ទសាន កការទសាន កការទសាន កការ៖៖៖ P.O.BOX 0193, Pennsauken, NJ 08110, USA, Tel:(856)655P.O.BOX 0193, Pennsauken, NJ 08110, USA, Tel:(856)655P.O.BOX 0193, Pennsauken, NJ 08110, USA, Tel:(856)655---3838, E3838, E3838, E---mail: info.dep@khmerkrom.orgmail: info.dep@khmerkrom.orgmail: info.dep@khmerkrom.org

  មតកពតមន ១. របសទធពរឆន ថម .................................................. ១២. ែខមរេរកមនង ករបយករណ ......................... ១៣. ឆន ថមគនតថម ...................................................... ២៤. បញជ នជនសង យ៦នកេទពនធនគរ ............... ៩៥. សហពនធែខមរេរកមពភពេ ករបតកមម ........... ១១៦. េវៀត មចបែខមរេរកម២នក ..................... ១២៧. េសចកដែថលងអណរគណ .................................. ១៤៨. េវៀត មរបបពមលេហត ........................... ១៦៩. េនតបន សអេគនយ ចមនករែរបរបល .... ១៨១០. ម សននបតជនជតេដើមភគតច ................ ២០១១. េគលបញហ សខនៗ ...................................... ២១១២. េសចកដែថលងករណ ......................................... ២២១៣. បណយចលឆន ថមរបៃពណជតែខមរ .................... ២៤១៤. កណតរបសវទយសេមលងកមពជេរកម (ត) ......... ២៨១៥. រជនពរកនងឱកសបណយចលឆន ថម ............. ៣០១៦. ក ពយ៖ មខែខមរ ......................................... ៣១

ឆន ទ១០ េលខ៩៣ ែខមន គ.ស.២០១៣ - ព.ស.២៥៥៦ Vol.10 No.93 - March 2013

របសទធពរឆន ថម ឆន ម ញ បញចសក ព.ស.របសទធពរឆន ថម ឆន ម ញ បញចសក ព.ស.២៥៥៧២៥៥៧--គ.ស.គ.ស.២០១២០១៣៣ យ វណ ណៈ សខៈ ពលៈយ វណ ណៈ សខៈ ពលៈ

ែខមរេរកមនង ករបយករណសដព ថ នភពសទធមនស ែខមរេរកម ជនរកមរបក សទធមនស ៃនអងគករសហរបជជត

រជនពរ កនងឱកសបណយចលឆន ថម របសេ ក ថច ងក ថច របធនរបតបតត សហពនធែខមរកមពជេរកម សសតឆន ថម! ឆន ម ញ

បញច សក ព-ស ២៥៥៧ ទទលេទពធ រពះនម ទង េទវ បរតទ១ ៃនកបលម រពហម

“េទវ បតរេវនមយឆន មតង ែខមរេរកមរតវបតរេវនរគបរគង សនខលនមតង”

របជាពលរដឋ រពះសង នងសមាជក សមាជកា ៃនអងគការសមាគមែខមរកមពជាេរកាម របមាណ ១០០ នាក បានជបជជែជកគាន អពសទធ នងសាថ នភាពរសេ របសខលន កាល េពញមយ

ឆាន កនលងមក គឆាន េរាង ព.ស ២៥៥៦ សហពនធែខម រកមពជាេរកាមពភពេលាក បានបនត នងអនវតតការងារ តាមការសេរច

រកមៃឆយវតតេមរងថម ភមេមរងថម រសកេផន ច េខតតរពះរតពង កមពជេរកម េរត មចលរមកបនដែងហម សរងក នត ៃថង១១ ដលៃថង១៦ ែខ៤ ឆន ២០១៣ តេទទពរ៤

តេទទពរ៥

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ០២ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

ឆន ថមគនតថម ៃថងទ១៧ ែខមក ឆន ២០១៣ េ យ៖ ថច ន របាកដណាស េ េលើេលាកេនះ ធមមជាតទាងឡាយសទធែតរតវបានរបរពតតេ ជាគនងគាន ។ េបើមនមានេ ម េទ េយើងមនអាចរកេឃើញសបានេឡើយ។ ដេចនះេដើម ឱ េមើលេឃើញថាមានថមេនាះ េយើងរតវែតពនត េមើលនវេរឿងចាស េទាះបកនងធមមៈរពះពទធបានចាតទកថា វាជាសមមតធមកេដាយ ែតវាកគជាកញចកមយសរមបផដលនវផលៃនការេរបៀបេធៀបថា “ចាសឬថម” េនះបានខលះែដរ។

ការេជឿនេលឿនរបសមនស ជាតេ េលើពភពេលាកមានេល នដេលឿន គរឱ រកពលមខ។ ចាបេផដើមមនស េដើរេដាយេជើងពរ រចេចះដាប ចាងដថម េធវើជាឧបករណេរបើរបាសេផ ងៗ ដចជាកាបត ដង ពេ ជាេដើម។ ការែដលមនស េចះេរបើរបាសប ញ ញាណ េធវើឱ េកើតជារបសេរបើរបាសទេនើបេនះ កមនែមនគអវេរ ពបណង កាតបនថយនវភាពលបាក កនងដេណើ រជវតេនាះេឡើយ។ ការចេរ ើនរបសមនស មនបានេ នងែតមយកែនលង េពាលគការរកចេរ ើនេនះ បាននាមនស ឱ ឈានដលការេចះរលាយដេលាហធាត មកេធវើជាឧបករណេរបើរបាសឱ កានែតទេនើបេឡើងៗជានចចនរនតរ។ ការអភវឌ នរបសមនសជាត បានឈានដលករតមយដគរឱ កតសមាគ ល េ េពលែដលមនស បានរកេឃើញវធ យកចហាយទកមកេរបើជាឋាមពលអសទាញ។ េពលេនាះ េគបានេធវើឱ េរាងចរក សហរគាស កានែតមានមេធ បាយផលតទេនើបជារបចា។ រហតដលចងសតវត រទៃមភ មនស បានរកេឃើញមាសនប ជ េដាយកព ទរ។ េហើយកនងសហសវត រទពរេនះ េដាយអនតរបណាដ ញ (www.) បាននា

មនស ឱ េ ដលរគបរចករហក ែដលរតវេរបើេពលែតកនងរយៈកាលវនាទបេណាណ ះ។ ការចេរ ើនខាងែផនកកព ទរ បានជយដលបណាដ េរាងចរកឱមានមេធ បាយផលតថម បានេធវើឱ មានផលតផលេរចើន េដាយេរបើកមាល ងពលកមមតច។ ទនទមនងផលដគរឱ សប យរករាយេនាះ សងគមមនស ករតវរងនវផលជាអវជជមាន ែដលគររពយបារមភផងែដរ គមានកមាល ងពលកមមជាេរចើនរតវបានេ សល គជាកមាល ងែដលមាច សរកមហន ឬមាច សសហរគាស េគមនេរបើរបាសដល(laid off) ផលតផលជាេរចើនេ េសសសល (អតផរណា)។ មាច សផលតផល ចាបាចរតវែតែសវងរកទផ រថមេទៀត េដើម លកដរផលតផលរបសខលន េហើយចននមនស ែដលមនមានការងារេធវើ កជាកងវលមយរបសអនកដកនារបេទសផងែដរ។

ថមៗ េនះ េយើងបានឮេគនយាយអពេលាកភាវបនយកមម (Globalization )េតើេលាកភាវបនយកមមេនះ េគេធវើយាងេមច? ែខមរេយើងបានេរតៀមខលនេដើម ចលរមនងការអភវឌ នេនះេហើយឬេ ។

េលាកភាវបនយកមម តាមពនត េមើលកនងរយៈកាលបនាម នឆាន េ េដើមសតវត រទៃមភមយេនះេឃើញថា េគពសវចាបអារមមណពេរឿងភមសារសតបនាម នេឡើយ េពាលគេគមនបានគតដលការរលាយរពែដនរបសរបេទសនមយៗ ែដលជាសមាជករបសពភពេលាកេនាះេទ ដចេយើងបានេឃើញមានរបេទសខលះ ែដលកពងែតជរញ ឱមានការេបាះបេងាគ លរពែដន ឱ បានរបកដរបជាេនាះ។ ដេចនះ េលាកភាវបនយកមមេនះ របាកដជាេ េ េលើ េសដឋកចចនងវប ធមេនះែតមដង។

សពវៃថងេនះ មានរបេទសជាេរចើនបាន

រពតតបរតេចញផ យរបចែខរបសសហពនធែខមរកមពជេរកមរពតតបរតេចញផ យរបចែខរបសសហពនធែខមរកមពជេរកមរពតតបរតេចញផ យរបចែខរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម ឯក រ ឯក រ ឯក រ PDFPDFPDF មនេនកនងេគហទពរ មនេនកនងេគហទពរ មនេនកនងេគហទពរ www.khmerkrom.net www.khmerkrom.net www.khmerkrom.net នងនងនង www.vokk.netwww.vokk.netwww.vokk.net

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ០៣ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

សហការគាន ខាងវសយទាងពរេនះ យាងជតសនទធជាទបផត បានចះកចចរពមេរពៀងនានាេដើម ផាល សបដរមេធ បាយផលត នងមេធ បាយែចកចាយផលតផល។ ករណែដលេគេដាះដរ គាន េនះ រតវបានសរថា េតើវាអាចមានតល ភាពែដរឬេទ? តាមធមមតាវាមនមានតល ភាពេឡើយ។ អតលភាពេនះ វាឋតេ េលើកតាត េផ ងៗជាេរចើន ែតកតាត ែដលេលចេធាល ជាងេគេនាះ គវសយសមតថភាពកមាល ងពលកមមរបសរបេទសនមយៗេនះឯង។

ដចបានជរាបខាងេលើមកេហើយថា សមយេនះជាសមយថាមពលកព ទរ។ សមតថភាពៃនចេណះទេ ជាពេសសចេណះវជាជ ខាងវទ សារសតបេចចកេទទស គជាកមាល ងផលតដសខានកនងសមយេនះ េបើរបេទសណាមយមនេរៀបចឱមានចេណះវជាជ ខាងវសយេនះ ឱ បានទានេពលេវលាេទ កមាល ងពលកមមៃនរបេទសេនាះ នងរតវេ សលេរពាះពលករខវះសមតថភាព។

ការសហរបតបតតការខាងវសយេសដឋកចច អាចបណាដ លឱ មានភាពអេនាដ បេវសន ៃនបណាដរបជាជាតេផ ងៗគាន កនងរបេទសនមយៗ។ ការេធវើអេនាដ បេវសនៃនរបជាជាត ពរបេទសមយេរបេទសមយេនះ បាននាចលមកកានរបេទសថម នវទេនៀមទមាល បរបៃពណរបសខលនជាមយផងែដរ េហើយការេនះ វាអាចបណាដ លឱ មានផលបះពាលដលវសយវប ធមេនាះផង។ ភាពទៃទពគានខាងវសយវប ធមេនះ កជាេដើមចមនាឱ មានអេសថរភាពសងគមផងែដរ ឧទាហរណេ កមពជាេរកាម របវតតសារសដបានប ជ កថា ចតតសប រសរបសែខមរទាងេសដចទាងមរនត (េសដចបានប ជ េ

មរនតគយ មនឱ យកពនធដារពជនអេនាត របេវសនយន តាមការទលសរបសមេហសរបសរពះអងគ) បានបណាដ លឱ មានជនអេនាដ បេវសនយន ហរចលមករបេទសែខមរជាហរែហ េដាយេដើមេឡើយរកានែតមានពពកខញកដររបសរពះនាង ងក វាន ជាមេហសរបសេសដចជយេជដាឋ ទពរ ែដលតាមែហររពះនាងចលមករបេទសែខមរេយើង េរកាយេពលែដលរពះនាង បានេរៀបការជាមយេសដចជយេជដាឋ ទពររចមក។ ខាងេរកាយមក េងវ ន អាញ (Nguyen Anh) តណេរកាយរបស េងវ ន ហាវ ង(Nguyen Hoang) េ េពលែដលេធវើកលយទធជាមយពកៃតសន កបានមកសរជកេកានេ ឯេកាះរតឡាច នងែដនដកមពជាេរកាមមដែខរតរពះរតពាងេនះផងែដរ។ េ ទបផត ជនអេនាដ បេវសន យនដេរចើនេលើសលប បានេធវើឱ មហាណាចរកែខមរមយភាគធ កាល យជាែដនដកមពជាេរកាម ជាែដនដែដលកនងបចចប ននេនះ ជនបរេទសេគសាគ លថារបេទសេយៀតណាម ឫេយៀតណាមខាងត ង(កាលែដលេយៀតណាមរតវ បានែបងែចកជាពរ តាមកចចរពមេរពៀងទរកងហ ែណវឆាន ១៩៥៤) េទាះបេ េលើទកដេនះ េ មានែខមររាបលាននាកកពងែតរសេ េហើយមានវតតអារាមែខមររាបរយ ែដលជាទបសេរៀន នងជាទរក ទក ជាទផ ពវផ យទេនៀមទមាល បរបៃពណ ែដលជាេរគឿងសមាគ លៃនរបជាជាតែខមរកេដាយ។ េពាលគ េទាះបេយើងជាែខមរកពងែតរសេ កនងរបេទសរបសេយើងកេដាយ ែតថាេបើវប ធមអារ ធមរបសេយើង ធាល កចះកានភាពទនេខ យេហើយ វានងរតវវប ធមមយេទៀតមក

តេទទពរ១០

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ០៤ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

ៃនកចចរបជរបចាឆាន េដើម ផតលនវផលរប េយាជនចម ង នងប ហ ទាងឡាយណា ែដលេកើតមានេឡើងចេពាះែខមរេរកាមេ កនងរសក។

ឆាន ម ញបញចសក ព.ស.២៥៥៧ បានចលមកដលេហើយេយើងបានដង នងកណតែផនការ ផលរបេយាជនែដលសហពនធមានចេពាះែខមរេរកាមេ កនងរសក េដើម ែសវងរកសទធសេរចវាសនាខលនេដាយខលនឯងេនាះមនផាល សបតរេឡើយ។

ជាពេសស សហពនធែខមរកមពជាេរកាមនងបនតែផនការទាង៣ដចមានខាងេរកាម េដើម បញ បនវរាលអេពើរេលាភសទធមនស ែដលគរាមកែហងជវតរបចាៃថងទទាងកមពជាេរកាម។

១. ករងរអនតរជត បនតទនាកទនងអនតរជាត េដាយផតលពត

មានេលើរាលការរេលាភសទធមនស មានេសរភាព កនងការបេញចញមត សទធកមារ សទធរសត សទធសក អបរ របកានពជសាសន ជេនឿសាសនា ដធល នងការែរបរបលធាតអាកាស ែដលកពងែតគរាមកែហងនាេពលបចចប នន េដាយេចតនាៃនការអភវឌ នេសដឋកចច បងហរទកសមរទចលដែរសចការែខមរ។

