รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน...

168
อำนำจหน้ำที่ของเจ้ำ พนักงำน OFFICIAL ‘S AUTHORITY รวมคำพิพำกษำฎีกำที่วินิจฉัยในปัญหำข้อกฎหมำยเกี่ยวกับอำนำจหน้ำที่ของเจ้ำพนักงำน 2554 ภิญโญ เพ็ชรรัตน์ 54/134 Kusolsuk 4 8/0/2554

Transcript of รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน...

Page 1: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

อ ำนำจหนำทของเจำพนกงำน OFFICIAL ‘S AUTHORITY

รวมค ำพพำกษำฎกำทวนจฉยในปญหำขอกฎหมำยเกยวกบอ ำนำจหนำทของเจำพนกงำน

2554

ภญโญ เพชรรตน

54/134 Kusolsuk 4

8/0/2554

Page 2: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน
Page 3: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

คดแดงท 511/2516 พนกงานอยการจงหวดระยอง โจทก นายพานช หรอเซก กสลานภาพ จ าเลย

ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๔๓, ๑๕๗, ๑๗๗

การปฏบตการของเจาพนกงานคนหนงคนใดจะเปนการกระท าในหนาทหรอไมยอมเปนไปตามกฎหมาย ทก าหนดอ านาจและหนาทของพนกงานเจาหนาท หรอตามระเบยบหรอค าสงของทางราชการ

เจาพนกงานต ารวจยอมมหนาทสบสวนจบกมผกระท าความผดสวนการฟองรองผกระท าความผดหรอไม ยอมอยในอ านาจของพนกงานสอบสวนและพนกงานอยการ และการทเจาพนกงานต ารวจผจบกมจะตองไปเบกความเปนพยานหรอไม ยอมอยในดลพนจของพนกงานอยการและศาล มใชวาเมอต ารวจคนใดไดจบผกระท าความผดแลวจะตองไปเบกความเปนพยานตอศาลเสมอไปจนถอวาเปนหนาท

การทเจาพนกงานต ารวจผจบกมผกระท าความผดมหนาทตองเบกความตอศาลตามความสจจรงในฐานะเปนพยานในคดทผกระท าความผดถกฟองนน เปนหนาทอยางเดยวกบประชาชนทวๆ ไป หาใชเปนหนาทโดยตรงอนสบเนองมาจากการทเปนเจาพนกงานผจบกมผกระท าความผดไม หนาททตองเบกความตามความสจจรง จงไมเปนการกระท าการในหนาทของเจาพนกงานโดยเฉพาะแมจ าเลยจะเรยกและรบเงนจากผอนเพอจงใจเจาพนกงานดงกลาวใหเบกความผดไปจากความจรง กไมเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๔๓

…………………..……………………………………………………………..

โจทกฟองวา จ าเลยไดบงอาจเรยกเงนจ านวน ๔,๐๐๐ บาท จากนางบบผาเพอน าไปใหจาสบต ารวจประทป ซงรบราชการอยสถานต ารวจภธรอ าเภอแกลงผเปนเจาพนกงานตามกฎหมาย เปนการตอบแทนในการทจะจงใจจาสบต ารวจประทปโดยวธอนทจรต ไมใหจาสบต ารวจประทปเบกความในชนศาลวาเหนนายบณยถอนฟนในวนท ๑๕ มกราคม ๒๕๑๓ อนเปนการไมกระท าการตามหนาทของจาสบต ารวจประทปในการเบกความในฐานะเปนพยานในคดอาญาระหวางพนกงานอยการจงหวดระยองโจทก นายบณย กงวาฬสถตย จ าเลยเรองประกอบโรคศลปะสาขาทนตกรรมไมรบอนญาต เพอชวยเหลอใหนายบณยไมตองถกศาลจงหวดระยองพพากษาลงโทษ อนเปนคณแกนายบณย ตอมาจ าเลยไดรบเงนจ านวน ๒,๐๐๐ บาท จากนางบบผา เพอน าไปใหจาสบต ารวจประทปดงกลาวแลว ขอใหลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๔๓

จ าเลยใหการปฏเสธ

ศาลชนตนงดสบพยานแลววนจฉยวา การเบกความชนศาลของจาสบต ารวจประทปไมใชเปนการกระท าในหนาทของเจาพนกงานต ารวจแมจ าเลยไปเรยกและรบเงนตามฟองจรง กไมเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๔๓ พพากษายกฟองโจทก

Page 4: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

โจทกอทธรณ

ศาลอทธรณเหนวา จาสบต ารวจประทปเปนเจาพนกงาน มหนาทปราบปรามจบกมผกระท าผด และด าเนนการเพอใหผทถกจบกมถกลงโทษตามกฎหมาย การมาเบกความตอศาลเกยวกบขอหาทจาสบต ารวจประทปไดจบกมมา ตองถอวาเปนหนาทโดยตรงของจาสบต ารวจประทป มฉะนนขอกลาวหาของตนทหาวาผถกจบกมไดกระท าความผดกไมเปนผล เมอโจทกฟองวาจ าเลยเรยกเงนจากผอนเพอน าไปใหแกจาสบต ารวจประทปเพอใหเบกความผดเพยนในสารส าคญจากความเปนจรง กถอวาเปนการชกจงใจใหจาสบต ารวจประทปปฏบตหนาทเพอเปนคณแกผถกจบกมแลว พพากษายกค าพพากษาศาลชนตน ใหศาลชนตนพจารณาพพากษาใหม

จ าเลยฎกา

ศาลฎกาเหนวา การปฏบตการของเจาพนกงานคนหนงคนใดจะเปนการกระท าในหนาทหรอไมนน ยอมเปนไปตามกฎหมายท ก าหนดอ านาจและหนาทของพนกงานเจาหนาทหรอตามระเบยบหรอค าส งของทางราชการ เจาพนกงานเชนจาสบต ารวจประทป บปผเวส น ยอมมหนาทสบสวนจบกมผกระท าความผด เมอไดจบกมผกระท าความผดมาแลวผกระท าความผดนนจะถกฟองรองหรอไม ยอมอยในอ านาจหนาทของพนกงานสอบสวนและพนกงานอยการ เมอผกระท าความผดถกฟองแลวจาสบต ารวจประทป บปผเวส จะตองไปเบกความเปนพยานตอศาลหรอไมยอมอยในดลพนจของพนกงานอยการและศาล มใชวาเมอจาสบต ารวจประทปบปผเวส ไดจบผกระท าความผดแลวจะตองไปเบกความเปนพยานตอศาลเสมอไปจนถอวาเปนหนาท แตเมอจะตองไปเบกความเปนพยานแลวจาสบต ารวจประทป บปผเวส กมหนาทตองเบกความไปตามความจรงซงกเปนหนาทอยางเดยวกบหนาทของประชาชนทว ๆ ไปนนเอง หาใชเปนหนาทโดยตรงอนสบเนองมาจากการทเปนเจาพนกงานผจบกมผกระท าความผดไม การทจาสบต ารวจประทป บปผเวส มหนาทตองเบกความเกยวกบการกระท าผดของนายบณย กงวาฬสถตย ตามความสจจรง จงไมเปนการกระท าการในหนาทของเจาพนกงานโดยเฉพาะ แมจ าเลยจะเรยกและรบเงนจากผอนเพอจงใจจาสบต ารวจประทป บปผเวส ใหเบกความผดไปจากความจรง กไมเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๔๓ ทโจทกฟอง

พพากษากลบ ใหยกฟองโจทก

(ศร อตโพธ - เสถยร ลมปษเฐยร - ถนอม ครไพศาล )

ศาลจงหวดระยอง - นายสนต ทกราล

ศาลอทธรณ - นายพทยา พงคล

Page 5: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 3941/2541 พนกงานอยการ จงหวด กาญจนบร โจทก

นาย ระพนธ โล นา จ าเลย

ป.อ. มาตรา 90, 137, 157, 267

ป.ว.อ. มาตรา 18, 120, 208

พ.ร.บ.ลกษณะปกครองทองท พ.ศ.2457 มาตรา 67

โจทกฟองขอใหลงโทษจ าเลยตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 83,137,157,267,268 ศาลชนตนพพากษาวาจ าเลยกระท าความผดตามมาตรา 137 และ 267 ดวย หากแตเปนการกระท า ดวยเจตนาเดยวคอเพอชวยเหลอบคคลตางดาวในการ ขอมบตรประจ าตวประชาชน และจ าเลยในฐานะเจาพนกงานไดละเวน การปฏบตหนาทโดยไมด าเนนการขดขวางมใหบคคล ตางดาวขอท าบตรประจ าตวประชาชนแตกลบใหถอยค ารบรอง บคคลตางดาววามสญชาตไทย อนกอใหเกดความเสยหายแก อ าเภอ ท.และผอน ซงเปนกรรมเดยว แตเปนความผดตอกฎหมายหลายบท จงใหลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 157 ซงเปนบททมโทษหนกทสดตามมาตรา 90ค าพพากษาดงกลาวยอมหมายความวาจ าเลยกระท าความผดตาม บทกฎหมายอน อนไดแกมาตรา 137,267 และ 157 ดวยแตเปนกรรมเดยว เพยงแตศาลชนตนมไดปรบบทใหเหน ชดเจนการทศาลอทธรณพพากษาปรบบทใหชดเจนขนวาการกระท าของจ าเลยเปนความผดตามบทบญญตของกฎหมายมาตราใดบางโดยมไดแกโทษจ าเลย ค าพพากษาศาลอทธรณจงไมขดตอกฎหมาย ว.พาท.มาแจงยายทะเบยนบานเขาบานพ.วนเกดเหตนายอ าเภอและ ร. ปลดอ าเภอ ไมอยปฏบตหนาทจ าเลยในฐานะผชวยนายทะเบยนจงอนมตการยายเขาของ ท.ตอมาวนรงขนท. ไดมาตดตอขอเปลยนชอ ข.เปน ร. และไดยนค าขอมบตรประจ าตวประชาชนเปนครงแรกเจาหนาทไดจดใหมการรบรองบคคล บคคลทมารบรองจะเปนผใดกไดซงรจกผยนค าขอ มจ าเลยเปนผใหค ารบรอง ท.และจ าเลยเปนผมค าสงใหด าเนนการออกบตรประจ าตวประชาชนใหแก ท. เมอปรากฏความจรงวา ข.คอ ท. ซงเปนบคคลตางดาว แตจ าเลยมาใหค ารบรองวาเปนบคคลสญชาตไทย ท ง ๆ ทจ าเลยทราบวา ท.เปนบคคลตางดาว ดงน แมจ าเลยจะมต าแหนงเปนเพยงปลดอ าเภอ และมอาวโสต ากวาปลดอ าเภออน จ าเลยจงไมมหนาทรกษาการแทนนายอ าเภอเพราะยงม

Page 6: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ปลดอ าเภออาวโสปฏบตหนาทอยกตาม และแมตามค าสงนายอ าเภอทเกดเหตไดมอบหมายงานทะเบยนทวไปให ร.และมอบหมายงานบตรประจ าตวประชาชนให ส. สวนจ าเลยเพยงแตไดรบมอบหมายงานสงเสรมการปกครอง จ าเลยจงไมมหนาท ไมวาจะโดยการ รกษาการแทนนายอ าเภอหรอโดยไดรบมอบหมายจากนายอ าเภอกตาม แตหนาทของจ าเลยดงกลาวเมอเปนการมอบหมายภายใน ซง ตามพระราชบญญตลกษณะปกครองทองท พ.ศ. 2457 มาตรา 67 บญญตให นายอ าเภอ ปลดอ าเภอ สมหบญช ซงรวมเรยกวากรมการอ าเภอ แมมต าแหนงตางกนยอมมหนาท และความรบผดชอบรวมกนในการทจะใหการปกครองอ าเภอนน เรยบรอย ดงน ตองถอวาจ าเลยซงมต าแหนงปลดอ าเภอมหนาทและความรบผดชอบรวมกบนายอ าเภอและปลดอ าเภอคนอนอย การกระท าของจ าเลยจงเปนความผดฐานเปนเจาพนกงานปฏบตหนาทหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 ขอบงคบท 1/2509 ของกระทรวงมหาดไทย ไดวางระเบยบไวในการสอบสวนขาราชการฝายปกครองวา ตองมพนกงานฝายปกครองรวมกบพนกงานสอบสวนฝายต ารวจดวยเมอขอบงคบดงกลาวนถกบญญตข นเพอค มครองผลประโยชนของผตองหาทมลกษณะพเศษแหงขอบงคบดงกลาวเทานน เชน กรณทผตองหาใหการรบสารภาพโดยถกพนกงานสอบสวนขเขญ เปนตน ซงหากการสอบสวนนนไมมพนกงานสอบสวนฝายปกครองรวมดวย การสอบสวนนนยอมไมชอบ และรบฟงไมไดวาผตองหาใหการรบสารภาพแตคดนจ าเลยใหการปฏเสธมาโดยตลอด สทธของจ าเลยไมได รบการกระทบกระเทอน ไมวาในชนสอบสวนหรอชนพจารณาของศาล ทงจ าเลยเองกมไดกลาวหาวาการสอบสวนโดยพนกงานสอบสวน ฝายต ารวจด าเนนไปโดยไมชอบดวยกฎหมายแตอยางใด ดงน การสอบสวนในคดนจงชอบตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 18 แลว

________________________________

โจทกฟองขอใหลงโทษจ าเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 83, 137, 157, 267, 268

จ าเลยใหการปฏเสธ

ศาลชนตนวนจฉยวา การทนางสาวเทใหถอยค าตอนายสมชาย ในการขอมบตรประจ าตวประชาชน ไมปรากฏวาจ าเลยไดรวมใหถอยค าดวย จ าเลยไมมความผดฐานรวมกนแจงความเทจแกเจาพนกงานและฐานรวมกนแจงใหเจาพนกงานจดขอความอนเปนเทจในเอกสารราชการ แตการกระท าของจ าเลยตามทโจทกน าสบสอแสดงใหเหนวา จ าเลยทราบวานางสาวเทเปนบคคลตางดาวและการทจ าเลยท าการรบรองบคคล

Page 7: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ดงกลาววามสญชาตไทยตอนายสรยาปลดอ าเภอไทรโยคผสอบสวนจงเปนการแจงใหเจาพนกงานจดขอความอนเปนเทจลงในเอกสารราชการ แตการกระท าของจ าเลยมเจตนาเดยวคอเพอชวยเหลอบคคลตางดาวในการขอมบตรประจ าตวประชาชนและจ าเลยไดละเวนการปฏบตตามหนาทโดยไมด าเนนการขดขวางมใหบคคลตางดาวดงกลาวท าบตรประจ าตวประชาชนแตกลบใหถอยค ารบรองวานางสาวขาวหรอนางสาวเทซงเปนบคคลตางดาววามสญชาตไทย อนกอใหเกดความเสยหายแกอ าเภอไทรโยค กรมการปกครองกระทรวงมหาดไทย ซงเปนกรรมเดยวแตเปนความผดตอกฎหมายหลายบท จงใหลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 ซงเปนบททมโทษหนกทสดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 90 โดยเหนสมควรใหลงโทษจ าเลยสถานหนกและพพากษาวาจ าเลยมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 จ าคก 5 ป

จ าเลยอทธรณ

ศาลอทธรณภาค 3 พพากษาแกเปนวา จ าเลยมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 137, 267 และ 157 อนเปนความผดกรรมเดยวกนผดตอกฎหมายหลายบทใหลงโทษตามมาตรา 157ซงเปนบททมโทษหนกทสดเพยงบทเดยวตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 90 สวนก าหนดโทษใหคงเดม แตลดโทษใหจ าเลยหนงในหาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 78 คงจ าคก 4 ป นอกจากทแกใหเปนไปตามค าพพากษาศาลชนตน

จ าเลยฎกา

ศาลฎกาวนจฉยวา ปญหาทตองวนจฉยตามฎกาของจ าเลยประการแรกมวา การทศาลอทธรณภาค 3 แกบทลงโทษจ าเลยวาจ าเลยมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 83, 137และ 267 ขดตอกฎหมายหรอไม เหนวา ค าพพากษาของศาลชนตนไดพพากษาวาจ าเลยกระท าความผดตามมาตรา 137 และ 267 ดวยหากแตเปนการกระท าดวยเจตนาเดยวคอเพอชวยเหลอบคคลตางดาวในการขอมบตรประจ าตวประชาชน

และจ าเลยในฐานะเจาพนกงานไดละเวนการปฏบตหนาทโดยไมด าเนนการขดขวางมใหบคคลตางดาวขอท าบตรประจ าตวประชาชน แตกลบใหถอยค ารบรองนางสาวเทซงเปนบคคลตางดาววามสญชาตไทยอนกอใหเกดความเสยหายแกอ าเภอไทรโยค กรมการปกครองกระทรวงมหาดไทย ซงเปนกรรมเดยว แตเปนความผดตอกฎหมายหลายบทจงใหลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 ซงเปนบททมโทษหนกทสดตามมาตรา 90 ค าพพากษาดงกลาวยอมหมายความวาจ าเลยกระท าความผดตามบทกฎหมายอนดวยอนไดแกมาตรา 137, 267 และ 157 แตเปนกรรมเดยวศาลชนตนจงลงโทษตามมาตรา 157 ซงเปนบททมโทษหนกทสดแตศาลชนตนมไดปรบบทใหเหนชดเจนเทานน ศาลอทธรณภาค 3จงพพากษาปรบบทใหชดเจนวาการกระท าของจ าเลยเปนความผดตามบทบญญตของกฎหมายมาตราใดบาง โดยมไดแกโทษแตอยางใดค าพพากษาศาลอทธรณภาค 3 ไมขดตอกฎหมาย

Page 8: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ปญหาทตองวนจฉยประการตอไปมวา จ าเลยกระท าความผดฐานเปนเจาพนกงานละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 หรอไม ขอเทจจรงรบฟงไดเมอวนท 3 กรกฎาคม 2533 นางวนนดาพานางสาวเทมาแจงยายทะเบยนบานเขาบานนายพลด สทธสนทร วนนนนายอ าเภอไทรโยคและนายรฐพงษ สงหาเมธา ปลดอ าเภอ ไมอยปฏบตหนาท จ าเลยในฐานะผชวยนายทะเบยนจงอนมตการยายเขาของนางสาวเท ตอมาในวนท 4 กรกฎาคม 2533 นางสาวเทไดมาตดตอขอเปลยนชอนางสาวขาวเปนนางสาววราภรณและไดยนค าขอมบตรประจ าตวประชาชนเปนครงแรกเจาหนาทไดจดใหมการรบรองบคคล บคคลทมารบรองจะเปนผใดกไดซงรจกผยนค าขอ จ าเลยเปนผใหค ารบรองนางสาวเท และเปนผมค าสงใหด าเนนการออกบตรประจ าตวประชาชนใหแกนางสาวเท การกระท าดงกลาวนจะเปนการกระท าโดยชอบหรอไมตองพจารณาจากพฤตกรรมของจ าเลยและศาลฎกาวนจฉยขอเทจจรงฟงไดวา นางสาวขาวนนความจรงคอนางสาวเทเปนบคคลตางดาว แลวจ าเลยมาใหค ารบรองวาเปนบคคลสญชาตไทย โดยจ าเลยอางวาทใหค ารบรองดงกลาวเพราะดจากหลกฐานการแจงยาย ทะเบยนบานและใบสตบตร และเพราะนางสาวเทมลกษณะทาทางเหมอนคนไทยสามารถพดและเขยนภาษาไทยไดนนดจะไมนาเชอเพราะขดกบพฤตกรรมและวฒภาวะของจ าเลย หากจ าเลยเปนชาวบานธรรมดากนาจะอางเชนนไดอย ขอเทจจรงจงฟงไดวาจ าเลยใหค ารบรองนางสาวเท ไปทง ๆ ททราบวานางสาวเทเปนบคคลตางดาว แตการกระท าดงกลาวของจ าเลยจะมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 หรอไม ตองพจารณาวาจ าเลยกระท าในต าแหนงหนาทหรอไม จ าเลยมต าแหนงเปนปลดอ าเภอแตมอาวโสต ากวาปลดอ าเภออน เชน นายรฐพงษและนายสรยาเปนตน จ าเลยจงไมมหนาทรกษาการแทนนายอ าเภอเมอยงมปลดอ าเภออาวโสปฏบตหนาทอยทงตามค าสงนายอ าเภอไทรโยคเอกสารหมาย จ.4 ไดมอบหมายงานทะเบยนทวไปใหนายรฐพงศ งานบตรประจ าตวประชาชนใหนายสรยา สวนจ าเลยไดรบมอบหมายงานสงเสรมการปกครอง ดงนน จ าเลยจงไมมหนาท ไมวาจะโดยการรกษาการแทนนายอ าเภอหรอโดยไดรบมอบหมายจากนายอ าเภอ แตหนาทดงกลาวกเปนเพยงการมอบหมายภายในเทานน ตามพระราชบญญตลกษณะปกครองทองทพ.ศ. 2457 มาตรา 67 บญญตวา "นายอ าเภอ ปลดอ าเภอ สมหบญชซงรวมเรยกวากรมการอ าเภอ แมมต าแหนงตางกนยอมมหนาทและความรบผดชอบรวมกนในการทจะใหการปกครองอ าเภอนนเรยบรอย"ตามบทบญญตของกฎหมายดงกลาวกตองถอวาจ าเลยซงมต าแหนงปลดอ าเภอมหนาทและความรบผดชอบรวมกบนายอ าเภอและปลดอ าเภอคนอนอย การกระท าของจ าเลยจงเปนความผดฐานเปนเจาพนกงานปฏบตหนาทหรอละเวนการปฏบตหนาทหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157

ปญหาทตองวนจฉยประการสดทายมวา การสอบสวนจ าเลยกระท าไปโดยชอบดวยกฎหมายหรอไม จ าเลยน าสบวาตามขอบงคบท 1/2509 ของกระทรวงมหาดไทยไดวางระเบยบไวในการสอบสวนขาราชการฝายปกครองวา ตองมพนกงานฝายปกครองรวมกบพนกงานสอบสวนฝายต ารวจดวย แตคดนพนกงานสอบสวนฝายต ารวจสอบสวนโดยไมมพนกงานสอบสวนฝายปกครองมารวมสอบสวนดวย จงเปนการสอบสวนไมชอบ เหนวาขอบงคบดงกลาวนถกบญญตขนเพอคมครองผลประโยชนของผตองหาทมลกษณะ

Page 9: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

พเศษตามขอ 13 แหงขอบงคบดงกลาว เชน กรณทผตองหาใหการรบสารภาพโดยถกพนกงานสอบสวนขเขญ เปนตน หากการสอบสวนนนไมมพนกงานสอบสวนฝายปกครองรวมดวย การสอบสวนนนยอมไมชอบ รบฟงไมไดวาผตองหาใหการรบสารภาพ แตคดนจ าเลยใหการปฏเสธมาโดยตลอด สทธของจ าเลยไมไดรบการกระทบกระเทอนแตอยางใดไมวาในชนสอบสวนหรอชนพจารณาของศาล ทงจ าเลยกมไดกลาวหาวาการสอบสวน โดยพนกงานสอบสวนฝายต ารวจด าเนนไปโดยไมชอบดวยกฎหมายแตอยางใด

การสอบสวนจงชอบตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 18

พพากษายน

( สมลกษณ จดกระบวนพล - สมปอง เสนเนยม - อนนต โรจนเนองนตย )

หมายเหต

Page 10: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 409 - 410/2509 อยการจงหวดสรนทร โจทก

นายเปลง ชวา ท 1 นายพวง พศโสระ ท 2 จ าเลย

อยการจงหวดสรนทร โจทก

นายเปลง ชวา ท 1 นายพวง พศโสระ ท 2 จ าเลย

ป.อ. มาตรา 86, 90, 151, 157, 162

ป.ว.อ. มาตรา 192, 218

จ าเลยท 1 เปนเจาพนกงานต าแหนงครใหญ มหนาทออกใบสทธใหแกนกเรยนทออกไปจากโรงเรยนตามระเบยบของกระทรวงศกษาธการ ดงน แมแบบพมพใบสทธจะอยในความดแลของจ าเลยท 1 กตาม กเพยงเพอออกเปนใบสทธใหแกนกเรยนซงจ าเลยท 1 มอ านาจหนาทออกตามระเบยบ กเปนเรองผดหนาทในการใช ถอไมไดวาเปนการกระท าทจรตตอหนาทในการรกษาตามความมงหมายของมาตรา 151 แหงประมวลกฎหมายอาญามาตรา 157 ตอนแรก กบมาตรา 162 ไมมบทบญญตวาจะตองเปนการกระท าโดยทจรต ฉะนน เมอฟงไดวาจ าเลยท 1 ซงเปนเจาพนกงานออกใบสทธโดยจดเปลยนแปลงขอความไมตรงตอความจรงและผดระเบยบเพอใหพลทหารเอกพลทหารเบญน าไปแสดงตอผบงคบบญชาในการขอบ าเหนจความชอบนนกไดชอวาจ าเลยท 1 ปฏบตหนาทโดยมชอบ เพอใหเกดความเสยหายโดยเฉพาะอยางยงแกราชการทหารในตวครบองคความผดตามมาตรา 157 ตอนแรก และมาตรา 162(3) เปนความผดตามบทกฎหมายสองมาตราดงกลาว และใหลงโทษจ าเลยตามมาตรา 157 ซงเปนบทหนก

ส าหรบจ าเลยท 2(เปนครนอย โจทกฟองวารวมกบจ าเลยท 1 กระท าผดดงกลาว) ศาลลงโทษจ าเลยท 2

เพยงผสนบสนน

ศาลอทธรณพพากษายนตามค าพพากษาศาลชนตน (จ าคกไมเกน 5 ป) นนการทศาลจะรอการลงโทษจ าเลยหรอไมเปนขอเทจจรงเกยวกบดลพนจโจทกฎกาโตแยงขอนไมไดตองหามตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 218

(ปญหาท 2 วนจฉยโดยทประชมใหญครงท19-20/2508)

Page 11: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

________________________________

คด 2 เรองน จ าเลยเปนคน ๆ เดยวกน ศาลพจารณาพพากษารวมกนโจทกฟองเปนใจความเดยวกนวา จ าเลยท 1 เปนเจาพนกงานต าแหนงครใหญสงกดกระทรวงศกษาธการ มหนาทออกใบสทธใหแกนกเรยนทออกไปจากโรงเรยนตามระเบยบกระทรวงศกษาธการจ าเลยท 2 เปนครนอย ไดบงอาจรวมกนท าใบสทธอนเปนเอกสารราชการ และเปนเอกสารรบรองเปนหลกฐานซงขอเทจจรงอนเอกสารนนมงพสจนความจรงอนเ ปน เทจ โดยน าความท ร ว า เ ปน เทจจดกรอกลงในแบบพมพใบสทธอน เปนทรพยสนของกระทรวงศกษาธการซงอยในความดแลรกษาของจ าเลยท 1 ตามหนาท ใหแกพลทหารเอกในส านวนท 1 พลทหารเบญในส านวนท 2 แสดงวาพลทหารทงสองเรยนจบหลกสตรชนประถมปท 4 เพอใหน าไปแสดงตอผบงคบบญชาพจารณาบ าเหนจความชอบให เปนการมชอบและทจรตโดยอาศยต าแหนงหนาทท าและรกษาเอกสารดงกลาวเพอใหผอนหลงเชอวาเปนความจรง นาจะเกดความเสยหายแกกระทรวงศกษาธการ ผบงคบบญชาของพลทหารทง 2 รวมทงสาธารณชนและทางราชการแหงรฐ ขอใหลงโทษตามมาตรา 151,

157, 162, 83, 86 แหงประมวลกฎหมายอาญา

จ าเลยท 1 ปฏเสธ จ าเลยท 2 รบสารภาพ

ศาลชนตนพจารณาแลวพพากษาวา จ าเลยทง 2 ผดมาตรา 157,162 เฉพาะจ าเลยท 2 เปนเพยงผสนบสนนตามมาตรา 86 ลดโทษตามมาตรา 78 ส าหรบจ าเลยท 1 ให 1 ใน 3 จ าคก 2 ป ลดโทษส าหรบจ าเลยท 2 กงหนง จ าคก 1 ป รอการลงโทษในก าหนด 3 ป

โจทกอทธรณขอใหลงโทษจ าเลยทงสองตามมาตรา 151 ดวยและไมควรรอการลงโทษ

จ าเลยท 1 อทธรณในปญหาขอเทจจรงและขอกฎหมายวา จ าเลยไมไดกระท าโดยทจรต ไมมความผด

หากผดกขอใหรอการลงโทษ

ศาลอทธรณพพากษายน

โจทก จ าเลยท 1 ฎกาตอมา

Page 12: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ศาลฎกาเหนวา คดมปญหาขอกฎหมายวา ตามขอเทจจรงทศาลอทธรณฟงมาจะเปนผดตามมาตรา 151

ดวยหรอไม และความผดตามมาตรา 157 กบ 162 ตองประกอบดวยเจตนาทจรตหรอไม

ปญหาตามมาตรา 151 วนจฉยวา แมแบบพมพใบสทธนจะอยในความดแลรกษาของจ าเลยท 1 กตาม กเพยงเพอออกเปนใบสทธใหแกนกเรยนทออกไปจากโรงเรยน ซงจ าเลยท 1 มอ านาจหนาทในการออกใบสทธนตามระเบยบ ถาน าไปใชในทางไมตรงตอความจรงและผดระเบยบ กเปนเรองผดหนาทในการใชถอไมไดวาเปนการกระท าทจรตตอหนาทในการรกษาตามความมงหมายของมาตราน จ าเลยท 2 ผรวมกระท ากบจ าเลยท 1 จงยงไมมความผดตามมาตรานดวย

ปญหาตามมาตรา 157, 162 นน พจารณาโดยทประชมใหญแลวเหนวา มาตรา 157 ตอนแรกกบมาตรา 162 ไมมบญญตวาจะตองเปนการกระท าโดยทจรตดวย ฉะนน เมอขอเทจจรงฟงไดวาจ าเลยท 1 ซงเปนเจาพนกงานออกใบสทธในหนาทโดยจดเปลยนแปลงขอความไมตรงตอความจรงและผดระเบยบเพอใหพลทหารเอกพลทหารเบญน าไปแสดงตอผบงคบบญชาในการขอบ าเหนจความชอบนนกไดชอวาจ าเลยท 1

ปฏบตหนาทโดยมชอบ เพอใหเกดความเสยหายโดยเฉพาะอยางยงแกราชการทหารในตวครบองคความผดตามทบญญตไวในมาตรา 157 ตอนแรก และมาตรา 162(3) แลว การกระท าของจ าเลยจงเปนความผดตามบทกฎหมายสองมาตราดงกลาว แตการกระท าของจ าเลยกรรมเดยวเปนความผดตอกฎหมายหลายบท ตามมาตรา 90 ใหใชกฎหมายทมโทษหนกทสดลงโทษ

ทศาลอทธรณพพากษายนตามค าพพากษาศาลชนตนใหรอการลงโทษจ าเลยนนเหนวา การทศาลจะรอการลงโทษจ าเลยหรอไมนนเปนขอเทจจรงเกยวกบดลพนจ โจทกฎกาโตแยงในขอนไมไดตองหามตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 218

พพากษาใหลงโทษจ าเลยตามมาตรา 157 ทแกไขแลวซงเปนบทหนกโดยเฉพาะจ าเลยท 2 เปนเพยงผสนบสนนตามมาตรา 86 นอกจากทแก ใหเปนไปตามค าพพากษาศาลอทธรณ

( สวสด พานชอตรา - ยง เหลองรงษ - สทน เกษคปต )

Page 13: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 1808/2515 นายบว รวทอง โจทก

นายจนทา เกลยงอทธา กบพวกรวม 19 คน จ าเลย

ป.อ. มาตรา 157, 172, 173, 174

ป.ว.อ. มาตรา 158(5)

ฟองขอใหลงโทษจ าเลยในขอหาความผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 157,172,173,174. โดยโจทกมไดบรรยายวาจ าเลยมอ านาจหนาทอยางไร ทงค าบรรยายฟองกไมชดแจงวาขอความทจ าเลยแจงเกยวกบความผดอาญาในฐานใด จะท าใหโจทกถกหาคดอาญาไดอยางไรหรอไม ไมพอแปลความหมายไดวาจ าเลยไดแจงความเทจเกยวกบความผดอาญาจ าเลยไมอาจเขาใจขอหาไดด ดงน เปนค าฟองทไมสมบรณตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 158(5)

________________________________

โจทกฟองวา จ าเลยท 1 มต าแหนงเปนผชวยผใหญบานชอบดวยกฎหมาย จ าเลยท 2 ถง 19 เปนราษฎร

จ าเลยกบพวกทยงไมฟองบงอาจรวมกนปฏบตหนาทโดยมชอบ เพอใหเกดความเสยหายแกโจทก ทจรตแกลงรองเรยนเทจอนเกยวกบความผดอาญาโดยมไดมการกระท าผดเกดขนเพอประสงคใหโจทกไดรบโทษ

โดยรองเรยนตอผวาราชการจงหวดสรนทร ผมอ านาจและหนาทสบสวนและสอบสวนวา หนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส.3) ทนาเลขท 614 ลงวนท 19 มนาคม 2513 หนงฉบบ มทศตดตอผมชอและมชอนายสด เกลยงพรอม เปนเจาของนน จ าเลยแกลงกลาวหาวาเปนหนองน าสาธารณประโยชนชอหนองไผ ไมใชเปนทนา และทนาดงกลาวโจทกเปนผออกหนงสอรบรองการท าประโยชน น.ส.3ใหแกนายสด เกลยงพรอม ซงจ าเลยรอยวาเปนความเทจ และผวาราชการจงหวดหลงเชอ ไดมค าสงตงกรรมการใหสบสวนสอบสวน

Page 14: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ขน และคณะกรรมการฯ ไดมมตแลววาค ารองของจ าเลยไมมมลแหงความจรงดงทจ าเลยรองเรยน และไดความวา ความจรงหนงสอรบรองการท าประโยชนดงกลาว นายอ าเภอทาตมเปนผมอ านาจหนาทออกใหนายสด เกลยงพรอม ไปชอบดวยกฎหมาย ไมใชเปนหนองสาธารณะดงจ าเลยรองเรยนการกระท าของจ าเลยเปนการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบ มงประสงคใหเกดความเสยหายแกโจทกอยางรายแรง ขอใหลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 แกไขเพมเตม พ.ศ. 2502 และมาตรา 172, 173, 174, 83, 90, 91

ศาลชนตนตรวจค าฟองแลวสงวา ตามค าบรรยายฟอง การกระท าของจ าเลยยงไมมมลความผดตามบทมาตราทขอใหลงโทษ โจทกมใชผเสยหายอนจะน าคดมาฟองรองได ใหยกฟองโจทก

โจทกอทธรณ

ศาลอทธรณพพากษายน

โจทกฎกา

ศาลฎกาพเคราะหตามค าฟองโจทกแลว เหนวา โจทกมไดบรรยายมาวา จ าเลยท 1 มอ านาจหนาทอยางไร การกระท าของจ าเลยท 1 เปนการปฏบตตามหนาทอนจะเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 หรอไม กไมชดแจง ทงตามค าบรรยายฟองกไมชดแจงดวยวา ขอความทจ าเลยแจงเกยวกบความผดอาญาในฐานะใด จะท าใหโจทกถกหาคดอาญาอยางไรหรอไม กไมปรากฏไมพอแปลความหมายไปไดวา จ าเลยไดแจงขอความเทจเกยวกบความผดอาญา ตามความในประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 172,

173 และ 174 จ าเลยไมอาจเขาใจขอหาไดดได ฟองของโจทกไมสมบรณตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 158(5) ศาลอทธรณพพากษายกฟองโจทกชอบแลวฎกาโจทกฟงไมขน

พพากษายน

( กฤษณ โสภตกล - อดม เพชรคปต - ชวน พนค า )

หมายเหต

Page 15: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

บรรยาย - ความหมาย

[บนยาย, บนระยาย] ก. ชแจงหรออธบายเรองใหฟงเปนตน, เลาเรอง เชน ภาพยนตรมอกษรไทยบรรยายก ากบไว. (ส.).

Page 16: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 7281/2537 พนกงานอยการ จงหวด รอยเอด โจทก

นาง เปลง ศ ร ตง หลก จ าเลย

ป.อ. มาตรา 90, 157, 162

จ าเลยเปนขาราชการสงกดกรมการปกครองประจ าทท าการปกครอง มหนาทเกยวกบงานทะเบยนราษฎร ไดกรอกขอความในสตบตรและรบรองการแจงเกดอนเปนเทจแลวเพมชอบคคลลงในทะเบยนบานเปนการกระท าดวยเจตนาเพอวตถประสงคเดยวกนเปนการกระท ากรรมเดยว การทจ าเลยจดท าเอกสารเกยวกบทะเบยนบานโดยฝาฝนระเบยบทกรมการปกครองก าหนดขอบงคบไว ไดชอวาเปนการปฏบตหนาทโดยมชอบเพอใหเกดความเสยหายโดยเฉพาะอยางยงแกราชการกรมการปกครองอยในตว เปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157

________________________________

โจทกฟองขอใหลงโทษจ าเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 91,157, 162, 149

จ าเลยใหการปฏเสธ

ศาลชนตนพพากษาวา จ าเลยมความผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 149, 157 และ 162(4) เปนความผดหลายกรรมตางกนเรยงกระทงลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 91แตความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 162(4) เปนกรรมเดยวกบมาตรา 157 ลงโทษตามมาตรา 157 ซงเปนบททมโทษหนกทสดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 90 รวมสองกระทง ใหจ าคกกระทงละ 2 ป และจ าเลยยงมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 149 อกกระทงหนงใหจ าคก 5 ปรวมจ าคกจ าเลยมก าหนด 9 ป

จ าเลยอทธรณ

ศาลอทธรณภาค 1 พพากษาแกเปนวา จ าเลยมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 162(4)

ลงโทษจ าคก 2 ป ทางน าสบของจ าเลยเปนประโยชนตอการพจารณาอยบาง นบวามเหตบรรเทาโทษลดโทษใหตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 78 หนงในสาม คงจ าคกจ าเลยมก าหนด 1 ป 4 เดอน ใหยกฟองขอหา

Page 17: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 149 และมาตรา 157 นอกจากทแกใหเปนไปตามค าพพากษาศาลชนตน

โจทกฎกา

ศาลฎกาวนจฉยวา ขอเทจจรงรบฟงไดวา ขณะเกดเหตจ าเลยเปนขาราชการสงกดกรมการปกครอง

กระทรวงมหาดไทยประจ าทท าการปกครองอ าเภออาจสามารถ จงหวดรอยเอด มหนาทเกยวกบงานทะเบยนราษฎรรวมทงการท าและกรอกขอความในสตบตรและทะเบยนราษฎรของทท าการปกครองดงกลาว ตามวนเวลาและสถานทเกดเหตในฟอง จ าเลยไดกรอกสตบตรของเดกชายประไพบญเรองฤทธ ตามเอกสารหมาย จ.7 และกรอกรายชอ นามสกลวนเดอนปเกดและเพมเตมชอของเดกชายประไพในทะเบยนบานเลขท 6 หมท 7 ต าบลหนองหมนถาน อ าเภออาจสามารถ จงหวดรอยเอด ตามเอกสารหมาย จ.1 และ จ.6 โดยนางพรรณ

จนทรพลงามผปกครองของเดกชายประไพมไดแจงการเกดของเดกชายประไพและไมเคยยนค ารองขอใหเพมชอของเดกชายประไพลงในทะเบยนบานจ าเลยจดท าเอกสารดงกลาวเปนความเทจขนเองทงสน

โจทกฎกาขอกฎหมายขอแรกวา ทะเบยนบานเปนหลกฐานแหงการแสดงถงภมล าเนาถนทอยของผมชอ สวนสตบตรแสดงถงการเกดและสถานะภาพของบคคล ยอมเปนคนละตอน และคนละเจตนาการทจ าเลยท าสตบตรเทจไปประกอบทะเบยนบานเพมเตมชอเดกชายประไพนน เปนการยนยนขอเทจจรงมงพสจนความจรงวาเดกชายประไพมภมล าเนาและถนทอยตามส าเนาทะเบยนบานซงเปนความเทจ การกระท าของจ าเลยจงเปนความผดหลายกรรมนน เหนวา การทจ าเลยกรอกขอความในสตบตรเอกสารหมาย

จ.7และรบรองการแจงเกดอนเปนเทจกดวยเจตนาเพอน ามาอางในการเพมเตมชอเดกชายประไพลงในทะเบยนบานเอกสารหมาย จ.1และ จ.6 จงเปนการกระท าดวยเจตนาเพอวตถประสงคเดยวกน เปนการกระท ากรรมเดยว

สวนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 ทโจทกฎกาวา จ าเลยเปนพนกงานฝายปกครอง รถงระเบยบการแจงเกดหลงก าหนดและเพมชอในทะเบยนบานเปนอยางด แตจ าเลยละเวนไมปฏบตตามหนาทและระเบยบทก าหนดใหปฏบตจงเปนการละเวนการปฏบตหนาทและกอใหเกดความเสยหายแกกรมการปกครองและประเทศชาตในการทจะตรวจสอบสญชาต ถนก าเนดวาบคคลดงกลาวมสถานะภาพอยางใด การกระท าของจ าเลยจงเปนความผดนน เหนวา การกระท าของจ าเลยทจดท าเอกสารหมาย จ.7 และเอกสารหมาย จ.1 และ จ.6นเปนการฝาฝนระเบยบแจงการเกดหลงก าหนดและเพมเตมชอในทะเบยนบานทกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ก าหนดขอบงคบไววาตองมการยนค ารองสอบสวนพยานบคคลเพอใหการด าเนนดงกลาวเปนไปโดยถกตองไดชอวาเปนการปฏบตหนาทโดยมชอบเพอใหเกดความเสยหายโดยเฉพาะอยางยงแกราชการกรมการปกครองอยในตว เปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157

Page 18: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

พพากษาแกเปนวา จ าเลยมความผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 157, 162(4) การกระท าเปนกรรมเดยวผดกฎหมายหลายบทใหลงโทษตามมาตรา 157 ซงเปนบทหนกทสดตามมาตรา 90 นอกจากทแกใหเปนไปตามค าพพากษาศาลอทธรณภาค 1

( สทธ นชโรจน - ปรชา นาคพนธ - ระพนทร บรรจงศลป )

Page 19: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 3266/2522 กรมสงเสรมการเกษตร ฯ โจทก

นายเลศ บรรเลงเสนาะ จ าเลย

ป.พ.พ. มาตรา 420

นายอ าเภอไดรบแตงตงเปนประธานอนกรรมการชวยเหลอชาวนาปลอยใหเลขานการอนกรรมการยกยอกป ย เครองสบน า ฯลฯ และเงนทไดรบช าระหนคนจากชาวนา โดยนายอ าเภอไมเอาใจใสปฏบตงานตามทไดรบแตงตง ถอเปนประมาทเลนเลอ ตองใชเงนทขาดไป

________________________________

ศาลชนตนพพากษายกฟอง ศาลอทธรณพพากษากลบใหจ าเลยใชเงน101,054.14 บาทแกโจทก จ าเลยฎกา

ศาลฎกาวนจฉยขอกฎหมายวา "คดมปญหาตองวนจฉยวาจ าเลยตองรบผดชดใชเงนตามฟองแกโจทกหรอไม ขอเทจจรงไดความวาจ าเลยเปนนายอ าเภอกระสง จงหวดบรรมย ไดรบแตงตงใหเปนประธานอนกรรมการชวยเหลอชาวนามนายสพจน ฟงาม เปนกรรมการและเลขานการโจทก มเอกสารหมาย จ.1, จ.2,

จ.3, จ.4, จ.6 แสดงวาจ าเลยมอ านาจหนาทตามเอกสารนน โดยเฉพาะเอกสารหมาย จ.6 ไดก าหนดใหจ าเลยเปนผท าสญญากบชาวนาแทนโจทก ซงจ าเลยไดท าสญญากบชาวนาตามเอกสารหมาย จ.12 ซงเปนสญญาเชาซอเครองสบน าและสญญาซอขายป ย จ าเลยยอมมหนาทตามสญญาทจะตองใหชาวนาคสญญาไดปฏบตตามสญญาโดยช าระเงนใหถกตอง จ าเลยจะปฏเสธวาไมรเหนการรบเงนตามสญญานน เหนวาจะอางเชนนนไมได จ าเลยในฐานะประธานอนกรรมการกตองมหนาทด าเนนการตามโครงการชวยเหลอชาวนาใหเปนทเรยบรอยทกประการไมวาจะเปนเรองการเงนหรอเรองอน ๆ การทจ าเลยไมเอาใจใสในการปฏบตงานตามทไดรบแตงตงใหสมกบททางราชการไววางใจ ถอไดวาจ าเลยประมาทเลนเลออนเปนการละเมดตอโจทก

จ าเลยตองรบผดชดใชเงนตามฟองแกโจทก"

พพากษายน

( สมชย ทรพยวณช - เฟองขจต รศมภต - แตง ทองภกด )

หมายเหต

Page 20: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 2120/2523 พนกงานอยการจงหวดปราจนบร โจทก

รอยต ารวจเอกระว พงโต จ าเลย

ป.อ. มาตรา 148, 157

การทจะเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 148นน จะตองเปนเจาพนกงานทใชอ านาจในต าแหนงโดยมชอบ สวนมาตรา 157 นน จะตองเปนการปฏบตหรอละเวนการปฏบตเฉพาะแตตามหนาทของเจาพนกงานผนนโดยตรงตามทไดรบมอบหมายใหมหนาทนน ๆเทานน ถาไมเกยวกบหนาทของเจาพนกงานผนนโดยตรงแลวยอมไมเปนความผดตามมาตราน

________________________________

โจทกฟองวา จ าเลยเปนเจาพนกงานต ารวจต าแหนงสารวตรปกครองปองกนประจ าสถานต ารวจภธรอ าเภอเมองปราจนบร มอ านาจหนาทในการสบสวนคดอาญาทเกดขนภายในเขตอ าเภอเมองปราจนบร

จงหวดปราจนบรไดใชอ านาจในต าแหนงหนาทโดยมชอบกลาวจงใจ บ. ใหน าเงนมามอบใหจ าเลย เพอจะชวยเหลอ ส. ซงถกเจาพนกงานต ารวจจบกมในขอหาฆาผอนใหหลดพนจากคดอาญา โดยจะตดตอกบรอยต ารวจตร ว. พนกงานสอบสวนเจาของส านวนใหท าค าสงไมฟอง ส. บ. ไดมอบเงนใหแกจ าเลยไปแลว ขอใหลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 143, 148, 157 พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ. 2502 มาตรา 4, 13

จ าเลยใหการปฏเสธ

Page 21: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ศาลชนตนพพากษาวาจ าเลยมความผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 143 จ าคก 3 ป ขอหาตามมาตรา 148, 157 ใหยก

โจทกอทธรณขอใหลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 148และมาตรา 157 ดวย

จ าเลยอทธรณขอใหยกฟอง

ศาลอทธรณพพากษายน

โจทกฎกา

ศาลฎกาวนจฉยวา การทจะเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 148 นน จะตองเปนเจาพนกงานทใชอ านาจในต าแหนงโดยมชอบสวนมาตรา 157 นน จะตองเปนการปฏบตหรอละเวนการปฏบตเฉพาะแตตามหนาทของเจาพนกงานผนนโดยตรงตามทไดรบมอบหมายใหมหนาทนน ๆ เทานน ถาไมเกยวกบหนาทของเจาพนกงานผนนโดยตรงแลวยอมไมเปนความผดตามมาตราน และคดนขอเทจจรงคงฟงไดเปนยตตามทศาลอทธรณฟงมาแลวจากพยานหลกฐานในส านวนวาจ าเลยไมมอ านาจหนาทเกยวกบคดท ส. ถกกลาวหาแตอยางใด การทจ าเลยเรยกและรบเงนจาก บ. เปนเรองปฏบตนอกหนาท แสดงวาจ าเลยไมมอ านาจหรอหนาทใด ๆ เกยวกบคดท ส. เปนผตองหาเลย การทจ าเลยเรยกและรบเงนไปจาก บ. จงเปนเรองปฏบตนอกหนาท

พพากษายน

( วถ ปานะบตร - อ านคฆ คลายสงข - ไพบลย เพยรรจบ )

Page 22: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

คดแดงท 5988/2540 พนกงานอยการจงหวดรอยเอด โจทก นายก าจด พนาลกล จ าเลย

ป.อ. มาตรา 149, 157 ป.ว.อ. มาตรา 158 (5), 192

จ าเลยเปนเจาพนกงาน มหนาทด าเนนการจดทะเบยนสทธและนตกรรมเกยวกบทดน ควบคมและจดเกบคาธรรมเนยม ตลอดทงภาษเกยวกบการโอนอสงหารมทรพยเพอน าสงเปนรายไดแผนดน แตจ าเลยกลบรบคาธรรมเนยมดงกลาวโดยไมออกใบเสรจรบเงนแลวน าเงนไปเปนประโยชนสวนตน รวมทงเรยกเกบเงนเกนอตราทก าหนดไวตามกฎหมาย การกระท าของจ าเลยเปนการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทเพอแสวงหาประโยชนทมควรไดโดยชอบดวยกฎหมายส าหรบตนเอง อนเปนการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยทจรต จ าเลยจงมความผดตาม ป.อ.มาตรา 157

วนเวลาเกดเหตในค าฟองเปนเพยงรายละเอยด ไมใชสาระส าคญของค าฟอง แมขอเทจจรงเกยวกบเวลากระท าผด ทปรากฏในทางพจารณา แตกตางกบขอเทจจรงเกยวกบเวลาทกลาวในฟอง แตจ าเลยกน าสบรบวาไดเรยกเกบเงนคาธรรมเนยมในการจดทะเบยนสทธและนตกรรม ตามทโจทกบรรยายมาในฟอง ดงน จ าเลยจงมไดหลงตอส ศาลยอมลงโทษจ าเลยตามขอเทจจรงทไดความนนได ตาม ป.ว.อ.มาตรา 192 วรรคสอง

กรณทเจาพนกงานปฏบต หรอละเวนการปฏบตหนาท โดยมชอบหรอปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยทจรตอนจะเปนความผดตาม ป.อ.มาตรา157 การปฏบตหนาทของเจาพนกงานนน ตองเปนหนาทโดยตรงตามกฎหมายหรอทไดรบมอบหมายเทานน ถาไมเกยวกบหนาทของเจาพนกงานผนนโดยตรงยอมไมเปนความผดตามบทบญญตดงกลาว

โจทกบรรยายฟองขอ จ. ฉ.และ ช.แตเพยงวา จ าเลยมหนาทจดทะเบยนสทธและนตกรรมเกยวกบทดน ควบคมและด าเนนการจดเกบคาธรรมเนยมภาษเงนไดเกยวกบการโอนอสงหารมทรพย มไดบรรยายวา จ าเลยมหนาทในการออกหนงสอรบรองการท าประโยชน หรอรบคาธรรมเนยม การออกหนงสอรบรองการท าประโยชนดวยแตอยางใด การกระท าของจ าเลยดงทโจทกบรรยายในฟองขอ จ.ฉ. และ ช.ดงกลาวจงไมเปนความผดตาม ป.อ.มาตรา 157

…………………..……………………………………………………………..

Page 23: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

(ทองเลอน พลพพฒน - ดสต เพชรปลก - สงหะ สตยธรรม )

ศาลจงหวดรอยเอด - นายเลศพงษ อนทรหอม

ศาลอทธรณภาค ๑ - นายสมชาย พงษธา

Page 24: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 4957/2538 นาย ประดษฐ ผลทาน โจทก บรษท สยามสนทรพยพฒนา จ ากด จ าเลย

ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองการคมครองแรงงาน ขอ 46

พ. ซงเปนผจดการฝายอาหารและเครองดมมบนทกถง ป. ซงเปนผจดการฝายบคคลวา

ควรเลกจางโจทก และขอใหป. ด าเนนการพจารณาอกขนตอนหนงตามล าดบของการบงคบบญชา ไมมผลเปนการบอกกลาวเลกจางโจทกทนท เมอป. มไดบอกกลาวเลกจางโจทกตามขนตอนปฏบต แตขอเปนการสวนตวใหโจทกลาออกเพอพกรกษาตวกอน เมอหายดแลวจงคอย

กลบเขามาท างานใหมในเชงไมตองการเลกจางโจทก และเปนขอแนะน าในเชงทางเลอกทจะเปนผลดแกโจทก เพอหลกเลยงมใหโจทกถกเลกจาง จงเปนสทธของโจทกจะปฏบตตาม

ค าแนะน าหรอไมกได ถอไมไดวาจ าเลยไดเลกจางโจทกแลว

________________________________

โจทกฟองวา จ าเลยเลกจางโจทกโดยโจทกไมไดกระท าความผดและไมไดบอกกลาวลวงหนา ขอใหบงคบจ าเลยจายสนจางแทนการบอกกลาวลวงหนา เงนประกนการท างาน เงน

คาบรการ คาจางคางจายคาชดเชย คาเสยหายทเกดจากการเลกจางไมเปนธรรม

จ าเลยใหการวา จ าเลยไมเคยเลกจางโจทก ขอใหยกฟอง

ศาลแรงงานกลางพพากษาใหจ าเลยจายคาสนจางแทนการบอกกลาวลวงหนา

คาเสยหาย คาชดเชย คาจางคางจาย คาบรการ และใหจ าเลยคนเงนประกนการท างานแกโจทก จ าเลยอทธรณตอศาลฎกา

ศาลฎกาแผนกคดแรงงานวนจฉยวา "ทจ าเลยอทธรณวานายแพทรค เฮอเซ และนายประภทร สทธาเวช ผจดการฝายบคคลไมมอ านาจเลกจาง ผทมอ านาจในการเลกจางไดคอนาย

จตพร สหนาทกถากล กรรมการผจดการ และนายเดวดผจดการใหญเทานน บนทกของนายแพทรค ลงวนท 8 พฤษภาคม2536 ถงนายประภทร มใชหนงสอบอกเลกการจาง การทนายประภทรปฏเสธไมใหโจทกท างานโดยขอใหโจทกลาออกเพอรกษาตวแลวคอยกลบเขาท างานใหม

เปนการกระท าโดยปราศจากอ านาจไมผกพนผสงจาง ถอไมไดวาจ าเลยเลกจางโจทก โจทกจงไมมสทธไดสนจางแทนการบอกกลาวลวงหนา คาเสยหาย คาชดเชยคาจางคางจาย เงน

คาบรการ และเงนประกนการท างานนน เหนวา ตามค าแปลบนทกของนายแพทรคลงวนท 8 พฤษภาคม 2536 ถงนายประภทร ผจดการฝายบคคลของจ าเลย มขอความวา"โปรดด าเนนการ

Page 25: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

พจารณาเลกจางนายประดษฐ ผลทาน หมายเลข 241ผชวยผจดการแผนกจดเลยงดวยเหตผลขาดงาน ตงแตวนท1 พฤษภาคม 2536 ถง 8 พฤษภาคม 2536 โดยมไดแจงใหผจดการฝายอาหารและเครองดมทราบ อกทงในการปฏบตหนาทมกจะหยดงานอยเสมอ ใหมผลวนท 8 พฤษภาคม 2536" เปนเร องทนายแพทรค มความเหนวา ควรเลกจางโจทกและไดขอใหนายประภทรด าเนนการพจารณาอกข นตอนหนง ตามล าดบของการบงคบบญชา หาไดมผลเปนการส งหรอบอกกลาวเลกจางโจทกทนทไมนายประภทรยงมหนาทจะตอง

ด าเนนการพจารณา หากเหนชอบดวยแลว กตองด าเนนการบอกกลาวเลกจางโจทกเปนข นตอนตอไปตามระเบยบขอบงคบและวธปฏบตของจ าเลย สวนการทนายประภทรมไดด าเนนการบอกกลาวเลกจางโจทกตามขนตอนปฏบตแตกลบขอใหโจทกลาออกเพอพก

รกษาตวกอนเมอหายดแลวจงคอยกลบเขามาท างานใหมดงทศาลแรงงานกลางฟงมานน เหนไดวาเปนเรองทนายประภทรพจารณาแลวด าเนนการไปตามความเหนของนายประภทรเองใน

เชงไมตองการมการเลกจางโจทกและเปนขอแนะน าในเชงใหทางเลอกทจะเปนผลดแกโจทก เพอหลกเลยงมใหโจทกตองถกเลกจาง กรณเชนวานจงเปนสทธของโจทกจะปฏบตตามทนายประภทรแนะน าหรอไมกได เมอไมปรากฏขอเทจจรงวานายประภทรไดรบมอบหมายจากจ าเลย

ใหท าการแทนในการแนะน าโจทกดงกลาว จงเปนการกระท าโดยความสมพนธสวนตวระหวางนายประภทรกบโจทก ถอไมไดวาเปนการกระท าของจ าเลย เมอยงมไดมการบอกเลกจางโจทก

ตามขนตอนปฏบตตามระเบยบขอบงคบของจ าเลย จงยงคงถอไมไดวาจ าเลยไดเลกจางโจทกแลว จ าเลยจงไมตองจายคาสนจางแทนการบอกกลาวลวงหนา คาเสยหาย และคาชดเชยใหแก

โจทก"

พพากษาแกเปนวา จ าเลยไมตองจายสนจางแทนการบอกกลาวลวงหนา คาเสยหาย และคาชดเชยแกโจทก นอกจากทแกใหเปนไปตามค าพพากษาศาลแรงงานกลาง

( วนย วมลเศรษฐ - ชลต ประไพศาล - ชลอ ทองแยม )

Page 26: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าวนจฉยท 27/2548 นายโกเมศ ฑฆธนานนท โจทก

นายขนต ตระกลชยอนนต ท 1 กบพวกรวม 3 คน จ าเลย

พ.ร.บ.จดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ.2542 มาตรา 9

ป.ทดน

ป.พ.พ.

พ.ร.บ.วธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ.2539

ไมมยอสน

________________________________

(ส าเนา)

ค าวนจฉยชขาดอ านาจหนาทระหวางศาล คณะกรรมการวนจฉยชขาดอ านาจหนาทระหวางศาล

ท ๒๗/๒๕๔๘

วนท ๑ กรกฎาคม ๒๕๔๘

Page 27: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

เรอง เขตอ านาจศาลเกยวกบพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ.๒๕๔๒ มาตรา ๙ วรรคหนง (๓)

ศาลจงหวดอดรธาน

ระหวาง

ศาลปกครองขอนแกน

การสงเรองตอคณะกรรมการ

ศาลจงหวดอดรธานสงเรองใหคณะกรรมการวนจฉยชขาดอ านาจหนาทระหวางศาลพจารณาวนจฉยชขาดตามพระราชบญญตวาดวยการวนจฉยชขาดอ านาจหนาทระหวางศาล พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๑๐ วรรคหนง (๓) ซงเปนกรณคความฝายทถกฟองโตแยงเขตอ านาจศาลทรบฟองคดและศาลทสงความเหนและศาลทรบความเหนมความเหนแตกตางกนในเรองเขตอ านาจศาลในคดนน

ขอเทจจรงในคด

เมอวนท ๒๓ มนาคม ๒๕๔๗ นายโกเมศ ฑฆธนานนท โจทก ยนฟอง นายขนต ตระกลชยอนนต ท ๑ นางสวทย หรอสนจนนต ตระกลชยอนนต หรอจนทรรงศร ท ๒ กรมทดน ท ๓ จ าเลย ตอศาลจงหวดอดรธาน เปนคดแพงหมายเลขด าท ๖๔๙/๒๕๔๗ ความวาในป พ.ศ. ๒๕๓๗ จ าเลยท ๑ ไดเสนอขายทดนตามหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส. ๓ ก.) เลขท ๘๑ และเลขท ๘๒ ตงอยทต าบลโคกกลาง อ าเภอโนนสะอาด จงหวดอดรธาน รวม ๒ แปลง แกโจทก และจ าเลยท ๒ ไดเสนอขายทดนตามหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส. ๓ ก.) เลขท ๙๓ ตงอยทต าบลโคกกลาง อ าเภอโนนสะอาด จงหวดอดรธาน แกโจทก โดยจ าเลยทงสองท าใหโจทกหลงเชอวาทดนทงสามแปลงดงกลาวเปนทดนทมหลกฐานการครอบครองถกตองตามกฎหมาย ทงยงรวมกบเจาพนกงานทดน หวหนาส านกงานทดนจงหวดอดรธาน สาขากมภวาป สวนแยกโนนสะอาดในขณะนน ยนยนวาทดนแปลงดงกลาวเปนทดนทมการออกหลกฐานอยางถกตองและไมมการรกล าทสาธารณะหรอเปนทดนตองหามตามกฎหมายอยางใดๆ โจทกจงซอทดนทงสามแปลงไว แตปรากฏวาเมอวนท ๓๑ มนาคม ๒๕๔๖ จ าเลยท ๓ ไดเพกถอนหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส. ๓ ก.) ทงสามฉบบ เนองจากการออกหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส.๓ ก.) ดงกลาวเปนการออกโดยไมชอบดวยกฎหมายเพราะมการน าหนงสอแสดงสทธครอบครอง (ส.ค.๑) ทแจงไวส าหรบทดนแปลงอนมาขอออกหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส. ๓ ก.) และทดนทงสามแปลงตงอยในเขตปาไมถาวรตามมตคณะรฐมนตร ท าใหโจทกไดรบความเสยหาย โจทกเหนวาการกระท าของเจาพนกงานทดนเปนการกระท าในระหวางการปฏบตหนาทตามทไดรบมอบหมายจากจ าเลยท ๓ ทงจ าเลยท ๓ ไดออก

Page 28: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

หลกฐานในทดนดงกลาวโดยประมาทเลนเลอท าใหโจทกเชอโดยสจรตวาเปนทดนทสามารถครอบครองและท าประโยชนไดจ าเลยท ๓ จงตองรวมรบผดในการกระท าดงกลาว ขอใหบงคบจ าเลยทงสามรวมกนช าระเงนคาเสยหายเปนเงนคาซอทดนทง ๓ แปลง จ านวน ๓,๐๐๐,๐๐๐ บาท และคาเสยหายทโจทกไดเตรยมการสรางโรงงานผลตป ยเคมในทดนแปลงดงกลาวจ านวน ๕๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท พรอมดอกเบย

จ าเลยท ๑ ใหการวา กอนทโจทกจะตกลงซอทดนจากจ าเลยท ๑ โจทกไดตรวจสอบความถกตองของทดนแลว ซงเจาพนกงานทดนยนยนวาทดนดงกลาวมการออกหลกฐานถกตองและไมมการรกล าทสาธารณะหรอตองหามตามกฎหมาย ดงนนจ าเลยท ๑ จงไมไดกระท าละเมดตอโจทกและไมตองรบผดใชคาทดน สวนทโจทกเรยกรองคาเสยหายในการเตรยมการสรางโรงงานผลตป ยเคม คาเสยหายดงกลาวเปนเพยงโครงการของโจทกทเตรยมขอกเงนจากสถาบนการเงนเทานน ซงสถาบนการเงนจะอนมตตามโครงการของโจทกหรอไม โจทกกมไดกลาวอางมาในค าฟองและคาเสยหายในสวนนกเปนคาเสยหายทสงเกนความเปนจรง

จ าเลยท ๒ ขาดนดยนค าใหการ

จ าเลยท ๓ ใหการพรอมทงโตแยงเขตอ านาจศาลวา จ าเลยท ๓ ไมไดกระท าละเมดตอโจทกเพราะจ าเลยท ๓ ไมเคยมอบหมายใหเจาพนกงานทดนรบรองวาทดนทถกเพกถอนเปนทดนทไมมการรกล าทสาธารณะหรอทดนตองหามตามกฎหมายใดๆ ดงทโจทกกลาวอางแตประการใด ทงโจทกไมมอ านาจฟองจ าเลยท ๓ ตอศาลจงหวดอดรธานเนองจาก จ าเลยท ๓ เปนสวนราชการระดบกรมมฐานะเปนนตบคคล สงกดกระทรวงมหาดไทย เปนหนวยงานทางปกครองตามมาตรา ๓ แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ การทจ าเลยท ๓ มค าสงใหเพกถอนหนงสอรบรองการท าประโยชนทงสามแปลง เนองจากเปนการออกโดยอาศยหลกฐานทไมชอบดวยกฎหมายเพราะน าหลกฐาน ส.ค.๑ ของทดนแปลงอนมาใชเปนหลกฐานขอออก น.ส.๓ ก. ประกอบกบทดนตงอยในพนททไดจ าแนกเปนปาไมถาวรตามมตคณะรฐมนตรโดยไมปรากฏวามการแจงการครอบครองไวกอน ตามกฎหมาย จงเปนทดนตองหามและไมอยในหลกเกณฑทจะออกหนงสอแสดงสทธในทดนไดโดยชอบดวยกฎหมาย จงเปนคดพพาทเกยวกบค าสงทางปกครองตามมาตรา ๙ วรรคหนง (๓) ของพระราชบญญตดงกลาว อนอยในอ านาจพจารณาพพากษาของศาลปกครอง

โจทกยนค าชแจงวา โจทกฟองจ าเลยท ๑ และจ าเลยท ๒ รวมกนกบเจาพนกงานทดน หวหนาส านกงานทดนจงหวดอดรธาน สาขากมภวาป ยนยนวาทดนพพาทเปนทดนทออกหลกฐานอยางถกตองและไมมการรกล าทสาธารณะหรอตองหามตามกฎหมายอยางใด หากโจทกซอกสามารถท าประโยชนไดโดยถกตองตามกฎหมาย นอกจากนมนายอ าเภอโนนสะอาด (ในขณะทออกหนงสอรบรองการท าประโยชน) เปนผตรวจสอบความถกตองและลงลายมอชอในการออกหนงสอรบรองการท าประโยชน ท าใหโจทก

Page 29: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

หลงเชอซอทดนดงกลาวไว เปนลกษณะทเจาพนกงานทดนรวมกบบคคลภายนอกกระท าความผดโดยไมสามารถแบงแยกการกระท าได อกทงจ าเลยท ๓ ไดตงคณะกรรมการสอบสวนและสรปผลวาเจาพนกงานทดนกระท าความผดจรง และโจทกไมไดฟองจ าเลยท ๓ ในการออกค าสงตามทจ าเลยท ๓ กลาวอางในค าใหการ เพราะการออกค าสงของจ าเลยท ๓ ไมเขาองคประกอบตามพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๙ วรรคหนง (๑) “คดพพาทเกยวกบการทหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐกระท าการโดยไมชอบดวยกฎหมาย ไมวาจะเปนการออกกฎ ค าสง หรอการกระท าอนใด เนองจากกระท าโดยไมมอ านาจหรอนอกเหนออ านาจหนาท หรอไมถกตองตามกฎหมาย หรอโดยไมถกตองตามรปแบบ ขนตอน หรอวธการอนเปนสาระส าคญทก าหนดไวส าหรบการกระท านน หรอโดยไมสจรต หรอมลกษณะเปนการเลอกปฏบตทไมเปนธรรม หรอมลกษณะเปนการสรางขนตอนโดยไมจ าเปนหรอสรางภาระใหเกดกบประชาชนเกนสมควร หรอเปนการใชดลพนจโดยมชอบ’’

ศาลจงหวดอดรธานเหนวา คดนโจทกฟองใหจ าเลยท งสามรวมกนรบผดในมลละเมดตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา ๔๒๐ โดยกลาวอางวาเจาพนกงานทดนจงหวดอดรธาน สาขากมภวาป สวนแยกโนนสะอาด รวมกบจ าเลยท ๑ ท ๒ หลอกลวงโจทกโดยรวมกนยนยนวาทดนทจ าเลยท ๑ ท ๒ น าไปเสนอขายแกโจทกเปนทดนทมการออกหนงสอรบรองการท าประโยชนถกตองตามกฎหมายเปนเหตใหโจทกหลงเชอและซอทดนจากจ าเลยท ๑ ท ๒ กรณจงเปนการกระท าละเมด อนเกดจากการปฏบตหนาทธรรมดาโดยทวไปของเจาพนกงานทดน มใชการกระท าละเมดอนเกดจากการใชอ านาจตามกฎหมายของเจาหนาทหรอหนวยงานของรฐแตอยางใด ทงคดนโจทกมไดมค าขอใหยกเลกหรอเพกถอนค าสงของเจาพนกงานทดนทสงใหเพกถอนหนงสอรบรองการท าประโยชนทงสามแปลงของโจทก ศาลจงตองใชบทบญญตของกฎหมายวาดวยลกษณะละเมดตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยชขาด ดงนน คดในสวนของจ าเลยท ๓ จงไมอยในบงคบพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๙ วรรคหนง (๓) แตอยในอ านาจพจารณาพพากษาของศาลยตธรรมตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา ๒๗๑

ศาลปกครองขอนแกนเหนวา มลเหตของคดนมาจากการทจ าเลยท ๓ ออกค าสงเพกถอนหนงสอรบรองการท าประโยชนในทดนทงสามแปลงของโจทก เพราะการออกหนงสอรบรองการท าประโยชนในทดนดงกลาวไมชอบดวยกฎหมาย ซงเปนการใชอ านาจตามทประมวลกฎหมายทดนก าหนด โจทกเปนเจาของทดนพพาทดงกลาวโดยการซอตามหนงสอรบรองการท าประโยชนจากจ าเลยท ๑ ท ๒ การเพกถอนหนงสอรบรองการท าประโยชนของทดนพพาทยอมท าใหโจทกไดรบความเดอดรอนเสยหายจากค าสงดงกลาว แมโจทกไมไดฟองจ าเลยท ๓ เพอขอใหมการเพกถอนหรอยกเลกค าสงเพกถอนหนงสอรบรองการท าประโยชน แตโจทกฟองวา การทจ าเลยท ๓ ออกเอกสารสทธในทดนโดยประมาทเลนเลอและเจาพนกงานทดนในส านกงานทดนจงหวด ซงเปนราชการสวนภมภาคของจ าเลยท ๓ รวมกบบคคลภายนอก

