคง


Enterprise Hardware

Blade server เป0นการจ&บกล�-มเซึ้�บร�เวอร�คอมพ�วเต้อร�แบบ single card (called a blade) ท�ด�กว-าระบบเด�ยีว แผ-นเซึ้�บร�เวอร�แต้-ละแผ-นท�เป0นอ�สระจะน#ามารวมก&นไว�กล-องเด�ยีงก&น


Enterprise Hardware

Thin client ค�อเทอ�ม�นอลขนาดเล4กเหม�อนก&บคอมพ�วเต้อร�ท�เช้�อมก&บเซึ้�บร�เวอร�ส#าหร&บการจ&ดเก4บข�อม(ลและประมวลผลการประมวลผลส#าหร&บ thin client ปกต้�จะท#างานผ-านเซึ้�บร�เวอร�


High Availability, Scalability,

and Interoperability

High-availability system จะท#าการร&นต้-อและท#างานอยี-างน�อยี 99 เปอร�เซึ้4นต้�ในแต้-ละเวลา May include hot-swapping

and redundant components When a component fails, another

component takes over and thesystem continues to function

155Pages 752 – 753Figure 14-32

High Availability, Scalability,

and Interoperability

Scalability ค�อการว&ดการท#างานของฮาร�ดแวร� ซึ้อฟต้�แวร� หร�อระบบสารสนเทศท�ขยีายีเพ�มข/6นต้ามความต้�องการ

Interoperability ค�อความสามารถการใช้�ระบบสารสนเทศท�ใช้�ทร&พยีากรสารสนเทศร-วมก&นก&บระบบสารสนเทศอ�นๆภายีในองค�กร

156Page 753

Backup Procedures


Backup Procedures

Continuous data protection provides automatic data backup whenever data is changed in an enterprise

158Pages 754 – 755Figure 14-34

Backup ProceduresA disaster recovery plan is a written plan describing the steps a company would take to restore computer operations in the event of a disasterContains four major components

159Pages 755 - 756

Summary

160Page 757

ระบบสารสนเทศ

Documents

Transcript of ระบบสารสนเทศ