ทฤษฎีการบริหาร...

151
ทททททททททททททท ทททททททททททททททททททท ทททททท ททท ทท.ททททททททท ททททท ทททททท ทท.ททททททททท ทททททททท ททททททททททท ทททททท

description

ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร. โดย. ดร.ธีร์วิสิฐ มูลงามกูลจ์ ดร.กล้าณรงค์ สุทธิรอด บรรยายพิเศษ ว่าที่ ดร.กฤษฎา อัครพัทธยากุล. รัฐประศาสนศาสตร์ หมายถึง ศาสตร์หรือองค์ความรู้ที่ เกี่ยวข้องกับ การบริหารราชการ หรือ การบริหารรัฐกิจ. รัฐประศาสนศาสตร์ การบริหารราชการ - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of ทฤษฎีการบริหาร...

Page 1: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารและสภาพแวดล�อมทางการบรหาร

โดยดร.ธี�ร�วสฐ ม�ลงามก�ลจ์�ดร.กล�าณรงค์� ส"ทธีรอด

บรรยายพเศษ ว%าท�& ดร.กฤษฎีา อ'ค์รพ'ทธียาก"ล

Page 2: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ร'ฐประศาสนศาสตร� หมายถึ,ง ศาสตร�หร-อองค์�ค์วามร��ท�& เก�&ยวข้�องก'บการบรหารราชการหร-อ

การบรหารร'ฐกจ์

ร'ฐประศาสนศาสตร�การบรหารราชการการบรหารร'ฐกจ์

Public Administration

Page 3: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

การบรหารราชการ หมายถึ,ง การด0าเนนกจ์กรรมในส%วน ข้องราชการต%างๆข้องร'ฐให�บรรล" เป3าหมายท�&วางไว�ด�วยศาสตร�หร-อองค์�

ค์วามร��ทางร'ฐประศาสนศาสตร�การบรหารราชการ ม�องค์�ประกอบอย%างน�อย 2 ส%วน

1. ต�องม�หน%วยงานหร-อส%วนราชการ 2. ต�องม�ระเบ�ยบการบรหารงาน

โดยย,ดหล'กการการจ์'ดระเบ�ยบบรหารราชการ 3 หล'กการ 1. หล'กการรวมอ0านาจ์

2.หล'กการแบ%งอ0านาจ์ 3. หล'กการกระจ์ายอ0านาจ์

กล%าวโดยสร"ป การบรหารราชการ ก5ค์-อการน0านโยบาย (policy)มาปฏิบ'ตโดย บรรดาข้�าราชการน'&นเอง

Page 4: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ค์วามแตกต%างระหว%างการบรหารธี"รกจ์ก'บการบรหารร'ฐกจ์

การบรหารธี"รกจ์ ม"%งค์วามประหย'ดลดค์%าใช�จ์%าย เป3าหมายเพ-&อผลก0าไร(ค์นส%วนน�อย)

การบรหารร'ฐกจ์หร-อการบรหารราชการ ม"%งค์"ณภาพงานและประโยชน�ท�&ประชาชนได�ร'บ

เป3าหมายเพ-&อสาธีารณะ(ค์นส%วนใหญ่%)

Page 5: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

จ์"ดม"%งหมายข้องการบรหาร  ให�งานด0าเนนล"ล%วงตามเป3าหมาย หร-อบรรล"ว'ตถึ"ประสงค์�ท�&ได�ก0าหนดไว�

(ค์วามส0าเร5จ์)ค์วามส0าค์'ญ่ข้องการบรหาร

การบรหาร เป:นข้';นตอนหน,&งท�&ส0าค์'ญ่ ท0าให�องค์�กรประสบค์วามส0าเร5จ์ และบรรล"ถึ,งเป3าหมาย การบรหารจ์'ดการท�&ด�ย%อมส%งผลต%อประสทธีภาพค์"ณภาพงานข้องโค์รงการด�านต%าง ๆ ในการด0าเนนงานและสามารถึท0าให�องค์�กรอย�%รอดปลอดภ'ยในสถึานการณ�ต%าง ๆ แม� ม�อ"ปสรรค์ท�&ม�ผลกระทบต%อองค์�การไม%ว%าจ์ะเป:น ป<จ์จ์'ยภายในองค์�การ ป<จ์จ์'ยภายนอกองค์�การ และป<จ์จ์'ยทางค์"ณล'กษณะการบรหาร ม�ค์วามส0าค์'ญ่ต%อองค์�การพอสร"ปได� 5 ประการ ค์-อ

Page 6: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

1. ใช�เป:นเค์ร-&องม-อหร-อวธี�การเพ-&อช%วยให�บรรล"ว'ตถึ"ประสงค์�ข้ององค์�การ โดยผ��บรหารข้ององค์�การจ์ะต�องตระหน'กว%าโค์รงสร�างการจ์'ดองค์�การถึ�กก0าหนดข้,;นมามใช%เป:นเป3าหมายส"ดท�าย แต%ถึ�กก0าหนดข้,;นมาเป:นเค์ร-&องม-อหร-อวธี�การเพ-&อช%วยให�บรรล"ว'ตถึ"ประสงค์�ท�&แต%ละองค์�การต';งไว�

Page 7: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

2. การจ์'ดองค์�การแสดงให�เห5นถึ,งต0าแหน%งงาน การจ์'ดโค์รงสร�างหร-อการจ์'ดองค์�การจ์ะแสดงให�เห5นถึ,งการแบ%งงานก'นท0าออกเป:นต0าแหน%งต%าง ๆ และย'งช�;ให�เห5นถึ,งการก0าหนดมาตรฐานข้องงานในองค์�การในอ'นท�&จ์ะใช�เป:นเค์ร-&องม-อในการค์วบค์"มพฤตกรรมข้องบ"ค์ลากรในองค์�การ

Page 8: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

3. แสดงให�เห5นถึ,งการจ์'ดกล"%มข้องหน%วยงาน และข้นาดข้ององค์�การ การบรหารจ์ะแสดงให�เห5นถึ,งการจ์'ดกล"%มข้องหน%วยงานว%า ม�การรวมกล"%มต0าแหน%งงานและจ์'ดแบ%งหน%วยงานออกตามล'กษณะอย%างไร เช%น แบ%งตามหน�าท�& แบ%งตามผลตภ'ณฑ์� แบ%งตามพ-;นท�& แบ%งตามล�กค์�า ฯลฯ หร-อใช�การแบ%งหน%วยงานหลาย ๆ ล'กษณะผสมผสานก'น

Page 9: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

4. แสดงให�เห5นระบบข้องการเช-&อมโยงในด�านการวางแผน และการค์วบค์"ม รวมถึ,งกลไกในการตดต%อส-&อสาร การจ์'ดโค์รงสร�างองค์�การจ์ะแสดงให�เห5นระบบการเช-&อมโยงระหว%างการวางแผน และการค์วบค์"มข้ององค์�การว%าม�ล'กษณะเป:นเช%นไรในแต%ละระด'บ รวมถึ,ง การช�;ให�เห5นถึ,งกลไกในการตดต%อส-&อสารภายในองค์�การว%าม�ล'กษณะเป:นเช%นใดบ�าง

Page 10: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

5. แสดงให�เห5นถึ,งระบบการต'ดสนใจ์ข้ององค์�การ การจ์'ดโค์รงสร�างองค์�การสามารถึช�;ให�เห5นได�ว%า องค์�การน';นม�ระบบการต'ดสนใจ์ก0าหนดไว�เป:นอย%างไร ม�ล'กษณะท�&เน�นการรวมอ0านาจ์ในการต'ดสนใจ์ หร-อเน�นกระจ์ายอ0านาจ์ในการต'ดสนใจ์

