ดร.รงสรรค โฉมยา

การเจรญเตบโต พฒนาการ การเปลยนแปลงเนองมาจาก

พฒนาการ หลกพฒนาการ ทฤษฎพฒนาการ

การเจรญเตบโต การเปลยนแปลงดานขนาด สวนสง นำำาหนก และสดสวนในรางกายของบคคล ซงเปนการเปลยนแปลงในแงทเจรญขำน ดขำนตามอายทเพมขำนของเดก

พฒนาการ (Development)

การเปลยนแปลงของบคคลในทก ๆ ดานตามระยะเวลาทเปลยนไป การเปลยนแปลงนำนเปนผลมาจาก ระบบชววทยาในตว การเรยนรจากสงแวดลอม การเปลยนแปลงจะเรมตำงแตปฏสนธจนถงวฒภาวะ

พฒนาการ 4 ดาน 1. พฒนาการทางกาย2. พฒนาการทางสตปญญา3. พฒนาการทางอารมณ4. พฒนาการทางสงคม

การเปลยนแปลงเนองมาจากพฒนาการ

1. การเปลยนแปลงดานขนาด2. การเปลยนแปลงดานสดสวน

3. การเปลยนแปลงทเกดขำนทำาใหลกษณะเกา ๆหายไป4. ลกษณะใหม ๆ ในรางกายเพมขำน

หลกของพฒนาการ 1. ตามแบบแผน

1.1 ทศทางจากสวนบนลงสสวนลาง

อวยวะสวนใดจะขยบไดอนดบ1และอนดบสดทาย

1.2 ทศทางจากใกลตวไปสไกลตว

อวยวะสวนใดจะขยบไดอนดบ1และอนดบสดทาย

เฉลย อนดบ 1 = ศรษะ อนดบสดทาย = นวเทา

เฉลย อนดบ 1 = รางกาย อนดบสดทาย = นวมอ

หลกของพฒนาการ (ตอ)

2. ลกษณะรวม ๆ กวางเดกเกดใหมจะเคลอนไหวทงตว

กอนทจะเคลอนไหวไดเฉพาะแขน

3. เปนลำาดบเชน เดกจะเรมตนพฒนาการ

จากหงาย ควำา คบ คลาน นง ยน เดน และวง เปนตน

4. มลกษณะแตกตางกน5. มอตราการเจรญเฉพาะ

ดานเปนสวน ๆ ไป6. มความสมพนธกนทก ๆ

ดาน

หลกของพฒนาการ (ตอ)

ทฤษฎพฒนาการ1. ทฤษฎพฒนาการของฟรอยด2. ทฤษฎพฒนาการของเพยเจท

3. ทฤษฎพฒนาการของอรคสน4. ทฤษฎพฒนาการของฮาวกเฮรสท

ทฤษฎการพฒนาของฟรอยด

พฒนาการความตองการทางเพศและบคลกภาพของบคคลตองอาศยการพฒนาทตอเนองอยางเปนลำาดบขนจนกลายเปนบคลกภาพทถาวรในทสด

พฒนาการแตละขนเปนการตอบสนองความสขความพงพอใจของตนเอง บรเวณทไวตอความรสก เรยกวา อโรจเนยส (erogenous zone)

ลำาดบขำนพฒนาการของซกมนดฟรอยด 1. ขำนพงพอใจทางปาก

(Oral Stage)2. ขำนพงพอใจทางทวาร (Anal Stage)

3. ขำนสนใจอวยวะเพศของตน (Phallic)4. สตปญญาและสงคม (Latency)5. วยรน (Genital Stage)

ตงแตแรกเกดถงประมาณ 1-2 ป เดกจะชอบ ดด กด อม เชน ดดนม กดแทะของเลน ดดนว เลนนำาลาย และทำาเสยงตาง ๆ

ถาถกขดขวางจะเกด Oral fixation เมอโตขนจะเกดการพดมาก ชอบนนทา ฯลฯ

อยในชวงอาย 2-3 ป ระยะนเดกจะพงพอใจกบการขบถาย การฝกการขบถายควรทำาคอยเปนคอยไปดวยความออนโยนอยาบงคบ ถาเกดการตดตรงจะทำาให เปนพวกชอบสะสมของ หวงของ ตอตานกฎระเบยบ

อยระหวาง 3-5 ป เดกจะมความพงพอใจกบการไดสมผสอวยวะเพศของตนเองถาไมไดรบการตอบสนองจะเกดความแปรปรวนทางเพศขนในวยผใหญ

ชาย = ปมออดปส หญง = ปมอเลกตรา

อาย 6 -12 ป ระยะนจะเปนระยะพกเดกจะเรมแสวงหาบทบาททเหมาะสมใหกบตนเอง ชอบเลนในกลมเพศเดยวกน เลนกฬา เลนเกม และกจกรรมตาง ๆทตองใชสตปญญา

อายตงแต 13 ปขนไป ถาเดกผานขนอวยวะเพศไปไดอยางราบรน เดกจะแสดงบทบาทความเปนชายและหญงตรงตามเพศของตน