Page 30: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

กระท าการยนยนวาทดนทพพาทเปนทดนทมการออกเอกสารแสดงสทธในทดน โดยถกตองตามกฎหมาย ไมรกล าทสาธารณะและไมเปนทดนตองหามตามกฎหมายใดๆ ซงเปนการปฏบตหนาทตามอ านาจทไดรบมอบหมายจากจ าเลยท ๓ เปนเหตใหโจทกหลงเชอในความถกตองของเอกสารดงกลาว และไดด าเนนการจดทะเบยนนตกรรมซอขายและจ านองโดยถกตองตามกฎหมาย โจทกจงฟองใหจ าเลยท ๓ ตองรวมรบผดในการกระท าดงกลาวของเจาพนกงานทดนอนเปนการกระท าละเมดตอโจทก ดงนนเมอจ าเลยท ๓ ในฐานะหนวยงานทางปกครองตามมาตรา ๓ แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ และมภารกจตามทกฎหมายแบงสวนราชการก าหนดไวเกยวกบการคมครองสทธในทดนของบคคลโดยการออกหนงสอแสดงสทธและในการบรการจดทะเบยนสทธและนตกรรมเกยวกบอสงหารมทรพยเพอใหบคคลมความมนคงในการถอครองทดน เมอมการฟองคดวา เจาหนาทของตนกระท าการรบรองความถกตองของทดนพพาทท าใหโจทกหลงเชอวาเปนทดนทมการออกเอกสารสทธในทดนโดยถกตองและไมเปนทดนตองหามตามกฎหมายใด จงเปนการกระท าทอาศยการเปนเจาหนาทของรฐทมอ านาจหนาทในการออกเอกสารแสดงสทธในทดนกอใหเกดความเสยหายแกโจทก จ าเลยท ๓ จงตองรบผดตอผเสยหายในผลแหงละเมดทเจาหนาทของตนไดกระท าในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. ๒๕๓๙ จงเหนวาคดในสวนจ าเลยท ๓ เปนกรณพพาทเกยวกบการกระท าละเมดของเจาหนาทของรฐ อนเกดจากการใชอ านาจตามกฎหมายตามพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๙ วรรคหนง (๓) อนอยในอ านาจพจารณาพพากษาของศาลปกครอง

ค าวนจฉย

ปญหาทตองพจารณา คดนอยในอ านาจพจารณาพพากษาของศาลยตธรรมหรอศาลปกครอง

คณะกรรมการพจารณาแลวเหนวา คดน เปนคดทเอกชนฟองเรยกคาเสยหายจากเอกชนดวยกนและจากหนวยงานทางปกครองอนเนองมาจากการท าละเมด ซงศาลทสงความเหนและศาลทรบความเหนมความเหนสอดคลองกนวา คดในสวนจ าเลยท ๑ และ ท ๒ ซงเปนเอกชน อยในอ านาจพจารณาพพากษาของศาลยตธรรม คงมปญหาวนจฉยเฉพาะในสวนของจ าเลยท ๓ ซงเปนหนวยงานทางปกครองวา คดอยในเขตอ านาจของศาลใด

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา ๒๗๖ วรรคหนง บญญตใหศาลปกครองมอ านาจพจารณาพพากษาคดทเปนขอพพาทระหวางหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอราชการสวนทองถน หรอเจาหนาทของรฐทอยในบงคบบญชาหรอในก ากบดแลของรฐบาลกบเอกชน หรอระหวางหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอราชการสวนทองถน หรอเจาหนาทของรฐทอยในบงคบ

Page 31: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

บญชาหรอในก ากบดแลของรฐบาลดวยกน ซงเปนขอพพาทอนเนองมาจากการกระท าหรอการละเวนการกระท าทหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอราชการสวนทองถน หรอเจาหนาทของรฐนนตองปฏบตตามกฎหมาย หรอเนองจากการกระท า หรอการละเวนการกระท าทหนวยราชการ หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจ หรอราชการสวนทองถน หรอเจาหนาทของรฐนน ตองรบผดชอบในการปฏบตหนาทตามกฎหมาย และพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๙ วรรคหนง (๓) บญญตใหศาลปกครองมอ านาจพจารณาพพากษาหรอมค าสงในคดพพาทเกยวกบการกระท าละเมดหรอความรบผดอยางอนของหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐอนเกดจากการใชอ านาจตามกฎหมาย หรอจากกฎ ค าสงทางปกครองหรอค าสงอน หรอจากการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนาทดงกลาวลาชาเกนสมควร

โจทกเปนเอกชนยนฟองกรมทดนเปนจ าเลยท ๓ ขอเทจจรงตามฟองสรปไดวา โจทกซอทดนหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส. ๓ ก.) จ านวน ๓ แปลง จากจ าเลยท ๑ และท ๒ เนองจากบคคลดงกลาวและเจาพนกงานทดน หวหนาส านกงานทดนจงหวดอดรธาน สาขากมภวาป สวนแยกโนนสะอาดในขณะนน รวมกนยนยนและรบรองท าใหโจทกหลงเชอวาทดนแปลงดงกลาวเปนทดนทมการออกหลกฐานอยางถกตองและไมมการรกล าทสาธารณะหรอเปนทตองหามตามกฎหมาย แตปรากฏวาตอมาจ าเลยท ๓ มค าสงเพกถอนหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส. ๓ ก.) ดงกลาวทงสามแปลง เปนเหตใหโจทกไดรบความเสยหาย ขอใหจ าเลยท ๓ รวมรบผดในการกระท าละเมดของเจาพนกงานทดนและจากการทจ าเลยท ๓ ไดออกหลกฐานในทดนโดยประมาทเลนเลออยางรายแรง จนท าใหโจทกเชอโดยสจรตวาทดนหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส. ๓ ก.) ดงกลาวเปนทดนทสามารถครอบครองและท าประโยชนไดและซอทดนดงกลาวไว โดยค าฟองของโจทกมไดมการโตแยงสทธในทดน คดจงมปญหาตองวนจฉยวาการทโจทกกลาวอางวาเจาหนาทในสงกดจ าเลยท ๓ กระท าละเมดตอโจทกและการทจ าเลยท ๓ ออกหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส. ๓ ก.) โดยประมาทเลนเลออยางรายแรง ท าใหโจทกไดรบความเสยหาย เปนการกระท าละเมดอนเกดจากการใชอ านาจตามกฎหมายหรอไม

เหตแหงการฟองคดมาจากการทจ าเลยท ๓ ซงเปนหนวยงานทางปกครองตามพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ออกหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส. ๓ ก.) ในทดนทงสามแปลงโดยไมชอบดวยกฎหมายและมค าสงเพกถอนหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส. ๓ ก.) ในทดนดงกลาวในเวลาตอมา ซงการออกหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส.๓ ก.) นน เจาพนกงานทดนและเจาหนาททเกยวของยอมมอ านาจหนาทตามกฎหมายในการตรวจสอบและพจารณาด าเนนการใหถกตองตามขนตอนทประมวลกฎหมายทดนไดใหอ านาจไว และการเพกถอนหนงสอรบรองการท าประโยชนในทดนหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส. ๓ ก.) ดงกลาวกเปนอ านาจหนาททประมวลกฎหมายทดนบญญตไวเชนกน ทงค าสงเพกถอนถอเปนค าสงทางปกครองตามความในมาตรา ๕ แหง

Page 32: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

พระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ กรณไมมขอโตแยงเรองสทธในทดน ฉะนน การฟองเรยกคาเสยหายจากจ าเลยท ๓ คดนจงเปนคดพพาทเกยวกบการกระท าละเมดของหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐอนเกดจากการใชอ านาจตามกฎหมาย ตามมาตรา ๙ วรรคหนง (๓) แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ คดนจงอยในอ านาจพจารณาพพากษาของศาลปกครอง

จงวนจฉยชขาดวา คดระหวาง นายโกเมศ ฑฆธนานนท โจทก นายขนต ตระกลชยอนนต ท ๑ นางสวทยหรอสนจนนต ตระกลชยอนนต หรอจนทรรงศร ท ๒ กรมทดน ท ๓ จ าเลยนน ส าหรบจ าเลยท ๑ และท ๒ อยในอ านาจพจารณาพพากษาของศาลยตธรรม สวนจ าเลยท ๓ อยในอ านาจพจารณาพพากษาของศาลปกครอง

(ลงชอ) ศภชย ภงาม (ลงชอ) เฉลมชย เกษมสนต

(นายศภชย ภงาม) (หมอมหลวงเฉลมชย เกษมสนต)

ประธานศาลฎกา กรรมการผทรงคณวฒของศาลยตธรรม

(ลงชอ) อกขราทร จฬารตน (ลงชอ) อครวทย สมาวงศ

(นายอกขราทร จฬารตน) (นายอครวทย สมาวงศ)

ประธานศาลปกครองสงสด กรรมการผทรงคณวฒของศาลปกครอง

(ลงชอ) พลโท วรตน บรรเลง (ลงชอ) พลโท อาชวน อนทรเกสร

(วรตน บรรเลง) (อาชวน อนทรเกสร)

หวหนาส านกตลาการทหาร กรรมการผทรงคณวฒของศาลทหาร

Page 33: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

(ลงชอ) พรชย รศมแพทย

(นายพรชย รศมแพทย)

กรรมการผทรงคณวฒ

วชรนทร คด/ทาน

( - - )

หมายเหต

เขตอ านาจศาลเกยวกบพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. 2542 มาตรา 9 วรรคหนง (3)

Page 34: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

คดแดงท 2217/2548 ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต โจทก นายเมตตา พมชศร กบพวก จ าเลย

ป.พ.พ. มาตรา 420

ป.ว.พ. มาตรา 249 ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการพสดของหนวยการบรหารราชการสวนทองถน พ.ศ. 2522

จ าเลยท 9 ด ารงต าแหนงผวาราชการจงหวด ไดลงนามอนมตจดซอหนงสอแบบทดสอบประเมนผลฉบบบรณาการชนประถมศกษาปท 1 ซงเปนหนงสอประกอบหลกสตรเทานน โดยวธ

กรณพเศษ ทงทไมมความจ าเปนเรงดวนในการจดซอและซอจากรานสหกรณกลาโหม จ ากด ซงมใชหนวยราชการหรอรฐวสาหกจ อนเปนการขดระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการพสด

ของหนวยการบรหารราชการสวนทองถน พ.ศ. 2522 แมหนงสอทขออนมตจดซอไดผานการตรวจสอบของจ าเลยรวมท 1 ซงเปนหวหนาสวนการคลง องคการบรหารสวนจงหวด จ าเลยรวมท 2 ซงเปนปลดจงหวด และจ าเลยรวมท 3 ซงเปนรองผวาราชการจงหวดในขณะนนกตาม แต

จ าเลยท 9 เปนผอนมตช นสดทายตองไตรตรองใหละเอยดรอบคอบ ไมใชเพยงแตลงนามอนมตผานไปตามความเหนของผใตบงคบบญชาเทาน น เมอการอนมตจดซอเปนเหต

ใหโจทกซอหนงสอพพาทแพงไป การกระท าของจ าเลยท 9 จงเปนความประมาทเลนเลอท าให โจทกเสยหาย ตองรวมรบผดตอโจทก

สวนทจ าเลยท 9 ฎกาขอใหจ าเลยท 1 ถงท 3 รวมรบผดตอโจทกดวยนน เมอศาลชนตนพพากษายกฟอง โจทกมไดอทธรณขอใหจ าเลยรวมท 1 ถงท 3 รบผดตอโจทก คดส าหรบจ าเลยรวมท 1 ถงท 3 จงยตไปตามค าพพากษาศาลชนตน จ าเลยท 9 ไมอาจแก

อทธรณเพอใหจ าเลยรวมท 1 ถงท 3 รบผดตอโจทกได ทศาลอทธรณภาค 1 วนจฉยถงความรบผดของจ าเลยรวมท 1 ถงท 3 ตามค าแกอทธรณของจ าเลยท 9 มานน เปนการไมชอบ ถอวา

เปนขอทมไดยกขนวากนมาแลวโดยชอบในศาลอทธรณภาค 1 จ าเลยท 9 จงไมมสทธฎกาในประเดนดงกลาว ศาลฎกาไมรบวนจฉย

…………………..……………………………………………………………..

โจทกฟองขอใหจ าเลยรวมกนรบผดช าระคาเสยหายดงกลาวตอโจทกพรอมดอกเบยอตรารอยละ 7.5 ตอป จนกวาจะส าเรจ เงนตนรวมดอกเบยถงวนฟองเปนเงน 469,550.81 บาท

ขอใหบงคบจ าเลยทงเการวมกนช าระเงนจ านวน 469,550.81 บาท พรอมดอกเบยอตรารอยละ 7.5 ตอป ของตนเงน 341,491.50 บาท นบแตวนฟองจนกวาจะช าระเสรจแกโจทก

ระหวางพจารณา โจทกขอถอนฟองจ าเลยท 1 ถงท 4 ศาลชนตนอนญาต

Page 35: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

จ าเลยท 5 ท 6 ท 7 ท 8 และท 9 ใหการขอใหยกฟอง

ระหวางพจารณา จ าเลยท 9 ยนค ารองขอใหเรยกนางศรกญญาหวหนาสวนการคลง

องคการบรหารสวนจงหวด รอยเอกสถาพรปลดจงหวด และรอยตรวฒนารองผวาราชการจงหวดยโสธร เขาเปนจ าเลยรวมท 1 ท 2 และท 3 ตามล าดบ ศาลชนตนอนญาต

จ าเลยรวมท 1 ท 2 และท 3 ใหการขอใหยกฟอง

ศาลชนตนพพากษายกฟอง

โจทกอทธรณ

ศาลอทธรณพพากษาแกเปนวา ใหจ าเลยท 5 ท 6 ท 7 ท 8 และท 9 รวมกนช าระเงนจ านวน 469,550.81 บาท พรอมดอกเบยอตรารอยละ 7.5 ตอป ของตนเงน 341,491.50 บาท

นบแตวนฟอง (ฟองวนท 12 พฤศจกายน 2533) เปนตนไปจนกวาจะช าระเสรจแกโจทก โดยจ าเลยท 8 รบผดไมเกนทรพยมรดกทไดรบ และใหรวมกนใชคาฤชาธรรมเนยมทงสองศาลแทน

โจทก ก าหนดคาทนายความ 12,000 บาท นอกจากทแกใหเปนไปตามค าพพากษาศาลชนตน

จ าเลยท 9 ฎกา

ศาลฎกาวนจฉยวา มปญหาทตองวนจฉยตามฎกาของจ าเลยท 9 ในประการแรกวา

จ าเลยท 9 รวมกระท าละเมดกบจ าเลยท 5 ถงท 7 หรอไม ขอเทจจรงรบฟงเปนทยตตามค าพพากษาศาลอทธรณภาค 1 โดยคความมไดฎกาโตแยงวา จ าเลยท 9 ด ารงต าแหนงผวา

ราชการจงหวดยโสธรเมอวนท 4 ตลาคม 2523 ตอมากรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทยได โอนเงนงบประมาณจ านวน 900,000 บาท ใหแกองคการบรหารสวนจงหวดยโสธรจดซอ

อปกรณการเรยนการสอนและแบบพมพ เพอใชในกจการการศกษาประชาบาล จ าเลยท 6 ซงเปนหวหนาหมวดการเงนและบญชขององคการบรหารสวนจงหวดยโสธรในขณะนนไดท าบนทกขออนมตจดซอ ถงจ าเลยท 9 ในฐานะผมอ านาจอนมตในการจดซอจดจาง ขออนมตจดซอ

หนงสอแบบทดสอบประเมนผลฉบบบรณาการชนประถมศกษาปท 1 รวมเปนเงน 499,500 บาท จากรานสหกรณกลาโหม จ ากด โดยวธกรณพเศษ บนทกดงกลาวเสนอผานจ าเลยรวมท 1 ซง

เปนหวหนาสวนการคลง องคการบรหารสวนจงหวด จ าเลยรวมท 2 ซงเปนปลดจงหวด และจ าเลยรวมท 3 ซงเปนรองผวาราชการจงหวดยโสธรในขณะนน จ าเลยท 9 ลงนามอนมตให

จดซอและแตงตงกรรมการด าเนนการตามเสนอ ตอมามการสบสวนและสอบสวนและพบวามการจดซออปกรณการเรยนการสอนและตงฎกาเบกจายในวนเดยวมพฤตการณทจรตประพฤตมชอบ จ าเลยท 9 อางในฎกาสรปใจความวา เหตทจดซอหนงสอโดยวธกรณพเศษจากรานสหกรณ

กลาโหม จ ากด เพราะมความเรงดวน ถาไมรบจดซอจะเกดผลเสยหายเปนอยางมาก เปนการซอตอเนองจากทมการจดซอตามงบประมาณทไดรบในครงเดอนกนยายน 2523 ซงไมเพยงพอ

แจกจาย ทงเปนการปฏบตตามระเบยบกระทรวงมหาดไทย และหนงสอของส านกเลขาธการทใหสนบสนนการซอเครองเขยนและแบบเรยนจากรานสหกรณกลาโหม จ ากด โดยไมตองสบ

ราคาหรอประกวดราคา และโจทกไมเสยหาย เพราะราคาหนงสอทซอมาเหมาะสมกบมลคาของหนงสอ นอกจากนหนงสอทขออนมตจดซอยงผานการตรวจสอบจากจ าเลยรวมท 1 ถงท 3 ตามสายงาน ซงมหนาทชวยเหลอผวาราชการจงหวดในการบรหารราชการจงหวดแลว เหนวา

หนงสอแบบทดสอบประเมนผลฉบบบรณาการชนประถมศกษาปท 1 เปนหนงสอประกอบหลกสตรเทานน มใชหนงสอในหลกสตรโดยตรง จงไมมความจ าเปนเรงดวนในการจดซอ ทง

เปนการจดซอจากรานสหกรณกลาโหม จ ากด ซงมใชหนวยราชการและไมใชรฐวสาหกจ จงเปนการขดระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการพสดของหนวยการบรหารราชการสวนทองถน พ.ศ. 2522 สวนหนงสอของส านกเลขาธการคณะรฐมนตรเพยงแตชกชวนใหซอหนงสอจากราน

สหกรณกลาโหม จ ากด เทานน ไมไดบงคบใหตองปฏบตตาม ทงโจทกน าสบราคาเฉลยของ

Page 36: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

หนงสอดงกลาวราคาเลมละ 9.49 บาท ประกอบกบเปนหนงสอเกยวกบความรเบองตนทว ๆ ไปของเดกนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 เทานน ไมตองใชความสามารถพเศษในการเรยบเรยง

จงเหนวา ราคาทซอเปนราคาทแพงเกนความจรงไปเลมละ 20.51 บาท แมหนงสอทขออนมตจดซอไดผานการตรวจสอบจากจ าเลยรวมท 1 ถงท 3 แตจ าเลยท 9 เปนผอนมตชนสดทายตอง

ไตรตรองใหรอบคอบ ไมใชเพยงแตลงนามอนมตผานไปตามความเหนของผใตบงคบบญชาเทานน เมอการอนมตจดซอเปนเหตใหโจทกซอหนงสอพพาทแพงไป การกระท าของจ าเลยท

9 จงเปนความประมาทเลนเลอท าใหโจทกซงเปนสวนราชการเสยหาย ตองรวมรบผดตอโจทก

ปญหาประการตอไป จ าเลยท 9 ฎกาขอใหจ าเลยรวมท 1 ถงท 3 รวมรบผดตอโจทกดวยนน เหนวา เมอศาลชนตนพพากษายกฟอง โจทกมไดอทธรณขอใหจ าเลยรวมท 1 ถงท 3

รวมรบผดตอโจทก คดส าหรบจ าเลยรวมท 1 ถงท 3 จงยตไปตามค าพพากษาศาลชนตน จ าเลยท 9 ไมอาจแกอทธรณเพอใหจ าเลยท 1 ถงท 3 รบผดตอโจทก ทศาลอทธรณภาค 1 รบ

วนจฉยถงความรบผดชอบของจ าเลยท 1 ถงท 3 ตามค าแกอทธรณของจ าเลยท 9 มานน เปนการไมชอบ ถอวาเปนขอทมไดยกขนวากนมาแลวโดยชอบในศาลอทธรณภาค 1 จ าเลยท 9 จงไมมสทธฎกาประเดนดงกลาว ศาลฎกาไมรบวนจฉย

พพากษายน.

(เกรยงชย จงจตรพธ - วชย ววตเสว - ส ารวจ อดมทว )

ศาลจงหวดยโสธร - นายประสทธ ศกดศรมณกล

ศาลอทธรณภาค 1 - นายสมบต อรรถพมล

Page 37: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 3011/2533 การไฟฟานครหลวง โจทก นายประสานศกด กณฑสทธ กบพวก จ าเลย

ป.พ.พ. มาตรา 575

ป.ว.พ. มาตรา 172, 243

พ.ร.บ.จดตงศาลแรงงานและวธพจารณาคดแรงงาน พ.ศ.2522 มาตรา 31

โจทกฟองกลาวหาวา จ าเลยท 2 ท 3 ปฏบตหนาทดวยความประมาทเลนเลอไดลงลายมอชอก ากบชอผมสทธรบเงนคนเดมทจ าเลยท 1 ขดฆาออกและลงลายมอชอก ากบชอทพมพหรอเขยนแทนลงไปใหม กบไดลงลายมอชอสงใหธนาคารแหงประเทศไทยจายเงนในค าขอรบคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรตามทจ าเลยท 1 น าเสนอ การทจ าเลยท 1 กบพวกสามารถทจรตและน าเงนไปเปนประโยชนสวนตวได เพราะจ าเลยท 2 ท 3 ปฏบตหนาทดวยความประมาทเลนเลอโดยจ าเลยท 2 ท 3 เปนผบงคบบญชาไดลดขนตอนการตรวจสอบ ใหจ าเลยท 1 เสนอค าขอตอจ าเลยท 2 ท 3 โดยตรงไมตองผานผบงคบบญชาตามล าดบข น อนเปนการเสยงตอการทจรตแกไขเปลยนแปลงค าขอรบคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรรฐบาล ค าฟองของโจทกเปนการกลาวหาวาจ าเลยท 2 ท 3 ไมปฏบตหนาทโดยละเอยดรอบคอบ ไมจดใหมการตรวจสอบเปนขนตอนตามล าดบชนวาการขดฆาและเปลยนแปลงชอผม สทธรบเงนตามพนธบตรรฐบาลนนถกตองหรอไม แตจ าเลยท 2ท 3 ลงลายมอชอโดยไมใชความระมดระวง กอใหโจทกไดรบความเสยหาย จ าเลยท 2 ท 3จงตองชดใชคาเสยหายใหแกโจทก และทางพจารณาโจทกกน าสบเพอใหศาลเหนวามข นตอนในการตรวจสอบมากมาย แตจ าเลยท 2 ท 3 ไมไดตรวจสอบเลย และจ าเลยท 2 ท 3 ประมาทเลนเลอไมผานขนตอนการตรวจสอบและไดเซนชอตามทจ าเลยท 1 กากบาทไวใหเซนเทานน เชนน แมไมมระเบยบเปนลายลกษณอกษรก าหนดขนตอนในการปฏบตงานเกยวกบการขอคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรรฐบาลของผใชไฟฟา จ าเลยท 2 ท 3 กอาจจะตองรบผดตามฟองโจทกได เพราะจ าเลยท 2 ท 3 เปนผบงคบบญชามหนาทควบคมการท างานของจ าเลยท 1 ใหเปนไปโดยถกตองและสจรตการทจ าเลยท 2 ท 3 ไดลงลายมอชอดงกลาวกเพอเปนหลกฐานวาไดมการตรวจสอบวาถกตองแลวดงนน ไมวาจะมระเบยบการปฏบตเปนลายลกษณอกษร

Page 38: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

หรอไม หากจ าเลยท 2 ท 3 ไดลงลายมอชอดวยความประมาทเลนเลอแลว จ าเลยท 2 ท 3 กตองรบผดชดใชคาเสยหายแกโจทก

ศาลแรงงานไมไดวนจฉยขอเทจจรงเกยวกบความรบผดของของจ าเลยท 2ท 3 ใหตรงกบขอกลาวหาตามค าฟองและตามขอเทจจรงทโจทกน าสบมา ศาลฎกายอนส านวนใหศาลแรงงานพจารณาพพากษาความรบผดของจ าเลยท 2 ท 3 ใหม ตาม ป.ว.พ. มาตรา 243ประกอบดวย พ.ร.บ.จดตงศาลแรงงานและวธพจารณาคดแรงงาน พ.ศ.2522 มาตรา 31

________________________________

โจทกฟองวา ตามระเบยบของโจทกไดก าหนดใหผใชไฟฟาตองวางหลกประกนการใชไฟฟาเปนเงนสด หรอหนงสอค าประกนของธนาคารหรอพนธบตรรฐบาลไวตอโจทก ส าหรบหลกประกนการใชไฟฟาทเปนพนธบตรรฐบาลนน ผใชไฟฟาหรอผวางหลกประกนตองจดทะเบยนโอนกรรมสทธใหแกโจทก โจทกจงเปนเจาของกรรมสทธในพนธบตร เมอผใชไฟฟาเลกใชไฟฟาและไมมหนคาไฟฟาคางช าระ โจทกจะโอนกรรมสทธในพนธบตรกลบคนใหผใชไฟฟาตามเดม โจทกจะสงพนกงานไปรบค าขอรบคนตนเงนและดอกเบยจากธนาคารแหงประเทศไทย เพอโจทกจะลงนามในค าขอรบคนตนเงนและดอกเบยในพนธบตรนน สงใหธนาคารแหงประเทศไทยจายเงนตามพนธบตรแกผมสทธรบเงนตามพนธบตรซงธนาคารแหงประเทศไทยไดพมพชอไวในค าขอรบคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรแลว เดมจ าเลยท ๑ เปนพนกงานของโจทกและเปนผใตบงคบบญชาของจ าเลยท ๒ และจ าเลยท ๓ จ าเลยท ๑ ท าหนาทเปนพนกงานบญช แผนกประมวลการบญชกองการบญช ฝายการบญชและการเงน มหนาทด าเนนการเกยวกบการเปลยนชอผมสทธรบเงนตามพนธบตรคน การโอนกรรมสทธในพนธบตรคนใหแกผใชไฟฟาหรอผวางหลกประกน ด าเนนการเกยวกบการไถถอนพนธบตรทครบก าหนดไถถอน โดยมหนาทเสนอค าขอรบคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรไปตามล าดบชนบงคบบญชา เพอใหผอ านวยการฝายการบญชและการเงนหรอผท าการแทน ผมอ านาจลงนามแทนโจทก สงใหธนาคารแหงประเทศไทยจายเงนตามพนธบตรคนใหแกผมสทธรบเงน ซงธนาคารแหงประเทศไทยไดพมพชอไวในค าขอรบคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรแลว จ าเลยท ๒ เปนพนกงานของโจทก ขณะเกดเหตมต าแหนงเปนผอ านวยการฝายการบญชและการเงน มหนาทควบคมตรวจสอบสงการงานและบงคบบญชาพนกงานในสงกดฝายการบญชและการเงนซงตองควบคมเงนรายไดและเงนรายจาย งานเกยวกบการรบและคนหลกประกนการใชไฟฟา และเปนผมอ านาจลงนามในนตกรรมตางๆ เกยวกบการโอนกรรมสทธในพนธบตร รวมทงการไถถอนพนธบตรทครบก าหนดไถถอนแทนโจทก จ าเลยท ๓เปน

Page 39: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

พนกงานของโจทก ขณะเกดเหตมต าแหนงเปนรองผอ านวยการฝายการบญชและการเงนมหนาทชวยจ าเลยท ๒ เกยวกบงานอนเปนหนาทของจ าเลยท ๒ และเปนผมอ านาจท าการแทนจ าเลยท ๒ เมอจ าเลยท ๒ ไมอยหรอไมสามารถปฏบตหนาทได รวมทงเปนผมอ านาจลงนามในนตกรรมตาง ๆ เกยวกบการโอนกรรมสทธในพนธบตรตลอดจนการไถถอนแทนโจทกดวย เมอระหวางวนท ๓ มกราคม ๒๕๒๙ ถงวนท ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๓๐ จ าเลยท ๑ ไดกระท าการทจรตตอหนาทไดสมคบกบบคคลภายนอกกระท าการทจรตโดยจ าเลยท ๑ ไดน าค าขอรบคนเงนตนเงนและดอกเบยพนธบตรทครบก าหนดไถถอนมาขดฆาชอผมสทธรบเงนตามค าขอดงกลาวทธนาคารแหงประเทศไทยไดพมพไวแตเดมออก แลวเขยนหรอพมพชอบคคลอนใหเปนผมสทธรบเงนตามพนธบตรแทน แลวน าเสนอจ าเลยท ๒ หรอจ าเลยท ๓ ลงลายมอชอก ากบชอผมสทธรบเงนทขดฆาและชอบคคลภายนอก และลงลายมอชอสงใหธนาคารแหงประเทศไทยจายเงน เสรจแลวจ าเลยท ๑ มอบค าขอรบคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรทแกไขโดยทจรตดงกลาวและพนธบตรใหแกบคคลภายนอกไปขอรบเงนจากธนาคารแหงประเทศไทย เปนเหตใหธนาคารแหงประเทศไทยจายตนเงนและดอกเบยตามพนธบตรใหแกบคคลภายนอกซงไมใชเจาของอนแทจรง ท าใหโจทกไดรบความเสยหายรวมจ านวน ๗๓ ฉบบ ซงจ าเลยท ๒ ไดลงลายมอชอก ากบชอผมสทธรบเงนคนเดมทขดฆาออกลงลายมอชอก ากบชอทพมพหรอเขยนแทนลงไปใหม กบไดลงลายมอชอสงใหธนาคารแหงประเทศไทยจายเงนในค าขอรบคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรตามทจ าเลยท ๑ น าเสนอโดยทจรต ท าใหธนาคารแหงประเทศไทยจายคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรไปจ านวน ๕๖ ฉบบ จ าเลยท ๓ ไดลงลายมอชอก ากบชอผมสทธรบเงนคนเดมทขดฆาออกลงลายมอชอก ากบชอทพมพหรอเขยนแทนลงไปใหม กบไดลงลายมอชอสงใหธนาคารแหงประเทศไทยจายเงนในค าขอรบคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรตามทจ าเลยท ๑ น าเสนอโดยทจรต ท าใหธนาคารแหงประเทศไทยจายคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรไปรวมจ านวน ๑๕ ฉบบ การทจ าเลย-ท ๑ กบบคคลภายนอกสามารถกระท าการทจรตแกไขค าขอรบคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรและไปขอรบเงนจากธนาคารแหงประเทศไทยอนเปนการไถถอนพนธบตร แลวน าเงนไปเปนประโยชนสวนตวหรอผอ นได เพราะจ าเลยท ๒ ท ๓ ไดปฏบตหนาทดวยความประมาทเลนเลอ โดยจ าเลยท ๒ ท ๓ เปนผบงคบบญชาของจ าเลยท ๑ ไดลดขนตอนการตรวจสอบและการเสนอค าขอรบเงนคนตนเงนและดอกเบยพนธบตร โดยใหจ าเลยท ๑ เสนอค าขอดงกลาวตอจ าเลยท ๒ หรอท ๓ โดยตรง ไมตองผานผบงคบบญชาตามล าดบชน อนเปนการเสยงภยตอการทจรตแกไขเปลยนแปลงค าขอรบคนตนเงนและดอกเบยพนธบตร ถาจ าเลยท ๒ ท ๓ ปฏบตหนาทโดยไมประมาทเลนเลอแลว กอนทจ าเลยท ๒ หรอท ๓ จะลงลายมอชอก ากบดงกลาว และกอนลงลายมอชอสงใหธนาคารแหงประเทศไทยจายเงน จะตองตรวจสอบวามหลกฐานการมอบอ านาจหรอมอบฉนทะจากผมสทธรบเงนคนเดมทถกขดฆาชอออกหรอไม จ าเลยท ๒ ท ๓ อาจใชความระมดระวงเชนวานนได แตหาไดใชใหเพยงพอไม จ าเลยท ๒ ท ๓ ไดลงลายมอชอโดยไมมหลกฐานการมอบอ านาจหรอมอบฉนทะจากผมสทธรบเงนคนเดมทถกขดฆาชอออก การกระท าของจ าเลยท ๒ ท ๓ เปนการปฏบตงานโดยขาดความระมดระวง ไมเอาใจใสและประมาทเลนเลอ ท าใหโจทกเสยหาย ขอใหจ าเลยทงสามรวมกนใชคาเสยหายแกโจทกพรอมดอกเบย

จ าเลยทงสามใหการตอสคด

Page 40: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ศาลแรงงานกลางพพากษาใหจ าเลยท ๑ ช าระคาเสยหายพรอมดอกเบยนบแตวนฟองแกโจทก ใหยกฟองคดของโจทกเกยวกบจ าเลยท ๒ ท ๓

โจทกและจ าเลยท ๑ อทธรณตอศาลฎกา

ศาลฎกาแผนกคดแรงงานวนจฉยวา ทโจทกอทธรณวา การทศาลแรงงานกลางวนจฉยวา ไมมระเบยบวางไวเปนลายลกษณอกษรเกยวกบการขอรบคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรรฐบาล ฟงไมไดวาจ าเลยท ๒ ท ๓ ลดขนตอนการตรวจสอบ และพยานหลกฐานทโจทกน าสบมากไมปรากฏวามพยานปากใดทเบกความยนยนวา ตอนทจ าเลยท ๒ ท ๓ ลงลายมอชอไปนน ไมมหลกฐานการมอบอ านาจหรอมอบฉนทะจากผมสทธรบเงนคนเดมแนบมาดวย ค าวนจฉยดงกลาวของศาลแรงงานกลางไมตรงกบขอเทจจรงในส านวนและวนจฉยขอเทจจรงอนซงไมปรากฏในส านวน พเคราะหแลวเหนวา เกยวกบการลดขนตอนในการตรวจสอบนน โจทกฟองกลาวหาวาจ าเลยท ๒ ท ๓ ปฏบตหนาทดวยความประมาทเลนเลอ ไดลงลายมอชอก ากบผมสทธรบเงนคนเดมทจ าเลยท ๑ ขดฆาออกและลงลายมอชอก ากบชอทพมพหรอเขยนแทนลงไปใหม กบไดลงลายมอชอสงใหธนาคารแหงประเทศไทยจายเงนในค าขอรบคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรตามทจ าเลยท ๑ น าเสนอ การทจ าเลยท ๑ กบพวกสามารถทจรตและน าเงนไปเปนประโยชนสวนตวไดเพราะจ าเลยท ๒ ท ๓ ปฏบตหนาทดวยความประมาทเลนเลอ โดยจ าเลยท ๒ ท ๓ เปนผบงคบบญชา ไดลดขนตอนการตรวจสอบใหจ าเลยท ๑ เสนอค าขอตอจ าเลยท ๒ ท ๓ โดยตรงไมตองผานผบงคบบญชาตามล าดบชน อนเปนการเสยงตอการทจรตแกไขเปลยนแปลงค าขอรบคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรรฐบาล ค าฟองของโจทกไมไดระบใหจ าเลยท ๒ ท ๓ รบผดเพราะฝาฝนไมปฏบตตามระเบยบทเปนลายลกษณอกษร แตเปนการกลาวหาวาจ าเลยท ๒ ท ๓ ไมปฏบตหนาทโดยละเอยดรอบคอบ ไมจดใหมการตรวจสอบเปนขนตอนตามล าดบชนวาการขดฆาและเปลยนแปลงชอผมสทธรบเงนตามพนธบตรรฐบาลนนถกตองหรอไม แตจ าเลยท ๒ ท ๓ ลงลายมอชอโดยไมใชความระมดระวง กอใหโจทกไดรบความเสยหาย จ าเลยท ๒ ท ๓ จงตองชดใชคาเสยหายใหแกโจทก ทางพจารณาโจทกยงไดน าสบพยานบคคลและพยานเอกสารแสดงถงข นตอนการท างานในทางปฏบตและความประมาทเลนเลอของจ าเลยท ๒ ท ๓ เชนค าเบกความของนางสาวปรยา พศาลบตร พยานโจทกซงเปนหวหนาแผนกบญชลกหนเเจาหนเบกความวาการเสนองานทหนวยงานของนางสาวปรยานน จะเสนองานตามล าดบชน โดยเรมจากหมวดซงหวหนาหมวดจะเสนองานไปยงหวหนาแผนก หวหนาแผนกจะเสนอไปยงหวหนากอง หวหนากองจะผานงานไปยงรองผอ านวยการฝาย รองผอ านวยการฝายเสนอไปยงผอ านวยการฝายการบญชและการเงน ยกเวนงานพนธบตรรฐบาลทผใชไฟฟามาประกนครบก าหนดไถถอน เฉพาะสวนทผใชไฟฟามาตดตอดวยตนเองเพอน าใบค าขอไปขนเงนกบธนาคารแหงประเทศไทยเองงานนไมผานนางสาวปรยา โดยจะผานจากหวหนาหมวดไปยงผอ านวยการฝาย นางสาวปรยาสงสยเคยถามจ าเลยท ๑ จ าเลยท ๑ บอกวา เปนงานเรงดวน นางสาวปรยา ยงเบกความยนยนวา การปฏบตงานทไมผานขนตอนน ไมเคยปรากฏวาผบงคบบญชาสงใหปฏบตงานเชนนนอกจากนโจทกยงไดน าสบถงระเบยบปฏบตเกยวกบผใชไฟฟาทมสทธไถถอนพนธบตรวาจะตองไมเปนหนกบโจทก จ าเลยท ๑ ไดน าเงนอนมาช าระหนแทนผใชไฟฟาทพนธบตรครบก าหนดไถถอน แลวจงไถถอน

Page 41: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

พนธบตรของผใชไฟฟานนโดยทจรต การน าสบของโจทกเพอใหศาลเหนวามข นตอนในการตรวจสอบมากมาย แตจ าเลยท ๒ ท ๓ ไมไดตรวจสอบเลย นายโพธ อมจตตพยานโจทกซงเปนประธานกรรมการสอบสวนเรองนกเบกความวา จ าเลยท ๑ ใหการชนสอบสวนวา ไดน าค าขอรบคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรทมการขดฆาชอผรบเงนไปใหจ าเลยท ๒ ท ๓เซนชอโดยไมมใบมอบอ านาจ รอยตรดนย พนมวน ณ อยธยา พยานโจทกอกปากหนงกเบกความวาจ าเลยท ๒ ท ๓ ประมาทเลนเลอไมผานขนตอนการตรวจสอบและไดเซนชอตามทจ าเลยท ๑กากบาทไวใหเหนเทานน ดงนนในการวนจฉยประเดนขอพพาทขอ ๔ ทวา จ าเลยท ๒ ท ๓ประมาทเลนเลอเกยวกบเรองพนธบตรตามทจ าเลยท ๑ น าเสนอตามฟองหรอไม ศาลแรงงานกลางจะตองวนจฉยวาจ าเลยท ๒ ท ๓ ไดกระท าโดยประมาทเลนเลอตามทโจทกน าสบมาดงกลาวขางตนหรอไม แตปรากฏวาศาลแรงงานกลางไมไดวนจฉยพยานหลกฐานโจทกเลย นอกจากวนจฉยวาไมมระเบยบเปนลายลกษณอกษรก าหนดขนตอนในการปฏบตงาน ฟงไมไดวาจ าเลยท ๒ ท ๓ ไดลดขนตอนการตรวจสอบ จงฟงไมไดวาจ าเลยท ๒ ท ๓ กระท าโดยประมาทเลนเลอ ศาลฎกาเหนวาแมไมมระเบยบเปนลายลกษณอกษร จ าเลยท ๒ ท ๓ กอาจจะตองรบผดตามฟองโจทกได เพราะจ าเลยท ๒ ท ๓ เปนผบงคบบญชา มหนาทควบคมการท างานของจ าเลยท ๑ ใหเปนไปโดยถกตองและสจรต การทจ าเลยท ๒ ท ๓ ไดลงลายมอชอดงกลาวกเพอเปนหลกฐานวาไดมการตรวจสอบวาถกตองแลว ดงนน ไมวาจะมระเบยบการปฏบตเปนลายลกษณอกษรหรอไม หากจ าเลยท ๒ ท ๓ไดลงลายมอชอดวยความประมาทเลนเลอแลว จ าเลยท ๒ ท ๓ กตองรบผดชดใชคาเสยหายแกโจทกตามค าวนจฉยของศาลแรงงานกลางทวา ไมมระเบยบเปนลายลกษณอกษรและจ าเลยท ๒ ท ๓ ไมไดลดขนตอนการตรวจสอบ จงฟงวาจ าเลยท ๒ ท ๓ ไมไดประมาทเลนเลอโดยไมไดวนจฉยวาการลงลายมอชอก ากบของจ าเลยท ๒ ท ๓ โดยไมตรวจสอบเปนการประมาทเลนเลอแลวหรอไม จงเปนการวนจฉยทไมตรงกบพยานหลกฐานในส านวน นอกจากโจทกยงกลาวหาในค าฟองวาจ าเลยท ๒ ท ๓ไดกระท าโดยประมาทเลนเลออกประการหนงคอ จ าเลยท ๒ ท ๓ ไดลงลายมอชอโดยไมมหลกฐานการมอบอ านาจหรอมอบฉนทะจากผมสทธรบเงนคนเดมทถกขดฆาชอออก การกระท าของจ าเลยท ๒ท ๓ เปนการปฏบตงานโดยขาดความระมดระวงไมเอาใจใสและประมาทเลนเลอท าใหโจทกเสยหายศาลแรงงานกลางไดวนจฉยในประเดนขอพพาทขอ ๓ เกยวกบความรบผดของจ าเลยท ๑ วา รบฟงไมไดวาผใชไฟฟาทง ๗๓ ราย ไดท าหนงสอมอบอ านาจใหพวกของจ าเลยท ๑ ไปรบเงนแทน แตในประเดนขอพพาทขอ ๔ กลบวนจฉยวา ขอเทจจรงฟงไมไดวา ตอนทจ าเลยท ๒ ท ๓ ลงลายมอชอก ากบตามฟอง ไมมหลกฐานการมอบอ านาจหรอมอบฉนทะจากผมสทธรบเงนคนเดมทถกขดฆาชอออกจงฟงไมไดวาจ าเลยท ๒ ท ๓ ปฏบตหนาทดวยความประมาทเลนเลอ เหนวา เมอศาลแรงงานกลางรบฟงในประเดนขอพพาทขอ ๓ แลววา ผใชไฟฟาคนเดมทง ๗๓ ราย ไมไดท าหนงสอมอบอ านาจใหพวกของจ าเลยท ๑ ไปรบเงนแทน ขอเทจจรงในคดจะฟงไดเชนเดยวกนหรอไมวา ในขณะทจ าเลยท ๒ ท ๓ ลงลายมอชอก ากบไปตามฟองนน ไมมหนงสอมอบอ านาจจากผใชไฟฟาคนเดม ศาลแรงงาน-กลางยงวนจฉยดวยวา ตอนทจ าเลยท ๑ น าใบขอคนตนเงนและดอกเบยพนธบตรรฐบาลมาใหจ าเลยท ๒ ท ๓ ลงนามนนอาจมหนงสอมอบอ านาจทจ าเลยท ๑ ท าขนเองแนบมาดวยกได ค าวนจฉยดงกลาวของศาลแรงงานกลางไมแนชดวาจ าเลยท ๑ มหนงสอมออบอ านาจหรอไม และหนงสอมอบอ านาจทจ าเลยท ๑ ท าขนเองนนเปนของผใด

Page 42: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ดวยเหตผลดงวนจฉยขางตน ศาลฎกาเหนวาศาลแรงงานกลางยงไมไดวนจฉยขอเทจจรงเกยวกบความรบผดของจ าเลยท ๒ ท ๓ ใหตรงกบขอกลาวหาตามค าฟองและตามขอเทจจรงทโจทกน าสบมา อาศยอ านาจตามประมวลกฎหมายวธ-พจารณาความแพง มาตรา ๒๔๓ ประกอบดวยพระราชบญญตจดตงศาลแรงงานและวธพจารณา-คดแรงงาน พ.ศ.๒๕๒๒ มาตรา ๓๑ เหนสมควรยอนส านวนใหศาลแรงงานกลางพจารณาพพากษาความรบผดของจ าเลยท ๒ ท ๓ ใหม

ส าหรบอทธรณของจ าเลยท ๑ ศาลฎกาไมรบวนจฉย เพราะเปนอทธรณขอเทจจรง

พพากษายนเฉพาะคดเกยวกบจ าเลยท ๑ ยกค าพพากษาศาลแรงงานกลางสวนทเกยวกบจ าเลยท ๒ ท ๓ ใหศาลแรงงานกลางพจารณาความรบผดของจ าเลยท ๒ ท ๓แลวพพากษาใหมตามรปคด.

( ประคนธ พนธวชาตกล - เคยง บญเพม - ครภม สวรรณโรจน )

ศาลแรงงานกลาง - นายประมาณ ตยะไพบลยสน

ศาลอทธรณ

Page 43: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

คดแดงท 3295/2543 พนกงานอยการจงหวดเลย โจทก นายธรรมนญ ใจนม กบพวก จ าเลย

ป.อ.มาตรา 59, 157

การทจะมความผดฐานละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบตามป.อ.มาตรา 157 จะตอง

ประกอบดวยเจตนาพเศษ คอตองเปนการกระท าเพอใหเกดความเสยหายแกผหนงผใด

จ าเลยเปนเจาพนกงาน มหนาทออกหนงสอรบรองการท าประโยชน (น.ส.3 ก.) ไดลงลายมอชอออก น.ส.3 ก. ระบชอ ต.เปนผมสทธครอบครองตามเรองราวเทจ เอกสารปลอมทผม

หนาทเกยวของน าเสนอ โดยไมไดตรวจสอบความถกตองแทจรงตามอ านาจหนาท อนเปนการละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบเทานน ไมปรากฏวาจ าเลยมเจตนาพเศษละเวนไม

ตรวจสอบความถกตองแทจรงของเอกสารดงกลาว เพอใหเกดความเสยหายแกกรมทดน ต.หรอผหนงผใดจ าเลยจงไมมความผดฐานเปนเจาพนกงานละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบตามป.อ.มาตรา 157

…………………..……………………………………………………………..

(จรส พวงมณ - กมล เพยรพทกษ - สมชาย พงษธา )

ศาลจงหวดเลย - นายภคเชษ มพนลม

ศาลอทธรณภาค ๔ - นายสมศกด เทวรกษกล

Page 44: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 3572/2529 พนกงานอยการจงหวดบรรมย โจทก นายฉวหรอออด แสนธรรมา กบพวก จ าเลย

ป.อ. มาตรา 59, 162

แมทางอ าเภอจะมค าสงแตงตงปาไมอ าเภอและทดนอ าเภอเปนกรรมการตรวจสอบไมชนดอนนอกจากไมสกและไมยางทท าออกจากไมในทดนกรรมสทธเคลอนยายไปใชประโยชน โดยใหปาไมอ าเภอเปนเลขานการคณะกรรมการมไดแตงตงจ าเลยท 1 ซงรบราชการเปนพนกงานปาไม 2 และจ าเลยท 3 ซงรบราชการในต าแหนงผชวยพนกงานทดนอ าเภอประจ าอ าเภอนนเปนกรรมการกตามการทจ าเลยท 1 และจ าเลยท 3 ลงชอรบรองการตรวจสอบไมชนดอนนอกจากไมสกและไมยางทท าออกจากไมในทดนกรรมสทธอนเปนการรบรองเปนหลกฐานอนเปนเทจ และจ าเลยท 1 ลงชอในฐานะกรรมการและเลขานการ จ าเลยท 3 ลงชอในฐานะกรรมการ นายอ าเภอกยดถอเอาเอกสารนเปนหลกในการพจารณาออกหนงสอรบรองใหราษฎรตลอดมา จ าเลยท 1 ท 3 ยอมเหนความส าคญของเอกสารทตนลงชอนน จะอางวาลงชอโดยขาดเจตนากระท าผดไมได สวนจ าเลยท 2 เปนปลดอ าเภอไดลงชอรบรองในเอกสารดงกลาวอนเปนการรบรองเปนหลกฐานอนเปนเทจเชนเดยวกน การรบรองดงกลาวตองอาศยการตรวจสอบทละเอยดถถวน จะอางวาลงชอรบรองโดยไมไดตรวจสอบเพราะมงานอนมาก ไมมเจตนากระท าผดไมได การกระท าของจ าเลยทงสามเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 162

________________________________

โจทกฟองจ าเลย ๑๐ คนส าหรบจ าเลยท ๑ ถงท ๓ โจทกฟองวาจ าเลยท ๑ รบราชการเปนพนกงานปาไม ๒ ต าแหนงผชวยปาไมอ าเภอประโคนชยจ าเลยท ๒ รบราชการต าแหนงปลดอ าเภอประโคนชย จงหวดบรรมย จ าเลยท ๓ รบราชการต าแหนงผชวยพนกงานทดนอ าเภอประโคนชย จงหวดบรรมย จ าเลยทงสามเปนเจาพนกงานไดรบค าสงแตงตงจากนายอ าเภอประโคนชยซงเปนผบงคบบญชา ใหรวมกนเปนกรรมการตรวจสอบขอเทจจรงในกรณทมราษฎรมายนค าขอหนงสอรบรองน าไมชนดอนนอกจากไมสกและไมยางทท าออกจากไมในทดนกรรมสทธเคลอนยายไปใชประโยชน วาเปนไมชนดอนนอกจากไมสกและไมยางทท าออกจากไมในทดนกรรมสทธจรงหรอไม ตามค าขอของราษฎรจ านวน ๙ รายเมอตรวจสอบแลวตองท ารายงานการตรวจสอบใหทางอ าเภอประโคนชยทราบเพอออกค าสงตามค าขอของราษฎร จ าเลยทงสามจงมหนาทรวมกนท าเอกสารรบเอกสาร กรอกขอความลงในเอกสาร จ าเลยทงสามไดรบทราบค าสงแลวเมอระหวางวนท ๑๑ มนาคม ๒๕๒๐ ถงวนท ๓ พฤษภาคม ๒๕๒๐ เวลากลางวนกลางคนตดตอกน จ าเลยทงสามไดรวมกนท าและลงชอรบรองการตรวจสอบไมดงกลาวในทดน น.ส.๓ ของราษฎรจ านวน ๙ รายวาเปนไมทตดในทดนกรรมสทธของราษฎรทง ๙ รายโดยถกตองอนเปนความเทจบางสวน โดยรบรองถกตองเพยงรายเดยว สวนอก ๘ รายไมถกตอง ทงนเพอจะเอาไมจากปาใกลเคยงมารวบรวมเขากบไมทตดในทดนกรรมสทธ จนนายอ าเภอประโคนชยหลงเชอวาเปนความจรง จงไดออกหนงสอรบรองใหแกราษฎรทง ๘ ราย การกระท าของจ าเลยทงสามเปนการรบรองเปนหลกฐานซงเอกสารวาตนไดท าการอยางใดขนหรอการอยางใดไดกระท าตอหนาตน อนเปนความเทจรบรองเปนหลกฐานซงขอเทจจรงอนเอกสารนนมงพสจนความ

Page 45: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

จรงอนเปนเทจ และการกระท าดงกลาวเปนการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบเพอใหเกดความเสยหายแกนายอ าเภอประโคนชยหรอรฐ หรอไดปฏบตหนาทโดยทจรต เหตเกดทต าบลประโคนชย ต าบลปงก ต าบลละเวย และต าบลยาง อ าเภอประโคนชย จงหวดบรรมย เกยวพนกน ขอใหลงโทษจ าเลยทงสามตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๕๗, ๑๖๒, ๘๓ พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ. ๒๕๐๒ มาตรา ๑๓

จ าเลยท ๑ ท ๒ ท ๓ ใหการปฏเสธ

ศาลชนตนพพากษาลงโทษจ าเลยท ๑ ท ๒ ท ๓ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๖๒, ๘๓ อนเปนบทเฉพาะ รวม ๗ กระทง เรยงกระทงลงโทษทกกรรม จ าคกกระทงละ ๔ เดอน รวมจ าคกจ าเลยทงสามคนละ ๒ ป ๔ เดอน เมอผดบทเฉพาะแลวกไมผดฐานเปนเจาพนกงานปฏบตหนาทโดยมชอบอนเปนบททวไปอก ค าขออนนอกจากนจงใหยกเสย

จ าเลยท ๑ ท ๒ ท ๓ อทธรณ

ศาลอทธรณพพากษายน

จ าเลยท ๑ ท ๒ ท ๓ ฎกา

ศาลฎกาวนจฉยปญหาขอกฎหมายวา ทจ าเลยท ๑ ท ๓ ฎกาวาตนมใชกรรมการตรวจสอบขอเทจจรงทนายอ าเภอประโคนชยแตงตงไมมหนาทท าและรบรองเอกสาร ปาไมอ าเภอและทดนอ าเภอเปนผบอกใหจ าเลยท ๑ จ าเลยท ๓ ตามล าดบลงชอแทน ทงจ าเลยท ๒ มราชการอนอกมาก ไมไดตรวจสอบใหละเอยดถถวน การกระท าของจ าเลยทงสามเปนการกระท าทขาดเจตนาเหนวา เมอขอเทจจรงฟงไดวาจ าเลยทงสามไดรวมกนรบรองวาจ าเลยทงสามไดไปท าการตรวจสอบไมเหนวาเปนไมทอยในทดนกรรมสทธจรง อนเปนการรบรองเปนหลกฐานอนเปนเทจ แมไดความตามค าสงอ าเภอประโคนชยฟงไดวานายอ าเภอประโคนชยแตงตงปาไมอ าเภอและทดนอ าเภอเปนกรรมการตรวจสอบการน าไมชนดอนนอกจากไมสกและไมยางทท าออกจากไมในทดนกรรมสทธเคลอนยายไปใชประโยชน โดยใหปาไมอ าเภอเปนเลขานการคณะกรรมการดวย มไดแตงตงจ าเลยท ๑ ท ๓ เปนกรรมการกตาม แตกปรากฏวาจ าเลยท ๑ ไดลงชอในเอกสารดงกลาวในฐานะกรรมการและเลขานการ จ าเลยท ๓ ลงชอในฐานะกรรมการ และนายอ าเภอประโคนชยกยดถอเอาเอกสารนเปนหลกในการพจารณาออกหนงสอรบรองตลอดมา จ าเลยท ๑ ท ๓ ยอมเหนความส าคญของเอกสารทตนลงชอดงกลาว จะอางวาลงชอไปโดยขาดเจตนากระท าผดฟงไมได สวนจ าเลยท ๒ เปนปลดอ าเภอ รบราชการมานานถง ๒๙ ปแลว ยอมทราบวางานเกยวกบปาไมเปนเรองของทรพยากรของชาต มผแสวงหาประโยชนอยมาก ตองอาศยการตรวจสอบทละเอยดถถวน การทจ าเลยท ๒ มงานอนมา จงไมเปนเหตใหฟงวาไมมเจตนากระท าผดเชนเดยวกน

พพากษายน ส าหรบจ าเลยท ๑ ท ๒ ท ๓

( สมบรณ บญภนนท - สพจน นาถะพนธ - ไพจตร วเศษโกสน )

ศาลจงหวดบรรมย - นายสมบต เดยวอศเรศ

ศาลอทธรณ - นายวชรนทร รกขพนธ

Page 46: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 2394/2543 พนกงานอยการ ส านกงานอยการสงสด โจทก นาย เจรญ สามคยานสรณ จ าเลย

ป.ว.อ. มาตรา 192, 227

เจาพนกงานผท าหนาทสบสวนและจบกมไดด าเนนงานสบสวนเปนระบบขนตอนและตองใชระยะเวลาตอเนองนานถงหนงเดอนครงจงจบกมจ าเลยแปดคนในคดอาญาอกคดหนง อกทงในการปฏบตงานกไดมการถายรปและท ารายงานการปฏบตงานไวโดยตลอด ทงสารเคมทตรวจยดไดมลกษณะเดยวกนกบถงสารเคมทมผไปรบจากจ าเลย จงมน าหนกรบฟงไดแนชดแลววาจ าเลยรวมอยในขบวนการของกลมในการลกลอบผลตวตถออกฤทธในประเภท 2 โดยสนบสนนจ าเลยแปดคนในคดอาญาอกคดหนงผลตเมทแอมเฟตามนตามฟอง สวนการทเจาพนกงานมไดจบกมจ าเลยในขณะทเหนเหตการณนน เนองจากคนรายกลมนกระท าผดเปนขบวนการ การทเจาพนกงานจะเขาจบกมทนทในเหตการณตอนหนงตอนใดหรอไม ยอมเปนไปไดทจะตองค านงถงผลส าเรจในการปราบปรามในภาพรวมทงหมดเปนส าคญการไมเขาจบกมจ าเลยทนทจงหาเปนขอผดปกตไม

จ าเลยเพยงแตจดหาสารเคมเพอใชผลตวตถออกฤทธในประเภท 2 ใหแกกลมผผลต แตมไดเขาไปรวมผลตหรอกระท าการใดอนเปนการสนบสนนใหจ าเลยในคดอาญาอกคดหนงมไวในครอบครองซงวตถออกฤทธในประเภท 2 ทผลตขนจ าเลยจงไมมความผดฐานสนบสนนจ าเลยในคดอาญาดงกลาวมวตถออกฤทธในประเภท 2 ไวในครอบครองโดยมไดรบอนญาต คงมความผดฐานสนบสนนจ าเลยในคดอาญาดงกลาวผลตเมทแอมเฟตามน อกทงจะน าพระราชบญญตมาตรการในการปราบปรามผกระท าความผดเกยวกบยาเสพตด พ.ศ. 2534 มาตรา 6(1) มาปรบบทโดยระวางโทษจ าเลยเชนเดยวกบตวการกมได เพราะค าขอทายฟองของโจทกมไดอางถงพระราชบญญตฉบบนมาเปนบททขอใหลงโทษจ าเลย ยอมถอวาโจทกไมประสงคจะใหลงโทษจ าเลยตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 192 วรรคส

________________________________

Page 47: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

โจทกฟองขอใหลงโทษจ าเลยตามพระราชบญญตวตถทออกฤทธตอจตและประสาท พ.ศ. 2518 มาตรา 4, 6, 13 ทว, 62, 89, 106, 106 ทว, 116ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 83, 91 รบของกลางทงหมดยกเวนรถยนตกระบะมตซบช สน าตาลทอง หมายเลขทะเบยนปายแดง ค -7658 กรงเทพมหานคร พรอมกญแจ 1 ดอก ใหแกกระทรวงสาธารณสข

จ าเลยใหการปฏเสธ

ศาลชนตนพพากษาวา จ าเลยมความผดตามพระราชบญญตวตถทออกฤทธตอจตและประสาท พ.ศ. 2518 มาตรา 13 ทว วรรคหนง, 89 ประกอบดวยพระราชบญญตมาตรการในการปราบปรามผกระท าความผดเกยวกบยาเสพตด พ.ศ. 2534 มาตรา 3, 6(1) ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 83, 90 จ าคก 20 ป รบของกลางทงหมด ยกเวนรถยนตกระบะมตซบช คนหมายเลขทะเบยนปายแดง ค-7658 กรงเทพมหานคร พรอมกญแจ 1 ดอก ใหแกกระทรวงสาธารณสข

จ าเลยอทธรณ

ศาลอทธรณพพากษาแกเปนวา จ าเลยมความผดตามพระราชบญญตวตถทออกฤทธตอจตและประสาท พ.ศ. 2518 มาตรา 13 ทว วรรคหนง, 89 ประกอบประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 86 ใหลงโทษจ าคก 13 ป 4 เดอน ขอหาอนใหยกนอกจากทแกใหเปนไปตามค าพพากษาศาลชนตน

โจทก และจ าเลยฎกา

ศาลฎกาวนจฉยวา "พเคราะหแลว ขอเทจจรงรบฟงไดเปนยตโดยไมมคความฝายใดฎกาโตแยงวา เมอวนท 13 กรกฎาคม 2536 เจาพนกงานส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตดไดรวมกนจบกมนายค าภร งามข า นางสาวนอยหรอจตตรา ทองใบ นางใจ ดาบตรหรอแสนบตรด นายเสง เกษมศรสขสงา นายไพสาน บวทอง นางอร บวทอง นางสภาภรณ จตตงบญญา และนายวระภทร อนข าเครอ รวมแปดคนในขอหารวมกนผลตและมวตถออกฤทธในประเภท 2 ไวในครอบครองโดยไมไดรบอนญาตพรอมเมทแอมเฟตามนบรสทธน าหนก 70.22 กโลกรม อเฟดรนบรสทธน าหนก 63.33 กโลกรม พรอมเครองมอและอปกรณทใชในการผลตกบรถยนตหมายเลขทะเบยนปายแดง ค-7658 กรงเทพมหานคร เปนของกลางและตอมาไดฟองเปนจ าเลยทงแปดในคดอาญาหมายเลขด าท 6659/2536 ของศาลชนตน ครนวนท 24 มนาคม 2537 เจาพนกงานส านกงานเดยวกนจบกมจ าเลยไดในคดอนและอายดตวมาด าเนนคดน ปญหาทตองวนจฉยตามฎกาของจ าเลยมวาจ าเลยกระท าผดฐานสนบสนนจ าเลยทงแปดในคดอาญาหมายเลขด าท 6659/2536 ผลตเมทแอมเฟตามนของกลางหรอไม กบปญหาตองวนจฉยตามฎกาของโจทกมวา จ าเลยกระท าผดฐานสนบสนนจ าเลยทงแปดในคดอาญา

Page 48: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ดงกลาวมวตถออกฤทธในประเภท 2 ไวในครอบครองโดยไมไดรบอนญาต และตองน าพระราชบญญตมาตรการในการปราบปรามผกระท าความผดเกยวกบยาเสพตด พ.ศ. 2534 มาตรา 6(1) มาปรบบทโดยระวางโทษจ าเลยเชนเดยวกบตวการในความผดนนหรอไม ซงเหนควรวนจฉยฎกาของโจทกจ าเลยรวมกนไป โจทกมเจาพนกงานส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตดรวม 3 คน คอนายนรเทพ พทธเภสช นายพงษธร ศรไพวรรณ และนายสมชาย ศรปานเงน เปนพยานเบกความตองกนวา เจาพนกงานไดตดตามสบสวนกลมผผลตเมทแอมเฟตามนซงเปนวตถออกฤทธในประเภท 2 ออกจ าหนายแกประชาชนซงมกลมของนางอรซงรวมกบสาม คอนายทนงศกด จตตงบญญา และมภมล าเนาอยจงหวดขอนแกน ตอมาวนท 31 ธนวาคม 2530 เจาพนกงานต ารวจสถานต ารวจภธรอ าเภอเมองขอนแกนกบพวกไดรวมกนจบกมนายทนงศกด ครนวนท 22 มถนายน 2531 นางอรจดทะเบยนหยากบนายทนงศกดวนท 2 เมษายน 2534 เจาพนกงานต ารวจเขาท าการตรวจคนบานของนางอรไดเมทแอมเฟตามนจ านวนมาก แตนางอรหลบหนไปได และลงมาพกอาศยอยกบนางสภาภรณบตรสาวซงอยกนฉนสามภรยากบนายวระภทร ตอมาวนท 5 มถนายน 2535 นางอรจดทะเบยนสมรสกบนายไพสานซงอยในกลมลกลอบผลตเมทแอมเฟตามนเชนกนกลมบคคลเหลานไดด าเนนการผลตเมทแอมเฟตามนออกจ าหนายโดยกระท าเปนขบวนการ กลมนายทนไดแกนางอรและนายไพสาน เจาพนกงานไดก าหนดรหสส าหรบนางอรคอ แอมแปร 339 นางสภาภรณคอ แอมแปร 340 และนายไพสานคอ แอมแปร 341 นางสภาภรณรบผดชอบดานการเงน นายวระภทรเปนผประสานงานในการผลต กลมผท าหนาทผลตคอนายค าภร นางสาวนอยหรอจตตรา และนางใจกบกลมผใหการสนบสนนดานสารเคม คอ นายประสทธหรอกลเดช วจตรนาวน นายวนย สนประเสรฐ และจ าเลยคดน นายนรเทพไดจดตงชดท างานประมาณ 5 ถง 6 คน มนายพงษธรและนายสมชายรวมอยดวย ในการสบสวนไดจดท ารายงานบนทกขอมลลงคอมพวเตอรและบนทกภาพไวโดยตลอด ผลการสบสวนไดความวาคนรายขบวนการนมโรงงานผลตอย 2 แหง คอทโกดงหวงหล 4 ซอยเจรญนคร 61 และทบานเลขท 86 อยในซอยโรงเรยนวดเนนสง หมท 13 ต าบลเนนหอม อ าเภอเมองปราจนบร จงหวดปราจนบร จากการสบสวนไดปรากฏพยานหลกฐานเกยวกบจ าเลยรวม 3 เหตการณดวยกนคอ ครงท 1 วนท 28 พฤษภาคม 2536 นายวระภทร ขบรถยนตฮอนดาสบรอนซหมายเลขทะเบยน 7 ว-1356 กรงเทพมหานคร ตามนายประสทธหรอกลเดชซงขบรถยนตมตซบชสขาวหมายเลขทะเบยน 1 อ-8194 กรงเทพมหานคร ไปรบสารเคมซงใชผลตเมทแอมเฟตามนจากจ าเลยทตกแถวเลขท 138/27 ซอยจรญสนทวงศ 22 เขตบางกอกนอย กรงเทพมหานคร เจาพนกงานไดถายรปเหตการณและจดท ารายงานการปฏบตงานไวตามภาพถายหมาย จ.14 แผนท 1 และ 2 กบเอกสารหมาย จ.13 แผนท 14/57 ในส านวนคดอาญาหมายเลขด าท 6659/2536 ครงท 2 วนท 29 พฤษภาคม 2536 นายวระภทรขบรถยนตคนเดมไปพบจ าเลยทตกแถวเดมและยกถงสารเคม 1 ถง ใสกระโปรงหลงรถ จากนนไดขบรถไปสมทบกบพวกทรวมขบวนการอกหนงคนคอนายวนย ซงจอดรถยนตโตโยตาสเขมหมายเลขทะเบยน 3 อ-6501 กรงเทพมหานคร รออยทหางแมคโคบางบอนแลวขบรถตามกนไปโดยบางครงในระหวางทางไดสลบรถกนขบ แตในทสดกน าถงสารเคมดงกลาวไปเกบทโกดงหวงหล 4 เจาพนกงานไดถายรปเหตการณและจดท ารายงานการปฏบตงานไว ตามภาพถายหมาย จ.15 แผนท 1 และ 2 กบเอกสารหมาย จ.13 แผนท 14/54 และ 55

Page 49: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

กบครงท 3 วนท 30 มถนายน 2534 นายวนยขบรถยนตคนเดมไปรบนายประสทธหรอกลเดชซงนงรออยทเพงรมถนนหนาสมาคมปกษใตรมถนนวงแหวนแลวไปพบจ าเลยทตกแถวเดมขนถงพลาสตกใบใหญบรรจสารเคมจ านวน 2 ถง 3 ถง ใสกระโปรงหลงรถแลวขบรถกลบไปโดยนายประสทธหรอกลเดชเดนแยกออกไปตางหาก เจาพนกงานไดถายรปเหตการณและจดท ารายงานการปฏบตงานไวตามภาพถายหมาย จ.18 แผนท 2 และ 3 กบเอกสารหมาย จ.13 แผนท 14/48 และ 49 นอกจากเหตการณทจ าเลยเกยวของโดยตรงนแลว พยานโจทกอกหนงปากคอนายณรงคศร พรหมแสน เบกความสนบสนนค าเบกความของเจาพนกงานซงเปนพยานโจทกวา นายณรงคศรเปนผเชาโกดงหวงหล 4 จากนายสวทย หวงหล และใหเชาชวง นางอรและนายไพสานไปพบนายณรงคศร เมอวนท 24 พฤษภาคม 2536 ขอเชาชวงเปนเวลา 2 ถง 3 เดอน จากนนไดมการน าเครองผสมสารเคม สารเคม 2 กระสอบและสารเคมบรรจกลองกระดาษอก 2 กลอง ไปเกบทโกดงหวงหล 4 นายณรงคศรเคยเหนนายค าภร นางสาวนอยหรอจตตราและนางใจผสมสารเคม กบนายณรงคศรเคยรบจางนายไพศาลไปขนเครองอดเมดจากโรงกลงทซอยวฑากาศ 6 ถนนวฒากาศ แขวงและเขตบางขนเทยนไปเกบทบานและตอมากมพวกของนายไพสานมาขนตอไปตางจงหวด นอกจากนนายณรงคศรยงเบกความดวยวา ในวนท 13 กรกฎาคม 2536 เจาพนกงานไดเขาตรวจคนโกดงหวงหล 4 และไดของกลางซงเกยวของในการผลตวตถออกฤทธในประเภท 2 หลายรายการซงสอดคลองกบค าเบกความของเจาพนกงานพยานโจทกและภาพถายหมาย จ.30 แผนท 1 และ 2 สวนการเขาจบกมกลมผผลตทจงหวดปราจนบร กปรากฏจากค าเบกความของนายพงษธรและนายนรเทพวาไดเขาจบกมนายค าภร นางสาวนอยหรอจตตรา นางใจ และนายเสง ไดพรอมเครองอดเมด 3 เครอง เมทแอมเฟตามนอดเมดประมาณ 30 ถงกระดาษ บรรจถงละประมาณ 20,000 เมด บรรจซองพลาสตก 6 ซองใหญ บรรจเมทแอมเฟตามนซองละ 10 ถง เมทแอมเฟตามนบรรจถงพลาสตกขนาดใหญน าหนก 15 กโลกรม และผงเมทแอมเฟตามนจ านวน 6 ถง มน าหนกรวมกนประมาณ 96 กโลกรม กบอปกรณการผลตหลายรายการดวยกนตามภาพถายหมาย จ.29 แผนท 1 ถง 4 และ จ.30 แผนท 1 และ 2 และในวนเดยวกนเจาพนกงานกไดเขาจบกมนางอร นายไพสาน นายวระภทร และนางสภาภรณไดในกรงเทพมหานครตามทไดตดตอประสานงานกน จากพยานหลกฐานโจทกทน าสบมาน จะเหนไดวา นายนรเทพ นายพงษธร และนายสมชายเปนเจาพนกงานมหนาทสบสวนและจบกมผกระท าผดเกยวกบยาเสพตด ไมปรากฏวาเคยรจกและมสาเหตกบจ าเลยและพวกมากอน จงไมมขอควรระแวงสงสยวาจะเบกความใสรายผใดการด าเนนงานสบสวนไดท าเปนระบบขนตอน และตองใชระยะเวลาตอเนองนานถงหนงเดอนครงจงจบกมจ าเลยทงแปดในคดอาญาหมายเลขด าท 6659/2536 อกทงในการปฏบตงานกไดมการถายรปและท ารายงานการปฏบตงานไวโดยตลอด ทงสารเคมทตรวจยดไดทโกดงหวงหล 4 ตามภาพถายหมาย จ.30 แผนท 1 และ 2 กมลกษณะเดยวกนกบถงสารเคมทนายวระภทรและนายวนยไปรบจากจ าเลยทตกแถวเลขท 138/27 นนเองตามภาพถายหมาย จ.14 แผนท 1 ดงน จงมน าหนกรบฟงไดแนชดแลววาจ าเลยรวมอยในขบวนการของกลมนางอร ในการลกลอบผลตวตถออกฤทธในประเภท 2 ตามฟองหาใชเปนกรณทศาลลางทงสองวนจฉยคดโดยรบฟงพยานหลกฐานไมสนกระแสความดงทจ าเลยกลาวอางในฎกาไม สวนทจ าเลยยกขนกลาวอางในฎกาวาตามรายงานการปฏบตงานในวนท 28 พฤษภาคม 2536 เอกสารหมาย จ.13 แผนท 14/56 และ 57

Page 50: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

มไดระบชอของจ าเลยโดยระบเพยงชายผวขาวลกษณะคนจนจงแตกตางกบขอความบรรยายใตภาพถายหมาย จ.14 แผนท 1 และแสดงวาภาพถายหมาย จ.14 จดท าขนภายหลงนน เหนวา เหตทเจาพนกงานมไดระบชอจ าเลยในรายงานการปฏบตงานเมอวนดงกลาว กนาจะเปนเพราะเจาพนกงานเพงพบวาจ าเลยซงขณะนนเจาพนกงานยงไมทราบชอเปนผรวมขบวนการผลตดวย และรายงานดงกลาวไดจดท าขนในวนเดยวกนนนเอง ครนเมอจดท าขอความบรรยายใตภาพถายหมาย จ.14 หลงจากวนนนซงเจาพนกงานไดทราบชอของจ าเลยแลวจงระบชอไว ดงจะเหนไดจากรายงานการปฏบตงานในวนท 29 พฤษภาคม 2536 และวนท 30 มถนายน 2536 หาใชภาพถายดงกลาวไดจดท าขนภายหลงดงทจ าเลยยกขนกลาวอางในฎกาไม สวนการทเจาพนกงานมไดจบกมจ าเลยในขณะทเหนเหตการณตลอดทงการทจ าเลยทงแปดในคดอาญาหมายเลขด าท 6659/2536 มไดใหการซดทอดมายงจ าเลยและจากค าเบกความของพนต ารวจโทอดศกด วบลยชยโยธน พนกงานสอบสวน ซงจดสงของกลางทยดไดจากการเขาจบกมจ าเลยทงแปดไปท าการตรวจพสจนกมไดระบชอจ าเลยวารวมกระท าผดดวยนน กเหนไดวาคนรายกลมนกระท าผดเปนขบวนการ การทเจาพนกงานจะเขาจบกมทนทในเหตการณตอนหนงตอนใดหรอไม ยอมเปนไปไดทเจาพนกงานจะตองค านงถงผลส าเรจในการปราบปรามในภาพรวมทงหมดเปนส าคญ การทเจาพนกงานไมเขาจบกมจ าเลยทนทจงหาเปนขอผดปกตไม และเหตทพนต ารวจโทอดศกดม ไดระบชอจ าเลยรวมในกลมจ าเลยทงแปดดงกลาว กเปนเพราะขณะนนจ าเลยยงมไดถกจบกมรวมอยในกลมจ าเลยทงแปดนนเอง พยานหลกฐานของโจทกรบฟงไดวาจ าเลยกระท าผดฐานสนบสนนจ าเลยทงแปดในคดอาญาหมายเลขด าท 6659/2536 ผลตเมทแอมเฟตามนตามฟองจรง ฎกาของจ าเลยฟงไมขนและส าหรบฎกาของโจทกนน เมอขอเทจจรงปรากฏชดจากพยานหลกฐานของโจทกเองวา จ าเลยเพยงแตจดหาสารเคมเพอใชผลตวตถออกฤทธในประเภท 2 ใหแกกลมผผลต แตจ าเลยมไดเขาไปรวมผลตหรอกระท าการใดอนเปนการสนบสนนใหจ าเลยทงแปดในคดอาญาดงกลาวมไวในครอบครองซงวตถออกฤทธในประเภท 2 ทผลตขน จ าเลยจงไมมความผดฐานสนบสนนจ าเลยทงแปดในคดอาญาดงกลาวมวตถออกฤทธในประเภท 2 ไวในครอบครองโดยมไดรบอนญาต อกทงจะน าพระราชบญญตมาตรการในการปราบปรามผกระท าความผดเกยวกบยาเสพตด พ.ศ. 2534 มาตรา 6(1) มาปรบบทโดยระวางโทษจ าเลยเชนเดยวกบตวการกมได เพราะค าขอทายฟองของโจทกมไดอางถงพระราชบญญตฉบบน มาเปนบททขอใหลงโทษจ าเลยยอมถอวาโจทกไมประสงคจะใหลงโทษจ าเลยในคดนตามบทบญญตมาตราดงกลาวตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา 192 วรรคส ฎกาของโจทกฟงไมขนเชนกน"

พพากษายน

( สมชาย จลนต - ระพนทร บรรจงศลป - วรช ลมวชย )

Page 51: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

คดแดงท 1403/2512 อยการจงหวดราชบร จ. นายลวน นาคนาม หรอนาคธรรม ท 1 นายสมคด ทรพยอดม ท 2 จ.ล.

ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๕๗

การปฏบตหรอละเวนการปฏบตโดยมชอบ หรอโดยทจรตอนจะเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๕๗ นน จะตองเปนการปฏบตหรอละเวนการปฏบตเฉพาะแตตามหนาทของเจาพนกงานผน นโดยตรงตามทไดรบมอบหมายในหนาทน น ๆ เทานน ถาการปฏบตหรอละเวนปฏบตทไมเกยวกบหนาทของพนกงานผน นโดยตรงแลว กยอมไมเปนความผดตามมาตราน

…………………..……………………………………………………………..

โจทกฟองวา จ าเลยท ๑ กบพวกไดบงอาจมไมหวงหามไวในครอบครองจ าเลยท ๒ เปนพนกงานปาไมมหนาทรกษาและใชดวงตราประทบไม ไดบงอาจใชดวงตราตประทบไมทจ าเลยท ๑ กบพวกมไวในครอบครองโดยผดกฎหมาย เพอแสดงวาไมนนเปนไมนอกประเภทหวงหามอนเปนการปฏบตหนาทโดยสจรตและบงอาจออกใบเบกทางรบรองวาไมทจ าเลยท ๑ กบพวกมไวเปนไมนอกประเภทหวงหาม โดยจ าเลยมไดมอ านาจทจะออกใบเบกทางนนได ท งนโดยจ าเลยท ๑ กบพวกไดบงอาจรวมกนสนบสนนในการทจ าเลยท ๒ กระท าการอนมชอบดวยหนาทดงกลาว ขอใหลงโทษตามพระราชบญญตปาไม พ.ศ. ๒๔๘๔ มาตรา ๗,๖๙,๗๔,๗๔ ทว พระราชบญญตปาไมหวงหาม พ.ศ. ๒๕๐๕ มาตรา ๔ ประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๑๕๗,๑๖๐,๘๓,๘๖ พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ. ๒๕๐๒ มาตรา ๑๓ กบขอใหรบของกลางดวย

จ าเลยท งสองใหการปฏเสธ

ศาลชนตนพพากษาวา นายลวนจ าเลยท ๑ มความผดตามพระราชบญญตปาไม พ.ศ. ๒๔๘๔ มาตรา ๗,๖๙,๗๔ พระราชบญญตปาไม(ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๐๓ มาตรา ๕,๑๒ ใหลงโทษจ าคก ๙ เดอน จ าเลยรบสารภาพชนสอบสวนเปนประโยชนตอการพจารณาลดโทษใหหนงในสาม จ าคก ๖ เดอน แตจ าเลยท ๑ ตองชงมาพอกบโทษแลว ใหปลอยตวไป นายสมคดจ าเลยท ๒มผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๕๗ ใหจ าคก ๒ ป รบรถสาลและไมของกลาง

จ าเลยท ๒ อทธรณ

ศาลอทธรณวนจฉยวา จ าเลยท ๒ เปนพนกงานปาไมอ าเภอปราณบรไมมอ านาจทจะออกใบเบกทางได อ านาจออกใบเบกทางตามกฎหมายเปนอ านาจของนายอ าเภอประจ าอ าเภอนน ๆ จ าเลยท ๒ ไมมหนาทออกใบเบกทางแลวออกใบเบกทางให จงไมถอวาเปนการกระท าตามหนาท การกระท าของจ าเลยท ๒ จงไมมความผด พพากษาแก เปนใหยกฟองจ าเลยท ๒ นอกจากทแกนใหเปนไปตามค าพพากษาศาลชนตน

โจทกฎกาขอใหลงโทษจ าเลยท ๒ ตามค าพพากษาศาลชนตน

ศาลฎกาเหนวา มาตรา ๑๕๗ แหงประมวลกฎหมายอาญาบญญตวา "ผใดเปนเจาพนกงาน ปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยสจรต ตองระวางโทษฯ" ตามตวบทกฎหมายดงกลาวนไดบงความหมายไวชดเจนแลววา การปฏบตหรอละเวนการปฏบตโดยมชอบหรอโดยทจรตอนจะเปนความผดตามมาตรา ๑๕๗ นน จะตองเปนการปฏบตหรอละเวนการปฏบตเฉพาะแตตามหนาทของเจาพนกงานผน นโดยตรง ตามทไดรบมอบหมายใหมหนาทน น ๆ เทานน ถาการปฏบตหรอละเวนทไมเกยวกบหนาทของพนกงานผน นโดยตรงแลว กยอมไมเปนความผดตามมาตราน ขอเทจจรงในคดนไดความยตแลว นายสมคดจ าเลยซงเปนพนกงานปาไมจตวา อ าเภอปราณบร ไมมหนาทตามกฎหมายหรอไดรบมอบอ านาจโดยชอบดวยกฎหมายใหเปนผออกหรอลงชอในใบเบกทางน าไมหรอของปาเคลอนทไดแตอยางไรเลย หนาทในการออกหรอลงชอในใบเบกทางน าไมหรอของปาเคลอนทน นเปนของนายอ าเภอเมอง ปราณบร หรอ นายสทศน ประชต พนกงานปาไมตรอ าเภอเมองปราณบร ซงนายอ าเภอเมองปราณบรมอบหมายใหกระท าไดเปนการเฉพาะตวนายสทศน ประชต เทานน การทนายสมคดจ าเลยได

Page 52: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ออกหรอลงชอในใบเบกทางน าไมของปารายพพาทเคลอนทใหนายจเร อนทรสมบตไปนนไมใชการปฏบตในหนาทของนายสมคดจ าเลย ฉะนน นายสมคดจ าเลยจงไมมความผดฐานปฏบตหนาทโดยมชอบตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๕๗ พพากษายน

(บญญต สขารมณ - จนตา บณยอาคม - แสวง จนดานนท )

ศาลจงหวดราชบร - นายฉลอง จนทรฐ

ศาลอทธรณ - นายประเสรฐ สนทรนนท

Page 53: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

คดแดงท 117/2516 นายอศรา เมษะปะบตร โจทก รอยต ารวจเอกประณต เขยวสนน ท 1 รอยต ารวจเอกชาญ คลงโชต ท 2 นายสรต โพธทอง ท 3 นายประเสรฐ สขนพธพงษหรอเอยว แซต ง ท 4 จ าเลย

ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๕๗ ประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา ๗๘, ๘๔, ๑๖๗

องคประกอบความผดของประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๕๗ นนจะตองไดความวาการปฏบตหรอละเวนปฏบตของเจาพนกงานนนอยในหนาท โจทกพา ส. ไปแลวไดจดทะเบยนสมรสกน ม. บดาของ ส. ไปแจงความไวทสถานต ารวจภธรอ าเภอเมองนครปฐมวาโจทกฉดครา ส. จ าเลยท ๒ เปนนายต ารวจอยกองทะเบยนประวตอาชญากรไดจบโจทกบอกวามคนแจงใหจบเรองฉดผหญง และขใหถอนทะเบยนสมรสเสย เมอไปถงสถานต ารวจภธรอ าเภอเมองนครปฐมจ าเลยท ๒ ไดพาโจทกไปพบจ าเลยท ๑ ทบานจ าเลยท ๑เปนนายต ารวจอยกองบงคบการต ารวจภธรเขต ๗ต าแหนงนายเวรไดพดขจะท ารายโจทกและใหคนไปตามม.มา ม. บอกวาจดการกแลวกน จ าเลยท ๑ กใหจ าเลยท ๒ พาโจทกไปมอบใหนายรอยเวรสถานต ารวจภธรอ าเภอเมองนครปฐม การกระท าของจ าเลยดงน เปนการปฏบตการนอกหนาท ไมตองดวยบทบญญตมาตรา ๑๕๗ เพราะจ าเลยมไดมหนาทเกยวกบคดท ม. แจงความไวนน

…………………..……………………………………………………………..

โจทกฟองวา จ าเลยท งสสมคบกนกระท าผดกฎหมาย กลาวคอจ าเลยท ๑ และท ๒ เปนเจาพนกงานต ารวจชนผใหญ ซงมอ านาจหนาทรกษาความสงบเรยบรอยของประชาชนกบจ าเลยท ๓ และท ๔ไดบงอาจหนวงเหนยวกกขงโจทกใหปราศจากเสรภาพในรางกายและจ าเลยท งสไดขมขนใจโจทกโดยมอาวธ เพอใหโจทกถอนทะเบยนสมรสระหวางโจทกกบนางเสรมศรซงไดจดทะเบยนกนโดยชอบดวยกฎหมาย การกระท าของจ าเลยท ๑ ท ๒ เปนการใชอ านาจไมเปนธรรมและปฏบตหนาทโดยมชอบ เพอใหเกดความเสยหายแกโจทกและการกระท าของจ าเลยท งสเปนเหตใหโจทกไดรบความเสยหายโดยจ าเลยท งสมเจตนาทจรต ขอใหลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๘๓, ๑๕๗, ๓๐๙, ๓๑๐

ศาลชนตนไตสวนมลฟองแลวใหประทบฟองเฉพาะขอหาฐานหนวงเหนยวกกขงตามมาตรา ๓๑๐ สวนขอหาตามมาตรา ๑๕๗ นนเหนวา จ าเลยท ๑ ท ๒ มไดมต าแหนงหนาทรบผดชอบในคดทโจทกถกกลาวหาโดยตรง ตามพยานหลกฐานทน าสบไมปรากฏวาจ าเลยท งสองไดปฏบตหนาทหรอละเวนปฏบตหนาทโดยมชอบ การกระท าของจ าเลยท งสองไมเกยวกบการปฏบตหนาทของจ าเลยท งสอง ใหยกฟองโจทก

โจทกอทธรณวา จ าเลยท ๑ และท ๒ เปนนายต ารวจชนผใหญตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา ๒(๑๗) และมอ านาจจบกมไดตามมาตรา ๗๘ ซงโจทกกไดกลาวไวในฟองแลว เมอจ าเลยท ๑ ท ๒จบโจทกแลวกกขงไว มไดสงไปยงสถานต ารวจภธรอ าเภอเมองนครปฐมยอมถอไดวาจ าเลยท ๑ ท ๒ ปฏบตหนาทโดยมชอบ เพราะมไดปฏบตการใหเปนไปตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญา มาตรา ๘๔

ศาลอทธรณพพากษายน

โจทกฎกาใจความเชนเดยวกบช นอทธรณ

ศาลฎกาฟงขอเทจจรงวา จ าเลยท ๑ รบราชการอยกองบงคบการต ารวจภธรเขต ๗ ต าแหนงนายเวร จ าเลยท ๒ รบราชการอยกองทะเบยนประวตอาชญากร กรมต ารวจ เมอวนท ๖ เมษายน ๒๕๑๒ โจทกพานางสาวเสรมศรไปจงหวดราชบร แลวตอมาไดจดทะเบยนสมรสกน บดานางเสรมศรไดแจงความไวทสถานต ารวจภธรอ าเภอเมองนครปฐมวาโจทกฉดครานางเสรมศร ครนวนท ๑๓เมษายน ๒๕๑๒ จ าเลยท ๒ กบพวกจบโจทกจะพาไปสถานต ารวจภธรอ าเภอเมองนครปฐมระหวางทางจ าเลยท ๒ บอกโจทกวามคนแจงใหจบเรองฉดผหญง โจทกวาจบอยางไรไดจดทะเบยนสมรสถกตอง จ าเลยท ๒ บอกวาใหถอนเสย ไมถอนจะเอาเรองและขโจทกวาจะจดการ ซงหมายความวาจะท ารายโจทก เมอมาถงสถานต ารวจภธร อ าเภอเมอง

Page 54: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

นครปฐม จ าเลยท ๒พาไปพบจ าเลยท ๑ ทบาน จ าเลยท ๑ พดกบโจทกวา ไดขาววานกเลงหรอจะเอาตายหรอหยอดน าขาวตม แลวจ าเลยท ๑ ใหคนไปตามบดามารดานางเสรมศรมา ระหวางรออยนจ าเลยท ๑ บอกโจทกวาไดยนขาววาลอใหญโตมอทธพล ลอจะเอาอยางไรกบอ วกได ตอมานายเมงบดานางเสรมศรมาทบานจ าเลยท ๑ และบอกจ าเลยท ๑ วา จดการกแลวกน จ าเลยท ๑ จงใหจ าเลยท ๒พาโจทกไปมอบใหรอยต ารวจโทโชต นายรอยเวร ณ สถานต ารวจภธรอ าเภอเมองนครปฐม แลววนจฉยวา

คดมปญหาในชนนวา การกระท าของจ าเลยท ๑ และท ๒จะมมลความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๕๗ หรอไม ศาลฎกาเหนวา องคประกอบความผดตามมาตรานจะตองไดความในเบองตนวาการปฏบตหรอละเวนการปฏบตของเจาพนกงานนนตองอยในหนาทแตการกระท าของจ าเลยท งสองตามขอเทจจรงดงกลาวเหนไดชดวาจ าเลยท ๑มต าแหนงเปนนายเวรอยกองบงคบการต ารวจภธร เขต ๗ สวนจ าเลยท ๒กรบราชการอยกองทะเบยนประวตอาชญากร กรมต ารวจ มไดมหนาทปฏบตการเกยวกบคดทนายเมงแจงความไวทสถานต ารวจภธรอ าเภอเมองนครปฐมกลาวหาโจทกวาฉดครานางเสรมศรแตประการใดเลย เมอเปนการปฏบตนอกหนาท กไมตองดวยบทบญญตแหงประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๑๕๗

พพากษายน

(ถนอม ครไพศาล - เสถยร ลมปษเฐยร - ชม สนทรธย )

ศาลจงหวดนครปฐม - นายเสงยม ทวชยการ

ศาลอทธรณ - นายวกรม เมาลานนท

Page 55: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 3486/2526 นายบญศร อนทนนท ผรอง

ป.พ.พ. มาตรา 1713

ป.ทดน มาตรา 81

คดไดความวาผตายมทรพยมรดกเปนทดน 3 แปลง แตละแปลงตงอยตางอ าเภอกน ทดนแปลงหนงมเนอทนอยไมสามารถจะแบงปนใหแกทายาทซงมทงหมด 6 คนไดจงมความจ าเปนตองขายทดนนแลวน าเงนมาแบงปนกนในระหวางทายาททกคน แมทายาทจะมสทธขอจดทะเบยนรบมรดกทดนโดยทางพนกงานเจาหนาท ตามประมวลกฎหมายทดน มาตรา 81 แตบทกฎหมายดงกลาวกไดวางวธปฏบตไวหลายขนตอนและพนกงานเจาหนาทอาจอนญาตหรอไมอนญาตใหจดทะเบยนกไดหากมการโตแยงคดคานคกรณกตองน าคดมาสศาลเพอวนจฉยในทสด วธการจดทะเบยนรบมรดกทดนดงกลาวจงมข นตอนทยงยากหลายประการและกไมเปนทแนนอนวาจะไดรบอนญาตเสมอไป

กรณจงพอถอไดวาการจดการหรอการแบงปนมรดกของผตายมเหตขดของชอบททายาทจะใชสทธรองขอตอศาลใหตงผจดการมรดกได ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 1713(2)

________________________________

ผรองยนค ารองขอวา ผรองเปนบตรนายชาญ นางหลวง มพนองรวมบดามารดาเดยวกน 6 คน นางหลวงไดถงแกกรรมแลว แตมไดท าพนยกรรมหรอตงผจดการมรดกไว การจดการมรดกมเหตขดของ

ทายาททกคนยนยอมใหผรองเปนผจดการมรดก ขอใหศาลมค าสงตงผรองเปนผจดการมรดกของนางหลวง ตามกฎหมาย

ศาลชนตนประกาศนดไตสวนแลว ไมมผใดคดคาน

Page 56: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ศาลชนตนมค าสงใหยกค ารอง

ผรองอทธรณ

ศาลอทธรณพพากษายน

ผรองฎกา

ศาลฎกาวนจฉยวา ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยมาตรา 1713(2) บญญตวา เมอผจดการมรดกหรอทายาทไมสามารถ หรอไมเตมใจทจะจดการหรอมเหตขดของในการจดการแบงปนมรดก กใหทายาทหรอผมสวนไดเสยหรอพนกงานอยการรองขอตอศาลใหตงผจดการมรดกได คดไดความวาผตายมทรพยมรดกเปนทดน 3 แปลง แตละแปลงอยตางอ าเภอกนในทองทจงหวดเชยงใหม โดยเฉพาะทดนแปลงทต งอยในเขตอ าเภอเมองเชยงใหม มเนอทนอยไมสามารถจะแบงปนใหแกทายาท

คอบตรของผตายรวมทงผรองซงมทงหมด 6 คนได แมในชนไตสวนจะไมปรากฏเหตแนชดวาเหตใดจงไมสามารถจะแบงกนไดกตาม แตกไดความตามฎกาของผรองวาเพราะทดนแปลงนมธนาคารพาณชยตงอยเพยง 4 คหา จงไมอาจแบงกนไดเพราะมทายาทถง 6 คน ดวยเหตนจงมความจ าเปนตองขายทดนและตกแถวดงกลาวนแลวน าเงนมาแบงปนกนในระหวางทายาททกคน จรงอยตามประมวลกฎหมายทดน มาตรา 81 ทายาทของผตายมสทธขอจดทะเบยนรบมรดกทดนโดยทางพนกงานเจาหนาทได แตประมวลกฎหมายทดน มาตรา 81 กไดวางวธปฏบตทางพนกงานเจาหนาทไวหลายขนตอนดวยกน และพนกงานเจาหนาทอาจอนญาตหรอไมอนญาตใหจดทะเบยนกได ดงทกฎกระทรวงฉบบท 24 (พ.ศ. 2516) ออกตามความในพระราชบญญตใหใชประมวลกฎหมายทดน พ.ศ. 2497 ไดก าหนดไว นอกจากนนในกรณทมการโตแยงคดคานคกรณกตองน าคดมาสศาลเพอวนจฉยในทสด จงเปนทเหนไดวาวธการจดทะเบยนรบมรดกทดน ตามประมวลกฎหมายทดน มาตรา 81 ซงเปนวธการด าเนนการทางพนกงานเจาหนาทนน มข นตอนทยงยากหลายประการและกไมเปนทแนนอนวาจะไดรบอนญาตเสมอไป กรณจงพอถอไดวาการจดการหรอแบงปนมรดกของผตาย โดยเฉพาะสวนทเกยวกบทดนแปลงทต งอยในทองทอ าเภอเมองเชยงใหม มเหตขดของชอบททายาทจะใชสทธรองขอตอศาลใหตงผจดการมรดกของผตายได ซงขอเทจจรงทไดความตามทางไตสวน ศาลฎกาเหนสมควรตงผรองใหเปนผจดการมรดกของผตาย

พพากษากลบ ใหตงผรองเปนผจดการมรดกของผตาย

( ปรชา พานชวงศ - บญสง คลายแกว - ปรานอม มหรรณพ )

Page 57: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 6775/2544 นายบญภพ องชวาลา โจทก

กรมทางหลวง กบพวก จ าเลย

พ.ร.บ.วาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.2530 มาตรา 21, 26

การพจารณาก าหนดเงนคาทดแทนทดนใหแกผมสทธจะไดรบเงนคาทดแทนทดน ตาม พ.ร.บ.วาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. 2530 มาตรา 21วรรคหนง บญญตใหค านงถงราคาของอสงหารมทรพยนน 3

อยาง ไดแก ราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดตามทเปนอยในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาฯ ส าหรบคดนคอวนท 2 พฤศจกายน 2536 ราคาทมการตราคาไวเพอประโยชนแกการเสยภาษบ ารงทองท ราคาประเมนทนทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยมในการจดทะเบยนสทธและนตกรรม ประกอบกบสภาพและทตงของอสงหารมทรพยนน พรอมทงเหตและวตถประสงคของการเวนคน รวม 5 ขอ ทตองพจารณาประกอบกน เพอใหเกดความเปนธรรมแกทงผถกเวนคนและสงคม แตคณะกรรมการพจารณาอทธรณฯ

มงเนนการพจารณาไปในเรองสภาพและทตง และประโยชนทไดรบหลงจากถกเวนคน แลววางหลกเกณฑก าหนดราคาเพมส าหรบทดนทอยตดถนนรามอนทราเทา ๆ กนหมด ถาแปลงใดมสวนทถกเวนคนอยไมลกจากถนนรามอนทรามากนก ไมเกน 80 เมตร กก าหนดเพมให ถาอยลกเขาไปมากกวานน กก าหนดราคาใหต าลงไปอก ทคณะกรรมการพจารณาอทธรณฯ ก าหนดเงนคาทดแทนทดนของโจทกเพมขน จงยงไมครบถวนตามหลกเกณฑทบญญตไวใน พ.ร.บ.วาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. 2530 มาตรา 21 วรรคหนง

เมอศาลเหนวาเงนคาทดแทนทดนของโจทกทคณะกรรมการพจารณาอทธรณฯ เพมใหยงต าไป และก าหนดเงนคาทดแทนทดนของโจทกทเปนธรรมแกโจทกและสงคมเพมขนจากทคณะกรรมการก าหนดราคาเบองตนฯ ก าหนด เมอไมปรากฏวาฝายจ าเลยไดจายเงนคาทดแทนทดนทคณะกรรมการพจารณาอทธรณฯ ก าหนดเพมขนใหแกโจทกไปแลวหรอไม ศาลจงยงไมเอาเงนคาทดแทนทดนทคณะกรรมการพจารณาอทธรณฯ ก าหนดเพมขนดงกลาวมาหกออกจากเงนคาทดแทนทดนทศาลก าหนดใหขางตนแตหากมการจายเงนคาทดแทนทดนทคณะกรรมการพจารณาอทธรณฯ ก าหนดเพมขนกบดอกเบยของเงนทก าหนดเพมใหแกโจทกไปแลวกตองน าเอามาหกกนในชนบงคบคด

Page 58: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ในเรองดอกเบยของเงนคาทดแทนทดนทเพมขน พ.ร.บ.วาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.2530

มาตรา 26 วรรคสาม บญญตไววา "ในกรณทรฐมนตรหรอศาลวนจฉยใหช าระเงนคาทดแทนเพมขน ใหผมสทธไดรบเงนคาทดแทนไดรบดอกเบยในอตราสงสดของดอกเบยเงนฝากประเภทฝากประจ าของธนาคารออมสนในจ านวนเงนทเพมขน ทงนนบแตวนทตองมการจายหรอวางเงนคาทดแทนนน" โจทกจงมสทธไดรบดอกเบยในอตราดงกลาว แตตองไมเกนค าขอของโจทก เมอไมปรากฏวาฝายจ าเลยก าหนดใหโจทกมารบเงนคาทดแทนทดนในวนใด ถอไดวาวนทโจทกรบเงนไปเปนวนทจ าเลยก าหนดใหโจทกไปรบเงนอนเปนวนทตองมการจายเงนตามมาตรา 26วรรคสาม วนเรมคดดอกเบยของเงนคาทดแทนทดนทเพมขนคอวนทโจทกรบเงนไปดงกลาว

________________________________

( อภชาต สขคคานนท - วชย ชนชมพนท - วชย วสทธวงศ )

Page 59: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 3228/2540 กรม การ ฝกหด คร โจทก

นาย มนตร เนยม หอม กบพวก จ าเลย

ป.ว.พ. มาตรา 420

ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2521 ขอ 52(2), 64

ตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2521ทใชบงคบขณะเกดเหตขอ 52(2) ไดก าหนดใหปลดกระทรวงเปนผมอ านาจสงซอสงจางในกรณการจางเหมาเกนกวา2,000,000 บาท แตไมเกน 8,000,000 บาท และ ขอ 64ก าหนดใหมการตออายสญญาส าหรบวงเงนสงซอหรอสงจางทเกดอ านาจหนาทหวหนาสวนราชการใหปลดกระทรวงเปนผอนมต ดงนน การแสดงความเหนของจ าเลยท 1 ถง 7 เกยวกบขอตออายสญญา จงเปนเพยงขอมลเบองตนของ การพจารณาวาจะตออายสญญาใหหรอไมเทานน จ าเลยท 1 ถง 7เปนเพยงอาจารยของวทยาลยครอบลราชธาน ซงไดรบแตงตงใหเปนคณะกรรมการตรวจการจาง จงมใชผมอ านาจในการนการเสนอความเหนดงกลาวขนมากเพราะโจทกเปนผสงใหท าความเหนผมอ านาจอนญาตหาจ าตองเหนดวยเสมอไปไมในเมอการปฏบตตามหนาทในฐานะคณะกรรมการตรวจการจางของจ าเลยท 1 ถง 7 นนไดด าเนนการตรวจสอบอาคารโดยเครงครดอยแลว และไมไดความวาจ าเลยท 1 ถง 7 ไดจงใจหรอประมาทเลนเลอใหโจทกเสยหาย เพราะในการพจารณา ใหความเหนอาศยขอมลทพบเหนในการควบคมดแลการกอสรางและขอมลทผรบจางสงมา สวนเรองไมแบบนนเมอตามสญญาจาง มไดระบชดแจงวาตองใชไมใดท าแบบ และกรณเกยวกบ การเปลยนแปลงรายการไมวงกบ เปนหนาทของผรบจางท จะตองขออนมตเปลยนแปลงชนดไมเอง ดงนจงฟงไมไดวาจ าเลยท 1 ถง 7 กระท าละเมดตอโจทก จ าเลยท 8 ซงมาชวยราชการกองคลงของโจทกฝายพสดจ าเลยท 9 เปนเจาหนาทบรหารงานพสดของโจทก จ าเลยท 10เปนเจาหนาทบรการการเงนและบญชของโจทก จ าเลยท 11เปนผอ านวยการกองคลงของโจทกเมอจ าเลยท 8 ถง

11เปนเพยงเจาหนาทผกลนกรองงานเพอเสนอผบงคบบญชาตามล าดบนน โดยหาขอเทจจรงและน าเสนอรายละเอยดของเรองราวตาง ๆ ตอผบงคบบญชาชนเหนอใหสงการพรอมความเหนตามททประชมมมตใหตออายสญญาซงมใชการอนญาตใหตออายสญญา และเหตเปลยนแปลงไมเนอแขงกมความเหนใหเสนอผบงคบบญชาเพอพจารณาเทานน มไดลงความเหนวาควรตออายสญญาหรอไมแลวจ าเลยท 11 ไดรายงาน

เสนอผบงคบบญชาชนเหนอขนไป พรอมดวยหลกฐานและทวา มเหตผลเพยงพอทจะอนญาตไดกเปนการ

Page 60: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ลงความเหนตาม พยานหลกฐานทปรากฏ มไดจงใจหรอประมาทเลนเลอท าใหโจทกเสยหาย จงฟงไมไดวาจ าเลยท 8 ถง 11 กระท าละเมดตอโจทก จ าเลยท 12 เปนรองอธบดฝายวชาการ ขณะเกดเหตรองอธบดผมหนาทรบผดชอบโดยตรงไมอย จ าเลยท 12 จงไดตรวจงานแทนแลวเสนอผานขนไปยงอธบดเพอใหพจารณาขอเสนอ ตามทกองคลงเสนอมาตามล าดบชน จงไมพอฟงวาจ าเลยท 12 จงใจหรอประมาทเลนเลอท าใหโจทกเสยหาย จ าเลยท 13 เพงมาด ารงต าแหนงอธบดกรมโจทกภายหลงอธบดคนเดมซงไดเคยพจารณาการตออายสญญาจางรายนมากอนและเคยมหนงสอหารอไปยงส านกนายกรฐมนตรปลดส านกนายกรฐมนตรไดสงเรองไปใหกรมอยการพจารณา กรมอยการแจงผลการพจารณาวาการตออายสญญาอยในอ านาจของหวหนาสวนราชการหรอปลดกระทรวงแลวแตกรณตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2521 ขอ 64 และการตออายสญญากระท าไดเฉพาะกรณเปนเหตสดวสยหรอเพราะความผดของผวาจางเทานน กรณตามขอหารอคงมปญหาแตเพยงวาเปนเหตสดวสยหรอไม อนเปนปญหาขอเทจจรง เมอกรณถอไดวาเปนเหตสดวสยทจะตออายสญญาจางใหแกผรบจางไดและเมอจ าเลยท 13 ไดรบเรองราวดงกลาวเสนอมาเมอมาด ารงต าแหนงอธบดแลว ยงไดใหเจาหนาทผเกยวของมาประชมชแจงอกครงหนง หลงจากไดพจารณาแลวเหนวาไมมขอหกลางเหตผลของผรบจางเปนอยางอน จงไดเสนอเรองตอไปยงปลดกระทรวงศกษาธการ เพออนญาตใหตอสญญาจางใหผรบจางตามทคณะกรรมการตรวจการจางเสนอและจ าเลยท 13

ยงไดมความเหนทไมควรตออายสญญากรณเปลยนแปลงรายการไมเนอแขงเพอใชท าวงกบประตหนาตางดวย ซงเปนการใชความระมดระวงในการตรวจสอบและพจารณาค าขออยางรอบคอบตามสมควรแลว มใชการจงใจหรอประมาทเลนเลอท าใหโจทกเสยหายเชนกน จ าเลยท 14 ซงเปนปลดกระทรวงศกษาธการเมอจ าเลยท 13 เสนอความเหนมาเปน 2 ขอ คอขอแรกควรอนญาตใหตออายสญญากอสรางรวมทงสน 138 วนขอสองกรณขออนมตเปลยนแปลงไมเนอแขงเพอใชท าวงกบประตหนาตางวานาจะถอเปนความบกพรองของผ รบจางเองทไมขออนญาตใหถกตองกอนน ามาใช นาจะไมอนญาต จ าเลยท 14 กไดตรวจสอบเรองราวทขออนญาตในเอกสารท เ กยวของและพบวากรมโจทกเคยมหนงสอหารอเรองเหตสดวสยไปยงส านกนายกรฐมนตร และส านกนายกรฐมนตร ไดหารอเรองดงกลาวไปยงกรมอยการกรมอยการตอบมาวาหากผรบจางไดใชความระมดระวงตามสมควรและไมอาจปองกนได และกรมโจทกไมอาจหกลางเหตผลของผ รบจางใหรบฟงเปนอยางอนกรณกถอไดวาเปนเหตสดวสยทจะตออายสญญาจางใหผรบจางการตออายสญญาเนองจากเหตสดวสยซงท าไดตามหลกเกณฑของส านกงานเลขาธการคณะรฐมนตรและมตคณะรฐมนตรกอนตดสนใจจ าเลยท 14 ยงไดเชญผอ านวยการกองคลง และนตกรของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ มารวมปรกษาหารอแลวจงมความเหนอนมต สวนขอสองจ าเลยท 14 ค านงถงขอเทจจรงทผรบจางอางวารายการไมก าหนดไวไมชดแจง และสญญาในเรองเกยวกบไมทใชท าวงกบนนไมชดแจงจรง และกอนทจะพจารณาไดรบแจงจากโจทกวาอาคารตามสญญาจางเหมากอสรางนน โจทกไดใชประโยชนเรยบรอยแลว จงเชอวาโจทกไมไดรบความเสยหาย ประกอบกบไดพจารณาแลวเหนวาการขอเปลยนแปลงวงกบประตหนาตาง เปนงานทไดด าเนนการในงวดท 4 ซงเปนชวงสดทายแลว การรอใหมการอนญาตกอนแลวจงเปลยนท าใหผรบจางตองรอเรองอนญาตจากโจทกนานถง 86 วน โดยไมอาจด าเนนการ

Page 61: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

กอสรางตอไปได และไมใชความผดของผรบจางเปนเหตสดวสย จงสมควรตออายสญญาใหโดยค านงถงหลกเกณฑตามหนงสอเวยนของส านกงานเลขาธการคณะรฐมนตร และโจทกไดยอมรบวาสญญาในเรองเกยวกบไมท าวงกบไมชดแจง ทงกอนตดสนใจไดเชญผอ านวยการกองคลงและนตกรของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการมารวมปรกษาหารอแลว จงมความเหน เมอจ าเลยท 14 มไดด าเนนการโดยพลการ

แตไดตดตอประสานงานกบส านกนายกรฐมนตรกรมอยการ และส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาแลว เมอจ าเลยทงสบสมไดทจรต ปนซเมนตทใชในการกอสรางตามสญญาหากซอเกบไวนานเกน 30 วน กจะเสอมคณภาพ ประกอบกบการขอตออายสญญาภายหลงสญญาสนสดลงแลวกอาจกระท าไดตามหนงสอเวยนของส านกเลขาธการคณะรฐมนตร และแมไมอยในชวงทคณะรฐมนตรอนญาตใหตอสญญาไดเพราะขาดแคลนปนซเมนต แตกอาจมปญหาดานการกกตนและเกงก าไรในบางทองทได ซงยอมอยในดลพนจของสวนราชการคสญญาทจะไดพจารณาขอเทจจรงเปนราย ๆ ไป ผมอ านาจตามระเบยบการพสดยอมสามารถพจารณาวนจฉยตามอ านาจหนาทของตนไดเมอมเหตสดวสย ตามหนงสอของส านกนายกรฐมนตร ดงน จ าเลยท 14 ใชดลพนจสงการตามอ านาจหนาทไปโดยสจรต มไดจงใจหรอประมาทเลนเลอใหโจทกไดรบความเสยหาย ไมเปนการละเมดตอโจทก

________________________________

โจทกฟองวา โจทกจางเหมาหางหนสวนจ ากดธรคณกอสรางกอสรางอาคารเรยนแบบ ร.22 จ านวน 1

หลง ทวทยาลยครอบลราชธาน ราคา 4,023,319 บาท ก าหนดแลวเสรจในวนท 13 ตลาคม 2522 ภายหลงท าสญญาหางหนสวนจ ากดธรคณกอสรางไมสามารถหาไมแดงหรอไมมะคาหรอไมตะเคยนทองมาท าวงกบประตหนาตางตามสญญาและไดรบอนญาตใหเปลยนแปลงชนดของไมอนแทน ทงสงมอบงานลาชากวาก าหนดทกงวดงาน แลวเสรจลาชากวาวนครบก าหนด284 วนตองเสยคาปรบวนละ 6,710 บาท รวม1,905,640

บาท ตอมาหางหนสวนจ ากดธรคณกอสรางไดขอตออายสญญากบโจทกเปนเวลา 287 วน โดยอางวาเหตทงานลาชาเพราะฝนตกมลมพาย ตองท างานกลางแจงในฤดฝนไมสะดวกบางวนท าไมได ขาดแคลนวสดในการกอสรางขาดปนซเมนต ไมสะดวกท าไมแบบทราบ น ามนเชอเพลงวสดอปกรณราคาสงขน ตองเสยเวลาไปหาซอมาจากทอนไมสะดวกในการขนสง ตองหยดงานหลายวน ขาดไมท าวงกบประตหนาตางท าใหตองขอเปลยนแปลงรายการไมและไดรบอนมตลาชา กบอางอปสรรคซงเกดจากสญญาหมดอายแลว จ าเลยทงสบสไดรวมกนพจารณาอนมตตออายสญญารวม 183 วนโดยขดตอระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2521เนองจากไมใชกรณเหตสดวสย ท าใหโจทกเสยหายหมดสทธเรยกรองคาปรบจากหาง

Page 62: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

หนสวนจ ากดธรคณกอสรางขอใหบงคบจ าเลยทงสบสรวมกนใชคาเสยหายจ านวน 650,870 บาทและใหจ าเลยท 1 ถงท 9 ท 11 และท 14 รวมกนใชคาเสยหายอกจ านวน 577,060 บาท พรอมดอกเบยอตรารอยละ 7.5

ตอปของตนเงนแตละจ านวนนบแตวนฟองจนถงวนช าระเสรจแกโจทก

จ าเลยท 1 ถงท 7 ใหการวา จ าเลยท 1 ถงท 7เปนเพยงคณะกรรมการตรวจการจาง มหนาทตรวจและควบคมงานกอสรางใหเปนไปตามทก าหนดในสญญา ไดปฏบตหนาทตามระเบยบราชการโดยถกตองแลว

ผรบจางเคยขอตออายสญญากอนวนสนอายสญญาหลายครง คณะกรรมการตรวจการจางไดท าบนทกการประชมและความเหนสงใหโจทกทราบ อปสรรคการท างานทผรบจางกลาวอางนนตามพฤตการณประกอบเอกสารหลกฐานการขอตออายสญญาเปนเหตสดวสย จ าเลยท 14 ตองรบผดในการพจารณาและอนมตเพยงผ เดยว ขอใหยกฟอง

จ าเลยท 8 ถงท 11 ใหการวา จ าเลยท 8 ถงท 11เปนเจาหนาทกองคลง มหนาทตรวจสอบเรองและด าเนนการเกยวกบงานกอสรางเสนอตอผบงคบบญชาตามล าดบชนเพอพจารณาสงการคณะกรรมการตรวจการจางเปนผเสนอความเหนในการขออนมต เหตการณทเกดในระหวางขอตออายสญญาเปนเหตสดวสย

เมอไดตรวจสอบหลกฐานแลวเหนวายงไมเพยงพอเปนทยตกเสนอใหคณะกรรมการตรวจการจางมาประชมชแจงรายละเอยดเพมเตมดวยแลวจงเสนอผมอ านาจตอไป เมอปลดกระทรวงศกษาธการอนมตใหตออายสญญา จ าเลยท 8 ถงท 11 จงไมตองรบผด ขอใหยกฟอง

จ าเลยท 12 ใหการวา จ าเลยท 12 ปฏบตหนาทรองอธบดโจทก ตามทไดรบมอบหมายจากจ าเลยท 13

ไมไดรวมกบจ าเลยอนพจารณาอนมตใหหางหนสวนจ ากดธรคณกอสรางตออายสญญา จ าเลยท 12เพยงแตผานเรองคดนใหผมอ านาจพจารณาสงการเทานนและไมใชเรองของจ าเลยท 12 ทตองใหความเหนประกอบการพจารณา การพจารณาอนมตตออายสญญาเปนการกระท าทชอบดวยระเบยบกฎหมายไมเปนการละเมดตอโจทกขอใหยกฟอง

จ าเลยท 13 ใหการวา จ าเลยท 13 กระท าการในฐานะตวแทนของนตบคคล จงไมตองรบผดเปนสวนตว

เมอผ รบจางขอตออายสญญา โจทกโดยนายจรญ มลน อธบดคนกอนจ าเลยท 13ไดเรยกประชมคณะกรรมการตรวจการจาง แลวมความเหนใหตออายสญญาอก 138 วน นายจรญไดมหนงสอไปยงปลดส านกนายกรฐมนตร และไดมการหารอตอไปยงกรมอยการกรมอยการตอบมาแลววา การตอสญญาท าไดในกรณมเหตสดวสยหรอเปนเพราะความผดของผวาจางสวนเหตสดวสยกเปนปญหาขอเทจจรง เมอจ าเลยท 13

เขามารบต าแหนงอธบดกรมโจทกแลวเจาหนาทท าเรองเสนอมายงจ าเลยท 13 จ าเลยท 13พจารณาแลวเหนวาไมมเหตหกลางเหตผลของผรบจางเปนอยางอน และเปนเหตสดวสยตามขอหารอ จงไดเสนอเรองตอไปยงปลดกระทรวงศกษาธการเพออนมตตามทคณะกรรมการตรวจการจางเสนอ การทจ าเลยท 13รวมกน

Page 63: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

พจารณาตออายสญญาเปนการพจารณาตามพยานหลกฐานทผรบจางขอและตามระเบยบราชการ จงไมเปนการละเมดตอโจทกและคดโจทกขาดอายความแลว ขอใหยกฟอง

จ าเลยท 14 ใหการวา จ าเลยท 14 เปนปลดกระทรวงศกษาธการจ าเลยท 14 ไดพจารณาสงการตามระเบยบและใชความระมดระวงอยางเพยงพอ เปนการใชดลพนจตามขอบเขตของอ านาจหนาทโดยสจรต มไดประมาทเลนเลอ และกระท าในฐานะตวแทนโจทกจงไมตองรบผดเปนการสวนตวขอใหยกฟอง

ศาลชนตนพพากษายกฟอง

โจทกอทธรณ

ศาลอทธรณพพากษายน

โจทกฎกา

ศาลฎกาวนจฉยวา คดมปญหาตองวนจฉยตามฎกาของโจทกขอแรกวา การกระท าของจ าเลยทงสบสเปนละเมด ท าใหโจทกไดรบความเสยหายตามฟองหรอไม พยานโจทกมนายธวช ชอม นตกร ของโจทกเบกความไดความในสาระส าคญวาขณะเกดเหตคดนจ าเลยท 1 ถง 7 รบราชการในสงกดกรมโจทกเปนอาจารยวทยาลยครอบลราชธาน เฉพาะจ าเลยท 7มต าแหนงเปนรองอธการวทยาลยครอบลราชธานดวย จ าเลยท 8ถง 9 รบราชการอยวทยาลยครสมเดจเจาพระยามาชวยราชการกองคลงของโจทก โดยจ าเลยท 9 ท าหนาทเปนเจาหนาทพสดทงสองคนมหนาทตรวจพจารณาสญญาเกยวกบการจาง โดยจ าเลยท 8 ตองเสนองานผานจ าเลยท 9 กอน แลวจงเสนอผานจ าเลยท 10 จนกระทงถงจ าเลยท 11 ซงเปนผอ านวยการกองคลงของโจทกผ มอ านาจหนาทเกยวกบงานดานพสดและการบรการงานทวไปของกองคลง จ าเลยท 12 เปนรองอธบดกรมโจทกไดรบมอบหมายใหปฏบตหนาทดานพสดและการเงน มหนาทพจารณาเกยวกบสญญาและการวาจางทเสนอมาจากจ าเลยท 11จ าเลยท 13 เปนอธบดกรมโจทก มหนาทควบคมดแลเกยวกบการบรหารงานทวไป

และดแลงานดานพสด เกยวกบคดนมอ านาจหนาทเกยวกบการพจารณาตออายสญญาวาจางเพอเสนอไปยงปลดกระทรวงศกษาธการ จ าเลยท 14เปนปลดกระทรวงศกษาธการ มหนาทปกครองดแลบงคบบญชาขาราชการในกระทรวงศกษาธการและมอ านาจหนาทในการอนมตใหตออายสญญาวาจางซงเกยวกบงานพสดดวยโดยตองปฏบตตามกฎหมายและระเบยบของทางราชการและยงตองปฏบตตามมตของคณะรฐมนตรในการควบคมดแลงานทหางหนสวนจ ากดธรคณกอสรางไดกอสรางอาคารเรยนทวทยาลยครอบลราชธานคดนจ าเลยท 1 ถง 7 ไดรบการแตงตงจากโจทกใหเปนคณะกรรมการตรวจการจางดวย แตการกอสรางสงมอบงานลาชาทกงวด รวมแลวลาชาไป 284 วนผรบจางไดขอตออายสญญาเพอจะไดไมตองถกปรบ และการกอสรางไดใชไมอนนอกสญญามาท าวงกบประตหนาตาง เมอตดตงเสรจแลวจงมาขออนมตภายหลงคณะกรรมการตรวจการจางทไดรบแตงตงทงหมด เหนควรใหตออายสญญาได258 วน ตอมาเมอมา

Page 64: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ประชมชแจงทกรมโจทก มเฉพาะจ าเลยท 1ถง 7 มาประชมรวมกบจ าเลยท 8 ถง 11 มมตใหตออายสญญาได138 วน แลวมการเสนอเรองผานจ าเลยท 8 จนถงอธบดกรมโจทกโดยจ าเลยท 8 มความเหนเชนเดยวกบคณะกรรมการตรวจการจางจ าเลยท 9 กเหนดวย แตทกทวงกรณขาดไมแบบไมวงกบและปนซเมนต ควรเสนอเรองใหคณะรฐมนตรพจารณาจ าเลยท 10 และจ าเลยท 11 เหนชอบดวยกบจ าเลยท 9นายจรย มลน

อธบดกรมโจทกขณะนนเหนชอบดวยกบมตของคณะกรรมการ ไดหารอไปยงส านกนายกรฐมนตรส านกนายกรฐมนตรไดหารอไปยงกรมอยการ กรมอยการมความเหนวาตออายสญญาไดเฉพาะกรณมเหตสดวสย

เมอกรมอยการตอบมาแลวเรองกลบมาสจ าเลยท 9 ถง 12 จนถงจ าเลยท 13 ซงมาเปนอธบดกรมโจทกจ าเลยท 13 มความเหนควรเสนอเรองใหปลดกระทรวงอนมตได จ าเลยท 14ซงเปนปลดกระทรวงศกษาธการอนมตใหตอสญญาได 138 วนและในกรณเปลยนไมเนอแขงกอนญาตใหตออายสญญาออกไป86 วน รวมเปน 224

วน จงท าใหโจทกไดรบความเสยหายไมอาจเรยกคาปรบวนละ 6,710 บาท ไดเปนเวลา 224 วน แตไดมการปรบไปแลว และน าสงกรมบญชกลาง กระทรวงการคลงแลวเมอหกคาปรบ 224 วน ออก โจทกตองคนเงนใหผรบจาง382,470 บาท กระทรวงการคลงอนมตใหจายคน แตใหตงคณะกรรมการสอบสวนหาตวผรบผดทางแพง โจทกไดแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว คณะกรรมการมความเหนวาไมมผทจะตองรบผด แตเมอรายงานไปยงกระทรวงการคลงปรากฏวากระทรวงการคลงไมเหนดวย โดยเหนวาจ าเลยทงสบสตองเปนผรบผดเหนวา ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2521 ทใชบงคบขณะเกดเหต ขอ 52(2)ไดก าหนดใหปลดกระทรวงเปนผมอ านาจสงซอสงจางในกรณการจางเหมาเกนกวา 2,000,000 บาท แตไมเกน8,000,000 บาท และ ขอ 64 ก าหนดใหการตออายสญญาส าหรบวงเงนสงซอหรอสงจางทเกนอ านาจหนาทหวหนาสวนราชการใหปลดกระทรวงเปนผอนมต ดงนน การแสดงความเหนของจ าเลยท 1 ถง 7 เกยวกบขอตออายสญญา จงเปนเพยงขอมลเบองตนของการพจารณาวาจะตออายสญญาใหหรอไมเทานนจ าเลยท 1 ถง 7

เปนเพยงอาจารยของวทยาลยครอบลราชธาน ซงไดรบแตงตงใหเปนคณะกรรมการตรวจการจางตามเอกสารหมาย จ.34 จงมใชผมอ านาจในการน การเสนอความเหนดงกลาวขนมากเพราะโจทกเปนผสงใหท าความเหนผ มอ านาจอนญาตหาจ าตองเหนดวยเสมอไปไม ในเมอการปฏบตตามหนาทในฐานะคณะกรรมการตรวจการจางของจ าเลยท 1 ถง 7 นายบรรจง บณโณทก หวหนาฝายวศวกรรมของโจทกกยอมรบวา คณะกรรมการตรวจการจางไดด าเนนการตรวจสอบอาคารโดยเครงครดอยแลว โดยดจากรายงานทเสนอเขามา และไมไดความวาจ าเลยท 1 ถง 7 ไดจงใจหรอประมาทเลนเลอใหโจทกเสยหาย เพราะในการพจารณาใหความเหนอาศยขอมลทพบเหนในการควบคมดแลการกอสรางและขอมลทผรบจางสงมา คอขอมลเกยวกบปนซเมนตจากส านกงานพาณชยจงหวดอบลราชธาน และขอมลเกยวกบดนฟาอากาศของส านกงานอตนยมวทยาจงหวดอบลราชธาน สวนเรองไมแบบเหนวาตามสญญาจางมไดระบชดแจงวาตองใชไมใดท าแบบและกรณเกยวกบการเปลยนแปลงรายการไมวงกบกเหนวาเปนหนาทของผรบจางทจะตองขออนมตเปลยนแปลงชนดไมเองจงฟงไมไดวาจ าเลยท 1 ถง 7 กระท าละเมดตอโจทก สวนจ าเลยท 8 ถง 11

นน จ าเลยท 8 เปนอาจารยวทยาลยครสมเดจเจาพระยา ซงเปนหนวยงานหนงของโจทกมาชวยราชการกองคลงของโจทกฝายพสด จ าเลยท 9 เปนเจาหนาทบรหารงานพสดของโจทก จ าเลยท 10 เปนเจาหนาทบรการ

Page 65: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

การเงนและบญชของโจทกจ าเลยท 11 เปนผอ านวยการกองคลงของโจทกจ าเลยท 8 ถง 11 จงเปนเพยงเจาหนาทผกลนกรองงานเพอเสนอผบงคบบญชาตามล าดบชน โดยหาขอเทจจรงและน าเสนอรายละเอยดของเรองราวตาง ๆ ตอผบงคบบญชาชนเหนอใหสงการ พรอมความเหนตามททประชมมมตใหตออายสญญา ซงมใชการอนญาตใหตออายสญญาแตอยางใด และเหตเปลยนแปลงไมเนอแขงกมความเหนใหเสนอผบงคบบญชาเพอพจารณาเทานน มไดลงความเหนวาควรตออายสญญาหรอไมแลวจ าเลยท 11 ไดรายงานเสนอผบงคบบญชาชนเหนอขนไป พรอมดวยหลกฐานและทวามเหตผลเพยงพอทจะอนญาตไดกเปนเพยงลงความเหนตามพยานหลกฐานทปรากฏ มไดจงใจหรอประมาทเลนเลอท าใหโจทกเสยหายฟงไมไดวาจ าเลยท 8 ถง 11 กระท าละเมดตอโจทก สวนจ าเลยท 12 เปนรองอธบดฝายวชาการขณะเกดเหตรองอธบดฝายการเงนและการคลงคอนายพจน ธญญพนธ ผมหนาทรบผดชอบโดยตรงไมอย จงไดตรวจงานแทนแลวเสนอผานขนไปยงอธบดเพอใหพจารณาขอเสนอตามทกองคลงเสนอมาตามล าดบชนเทานน พฤตการณดงกลาวไมพอฟงวาจ าเลยท 12 จงใจหรอประมาทเลนเลอท าใหโจทกเสยหาย สวนจ าเลยท 13 เพงมาด ารงต าแหนงอธบดกรมโจทกภายหลงนายจรย มลนอธบดคนเดมวงไดเคยพจารณาการตออายสญญาจางรายนมากอนและเคยมหนงสอหารอไปยงส านกนายกรฐมนตรปลดส านกนายกรฐมนตรไดสงเรองไปใหกรมอยการพจารณากรมอยการแจงผลการพจารณาวาการตออายสญญาอยในอ านาจของหวหนาสวนราชการหรอปลดกระทรวงแลวแตกรณตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2521 ขอ 64 และการตออายสญญากระท าไดเฉพาะกรณเปนเหตสดวสย หรอเพราะความผดของผวาจางเทานน กรณตามขอหารอคงมปญหาแตเพยงวาเปนเหตสดวสยหรอไม อนเปนปญหาขอเทจจรงหากปรากฏวาผรบจางไดใชความระมดระวงตามสมควรแลวและไมอาจปองกนได และโจทกไมอาจหกลางขออางของผรบจางใหฟงไดเปนอยางอน กรณถอไดวาเปนเหตสดวสยทจะตออายสญญาจางใหแกผรบจางได ตามเอกสารหมาย จ.48 เมอจ าเลยท 13 ไดรบเรองราวดงกลาวเสนอมาเมอมาด ารงต าแหนงอธบดแลว กยงไมอนมตใหตอสญญา แตไดใหเจาหนาทผเกยวของมาประชมชแจงอกครงหนง หลงจากไดพจารณาแลวเหนวา ไมมขอหกลางเหตผลของผรบจางเปนอยางอนจงไดเสนอเรองตอไปยงปลดกระทรวงศกษาธการ เพออนญาตใหตอสญญาจางใหผรบจาง 138 วน ตามทคณะกรรมการตรวจการจางเสนอตามเอกสารหมาย จ.49 โดยจ าเลยท 13 ไดมความเหนทไมควรตออายสญญากรณเปลยนแปลงรายการไมเนอแขงเพอใชท าวงกบประตตางดวย การใหความเหนดงกลาวจงเปนการใชความระมดระวงในการตรวจสอบและพจารณาค าขออยางรอบคอบตามสมควรแลว มใชการจงใจหรอประมาทเลนเลอท าใหโจทกเสยหายแตอยางใด สวนจ าเลยท 14 เปนปลดกระทรวงศกษาธการ เมอจ าเลยท 13 ไดเสนอความเหนมาเปน 2 ขอ คอขอแรกควรอนญาตใหตออายสญญากอสรางรวมทงสน 138 วน ขอสองกรณขออนมตเปลยนแปลงไมเนอแขงเพอใชท าวงกบประตหนาตางนาจะถอเปนความบกพรองของผรบจางเองทไมขออนญาตใหถกตองกอนน ามาใช นาจะไมอนญาตจ าเลยท 14 กไดตรวจสอบเรองราวทขออนญาตในเอกสารทเกยวของ พบวากรมโจทกเคยมหนงสอหารอเรองเหตสดวสยไปยงส านกนายกรฐมนตร และส านกนายกรฐมนตรไดหารอเรองดงกลาวไปยงกรมอยการ ตามเอกสารหมาย จ.48 กรมอยการตอบมาวา หากผรบจางไดใชความระมดระวงตามสมควรและไมอาจ

Page 66: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ปองกนได และกรมโจทกไมอาจหกลางเหตผลของผรบจางใหรบฟงเปนอยางอนกรณกถอไดวาเปนเหตสดวสยทจะตออายสญญาจางใหผรบจาง การตออายสญญาเนองจากเหตสดวสยท าไดตามหลกเกณฑของส านกงานเลขาธการคณะรฐมนตรและมตคณะรฐมนตรลงวนท 20 ตลาคม 2507 กอนตดสนใจจ าเลยท 14 ยงไดเชญผอ านวยการกองคลงและนตกรของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการมารวมปรกษาหารอแลวจงมความเหนอนมต สวนขอสองจ าเลยท 14ค านงถงขอเทจจรงทผรบจางอางวารายการไมก าหนดไวไมชดแจง

และโจทกเองกยอมรบวาสญญาในเรองเกยวกบไมทใชท าวงกบนนไมชดแจงจรงและกอนทจะพจารณาไดรบแจงจากโจทกวาอาคารตามสญญาจางเหมากอสรางนน โจทกไดใชประโยชนเรยบรอยแลว จงเชอวาโจทกไมไดรบความเสยหายแตอยางใด ประกอบกบไดพจารณาแลวเหนวาการขอเปลยนแปลงวงกบประตหนาตาง เปนงานทไดด าเนนการในงวดท 4ซงเปนชวงสดทายแลว การรอใหมการอนญาตกอนแลวจงเปลยนท าใหผรบจางตองรอเรองอนญาตจากโจทกนานถง 86 วนจงเหนวาการทผรบจางตองเสยเวลารอถง 86 วน โดยไมอาจด าเนนกอสรางตอไปได และไมใชความผดของผรบจางเปนเหตสดวสย จงสมควรตออายสญญาให โดยค านงถงหลกเกณฑตามหนงสอเวยนของส านกงานเลขาธการคณะรฐมนตรและโจทกไดยอมรบวาสญญาในเรองเกยวกบไมท าวงกบไมชดแจงทงกอนตดสนใจไดเชญผอ านวยการกองคลงและนตกรของส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการมารวมปรกษาหารอแลวจงมความเหน จ าเลยท 14 มไดด าเนนการโดยพลการ แตไดตดตอประสานงานกบส านกนายกรฐมนตรกรมอยการ และส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาแลว และนายสายหยด จ าปาทองอธบดกรมโจทกในขณะฟองคดนกเบกความวา จ าเลยทงสบสมไดทจรต ปนซเมนตทใชในการกอสรางหากซอเกบไวนานเกน30 วน กจะเสอมคณภาพ ประกอบกบการขอตออายสญญาภายหลงสญญาสนสดลงแลวกอาจกระท าไดตามหนงสอเวยนของส านกเลขาธการคณะรฐมนตรและแมไมอยในชวงทคณะรฐมนตรอนญาตใหตอสญญาไดเพราะขาดแคลนปนซเมนต แตกอาจมปญหาดานการกกตนและเกงก าไรในบางทองทได ซงยอมอยในดลพนจของสวนราชการคสญญาทจะไดพจารณาขอเทจจรงเปนราย ๆ ไป ผมอ านาจตามระเบยบการพสดยอมสามารถพจารณาวนจฉยตามอ านาจหนาทของตนไดเมอมเหตสดวสย ตามหนงสอของส านกนายกรฐมนตร ศาลฎกาพเคราะหพฤตการณแหงคดแลวเชอวาจ าเลยท 14 ใชดลพนจสงการตามอ านาจหนาทไปโดยสจรต มไดจงใจหรอประมาทเลนเลอใหโจทกไดรบความเสยหายไมเปนการละเมดตอโจทกเชนเดยวกน

พพากษายน

( ปรชา บรณะไทย - บญธรรม อยพก - ณรงค ตนตเตมท )

Page 67: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกำตดสนเกยวกบปญหำขอกฎหมำย

คดแดงท 887/2538 นางรส เจรญราชภกด กบพวก โจทก กรมทดน จ าเลย

ป.ว.พ. มาตรา ๕๕, ๒๔๙

ป. ทดน มาตรา ๗๑

การทกรมทดนจ าเลยใหความเหนแกเจาพนกงานทดนกรงเทพมหานคร สาขาบางกะป

วา การจดทะเบยนสทธเกบกนทผทรงสทธเกบกนเปนเจาของรวมอยดวย พนกงานเจาหนาท จะรบจดทะเบยนใหไมได การใหความเหนดงกลาวเพอประกอบการพจารณาแกเจา

พนกงานทดนเทาน น สวนการรบหรอไมรบ จดทะเบยนสทธเกบกนเปนอ านาจหนาทของเจาพนกงานทดนตาม ป. ทดน มาตรา ๗๑ โดยเฉพาะ ไมเกยวกบจ าเลย เมอเจา

พนกงานทดนไมจดทะเบยนสทธเกบกน จงเปนการกระท าของเจาพนกงานทดนตามหนาทท ป.ทดนใหไวโดยเฉพาะไมเกยวของกบจ าเลย การใหความเหนของจ าเลยจงไมเปนการโตแยงสทธของโจทก โจทกไมมอ านาจฟอง และปญหาขอนเปนขอกฎหมายเกยวดวยความสงบ

เรยบรอยของประชาชน ศาลฎกามอ านาจยกขนวนจฉยไดเอง

…………………..……………………………………………………………..