ផតលឯកសារជនរកសងអនតរសាសនា របសសហរដឋអាេមរក េ ែខមករា ២០១៣។

ផតលឯកសាររបវតតសារសត ជនអងគការេររដាឋ ភបាលេ របេទសសវស េ ែខមករា ឆាន ២០១៣។

េធវើកា រ ទទាកទងជាមយរកសងការបរេទស នងពាណជជកមម អរសាត ល េ ែខកមភៈ២០១៣។

ចលរមកចចរបជយវជនពភពេលាកេ បរ ញវយក េ ែខកមភៈ ២០១៣។

ចលរមរបជេវទកាជនជាតេដើម េ ែខកមភៈ ២០១៣។

េធវើការទនាកទនងជាមយរដាឋ ភបាលនានា េដើម ដាកពាក សចលជាសមាជករកម របកេសដឋកចច នងសងគមកចច។

២. ករងរេនកមពជ បនតទនាកទនងជាមយរដាឋ ភបាល រគបគណៈ

បក នេយាបាយ រគបអងគការេរ រដាឋ ភបាល កនងបណងេអាយបានសាគ លច ស នងយលដងនវបណងពត រៗបសែខមរេរកាម នងពសកមមភាពអហងរបសសហពនធែខមរកមពជាេរកាម។

បនតេធវើទាកទងជាមយសមាគមែខមរេរកាម នងរកមយវជនែខមរេរកាម េ របេទសកមពជា េដើម សហការេលើការងារទាងឡាយ ែដលែខមរេរកាមមានេ របេទសកមពជា។

បនតការផ ពវផ យដលជនរមឈាមែខមរ នងែខមរេរកាមេ កមពជា អពរបវតតសារសតៃនការបាតបងទកដកមពជាេរកាម នងសកមមភាពរេលាភសទធមនស មេធ បាយបបាតែខមរេរកាមែបបឃាតកមម វប ធម នងសងគមរបសរដាឋ ភបាលយនេកមពជាេរកាម។

៣. ករងរកនងរសក បនតការផ ពវផ យច បសទធមនស ដល

ជនរមឈាមេ កនងរសក នងផតលរបាយការណជនសងគមអនតរជាត រាលអេពើរេលាភសទធមនសេដាយវធសារសតបបាកសាម រត គរាមកែហង របមាថទទាងកមពជាេរកាម។

តពទពរ១

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ០៥ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

តាមសេងកតប ហ េលាក េ េហន សកមមជនធល។តាមសេងកត ប ហ េលាករស រតង ធ ចវ សកមមជនដធល។ តាមសេងកត ប ហ រកមយវជន យនវាយរពះសង ែខមរេរកាមេ េខតតរពះរតពាង តាមសេងកតប ហ រពះសង េ វតតេសរតាេសក នងវតតៃរពជាប។ តាមសេងកតប ហ រពះសង ពកមពជាេ កមពជាេរកាម។ តាមសេងកតប ហ េលាក វញ បា សកមមដធល។ សហពនធេ ែតបនតែផនការរបសខលនេដើម េអាយែខមរេរកាមេ កនងរសកមានសទធេសរភាព េលើេសចកតសេរចវាសនាអនាគត របសខលន ដចែដលមានែចងកនងេសចកតរបកាសៃនអងគការសហរបជាជាត នងេសចកតរបកាសសទធជនជាតេដើម។ ៃថងេនះែខមរេយើងទទលេទវតាឆាន ថម រលកេឡើងនវអវែដលេកើតមានកាលឆាន ចាស រចនាគានបងសងសមសរសសត នងសភមងគលឆាន ថមផងែដរ។

េដាយែឡកែខមរេរកាម បានបេងហើសេឡងឈចាបទទាងកមពជាេរកាម េយើងខញជាកនេ ែខមរ េរកាម សមេអាយេទវតាឆាន ថម េមតាត របទាននវសេឡងេសរភាព នងសេឡងយតតធម។ េយើងខញ សមេធវើគារវកចចចេពាះរពះភកខសង បរស រសត យវជន យវត ទាងេ កនងរសក កមពជា នងេ របេទសទ៣ ែដលបានបជាជវត កមាល ងកាយចតត ថវកា ប ញ េដើម ជាត នងសាសនា កនងបពវេហតសទធេសរភាព សទធសេរចវាសនាខលនេដាយខលនឯង បានជបរបទះែតនងពទធពរទាងឡាយ៤របការគ អាយ វណណ ៈ សខៈ នងពលៈ កបេឃល ងឃាល តេឡើយ៕

ទរកងឡនដន េខតតអនធារយ កាណាដា ៃថងទ៤ ែខេមសា ឆាន ២០១៣

សមអរគណ ថាច ងក ថាច

ពៃថងទ២៥ ែខមនា ឆាន ២០១៣ េសាលរបជរបសសមាគមែខមរកមពជាេរកាម េដើម សទធមនស នងអភវឌ ន េ រាជធានភនេពញ។ រយៈេពលមយៃថងេពញ អងគការសមាគមែខមរកមពជា

រពះសងឃ នងរបជពលរដឋែខមរេរកម ចលរមអងគសកខ ពេរគះេយបលសដព េសរភពកនងករបេញចញមត នងទទលបនពតមន េរៀបចេឡើងេ យេលខធករ ឋ ន ៃនអងគករ សមគមែខមរកមពជេរកម

តពទពរ១

េរកាមចនន១២ ែដលមានមលដាឋ នេ រពះរាជាណាចរកកមពជា បានេបើកសកាខ សាលាពេរគាះេយាបលមយសតព “សទធេសរភាពកនងការបេញចញមត នងទទលបានពតមាន” េដាយមានការអេញជើញចលរមជាវាគមនពេលាកេមធាវ សក សេអឿន នាយករបតបតត រកមអនកច បការពារសទធកមពជា នងេលាក សន សាល មរនតែផនកេលើកសទយៃនការយាលយ ឧតតមសនងការ អងគការសហរបជាជាតទទលបនទកសទធមនស របចា។ េយាងេតាមការឱ ដងកនងឱកាសសកាខ សាលាកាលពៃថងចនទម លមញេនះថា សកាខ សាលាមានេគាល បណងចនន៤គ៖ អនកចលរមទាងអសនងបាន

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ០៦ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

រជាបបែនថមពរបភពប ហ នងឬសគលែដលបណាត លឱ េកើតមានេឡើងចេពាះបងបអនែខម រេរកាម អនកចលរមទាងអសនងបានរជាបបែនថមពការវភាគសាថ នភាពរសប ច បៃនការរសេរបសបងបអនែខមរេរកាម អនកចលរមទាងអសនងបានរជាបបែនថមពការវភាគផលវច បពាក ពនធនងប ហ របសែខមរេរកាមរបឈម នងនតវធៃនការេដាះរសាយ នង៤.អនកចលរមនងបានរបមលទនននយែដលជាប ហ បចចប ននៃនែខមរេរកាមកពងរបឈម នងបានពរងាងរបាយការណដាកជនសននបាតអងគការសហរបជាជាតនាេពលខាងមខ។ របភពរបាយការណែដលអានេដាយេលាក សន េយឿង នាយករបតបតតសមាគមែខមរកមពជាេរកាម េដើម សទធមនស នងអភវឌ ន នងជារបធានេលខាធការដាឋ នៃនអងគការសមាគមែខមរកមពជាេរកាម បានេលើកេឡើងពសាថ នភាពរសេរបសរបជាពលរដឋែខមរេរកាម ែដលកពងរសរពះរាជាណាចរកកមពជា នងរសេ ឯែដនដកមពជាេរកាមថា៖ “េយាងតាមបទពេសាធនេធវើការជាមយែខមរកមពជាេរកាមផាទ លនងែផអកេ តាមការរសាវរជាវ នងរបមលពតមាន អងគការសមាគមែខមរកមពជាេរកាម បានកណតនវប ហជាកលាកមយចនន ែដលរបឈមេ នងការរសេ របសែខមររកមពជាេរកាម បចចប ននកពងរសេរពះរាជាណាចរកកមពជា ប ហ ទាងេនាះដចជា៖ ការរសេ េដាយគាម នអតតស ញ ណរសបច ប រសេ តាមតបនសណងបេណាត ះអាសនន (តបនអាណាធបេតយ ដចជាភលរបឡាយភលអាងជាេដើម) េដាយគាម នដសាងសងលេ សាថ ន នងេធវើែរសច

ការ រករកគាម នជនាញ នងចេណះដងសរមាបរបកបមខរបរចញច មជវត រកចណលបានតចជាងចណាយ ប ហ អេពើហង កនងរគសារ នងខវះការរបរមសាមគគគាន មានទនាសកនងសហគមន នងអនកមានអណាច េកមងមនបានេ សាលា ខលះេបាះបងេចាលសាលា នងខលះមនេចះអក រ”។ កនងរបាយការណែដលបានអានេនាះ បានប ជ កេទៀតថា របជាពលរដឋែខមរែដលកពងេ ឯកមពជាេរកាមវញ ពកគាតកពងរបឈមេ នងប ហ េសទើរែតរគបវសយទាងអស កនងេនាះមានប ហ ការរេលាភសទធមនស ៃនជេនឿ នងរបតបតតសាសនា សទធទទលបានការសក អបរ សទធេសដឋកចច សងគម នងវប ធម នងសទធពលរដឋ នងនេយាបាយ។ ទាកទងនងសទធជេនឿ នងរបតបតតសាសនា េលាក សន េយឿង បានេលើកបែនថមេទៀតថា វតតអារាមរពះពទធសាសនាជាកែនលងសរមាបរពះសងគងេ បសេរៀនេគារព របតបតតនវពទធវចនៈ គជាកែនលងរក នវអតតស ញ ណជាតអរយធម នងវប ធម ទេនៀមទលាប របៃពណរបសែខមរ។ ដេចនះបចចប ននេនះ មានកចចការរពះពទធសាសនាេ តាមវតតនមយៗេ ទទាងែដនដកមពជាេរកាម អាជាញ ធរេវៀតណាម បានលកៃដចលកចចការៃផទកនងយាងធងនធងរជាទបផត ដចជាសរេសរអក រេវៀតណាមេ េលើជ ជ ងរពះវហារ នងេកាល ងទាវ រវតតរពមទាងរតារពះេ អធការៃនវតតនមយៗ ែដលពេដើមមកពធាល បមានទាលែតេសាះ។ សពវៃថងេនះ អាជាញ ធរេវៀតណាមេខតតឃាល ង ឬេខតត SocTrang បានបនបងចាបផ ករពះសង ែខមរេរកាមបនរពះអងគរពះនាម រពះេតជគណ ល ចនាត រពះេតជ

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ០៧ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

គណ សន ថាញ រពះេតជគណ ថាច ធា នងរពះេតជគណ សន ខាយ គងេ វតតវតតេទពាវ រាមៃរពជាប ភមៃរពជាប ឃទកសាប រសកេរជាយញរ េខតតឃាល ង េដាយសាររពះសង ទាងបនរពះអងគេនាះបានេរកាកេឡើងេធវើបាតកមមរបឆាង ជាមយរពះេ អធការវតត រពះនាម ថាច ហន ែដលបានេបើកៃដឱ អាជាញ ធរេវៀតណាមរគបរគងតាមចតត នងរបឆាងនវទេងវើរេលាភបពាន នងេរជៀតែរជតកចចការសាសនារពះសង កនងវតត។ េលាកេមធាវ សក សេអឿន បានេផតើមេលើកេឡើងថា៖ កមពជាេរកាម គជាែដនដែដលមានមនេគបងអសៃនកមពជា មនរពះនាងលវយ េរកាយតមកមានភាពរកចេរ ើនតេរៀងមកេដាយរពះបាទជយវរ មន។ ែខមរេរកាមគជារបជាពលរដឋ ែដលជាជនជាតេដើមេ េលើទកដៃនកមពជាេរកាម េវៀតណាមខាងត ង។ ែខមរេរកាមេ កមពជាគជាែខមររសប ច បតាមរដឋធមមនញញៃនរពះរាជាណាចរកកមពជា ដេចនះែខមរេរកាមគជាែខមរ េយើងគរេរបើពាក ថា “ែខមរ” បានេហើយមនចាមានពាក ថា “េរកាម” េទ។ រឯេលាក សន សាល េដើម ការងារឈានេ រកភាពេជាគជយបាន េលាកបានេផតើមេដាយពាក ថា “េយើងរតវែតសាមគគគាន ” ការសាមគគែបបអរងកង មនែមនសាមគគែបបសាវ េទ អរងកងេទាះបគាន វាបាកៃដេជើងកេដាយ កវាពយាមទាញគាន វាេ រកកែនលងណាមយ រឯពពកសាវ វញ េ េពលបានេឃើញសតវខាល មកដល ករតេឡើងេដើមេឈើរេរៀងខលន។ ទាកទងេ នងរបធានបទ េលាកបានេលើកេឡើងថា មារតា៥៩ ៃនេសចកត របកាសជាសាកលសតពសទធមនស

មារតា៣១ ៃនរដឋធមមនញញៃនរពះរាជាណាចរកកមពជា មារតា១៩ ៃនកតការស ញ សតសទធពលរដឋ នងនេយាបាយបានែចងច សណាសអពសទធេសរភាពកនងការទទលបានពតមាន នងការបេញចញមត។ ទាកទងេ នងសទធេនះ គមនមានរពែដនកណតេទ េទាះបរបជាពលរដឋរសេ ទណាកេដាយ េតើេយើងមានសទធចាបាចេរតងណា? គរតវបានទទលបានការគាពារេដាយច ប។ ដេចនះេសចកតរបកាសជាសាកលសតពសទធមនស របសអងគការសហរបជាជាត នងេសចកតរបកាស ជាសាកលនានាេទៀត ែដលបេងកើតេឡើងេដាយអងគការសហរបជាជាត ទាងេនាះគជាច បរបៃពណ ែដលរបេទសទាងឡាយជាសមាជកៃនអងគការេនះរតវេគារពេដាយសវយរបវតត េដាយមនចាបាចទទលចះហតថេលខាេឡើយ។ េលាកបានបនតថាេ ឆាន ២០០៧ មានែខមរេរកាមជាេរចើនបានេភៀសខលនមកពកមពជាេរកាម មកសសទធរជកេកានេ កមពជា តាមរយៈការយាលយឧតតមសនងការអងគការសហរបជាជាតទទលបនទកជនេភៀស ខលន បែនតកាលេនាះអងគការេនះ បានេសនើដលរបសងការបរេទសៃនរបេទសកមពជា េដើម ប ជ កេរឿងេនះ េ េពលេនាះរកសងេនះ បានប ជ កថា ែខមរេរកាមគជាែខមរ ដេចនះែខមរេរកាមមនែមនជនេភៀសខលន ឬអេនាត របេវសនេ កមពជាេទ គជារបជាពលរដឋែខមររសបច បេ កមពជា អាចទទលបាននវអតតស ញ ណេផ ងៗកនងនាមជាែខមរ។ ជាចងេរកាយៃនកមមវធ សកាខ កាមទាងអសសេណើនវនតវធមយចនន េដើម េដាះរសាយប ហ ែដលបានរកេឃើញ នងបានជនេ អន

