ผลงานของ นางนฤมล ศั�กดิ์��ศัรี�เกษมก�ล ตำาแหน�ง ครู� วิ�ทยฐานะ ครู�ชำานาญการูพิ�เศษ

โรูงเรู�ยนเตำรู�ยมอ ดมศ"กษาพิ#ฒนาการู นนทบุ รู�

หน�วยการีเรี�ยนรี��ที่�� ๕ กาพย�เรี��องพรีะไชยสุ�รี�ยา ภาษาไที่ย ม.๓

นาเรู&'อง และ ควิามเป็)นมา

กาพย�พรีะไชยสุ�รี�ยาเป็&นงานป็รีะพ�นธ์�ของ สุ�นที่รีภ�� โดิ์ยแต่�งข,-นป็รีะมาณป็/ พ.ศั. ๒๓๘๒

- ๒๓๘๕ ในรี�ชสุม�ยพรีะบาที่สุมเดิ์4จพรีะน��ง เกล�าเจ�าอย��ห�ว ขณะที่��สุ�นที่รีภ��บวชอย��ที่��ว�ดิ์

เที่พธ์�ดิ์ารีาม จ�ดิ์ม��งหมายของการีแต่�งก4เพ��อใช�เป็&นแบบ

สุอนอ�านคำ7าเที่�ยบหล�งจากที่��เรี�ยนการีผั�น อ�กษรีแล�ว จ,งให�อ�านป็รีะสุมคำ7าในมาต่รีาแม�

ต่�างๆ เรี��มต่�-งแต่�มาต่รีาแม� ก กา แล�วต่�อดิ์�วย แม�กน แม�กง แม�กก แม�กดิ์ แม�กบ จนถึ,งแม�

เกย ต่ามล7าดิ์�บ

สุ นทรูภู่��เคยเป็)นครู�ของเจ้-าฟ้/าสุามพิรูะองค0 ซึ่"'งเป็)นพิรูะรูาชำโอรูสุในพิรูะบุาทสุมเด4จ้พิรูะพิ ทธเล�ศหล-านภู่าล#ย ได-แก� เจ้-าฟ้/าอาภู่รูณ์0 เจ้-าฟ้/ากลาง และเจ้-าฟ้/าป็89 วิ น#กวิรูรูณ์คด�จ้"งสุ#นน�ษฐานวิ�าสุ นทรูภู่��ได-แตำ�งแบุบุเรู�ยนสุอนภู่าษาไทยชำ#:นตำ-นข":น เรู&'องพิรูะไชำยสุ รู�ยา มาเป็)นเน&:อเรู&'องให-สุอดคล-องก#บุการูสุอนหน#งสุ&อไทย ซึ่"'งเม&'อผ�-เรู�ยนอ�านตำ#วิอ#กษรูได-แล-วิก4ให-เรู�ยนการูป็รูะสุมอ#กษรู

คำวามเป็&นมา (ต่�อ)

สุ�นที่รีภ��เป็&นกว�ที่��ม�คำวามสุามารีถึอย�างสุ�งในการีแต่�งคำ7าป็รีะพ�นธ์�ที่�-งบที่กลอน และกาพย� ไดิ์�ป็รีะพ�นธ์�น�ที่าน เรี��องพรีะไชยสุ�รี�ยา เป็&นกาพย�ยาน� ๑๑ กาพย�ฉบ�ง ๑๖ และกาพย�สุ�รีางคำนางคำ� ๒๘

คำวามเป็&นมา (ต่�อ)

