ระบบสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศ (Information System)

• ระบบสารสนเทศ (Information system) หมายถง ระบบทประกอบดวยสวนตางๆ ไดแก ระบบคอมพวเตอรทงฮารดแวร ซอฟทแวร ระบบเครอขาย ฐานขอมล ผพฒนาระบบ ผใชระบบ พนกงานทเกยวของ และ ผเชยวชาญในสาขา ทกองคประกอบนท างานรวมกนเพอก าหนด รวบรวม จดเกบขอมล ประมวลผลขอมลเพอสรางสารสนเทศ และสงผลลพธหรอสารสนเทศทไดใหผใชเพอชวยสนบสนนการท างาน การตดสนใจ การวางแผน การบรหาร การควบคม การวเคราะหและตดตามผลการด าเนนงานขององคกร (สชาดา กระนนทน, 2541)

ระบบสารสนเทศ (Information System)

• ระบบสารสนเทศ หมายถง ชดขององคประกอบทท าหนาทรวบรวม ประมวลผล จดเกบ และแจกจายสารสนเทศ เพอชวยการตดสนใจ และการควบคมในองคกร ในการท างานของระบบสารสนเทศประกอบไปดวยกจกรรม 3 อยาง คอ การน าขอมลเขาสระบบ (Input) การประมวลผล (Processing) และ การน าเสนอผลลพธ (Output) ระบบสารสนเทศอาจจะมการสะทอนกลบ (Feedback) เพอการประเมนและปรบปรงขอมลน าเขา ระบบสารสนเทศอาจจะเปนระบบทประมวลดวยมอ(Manual) หรอระบบทใชคอมพวเตอรกได (Computer-based information system –CBIS) (Laudon & Laudon, 2001)

สวนประกอบของระบบสารสนเทศ

• สวนทน าเขา (Inputs) ไดแกการรวบรวมและการจดเตรยมขอมลดบ อาจเปนขบวนการทท าดวยตวเองหรอเปนแบบอตโนมตกได

• การประมวลผล (Processing) เกยวของกบการเปลยนและการแปลงขอมลใหอยในรปของสวนแสดงผลทมประโยชน ตวอยางของการประมวลผลไดแกการค านวณ การเปรยบเทยบ การเลอกทางเลอกในการปฏบตงานและการเกบขอมลไวใชในอนาคต

• สวนทแสดงผล (Outputs) เกยวของกบการผลตสารสนเทศทมประโยชน มกจะอยในรปของเอกสาร หรอรายงาน

• ผลสะทอนกลบ (Feedback) คอสวนแสดงผลทใชในการท าใหเกดการเปลยนแปลงตอสวนทน าเขาหรอสวนประมวลผล เชน ความผดพลาดหรอปญหาทเกดขน อาจจ าเปนตองแกไขขอมลน าเขาหรอท าการเปลยนแปลงการประมวลผลเพอใหไดสวนแสดงผลทถกตอง

สวนทน าเขา การประมวลผล สวนทแสดงผล

สวนสะทอนกลบ

ระบบสารสนเทศทใชคอมพวเตอร• ระบบสารสนเทศทใชคอมพวเตอรประกอบดวย ฮารดแวร (Hardware), ซอฟตแวร (Software), ขอมล(Data), บคคล (People), ขบวนการ (Procedure) และการสอสารขอมล (Telecommunication) ซงถกก าหนดขนเพอท าการรวบรวม, จดการ จดเกบและประมวลผลขอมลใหเปนสารสนเทศ

สวนประกอบของระบบสารสนเทศทใชคอมพวเตอร

การสอสารขอมล

ฮารดแวร

ซอฟตแวร

ขอมล

บคคลกระบวนการ

ประเภทของระบบสารสนเทศจ าแนกระบบสารสนเทศตามการสนบสนนระดบการท างานในองคกร จะแบงระบบสารสนเทศไดเปน 4 ประเภท ดงน 1. ระบบสารสนเทศส าหรบระดบผปฏบตงาน (Operational

– level systems)2. ระบบสารสนเทศส าหรบผช านาญการ (Knowledge-

level systems)3. ระบบสารสนเทศส าหรบผบรหาร (Management - level

systems)4. ระบบสารสนเทศระดบกลยทธ (Strategic-level system)

