พระพ�ทธศาสนาสมั ยอย�ธยาพระพ�ทธศาสนาสมั ยอย�ธยา

กร�งศร�อย�ธยา (พ.ศ . 2209 ) วาดโดยบร�ษั ทด ตช์�ตะว นออก http://th.wikipedia.org

แผนท��อาณาจั กรอย�ธยาประมัาณ พ.ศ . 1953 (ส�

มั"วงเข้%มั

http://th.wikipedia.org

พระพ�ทธศาสนาในสมั ยอย�ธยาพระพ�ทธศาสนาในสมั ยอย�ธยา ลั กษัณะโดยรวมัข้องพ�ทธศาสนาในสมั ยอย�ธยาลั กษัณะโดยรวมัข้องพ�ทธศาสนาในสมั ยอย�ธยา

มั�ลั กษัณะคื)อ โดยมัากมั�"งแต"การบ�ญการก�ศลั มั�ลั กษัณะคื)อ โดยมัากมั�"งแต"การบ�ญการก�ศลั บ+าร�งพระสงฆ์� สร%างว ดวาอารามั ป-ช์น�ยสถาน บ+าร�งพระสงฆ์� สร%างว ดวาอารามั ป-ช์น�ยสถาน ป-ช์น�ยว ตถ� พ�ธ�กรรมั งานฉลัองนมั สการ เช์"น ป-ช์น�ยว ตถ� พ�ธ�กรรมั งานฉลัองนมั สการ เช์"น ไหว%พระธาต�แลัะพระบาท เป2นต%น การบ+าเพ3ญไหว%พระธาต�แลัะพระบาท เป2นต%น การบ+าเพ3ญจั�ตภาวนาก3เน%นไปทางคืวามัศ กด�5ส�ทธ�5อ�ทธ�ฤทธ�5จั�ตภาวนาก3เน%นไปทางคืวามัศ กด�5ส�ทธ�5อ�ทธ�ฤทธ�5ปาฏิ�หาร�ย�เส�ยเป2นส"วนใหญ" มั�เร)�องไสยศาสตร� ปาฏิ�หาร�ย�เส�ยเป2นส"วนใหญ" มั�เร)�องไสยศาสตร� อาถรรพณ�เข้%ามัาปะปนเป2นอ นมัากอาถรรพณ�เข้%ามัาปะปนเป2นอ นมัาก  

โบราณสถานทางพ�ทธศาสนาท��ส+าคื ญโบราณสถานทางพ�ทธศาสนาท��ส+าคื ญ ว ดพ�ทไธสวรรคื� ว ดพ�ทไธสวรรคื� ((พพ..ศศ . . 1896)1896)

http://th.wikipedia.org

บทบาทของวั�ดพุ�ทไธสวัรรค์�บทบาทของวั�ดพุ�ทไธสวัรรค์� ว ดน�8สร%าง ณ ต+าบลัเว�ยงเหลั3ก สมัโจัว ดน�8สร%าง ณ ต+าบลัเว�ยงเหลั3ก สมัโจั

พระรามัาธ�บด�ท�� ๑ ทรงสร%าง เพ)�อเป2นพระรามัาธ�บด�ท�� ๑ ทรงสร%าง เพ)�อเป2นอน�สรณ�ท��ย%ายมัาสร%างอย�ธยา เป:นว ดท��อน�สรณ�ท��ย%ายมัาสร%างอย�ธยา เป:นว ดท��ใช์%ฝึ<กฝึนว�ช์าการทหาร พ�ช์ ย“ใช์%ฝึ<กฝึนว�ช์าการทหาร พ�ช์ ย“สงคืรามั เป2นท��ประท บข้องสมัเด3จัพระ”สงคืรามั เป2นท��ประท บข้องสมัเด3จัพระ”พ�ทธโฆ์ษัาจัารย� สมัเจัพระส งฆ์ราช์ฝึ=ายพ�ทธโฆ์ษัาจัารย� สมัเจัพระส งฆ์ราช์ฝึ=ายข้วา ซึ่?�งเป2นคืณะสงฆ์�ด 8งเด�มัข้วา ซึ่?�งเป2นคืณะสงฆ์�ด 8งเด�มั

ว ดใหญ"ช์ ยมังคืลั ว ดใหญ"ช์ ยมังคืลั ((พพ..ศศ. . ๑๙๐๐๑๙๐๐))