(ยรรยง ปานราช - ยงยทธ ธารสาร - อ านวย สขพรหม )

ศาลแพง - นายเสร ภรญานสวสด

ศาลอทธรณ - นายบญศร แกวสาร

Page 68: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 4957/2538 นาย ประดษฐ ผลทาน โจทก บรษท สยามสนทรพยพฒนา จ ากด จ าเลย

ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองการคมครองแรงงาน ขอ 46

พ. ซงเปนผจดการฝายอาหารและเครองดมมบนทกถง ป. ซงเปนผจดการฝายบคคลวา

ควรเลกจางโจทก และขอใหป. ด าเนนการพจารณาอกขนตอนหนงตามล าดบของการบงคบบญชา ไมมผลเปนการบอกกลาวเลกจางโจทกทนท เมอป. มไดบอกกลาวเลกจางโจทกตามขนตอนปฏบต แตขอเปนการสวนตวใหโจทกลาออกเพอพกรกษาตวกอน เมอหายดแลวจงคอย

กลบเขามาท างานใหมในเชงไมตองการเลกจางโจทก และเปนขอแนะน าในเชงทางเลอกทจะเปนผลดแกโจทก เพอหลกเลยงมใหโจทกถกเลกจาง จงเปนสทธของโจทกจะปฏบตตาม

ค าแนะน าหรอไมกได ถอไมไดวาจ าเลยไดเลกจางโจทกแลว

________________________________

โจทกฟองวา จ าเลยเลกจางโจทกโดยโจทกไมไดกระท าความผดและไมไดบอกกลาวลวงหนา ขอใหบงคบจ าเลยจายสนจางแทนการบอกกลาวลวงหนา เงนประกนการท างาน เงน

คาบรการ คาจางคางจายคาชดเชย คาเสยหายทเกดจากการเลกจางไมเปนธรรม

จ าเลยใหการวา จ าเลยไมเคยเลกจางโจทก ขอใหยกฟอง

ศาลแรงงานกลางพพากษาใหจ าเลยจายคาสนจางแทนการบอกกลาวลวงหนา

คาเสยหาย คาชดเชย คาจางคางจาย คาบรการ และใหจ าเลยคนเงนประกนการท างานแกโจทก จ าเลยอทธรณตอศาลฎกา

ศาลฎกาแผนกคดแรงงานวนจฉยวา "ทจ าเลยอทธรณวานายแพทรค เฮอเซ และนายประภทร สทธาเวช ผจดการฝายบคคลไมมอ านาจเลกจาง ผทมอ านาจในการเลกจางไดคอนาย

จตพร สหนาทกถากล กรรมการผจดการ และนายเดวดผจดการใหญเทานน บนทกของนายแพทรค ลงวนท 8 พฤษภาคม2536 ถงนายประภทร มใชหนงสอบอกเลกการจาง การทนายประภทรปฏเสธไมใหโจทกท างานโดยขอใหโจทกลาออกเพอรกษาตวแลวคอยกลบเขาท างานใหม

เปนการกระท าโดยปราศจากอ านาจไมผกพนผสงจาง ถอไมไดวาจ าเลยเลกจางโจทก โจทกจงไมมสทธไดสนจางแทนการบอกกลาวลวงหนา คาเสยหาย คาชดเชยคาจางคางจาย เงน

คาบรการ และเงนประกนการท างานนน เหนวา ตามค าแปลบนทกของนายแพทรคลงวนท 8 พฤษภาคม 2536 ถงนายประภทร ผจดการฝายบคคลของจ าเลย มขอความวา"โปรดด าเนนการ

Page 69: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

พจารณาเลกจางนายประดษฐ ผลทาน หมายเลข 241ผชวยผจดการแผนกจดเลยงดวยเหตผลขาดงาน ตงแตวนท1 พฤษภาคม 2536 ถง 8 พฤษภาคม 2536 โดยมไดแจงใหผจดการฝายอาหารและเครองดมทราบ อกทงในการปฏบตหนาทมกจะหยดงานอยเสมอ ใหมผลวนท 8 พฤษภาคม 2536" เปนเร องทนายแพทรค มความเหนวา ควรเลกจางโจทกและไดขอใหนายประภทรด าเนนการพจารณาอกข นตอนหนง ตามล าดบของการบงคบบญชา หาไดมผลเปนการส งหรอบอกกลาวเลกจางโจทกทนทไมนายประภทรยงมหนาทจะตอง

ด าเนนการพจารณา หากเหนชอบดวยแลว กตองด าเนนการบอกกลาวเลกจางโจทกเปนข นตอนตอไปตามระเบยบขอบงคบและวธปฏบตของจ าเลย สวนการทนายประภทรมไดด าเนนการบอกกลาวเลกจางโจทกตามขนตอนปฏบตแตกลบขอใหโจทกลาออกเพอพก

รกษาตวกอนเมอหายดแลวจงคอยกลบเขามาท างานใหมดงทศาลแรงงานกลางฟงมานน เหนไดวาเปนเรองทนายประภทรพจารณาแลวด าเนนการไปตามความเหนของนายประภทรเองใน

เชงไมตองการมการเลกจางโจทกและเปนขอแนะน าในเชงใหทางเลอกทจะเปนผลดแกโจทก เพอหลกเลยงมใหโจทกตองถกเลกจาง กรณเชนวานจงเปนสทธของโจทกจะปฏบตตามทนายประภทรแนะน าหรอไมกได เมอไมปรากฏขอเทจจรงวานายประภทรไดรบมอบหมายจากจ าเลย

ใหท าการแทนในการแนะน าโจทกดงกลาว จงเปนการกระท าโดยความสมพนธสวนตวระหวางนายประภทรกบโจทก ถอไมไดวาเปนการกระท าของจ าเลย เมอยงมไดมการบอกเลกจางโจทก

ตามขนตอนปฏบตตามระเบยบขอบงคบของจ าเลย จงยงคงถอไมไดวาจ าเลยไดเลกจางโจทกแลว จ าเลยจงไมตองจายคาสนจางแทนการบอกกลาวลวงหนา คาเสยหาย และคาชดเชยใหแก

โจทก"

พพากษาแกเปนวา จ าเลยไมตองจายสนจางแทนการบอกกลาวลวงหนา คาเสยหาย และคาชดเชยแกโจทก นอกจากทแกใหเปนไปตามค าพพากษาศาลแรงงานกลาง

( วนย วมลเศรษฐ - ชลต ประไพศาล - ชลอ ทองแยม )

Page 70: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 1900/2523 นางวไลพร ทตต กบพวก โจทก ธนาคารออมสน จ าเลย

พ.ร.บ.แรงงานสมพนธ พ.ศ.2518

การใหบ าเหนจความชอบแกพนกงานเปนอ านาจโดยเฉพาะของจ าเลย ซงเปนนายจาง

หาใชเปนสทธของพนกงานไม การพจารณาขนเงนเดอนกรณปกตหนงขนมหลกเกณฑวางไว โจทกทงสองไมไดรบการพจารณาขนเงนเดอน เพราะเหตขอเดยวทจ าเลยอางวาโจทกมวนลาปวยเกนสทธ ขออางของจ าเลยนฟงไมได ยงมหลกเกณฑขออน ๆ อกทจ าเลยไมได

พจารณา จ าเลยจงตองพจารณาความดความชอบประจ าปของโจทกใหม

แมจ าเลยจะมอบใหผบงคบบญชาชนตนใชดลพนจเลอนขนเงนเดอนกรณปกตหนงขน

ของพนกงานตามหลกเกณฑและค าสงของจ าเลยเพราะมพนกงานอยเปนจ านวนมากกตาม แตข นสดทายกเปนอ านาจของผอ านวยการธนาคารจ าเลยทจะพจารณาส งและตามค าสงของจ าเลยกก าหนดไวชดวาผทจะสงขนเงนเดอนหรอไมขนเงนเดอนกคอผอ านวยการธนาคาร

จ าเลย กรณจงหาใชเปนอ านาจพจารณาเดดขาดของผบงคบบญชาช นตนเทาน นไม

________________________________

ศาลแรงงานกลางพพากษาวา ใหจ าเลยคนเงนคาจางจ านวน1,248 บาท และ 468 บาท พรอมดอกเบยแกโจทกทงสอง กบใหจ าเลยพจารณาความดความชอบประจ าป 2522 ของ

โจทกนอกจากเรองวนลาปวยใหม ตามหลกเกณฑค าสงท 60/2520 และ 87/2520 โจทกทงสองอทธรณตอศาลฎกา

ศาลฎกาแผนกคดแรงงานวนจฉยขอกฎหมายวา "โจทกทงสองอทธรณขอแรกวา จ าเลยไดก าหนดหลกเกณฑการขนเงนเดอนไวตามค าสงท 60/2520 และค าสงท 87/2520 ซง

เปนขอบงคบเกยวกบการท างานตามนยขอ 68 แหงประกาศกระทรวงมหาดไทย เรองการคมครองแรงงานและเปนขอตกลงเกยวกบสภาพการจางตามพระราชบญญตแรงงานสมพนธ พ.ศ. 2518 มาตรา 10 ดงนนถาพนกงานธนาคารออมสนผใดเปนผอยในหลกเกณฑของค าสง

ดงกลาวแลว กตองมสทธไดขนเงนเดอนกรณปกตหนงขน จงขอใหบงคบจ าเลยจายเงนทโจทกทงสองมสทธไดรบการขนเงนเดอนหนงขนประจ าป พ.ศ. 2522 พรอมดวยดอกเบยตามค าขอ

ทายฟองนนขอนศาลฎกาเหนพองกบศาลแรงงานกลางทวนจฉยวา การใหบ าเหนจความดความชอบแกพนกงานเปนอ านาจโดยเฉพาะของนายจาง ซงในกรณนไดแกผอ านวยการธนาคารออมสน อ านาจนเปนสทธของนายจางเพอประโยชนในการบรหารงานใหมประสทธภาพ

Page 71: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

และเปนการด าเนนกจการ ซงนายจางจะตองใชความรความสามารถทงดลพนจของตนเอง ฉะนนการพจารณาขนเงนเดอนจงเปนสทธของจ าเลยซงเปนนายจาง หาใชเปนสทธของ

พนกงานไม แตเนองจากมหลกเกณฑการพจารณาขนเงนเดอนกรณปกตหนงขนตามค าสงท 87/2520 ขอ 1 ก. วางไววาจะตองอยในหลกเกณฑตาง ๆ รวม 7 ขอ โจทกทงสองไมไดรบการ

พจารณาขนเงนเดอน เพราะเหตขอเดยวทจ าเลยอางวาโจทกมวนลาปวยเกนสทธซงฟงไมได ยงมหลกเกณฑขออน ๆ อกทจ าเลยยงไมไดพจารณา ทศาลแรงงานกลางพพากษาให

จ าเลยพจารณาความดความชอบประจ าป พ.ศ. 2522 ของโจทกทงสองใหม จงชอบแลว

สวนขอทโจทกทงสองอทธรณวา หลกเกณฑการขนเงนเดอนตามค าสงท 60/2520 ขอ 6 ก าหนดใหผบงคบบญชาชนตนแจงชอพนกงานผทไมไดขนเงนเดอนหนงขน และผทไดขน

เงนเดอนสองขนผานผบงคบบญชาตามล าดบชน ส าหรบผทอยในหลกเกณฑไดขนเงนเดอนหนงขน ผบงคบบญชาชนตน ไมตองแจงชอผานผบงคบบญชาตามล าดบชน ซงพนกงานผนนก

จะไดขนเงนเดอนกรณปกตหนงขนโดยทผบงคบบญชาชนเหนอ ๆ ขนไปไมตองใชดลพนจ การพจารณาวาพนกงานผใดเปนผอยในหลกเกณฑจะไดขนเงนเดอนหนงขน เปนอ านาจเดดขาดของผบงคบบญชาชนตนเทานน ขอนเหนวาศาลแรงงานกลางฟงขอเทจจรงวา พนกงานผทได

เลอนเงนเดอนหนงขนทไมตองเสนอรายชอเพยงแตใหแจงยอดจ านวนพนกงานขนไปนน เพราะจ าเลยมอบใหผบงคบบญชาชนตนใชดลพนจพจารณาตามหลกเกณฑค าสงท 60/2520 และ

87/2520 เนองจากมพนกงานจ านวนมาก แตผลการพจารณาเงนเดอนจะไดขนหนงขนหรอไมในชนสดทายเปนอ านาจของผอ านวยการธนาคารออมสน นอกจากนตามค าสงท 60/2520 ขอ

8 กก าหนดไวชดวา ผทจะสงขนเงนเดอนหรอไมขนเงนเดอนกคอ ผอ านวยการธนาคารออมสน ฉะนนอ านาจในการพจารณาเลอนเงนเดอนหนงขนจงอยทผอ านวยการธนาคารออมสน"

พพากษายน

( ภญโญ ธรนต - ประทป ชมวฒนะ - สมบรณ บญภนนท )

Page 72: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 946/2479 รองอ ามาตย+ผอน กจจ านง โจทก หลวงสมาน-ไมตรรกษ จ าเลย

ป.ว.พ. มาตรา 104

ป.ว.อ. มาตรา 15

ป.อ. มาตรา 118-270-27

ขอเทจจรงใดทปรากฎชดในเอกสารอยแลว ศาลมอ านาจงดสบพะยานบคคลเสยได

________________________________

ไดความวาจ าเลยไปแจงความตอเจาพนกงานต ารวจวาภรยาจ าเลยเอาเสอผาของจ าเลยใหโจทกไป จ าเลยพบโจทกสรวมอย จงขอคนโจทกไมยอม จงขอใหเจาพนกงานจดการเพอใหโจทกคนเสอผาแกจ าเลยเจาพนกงานจงเชญตวโจทกมาสอบสวนโดยมไดถกจบกมหรอควบคมประการใดเจาพนกงานจงจดการเปรยบเทยบปราณประนอมเลกกนไป แลโจทกกยนยอมคนเสอสกหลาดใหจ าเลยไป โจทกจงฟองขอใหลงโทษจ าเลยตาม ม.๑๑๘-๒๗๐-๒๗๑

ศาลฎกาเหนวาจ าเลยมไดแจงความหาวาโจทกยกยอกเปนแตไปรองทกขขอใหจดการเรองเสอผาของจ าเลยซงตกอยทโจทก ทมค าวา "ยกยอก" นนเปนหมายเหตทเจาพนกงานจดไวเอง แลค ารองทกขกไมใชเปนค าเทจ เหนวาเรองนเปนเรองแปลค าแจงความ แลถอยค าในใบแจงความกชดดงทศาลลางฟงมาแลว สวนการทเจาพนกงานจดไปอยางไรนน แมจะเนองมาจากค ารองทกขของจ าเลยกอยในความวนจฉยของเจาพนกงานซงจ าเลยไมตองรบผด แลขอทโจทกคานวาศาลรวบรดสบพะยานไมสนกระแสความนน เปนเรองมขอความขดอยตามเอกสารแลว จงไมตองสบพะยานอก จงพพากษายนตามศาลลางใหยกฟองโจทก

( อมาตย - นตศาสตร - เทฟโนต )

Page 73: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 818/2499 ม.ร.ว.สนน ลดาวลย โจทก จอมพลป.พบลสงคราม ในฐานะนายกรฐมนตร

จ าเลย

มาตรา 20

ป.ว.พ. มาตรา 55

การขอเขารบหรอออกจากราชการตลอดจนการขอเขาใหมจะตองปฏบตตามระเบยบขาราชการฝายพลเรอนอนอยในอ านาจหนาทองฝายบรหารโดยเฉพาะจะมาฟองขอใหศาลบงคบหาไดไม

พระราชบญญตเรองราวรองทกขไมมบญญตไวเดดขาดวานายกรฐมนตรจ าตองปฏบตตามมตคณะกรรมการเรองราวรองทกขแมใน มาตรา 20 กไมมผลบงคบเดดขาดอยเพยงค าวนจฉยของคณะกรรมการเรองราวรองทกขๆ พงเสนอความเหนอกทางหนงเพอประกอบการพจารณาสงการของนายกรฐมนตรเทานน

ค าในวรรคสองซงวา 'เมอนายกรฐมนตรไดรบแจงค าวนจฉยของคณะกรรมการแลวจดการไปเปนการใด ฯลฯ' ยอมแสดงวาอยในความวนจฉยของนายกรฐมนตรทจะจดการไปประการใดกไดแลวแจงคณะกรรมการเรองราวรองทกขทราบเพอแจงแกผรองตอไป เรองระยะเวลา 60 วนกเพอเรงใหด าเนนการพจารณาและสงการไปโดยเรวนนเองจงไมท าใหเกดสทธฟองคดเชนนได

ศาลไทยยงไมมศาลปกครองจงตองพจารณาตามกฎหมายและอ านาจของศาลไทย

________________________________

Page 74: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

คดนโจทกฟองวาเดมโจทกเปนเลขานการกรมไปรษณยโทรเลขถกสงไลออกฐานประพฤตชวอยางรายแรง ตอมาโจทกไดยนเรองราวตอคณะกรรมการเรองราวรองทกข ๆ มมตวาโจทกควรไดรบการพจารณาคนสฐานะขาราชการตอไป จ าเลยในฐานะนายกรฐมนตรมหนาทตองปฏบตตามมตคณะกรรมการฯ ใน 60 วน แตไมปฏบตและมค าสงใหยกเรองราวของโจทก จงขอใหศาลบงคบจ าเลยใหโจทกคนสฐานะเปนขาราชการตามเดมตามมตคณะกรรมการฯ

ศาลชนตนมค าสงไมรบฟอง

โจทกอทธรณ ศาลอทธรณพพากษายน

โจทกฎกา

ศาลฎกาเหนวาการขอเขารบราชการหรอออกจากราชการตลอดจนการขอเขารบราชการใหมดงเชนกรณของโจทกนตองปฏบตใหเปนไปตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนประกอบดวยกฎกระทรวงและระเบยบแบบแผนวาดวยการนนซงเปนเรองทอยในอ านาจและหนาทของฝายบรหารโดยเฉพาะ โจทกจะน าคดมาฟองขอใหศาลบงคบจ าเลยใหรบโจทกกลบเขารบราชการตอไปตามเดมเชนนไมได พระราชบญญตเรองราวรองทกข พ.ศ. 2492 นไมมบทบญญตอนใดเลยทก าหนดลงไวใหเหนเปนเดดขาดวานายกรฐมนตรจ าตองปฏบตการใหเปนไปตามมตของคณะกรรมการเรองราวรองทกขแมแตใน

มาตรา 20 ซงโจทกเสนอเปนหลกแหงการฟองคดเรองนกเปนเรองทใหคณะกรรมการเรองราวรองทกขแจงค าวนจฉยไปยงนายกรฐมนตรใหทราบและนายกรฐมนตรจดการในเรองนนไปเปนประการใด กใหแจงใหคณะกรรมการเรองราวรองทกขทราบเพอจะไดแจงผลใหผเสนอเรองราวรองทกขทราบดวยซงเหนไดชดวาไมมอะไรเปนผลบงคบเดดขาดอยเพยงค าวนจฉยของคณะกรรมการเรองราวรองทกขนนเลย ค าใหการวรรค 2 ซงวา "เมอนายกรฐมนตรไดรบแจงค าวนจฉยของคณะกรรมการแลวไดจดการไปเปนประการใด

ฯลฯ" แสดงวาอยในความวนจฉยของนายกรฐมนตรทจะจดการไปประการใดกได แลวแจงใหคณะกรรมการเรองราวรองทกขทราบ เพอแจงผลใหผเสนอทราบอกตอหนง เรองระยะเวลา 60 วนกเพอเรงนายกรฐมนตรใหรบด าเนนการพจารณาและสงเรองราวรองทกขนนใหแลวเสรจไปโดยเรว มใหปลอยปละละเลยทอดทงไวชานานเกนสมควรเทานนเอง ดงนขอความใน มาตรา 20 ทโจทกเสนอขนมานจงไมสนบสนนใหโจทกเกดสทธฟองคดเชนนได

ศาลฎกาเหนวาประเทศไทยยงไมมศาลปกครอง คงพจารณาตามตวบทกฎหมายและอ านาจศาลของประเทศไทยกพอแลว

Page 75: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

พพากษายน

( ดลยทรรศนปฏภาณ - ประวต ปตตพงศ - วเทศจรรยารกษ )

Page 76: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

คดแดงท 5395/2540 ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต โจทก นายก าจด เกลยงจนทร กบพวก จ าเลย

ป.พ.พ.มาตรา 206, 420, 448

ระเบยบส านกงานนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2524 ขอ 22, 23, 42 (4)

หนาทของคณะกรรมการเปดซองประกวดราคาเปนไปตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด คอตองตรวจสอบคณสมบตของผเสนอราคา แคตตาลอก หรอแบบรปและรายละเอยดของพสดทเสนอขนไป และคดเลอกพสดซงเสนอขนไปนนใหถกตองตรงกบท

ก าหนดไว การทจ าเลยท 1 ท 2 ตรวจคณลกษณะของสมดตวอยางทรานพฒนาพานชเสนอขายแตเพยงใชมอจบและตาดเทานน แมจ าเลยท 1 ท 2 จะไมมความรในเรองคณลกษณะของเนอในของสมดทตองตรวจคณลกษณะกตาม แตเมอจ าเลยท 1 ท 2 ไดรบการแตงตงมอบหมายใหเปนกรรมการเปดซองประกวดราคาจ าเลยท 1 ท 2 จะตองศกษาหาความรเกยวกบหนาททไดรบมอบหมาย เมอจ าเลยท 1 ท 2 ไมขวนขวายด าเนนการศกษางานในหนาททไดรบมอบหมาย เพยงแตตรวจคณลกษณะเนอในของสมดโดยการจบดวยมอและดดวยตาเทานนยงไมเพยงพอ และเมอปรากฏวาสมดทราน พ.เสนอขายไมใชขนาดตามทก าหนดไว เปนเหตให

โจทกไดรบความเสยหายจงถอวาจ าเลยท 1 ท 2 ไดกระท าโดยประมาทเลนเลอเปนเหตให โจทกไดรบความเสยหาย เปนการกระท าละเมดตอโจทก

จ าเลยท 3 เปนเจาหนาทแผนกพสด จ าเลยท 4 เปนหวหนาแผนกพสด และเปนผ เหนชอบใหซอสมดทจ าเลยท 1 ท 2 เสนอมา ซงตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.2524 ขอ 22 ไดก าหนดหนาทของเจาหนาทพสดไววา กอนด าเนนการซอหรอจาง

ทกวธนอกจากการซอทดนตามขอ23 ใหเจาหนาทพสดท ารายงานเสนอหวหนาสวนราชการดงตอไปน (1) เหตผลและความจ าเปนทตองซอหรอจาง (2) รายละเอยดของพสดทจะซอหรอ

จางและตามขอ 42 (4) ก าหนดวา เมอไดด าเนนการไปแลวไดผลประการใดใหเสนอความเหนพรอมดวยเอกสารทไดรบไวทงหมดตอหวหนาสวนราชการเพอสงการโดยเสนอผานหวหนา

เจาหนาทพสด ดงน เมอจ าเลยท 3 ท 4 เปนเจาหนาทโดยตรงทจะตองตรวจสอบคณสมบตของพสดทจะซอ แตจ าเลยท 3 ท 4ปลอยปละละเลยไมตรวจสอบคณลกษณะของกระดาษทจดซอ เปนการกระท าโดยประมาทเลนเลอ เปนเหตใหโจทกไดรบความเสยหายเปนการกระท า

ละเมดตอโจทกเชนกน

จ าเลยท 5 ผชวยผอ านวยการการประถมศกษาจงหวดจ าเลยท 6 ผอ านวยการการ

ประถมศกษาจงหวด จ าเลยท 7 รองผวาราชการจงหวด และจ าเลยท 8 ผวาราชการจงหวด มหนาทเพยงแตเสนอความเหนตามล าดบชนวาควรจดซอพสดหรอไม โดยไมมหนาทตรวจสอบ

คณลกษณะเนอในของสมดดงกลาว การทจ าเลยท 8 เปนผอนมตใหจดซอซงหากไมมการเสนอความเหนตามขนตอนจากคณะกรรมการรบซอง คณะกรรมการเปดซองและตรวจรบพสดแลว จ าเลยท 8 กไมอาจสงการจดซอไดเพราะไมผานขนตอนในการจดซอตามระเบยบของ

ส านกนายกรฐมนตร สวนจ าเลยท 7 เมอจ าเลยท 8 อนมตใหจดซอเพยงแตลงลายมอชอในสญญาซอขายในฐานะผซอเทานนเองดงน จ าเลยท 5 ถงท 8 จงไมไดกระท าโดยประมาท

เลนเลอเปนเหตใหโจทกเสยหาย ไมเปนการกระท าละเมดตอโจทก

Page 77: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

จ าเลยท 3 เปนเจาหนาทพสด จ าเลยท 4 เปนหวหนาแผนกพสดมหนาทในการตรวจสอบคณลกษณะของสมดทจดซอตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ.

2524 ขอ 22 ซงก าหนดใหเจาหนาทพสดท ารายงานเสนอหวหนาสวนราชการเกยวกบเหตผลและความจ าเปนทจะตองซอหรอจาง รายละเอยดของพสดทจะซอหรอจางและตามขอ 42 (4)

ใหคณะกรรมการเปดซองหรอกรรมการจดซอเสนอความเหนผานหวหนาเจาหนาทพสด ดงนนเจาหนาทแผนกพสดจงมหนาทโดยตรงในการตรวจสอบคณลกษณะของสมดทจดซอ จ าเลยท

3 ท 4 จะอางวาไมมความรในเรองนนหาไดไม เมอจ าเลยท 3 ท 4 กระท าใหโจทกเสยหายจงตองรบผดพรอมดอกเบยอตรารอยละ7.5 ของเงนคาเสยหายดงกลาวนบตงแตวนทจ าเลยท 3 ท าบนทกเสนอจ าเลยท 4ซงเปนวนท าละเมด

จ าเลยท 5 ท 6 เปนผเสนอความเหนตามทจ าเลยท 3ท 4 เสนอผานมาเทานน ไมมหนาทโดยตรงในการตรวจสอบคณลกษณะของกระดาษ และไดใชความระมดระวงตามสมควร

แลวไมไดประมาทเลนเลอแตประการใด จงไมเปนการละเมด

แมสญญาซอขายฉบบพพาทไมไดระบรายละเอยดคณลกษณะของกระดาษทจดซอวามขนาด 60 แกรม อาจเปนเหตใหโจทกฟองผขายไมไดเมอปรากฏวาจ าเลยผท าสญญาไดระบไว

ในสญญาไวแลววา ผขายยอมรบวาสงของทขายใหตามสญญานมคณภาพไมต ากวาทก าหนดไวตามตวอยาง ซงเปนตวอยางของผขายทจ าเลยท 8 ผวาราชการจงหวดไดอนมตใหจดซอ

แลว ดงนจ าเลยผท าสญญาซอขายฉบบพพาทจงไมไดท าละเมดตอโจทก เพราะท าตามค าสงอนมตของจ าเลยท 8 แลว

การทจ าเลยท 3 ถงท 6 ไมรายงานการทผขายน าสมดไปสงตามส านกงานการประถมศกษาอ าเภอตาง ๆ ลาชาอนเปนการผดสญญาท าใหจงหวดไมไดปรบผขายนน แมตามสญญาซอขายจะระบใหผขายน าสมดไปสงมอบ ณ ทท าการการประถมศกษาประจ าอ าเภอตาง

ๆ แตเมอปรากฏวามขอขดของคอทางแผนกศกษานเทศไมไดก าหนดวาอ าเภอใดจะไดจ านวนกเลม และคณะกรรมการตรวจรบสมดดนสอกไมไดแตงตง การทจ าเลยท 3ตรวจรบสมด ณ ทท า

การประถมศกษาจงหวด เพราะเชอโดยสจรตวาเปนการรบมอบสมดไวแทนอ าเภอตาง ๆ ซงตอมาทางอ าเภอตาง ๆ ไดตรวจรบถกตองแลว การกระท าของจ าเลยท 3 ถงท 6 ไมเปนละเมด

ตอโจทก

จงหวดไดสงส านวนการสอบสวนหาตวผรบผดในทางแพง ใหส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาตโจทกโดยเลขานการกรมโจทกรบไว เมอวนท 13 กนยายน 2529

ทางส านกงานเลขานการกรมสงเรองทงหมดไปใหงานนตการโจทกเพอท าการตรวจส านวน งานนตการรบเมอวนท 16 กนยายน 2529 งานนตการไดสรปส านวนและเสนอความเหนมายงรอง

เลขาธการโจทกเมอเดอนตลาคม 2529 นอกจากนยงไดขอทราบราคากระดาษวาตางกนอยางไร ตอมาไดสงเรองไปกรมบญชกลางเพอทราบคาเสยหาย ในทสดไดเสนอเรองไปยง

เลขาธการโจทกเมอวนท 19 พฤษภาคม2530 ดงน เมอส านวนการสอบสวนมาถงส านกงานโจทกครงแรก ไมไดน าเสนอเลขาธการโจทกในทนทเพราะมขนตอนในการปฏบตงานอกมากมาย แตเพงเสนอเปนครงแรกในวนท 19 พฤษภาคม 2530 เมอนบถงวนฟองไมเกน 1 ป

คดโจทกจงไมขาดอายความ

…………………..……………………………………………………………..

Page 78: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

(สมปอง เสนเนยม - จรญ หตถกรรม - ผล อนวตรนตการ )

ศาลจงหวดนครศรธรรมราช - นายจรญ รตตมณ

ศาลอทธรณภาค ๓ - นายสถตย สทธลกษณ

Page 79: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 2663/2530 หางหนวนจ ากด เตกเซง โจทก

นายสชาต จนทรพงษ จ าเลย

…..การวนจฉยวาจ าเลยตองรบผดหรอไม จะตองพจารณาจากขอเทจจรงทมอยครบถวนตามทคความน าสบใหยตเสยกอนตามประเดนขอพพาท….

ป.พ.พ. มาตรา 1336

ป.ว.พ. มาตรา 85, 86, 104, 183, 243

โจทกฟองขอบงคบใหจ าเลยคนรถยนตทโจทกน าไปซอมทอไอเสยแลวหายไป หากคนไมไดใหใชราคากบคาเสยหาย จ าเลยปฏเสธความรบผดวาเพยงแตรบจางท าทอไอเสย ไมไดรบฝากทรพย โจทกประมาทเลนเลอไมน ารถยนตกลบไปเอง แมโจทกและจ าเลยจะรบกนวารานรบท าทอไอเสยของจ าเลยอยรมถนนซงตองท าทอไอเสยทรมถนนจนเสรจ และจอดรถยนตรอโจทกทงคางคนไวแลวถกคนรายลกไปกตาม

การวนจฉยวาจ าเลยตองรบผดหรอไม จะตองพจารณาจากขอเทจจรงทมอยครบถวนตามทคความน าสบใหยตเสยกอนตามประเดนขอพพาทวา เหตทรถยนตหายไปเปนความผดของจ าเลย และจ าเลยจะตองรบผดหรอไม เพยงใด เมอโจทกสบพยานไดเพยง 3 ปาก ขอเทจจรงทปรากฏยงไมครบถวนทจะฟงเปนยตตามประเดนดงกลาวไดทศาลชนตนสงงดสบพยานแลวพพากษาคดไปจงเปนการไมชอบ

________________________________

โจทกฟองวา จ าเลยไดรบจางท าทอไอเสยรถยนตของโจทก แลวรถยนตหายไประหวางอยในความครอบครองของจ าเลย ขอบงคบใหจ าเลยสงมอบรถยนตคนหรอใหใชราคา กบคาเสยหาย

Page 80: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

จ าเลยใหการวา จ าเลยรบแตซอมทอไอเสย มไดรบมอบรถยนตไวในครอบครอง โจทกเปนฝายประมาทไมมารบรถยนตไปทงทไดรบแจงแลว และความเสยหายเกดจากบคคลภายนอก จ าเลยไมตองรบผด ขอใหยกฟอง

ระหวางพจารณา เมอสบพยานโจทกไปได ๓ ปาก คความแถลงรบกนวาจ าเลยเปนเจาของรานรบท าทอไอเสยซงเปนตกแถวอยรมถนน แตเขาไปท าในรานไมไดตองท าอยรมถนน จ าเลยรบจางโจทกซอมทอไอเสยรถยนตของโจทกจรง ซอมเสรจไดจอดรอโจทกรบคน กระทงรงขนโจทกขอรบรถคน ปรากฏวาหายไปแลว โดยบคคลภายนอกซงจ าเลยไมทราบวาใครลกรถยนตของโจทกไป ศาลชนตนเหนวา พยานโจทกทน าสบไปแลวประกอบกบค าแถลงรบกนของคความ คดพอวนจฉยไดแลว จงใหงดสบพยานโจทกจ าเลย แลวพพากษาใหจ าเลยคนรถยนตคนพพาทตามฟองใหแกโจทก หากคนไมไดใหใชราคากบใหชดใชคาเสยหายดวย

โจทกจ าเลยอทธรณ

ศาลอทธรณวนจฉยวา ขอเทจจรงเทาทโจทกน าสบมาเพยงวาโจทกเปนเจาของกรรมสทธรถพพาทและมอ านาจฟองจ าเลยเทานน สวนเหตทรถหายเปนความผดของจ าเลยหรอไม จ าเลยตองรบผดตอโจทกหรอไมเพยงใด เปนเรองทตองฟงขอเทจจรงกนตอไป ทศาลชนตนสงงดสบพยานโจทกจ าเลยโดยยงไดขอเทจจรงไมครบตามประเดนทก าหนดไว และคความยงมความประสงคจะสบอยอาศยอ านาจตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๒๘๓ ศาลอทธรณมอ านาจยกค าพพากษาของศาลชนตนใหศาลชนตนฟงขอเทจจรงตอไป พพากษายกค าพพากษาศาลชนตนใหศาลชนตนด าเนนการสบพยาน แลวพพากษาใหมตามรปคด

โจทกฎกา

ศาลฎกาตรวจส านวนประชมปรกษาแลว ปญหาวนจฉยตามฎกาโจทกมวา มเหตสมควรใหศาลชนตนสบพยานตอไปแลวพพากษาใหมหรอไม พเคราะหแลวเหนวา โจทกฟองบงคบใหจ าเลยคนรถยนตทโจทกน าไปใหจ าเลยท าทอไอเสยแลวหายไปหากคนไมไดใหใชราคารถยนตกบใหใชคาเสยหาย จ าเลยปฏเสธความรบผดโดยอางวามไดรบฝากทรพยเพยงแตรบจางท าทอไอเสย ไดแจงใหโจทกรบรถยนตไปแลว โจทกประมาทเลนเลอไมน ารถยนตกลบไปเอง และปฏเสธราคารถยนตกบคาเสยหายทโจทกเรยกรอง ศาลชนตนก าหนดประเดนขอพพาทเปนประเดนขอ ๒ วา เหตทรถหายเปนความผดของจ าเลย และจ าเลยจะตองรบผดหรอไมเพยงใด ซงการทจะวนจฉยขอกฎหมายวาจ าเลยจะตองรบผดหรอไมนน จะตองพจารณาขอเทจจรงทมอยครบถวนตามทคความน าสบมาใหเปนยตเสยกอน แตขอเทจจรงทปรากฏยงไมครบถวนทจะฟงเปนยตได เนองจากศาลชนตนงดสบพยานโดยทคความยงประสงคจะน าสบตอไปอย ทศาลอทธรณวนจฉยวา

Page 81: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ขอเทจจรงยงไมครบตองฟงขอเทจจรงกนตอไปใหศาลชนตนสบพยานตอไป แลวพพากษาใหมตามรปคดนน ศาลฎกาเหนพองดวยฎกาโจทกฟงไมขน

พพากษายน

( อภนย ปษปาคม - ชวลต นราลย - ชวลต นราลย )

ศาลแพงธนบร - นายสมพนธ พนธสร

ศาลอทธรณ - นายไมตร กลนนรกษ

Page 82: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 507/2479 นายอรง,นายจาย โจทก

นายทวเทา จ าเลย

ป.อ. มาตรา 156, 158

ป.ว.อ.

ในคดเรองฟองเทจและเบกความเทจเปนหนาทของโจทกจะตองน าสบใหปราศจากความสงสยวาจ าเลยรอยแลววาเปนเทจแลวน ามาฟองโจทกในคดเรองกอนและเบกความประกอบคด เพยงแตคดเรองกอนจ าเลยสบไมสมตามฟองศาลจงพพากษายกฟองจ าเลยเสยเชนนยงลงโทษจ าเลยมได

________________________________

คดไดความวาเดมจ าเลยในคดนไดเปนโจทกยนฟองโจทกเปนจ าเลยหาวายกยอกเงนของจ าเลยไป ๑๐ บาท และตอมาจ าเลยไดเขาเปนพะยานในคดนนเบกความยนยนฟองของตน ศาลไดตดสนวาฟองของจ าเลยเคลอบคลม จงใหตดสนยกฟองของจ าเลยเสย โจทกในคดนจงหวนกลบมาฟองจ าเลยหาวาฟองเทจและเบกความเทจขอใหลงโทษ

ศาลฎกาตดสนยนตามศาลอทธรณวา เพยงแตในคดกอนจ าเลยในคดนเปนโจทกสบไมสมตามฟองจะถอเปนความผดฐานเบกความเทจหรอฟองเทจเสมอมได โจทกจะตองน าสบใหปราศจากสงสยวาจ าเลยรอยแลววาเปนเทจแลวน ามาฟองโจทก ในคดกอนนนและเบกความเปนพะยานประกอบคด จงพพากษาใหยกฟองโจทก

( นตศาสตร - อมาตย - เทฟโนต )

Page 83: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ศาลชนตน - นายเชอ

ศาลอทธรณ

หมายเหต

Page 84: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 862/2492 อยการศาลทหารกรงเทพฯ โจทก นายประสทธ เกษสวรรณ จ าเลย

กฎหมายลกษณะอาญา มาตรา 137, 138, 230

ป.ว.อ. มาตรา 158

จ าเลยเปนเลขานการกรมเชอเพลง มหนาทแตท าหนงสอราชการ ไมมอ านาจและหนาทในการสอบสวนสบสวนความผดเรองผรายลกหรอยกยอกทรพยของกรมเชอเพลง หนาทพเศษทจ าเลยไดรบแตงตงขนเปนกรรมการสอบสวนหรอสบสวนเรองผรายลกหรอยกยอกแผนเหลกของกรมเชอเพลงน น จ าเลยไดรบแตงตงภายหลงเวลาทโจทกกลาวหาวาจ าเลยไดเรยกหรอรบสนบนจาก ส.และง. ซงรบซอแผนเหลกของกรมเชอเพลงจงถอไมไดวาขณะจ าเลยกระท าการตามฟองจ าเลยมอ านาจหนาทดงฟอง

ความผดฐานรายงานเทจ เมอไมปรากฏวา การทจ าเลยรายงานเทจดงฟองไดเกดความเสยหาย หรออาจจะเสยหายแกกรมเชอเพลงไดอยางไร กลงโทษจ าเลยไมได

________________________________

โจทกฟองขอใหลงโทษจ าเลยหาวาใชอ านาจในต าแหนงหนาทของจ าเลยเรยกและรบสนบนและรายงานเทจ จ าเลยปฏเสธ ศาลทหารกรงเทพฯ พพากษาจ าคกจ าเลย 3 ปตามกฎหมายลกษณะอาญา มาตรา 138 ศาลทหารกลางพพากษากลบ ใหยกฟอง

โจทกฎกา

ศาลฎกาเหนวา ฟองขอ ก. หาวาจ าเลยใชอ านาจในต าแหนงหนาทของจ าเลยเรยกและรบสนบน เพองดเวนไมปฏบตการตามหนาทน น ไดความวาหนาทของจ าเลยในต าแหนงเลขานการกรมเชอเพลงนน มแตหนาทท าหนงสอราชการ ไมมอ านาจและหนาทในการสอบสวน สบสวนความผดเรองผรายลก หรอยกยอกทรพยของกรมเชอเพลง สวนหนาทพเศษทจ าเลยถกแตงตงเปนกรรมการสอบสวน หรอสบสวนเรองนตามฟองนน ปรากฏวา จ าเลยถกแตงตงขนภายหลงทโจทกน าสบวา จ าเลยไดรบและเรยกสนบนจากนายเสง นายงวนก จงถอไมไดวาขณะทจ าเลยกระท าตามฟอง จ าเลยมอ านาจและหนาทดงฟอง

สวนเรองรายงานเทจนน ไมปรากฏในส านวนเลยวา การทจ าเลยรายงานเทจดงฟองไดท าใหเกดความเสยหาย หรออาจจะเสยหายแกกรมเชอเพลงอยางใด ในฟองโจทกกมไดอธบายความขอนในการพจารณาโจทกกน าสบไมถง ฉะนนแมจะฟงวา จ าเลยรายงานเทจตามฟอง กฟงลงโทษจ าเลยไมได

พพากษายน

( ปรชาวนจฉย - จ ารญเนตศาสตร - ศลปสทธวนจฉย )

Page 85: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

คดแดงท 887/2538 นางรส เจรญราชภกด กบพวก โจทก กรมทดน จ าเลย

ป.ว.พ. มาตรา 55, 249

ป. ทดน มาตรา 71

การทกรมทดนจ าเลยใหความเหนแกเจาพนกงานทดนกรงเทพมหานคร สาขาบางกะป วา การจดทะเบยนสทธเกบกนทผทรงสทธเกบกนเปนเจาของรวมอยดวย พนกงานเจาหนาทจะรบจดทะเบยนใหไมได การใหความเหนดงกลาวเพอประกอบการพจารณาแกเจา

พนกงานทดน เทาน น สวนการรบหรอไมรบจดทะเบยนสทธเกบกนเปนอ านาจหนาทของเจาพนกงานทดนตาม ป. ทดน มาตรา 71 โดยเฉพาะ ไมเกยวกบจ าเลย เมอเจา

พนกงานทดนไมจดทะเบยนสทธเกบกน จงเปนการกระท าของเจาพนกงานทดนตามหนาทท ป.ทดนใหไวโดยเฉพาะไมเกยวของกบจ าเลย การใหความเหนของจ าเลยจงไมเปนการโตแยง

สทธของโจทก โจทกไมมอ านาจฟอง และปญหาขอนเปนขอกฎหมายเกยวดวยความสงบเรยบรอยของประชาชน ศาลฎกามอ านาจยกขนวนจฉยไดเอง

…………………..……………………………………………………………..

(ยรรยง ปานราช - ยงยทธ ธารสาร - อ านวย สขพรหม )

ศาลแพง - นายเสร ภรญานสวสด

ศาลอทธรณ - นายบญศร แกวสาร

Page 86: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 6432/2548 นายอครเดช ตะนาน กบพวก โจทก

ผวาราชการจงหวดขอนแกน กบพวก จ าเลย

ป.ว.พ. มาตรา 55

โจทกทงสองขอรบเงนบ าเหนจตกทอดของนาย ป. กบนาง อ. ขาราชการสงกดกระทรวงสาธารณสขซงถกคนรายยงถงแกความตาย จ าเลยท 2 จงท าหนงสอเสนอใหกรมบญชกลาง กระทรวงการคลงพจารณา

แตกรมบญชกลางแจงใหจ าเลยท 1 สอบสวนขอเทจจรงกอนวาการตายของนาย ป. กบ นาง อ. มสาเหตเนองมาจากความประพฤตชวอยางรายแรงของผตายทงสองหรอไม เพอประกอบการพจารณาสงจายเงนบ าเหนจตกทอด จ าเลยท 1 จงมค าสงแตงตงจ าเลยท 3 ถงท 7 เปนคณะกรรมการสอบสวนหาขอเทจจรงดงกลาว คณะกรรมการดงกลาวสอบสวนแลวมความเหนหรอมตวาสาเหตการตายของนาย ป. เนองมาจากความประพฤตชวอยางรายแรงของนาย ป. สวนสาเหตการตายของนาง อ. ไมไดเนองมาจากความประพฤตชวอยางรายแรงของนาง อ. กรมบญชกลางจงไมจายเงนบ าเหนจตกทอดของนาย ป. ใหแกโจทกทงสอง คงจายใหเฉพาะสวนของนาง อ. การกระท าของจ าเลยท 1 และท 2 ดงกลาวหาไดกระท าการใดอนจะถอวาเปนการโตแยงสทธหรอหนาทของโจทกทงสอง สวนการกระท าของจ าเลยท 3 ถงท 7 เปนการกระท าในอ านาจหนาททไดรบมอบหมาย แตความเหนดงกลาวหามผลเปนการวนจฉยชขาด หรอฟงเปนยตทกรมบญชกลางจะตองปฏบตตามแตอยางใดไม กรณยงถอไมไดวาจ าเลยท 3 ถงท 7 ไดกระท าการอนเปนการโตแยงสทธหรอหนาทของโจทกทงสองเชนเดยวกน โจทกทงสองจงไมมอ านาจฟองจ าเลยทงเจด

________________________________

Page 87: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

โจทกฟองขอใหพพากษาวามตของจ าเลยทงเจดเปนมตทไมชอบดวยกฎหมาย และใหเพกถอนมตดงกลาว

จ าเลยทงเจดใหการขอใหยกฟอง

ศาลชนตนพพากษายกฟอง คาฤชาธรรมเนยมใหเปนพบ

โจทกทงสองอทธรณ

ศาลอทธรณภาค 4 พพากษายน คาฤชาธรรมเนยมในชนอทธรณใหเปนพบ

โจทกทงสองฎกา

ศาลฎกาคณะคดปกครองวนจฉยวา ขอเทจจรงเบองตนรบฟงไดวา โจทกทงสองขอรบเงนบ าเหนจตกทอดของนายประเสรฐ กบนางอราญ ขาราชการสงกดกระทรวงสาธารณสขซงถกคนรายยงถงแกความตาย

จ าเลยท 2 จงท าหนงสอเสนอใหกรมบญชกลาง กระทรวงการคลงพจารณา แตกรมบญชกลางแจงใหจ าเลยท 1 สอบสวนขอเทจจรงกอนวาการตายของนายประเสรฐกบนางอราญมสาเหตเนองมาจากความประพฤตชวอยางรายแรงของผตายทงสองหรอไมเพอประกอบการพจารณาสงจายเงนบ าเหนจตกทอด จ าเลยท 1 จงมค าสงแตงตงจ าเลยท 3 ถงท 7 เปนคณะกรรมการสอบสวนหาขอเทจจรงดงกลาว คณะกรรมการดงกลาวสอบสวนแลวมความเหนหรอมตวาสาเหตการตายของนายประเสรฐเนองมาจากความประพฤตชวอยางรายแรงของนายประเสรฐ สวนสาเหตการตายของนางอราญไมไดเนองมาจากความประพฤตชวอยางรายแรงของนางอราญ กรมบญชกลางจงไมจายเงนบ าเหนจตกทอดของนายประเสรฐใหแกโจทกทงสอง คงจายใหเฉพาะสวนของนางอราญ คดมปญหาตองวนจฉยตามฎกาของโจทกทงสองวา โจทกทงสองมอ านาจฟองจ าเลยทงเจดหรอไม เหนวา อ านาจหนาทในการพจารณาและสงจายเงนบ าเหนจตกทอดใหแกโจทกทงสองเปนของกรมบญชกลาง กระทรวงการคลงโดยเฉพาะ เมอโจทกทงสองขอรบเงนบ าเหนจตกทอดของนายประเสรฐ จ าเลยท 2 เปนผเสนอเรองไปใหกรมบญชกลางเปนผพจารณา กรมบญชกลางสงเรองใหจ าเลยท 1

สอบสวนขอเทจจรงเพอประกอบการพจารณา จ าเลยท 1 จงมค าสงแตงตงจ าเลยท 3 ถงท 7 เปนกรรมการสอบสวนหาขอเทจจรง ดงน การกระท าของจ าเลยท 1 และท 2 ดงกลาวหาไดกระท าการใดอนจะถอวาเปนการโตแยงสทธหรอหนาทของโจทกทงสอง สวนจ าเลยท 3 ถงท 7 ซงเปนคณะกรรมการสอบสวนหาขอเทจจรง เมอไดท าการสอบสวนแลวมความเหนวา สาเหตการตายของนายประเสรฐเกดขนเนองมาจากการประพฤตชวอยางรายแรงของนายประเสรฐ และตอมาไดสงความเหนนไปใหกรมบญชกลางเปนผ พจารณา ความเหนของจ าเลยท 3 ถงท 7 ทไดจากการสอบสวนจงเปนการกระท าในอ านาจหนาททไดรบความหมายมาจากจ าเลยท 1 แตความเหนดงกลาวหามผลเปนการวนจฉยชขาด หรอฟงเปนยตทกรมบญชกลางจะตองปฏบตตามแตอยางใดไม กรณยงถอไมไดวาจ าเลยท 3 ถงท 7 ไดกระท าการอนเปนการ

Page 88: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

โตแยงสทธหรอหนาทของโจทกทงสองเชนเดยวกน โจทกทงสองจงไมมอ านาจฟองจ าเลยทงเจด ทศาลอทธรณภาค 4 พพากษายกฟองโจทกทงสองมานน ศาลฎกาเหนพองดวยในผล

พพากษายน คาฤชาธรรมเนยมในชนฎกาใหเปนพบ.

( มนตร ยอดปญญา - วชย ววตเสว - ธานศ เกศวพทกษ )

ศาลจงหวดขอนแกน - นายอทย พศวง

Page 89: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

คดแดงท 2258/2544 นางมณฑนา พรหมโลก โจทก นายอดลย อนชปรดา กบพวก จ าเลย

ป.ว.พ. มาตรา 18, 55, 172

โจทกฟองวา โจทกเชาบานและใชสทธเบกคาเชาบานตลอดมา ตอมาจ าเลยทงสามซง

เปนคณะกรรมการตรวจสอบการใชสทธเบกคาเชาบานของขาราชการไดท ารายงานเทจเสนอตอส านกงานสามญศกษาขอใหเพกถอนเชนน รายงานและค าวนจฉยของจ าเลยทงสามทเสนอตอส านกงานสามญศกษาจงหวดสมทรปราการ เปนเพยงความเหนหรอขอเทจจรงทจ าเลยท ง

สามเสนอไปตามหนาทท ไดรบมอบหมาย ยงไมมผลเปนการชขาดหรอบงคบใหโจทกตองปฏบตตาม ทงจะตองมการพจารณาวาสมควรจะตงกรรมการสอบสวนความผดของโจทก

หรอไมอกชนหนง หากโจทกเหนวาไมถกตองหรอไมเปนธรรมอยางไร กชอบทจะด าเนนการโตแยงคดคานตามระเบยบททางราชการก าหนดไว กรณยงถอไมไดวาโจทกถกโตแยงสทธ

โดยตรง

แมเรองนโจทกจะเคยฟองจ าเลยและศาลชนตนมค าสงใหรบฟองมาครงหนงแลว แตภายหลงโจทกขอถอนฟองไป กหาผกพนมผลบงคบใหศาลตองรบฟองคดนดวยไม

แมในคดเดมศาลรบฟองไวแลว ถาตอมาศาลเหนวาตามค าฟองยงไมเปนการโตแยงสทธโจทก ศาลกมอ านาจทจะแกไขเปลยนแปลงค าสงเดมทรบฟองเปนไมรบฟองได

…………………..……………………………………………………………..

โจทกฟองวา เมอวนท ๑ พฤษภาคม ๒๕๓๙ โจทกท าหนงสอสญญาเชาบานเลขท ๕๒๕๗/๙๖ แขวงดนแดง เขตดนแดง กรงเทพมหานคร จากนางวภา ปาแกว ซงคณะกรรมการ

ตรวจสอบบานเชาของโจทกตรวจสอบแลวเหนวา โจทกเชาบานอยอาศยจรงและถกตอง โจทกเชาบานดงกลาวและใชสทธเบกคาเชาตลอดมา จนถงวนท ๑ ธนวาคม ๒๕๔๑ โจทกบอกเลก

สญญาเชาและออกจากบานเชาดงกลาว ตอมาจ าเลยทงสามซงเปนคณะกรรมการตรวจสอบการใชสทธเบกคาเชาบานของขาราชการตามค าสงของส านกงานสามญศกษาจงหวดสมทรปราการไดจงใจกลนแกลงโจทก โดยรวมกนท าหนงสอรายงานเทจวาโจทกไมไดเชาบานดงกลาวและ

วนจฉยวา โจทกเบกคาเชาบานไมถกตอง ๑. ใหงดเบก ๒. เรยกชดเชยใหคนเงน ๓. ใหตงคณะกรรมการสอบสวนทางวนย โดยจ าเลยทงสามไมมอ านาจหนาทตามกฎหมาย เพราะโจทก

ยกเลกการเชาและงดเบกคาเชาแลวและจ าเลยทงสามไมออกไปตรวจสอบบานดงกลาวอนเปนการกระท าละเมดตอโจทก ท าใหโจทกไดรบความเสยหายเสอมเสยเกยรตยศชอเสยง ขอให

Page 90: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

บงคบจ าเลยทงสามเพกถอนค าวนจฉยการตรวจสอบบานเชาดงกลาว หากไมปฏบตตามให ถอเอาค าพพากษาแทนการแสดงเจตนา

ศาลชนตนตรวจค าฟองแลววนจฉยวา จ าเลยทงสามตรวจสอบขอเทจจรงและท าความเหนตามค าสงของส านกงานสามญศกษาจงหวดสมทรปราการ ซงมใชเปนการชขาดและ

ไมมผลบงคบใหโจทกตองปฏบตตาม หากโจทกเหนวาไมถกตอง ไมไดรบความเปนธรรมหรอถกกลนแกลงอยางใดโจทกกชอบทจะด าเนนการตามระเบยบททางราชการก าหนดไว กรณยง

ไมเปนการโตแยงสทธโจทก โจทกยงไมมอ านาจฟอง ใหยกฟอง

โจทกอทธรณ

ศาลอทธรณภาค ๑ พพากษายน

โจทกฎกา

ศาลฎกาวนจฉยวา มปญหาตองวนจฉยตามฎกาของโจทกวา การกระท าของจ าเลยทง

สามตามฟองเปนการโตแยงสทธของโจทกหรอไม เหนวา รายงานและค าวนจฉยของจ าเลยทงสามทเสนอตอส านกงานสามญศกษาจงหวดสมทรปราการเปนเพยงความเหนหรอขอเทจจรงทจ าเลยทงสามเสนอไปตามหนาททไดรบมอบหมายยงไมมผลเปนการชขาดหรอบงคบใหโจทก

ตองปฏบตตาม ทงจะตองมการพจารณาวาสมควรจะตงกรรมการสอบสวนความผดของโจทกหรอไมอกชนหนง หากโจทกเหนวาไมถกตองหรอไมเปนธรรมอยางไร กชอบทจะด าเนนการ

โตแยงคดคานตามระเบยบททางราชการก าหนดไว กรณยงถอไมไดวาโจทกถกโตแยงสทธโดยตรง แมในเรองนโจทกจะเคยฟองจ าเลยทงสามและศาลชนตนมค าสงใหรบฟองมาครงหนง

แลว แตภายหลงโจทกขอถอนฟองไปตามคดแพงหมายเลขแดงท ๒๓๒๓/๒๕๔๒ ของศาลชนตน กหาผกพนมผลบงคบใหศาลตองรบฟองคดนดวยไม หากเหนวาตามค าฟองยงไมเปนการโตแยงสทธโจทก เพราะแมแตในคดเดมของโจทกทศาลรบฟองไวแลว ถาตอมาศาลเหนวา

ตามค าฟองยงไมเปนการโตแยงสทธโจทก ศาลกมอ านาจทจะแกไขเปลยนแปลงค าสงเดมทรบฟองเปนไมรบฟองได ทศาลอทธรณภาค ๑ พพากษายนตามค าสงศาลชนตนทไมรบฟองโจทก

ศาลฎกาเหนพองดวย

พพากษายน.

(สรพล เจยมจไร - ไชยวฒน สตยาประเสรฐ - ประชา ประสงคจรรยา )

ศาลจงหวดสมทรปราการ - นายพลจกร คงนอย

ศาลอทธรณภาค 1 - นายดสต สทธฤทธ

Page 91: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

คดแดงท 3596/2543 นางสมาน แดงกล โจทก นางชนวฏา โพธช กบพวก จ าเลย

ร.ย. 792/43

ป.พ.พ. มาตรา

เรอง ฝากทรพย ตวแทน

พเคราะหแลว ขอเทจจรงเบองตนฟงไดวา จ าเลยท 4สาขาบางนา มจ าเลยท 1 เปนผชวยสมหบญช จ าเลยท 2 เปนสมหบญชจ าเลยท 3 เปนผจดการ โจทกเปนลกคาจ าเลยท 4 สาขาบางนาโดยเปดบญชเงนฝากออมทรพยบญชเลขท 058-2-04775-9 ตอมาวนท 20

เมษายน 2538 มการถอนเงนจากบญชเงนฝากของโจทกดงกลาว 2 ครงรวมเปนเงน 350,000 บาท

มปญหาทตองวนจฉยตามฎกาจ าเลยท 1 และท 4 ขอแรกวาลายมอชอในใบถอนเงนเอกสารหมาย จ.20 และ จ.21 เปนลายมอชอปลอมหรอไม และจ าเลยท 1 กบจ าเลยท 4 ตอง

รวมกนรบผดตอโจทกหรอไมเมอพเคราะหใบถอนเงนเอกสารหมาย จ.20 และ จ.21 แลว ปรากฏวาลงวนท 20 เมษายน 2538 แตตามเอกสารหมาย จ.20 ตตราประทบของจ าเลยท 4 สาขาบางนาวา วนท 20 มนาคม 2538 ซงไมตรงกบความเปนจรง และเลขทบญชออมทรพย

ของโจทกกไมถกตองโดยระบบญชเลขท058-2-0477-9 ทถกตองบญชเลขท 058-2-04775-9 ในชองผจายและอนมตไมมลายมอชอผจายเงนและผอนมต ในชองลายมอชอเจาของบญชและ

ชองลายมอชอผรบเงนแตละชองมการลงลายมอชอถงสองลายมอ เมอน าลายมอชอดงกลาวเปรยบเทยบกบตวอยางลายมอชอโจทกทใหไวแกจ าเลยท 4 ตามเอกสารหมาย จ.1 เหนไดวา ลายมอแรกไมมลกษณะรปแบบใกลเคยงหรอคลายคลงกนแตประการใด สวนลายมอชอทสองด

ผวเผนเหนวามค าวา "ส" ซงเปนชอค าแรกของโจทก แตเมอตรวจพเคราะหแลวจะเหนไดชดวาลลาในการเขยนและคณสมบตรปรางตวอกษรแตกตางกนอยางชดเจน สวนใบถอนเงนตาม

เอกสารหมาย จ.21 ในชองลายมอชอเจาของบญชมถง 4 ลายมอชอ เปนหมกสด ากบสน าเงน ลายมอชอในชองลายมอชอผรบเงนมลายมอชอเดยวเปนสน าเงน ซงลายมอชอทงหาลายมอชอ

ในชองเจาของบญชและผรบเงนแตกตางกนอยางเหนไดชดและไมคลายคลงกนแตประการใดเลย ซงศาลสามารถตรวจพเคราะหและมความเหนไดเองโดยไมจ าตองอาศยความเหนของผเชยวชาญแตประการใด และไมมกฎหมายบงคบใหตองฟงความเหนของผเชยวชาญ

ประกอบการพจารณาตามทจ าเลยท 1และท 4 ฎกาแตอยางใด เมอปรากฏวาลายมอชอเจาของบญชและผรบเงนแตกตางกบตวอยางลายมอชอโจทกทใหไวแกจ าเลยท 4 เชนนแลว เมอไม

ปรากฏวาจ าเลยท 1 ไดขอตรวจดบตรประจ าตวประชาชนของผมาถอนเงนตามใบถอนเงนทงสองฉบบ ซงมขอพรธ ทง ๆ ทจ าเลยท 1 มหนาทตรวจสอบความถกตองของลายมอชอผถอน

เงนและผรบเงน จ าเลยท 1 จะตองใชความระมดระวงในการปฏบตหนาทโดยความละเอยดรอบคอบเพมขนเพอไมใหเกดความเสยหาย หากจ าเลยท 1 ใชความระมดระวงใหเพยงพอแลวยอมจะทราบวาไมคลายคลงกบตวอยางลายมอชอของโจทกทใหไวแกจ าเลยท 4 แตจ าเลยท 1

ซงเปนตวแทนของจ าเลยท 4 ในธรกจธนาคารหาไดใชความระมดระวง และใชฝมอเทาทเปนธรรมดาจะตองใชและสมควรจะตองใชในธรกจธนาคารไม เปนการกระท าผดหนาทตามประมวล

กฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 659 วรรคสาม ท าใหโจทกไดรบความเสยหาย ดงนนจ าเลย

Page 92: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ท 4 ซงเปนคสญญาฝากทรพยกบโจทกจงตองรบผดชดใชความเสยหายใหแกโจทก เมอจ าเลยท 4 ตวการตองรบผดตอโจทกแลว จ าเลยท 1 ซงเปนเพยงตวแทนและกระท าการแทน

จ าเลยท 4 ในกจการน จงไมตองรวมรบผดตอโจทก จงไมตองวนจฉยฎกาขออนของจ าเลยท 1 อกตอไป คงเหลอปญหาตามฎกาของจ าเลยท 4 ขอสดทายทฎกาวา โจทกมสวนประมาท

เลนเลอรวมดวย เพราะโจทกตองเกบรกษาสมดคฝากไวเปนอยางดมใชน าไปเกบไวในชองเกบของหนารถยนตของโจทก และโจทกทราบวาสมดคฝากหายหลงจากเกดเหตหลายเดอน อนจะ

เปนเหตใหจ าเลยท 4 ไมตองรบผดตอโจทก เหนวา การทโจทกน าสมดคฝากไวในกระเปาหนงใสไวในชองเกบของหนารถยนตของโจทกและเพงทราบวาสมดคฝากหายไปแลวหลายเดอน ไมใชกรณผดปกตวสย แตเปนกรณทอาจเกดขนได และพยานหลกฐานทจ าเลยท 4 น าสบยง

ฟงไมไดวา ทสมดคฝากหายไปนนเกดจากความจงใจของโจทก เหตทเกดขนในคดนเพราะมผ ปลอมลายมอชอของโจทกในใบถอนเงนและน าไปถอนเงนจากจ าเลยท 4ซงจ าเลยท 4 โดย

จ าเลยท 1 ตวแทนของจ าเลยท 4 ไมไดใชความระมดระวงและใชฝมอเทาทเปนธรรมดาจะตองใชและสมควรจะตองใชในธรกจ ธนาคารไดจายเงนใหแกผปลอมไปดงทวนจฉยขางตน โดยโจทกไมมสวนรเหนดวย เหตทสมดคฝากของโจทกหายไปไมใชผลโดยตรงทท าใหเกดเหตคด

น ทศาลลางทงสองพพากษาใหจ าเลยท 4 รบผดตอโจทกนนชอบแลว สรปแลวฎกาของจ าเลยท 1 ฟงขน สวนฎกาของจ าเลยท 4 ฟงไมขน

พพากษาแกเปนวา ใหยกฟองโจทกส าหรบจ าเลยท 1 ดวยคาฤชาธรรมเนยมทงสามศาลระหวางโจทกกบจ าเลยท 1 ใหเปนพบนอกจากทแกคงใหเปนไปตามค าพพากษาศาล

อทธรณ ใหจ าเลยท 4 ใชคาทนายความชนฎกา 2,000 บาท แทนโจทก.(ธรศกด เตยวฒนานนท - มงคล คปตกาญจนากล - สวฒน วรรธนะหทย)

…………………..……………………………………………………………..

โจทกฟองวา โจทกเปนลกคาจ าเลยท ๔ สาขาบางนาบญชเงนฝากออมทรพยบญช

เลขท ๐๕๘-๒-๐๔๗๗๕-๙ ตอมาเมอวนท ๒๐เมษายน ๒๕๓๘ จ าเลยท ๑ ท ๒ ท ๓ ซงเปน

ลกจางและท าการแทนจ าเลยท ๔ ไดประมาทเลนเลออยางรายแรง ไมใชความระมดระวงตามวสยพฤตการณและตามวชาชพ รวมกนจายเงนในบญชของโจทกใหแกบคคลอนทโจทกไมได มอบหมายจ านวน ๒ ครง รวมเปนเงน๓๕๐,๐๐๐ บาท ซงลายมอชอในใบเบกถอนเงนนนเปน

ลายมอชอปลอม และแตกตางจากลายมอชอของโจทกอยางเหนไดชด โจทกไดตดตอทวงถามใหจ าเลยทงสช าระเงนคน แตถกเพกเฉย จ าเลยทงสตองรวมกนหรอแทนกนช าระเงนจ านวน

๓๕๐,๐๐๐ บาท พรอมดอกเบยอตรารอยละ ๗.๕ ตอป นบแตวนท ๒๐ เมษายน ๒๕๓๘ เปนตนไป เมอค านวณถงวนฟองเปนเงนดอกเบย ๒๔,๐๖๕ บาท ขอใหบงคบจ าเลยทงสรวมกนช าระ

เงนจ านวน ๓๗๔,๐๖๕ บาท พรอมดอกเบยอตรารอยละ ๗.๕ ตอปจากตนเงน ๓๕๐,๐๐๐ บาท นบถดจากวนฟองจนกวาจะช าระเสรจแกโจทก

จ าเลยทงสใหการท านองเดยวกนวา โจทกไดน าสมดบญชเงนฝากออมทรพยมาเบกเงน

พนกงานผมหนาทไดตรวจสอบสมดบญชเงนฝากและตวอยางลายมอชอของโจทกแลวได จายเงนใหแกโจทกโดยสจรตอยางผประกอบวชาชพ จ าเลยท ๑ ท ๒ ท ๓ ไมมหนาทจายเงน

โดยตรงโจทกฟองคดโดยไมสจรต เนองจากจ าเลยท ๔ ไดมอบสมดคฝากใหโจทกเพอใชเบกถอนเงนจากบญช ตามขอตกลงโจทกจะตองเกบรกษาสมดคฝากไวเปนอยางดและจะตองน าสมดคฝากมาเบกเงนดวยทกครง โจทกอางวาบคคลอนซงโจทกไมไดมอบอ านาจมาเบกเงนเมอ

วนท ๒๐ เมษายน ๒๕๓๘แตโจทกทราบปลายป ๒๕๓๘ หลงเกดเหตนานแลว โจทกยอมรเหนเปนใจจ าเลยทงสจงไมตองรบผด ขอใหยกฟอง

Page 93: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ศาลชนตนพจารณาแลว พพากษาใหจ าเลยท ๑ และท ๔รวมกนช าระเงน ๓๕๐,๐๐๐ บาท พรอมดอกเบยอตรารอยละ ๗.๕ ตอปนบแตวนท ๒๐ เมษายน ๒๕๓๘ จนกวาจะช าระเสรจ

แกโจทก ดอกเบยถงวนฟอง (วนท ๑๗ เมษายน ๒๕๓๙) ตองไมเกน ๒๔,๐๖๕ บาท กบให จ าเลยท ๑ และท ๔ รวมกนใชคาฤชาธรรมเนยมแทนโจทก โดยก าหนดคาทนายความ ๕,๐๐๐

บาท ใหยกฟองโจทกส าหรบจ าเลยท ๒ และท ๓คาฤชาธรรมเนยมระหวางโจทกกบจ าเลยท ๒ และท ๓ ใหเปนพบ

จ าเลยท ๑ และท ๔ อทธรณ

ศาลอทธรณพพากษายน ใหจ าเลยท ๑ และท ๔ รวมกนใชคาทนายความชนอทธรณแทนโจทก ๓,๐๐๐ บาท

จ าเลยท ๑ และท ๔ ฎกา

ศาลฎกาตรวจส านวนประชมปรกษาแลว ทางพจารณาโจทกน าสบวา โจทกเปดบญชเงน

ฝากออมทรพยกบจ าเลยท ๔ สาขาบางนาบญชเลขท ๐๕๘-๒-๐๔๗๗๕-๙ ตามค าขอเปดบญช

เงนฝากออมทรพยเอกสารหมาย จ.๑ และไดใหตวอยางลายมอชอไว ตามเอกสารหมายจ.๒ เพอหกช าระคาน าประปาและคาไฟฟา มการเบกเงนจากบญช ๖ ครงตามรายการบญชตงแตป

๒๕๓๖ ถงเกดคด ตามเอกสารหมาย จ.๑๒โจทกเปดบญชเงนฝากกบธนาคารกรงไทย จ ากด (มหาชน) สาขาบางจากธนาคารกรงเทพ จ ากด (มหาชน) สาขาลมพน ตามค าขอเปดบญชเงน

ฝากประจ าและตวอยางลายมอชอเอกสารหมาย จ.๘ และ จ.๑๐ ลายมอชอทใหไวแกธนาคารดงกลาวเปนอยางเดยวกน และลายมอชอทใหไวแกธนาคารเปนลายมอในการปฏบตราชการ

ดวย โจทกเกบสมดบญชเงนฝากธนาคารตาง ๆ ไวในกระเปาหนงใบเลกใสไวในชองเกบของหนารถยนตของโจทกตามภาพถายรายการจดทะเบยนเอกสารหมาย จ.๑๓ และ จ.๑๔โจทกเบกเงนกบจ าเลยท ๔ สาขาบางนา ครงสดทายวนท ๑๖ พฤศจกายน๒๕๓๗ ตอมาประมาณ

กลางเดอนตลาคม ๒๕๓๘ โจทกตองการเบกเงนปรากฏวาสมดคฝากหายไป โจทกตดตอจ าเลยท ๔ ขอทราบยอดคงเหลอปรากฏวาเหลอประมาณ ๒๐,๐๐๐ บาท จงตดตอขอดรายการ

ทางบญชพนกงานจ าเลยท ๔ สาขาบางนาแจงวาอยทส านกงานใหญใชเวลา๒ สปดาห ระหวางนโจทกเดนทางไปตางประเทศ กลบจากตางประเทศวนท ๑๒ พฤศจกายน ๒๕๓๘ โจทกตดตอ

จ าเลยท ๔ สาขาบางนาอก แตยงไมทราบผล จงแจงความทสถานต ารวจนครบาลทาเรอ ตามส าเนารายงานประจ าวนเกยวกบคดเอกสารหมาย จ.๑๗ หลงจากนน ๓ วน ตดตอจ าเลยท ๔ อกครงจงไดรบรายการทางบญชทสาขาบางนาของจ าเลยท ๔ ท าขนตามใบแจงรายการทไมได

พมพในสมดคฝากเอกสารหมาย จ.๑๘ ปรากฏวาวนท ๑๕ เมษายน ๒๕๓๘ ยอดคงเหลอ ๓๘๑,๓๘๑.๕๕ บาท วนท ๒๕เมษายน ๒๕๓๘ ยอดคงเหลอ ๓๑,๓๘๑.๙๕ บาท แตเอกสาร

หมายจ.๑๘ ไมระบการเบกถอนเงนในวนท ๒๐ เมษายน ๒๕๓๘ จงตองขอรายการทางบญช

จากส านกงานใหญของจ าเลยท ๔ ตอมาวนท ๒๗พฤศจกายน ๒๕๓๘ พนกงานจ าเลยท ๔

สาขาบางนา มอบรายการทางบญชทส านกงานใหญสงมาใหโจทกตามเอกสารหมาย จ.๑๙ พบวาวนท ๒๐ เมษายน ๒๕๓๘ มการเบกเงนจากบญชของโจทก ๒ ยอดยอดแรกจ านวน ๑๐๐,๐๐๐ บาท ยอดท ๒ จ านวน ๒๕๐,๐๐๐ บาทโจทกจงขอดใบเบกถอนเงนทง ๒ ยอด ตาม

ใบถอนเงนเอกสารหมายจ.๒๐ หรอส าเนาเอกสารหมาย จ.๓ และ จ.๒๑ หรอส าเนาเอกสารหมาย จ.๔ ปรากฏวาลายมอชอทเบกถอนไมใชลายมอชอของโจทกจ าเลยท ๑ เปนผตรวจ

ลายมอชอเจาของบญชตามเอกสารหมาย จ.๓วงกลมสแดงเลข ๕ เอกสารหมาย จ.๔ วงกลมส

แดงหมายเลข ๖จ าเลยท ๒ ท ๓ ซงเปนผบงคบบญชา และจ าเลยท ๔ ซงเปนนายจางจะตองรวมรบผด โจทกขอคดคาเสยหายจากตนเงน ๓๕๐,๐๐๐ บาทพรอมดอกเบยอตรารอยละ ๗.๕

ตอป นบจากวนท ๒๐ เมษายน ๒๕๓๘ซงเปนวนทใหถอนเงนจนกวาจะช าระเสรจ

จ าเลยท ๑ และท ๔ น าสบวา ขณะเกดเหตจ าเลยท ๑เปนผรบมอบอ านาจลงนามแทน

สาขาของจ าเลยท ๔ ต าแหนงผชวยสมหบญชและคมการฝากถอนเงนหนาเคานเตอร วงเงน

Page 94: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ถอนเกน ๕๐,๐๐๐ บาทแตไมเกน ๕๐๐,๐๐๐ บาท จ าเลยท ๒ เปนสมหบญช จ าเลยท ๓ เปนผจดการสาขาบางนาของจ าเลยท ๔ การเบกถอนจะแบงหนาทรบผดชอบเปนพนกงานหนา

เคานเตอร พนกงานระดบอ านวยการ ส าหรบคดนเปนหนาทของพนกงานระดบอ านวยการคอจ าเลยท ๑ จ าเลยท ๓ มหนาทควบคมดแลใหบรการดานสนเชอ การฝากถอนเงน มผชวยคอ

ผชวยผจดการขนตอนการเบกเงนจะมาสนสดทผชวยผจดการ พนกงานหนาเคานเตอรจะใหผ ถอนเงนลงลายมอชอกครงกได แลวแตดลพนจ แตถาลายมอชอแตกตางกบตวอยางลายมอชอ

ทใหไวอยางชดเจนกจะขอตรวจบตรประจ าตวประชาชน เมอวนท ๒๐ เมษายน ๒๕๓๘ มผมาขอเบกถอนเงนจ านวน๒ ครง ตามเอกสารหมาย จ.๒๐ และจ.๒๑ พนกงานหนาเคานเตอรตรวจสอบใบเบกถอนเอกสารหมาย จ.๒๐ และ จ.๒๑ แลวไดสงใบเบกถอนเงนพรอมสมดคฝาก

ซงมลายมอชอโจทกอยดานหลงใหจ าเลยท ๑ อนมตจ าเลยท ๑ ตรวจดลายมอชอในชองเจาของบญชและในชองผรบเงนแลวตรงกบลายมอชอทใหตวอยางไว จงอนมตและลงชอใน

ชองผตรวจและสงคนใหพนกงานหนาเคานเตอรท าการจายเงนใหแกผเบกถอน ประมาณเดอนกนยายน ๒๕๓๘ โจทกมาตดตอพนกงานจ าเลยท ๔ สาขาบางนา และแจงวาเงนในบญชของโจทกหายไป ตอมาเดอนพฤศจกายน ๒๕๓๘ โจทกและสามมารองเรยนตอจ าเลยท ๓ วาเงน

ในบญชของโจทกหายไป จ านวน๓๕๐,๐๐๐ บาท ทงแจงวาสมดบญชเงนฝากของโจทกทเกบไวในกระเปาหนงวางไวในชองเกบของดานหนาของรถยนตหายไปและสงสยวามคนปลอม

ลายมอชอโจทกเบกเงนไป

พเคราะหแลว ขอเทจจรงเบองตนฟงไดวา จ าเลยท ๔สาขาบางนา มจ าเลยท ๑ เปน

ผชวยสมหบญช จ าเลยท ๒ เปนสมหบญชจ าเลยท ๓ เปนผจดการ โจทกเปนลกคาจ าเลยท ๔ สาขาบางนาโดยเปดบญชเงนฝากออมทรพยบญชเลขท ๐๕๘-๒-๐๔๗๗๕-๙ ตอมาวนท ๒๐เมษายน ๒๕๓๘ มการถอนเงนจากบญชเงนฝากของโจทกดงกลาว ๒ ครงรวมเปนเงน

๓๕๐,๐๐๐ บาท

มปญหาทตองวนจฉยตามฎกาจ าเลยท ๑ และท ๔ ขอแรกวาลายมอชอในใบถอนเงน

เอกสารหมาย จ.๒๐ และ จ.๒๑ เปนลายมอชอปลอมหรอไม และจ าเลยท ๑ กบจ าเลยท ๔ ตองรวมกนรบผดตอโจทกหรอไมเมอพเคราะหใบถอนเงนเอกสารหมาย จ.๒๐ และ จ.๒๑ แลว

ปรากฏวาลงวนท ๒๐ เมษายน ๒๕๓๘ แตตามเอกสารหมาย จ.๒๐ ตตราประทบของจ าเลยท ๔ สาขาบางนาวา วนท ๒๐ มนาคม ๒๕๓๘ ซงไมตรงกบความเปนจรง และเลขทบญชออมทรพยของโจทกกไมถกตองโดยระบบญชเลขท๐๕๘-๒-๐๔๗๗-๙ ทถกตองบญชเลขท ๐๕๘-๒-

๐๔๗๗๕-๙ ในชองผจายและอนมตไมมลายมอชอผจายเงนและผอนมต ในชองลายมอชอเจาของบญชและชองลายมอชอผรบเงนแตละชองมการลงลายมอชอถงสองลายมอ เมอน า

ลายมอชอดงกลาวเปรยบเทยบกบตวอยางลายมอชอโจทกทใหไวแกจ าเลยท ๔ ตามเอกสารหมาย จ.๑ เหนไดวา ลายมอแรกไมมลกษณะรปแบบใกลเคยงหรอคลายคลงกนแตประการใด

สวนลายมอชอทสองดผวเผนเหนวามค าวา "ส" ซงเปนชอค าแรกของโจทก แตเมอตรวจพเคราะหแลวจะเหนไดชดวาลลาในการเขยนและคณสมบตรปรางตวอกษรแตกตางกนอยางชดเจน สวนใบถอนเงนตามเอกสารหมาย จ.๒๑ ในชองลายมอชอเจาของบญชมถง ๔ ลายมอ

ชอ เปนหมกสด ากบสน าเงน ลายมอชอในชองลายมอชอผรบเงนมลายมอชอเดยวเปนสน าเงน ซงลายมอชอทงหาลายมอชอในชองเจาของบญช และผรบเงนแตกตางกนอยางเหนไดชดและ

ไมคลายคลงกนแตประการใดเลย ซงศาลสามารถตรวจพเคราะหและมความเหนไดเองโดยไมจ าตองอาศยความเหนของผเช ยวชาญแตประการใด และไมมกฎหมายบงคบใหตองฟงความเหนของผเชยวชาญประกอบการพจารณาตามทจ าเลยท ๑และท ๔ ฎกาแตอยางใด เมอ

ปรากฏวาลายมอชอเจาของบญชและผรบเงนแตกตางกบตวอยางลายมอชอโจทกทใหไวแกจ าเลยท ๔ เชนนแลว เมอไมปรากฏวาจ าเลยท ๑ ไดขอตรวจดบตรประจ าตวประชาชนของผมา

ถอนเงนตามใบถอนเงนทงสองฉบบ ซงมขอพรธ ทง ๆ ทจ าเลยท ๑ มหนาทตรวจสอบความถกตองของลายมอชอผถอนเงนและผรบเงน จ าเลยท ๑ จะตองใชความระมดระวงในการปฏบต

หนาทโดยความละเอยดรอบคอบเพมขนเพอไมใหเกดความเสยหาย หากจ าเลยท ๑ ใชความระมดระวงใหเพยงพอแลวยอมจะทราบวาไมคลายคลงกบตวอยางลายมอชอของโจทกทใหไว

Page 95: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

แกจ าเลยท ๔ แตจ าเลยท ๑ ซงเปนตวแทนของจ าเลยท ๔ ในธรกจธนาคารหาไดใชความระมดระวงและใชฝมอเทาทเปนธรรมดาจะตองใชและสมควรจะตองใชในธรกจธนาคารไม เปน

การกระท าผดหนาทตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา ๖๕๙ วรรคสาม ท าใหโจทกไดรบความเสยหาย ดงนนจ าเลยท ๔ ซงเปนคสญญาฝากทรพยกบโจทกจงตองรบผดชดใช

ความเสยหายใหแกโจทก เมอจ าเลยท ๔ ตวการตองรบผดตอโจทกแลว จ าเลยท ๑ ซงเปนเพยงตวแทนและกระท าการแทนจ าเลยท ๔ ในกจการน จงไมตองรวมรบผดตอโจทก จงไมตอง

วนจฉยฎกาขออนของจ าเลยท ๑ อกตอไป คงเหลอปญหาตามฎกาของจ าเลยท ๔ ขอสดทายทฎกาวา โจทกมสวนประมาทเลนเลอรวมดวย เพราะโจทกตองเกบรกษาสมดคฝากไวเปนอยางด มใชน าไปเกบไวในชองเกบของหนารถยนตของโจทกและโจทกทราบวาสมดคฝากหาย

หลงจากเกดเหตหลายเดอน อนจะเปนเหตใหจ าเลยท ๔ ไมตองรบผดตอโจทก เหนวา การทโจทกน าสมดคฝากไวในกระเปาหนงใสไวในชองเกบของหนารถยนตของโจทกและเพงทราบวา

สมดคฝากหายไปแลวหลายเดอน ไมใชกรณผดปกตวสย แตเปนกรณทอาจเกดขนได และพยานหลกฐานทจ าเลยท ๔ น าสบยงฟงไมไดวา ทสมดคฝากหายไปนนเกดจากความจงใจของโจทก เหตทเกดขนในคดนเพราะมผปลอมลายมอชอของโจทกในใบถอนเงนและน าไปถอนเงน

จากจ าเลยท ๔ซงจ าเลยท ๔ โดยจ าเลยท ๑ ตวแทนของจ าเลยท ๔ ไมไดใชความระมดระวงและใชฝมอเทาทเปนธรรมดาจะตองใชและสมควรจะตองใชในธรกจ ธนาคารไดจายเงนใหแกผ

ปลอมไปดงทวนจฉยขางตน โดยโจทกไมมสวนรเหนดวย เหตทสมดคฝากของโจทกหายไปไมใชผลโดยตรงทท าใหเกดเหตคดน ทศาลลางทงสองพพากษาใหจ าเลยท ๔ รบผดตอโจทก

นนชอบแลว สรปแลวฎกาของจ าเลยท ๑ ฟงขน สวนฎกาของจ าเลยท ๔ ฟงไมขน

พพากษาแกเปนวา ใหยกฟองโจทกส าหรบจ าเลยท ๑ ดวยคาฤชาธรรมเนยมทงสามศาลระหวางโจทกกบจ าเลยท ๑ ใหเปนพบนอกจากทแกคงใหเปนไปตามค าพพากษาศาล

อทธรณ ใหจ าเลยท ๔ ใชคาทนายความชนฎกา ๒,๐๐๐ บาท แทนโจทก.