ระบบสารสนเทศส าหรบระดบผปฏบตงาน (Operational – level systems)

• ชวยสนบสนนการท างานของผปฏบตงานในสวนปฏบตงานพนฐานและงานท ารายการตางๆขององคกร เชนใบเสรจรบเงน รายการขาย การควบคมวสดของหนวยงาน เปนตน วตถประสงคหลกของระบบนกเพอชวยการด าเนนงานประจ าแตละวน และควบคมรายการขอมลทเกดขน

ระบบสารสนเทศส าหรบผช านาญการ (Knowledge-level systems)

• ระบบนสนบสนนผท างานทมความรเกยวของกบขอมล วตถประสงคหลกของระบบนกเพอชวยใหมการน าความรใหมมาใช และชวยควบคมการไหลเวยนของงานเอกสารขององคกร

ระบบสารสนเทศส าหรบผบรหาร (Management - level systems)

• เปนระบบสารสนเทศทชวยในการตรวจสอบ การควบคม การตดสนใจ และการบรหารงานของผบรหารระดบกลางขององคกร

ระบบสารสนเทศระดบกลยทธ (Strategic-level system)

• เปนระบบสารสนเทศทชวยการบรหารระดบสง ชวยในการสนบสนนการวางแผนระยะยาว หลกการของระบบคอตองจดความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมภายนอกกบความสามารถภายในทองคกรม เชน ในอก 5 ปขางหนา องคกรจะผลตสนคาใด

ประเภทของระบบสารสนเทศ• ระบบประมวลผลรายการ(Transaction Processing Systems)

• ระบบส านกงานอตโนมต(Office Automation Systems)

• ระบบงานสรางความร (Knowledge Work Systems)

• ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (Management Information Systems)

• ระบบสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support Systems)

• ระบบสารสนเทศส าหรบผบรหารระดบสง (Executive Information Systems)

ความสมพนธระหวางระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการบรหาร และระดบของการจดการ

ระบบประมวลผลรายการ(Transaction Processing Systems : TPS)• เปนระบบทท าหนาทในการปฏบตงานประจ า ท าการบนทกจดเกบ

ประมวลผลรายการทเกดขนในแตละวน โดยใชระบบคอมพวเตอรท างานแทนการท างานดวยมอ เพอทจะท าการสรปขอมลเพอสรางเปนสารสนเทศ

• ระบบประมวลผลรายการน สวนใหญจะเปนระบบทเชอมโยงกจการกบลกคา ตวอยาง เชน ระบบการจองบตรโดยสารเครองบน ระบบการฝากถอนเงนอตโนมต เปนตน

• ในระบบตองสรางฐานขอมลทจ าเปน ระบบนมกจดท าเพอสนองความตองการของผบรหารระดบตนเปนสวนใหญเพอใหสามารถปฏบตงานประจ าได

• ผลลพธของระบบน มกจะอยในรปของ รายงานทมรายละเอยด รายงานผลเบองตน

ระบบประมวลผลรายการ(Transaction Processing Systems : TPS)ระบบประมวลผลรายการสามารถแบงตามวธการประมวลผลขอมล

ไดแก 1. ระบบการประมวลผลแบบกลม (Batch Processing System)

ขอมลจากหลายๆรายการ จากผใชหลายๆ คน หรอจากชวงเวลาหลายๆ ชวง ถกรวมเขาดวยกน, น าเขา และประมวลผลเหมอนเปนกลมเดยว ตวอยางเชน ยอดขายรายวนซงถกประมวลผลเพยงวนละหนงครง จะใชระบบการประมวลผลแบบกลมนเมอขอมลไมจ าเปนตองปรบปรงทนท และเมอมขอมลจ านวนมากทคลายกน ตองถกประมวลผลในครงเดยวกน

2. ระบบการประมวลผลแบบออนไลน (Online Processing System) รายการถกประมวลผลเมอเกดรายการนนขน

ระบบส านกงานอตโนมต(Office Automation Systems : OAS)

• เปนระบบทสนบสนนงานในส านกงาน หรองานธรการของหนวยงาน ระบบจะประสานการท างานของบคลากรรวมทงกบบคคลภายนอก หรอหนวยงานอน

