หลักการ แนวคิด และขั้นตอน...

37
การประเมินวัฏจักรชีวิต หลักการประเมินวัฏจักรชีวิตของผลิตภัณฑ์ 4 ขั้นตอน Life Cycle Assessment (LCA) Punnamee Sachakamol, Ph.D e-mail: [email protected] 1

Transcript of หลักการ แนวคิด และขั้นตอน...

การประเมนวฏจกรชวต

หลกการประเมนวฏจกรชวตของผลตภณฑ 4 ข นตอน

Life Cycle Assessment (LCA)

Punnamee Sachakamol, Ph.D e-mail: [email protected]

1

หลกการประเมนวฏจกรชวตของผลตภณฑ 4 ข นตอน Life Cycle Assessment (LCA)

. นยามของ LCA

หลกการของการประเมนวฏจกรชวต

ตวอยาง GHG Emission

ขอบเขตของการประเมนวฏจกรชวต

การใชประโยชนจากการศกษา LCA

จดแขงและขอจ ากดของ LCA

LCA

2

การประเมนวฏจกรชวตคออะไร

• การประเมนวฏจกรชวต (Life Cycle Assessment: LCA) คอวธการ

ประเมนผลกระทบสงแวดลอมในเชงปรมาณโดยพจารณาถงการใช

ทรพยากร พลงงาน และการปลดปลอยของเสยรปแบบตาง ๆ

ครอบคลมทกขนตอนตลอดวฏจกรชวตของผลตภณฑหรอบรการ

ตงแตเกดจนตาย

3

การประเมนวฏจกรชวตคออะไร

• การประ เมนวฏจกรช วต

เปนสวนหนงในมาตรฐาน

ระบบจดการสงแวดลอม

ISO 14000 โดยมาตรฐาน

ทเกยวของกบ LCA ถก

บรรจใน ISO 14040

4

ตวอยางวฏจกรชวตของผลตภณฑ

5

หลกการประเมนวฏจกรชวตของผลตภณฑ 4 ข นตอน Life Cycle Assessment (LCA)

.