(ธรศกด เตยวฒนานนท - มงคล คปตกาญจนากล - สวฒน วรรธนะหทย )

ศาลแพง - นายวกร องคณาวศลย

ศาลอทธรณ - นายประสทธ ศรไชย

Page 96: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 1047/2534 กรงเทพมหานคร โจทก

เจาพนกงาน พทกษทรพย ของ บรษท เครดตฟองซเอร เฉลม โลก

จ าเลย

จ ากด จ าเลย

ป.ว.พ. มาตรา 55

พ.ร.บ.ลมละลาย พ.ศ.2483 มาตรา 25(1), 91, 94, 130(2), 146

พ.ร.บ.ภาษบ ารงทองท พ.ศ.2508 มาตรา 35 วรรคสอง, 48, 49

จ าเลยเปนเจาพนกงานพทกษทรพยของลกหน ปรากฏวาลกหนเปนหนคาภาษบ ารงทองทตอโจทก เจาพนกงานประเมนของโจทกจงไดแจงการประเมนไปยงจ าเลยเพอใหช าระคาภาษดงกลาวดงน การแจงการประเมนจงเปนการปฏบตตามวธการทก าหนดไวในพระราชบญญตภาษบ ารงทองท พ.ศ. 2508 มาตรา 48

ไมใชเรองการขอรบช าระหนในคดลมละลายตามพระราชบญญตลมละลายมาตรา 91 การทจ าเลยมหนงสอไปถงผอ านวยการเขตลาดกระบงแจงวาหนคาภาษบ ารงทองทเปนหนไมอาจขอรบช าระได นน เปนเรองทนอกเหนออ านาจตามกฎหมาย เทากบเปนเพยงการแจงความคดเหนของจ าเลยไปใหผอ านวยการเขตลาดกระบงทราบเทานน ถอไมไดวาจ าเลยมค าวนจฉยในเรองค าขอรบช าระหน จงไมมผลผกพนใด ๆ ตอโจทก โจทกจงไมตองรองคดคานความเหนของจ าเลยตามพระราชบญญตลมละลาย มาตรา 146 กอน ฉะนน

การทจ าเลยไมช าระคาภาษบ ารงทองทแกโจทกจงเปนการโตแยงสทธของโจทกโจทกจงมอ านาจฟอง จ าเลยเปนผจดการทรพยสนของลกหนเนองจากลกหนถกพทกษทรพยเดดขาด และไดจดใหเชาทดนของลกหน จ าเลยจงมหนาทช าระภาษบ ารงทองท ตามมาตรา 35 วรรคสอง หนเงนภาษดงกลาวเปนหนทกฎหมายบงคบใหตองช าระ แมจะเกดขนภายหลงจากทศาลมค าสงพทกษทรพยแลว จ าเลยกยงมหนาทช าระหนแทนลกหน.

________________________________

Page 97: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

โจทกฟองวา จ าเลยเปนเจาพนกงานพทกษทรพยของบรษทเครดตฟองซเอรเฉลมโลก จ ากด ลกหน ผ ถกพทกษทรพยเดดขาดลกหนมกรรมสทธในทดนโฉนดท 725 หมท 4 แขวงคลองสามประเวศ เขตลาดกระบง กรงเทพมหานคร โดยใหผอนเชาประกอบกสกรรม จ าเลยจงมหนาทยนแบบแสดงรายการทดนและช าระภาษบ ารงทองทส าหรบทดนแปลงดงกลาว แตจ าเลยหาไดยนแบบแสดงรายการตามกฎหมายไม

เจาพนกงานประเมนไดแจงการประเมนใหจ าเลยทราบแลว จ าเลยไมยอมช าระ ขอบงคบใหจ าเลยช าระเงนคาภาษบ ารงทองทและเงนเพมรวม 2,050.46 บาทแกโจทก และช าระเงนเพมอตรารอยละ 24 ตอปของเงนคาภาษทคาง 1,934.40 บาทนบแตเดอนสงหาคม 2532 จนกวาจะช าระเสรจ

จ าเลยใหการวา หนคาภาษเกดขนหลงจากศาลมค าสงพทกษทรพยจงไมมสทธขอรบช าระหน โจทกมไดยนค าคดคานตอศาลภายใน 14 วน นบแตวนไดรบค าวนจฉยของจ าเลย และน าคดมาฟองศาลเมอเกน 14

วน ขดตอพระราชบญญตลมละลาย มาตรา 146ศาลภาษอากรกลางจงไมมอ านาจพจารณาคด ขอใหยกฟอง

ศาลภาษอากรกลางพพากษายกฟอง

โจทกอทธรณตอศาลฎกา

ศาลฎกาวนจฉยวา มประเดนทจะตองวนจฉยตามอทธรณของโจทกวา โจทกมสทธฟองจ าเลยตอศาลภาษอากรกลางโดยไมตองรองคดคานค าสงของจ าเลยตอศาลแพงภายใน 14 วน นบแตวนไดรบหนงสอตามเอกสารหมาย ล.2 หรอไม เหนวา การทเจาพนกงานประเมนแจงการประเมนไปยงจ าเลยเพอใหช าระคาภาษบ ารงทองทประจ าป พ.ศ. 2532 ของลกหนตามเอกสารหมาย ล.1 นน เปนการปฏบตตามวธการทก าหนดไวในพระราชบญญตภาษบ ารงทองทพ.ศ. 2508 มาตรา 48 เพอใหจ าเลยซงมอ านาจจดการเกยวกบทรพยสนของลกหน อทธรณโตแยงการประเมนตอผวาราชการกรงเทพมหานครไดตามมาตรา 49 ในกรณทเหนวาการประเมนไมถกตอง ไมใชเปนเรองขอรบช าระหนในคดลมละลายตอเจาพนกงานพทกษทรพย ตามพระราชบญญตลมละลาย มาตรา 91ดงนนการทจ าเลยมหนงสอตามเอกสารหมาย ล.2 ไปยงผอ านวยการเขตลาดกระบงแจงวาหนภาษบ ารงทองทประจ าป พ.ศ. 2532ไมอาจขอรบช าระได เปนค าสงของจ าเลยทนอกเหนออ านาจตามกฎหมายเทากบเปนเพยงการแจงความคดเหนของจ าเลยไปใหผอ านวยการเขตลาดกระบงทราบเทานน ถอไมไดวาจ าเลยมค าวนจฉยในเรองค าขอรบช าระหน จงไมมผลผกพนใด ๆ

ในทางกฎหมายตอโจทกดงนโจทกจงไมจ าตองรองคดคานความเหนของเจาพนกงานพทกษทรพยตามเอกสารหมาย ล.2 ตอศาลแพง ซงเปนศาลในคดลมละลาย ตามพระราชบญญตลมละลาย มาตรา 146 การทจ าเลยไมช าระคาภาษบ ารงทองทแกโจทกตามกฎหมายเปนการโตแยงสทธ โจทกจงมอ านาจฟองจ าเลยตอ

Page 98: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ศาลภาษอากรกลางโดยไมตองปฏบตตามพระราชบญญต ลมละลาย มาตรา 146 ทศาลภาษอากรกลางวนจฉยยกฟองโจทกจงไมตองดวยความเหนศาลฎกา อทธรณของโจทกฟงขน

ทจ าเลยแกอทธรณวา หนภาษบ ารงทองทป พ.ศ. 2532มลหนเกดขนหลงวนทศาลมค าสงพทกษทรพยแลว เปนหนทไมอาจขอรบช าระไดตามพระราชบญญตลมละลาย มาตรา 94จงไมมสทธน าคดมาฟองนน เหนวา ลกหนผถกสงพทกษทรพยเดดขาดเปนเจาของทดนโฉนดท 725 หมท 4แขวงคลองประเวศ เขตลาดกระบง กรงเทพมหานคร เนอท 40 ไร 2 งาน90 ตารางวา อยในวนท 1 มกราคม 2532 โดยใหผอนเชาประกอบกสกรรมประเภทไมลมลกมาแตเดม เมอศาลสงพทกษทรพยลกหนเมอวนท 27 กมภาพนธ 2530

แลว จ าเลยเปนผเขาไปจดการทรพยสนของลกหนทงหมดโดยมไดบอกเลกสญญาการเชาทดนแปลงดงกลาวแสดงวาเจาพนกงานพทกษทรพยจดการทดนของลกหนแปลงดงกลาวโดยการใหผเชาเชาประกอบกสกรรมประเภทไมลมลกตอไป จนกระทงในป พ.ศ. 2532 ดวย จ าเลยจงมหนาทตามพระราชบญญตภาษบ ารงทองท พ.ศ. 2508 มาตรา 24 ทจะตองยนแบบแสดงรายการทดนเปนรายแปลงตามแบบทกระทรวงมหาดไทยก าหนดแทนลกหน เมอจ าเลยมไดยนแบบแสดงรายการทดนเจาพนกงานประเมนยอมมอ านาจแจงการประเมนไปยงจ าเลยไดตามพระราชบญญตภาษบ ารงทองท พ.ศ. 2508 มาตรา 48 จ าเลยจงมหนาทตองช าระคาภาษบ ารงทองทภายในสามสบวนนบแตวนทไดรบแจงการประเมนตามพระราชบญญตภาษบ ารงทองท พ.ศ. 2508

มาตรา 35 วรรคสองเมอไมช าระในเวลาทก าหนดจงตองเสยเงนเพมรอยละยสบสตอปของจ านวนเงนทตองเสยภาษบ ารงทองทตามทพระราชบญญตภาษบ ารงทองท พ.ศ. 2508 มาตรา 45(4) แกไขเพมเตมโดยพระราชก าหนด แกไขเพมเตมพระราชบญญตภาษบ ารงทองท พ.ศ. 2508(ฉบบท 2) พ.ศ. 2529 มาตรา 5 บญญตไว การทจ าเลยเขาจดการใหเชาทดนของลกหนแทนลกหน แลวเกดมหนเงนทกฎหมายบงคบใหตองช าระเกดขน

จ าเลยกมหนาทตองเอาเงนทไดรบจากการใหเชาทดนหรอทรพยสนของลกหนช าระแทนลกหน ศาลฎกาเหนวาโจทกมอ านาจฟองจ าเลยค าแกอทธรณของจ าเลยจงฟงไมขน

พพากษากลบใหจ าเลยช าระคาภาษบ ารงทองทป พ.ศ. 2532จ านวน 1,934.40 บาท พรอมดวยเงนเพมอตรารอยละ 24 ตอปนบแตเดอนพฤษภาคม 2532 จนกวาจ าเลยจะช าระเงนเสรจแกโจทกเศษของเดอนใหนบเปนหนงเดอน.

( สนพ กรตยต - กาน อนนานนท - ตน เวทไว )

Page 99: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ค ารองท /๒๕๕๒

ค าสงท ๕๓๖/๒๕๕๒

ในพระปรมาภไธยพระมหากษตรย

ศาลปกครองสงสด

วนท ๓ เดอน พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๕๒

เรอง คดพพ าท เก ย วกบกา รท เ จ าห น าท ข อ ง รฐก ระท า ก า ร โดยไม ชอบด วยกฎหมาย (ค ารองอทธรณค าสงไมรบค าฟองไวพจารณา)

ผฟองคดทงสองยนค ารองอทธรณค าสง ในคดหมายเลขด าท ๓๓๕/๒๕๕๑ หมายเลขแดงท ๑/๒๕๕๒ ของศาลปกครองชนตน (ศาลปกครองเชยงใหม) คดนผฟองคดทงสองฟองวา ผฟองคดทงสองไดรบมอบอ านาจจากกองทนหมบานล าปางกลางฝ งตะวนออก ตงอยหมท ๑๑ ต าบลชมพ อ าเภอเมองล าปาง จงหวดล าปาง กอตงเมอวนท ๕ สงหาคม ๒๕๔๔ ซงมฐานะเปนนตบคคล ตามพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ. ๒ ๕ ๔ ๗ ใ ห ด า เ น น ค ด ก ร ณ ก า ร ท จ ร ต ย ก ย อ ก เ ง น ก อ ง ท น โดยผฟองคดทงสองไดฟองคดอาญากบนางรมภา ไชยโชค เลขานการกองทน กรณยกยอกเงนของกองทน ศาลจงหวดล าปางไดพพากษาใหจ าคกนางรมภา ๙ เดอน แตนางรมภาใหการซดทอดวามบคคลอนรวมยกยอกอก ประกอบกบอยการมความเหนวาควรฟองบคคลอนอก ผฟองคดทงสองจงฟองคดแพง เรอง ละเมดเรยกคาเสยหายจากคณะกรรมการกองทนชดเดม ประกอบดวย นายประไพ ทวง ประธาน

ค าสง (ต. ๒๑)

ผฟองคด

๑๐๒

ระหวาง

นายทองด ปงใจ ท ๑ นายเสารแกว สายวงศปญญา ท ๒ พฒนากรอ าเภอเมองล าปาง (นายสะอาด พนธฟเฟอง) ท ๑ นายอ าเภอเมองล าปาง ท ๒ ประธานกรรมการกองทนหมบานล าปางกลางฝ งตะวนออก (นายประยร องค า) ท ๓ ประธานกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมอง แหงชาต ท ๔

ผถกฟองคด

/และชมชน...

Page 100: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ฯ น า ย ศ ก ด ช ย ไ ช ย เ ต ก ล รองประธาน นายเฉลมชย ชสวรรณ เหรญญก นางรมภา ไชยโชค เลขานการ และนางล าดวน ทวง สมาชกกอ งท นฯ ซ ง เ ป นภ รรยา ข องนายปร ะ ไพ ทว ง แ ละศา ลจง หวดล าป า งมค า พพ ากษา ในคดหมายเลขด าท ๖๒๒/๒๕๔๗ หมายเลขแดงท ๙๔๖/๒๕๔๘ เมอวนท ๑๑ ตลาคม ๒๕๔๘ ใหยกฟองในคดแพงเรยกคาเสยหาย เนองจากไมมพยานหลกฐานแสดงวาผฟองคดทงสองไดรบมอบอ านาจใหเปนผฟองคดแทน จงฟงไมไดวากองทนฯ มอ านาจฟองบคคลทงหา โดยทตอมาผฟองคดทงสองทราบวา ผถกฟ อ ง ค ด ท ๑ ไ ด น า บ น ท ก ก า ร ป ร ะ ช ม ก อ ง ท น ฯ ทมอบอ านาจใหผ ฟ อ งคดท งสอง ฟองคดแพ งดงก ลาว และหนงสอแจ งธนาคารออมสน เ ร อ งก า ร เปล ยนแปลงผมอ า น าจถอน เ งนกองท นฯ ไปมอบใหน าย เฉลมชย ช ส ว ร รณ อดต เ ปน เหรญญกกองทนฯ ซ ง เ ปนจ า เลยในคดดงกล าว เกบรกษาไว ผ ฟ อ งคดท งสอง จงขอใหผถกฟองคดท ๑ ตดตามเอกสารดงกลาวคน เพอมาเกบรกษาไวทส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอเมองล าปา ง เพ อ กอ งท น ฯ จ ะ ได น า ม า เ ป นหล ก ฐานย น อ ทธ ร ณ ในคด แพ งด ง กล า วต อ ไ ป และไดมหนงสอลงวนท ๓ พฤศจกายน ๒๕๔๘ ถงผถกฟองคดท ๑ และผถกฟองคดท ๓ เพอขอเบกเงนจากกองทนฯ จ านวน ๑๘,๒๗๕ บาท เพอใชจายในการด าเนนคดแพงดงกลาวชนอทธรณตอไป ตอมาผถกฟองคดท ๑ มหนงสอลงวนท ๗ พฤศจกายน ๒๕๔๘ แจงผฟองคดทงสองวา บนทกการประชมกองทนดงกลาวเกบอยทส านกงานพฒนาชมชน อ าเภอเมองล าปางอยแลว สวนหนงสอแจงการเปลยนแปลงผมอ านาจการถอนเงนอยทธนาคารออมสนและทกองทนฯ ส าหรบคาใชจายในการด า เ น น ค ด ช น อ ท ธ ร ณ น น ผถกฟองคดท ๑ ไมมอ านาจในการอนมตใหเบกจายเงนจากกองทนฯ คงมแตเพยงหนาทตรวจสอบค ว า ม ถ ก ต อ ง ข อ ง ก า ร เ บ ก จ า ย เ ง น ห ร อ โ อ น เ ง น เ ข า บ ญ ช ข อ ง ส ม า ช ก ผ ก เ ง น ของกองทนฯ ตามค าขอของธนาคารออมสน สาขาล าปาง เทาน น ผฟองคดทงสองเหนวา ผ ถ ก ฟ อ งคดท ๑ และผ ถ ก ฟ องคดท ๓ มพฤตก รรมทส อ ให เหน วาพยายามชวย เหลอ นายเฉลมชย ชส วรรณ จงห นวง เหน ยวใหพนระยะเวลาการอทธรณคดดงกลาว ต อมา ผฟองคดทงสองไดรองเรยนผถกฟองคดท ๑ และผถกฟองคดท ๓ ในกรณเชนวาตอนายกรฐมนตรและขอใหมการด าเนนการสอบสวนผทเกยวของ ปรากฏตามหนงสอลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๕๐ เรอง ขอใหสอบสวนเพอน าผกระท าผดมาลงโทษ และหนงสอลงวนท ๒๖ ตลาคม ๒๕๕๐ เรอง ขอสงเอกสารเพมเตมและขอเปลยนแปลงกรรมการสอบสวน เนองจากเมอวนท ๒๕ ตลาคม ๒๕๕๐ ไดมบคคลอางวาเปนเจาหนาทจากศนยด ารงธรรมล าปาง เรยกคณะกรรมการกองทนฯ ชดเดมและชดปจจบนไปประชม แตภ า ย ห ล ง ท ร า บ ว า เปนการสอบสวน คณะกรรมการกองทนฯ ชดปจจบน จงทกทวงและขอใหมการเปลยนแปลงตวกรรมการสอบสวนใหม เนองจากเหนวาไมเปนกลาง ตอมาจงไดมค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนขอเทจจรงช ด ใ ห ม แ ต จ น ถ ง ว น ฟ อ ง ค ด ไ ม ป ร า ก ฏ ว า ก า ร ส อ บ ส ว น มความคบหนาแตอยางใด จงน าคดมาฟองตอศาล

ขอใหศาลมค าพพากษาหรอค าสง ดงน /นายเฉลมชย...

Page 101: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

๑. ใหผถกฟองคดท ๒ เรงด าเนนการสอบสวนและลงโทษทางวนยผกระท าผดใหเสรจสนภายใน ๖๐ วน

๒. ใหลงโทษผกระท าผด และใหผถกฟองคดท ๑ และผถกฟองคดท ๓ ชดใชเงนจ านวน ๑ ๘ , ๒ ๗ ๕ บ า ท ใ ห ก บ ผ ฟ อ ง ค ด พ ร อ ม ด อ ก เ บ ย ต ง แ ต เ ด อ น ธ น ว า ค ม ๒ ๕ ๔ ๘ เปนตนมา

๓. ใหผถกฟองคดท ๓ พนจากต าแหนง และใหผถกฟองคดท ๓ มอบหมายหนาท เอกสารพ ร อ ม เ ง น ใ ห ร อ ง ป ร ะ ธ า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ฯ ท า ก า ร แ ท น เ พ อ ต ร ว จ ส อ บ ความเสยหาย และกอนมค าพพากษาขอใหศาลมค าสงช วคราวใหผถกฟองคดท ๓ มอบหมายอ านาจหนาทใหรองประธาน พรอมมอบหมายเอกสารการเงน ภายใน ๑๕ วน หลงจากรบค าสงศาล เพอเปนการรกษาเงนของแผนดนมใหเสยหายมากกวาน

๔. ใหผ ถ ก ฟ องคดท ๔ อ นมต เ งน จ านวน ๕๑๗ ,๔๐๙ บาท เท า กบ เ งน ท ถกยกยอกไปใหแกกองทนหม บานล าปางกลางฝ งตะวนออกยมเพ อ เ ปนทนหมนเวยน ชวงคดยงไมถงทสดและคนใหหลงการบงคบคด

ศาลปกครองชนตนพจารณาแลวเหนวา คดมมลสบเนองมาจากคณะกรรมการกองทนฯ ชดเดม ถกกลาวหาวารวมกนยกยอกเงนกองทนฯ กองทนฯ จงไดมอบอ านาจใหผฟองคดทงสองด า เ น น ค ด ท ง ท า ง อ า ญ า แ ล ะ ท า ง แ พ ง ก บ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร กองท นฯ ชด เดม ตอศาลจงหวดล าปาง และน าม ลคดเ ดย วกนมา ฟอ งต อศาลปกครอง เพอขอใหศาลลงโทษผกระท าผดทางอาญาและใหผกร ะท าผดชดใชคาเสยหายแกผฟองคด อนเปนคดพพาทเกยวกบกระบวนยตธรรมทางอาญา ซงไมอยในอ านาจการพจารณาพพากษาของศาลปกครอง ตามมาตรา ๙ วรรคหนง แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ นอกจากนน ค าขอใหศาลมค าสงใหผถกฟองคดท ๒ เรงรดด าเนนการสอบสวนและลงโทษทางวนยกบผถกฟองคดท ๑ แมเปนคดพพาทเกยวกบการทเจาหนาทของรฐละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนาทดงกลาวลาชาเกนสมควร ตามมาตรา ๙ วรรคหนง (๒) แหงพระราชบญญตดงกลาว กตาม แตค าขอดงกลาวเปนค าขอทศาลปกครองไมอาจก าหนดค าบงคบไดตามมาตรา ๗๒ แหงพระราชบญญตเดยวกน ดงนน ศาลปกครองจงไมมอ านาจรบค าฟองคดนไวพจารณาพพากษาได เมอศาลไมมอ านาจรบค าฟองคดนไวพจารณาพพากษา กรณจงไมจ าตองพจารณาค าขอวธการชวคราวกอนการพพากษาของผฟองคดตอไป ศาลปกครองชนตน จงมค าสงไมรบค าฟองไวพจารณาและจ าหนายคดออกจากสารบบความ กบใหคนคาธรรมเนยมศาลทงหมดใหแกผฟองคดทงสอง

ผฟองคดทงสองยนค ารองอทธรณค าสงของศาลปกครองชนตนทไมร บค าฟอง ไวพจารณา ความวา ผถกฟองคดท ๑ เปนอนกรรมการระดบอ าเภอมหนาทสนบสนนและตดตามการด าเนนงานของกองทนและปฏบตหนาทตามทคณะอนกรรมการระดบจงหวดมอบหมาย และมหนาทชวยแกไขปญหาใหกบกองทนหมบานใหเปนไปดวยความเรยบรอยตามมตของคณะกรรมการกองทน ตามขอ ๑๓ และขอ ๑๕ ของระเบยบส านกนายกรฐมนตร เรอง ระเบยบคณะกรรมการกองทนหมบานและ

/มอบอ านาจ...

Page 102: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ชมชนเมองแหงชาต วาดวยการจดตงและบรหารกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๔ และเปนเจาพนกงานมอ านาจอนมตในการเบกถอน และรบจดทะเบยนเปนนตบคคล ตามมาตรา ๒๓ แหงพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ .ศ. ๒๕๔๗ และมอ านาจแกไขเอกสารหลกฐานการจดทะเบยนกรณตรวจพบวาไมถกตองตามขอ ๑๔ ของระเบยบคณะกรรมการกองทนหม บ า นและชมชน เม อ งแห งชาต ฉบบท ๑๐ ว า ด วยกา รรบจดทะ เบยน เ ปนน ตบ คคล ของกองทนหมบานและชมชนเมอง พ.ศ. ๒๕๔๙ การทผถกฟองคดท ๑ อนมตใหเบกจายเงนคาทน า ย ค ว า ม แ ล ะ ค า ธ ร ร ม เ น ย ม ศ า ล ช น ต น เ ม อ ว น ท ๙ ส ง ห า ค ม ๒๕๔๗ เ ป น เ ง น ๒๐,๘๑๗ บาท ตามทผฟองคดรายงาน โดยลงความเหนวาตรวจสอบแลวเปนการถกตอง แตคดเดยวกนใ น ช น ศ า ล อ ท ธ ร ณ ผ ฟ อ ง ค ด ท ง ส อ ง แ ล ะ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ท า ห น ง ส อ ถงผ ถ ก ฟองคดท ๑ และผ ถ ก ฟองคดท ๓ ลงวนท ๓ พฤศจกายน ๒๕๔๘ และหนงสอ ลงวนท ๑๗ ตลาคม ๒๕๔๘ ขออนมตเบกเงนคาทนายความและคาธรรมเนยมศาลจ านวน ๑๘,๗๗๕ บาท ผถกฟองคดท ๑ กลบไมอนมตและท าหนงสอโตแยง จงเบกถอนเงนดงกลาวไมได การกระท าของผถกฟองคดท ๑ จงเขาลกษณะเจาหนาทของรฐทมอ านาจเกยวของกบเรองดงกลาวเพกเฉย ละเลยห น า ท ไ ม ป ฏ บ ต ใ ห ง า น ก อ ง ท น ห ม บ า น เ ป น ไ ป ตามกฎหมาย โดยมเจตนาใหหมดเวลาในการยนอทธรณ และตองการชวยเหลอนายเฉลมชย ชสวรรณ เนองจากนายเฉลมชยเปนญาตกบผถกฟองคดท ๓ นอกจากน ผถกฟองคดท ๑ และผถกฟองคดท ๓ กไมเคยไปชแจงตอศาลทงทางแพงและทางอาญาเกยวกบบนทกรายงานการประชมทอยกบผถกฟองคดท ๓ ผ ฟ อ ง ค ด เ ห น ว า ผ ถ ก ฟ อ ง ค ด ท ๑ เ ปน เจาห นาทของรฐละ เลยตอห นาท ปฏบตห น าท โดยมชอบ รวมกบผ ถ ก ฟองคดท ๓ และผถกฟองคดท ๒ ปฏบตหนาทลาชาเกนสมควร สวนผถกฟองคดท ๔ มอ านาจหนาทโดยตรงท าห น า ท จ ด ส ร ร เ ง น ๑ ล า น บ า ท ม อ บ ใ ห ก อ ง ท น ห ม บ า น ล า ป า ง ก ล า ง ก ม ไ ด เ ร ง ร ด ในอ นก รรมการระดบจงหวด และอ า เภอด า เน นกา รแต อย า ง ใด ดงน น เพ อแกป ญหา ความ เดอด ร อนของชาวบ านชมชนล าปา งกลา งจง ขอ ใหปร ะธานกองท นหม บ า นและ ชมชน เมอ งแห งชาต ( กทบ . ) ส ง ก า ร ใหมก า รสอบสวนหาผก ร ะท าผด และอ นมต เ งน จ านวน ๕๑๗,๔๐๙ บาท เปนเงนยมหมนเวยนกอนในชวงทคดยงไมถงทสดและจะคนใหหลงมการบงคบคด ดวยเหตดงกลาวขางตน คดนจงเปนคดทอยในอ านาจของศาลปกครอง ขอใหศาลปกครองสงสดมค าพพากษากลบค าสงของศาลปกครองชนตนเปนใหรบค าฟองนไวพจารณา

ศาลปกครองส งส ดเหนวา ผ ฟองคดทงสองฟองผ ถ กฟองคดท งส แยกออกได เ ปนสามขอหา คอ ขอหาทหน ง ฟองวา ผ ถ ก ฟองคดท ๒ ด า เนนการใหมการสอบสวน และลงโทษทางวนยเจาหนาททเกยวของกบการทจรตของกรรมการกองทนหมบานล าปางกลางฝ งต ะ ว น อ อ ก ต า บ ล ช ม พ อ า เ ภ อ เ ม อ ง ล า ป า ง จ ง ห ว ด ล า ป า ง ต า ม ค า ร อ ง ข อ ของผฟองคดทงสองลาชา เกนสมควร ขอใหศาลพพากษาหรอมค าสง ใหผถก ฟองคดท ๒ เรงด าเนนการสอบสวนและลงโทษทางวนยผกระท าผดใหเสรจสนภายในเวลาหกสบวน ขอหาทสองฟองวา ผถกฟองคดท ๑ และผถกฟองคดท ๓ไมอนมตการเบกจายเงนเปนคาธรรมเนยมศาลและ

/ของผฟองคด...

Page 103: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ค า ใ ช จ า ย ใ น ก า ร ด า เ น น ค ด แ พ ง ช น อ ท ธ ร ณ ต า ม ม ต ข อ ง ส ม า ช ก และคณะกรรมการกองทนหมบานล าปางกลางฝ งตะวนออกใหแกผฟองคดท าใหผฟองคดท ๑ ตองไปกยมเงนมาเปนคาธรรมเนยมศาลและคาใชจายในการด าเนนคดดงกลาว ขอใหศาลพพากษาหรอมค าสงลงโทษผกระท าผด และใหผถกฟองคดท ๑ และผถกฟองคดท ๓ ชดใชเงนจ านวน ๑๘,๒๗๕ บาท ใหแกผฟองคดท ๑ พรอมดอกเบยตามทกฎหมายก าหนด ตงแตเดอนธนวาคม ๒๕๔๘ เปนตนมา และใหผถกฟองคดท ๓ พนจากต าแหนงประธานกรรมการกองทนหมบานล าปางกลางฝ งตะวนออก โดยใหมอบหมายหนาท เ อ ก ส า ร พ ร อ ม เ ง น ใหรองประธานกรรมการกองทนหมบานล าปางกลางฝ งตะวนออกท าการแทน และขอหา ทสามฟองวา ผถก ฟองคดท ๔ ไมจดสรรเงนใหกองทนหมบานล าปางกลางฝ งตะวนออก เพ อ ใช เ ปนทนหมน เวยนชวงทคดแพ งยง ไมถงท ส ด ขอใหศาลพพากษาหรอมค าส ง ใ ห ผถกฟองคดท ๔ อนมตเงนจ านวน ๕๑๗,๔๐๙ บาท (เทากบเงนทถกยกยอกไป) ใหแกกองทนหมบานล าปางกลางฝ งตะวนออกยมเปนทนหมนเวยนชวงทคดแพงยงไมถงทสดและคนใหหลงบงคบคด ค าฟองขอหาทหนงและขอหาทสามจงเปนคดพพาทเกยวกบการทเจาหนาทของรฐละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนาทดงกลาวลาชาเกนสมควรตามมาตรา ๙ วรรคหนง (๒) ประกอบกบมาตรา ๗๒ วรรคหนง (๒) แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ สวนค าฟองขอหาทสองเปนคดพพาทเกยวกบการกระท าละเมดของเจาหนาทของรฐอนเกดจากการละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบตหรอปฏบตหนาทด งกลาวลาชา เกนสมควรตามมาตรา ๙ วรรคหนง (๓) แหงพระราชบญญตเดยวกน อยางไรกตาม เฉพาะแตค าขอใหศาลพพากษาหรอมค าสงใหผฟองคดท ๑ และผฟองคดท ๓ ชดใชคาเสยหายพรอมดอกเบยแกผฟองคดท ๑ เ ท า น น ท ศ า ล ส า ม า ร ถ ก า ห น ด ค า บ ง ค บ ใ ห ไ ด ต า ม ม า ต ร า ๗ ๒ วร รคหน ง ( ๓ ) แห งพ ร ะ ร า ชบญญต จด ต ง ศ า ลปกค รอ ง แล ะ วธพ จ า รณาคดปกค รอ ง พ .ศ . ๒๕๔๒ ส ว น ค า ข อ ให ศ า ลพพ า กษาห ร อ มค า ส ง ล ง โ ทษผ ก ร ะท า ค ว ามผด แล ะ ใหผ ถ ก ฟ อ ง คดท ๓ พ นจ า กต า แห น งปร ะธานก รรมกา รก องท นหม บ า นล าปา งก ลา ง ฝ งตะวนออก โดยใหมอบหมายหนาทเอกสารพรอมเงนใหรองประธานกรรมการกองทนหมบานล าปางกลางฝ งตะวนออกท าการแทน เปนค าขอใหศาลก าหนดค าบงคบทอยนอกเหนออ านาจของศาลปกครองทจะก าหนดใหไดตามมาตรา ๗๒ วรรคหนง (๓) แหงพระราชบญญตดงกลาว ทศาลปกครองชนตนเหนว า ค ด น เ ป น ค ด พ พ า ท เ ก ย ว ก บ กระบวนการยตธ รรมทางอาญา ซ ง ไม อย ในอ านาจพจารณาพพากษาของศาลปกครอง ตามมาตรา ๙ วรรคหนง แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ .ศ. ๒๕๔๒ นน ศาลปกครองสงสดไมเหนพองดวย

อย า ง ไ ร กต า ม ผท จ ะ มสท ธ ฟ อ ง ค ดต อ ศ าลปกครอ ง ได น น ม า ต รา ๔๒ วรรคหนง แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ บญญตวา ต อ ง เ ป น ผ ไ ด ร บ ค ว า ม เ ด อ ด ร อ น ห ร อ เ ส ย ห า ย ห ร อ อ า จ จ ะ เ ด อ ด ร อ น ห ร อ เ ส ย ห า ย โดยมอาจหลกเลย งไดอน เน อ งจากการกระท าหรอการงด เวนการกระท าของหนวยงาน /ดงนน... /ฝ งตะวนออก...

Page 104: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ทางปกครองห รอ เ จ าห น าท ข อ ง รฐ ห รอมขอ โต แย ง เ ก ย วกบสญญาทา งปกครองหรอ กรณอนใดทอยในเขตอ านาจศาลปกครองตามมาตรา ๙ และการแกไขหรอบรรเทาความเดอดรอนหรอความเสยหายหรอยตขอโตแยงนน ตองมค าบงคบตามทก าหนดในมาตรา ๗๒ กรณจงมปญหาทตองพจารณาวา ผฟองคดทงสองเปนผมสทธฟองคดนตอศาลปกครองหรอไม เพยงใด

พเคราะหแลวเหนวา แมจะไดความวาผฟองคดทงสองไดรองเรยนตอนายกรฐมนตรใหสอบสวนและน าตวผกระท าผดเกยวกบการทจรตของกรรมการกองทนหมบานล าปางกลางฝ งตะวนออกม า ล ง โ ท ษ แ ต ก า ร ท ศ า ล จ ะ ก า ห น ด ค า บ ง ค บ โ ด ย ส ง ใ ห ผถกฟองคดท ๒ เรงด าเนนการสอบสวนและลงโทษทางวนยผกระท าผดใหเสรจสนภายในหกสบวนตามค าขอทายฟองขอหาทหนงของผฟองคดทงสอง กมไดมผลเปนการแกไขหรอบรรเทาความเดอดรอนหรอความเสยหายทผฟองคดทงสองไดรบอนเนองจากการสอบสวนกรณดงกลาวด าเนนไปดวยความลาชา (ถาหากม) แตอยางใด ผฟองคดทงสองจงมใชผมสทธฟองคดนในขอหาทหนงตอศาลปกครอง นอกจากนน การขอรบการจดสรรเงนเพอใชเปนทนหมนเวยนจากคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต เปนสทธของกองทนหมบานล าปางกลางฝ งตะวนออก โดยคณะกรรมการกองทนหมบานล า ป า ง ก ล า ง ฝ งตะวนออกทจะด าเนนการ มใชเรองของผฟองคดทงสองทจะด าเนนการไดโดยล าพง ดงนน คณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาตจะพจารณาจดสรรเงนใหแกกองทนหมบานล าปางกลางฝ งตะวนออกหรอไม เพยงใด ยอมไมกอความเดอดรอนหรอเสยหายหรออาจจะกอความเดอดรอนหรอเสยหายโดยมอาจหลกเลยงไดแกผฟองคดทงสองอนจะท าใหผฟองคดทงสองเปนผมสทธฟองคดนในขอหาทสามตอศาลปกครอง แตอยางใด

ส วนค า ฟอ งขอหาท ส องท ฟ อ งว า ผ ถ ก ฟอ งคดท ๑ และผ ถ ก ฟ องคดท ๓ ไมอนมตการเบกจายเงนเปนคาธรรมเนยมศาลและคาใชจายในการด าเนนคดช นอทธรณตามมตของส ม า ช ก แ ล ะ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ล า ป า ง ก ล า ง ฝ ง ต ะ ว น อ อ ก ใ ห แ ก ผฟองคด ท าใหผฟองคดท ๑ ตองไปกยมเงนมาเปนคาธรรมเนยมศาลและคาใชจายในการด าเนนคดดงกลาว และขอใหศาลก าหนดค าบงคบใหผถกฟองคดท ๑ และผถกฟองคดท ๓ ชดใชคาเสยหายพรอมด อ ก เ บ ย ต า ม ท ก ฎ ห ม า ย ก า ห น ด ต ง แ ต เ ด อ น ธ น ว า ค ม ๒ ๕ ๔ ๘ ใ ห แ ก ผ ฟ อ งคดท ๑ น น พ เ ค ร า ะห แล ว เหน ว า เ ม อ ผ ฟ อ งค ดท ๑ เ ปนผ ไ ด รบมอบอ า นา จ จากกองทนหมบานล าปางกลางฝ งตะวนออกใหด าเนนคดแพงกบผทยกยอกเงนของกองทนหมบานล าปางกลางฝ งตะวนออก แตผถกฟองคดท ๑ และผถกฟองคดท ๓ ไมด าเนนการเบกจายเงนเปนคาธรรมเนยมศาลและคาใชจายในการด าเนนคดช นอทธรณใหแกผฟองคดท ๑ ท าใหผฟองคดท ๑ ตองไปกยมเงนมาเปนคาธรรมเนยมศาลและคาใชจายในการด าเนนคดดงกลาว กรณจงถอไดวาผฟองคดท ๑ เปนผไดรบความเดอดรอนหรอเสยหายหรออาจจะเดอดรอนหรอเสยหายโดยมอาจหลกเลยงไดอนเนองจากการทผถ ก ฟ อ ง ค ด ท ๑ แ ล ะ ผ ถ ก ฟ อ ง ค ด ท ๓ ละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต และการแกไขหรอบรรเทาความเดอดรอนหรอ ความเสยหายนนตองมค าบงคบของศาลโดยการสงใหมการชดใชคาเสยหายหรอด าเนนการเบกจายเงน

Page 105: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

เปนคาธรรมเนยมศาลและคาใชจายในการด าเนนคดช นอทธรณใหแกผฟองคดท ๑ ผฟองคดท ๑ จงเปนผมส ท ธ ฟ อ ง ค ด ใ น ข อ ห า น แ ต โ ด ย ท ม า ต ร า ๕ แ ห ง พ ร ะ ร า ช บ ญ ญ ต ความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ .ศ. ๒๕๓๙ บญญตไววา หนวยงานของรฐตองรบผด ตอผเสยหายในผลแหงละเมดทเจาหนาทของตนไดกระท าในการปฏบตหนาท ในกรณนผเสยหายอาจฟ อ ง ห น ว ย ง า น ข อ ง ร ฐ ด ง ก ล า ว ไ ด โ ด ย ต ร ง แ ต จ ะ ฟ อ ง เ จ า ห น า ท ไ ม ไ ด เมอผถกฟองคดท ๑ เปนขาราชการในสงกดกรมการพฒนาชมชน ซงเปนหนวยงานของรฐตามมาตรา ๔ แ ห ง พ ร ะ ร า ช บ ญ ญ ต ค ว า ม ร บ ผ ด ท า ง ล ะ เ ม ด ข อ ง เ จ า ห น า ท พ . ศ . ๒ ๕ ๓ ๙ ผฟองคดท ๑ จงตองยนฟองกรมการพฒนาชมชนใหรบผดชดใชคาเสยหายอนเนองจากการทผถกฟองคดท ๑ ละเลยตอหนาทตามทกฎหมายก าหนดใหตองปฏบต แตจะฟองผถกฟองคดท ๑ ไมได สวนกองทนหมบานล าปางกลางฝ งตะวนออกมใชหนวยงานของรฐตามมาตรา ๔ แหงพระราชบญญตดงกลาว ผฟองคดท ๑ จงอาจฟองผถกฟองคดท ๓ ไดโดยตรง ไมตองหามตามมาตรา ๕ แหงพระราชบญญตดงกลาวแตอยางใ ด ก ร ณ จ ะ เ ป น ป ร ะ ก า ร ใ ด ก ต า ม การฟองคดตอศาลปกครองตองยนฟองภายในระยะเวลาทกฎหมายก าหนด เวนแตจะเปนการฟองคดปกครองทเกยวกบการคมครองประโยชนสาธารณะหรอสถานะของบคคล ซงมาตรา ๕๒ วรรคหนง แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ บญญตวาจะยนฟองคดเ ม อ ใ ด ก ไ ด โ ด ย ก า ร ฟ อ ง ค ด พ พ า ท ต า ม ม า ต ร า ๙ ว ร ร ค ห น ง ( ๓ ) แหงพระราชบญญตดงกลาว ซงมไดมลกษณะเปนการฟองคดทเกยวกบการคมครองประโยชนสาธารณะ ดงเชนการฟองเพอคมครองสาธารณสมบตของแผนดนประเภทตาง ๆ หรอเกยวกบสถานะของบคคล ดงเชนการฟองเกยวกบการไมรบรองสญชาตหรอเพกถอนสญชาตไทย นน มาตรา ๕๑ แหงพระราชบญญตเดยวกน บญญตใหยนฟองภายในหนงปนบแตวนทรหรอควรรถงเหตแหงการฟองคด แตไมเกนสบปนบแตวนทมเหตแหงการฟองคด ค าฟองทยนเมอพนก าหนดระยะเวลาการฟองคดแลว ขอ ๓ ๐ ว ร ร ค ส อ ง แ ห ง ร ะ เ บ ย บ ของทประชมใหญตลาการในศาลปกครองสงสด วาดวยวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๓ ก าหนดใหศาลป ก ค ร อ ง ม ค า ส ง ไ ม ร บ ไ ว พ จ า ร ณ า แ ล ะ จ า ห น า ย ค ด อ อ ก จ า ก ส า ร บ บ ค ว า ม เวนแตศาลเหนวาคดน น เ ปนประโยชนแกส วนรวมหรอม เหต จ า เ ปนอน โดยศาลเหนเอง หรอค ก รณมค าขอ ศาลจะรบ ไวพจ ารณากได กรณจงมป ญหาท ตอ งพจา รณาตอ ไปว า ผฟองคดท ๑ ไดยนฟองคดนในขอหาทสองภายในระยะเวลาการฟองคดทกฎหมายก าหนดหรอไม พเคราะหแลวเหนวา ขอเทจจรงจากค าฟองและเอกสารประกอบค าฟองรบฟงไดวา ศาลจงหวดล า ป า ง ไ ด ม ค า พ พ า ก ษ า ใ น ค ด ห ม า ย เ ล ข ด า ท ๖ ๒ ๒ / ๒ ๕ ๔ ๗ ห ม า ย เ ล ข แ ด ง ท ๙๔๖/๒๕๔๘ เมอวนท ๑๑ ตลาคม ๒๕๔๘ และผฟองคดทงสองอางวาผฟองคดทงสองพรอมคณะไดมห น ง ส อ ฉ บ บ ล ง ว น ท ๓ พ ฤ ศ จ ก า ย น ๒ ๕ ๔ ๘ ข อ ใ ห ผ ถ ก ฟ อ ง ค ด ท ๑ และผ ถ ก ฟองคดท ๓ ส ง เ ร อ งขอ เบก เงนจากธนาคารออมสน สาขาล าปาง จ านวนเงน ๑๘,๒๗๕ บาท เพอเปนคาธรรมเนยมศาลและคาใชจายในการด าเนนคดช นอทธรณในคดดงกลาว แตผถกฟองคดท ๑ และผถกฟองคดท ๓ ไมด าเนนการเบกเงนใหแตอยางใด ประกอบกบผฟองคดท ๑ มค า

/ประกอบ...

Page 106: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ข อ ท า ย ค า ฟ อ ง ข อ ห า น โ ด ย ข อ ใ ห ผ ถ ก ฟ อ ง ค ด ท ๑ และผถกฟองคดท ๓ ชดใชเงนจ านวน ๑๘,๒๗๕ บาท ใหแกผฟองคดท ๑ พรอมดอกเบยตามทกฎหมายก าหนดตงแตเดอนธนวาคม ๒๕๔๘ เปนตนมา กรณจงเชอไดวา ผฟองคดท ๑ ไดรหรอควรรถงการทผถกฟ อ ง ค ด ท ๓ ไ ม ด า เ น น ก า ร เ บ ก จ า ย เ ง น เ ป น ค า ธ ร ร ม เ น ย ม ศ า ล และคาใชจายในการด าเนนคดช นอทธรณใหแกผฟองคดท ๑ แลว ตงแตเดอนธนวาคม ๒๕๔๘ เปนอยางชา ผ ฟ อ ง ค ด ท ๑ จ ง ช อ บ ท จ ะ น า ค ด น ใ น ข อ ห า ท ส อ ง ม า ฟ อ ง ต อ ศ า ล ป ก ค ร อ ง ภายในหน งปนบแต เดอนธนวาคม ๒๕๔๘ คอภายในเดอนธนวาคม ๒๕๔๙ การทผฟองคดท ๑ น าคดน ในขอหาทสองมาฟองตอศาลปกครองชนตนทางไปรษณยลงทะเบยน โดยส งค าฟอง แกเจาพนกงานไปรษณยเมอวนท ๑๑ ธนวาคม ๒๕๕๑ จงเปนการยนค าฟองเมอพนระยะเวลาการฟองค ด ท ก ฎ ห ม า ย ก า ห น ด แ ล ว ศ า ล ป ก ค ร อ ง จ ะ ใ ช ด ล พ น จ ร บ ค า ฟ อ ง ท ย น เมอพนก าหนดระยะเวลาการฟองคดทกฎหมายก าหนดแลวไวพจารณาตามทมาตรา ๕๒ วรรคสอง แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ประกอบกบขอ ๓๐ วรรคสอง แหงระเบยบของทประชมใหญตลาการในศาลปกครองสงสด วาดวยวธพจารณาคดปกครอง พ .ศ. ๒ ๕ ๔ ๓ ใ ห อ า น า จ ไ ว ไ ด ต อ เ ม อ ศ า ล เ ห น ว า ค ด น น เปนประโยชนแกสวนรวมหรอมเหตจ าเปนอนเทาน น และการทจะวนจฉยวาการรบค าฟองคด ท ย น ฟ อ ง เม อ ล ว งพน ก าหนดระย ะ เ วลา กา ร ฟ อ งคดแ ล ว ไ วพจ า รณาจะ เ ปนปร ะ โยช น แกสวนรวมหรอไม ตองพจารณาจากผลทจะเกดขนจากค าพพากษาคดนนวาจะกอใหเกดประโยชนแกส ว น ร ว ม โ ด ย ต ร ง แ ล ะ อ ย า ง แ ท จ ร ง ห ร อ ไ ม เ ป น ส า ค ญ ส ว น เ ห ต จ า เ ป น อ น น น แมจะมใชเหตสดวสยตามนยมาตรา ๘ ประกอบกบมาตรา ๑๙๓/๑๙ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย แตกยอมหมายถงเหตทเปนอปสรรคขดขวางมใหผฟองคดสามารถยนค าฟองภายในระยะเวลาการฟองคดทกฎหมายก าหนดไดเปนส าคญ เมอค าพพากษาคดขอหาทสองนหากจะกอใหเกดประโยชนกคงเปนประโยชนแกผฟองคดท ๑ ทจะไดรบเงนคาธรรมเนยมศาลและคาใชจายในการด าเนนคดช นอทธรณคนเทานน การรบค าฟองขอหาทสองนไวพจารณาจงไมเปนประโยชนแกสวนรวมแตอยางใด นอกจากนน ย ง ไ ม ป ร า ก ฏ ว า ม เ ห ต ใ ด ๆ ทเปนอปสรรคขดขวางไมใหผฟองคดท ๑ สามารถยนฟองคดขอหาทสองน ภายในระยะเวลา การฟองคดทกฎหมายก าหนดไวได ศาลปกครองจงไมอาจใชดลพนจรบค าฟองคดขอหาทสองนไวพจารณาได

เม อผ ฟ องคดทงสองไม ใชผมสทธ ฟองคดน ในขอหาทหน งและขอหาทสาม ต อ ศ า ลปกค ร อ ง แ ล ะศา ลปก ค ร อ ง ไ ม อ า จ ใ ช ด ล พน จ รบ ค า ฟ อ ง ค ดน ใ น ข อ ห าท ส อ ง ซงผฟองคดท ๑ ยนตอศาลเมอพนระยะเวลาการฟองคดทกฎหมายก าหนดแลวไวพจารณาได ท ศ า ลปกครอ งช น ต น มค า ส ง ไ ม รบ ค า ฟ อ งคดน ไ วพจ า รณาแล ะ จ า ห น า ย คดอ อก จ าก สารบบความ กบใหคนคาธรรมเนยมศาลทงหมดแกผฟองคดทงสองนน ศาลปกครองสงสดเหนพองดวยในผล

จงมค าสงยนตามค าสงของศาลปกครองชนตน /เมอผฟองคด...

Page 107: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

นายวรพจน วศรตพชญ ตลาการเจาของส านวน

ตลาการศาลปกครองสงสด นายพระพล เชาวนศร ตลาการหวหนาคณะศาลปกครองสงสด นายไพบลย เสยงกอง ตลาการศาลปกครองสงสด นายนพดล เฮงเจรญ ตลาการศาลปกครองสงสด นายวราวธ ศรยทธวฒนา ตลาการศาลปกครองสงสด

วนทอาน ๔ ธนวาคม ๒๕๕๒ หฤทย : ผพมพ

Page 108: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 7663/2543 นายสภร ประศาสนวนจฉย โจทก

นายโกเมน ภทรภรมย จ าเลย

ป.อ. มาตรา 157

พ.ร.บ.ระเบยบขาราชการฝายอยการ พ.ศ.2521 มาตรา 21, 27

แมตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการฝายอยการฯ มาตรา 27บญญตใหเปนอ านาจของประธานคณะกรรมการอยการ (ก.อ.)ทจะเสนอก.อ.ใหความเหนชอบในการแตงตงขาราชการอยการนอกจากต าแหนงอยการผชวยแตจ าเลยซงเปนอธบดกรมอยการหรออยการสงสดในฐานะผบ งคบบญชาของขาราชการอยการทวประเทศในการใชอ านาจบรหารงานบคคลยงมอ านาจเสนอตารางประวตการปฏบตหนาทของผใตบงคบบญชาเพอประกอบการพจารณาในการปฏบตหนาทของประธาน ก.อ.รวมทงมอ านาจเสนอเรองตอก.อ. ดงทบญญตไวในมาตรา 21 การจดท าตารางประวตการปฏบตราชการเสนอทประชมก.อ. เพอพจารณาแตงตงขาราชการอยการ จงเปนการปฏบตหนาทตามกฎหมายของจ าเลย

อ านาจของอธบดกรมอยการหรออยการสงสดในเรองนมลกษณะเปนอ านาจในเชงดลพนจทอาจเลอกวนจฉยหรอเลอกกระท าไดหลายอยางทชอบดวยกฎหมาย การปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบของอธบดกรมอยการหรออยการสงสดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157น นอกจากหมายถงการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาททเปนการกระท านอกขอบเขตแหงอ านาจหรอโดยปราศจากอ านาจประการหนง ทเปนการกระท าฝาฝนตอวธปฏบตราชการทางปกครองอนเปนสาระส าคญทก าหนดไวส าหรบการนนประการหนง และทเปนการกระท าทไมเปนไปตามบทบญญตแหงกฎหมายอกประการหนงแลว ยงหมายถงการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาททเปนการใชดลพนจโดยมชอบอกดวย

การใชอ านาจดลพนจของผบงคบบญชาสงการหรอเลอกกระท าตามทเหนวาเหมาะสมโดยศาลไมแทรกแซงนน หมายความวา เมอผบงคบบญชาใชดลพนจไปในทางใดแลว ศาลตองยอมรบการใชดลพนจนน แตการใชดลพนจของผบงคบบญชาจะตองอยภายในขอบเขตของความชอบดวยกฎหมาย คอ ตองมใชเปนการใชดลพนจโดยมชอบ มใชการใชดลพนจตามอ าเภอใจ หรอโดยปราศจากเหตผล

Page 109: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

การแตงตงขาราชการอยการใหด ารงต าแหนงตาง ๆ รวมทงต าแหนงอยการพเศษฝายนนมการพจารณาอาวโสประกอบ การทจ าเลยเสนอตารางประวตการปฏบตราชการแกประธาน ก.อ. เพอแตงตงอยการพเศษฝายโดยเสนอชอบคคลทมอาวโสต ากวาโจทกไวเปนอนดบสงกวาโจทกถงสามครงเพราะถอเอาสาเหตทจ าเลยมสาเหตสวนตวกบโจทก เปนการใชดลพนจโดยมชอบ จงเปนการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบและในการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบดงกลาวจ าเลยมเจตนาเพอใหเกดความเสยหายแกโจทกในฐานะทจ าเลยเปนเจาพนกงานจ าเลยจงมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157,91

________________________________

โจทกฟองขอใหลงโทษจ าเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 83, 91, 157

ศาลชนตนไตสวนมลฟองแลว เหนวาคดมมล ใหประทบฟอง

จ าเลยใหการปฏเสธ

ศาลชนตนพพากษายกฟอง

โจทกอทธรณ

ศาลอทธรณพพากษายน

โจทกฎกา โดยผพพากษาซงพจารณาและลงชอในค าพพากษาศาลชนตนอนญาตใหฎกา

ศาลฎกาวนจฉยวา "ขอเทจจรงเบองตนรบฟงไดวา โจทกและจ าเลยเปนขาราชการอยการ เมอป 2527 โจทกไดรบการแตงตงเปนอยการพเศษประจ าเขต 8 ในเดอนตลาคม 2529 โจทกไดรบแตงตงเปนอยการพเศษประจ ากรม กองคดอทธรณปฏบตราชการในหนาทรองอยการพเศษฝายอทธรณ ซงเปนต าแหนงทเรยกชออยางอนเทยบเทาอยการพเศษประจ าเขตตามกฎกระทรวง ฉบบท 2 (พ.ศ. 2522) ออกตามความในพระราชบญญตระเบยบขาราชการฝายอยการ พ.ศ. 2521 แตโจทกไมไดเขามาปฏบตราชการตามต าแหนงในกรมอยการ โดยหลงจาก พนจากต าแหนงอยการพเศษประจ าเขต 8 แลว โจทกไดรบค าสงใหไปชวยราชการทกองอ านวยการรกษาความมนคงภายในภาค 4 (ก.อ. รมน. ภาค 4) จ าเลยไดรบแตงตงเปน

Page 110: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

อธบดกรมอยการตงแตวนท 1 สงหาคม 2530 หลงจากจ าเลยเปนอธบดกรมอยการแลว โจทกไดรบค าสงใหพนจากการปฏบตราชการในหนาทรองอยการพเศษฝายอทธรณ และใหชวยราชการกองคดฎกา ขณะนนเงนเดอนโจทกเตมขนแลว คอรบเงนเดอนชน 4 ขน 16,975 บาท ตอมามการปรบเงนเดอนขาราชการรวมทงขาราชการอยการในชวงนโจทกไดกลบมาปฏบตราชการตามต าแหนงทกรมอยการ ในการปรบเงนเดอนของขาราชการอยการ ส าหรบปงบประมาณ 2533 โจทกไดรบการเลอนเงนเดอนเปนกรณพเศษสองขน คอชน 4 จากขน 19,250 บาท เปนขน 21,050 บาท ตามบญชเลอนเงนเดอนเปนกรณพเศษสองขนขาราชการอยการประจ าปงบประมาณ 2533 เอกสารหมาย จ.6 ซงมขาราชการอยการต งแตชน 4 ขนไปไดเลอนเงนเดอนเปนกรณพเศษ สองขนจ านวนเกาสบสามราย คออนดบท 1 ถงท 93 ส าหรบโจทกอยในอนดบท 20 เมอวนท 14 กนยายน 2533 มการประชมคณะกรรมการ อยการ (ก.อ.) ครงท 4/2533 เพอพจารณาแตงตงขาราชการอยการใหด ารงต าแหนงอยการพเศษฝาย ซงจะวางลงในปงบประมาณ 2534 จ านวนเจดต าแหนง จ าเลยไดเสนอตารางประวตการปฏบตราชการ เอกสารหมาย จ.21 แกประธาน ก.อ. ตามเอกสารหมาย จ.21 มรายชอและประวตการรบราชการของขาราชการอยการรวมยสบเกาคน อนดบท 1 ถงท 8 เปนอยการพเศษฝายอยแลว อนดบท 9 ถงท 13 เปนอยการพเศษประจ าเขตอนดบท 14 เปนรองอยการพเศษฝายชวยเหลอทางกฎหมาย อนดบท 15 เปนอยการพเศษประจ าเขต อนดบท 16 และท 17 เปนรองอยการพเศษฝาย อนดบท 18 เปนรองอยการพเศษฝายคอโจทก ขาราชการอยการทมชอตามเอกสารหมาย จ.21 อยอนดบสงกวาโจทก แตมชอตามเอกสารหมาย จ.6 อยอนดบต ากวาโจทกคออนดบท 9 ถงท 15 อนง ตามหนงสอรายชอพนกงานอยการประจ าป 2533 เอกสารหมาย จ.19 ซงรวบรวมโดยนายเฉลม กองแกว บคคลอนดบท 9 ถงท 15 อยอนดบต ากวาโจทกเชนกน คอโจทกอยชน 4 ขน 21,050 บาท อนดบท 16 สวนบคคลอนดบท 9 ถงท 15 อยอนดบท 22 ท 26 ท 28 ท 29 ท 31 ท 32 และท 33 ตามล าดบ การจดอนดบรายชอหากยดตามเอกสารหมาย จ.6 และ จ.19 แลว โจทกจะอยในอนดบสงกวาอนดบท 9 ถงท 15 ในทสดทประชม ก.อ. มมตใหความเหนชอบแตงตงขาราชการอยการตามเอกสารหมาย จ.21 อนดบท 9 ถงท 15 เปนอยการพเศษฝาย สวนอนดบท 16 และท 17 ไดรบแตงตงเปนอยการพเศษประจ าเขต ส าหรบโจทกไมไดรบแตงต งใหด ารงต าแหนงใดตามรายงานการประชม ก.อ. ครงท 4/2533 เอกสารหมาย จ.8 ไดมผใชนามวา "ขาราชการชน 4 ผ ไมไดรบความเปนธรรม" รองขอความเปนธรรมตอเลขาธการนายกรฐมนตรจ าเลยไดมหนงสอชแจงเรองนตอเลขาธการนายกรฐมนตร ตามหนงสอกรมอยการท มท 1201/13705 ลงวนท 20 พฤศจกายน 2533 เอกสารหมาย จ.7 ความวา การจดอาวโสขาราชการอยการตามเอกสารหมาย จ.21 ถกตองแลว สวนการจดอาวโสขาราชการอยการตามเอกสารหมาย จ.19 ไมถกตอง วนท 28 สงหาคม 2534 มการประชม ก.อ. ครงท 8/2534 เพอพจารณาแตงตงขาราชการอยการใหด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายจ านวนสามต าแหนงจ าเลยไดเสนอบญชขาราชการอยการท านองเดยวกนกบเอกสารหมาย จ.21 ในทสดทประชมมมตใหความเหนชอบในการแตงตงขาราชการอยการใหด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายสามคน คอ นายดเรก สนทรเกต อยการพเศษประจ าเขต 7 ด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายคดเศรษฐกจและทรพยากรนายมนญ จรญพร อยการพเศษประจ าเขต 2 ด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายคดศาลแขวง และนายเรวต ฉ าเฉลม อยการพเศษประจ าเขต 1

Page 111: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายอทธรณ ตามรายงานการประชม ก.อ.ครงท 8/2534 เอกสารหมาย ล.18 ทงสามคนมชอยอนดบท 24 ท 25 และ ท 39 ตามเอกสารหมาย จ.6 ในป 2535 ไดมการประกาศใชพระราชบญญต ระเบยบขาราชการฝายอยการ (ฉบบท 5) พ.ศ. 2535 เปลยนอตราเงนเดอนของขาราชการอยการใหมจากทใหแบงเปนหกชนเปนแปดชน โดยใหต าแหนงอยการพเศษฝายและอยการพเศษประจ าเขตซงเคยไดรบเงนเดอนชน 4 เปนไดรบเงนเดอนชน 6 และอยการพเศษประจ ากรมซงเดมเปนต าแหนงทเรยกชออยางอนเทยบเทาอยการพเศษประจ าเขตไดรบเงนเดอนชน 5 โจทกถกปรบใหไดรบเงนเดอนชน 5 ขน 33,550 บาท โจทกรองเรยนให ก.อ. แกไขใหไดรบเงนเดอนชน 6 อางเหตวาโจทกเคยเปนอยการพเศษประจ าเขตมาแลว และถกจ าเลยกลนแกลงรวมทงขอใหความเปนธรรมในการแตงตงเปนอยการพเศษฝาย ตามเอกสารหมาย จ.22 ในการประชม ก.อ. ครงท 8/2535 เมอวนท 25 สงหาคม 2535 ตามเอกสารหมาย จ.15 จ าเลยในฐานะรองประธาน ก.อ. ท าหนาทประธาน ก.อ. ไดชแจงทประชมวา ปจจบนโจทกด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ ากรมจงตองไดรบเงนเดอนชน 5 จ าเลยชแจงเกยวกบนโยบายการพจารณาแตงตงใหด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตวากอนหนาทจ าเลยจะขนรบต าแหนงผบรหารมนโยบายแตงตงใหอยการพเศษประจ ากรม ซงปฏบตหนาทรองอยการพเศษฝาย ผลดเปลยนกนออกไปด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตเปนเวลาสองป และหมนเวยนกลบเขามาด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ ากรมปฏบตหนาทรองอยการพเศษฝาย แตเมอจ าเลยไดเขามารบต าแหนงอธบดกรมอยการ ซงตอมาเรยกอยการสงสด จ าเลยเหนวาต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตไมควรเอามาหมนเวยนสบเปลยนกนจงก าหนดนโยบายใหมวา เมอแตงตงอยการพเศษประจ าเขตแลวจะไมแตงตงใหกลบมาด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ ากรมอก เวนแตจะปรากฏวาเปนผไมเหมาะสม ส าหรบระบบอาวโสนนมไดยกเลก เพยงแตปจจบนไมอาจยดถอเปนหลกไดอยางเครงครดเหมอนเชนเดม เนองจากขณะนมขาราชการอยการชน 4 ทไดรบเงนเดอนเตมขนมาตงแต ป 2524 ประมาณสองรอยคน การเลอนต าแหนงหรอแตงตงโดยพจารณาอาวโสอยางเดยวจะเปนปญหาในเรองการบรหารงานบคคลส าหรบกรณของโจทกนน จ าเลยชแจงวา ขณะนไมมต าแหนงอยการซงรบเงนเดอนชน 6 วางและแมจะมอตราวางขน กยงมผมความรความสามารถเหมาะสมกวาทควรไดรบแตงตงกอนอยอกหลายคน ในทสดทประชมมมตวาการออกค าสงใหโจทกรบเงนเดอนชน 5 ถกตองแลว และการแตงตงขาราชการอยการใหด ารงต าแหนงตองเปนไปตามมาตรา 27 แหงพระราชบญญต ระเบยบขาราชการฝายอยการ พ.ศ. 2521 วนท 17 กนยายน 2535 มการประชม ก.อ. ครงท 9/2535 เพอพจารณาแตงตงขาราชการอยการใหด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายจ านวนสองต าแหนง จ าเลยไดเสนอบญชขาราชการอยการท านองเดยวกบทไดเสนอในการประชม ก.อ. ครงท 4/2533 และครงท 8/2534 อก ในการประชมครงนจ าเลยในฐานะ รองประธาน ก.อ. ท าหนาทประธาน ก.อ. ทประชมมมตใหความเหนชอบในการแตงตงขาราชการอยการด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายสองคน คอเรออากาศตรวศษฐ โลหตนาวอยการพเศษประจ าเขต 2 ด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายคดแรงงาน และนายเกษม ชาญไววทย อยการพเศษประจ าเขต 5 ด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายคดศาลแขวงตามรายงาน การประชม ก.อ. ครงท 9/2535 เอกสารหมาย ล.19 ทงสองคนมชออยอนดบท 29 และท 41 ตามเอกสารหมาย จ.6 ตอมาวนท 23 ธนวาคม 2535 จ าเลยไดมค าสง