หร)อคืณะว ดป=าแก%ว เน%นว�ปBสสนาธ�ระ

สร%างให%พระสงฆ์�ท��กลั บมัาจัากไป

ศ?กษัา ณ ประเทศศร�ลั งกา มั�สมัเด3จั

พระว นร ตน� ประท บท��ว ดน�8 เป:ฯส งฆ์ราช์

ฝึ=ายซึ่%าย

พุระพุ�ทธศาสนาสมั�ยสมัเด�จพุระบรมัพุระพุ�ทธศาสนาสมั�ยสมัเด�จพุระบรมัไตรโลกนาถ ไตรโลกนาถ ๑๙๙๑๑๙๙๑--๒๐๓๑๒๐๓๑

ทรงถวายว งให%เป2นว ด คื)อว ดพระศร�สรรเพช์ญ� ต"อมัาทรงถวายว งให%เป2นว ด คื)อว ดพระศร�สรรเพช์ญ� ต"อมัาพระราช์โอรสได%สร%างพระพ�ทธร-ปองคื�ใหญ" ห"อห�%มัด%วยพระราช์โอรสได%สร%างพระพ�ทธร-ปองคื�ใหญ" ห"อห�%มัด%วยทองคื+าหน ก ๒๒ทองคื+าหน ก ๒๒,,๘๘๐ บาท๘๘๐ บาท

ทรงหลั"อร-ปพระโพธ�ส ตว� ๕๐๐ ช์าต�ทรงหลั"อร-ปพระโพธ�ส ตว� ๕๐๐ ช์าต� เมั)�อปG พเมั)�อปG พ..ศศ . . ๑๙๖๗ เก�ดคืณะสงฆ์�ว ดป=าแก%ว ซึ่?�งเป2นพระ๑๙๖๗ เก�ดคืณะสงฆ์�ว ดป=าแก%ว ซึ่?�งเป2นพระ

สงฆ์�ไทยเคืยไปเร�ยนท��ศร�ลั งกา ท+าให%มั�การบาดหมัางก บสงฆ์�ไทยเคืยไปเร�ยนท��ศร�ลั งกา ท+าให%มั�การบาดหมัางก บคืณะสงฆ์�เด�มัคืณะสงฆ์�เด�มั

ทรงผนวช์ ณ ว ดจั�ฬามัณ� ท��ทรงให%สร%างข้?8นเสร3จัเมั)�อปG ทรงผนวช์ ณ ว ดจั�ฬามัณ� ท��ทรงให%สร%างข้?8นเสร3จัเมั)�อปG พพ..ศศ . . ๒๐๐๘ ผนวช์เมั)�อคืรองราช์ย�ได% ๑๗ ปG มั�ข้%าราช์๒๐๐๘ ผนวช์เมั)�อคืรองราช์ย�ได% ๑๗ ปG มั�ข้%าราช์บร�พารบวช์ตามัจั+านวน ๒บร�พารบวช์ตามัจั+านวน ๒,,๓๘๘ ร-ป๓๘๘ ร-ป

http://wiki.moohin.com

ว ดพรศร�สรรเพช์รญ�ภาพุจาก http://wiki.moohin.

com

ก+าหนดให%มั�ประเพณ�การบวช์ข้องเจั%าก+าหนดให%มั�ประเพณ�การบวช์ข้องเจั%านาย ข้%าราช์การผนวช์เร�ยนระยะหน?�งนาย ข้%าราช์การผนวช์เร�ยนระยะหน?�ง

พพ..ศศ..๒๐๕๓ เก�ดวรรณคืด�ทางพ�ทธ๒๐๕๓ เก�ดวรรณคืด�ทางพ�ทธศาสนา คื)อ มัหาช์าต�คื+าหลัวง ศาสนา คื)อ มัหาช์าต�คื+าหลัวง วรรณกรรมัทางพ�ทธศาสนาเลั"มัแรกวรรณกรรมัทางพ�ทธศาสนาเลั"มัแรกในสมั ยอย�ธยา เก�ดประเพณ�ท��ผ-%มั�ฐานะในสมั ยอย�ธยา เก�ดประเพณ�ท��ผ-%มั�ฐานะสร%างว ดจันมั�คื+ากลั"าวว"า สร%างว ดจันมั�คื+ากลั"าวว"า ““บ&านเมั'องด( บ&านเมั'องด( เขาสร&างวั�ดให้&ล+กเล,นเขาสร&างวั�ดให้&ล+กเล,น””