นยามของ LCA

หลกการของการประเมนวฏจกรชวต

การใชประโยชนจากการศกษา LCA

จดแขงและขอจ ากดของ LCA

ตวอยาง GHG Emission

ขอบเขตของการประเมนวฏจกรชวต

6

หลกการของการประเมนวฏจกรชวต

Energy

Air Emission

Material Natural Resource

Water Emission Solid waste

Input

Material Procurement

Distribute Produce Distribute Use Recycle/Disposal

7

Output

การใชทรพยากร พลงงาน การปลดปลอยของเสย

หลกการของการประเมนวฏจกรชวต

8

LCA History

9

กรอบการด าเนนงานของ LCA

การก าหนดเปาหมาย

และขอบเขตการศกษา

การวเคราะหเพอท า

บญชรายการสงแวดลอม

การประเมน

ผลกระทบสงแวดลอม

การแปรผลและ

การปรบปรงผลตภณฑ

การใชงาน

- ออกแบบพฒนา

ปรบปรงผลตภณฑให

เปนมตรตอสงแวดลอม

- วางแผนกลยทธ

เพอการพฒนาผลต

ภณฑทเปนมตรตอ

สงแวดลอม

- ก าหนดนโยบาย

ดานสงแวดลอม

- ประชาสมพนธดาน

การตลาดเพอ

สงแวดลอม เชน ฉลาก

สงแวดลอม เปนตน

10

การก าหนดเปาหมายและขอบเขต

ระบวตถประสงค เปาหมายในการศกษา และขอบเขตของการศกษา 1

หนวยการศกษา หรอ หนวยหนาท (Functional unit) 2

ขอบเขตของระบบทพจารณา (System boundary) 3

ขอมลทตองการ 4

สมมตฐานและขอจ ากด 5

เปนขนตอนทมความส าคญมากเปนปจจยโดยตรงตอความละเอยดใน

การศกษาเพราะถาก าหนดเปาหมายและขอบเขตไมดพอจะท าใหผล

การประเมนไมถกตองและมประโยชนในการทจะน าผลทไดไปปรบปรง

ผลตภณฑใหดขน

6

11

การวเคราะหบญชรายการส งแวดลอม

• บญชรายการคอ ขอมลทแสดงชนดและปรมาณสารขาเขา เชน

วตถดบ ทรพยากร พลงงาน และสารขาออก เชน ผลตภณฑ

ผลตภณฑพลอยได มลสารทปลอยสอากาศ มลสารทปลอยสน า ของ

เสยในรปของแขง

• ขนตอนส าคญของการวเคราะหบญชรายการขอมล ไดแก

– เกบรวบรวมขอมล

– ค านวณขอมลทไดจากกระบวนการตาง ๆ

– ตรวจสอบความถกตอง

– เชอมโยงขอมลกบหนวยการผลต

– เชอมโยงขอมลกบหนวยการศกษา

– ปนสวน

12

การประเมนผลกระทบส งแวดลอม

• แปรขอมลการใชทรพยากรและการปลดปลอยมลสารใหอยในรป

ของผลกระทบสงแวดลอมโดยการประเมนจะมหวขอหลก ๆ คอ

การจ าแนกประเภท (Classification) การก าหนดบทบาท

(Characterization) และการใหน าหนกและความส าคญ (Weighting)

13

การประเมนผลกระทบสงแวดลอม

14

Envi

ronm

enta

l mec

hani

sm

LCL result

rad

iati

on

smog

carc

inogen

clim

ate

Ozon

e l

ayer

aci

dif

ica

tion

lan

d-u

se

nu

trip

hic

ati

on

eco

toxic

ity

min

era

ls

foss

il f

uel

endpoint

midpoint

inventory

seawater level

respiratory diseases

cancer

dying forests

extinction of

species

reduced

resource base

Material Procurement

Distribute Produce Distribute Use Recycle Disposal

Output Input

Output Input

Output Input

Output Input

Output Input

Output Input

Global: Climate change (GWP), Ozone depletion, Resource depletion Regional: Acid rain, Land use, Water use

Local: Toxicity, Ozone formation, Eutrophication

15

การแปรผลการศกษา

• เปนการน าผลการศกษาทไดมาวเคราะหเพอใหไดขอสรปเพอใชเปน

แนวทางในการพฒนาและปรบปรงตอไป เชน

– ขนตอนใดในวฏจกรชวตกอใหเกดผลกระทบสงแวดลอมสงสด

(เชน ขนตอนการใชงานกอใหเกดผลกระทบสงสดในวฏจกรชวต

ของรถยนต)

– ประเดนสงแวดลอมใดมนยส าคญสงทสด

– ขนาดของศกยภาพการกอใหเกดผลกระทบสงแวดลอมของ

ผลตภณฑ

16

หลกการของการประเมนวฏจกรชวต

17

กลมผลกระทบทส าคญ

กลมผลกระทบท

ส าคญ

Local Regional

Global

Climate change (Global

warming potential), Ozone

depletion, Resource depletion

Acid rain,

Land use,

Water use

Toxicity,

Ozone

formation,

Eutrophication

18

ตวอยาง GHG Emission

ขอบเขตของการประเมนวฏจกรชวต

หลกการประเมนวฏจกรชวตของผลตภณฑ 4 ข นตอน Life Cycle Assessment (LCA)

.