Page 11: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

กระบวนการท�&จ์ะน0าค์วามเร�ยบร�อยเข้�าไปแก�ไข้ค์วามย"%งเหยง ท�&เกดข้,;นในระบบใดระบบหน,&ง Tausky Curt

(1978)

การด0าเนนงานให�บรรล"ว'ตถึ"ประสงค์�ท�&ก0าหนดไว� โดยการอาศ'ยป<จ์จ์'ยท';งหลาย ได�แก% ค์น เงน ว'ตถึ"ส&งข้องเป:นอ"ปกรณ�ในการปฏิบ'ตงานน';น Koontz (1968)

การใช�ศาสตร� และศลป? น0าเอาทร'พยากรการบรหาร มาประกอบตามกระบวน การบรหาร ให�บรรล"ว'ตถึ"ประสงค์�ท�&ก0าหนดอย%างม�ประสทธีภาพสมพงศ� เกษมสน (2526) การบรหารจ์'ดการ หมายถึ,ง ศลป?ในการท0างาน

ให�บรรล"เป3าหมายร%วมก'บผ��อ-&น สถึาบ'นด0ารงราชาน"ภาพ (25404)

Page 12: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

การบรหารจ์'ดการองค์�การ หมายถึ,ง

การด0าเนนงานโดยใช�ศาสตร� และศลป?เข้�าไปแก�ไข้ค์วามย"%งเหยง ท�&เกดข้,;นในระบบใดระบบหน,&งหร-อกระบวนการท0างานให�บรรล"ว'ตถึ"ประสงค์�ท�&ก0าหนดไว�ธี�ร�วสฐ ม�ลงามก�ลจ์� (2552)

Page 13: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ล'กษณะเด%นข้องการบรหารท�&เป:นสากล ม�อย�%หลาย 9ประการ ด'งน�; (สมพงศ� เกษมสน )

1 . การบรหารย%อมม�ว'ตถึ"ประสงค์�

2 . การบรหารอาศ'ยป<จ์จ์'ยบ"ค์ค์ลเป:นองค์�ประกอบ

3 . การบรหารต�องใช�ทร'พยากรการบรหารเป:นองค์�ประกอบพ-;นฐาน

4 . การบรหารม�ล'กษณะการด0าเนนการเป:นกระบวนการ

5 . การบรหารเป:นการด0าเนนการร%วมก'นข้องกล"%มบ"ค์ค์ล

Page 14: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

6 . การบรหารอาศ'ยค์วามร%วมม-อร%วมใจ์ข้องบ"ค์ค์ล กล%าวค์-อ ค์วามร%วมใจ์ จ์ะก%อให�เกดค์วามร%วมม-อข้องกล"%ม อ'นจ์ะน0าไปส�%พล'งข้องกล"%ม ท�&จ์ะท0าให�บรรล"ว'ตถึ"ประสงค์�

7 . การบรหารม�ล'กษณะการร%วมม-อก'นด0าเนนการอย%างม�เหต"ผล

8 . การบรหารม�ล'กษณะเป:นการตรวจ์สอบผลการปฏิบ'ตงานก'บว'ตถึ"ประสงค์�

9. การบรหารไม%ม�ต'วตน แต%ม�อทธีพลต%อค์วามเป:นอย�%ข้องมน"ษย�

Page 15: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

หล'กการบรหารงานท�&ด�น';นจ์0าเป:นต�องค์0าน,งถึ,งด�านต%าง ๆ หลายด�าน สมพงศ� เกษมสน (2526)

1. ด�านการประหย'ด

2. ด�านค์วามเป:นธีรรม 3. ด�านค์วามซื่-&อส'ตย�และม�เก�ยรต

4. ด�านประสทธีผล5. ด�านประสทธีภาพ

Page 16: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ประสทธีผลและประสทธีภาพน�; ให�ค์วามหมายใกล�เค์�ยงก'นมาก หากจ์ะพจ์ารณาให�เจ์าะจ์งลงไปแล�วก5จ์ะเห5นได�ว%าประสทธีผลน';น หมายถึ,งการพจ์ารณาผลข้องการท0างานท�&ส0าเร5จ์ล"ล%วงด'งประสงค์� หร-อท�&ค์าดหว'งไว�เป:นหล'ก และค์วามส0าเร5จ์ข้องงานอย%างม�ประสทธีผลน�; อาจ์เกดจ์ากการปฏิบ'ตท�&ไม%ประหย'ด หร-อไม%ม�ประสทธีภาพก5ได� เพราะประสทธีภาพเป:นเร-&องข้องการท�&จ์ะท0างานให�ได�ผลส�งส"ด ส%วนประสทธีผลเป:นเร-&องข้องการน0าเอาผลงานท�&ส0าค์'ญ่ด'งท�&ค์าดหว'งไว�มาพจ์ารณา ด'งน';น งานท�&ม�ประสทธีผลจ์,งไม%จ์0าเป:นต�องม�ประสทธีภาพเสมอไป

Page 17: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

วว'ฒนาการข้องการบรหาร

1. การศ,กษาการบรหารแบบค์ลาสสค์ (Classical management approach)

2. การศ,กษาการจ์'ดการเชงพฤตกรรมศาสตร� (Behavioral management approach)

3. การศ,กษาการจ์'ดการเชงปรมาณ (The quantitative management approach) ศาสตร�การจ์'ดการ(Management science) หร-อการวจ์'ยการปฏิบ'ตการ (Operation research)4. กล"%มทฤษฎี�การบรการ ท�&เพ&งได�ร'บการพ'ฒนาข้,;นมาในระยะหล'งๆ (Recent development in management theory)

Page 18: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

การบรหารโดยทฤษฎี�กล"%มน�; เป:นทฤษฎี�ท�&ม"%งเน�นองค์�การโดยรวมและวธี�การปร'บปร"งประสทธีภาพและประสทธีผลทฤษฎี�การจ์'ดการตามหล'กวทยาศาสตร� เช%น การจ์'ดการตามหล'กวทยาศาสตร� (Scientific management)

การจ์'ดการตามระบบราชการ (Bureaucratic

management)

การจ์'ดการตามแบบหล'กการบรหาร (Administrative management)

1 .ทฤษฎี�การศ,กษาการบรหารแบบค์ลาสสค์

Page 19: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

2.ทฤษฎี�การศ,กษาการจ์'ดการเชงพฤตกรรมศาสตร�

การบรหารเชงพฤตกรรม จ์ะม"%งการเพ&มประสทธีภาพโดยการท0าค์วามเข้�าใจ์มน"ษย�ถึ�าผ��บรหารได�เข้�าใจ์พฤตกรรมข้องบ"ค์ค์ลและปร'บองค์�การให�สอดค์ล�องก'บพวกเข้าแล�วค์วามส0าเร5จ์ข้ององค์�การก5จ์ะตามมาเอง เช%น ทฤษฎี�ทางจ์ตวทยาอ"ตสาหกรรม (Industrial psychology approach ทฤษฎี�ล0าด'บข้';นค์วามต�องการ (Hierarchy of needs theory) ทฤษฎี� X และทฤษฎี� Y(Douglas McGregor)