Page 112: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ส านกงานอยการสงสดท 285/2535 ใหโจทกพนจากการปฏบตราชการในหนาทรองอยการพเศษฝายคดศาลสงและใหชวยราชการส านกงานคดแรงงานตงแตวนท 4 มกราคม 2536 เปนตนไป คดมปญหาตองวนจฉยชนนวาจ าเลยกระท าความผดตามฟองหรอไม

ปญหานโจทกอางวาจ าเลยกระท าผดหาประการ คอตามฟองขอ 2 ก. ถงขอ 2 จ. ทงนตามขอ 2 ก. ขอ 2 ข. และขอ 2 ค. โจทกอางวาจ าเลยกบพวกรวมกนกลนแกลงโจทกโดยจดท าตารางประวตการปฏบตราชการเสนอทประชม ก.อ. ครงท 4/2533 ครงท 8/2534 และครงท 9/2535 โดยจดอนดบโจทกใหต ากวาคนอนซงโจทกมอาวโสสงกวาเพอมใหโจทกไดรบแตงตงเปนอยการพเศษฝายและเพอชวยเหลอพวกพองบรวารของจ าเลย และ ก.อ. ซงอยภายใตอทธพลของจ าเลยกเลอกบคคลตามรายชอทจ าเลยจดในเอกสารดงกลาวขนรบต าแหนงอยการพเศษฝาย ตามขอ 2 ง. โจทกอางวา เมอมการประกาศใชพระราชบญญตระเบยบขาราชการฝายอยการ (ฉบบท 5) พ.ศ. 2535 เปลยนอตราเงนเดอนขาราชการอยการจากหกชนเปนแปดชน โจทกจะตองไดรบเงนเดอนชน 6 แตจ าเลยกบพวกแกลงจดใหโจทกรบเงนเดอนชน 5 โจทกรองเรยนขอความเปนธรรมตอ ก.อ. จ าเลยกแกลงเกบเรองไว และขอ 2 จ. โจทกอางวา จ าเลยออกค าสงท 285/2535 ใหโจทกซงด ารงต าแหนงรองอยการพเศษฝายคดศาลสงไปด ารงต าแหนงรองอยการพเศษฝายคดแรงงาน ซงมศกดศรต ากวาเพอแกลงโจทก ดงน เฉพาะขออางของโจทกตามฟองขอ 2 ก. ขอ 2 ข. และ ขอ 2 ค. แตละขอประกอบดวยการกระท าสองสวน สวนแรกคอขออางวาจ าเลยกบพวกแกลงจดท าตารางประวตการปฏบตราชการเสนอตอทประชม ก.อ. โดยจดอาวโสโจทกใหต าเพอแกลงโจทกและชวยเหลอพวกพองบรวาร ของจ าเลย และสวนทสองคอขออางวาจ าเลยกบ ก.อ. คนอนรวมกนแตงตงบคคลทจ าเลยเสนอในเอกสารดงกลาว ส าหรบขออางสวนทสองศาลฎกาเหนวา ก.อ. มอ านาจหนาทตามทกฎหมายบญญต คอ พระราชบญญต ระเบยบขาราชการฝายอยการ พ.ศ. 2521 ซงก าหนดให ก.อ. ใชอ านาจ หนาทดงกลาวโดยการออกเสยงวนจฉยชขาดในทประชม อ านาจหนาท ดงกลาวเหนไดวาเปนอ านาจหนาทในเชงดลพนจทกฎหมายประสงคใหผใชอ านาจหนาทนนมอสระอยางแทจรง การใชอ านาจหนาทลกษณะนของ ก.อ. แตละคน เมอไมมการกระท านอกขอบเขตแหงอ านาจหรอโดยปราศจากอ านาจประการหนง เมอไมมการกระท าทฝาฝนตอวธปฏบตราชการทางปกครองอนเปนสาระส าคญทก าหนดไวส าหรบการนน ประการหนง และเมอไมมการกระท าทไมเปนไปตามบทบญญตแหงกฎหมายอกประการหนงแลว ยอมไมอาจถอไดวา ก.อ. แตละคนใชอ านาจหนาทโดยมชอบอนจะเปนการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 ความมอสระของ ก.อ. แตละคนนเทยบไดกบความมอสระของคณะกรรมการตลาการ (ก.ต.) ซงศาลฎกาเคยวนจฉยไวแลวในค าพพากษาศาลฎกาท 3152/2532 ระหวางนายประกตสขเกษม โจทก นายสอาด ปยะวรรณ กบพวก จ าเลย เมอไมอาจถอไดวาการใชอ านาจหนาทของ ก.อ. เปนไปโดยมชอบดงกลาวการกระท าของจ าเลยทโจทกอางวารวมกบ ก.อ. อนพจารณาแตงตงบคคลอนทจ าเลยเสนอจงไมเปนความผด ศาลฎกาจงไมพจารณาขอเทจจรงตามทโจทกอางในสวนน

Page 113: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ส าหรบขออางสวนแรกของฟองขอ 2 ก. ขอ 2 ข. และขอ 2 ค. ทอางวาจ าเลยกบพวกแกลงโจทกโดยจดท าตารางประวตการปฏบตราชการเสนอทประชม ก.อ. ครงท 4/2533 ครงท 8/2534 และครงท 9/2535 โดยจดอาวโสโจทกต ากวาความจรงเพอมใหโจทกไดรบการแตงตงเปนอยการพเศษฝาย และเพอชวยเหลอพวกพองบรวารของจ าเลยน น ศาลฎกาเหนวา การแตงต งขาราชการอยการใหด ารงต าแหนงนอกจากต าแหนงอยการผชวยนน ตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการฝายอยการ พ.ศ. 2521 มาตรา 27 ใหเปนอ านาจของรฐมนตรซงเปนประธาน ก.อ. ทจะเสนอ ก.อ. เพอใหความเหนชอบกอนน าความกราบบงคมทลเพอทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ แตงตงและอ านาจของรฐมนตรน ตอมาพระราชบญญตระเบยบขาราชการฝายอยการ พ.ศ. 2521 มาตรา 27 ตามทแกไขเพมเตมโดยประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาต ฉบบท 49 ลงวนท 28 กมภาพนธ 2534 ขอ 7 บญญตใหเปนอ านาจของประธาน ก.อ. เหนไดวาผทม อ านาจเสนอให ก.อ. ใหความเหนชอบในการแตงตงขาราชการอยการนอกจากต าแหนงอยการผชวยเปนอ านาจของรฐมนตรซงเปนประธาน ก.อ. หรอประธาน ก.อ. แลวแตกรณ แตแมกระนน ศาลฎกากยงเหนวา ในฐานะผบงคบบญชาของขาราชการอยการทวประเทศในการใชอ านาจเกยวกบการบรหารงานบคคล อธบดกรมอยการหรออยการสงสดแลวแตกรณยงมอ านาจเสนอตารางประวตการปฏบตราชการของผใตบงคบบญชาเพอประกอบการพจารณาในการปฏบตหนาทของรฐมนตรซงเปนประธาน ก.อ. หรอประธาน ก.อ. รวมทงมอ านาจเสนอเรองตอ ก.อ. ดงทบญญตไวในมาตรา 21 การจดท าตารางประวตการปฏบตราชการเสนอทประชม ก.อ. เพอพจารณาแตงตงขาราชการอยการดงกลาว จงเปนการปฏบตหนาทตาม กฎหมาย การปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทนน ถาเปนการมชอบและอธบดกรมอยการหรออยการสงสดแลวแตกรณมเจตนาเพอใหเกดความเสยหายแกผหนงผใดแลว อธบดกรมอยการหรออยการสงสดแลวแตกรณยอมมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157 ไดเชนกน อนงเนองจากอ านาจของอธบดกรมอยการหรออยการสงสด ในเรองนมลกษณะเปนอ านาจในเชงดลพนจทอาจเลอกวนจฉยหรอเลอกกระท าไดหลายอยางทชอบดวยกฎหมาย การปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบของอธบดกรมอยการหรออยการสงสดตามมาตรา 157 น นอกจากหมายถงการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาททเปนการกระท านอกขอบเขตแหงอ านาจหรอโดยปราศจากอ านาจประการหนง ทเปนการกระท าฝาฝนตอวธปฏบตราชการทางปกครองอนเปนสาระส าคญทก าหนดไวส าหรบการนนประการหนง และทเปนการกระท าทไมเปนไปตามบทบญญตแหงกฎหมายอกประการหนงแลว ยงหมายถงการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาททเปนการใชดลพนจโดยมชอบอกดวย สวนทจ าเลยอางในค าแกฎกาวาการมความเหนเสนอตอ ก.อ. ในฐานะผบรหารของส านกงานอยการสงสดรวมทงการเสนอแตงตงใหด ารงต าแหนงเปนการใชอ านาจในทางบรหารและปกครองบงคบบญชาซงเปนอ านาจของทางราชการฝายบรหารโดยเฉพาะ ศาลจงไมควรรบฟองคดตามค าพพากษาศาลฎกาท 818/2499 ท 358/2516 (ทถก 355/2516) และท 568/2502 นน ศาลฎกาเหนวา จรงอย อ านาจของอธบดกรมอยการ หรออยการสงสดในเรองเหลานเปนอ านาจเกยวกบการปกครองบงคบบญชาขาราชการอยการ ซงเปนผใตบงคบบญชา อนเปนอ านาจของทางราชการฝายบรหารโดยเฉพาะการใชอ านาจลกษณะนเปนเรองของผบงคบบญชาจะพงใชดลพนจวนจฉยสงการหรอเลอกกระท าตามทเหนวาเหมาะสม

Page 114: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

โดยศาลไมแทรกแซงซงมความหมายวา เมอผบงคบบญชาใชดลพนจไปในทางใดแลว ศาลตองยอมรบนบถอโดยไมรบฟองคดทขอใหเพกถอนหรอเปลยนแปลงแกไขดลพนจดงกลาวตามค าพพากษาศาลฎกาทจ าเลยอางมา แตการใชดลพนจของผบงคบบญชาจะตองอยภายในขอบเขตของความชอบดวยกฎหมาย คอตองมใชเปนการใชดลพนจโดยมชอบ หลกการยอมรบนบถอนมใชมความหมายกวางถงขนาดวาในเรองการปกครองบงคบบญชาผใตบงคบบญชา ผบงคบบญชาสามารถใชดลพนจไดตามอ าเภอใจหรอโดยปราศจากเหตผล ซงถอวาเปนการมชอบดวยกฎหมาย ค าพพากษาศาลฎกาทงสามฉบบทจ าเลยอางตรงกบรปเรองคดนเพยงบางสวนเทานน สวนรปแบบของการใชดลพนจโดยมชอบนนมไดหลายรปแบบ ตามฟองขอ 2 ก. ขอ 2 ข. และขอ 2 ค. โจทกบรรยายวา จ าเลยมสาเหตโกรธเคองกบโจทกเปนสวนตว เพอใหโจทกไดรบความเสยหาย จ าเลยไดใชกลอบายอนเปนผลใหโจทกไดรบความเสยหายตอความเจรญกาวหนาในการรบราชการ แลวโจทกแยกกลาวถงการกระท าทอางวาเปนกลอบายเปนสามขอ คอ โจทกอางวา ในการประชม ก.อ. ครงท 4/2533 ครงท 8/2534 และครงท 9/2535 เพอพจารณาแตงตงบคคลด ารงต าแหนงอยการพเศษฝาย จ าเลยแกลงโจทกโดยรวมกบพวกท าเอกสารตารางประวตการปฏบตราชการน าเสนอตอทประชม ก.อ. โดยจดใหผทเคยมอาวโสต ากวาโจทกอยในอนดบอาวโสสงกวาโจทกเปนการใชอ านาจตามอ าเภอใจโดยเลอกปฏบตแกลงกดกนคนทจ าเลยมอคตมความอาฆาตมาดรายเปนสวนตวและชวยเหลอพวกพองบรวารของตนอยางไรเหตผลตามหลกคณธรรม ในทสด ก.อ. กเลอกเอาบคคลทจ าเลยเสนอแตงตงใหด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายท าใหโจทกถกคนอาวโสต ากวาขามไป การบรรยายฟองของโจทกสวนนเทากบอางวา ในการประชม ก.อ. เพอพจารณาแตงตงขาราชการอยการต าแหนงอยการพเศษฝายทงสามครง การทจ าเลยเสนอตารางประวตการปฏบตราชการโดยจดใหขาราชการอยการทมอาวโสต ากวาโจทกใหอยอนดบสงกวาโจทกเปนการเลอกปฏบตตอโจทกอยางไรความสมเหตสมผล เปนการละเลยไมพจารณาขอพจารณาทตองพจารณา รวมทงเปนการพจารณาขอพจารณาทไมพงพจารณา ซงเปนรปแบบหนงของการใชดลพนจโดยมชอบอนถอวาจ าเลยปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบ และอางอกวา การปฏบต หรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบของจ าเลยดงกลาว จ าเลยมเจตนาเพอใหเกดความเสยหายแกโจทก ซงครบองคประกอบเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157

ปญหาวาจ าเลยกระท าผดตามทโจทกอางในสวนแรกของฟองขอ 2 ก. ขอ 2 ข. และ ขอ 2 ค. หรอไม มขอวนจฉยสองประการ คอ ประการแรก การทจ าเลยเสนอตารางประวตการปฏบตราชการเอกสารหมาย จ.21 แกประธาน ก.อ. ในการประชม ก.อ. ครงท 4/2533 โดยจดใหขาราชการอยการอนดบท 9 ถงท 15 อยอนดบสงกวาโจทก ทงทตามเอกสารหมาย จ.6 บคคลดงกลาวอยอนดบต ากวาโจทกกด การทจ าเลยเสนอตารางประวตการปฏบตราชการตอประธาน ก.อ. ในการประชม ก.อ. ครงท 8/2534 และครงท 9/2535 โดยจดอนดบ โจทกในลกษณะเดยวกบเอกสารหมาย จ.21 กด เปนการใชดลพนจ โดยมชอบหรอไม และประการทสอง ถาการกระท าของจ าเลยเปนการใชดลพนจโดยมชอบ จ าเลยมเจตนาเพอใหเกดความเสยหายแกโจทกหรอไม ขอวนจฉยทงสองประการน ศาลฎกาจะไดแยกวนจฉยโดย ล าดบตอไป

Page 115: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ส าหรบขอวนจฉยประการแรกทเกยวกบการใชดลพนจโดยมชอบนนศาลฎกาจะวนจฉยกรณการประชม ก.อ. ครงท 4/2533 กอนมขอเทจจรงทจะตองพจารณาสามขอ คอ ขอแรก การแตงตงขาราชการอยการใหด ารงต าแหนงตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยงต าแหนงอยการพเศษฝายมการเสนอแตงตงตามอาวโสหรอไม ขอทสองหากมการเสนอแตงตงตามอาวโสขาราชการอยการอนดบท 9 ถงท 15 ตามตารางประวตการปฏบตราชการเอกสารหมาย จ.21 มอาวโสอยอนดบต ากวาโจทกหรอไม และขอทสามหากบคคลดงกลาวมอาวโสอยอนดบต ากวาโจทก เหตใดจ าเลยจงจดบคคลดงกลาวอยอนดบสงกวาโจทก

ขอเทจจรงทงสามขอน ฝายโจทกมตวโจทกมาเบกความวา อนดบอาวโสนนเปนประเพณปฏบตกนมานานวา บคคลทสอบไดในเลขททสงกวาจะมอาวโสสงกวาเชนเดยวกบขาราชการตลาการ ส าหรบอาวโสของโจทกเมอป 2533 ตามหนงสอรายชอพนกงานอยการประจ าป 2533 เอกสารหมาย จ.19 โจทกอยอนดบท 16 ของชน 4 ตรงกบบญชเลอนเงนเดอนเปนกรณพเศษสองชน ขาราชการอยการประจ าปงบประมาณ 2533 เอกสารหมาย จ.6 ซงโจทกอยอนดบท 20 ของขาราชการอยการทงหมด สวนขาราชการอยการ อนดบท 9 ถงท 15 ตามเอกสารหมาย จ.21 ทกคนอยอนดบต ากวาโจทก เอกสารหมาย จ.6 ตรงกบรายชอพนกงานอยการชน 4, 5 และ 6 ประจ าป 2533 เอกสารหมาย จ.19/1 เอกสารหมาย จ.19 เปนการจดท าโดยขาราชการ อยการดวยกนเอง แตตามหลกปฏบตแลว สามารถใชอางองไดอยางถกตอง และใชถอปฏบตกนมาตงแตอธบดกรมอยการคนกอน ๆ จ าเลยใชระบบ อปถมภในการบรหารงาน โดยเหนแกพรรคพวกคนสนท สวนบคคลทมใชคนสนทหรอบรวารและไมสนองตอบนโยบายสวนตวของจ าเลยกจะกลนแกลง ดงเชนอนดบท 15 นายสชาต ไตรประสทธ ซงตามเอกสารหมาย จ.6 อยอนดบ ท 37 จ าเลยเสนอทงทไดรบการแตงตงใหเปนอยการพเศษประจ าเขต 1 ไมถงป โดยเสนอใหไดรบการแตงตงเปนอยการพเศษฝายปรกษาซงเปนต าแหนง ทเปน ก.อ. โดยต าแหนง เพราะนายสชาตเปนคนสนท ซงจ าเลยวางตวจะใหด ารงต าแหนงส าคญของส านกงานอยการสงสด ทงนกเพอปกปดขอเทจจรงทควรแจงแกทประชม ก.อ. ถาจะไมแตงตงโจทกจะตองมเหตผล ชแจง การแตงตงบคคลทมอาวโสต ากวาโจทก ตามหนงสอเอกสารหมาย จ.7 จ าเลยมหนงสอตอบเลขาธการนายกรฐมนตรทขอใหตรวจสอบกรณขาราชการ อยการรองขอความเปนธรรมวา อนดบอาวโสทจดท าและเสนอ ก.อ. ตาม เอกสารหมาย จ.21 ไดจดท าโดยเรยงตามอาวโสของต าแหนงและถาต าแหนง เทากนจะเรยงตามอาวโสบคคล ส าหรบต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตกบ รองอยการพเศษฝาย เรยงอยการพเศษประจ าเขตอยอนดบกอนรองอยการพเศษฝายแตตามเอกสารหมาย จ.21 ปรากฏวามบคคลไมเคยเปนอยการ พเศษประจ าเขตเลยคออนดบท 14 นายสหาย ทรพยสนทรกล ซงด ารง ต าแหนงรองอยการพเศษฝายชวยเหลอทางกฎหมาย โจทกทราบจากเพอนวา จ าเลยเคยพดวาจ าเลยไมเสนอโจทกเปนอยการพเศษฝาย เพราะจ าเลยมได แตงตงโจทกเปนอยการพเศษประจ าเขต นอกจากนโจทกมพยานเบกความ เสรมขอนคอนายณรงค วระศร และนายพมล รฐปตย โดยนายณรงคซงเปน ขาราชการอยการทไดรบการเสนอชอเปนอนดบท 12 ในเอกสารหมาย จ.21 เบกความวา จ าเลยเคยบอกวาจ าเลยไมเสนอโจทกเปนอยการพเศษฝาย เพราะจ าเลยไมไดแตงตงโจทกเปนอยการพเศษประจ าเขต สวนนายพมล ซงเปนขาราชการอยการทเคยไดรบแตงตงเปน

Page 116: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

อยการพเศษประจ าเขต พรอมโจทกและยายมารบราชการในต าแหนงรองอยการพเศษฝายพรอมโจทกเบกความวา ระบบอาวโสเปนแนวปฏบตทใชในการประกอบพจารณาดวย ศาลฎกาเหนวา ในขอแรกทวาการแตงตงขาราชการอยการใหด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายมการเสนอแตงตงตามอาวโสหรอไมนนแมจ าเลยและนายสหาย ทรพยสนทรกล ซงเปนพยานจ าเลยจะเบกความวา องคประกอบทตองพจารณาเปนหลกคอความร ความสามารถ ความรบผดชอบและประวตการปฏบตราชการเทยบกบงานในต าแหนงทจะไดรบแตงตงตามทบญญตไวในพระราชบญญตระเบยบขาราชการฝายอยการ พ.ศ. 2521 มาตรา 27 โดยมไดบญญตเรองอาวโสไว แตบทบญญตดงกลาว กมไดหามมใหค านงถงอาวโสของผไดรบการแตงตงเทยบกบอาวโสของ ขาราชการอยการอนเสยเลย นายสหายกเบกความยอมรบวา มการน าระบบอาวโสมาประกอบการพจารณา เพยงแตพจารณาเปนประการสดทายตามหนงสอของส านกงาน ก.พ. เทานน นายกณฑล ศรเปารยะ พยานจ าเลย อกปากหนงเบกความวา อนดบอาวโสของขาราชการอยการมความส าคญในการเสนอความดความชอบและแตงตงโยกยาย พยานจ าเลยดงกลาวจงเจอสมพยานโจทก นอกจากน ทจ าเลยมหนงสอชแจงตอเลขาธการนายกรฐมนตรเรองพนกงานอยการรองขอความเปนธรรมเอกสารหมาย จ.7 ยนยนวาการจดอาวโสขาราชการอยการเอกสารหมาย จ.21 ถกตองแลว กแสดงวาจ าเลยยอมรบความมอยของระบบอาวโส ขอเทจจรงฟงไดวา การแตงตงขาราชการอยการใหด ารงต าแหนงตาง ๆ รวมทงต าแหนง อยการพเศษฝายมการพจารณาอาวโสประกอบดวย ส าหรบในขอทสองทวาขาราชการอยการอนดบท 9 ถงท 15 ตามตารางประวตการปฏบตราชการเอกสารหมาย จ.21 มอาวโสอยอนดบต ากวาโจทกหรอไม โจทกเบกความประกอบเอกสาร คอบญชเลอนเงนเดอนเปนกรณพเศษสองขนขาราชการอยการประจ าปงบประมาณ 2533 เอกสารหมาย จ.6 ซงระบวา ในปงบประมาณ 2533 ขาราชการอยการอนดบท 9 ถงท 15 มอาวโสอยอนดบต ากวาโจทก เอกสารหมาย จ.6 น ตรงกบหนงสอรายชอพนกงานอยการประจ าป 2533 เอกสารหมาย จ.19 และรายชอพนกงานอยการ ชน 4, 5 และ 6 เอกสารหมาย จ.19/1 เอกสารเหลาน โจทกเบกความ ยนยนวาถกตอง ศาลฎกาเหนวา แมวาตวจ าเลยจะเบกความปฏเสธ เอกสารดงกลาวโดยอางวาท ากนขนมาเองและใชยนทางราชการไมได แตตวจ าเลยกยอมรบวาในปงบประมาณ 2533 โจทกไดรบการเลอนเงนเดอนสองขน ซงตรงกบเอกสารหมาย จ.6 นอกจากนน พยานจ าเลยปากนายสหายยงเบกความยอมรบวาเอกสารหมาย จ.6 เปนบญชการเลอนเงนเดอนปงบประมาณ 2533 จงฟงไดวาเอกสารหมาย จ.6 ถกตองเอกสารหมาย จ.19 และ จ.19/1 ซงตรงกบเอกสารหมาย จ.6 กยอมรบฟงไดวาถกตองดวย ดงนนจงฟงไดตอไปวา ส าหรบปงบประมาณ 2533 ขาราชการอยการอนดบท 9 ถงท 15 ตามตารางประวตการปฏบตราชการ เอกสารหมาย จ.21 มอาวโสอยอนดบต ากวาโจทก ส าหรบขอทสามทวาเหตใดจ าเลยจงจดใหขาราชการอยการอนดบท 9 ถงท 15 ดงกลาวอยอนดบอาวโสสงกวาโจทกซงพยานฝายโจทกและฝายจ าเลยโตเถยงกนอยโดยพยานโจทกเบกความเปนท านองวา เพอชวยเหลอพวกของจ าเลยโดยเฉพาะอยางยงตวโจทกเบกความยนยนขอนโดยยกตวอยางขาราชการอยการอนดบท 15 ซงเปนคนสดทายทไดรบแตงตงเปนอยการพเศษฝาย วาขาราชการอยการรายนคอนายสชาต ซงตามเอกสารหมาย จ.6 อยอนดบ 37 เปนบคคลทจ าเลยวางตวจะใหด ารงต าแหนงส าคญตอไป เนองจากเปนคนสนทของจ าเลย จ าเลยเสนอใหแตงตงนายสชาตเปนอยการพเศษฝาย

Page 117: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ปรกษาซงเปน ก.อ. โดยต าแหนงและมอาวโสสง ทงทนายสชาต เพงไดรบแตงตงเปนอยการพเศษประจ าเขต 1 ไมถงป สวนพยานจ าเลยเบกความวาทเสนอบคคลดงกลาวอยอนดบกอนโจทก เพราะมการเปลยนนโยบาย คอเดมถอวาต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตและต าแหนงอยการพเศษประจ ากรมทท าหนาทรองอยการพเศษฝายมความส าคญเทากนตอมาจ าเลยเปลยนนโยบายใหมเปนวา ต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตมความส าคญและควรมอาวโสสงกวาอยการพเศษประจ ากรมทท าหนาท รองอยการพเศษฝาย จ าเลยจงเสนอการแตงตงโดยจดบคคลทด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตไวเปนอนดบสงกวาโจทกและบคคล อนดบท 16 และท 17 ซงด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ ากรมทท าหนาทรองอยการพเศษฝาย ศาลฎกาเหนวาตามเอกสารหมาย จ.21 ปรากฏวาขาราชการอยการทกคนเวนแตอนดบท 14 เปนขาราชการ อยการทด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ าเขต และไมปรากฏวามขาราชการต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตคนใดถกขามอาวโสจากการเสนอของจ าเลย ส าหรบอนดบท 14 คอ นายสหาย แมมใชด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตกไดความวารกษาการในต าแหนงอยการพเศษฝายชวยเหลอทางกฎหมายซงเปนต าแหนงทไดรบการเสนอแตงตงอยแลว ตรงตามค าเบกความของพยานจ าเลย ขอเทจจรงจงฟงไดตามค าเบกความของพยานจ าเลยวา ทจ าเลยเสนอใหขาราชการอยการอนดบท 9 ถงท 15 ตามตารางการปฏบตราชการเอกสารหมาย จ.21 อยสงกวาโจทกเพราะจ าเลยเปลยนนโยบายใหต าแหนงอยการพเศษ ประจ าเขตมอาวโสสงกวาต าแหนงอยการพเศษประจ ากรมทโจทกด ารงอย โดยสรปขอเทจจรงฟงไดวา ตามประเพณการแตงตงขาราชการอยการใหด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายมการพจารณาอาวโสของขาราชการอยการทไดรบการแตงต งประกอบดวย ในปงบประมาณ 2533 ขาราชการอยการตามตารางประวตการปฏบตราชการเอกสารหมาย จ.21 อนดบท 9 ถงท 15 อยอนดบต ากวาโจทก แตเมอจ าเลยเปนอธบดกรมอยการ จ าเลย เปลยนนโยบายใหมใหต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตทเคยเปนต าแหนง ทสบเปลยนกนไดกบต าแหนงอยการพเศษประจ ากรมเปนต าแหนงทส าคญ และมอาวโสสงกวาต าแหนงอยการพเศษประจ ากรม เปนผลใหบคคล ทด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตอยขณะนนคออนดบท 9 ท 10 ท 11 ท 12 ท 13 และท 15 ถกจดอนดบไวสงกวาโจทก นอกจากนน มการเสนอใหขาราชการอยการอนดบท 14 ซงรกษาการในต าแหนงอยการพเศษฝายชวยเหลอทางกฎหมายเพอรบต าแหนงอยการพเศษฝายชวยเหลอทางกฎหมาย ขาราชการอยการดงกลาวจงถกจดอนดบไวสงกวาโจทกเชนกน

ปญหาวาการทจ าเลยเสนอตารางประวตการปฏบตราชการเอกสารหมาย จ.21 แกประธาน ก.อ. ในการประชมครงท 4/2533โดยจดใหขาราชการอยการอนดบท 9 ถงท 15 อยอนดบสงกวาโจทกทงทบคคลเหลานนมอาวโสต ากวาโจทกเปนการใชดลพนจโดยมชอบหรอไม จงอยทวาการจดอนดบดงกลาวเปนการเลอกปฏบตโดยปราศจากความสมเหตสมผลหรอไม เปนการละเลยไมพจารณาขอพจารณาทตองพจารณาหรอไม และเปนการพจารณาขอพจารณาทไมพงพจารณาหรอไมส าหรบกรณอนดบท 14 คอนายสหายนน ไดความจากนายสหาย ซงเบกความเปนพยานจ าเลยวานายสหายไดรบมอบหมายใหท างานดานนมาแตตนคอเมอมการจดตงหนวยงานทใชชอวาส านกงานคมครองสทธเสรภาพและผลประโยชนของประชาชน

Page 118: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

(สคช.) ขนเมอวนท 15 กนยายน 2525 นายสหายไดรบแตงตงเปนผอ านวยการเมอยกฐานะของส านกงานโดยเปลยนชอหวหนาหนวยงานจากผอ านวยการ สคช. เปนอยการพเศษฝายชวยเหลอทางกฎหมาย หรอ อชก. นายสหายกยงไดรบแตงตงใหเปนผรกษาการในต าแหนงดงกลาวเนองจากไมมอยการพเศษประจ าเขตคนใดสมครใจมารบต าแหนงน เหนไดวา การทจ าเลยเสนอใหนายสหายเขารบต าแหนงอยการพเศษฝายชวยเหลอทางกฎหมายเปนการใชดลพนจทค านงถงความเหมาะสมและคณสมบตเฉพาะตวของผไดรบการเสนอกบต าแหนงทจะไดรบการเสนอแตงตง การทจ าเลยจดนายสหายเปนอนดบสงกวาโจทกเพอใหนายสหายอยในอนดบทจะไดรบแตงตงเปนอยการพเศษฝาย ทงทนายสหายมอาวโสอยต ากวาโจทกจงมใชเปนการเลอกปฏบตโดยปราศจากความสมเหตสมผล อกทงมใชเปนการพจารณาขอพจารณาทไมพงพจารณาการกระท าสวนนของจ าเลยไมเปนการใชดลพนจโดยมชอบอนอยภายในขอบเขตแหงความชอบดวยกฎหมาย สวนการจดใหขาราชการอยการ อนดบท 9 ท 10 ท 11 ท 12 ท 13 และท 15 ซงด ารงต าแหนงอยการพเศษ ประจ าเขตอยขณะนนใหอยอนดบสงกวาโจทก ศาลฎกาเหนวา ในการบรหารงานบคคลของกรมอยการ จ าเลยในฐานะอธบดกรมอยการยอมสามารถก าหนดแนวนโยบายเกยวกบต าแหนงตาง ๆ ได แมวาอธบดกรมอยการคนกอนจะยดนโยบายทถอวาต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตและต าแหนงอยการพเศษประจ ากรมทท าหนาทรองอยการพเศษฝายมความส าคญเทาเทยมกนและสามารถสบเปลยนแทนกนได เมอจ าเลยมาเปนอธบดกรมอยการและมความเหนวา ต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตมความส าคญและควรมอาวโสกวาต าแหนงอยการพเศษประจ ากรมทท าหนาทรองอยการพเศษฝาย จ าเลยยอมก าหนดแนวนโยบายใหมไดเพยงแตวาการเปลยนแนวนโยบายดงกลาวจะตองอยภายในขอบเขตแหงความชอบดวยกฎหมาย กลาวคอตองอยบนรากฐานของความสมเหตสมผลซงวญชนสามารถยอมรบไดวามใชเปนการเปลยนแปลงตามอ าเภอใจ รวมทงตองจดใหมการคมครองแกผทจะไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงตามควรแกกรณดวย ส าหรบกรณน แมโจทกจะด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ ากรมท าหนาทรองอยการพเศษฝาย ซงเปนต าแหนงทมความส าคญและมอาวโสต ากวาต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตตามแนวนโยบายของจ าเลย แตกรณของโจทกตางจากบคคลอน ๆ ทด ารงต าแหนงน โดยโจทกเคยด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตมากอนการยายมาด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ ากรมของโจทกเปนการยายมากอนหนาการเปลยนแนวนโยบายของจ าเลยเปนการยายมาในลกษณะดขนดงทนายกณฑลพยานจ าเลยเบกความวา ในสมยนายสจนตเปนอธบดกรมอยการ มนโยบายวาพนกงานอยการต าแหนงอยการพเศษประจ ากรมทท างานอยตางจงหวด หากไมเขากรงเทพมหานครแลวจะไมไดรบการพจารณาความดความชอบเปนพเศษนายกณฑลไมเขาไปรบราชการในกรงเทพมหานครจงไมไดรบการพจารณาเปนกรณพเศษและไมไดรบต าแหนงสงสดเทาทควร ผดกบการยายเขามาเปนอยการพเศษประจ ากรมของบคคลทด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตในสมยจ าเลยเปนอธบดกรมอยการทพยานจ าเลยหลายปากเบกความเปนท านองวาเปนการถกยายเพอลงโทษหรอเพราะมความไมเหมาะสมดงเชน นายสหายเบกความวา สมยจ าเลยเปนอธบดกรมอยการ อยการพเศษประจ าเขตทเขามาจะตองไดรบการแตงตงเปนอยการพเศษฝาย เวนแตมความผด เมอเปนดงนโจทกจงควรมโอกาสไดรบการเสนอแตงตงเปนอยการพเศษฝายเชนเดยวกบบคคลทไดรบแตงตง

Page 119: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

เปนอยการพเศษประจ าเขตภายหลงโจทกซงยงคงด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตอย การทจ าเลยจดขาราชการอยการอนดบท 9 ท 10 ท 11 ท 12 ท 13 และท 15 ของตารางประวตการปฏบตราชการเอกสารหมาย จ.21 ซงเปนอยการพเศษประจ าเขตภายหลงโจทกแตยงด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ าเขตอยใหอยอนดบสงกวาโจทก ทงทบคคลทงหกมอาวโส ต ากวาโจทก ยอมเปนผลใหมการเลอกปฏบตอยางไมเปนธรรมระหวางโจทกซงไดรบแตงตงเปนอยการพเศษประจ าเขตในสมยทนายสจนตเปนอธบดกรมอยการกบบคคลเหลานนซงไดรบแตงตงเปนอยการพเศษประจ าเขตในสมยจ าเลยเปนอธบดกรมอยการ การจดอนดบของจ าเลยกรณนนอกจากเปนผลใหมการเลอกปฏบตโดยปราศจากความสมเหตสมผลแลว ยงเปนผลใหประวตการท างานของโจทก และขอพจารณาทวาโจทกเคยด ารงต าแหนงเปนอยการพเศษประจ าเขตมาแลว เชนเดยวกบบคคลเหลานนถกละเลยไมไดรบการพจารณาอกดวย จงเปนการใชดลพนจโดยมชอบ ส าหรบการประชม ก.อ. ครงท 8/2534 และครงท 9/2535 จ าเลยเสนอตารางประวตการปฏบตราชการโดยจดอนดบของโจทกในลกษณะเดยวกนจงเปนการใชดลพนจโดยมชอบอกเชนกน

ส าหรบขอวนจฉยประการทสองทวาจ าเลยมเจตนาเพอใหเกดความเสยหายแกโจทกหรอไม ศาลฎกาเหนสมควรแยกวนจฉยเปนสองขอ ขอแรกคอ จ าเลยมสาเหตสวนตวกบโจทกหรอไม และขอทสอง หากจ าเลย มสาเหตสวนตวกบโจทก ในการเสนอตารางประวตการปฏบตราชการ โดยจดบคคลอนทมอาวโสต ากวาโจทกไวเปนอนดบสงกวาโจทก เพราะจ าเลยถอสาเหตดงกลาวหรอไม

ในขอแรกของขอวนจฉยน ศาลฎกาเหนวา สาเหตสวนตวทโจทกอางวา จ าเลยมตอโจทกทงสามกรณคอ กรณโจทกมหนงสอถงนายประเทองเลาเรองทภรยาจ าเลยพดใหโจทกวงเตนเปนอยการจงหวดสงขลา กรณโจทกไปชวยราชการกองทพภาคท 4 หลงจากพนต าแหนงอยการพเศษประจ าเขต 8 แลว และกรณโจทกด าเนนการจนมค าสงฟองนายโสภณในคดจางวานฆา นายปรด ส าหรบกรณทโจทกอางวาโจทกมหนงสอเลาเรองใหนายประเทอง ฟงเกยวกบพฤตกรรมของภรยาจ าเลยนนเหนไดวา ค าเบกความของตวโจทก และนางนภานนททวา โจทกมหนงสอถงนายประเทองเลาเรองทจ าเลยและภรยาเดนทางไปจงหวดสงขลา และภรยาจ าเลยพดกบโจทกในลกษณะจะใหโจทกวงเตนเพอทจะไดรบการแตงตงเปนอยการจงหวดสงขลาโดยอาศยอ านาจของจ าเลยในฐานะเลขานการ ก .อ. แลวตอมาจ าเลยถกปลดจากต าแหนงเลขานการ ก.อ. สวนโจทกไดรบแตงตงเปนอยการจงหวดสงขลาเปนค าเบกความทมเหตผลนารบฟง เพราะครอบครวโจทก มความสนทสนมกบครอบครวนายประเทองพยานจ าเลยเองกมหลายปากทเบกความถงอทธพลของโจทกทมตอนายประเทองและครอบครว ดงเชน นายสหส แสงฉายเบกความวา นายสหสเคยด ารงต าแหนงอยการพเศษประจ าเขต 9 ซงเปนผบงคบบญชาของโจทก ในปงบประมาณ 2523 นายสหสขอเงนเดอนสองขนใหโจทก แตขอเปนอนดบสดทายเนองจากผลงานของโจทกไมโดดเดน เหตทขอเงนเดอนสองขนใหโจทกเพราะเกรงใจภรยานายประเทองซงขอรองและเนองจากนายสหสขอเงนเดอนสองขนใหโจทกเปนอนดบสดทายนเอง นายสหสจงถกยายมาเปนอยการพเศษประจ ากรมซงต ากวาต าแหนงเดม เมอ

Page 120: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

เปนดงนนายประเทองยอมรบฟงค าบอกเลาของโจทก และเนองจากครอบครวของโจทกและครอบครวของนายประเทองสนทสนมกนและโจทกใหความเคารพย าเกรงนายประเทองเชนนไมมเหตผลใดทโจทกและนางนภานนทจะกลาเบกความเทจโดยโยงใหนายประเทองและภรยาเขามาเกยวพนดวยสวนพยานโจทกอกปากหนงคอนายโอภาส อรณนทเบกความสนบสนนโจทกขอนวา นายโอภาสทราบวาโจทกและจ าเลยมปญหากนศาลฎกาเหนวา นายโอภาสเปนขาราชการอยการชนผใหญโดยด ารงต าแหนงสดทายกอนเกษยณอายราชการเปนอยการสงสดซงเปนผบงคบบญชาของโจทกเชอวาเบกความไปตามความจรง ขอเทจจรงจงฟงไดตามค าเบกความของนายโอภาสวาโจทกและจ าเลยมปญหากนจรง ปญหาระหวางโจทกจ าเลยยงปรากฏจากค าเบกความของพยานจ าเลยเอง คอตวจ าเลยเบกความถงคดทพระสมหสมชยฟองภรยาจ าเลยทศาลชนตนโดยกลาวหาวาจ าเลยรบสนบนและพระสมหสมชยน าขอความดงกลาวไปลงหนงสอพมพ ตอมาจ าเลยและภรยาจ าเลยรองทกขขอใหด าเนนคด แกพระสมหสมชยและหนงสอพมพในขอหาหมนประมาท โจทกเขาเปน นายประกนในคดดงกลาว ค าเบกความของจ าเลยแสดงวาโจทกและ จ าเลยมขอบาดหมางกนแบบเรอรง ขอบาดหมางดงกลาวไมปรากฏวา สบเนองมาจากสาเหตใด นอกจากกรณโจทกมหนงสอถงนายประเทอง ดงทโจทกและนางนภานนทเบกความนนเอง ทจ าเลยน าสบวาจ าเลยและภรยาไมเคยเดนทางไปจงหวดสงขลาในชวงทจ าเลยเปนเลขานการ ก.อ. โดยมนายสหส แสงฉาย และนายกณฑล ศรเปารยะเบกความสนบสนนนน ศาลฎกาเหนวา เหตการณระหวางโจทกจ าเลยเกดขนเปนเวลานานเกอบยสบป พยานทงสองมไดฝงใจกบเหตการณอยางโจทกและนางนภานนทพยานทงสองอาจจ าเหตการณคลาดเคลอนไดขอน าสบของจ าเลยไมสามารถหกลางพยานโจทกได ขอเทจจรงฟงไดวาจ าเลยมสาเหตสวนตวกบโจทกสบเนองจากโจทกมหนงสอถงนายประเทองเลาถงเหตการณทภรยาจ าเลยพดใหโจทกวงเตนเปนอยการจงหวดสงขลาจรง สวนกรณโจทกด าเนนการจนฟองผตองหาคดจางวานฆานายปรด ซงโจทกเบกความท านองวามการใชเงนวงเตนเพอมใหฟองนายโสภณ ซงเปนผตองหาคนหนงจากการวงเตนดงกลาว การทโจทกด าเนนการจนฟองนายโสภณเปนการไมตองดวยความประสงคของจ าเลยซงท าใหจ าเลยไมพอใจโจทกเปนสวนตวนน ศาลฎกาเหนวา ในขอทวาจ าเลยมความเหนวาค าสงของนายศรพงษอยการพเศษประจ าเขต 8 คนเดมทเกษยณอายราชการไปแลวเปนค าสงทชอบดวยกฎหมาย คงไดความตามทตวโจทกเบกความ เพราะจ าเลยเองกเบกความรบขอน อกทงตามส าเนาหนงสอกรมอยการท 1202/7162 ลงวนท 10 พฤษภาคม 2528 เอกสารหมาย จ.29 จ าเลยในฐานะรองอธบดกรมอยการปฏบตราชการแทนอธบดกรมอยการแจงอยการจงหวดภเกตวา ตามทอยการจงหวดภเกต แจงวา ผวาราชการจงหวดภเกตมความเหนยนยนตามความเหนเดมวา อยการพเศษประจ าเขต 8 ไมมอ านาจโดยชอบทจะรอฟนคดทพนกงานอยการจงหวดภเกตไดมค าสงฟองนายโสภณขนมาพจารณาใหมอกทง ไมมอ านาจสอบสวนเพมเตม และไมมอ านาจน าพยานหลกฐานเพมเตมเขามาในส านวนสอบสวนดวยวธการอนไมชอบดวยกฎหมาย ผวาราชการ จงหวดภเกตจงสงส านวนคนอยการจงหวดภเกตโดยไมท าความเหนแยง จงขอใหกรมอยการพจารณาสงการนน กรมอยการมความเหนยนยน ความเหนเดม จงขอใหอยการจงหวดภเกตแจงผวาราชการจงหวดภเกตใหมความเหนแยงอกครงหนง สวนจ าเลยจะไดรบผลประโยชนเปนสวนตว จากการวงเตนเพอใหนายโสภณ

Page 121: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

หลดพนจากคดหรอไม ไมมผใดยนยนขอเทจจรงฟงไมไดวาจ าเลยไดรบประโยชนเปนสวนตวจากการวงเตนคดน แตแมกระนนศาลฎกากยงเหนวา เนองจากโจทกจ าเลยมขอบาดหมางกนมากอน คดดงกลาวผตองหามอทธพล มการใชเงนและอทธพลวงเตนเพอใหผตองหาหลดพนจากคดดวยวธการหลายรปแบบดงทพลต ารวจโทสลางเบกความวา เจาหนาทต ารวจทรวมงานกบพลต ารวจโทสลางถกยายไปยงทองททรกนดารถงสสบสคนมการลงขาวหนงสอพมพเกยวกบการวงเตนซงน าความเสอมเสยทงสถาบนและกระบวนการยตธรรมและเจาหนาทระดบสง การทโจทกด าเนนการในทศทางทตรงกนขามกบความเหนของจ าเลยอยางชดแจงยอมท าใหจ าเลยไมพอใจ ส าหรบกรณโจทกไปชวยราชการทกองทพภาคท 4 ซงโจทกเบกความวา จ าเลยไมพอใจโจทกเนองจากจ าเลยท าหนงสอเรยกตวโจทกกลบแลว แตโจทกไมยอมกลบโดยขอใหกองทพภาคท 4 ท าหนงสอขอตวโจทกชวยราชการตอไปตามเอกสารหมาย จ.1 ถง จ.3 นน ศาลฎกาเหนวาแมวาการไปชวยราชการกองทพภาคท 4 ของโจทกจะเปนการปฏบตราชการอยางหนง ทไมกระทบถงผลประโยชนสวนตวของจ าเลย แตจ าเลยมขอบาดหมางกบโจทกมากอน จ าเลยยอมรสกวาโจทกแขงขน ตามบนทกขอความ ลงวนท 14 มกราคม 2531 เอกสารหมาย จ.5 เมอจ าเลยมค าสงใหโจทก พนจากหนาทกองคดอทธรณและใหไปชวยราชการกองคดฎกา โจทก เพยงแตรบทราบผลการสบเปลยนต าแหนงเทานน สวนการปฏบตตามค าสงของจ าเลย โจทกโตแยงวาโจทกไดรบค าสงใหไปปฏบตราชการท กอ. รมน. ภาค 4 ตามหนงสอของกรมอยการ ซงยงมไดมการแจงการเปลยนแปลงไปยง กอ. รมน. ภาค 4 และแมทพภาคท 4 ยนยนวากองทพภาคท 4 ยงมความจ าเปนตองใหโจทกปฏบตหนาทท กอ. รมน. ภาค 4 อย จงขอยนยนจะปฏบตหนาท กอ. รมน. ภาค 4 ตอไปจนกวา จะมค าสงเปลยนแปลงจากกรมอยการไปยงกองทพภาคท 4 ซงเหนไดวา โจทกกระท าในลกษณะปกปองตวเองจากค าสงของจ าเลย ซงแสดงถง การเปนปฏปกษกนอยในทระหวางโจทกกบจ าเลยส าหรบกรณนขอเทจจรง ฟงไดวาจ าเลยไมพอใจโจทกกรณโจทกไปชวยราชการทกองทพภาคท 4 ดงทโจทกเบกความ จงสรปไดวา จ าเลยมสาเหตสวนตวกบโจทกจรง

ในขอทสองของขอวนจฉยน คอขอทวา ในการเสนอตารางประวตการปฏบตราชการโดยจดบคคลอนทมอาวโสต ากวาโจทกไวเปนอนดบสงกวาโจทก เพราะจ าเลยถอเอาสาเหตสวนตวระหวางโจทกกบจ าเลยดงกลาวหรอไม ในขอนมพยานโจทกหาปากทเบกความสรปไดวาจ าเลยถอเอาสาเหตสวนตวมากลนแกลงโจทกในการจดอนดบดงกลาว คอโจทก นางนภานนท นายยนหยด หมอมหลวงอมพร ชยางกรและนายยง วฒนสน โดยโจทกเบกความยนยนขอนพรอมทงยกกรณของขาราชการอยการคนอนทไมมความกาวหนาเพราะจ าเลยกลนแกลงเนองจากสาเหตสวนตว นางนภานนทซงเปนภรยาโจทกเบกความวาไดรบค าบอกเลาขอนจากโจทก นายยนหยดเบกความวาโจทกถกจ าเลยกลนแกลง สวนหมอมหลวงอมพรและนายยงเบกความเปนท านองวาโจทกไมกาวหนาในหนาทการงานเพราะจ าเลยไมชอบเปนสวนตวศาลฎกาเหนวา ขอสรปจากค าเบกความของพยานโจทกทงหาปากดงกลาวเปนขอสรปทไดจากการอนมานของพยานในฐานะเปนผอยในเหตการณหรอรเหนเหตการณการปกครองบงคบบญชาของจ าเลยการอนมานของพยานจะมเหตผลนารบฟงหรอไม จะตองพเคราะห ขอพจารณาอน ๆ ประกอบ คอ ความร ความสามารถ

Page 122: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ของโจทกกบต าแหนงทโจทกมโอกาสไดรบการเสนอแตงตง อปนสยในการปกครองบงคบบญชาของจ าเลย การปฏบตราชการของขาราชการอยการอน ๆ เทยบกบโจทกตลอดทงความเขมแขงของระบบ ก.อ. ทจะประกนความ เปนอสระของขาราชการอยการจากการใชอ านาจโดยพลการของ ผบงคบบญชา ในเรองความรความสามารถของโจทกนน นอกจากค าเบกความของตวโจทกเองซงยนยนวา โจทกมความรความสามารถไมนอยกวาหรอมากกวาบคคลทขามอาวโสโจทกไป โดยในสมยทคนอนเปนอธบดกรมอยการรวมแปดสมย โจทกมความกาวหนาไดรบการเลอนขนเงนเดอนสองขนบอยทสดในรนและไดรบการแตงตงเปนอยการพเศษประจ าเขตกอนใครในรนแลว โจทกยงมพยานอกหลายปากรวมทง นายพมลและนายโอภาสเบกความสนบสนน พยานจ าเลยเองกเบกความยอมรบขอนถงสามปาก คอ นายสหายเบกความวา นายสหายรบราชการทกรมอยการในเวลาไลเลยกบโจทกไมมเรองเสยหาย นายสหสเบกความวานายสหสเคยเปนผบ งคบบญชาโจทก โจทกไมมเรองเสยหาย และ นายกณฑลเบกความวา นายกณฑลเคยด ารงต าแหนงอยการจงหวดประจ าศาลแขวงสงขลา โจทกมาด ารงต าแหนงนแทนนายกณฑล โจทก เปนคนด ในสมยอธบดกรมอยการคนกอนจ าเลยทกคน โจทกมความกาวหนา ดงนขอเทจจรงจงฟงไดวาโจทกเปนขาราชการอยการทมความรความสามารถโดยกอนทจ าเลยจะด ารงต าแหนงอธบดกรมอยการ การรบราชการของโจทกกาวหนามาโดยล าดบในเรองโอกาสไดรบการเสนอแตงตง คงไดความตามทโจทกเบกความประกอบเอกสารโดยพยานจ าเลยมไดเบกความเปนอยางอน วา ในชวงทจ าเลยด ารงต าแหนงอธบดกรมอยการจนถงเกษยณอายราชการ เปนเวลาหกปเศษ มต าแหนงอยการพเศษฝายวางถงยสบสองต าแหนง และมต าแหนงรองอยการสงสดวางถงสต าแหนง เนองจากมต าแหนงทโจทกมโอกาสไดรบการแตงตงเปนจ านวนมากนเอง การทโจทกไมไดรบการแตงตงใหด ารงต าแหนงตามอาวโสจงท าใหโจทกถกขามอาวโสมากโดยตามบญชรายชอพนกงานอยการป พ.ศ. 2536 เอกสารหมาย จ.20 โจทกถกลดอาวโสไปอยอนดบท 82 เปนการลดอนดบอาวโสถงเจดสบกวาอนดบ จงเหนไดวาการถกขามอาวโสของโจทกนบวาเปนเรองรนแรงดงทพยานโจทกปากหมอมหลวงอมพรเรยกการรบราชการของโจทกวามลกษณะถอยหลง คอ หยดอยกบท ในขณะทขาราชการอยการรนหลงเปนชด ๆ ไดรบการแตงตงขามหนาโจทกไป ส าหรบคณสมบตของขาราชการอยการคนอนทไดรบแตงตงใหด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายไดความจากค าเบกความของนายสหายซงเปนพยานจ าเลยวา อยการพเศษประจ าเขตทกคนจะไดรบการแตงตงเปนอยการพเศษฝายเวนแตมความผดหรอไมเหมาะสม แสดงวาในการเสนอแตงตงของจ าเลยมไดมการเลอกเฟนคณสมบตพเศษหรอความเหมาะสมเฉพาะตวของขาราชการอยการทจะไดรบการเสนอแตงตง คงพจารณาเฉพาะคณสมบตหรอความเหมาะสมทวไปซงไมปรากฏวาโจทกไมมหรอมแตดอยกวาขาราชการอยการอน ๆ ทไดรบการเสนอแตงตงขามอาวโสโจทกไป การทโจทกซงเปนบคคลทมความรความสามารถและไมปรากฏวาขาดคณสมบตหรอมความไมเหมาะสมตอต าแหนงไมไดรบการเสนอแตงตงเปนเวลานานจนเปนผลใหถกขาราชการอยการรนหลงขามอาวโสไปเปนจ านวนมากเชนน นบเปนเรองผดปกตวสยของผบงคบบญชาหรอผเสนอแตงตงทไมมอคตตอโจทกขอผดปกตวสยนจะน ามาวเคราะหเมอพจารณาขอเทจจรงทแสดงถงอปนสยในการปกครองบงคบบญชาของจ าเลยการปฏบตราชการของขาราชการอยการอน ๆ เทยบกบโจทกตลอดทง

Page 123: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ความเขมแขงของระบบ ก.อ. แลวขอเทจจรงเหลานโจทกเบกความวาพฤตการณทแสดงวาจ าเลยบรหารแบบมอคตและเลนพวกปรากฏตงแตนายประเทองลาออกจากต าแหนงอธบดกรมอยการ ตอนนนขาราชการอยการแตกออกเปนสองกลมเพอชงต าแหนงกนกลมหนงมนายสมชาย ปทมสคนธ ซงสนบสนนใหนายโกศล อนนตพงษ เปนอธบดกรมอยการ อกกลมหนงมจ าเลยซงสนบสนนใหนายสจนต ทมสวรรณ เปนอธบดกรมอยการ เนองจากกลมของจ าเลยไดรบการสนบสนนจากพนเอกสจนดา คราประยร เลขานการรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยขณะนน กลมของจ าเลยจงเปนฝายมชยโดยนายสจนตไดเปนอธบดกรมอยการและจ าเลยไดเปนอยการพเศษฝายปรกษา จ าเลยมบทบาทในการบรหารกรมอยการเนองจากเคยเปนเลขานการ ก.อ. มการจดคนของจ าเลยด ารงต าแหนงส าคญ ๆไวกอน สวนนายสมชาย นายโกศลกบพวกถกตงกรรมการสอบสวนและใหออกจากราชการไป ขาราชการอยการทกคนเกดความเกรงกลวโจทกวางตวเปนกลางแตพวกของจ าเลยพยายามจดใหโจทกเปนกลมของนายสมชาย โจทกเบกความถงการรบราชการไมกาวหนาของขาราชการอยการในสมยจ าเลยเปนอธบดกรมอยการหรออยการสงสดวาโดยมากเนองจากบคคลเหลานไมเปนทยอมรบของจ าเลย นอกจากกรณของโจทกแลว ยงมกรณของคนอนทไมกาวหนาเพราะจ าเลยไมชอบ คอนายชยวฒน เกตปรชาสวสด ซงไดรบการเสนอใหเปนรองอธบดกรมอยการตงแตป 2531 แตจ าเลยไมถกใจจงไมไดรบการแตงตง ปจจบนนายชยวฒนอยในต าแหนงเดมและถกขามอาวโสมเพอนขาราชการอยการรนเดยวกบโจทกซงมความเจรญกาวหนาในทางราชการบอกวาในยคทจ าเลยเปนอยการสงสดนถาจะใหเจรญกาวหนาจะตองท าตนแบบเขาเมองตาหลวตองหลวตาตาม คอตองท าตวใหจ าเลยพอใจและยอมรบดวยวธตาง ๆ เชนในโอกาสวนเกดของจ าเลยจะตองจดของขวญเปนทองค าหนกเกาบาท วนขนปใหมจะตองจดของขวญเปนทองค าหนกหาบาท จะตองจดสมมนาใหเปนแบบพธโดยเชญจ าเลยและภรยาจ าเลยพรอมทงคณะไปรวมงานจะตองเชญจ าเลยไปตรวจงานบอย ๆ ภรยาขาราชการอยการทอยในทองทจะตองพาภรยาจ าเลยไปซอของโดยออกเงนคาซอของใหดวยเมอเสรจงานเลยงแตละวนแลวจะตองเปดวงเลนไพเพอเอาใจภรยาจ าเลย โดยมเคลดลบการเลนวาตองจดงบประมาณไวใหภรยาจ าเลยเลนไดดวย เรองเหลานรกนทวไปในหมขาราชการอยการ ขาราชการอยการทกระท าดงกลาวจะไดรบการยอมรบจากจ าเลย และมความเจรญกาวหนาทกคน โจทกไมเคยไปรวมงานวนเกดและวนขนปใหมโจทกไมเคยใหของขวญแกจ าเลย โจทกไมประสงคจะเจรญกาวหนาเพราะกระท าเชนน โจทกยงเบกความอกวาขาราชการอยการทมพฤตกรรมตอตานจ าเลยหรอไมเหนดวยกบจ าเลยจะถกจ าเลยใชกฎหมายเกยวกบวนยจดการทกราย เชน นายยนหยด ใจสมทรและนายณรงค วระศร เปนตน นายยนหยดถกงดบ าเหนจความชอบเพราะแสดงความคดเหนทไมเหนดวยกบจ าเลย สวนนายณรงคท าแบบสอบถามขาราชการอยการเกยวกบการปรบปรงโครงสรางของกรมอยการซงจะเปนการบนทอนอ านาจของจ าเลยนายณรงค ถกจ าเลยขวาจะด าเนนการทางวนย สวนขาราชการอยการทท าตามทจ าเลยขอ จ าเลยจะพอใจ สวนระบบ ก.อ. นน โจทกเบกความวา ก.อ. ทงสองประเภทอยภายใตการครอบง าของจ าเลย โดย ก.อ. โดยต าแหนงนน จ าเลยจะจดคนของจ าเลยลงต าแหนงส าคญ ๆ ทเปน ก.อ. ในต าแหนง คนทมใชพรรคพวกของจ าเลยจะไมมโอกาสไดรบแตงตงใหด ารงต าแหนงทเปน ก.อ. โดยต าแหนง สวน ก.อ. ประเภทเลอกตง ศนยอ านาจของจ าเลยจะสงใหเลอก

Page 124: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ใคร บตรเลอกตงแตละฉบบมหมายเลข จ าเลยสามารถรไดวาขาราชการอยการคนใด เลอกบคคลใดมบางจงหวดทไมเลอกตามบญชรายชอของฝายจ าเลย ปรากฏวาขาราชการอยการจงหวดนนถกยายทงจงหวด เมอจ าเลยพนจากต าแหนงอยการสงสด แลวมคนทเคยไดรบเลอกตงสมยจ าเลยเปนอยการสงสดไดคะแนนรบเลอกไมถงสบคะแนน รวมทงจ าเลยไดชน าใหเลอกนายกมล วรรณประภา ซงปวยไมสามารถท างานไดแลวเพอจ าเลยจะไดท าหนาทเปนประธาน ก.อ. แทนแลวครอบง า ก.อ. นอกจากตวโจทกแลว ยงมพยานโจทกอกสปากทเบกความถงขอเทจจรงเหลานคอ หมอมหลวงอมพร นายยนหยด นายณรงคและนายยงพยานทงสเบกความดงน หมอมหลวงอมพรเบกความวา หมอมหลวงอมพรเคยด ารงต าแหนงอยการจงหวดประจ าศาลแขวงนครศรธรรมราชเมอโจทกเปนอยการพเศษประจ าเขต 8 หมอมหลวงอมพรเหนวาโจทกเปนผบงคบบญชาทด โจทกไมเคยเรยไรเงนจากผใตบงคบบญชาและใหความเมตตาและปฏบตดวยความเปนธรรมตอผใตบงคบบญชา ในขณะนนทกรมอยการมการเรยไรเงนจากผใตบงคบบญชามาสงสวยกนมาก ดงเชนในป 2531 หมอมหลวงอมพรไดไปด ารงต าแหนงอยการจงหวดอทยธานซงอยในส านกงานอยการพเศษประจ าเขต 6 นายวทยาปตตพงศ อยการพเศษประจ าเขต 6 ไดมาเรยไรเงนจากอยการจงหวดทอยในเขตเพอน าไปซอของขวญใหแกจ าเลยในโอกาสวนขนปใหมและวนเกดประมาณจงหวดละสองพนบาทถงสองพนหารอยบาทตามขนาดเลกใหญของจงหวด ส าหรบหมอมหลวงอมพรก าหนดหนงพนหารอยบาท ตามทระบไวในหนา 29 ของเอกสารหมาย จ.25 โจทกมนสยไมชอบสงสวยแบบน การรบราชการของโจทกจงถอยหลง คอมขาราชการอยการรนหลงแซงหนาโจทกขนไปเปนชด ชดละสามสบคนบางหาสบคนบาง ตามรายชอพนกงานอยการชน 4, 5 และ 6 ประจ าป 2533 เอกสารหมาย จ.9 เมอป 2533 โจทกอยอ นดบท 16 สวนนายวทยาอยอนดบท 28 แตขณะนนายวทยาเปนรองอยการสงสด ซงเมอเปรยบเทยบกบโจทกแลวมความกาวหนาทางราชการดกวาโจทกมาก ทเปนเชนนเพราะจ าเลยมความชอบพอกบนายวทยาเทาทหมอมหลวงอมพรสงเกตขาราชการอยการทจ าเลยชอบจะไดรบความกาวหนาในหนาทการงาน ในวงราชการกรมอยการคนทรบราชการแลวไมมความกาวหนาเนองจากจ าเลยไมชอบมหลายคน เชน นายชยวฒน กตปรชาสวสด เปนตน สวนคนทไดรบใชจ าเลยทบานหรอหาเสยงเปน ก.อ. ใหแกบคคลทจ าเลยตองการจะไดรบความดความชอบในหนาทราชการส าหรบกรณของโจทก หมอมหลวงอมพรเหนวาโจทก ไมไดรบความเปนธรรม นายยนหยดเบกความวา จ าเลยเรมไมพอใจนายยนหยดเมอป 2525 ซงเปนปทเกดการชวงชงอ านาจกนระหวาง ขาราชการอยการสองฝาย คอ ฝายนายโกศล และนายสมชาย ซงด ารงต าแหนงรองอธบดกรมอยการอยฝายหนง กบฝายนายสจนตและจ าเลยอกฝายหนง ขณะนนนายประเทองใกลเกษยณอายราชการ นายยนหยดอยฝายของนายโกศล เมอฝายนายสจนตไดรบชยชนะ นายสจนตไดเปนอธบดกรมอยการสวนฝายนายโกศลถกด าเนนการทางวนยและถกออกจากราชการสองคน ส าหรบนายยนหยดกบพวกอกหาถงหกคน ถกยายไปถนทรกนดาร เชนนายยนหยดถกยายไปชวยราชการทจงหวดนาน ซงเปนจดทนายยนหยดเขาใจวาจ าเลยเรมไมพอใจ นายยนหยด แตเนองจากนายสจนตเปนคนไมอาฆาตมาดราย ในป 2526 นายยนหยดจงไดยายไปจงหวดพทลง ตอมา ป 2529 นายยนหยดไดยายมาเปนอยการพเศษประจ ากรม กองทปรกษา ชวงนนายยนหยดขดแยงกบจ าเลยอกครงเกยวกบสหกรณออมทรพยกรมอยการ

Page 125: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

โดยเมอมการประชมสหกรณออมทรพยตอนตนป 2530 ขณะนนจ าเลยด ารงต าแหนงรองอธบดกรมอยการและเปนรองประธานสหกรณ สมาชกสวนหนงภายใตการน าของนายคณต ณ นคร เหนวากรรมการไดโบนสมากเกนไปจงเปดอภปรายเพอขอใหตดโบนส นายยนหยดไดรวมอภปรายอยางรนแรง แตคณะกรรมการกยงไมยอมลดโบนส ในทสดมตทประชมใหญมความเหนใหลด นายยนหยดเชอวาท าใหคณะกรรมการซงมจ าเลยรวมอยดวยเสยหนา จะเหนไดจากเมอสมาชกเสนอใหจ าเลยเปนกรรมการจ าเลยกขอถอนตว อนเปนเหตทท าใหนายยนหยดเขาใจวาจ าเลยตองการใหสหกรณลมดวย ในทสดสมาชกไดเสนอชอกรรมการชดใหมซงมนายโอภาส อรณนท เปนประธานสหกรณ สวนนายยนหยดและนายคณตเปนรองประธาน วกฤตการณของสหกรณดงกลาวเชอวาเปนเหตใหจ าเลยไมพอใจและเหนวาเปนการหาคะแนน ก.อ. เมอนายยนหยดเขาไปบรหารสหกรณ นายยนหยดไดพยายามท าความเขาใจกบบรรดาสมาชกโดยท าจลสารชอ "หลกบาน" เพอทจะสอความสมพนธระหวางสมาชกดวยกน ในฉบบท 8 ของจลสารนนายประเวศ มะกรวฒนะกรรมการสหกรณไดเขยนขอความทชอวา มหาภารตะยทธ ภาคพเศษโดยใชชอบคคลในกรมอยการเปนชอตวละคร นายบญนตย ชยสทธอยการพเศษฝายคดธนบรท าหนงสอถงจ าเลยรองเรยนวาผเขยนขอความดงกลาวลอเลยนนายบญนตย จ าเลยซงด ารงต าแหนงอธบดกรมอยการสงหนงสอดงกลาวถงนายโอภาสซงเปนประธานสหกรณใหชแจง นายโอภาสไมชแจงแตกลบใหนายยนหยดน าขอความทนายโอภาสเขยนลงในจลสารแสดงความนอยใจ นายยนหยดไดน าลงในจลสารฉบบตอไปพรอมทงไดเขยนขอความลงในจลสารดวย ชอ "จดเทยนคนละดวง" กลาวถงเรองธรรมะกบอธรรมและใหก าลงใจแกนายโอภาสเพอใหตอสตอไป ในบทสรปนายยนหยดไดชวนใหขาราชการอยการจดเทยนขนคนละดวงเพอขบไลความมดมดในกรมอยการหลงจากนนนายประเวศไดไปขอขมาจ าเลยและนายบญนตย จ าเลยกไดยกโทษใหสวนนายยนหยดไมไดไปขอขมาจ าเลย เนองจากคดวาเปนเรองทไดท าไปถกตองแลว ในเดอนมกราคม ป 2531 ไดมค าสงใหนายยนหยดไปด ารงต าแหนงอยการอทธรณก าแพงเพชร นายยนหยดเขาใจวานาจะมาจากสาเหตทไดเขยนบทความลงในจลสาร นายยนหยดไดท าหนงสอทกทวงเพอใหเปลยนแปลงค าสงเนองจากมความเดอดรอนทางครอบครวขณะเดยวกนนายเทอด เกยรตสขเกษมอยการพเศษฝายปรกษาซงเปนผบงคบบญชาโดยตรงของนายยนหยดไดขอรองใหนายยนหยดไปขอขมาจ าเลย นายยนหยดเหนในความหวงดและเกรงใจนายเทอด จงไดเขาพบจ าเลยพรอมกบนายเทอดในทท างานของจ าเลย จ าเลยไดพดในลกษณะตอวาเกยวกบเรองทนายยนหยดไดเขยนขอความเรองจดเทยนคนละดวงยกยองนายโอภาสในลกษณะนน โดยจ าเลยพดวาท าใหขาราชการอยการไมเคารพจ าเลย นายยนหยดบอกวาไมไดมเจตนาอยางนนเพยงแตเพอทจะใหก าลงใจนายโอภาสและขอความกรณาจากจ าเลยเพอทจะไมตองยาย แตจ าเลยยนยนใหยายไปกอนเพอทจะใหบคคลทวไปเหนวานายยนหยดไดรบผลจากการกระท าดงกลาวสวนเรองทจะยายกลบนนจ าเลยจะพจารณาในภายหลง หลงจากรบต าแหนงทจงหวดก าแพงเพชรไดประมาณหนงเดอนนายยนหยดกลบมาประชมใหญสามญประจ าปสหกรณออมทรพยซงจะมการเลอกกรรมการชดใหมดวย มสมาชกมาประชมมาก นายยนหยดทราบวาจ าเลยระดมคนเพอเอาอ านาจในสหกรณกลบคน มการอภปรายกนอยางรนแรง ผลการลงคะแนนลบไดกรรมการฝายละครงจงตองรวมกนบรหารและมการโตแยงกนในเรองตาง ๆ ตลอดมาเมอ