นยามของ LCA

หลกการของการประเมนวฏจกรชวต

การใชประโยชนจากการศกษา LCA

จดแขงและขอจ ากดของ LCA

19

1

0.8

0.6

0.4

0.2

0

Material

Assemble

Driving

Maintenance

Disposal

Kg C

O2 E

quiv

alen

t

20

1

0.8

0.6

0.4

0.2

0

Material

Assemble

Driving

Maintenance

Disposal

Kg C

O2 E

quiv

alen

t

21

22

RED HIMEJI SURIMI

GHG Emission ของ Surimi ของไทยเทยบกบตางประเทศ

GHG Emission ของจอคอมพวเตอร

พารามเตอร

Display size 17 inch 15 inch

Diagonal viewing area 15.9 inch 15 inch

Viewing area dimensions 12.8 inch x 9.5 inch 12 inch x 9 inch

Resolution 1024x768

Brightness 200 candelas

Contrast ratio 100:1

Color 262,000 colors

ทมา: Environmental life-cycle impacts of CRT and LCD desktop computer displays, Journal of

Cleaner Production 13 (2005) 1281-1294

23

800

700

600

500

400

300

200

100

0

Upstream

Manufacturing

Use

End of Life

Kg C

O2 E

quiv

alen

t

32

203

459

1.3

182

240

171

0.6

24

ตวอยาง GHG Emission

ขอบเขตของการประเมนวฏจกรชวต

หลกการประเมนวฏจกรชวตของผลตภณฑ 4 ข นตอน Life Cycle Assessment (LCA)

.

นยามของ LCA

หลกการของการประเมนวฏจกรชวต

การใชประโยชนจากการศกษา LCA

จดแขงและขอจ ากดของ LCA

25

ขอบเขตของการประเมนวฏจกรชวต

• “Gate to gate”

• “Cradle to gate”

• “Cradle to grave”

• “Cradle to cradle”

26

ขอบเขตของการประเมนวฏจกรชวต

• Gate to gate: Partial LCA โดยพจารณาเฉพาะกระบวนการใดกระบวน

การหนงจากทงสายโซการผลต

• Cradle to gate: การประเมนผลกระทบตลอดวฏจกรชวตของ

ผลตภณฑตงแตการสกดวตถดบจนกระทงไดผลตภณฑมาแตจะไม

รวมขนตอนการใชงานหรอก าจดซาก ซงรปแบบนเปนแบบนยมใชใน

การท าเอกสาร environmental product declaration (EPD)

27

ขอบเขตของการประเมนวฏจกรชวต

• Cradle to grave: เปน LCA เตมรปแบบทประเมนผลกระทบตงแตการ

ไดมาซงวตถดบมาผลตสนคา การผลตสนคา การน าไปใชงาน

ตลอดจนการก าจดซากหลงหมดอายการใชงาน

• Cradle to cradle: เปนรปแบบพเศษของ Cradle to grave ไดแกกรณท

ขนตอนการก าจดซากของผลตภณฑเปนกระบวนการรไซเคล ซงท า

ใหไดสนคาเดมออกมา

28

ขอบเขตของการประเมนวฏจกรชวต

Gate to gate Ga

te t

o g

ate

Cra

dle

to

ga

te

Upstream

Cra

dle

to

gra

ve

Downstream

29

ตวอยาง GHG Emission

ขอบเขตของการประเมนวฏจกรชวต

หลกการประเมนวฏจกรชวตของผลตภณฑ 4 ข นตอน Life Cycle Assessment (LCA)

.

นยามของ LCA

หลกการของการประเมนวฏจกรชวต

การใชประโยชนจากการศกษา LCA

จดแขงและขอจ ากดของ LCA

LCA

30

การใชประโยชนจากการศกษา LCA (1)

Existing product

Potential product

ขอมลส ำหรบสอสำรแกผบรโภค

- ฉลากสงแวดลอม

กำรศกษำเบองตน

-บงบอกจดทกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมมากทสด

พฒนำผลตภณฑ

- ปรบปรงผลตภณฑ เชน การเปลยนวตถดบ การเปลยนเทคโนโลยการผลต การลดประมาณของเสย การปรบปรงบรการ