Page 20: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

3.การศ,กษาการจ์'ดการเชงปรมาณการศ,กษาการจ์'ดการเชงปรมาณเป:นท'ศนะ

การจ์'ดการซื่,&งน0าเทค์นค์ทางค์ณตศาสตร� เค์ร-&องม-อสถึตและข้�อม�ลมาเพ-&อช%วยในการแก�ป<ญ่หาทางการบรหารจ์'ดการศาสตร�การจ์'ดการหร-อการวจ์'ยการปฏิบ'ตการ เป:นท'ศนะการบรหารเชงปรมาณซื่,&งประย"กต�ใช� ค์ณตศาสตร�ในการต'ดสนใจ์ในสถึานการณ�ต%าง ๆผ��ต'ดสนใจ์จ์ะใช�หล'กเกณฑ์�เชงปรมาณในการเล-อกระหว%างทางเล-อกต%าง ๆ ท�&ม�อย�% โดยเฉพาะในการวางแผนการจ์'ดการปฏิบ'ตการ เป:นการบรหารจ์'ดการท�&ม"%งการเก5บรวบรวมข้�อม�ล และการส%งข้�อม�ล เพ-&อสน'บสน"นหน�าท�&การจ์'ดการ เช%นการใช�โปรแกรมค์อมพวเตอร�

การจ์'ดการปฏิบ'ตการ(Operations management) ระบบข้�อม�ลการจ์'ดการ(Management System : MIS)

Page 21: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

4.ทฤษฎี�การบรการ

Page 22: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

แนวค์ดทฤษฎี�การบรหารและหล'กการบรหาร

ทฤษฎี�การบรหารการจ์'ดการตามระบบราชการ (Bureaucratic management)

ทฤษฎี�การบรหารองค์�กรแบบเฉพาะกจ์ (Adhocracy)ทฤษฎี�การบรหารแบบ Balanced Scorecardทฤษฎี�การบรหารแบบเปร�ยบเท�ยบ (Benchmarking)ทฤษฎี�การบรหารแบบค์วามสามารถึหล'ก ( Core Competence)ทฤษฎี�การบรหารแบบการกระจ์ายอ0านาจ์ (Decentralization)ทฤษฎี�การบรหารแบบการมอบอ0านาจ์ต'ดสนใจ์ ( Empowerment)

Page 23: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

แนวค์ดทฤษฎี�การบรหารและหล'กการบรหาร(ต%อ)

ทฤษฎี�การบรหารตามว'ตถึ"ประสงค์�(Management by objective)ทฤษฎี�การบรหารแบบค์วามเป:นเลศข้ององค์�กร (Organizational Excellence)ทฤษฎี�การบรหารแบบผ��ม�ส%วนได�เส�ย ( Stakeholders)ทฤษฎี�การบรหารแบบ ทฤษฎี� X ทฤษฎี� Yและทฤษฎี� zทฤษฎี�การบรหารแบบTQM (total quality management)ทฤษฎี�การบรหารแบบระบบ(System theory)

ทฤษฎี�การบรหารแบบ 7 sทฤษฎี�การบรหารแบบ 4 m ทฤษฎี�หล'กการบรหาร 14 หล'กการ

Page 24: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

แนวค์ดทฤษฎี�การบรหารและหล'กการบรหาร(ต%อ)

ทฤษฎี�การบรหารแบบ แรงจ์�งใจ์ ทฤษฎี�ล0าด'บข้';นค์วามต�องการทฤษฎี�แรงจ์�งใจ์ Barnard

ทฤษฎี�การบรหารแบบองค์�กรแห%งการเร�ยนร�� ( Learning Organizational)ทฤษฎี�การบรหารแบบม"%งผลส'มฤทธีC (results based management; RBM)

ทฤษฎี�การบรหารแบบม�ส%วนร%วม ( Participative 

Management)  ทฤษฎี�การบรหารแบบ POSDCORB model

หล'กการบรหารแบบ P4. DRUCBOWBIGSIC Model

Page 25: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารการจ์'ดการตามระบบราชการ (Bureaucratic management

Max Weber (1864-1920)ทฤษฎี�การจ์'ดการระบบราชการล'กษณะองค์�การน';นจ์ะถึ�กบรหารบนพ-;นฐานข้องเหต"ผล และไม%เป:นส%วนต'วม�กรอบการวเค์ราะห�ท�&ว%า ย&งร'ฐม�การพ'ฒนา และม�การข้ยายต'วข้องช"มชน เม-อง การศ,กษา เศรษฐกจ์ฯลฯ เพ&มมากข้,;นเท%าใด “ร'ฐ” ก5ย&งต�องพ,&งพาอาศ'ยระบบราชการ จ์'ดการแก�ไข้ป<ญ่หาในส'งค์มเพ&มข้,;นการมองค์วามส'มพ'นธี�ระหว%างร'ฐก'บระบบราชการช�;ให�เห5นว%าระบบราชการข้ยายต'วไปพร�อม ๆ ก'บการฝึEกฝึนอบรมจ์ะย&งท0าให�ระบบราชการม�ผ��เช�&ยวชาญ่ ผ��ช0านาญ่การพเศษ ท�&รอบร��ป<ญ่หาทางเทค์นค์มากกว%าผ��ปกค์รอง ท�&เป:นผ��ค์วบค์"มระบบราชการเพ&มข้,;นเร-&อย ๆ

Page 26: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ล'กษณะท�&ส0าค์'ญ่ข้ององค์�การแบบราชการข้องเวเบอร� ค์-อม�การแบ%งงานก'นท0าเฉพาะด�านม�การระบ"สายการบ'งค์'บบ'ญ่ชาอย%างช'ดเจ์นบ"ค์ค์ลจ์ะถึ�กค์'ดเล-อกและเล-&อนต0าแหน%งบนพ-;นฐานข้อง ค์"ณสมบ'ตทางเทค์นค์การบรหารก'บการเป:นเจ์�าข้ององค์�การจ์ะถึ�กแยกจ์ากก'นค์วามส'มพ'นธี�ระหว%างผ��บ'งค์'บบ'ญ่ชาและผ��ใต�บ'งค์'บบ'ญ่ชาอย�%บน พ-;นฐานข้องค์วามไม%เป:นส%วนต'วม�การก0าหนดกฎีและระเบ�ยบวธี�ปฏิบ'ตการไว�อย%างเป:นทางการ

Page 27: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

1 . การแบ%งงานก'นท0าตามแนวราบ 2. การแบ%งงานก'นท0าตามแนวต';ง 3. การท0างานก'นเป:นลายล'กษณ�อ'กษร 4. กฎีระเบ�ยบ 5 . การเล-&อนข้';นต0าแหน%ง ตามหล'กอาว"โส ค์วามสามารถึ 6. การแยกเร-&องส%วนต'วออกจ์ากเร-&องงาน

ปร'ชญ่าข้องการ Weber ในการบรหารงานภาค์ร'ฐ หล'ก การพ-;นฐาน

Page 28: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

1 . การเพ&มผลผลต การเพ&มค์วามช0านาญ่งาน 2. ค์วามถึ�กต�องในการท0างาน เกดต'ดสนใจ์ท�&สนองผลประโยชน�รวมข้ององค์�การ 3. การท0างานข้ององค์�การม�ค์วามต%อเน-&องอ�างองได� ไม%ข้,;นก'บต'วค์น 4. บรรล"การประสานงานระหว%างองค์�การ 5 . เกดค์วามแน%นอนในการท0างาน 6. ลดการส-&อสารท�&ไม%จ์0าเป:น 7. สร�างกรอบพฤตกรรมพ-;นฐานข้องสมาชกให�เป:นแบบแผนเด�ยวก'น 8. ให�องค์�การม�พลว'ต 9. สร�างข้ว'ญ่ก0าล'งใจ์ให�สมาชก 10. ท0าให�สมาชกม�ค์วามผ�กพ'นก'บองค์�การ 11. บรรล"ว'ตถึ"ประสงค์�ข้ององค์�การ