เม��อพรีะบาที่สุมเดิ์4จพรีะจ�ลจอมเกล�าเจ�าอย��ห�ว ที่รีงพรีะกรี�ณาโป็รีดิ์เกล�าฯ ให�จ�ดิ์ต่�-งโรีงเรี�ยนหลวงข,-น และพรีะยาศัรี�สุ�นที่รีโวหารี (น�อย อาจารียางก�รี)ไดิ์�แต่�งแบบเรี�ยน ภาษาไที่ยเพ��อใช�ในโรีงเรี�ยนหลวง จ,งไดิ์�น7าคำ7าป็รีะพ�นธ์�บางต่อนในกาพย�พรีะไชยสุ�รี�ยามาเป็&นแบบฝึAกอ�านในม�ลบที่บรีรีพก�จดิ์�วย

คำวามเป็&นมา (ต่�อ)

สุะธ สุะ

เรู&'องย�อพรีะไชยสุ�รี�ยาเป็&นกษ�ต่รี�ย�คำรีองเม�องสุาว�ต่ถึ� ม�มเหสุ�ช��อสุ�มาล� บ�านเม�องอ�ดิ์มสุมบ�รีณ� และเป็&นสุ�ขมาช�านาน จนกรีะที่��งเม��อข�ารีาชบรี�พารีและผั��ม�อ7านาจพาก�นล��มหลงในอบายและเที่��ยวข�มเหงรีาษฎรีจนเดิ์�อดิ์รี�อนไป็ที่��ว ในที่��สุ�ดิ์น7-าป็Cาก4ไหลบ�าที่�วมเม�องจนผั��คำนล�มต่าย ผั��ที่��ม�ช�ว�ต่รีอดิ์ก4หน�ออกจากเม�องไป็ ที่�-งสุาว�ต่ถึ�กลายเป็&นเม�องรี�าง

พรีะไชยสุ�รี�ยาพามเหสุ�และข�ารีาชบรี�พารีหน�ลงเรี�อสุ7าเภาออกจากเม�องแต่�ถึ�กพาย�ใหญ่�พ�ดิ์เรี�อแต่ก พรีะไชยสุ�รี�ยาก�บนางสุ�มาล�ว�ายน7-าไป็ข,-นฝึE� งแล�วรีอนแรีมไป็ในป็Cา พรีะดิ์าบสุรี�ป็หน,�งเข�าฌาณเห4นพรีะไชยสุ�รี�ยาก�บนางสุ�มาล�ต่�องที่นที่�กข�ที่รีมานก4เวที่นา เพรีาะเห4นว�าพรีะไชยสุ�รี�ยาที่รีงเป็&นกษ�ต่รี�ย�ที่��ดิ์� แต่�ป็รีะสุบเคำรีาะห�กรีรีมเพรีาะหลงเช��อเสุนาอ7ามาต่ย� จ,งเที่ศันาโป็รีดิ์จนที่�-งสุองศัรี�ที่ธ์าและบ7าเพ4ญ่ธ์รีรีมจนไดิ์�ไป็เก�ดิ์บนสุวรีรีคำ�

ข-อค�ดท�'ได-จ้ากเรู&'อง

๑. คำนเรีาเม��อป็รีะพฤต่�ดิ์� ย�อมไดิ์�ดิ์�และม�คำวามสุ�ข

๒. คำนเรีาคำวรีเคำารีพในสุ��งที่��คำวรีเคำารีพเที่�าน�-น

๓. การีป็รีะพฤต่�ต่นอย��ในศั�ลในธ์รีรีม ย�อมที่7าให�ต่นเองและสุ�งคำมเจรี�ญ่ดิ์�วย

๔. การีป็รีะพฤต่�ช��วนอกจากจะที่7าให�ต่นเองดิ์�เป็&นคำนไม�ดิ์�แล�วย�งที่7าให�ป็รีะเที่ศัชาต่�และสุ�งคำมเสุ��อมโที่รีมดิ์�วย

๕. คำวามเจรี�ญ่รี��งเรี�องและคำวามม��นคำงของ บ�านเม�อง ข,-นอย��ก�บป็รีะชาชนที่�กคำนใน

ชาต่�ที่��จะต่�องช�วยก�นธ์7ารีงรี�กษาไว