เก�ดการเปลั��ยนแลังพ�ทธศ�ลัปNตามัแบบข้อมัเป2นแบบเก�ดการเปลั��ยนแลังพ�ทธศ�ลัปNตามัแบบข้อมัเป2นแบบส�โข้ท ย การสร%างปรางคื�แบบศ�ลัปกรรมัสมั ยลัพบ�ร�ซึ่?�งส�โข้ท ย การสร%างปรางคื�แบบศ�ลัปกรรมัสมั ยลัพบ�ร�ซึ่?�งเป2นอ�ทธ�พลัจัากข้อมั ได%เส)�อมัลังได%มั�เจัด�ย�รางระฆ์ งเป2นอ�ทธ�พลัจัากข้อมั ได%เส)�อมัลังได%มั�เจัด�ย�รางระฆ์ งคืว+�าแบบลั งกาเข้ามัาแทนท��คืว+�าแบบลั งกาเข้ามัาแทนท��

เปลั��ยนแปลังศ�ลัปในการสร%างพ�ทธร-ปตามัอ�ทธ�พลัเปลั��ยนแปลังศ�ลัปในการสร%างพ�ทธร-ปตามัอ�ทธ�พลัข้อมัมัาเป2นแบบส�โข้ท ย เช์"นพระพ�ทธร-ปย)น คื)อพระศร�ข้อมัมัาเป2นแบบส�โข้ท ย เช์"นพระพ�ทธร-ปย)น คื)อพระศร�สรรเพช์ญ�ห�%มัด%วยทองคื+าหน ก สรรเพช์ญ�ห�%มัด%วยทองคื+าหน ก 286286 ช์ �ง ช์ �ง ((ประมัาณ ประมัาณ 171171 ก�โลักร มัก�โลักร มั ) ) ถวายพระนามัว"า ถวายพระนามัว"า ""พระศร�สรรเพช์ญ พระศร�สรรเพช์ญ ดาญาณดาญาณ " " ซึ่?�งภายหลั งเมั)�อเส�ยกร�ง พซึ่?�งภายหลั งเมั)�อเส�ยกร�ง พ..ศศ..23102310 พมั"าพมั"าได%เผา ลัอกทองคื+าไปหมัด แลัะองคื�พระพ งย บเย�น ได%เผา ลัอกทองคื+าไปหมัด แลัะองคื�พระพ งย บเย�น 

น�ยมับวช์เร�ยน จันเก�ดช์"องว"างให%คืนน�ยมับวช์เร�ยน จันเก�ดช์"องว"างให%คืนปลัอมับวช์ จันพระองคื�ทรงมั�ร บส �งให%ปลัอมับวช์ จันพระองคื�ทรงมั�ร บส �งให%ออกหลัวงสรศ กด�5 เป2นแมั"กองประช์�มัออกหลัวงสรศ กด�5 เป2นแมั"กองประช์�มั

สงฆ์�สอบคืวามัร- %พระภ�กษั�สามัเณร สงฆ์�สอบคืวามัร- %พระภ�กษั�สามัเณร เพ)�อตรวจัสอบผ-%ท��เข้%ามัาบวช์แลั%วไมั"เพ)�อตรวจัสอบผ-%ท��เข้%ามัาบวช์แลั%วไมั"สนใจัศ?กษัาพระปร�ย ต�ธรรมั มั�การให%สนใจัศ?กษัาพระปร�ย ต�ธรรมั มั�การให%ลัาส�ข้าลัาส�ข้า((ส?กส?ก))ส+าหร บผ-%หลับหน�มัาบวช์ส+าหร บผ-%หลับหน�มัาบวช์แลั%วไมั"มั�คืวามัร- %ทางพระพ�ทธศาสนาแลั%วไมั"มั�คืวามัร- %ทางพระพ�ทธศาสนา

พระเจั%าหลั�ยส�ได%ทรงส"งเอกอ คืรราช์ท-ตพระเจั%าหลั�ยส�ได%ทรงส"งเอกอ คืรราช์ท-ตมัาเจัร�ญพระราช์ไมัตร�แลัะให%ท-ลัเช์�ญมัาเจัร�ญพระราช์ไมัตร�แลัะให%ท-ลัเช์�ญสมัเด3จัพระนารายณ�เข้%าร�ตด%วย ใน สมัเด3จัพระนารายณ�เข้%าร�ตด%วย ใน

พพ..ศศ . . ๒๒๒๘ สมัเด3จัพระนารายณ�ทรง๒๒๒๘ สมัเด3จัพระนารายณ�ทรงผ"อนผ นด%วยพระปร�ช์าญาณว"า ผ"อนผ นด%วยพระปร�ช์าญาณว"า ““หากหากพระผ-%เป2นเจั%าพอพระท ยให%พระองคื�เข้%าพระผ-%เป2นเจั%าพอพระท ยให%พระองคื�เข้%าร�ตเมั)�อใด ก3จัะบ นดาลัศร ทธาให%เก�ดข้?8นร�ตเมั)�อใด ก3จัะบ นดาลัศร ทธาให%เก�ดข้?8น