ผลล'พธี�

Page 29: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

1. อ0านาจ์เฉพาะต'ว อ0านาจ์หน�าท�&ท�&ม�มาแต%ก0าเนด หร-อ อ0านาจ์หน�าท�&จ์ากค์วามสามารถึพเศษ2. อ0านาจ์แบบประเพณ�3. อ0านาจ์ตามกฎีหมาย

ร�ปแบบการใช�อ0านาจ์ Weber ม� 3 ร�ปแบบ

Page 30: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

องค์�การแบบระบบราชการโค์รงสร�างพ-;นฐานข้อง Max

Weber ประกอบด�วย 7 ประการ 1. หลั�กลั��ดั�บขั้��น

             2. หลั�กคว�มรั�บผิ�ดัชอบ              3. หลั�กแห�งคว�มสมเหตุ�สมผิลั              4. ก�รัม��งส��ผิลัส��เรั�จ              5. หลั�กก�รัทำ��ให!เก�ดัคว�มแตุกตุ��งหรั"อคว�มช��น�ญเฉพ�ะดั!�น              6. หลั�กรัะเบ'ยบว�น�ย              7. คว�มเป็*นว�ช�ช'พ

Page 31: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

             หล'กการน�; ม�เป3าหมายท�&จ์ะท0าให�องค์�การต�องอย�%ภายใต�การค์วบค์"ม โดยเช-&อว%า การบรหารท�&ม�ล0าด'บข้';น จ์ะท0าให�ระบบการส'&งการและการค์วบค์"มม�ค์วามร'ดก"ม ท0าให�การด0าเนนงานเป:นไปอย%างม�ประสทธีภาพการบรหารท�&เน�นกฎีเกณฑ์�และข้';นตอนม�ค์วามเหมาะสม

หล'กล0าด'บข้';น (hierarchy) 

Page 32: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

        เจ์�าหน�าท�&ท"กค์นต�องม�ค์วามส0าน,กแห%งค์วามร'บผดชอบต%อ  การกระท0าข้องตนค์วามร'บผดชอบ หมายถึ,ง การ ร'บผดและร'บชอบต%อการกระท0าใด ๆ ท�& ตนได�กระท0าลงไปและค์วามพร�อมท�&  จ์ะให�ม�การตรวจ์สอบโดยผ��บ'งค์'บบ'ญ่ชาอย�%ตลอดเวลาด�วย

หล'กค์วามร'บผดชอบ (responsibility)  

Page 33: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

      Weber ให�ค์วามส0าค์'ญ่ก'บกระบวนการท0างาน ว%าม�ค์วามส0าค์'ญ่ต%อการท�&จ์ะท0าให�งานบรรล"ผลอย%างม�ประสทธีภาพ เพราะวธี�การท0างานแสดงให�เห5นว%า จ์ะท0างาน อย%างไร โดยวธี�การใดจ์,งท0าให�งานส0าเร5จ์อย%างม�ประสทธีภาพ     ค์วามถึ�กต�องเหมาะสมข้องแนวปฏิบ'ตท�&จ์ะน0ามาใช�เป:นแนวทางในการด0าเนนงานให�บรรล"ผลอย%างม�ประสทธีภาพ

หล'กแห%งค์วามสมเหต"สมผล (rationality)  

Page 34: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

             การปฏิบ'ตงานใด ๆ จ์ะต�องม"%งส�%เป3าหมายหร-อว'ตถึ"ประสงค์�ข้ององค์�การเสมอ

หล'กการม"%งส�%ผลส0าเร5จ์ (achievement orientation)

Page 35: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

การจ์'ดส%วนงานอาจ์ย,ดหล'กการจ์'ดองค์�การได�หลายร�ปแบบ  ค์-อ

หล'กการท0าให�เกดค์วามแตกต%างหร-อการม�ค์วามช0านาญ่เฉพาะด�าน (Specialization) 

1 .การแบ%งส%วนงานตามพ-;นท�&2. การแบ%งงานตามหน�าท�& 3. การแบ%งงานตามล�กค์�า หร-อผ��ร'บบรการ 4. การแบ%งงานตามข้';นตอนหร-อกระบวนการท0างาน

Page 36: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

             ต�องม�การก0าหนดระเบ�ยบ วน'ย และบทลงโทษ ข้,;นมาเพ-&อเป:นกลไกการค์วบค์"มค์วามประพฤตข้องสมาชกท"กค์นในองค์�การ

หล'กระเบ�ยบวน'ย (discipline) 

Page 37: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ผ��ปฏิบ'ตงานในองค์�การราชการ ถึ-อเป:นอาช�พอย%างหน,&ง และต�องปฏิบ'ตงานเต5มเวลา        ค์วามเป:นวชาช�พ  “ร'บราชการ”  น';น ผ��ปฏิบ'ตงานจ์ะต�องม�ค์วามร��เก�&ยวก'บ กฎี ระเบ�ยบ ข้�อบ'งค์'บ ตลอดจ์นต'วบทกฎีหมายต%าง ๆ ท�&เก�&ยวข้�องก'บการปฏิบ'ตงานในภาระหน�าท�&ข้องตนด�วย

ค์วามเป:นวชาช�พ (Professionalization) 

Page 38: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารองค์�กรแบบเฉพาะกจ์

(Warren G Bennis , 1968) (Alvin Toffler,

1970การบรหารองค์�กรแบบเฉพาะกจ์

เป:นการบรหารท�&ม�โค์รงสร�างองค์�กรท�&ตรงก'นข้�ามก'บการบรหารแบบระบบราชการโดยส;นเชง กล%าวค์-อ การบรหารองค์�กรแบบเฉพาะกจ์ ไม%ม�โค์รงสร�างท�&ก0าหนดไว�ตายต'ว ม�การกระจ์ายอ0านาจ์ และสามารถึตอบสนองค์วามต�องการข้ององค์�กรได�อย%างรวดเร5ว ในข้ณะท�&องค์�กรแบบราชการจ์ะให�ค์วามส0าค์'ญ่ก'บโค์รงสร�างมากกว%าบ"ค์ลากร แต%องค์�กรแบบเฉพาะกจ์กล'บถึ�กออกแบบมาเพ-&อด,งเอาค์วามสามารถึข้องบ"ค์ลากรมาใช�ให�เกดประโยชน�มากท�&ส"ด

Page 39: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารองค์�กรแบบเฉพาะกจ์

(Alvin Toffler , 1 9 7 0 )การบรหารองค์�กรแบบเฉพาะกจ์

เป:นการบรหารท�&ต�องม�โค์รงสร�างองค์�กรท�&เป:นแนวนอนท�&แบบราบมากข้,;นการบรหารองค์�กร ล'กษณะน�; Toffler มองว%า เป:นองค์�กรร�ปแบบใหม%ท�&ม�อสระและไม%หย"ดน&ง

Page 40: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารองค์�กรแบบเฉพาะกจ์

(Henry Mintzberg ,1979)โค์รงสร�างองค์�กรพ-;นฐาน 4 ประเภท

แบ%งโค์รงสร�างองค์�กรออกตามล'กษณะการใช�งาน(โค์รงสร�างแบบง%ายและแบบซื่'บซื่�อน)