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ០៨ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

សាសនខលះៗដចខាងេរកាមេនះ៖ េសនើេ រដាឋ ភបាលេវៀតណាម ចេពាះបជន

យដាឋ នរមមនយដាឋ ន បរាណរបសែខមរ សមរបគលឱ ែខមរអភវឌ ន នងរគបរគងេដាយខលនឯង។

វសយសងគមកចច េសដឋកចច ែខមរេរកាមរតវែតទទលបានការបណត ះបណាត លមខជនាញរគបរគាន េដើម ចញច មជវត។

រតាេរបើរបាសេ តាមវតតអារាមនានា រដាឋ ភបាល េវៀតណាមរតវែតអន ញ តឱ មានការេរបើរបាស ជាភាសាែខមរ។

វសយសាសនា រតវែតឯករាជ ។ រតវមានការទទលសាគ លជាផលវការ ែផនកកចច

ការសក អបររបសែខមរ េ តាមវតតអារាម នងមានសា លាេរៀនជាសាធារណៈ។

រដាឋ ភបាល មនរតវបបទសទធេសរភាពកនងការទទលបានពតមាន នងបេញចញមតរបសែខមរេរកាម មនរតវមានការតាមដាន ការឃាល េមើល ការេ សរនា េ េពលមានរពះសង នងរបជាពលរដឋែខមរេរកាម បានេ េលងរសកកេណើត។

រដាឋ ភបាលេវៀតណាម រតវទទលសាគ លស ញ បរតរបសរពះសង េរៀនតាមវតតអារាមនានាឱ បានជាផលវការ ដចជាការសក េ តាមសាលារដឋនានា។

រដាឋ ភបាលេវៀតណាម រតវមានឱកាសផតលអាហារបករណដលនស តែខមរេរកាម បានេ សក េ េរ របេទស។

រដាឋ ភបាលេវៀតណាម មនរតវេរជៀតែរជក

ៃផទកនងៃនកចចការសាសនា នងវតតអារាមរពះ

ពទធសាសនាែខមរ។

តសមត នងអនតរាគមនដលអងគការសហ

របជាជាត ជរញឱ រដាឋ ភបាលេគារពសទធ

ចេពាះែខមរេរកាម។

រដាឋ ភបាលេវៀតណាម រតវែតផ ពវផ យរដឋ

ធមមនញញ នងច បពាកពនធដលែខមរេរកាម

បានរជាប នងយលច ស។

វប ធម របៃពណ នងសល ៈៃនជាត

សាសននមយៗ រដាឋ ភបាលេវៀតណាមមន

រតវហាមឃាត។

ការទនាកទនងរវាងែខមរេរកាមេ រគបទសទ

រដាឋ ភបាលេវៀតណាម មនរតវតាមដាន

ហាមឃាតជាដាចខាត។

អងគការសមាគមែខមរេរកាមទាងអស រតវ

ពរងងបែនថមការទនាក ការសហការ នងពរងក

ការផ ពវផ យការអបរដលែខមរេរកាមបាន

រជាប នងយលច សពសទធមនស នង

ច បពាកពនធ ជាពេសសឱ ដលកមពជា

េរកាម នងពរងងសកមមជនេ តាមមលដាឋ ន។

អងគការសមាគមែខមរេរកាម គរមានរបាយ

ការណជាេរៀងរាលឆាន សតពសាថ នភាពែខមរេរកាម

ដាកសាថ នទតនានា អងគការសហរបជាជាត អងគ

ជាត អនតរជាតេធវើការេលើវសយសទធមនស វប

ធម កមារ នងរសត៕

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ០៩ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

បញជនជនសង យ ៦ នកេទពនធនគរេចទពបទរបឆងរ ឋ ភបលែខមរ

ជនសង យទង៦នកេនះរតវបនរ ឋ ភបលកមពជេចទថបេងកើតែផនករេរគងនងផតលរលរ ឋ ភបល។ របថត CEN

សាលាដបងរាជធានភនេពញ បានបញជនជនេភៀសខលន៦នាកែដលភាគេរចើនជាែខមរកមពជាេរកាម េ ឃខលនបេណាដ ះអាសននេ ពនធនាគារៃរពស បនាទ បពបានសាកសររចមក។ អាជាញ ធរៃថ សហការជាមយអាជាញ ធរកមពជា បានចាបខលនអនកទាង៦េនាះ បញជនមករបេទសកមពជាភាល មៗេដាយសង យថា ពកេគជាបពាកពនធកនងេរឿងបេងកើតរកមេភរវកមម នងេរៀបចកមាល ងរបដាបអាវធខសច បរបឆាងរដាឋ ភបាលកមពជា។ អគគសនងការនគរបាលជាត បានឲ ដងេៃថងទ១៩ មនា ថាសមតថកចចកមពជា កពងែសវងរកចាបខលនជនសង យបែនថមេទៀត ែដលជាបពាកពនធេរឿងបេងកើតកមាល ងរបដាបអាវធខសច ប របឆាងរដាឋ ភបាលមយចននេទៀត។ អនកនាពាក អគគសនងការនគរបាលជាត េលាក េគៀត ចនទថារទធ បានអះអាងថា រដាឋ ភបាលកមពជាមានភសតតាងរគបរគាន ចេពាះការចាបខលនមខស ញ មយចននេទៀត៖ «េយើង នងបនតេសើបអេងកតបែនថម ពាកពនធនងរណសរ រេដាះជាតែខមរ ហន ង។ េយើងមានបញជ េឈាម ះមខស ញ េផ ងៗេទៀតេយើងមានឯកសារមខស ញ មយចននេទៀតេយើងនងបនតេធវើការងារហន ងបនតេទៀត»។

ការបនតែសវងរកចាបខលនជនសង យបែនថមេទៀតេនះបនាទ បពសមតថកចចកមពជា បានសហការគាន ជាមយសមតថកចចៃថបានចាបខលនមនស ចនន៦នាកបញជនមកកមពជា កាលពៃថងទ១៤ មនា តាមដកាចាបខលនរបសតលាការេចាទរបកានពបទេភរវកមមបាចខតតបណណ េហើយនងពាកពនធការដាកេរគឿងផទះកសាងកមាល ងរបដាបអាវធខសច ប នងបេងកើតរណសរ រេដាះជាតែខមរ។ អនកទាងេនាះរតវបានបញជនមកសាលាដបងរាជធានភនេពញ សាកសរកាលពៃថងទ១៥ នងៃថងទ១៦ មនា។ វទ អាសេសរ មនអាចទាកទងមរនតសាលាដបងរាជធានភនេពញេដើម បភលទាកទងេ នងការចាបខលនេនះបានេទ េ ៃថងអងាគ រទ១៩ មនា។ ជនសង យទាង៦នាក មានរពះសង ៣អងគ នងរគហសថ៣នាក រតវអាជាញ ធរៃថចាប រមមានេឈាម ះ យន គមរសន េ យាញ គមរសននងេ ែកវ យាន អាយ ២៧ឆាន េឈាម ះ យាញ េយឿប េ តក អាយ ២៥ឆាន មានរសកកេណើតេ េខតតតាែកវ េឈាម ះ ថាច កងភង េ ថាច វាង នងេ ថាច កសល អាយ៣៧ឆាន មានកេណើតជាែខមរកមពជាេរកាម នង៣នាកេទៀត មានេឈាម ះ េខមា េ េខមរា អាយ ២៨ឆាន ជា

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ១០ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

ពលរដឋែខមរចែណកេឈាម ះ យន យាវ អាយ ៣៤ឆាន នងេឈាម ះ ថាច ទ ជាែខមរកមពជាេរកាម។ ទាកទងប ហ េនះ ភរយារបសជនសង យេឈាម ះ ថាច ទ គេលាករស ថាចថា បានែថលងថា សាវ មគាតរតវអាជាញ ធរៃថចាបខលន តាងពៃថងទ៨ មនា។ សាវ មគាតមនបានរបរពតតដចការេចាទរបកាន នងចលរមរណសរ រេដាះជាតែខមរេនាះេទ។ េលាករសបនតថា រកមរគសារគាតេភៀសខលនេរបេទសៃថ េដើម ជវភាពរគសារ នងេដើម េគចពការេធវើបាបពសណាកអាជាញ ធរេវៀតណាម។ របធាន សាខាសហពនធែខមរកមពជាេរកាមពភពេលាករបចាេ កមពជា េលាក តាង សារៈ មានរបសាសនថា ជនសង យែដលអាជាញ ធរមានសមតថកចចៃនរបេទសទាងពរ ចាបខលនគមនបានផដលដណងពគនតផដចេផដើមណាមយ ដលសហពនធ ឬសហគមនែខមរកមពជាេរកាមេនាះេទ។ ទនទមនងគាន េនះ សឲ តលាការេធវើការេសើបអេងកតរបកបេដាយភាពរតមរតវ នងយតតធម។

េលាក តាង សារៈ៖ «អងគការ សមាគមែខមរកមពជាេរកាម េហើយនងសហពនធចាតាមដានេមើល ថាេតើពកគាតវាមានេធវើអចងែមន ឬយាងេមច? េបើេធវើែមន មានែតឲ ច បេគចាតការ។ េបើសនជាគាម នេទ ទទលការេចាទមលបងាក ចអចងកសឲ មានការផដលយតតធមឲ ពកគាតេ តាមហនង។ ទ៣េបើគាតមានែដរ រគានជាអនករងេរគាះេដាយសារការទាកទាញពេមេខាល ង កសឲ អាជាញធរ គជយសរមាលេទាសេ តាមសាថ នភាពេទាស»។ យាងណាកេដាយ មាន កកនងចេណាម ៦នាកេនាះ គមានេឈាម ះ េខមា េ េខមរា ធាល បជាបពនធនាគារេខតតតាែកវ ចនន ២ឆាន ពាកពនធកនងេរឿងបាចខតតបណណ របឆាងការដកនារបសេលាក ហន ែសនេទើបេចញពពនធនាគារកាលពៃថងទ២៩ មករា ឆាន ២០១៣ករតវចាបខលនេរបេទសៃថ ែដរ៕ របភព៖ RFA (ែខ សណង ) 2013-03-19

រគបលបេលើ េពលេនាះពមាននរណាេគសាគ លថា េយើងជាែខមរេទៀតេឡើយ។

ដេចនះកនងឆាន ថមគនតថមេនះ ែខមរេយើងគរែតេមើលឱ េឃើញច សថា ជាតេយើងមានផលវបតតយាងណា េយើងគរេដាះរសាយតាមែបបណា េយើងរតវេធវើអវខលះ េដើម រមចែណកកនងការកជាត ឱ េ មានជវតរបរពតតេ តាមការវវតតនរបសពភពេលាកេនះ។ កចចការទាងអសេនះ ភាគេរចើនគពងេ េលើបញញវនដែខមរ ជាអនកមានប ញ េរពាះថាប ញ េនះ អាចចាតទកថាជាែភនកេមើលេឃើញសពវសារេពើ(ប ញ ចកខ)។

េបើអសេលាកអនកមានប ញ មានស ញ បរតជាបណឌ ត(Ph.D.) ជាអាចារ មហាខាងសាសនា ែដលមនរតមែតបសរបតបតតធមវនយេនាះេទ ែតរពះអងគធាល បែតយកចតតទកដាក កនងការរកជាត ខាងវសយវប ធមេនះផងែដរ េហើយជាពេសសគអនកដកនា សងគម រតវែតេរ ើសរកវធានការដលអមយ េដើម ជយដលរបជាជាតែខមរេយើង េរពាះថារបជាជាតែខមររករកលងតលងង មនមានឱកាសបានេរៀនសរតេនាះ េលាកពងេ េលើអសេលាកេហើយ។ េបើមនដេចាន ះេទ របជាជាតេយើងនងសាល ប គសាល បគនតមនខានេឡើយ៕

តពទពរ៣

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ១១ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

សហពនធែខមរេរកមពភពេ ករបតកមមនងករចបមនស ៦នកឃ

របធនរបតបតតៃនសហពនធែខមរកមពជេរកម េ ក ថច ងកថច ផដលបទសមភ សនដលវទយ សេសរ

េនរដឋធន សនេ ន ឌស សហរដឋ េមរក។ RFA Photo

េមដកនាែខមរកមពជាេរកាមេ ឯនាយសមរទ បានរបតកមមចេពាះការចាបខលនពលរដឋែខមរ នងែខមរកមពជាចនន៦នាកបញជនេ ពនធនាគារៃរពស កាលពេពលថមៗ េនះ ថាជាការេធវើេឡើងេដាយមនបានែផអកេលើភសតតាង ឬមលដាឋ នច បរគបរគាន។ បែនតសមតថកចចកមពជាអះអាងថា រកមមនស ទាងេនាះធាល បបាចរតាកកនងេគាលបណងចងរល រដាឋភបាលកមពជា។ របធានសហពនធែខមរកមពជាេរកាមពភពេលាក ែដលមានមលដាឋ នកនងសហរដឋអាេមរក េលាក ថាច ងក ថាច អះអាងថា ពលរដឋែខមរេរកាម នងពលរដឋែខមរទាង៦នាក ែដលរដាឋ ភបាលែខមរសហការជាមយរដាឋ ភបាលៃថ ចាបខលនបញជនេ ពនធ នាគារៃរពសេនាះ មនមានសមតថភាពែផនករបដាបអាវធអាចផដលរលរដាឋ ភបាលេលាក ហន ែសន បានេនាះេឡើយ។ េលាកប ជ កថា ការបាចរតាករះគនរដាឋ ភបាលទរកងភនេពញ កនលងមក គជាសទធេសរភាព

កនងការបេញចញមតរបសពលរដឋបេណាណ ះ៖ «សរថា េតើរពះេតជរពះគណ កងផង នងមនស ដៃទមយចននេទៀត មានសមតថភាពរលរដាឋ ភបាលែខមរេនាះេទ? ខញេជឿថា េទាះបមានបញជ កេដាយ មានការេបាះរតាកេនាះកេដាយ កេយើងមនអាចេ រលរដាឋ ភបាលគាម នអវជារគះេនាះែដរ»។ របតកមម របសេមដកនាសហពនធែខមរកមពជាេរកាម េធវើេឡើងេរកាយពសមតថកចចកមពជា សហការគាន ជាមយសមតថកចចៃថ បានចាបខលនមនស ចនន៦នាក បញជនមកកមពជា កាលពៃថងទ១៤ មនា តាមដការបសតលាការែដលេចាទរប កានពបទេភរវកមមបាចខតតបណណ នងពាកពនធការដាកេរគឿងផទះ កសាងកមាល ងរបដាបអាវធខសច ប នងបេងកើតរណសរ រេដាះជាតែខមរ។ ជនសង យទាង៦នាក មានរពះសង ៣អងគ នងរគហសថ៣នាកែដលមានេឈាម ះ យន គមរសន, េខម មា, យន េយឿប, យញ យាវ ជាពលរដឋែខមរ នងេឈាម ះ ថាច កងផង នង ថាច ទ ជាពលរដឋែខមរកមពជាេរកាម។ សមតថកចចែខមរឲ ដងកាលពៃថងទ១៩ ែខមនា ថា សមតថកចចកមពជាកពងែសវងរកចាបខលនជនសង យបែនថមេទៀត ែដលជាបពាកពនធេរឿង បេងកើតកមាល ងរបដាបអាវធខសច ប របឆាងនងរដាឋ ភបាលទរកង ភនេពញ។ អនកនាពាក អគគសនងការនគរបាលជាត េលាក េគៀត ចនទថារទធ អះអាងថា រដាឋ ភបាលកមពជា មានភសតតាងរគបរគានកនងការចាបខលន