ในพระท ยข้องพระองคื�เมั)�อน 8นในพระท ยข้องพระองคื�เมั)�อน 8น””

พุระพุ�ทธศาสนาในร�ชกาลพุระพุ�ทธศาสนาในร�ชกาลพุระเจ&าอย+,ห้�วับรมัโกศพุระเจ&าอย+,ห้�วับรมัโกศ

ในร ช์กาลัพระเจั%าอย-"ห วบรมัโกศ ในร ช์กาลัพระเจั%าอย-"ห วบรมัโกศ ((พพ..ศศ..๒๒๗๕๒๒๗๕––๒๓๐๑๒๓๐๑ ) ) การบวช์เร�ยนกลัายเป2นประเพณ�ถ?งก บการบวช์เร�ยนกลัายเป2นประเพณ�ถ?งก บว"า ผ-%ท��จัะเป2นข้�นนางมั�ยศบรรดาศ กด�5ต%องเป2นผ-%ว"า ผ-%ท��จัะเป2นข้�นนางมั�ยศบรรดาศ กด�5ต%องเป2นผ-%

ได%ร บการอ�ปสมับทมัาเร�ยบร%อยเส�ยก"อน เจั%าได%ร บการอ�ปสมับทมัาเร�ยบร%อยเส�ยก"อน เจั%านายในพระราช์วงศ�ท�กพระองคื�ก3เหมั)อนก น นายในพระราช์วงศ�ท�กพระองคื�ก3เหมั)อนก น

แสดงว"าผลัจัากการฝึ<กอบรมัตามัหลั กธรรมัคื+าแสดงว"าผลัจัากการฝึ<กอบรมัตามัหลั กธรรมัคื+าสอนข้องพระพ�ทธศาสนาท+าให%คืนเป2นคืนท��สอนข้องพระพ�ทธศาสนาท+าให%คืนเป2นคืนท��

สมับ-รณ�ย��งข้?8น เมั)�อบวช์แลั%วจั?งสมับ-รณ�ย��งข้?8น เมั)�อบวช์แลั%วจั?งเป2น เป2น บ�ณฑิ0ตบ�ณฑิ0ต แปลัว"า  แปลัว"า ผู้+&ร+&ผู้+&ร+& คืร 8นลัาส�กข้าส?กออกมัา คืร 8นลัาส�กข้าส?กออกมัาจั?งกลัายเป2น ท�ด ซึ่?�งกร"อนมัาจัากบ ณฑิ�ตน �นเองจั?งกลัายเป2น ท�ด ซึ่?�งกร"อนมัาจัากบ ณฑิ�ตน �นเอง

พระพ�ทธศาสนาเถรวาทแบบสยามัวงศ� เก�ดพระพ�ทธศาสนาเถรวาทแบบสยามัวงศ� เก�ดคืวามัส มัพ นธ�ทางพ�ทธศาสนาระหว"างอย�ธยาแลัะคืวามัส มัพ นธ�ทางพ�ทธศาสนาระหว"างอย�ธยาแลัะลั งกา พ�ทธศาสนาในลั งถ-กพ�ษัการเมั)อง เหลั)อลั งกา พ�ทธศาสนาในลั งถ-กพ�ษัการเมั)อง เหลั)อ

สามัเณรสรณ งกรร-ปเด�ยว เข้%ามัาย งอย�ธยาสมั ยสามัเณรสรณ งกรร-ปเด�ยว เข้%ามัาย งอย�ธยาสมั ยพระเจั%าบรมัโกษัฐ� พระเจั%าบรมัโกษัฐ� ((พพ..ศศ..๒๒๙๔๒๒๙๔ ) ) เพ)�อให%อย�ธยาเพ)�อให%อย�ธยาส"งพระธรรมัฑิ-ดไปช์"วยฟื้R8 นฟื้-พ�ทธศานาในลั งกา ส"งพระธรรมัฑิ-ดไปช์"วยฟื้R8 นฟื้-พ�ทธศานาในลั งกา อย�ธยาได%ส"งพระอ�บาลั�แลัะคืณะประมัาณ ๑๖ ร-ป อย�ธยาได%ส"งพระอ�บาลั�แลัะคืณะประมัาณ ๑๖ ร-ป

ไปย งลั งกา สถาปนาสยามัวงศ�ท��น �นไปย งลั งกา สถาปนาสยามัวงศ�ท��น �น