ประเภทข้ององค์�กร ตามแนวค์ด Henry Mintzberg 2( x2)

1.องค์�กรแบบเค์ร-&องจ์'กรกล2.องค์�กรทางวชาช�พ3.องค์�กรใหม%ท�&บรหารแบบผ��ประกอบการ4.องค์�กรแบบเฉพาะกจ์

Page 41: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ประเภทข้ององค์�กร ตามแนวค์ด Henry Mintzberg 2( x2)

โค์รงสร�างแบบง%าย

โค์รงสร�างแบบซื่'บซื่�อน

สภ�พแวดัลั!อมคงทำ',

องค์�กรแบบเค์ร-&องจ์'กรกลสร�างมาตรฐานข้องกระบวนการท0างานและผลงาน

องค์�กรทางวชาช�พสร�างมาตรฐานข้องท'กษะและบรรท'ดฐานภายในองค์�กร

สภ�พแวดัลั!อมเป็ลั',ยนแป็ลังตุลัอดัเวลั�

องค์�กรใหม%ท�&บรหารแบบผ��ประกอบการม�การก0าก'บด�แลโดยตรง

องค์�กรแบบเฉพาะกจ์การท�&ให�ท"กฝึFายท�&ม�ส%วนร%วมท0างานปร'บต'วเข้�าหาก'นเอง

Page 42: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

องค์�กรแบบเค์ร-&องจ์'กรกล

ม�โค์รงสร�างส0าหร'บการปฏิบ'ตงานเป:นประจ์0า ต�องใช�ค์วามช0านาญ่เฉพาะด�านม�กระบวนการท0างานท�&ก0าหนดไว�อย%างอย%างเป:นทางการม�กฎีระเบ�ยบและข้�อบ'งค์'บมากมายในองค์�กรใช�ร�ปแบบการส-&อสารท�&เป:นทางการม�หน%วยงานปฏิบ'ตงานข้นาดใหญ่%การต'ดสนใจ์อย�%ท�&ศ�นย�กลาง ม�กล"%มผ��ช0านาญ่การเชงเทค์นค์เป:นจ์0านวนมาก

Page 43: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

องค์�กรทางวชาช�พ

เป:นองค์�ท�&กล"%มบ"ค์ค์ลม�อทธีพลมากท�&ส"ด ผ��ปฏิบ'ตงานเป:นผ��เช�&ยวชาญ่และช0านาญ่การในการปฏิบ'ตงานในองค์�กรบ"ค์ค์ลจ์ะท0างานค์%อนข้�างเป:นอสระจ์ากก'นบ"ค์ค์ลจ์ะปฏิบ'ตงานตามกฎีเกณฑ์�อย%างเค์ร%งค์ร'ด

Page 44: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

องค์�กรใหม%ท�&บรหารแบบผ��ประกอบการ

โดยบรหารม"%งเน�นท�&การสร�างค์วามภ'กด�ข้องพน'กงานและในข้ณะเด�ยวก'นก5ไม%เข้�าไปก�าวก%ายในการวางแผนมากน'กม�ค์วามย-ดหย"%นและไม%เป:นทางการม�กล"%มผ��ช0านาญ่การในจ์0านวนไม%มากม�การรวมศ�นย�อ0านาจ์ส�งโดยอ0านาจ์ค์วบค์"มอาจ์อย�%ในม-อข้องผ��ก%อต';ง

Page 45: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

องค์�กรแบบเฉพาะกจ์

ม�กระบวนการท0างานท�&ก0าหนดไว�อย%างไม%เป:นทางการม�กฎีระเบ�ยบและข้�อบ'งค์'บน�อยในองค์�กรใช�ร�ปแบบการส-&อสารท�&เป:นทางการและไม%เป:นทางการให�อ0านาจ์ในการต'ดสนใจ์ม�การกระจ์ายอ0านาจ์ และสามารถึตอบสนองค์วามต�องการข้ององค์�กรได�อย%างรวดเร5วเน�นการใช�ค์วามสามารถึข้องบ"ค์ลากร

Page 46: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบ Balanced Scorecard (BSC)

(Robert S. Kaplan and David Norton)

ล'กษณะข้องการบรหารเป:นการน0ากลย"ทธี�ข้ององค์�กรมาแยกเป:นเป3าหมายท�&ว'ดได�ในเชงปรมาณ แล�วจ์,งท0าการประเมนว%าองค์�กรบรรล"เป3าหมายท�&ก0าหนดไว�หร-อไม%โดยเร&มต�นจ์ากการก0าหนดวส'ยท'ศน�และพ'นธีกจ์ข้ององค์�กรและแยกย%อยออกเป:นกลย"ทธี�องค์�กร และก0าหนดต'วช�;ว'ด โดยโค์รงสร�างข้องต'วช�;ว'ดหร-อกจ์กรรมท�&ว'ดผล จ์ะต�องม�ค์วามสมด"ล ตามช-&อแนวค์ดน�; โดยน'กวชาการท';ง 2 สร"ปม"มมองส0าค์'ญ่ในหล'กการบรหารตามทฤษฎี�ไว�ท';งหมด 4 ด�าน1. ม"มมองด�านการเงน 2.ม"มมองด�านล�กค์�า 3. ม"มมองด�านกระบวนการ 4. ม"มมองด�านการเร�ยนร��และการเตบโต

Page 47: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ม"มมองด�านการเงน

ม"มมองด�านน�;เร&มต�นด�วยค์0าถึามท�&ว%า เราเป:นอย%างไรในสายตาข้องผ��ถึ-อห"�น?

(เราเป:นอย%างไรในสายตาข้อง...................)

ม"มมองด�านน�;ให�ค์วามส0าค์'ญ่ต%อข้�อม�ลทางการเงน(ต'วเลข้สถึต) เพราะผลการด0าเนนงานด�านการเงนข้ององค์�กรเป:นส&งส0าค์'ญ่ในการอย�%รอดข้ององค์�กร การม�ข้�อม�ลทางการเงนท�&ถึ�กต�องตามค์วามเป:นจ์รง เช%น อ'ตราผลตอบแทนจ์ากการลงท"น ต�นท"นต%อหน%วย กระแสเงนสด ส%วนแบ%งการตลาด อ'ตราการเตบโตข้องผลก0าไร

Page 48: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ม"มมองด�านล�กค์�า

ม"มมองด�านน�;เร&มต�นด�วยค์0าถึามท�&ว%า เราเป:นอย%างไรในสายตาข้องล�กค์�า?

ม"มมองด�านน�;ให�ค์วามส0าค์'ญ่ตระหน'กถึ,งค์วามจ์0าเป:นข้องการมองส&งต%างๆ จ์ากม"มมองข้องล�กค์�ามากข้,;น และยอมร'บค์วามจ์รงท�&ว%า การหาล�กค์�าใหม%ม�ต�นท"นส�งกว%าการร'กษาล�กค์�าเดม ด'งน';นค์0าว%า การสร�างค์วามพ,งพอใจ์ข้องล�กค์�า จ์,งกลายเป:นส&งท�&ท"กองค์�กรต�องท%องไว�จ์นข้,;นใจ์ ม"มมองด�านน�; องค์�กรจ์ะต�องว'ดค์วามพ,งพอใจ์ข้องล�กค์�าต%อสนค์�าและบรการท�&ได�ร'บจ์ากองค์�กร โดยต'วช�;ว'ดท�&ใช�ในม"มมองน�; ได�แก%1. ค์วามพ,งพอใจ์ข้องล�กค์�า 2.อ'ตราการร'กษาล�กค์�าเดม (ค์วามภ'กด�) 3. อ'ตราการตอบสนองค์วามต�องการข้องล�กค์�า และ4. ช-&อเส�ยงข้ององค์�กร

Page 49: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ม"มมองด�านกระบวนการ

ม"มมองด�านน�;เร&มต�นด�วยค์0าถึามท�&ว%า เราท0างานภายในองค์�กรข้องเราม�

ประสทธีผลเพ�ยงใด ?ม"มมองด�านน�;เป:นการมองส&งท�&เกดข้,;นภายในองค์�กรโดยจ์ะว'ดผลข้องกระบวนการท0างานท�&ส0าค์'ญ่ๆ ท�&เป:นต'วข้'บเค์ล-&อนธี"รกจ์ท';งหมด ได�แก%.......