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ១២ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

មនស មយចននេទៀត៖ «េយើងនងបនតេសើបអេងកតបែនថម ពាកពនធនងរណសរ រេដាះជាតែខមរ ហន ង។ េយើងមានបញជ េឈាម ះមខស ញ េផ ងៗេទៀត េយើងមានឯកសារមខស ញ មយចននេទៀត េយើងនងបនតេធវើការងារហន ងបនតេទៀត»។ េទាះជាយាងណាកេដាយ េលាក ថាច ងកថាច អះអាងថា ពលរដឋែខមរកមពជាេរកាម នងពលរដឋែខមរទាង៦នាក ែដលសមតថកចចទរកងភនេពញ បានបញជនខលនេ កានពនធនាគារៃរពសេនាះ សទធសងែតជាពលរដឋរករក េហើយតលាការរតវែតែសវងរកយតតធម ឲ បានរតមរតវពតរបាកដជនជនជាបេចាទ។ េលាក ថាច ងក ថាច៖ «កាលពឆាន ១៩៩៧ ែដលគណបក ហវ នសនបច ែដលដកនាេដាយរពះអងគមាច ស នេរាតតម រណឫទធ នងអសេលាកមយចននេទៀត មានទាងរថេរកាះ ពលទាហាន នងសពាវ វធរគបធន េ ែតគាម នសមតថភាពអាច

ផដលរលេលាក ហន ែសន ផង ចះទរមាមនសទាងេនះ ដចជារពះេតជរពះគណ កងផង ែដលជាសង រកកែនលងរជកេ កនងវតតៃថ សងែតេគមនឲ រជកផង រកចងាហ នឆានខលនឯងមនចងបានផង េហើយេតើមានកមាល ងឯណាេ ផដលរលរដាឋ ភបាលែខមរេនាះ?»។ េលាកបនតថា េលាកមនអាចទទលយកបានេទចេពាះសមតថកចចកមពជា ែដលចាបផ កបកស ងរពះសង ែខមរេរកាម មនការកាតេសចកដេនាះ។ េលាកកបានអពាវផងែដរថា ពលរដឋែខមរ ឬែខមរកមពជាទាងអស មនរតវមានគនតផដលរលរដាឋ ភបាលៃនរបេទសមយតាមរយៈការេរបើ អេពើហង េនាះេទ េហើយថាពលរដឋទាងអសគរចលរមជាមយគណបក នេយាបាយ េដើម របកតរបែជងគាន តាមរយៈការេបាះេឆាន តែបបរបជាធបេតយ េនាះវញ េទើបជាដេណាះរសាយសនតភាព៕ របភព៖ RFA ( ង ) 2013-03-20

េវៀត មចបែខមរេរកម២នក ែខមរកមពជាេរកាមពរនាក រតវបានអាជាញ ធរេវៀតណាម ចាបខលនេ ៃថងរពកៃថងទ២៤ មនា េដាយសារពកេគចលរមរបឆាងនងការរបកាសដករពះេ អធការសដទវតតៃរពជាប េ ែខរតឃាល ង។ ការបនបងចាបផ ករពះេ អធការវតតេនះ មនែមនជាេលើកទ១េទ ែដលអាជាញ ធរេវៀតណាម សហការនងសមាគមសាមគគរពះសង េសនហាជាត េដើម ចងចាបផ ករពះេ អធការវតតេនាះ។ សហពនធែខមរកមពជាេរកាមែសវងរកអនតរាគមនពអងគការសទធមនស អនតរជាត នងអងគការសហ

របជាជាតទទលបនទកែផនកសទធមនស េដើម សឲ អនតរាគមនរដាឋ ភបាលេវៀតណាម បញ បការយាយេលើរពះសង នងរបជាពលរដឋែខមរកមពជាេរកាមេ របេទសេវៀតណាម។ ការអពាវនាវេនះ េធវើេឡើងភាល មៗេ បនាទ បពអាជាញ ធរេវៀតណាម បានចាបខលនរបជាពលរដឋែខមរកមពជាេរកាមចននពរនាក េ រពកៃថងទ២៤ មនា គេឈាម ះ ល េមឿន (Ly Muon) អាយ៣០ឆាន នងេឈាម ះ តាង មញ (Tang Minh) អាយ២៨ឆាន ។ ការចាបខលនអនកពរ េ ខណៈែដលពកគាតបាន

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ១៣ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

ចលរមជាមយរបជាពលរដឋជាេរចើនេទៀត េភមៃរពជាប ឃទកសាប ែខរតឃាល ង តវាេរឿងផ ករពះសង ។ របធានសហពនធែខមរកមពជាេរកាម េលាក ថាច ងកថាច មានរបសាសនថា គណៈកមមការរពះសង ែខរត នងជាសមាជកសភារបជាពលរដឋែខមរកមពជាេរកាមេ ទរកងហាណយ រពះេតជគណ ថាច ហន សហការនងអាជាញ ធរេវៀតណាម បានេចញេសចកដរបកាស បេណដ ញរពះេតជរពះគណ ល ចនាដ ែដលជារពះេ អធការវតតៃរពជាបសដទ េចញពតនាទ នងឲ រពះអងគវលមករសកែខមរវញ េដាយេគេចាទរពះអងគថា ជារពះសង មកពកមពជា។ េលាក ថាច ងកថាច ប ជ កថា រពះេតជរពះគណ ល ចនាដ មានរសកកេណើតេ ែខរតឃាល ង បែនតរពះអងគធាល បមកេរៀនេ ទរកងភនេពញ កាលពឆាន ២០១០ មនែមនរពះអងគជារពះសងេ កមពជាេនាះេទ ដេចនះេហើយបានជារបជាពលរដឋមានការរបតកមមចេពាះប ហ េនះ។ េឆលើយតបេ នងប ហ េនះ វទ អាសេសរមនអាចទាកទងរពះេតជរពះគណ ថាច ហន ជាសមាជកគណៈកមមការសង ែខរត នងជាតណាងរារសតរបជាពលរដឋែខមរកមពជាេរកាមៃនបក កមមយនសតេវៀតណាម េដើម សបភលអពប ហ េនះបានេទ េ ៃថងទ២៤ មនា េដាយអនកេលើកទរសពទរបសរពះេតជរពះគណថារចឡេលខ។ េដាយែឡកេ ឃវញហាយ (Vinh Hai) ែខរតឃាល ង របជាពលរដឋពរនាកេផ ងេទៀត អាជាញ

ធរេវៀតណាមកពងតាមចាបខលន។ រពះសង សមនបេញចញរពះនាម េ វតតសរតាេសក ែខរតឃាល ង មានេថរដកាថា កាលពៃថងទ២១ មនា បលសសមាង តេវៀតណាមបានេែហកទងសាសនាេចាល ែដលដាកេ ជាបរបងវតតេនាះ េហើយេឈាម ះ ថាច ភមរនទ លចថតសកមមភាពនគរបាលេវៀតណាម ែហកទងសាសនាេចាលេនាះ ែតេរកាយមកអាជាញ ធរេវៀតណាម ដងេរឿងេនះ។ េហើយកាលពៃថងទ២៣ មនា េគបានេកាះេ េឈាម ះ ថាច ភមរនទ នងរបជាពលរដឋមយចននេទៀតេ សាលាឃ េដាយសរអពមលេហតដាកទងជាតសាសនាេនាះ។ រពះេតជរពះគណឲ ដងថា ឥឡវេនះអាជាញ ធរេវៀតណាម ែសវងរកចាបខលនេឈាម ះ ថាច ភមរនទ នងេឈាម ះ សន ណា បនាទ បពសាកសរកាលពៃថងទ២៣ មនា េនាះ។ ទាកទងនងប ហ េនះ េលាក ថាច ងកថាច បានពន លថា អាជាញ ធរេវៀតណាម បានេរបើមេធ បាយរគបែបបយាង េដើម គាបសងកតរពះសង នងរបជាពលរដឋែខមរកមពជាេរកាម ពេសសេគបានេរបើសមាគមរពះសង េសនហាជាត ែដលជាសមាជកគណបក កមមយនសតេវៀតណាមេនាះ េដើម េធវើេសចកដសេរមចេផ ងៗ ពេសសការចាបផ ករពះសង នងរពះេ អធការវតត េដាយេគេចាទរបកានថា រពះសង ទាងេនាះបានេធវើខសនងវនយសង ដចជារពះសង េ វតតសរតាេសកជាេដើម៕ របភព៖ RFA (ទន ហ ករយ) 2013-03-24

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ១៤ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

េសចកតែថលងអណរគណ របស ខសហពនធែខមរកមពជេរកម របចទរកងមែដសត

េ ករបកសរវឌ អនរបធនសហពនធែខមរកមពជេរកម ែថលងសនទរកថកនងកចចរបជេនទរកង Longbeach

ៃនរដឋ California សហរដឋ មរក

េយើងខញទាងអសគាន ែដលជារបធានគណៈកមមការបណ នងជារបធាន សមាជក-កា ៃនសហពនធែខមរកមពជាេរកាម របចាទរកងមែដសត ៃនរដឋកាលហវ រញា សមែថលងអណរគណយាងរជាលេរ បផត ចេពាះេលាក េលាករស នងញាតមតតជតឆាង យ ែដលមានអេញជើញេ ចលរមគារទកនងពធបណ រលកវ ញ ណកខនធវរជនអនកេសនហាជាត កាលពៃថងេ រ ទ១៦ ែខមនា ឆាន ២០១៣ កនលងេ ថមៗ េនះ។ វតតមានរបសេលាក េលាករស នងញាតមតតជត-ឆាង យ បានញាងកមមវធបណ របរពតតេ របកបេដាយភាពេជាគជយគរជាទេមាទនៈ ជាពេសសសមែថលងអណរគណ ចេពាះេលាក ចនាថ មាច សអងគរហល (Angkor Hall) ែដលបានផតលទកែនលងសរមាបេធវើបណ េដាយឥតគតៃថល នងសប រសជនបានចលកសល បណ ែដលមានរាយនាមដចតេ ៖ ១- េពរជ អាន $20 ២- សតកតន $40

៣- ល មង $50 ៤- សផាន នងរគសារ $25 ៥- សាន ជប $10 ៦- រដាឋ ( Rotha) $10 ៧- សាន េរត $40 ៨- េហៀង េឈឿង $20 ៩- នន ធ $50 ១០- បនណង $30 ១១- ៃណ ណាក $20 ១២- ឆាយ ឈយ $10 ១៣- ឌ វង $30 ១៤- ទ ហម $40 ១៥- ឈ ន $30 ១៦- សម មាច $20 ១៧- េ មឌ $50 ១៨- មយ សផល $30 ១៩- េឈើត គ $20 ២០- ជប ដារា នងតាទយ $40 ២១- គមែកវនងទយតាក $30 ២២- ចនទថា នងផលល $30 ២៣- ចនាថ គាង $60 ២៤- ែសនគម នងផលល នន $20 ២៥- ជ តាប $30 ២៦- យាយ េហើ ម $20 ២៧- គម រាន នងេ រទធ $50 ២៨- ណារង ជប $20

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ១៥ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

២៩- សេអៀត នន $20 ៣០- ែកម េសង នងរគសារ $50 ៣១- ែកម េនឿង $50 ៣២- ែកម េធឿននងរគសារ $50 ៣៣- ែកម នមនងរគសារ $50 ៣៤- ហម ម $40 ៣៥- េជឿន សភណឌ $20 ៣៦- គា រ នងន ផលល $50 ៣៧-ឡម េទៀង $40 ៣៨- ថាច េគឿន $50 ៣៩- ថាច ន $50 ៤០- មន អច $20 ៤១- ថាច មលណា $50 ៤២- ថាច មារាន $30 ៤៣- ឈយ ដារន $20 ៤៤- ឈារន ឌេបត $35 ៤៥- េឈៀង ឡាយ $30 ៤៦- លម សង នងលម សន $50 ៤៧- រតង ខាន នងសារាយ $35

៤៨- សារន េសម $20 ៤៩- អន យន នងជម លវា $50 ៥០- កន មនេជាត $20 ៥១- យម េគឿម នងរគសារ $60 ៥២- ជាច ផល $10 ៥៣- គម េសាន នងរគសារ $60 ៥៤- ផង េភឿន $50 ៥៥- Bat Dom Bons Marbet $50 ៥៦- Albaraham S Som $20 ៥៧- កក ពស នងឃនណា $30

សមជនពរទាងឡាយ៤របការគ៖ អាយ វណណ ៈ សខៈ នងពលៈ ចរេកើតមានដលេលាក េលាករស នងសប រសជនជតឆាង យ រគបេពលេវលា កបេឃល ងឃាល តេឡើយ។

េធវើេ ទរកងមែដសត, ៃថងទ១៧ ែខមនា ឆាន ២០១៣ តណាងគណៈកមមការបណ

េលាក ល យាង េលាក ថាច មង

ទដឋភពអងគរបជរបសសហពនធែខមរកមពជេរកមពភពេ ក េនទរកងឡងបច ៃនរដឋកលហវរញ សហរដឋ េមរក

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ១៦ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

េវៀត មរបបពមលេហតមនឲយេ ក សន សែបរ ដ ចលរសក កលពៃថងទ២២ ែខមន ឆន ២០១៣ កនលងេទេនះ េ ក សន សែបរ ត ែដលមនេដើមកេណើ តជែខមរេរកម នងបចចបបននជសមជកឧតតមរកមរបក រពះម ក រត រពមទងសមជករគ រែដមនគន ៥នក រតវបនមរនដអេនត របេវសនយន ងមនឲយចលេទទកដកមពជេរកមវញេឡើយ។ករ មឃតេនះ មរនដអេនត របេវសនយនរបចរចករពែដនអនតរជតបវតមនបនរបបពមលេហតេឡើយ។ េ ក សន សែបរ ត នងរកមរគ រទទលបនករយលរពមព ថ នទតយន េនទរកងភនេពញេ យមនទ ឋ ករ ឬវ នងទទលបនករអនញញ តចបបេរបើរបសរថយនដផទ លខលនេបើកចលេទទរកងៃរពនគរ ៃនទកដកមពជេរកម បែនដែបរជរតវបនបលសយនដកយកលខតឆលងែដននងឃតខលនេ ក ងពេមង២រេសៀលរហតដលេមង៨យប។ ទបផតេគបនរបបឲយេ កនងរកមរគ ររតឡបវលមកកមពជវញ។ េនៃថងទ២៨ ែខមន ឆន ២០១៣ កនលងេទេនះ ថ នទតយនរបចកមពជ បនេឆលើយរបបពមលេហតែដលបលសរពែដនយនមនអនញញ តឲយេ ក សន សែបរ ត ចលទកដកមពជេរកម។ រពតតបរតៃនសហពនធែខមរកមពជេរកមពភពេ កសមដករសងពតមនេនះពវទយ សេសរ ែដល យករណេ យេ ក ទន ហ ករយ ដចតេទ៖