Page 126: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

นายยนหยดรบราชการอยทจงหวดก าแพงเพชรประมาณหาเดอนไดรบค าสงใหกลบมาเปนอยการพเศษประจ ากรมกองคดแรงงานประมาณเดอนตลาคม 2531 ไดมการยายนายคณตไปด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายคดแรงงาน และไดยายใหนายยนหยดไปเปนอยการพเศษประจ ากรมกองคดแพง นายยนหยดเขาใจวาจ าเลยไมตองการใหตนอยรวมกบนายคณต นายยนหย ดท าหนงสอรองขอความเปนธรรมไปย งรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยในฐานะประธาน ก.อ. โดยเสนอผานผบงคบบญชาตามล าดบชน แตนายคณตขอรองนายยนหยดใหถอนเรอง ตอมามการเลอกตง ก.อ. ผทรงคณวฒจ านวนสองต าแหนงนายยนหยดสนบสนนนายคณตโดยออกเอกสารถงขาราชการอยการทวประเทศในนามของตนเองขอใหพจารณาเลอกนายคณตและตนเองและใชค าขวญวา "เลอกยนหยดและ ดร.คณต คดถงระบบคณธรรม" เพอใหขาราชการอยการไดส านกวาในปจจบนไมไดใชระบบคณธรรม ผลปรากฏวานายคณตไดรบเลอกตงเปน ก.อ. โดยไดคะแนนเปนทหนง สวนนายยนหยดไดคะแนนเปนทส ผไดคะแนนเปนทสองเปนบคคล ทจ าเลยสนบสนนโดยใชวธใหเลขานการ ก.อ. โทรศพทแจงใหขาราชการ อยการทราบ นายยนหยดทราบภายหลงวาเหตทนายคณตไดรบการ เลอกตงเนองจากมผโทรเลขในนามจ าเลยไปถงอยการพเศษประจ าเขตทวประเทศใหวางตวเปนกลาง หลงจากมโทรเลขฉบบดงกลาวแลวไดมอยการพเศษประจ าเขตเขามาทกรมอยการเปนจ านวนมากโดยจ าเลยเรยกใหเขามาประชมเพอทจะแจงวา โทรเลขทออกไปดงกลาวนนจ าเลยไมไดเปนผสง แตกลาชาไปเนองจากอยการพเศษประจ าเขต ตาง ๆ ไดถายเอกสารแจกใหขาราชการอยการผอยใตบงคบบญชาไปทงหมดแลว หลงจากนนนายยนหยดถกค าสงใหยายเปนอยการพเศษประจ ากรม กองคดแพงธนบร ท าใหนายยนหยดไดรบความล าบากในการเดนทางเปนอยางมาก เนองจากบานอยในเขตมนบรและในชวงระยะเวลาเพยงปเศษนายยนหยดไดถกยายถงสครงนายยนหยดทราบจากนายโอภาสวาจ าเลยตองการทจะยายใหนายยนหยดอยในพนททไมมเครองบนลง แตนายโอภาสคดคานวาจะไดรบความเดอดรอนมากเกนไป จงยายไปแคกองคดแพงธนบร ขณะทนายยนหยดอยกองคดแพงธนบร นายสรตนซงเปนผบงคบบญชาของนายยนหยดไดบอกนายยนหยดวาจ าเลยไดโทรศพทไปหานายสรตนวาอยาขอสองขนใหนายยนหยดและนายพชย โชตโรจนผล เพราะจ าเลย ไมชอบ นายสรตนท าตามทจ าเลยขอรองไมได จงเสนอใหสองขนแกขาราชการอยการทอยทกองคดแพงธนบรทกคน จ าเลยตเตยนนายสรตน ลงจากนนไมนานนายสรตนไดฆาตวตาย และภรยาของนายสรตนไดใหสมภาษณหนงสอพมพวาเหตทนายสรตนฆาตวตายเนองจาก สาเหตทท างาน เมอมการเลอกตง ก.อ. ชดใหญ นายยนหยดจดทมเพอเสนอตวเปน ก.อ. อกครงหนง มตวเองและนายคณตดวยคนหนงปรากฏวามบญชรายชอขนมาอก คณะหนงทราบวาเปนของฝายจ าเลยและมนายคณตอยในบญชรายชอดงกลาวนนดวย นายคณตบอกนายยนหยดวาจ าเลยไดขอใหนายคณตออกแถลงวา นายคณตไมไดอยในบญชรายชอของฝายนายยนหยด แตนายคณตปฏเสธ การเลอกตงปรากฏวานายคณตมคะแนนเสยงเปนทหนง และขาราชการอยการบ านาญอกคนหนงทไดรบเลอกคอนายประเทอง กรตบตร ซงนายยนหยดเปนผ เสนอกอนวนเลอกตงฝายจ าเลยไดสงการใหมการชน าใหเลอกตามบญชรายชอซงไมใชบญชรายชอของนายยนหยด นายยนหยดจงไดท าหนงสอรองเรยนไปยงรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยผานจ าเลย จ าเลยไดน าหนงสอรองเรยนของนายยนหยดเขาทประชม ก.อ. และจ าเลยในฐานะรองประธาน ก.อ. ไดอภปรายโนม

Page 127: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

นาวให ก.อ. เหนวานายยนหยดเปนผกอกวนเพอใหแตกความสามคค ในทสด ก.อ. มมตใหตงกรรมการสอบสวนนายยนหยดหลงจากการเลอก ก.อ. เสรจสนนายยนหยดทราบวาจะมการตงกรรมการสอบสวนทางวนยจงไปพบนายเสนาะ เทยนทอง รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย ซงมความสนทสนมเปนสวนตว นายเสนาะจะขอตวนายยนหยดไปชวยราชการทกระทรวงมหาดไทย เพอวาจ าเลยจะไมตงกรรมการสอบสวนนายยนหยด นายยนหยดเหนชอบดวย นายเสนาะด าเนนการดงกลาวหนงสอจากนายเสนาะขอตวนายยนหยดไปชวยราชการไปถงจ าเลยแลวแตจ าเลยเกบไว นายยนหยดจงไปหารอกบนายเสนาะ นายเสนาะโทรศพทสอบถามจ าเลยในขณะนนตอหนานายยนหยด และสรปเรองใหนายยนหยดฟงวาจ าเลยบอกวานายยนหยดเปนคนไมด หากจะใหไปชวยราชการทกระทรวงมหาดไทยจะเปนการสรางปญหาใหนายเสนาะนายเสนาะกยนยนตอจ าเลยวารจกนายยนหยดเปนอยางดและทราบเรองทเกดขนแลว และไมคดวาจะมปญหาอะไรแตจ าเลยไดยนยนวาจะไมให นายยนหยดไปชวยราชการทกระทรวงมหาดไทยเวนแตจะโอนไปขาดเลย ในทสดนายยนหยดกไมไดไปชวยราชการทกระทรวงมหาดไทยหรอโอนไปตอมากรมอยการไดตงคณะกรรมการขนสอบสวนขอเทจจรงเบองตน เกยวกบความผดทางวนยของนายยนหยด โดยมขอกลาวหาวานายยนหยด เปนผท าหนงสอรองเรยนถงกระทรวงมหาดไทยวามการโยกยายโดยไมเปนธรรมเปนผท าหนงสอรองเรยนรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยวามการชน าการเลอก ก.อ. เปนผสนบสนนในการทนายประเวศเขยนบทความเรองมหาภารตะยทธภาคพเศษลงในจลสารหลกบานและเปนผน าหนงสอรองเรยนถงรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยในครงทสองมาออกเลขหนงสอของกองคดแพงธนบร ซงเปนการน าหนงสอสวนตวมาออกเลขของทางราชการ เปนการผดระเบยบงานสารบรรณ การกระท าดงกลาวเปนการประพฤตชวอยางรายแรง และขอหาอน ๆ อกหลายขอหาประธานคณะกรรมการสอบสวนครงนคอนายเกษม ชาญไววทยครงแรกนายยนหยดคดวาการสอบสวนในครงนจะใหความเปนธรรมแกตน แตนายสชาต ธรรมโชต นองเขยของนายยนหยดมาเลาใหนายยนหยดฟงวา นายสชาตไปรบประทานอาหารรวมกบนายเกษม และพรรคพวกไดยนนายเกษมพดคยในวงสนทนาวา กรมอยการก าลงตงคณะกรรมการสอบสวนทางวนยแกพนกงานอยการคนหนงซงผบงคบบญชาตองการจะไลออก นายสชาตไดรบฟงเรองทงหมดแลวสรปไดวา พนกงานอยการคนนนคอตวนายยนหยดเอง หลงจากนนไมนานคณะกรรมการดงกลาวกไดสรปส านวนใหความเหนวาการกระท าของนายยนหยดมมลเปนความผดตามขอกลาวหา กรมอยการไดเสนอกระทรวงมหาดไทยตงคณะกรรมการชดสอบสวนตามความผดดงกลาว นายยนหยดอางพยานหลกฐานตาง ๆ เพอแกขอกลาวหาแตคณะกรรมการไดไปหาพยานบคคลมาหกลางพยานหลกฐานของนายยนหยดทงหมด เชน นายยนหยดอางถงพยานบคคลมาใหการวาสมยทรบราชการอยทตางจงหวดมการเลอกตง ก.อ. พยานไดรบการชน าใหเลอก ก.อ. ผนน คณะกรรมการกน าพยานบคคลมาหกลางวาไมเปนความจรง ในทสดคณะกรรมการกไดสรปความเหนวานายยนหยดมความผดตามขอกลาวหาเหนควรใหออกจากราชการกรมอยการไดสงส านวนการสอบสวนดงกลาวไปใหนายณรงคอยการพเศษ ฝายคดแพงธนบร ซงเปนผบงคบบญชาของนายยนหยดในขณะนน นายณรงคไดบนทกโตแยงความเหนของคณะกรรมการทกกรณ และเหนวานายยนหยดไมมความผดทางวนยแตอยางใดถาจะมกแตเพยงทนายยนหยดน าหนงสอรองเรยน

Page 128: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ตอรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยไปลงเลขของกองคดแพงธนบรเทานน และโทษทางวนยกไมควรเกนวากลาวตกเตอน เมอสงส านวนกลบมาถงจ าเลยจ าเลยไดบนทกวาเหนควรใหออกจากราชการตามความเหนคณะกรรมการแลวสงส านวนให ก.อ. พจารณา นายยนหยดจงไดไปพบนายเสนาะอกครงหนง และใหนายเสนาะน าไปพบพลต ารวจเอกประมาณรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยในขณะนนซงเปนประธาน ก.อ. ดวย นายยนหยด ชแจงเรองตาง ๆ ใหพลต ารวจเอกประมาณทราบโดยละเอยด นายยนหยด ทราบวาพลต ารวจเอกประมาณไดท าหนงสอสวนตวมาถงจ าเลยวาอยา ใหลงโทษนายยนหยดถงขนใหออกเลย ตอมาผลการประชม ก.อ. ไดลงมตวาใหงดบ าเหนจความชอบแกนายยนหยดเปนเวลาสามป นายยนหยดเบกความถงโครงสรางของ ก.อ. ในขณะทจ าเลยด ารง ต าแหนงอธบดกรมอยการในความหมายทคนในกรมอยการพดกนวา หมายถง "กเอง" หรอ "โกเมนเอง" คอ ก.อ. กคอหมายถงตวจ าเลย นนเองเนองจาก ก.อ. ทเปนโดยต าแหนงจะเปนคนทจ าเลยเลอก เขามาเอง สวน ก.อ. ทมาจากการเลอกตงกคอ ก.อ. ทกลาวกนวา มาจากบญชรายชอของฝายจ าเลย แมจะม ก.อ. ทมาจากบญช รายชอของฝายอนบาง เชน นายคณตและนายประเทองแตกเปน เสยงขางนอย นายยนหยดและโจทกเคยท างานอยกองเดยวกน นายยนหยดทราบเรองทโจทกไมไดรบความเปนธรรมตลอดมา นายณรงคเบกความวานายณรงคเปนขาราชการอยการปจจบน ด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายคดศาลสง นายณรงคเคยเปน อยการพเศษประจ าเขต 9 ในระหวางนนมการเลอกตง ก.อ. นายณรงคไดรบโทรเลขซงอางวาเปนของจ าเลยใหวางตวเปนกลาง แตตอมาจ าเลยแจงนายณรงควาโทรเลขดงกลาวปลอม นายณรงค เขาใจวาการเลอกตง ก.อ. ใหเปนไปตามบญชรายชอเดมทคนสนท ของจ าเลยแจงใหทราบมาแตแรก หลงจากนนนายณรงคเดนทาง เขามากรงเทพมหานครเพอประชมโดยมจ าเลยเปนประธานในการ ประชม จ าเลยแจงวาโทรเลขฉบบดงกลาวเปนโทรเลขปลอม ในระหวางนนมอยการพเศษประจ าเขตคนหนงแจงใหจ าเลยทราบวา ตนเองไดแจงผใตบงคบบญชาเกยวกบโทรเลขดงกลาวแลวและจ าเลย ไดแจงใหผทเขามาประชมไปชแจงใหผใตบงคบบญชาทราบ ในทสด ผลการเลอกตง ก.อ. ไมเปนไปตามบญชรายชอ โดยมบคคลซงอยนอก บญชรายชอไดรบการเลอกเขามาดวย การเลอก ก.อ. นนจะมบญชรายชอ ซงมคนใกลชดของจ าเลยเปนผจดท าขนมาและสงมาใหขาราชการอยการ ทวประเทศ และมการวางตวบคคลทจะไปเปน ก.อ. เหตทท าอยางน นายณรงคเขาใจวาหากเปนคนของฝายของจ าเลยเขามาเปน ก.อ. ทงหมดแลว การบรหารงานในกรมอยการกจะเปนไปดวยความสะดวก และ หากมคนคานกจะไมมผลอะไรเกดขนและคนทคานกจะไดรบผลเสยแกตวเองดวย จงไมมใครกลาคดคานจ าเลยเคยตงใหนายณรงคเปนกรรมการพฒนากฎหมายโดยมนายสชาตเปนประธานและมนายณรงคเปนประธานอนกรรมการการแกไขกฎหมายปกครองและรฐวสาหกจซงมกฎหมายเกยวกบขาราชการฝายอยการนดวยฉบบหนง นายณรงค เหนวาควรจะมการแกไขกฎหมายดงกลาวเนองจากการเลอกตง ก.อ. ทผานมาเปนการเลอกตงแบบผกขาดและมการสบทอดอ านาจกนได นายณรงคจงไดสงแบบสอบถามไปยงขาราชการอยการทวประเทศ เพอใหออกความคดเหนเกยวกบการเลอกตง จ าเลยไดเรยกประชมดวน เกยวกบเรองนและกลาวหานายณรงควากอความแตกแยก ตอจากนน กถกตงกรรมการสอบสวน กรรมการทสอบสวนนายณรงคคนหนง มอาวโสต ากวานายณรงค มผถกสอบสวนคนอนคดคานและมการออก ขาวทางหนงสอพมพ นายณรงคชแจง

Page 129: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ตอจ าเลย จ าเลยบอกวาหากนายณรงคคดคานกจะปลดจากต าแหนงเนองจากไมรกฎหมาย จ าเลย บอกดวยวาค าสงปลดไดพมพไวแลวแตยงไมไดลงชอ จ าเลยยงพดอกวา คณณรงคกรดอยแลววาถาผมตองการอะไรตองท าใหได ในทสดนายณรงค กถกลงโทษทางวนยในขอหาท าใหเสยหายแกทางราชการ นายณรงคคดวาจ าเลยไมพอใจเนองจากโครงสรางใหมทนายณรงคท าขนก าหนดให นายกรฐมนตรเปนประธาน ก.อ. ชวงทนายณรงคเปนอยการพเศษฝาย คดแพงธนบรนน นายณรงคเคยขอสองขนใหแกนายพชย โชตโรจนผล เพราะเปนผทท างานดและอาวโสอยในอนดบท 1 แตปรากฏวาจ าเลย ไมใหโดยจ าเลยบอกแกนายณรงควา นายพชยเปนผทออกเงนคาแสตมป สงบตรสนเทหเกยวกบตวจ าเลยไปทวประเทศ ซงนายณรงคเหนวาเปนการ น าเรองสวนตวมาพจารณาซงเปนเรองไมถกตอง และนายยงเบกความวา นายยงเคยไดรบแตงตงเปนรองประธานอนกรรมการพฒนากฎหมาย ซงมหนาทศกษากฎหมายสบเกาฉบบ ทประชมมอบหมายใหนายยงกบพวก ไปยกรางกฎหมายระเบยบขาราชการฝายอยการ เพราะขณะนนมปญหา เกยวกบเงนเดอนของขาราชการอยการทต ากวาขาราชการฝายอนและ เกยวกบระบบ ก.อ. ซงเหนกนวาไมเปนไปตามหลกเกณฑใน ระบอบประชาธปไตย เพอใหไดแนวความคดมาประกอบ จงใหขาราชการ อยการทวประเทศแสดงความคดเหน โดยออกแบบสอบถามสงไปให ขาราชการอยการประมาณหารอยฉบบ มคนเอาแบบสอบถามไปลงขาว ทางหนงสอพมพวาขาราชการอยการกอหวอดเพอปรบปรงโครงสราง เงนเดอนเชนเดยวกบขาราชการตลาการ หนงสอพมพบางฉบบลงขาว พาดพงถงจ าเลยวาบรหารงานแบบรวมอ านาจเหนแกพวกพองไมเปนไปตามวถทางทถกตอง จ าเลยโกรธมาก ไดเรยกประชมขาราชการอยการระดบสงและใหนายณรงคซงเปนประธานอนกรรมการไปรวมชแจงนายณรงคชแจงวาการออกแบบสอบถามเปนการประมวลความคดเหน ไมใชมต จ าเลยมค าสงยกเลกค าสงแตงตงคณะกรรมการพฒนากฎหมายเปนผลใหคณะอนกรรมการทนายยงไดรบแตงตงเปนอนยกเลกไปดวยในวนรงขนไดมค าสงแตงตงกรรมการสอบสวนการกระท าของนายณรงค นายยงและคณะ ในขอหาวากระท าการขามหนาผบงคบบญชา กระท าการกอใหเกดความเขาใจผดของสอมวลชนและประชาชนไมถอตามระเบยบ แบบแผนของทางราชการและมขอหาอน ๆ อก พรอมทงมหนงสอเวยนถงขาราชการอยการระบวาการกระท าของนายยงเปนความผด จ าเลยยงให สมภาษณทางหนงสอพมพวาการกระท าของนายยงเปนความผด ทง ๆ ทกรรมการสอบสวนทตงขนยงไมไดเรมท างาน นายยงจงรองเรยน ตอนายกรฐมนตรและคณะกรรมาธการยตธรรมและสทธมนษยชนของ สภาผแทนราษฎร นายกรฐมนตรใหนายยงไปชวยราชการเปนทปรกษา กฎหมาย ตอมา ก.อ. สงลงโทษนายยงในขอหาไมปฏบตตามระเบยบแบบแผนของทางราชการ เพราะออกแบบสอบถามโดยไมขออนญาตกอนนายยงรจกกบโจทกมาตงแตสมยเรยนมหาวทยาลยดวยกน โจทกเขารบราชการในกรมอยการกอนนายยงหลายป โจทกเปนคนพดตรงไปตรงมาโฉงฉาง ปฏบตหนาทดวยความซอสตยสจรต ในฐานะทเคยเปนผใตบงคบบญชาของจ าเลย นายยงทราบวา ขาราชการอยการทกคนทท าใหจ าเลยโกรธเคองแลว จะถกอาฆาตพยาบาทไมมทางกาวหนาได แมการ เลอนขนเลอนต าแหนงจะอยในอ านาจของ ก.อ. แตความจรงแลวอยการ สงสดเปนผมบทบาทส าคญใน ก.อ. มากทสด ก.อ. สวนใหญเปนผใตบงคบบญชาของจ าเลย จ าเลยจงสามารถชน า ก.อ. ได ศาลฎกาเหนวาพยานโจทกทงสปากทเบกความสนบสนนค าเบกความของตว

Page 130: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

โจทกน เบกความตรงไปตรงมาวาสวนใดพยานไดรเหนมาเอง สวนใดไดรบค าบอกเลาจากผอนและสวนใดเปนการคาดคะเนของพยาน นาเชอวาพยานทงสปากจะเบกความไปตามความจรงโดยมไดปรกปร าจ าเลยจรงอยนายยนหยด นายณรงคและนายยงเคยถกลงโทษทางวนย ในสมยจ าเลยเปนอธบดกรมอยการหรออยการสงสด แตเหตเพยงเทาน ไมนาจะถงกบท าใหพยานทงสามปากเบกความเทจหรอใสรายจ าเลย โดยเฉพาะอยางยงนายยนหยดซงมขอขดแยงกบจ าเลยอยางรนแรง และยดเยอ ถงแมนายยนหยดจะตอบโตจ าเลยในลกษณะกระท าตน เปนปฏปกษตอจ าเลยอยางเปดเผย แตกเหนไดวาวธการทกอยางท นายยนหยดใชเปนวธการตอสแบบเปดเผยและตรงไปตรงมาไมวาการอภปรายอยางรนแรงในทประชมใหญสหกรณออมทรพยกรมอยการใหคณะกรรมการซงมจ าเลยรวมอยดวยลดโบนส การเขยนบทความ ในจลสารเชญชวนใหขาราชการอยการเรยกรองความเปนธรรมซงดเหมอนเปนการต าหนการบรหารงานของจ าเลยวายงไมโปรงใส การทกทวงใหจ าเลยเปลยนแปลงค าสงโยกยายไปจงหวดก าแพงเพชรการชวงชงอ านาจในการบรหารสหกรณออมทรพยกรมอยการกบฝายของจ าเลย การจดบญชรายชอเลอกตง ก.อ. แขงกบบญชรายชอทคนของฝายจ าเลยเปนผจด โดยชประเดนระบบคณธรรมซงเทากบเปนการต าหนจ าเลยอยในทวาจ าเลยปกครองบงคบบญชาโดยไมเปนธรรม การรองเรยนตอรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยวาจ าเลย ชน าไมใหขาราชการอยการเลอก ก.อ. ตามบญชรายชอของนายยนหยดในการเลอกตง ก.อ. ครงตอมาซงมการตอสกนอยางรนแรงและเปนผลใหนายยนหยดถกตงกรรมการสอบสวนและถกลงโทษในทสดลวนเปนวธการทเหนไดวานายยนหยดรสกวาตนมความชอบธรรมจะกระท าได ซงความรสกของนายยนหยดนขาราชการอยการจ านวนไมนอยเหนดวยดงทเหนไดจากการ เลอกตง ก.อ. จ านวนสองต าแหนงทนายยนหยดไดคะแนนเปนทส ทงทมใชเปนขาราชการอยการระดบสงและแสดงความเปนปฏปกษตอจ าเลยอยางเปดเผย และทเหนไดจากการเลอกตง ก.อ. ครงตอมาทมบคคลตามบญชรายชอของนายยนหยดไดรบเลอกเขามาดวย ในการเบกความนายยนหยดนาจะเปนบคคลมหลกการทไมนามสาเหตสวนตวมาเปนขอปรกปร าจ าเลย ค าเบกความของพยานโจทกทงสปากรวมทงนายยนหยดจงมเหตผลนารบฟงอนง เนองจากพยานทงสสนบสนนค าเบกความของตวโจทกจงท าใหค าเบกความของตวโจทกในสวนทมค าเบกความของพยานทงสสนบสนนนารบฟงดวย พยานจ าเลยคงมแตนายสหายเบกความเกยวกบระบบ ก.อ. วา จ าเลยไมเคยชน า ก.อ. และนายสหายเองกเคยคดคานจ าเลยในทประชม ก.อ. เมอจ าเลยเสนอใหเลอนเงนเดอนสองขนใหแกนายชยเกษม นตสรร แตนายสหายกมไดเบกความถงรายละเอยดในสวนสาระส าคญทพยานโจทกเบกความ ดงเชนเกยวกบโครงสรางของระบบ ก.อ. ทตวโจทกเบกความวา การเลอกตง ก.อ จ าเลยสามารถตรวจสอบไดวาขาราชการอยการคนใดเลอกบคคลตามบญชรายชอทจดโดยพรรคพวกของจ าเลยหรอไม รวมทงมกรณทข าราชการอยการถกยายท งจงหวดอนสบเนองจากการไมเลอกต งตามบญชรายชอดงกลาว ในเรองรายละเอยดเหลานในฐานะขาราชการอยการระดบสงนายสหายยอมทราบด ค าเบกความของนายสหายจงเปนเพยงค าเบกความตามความรสกของขาราชการอยการทไมเคยไดรบผลรายจากการปกครองบงคบบญชาของจ าเลยเทานน ไมมน าหนกหกลางค าเบกความของพยาน โจทกได ขอเทจจรงคงฟงไดตามทตวโจทกและพยานโจทกปากอนเบกความ ซงสรปไดดงน ประการแรกเกยวกบอปนสยในการปกครองบงคบบญชา ของ

Page 131: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

จ าเลยทเปนแบบอ านาจนยมเชงอปถมภมขอเทจจรงทแสดงวา จ าเลยมแนวโนมน าสาเหตสวนตวมาเปนขอพจารณาใหคณใหโทษแก ผใตบงคบบญชาไมวาในการเลอนเงนเดอนเปนกรณพเศษสองขน การเลอนต าแหนงแตงตงหรอการโยกยายรวมทงการลงโทษทางวนย และจ าเลยเคยใชวธการนอกแบบแผน เชน โดยการขอรองใหผใตบงคบ บญชาซงเปนผบงคบบญชาชนตนของขาราชการอยการทจ าเลยไมพอใจ เปนสวนตวไมใหเสนอใหบคคลดงกลาวไดรบการพจารณาเลอนเงนเดอน เปนกรณพเศษสองขน เปนตน ประการทสองเกยวกบการปฏบตราชการ ของขาราชการอยการอนและโจทกในสมยจ าเลยเปนอธบดกรมอยการหรอ อยการสงสดมขอเทจจรงปรากฏวาในสมยนน ขาราชการอยการจ านวน ไมนอยพยายามสรางความพอใจเปนสวนตวแกจ าเลย เชน การไปรวมงาน วนขนปใหมและวนเกดของจ าเลยรวมทงมการขอความรวมมอจากผใตบงคบบญชาใหออกเงนเพอน าไปซอของขวญทมราคาสงใหแกจ าเลยในโอกาสดงกลาว และมขาราชการอยการบางคนไปรบใชจ าเลยทบาน ขาราชการทสรางความพอใจเปนสวนตวแกจ าเลยเหลานมความกาวหนาในทางราชการทกคน สวนโจทกไมเคยสรางความพอใจเปนสวนตวแกจ าเลยในลกษณะดงกลาวและประการทสามเกยวกบความเขมแขงของระบบ ก.อ. มขอเทจจรงทแสดงวา ก.อ. สวนมากเปนพรรคพวกของจ าเลย ระบบ ก.อ. จงไมสามารถเปนหลกประกนความเปนอสระของขาราชการอยการจากการใชอ านาจโดยพลการของจ าเลยได ศาลฎกาเหนวา ขอเทจจรงสามประการน เมอพจารณาประกอบขอผดปกตวสยทโจทกไมไดรบการเสนอใหแตงตงเปนอยการพเศษฝายตลอดเวลาทจ าเลยเปนอธบดกรมอยการหรออยการสงสด ซงเปนผลใหโจทกถกขาราชการอยการรนหลงขามอาวโสไปเปน จ านวนมากทงทโจทกเปนบคคลทมความรความสามารถแลว ท าใหเหนไดวา ขอสรปทไดจากค าเบกความของพยานโจทกทอนมานวาจ าเลยถอเอาสาเหต สวนตวมากลนแกลงโจทกในการจดอนดบบคคลทอาวโสต ากวาโจทกใหอย ในอนดบสงกวาโจทกมเหตผลนารบฟงและเชอได ขอเทจจรงจงฟงไดวา การทจ าเลยเสนอตารางประวตการปฏบตราชการส าหรบการประชม ก.อ. เพอพจารณาแตงตงขาราชการอยการใหด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายทงสามครง โดยเสนอชอบคคลทอาวโสต ากวาโจทกไวเปนอนดบสงกวาโจทกกเพราะจ าเลยถอเอาสาเหตทจ าเลยมสาเหตสวนตวกบโจทก

โดยสรปในสวนแรกของฟองขอ 2 ก. ขอ 2 ข. และขอ 2 ค.ทวนจฉยมาแลวแตตน ศาลฎกาเหนวา การทจ าเลยเสนอตารางประวตการปฏบตราชการเอกสารหมาย จ.21 แกประธาน ก.อ. ในการประชม ก.อ.ครงท 4/2533 โดยจดใหขาราชการอยการอนดบท 9 ท 10 ท 11 ท 12 ท 13 และท 15 อยอนดบสงกวาโจทกทงทตามเอกสารหมาย จ.6 บคคล ดงกลาวอยอนดบต ากวาโจทกกด การทจ าเลยเสนอตารางประวตการปฏบต ราชการแกประธาน ก.อ. ในการประชม ก.อ. ครงท 8/2534 และครงท 9/2535 โดยจดอนดบท านองเดยวกนกบการจดตามเอกสารหมาย จ.21 กดเปนการใชดลพนจโดยมชอบ จงเปนการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาท โดยมชอบ และในการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบดงกลาว จ าเลยมเจตนาเพอใหเกดความเสยหายแกโจทกในฐานะทจ าเลยเปน เจาพนกงาน จ าเลยจงมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157,91 ตามฟอง ทศาลลางทงสองพพากษายกฟองโจทกสวนน ศาลฎกาไมเหนพองดวย"

Page 132: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ปญหาทตองวนจฉยตอไปคอวา จ าเลยกระท าผดตามฟองขอ 2 ง. และขอ 2 จ. หรอไม โดยขอ 2 ง. โจทกอางวา เมอมการประกาศ ใชพระราชบญญตระเบยบขาราชการฝายอยการ (ฉบบท 5) พ.ศ. 2535 เปลยนจ านวนชนเงนเดอนขาราชการอยการจากหกชนเปนแปดชน โจทก จะตองไดรบเงนเดอนชน 6 แตจ าเลยกบพวกแกลงโจทกโดยจดใหโจทกไดรบเงนเดอนชน 5 โจทกรองเรยนขอความเปนธรรมตอ ก.อ. จ าเลยกแกลงเกบเรองไว และขอ 2 จ. โจทกอางวาจ าเลยออกค าสงท 285/2535 ใหโจทกซงด ารงต าแหนงรองอยการพเศษฝายคดศาลสงรบผดชอบกองคดฎกาไปด ารงต าแหนงรองอยการพเศษฝายคดแรงงาน ซงมศกดศรต ากวา เพอกลนแกลงโจทก ในปญหานศาลฎกาเหนวา ในสวนทเกยวกบการจดใหรบเงนเดอนหลงประกาศใชพระราชบญญตระเบยบขาราชการฝายอยการ (ฉบบท 5) พ.ศ. 2535 นายพมล รฐปตย พยานโจทกเบกความวาไดกระท าไปตามกฎหมายแลวและนายโอภาส อรณนท พยานโจทกอกปากหนงเบกความวาโจทกตองไดรบเงนเดอนชน 5 มใชชน 6 และในสวนทเกยวกบการออกค าสงท 285/2535 นายโอภาสเบกความวาทกส านกมศกดศรเทากนค าเบกความของพยานโจทกดงกลาวแสดงไดวาการกระท าของจ าเลยตาง ๆเกยวกบการจดใหโจทกไดรบเงนเดอนและการออกค าสงของจ าเลยใหยายโจทกตามค าสงท 285/2535 เปนไปตามปกต ขอเทจจรงจงฟงไมไดวาจ าเลยมเจตนากลนแกลงโจทก พยานหลกฐานโจทกในสวนอน ๆ รวมทงพยานหลกฐานของจ าเลยไมตองวนจฉย เพราะไมท าใหผลของค าวนจฉย เปลยนแปลง จ าเลยมไดกระท าผดตามฟองขอ 2 ง. และขอ 2 จ. ทศาลลางทงสองพพากษายกฟองโจทกในสองขอหาน ศาลฎกาเหนพองดวยฎกาโจทกฟงขนบางสวน

พพากษาแกเปนวา จ าเลยมความผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 157 ใหเรยงกระทงลงโทษตามมาตรา 91 จ าคกกระทงละสองปปรบกระทงละสองหมนบาทรวมสามกระทง จ าคกหกป ปรบหกหมนบาทเนองจากจ าเลยเคยท าคณประโยชนแกราชการและประเทศชาตมาไมนอยประกอบกบไดความวา หลงจากจ าเลยเกษยณอายราชการไปแลวในการประชม ก.อ. ครงท 10/2537 ทประชม ก.อ. ไดมมตแตงตงใหโจทกด ารงต าแหนงอยการพเศษฝายแลว และในปงบประมาณ 2539 โจทกไดรบการเลอนเงนเดอนเปนกรณพเศษสามขน ยอมท าใหอาวโสของโจทกกลบไปอยใกลเคยงกบทเดม ความเสยหายของโจทกไดรบการเยยวยาแกไขแลวสวนหนง จงใหรอการลงโทษจ าคกใหแกจ าเลยมก าหนดสองปตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 46 ถาไมช าระคาปรบใหจดการตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 29, 30 นอกจากทแกใหเปนไปตามค าพพากษาศาลอทธรณ

( วชย ววตเสว - เรองฤทธ ศรวรรธนะ - พลประสทธ ฤทธรกษา )

Page 133: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

คดแดงท 605/2494 นายวงใช ชนพาณชย, ด.ช.กวงไก ชนพาณชย โดยนางจยเชยง ชนพาณชยมารดาผแทนโดยชอบธรรม โจทก นางลวน มาสวรรณ จ าเลย

พ.ร.บ.ควบคมคาเชา ฯลฯ ป.ม.ว.แพงมาตรา 148,173,230

มตของคณะกรรมการควบคมคาเชา ทใหความยนยอมแกผใหเชาเขาอยอาศยในเคหะทเชาเองนน แมในชนแรกคณะอนกรรมการฯจะมความเหนวา ไมควรอนญาตกด แตเมอคณะกรรมการผมอ านาจสงกวาไดพจารณาอนญาตแลว มตนนหาตกเปนโมฆะไม

โจทกฟองขบไลจ าเลยออกจากเคหะทเชาโดยอางวา ครบก าหนดสญญาเชาและบอกเลกสญญาเชาแลว แตศาลพพากษายกฟองโดยวนจฉยวา จ าเลยไดรบความคมครองตามพ.ร.บ.ควบคมคาเชาฯ โจทกจงขอตอคณะกรรมการณขาอยเอง เมอไดรบอนญาตแลว+ฟองขอใหขบไลจ าเลยอก โดยทางมตอนญาตของคณะกรรมการควบคมคาเชา ฯ ดงนยอมเปนคนละเรองคนละประเดนกน หาตอง+ตาม ป.ม.ว.แพงมาตรา 148 หรอ 173 (1) ไม

ผพพากษาศาลชนตนสงไมรบอทธรณในขอเทจจรงแลว ขาหลวงยตธรรมกยงมอ านาจอนญาตใหอทธรณในขอเทจจรงไดตาม ป.ม.ว.แพงมาตรา 230 วรรคสาม

…………………..……………………………………………………………..

โจทก ฟองขอใหขบไลจ าเลย ออกจากหองเชาของโจทก โดยอางมตคณะกรรมการ ฯลฯ ใหความยนยอมแกโจทกใหเขาอยอาศยเองได

จ าเลยตอสหลายประการ ทส าคญกคอ อางวาค ายนยอมของคณะกรรมการเปนโมฆะ และโจทกฟองซ า

Page 134: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ศาลชนตนพพากษายกฟอง

โจทกอทธรณ ศาลชนตนสงไมรบอทธรณในขอเทจจรง คงรบเฉพาะแตปญหาขอกฎหมาย แตขาหลวงยตธรรมภาค ๑ ไดอนญาตเปนหนงสอใหอทธรณในขอเทจจรงไดดวย

ศาลอทธรณพพากษากลบใหขบไลจ าเลยออกจากหองเชา

จ าเลยฎกา

ศาลฎกาเหนวา แมคณะอนกรรมการฯ จะมความเหนวาไมควรอนญาต แตคณะกรรมการฯมอ านาจสงกวา ไดพจารณาอนญาตใหความยนยอมแกโจทก จงหาเปนโมฆะไม

ขอทจ าเลยเถยงวา โจทกฟองซ านน ปรากฎวาคดเรองกอนโจทกฟองขบไลจ าเลย โดยอาศยขอสญญาเชาเปนมลฟองรอง แตคดนโจทกฟองจ าเลยโดยอาศยมตอนญาตของคณะกรรมการฯ จงเปนคนละเรองคนละประเดนกนหาตองหามไม

ขอทคดคานวา ขาหลวงยตธรรมไมมอ านาจรบรองใหอทธรณในขอเทจจรงได เมอผพพากษาศาลชนตนสงไมอนญาตใหอทธรณในขอเทจจรงแลวนน กปรากฎชดตาม ป.ม.ว.แพงมาตรา ๒๓๐ วรรคสามวาขาหลวงยตธรรมมอ านาจรบรองใหอทธรณได ขอคดคานของจ าเลยฟงไมขน

คงพพากษายน

(นนทปญญา-นาถปรชา-นตธรรม)

ศาลแขวงพระนครใต - นายศลป ศลปกรณพศาล

ศาลอทธรณ - พระมนเวทยวมลนาท

Page 135: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

คดแดงท 7980/2543 นายเอยม จราศกดเกษม โจทก บรษทธนาคารนครหลวงไทย จ ากด (มหาชน) กบพวก จ าเลย

ป.พ.พ. มาตรา ๓๖๘, ๕๘๒, ๕๘๓

พ.ร.บ. จดตงศาลแรงงานและวธพจารณาคดแรงงาน พ.ศ. ๒๕๒๒ มาตรา ๔๙ พ.ร.บ. คมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ มาตรา ๑๑๙

การทโจทกในขณะด ารงต าแหนงผจดการสาขาและผจดการส านกงานเขต มอ านาจอนมตใหสนเชอแกลกคารายเดยวกนไดไมเกนวงเงน ๔,๐๐๐,๐๐๐ บาท แตโจทกอนมตให

สนเชอแกลกคารายนาง ธ. กบนาย ส. ซงเปนสามภรยาทมไดจดทะเบยนสมรส อนถอเปนลกคารายเดยวกนตามระเบยบขอบงคบ ขอ ๑.๕.๑ กรวมแลวเกนกวา ๔,๐๐๐,๐๐๐ บาท และอนมตให

สนเชอแกนาย ค. กบนาง น. ซงเปนกรรมการผมอ านาของบรษท ธ. อนถอเปนลกคารายเดยวกน ตามระเบยบขอบงคบขอ ๑.๕.๓ เปนจ านวนเงนกวา ๔,๐๐๐,๐๐๐ บาท การอนมตให

สนเชอของโจทกมลกษณะเปนการกระจายหนซงเกนอ านาจอนมตของโจทกเพอใหอยในอ านาจอนมตของโจทกจงเปนการฝาฝนระเบยบขอบงคบในการท างานของจ าเลยท ๑

การทจ าเลยท ๑ ออกระเบยบก าหนดวงเงนอนมตสนเชอตามต าแหนงรบผดชอบของ

ผบรหารแตละระดบนน กเพอกลนกรองปองกนความเสยงอนเกดจากการใชอ านาจของพนกงานของจ าเลยท ๑ โจทกเปนพนกงานธนาคาร อนเปนสถาบนการเงนทมผลกระทบกระเทอนถง

สทธประโยชนของประชาชน มหนาทตองปฏบตตามระเบยบ ขอบงคบอนเกยวกบการเงนของจ าเลยท ๑ โดยเครงครดดวยความระมดระวงและสจรต มฉะนนแลวจะสงผลกระทบกระเทอนไปถงความเชอถอของประชาชน ทมตอกจการของธนาคาร จนอาจท าใหธนาคารไมอาจด ารงอย

ตอไปได โจทกท างานกบจ าเลยท ๑ มากวา ๒๐ ป ยอมรระเบยบขอบงคบของจ าเลยท ๑ ด กลบหาชองทางหลกเลยงระเบยบ ขอบงคบดวยวธกากระจายหนทเกนอ านาจอนมตของโจทก

เปนหนหลายรายแลว โจทกอนมตใหสนเชอไปจนท าใหจ าเลยท ๑ เสยหายจ านวนมากเชนน นบวาเปนการฝาฝนระเบยบขอบงคบของจ าเลยท ๑ ในกรณรายแรง

แมโจทกจะกระท าเพอใหจ าเลยท ๑ ไดดอกเบย กตองท าภายในกรอบระเบยบขอบงคบของจ าเลยท ๑ เมอโจทกรอยแลวยงท าการฝาฝนระเบยบขอบงคบของจ าเลยท ๑ จนท าให จ าเลยท ๑ เสยหายนน จะอางวากระท าโดยสจรตเพอประโยชนของจ าเลยท ๑ มได

การกระท าผดระเบยบขอบงคบในกรณรายแรงหรอไมน น ขนอยกบต าแหนงของผกระท าผด ลกษณะของการกระท าผด ประกอบผลเสยหายอนเกดจากการกระท า

ผด มไดขนอยกบวา ผเสยหายจะตงกรรมการสอบสวนผกระท าผดหรอไม การทจ าเลยท ๑ มไดตงกรรมการสอบสวนโจทกทนทนน มไดท าใหการกระท าผดของโจทกกลายเปนไมม

ความผดหรอกลายเปนความผดในกรณไมรายแรง

การปลอยสนเชอของโจทกในคดน โจทกอนมตไปโดยมไดขออนมตจากส านกงานใหญแตอยางใด การท เจาหนาททางบญชของจ าเลยท ๑ ไมเคยแจงโจทกวาโจทกท าผดระเบยบ

Page 136: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

คดน และการอนญาตใหปรบปรงมลหนใหมเปนการแกไขหนเสยของจ าเลยท ๑ มใชการอนมตเกยวกบการปลอยสนเชอทผดระเบยบของโจทก

…………………..……………………………………………………………..

(รงโรจน รนเรงวงศ - สละ เทศร าพรรณ - จรส พวงมณ )

ศาลแรงงานกลาง - นายสมพงษ เหมวมล

ศาลอทธรณ -

Page 137: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 519/2505 นายเฮงกย แซเจย โดยนายเจนกจ ปจจกขภต ผรบมอบอ านาจ

โจทก

กรมสรรพากรท 1 นายฉลอง รมตานนท ผวาราชการจงหวดสราษฎรธาน ท

2

ป.รษฎากร มาตรา 12

การอทธรณค าวนจฉยอทธรณของผวาราชการจงหวดซงชขาดเกยวกบการประเมนภาษอากรทอ าเภอไมมหนาทประเมนนน ใหอทธรณตอศาลภายใน ก าหนด 15 วน นบแตวนไดรบแจงค าวนจฉยอทธรณ เพราะกฎหมายบญญตไวเปนพเศษเชนนน

ผวาราชการจงหวดวนจฉยชขาดศาลอทธรณของโจทกและแจงใหโจทกทราบแลว แตโจทกกพยายามน าหลกฐานตาง ๆ ไปแสดงตอเจาพนกงานสรรพากรวาไดช าระภาษนนแลว เจาพนกงานสรรพากรบนทกวาหลกฐานทโจทกน ามาแสดงฟงไมได โจทกจะนบอายอทธรณแตวนทราบค าสงเจาพนกงานสรรพากรไมได เพราะบนทกของเจาพนกงานสรรพากรไมใชค าวนจฉยชขาดอทธรณของผวาราชการจงหวดทงไมมอ านาจตามกฎหมายทจะวนจฉยอทธรณแทนผวาราชการจงหวดดวย

________________________________

โจทกฟองขอใหศาลสงเพกถอนค าสงชขาดอทธรณท ๘๒๐/๒๕๐๒ ฉบบลงวนท ๘ มกราคม ๒๕๐๒ ของจ าเลยเสยและพพากษาวาโจทกไมตองเสยภาษเงนไดและภาษเพมเตมตามค าชขาดนน

เพราะโจทกช าระแลวตงแต พ.ศ. ๒๔๙๕

จ าเลยใหการวาโจทกยงไมไดช าระภาษตามทจ าเลยชขาดอยางไรกดคดโจทกขาดอายความและจ าเลยรองขอใหศาลชขาดเบองตนตาม ประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา ๒๔

Page 138: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ศาลชนตนเหนวา คดพอวนจฉยไดใหงดสบพยาน แลวพพากษาวา โจทกมไดอทธรณค าวนจฉยชขาดของจ าเลยท ๒ ตอศาลภายใน ๑๕วน จงไมมอ านาจฟองพพากษายกฟอง

โจทกอทธรณ ศาลอทธรณพพากษายน

โจทกฎกา

ศาลฎกาเหนวา ไดความวา โจทกขายแรไป ๑๕๐ หาบ เจาพนกงานประเมนใหโจทกเสยภาษเงนได โจทกอทธรณตอจ าเลยท ๒ ๆ ชขาดใหยกอทธรณซงโจทกทราบค าสงเมอวนท ๑๑มกราคม ๒๕๐๒

แตมไดน าเงนภาษช าระโดยผแทนของโจทกไดน าหลกฐานมาชแจงตอนายถนด ผชวยสรรพากรไดช าระภาษแลว นายถนดบนทกความเหนวา การกระท าเชนน ไมมระเบยบใหท า และพยานหลกฐานกฟงไมได ผแทนโจทกทราบบนทกฉบบน เมอ ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๐๒ แลว โจทกฟองคดน เมอวนท ๒๖ พฤษภาคม ๒๕๐๒ คดโจทกจงขาดอายความอทธรณตามความในมาตรา ๓๓ ใหอทธรณค าวนจฉยอทธรณของอธบด หรอผวาราชการจงหวดตอศาลภายในก าหนดสบหาวน นบแตวนไดรบแจงค าวนจฉยอทธรณ แลว เพราะบนทกของนายถนดหาใชค าวนจฉยชขาด อทธรณของจ าเลยท ๒ ไมแมนายถนด จะเปนเจาพนกงานสรรพากรและอยใตบงคบบญชาของจ าเลยท ๒ ซงเปนผวาราชการจงหวดกตาม แตนายถนดกไมมอ านาจตามกฎหมายทจะวนจฉยอทธรณภาษเงนไดแทนจ าเลยท ๒ ไดและบนทกของนายถนดกมใชบนทกของจ าเลยท ๒ ไมจ าตองวนจฉยปญหาขออนตอไป

พพากษายน

( สนท สมาวงศ - การณยนราทร - คราม สวายะวโรจน )

ศาลจงหวดสราษฏร - นายสมศกด ปาลวฒนวชย

ศาลอทธรณ - นายเปลยน เรมกอสกล

Page 139: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ค ารองท /๒๕๔๗

ค าสงท ๗๗๓/๒๕๔๗

ในพระปรมาภไธยพระมหากษตรย

ศาลปกครองสงสด

วนท ๒๖ เดอน พฤศจกายน พทธศกราช ๒๕๔๗

เรอง คดพพาทเกยวกบการกระท าละเมดของเจาหนาทของรฐอนเกดจากการใชอ านาจ ตามกฎหมาย (ค ารองอทธรณค าสงไมรบค าฟองไวพจารณา)

ผ ฟ อ ง ค ด ย น ค า ร อ ง อ ท ธ ร ณ ค า ส ง ใ น ค ด ห ม า ย เ ล ขด า ท ๒ ๐๗ /๒๕๔๖ หมายเลขแดงท ๘๗/๒๕๔๗ ของศาลปกครองชนตน (ศาลปกครองนครราชสมา)

ระหวาง

ค าสง (ต. ๒๑)

ผฟองคด

ผถกฟองคด

ผใหญบานโนนหมาวอ ท ๑ ผชวยผใหญบานโนนหมาวอ ท ๒ นายจนทร นนทภกด ท ๓ นายชย จารนย ท ๔ สมาชกองคการบรหารสวนต าบลบานเขวา ท ๕ นายส ารอง สมจตต ท ๖ นายจตต มวงทา ท ๗ นายสนทร บรรจงกล ท ๘ เจาหนาทประมง ระดบ ๕ ท ๙ เจาหนาทประมงอ าเภอบานเขวา ท ๑๐ หวหนาประมงอ าเภอบานเขวา ท ๑๑

๒๓๕

นายหนล พรมบ

/เรอง...

Page 140: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ผฟองคดฟองและเพมเตมค าฟองวา เมอประมาณป พ.ศ. ๒๕๔๕ ผถกฟองคดท ๑ ไดรวมกบผถกฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๙ น าเงนชดเชยของรฐจากเหตการณน าทวมบอปลาในทองทหมบานโนนห ม า ว อ ห ม ท ๓ ต า บ ล บ า น เ ข ว า อ า เ ภ อ บ า น เ ข ว า จ ง ห ว ด ช ย ภ ม ท ง ท ผ ถก ฟองคดท ๑ ถงผ ถ ก ฟองคดท ๘ ไมมบ อปลา และน า เ งนท ไดมาไปใชจ ายส วนตน อนเปนการทจรตตอหนาท โดยผถกฟองคดท ๑ อาศยต าแหนงหนาทผใหญบานไดรบรองวาผถกฟองคดท ๒ ถ ง ผ ถ ก ฟ อ ง ค ด ท ๘ เ ป น ผ ม บ อ ป ล า แ ล ะ เ ล ย ง ป ล า เ พ อ ร บ เ ง น ช ด เ ช ย ททางรฐบาลมอบใหแกผประสบอทกภยน าทวมไรนาและบอเลยงปลา เมอผฟองคดไดมหนงสอรองเรยนไปยงอธบดกรมประมงและอธบดกรมประมงไดสงเรองใหประมงจงหวดชยภมไปตรวจสอบ แตผถกฟองคดท ๙ กมไดปฏบตหนาทใหถกตอง กลบแนะน าใหผถกฟองคดท ๑ ถงผถกฟองคดท ๘ ไปหาบอปลาของใครกไดเพอทจะไดรายงานตอหนวยงานของตนเองวามบอปลาและไดรบความเสยหายจรง สวนผถกฟองคดท ๑๐ พยายามเกลยกลอมใหคนทมบอปลาและเลยงปลาจรง ๆ ซงไมไดรบเงนชดเชยเตมตามจ า น ว น ท ไ ด ร บ ค ว า ม เ ส ย ห า ย แตกลบใหชาวบานลงชอรบรองวาไดรบเงนไปตามทรฐจายใหจรง โดยอางวาผถกฟองคดท ๑ และผถกฟองคดท ๑๐ ไดน าเงนจ านวนดงกลาวคนใหแกรฐแลว เพอน าไปเปนหลกฐานเทจและใชพยานหลกฐานอนเ ป น เ ท จ โ ด ย ป ร ะ ก า ร ท น า จ ะ ท า ใ ห ร ฐ ห ร อ ช า ว บ า น เ ส ย ห า ย ส วนผ ถ กฟ องคดท ๑๑ ไ ด ล งช อ อ น มตก า รจ า ย เ งนชด เชย ใหแก เ กษตรกรท มบ อปล า ซ งถกน าทวม และไดลงชอ รบรองการปฏบตหนาทของผ ถกฟองคดท ๙ ว าไดปฏบตหนาท และมการตรวจสอบเกษตรกรผไดรบความเสยหายจรง แตความจรงผถกฟองคดท ๙ ไมไดปฏบตหนาทตามค าสงของผบงคบบญชาของตนทใหตรวจสอบขอเทจจรงในเรองนแตอยางใด ส าหรบผถกฟองคดท ๕ ไมเคยมบอเลยงปลาและไมไดประกอบอาชพเกษตรกรแตอยางใด แตหาผลผลตทางการเกษตรของชาวบานมาประกวดเมอจงหวดชยภมไดมการประกาศประกวดผลผลตทไดจากเกษตรกร ซงผถกฟองคดท ๕ ใหญาตและพวกเขาประกวดแทน เมอไดรางวลผถกฟองคดท ๕ กบพวกไดน ารางวลไปขายเพอน าเงนมาแบงกน การกระท าของผถกฟองคดทงเกาดงกลาวท าใหรฐเสยหาย กลาวคอ ท าใหรฐตองจายเงนชดเชยใหแกผถกฟองคดท ๑ ถงผถกฟองคดท ๘ เปนเงนจ านวน ๕๐,๐๐๐ บาท อกทงการก ร ะ ท า ข อ ง ผถกฟองคดท ๑ เปนเรองทเจาพนกงานของรฐปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาท โดยการแจงและรายงานเทจเรองผทไดรบความเสยหายจากอทกภยทถกน าทวมบอปลา เปนเงนจ านวน ๓๐,๐๐๐ บาท อนเปนก า ร ร ว ม ก น ฉ อ โ ก ง ร ฐ แ ล ะ เ อ า เ ป ร ย บ ช า ว บ า น ข อ ง ต น ร ว ม เ ป น เ ง น ทงสนจ านวน ๘๐,๐๐๐ บาท

จงขอใหศาลพพากษาหรอมค าสง ดงน ๑. ใหผถกฟองคดท ๑ ถงผ ถกฟองคดท ๘ รวมกนชดใชเงนชดเชยคาเสยหาย คนใหแกรฐเปนจ านวน ๘๐,๐๐๐ บาท ๒. ใหศาลถอดถอนผ ถ ก ฟ อ งคดท ๑ ออกจากต า แห น งผ ใ ห ญบาน และ ผถกฟองคดท ๕ ออกจากการเปนสมาชกสภาองคการบรหารสวนต าบลบานเขวา

/เมอได...

Page 141: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

๓. ใหศาลสงใหมการสอบสวนทางวนยผถกฟองคดท ๙ ผถกฟองคดท ๑๐ และผถกฟองคดท ๑๑ ศาลปกครองช นต นพ จารณาแล วเหนว า การกระท าของผ ถ ก ฟ องคดท ๑ ถงผถกฟองคดท ๙ หากเปนการฉอโกงซงเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา กชอบทจะรองทกขกลาวโทษตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญาเพอด าเนนการฟองคดตอศาลยตธรรม จงไมใชค ด พ พ า ท ต า ม ม า ต ร า ๙ ว ร ร ค ห น ง แ ห ง พ ร ะ ร า ช บ ญ ญ ต จ ด ต ง ศาลปกครองและวธพจา รณาคดปกครอง พ .ศ . ๒๕๔๒ ส าหรบกรณทผ ฟ อ งคดข อ ให ถอดถอนผถกฟองคดท ๑ ออกจากต าแหนงผใหญบาน ขอใหถอดถอนผถกฟองคดท ๕ ออกจากต า แ ห น ง ส ม า ช ก ส ภ า อ ง ค ก า ร บ ร ห า ร ส ว น ต า บ ล แ ล ะ ข อ ใ ห ส อ บ ส ว น ท า ง ว น ย ผถกฟองคดท ๙ ผถกฟองคดท ๑๐ และผถกฟองคดท ๑๑ นน มไดมผลเปนการเยยวยาความเดอดรอนหรอเสยหายของผฟองคดโดยตรง เพราะการด าเนนการสอบสวนและลงโทษดงกลาวเปนเรองทผ บ ง ค บ บ ญ ช า ห ร อ ผ ก า ก บ ด แ ล จ ะ พ จ า ร ณ า ด า เ น น ก า ร ไ ป ต า ม ก ฎ ห ม า ย จงไมอาจถอไดวาผฟองคดเปนผไดรบความเดอดรอนหรอเสยหาย หรออาจจะเดอดรอนหรอเสยหายโดยมอาจหลกเลยงได อนเนองมาจากการกระท าหรองดเวนการกระท าของหนวยงานทางปกครองหรอเจาหนาทของรฐ อนจะท าใหเปนผมสทธฟองคดตามมาตรา ๔๒ วรรคหนง แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒ ศาลปกครองชนตนจงมค าสงไมรบค าฟองไวพจารณา ผ ฟ อ งคดย น ค า ร อ งอ ทธ ร ณค า ส ง ข อ งศาลปกครองชน ตนท ไ ม ร บค า ฟ อ ง ไวพจารณา ความวา ผฟองคดเหนวาเพอประโยชนของบานเมองทตองชวยกนดแล สอดสองกลมผไมห ว ง ด ต อ ป ร ะ เ ท ศ ช า ต ท ก ร ะ ท า ก า ร อ น ไ ม ถ ก ต อ ง ช อ บ ธ ร ร ม จ ง ข อ ใ ห ศาลปกครองสงสดมค าสงใหรบค าฟองไวพจารณา

ศาลปกครองสงสดพเคราะหแลวเหนวา คดนผฟองคดฟองวา ผถกฟองคดท ๑ ถงผถกฟองค ด ท ๙ น า เ ง น ช ด เ ช ย ท ท า ง ร ฐ บ า ล ม อ บ ใ ห แ ก ผ ป ร ะ ส บ อ ท ก ภ ย น า ท ว ม ไ ร น า และ บอ เล ย งปลาไปใชจ ายส วนตว โดยผ ถก ฟ องคดท ๑ ไดรบรอ งวาผ ถ ก ฟองคดท ๒ ถงผถกฟองคดท ๘ เปนผมบอปลาและเลยงปลา ทง ๆ ทบคคลดงกลาวไมมบอปลาจรง และเมอผฟองคดรองเรยนไปยงอธบดกรมประมงและอธบดกรมประมงไดสงเรองใหประมงจงหวดชยภมตรวจสอบเรองดงกลาว แตผถกฟองคดท ๙ ซงเปนเจาหนาทผตองท าการตรวจสอบเรองดงกลาวไมปฏบตตามหนาท แ ต ก ล บ แ น ะ น า ใ ห ผ ถ ก ฟ อ ง ค ด ท ๑ ถ ง ผถกฟองคดท ๘ ไปหาบอปลาเพอมาแสดงวามบอปลาของตนเองจรง สวนผถกฟองคดท ๑๐ เกลยกลอมชาวบานทมบอปลาและเลยงปลาจรงซงไมไดรบเงนชดเชยเตมจ านวนทไดรบความเสยหาย แตใหชาวบานดงกลาวลงชอรบรองวาไดรบเงนทรฐจายให เพอน าไปเปนหลกฐานเทจทจะท าใหรฐและช า ว บ า น เ ส ย ห า ย ส ว น ผ ถ ก ฟ อ ง ค ด ท ๑ ๑ ไ ด ล ง ช อ อ น ม ต การจายเงนใหเกษตรกรทมบอปลาซ งถกน าทวมและไดลงชอรบรองการปฏบตหนาทของ ผ ถ ก ฟ อ ง คดท ๙ แต ผ ถ ก ฟ อ งคดท ๙ ไม ไ ดปฏบตห น าท ต ามท ห น วย งานมอบหมาย และผ ถ ก ฟอ งคดท ๕ ซ ง ไมมบ อปลาและ ไม ไ ดประกอบอาชพ เกษตรกร แตน าผลผลต

/แหงพระราช...

Page 142: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ทางการเกษตรของชาวบานไปประกวดผลผลตจากการเกษตรของจงหวดชยภม โดยใหญาตและพวกของต น ล ง ช อ ใ น ก า ร เ ข า ป ร ะ ก ว ด ด ง ก ล า ว เ ม อ ไ ด ร า ง ว ล จ า ก ก า ร ป ร ะ ก ว ด แ ล ว ผถกฟองคดท ๕ กบพวกน ารางวลทไดไปขายและแบงกน ผฟองคดจงเหนวา ผถกฟองคดท ๑ ผถกฟองคดท ๕ และผถกฟองคดท ๙ ถงผถกฟองคดท ๑๑ จงใจใชอ านาจหนาทโดยทจรตเพอแสวงหาประโยชนสวนตน ท าใหรฐไดรบความเดอดรอนหรอเสยหาย ซงมลกษณะเปนคดพพาทเกยวกบการกระท าละเมดของเจาหนาทของรฐอนเกดจากการใชอ านาจตามกฎหมาย แตจากขอเทจจรงเหนไดวา กรณทผถกฟองคดท ๑ แ ล ะ ผ ถ ก ฟ อ ง ค ด ท ๕ ถ ก ก ล า ว ห า ว า จงใจกระท าการแสวงหาประโยชนสวนตน นน ไมมกฎหมายก าหนดอ านาจหนาทในการดแลรกษาและจายเงนชดเชยใหแกผประสบอทกภย ผถกฟองคดท ๑ เพยงแตใชอ านาจทวไปในฐานะทเปนเจาหนาททองถนท า ก า ร ร บ ร อ ง ผ ท ม บ อ ป ล า แ ล ะ เ ล ย ง ป ล า ส ว น ผ ถ ก ฟ อ ง ค ด ท ๕ ซงถกกลาวหาวาน าผลผลตทางการเกษตรของชาวบานไปประกวด นน ไมมลกษณะเปนการใชอ านาจหนาทตามกฎหมายกระท าละเมดท าใหรฐเสยหาย ส าหรบผถกฟองคดท ๙ และผถกฟองคดท ๑๐ ทไปแ น ะ น า ใ ห ผ ถ ก ฟ อ ง ค ด ท ๑ ถ ง ผ ถ ก ฟ อ ง ค ด ท ๘ ห า บ อ ป ล า มาแสดงใหเหนวามบอปลาอยจรง และไปเกลยกลอม ชาวบานทไดรบเงนชดเชยไปบางสวน ใหลงชอวาไดรบเงนชดเชยเตมจ านวนแลว นน ไมใชเปนการใชอ านาจตามกฎหมาย ดงนน การกระท าของผถกฟองคดท ๑ ผถกฟองคดท ๕ ผถกฟองคดท ๙ และผถกฟองคดท ๑๐ จงไมเขาลกษณะเปนการกระท าละเมดของเจาหนาทของรฐอนเกดจากการใชอ านาจตามกฎหมาย ดงนน การกระท าของผถกฟองคดท ๑ ผถกฟองคดท ๕ ผถกฟองคดท ๙ และผถกฟองคดท ๑๐ จงไมเปนคดปกครองตามมาตรา ๙ วรรคหนง (๓) แหงพระราชบญญตจดตงศาลปกครองและวธพจารณาคดปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒

ส ว นผ ถ ก ฟ อ ง ค ดท ๑ ๑ ซ ง เ ป น ผ อ น มต ก า ร จ า ย เ งน จ ง เ ป น เ จ า ห น า ท ทมอ านาจหนาท ในการพจารณาการเบกจ ายเงนชดเชยใหแกประชาชนผเสยหาย การท ผฟองคดอางวาผถกฟองคดท ๑๑ อนมตการจายเงนโดยไมพจารณาวาผใดเปนผมบอปลาอยจรง และลงชอรบรองการปฏบตงานของผถกฟองคดท ๙ ทง ๆ ทผถกฟองคดท ๙ ไมไดปฏบตหนาทจรง เหนวา ข อ ก ล า ว อ า ง ข อ ง ผ ฟ อ ง ค ด เ ช น ว า น น ถ า ม อ ย จ ร ง ก า ร ก ร ะ ท า ข อ ง ผถกฟองคดท ๑๑ ดงกลาวกมไดเปนการใชอ านาจตามกฎหมายอนเปนการกระท าทางปกครอง ทมผลตอผฟองคดแตประการใด ผถกฟองคดท ๑๑ กบผฟองคดมไดมนตสมพนธตอกน ดงนนการทผฟองคดกลาวอางวา ผถกฟองคดท ๑๑ ปฏบตหนาทโดยมชอบดวยกฎหมายท าใหรฐเสยหาย โดยไมไดกลาวอางวาท าใหผฟองคดไดรบความเดอดรอนหรอเสยหายจากการกระท าหรอการงดเวนการกระท าข อ ง ผ ถ ก ฟ อ ง ค ด ท ๑ ๑ แ ต อ ย า ง ใ ด ผ ฟ อ ง ค ด จ ง ไ ม ใ ช ผได รบความเดอดรอนหรอเสยหาย หรออาจจะเดอดรอนหรอเสยหายโดยมอาจหลกเลยงได อนเนองจากการกระท าหรอการงดเวนการกระท าของผถกฟองคดท ๑๑ ผฟองคดจงไมมสทธน าคดมาฟ อ ง ต า ม ม า ต ร า ๔ ๒ ว ร ร ค ห น ง แ ห ง พ ร ะ ร า ช บ ญ ญ ต จ ด ต ง ศ า ล ป ก ค ร อ ง แ ล ะ วธพจารณาคดปกครอง พ .ศ. ๒๕๔๒ ส วนผ ถก ฟองคดท ๒ ถงผ ถ ก ฟองคดท ๔ และ ผถกฟองคดท ๖ ถงผถกฟองคดท ๘ นน ไมใชเจาหนาทของรฐผมอ านาจหนาทในการด าเนนการ

/วธพจารณา…

Page 143: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

เ ก ย ว ก บ เ ง น ช ด เ ช ย ส า ห ร บ ผ ป ร ะ ส บ เ ห ต อ ท ก ภ ย ด ง ก ล า ว จ ง ไ ม อ า จ เ ป น ค ก ร ณ ทจ ะ ถก ฟอง เ ปนคดพพาทในคดปกครองตามมาตรา ๙ วรรคหน ง แห งพระราชบญญต ฉบบเดยวกน การทศาลปกครองชนตนมค าสงไมรบค าฟองไวพจารณานน ศาลปกครองสงสดเหนพองดวย

จงมค าสงยนตามค าสงของศาลปกครองชนตน

พลเอก นยม ศนสนาคม ตลาการเจาของส านวน ตลาการศาลปกครองสงสด

นายเฉลมชย วสนนท ตลาการหวหนาคณะศาลปกครองสงสด

นายจรญ หตถกรรม ตลาการศาลปกครองสงสด

นายพระพล เชาวนศร ตลาการศาลปกครองสงสด

นายด าร วฒนสงหะ ตลาการศาลปกครองสงสด

Page 144: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 5964/2537 พนกงานอยการ ส านกงาน อยการ สงสด โจทก

รอยต ารวจเอก ส าราญ แจม สวรรณ จ าเลย

ป.อ. มาตรา 147, 352

ทรพยทเจาพนกงานเบยดบงเอาไวเปนของตนหรอของผอนตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 147

ตองเปนทรพยทเจาพนกงานมหนาทซอ ท า จดการหรอรกษา แตเมอเงนทจ าเลยยกยอกเอาไปใชสวนตวเปนเงนคาบ ารงทเจาภาพงานศพมาใชฌาปนสถานมอบใหแกจ าเลยเพอเกบสงเปนสวสดการตอกรมต ารวจ หาใชเงนของทางราชการหรอของรฐบาลทจ าเลยผเปนเจาพนกงานมหนาทซอ ท า จดการหรอรกษาแตอยางใดไม จงลงโทษจ าเลยตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 147 ไมได แตเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 352ซงเปนความผดอนยอมความกนได เมอผเสยหายมไดรองทกขภายในสามเดอนนบแตรเรองความผดและรตวผกระท าความผดคดจงขาดอายความ

________________________________

โจทกฟองขอใหลงโทษจ าเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 147,157, 91

จ าเลยใหการปฏเสธ

ศาลชนตนพจารณาแลวพพากษาวา จ าเลยมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 147 การกระท าของจ าเลยเปนความผดรวม33 กรรม จ าคกกระทงละ 5 ป ลงโทษทกกรรมเปนกระทงความผดรวมจ าคก165

ป จ าเลยรบสารภาพในชนพนกงานตรวจเงนแผนดนและน าสบเปนประโยชนแกการพจารณาลดโทษให

Page 145: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

หนงในสามตามมาตรา 78 เหลอโทษจ าคก 110 ป แตคงใหจ าคก 50 ป ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 91(3)

จ าเลยอทธรณ

ศาลอทธรณพพากษายน

จ าเลยฎกา โดยผพพากษาซงลงชอในค าพพากษาศาลอทธรณอนญาตใหฎกาในปญหาขอเทจจรง

ศาลฎกาวนจฉยวา "ปญหาตอไปมวา การกระท าของจ าเลยเปนความผดตามฟองหรอไม ขอทโจทกกลาวหาวาจ าเลยเบยดบงทรพยอนเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 147 นนขอเทจจรงไดความจากพนต ารวจโทวโรจน สตยสณหสกล และนางมยรวาเงนรายไดฌาปนสถานทจ าเลยไมไดสงกรมต ารวจตามทโจทกกลาวหาทงหมดน เปนเงนนอกงบประมาณไมใชเงนรายไดของแผนดน แตความผดตอต าแหนงหนาทราชการตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 147 นน ทรพยทเจาพนกงานเบยดบงเอาไวเปนของตนหรอของผอนตองเปนทรพยทเจาพนกงานมหนาทซอ ท าจดการหรอรกษา แตในคดนเงนทจ าเลยยกยอกเอาไปใชสวนตวเปนเงนคาบ ารงทเจาภาพงานศพมาใชฌาปนสถานมอบใหแกจ าเลยเพอเกบสงเปนเงนสวสดการตอกรมต ารวจเทานน หาใชเงนของทางราชการหรอของรฐบาลทจ าเลยผเปนเจาพนกงานมหนาทซอท า จดการหรอรกษาแตอยางใดไม ฟงไมไดวาจ าเลยไดกระท าความผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรานจงจะลงโทษจ าเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 147 ไมไดแตศาลฎกามความเหนตอไปวาการกระท าของจ าเลยเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 352แตความผดในมาตรานเปนความผดอนยอมความกนได ซงผเสยหายจะตองรองทกขภายในสามเดอนนบแตรเรองความผดและรตวผกระท าความผด คดนไดความวาผชวยอธบดกรมต ารวจปฏบตราชการแทนอธบดกรมต ารวจรเรองความผดและรตวผกระท าความผดเมอวนท 17 กนยายน 2528 ตามเอกสารหมาย ป.จ.1 แตพนต ารวจโทวโรจน สตยสณหสกล

เพงไดรบค าสงจากผบงคบการกองสวสดการกรมต ารวจ ใหไปรองทกขตอพนกงานสอบสวนเมอวนท18

มนาคม 2530 ตามเอกสารหมาย จ.1 การรองทกขซงจะตองด าเนนการตงแตรบค าสงจงเกน 3 เดอน นบแตรเรองและรตวผกระท าผดแลว คดจงขาดอายความแมจ าเลยไมไดยกอายความขนตอส ศาลฎกากยกขนพจารณาไดเอง ทศาลอทธรณพพากษาลงโทษจ าเลยนน ศาลฎกาไมเหนพองดวย