ทฤษฎการพฒนาของเพยเจท

1. ขนใชอวยวะสมผสและกลามเนอ2. ขนเรมคดเรมเขาใจ

3. ขนคดออกเองโดยไมตองใชเหตผล4. ขนใชความคดเชงรปธรรม5. ขนเขาใจความคดเชงนามธรรม

ตงแตแรกเกดถง 2 ป เปนวยทเรมเรยนรโดยใชประสาทสมผสและการเคลอนไหวของรางกายเพอตอบสนองสงแวดลอมเดกทสามารถใชประสาทสมผสกบสงแวดลอมไดมากเทาใดกจะชวยพฒนาเชาวนปญญาของเดกไดมาก

อายตงแต 2-4 ขวบ เรมเรยนรการใชภาษาเรยกสงของ เชน ขาว นม เปนตน

อาย 4 -7 ป เชอตวเองไมยอมเปลยนความคด หรอเชอในเรองการทรงภาวะเดมของวตถ

ก ข

อาย 7 – 11 ป เปนระยะทเดกสามารถคดอยางมเหตผลในเรองทเปนรปธรรม ถาใหวาดภาพครอบครวของฉน เดกในวยนจะสามารถวางภาพไดใกลเคยงความเปนจรง จดหมวดหมได เรยงลำาดบได

เดกอายระหวาง 11 ถง 15 ป เดกจะเรมคดไดแบบผใหญ สามารถเขาใจสงทเปนนามธรรมได คดตงสมมตฐานและสรางทฤษฎแบบนกวทยาศาสตรได เปนตวของตนเอง ตองการความเปนอสระ

ทฤษฎการพฒนาของอรคสน1. ขนไวใจกบไมไวใจผอน2. ขนทมความอสระกบความสงสย

3. ขนความคดรเรมกบความรสกผด4. ขนขยนหมนเพยรกบความรสกมปมดอย5. ขนเขาใจเอกลกษณของตนเองกบไมเขาใจตนเอง6. ขนรสกวาตนมเพอนทใกลชดกบความรสกอางวาง7. ขนบำารงสงเสรมผอนกบการพะวาพะวงแตตนเอง8. ขนความรสกมนคงทางจตใจกบทอแทสนหวง

ตงแตแรกเกดจนถง 1 ป ถาเดกไดรบความรก ความอบอน และการดแลจากคนใกลชด เดกโตขนกจะเกดความรสกไววางใจสงคม แตถาไมไดรบความรก ความอบอน เมอโตขนกจะหลกหนสงคม

ผทมบทบาทกบเดก พอแม ผปกครอง หรอพเลยง

ผมบทบาท พอแมและผเลยงด

อาย 2-3 ป เดกจะเรยนรการเดน การพด และทำาอะไรตามอสระ พอแมควรใหอสระกบเดกในการทำากจกรรมตาง ๆ ดวยตนเองพยายามใหเดกชวยเหลอตนเองใหมากทสด ไมขมขลงโทษเมอเดกทำาผดอยางรนแรง เดกจะเกดความลงเล สงสย ไมมนใจในสงทตนเองกระทำาลงไป

อาย 3 - 5 ป เดกจะใชของเลนทดแทนจนตนาการ โดยนำาของเลนรวมกนแลวสรางเปนเรองราวขนมา เดกพอใจทจะเลยนแบบพฤตกรรมผใหญทใกลชด ดงนนหากพอแมและคนเลยงดยอมรบผลงานของเดกใหกำาลงใจ ยกยอง ชมเชยเดกจะทำาใหเดกกลาแสดงความคดรเรมใหม ๆ

ผทมบทบาทคอ บคคลในครอบครวและเพอนในวยเดยวกน

อาย 6-11 ป เดกในวยนไมอยนง ชอบเขยน อาน ทำาในสงทตนอยากทำาขยนในการทำางานตาง ๆและภาคภมใจในผลงานทไดรบความสำาเรจเนองจากความพยายามของตน ผใหญตองไมคาดหวงในตวเดกสงเกนไป จนทำาใหเดกไมสามารถบรรลในสงทตนเองหรอผใหญคาดหวงได เดกจะเกดปมดอย

ผมบทบาท พอแม คร และเพอน

อาย 12-18 ป ชวงนถอเปนชวงวกฤตมากทสด เมอเดกเกดปญหาใด ๆ ขน เขาจะเกดความสบสนวาควรจะเชอใครดระหวางพอแม ตนเอง หรอเพอน เดกวยนคอการแสวงหาตนเองเพอใหรจกตนเองในแงมมตาง ๆ

วยผใหญตอนตน เรมนดหมาย การแตงงานและชวตครอบครว ถาหากวาแตละคนไดพฒนาความเขาใจเอกลกษณตนเองดพอ แตถาบคคลใดไมสามารถผานขนนไปได จะกลายเปนคนรกตนเองและไมสามารถจะแสดงความรกตอผอนได

ระยะวยกลางคนเปนระยะทจะคอยใหความชวยเหลอคนรนหลงสำาหรบผทผานขนพฒนาการตน ๆ มาเปนอยางด แตถาบคคลใดไมสามารถแกปญหาขดแยงในอดตของตนไดจะกลายเปนคนชอบแยกตวอยตามลำาพง

วยชรา เขาจะมความไววางใจเพอนรวมโลกและตวเองถาเขามความทรงจำาในดานความสขความสบายใจ แตถาเขามความทรงจำาเกยวกบความผดหวงตลอดเวลาเขากไมมความสขในชวต