Page 50: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ม"มมองด�านการเร�ยนร��และการเตบโต

ม"มมองด�านน�;เร&มต�นด�วยค์0าถึามท�&ว%า เราจ์ะท0าอย%างไรเพ-&อเปล�&ยนแปลงและปร'บปร"งให�ด�ข้,;นกว%า

เดม ?ม"มมองด�านน�;เป:นการน0าค์0าตอบข้องค์0าถึาม มาเป:นต'วช�;ว'ดและว'ดผลการด0าเนนงานท�&เป:นไปได�ในอนาค์ต โดยเน�นท�&ค์วามจ์0าเป:นในการลงท"นเพ-&อ พ'ฒนาบ"ค์ลากรข้ององค์�กร โดยการเร�ยนร�� (learning ) ม�ค์วามหมายค์รอบค์ล"ม การฝึEกอบรม (training )การเร�ยนร��ในม"มมองด�านน�; ย'งรวมถึ,ง ท�&ปร,กษาหร-อพ�&เล�;ยง และผ��สอนเสรมด�านต%างๆ..ภายในองค์�กรด�วย ด'งน';น จ์0านวนช'&วโมงการฝึEกอบรมและจ์0านวนพน'กงานท�&เข้�าร'บการฝึEกอบรม อาจ์เป:นต'วช�;ว'ดในม"มมองด�านน�; ค์วามส0าค์'ญ่ข้องการฝึEกอบรม ท�&ปร,กษาหร-อพ�&เล�;ยง และผ��สอนเสรมม"มมองด�านน�;อาจ์เพ&มต'วช�;ว'ด อ�ก เช%น ส'ดส%วนข้องเงนลงท"นเพ-&อการวจ์'ยและพ'ฒนาเม-&อเท�ยบก'บยอดข้ายหร-อเปอร�เซื่5นต�ข้องยอดข้าย เป:นต�น

Page 51: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

สร"ป หล'กการบรหารแบบ Balanced Scorecard เป:นการน0ากลย"ทธี�ข้ององค์�กรมาแยกเป:นเป3าหมายท�&ว'ดได�ในเชงปรมาณ จ์ากม"มมองท';ง 4 ด�านท�&แตกต%างก'นมาวเค์ราะห�จ์ะท0าให�ได�ม"มมอง ท�&สมด"ล ท';งองค์�กร แทนท�&จ์ะเน�นแต%ม"มมองใดม"มมองหน,&ง แนวค์ดท�&ส0าค์'ญ่ข้อง Balanced

Scorecard ค์-อ

จ์งมองธี"รกจ์จ์ากรอบด�าน

Page 52: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบเปร�ยบเท�ยบ (Benchmarking)

(Xerox ,1 9 7 0 )ว'ตถึ"ประสงค์�หล'กข้องการท0า

Benchmarking ค์-อค์วามต�องการพ'ฒนาปร'บปร"งอย%างต%อเน-&อง เพ-&อเพ&มค์วามสามารถึในการแข้%งข้'นข้ององค์�กรรวมท';งเพ&มประสทธีภาพในการด0าเนนงานโดยการเปร�ยบเท�ยบ ค์�นหาวธี�ท�&เหมาะสมและประย"กต�ใช�กระบวนการหร-อวธี�การท�&องค์�กรภายนอกอ-&นหร-อองค์�กรค์�%แข้%งได�ใช�จ์นประสบค์วามส0าเร5จ์มาแล�ว

Page 53: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

หล'กการหร-อกระบวนการบรหารน�; เร�ยกว%า การเปร�ยบเท�ยบเพ-&อปร'บปร"งองค์�กร หล'กการน�;น0ากระบวนการด0าเนนธี"รกจ์ในส%วนท�&ส0าค์'ญ่ ต';งแต%การผลตไปจ์นถึ,งการข้ายและการซื่%อมบ0าร"ง มาเปร�ยบเท�ยบก'บบรษ'ทอ-&นๆท�&ม�ล'กษณะแบบเด�ยวก'นถึ�าผลการเปร�ยบเท�ยบได�ออกมาบรษ'ทอ-&นด�กว%าด�านใดด�านหน,&งก5ตาม เช%น รวดเร5วกว%า ม�ค์%าใช�จ์%ายต0&ากว%า หร-อม�ประสทธีภาพมากกว%า Xerox ก5จ์ะก0าหนดเป3าหมายว%าอย%างน�อยต�องปร'บปร"งกระบวนการให�ด�เท�ยบเท%าก'บหร-อด�กว%า บรษ'ทอ-&น

Page 54: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

การเปร�ยบเท�ยบองค์�กรเป:นการเปร�ยบเท�ยบก'บส&งท�&เป:นมาตรฐาน เช%น อ'ตราการผลต อ'ตราการเกดข้องเส�ยจ์ากผลผลต เป:นต�น แต%ในการเปร�ยบเท�ยบน';น ส&งแรกท�&จ์ะเปร�ยบเท�ยบค์-อการเปร�ยบเท�ยบการปฏิบ'ตงานข้องตนเองก%อนแล�วจ์,งน0าไปเปร�ยบเท�ยบก'บองค์�กรอ-&น

Page 55: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

1 .เล-อกส&งท�&จ์ะเปร�ยบเท�ยบ ซื่,&งไม%ค์วรม�ข้อบเข้ตกว�างเกนไปและ ค์วรม�การนยามท�&ช'ดเจ์น2. การเล-อกท�มงาน ซื่,&งค์วรใช�ท�มงานข้นาดเล5ก

- 23 ท�มหร-อมากกว%า ในท�มสมาชกค์วรม�ต0าแหน%งอาว"โสมากพอ3. วเค์ราะห�กระบวนการท0างานข้องต'วเอง 4. น0ากระบวนการหร-อส&งท�&เราใค์ร%ร��วเค์ราะห�เปร�ยบเท�ยบก'บองค์�กรอ-&น5. ได�ผลการเปร�ยบเท�ยบแล�ว วางแผนปร'บปร"งส&งท�&จ์ะเปล�&ยนแปลงกระบวนการให�เท�ยบเท%าหร-อด�กว%าองค์�กรอ-&น

ข้';นตอนการเปร�ยบเท�ยบเพ-&อปร'บปร"งองค์�กร

ม�วธี�การเปร�ยบเท�ยบ ด'งน�;