េ ក សន សែបរ ត ផតលបទសមភ សនេនបនទបផ យ ៃនវទយ សេសរ

មរនតជានខពសៃនសាថ នទតេវៀតណាមរបចាេ កមពជា បានេឆលើយតបចេពាះមលេហតែដលអាជាញ ធរេវៀតណាម មនអន ញ តឲ េលាក សន សែបរ ដ ជាឧតដមរបក រពះមហាក រត នងជាសារសាត ចារ ែផនកបរាណវទ ចលេ របេទសេវៀតណាម កាលពៃថងទ ២២ ែខមនា។ មរនតនាពាក សាថ នទតេវៀតណាម របចាេ កមពជា បានឲ ដងេ ៃថងទ២៨ មនា ថា អាជាញ

ធរេវៀតណាម មនអន ញ តឲ េលាក សន សែបរ ដ ចលេ របេទសេវៀតណាម េដាយសារសមតថកចចរពែដនេវៀតណាម គតពសវតថភាពេលាក សន សែបរ ដ ជាេរឿងសខានកនងនាមេលាកជាមរនតកមពជាមយរប។ ការេឆលើយតបរបសសាថ នទតេវៀតណាមេនះ រសបេពលេលាក សន សែបរ ដ បានដាកលខតេ រកសងការបរេទសែខមរ េ ៃថងទ២៨ មនា េនះ សឲ េធវើអនតរាគមនេ រដាឋ ភបាលេវៀតណាម ឲជយសរមលដលរបជាពលរដឋកមពជា េ េពលពកគាតចងេ េលងេ របេទសេវៀតណាមេនាះ។ េលាក េឡ មញ ងក (Le Minh ngoc) ជាមរនតនាពាក សាថ នទតេវៀតណាម របចាេ ទរកងភនេពញ។ េលាកបានពន លពមលេហតពរសខាន។ ទ១ េលាក សន សែបរ ដ ជាឧតដមរបក រពះមហាក រត េ េវៀតណាមេនាះ មនបានរបាបពេគាល

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ១៧ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

បណងច សលាស នងមនដងថា េលាកចងេកែនលងណាខលះ។ ម ងវញេទៀត េលាកគាម នទភាន កងារេទសចរណណាជនេលាកេ េពលេលាកចលេ េវៀតណាមេនាះ ដេចនះេលាកប ជ កថា ប ហ េនះមានការលបាកកនងការធានានវសនតសខ នងសវតថភាពជនេលាក សន សែបរ ដ នងគណៈរបតភរបសេលាក។ ប ហ ទពរ រដាឋ ភបាលេវៀតណាម ែតងែតគតពប ហ សនតសខ នងសវតថភាពសរមាបមនស រគបគាន ែដលចលេ ទស នកចចេ េវៀតណាមេនាះ ដេចនះមនអាចនយាយថា ប ហ សមតថកចចរពែដនឃាតេលាក សន សែបរ ដ ចលេ េវៀតណាមេនះ មនែមនជាការរេលាភសទធមនស អវេទ។ េទាះបជាយាងេនះកដ ឧតដមរបក រពះមហាក រត េលាក សន សែបរ ដ នងជាសារសាត ចារ ែផនកបរាណវទ បានេឆលើយតបថា េវៀតណាមរារាងេលាកមនឲ ចលេ េវៀតណាមេនះ មនែមនជាេរឿងគតពសវតថភាពរបសេលាកេនាះេទ េហើយេវៀតណាម កមនែមនជារបេទសមានអសនតសខេនាះែដរ។ េលាក សន សែបរ ដ បានអះអាងថា មនេលាកេ េវៀតណាមេនាះ េលាកបានរាយការណរបាបសាថ នទតេវៀតណាមរចរាល អពេគាលបណងរបសេលាក នងទតាងែដលេលាករតវេ េនាះេ ទរកងៃរពនគរ ឬហជមញ។ េលាកប ជ កថា េគាលបណងចងេ េនាះ គេេលងមតតភកដ នងចងទស នាសារមនទរ។ េលាក សន សែបរ ដ រតវបានមរនត

នគរបាលអេនាត របេវសនេវៀតណាម ឃាតខលន កាលពៃថងទ២២ មនា េ រចកតាយនញ អសរយៈេពលជាេរចើនេមាង េទាះបជនយការរបសេលាកបានព យាមទាកទងមកសាថ នទតេវៀតណាម េដើម ឲ ជយសរមលឲ េលាក នងអនកេ ជាមយេលាករបមាណ៥នាក ឲ អន ញ តេ េវៀតណាម េហើយមរនតសាថ នទតរបាបថា អន ញ តឲ េ កដ ែតទបផតមរនតនគរបាលអេនាត របេវសនេ ែតរារាងមនអន ញ តឲ េលាកេ ទរកងហជមញ េនាះេទ។ េលាក សន សែបរ ដ អះអាងថា េលាកបានកានលខតឆលងែដនការទត នងបានជះរថយនតផាទ លខលនេ េពលចលេ របេទសេវៀតណាមេនាះ។ េលាកប ជ កថា ប ហ សខានេវៀតណាម ខាល ចេលាកេ េលងទកដកេណើ តរបសេលាកេេវៀតណាម ភមភាគខាងត ង។ េលាកប ជ កថា េនះជាការរេលាភសទធមនស ។ របជាពលរដឋែខម រកមពជាេរកាមេ េវៀតណាម ែតងែតរាយការណអពអាជាញ ធរេវៀតណាម ឃាតខលន ឬេ េ សរនាេ េពលពកគាតមកេលងេ កមពជា េហើយរតឡបេ េវៀតណាម វញេនាះ។ ទាកទងនងប ហ េនះ អនរបធានអងគការឃាល េមើលសទធមនស (Human Rights Watch) េលាក ហវល រ បតសន (Phil Robertson) មានរបសាសនថា ប ហ េនះរដាឋ ភបាលេវៀតណាម គរែតពន លឲ បានច សជាងេនះ េហតអវបានជាផាល សបដរគនតភាល មៗ ចេពាះការបដេសធមនឲេលាក សន សែបរ ដ ចលេ របេទសេវៀតណាម

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ១៨ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

េនាះ។ េលាកប ជ កថា របសនេបើេវៀតណាម េ ែតរងរសកនងការពារសទធែខមរេរកាមេនាះ េតើមានអវេ េរកាយខនងេរឿងេនះ។ េលាកបែនថមថា តាមការរសាវរជាវរបសអងគការរបសេលាករកេឃើញថា េវៀតណាមមានការេរ ើសេអើងជារបពនធមកេលើែខមរកមពជាេរកាម េហើយមរនតរដាឋ ភបាលេវៀតណាម ែតងរេលាភបពានសទធែខមរកមពជាេរកាម បែនតរដាឋ ភបាលកមព

ជា េ េសង មសាង តចេពាះប ហ េនះ េហើយរដាឋ ភបាលកមពជា េ ែតរក ទនាកទនងលអជាមយរដាឋភបាលទរកងហាណយ រដាឋ ភបាលមនេដាះរសាយចេពាះប ហ របឈមែដលែខមរេរកាមកពងរងនវ ការរេលាភបពានេ របេទសេវៀតណាម េនាះេទ៕

េ យ ទន ហ ករយ l RFA

2013-03-28

ទស នៈអនកវភគ៖ េនតបន ស េគនយ ចមនករែរបរបលនេយបយដកហគ

មានរបេទសពរកនងសមាគមអាសអាេគនយ

កពងេធវើដេណើ រេ រកការែរបរបលនេយាបាយ

ដកហគតាមរយៈការេបាះេឆាន តេរជើសេរ ើសត

ណាងរារសត ឬេមដកនារដាឋ ភបាល េ ៃថងទ២៧

មថនា នងៃថងទ២៨ កកដដា ឆាន ២០១៣។ របេទស

ពរេនាះគ រាជាណាចរកមាេឡស នងរាជាណា

ចរកកមពជា។

រាជរដាឋ ភបាលរបេទសមាេឡស សពវៃថង

េនះដកនាេដាយ គណបក រកមចរះបារសាន

ណាសសណាល(UMNO) របសនាយករដឋមរនត

ណាជប រាហ ក េហើយសាថ បនករបសគណបក

េនះ គេលាកបណឌ ត មហាេធៀ មហាេមដ ។ គណ

បក រកមចរះបារសានណាសសណាល បានដក

នារបេទស តាងពចបការរគបរគងរបស អាណា

នគមនអងេគលស េ ឆាន ១៩៩៥៧។

េបើគតមកដលេពលេនះ UMNO បានដក

នារបេទស មានរយៈេពល៥៥ឆាន េហើយ។ បែនត

សេឡងេឆាន តរបសគណបក ចាសវស េនះ បាន

ធាល កចះជាលដាប ចាបតាងពឆាន ២០០៣ មក

េហើយគណបក ែដលេចះែតេកើនសេឡងគារទ

គគណបក របឆាងចរះ ែដលដកនាេដាយអតត

ឧបនាយករដឋមរនត អានវា អរបាហម។

ការេបាះេឆាន តសភាៃថងទ២៧ មថនា េ

មាេឡស រតវបានអនកវភាគេមើលេឃើញថា ជាការ

េធវើដេណើ រេឆាព ះេ រកការែរបរបលនេយាបាយដ

កហគ េហើយរបសេបើគណបក របឆាងកានែត

ទទលបានការគារទ ឬអាចឈនះេឆាន តេទៀតទនង

ជាមានការែរបរបលការដកនាកានែតខាល ង។

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ១៩ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

រកមអនកវភាគបានព ករណថា ការេបាះ

េឆាន តេ មាេឡសេលើកេនះ គជាអាយជវតរបស

គណបក រកមចរះ បារសានណាសសណាល

UMNO េរពាះេពលេនះ គជាដណាកកាលចង

េរកាយែដលUMNO អាចសាដ រខលនេឡើងវញ េហើយ

មនអាចេ រច គ៥ឆាន េទៀត គអវៗវាហសេពល

េហើយ។ វាមាននយថា UMNO េបើបានអនាចរតវ

ការពារអនករករក របឆាងអេពើពករលយ បក ពក

នយម នងេលើកដេកើងយតតធមសងគម ែដលែតង

ែតរៈគនថា UMNO អសមតថភាពេនាះ ។

េ ខណៈការេបាះេឆាន តជតចលមកដល នាយក

រដឋមរនត ណាជព បានព ករណ UMNO នងកានអ

នាចបានមកដងេទៀត។ េបើ UMNO កានអណាច

មដង៤ឆាន េទៀតគ គណបក ចាសវស េនះ នង

មានអាយ៦០ឆាន ។ ែតអនកវភាគបារមភពការែបក

បាកសងគមមាេឡស េរកាយការេបាះេឆាន ត េរពាះ

របពនធេបាះេឆាន តរបសរបេទស រតវបានេចាទថា

ជាសាថ បនលេអៀងេ រករដាឋ ភបាល ែដលជយ

ទបសាក តសេឡង របសគណបក របឆាង។

ជាមយគាន េនះ រាជាណាចរកកមពជា កមាន

ការេបាះេឆាន តជាតដសខានែដរ។ របេទសែដល

បានសនតភាព នងរបជាធបេតយ តាមរយៈកចច

រពមេរពៀងសនតភាព ២៣ តលា ១៩៩១ មាន

របពនធេបាះេឆាន តសមារត គដចការេបាះេឆាន តេ

មាេឡសែដរ។ ការេបាះេឆាន តេ កមពជា រតវបាន

អនកវភាគខលះ យលថាជាបរបទថមមយ ែដលកមាល ង

របឆាងពររមគាន េហើយមានតល ភាពជាមយ នង

គណបក កានអណាច ែដលជាស ញ មយថា

កមពជាពតជា កពងេធវើដេណើ រេឆាព ះេ រកែរបស

របលនេយាបាយដកហគ គសម ែតេលាក

នាយករដឋមរនត ហន ែសន កបានេចញេឃាសនា

របសសេឡងេឆាន ត មនទលាបរបសេលាកែតង

ែតយកៃថងទ១ ឧសភា ជាការចាបេផដើមេរបើយទធ

សារសត េដើម េគៀងគរសនលកេឆាន ត។

រកមអនកវភាគកមពជា បានេ ការេបាះ

េឆាន តជាតកមពជា ៃថងទ២៨ ែខកកកដា ឆាន ២០១៣

កជាអាយជវតរបសគណបក របឆាងកមពជាផង

ែដរ។ អនកវភាគ បានផដលជាទស នៈថា របសនេបើ

បក របឆាងធពរេនះ រងមាជាលដាបគ កមពជា

នងមានការែរបរបលេពាលគរបលែរបទាងសាថ ប

ននតបញញតត សាថ ននតរបតបតត នងសាថ បនតលាការ

។ អនកវភាគចងមាននយថាការែរបរបលេ បាន

លះរតាគណបក របឆាង មានសេឡងរគបរគាន

កនងការពារសទធអណាចរបសខលន េ កនងរកម

ខណឌ ជាគណបក របឆាង ែដលមានអាសនៈេ

កនងរដឋសភា េហើយេបើអាចេ រច គអាចជះឥទធ

ពលនេយាបាយកនងតបនកថាបាន៕ របភព៖ VOD

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ២០ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

ម សននបតជនជតេដើមភគតចេនេលើពភពេ កខបេលើកទ២០

សកមមភពម សននបតជនជតេដើមភគតចពភពេ កេលើកទ២០ េនទរកងហ ែណវ របេទសសវស

កលពៃថងទ២៧ នងៃថងទ២៨ វចឆក

អងគករសមគមែខមរកមពជេរកម បនសវះែសវងរករគបមេធយបយ េដើមបករពរសទធែខមរកមពជេរកម រសេនេលើទកដកេណើ តរបសខលនេនកនងរបេទសេវៀត មែដលពកេគអះ ងថ ែខមរកមពជេរកម ទទលរងនវករគបសងកត នងករេរ ើសេអើងព ជញ ធរេវៀត ម ែដលផទយពេសចកដរបកសរបសអងគករសហរបជជត សដពជនជតេដើមភគតច។