Tactical Application

- เปรยบเทยบจดออน จดแขงของผลตภณฑ

-เปรยบเทยบผลตภณฑเพอเปาหมายในการตลาด

วำงแผนกลยทธ

- ผลตภณฑจะกอใหเกดผลกระทบสงแวดลอมระยะยาวอยางไร

- เปรยบเทยบผลตภณฑทแตกตางกนเพอเลอกผลตภณฑทบรษทควรผลต

ขอมลเชงเปรยบเทยบ ขอมลท ไมไดเปรยบเทยบ

31

การใชประโยชนจากการศกษา LCA (2)

ภาคอตสาหกรรม ภาครฐ ผบรโภค NGOs

1.ใ ช เ ป น ข อ ม ลว า ง แ ผ น ป ร บ ป ร งประสทธภาพการผลต เชน ลดการใชวตถดบ พลงงาน ของเสย

2.ปรบปรง/ออกแบบผลตภณฑ

3.พฒนากลยทธดานการตลาดและแผนการลงทน

4.เปนขอมลเผยแพรแกผบรโภค

1.ใชก าหนดนโยบาย มาตรฐาน การควบคมดวยกฎหมายในดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศ

2.ใชเปนเกณฑจดท าข อ ก า ห น ด ข อ งผลตภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม

3.มาตรฐานผลตภณฑ เชน EcoLabeling - Type III

1.ขอมลประกอบการเลอกซอสนคา

2.สรางจตส านกตอสงแวดลอม

1.กระแสดานสงแวด ลอมและการคา

2.แหลงขอมล

32

ตวอยาง GHG Emission

ขอบเขตของการประเมนวฏจกรชวต

หลกการประเมนวฏจกรชวตของผลตภณฑ 4 ข นตอน Life Cycle Assessment (LCA)

.

นยามของ LCA

หลกการของการประเมนวฏจกรชวต

การใชประโยชนจากการศกษา LCA

จดแขงและขอจ ากดของ LCA LCA

33

จดแขงของ LCA

• เปนกระบวนการวเคราะหทมองภาพรวมของผลกระทบทอาจเกดขน

ทงหมดในทกกจกรรมทเกยวของ

• สามารถบงชขนตอนหลกทกอใหเกดผลกระทบสงแวดลอม

• สามารถบงชประเดนปญหาสงแวดลอมทกอใหเกดผลกระทบ

สงแวดลอมสงสดและแหลงทมาของผลกระทบสงแวดลอมทแทจรง

34

จดแขงของ LCA

• การค านวณผลกระทบตอสงแวดลอมในเชงปรมาณตอหนวยหนาท

การท างานของผลตภณฑ ท าใหสามารถเปรยบเทยบสมรรถนะเชง

สงแวดลอมของผลตภณฑสองอยางทท าหนาทเหมอนกน และยง

สามารถใชในการเปรยบเทยบทางเลอกในการจดการสงแวดลอม

• ตดปญหาทอาจเกดขนจากการบรหารจดการทรพยากรอยางไมม

ประสทธภาพ

• เปนฐานขอมลส าคญทสามารถน าไปใชในการออกแบบเชงนเวศตอไป

ได

35

ขอจ ากด

• คาใชจายสงและใชเวลานาน

• ขาดแคลนขอมลบญชรายการทงในเชงปรมาณและคณภาพ เพราะ

การท า LCA ตองใชขอมลมาก

• ความไมแนนอนของวธการวเคราะหบญชรายการและการ

ประเมนผลกระทบ

• ความแตกตางของปญหาเกดจากผลการวเคราะหทแตกตาง

เนองจากความแตกตางของวธการ

• การท า LCA เรองเดยวกน เมอเวลาผานไปและน ามาท า LCA ใหม

อาจใหผลไมเหมอนกน หรอขดแยงกน

36

การประยกตใช LCA

EMS LCA Env. Label Env. Report

Process improvement (Ex. Recycle process)

Self assertion Comparative assertion

Environmental Administration (Ex.Support for recycle)

Environmental Education Lifestyle Review

Voluntary improvement

Society

Industry

Marketing

Economic & Social Administration

Consumption (consumer’s mind)

Eco design Eco-product

Green purchasing

37