Page 56: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

สร"ป Benchmarking เป:นกระบวนการข้องการเปร�ยบเท�ยบประสทธีผลองค์�การและเปร�ยบเท�ยบป<จ์จ์'ยท�&ส%งผลต%อประสทธีผลองค์�การเพ-&อค์�นหาวธี�ท�&เหมาะสมและประย"กต�ใช�เพ-&อปร'บปร"งองค์�กรและพ'ฒนาองค์�กรอย%างต%อเน-&องให�สามารถึบรรล"ว'ตถึ"ประสงค์�หร-อบรรล"เป3าหมายท�&ได�ก0าหนดไว�

Page 57: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบค์วามสามารถึหล'ก (Core Competence)

(Hamel and Prahalad,1 9 9 0 )

หล'กการบรหารแบบใช�ค์วามสามารถึข้ององค์�กรเป:นการท0างานโดยย,ดเอาจ์"ดเด%นข้ององค์�กรเป:นต'วก0าหนดหร-อเป:นต'วต';งในการก0าหนดเป3าหมายว%าส"ดท�ายองค์�กรจ์ะท0าอะไรท�&ม�ประสทธีภาพและให�ผลตอบแทนค์วามค์"�มค์%าในการลงท"นส�งท�&ส"ดเช%น บ . Black and Decker ค์วามสามารถึเค์ร-&องใช�ไฟฟ3าข้นาดเล5ก บ.Canon ค์วามสามารถึในเร-&องว'สด"น0าแสงและระบบกลไกท�&ม�ค์วามแม%นย0าส�ง บ.Honda ค์วามสามารถึในการผลตรถึยนต� และบ.3m ค์วามสามารถึในการผลตกาวตดแน%นท�&ม�ค์"ณภาพระด'บโลก เป:นต�น

Page 58: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

เกณฑ์�ท�&ใช�ว'ดค์วามสามารถึหล'กข้ององค์�กร ตามหล'กการข้อง Hamel and Prahalad ม� 3 ข้�อ

1. ค์วามสามารถึน';นเปIดโอกาสให�องค์�กรสามารถึเข้�าถึ,งตลาดท�& หลากหลายได�2. ค์วามสามารถึน';นเป:นส%วนส0าค์'ญ่ท�&ล�กค์�ามองว%าเป:น ประโยชน�ซื่,&งพวกเข้าได�ร'บจ์ากการใช�สนค์�า3. ค์วามสามารถึน';นยากท�&จ์ะลอกเล�ยนแบบได�

Page 59: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบการกระจ์ายอ0านาจ์ (Decentralization)

(Alfred P. Sloan,1 9 6 3 )เป:นหล'กการบรหารท�&ให�โค์รงสร�าง

ข้ององค์�กรม�ค์วามซื่'บซื่�อนน�อยท�&ส"ด เป:นโค์รงสร�างท�&แบ%งสายการบ'งค์'บบ'ญ่ชาและบรหารค์วามร'บผดชอบตามหน�าท�&งาน การกระจ์ายอ0านาจ์เป:นการท0าให�บ"ค์ค์ลท�&ปฏิบ'ตงานจ์รงได�ร'บผดชอบและม�อ0านาจ์ในการต'ดสนใจ์มากข้,;นได�ในระด'บหน,&ง ม�ค์วามย-ดหย"%นมากข้,;น โดยท';ง 2 ส&งน�;จ์ะช%วยสร�างแรงจ์�งใจ์ในการบรหารงาน

Page 60: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

หล'กการบรหารแบบการกระจ์ายอ0านาจ์ ช%วยเพ&มข้ว'ญ่และก0าล'งใจ์ข้องค์นภายในองค์�กร ด�วยการมอบอ0านาจ์การต'ดสนใจ์ให�ก'บแต%ละฝึFายซื่,&งท0าให�ค์นแต%ละฝึFายร��ส,กว%าตนเองเป:นส%วนหน,&งข้ององค์�กร รวมท';งต�องแสดงค์วามร'บผดชอบและม�ส%วนช%วยในการให�เกดผลล'พธี�ส"ดท�ายท�&องค์�กรต�องการ หล'กการบรหารแบบการกระจ์ายอ0านาจ์ม�ล'กษณะการบรหารค์ล�ายก'บหล'กการบรหารแบบการมอบอ0านาจ์ในการต'ดสนใจ์ เป:นการท0าให�พน'กงานหร-อผ��ปฏิบ'ตงานร��ส,กม�ส%วนร%วมในองค์�กรม�ค์วามร��ส,กผ�กพ'นก'บองค์�กรมากข้,;น

Page 61: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ซื่,&งการสร�างค์วามผ�กพ'นก'บองค์�กร Gerard Seijts and Dan Crim ได�ค์ดค์�นต'วย%อแนวค์ดการบรหารข้,;น ช-&อว%า 10CS1. connect (สานส'มพ'นธี�)

2. career (ให�โอกาสค์วามก�าวหน�าในอาช�พ)

3. clarity ( ม�ค์วามช'ดเจ์น)4. convey (ส-&อสารให�เข้�าใจ์)5. congratulate ( แสดงค์วามยนด�)6. contribute (ม�ส%วนร%วมท0า

ประโยชน�)7. control (ให�อ0านาจ์ค์วบค์"ม)8. collaborate (ประสานค์วามร%วม

ม-อ)9. credibility (ร'กษาค์วามน%าเช-&อถึ-อ)10.confidence(สร�างค์วามเช-&อม'&น)

Page 62: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

1.connect (สานส'มพ'นธี�)ผ��น0าองค์�กรต�องแสดงให�เห5นว%าพวกเข้า

เห5นค์"ณค์%าข้องพน'กงานอย�%เสมอ ซื่,&งค์วามผ�กพ'นก'บองค์�กรข้องพน'กงานน';นเป:นส&งท�&สะท�อนให�เห5นว%าพน'กงานร��ส,กอย%างไรเก�&ยวก'บค์วามส'มพ'นธี�ระหว%างพวกเข้าและผ��น0าส�งส"ด

2. career (ให�โอกาสค์วามก�าวหน�าในอาช�พ)ผ��น0าองค์�กรค์วรมอบหมายงานท�&ม�ค์วาม

ท�าทายและม�ค์วามหมายต%อพน'กงานรวมท';งให�โอกาสท�&จ์ะม�ค์วามก�าวหน�าในอาช�พท�&ท0าอย�%ด�วย โดยต�องค์0าน,งว%าค์นส%วนใหญ่%อยากจ์ะท0างานใหม% ท�&ไม%เค์ยท0ามาก%อน

Page 63: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

3. clarity ( ม�ค์วามช'ดเจ์น)ผ��น0าองค์�กรต�องส-&อสารวส'ยท'ศน�ให�

พน'กงานได�อย%างช'ดเจ์น โดยพน'กงานต�องการร��ว%า ผ��บรหารอาว"โสวางแผนอะไรไว�ส0าหร'บองค์�กรบ�างและเป3าหมายท�&ผ��น0าองค์�กรหร-อห'วหน�าแผนก หน%วยงาน หร-อท�มงานน';นเป:นอย%างไรบ�าง4. convey

(ส-&อสารให�เข้�าใจ์)ผ��น0าองค์�กรต�องอธีบายค์วามค์าดหว'งข้อง

พวกเข้าท�&ม�ต%อพน'กงานอย%างช'ดเจ์นและให�ค์วามค์ดเห5นก'บข้�อเสนอแนะเก�&ยวก'บการท0างานข้องพวกเข้า