តណាងសហពនធែខមរកមពជាេរកាម បានេលើកពប ហ របឈមចននរបសែខមរកមពជាេរកាម េ របេទសេវៀតណាម េ កនងមហាសននបាតជនជាតេដើមភាគតចេ េលើពភពេលាក ខបេលើកទ២០ ៃនរកមរបក សទធមនស ែដលេគេធវើេឡើងេ ទរកងហ ែណវ (Genava) របេទសសវស េៃថងទ២៧ នងៃថងទ២៨ វចឆកា។ េលាក ថាច ងកថាច ជារបធានសហពនធែខមរកមពជាេរកាម េលាកមានរបសាសនថា េកនងមហាសននបាតែដលមានតណាងជនជាតេដើមភាគតច មកពរបេទសមយចននេ េលើពភពេលាកបានមកចលរមេនាះ គេលាកបានដាកលខតេ រកមរបក សទធមនស ៃនអងគការ សហរបជាជាត េដើម ឲ ជយេដាះរសាយនវប ហ មយ

ចននែដលែខមរកមពជាេរកាមកពងជបរបទះ រមមានការសក អបរ សទធជេនឿ សាសនា នងប ហេលាក េ េហន ទទលរងនវទារណកមមេ កនងពនធនាគារ េហើយសពវៃថងកពងឈធងន េរកាយេពលេគេដាះែលងេចញពគកវញ៖ «កនសសជនជាតេវៀតណាមមកេរៀនេ អាេមរក ជាង ១មន ៥ពាននាក ចេពាះែខមរេរកាមគាម ន។ ដេចនះ តល ភាពចេពាះែខមរកមពជាេរកាម នងជនជាតទាងអសចនន៥៤ ហន ង»។ េទាះបជាយាងណាកេដាយ ខាងរដាឋ ភបាលេវៀតណាមឲ ដងកនលងមកថា រដាឋ ភបាលេវៀតណាម បានយកចតតទកដាកេលើែខមរកមពជាេរកាម ដចនងរបជាពលរដឋេវៀតណាមែដរ ពមានការេរ ើសេអើងអវេទ។ េលាក ថាច ងកថាច បានអះអាងថា កនេ ែខមរកមពជាេរកាម មនមានសទធេពញេលញកនងការទទលបានការអបរដចកនេ េវៀតណាម េនាះ គផទយពេសចកដរបកាសរបសអងគការសហរបជាជាត សដពជនជាតភាគតច ែដលេគអនមតកាលពែខក ញ ឆាន ២០០៧ េនាះ។ មារតា១១ ែចងថា ជនជាតេដើមភាគតច មានសទធរបតបតត នងេធវើឲ រសេឡើងវញនវរបៃពណ នងទេនៀមទមាល បជាវប ធមរបសខលន។ សទធេនះរមមាន សទធែថរក ការពារ នងអភវឌ នអវៗែដលបងាហ ញពអតតស ញ ណវប ធមរបសខលន ែដលមានពអតតកាល បចចប នន នងអនាគត។ មារតា១៤ ជនជាតេដើមភាគតចមានសទធបេងកើត នងរគបរគងសាថ បន នងរបពនធអបររបសខលនេដាយផាទ ល ការអបរជាភាសារបសខលនផាទ ល កនងលកខណៈសមរសបនងវធសារសត តាមវប ធម

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ២១ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

ៃនការបេរងៀន នងេរៀនសរតរបសពកេគ។ បគគលជនជាតេដើមភាគតចរគបរប ជាពេសសកមារ មានសទធទទលបានការអបរេ រគបករមត នងរគបរបភាពៃនការអបរ េដាយគាម នការេរ ើសេអើងេឡើយ។ េលាក ថាច ងកថាច បានឲ ដងថា អងគការយនែសហវ (UNICEF) បានបេងកើតសាលាេរៀនេ េខតតរពះរតពាង ឲ ែខមរកមពជាេរកាមេរៀនអក រែខមរ។ េលាកប ជ កថា េលាកបានេសនើសឲអងគការយនែសហវ ជយដលែខមរកមពជាេរកាមបែនថមេទៀតេលើវសយអបរ៖ “អងគការយនែសហវ ហន ង បានជយដលកនែខមរ ១៦៥នាក េ េខតត

រពះរតពាងបានេរៀន នងគេរមាងេទៀតេគហន ង បេងកើតសាលាែខមរេ េខតតឃាល ង េហើយខញបានេសនើឲ ជយបេងកើតសាលាែខមរេ រគបេខតតទាងអស”។ តណាងសហពនធែខមរកមពជាេរកាម បានប ជ កេទៀតថា េ កនងមហាសននបាតរយៈេពលពរៃថងេនាះ េគេផាដ តសខានពការអបររបសកនេ របសជនេដើមភាគតច េ េលើពភពេលាក នងប ហ ជេនឿ សាសនា របសជនជាតេដើមភាគតច ែដលកពងែតរតវបានេគរតត ត នងគរាមកែហងេ កនងរបេទសមយចននេលើពភពេលាក៕ របភព៖ RFA (ទន ហ ករយ) 2012-11-30

េគលបញហ សខនៗគបបយកចតតទក កពចរ បញហ របឈមជេរចើនេសទើ បមនអស ខណៈែដលែខមរេរកមកពងរសេនេរកមកររគបរគងេ យរ ឋ ភបលយន េនេលើទកដេដើមកេណើ តរបសខលនឯង។ ែតបញហ ទងេនះរតវបនអងគសកខ របសអងគករ សមគមែខមរកមពជេរកមេនកមពជ កលពៃថងទ២៥ ែខមន ឆន ២០១៣ បនេលើកេឡើងែតេគលបញហ សខនៗចនន៤ ែដលេផត តេទេលើវសយទង៤មកពចរ ជមន។ វសយទងេនះមន ១. វសយអបរ។ ២. វសយ សន។ ៣. វសយវបបធម។ ៤. វ សយេសដឋកចច នងសងគម។ សម ម នពចរបញហ របឈមកនងវសយទង៤េនះដចតេទ៖

១. វសយអបរ ១.១ រសដែខមរេរកមភគេរចើនមនេចះអក រែខមរែដល

ជអក រ រសដជតរបសខលន។ ១.២ អក រ រសដ នងភ ែខមរមនរតវបនេរបើ

របសជផលវករេនកមពជេរកម។ ១.៣ គម នរប ពនធ អ ប រ មយជផលវករសរមប

ែខមរេរកមែដលទទល គ លពរ ឋ ភបលេវៀតម។

១.៤ សញញ បរតពទធកសក េនកមពជេរកមមនរតវបនទទល គ លពរកសងធមមករ នង

សន ឬរកសងអបរយវជន នងក េនកមពជ។

១.៥ សស នស តែខមរេរកមមនរតវបនផតលកមមវធរបករណេចញេទសក េនបរេទស។

២. វសយ សន ២.១ វសយរពះពទធ សនែខមរ រតវបន កឲយ

ឋតេនេរកមកររគបរគងរបសសមគមរពះពទធសនេវៀត ម។

២.២ កររបរពធពធបណយបញច ះខណឌ សមរតវបនកណតចននជរបចឆន ។

២.៣ ករលកៃដចលៃផទកនង កនងវតត មរពះពទធសនែខមរពស ក ជញ ធរេវៀត ម

េហើយបងកឲយមនអធករណេកើតេឡើងរ ងរពះសងឃ នងរពះសងឃ ឬរពះសងឃ នងគណៈកមមករវតតជេដើម។

២.៤ បចចបបនន រពះសងឃែខមរេរកមភគេរចើនែដលគងេនកមពជ េពលរតឡបេទរសកកេណើ តេនកមពជេរកមមតងៗ ែតងែតរតវបន ជញធរ មបផតបភយ េ សរចេមលើយ គរមមកែហង បភតបភយ។

២.៥ េសៀវេភ កបនចបបរពះពទធ សនមយចនន រតវបនេវៀត មកមល យឲយមនករែរបរបលខសពភពរបកតេដើម។

៣. វសយវបបធម ៣.១ បជនយ ឋ ន រមមណយ ឋ ន នងពធបណយ

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ២២ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

េសចកដែថលងករណសដព ជញ ធរយនេរជៀតែរជកៃផទកនងវតតៃរពជប

ជតមយចននរបសែខមរ រតវបនរ ឋ ភបលេវៀត ម ទអភវឌ នេដើមបជផលរបេយជនរបសខលន។

៣.២ ពធបណយរបៃពណជត របៃពណរពះពទធសនមយចននរតវបន ជញ ធរេវៀត ម មឃតមនឲយេធវើកនងេពលេវ មយែដល

េគបន កកហត។ ៣.៣ សលបៈ ប ណវតថែខមរ រតវបនរ ឋ ភបលេវៀត

មកមល យ នងរបមលយក ក ងេដើមបែតផលរបេយជនខលន។

៣.៤ ែខមរេរកម មនមន ថ បនសរមបរ វរជវ នងអភវឌ នវសយវបបធម។

៤. វសយេសដឋកចច នងសងគមកចច ៤.១ ទកៃរបបះពលដលដ កសផល នង

ជលផលរបសែខមរកមពជេរកម។ ៤.២ តៃមលដ កសផល នងជលផលរបសែខមរ

កមពជេរកម រតវបនរ ឋ ភបលេវៀត មបញច ះតៃមល រហតដលកររបមលផលេនះមនតៃមលទបជងៃថលេដើម ប ដ លឲយបះពលដល ថ នភពរសេនរបសែខមរកមពជេរកម។

៤.៣ ែខមរេរកមមនមនឱកសរគបរគន កនងករទទលបនជនញរបកបមខរបរចញច មជវត។

៤.៤ ែខមរេរកមខវះទផ រេដើមបេ ះដរទនញ ឬផលតផលែដលខលនផលតបន។

៤.៥ ែខមរេរកមមនទទលបនសទធ នងេសរភពេពញេលញកនងករចលរមអភវឌ នសងគម។

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ២៣ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ២៤ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

បណយចលឆន ថមរបៃពណជតែខមរបណយចលឆន ថមរបៃពណជតែខមរ

បណ ចលឆាន ថម គជាបណ របៃពណជាតដមានសារៈសខានគរឲ សប យរករាយ នងគរឲ ចាបចតតជាងេគកនង១ឆាន នងជាបណ ដមេហាឡារកទទាងរបេទស។ កនងមយឆាន ៗ មនសភាគេរចើន សេរមចចតតេធវើជវតរបសខលនឲ រតែតរបេសើេឡើង។ រតវបានេគពចារណាេឃើញថា េនះគជាេពលែដលរបជាពលរដឋរគបជានថាន ក ចណាយរបាកកាសទញរបសរបរេពារពាស េដើម របារពធពធចលឆាន ថមឲ បានរតមរតវ។ អវៗទាងអស រតវបងាហ ញឲ េឃើញមានភាពសមរម សរមាបពធចលឆាន ថម។ េគេបាសសមាអ តផទះសែម ងយាងសាអ ត តាកែតងរបទប នងផាក ភញចរមះពណេ កនងេគហដាឋ ន នងតាងតាមបងអចហាងនានា។ េ ៃថងបណ ចលឆាន ថមមតងៗ ែខមរេយើងែតងេ ជបជបងបអន ញាតមតតេ តាមវតតអារាមកនងភមកេណើ តរបសខលន នងបងសងសេសចកដសខតេ អនាគត។ េនះកជាឱកាសលអមយសរមាបេគនាគាន េលងែល ងរបជារបយ នងសែមដងរបារបៃពណេផ ងៗផងែដរ។ បណ ចលឆាន ថមឆាន េនះ របរពតតេ រយៈេពល៣ៃថង គេ ៃថងទ១៤, ១៥ នង១៦ ែខេមសា ឆាន ២០១៣ រតវនងៃថងទ៤, ៥ នង៦េកើត ែខែចរតេហើយៃថងនមយៗមាននាមបញញតត នងសកមមភាពេផ ងៗគាន ដចតេ េនះ ៖

ៃថងទ១៖ េ ៃថងមហាសរងាក នត ជាៃថងចលឆាន

ដបង។ ៃថងទ២៖ េ ៃថងវនបត ជាៃថងកណាដ ល ែចក

ឆាន ចាស នងឆាន ថម។ ៃថងទ៣៖ េ ៃថងេឡើងសក ជាៃថងចាបេផតើម

ចលសករាជថម។ ៃថងម សរងក ន េ តាមេគហដាឋ ននមយៗ សមាជករគសារមាន កៗេសល កពាកសាអ តបាត មកអងគយជគាន េ ពមខអាសនៈរពះ មានេរៀបេរគឿងបជា រងចាសាដ បសេមលងសគរជយ ពវតតឯនាយឲ ស ញ ថាចលឆាន ថមនងមកដលឥឡវេហើយ ពធកចាបេផតើមរបរពតតេ ។ េទៀន នងធបករតវបានដតេឡើង។ សមាជករគសាររគបរប ថាវ យបងគពទធបដមាបដងេដើម រឭករពះពទធគណ នងចាបេផតើមនមសាក រថាវ យបងគរពះរតនរតយ រពមទាងនាគាន សមសាវគមនចេពាះេទវតាឆាន ថម ែដលជាអនកទទលបនទកែថរក សខមាលភាពមនស ជាត កនងរយៈេពលមយឆាន ។ េ កនងឱកាសេនាះ មាន កៗសេសចកដសខចេរមើនរគបរបការអពេទវតាឆាន ថម េដាយយកទកមងគលមកេរសាចរសពេលើក ល នងខលនរបាណតាមជេនឿរបសខលន។ បនាទ បមក រគសារនមយៗយកមហបអាហារែដលបានតាកែតងរចេហើយេនាះ េ របេគនរពះសង េ ឯវតតកនងេវលាមនៃថងរតង នងនមនតរពះសង បង កល ឧទទសបណ កសលជនដលបពវការជន។ េគអាចដងេឈាម ះេទវតា សេលៀកបពាក

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ២៥ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

េរគឿងអលងាក រ រកយាេសាង យ អាវធ រាជទនាង ឬកាលបរេចឆទ (ឫក ) ែដលេទវតាបដរេវនគាន កាលបរេចឆទផាល សសករាជថម អាកាសធាត ផលតផលកសកមម។ល។ េដាយការគនគរតាមក នមហាសរងាក នតែបបបរាណ។ កនងៃថងទមយេនះ ពកពទធបរសទនយមនាគាន របារពធពធពនភនខ ចេ កនងបរេវណរពះវហារ។េគពនភនធមយេ ចកណាដ ល ែដលជាតណាង “ចឡាមណេចតយ” េ ឯឋានៃរតរតង ជាទែដលពកេទវតាសាងេឡើង េដើម បញចះរពះេមាល(រពះេកសធាត) នងរពះទាឋាធាត (រពះចងកមែកវ)របសរពះសមពទធជាមាច ស។ មានមតរតមរតវមយ ែដលដកជាបយាងមាកនងដងចតត នងវប ធមែខមរថា ភនធមយេ ចកណាដ ល េនាះគជាតណាង រពះសាក មនេចតយ ជាទបញចះ រពះសាររកធាត រពះសមពទធ។ េពលរពះពទធរទងបរនពាវ នេ រពះសររៈរតវបានបជាតាមែបបេសដចចរកពតត េហើយរពះសាររកធាតករតវបានែចកកនងចេណាមក រត ែដលជាពទធបរសទនងបានតមកលទកបជាកនងរពះសដប៨ ជាេលើកដបង (កនងមហាបរនពាវ នសរតបានប ជ កយាងច សពរបភពេរឿងេនះ)។ រឯភនបនេទៀតេនាះ គជាតណាងេចតយបញចះរពះអដឋធាត រពះសារបរត រពះេមាគគលាល ន រពះអាននទ នង រពះមហាកស ប ែដលជាសាវកសខានៗរបសរពះអងគ។ ភនខ ចទាងអសេនាះ មានេធវើរាជវត (េវទកា) ពទធជវញែដលមានេកាល ងទាវ រ៤ អាចេចញចល