พพากษากลบ ใหยกฟองโจทก

( สมชาย รงสกรรพม - สงเวยน รตนมง - ชลอ บณยเนตร )

Page 146: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

หมายเหต

การกระท าทจะเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 147ไดนน ผกระท าจะตองมฐานะเปนเจาพนกงานอยในขณะทถกอางวากระท าความผด นอกจากนตองไดความวาผกระท านนมหนาทโดยตรงหรอโดยเฉพาะเจาะจงในการซอ ท า จดการหรอรกษาทรพยใดแลวเบยดบงทรพยทตนมหนาทซอ ท า จดการหรอรกษาเปนของตนเองหรอของผอน โดยทจรตหรอโดยทจรตยอมใหผอนเอาทรพยซงตนมหนาทซอ ท า จดการ หรอรกษาไปเสย

ทวาผกระท าตองมหนาทโดยตรงหรอโดยเฉพาะเจาะจงในการซอท า จดการหรอรกษาทรพยนน มความหมายวาหนาทนนตองเปนหนาทโดยตรงในต าแหนงหนาทราชการทตนเองถอครองต าแหนงอยหรอเปนหนาททมกฎหมายบญญตระบใหเปนหนาทของบคคลนน ๆ ดงนนหากเปนงานนอกเหนอหนาทโดยตรงหรอนอกเหนอไปจากทกฎหมายบญญตใหเปนหนาทของตนเองแลว หากบคคลนนไดรบมอบหมายจากผบงคบบญชาเพมเตม ใหมหนาทรบผดชอบซอ ท า จดการหรอรกษาทรพยใด ซงเปนงานนอกเหนอไปจากหนาททงสองประการดงทกลาวมาแลวกถอไมไดวาหนาททไดรบมอบหมายเพมเตมนนเปนหนาทโดยตรงของบคคลนน ดงนนหากบคคลนนซงเปนเจาพนกงานจะเบยดบงทรพยในหนาททตนเองไดรบมอบหมายเพมเตมใหท าการซอ ท า จดการหรอรกษาทรพยนนไปเปนของตนเองหรอของผอนโดยทจรต หรอโดยทจรตยอมใหบคคลเอาทรพยนนไปบคคลนนกไมมความผดฐานนแตอาจจะเปนความผดฐานยกยอกตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 352 ได

ค าพพากษาศาลฎกาทหมายเหตน จ าเลยเปนเจาพนกงานต ารวจชนสญญาบตร ต าแหนง หวหนาฌาปนสถานและสสาน กรมต ารวจ นอกจากจะมอ านาจหนาทตามบทกฎหมายตาง ๆ ทระบใหเปนอ านาจหนาทของเจาพนกงานต ารวจแลว ยงมอ านาจหนาทโดยตรงกบต าแหนงทจ าเลยถอครองอยคอการท าหรอจดการเงนรายไดเกยวกบฌาปนสถานกรมต ารวจ เฉพาะทเปนเงนรายไดแผนดนเทานน ซงคดนเหนไดวาแมขอเทจจรงจะรบฟงไดวาจ าเลยยกยอกเอาเงนคาบ ารงทเจาภาพงานศพมาใชฌาปนสถานของกรมต ารวจทมอบใหแกจ าเลยเพอเกบสงไปเปนเงนสวสดการตอกรมต ารวจไปใชเปนการสวนตวกตามแตเมอไดความจากพยานหลกฐานโจทกวา เงนดงกลาวเปนเงนนอกงบประมาณไมใชเงนรายไดแผนดน จงถอไมไดวาเปนหนาทโดยตรงในต าแหนงทจ าเลยถอครองอย จงมใชเรองทจ าเลยมหนาทท าหรอจดการเกยวกบเงนดงกลาวตามความหมายของประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 147 การกระท าของจ าเลยจงไมมความผดในขอหาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 147 แตการกระท าของจ าเลยเขาขายในความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 352

ทนงศกดดลยกาญจน

Page 147: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 2162/2536 นาง เหย เหงยน ถ โจทก

สารวตร ใหญ สถานต ารวจภธร อ าเภอ เมอง อบลราชธาน

จ าเลย

ป.ว.พ. มาตรา 55

พ.ร.บ.การทะเบยนคนตางดาว พ.ศ.2493 มาตรา 4, 8

แมผเสยไปซงสญชาตไทยยนค ารองขอใหออกใบส าคญประจ าตวคนตางดาวเกนเวลา 30 วน อนเปนการฝาฝนมาตรา 8แหงพระราชบญญตการทะเบยนคนตางดาว พ.ศ. 2493 กตาม แตกหาหมดสทธหรอเสยสทธทจะยนค ารองขอใบส าคญประจ าตวคนตางดาวไม เพราะมาตราดงกลาวเปนเรองก าหนดหนาทของผ เสยไปซงสญชาตไทยโดยมเวลาบงคบใหปฏบตตาม ถาหากฝาฝนไมปฏบตหรอปฏบตลาชาเกนกวาเวลาทก าหนดไว กจะมความผดและตองถกลงโทษ ตามมาตรา 21 แหง พระราชบญญต เดยวกน หาใชเปนการก าหนดเรองอายความเสยสทธหรอหมดสทธไม จ าเลยมฐานะเปนนายทะเบยนตามความหมายของมาตรา 4

แหงพระราชบญญต การทะเบยนคนตางดาว พ.ศ. 2493 ประกอบกบประกาศกระทรวงมหาดไทยเรองแตงตงนายทะเบยนตาม พระราชบญญตทะเบยนคนตางดาว พ.ศ.2493 ขอ 3 จงมอ านาจหนาทโดยตรงทจะตองออกใบส าคญประจ าตวคนตางดาวใหโจทกผยนค ารองขอ การทจ าเลยยงไมออกใบส าคญดงกลาวใหโจทก และเปนเวลานานเกนสมควรแกเหต ถอวาจ าเลยปฏเสธไมยอมออกใบส าคญดงกลาวใหโจทกอนเปนการโตแยงสทธของโจทก โจทกมอ านาจฟอง จ าเลยจะอางวาไดสงเรองใหผอนด าเนนการโดยอางวาเปนระเบยบของกรมต ารวจหาไดไม เพราะเปนเรองการด าเนนการภายในของจ าเลยซงมใชกฎหมาย

________________________________

Page 148: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

โจทกฟองและแกไขค าฟองวา โจทกเปนบตรนายเอนหรอแอนเหงยนนางแหหรอแหหรอแฮ ลาย บดามารดาของโจทกเปนคนตางดาวทเขามาในราชอาณาจกรไทยโดยไมชอบดวยกฎหมายโจทกเกดในราชอาณาจกรไทยเมอ พ.ศ. 2502 และไดสญชาตไทยตอมาโจทกถกถอนสญชาตไทยตามประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 337ลงวนท 13 ธนวาคม 2515 ซงโจทกจะตองมใบส าคญประจ าตวคนตางดาว โจทกมภมล าเนาอยต าบลในเมองอ าเภอเมองอบลราชธาน จงหวดอบลราชธาน เมอวนท 25มนาคม 2530 โจทกไดรองขอตอจ าเลยซงเปนนายทะเบยนคนตางดาวอ าเภอเมองอบลราชธาน เพอใหออกใบส าคญประจ าตวคนตางดาวใหโจทก แตจ าเลยไมออกให ขอใหบงคบจ าเลยออกใบส าคญประจ าตวคนตางดาวใหโจทก

จ าเลยใหการและแกไขค าใหการวา โจทกไมไดขอใบส าคญประจ าตวคนตางดาวภายใน 30 วนนบแตวนทโจทกรวาโจทกเสยสญชาตไทย จงหมดสทธทจะขอ เมอเดอนมนาคม 2530 จ าเลยไดรบค ารองของโจทกไวแลว และโจทกไดเสนอผบงคบการกองทะเบยนคนตางดาวและภาษอากร เพออนมตตามระเบยบของกรมต ารวจแตจ าเลยยงไมไดรบแจงการอนมต จ าเลยจงไมไดโตแยงสทธของโจทก ขอใหยกฟอง

ศาลชนตนพพากษาวา ใหจ าเลยออกใบส าคญประจ าตวคนตางดาวใหโจทกทงนเมอโจทกไดยนค าขอถกตองครบถวนตามทกฎกระทรวงก าหนดไว

จ าเลยอทธรณ

ศาลอทธรณภาค 1 พพากษายน

จ าเลยฎกา

ศาลฎกาวนจฉยวา "ตามทจ าเลยฎกาในขอแรกมวา โจทกไมไดขอใหจ าเลยออกใบส าคญประจ าตวคนตางดาวภายใน 30 วนนบแตวนทโจทกรหรอควรรวาเสยสญชาตไทย โจทกจงหมดสทธหรอเสยสทธทจะขอใบส าคญประจ าตวคนตางดาวหรอไม จ าเลยอางวาก าหนดระยะเวลาในมาตรา 8 แหงพระราชบญญตการทะเบยนคนตางดาวพ.ศ. 2493 เปนก าหนดระยะเวลาแหงอายความเนองจากพระราชบญญตฉบบนเปนกฎหมายทเกยวดวยความสงบเรยบรอยและเกยวกบความมนคงของประเทศ ตองตความอยางเครงครดใหทกคนตองปฏบตหรอละเวนการปฏบตจ าตองถกจ ากดสทธตามวตถประสงคของพระราชบญญต ดงกลาวนน เหนวาการก าหนดเวลาในมาตรา 8 แหงพระราชบญญต ดงกลาวมวตถประสงคบงใหเหนชดวาใหผเสยไปซงสญชาตไทยมหนาทตองปฏบตตามทกฎหมายบญญตไวกลาวคอใหไปท าการรองขอตอนายทะเบยนคนตางดาวทองท ใหออกใบส าคญประจ าตวใหเพอแสดงวาตนเปนบคคลตางดาว มใชเปนคนสญชาตไทยและหนาทของผทจะตองปฏบตไดก าหนดเวลาจ ากดไววาตองไปรองขอภายในเวลา 30 วน ทงนเพอมใหผซงเสยสญชาตไทยเพกเฉยหรอละเลยไมไปปฏบตตามหนาทดงกลาวถาหากบคคลดงกลาวละเลยไมปฏบตหนาทตามเวลาทก าหนดไวกจะมความผดและถกลงโทษดงทมาตรา 21 แหง พระราชบญญตเดยวกนนบญญตไววา

Page 149: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ผใดละเลยไมปฏบตตามความในมาตรา 8 มความผดตองระวางโทษปรบไมเกนหารอยบาทจงเหนไดชดยงขนวา การก าหนดเวลาไวในมาตรา 8 เปนเรองก าหนดหนาทโดยมเวลาบงคบใหปฏบตตาม ถาผเสยสญชาตไทยดงกลาวฝาฝนไมปฏบตหรอปฏบตลาชาเกนกวาเวลาทก าหนดไว ถอไดวามความผดและตองถกลงโทษ หาใชเปนการก าหนดเรองอายความเสยสทธหรอหมดสทธดงทจ าเลยฎกาไมฎกาจ าเลยขอนฟงไมขน

ปญหาวนจฉยตอไปมวา จ าเลยไดรบการรองขอของโจทกแลวยงไมออกใบส าคญประจ าตวคนตางดาวใหโจทกจนบดนถอไดวาเปนการโตแยงสทธของโจทกหรอไม จ าเลยฎกาอางวาตามค าใหการของตวโจทกกดพยานโจทกกดรวมทงค าใหการของจ าเลยและพยานจ าเลยไมมขอความทจะแสดงใหเหนเลยวาจ าเลยไดโตแยงสทธของโจทกอนจะท าใหโจทกมอ านาจฟอง เพยงแตตองมการเสนอตามขนตอนเทานนซงไมไดฝาฝนตอกฎหมายนน เหนวาโจทกมตวโจทกและนายฟกนอยเหงยน เปนพยานโจทกเบกความวาเมอโจทกรองขอและใหถอยค าตอเจาหนาทจ าเลยเสรจแลว เจาหนาทบอกวาอก 7-8 เดอนใหมาฟงผล ซงปรากฏวาโจทกไดรองขอและใหถอยค าตอจ าเลยและจ าเลยไดบนทกถอยค าของโจทกพรอมทงรบหลกฐานตาง ๆ ไวจากโจทกครบถวนเรยบรอยแลวตงแตวนท 25มนาคม 2530 ดงปรากฏตามเอกสารหมาย ล.3 ตอมาตนเดอนพฤศจกายน2530 โจทกและพยานโจทกดงกลาวไดไปตดตอกบเจาหนาทจ าเลยผทรบเรองของโจทกไว กลบไดรบแจงวาทาง กอ.รมน. ใหระงบไวกอนจนกระทงถงวนทโจทกและพยานมาเบกความ (วนท 23 เมษายน2533) จ าเลยกไมไดออกใบส าคญประจ าตวคนตางดาวใหแกโจทกจงเหนไดวาเมอจ าเลยรบค ารองขอพรอมทงบนทกถอยค าของโจทกและรบหลกฐานตาง ๆ ดงทปรากฏในเอกสารดงกลาวขางตนจนถงเวลาทจ าเลยก าหนดใหโจทกมาฟงผลแลวจ าเลยหาไดออกใบส าคญประจ าตวคนตางดาวใหโจทกไมและโจทกกไดรอจนถงวนฟองและวนทโจทกและพยานโจทกเบกความซงเลยก าหนดเวลาทจ าเลยนดใหโจทกมาฟงผลเปนเวลานานถง 3 ป จ าเลยกยงมไดจดการออกใบส าคญดงกลาวใหโจทก แมจ าเลยอางวาไดสงเรองใหผอนด าเนนการโดยอางวาเปนระเบยบของกรมต ารวจซงจ าเลยมผบงคบการกองทะเบยนคนตางดาวในเขตกรงเทพมหานครมาเบกความและอางเหตเกยวกบระเบยบของกรมต ารวจขนเปนขอตอสกตาม กเปนเรองการด าเนนการภายในของจ าเลยซงมใชกฎหมาย จงจะยกขนมาอางเปนเหตขดของหรอตอสยนกบโจทกหาไดไม ทงนเพราะตามพระราชบญญต การทะเบยนคนตางดาว พ.ศ. 2493 มาตรา 4 มบญญตไวชดวา "นายทะเบยน" หมายความวา เจาพนกงานซงรฐมนตรแตงตงเพอปฏบตตามพระราชบญญตนและรฐมนตรหมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตนกคอรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทยซงปรากฏตามประกาศกระทรวงมหาดไทยเรองแตงตงนายทะเบยนตามพระราชบญญต การทะเบยนคนตางดาว พ.ศ. 2493 ประกาศ ณ วนท12 ธนวาคม 2493 มขอความระบไวชดในขอ 3 วา ในเขตจงหวดอนนอกจากจงหวดพระนครและ จงหวดธนบร (คอจงหวดกรงเทพมหานครในปจจบน) ใหผบงคบกองต ารวจภธรอ าเภอ หรอหวหนาสถานต ารวจภธรอ าเภอเปนนายทะเบยน มอ านาจหนาทในเขตทองทของตนดงนจ าเลยในฐานะทเปนนายทะเบยนตามประกาศดงกลาว จงมอ านาจหนาทโดยตรงอยแลวทตองออกใบส าคญประจ าตวคนตาง

Page 150: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ดาวใหแกโจทกการทจ าเลยอางระเบยบของกรมต ารวจซงมใชกฎหมายจงรบฟงไมได เมอพเคราะหถงก าหนดเวลาตงแตโจทกรองขอตอจ าเลยจนถงก าหนดเวลาทจ าเลยนดใหโจทกไปฟงผลตลอดจนถงเวลาทโจทกน าคดมาฟองเปนเวลานานเกนสมควรแกเหตฉะนนเมอจ าเลยยงไมออกใบส าคญประจ าตวคนตางดาวใหโจทก ยอมถอไดวาจ าเลยไดปฏเสธไมยอมออกใบส าคญประจ าตวคนตางดาวใหโจทกการกระท าของจ าเลยเปนการโตแยงสทธของโจทก โจทกมความจ าเปนตองใชสทธทางศาล โจทกจงมอ านาจฟองจ าเลยไดทศาลลางทงสองพพากษามานนชอบแลว ฎกาจ าเลยขอนฟงไมขนเชนกน"

พพากษายน

( จองทรพย เทยงธรรม - สงเวยน รตนมง - ถวล ตรเพชร )

Page 151: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 1292/2482 อยยการพระนครศรอยธยา โจทก

นายลา ชนธไชย จ าเลย

ป.อ. มาตรา 118

ป.ว.อ. มาตรา 196, 225

พ.ร.บ.ลกษณะเกบเงนคานา ร.ศ.119 มาตรา 13

เจาพนกงานเกบเงนคานาเรยกจ าเลยไปสอบถามถงเรองโฉนดทนาทคางคานาเพอจะขายทองตลาดจ าเลยแจงตอเจาพนกงานนนดวยความเทจไมเปนผดฐานแจงความเทจ

ศาลชนตนสงใหยกฟองโดยเหนวาฟองไมมมลทางอาญาศาลอทธรณพพากษาใหรบฟองไวพจารณาตอไปโดยเหนวาการกระท าตามฟองเปนผดทางอาญาไดเชนนจ าเลยฎกาได,(ไมเปนค าสงระหวางพจารณา)

(หมายเหต อยยการเปนผฟอง จ าเลยถกเรยกเขามาในคดแลว.)

________________________________

โจทกฟองวา จ าเลยคางอากรคานาถกเจาพนกงานเรยกตวสอบถามถงโฉนดทนารายทคางภาษนนเพอท าการขายทอดตลาด จ าเลยไดสาบาลตวแลวเอาความทรอยวาเปนเทจมาบอกแกเจาพนกงานผมหนาทรบแจงความและเรงรดคาภาษอากรวา โฉนดนนอยทพภรยาจ าเลยความจรงโฉนดนนภรยาจ าเลยน าเอาไปวางเปนประกนเงนกผมชอไว เจาพนกงานไดขอใบแทนโฉนดใหม ท าใหโฉนดเดมใชไมได เปนการเสยหายแกเจาพนกงานและผมชอนน ขอใหลงโทษตามกฎหมายอาญา ม.๑๑๘.

Page 152: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ศาลชนตนเหนวาตามฟองไมมมลทางอาญาสงใหยกฟอง.

ศาลอทธรณเหนวา ตามฟองเปนผดตาม ม.๑๑๘ ได จงพพากษาใหรบฟองไวพจารณา.

จ าเลยฎกา.

ศาลฎกาเหนวาตาม พ.ร.บ.ลกษณะเกบเงนคานา ร.ศ. ๑๑๙ เจาพนกงานมอ านาจหนาทบงคบแกทรพยของผคางอากรคานาทจะยดและขายเทานน การเรยกจ าเลยผเปนลกหนและเปนผจะตองเสยหาย ไปถามเอาความเทจจรงในเรองทรพยสมบตนน หาเปนอ านาจสอบสวนในกรอบอ านาจและหนาทของเจาพนกงานพงจะยดถอเอาเปนค าแจงความไดไม จ าเลยจงไมมผดฐานแจงความเทจตาม ม.๑๑๘ จงพพากษากลบใหยกฟองโจทก

( อมาตย - มนภนยวมลสาร - วกรม )

ศาลชนตน - หลวงสนทรานยตกจ

ศาลอทธรณ - พระทพยเบญญา

หมายเหต

ความหมายของค าวา “เจาพนกงาน” เจาพนกงานกคอ บคคลสามญนเอง เปนแตมอ านาจหนาทบรหารบางสงบางอยาง และเฉพาะภายในกรอบแหงอ านาจหนาทนนจงจะถอวาการกระท าของเขาเปนการกระท าในฐานเปนเจาพนกงาน – ส.ส.

Page 153: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาท 2410/2520 นายสมบรณ ปญจะ โจทก ธนาคารกสกรไทย จ ากด กบพวก จ าเลย

พ.ร.บ.การธนาคารพาณชย พ.ศ.2505 มาตรา 46

ผ ทจะมความผดฐานเปดเผยกจการอนพงสงวนไวไม เปดเผยของธนาคารพาณชยตามพระราชบญญตการธนาคารพาณชย พ.ศ.2505 มาตรา 46 นน ตองเปนผไดลวงรกจการของธนาคาร เนองจากการปฏบตตามอ านาจและหนาททก าหนดไวในพระราชบญญตน เมอจ าเลยท 1 เปนธนาคารพาณชย จ าเลยท 2,3 เปนผจดการสาขาของจ าเลยท 1 และจ าเลยท 4 เปน บคคลภายนอกผมธรกจตดตอกบจ าเลยท 1,2,3 ซงพระราชบญญตดงกลาวมไดก าหนดใหเปนผมอ านาจและหนาทจะตองปฏบตตามพระราชบญญตนแตอยางใด จ าเลยจงมใชบคคลอนอาจถกลงโทษตามมาตรา 46 ได

________________________________

โจทกฟองวา จ าเลยท 1 เปนธนาคารพาณชย จ าเลยท 2 เคยเปนผจดการส านกงานสาขาขอนแกนของจ าเลยท 1 ปจจบนจ าเลยท 3 เปนแทน จ าเลยท 4เปนผมธรกจตดตอกบจ าเลยท 1, 2, 3 โจทกไดจ านองทดนโฉนดท 563 ไวกบจ าเลยท 1 ตอมาจ าเลยท 1, 2 และ 3 ซงเปนผลวงรเรองโจทกเปนลกหนจ านองดงกลาว ซงโดยหนาทปกตวสยพงสงวนเปนความลบไมพงเปดเผย แตจ าเลยท 1,2 รวมกบจ าเลยท 4 แพรขาวเรองนใหบคคลภายนอกร และจ าเลยท 1, 2, 4 ไดรวมกนวางแผนใหจ าเลยท 4 ไดเชาทดนดงกลาวจากโจทก และใชเลหเหลยมกลายเปนญาตของจ าเลยท 4 เปนผเชาแทนทและจ าเลยท 1,

2 ยงไดมอบโฉนดทดนเลขท 563 ซงอยในครอบครองใหจ าเลยท 4 กบพวก น าไปเผยแพรชกชวนให

Page 154: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

บคคลภายนอกท าการเชาชวงหาประโยชนแกตน เปนการเบยดบงเอาโฉนดทดนของโจทก ขอใหลงโทษตามพระราชบญญตการธนาคารพาณชย พ.ศ. 2505มาตรา 46 ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 83, 86,

352

ศาลชนตนไตสวนมลฟองแลวเหนวาคดไมมมลทงสองขอหา พพากษายกฟอง

โจทกอทธรณ

ศาลอทธรณพพากษายน

โจทกฎกา

ศาลฎกาวนจฉยวา ขอหาความผดตามพระราชบญญตการธนาคารพาณชยพ.ศ. 2505 มาตรา 46

นน ผทจะมความผดตามมาตรานจะตองเปนผไดลวงรกจการของธนาคาร เนองจากการปฏบตตามอ านาจและหนาททก าหนดไวในพระราชบญญตดงกลาว แตจ าเลยท 1 ซงเปนธนาคารพาณชย จ าเลยท 2, 3

ผจดการสาขาของจ าเลยท 1 และจ าเลยท 4 บคคลภายนอกผมธรกจตดตอกบจ าเลยท 1, 2, 3

พระราชบญญตดงกลาวมไดบญญตก าหนดใหเปนผมอ านาจและหนาททจะตองปฏบตตามพระราชบญญตนนแตอยางใด จ าเลยจงมใชบคคลผมอ านาจและหนาททก าหนดไวในพระราชบญญตการธนาคารพาณชยพ.ศ. 2505 อนอาจถกลงโทษไดตามมาตรา 46 แหงพระราชบญญตดงกลาว

พพากษายน

( อดม จาละ - สงวน สทธไชย - ปรชา สมาวงศ )

Page 155: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 8793/2551 สขาภบาลสนทรายหลวง โจทก

นางสาวอรอนงค วรรณฤทธ กบพวก จ าเลย

พ.ร.บ.ความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ.2539 มาตรา 8, 10

ป.พ.พ. มาตรา 432

จ าเลยท 2 ท 3 และท 4 ในฐานะผบงคบบญชาของจ าเลยท 1 มหนาทพจารณาและตรวจสอบเอกสารประกอบฎกาการอนมตเบกจายเงนและในชนตรวจจายเงนใหแกเจาหนของโจทกกอนทจะเกบฎกาไวเปนหลกฐานเพอการตรวจสอบ ตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการเงน กา รเบกจายเงน การฝากเงน การเกบรกษาเงนและการตรวจเงนสขาภบาล พ.ศ.2531 เมอจ าเลยท 2 ท 3 และท 4 ลงนามโดยมไดมการตรวจสอบตามระเบยบดงกลาว อนท าใหจ าเลยท 1 ยกยอกเงนไปใชสวนตวโดยทจรต จงตองรวมรบผดกบจ าเลยท 1

จ าเลยท 1 ท าละเมดตอโจทกคาบเกยวกอนและหลงวนท พ.ร.บ.ความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ.2539 มผลใชบงคบ คอวนท 15 พฤศจกายน 2539 ดงนน จงตองน ามาตรา 8 วรรคส ทบญญตเปนคณแกเจาหนาทมาใชบงคบตอการท าละเมดหลงวนท พ.ร.บ.ความรบผดทางละเมดของเจาหนาทมผลใชบงคบ สวนการท าละเมดกอนวนท พ.ร.บ.ความรบผดทางละเมดของเจาหนาท ฯ มผลใชบงคบ จ าเลยท 2 ท 3 และท 4 ตองรบผดรวมกบจ าเลยท 1 อยางลกหนรวม ตาม ป.พ.พ. มาตรา 432

________________________________

โจทกฟองขอใหบงคบจ าเลยทงสรวมกนช าระเงนจ านวน 474,121.32 บาท พรอมดอกเบยอตรารอยละ 7.5 ตอป ของตนเงนดงกลาวนบแตวนฟองเปนตนไปจนกวาจะช าระเสรจแกโจทก

Page 156: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

จ าเลยท 1 ขาดนดยนค าใหการและขาดนดพจารณา

จ าเลยท 2 และท 4 ใหการขอใหยกฟอง

จ าเลยท 3 ขาดนดยนค าใหการและไมสบพยาน

ศาลชนตนพพากษาใหจ าเลยท 1 และท 3 รวมกนช าระเงน 474,121.32 บาท พรอมดอกเบยอตรารอยละ 7.5 ตอป ของตนเงนดงกลาวนบแตวนถดจากวนฟอง (ฟองวนท 17 พฤศจกายน 2541) เปนตนไปจนกวาจะช าระเสรจแกโจทก ใหจ าเลยท 4 รวมรบผดจ านวนเงนดงกลาวในวงเงน 458,684.07 บาท พรอมดอกเบยอตรารอยละ 7.5 ตอป ของตนเงน 404,272.18 บาท นบแตวนถดจากวนฟองเปนตนไปจนกวาจะช าระเสรจแกโจทก กบใหจ าเลยท 1 ท 3 และท 4 รวมกนใชคาฤชาธรรมเนยมแทนโจทก โดยก าหนดคาทนายความให 30,000 บาท คาขนศาลส าหรบจ าเลยท 4 ใหใชในทนทรพยทโจทกชนะคด ยกฟองจ าเลยท 2 คาฤชาธรรมเนยมในสวนของจ าเลยท 2 ใหเปนพบ

โจทกอทธรณ

ศาลอทธรณภาค 5 พพากษาแกเปนวา ใหจ าเลยท 2 รวมรบผดกบจ าเลยท 1 และท 3 ในวงเงน 458,684.07 บาท พรอมดอกเบยอตรารอยละ 7.5 ตอป ของตนเงน 404,272.18 บาท นบแตวนถดจากวนฟองเปนตนไปจนกวาจะช าระเสรจแกโจทก คาฤชาธรรมเนยมใหเปนพบ นอกจากทแกใหเปนไปตามค าพพากษาศาลชนตน

จ าเลยท 2 ฎกา

ศาลฎกาวนจฉยวา ขอเทจจรงฟงเปนยตวา โจทกเปนนตบคคลตามพระราชบญญตสขาภบาล พ.ศ.2495 สงกดกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ขณะเกดเหตจ าเลยท 1 เปนเจาหนาทการเงนและบญชของโจทก จ าเลยท 2 เปนสมหบญชของโจทก จ าเลยท 3 เปนหวหนาหนวยงานคลงของโจทก และจ าเลยท 4 เปนปลดสขาภบาลของโจทก การเบกจายเงนของโจทกจ าเลยทงสอยในบงคบตองปฏบตตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการรบเงน การเบกจายเงน การฝากเงน การเกบรกษาเงนและการตรวจเงนสขาภบาล พ.ศ.2531 และตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการพสดของหนวยการบรหารราชการสวนทองถน พ.ศ.2535 แตจากการตรวจสอบของโจทกพบวาในชวงเวลาระหวางเดอนพฤษภาคม 2539 ถงเดอนมนาคม 2540 มฎกาเบกจายเงนทไมถกตองตามระเบยบดงกลาวรวม 17 รายการ โดยฎกาเบกจายเงนตามงบประมาณเพอเบกจายคาจดซอวสดส านกงานของโจทก เปนเงน 6,765 บาท ซงจ าเลยท 2 ถงท 4 ไดลงชอเปนผตรวจสอบเอกสารประกอบฎกาจนกระทงประธานกรรมการของโจทกอนมตเมอวนท 17 พฤษภาคม 2539 ภายหลงการอนมตการจายเงน จ าเลยท 2 ถงท 4 จะตองตรวจสอบอกครงหนงวามใบเสรจรบเงนประกอบฎกาหรอไม และมเจาหนลงชอเปนผรบเงนหรอไม ปรากฏวาไมมใบเสรจรบเงน

Page 157: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ประกอบฎกา กลบมเอกสารทมขอความวาไดจายเงนจ านวนดงกลาวใหแกเจาหนของโจทกไปแลวโดยจ าเลยท 1 ลงชอเปนผจายเงน จ าเลยท 2 และท 4 เปนผตรวจ ฎกาเงนรายจายตามงบประมาณเพอเบกจายเงนคาจดซอวสดท าปายชอกรรมการและเจาหนาทประจ าหนวยในการเลอกตงกรรมการ จ าเลยท 1 จดท าฎกาเชนเดยวกบฎกาเบกจายเงนตามงบประมาณเพอเบกจายคาจดซอวสดส านกงานของโจทกขางตน และการเบกจายเงนไมมใบเสรจรบเงน ไมมลายมอชอผรบเงน ฎกาเงนนอกงบประมาณเพอเบกจายคาภาษหก ณ ทจาย จ านวน 20.18 บาท จดท าขนเมอวนท 29 พฤษภาคม 2539 จากการตรวจสอบไมมใบเสรจรบเงนของกรมสรรพากร ไมมลายมอชอผรบเงนเชนเดยวกน ฎกาเบกเงนตามขอบงคบงบประมาณรายจายเพอเบกจายคาจดซอวสดแบบพมพส าหรบใชในงานของโจทก จ านวนเงน 25,250 บาท มการด าเนนการเชนเดยวกน จากการตรวจสอบแลวไมมใบเสรจรบเงนและลายมอชอผรบเงน เปนฎกาเบกเงนตามขอบงคบงบประมาณรายจายเพอเบกจายคาจดซอวสดส านกงานส าหรบใชในงานบรหารทวไปของโจทก จ านวนเงน 9,958 บาท ตรวจสอบแลวไมมใบเสรจรบเงนและลายมอชอผรบเงน ฎกาเบกเงนตามขอบงคบงบประมาณรายจายเพอเบกจายคาจดซอวสดส านกงานส าหรบบรหารทวไป จ านวนเงน 1,621 บาท ตรวจสอบแลวไมมใบเสรจรบเงนและลายมอชอผรบเงน ฎกาเบกจายคาจดซอวสดส านกงานของโจทกส าหรบใชในงานพฒนาและจดเกบรายไดจ านวนเงน 13,864.95 บาท ตรวจสอบแลวไมมใบเสรจรบเงน สอบถามเจาหนแลวแจงวายงไมไดรบเงนตามฎกา ฎกาเบกจายเงนเพอน าไปจดซอวสดส านกงานจ านวนเงน 9,839 บาท ตรวจสอบแลวไมมใบเสรจรบเงนและลายมอชอผรบ ฎกาเบกจายเงนคาสมทบงบประมาณในการจดหาเครองมอเครองใชในการดบเพลงรถยนตบรรทกน าจ านวน 313,165 บาท ตรวจสอบแลวไมมใบเสรจรบเงนและลายมอชอผรบเงน ฎกาเบกจายเงนคาจดซอวสดส านกงานส าหรบใชในงานบรหารทวไปของโจทก จ านวน 4,840 บาท ตรวจสอบแลวไมมใบเสรจรบเงน ฎกาเบกจายคาจดซอตเกบเอกสารจ านวน 2,300 บาท ไมมหลกฐานใบเสรจรบเงนประกอบฎกา ฎกาเบกจายคาวสดส านกงานจ านวน 8,779 บาท ไมมใบเสรจรบเงน ฎกาเบกจายเงนคาจดซอวสดส านกงานจ านวน 4,150 บาท ไมมใบเสรจรบเงน ฎกาเบกจายเงนคาภาษหก ณ ทจาย จ านวน 6,327.10 บาท ไมมหลกฐานการรบเงนของกรมสรรพากร ฎกาเบกจายเงนคาภาษหก ณ ทจาย จ านวน 5,065.42 บาท ตรวจสอบแลวไมมใบเสรจรบเงน ฎกาเบกจายเงนคาภาษหก ณ ทจาย จ านวน 2,317.76 บาท ตรวจสอบแลวไมมใบเสรจรบเงน สวนใบเสรจรบเงนคาประกนสญญากอสรางตอเตมศาลาประจ าหมบานจากหางหนสวนจ ากดสนทรายสหไมไทย จ านวน 3,175 บาท จ าเลยท 1 ไมน าไปลงบญชเงนสดแลวน าฝากธนาคาร และมฎกาเบกจายทไมมใบเสรจรบเงนน าสงภาษหก ณ ทจาย จ านวน 24.53 บาท ตอกรมสรรพากร รวมยอดเงนตามฎกาเบกจายเงนทง 17 รายการ เปนเงน 417,982.46 บาท และค านวณดอกเบ ยอตรารอยละ 7.5 ตอป คดตงแตวนทเบกจายเงนตามฎกาแตละฉบบดงกลาวถงวนฟองเปนเงน 56,138.86 บาท และขอเทจจรงยงไดความตามค าพพากษาศาลชนตนซงจ าเลยท 1 มไดอทธรณฎกาโตเถยงเปนอยางอนดวยวา จ าเลยท 1 ไดจดท าฎกาเบกจายเงนตามฎกาเบกจายเงนทง 17 รายการขางตนตามล าดบขนตอนและระเบยบวธปฏบตดงกลาวจนกระทงมการอนมตใหเบกจายแลว แตจ าเลยท 1 ไมน าเงนไปจายใหแกเจาหน กลบน าไปใชเปนประโยชนสวนตว อนเปนการกระท าละเมดตอ

Page 158: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

โจทก และศาลช นตนวนจฉยใหจ าเลยท 3 ในฐานะหวหนาหนวยงานคลงกบจ าเลยท 4 ในฐานะผบงคบบญชาของจ าเลยท 1 และท 3 รวมกนรบผดตอโจทกดวย สวนจ าเลยท 2 พพากษายกฟอง แตศาลอทธรณภาค 5 พพากษาแกเปนวา ใหจ าเลยท 2 รวมรบผดดวย

คดมปญหาทขนมาสศาลฎกาเพยงวา จ าเลยท 2 ตองรวมรบผดกบการกระท าละเมดของจ าเลยท 1 ดวยหรอไม ได ความตามพยานหลกฐานโจทกซงจ าเลยท 2 มได น าสบโตเถยงวา ผว าราชการจงหวดเชยงใหม ไดมค าสงจงหวดเชยงใหม ท 390/2538 แตงตงจ าเลยท 2 ใหปฏบตหนาทสมหบญชของโจทกตงแตวนท 4 ธนวาคม 2538 และตามหนงสอท ชม.61901/2 ลงวนท 30 มกราคม 2541 โจทกไดสงรายละเอยดและหลกฐานเพมเตมชแจงตออธบดกรมบญชกลางวา ขณะเกดเหตทจ าเลยท 1 กระท าละเมดตอโจทกนน จ าเลยท 2 ในฐานะสมหบญชสขาภบาล มหนาทรบผดชอบชวยเหลอหนวยงานคลงปฏบตงานฝายการคลงในหนาทของหนวยงานตามมต ก .สภ. ลงวนท 23 กรกฎาคม 2532 และตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการรบเงน การเบกจายเงน การฝากเงน การเกบรกษาเงน และการตรวจเงนสขาภบาล พ.ศ.2531 ดวย อกทงนายยงยทธปลดสขาภบาลโจทกกไดเบกความถงขนตอนการปฏบตหนาทเบกจายเงนของจ าเลยท 1 ซงเปนเจาหนาทการเงนและบญชของโจทกวา ขนตอนในการจดท าฎกาเบกจายเงนนน เรมตนโดยตองมการท าบนทกขออนมตจดซอวสดผานไปทางฝายบรหารของโจทก เมอไดรบการอนมตใหจดซอแลวกจะตองด าเนนการจดท าฎกาเพอเบกจายเงนใหแกเจาหนตามทอนมต แตในการจดท าฎกาเบกจายเงนตองมเอกสารประกอบเสนอผานไปตามล าดบ โดยผานทางหวหนาหนวยการคลงตรวจสอบ แลวผานไปยงสมหบญชตรวจสอบ และสงตอไปยงปลดสขาภบาลเพอตรวจสอบเปนคนสดทาย อกทงเมอเจาหนของโจทกมารบเงนตามฎกาเบกจายแลว เจาหนาทการเงนและบญชตองลงนามรบรองในใบส าคญคจายซงเปนใบเสรจรบเงน และขนตอนสดทายกอนทจะมการเกบฎกาจะตองมการเกบใบเสรจรบเงนประกอบฎกาไว กบจะตองมการตรวจหนาฎการวมทงตรวจใบเสรจรบเงนวาเจาหนของโจทกรบเงนไปแลวหรอไมดวย ซงขนตอนวธการปฏบตหนาทเกยวกบการเบกจายเงนของโจทกตามค าเบกความของนายยงยทธดงกลาวกสอดคลองตรงกบรายละเอยดการลงนามปฏบตหนาทของเจาหนาทท เกยวของทกฝายทปรากฏหลกฐานชดแจงในฎกาการเบกจายเงนทง 17 รายการขางตน ปรากฏวาจ าเลยท 2 ไดลงนามในฎกาเบกจายเงนทกฉบบดงกลาวในฐานะสมหบญช แตพยานหลกฐานโจทกทน าสบตอศาลและจ าเลยท 2 มไดน าสบโตเถยง กลบฟงไดเปนยตวา ฎกาเบกจายเงนทง 17 รายการนน จ าเลยท 2 ไดรวมลงชอรบรองการตรวจสอบเอกสารประกอบฎกาและเสนอเ รองไปตามล าด บชนจนกระท งประธานกรรมการของโจทกอนมตใหเบกจายแลว แตภายหลงการอนมต จ าเลยท 2 ซงยงมหนาทตองตรวจสอบอกครงหนงวามใบเสรจรบเงนประกอบฎกาหรอไมนน ปรากฏวาไมมใบเสรจรบเงนประกอบฎกา แตกลบปรากฏมขอความวาไดจายเงนใหแกเจาหนของโจทกไปแลว โดยจ าเลยท 1 ลงชอเปนผจายเงนและจ าเลยท 2 ลงชอรบรองวา “ตรวจแลว” ดงน เหนวา ระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการรบเงน การเบกจายเงน การฝากเงน การเกบรกษาเงน และการตรวจเงนสขาภบาล พ.ศ.2531 รวมทงขนตอนและวธปฏบตราชการเกยวกบการ

Page 159: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

จดท าฎกาเบกจายเงนทก าหนดใหจ าเลยท 2 ท 3 และท 4 ในฐานะผบงคบบญชาของจ าเลยท 1 ตองพจารณาและตรวจสอบเอกสารประกอบฎกาทงในชนตงฎกาขออนมตเบกจายเงน และในชนตรวจจายเงนใหแกเจาหนของโจทกกอนทจะเกบฎกาไวเปนหลกฐานเพอการตรวจสอบนน เปนระเบยบปฏบตทก าหนดใหมเจาหนาทของโจทกหลายฝายทมสวนเกยวของกบการเบกจายเงนงบประมาณของโจทกตองรวมกนปฏบตตามล าดบขนตอนของสายงานการควบคมบงคบบญชา ทงนเพอวางระบบการพจารณาและตรวจสอบการเบกจายเงนของโจทกใหเปนไปโดยถกตองตามระเบยบราชการ และปองกนมใหเจาหนาทคนใดโดยล าพงสามารถฉอฉลเบกจายเงนงบประมาณของโจทกไปใชโดยไมชอบได จงเปนระเบยบราชการทเจาหนาททกฝายทเกยวของโดยเฉพาะอยางยงจ าเลยท 2 ซงเปนสมหบญชของโจทกอยในบงคบทจะตองปฏบตตามอยางเครงครด การทจ าเลยท 2 ไดรวมลงนามในฎกาเบกจายเงนทง 17 รายการ รบรองวาไดตรวจสอบหลกฐานการจายเงนใหแกเจาหนของโจทกแลว ทง ๆ ทไมมใบเสรจรบเงนของเจาหนเปนหลกฐานประกอบฎกา อนเปนเอกสารหลกฐานส าคญเปนเหตใหจ าเลยท 1 สามารถน าเงนทอนมตใหเบกจายไปใชประโยชนสวนตวได จงตองถอวาจ าเลยท 2 ไดจงใจหรอประมาทเลนเลออยางรายแรงในการปฏบตหนาทเปนเหตใหโจทกไดรบความเสยหาย จ าเลยท 2 จงตองรวมรบผดในผลแหงการกระท าละเมดของจ าเลยท 1 ดวยเชนเดยวกบจ าเลยท 3 และท 4 ทศาลอทธรณภาค 5 พพากษาแกค าพพากษาศาลชนตนเปนใหจ าเลยท 2 รวมรบผดกบจ าเลยท 1 ดวยนน ศาลฎกาเหนพองดวย ฎกาของจ าเลยท 2 ฟงไมขน

ปรากฏวาการกระท าโดยทจรตของจ าเลยท 1 ไดเกดขนในชวงเวลาระหวางเดอนพฤษภาคม 2539 ถงเดอนสงหาคม 2540 อนเปนเวลาคาบเกยวกอนและหลงวนท 15 พฤศจกายน 2540 อนเปนวนทพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ.2539 มผลใชบงคบ ซงหลกเกณฑความรบผดของเจาหนาทในกรณทการละเมดเกดจากเจาหนาทหลายคนน น กฎหมายบญญตไวแตกตางกน กลาวคอ กอนวนทพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ.2539 จะมผลใชบงคบตองบงคบตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยวาดวยละเมดซงมมาตรา 432 บญญตไวดงน

“มาตรา 432 ถาบคคลหลายคนกอใหเกดเสยหายแกบคคลอนโดยรวมกนท าละเมด ทานวาบคคลเหลานนจะตองรวมกนรบผดใชคาสนไหมทดแทนเพอความเสยหายนน ความขอนทานใหใชตลอดถงกรณทไมสามารถสบรตวไดแนวาในจ าพวกทท าละเมดรวมกนนน คนไหนเปนผกอใหเกดเสยหายนนดวย

อนง บคคลผยยงสงเสรมหรอชวยเหลอในการท าละเมด ทานกใหถอวาเปนผกระท าละเมดรวมกนดวย

ในระหวางบคคลทงหลายซงตองรบผดรวมกนใชคาสนไหมทดแทนนน ทานวาตางตองรบผดเปนสวนเทา ๆ กน เวนแตโดยพฤตการณ ศาลจะวนจฉยเปนประการอน”

Page 160: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

แตเมอพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ.2539 มผลใชบงคบตงแตวนท 15 พฤศจกายน 2539 แลว ความในมาตรา 8 วรรคส แหงพระราชบญญตดงกลาวบญญตเปนคณแกเจาหนาทวา “ในกรณทการละเมดเกดจากเจาหนาทหลายคน มใหน าหลกเรองลกหนรวมมาใชบงคบและเจาหนาทแตละคนตองรบผดใชคาสนไหมทดแทนเฉพาะสวนของตนเทานน” ยงไปกวานน ความในวรรคสองยงบญญตวา “สทธเรยกรองใหชดใชคาสนไหมทดแทนตามวรรคหนงจะมไดเพยงใด ใหค านงถงระดบความรายแรงแหงการกระท าและความเปนธรรมในแตละกรณเปนเกณฑโดยมตองใหใชเตมจ านวนของความเสยหายกได” เมอจ าเลยท 1 กระท าการทจรตตอโจทกในชวงระยะเวลาตงแตวนท 17 พฤษภาคม 2539 ถงวนท 6 พฤศจกายน 2539 อนเปนเวลากอนทพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ.2539 จะมผลใชบงคบซงตองบงคบตามบทบญญตแหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 432 เปนเหตใหโจทกเสยหายเปนตนเงนและดอกเบ ยคางช าระถงวนฟองเปนเงน 51 ,133.44 บาท จ าเลยท 2 ท 3 และท 4 มสวนกอใหเกดความเสยหายแกโจทกโดยท าละเมดดวย จงตองรบผดรวมกนใชคาสนไหมทดแทนสวนนกบจ าเลยท 1 ดวย

ส าหรบการท าละเมดของจ าเลยท 1 ตงแตวนท 2 ธนวาคม 2539 ภายหลงจากวนทพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ.2539 มผลใชบงคบแลว จ าเลยท 1 กระท าการทจรตเปนเหตใหโจทกเสยหายเปนตนเงนและดอกเบยคางช าระถงวนฟองเปนเงน 404,072.02 บาท ซงการกระท าทจรตของจ าเลยท 1 ในชวงน จ าเลยท 2 ท 3 และท 4 มสวนกอใหเกดความเสยหายแกโจทก เพราะจ าเลยท 2 ไดลงนามในใบตงฎกาเบกจายเงน และรวมกบจ าเลยท 4 ลงนามรบรองวาไดตรวจสอบหลกฐานการจายเงนใหแกเจาหนของโจทกแลว ทง ๆ ทไมมหลกฐานใบเสรจรบเงนของเจาหนเปนหลกฐานประกอบฎกา สวนจ าเลยท 3 เปนหวหนาหนวยงานคลงมหนาทดแลการตงฎกาเบกจายเงนโดยตรง จงถอไดวาจ าเลยท 2 ท 3 และท 4 ตางมสวนประมาทเลนเลออยางรายแรง อนเปนเหตใหจ าเลยท 1 กระท าการโดยทจรตตอโจทกได เมอจ าเลยท 2 มหนาทตรวจสอบใบตงฎกาเบกจายเงน และมหนาทตองตรวจสอบหลกฐานการจายเงนดวย จงใหรบผดเปนจ านวนกงหนงของยอดเงนสวนนเปนเงน 202,036.01 บาท จ าเลยท 3 มหนาทตรวจสอบใบตงฎกาเบกจายเงน สวนจ าเลยท 4 มหนาทตรวจสอบการจายเงนจงใหจ าเลยท 3 และท 4 รบผดคนละหนงในสของยอดเงนดงกลาวเปนเงนคนละ 101,018 บาท

สวนการละเมดของจ าเลยท 1 ตงแตวนท 4 มนาคม 2540 ถงวนท 8 สงหาคม 2540 อนเปนเวลาภายหลงวนทพระราชบญญตวาดวยความผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ.2539 มผลใชบงคบแลวเชนกน ซงท าใหโจทกเสยหายเปนเงน 18,915.86 บาท นน ปรากฏวาจ าเลยท 2 และท 4 มไดรวมลงนามวาไดตรวจสอบหลกฐานการจายเงนใหแกเจาหนดวย จงถอไมไดวาจ าเลยท 2 และท 4 ประมาทเลนเลออยางรายแรงตามพระราชบญญตความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ.2539 มาตรา 8 วรรคหนง จ าเลยท 2 และท 4 จงไมตองรวมรบผดในสวนน สวนจ าเลยท 3 ไดลงนามในใบตงเบกฎกาทงมหนาทควบคมการเบกจายเงนของ

Page 161: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

โจทกทจ าเลยท 1 จดท าขนกลบปลอยปละละเลยไมท าหนาทด งกลาว จงตองรวมรบผดกบจ าเลยท 1 ดวย โดยเหนสมควรก าหนดใหจ าเลยท 3 รวมรบผดหนงในสเปนเงน 4,728.96 บาท เมอหลกเกณฑความรบผดของจ าเลยทงสเปนดงทไดวนจฉยมา การทศาลอทธรณภาค 5 พพากษาใหจ าเลยท 2 ท 3 และท 4 รวมรบผดในผลแหงการกระท าละเมดของจ าเลยท 1 ทงหมด จงเปนการไมชอบดวยกฎหมาย และเปนปญหาขอกฎหมายทเกยวกบความสงบเรยบรอยของประชาชน ซงศาลฎกามอ านาจหยบยกขนวนจฉยเองไดตามประมวลกฎหมายวธพจารณาความแพง มาตรา 142 (5)

พพากษาแกเปนวา ใหจ าเลยท 1 ท 2 ท 3 และท 4 รวมกนชดใชเงนจ านวน 51,133.44 บาท พรอมดอกเบ ยอตรารอยละ 7.5 ตอป ของตนเงนดงกลาว คดตงแตวนถดจากวนฟองไปจนกวาจะช าระเสรจใหแกโจทก กบใหจ าเลยท 1 ช าระเงนจ านวน 422,987.88 บาท พรอมดวยดอกเบยอตรารอยละ 7.5 ตอป ของตนเงนดงกลาว คดตงแตวนถดจากวนฟองไปจนกวาจะช าระเสรจแกโจทก โดยยอดเงนสวนหลงนใหจ าเลยท 2 รวมรบผดกบจ าเลยท 1 ในตนเงน 202,036.01 บาท จ าเลยท 3 รวมรบผดกบจ าเลยท 1 ในตนเงน 105,746.96 บาท และใหจ าเลยท 4 รวมรบผดกบจ าเลยท 1 ในตนเงน 101,018 บาท โดยใหจ าเลยท 2 ท 3 และท 4 ชดใชพรอมดอกเบยอตรารอยละ 7.5 ตอป ของตนเงนดงกลาวคดตงแตวนถดจากวนฟองเปนไปจนวาจะช าระเสรจใหแกโจทก คาฤชาธรรมเนยมระหวางโจทกกบจ าเลยท 2 ในชนฎกาใหเปนพบ นอกจากทแกใหเปนไปตามค าพพากษาศาลอทธรณภาค 5

( ธานศ เกศวพทกษ - บญสง โพธพทธชย - เฉลมชย ตนตยานนท )

ศาลจงหวดเชยงใหม - นายช านาญ อนทะศร

ศาลอทธรณภาค 5 - นายชตมนต โพธเดช

Page 162: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 2208/2536 นาย สะอารอน ชาเดร โจทก

กรมต ารวจ กบพวก จ าเลย

ป.พ.พ. มาตรา 76, 420

แมทะเบยนรถยนตมไดเปนหลกฐานแหงกรรมสทธในตวรถยนตแตกเปนเอกสารราชการส าคญ และเปนเงอนไขส าคญทจะยงประโยชนใหสามารถใชสอยรถยนตไดโดยถกตองตามกฎหมาย การทจ าเลยท 2ท 3 ซงมหนาทรบจดทะเบยนรถยนตกระท าการโดยประมาทเลนเลอรบจดทะเบยนรถยนตโดยไมถกตอง ท าใหโจทกซงซอรถยนตตอมาโดยหลงเชอในสทธของผมชอทปรากฏในทะเบยนรถยนตตองไดรบความเสยหาย การรบจดทะเบยนรถยนตทไมถกตองจงเปนเหตโดยตรงทกอใหเกดขอผดหลง และความเสยหายดงกลาว โจทกจงเปนผเสยหายและมอ านาจฟองจ าเลย

________________________________

โจทกฟองวา โจทกซอรถยนตจากนายด ารงคชย เจะสมอเจะจดทะเบยนโอนกรรมสทธมาเปนของโจทกโดยนายทะเบยนยานพาหนะจงหวดปตตาน และแจงยายไปจงหวดยะลา ตอมารอยต ารวจตรเวยง ออนจนทร ไดยดรถยนตคนดงกลาวของโจทกไปเปนของกลางประกอบคดอางวา นายชยรตน รตนกสกร น าเอกสารปลอมเกยวกบรถยนตไปยนขอจดทะเบยนตอจ าเลยท 2 ท 3 เปนเหตท าใหจ าเลยท 2 ท 3 ยอมจดทะเบยนและออกเอกสารใบคมอการจดทะเบยนใหโดยจ าเลยท 2 ไดแจงความรองทกขไว การรบจดทะเบยนรถยนตพพาทดงกลาวของจ าเลยท 2 ท 3 กระท าโดยปราศจากความระมดระวงไมตรวจสอบเอกสาร จงเปนการกระท าโดยประมาทเลนเลอ จ าเลยท 1มหนาทควบคมและรบผดชอบในการปฏบตหนาทของจ าเลยท 2ท 3 เปนเหตใหโจทกซงเปนผรบโอนตอมาเสยหาย ขอใหศาลบงคบใหจ าเลยทงสามรวมกนใชคาเสยหายจ านวน 150,000 บาทพรอมดวยดอกเบยในอตรารอยละ 15 ตอป

Page 163: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

จ าเลยทงสามใหการวา จ าเลยท 2 ท 3 ไมไดประมาทเลนเลอไมไดรบจดทะเบยนรถยนตพพาทกบโจทกและโจทกมไดรบโอนจากเจาของ โจทกมใชผเสยหาย ไมมอ านาจฟอง ขอใหยกฟอง

ศาลชนตนพจารณาแลว พพากษาใหจ าเลยทงสามช าระเงน150,000 บาท พรอมดวยดอกเบยอตรารอยละ 7.5 ตอป นบแตวนฟองจนกวาจะช าระเสรจ ใหใชคาฤชาธรรมเนยมโดยก าหนดคาทนายความ 2,000 บาท แทนโจทก

จ าเลยทงสามอทธรณ

ศาลอทธรณพพากษากลบ ใหยกฟองโจทก ใหโจทกใชคาฤชาธรรมเนยมทงสองศาลแทนจ าเลยทงสามโดยก าหนดคาทนายความรวม2,000 บาท

โจทกฎกา

ศาลฎกาวนจฉยวา ทะเบยนรถยนตมไดเปนหลกฐานแหงกรรมสทธในตวรถยนตกจรง แตคดนโจทกมไดฟองโดยตงขอเรยกรองในตวกรรมสทธรถยนตโดยอางทะเบยนรถยนต หากแตตงขอเรยกรองจ านวนเงนราคารถยนตทโจทกไดช าระไปเปนความเสยหายอนเนองจากความหลงเชอในความถกตองแทจรงของทะเบยนดงกลาว ทะเบยนรถยนตเปนเอกสารราชการส าคญเปนทรบรถอปฏบตยอมรบกนทวไป และเปนเงอนไขส าคญทจะยงประโยชนใหสามารถใชสอยรถยนตไดโดยถกตองตามทกฎหมายก าหนด การซอขายรถยนตจะส าเรจไดประโยชนบรบรณตามความประสงคของผซอยอมตองอาศยการรบโอนทะเบยนจากผมชอปรากฏเปนเจาของตามทะเบยนนนเปนหลก การตกลงและตดสนใจยอมช าระคารถยนตทซอประชาชนยอมอาศยทะเบยนเปนหลกฐานแหงสทธของผขาย ดงนการทโจทกช าระเงนคารถยนตไปจงเกดจากความหลงเชอในสทธของผมชอทปรากฏในทะเบยนทจ าเลยท 2 ท 3 จดท าขนดงกลาว การรบจดทะเบยนรถทไมถกตองของจ าเลยท 2 ท 3ตามฟอง จงเปนเหตโดยตรงทกอใหเกดขอผดหลงและเปนผลใหเกดความเสยหาย

โจทกเปนผเสยหายโดยตรงและมอ านาจฟองจ าเลยทงสามใหรบผดได แลวฟงขอเทจจรงวาจ าเลยท 2 ท 3กระท าโดยประมาทเลนเลอ จ าเลยทงสามจงตองรบผดตอโจทกตามฟอง

พพากษากลบ ใหบงคบคดตามค าพพากษาศาลชนตน กบใหจ าเลยทงสามรวมกนใชคาฤชาธรรมเนยมชนอทธรณและฎกาแทนโจทก โดยก าหนดคาทนายความรวม 4,000 บาท

( วนย วมลเศรษฐ - พลลภ พสษฐสงฆการ - ชวลต พรายภ )

Page 164: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ฎกาตดสนเกยวกบปญหาขอกฎหมาย

ค าพพากษาศาลฎกาท 2577/2534 นาย มนตร คง สพรร ณ โจทก

รอยต ารวจเอก ศกดสทธ วเชยรสวรรค จ าเลย

ป.อ. มาตรา 157

ขอบงคบ กระทรวงมหาดไทย วาดวย ระเบยบ การ ด าเน

จ าเลยเปนขาราชการต ารวจซงเกยวของกบการทโจทกเปนผตองหาและถกจบมาควบคมไว การทจ าเลยพดในตอนแรกทญาตโจทกแสดงความจ านงขอประกนตวโจทกวาจะประกนไปท าไมจะตดนสย2-3 วนกอน และวาจ าเลยไมวาง จะไปตงดานตรวจ แตจ าเลยกลบไปรบประทานอาหารโดยมไดตงดานตรวจตามทพดไวนานเกอบ1 ชวโมง จงกลบมาทสถานต ารวจแลวจ าเลยพดกบญาตโจทกอกครงหนงวาจะประกนไปท าไม

ตอนนผเสยหายก าลงแรงใหถกขง4-5 วนกอน จากนนจ าเลยกออกไปโตะสนกเกอร ดงน จ าเลยมหนาทจะตองอ านวยความสะดวกแกประชาชนผมาตดตอ และตามขอบงคบกระทรวงมหาดไทยวาดวยระเบยบการด าเนนคดอาญาฯ และมหนาทตองขวนขวายกระวกระวาดแนะน าชแจงแกญาตโจทกทมาตดตอขอประกนตวโจทกวาจะยนเรองราวไดอยางไร น าเสนอแกใครและจ าเลยตองคอยใหโอกาสในการทคนเหลานนจะไดด าเนนการดงกลาว ไปดวยด รวดเรวและเรยบรอยตามสมควรแกเวลาและพฤตการณ การกระท า ของจ าเลยดงกลาวจงเปนการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาท โดยมชอบ ท าใหเกดความเสยหายแกโจทกผถกคมขง เปนความผด ตาม ป.อ. มาตรา 157.

________________________________

โจทกฟองวา จ าเลยรบราชการต ารวจ ต าแหนงรองสารวตรสบสวนสอบสวนเปนเจาพนกงานตามกฎหมาย ไดกระท าความผดตอกฎหมาย กลาวคอ เมอวนท 10 พฤษภาคม 2531 เวลาประมาณ 18 นาฬกา

Page 165: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

โจทกถกเจาพนกงานต ารวจควบคมตวมายงสถานต ารวจภธรอ าเภอเมองสพรรณบรจ าเลยซงเปนพนกงานสอบสวนเจาของส านวนสงใหเจาพนกงานต ารวจน าโจทกเขาควบคมในหองขง โดยยงมไดลงบนทกประจ าวนและสอบสวนโจทกในฐานะผตองหา ตอมาเวลาประมาณ 18.30 นาฬกา ญาตโจทกยนค ารองขอปลอยชวคราวพรอมหลกทรพยตอจ าเลย จ าเลยพยายามหนวงเหนยวไวจนกระทงเวลาประมาณ 23 นาฬกา

อนเปนการควบคมโจทกเกนกวาจ าเปนจ าเลยจงรบค ารองขอปลอยชวคราว และเสนอผบงคบบญชาผมอ านาจสงการมค าสงปลอยโจทกชวคราว เมอเวลาประมาณ 23.30 นาฬกา การกระท าของจ าเลยดงกลาวมเจตนาเพอกลนแกลงหนวงเหนยวกกขงท าใหโจทกปราศจากเสรภาพในรางกายและเปนการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบ เพอใหเกดความเสยหายแกโจทก ขอใหลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 157

ศาลชนตนไตสวนมลฟองแลว เหนวาคดโจทกมมล ใหประทบฟอง

จ าเลยใหการปฏเสธ

ศาลชนตนพพากษาวา จ าเลยมความผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 157 จ าคก 1 ป ปรบ 2,000

บาท ใหรอการลงโทษจ าคกไวมก าหนด 1 ป ไมช าระคาปรบใหกกขงแทนตามประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา29, 30

โจทกจ าเลยอทธรณ

ศาลอทธรณพพากษากลบ ใหยกฟองโจทก

โจทกฎกา

ศาลฎกาวนจฉยวา ขอเทจจรงฟงไดในเบองตนวา วนเกดเหตเวลาประมาณ 18 นาฬกา นางสมพรหรอชม แกวใหญ ในฐานะผเสยหายในคดหนงไดแจงใหเจาพนกงานต ารวจจบกมโจทกในขอหาปลอมเอกสารซงจ าเลยเปนพนกงานสอบสวนเจาของส านวนโดยเปนผรบแจงความไวกอนแลว ขณะนนจ าเลยอยทอาคารทพกชน 5 หลงสถานต ารวจจ าเลยสงทางวทยใหขงโจทกไวและสกครจ าเลยกออกจากอาคารทพกชน 5 มาทสถานต ารวจ พอดนางนภา บวสรวง ญาตของโจทกมาทสถานต ารวจ และพยานโจทกคนอน ๆ ซงเปนเพอนของโจทกกทยอยกนมาทสถานต ารวจ นางนภาแจงความประสงคตอจ าเลยวาจะขอประกนตวโจทก แตยงไมทนไดยนเรองราวจ าเลยออกจากสถานต ารวจไปรบประทานอาหารเกอบครงชวโมง จงกลบมาสกครแลวออกไปทโตะสนกเกอร สวนทางฝายญาตของโจทกใหเจาพนกงานต ารวจเสมยนคดท าเรองราวแลวน าไปเสนอจ าเลยทโตะสนกเกอร จ าเลยกลบมาทสถานต ารวจเมอเวลาประมาณ 22 นาฬกา ท าเรองเสนอสารวตรใหญสารวตรใหญไดอนญาตใหประกนตวโจทก โจทกไดรบการปลอยตวเมอเวลา 23 นาฬกา

Page 166: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

ในประเดนทวา จ าเลยไดกระท าความผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 157 หรอไมนน มขอทจะตองพจารณาคอจ าเลยมหนาทอะไร จ าเลยไดปฏบตหรอละเวนปฏบตหนาทนนหรอไม และจ าเลยไดกระท าเพอใหเกดความเสยหายแกผหนงผใดหรอไม ส าหรบในขอทวาจ าเลยมหนาทอะไรน น จากขอเทจจรงทฟงไดในเบองตนดงกลาวมาแลวนน เหนไดวาจ าเลยเปนขาราชการต ารวจซงเกยวของกบการทโจทกเปนผตองหาและถกจบมาควบคมไว จ าเลย ยอมมหนาทโดยทวไปทจะตองอ านวยความสะดวกแกประชาชนผมาตดตอ ตามขอบงคบกระทรวงมหาดไทยวาดวยระเบยบการด าเนนคดอาญา พ.ศ. 2523 ขอ 5

วางระเบยบเกยวกบค ารองขอปลอยชวคราววาเมอมค ารองขอปลอยชวคราว โดยมหลกประกนหรอไมมหลกประกน ไมวาผรองจะเปนผตองหานนเอง หรอผมประโยชนเกยวของ ใหพนกงานสอบสวนรบค ารองไวโดยพลนแลวพจารณาสงหรอถาเปนกรณทตนไมมอ านาจสงกใหรบเสนอค ารองนนไปยงผมอ านาจสงโดยเรว ซงกรณนไดแกสารวตรใหญ ฉะนนจงเหนไดวาจ าเลยมหนาททจะตองขวนขวายกระวกระวาดแนะน าชแจงแกญาตของโจทกทมาตดตอวาจะยนเรองราวไดอยางไร น าเสนอแกใครและคอยใหโอกาสในการทคนเหลานนจะไดด าเนนการดงกลาวไปดวยด รวดเรวและเรยบรอยตามสมควรแกเวลาและพฤตการณ

สวนในขอทวาจ าเลยไดปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทดงกลาวโดยมชอบหรอไมนน โจทกมนางนภา บวสรวง นางสาวนฤมลสมครวงษ นายมนญ หมอยาด นายสมศกด สขอนนต และนายไพรชทองเชอ เบกความเปนพยานวา ในวนเกดเหตหลงจากทโจทกถกจบและถกคมขงไวทสถานต ารวจแลว เวลาประมาณ

18.30 นาฬกาพยานตางทยอยกนไปทสถานต ารวจโดยเตรยมหลกทรพยไปดวย และตางไดพดกบจ าเลยขอประกนตวโจทก จ าเลยบอกวาไมวางจะไปตงดานตรวจและยงพดอกวาจะรบประกนไปท าไม จะดดนสยหรอสนดาน 2-3 วนกอน แลวจ าเลยออกไปรบประทานอาหารทรานจานทพย มไดไปตงดานตรวจแตอยางใด และพยานโจทกดงกลาวยงเบกความอกวา เมอจ าเลยกลบมาทสถานต ารวจอกครงหนง ญาตของโจทกพดขอประกนตวโจทกอก จ าเลยพดวาจะประกนไปท าไม ตอนนผเสยหายก าลงแรงใหถกขง 4-5 วนกอน ทงยงไดความจากพยานโจทกวาพวกของโจทกไดไปพบพนต ารวจโทสมเกยรต โพธสทธ สารวตรใหญและพดขอประกนโจทก ในขอนพนต ารวจโทสมเกยรตกเบกความยอมรบวาพวกของโจทกไดไปพบจรง พยานไดบอกวาใหท าเรองขอประกนมาจะพจารณาสงให นอกจากนจ าเลยยงเบกความรบวาเรองนจ าเลยบนทกความเหนเสนอสารวตรใหญวาไมควรใหประกน เหนวา พยานโจทกยนยนตองกนถงขอความทจ าเลยพด ทงปรากฎวาญาตโจทกไดไปพบและพดขอประกนตวโจทกกบสารวตรใหญ ซงสนบสนนขอทวาจ าเลยไดพดดงกลาวจรง เพราะถาจ าเลยมไดพดดงกลาว ญาตของโจทกคงจะไมไปพบสารวตรใหญ สวนทจ าเลยน าสบวาจ าเลยไดบอกญาตโจทกใหท าเรองมาเสนอ และตอบทนายจ าเลยถามคานวาจ าเลยมไดพดวาจะไมใหประกนจะขงโจทกไวดดสนดานนน เปนการเบกความเพยงปากเดยวลอย ๆไมอาจฟงหกลางพยานโจทกได

คดจงฟงไดวาจ าเลยไดพดในตอนแรกทญาตโจทกแสดงความจ านงขอประกนตวโจทกวาจะประกนไปท าไม จะดดนสย 2-3 วนกอน และวาจ าเลยไมวางจะไปตงดานตรวจและพดตอนทจ าเลยกลบจากรานอาหารมาทสถานต ารวจอกครงหนงวาจะประกนไปท าไม ตอนนผเสยหายเขาก าลงแรง ใหถกขง 4-5 วนกอนการท

Page 167: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน

จ าเลยพดดงกลาว แลวจ าเลยไปรบประทานอาหารทรานจานทพยโดยมไดไปตงดานตรวจตามทไดพดไว

และนานเกอบ 1 ชวโมงจงกลบมาทสถานต ารวจแลวสกครกออกไปโตะสนกเกอร บงชวาจ าเลยกระท าไปเพอหนวงเหนยวการประกนตวโจทกใหด าเนนไปอยางเชองชา เปนการกระท าใหการประกนตวโจทกขลกขลกล าบากไมสะดวกตามทควรจะเปน เทากบไมอ านวยความสะดวกแกผมาตดตอ ไมขวนขวายกระวกระวาดแนะน าหรอหาวธใหญาตโจทกไดยนเรองราวโดยรวดเรวตามหนาททจะตองท าดงกลาวมาแลวขางตน เปนการปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบ ทจ าเลยน าสบวา จ าเลยไดลงบนทกประจ าวนเองแลวออกไปรบประทานอาหาร ตอมาเวลาประมาณ 20นาฬกา ไดกลบไปทสถานต ารวจ

สอบปากค าโจทกและใหส านวนแกพนกงานต ารวจเสมยนคดไปท าเรองประกนแลวไปโตะสนกเกอร เมอเจาพนกงานต ารวจเสมยนคดน าเรองขอประกนเสนอจ าเลย จ าเลยกไดน าไปแกไขแลวน าเสนอสารวตรใหญ เมอเวลาประมาณ 23 นาฬกานนไมพอเพยงทจะหกลางพยานหลกฐานโจทกดงกลาวมาแลวขางตน และไมเพยงพอทจะถอวาไดปฏบตหนาทโดยถกตองบรบรณ

สวนในขอทวาจ าเลยไดกระท าเพอใหเกดความเสยหายแกผหนงผใดหรอไมนน ศาลฎกาเหนวา จากค าพดและการกระท าของจ าเลยดงกลาวมาแลว ซงท าใหการประกนตวของโจทกเกดการลาชาขลกขลก ยอมเหนไดวาจ าเลยไดกระท าไปเพอใหเกดความเสยหายแกโจทกผถกคมขงอย และจากขอเทจจรงทงมวลฟงไดวาจ าเลยไดปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทโดยมชอบ เพอใหเกดความเสยหายแกผหนงผใด อนเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา157

พพากษากลบ ใหลงโทษจ าเลยไปตามค าพพากษาศาลชนตน.

( นเวศน ค าผอง - ยงยทธ ธารสาร - ประจกษ พทธสมบต )

Page 168: รวมฎีกาที่น่าสนใจว่าด้วยอำนาจหน้าที่ของเจ้าพนักงาน