• ระบบนจะเกยวของกบการจดการเอกสาร โดยการใชซอฟทแวรดานการพมพ การตดตอผานระบบไปรษณยอเลกทรอนกส เปนตน

• ผลลพธของระบบน มกอยในรปของเอกสาร ก าหนดการ สงพมพ

ระบบงานสรางความร (Knowledge Work Systems : KWS)

• เปนระบบทชวยสนบสนนบคลากรทท างานดานการสรางความรเพอพฒนาการคดคน สรางผลตภณฑใหมๆ บรการใหม ความรใหมเพอน าไปใชประโยชนในหนวยงาน

• หนวยงานตองน าเทคโนโลยสารสนเทศเขามาสนบสนนใหการพฒนาเกดขนไดโดยสะดวก สามารถแขงขนไดทงในดานเวลา คณภาพ และราคา

• ระบบตองอาศยแบบจ าลองทสรางขน ตลอดจนการทดลองการผลตหรอด าเนนการ กอนทจะน าเขามาด าเนนการจรงในธรกจ

• ผลลพธของระบบน มกอยในรปของ สงประดษฐ ตวแบบ รปแบบ เปนตน

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (Management Information Systems : MIS)• เปนระบบสารสนเทศส าหรบผปฏบตงานระดบกลาง ใชในการวางแผน การบรหารจดการ และการควบคม

• ระบบจะเชอมโยงขอมลทมอยในระบบประมวลผลรายการเขาดวยกน เพอประมวลและสรางสารสนเทศทเหมาะสมและจ าเปนตอการบรหารงาน ตวอยาง เชน ระบบบรหารงานบคลากร

• ผลลพธของระบบน มกอยในรปของรายงานสรป รายงานของสงผดปกต

ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (Management Information Systems : MIS)

ระบบสนบสนนการตดสนใจ(Decision Support Systems : DSS)

• เปนระบบทชวยผบรหารในการตดสนใจส าหรบปญหา หรอทมโครงสรางหรอขนตอนในการหาค าตอบทแนนอนเพยงบางสวน ขอมลทใชตองอาศยทงขอมลภายในกจการและภายนอกกจการประกอบกน

• ระบบยงตองสามารถเสนอทางเลอกใหผบรหารพจารณา เพอเลอกทางเลอกทเหมาะสมทสดส าหรบสถานการณนน

• หลกการของระบบ สรางขนจากแนวคดของการใชคอมพวเตอรชวยการตดสนใจ โดยใหผใชโตตอบโดยตรงกบระบบ ท าใหสามารถวเคราะห ปรบเปลยนเงอนไขและกระบวนการพจารณาได โดยอาศยประสบการณ และ ความสามารถของผบรหารเอง

ระบบสนบสนนการตดสนใจ(Decision Support Systems : DSS) (ตอ)• ผบรหารอาจก าหนดเงอนไขและท าการเปลยนแปลงเงอนไขตางๆ ไปจนกระทงพบสถานการณทเหมาะสมทสด แลวใชเปนสารสนเทศทชวยตดสนใจ

• รปแบบของผลลพธ อาจจะอยในรปของ รายงานเฉพาะกจ รายงานการวเคราะหเพอตดสนใจ การท านาย หรอ พยากรณเหตการณ

ระบบสนบสนนการตดสนใจ(Decision Support Systems : DSS) (ตอ)

ระบบสารสนเทศส าหรบผบรหารระดบสง (Executive Information Systems : EIS)

• เปนระบบทสรางสารสนเทศเชงกลยทธส าหรบผบรหารระดบสง ซงท าหนาทก าหนดแผนระยะยาวและเปาหมายของกจการ

• สารสนเทศส าหรบผบรหารระดบสงนจ าเปนตองอาศยขอมลภายนอกกจกรรมเปนอยางมาก ยงในยคปจจบนทเปนยค Globalization ขอมลระดบโลก แนวโนมระดบสากลเปนขอมลทจ าเปนส าหรบการแขงขนของธรกจ

• ผลลพธของระบบน มกอยในรปของการพยากรณ/การคาดการณ