បានទាងបនទស នងមានផលវសរមាបេដើររបទក ណពទធពខាងេរ េទៀតផង។ កនងនយរបតបតតការសាងរពះសាររកធាតេចតយអាចជាឱកាសលអឲ ពទធបរសទេធវើអភវនទនកចច េគារពបជាេដាយរបារពធពធដែងហរបទក ណ។េគនាគាន េដើររបទក ណភនខ ចេនះចនន៣ជ េដើម ជានមតតរបរឭកនកដលគណរពះរតនរតយ គរពះពទធ រពះធម នងរពះសង ។ ការេធវើសទាធ ែបបេនះនាឲ េគមានជេនឿថា េគនងបានផលានសងេរចើនផង បានរចរេដាះពេរគាះចៃរងកនងឆាន ចាសេចញរសឡះផង នងបានសរសសដកនងឆាន ថមជាេរៀងរហតេ ផង។ ម ងេទៀត ែខមរេយើងែតងមានជេនឿថា រគាបខ ចមយរគាបៗ ែដលបានចាកពនជាភនេនាះ ឲ រចរេដាះនវកមមេពៀរេវរា នងអពមងគលទាងពង។ ដេចនះរពះសាររកធាតេចតយ ពតជាមានលកខណៈសមឥតេខាច ះេ នងមខងាររបសខលនែដលជារចនាសមពនធសាថ បត កមមដរបណតៃនរពះពទធសាសនា។ ៃថងវនបត មាន កៗភាញ កពរពលមខសពៃថងធមមតា។ កនេ េរៀបចេទយ វតថជាេរចើនមខយាងសមរម មានសេមល កបពាកថមេថាម ង នងចណអាហារយកេជនជដនជតា មាតាបតា នងរគបាធ យន។ ការេធវើរេបៀបេនះបងាហ ញឲ េឃើញនវការេគារព នងដងគណរបសកនេ ចេពាះអនកមានគណ។ រគការបរចាច គលយកាកដាកទានដលជន

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ២៦ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

រករក ដលអនកបេរមើ នងរគសារទគតទាងឡាយបនាទ បមកេគនាគាន េ វតត េដើម េធវើបណ ឧទទសកសលជនដលបពវការជន។ កនងៃថងទ២េនះ ពទធបរសទនាគាន ពនភនខ ចបនតេ េទៀត។ កនងគមពរមហាសការសរតដែដល បានអធប យអពអានសង ៃនការពនភនខ ចេនះថា េពលមហាសរងាក នថមចលមកដល រពះបាទបេសនទ រពះេ នគរេកាសល បានចលេ សររពះពទធថា “បពរតរពះអងគដចេរមើន! េ េពលរពះអងគរទងបរនពាវ នេ ដលរដវមហាសរងាក នតចលឆាន ថមមតងៗ េតើទលរពះបងគគរបេពញបញញកមមអវខលះ?” រពះពទធរទងរតាសថា “បពរតមហារាជ! គរសាងវាលកេចតយេ េឆនរសទង នងនាយកេរគឿងសកាក រៈមកបជាចះ”។ រពះសមពទធរទងរតាសប ជ កអពផលានសងៃនការកសាងវាលកេចតយដេចនះថា ៖ “នរនារណាែដលបានសាងវាលកេចតយ េហើយបានយកបាយទក នចណ សពត ផាក េរគឿងរកអបេរគឿងលាបជាេដើម េ បជារពះេចតយេនាះេដាយចតតសទាធ រជះថាល នរនារេនាះ រែមងបានទទលនវផលានសង េរចើនរែមងបានេ េកើតកនងរតកលពរគ៖ ខតតយរតកល នងរពាហមរតកល មនេ េកើតេ កនងរតកលេថាកទាបេឡើយ”។ េនះជាផលៃនការកសាងវាលកេចតយ។ បនាទ បមក រពះរាជារទងសាងេចតយខ ចមយរបបេឆនរសទង េហើយនាយកេរគឿងសកាក រៈេផ ងៗេ បជា។ ចលឆាន មតងៗ ែខមរេយើងរបារពធពធពនភន

ខ ចដចតេ ៖ សរតធមនមសាក រ នងអារាធនាខ ចជាភា

សាបាល ៖ ឧកាស មយ បថវយ វាលក េចតយអារាធន កេរាម។ ទតយម ។ តតយម ។

លះពនភនរចេហើយ េធវើរាជវត សងរានេទពាត ទាង៨ទសពទធជវញ នងនាេរគឿងសកាក រៈេផ ងៗមកបជា ដចជាឆរត បដា ទង េរគឿងរកអប ផាក ករមង ធប េទៀន នងតរ តរនតជាេដើម។

អាចារ សរតពទធសមាជាបាលគាថាថា ៖ សេពវ ពេទាធ ពលប តាត បេចចកានញចយមភល អរហនាត នញច េតេជន រកខ ពទាធ ម សពវ េសា។ ែរបថា ៖ េដាយេតជៈបារមៃនរពះពទធ រពះបេចចកពទធ នងរពះអរហនតទាងឡាយ ទាងពង ខញសមពទធសមាបងាក រកដអនតរាយេដាយរបការទាងពង។

សរតធមអធដាឋ នឆលង ឬបបសភនខ ចជាបទបាល៖ ឧកាស មយ ភេនដ ឥម វាលកេចតយគរបពវជជ បរមណឌ ល បកាសត ឧទទស ចឡាមណេចតយ មងគល អធដាឋ ម(ម)។ ទតយម ។ តតយម ។

សរតធមផ កភនខ ចថា៖ ឥម វាលកេចតយបចចកាខ ម(ម)។ រចេដើររបទក ណ៣ជ េចៀសេចញេ ។ ៃថងេឡើងសក តាងពរពលម េពលពទធបរសទចលមកដលសាលាឆានកានែតេរចើនេឡើងៗ នងបនាទ បពបានេរៀបចចងាហ នបណឌ បារត តមកលេលើតែវងរចេហើយ អាចារ កចាបរបកាសឲ ពទធបរសទសរមលឥរយាបថ រកាបថាវ យបងគរពះពទធរបចនន៣ដង រចេហើយកចាបេផតើមតាងនមសាក រ ថាវ យ

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ២៧ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

បងគរពះរតនរតយ សមាទានសល៥ នងរបេគនចងាហ នចេពាះរពះសង ។ រពះសង រគបអងគរតវបានវេរមើេដាយយកចតតទកដាកបផត េហើយពទធបរសទករក ការេសង មសាង ត េ េពលរពះសងកពងឆានផងែដរ។ េរកាយមកពទធបរសទនមនតរពះសង បង កលឆលងភនខ ច វាលកេចតយ។ េ េវលារេសៀល ពទធបរសទនាគាន រសងរពះវាររពះពទធបដមា រសងទករពះសង ជដន ជតា នងមាតា បតា។ ការរសងរពះពទធបដមា ជានមតតរបថា ទកគជាេសចកដរតវការចាបាចចេពាះរកខជាត នងជវតសពវសតវ។ េនះករតវបានគតថា ជាអេពើលអែដលនាឲ មានអាយយនយរ ភពវសណាងលអ សភមងគល នងវបលសខកនងជវត។ រ ឯការងតទកជរមះកាយជដនជតា នងមាតាបតា កនេ ែតងទទលបាននវសពទសាធការពរ នងដបនាម នលអៗសរមាបអបរខលនតេ អនាគត។ មហាសការសរត គមពរសតតជាតក បានប ជ កអពអានសង ៃនការរសងទករពះសង នងមនស ចាសទថា “កាលៃនសរងាក នចលមកដល រពះបាទបេសនទ បានេរៀបចបារាយាងសាអ តេ េឆនរសទងមយ រចរទងនមនតរពះពទធ នងរពះសង សាវកេដើម ឆាន។ េ ទេនាះរពះសាសាដ ជាមាច ស នងរពះសង សាវកទទលភតាត ហារ ែដលបានតាកែតង េរៀបចេឡើងេដាយផចតផចង រចមកេទើបរពះរាជារទងរសងរពះវារ ថាវ យរពះពទធ នងរបេគនរពះសង សាវកជាកចចបេងហើយ”។ ពទធបរសទេជឿថា ការេធវើអេពើែបបេនះ េគ

នងទទលបាននវសភមងគលកនងជវត េកើនេឡើងជាេរចើនអេនក។ កនងគមពរដែដលបានប ជ កបែនថមថា “អនកែដលបានរសងទករពះសង ជដនជតា មាតាបតា នងរគឧបជ យ បានទទលនវអានសងេរចើនណាស។ លះដលអនាគតជាត នងបានេេកើតេ កនងេទវេលាកដាឋ ន នងបានជាេសដចចរកពតត មានបណ បារមេរចើន មានរបសម តតលអ មានរទព សដកសដម នងមានេសចកដសខរគបែបបយាង”។ របេទសែខមរេយើង កាលពសមយបរាណ កនងរជជកាលរពះបាទជយវរ មនទ៧ េពលចលឆាន ថមមតងៗ ពទធបរសទែតងែតនមនតរពះពទធរបដមានបារម២៥អងគ ែដលជាតណាងអាណាេខតតនមយៗកនងរពះរាជាណាចរកកមពជា មករសងរពះវារេរបាសាទរពះខាន (របាសាទជយរស) រចកដែងហរពះពទធរបរគបរពះអងគ ជាក នយាងមេហាឡារកគរគកគេរគង មននងតមកលទកេ កែនលងេដើមវញ។ ដករសងេចញពេសៀវេភ “បណយចលឆន ែខមរ”

េរៀបេរៀងេ យេ ក ឆង ផនសផន

កររបគតរនតអបអរ រទរកនងឱកសបណយចលឆន ថម េនេខតតរពះរ ង កមពជេរកម

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ២៨ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

េ ចងឆាន ១៩៧៥ េលាក េដៀន ែដល ជាមយភរយា នងកនពរនាក កនងឋានៈជាជនេភៀសខលន បានេ ដលទរកង អាឡចសងរឌយា រដឋេវៀរហ នញា ខញបានកជបេលាកសារជាថម។ ពរឆាន េរកាយមក េ ែខឧសភាឆាន ១៩៧៧ េលាកបានចាកេចញពសហរដឋអាេមរក េ របេទសបារាង េ ទេនាះេលាក នងរដឋបរសេរៀមច ង សន សាន បានេរៀបចជាគណៈកមមការេដើម រេដាះកមពជា។ េ ៃថងទ១ ែខកមភៈ ឆាន ១៩៧៩ េលាកបានចាកេចញពរបេទសបារាងេ ទរកងបាងកក េហើយបនាទ ប ពេនាះ កេធវើដេណើ រេ តបនរពែដន។ េលាកបានបញចះបញចលរកមរបដាបអាវធ១៣រកម ឲ របមលផតរមជាមយគាន ។ េ ៃថងទ៥ ែខមនា ឆាន ១៩៧៩ េលាក េដៀន ែដល របកាសកងទពជាតរេដាះរបជាពលរដឋែខមរ េលាកបានរតវរបសទធនាមជាេមប ជ ការ។ េ រដវសលកេឈើរជះ ឆាន ១៩៨០ េលាក េដៀន ែដល េសល កសេមល កបពាកេរតអ បានបររេទះេគាតាមផលវែបកភក នាខញែដលេទើបេ ដលថមពសហរដឋអាេមរក េដើម បងាហ ញ “តបនរេដាះ” ៃនរណសរ ជាតរេដាះ របជាពលរដឋែខមរ។ េ បនាទ យអពល េលាក េដៀន ែដល ជាមយនងសហការសវល េលាក ហង គនធន បានបញចលខញកនងថាន កសកមមជនានទរបា ៃនការហវ កហាតសរងាគ មនេយាបាយ។ េលាក េដៀន ែដលបានចះហតថេលខា េលើស ញ បរតរបសខញ េ ៃថង

កណតរបសវទយសេឡងកមពជេរកម ៖ េ កឧតតមេសនយ េដៀន ែដល ជកលបរតែខមរកមពជេរកមមន ក (តពេលខមន)

ទ៣០ ែខតលា ឆាន ១៩៨០។ មយឆាន េរកាយមក េ ឆាន ១៩៨១ េលាក េដៀន ែដល បានបញជលខញេ សាលាេយាធា ឲ ចលហវ កហវ នេយាធាជាមយនាយទាហានហវ កហាត ជនានទ១ ៃនកងទពជាតរេដាះរបជាពលរដឋែខមរ។ សរមបខលន េដើមបចលរម េលាក េដៀន ែដល នងេលាក ហង គនធន បានសេរមចបញចលខញេ កនងចលនាពនលកថម។ េគជរមញឲ រគបគាន រតវសរមបខលន (ខញបានធាល កខលនឈដាកេសរមព រអសមយអាទត េដាយផកទកមនសាអ ត នងទទលទានខ ង ែដលរកបានមកពថលករតពាងេ ជតខាង) េដើម នងរតវទទលយកជារកបខណឌ ៃន រណសរ ជាតរេដាះរបជាពលរដឋែខមរ។ េដើម នងរតវបានទទលយក ខញរតវបានែណនាថា មានែភនករតវសមលងឲ េឃើញេរចើន មានរតេចៀករតវសាត បឲ ឮេរចើន មានមាតរតវទកេសង មសនមននយាយ។ ខញបានរតវែណនាថា ខញអាចនយាយបាន ែតេ េរកាយរយៈេពលមយែដលខញបានសេងកតពនត នងពចារណាបានេរចើនសន េបើមនដេចាន ះេទ ខញនងមនបានទទលទនកទកចតតពអនកដៃទេទៀត កនងទលានសមរភមេឡើយ។ ការបរយាយរបសអនកសេងកតការណបរេទស អពេលាក េដៀន ែដល េ កនងវគេបឌយារតមរតវណាសៈ េលាក េដៀន ែដល ប ជេសចកតេគារពពថាន កេលើ ពសហការ នងពអនក

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ២៩ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

េរកាមបងាគ ប អនកសារពតមាន មានការពេសាធន បានេឃើញេលាក េដៀន ែដល កនងការវាយរបយទធ មានការចាបអារមមណចេពាះសភាពេសង មសាង ត នងកនងអារមមណរគបរគងបានលអរបសេលាក េលាករបែហលជាឧតតមេសនយ (កងទព) ដលអរបេសើជាងេគ បរសែដលបេញចញស ញ រករាយចាងកនងែកវែភនក… េដើរចរញចបចះេឡើង កនងសេមល កបពាករកឡាខាល េឃាល ករបសេលាក កាេភលើងខលេសៀតចេងកះ នយាយថា េលាកនងេធវើការរបយទធ លះរគាអវសានត។ ខញបានេធវើការងារជាមយេលាក េដៀន ែដល កនងបរយាកាសលអនងអារកក។ េលាកមានចណចខាល ង នងចណចេខ យ។ េពលែដលខញេ ជាមយេលាកកនងសមរភម ចរតរបកបេដាយទនកទកចតតរបសេលាក ជនកាលផទយគាន ជាមយនងេរគាះថាន កចេពាះមខ។ េទាះជាយាងេនាះកេដាយ េលាកដចជាមានការ សាទ កេសទើរ កនងការចះហតថេលខាអនញាត ចេពាះេបសកកមមទ១របសខញ កនងកងអនេសនាធ ៃនកងទពជាតរេដាះរបជាពលរដឋែខមរ េដើម បេពញេបសកកមមឈលបនងសាទ បសទងកមាល ងខាម ង េ ទតាងបងអពល ែដលរតវកានកាបេដាយទពេវៀតណាម ែដលសម រេ េដាយរគាបមន បែនតេលាកបានឲ ខញេ ដចជាេបាះថមមយដេចាល។ ជនជាតអងេគលសមាន ក កេ ជាមយនងមាសនថតរបសគាតែដរ។ េ េពលេយើងេចញដេណើ រ េមប ជ ការកងអនេសនាធរាយការណតាមវទ អពដេណើ រវវឌ នមកេសនាធការ។ េ េពលែដលមានការ

េពើបរបយទធសេមលងេលាក េដៀន ែដល ឭរនាថ នេឡើង េពលែដលខញរវលថតរបយទធជនែដលេដកដលសាល បនងរតវរបស ខលះមានឈាមដតដាមេជាគេខាអាវ។ េ េពលភាល មមយេនាះ ៃដមយបានចាបអសទាញខញ េហើយេយើងកេលាតេរជកេរកាយដបកមយ។ េដាយមានរគាបេផាល ងធាល កផទះេ ចកែនលងែដលខញ េទើបនងឈរបនាម នវនាទមន ខញេលើកមាសនថតេឡើង ែតទាហាន មាន កបានចាបរចានខញចះវញ។ េមប ជ ការកងអនេសនាធបានរាយការណតាមវទ មកថា ជនសវលេ កនងជរមនអេទ េដាយខញមានកងវះបទពេសាធន ខញវសរតវទទលេរគាះថាន កមយដលជវត។ លអជមយពលទ ន េ េពលែដលេលាក េដៀន ែដល បានទទលរបាយការណពមតតអនកយកការណសារពតមានបរេទសរបសេលាក របាបពៃថងែដលខាម ងនងេបើកការវាយលកមកេលើទប ជ ការេលាកបានអន ញ តឲ ខញ េ ចាទប ជ ការកនងេលនដាឋ ន។ ខញបានតាមេមើលេលាក េដៀន ែដល ជបជាមយេមប ជ ការរបសេលាក។ េលាកបានយកខញេជាមយ េ េពលែដលេធវើដេណើ ររតតពនត ទពែខ របយទធជរមខ។ េលាកបាននយាយកបលកកែបលងជាមយពលទាហាន េហើយផតលគនតអពថាេតើរតវេលើកទនបធៗ យាងណាេដើម ទបរថេរកាះ នងេតើរតវពរងាយមនេ ទណាេទៀត។ េដើរដលេដើមេឈើធ ែដលេគែតងេជឿថាជាលេ របសរពាយបសាច េលាក េដៀន ែដល ដកកាេភលើងខលពចេងកះ េហើយបាញេដើមេឈើេនាះ

តេទទពរ៣២

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ៣០ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

រជនពរកនងឱកសបណយចលឆន ថម របសេ ក សង សេរមច នយកពតមន សហពនធែខមរកមពជេរកម

សសតឆន ថម! ឆន ម ញបញចសក ព-ស ២៥៥៧ ទទលេទពធ រពះនម ទង េទវ បរតទ១ ៃនកបលម រពហម

ខញរពះករណា ខញ សមរកាបថាវ យបងគរពះេថរានេថរៈរគបរពះអងគ នងសមជរាបសរចេពាះ យាយតា មាមង បងបអន រគបរប េដាយេសចកតេគារព។ េ កនងឳកាសេនះ សបាត ហទពរៃនែខេចរត ែដលពធបណ ចលឆាន ែខមរកានែតខតមកជត កនងនាមជានាយកពតមានៃនសហពនធែខមរកមពជាេរកាម នងកនងនាមផាទ លខញរពះករណា ខញ មានការនករសៃមេ ដលសតអារមមណ របសរពះសង រពមទាងរបជាពលរដឋែខមរេរកាមជាទេ ែដលែតងេរៀបចរបារពធពធចលឆាន តាមរបៃពណជាតយាងខាជ បខជន កនងនាមជាែខមរែដលកពងរសេ េរកាមរបបរគបរគង គាបសងកតរបសបរេទស េលើទកដៃនមាតភមកេណើ តរបសខលន។ កនងសាថ នភាពេនះ រពះេតជរពះគណ រពមទាងបងបអនរមេលាហត បានបងាហ ញនវសាម រតអភរក ទេនៀមទមាល ប នងរបៃពណសាសនារបស ជនជាតែខមរេយើង ែដលជារបជាជាតធាល បមានវបធម អារ ធមខពសកបកពល កនងភមភាគអាសអាេគនយេយើងេនះ។

រពះេតជរពះគណ ជាទេគារព ! យាយតា មាមង បងបអន រមជាតជាទ

េមរត ! េ េរៀងរាលេពលែដលឆាន ចាសរកលខលន

ចាកេចញេ េហើយឆាន ថមមយេទៀតខតមកជត

េយើងទាងអសគាន ជាែខមរេរកាម ែតងសរខលនឯងថា េតើអនកែដលមានបណងរលាយបបាតពជសាសនរបសេយើង េគេធវើបានេជាគជយអវខលះ? េហើយេតើេយើងជាែខមរេរកាមជាជនរងេរគាះ បានការពារខលនេដើម រស កនងរកបខណឌ ជាមនស មានេសរភាពេនាះ បានបនណាែដរ ?

េលាក ែឆសសតថន (G.K. Chesterto) បានទកពាក េសាល កថា “របសែដលគាម នជវត អែណត ត ហរេ តាមទក, បែនតគមានែតរបសមានជវតេទ ែដលអាចអែណត តបរ ច សទក”។ “A dead thing goes with the stream, but only a living thing can go against it”.

កនលងមក រពះេតជរពះគណរគបរពះអងគ រពមទាងបងបអនរមជាត បានបងាហ ញចេពាះរដាឋ ភបាលៃនរបេទសេវៀតណាមថា រពះអងគ នងបងបអន គពែមនជារបសគាម នជវតេទ េដាយបានបងាហ ញនវសាម រត ហានេរកាកេឡើងតសេដាយសនតភាព របឆាងជាមយអនកែដលេធវើការគាបសងកត។ ឆាន ថមជាជហានថម សរមាបេយើងទាងអសគាន ជាជនជាតេដើមេលើទកដកមពជាេរកាម េយើងមនអាចបេណាត យឲ រដាឋ ភបាលយនបបទសទធេសរភាពែដលមានែចងទាង ៤៦មារតា េដាយអងគការសហរបជាជាតេនាះ បានេឡើយ។

ខញរពះករណា ខញ មានជេនឿេជឿជាកថា រពះនាងេទពធតារពះនាម ទង េទវ បរតទ១ ៃនកបល

េលខ៩៣ ែខមន ឆន ២០១៣ ទពរ៣១ រពតតបរតរបសសហពនធែខមរកមពជេរកម

មហារពហម ែដលរបកបេដាយរពះេនរតទពវ ជាេទវតាឆាន ថមរសឡាញសនតភាព នងយតតធមេកនងេលាក នងរបទាននវពរជយសរសសត រពមទាងចលរមដេណើ រៃនការតសអហង េដាយអងអាចកាល ហានរបស ែខមរេរកាម េហើយនងជយពន លដលរដាឋ ភបាលៃនរបេទសេវៀតណាម ឲបញ បរាលនេយាបាយ េបាកបេ ឆ តរបេលាមបនលែភនកែខមរ នងសាកលេលាកឲ សាគ លពតៃមលរបសមនស េចះេគារពសទធអនកដៃទ បញ បគនតពរងកឈាល នពានវាតទនយម េហើយេចះរសឡាញេសចកតសខសនតភាព នងសចចធម ដចរបេទសដៃទេទៀតេ កនងេលាកជាពខានេឡើយ។

សមេទវតាឆាន ថមរបទានពរជយ សរមងគល

របថតែដលមននយរយពនពកយរបថតែដលមននយរយពនពកយ៖

ចេពាះរពះសង រគបរពះអងគ រពមទាងយាយតា មាមង បងបអនរគបរប ឲ បានរបកបេដាយេសចកតសខ ចេរ ើន តេរៀងេ ។

សមរពះេតជរពះគណរគបរពះអងគ រពមទាងបងបអនរមជាតទាងអស េមតាត ទទលនវេសចកតេគារពេសនហា នងេសចកតនករលកជាទបផត ពខញរពះករណា-ខញ។

សសតឆាន ម ញ!

ជេយា ដេណើ រតសអហង របសែខមរេរកាម! េធវើេ សហរដឋអាេមរក ៃថងទ៧ ែខេមសា ឆាន ២០១៣

ខញរពះករណា-ខញ សង សេរមច

១១១--- មខែមឈចបមខែមឈចបមខែមឈចប ខ លនជបក នងគក ខ លនជបក នងគក ខ លនជបក នងគក រសែខ មរទលទក ខ ៃដឳបបររសែខ មរទលទក ខ ៃដឳបបររសែខ មរទលទក ខ ៃដឳបបរ ជវតរងកមម របសរពតរគ រ ជវតរងកមម របសរពតរគ រ ជវតរងកមម របសរពតរគ រ ឈចបេខល ចផ គម នរគេលហើយែលហ។ឈចបេខល ចផ គម នរគេលហើយែលហ។ឈចបេខល ចផ គម នរគេលហើយែលហ។

២២២--- មខកនរបសតច ដចកពងឆងល មខកនរបសតច ដចកពងឆងល មខកនរបសតច ដចកពងឆងល េរឿងទក ខអពល េគចបចងែមេរឿងទក ខអពល េគចបចងែមេរឿងទក ខអពល េគចបចងែម េតើខ ញខសអ េកើតមកជែខ មរ េតើខ ញខសអ េកើតមកជែខ មរ េតើខ ញខសអ េកើតមកជែខ មរ េកើតមកខសែខ ជកនអនករក? ។េកើតមកខសែខ ជកនអនករក? ។េកើតមកខសែខ ជកនអនករក? ។

៣៣៣--- មខបអនបលស ទទលបញជ មខបអនបលស ទទលបញជ មខបអនបលស ទទលបញជ េឃើញេរឿងេវទន ត បពកយអងវរេឃើញេរឿងេវទន ត បពកយអងវរេឃើញេរឿងេវទន ត បពកយអងវរ រសេ ះជតែខ មរ ពជ ងអងគរ រសេ ះជតែខ មរ ពជ ងអងគរ រសេ ះជតែខ មរ ពជ ងអងគរ េហតអវវកវរ ចងែតគន ឯង ?េហតអវវកវរ ចងែតគន ឯង ?េហតអវវកវរ ចងែតគន ឯង ?

៤៤៤--- មខឆម នរ សភសញជ ង មខឆម នរ សភសញជ ង មខឆម នរ សភសញជ ង កនកនកន---មត យេគេយើង តងរទងៃរកែលងមត យេគេយើង តងរទងៃរកែលងមត យេគេយើង តងរទងៃរកែលង… … … មខែខ មរ ចត តែខ មរ ឳ ! ែសនចែមបងមខែខ មរ ចត តែខ មរ ឳ ! ែសនចែមបងមខែខ មរ ចត តែខ មរ ឳ ! ែសនចែមបង… … … ខ ញជអនកែតង ែរងរត ខវយខ វល ខ ញជអនកែតង ែរងរត ខវយខ វល ខ ញជអនកែតង ែរងរត ខវយខ វល………។។។

េ យ៖ សន សេរមចេ យ៖ សន សេរមចេ យ៖ សន សេរមច

មយរគាប។ “បណណ ងេ បានេហើយ” គាតនយាយកែបលងេលង។ អនកេ ជវញេលាកបេញចញសេណើចកនងកតថបបារមភ។ ដចជាបានដងមនែមន ខាម ងេផតើមេបើកការវាយលកេ មនេពលៃថងរះ េហើយបនតេដាយការបាញេផាល ងកាេភលើងធអសកនលះរពក។ ខញេ កនងេលនដាឋ ន បនរសនកឲ ដបលទជរមករលបាក េេពលែដលរគាបេផាល ងធាល កចពេលើ។ រពកេឡើង េលាក េដៀន ែដល បងហយែផ ងបារនងកលនរសា របាបខញថាឲ រត េ រពរបទលែដនែខមរៃថ។ “រតវែតមានអនកេ រស េដើម បនតការរបយទធ។ េយើងមនរតវសាល បទាងអសគាន េ ទេនះេទ” គាតែរសកខាល ងៗ េ េពលែដលខញតបវញថា វាគាម នេពលេវលារគបរគានេដើម រតេ ដលរពរបទលែដនេនាះេទ។ េលាក េដៀន ែដល កបានរញខញេចញពេលនដាឋ ន។ បនាទ យអពលមនរតវបានដលរលេទ េេពលេនាះ។ អនកយកការណខលះបានេពបរជាយ

នងរបាយការណរបសេយើងថា កងទពៃនរណសរ ជាតបានបាញកេទចរថេរកាះេរចើនជាងចននមយេរគឿង។ ទាលែតបនាម នឆាន េរកាយ រកមអនកតសវលរតឡបេ វញ េហើយថតរបរថេរកាះែដលរតវេរចះចាបមយេរគឿង នងទដឋភាពទលានរបយទធ។ េ េពលេនាះ េលាក េដៀន ែដល ជាអគគប ជ ការរង ៃនកងទពជាតរេដាះរបជាពលរដឋែខមរ។ របកបេដាយបគគលកលកខណៈមានអណាច នងធេធងេលើសពជវត េលាក េដៀន ែដល បានផតលនវអវៗ ទាងអសែដលេលាកមាន េដើម របបរគបរគងរេបៀបសាធារណរដឋ មយ ជនរបេទសកមពជា េហើយេលាកនងរតវជនរមជាតែខមរចងចាមនេភលច។ េលាកបណឌ ត ហាគ ហាវ ពាងេមត បានចលនវតតពសាកលវទ លយហាគ ម។ េលាកជាអតតជនយការ ៃន េមប ជ ការ កងទពជាតរេដាះរបជាពលរដឋែខមរ៕

តពទពរ២៩

រពះវ រវតតឈងធ រសកេរជយញក េខតតឃល ង កមពជេរកម កនងឱកសបណយបញច ះសម