Page 64: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

5 .congratulate ( แสดงค์วามยนด�)ผ��น0าองค์�กรต�องม�การยกย%องชมเชย

พน'กงานท�&ม�ผลงานด�อย�% สม0&าเสมอ โดยพน'กงานม'กกล%าวว%าพวกเข้าม'กได�ร'บการตเต�ยนในท'นท�&ท�&ผลการปฏิบ'ตงานไม%ด� แต%กล'บได�ร'บการชมเชยหากม�ผลงการปฏิบ'ตด�เย�&ยมไม%บ%อยน'ก

6. contribute (ม�ส%วนร%วมท0าประโยชน�)

ค์นในองค์�กรต�องการร��ว%างานท�&พวกเข้าท0าน';นม�ค์วามหมายและช%วยในการสร�างค์วามส0าเร5จ์ค์ร';งส0าค์'ญ่ข้ององค์�กร

Page 65: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

7.control ( ให�อ0านาจ์ค์วบค์"ม)

ให�พน'กงานเห5นค์วามส0าค์'ญ่ข้องการม�อ0านาจ์ค์วบค์"มข้';นตอนและค์วามเร5วในการท0างานข้องตนเอง ซื่,งผ��น0าองค์�กรสามารถึเปIดโอกาส ให�พน'กงานใช�อ0านาจ์ค์วบค์"มส%วนน�;ได�

องค์�กรหร-อผ��น0าต�องให�พน'กงานเห5นค์วามส0าค์'ญ่ข้องการท0างานเป:นท�มการร%วมก'นท0างาน รวมท';งม�ค์วามเข้�าใจ์ม�ค์วามไว�เน-;อเช-&อใจ์ก'นในการปฏิบ'ตงานท�&เป:นท�ม

8. collaborate (ประสานค์วามร%วมม-อ)

Page 66: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

9. credibility (ร'กษาค์วามน%าเช-&อถึ-อ)

10. confidence(สร�างค์วามเช-&อม'&น)

องค์�กรหร-อผ��น0าต�องแสดงให�เห5นการกระท0าท�&ม�มาตรฐาน

องค์�กรหร-อผ��น0าต�องสามารถึสร�างกระแสแห%งค์วามเช-&อม'&นข้,;นในองค์�กรด�วยการเป:นต�นแบบการปฏิบ'ตและการม�จ์รยธีรรม

Page 67: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารตามว'ตถึ"ประสงค์�(Management by objective)(Peter Drucker,1 9 5 4 )

การบรหารตามว'ตถึ"ประสงค์�เป:นการบรหารท�&ม"%งค์วามสนใจ์ไปท�&ผลล'พธี�ไม%ใช%กจ์กรรมท�&ต�องท0า(ต%างจ์ากระบบราชการ) การบรหารแบบเน�นผลล'พธี� จ์,งเป:นเหต"ท�&ว%าท0าไมจ์,งม�บางค์นเร�ยกแนวค์ดน�;ว%า การบรหารโดยม"%งผลล'พธี� หล'กการท�&เป:นห'วใจ์ส0าค์'ญ่ข้องการบรหารตามว'ตถึ"ประสงค์�ก5ค์-อ ผ��บรหารท';งระด'บบนและระด'บล%างค์วรม�ค์วามเข้�าใจ์และเห5นพ�องก'นม�ทศทางไปในทางเด�ยวก'นเก�&ยวก'บว'ตถึ"ประสงค์�ท�&ก0าหนด รวมท';งม�การตดตามค์วามก�าวหน�าและว'ดผลท0าการปร'บเปล�&ยนว'ตถึ"ประสงค์�หากจ์0าเป:น

Page 68: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

การบรหารตามว'ตถึ"ประสงค์�จ์ะเร&มต�นจ์ากการทบทวนและก0าหนดเป3าหมายข้ององค์�กรโดยรวม จ์ากน';นต�องวเค์ราะห�ว%างานใดบ�างท�&จ์0าเป:นต%อค์วามส0าเร5จ์ข้ององค์�กรและวางแผนปฏิบ'ตเพ-&อสน'บสน"นการบรรล"เป3าหมาย

ด'งน';น การบรหารตามว'ตถึ"ประสงค์�จ์,งเป:นเร-&องเก�&ยวก'บการมอบหมายงาน และเป:นการแสดงออกในข้';นแรกข้องการมอบอ0านาจ์ในการต'ดสนใจ์ให�ก'บผ��บรหารระด'บต�นเป:นอย%างน�อย ล'กษณะข้องการบรหารตามว'ตถึ"ประสงค์� ตามแนวค์ดน�; ว'ตถึ"ประสงค์�ต�องม�ล'กษณะ smart

Page 69: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

Specific (ม�ค์วามเฉพาะเจ์าะจ์ง) ว'ตถึ"ประสงค์�ไม%ค์วรม�ค์วามก0ากวมหร-อกว�างไป

Measurable (ว'ดผลได�) ว'ตถึ"ประสงค์�ค์วรว'ดผลได�ในเชง

ปรมาณAchievable (บรรล"ได�) ค์วาม ยากง%ายข้องว'ตถึ"ประสงค์�

Realistic (สมเหต"สมผลเป:นจ์รง)

เม-&อพจ์ารณาจ์ากทร'พยากรท�&ม�อย�%

Time-related (การก0าหนดเวลา)

ก0าหนดเวลาท�&จ์ะบรรล"ว'ตถึ"ประสงค์�ให�ได�

Page 70: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบค์วามเป:นเลศข้ององค์�กร

(Organizational Excellence)Peters and

Waterman 1982,ในการบรหารค์วามเป:นเลศข้อง

องค์�กรPeters และ Waterman ระบ"ค์"ณล'กษณะ 8 ประการข้ององค์�กรท�&เล-อกมาด'งน�;1. ม"%งเน�นการปฏิบ'ต ต�องลงม-อปฏิบ'ตโดยไม%ร�รอ องค์�กรท�&ม�ค์วามเป:นเลศน';น กระบวนการท0างานมาตรฐานจ์ะประกอบด�วย ลงม-อปฏิบ'ต แก�ไข้ แล�วก5ลองท0าใหม%2. ม�ค์วามใกล�ชดล�กค์�า เร�ยนร��จ์ากล�กค์�าท�&องค์�กรตอบสนองค์วามต�องการด�วยค์"ณภาพการบรการ ต';งใจ์ฟ<งค์วามค์ดเห5นจ์ากล�กค์�า

Page 71: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

3. ให�อสระในการท0างาน และสร�างค์วามเป:นผ��ประกอบการ

ส%งเสรมให�เกดผ��น0าและน'กสร�างนว'ตกรรมและเป:นแหล%งรวมข้องบ"ค์ค์ลท�&ม�ค์วามสามารถึ ไม%เน�นการค์วบค์"มมากจ์นเกนไป สามารถึเสนอแนวค์ดค์วามค์ดสร�างสรรค์�ได�4. เพ&มผลตภาพ โดยอาศ'ยพน'กงาน

ปฏิบ'ตต%อพน'กงานระด'บปฏิบ'ตการเหม-อนก'บพวกเข้าเป:นแหล%งท�&มาข้องค์"ณภาพ และผลตภาพท�&เพ&มข้,;นไม%ม�การแบ%งเข้าแบ%งเรา ระหว%างผ��บรหารก'บพน'กงานแต%ท"กค์นม�ค์วามส0าค์'ญ่ในการเพ&มผลตภาพเท%าก'น

Page 72: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

5. ส'มผ'สงานอย%างใกล�ชด เป:นการตรวจ์งาน หร-อการเดนด�งานเย�&ยมเย�ยน แผนก หน%วยงาน หร-อสาข้าเป:นประจ์0า และท0าการประเมนค์วามส0าเร5จ์ ในด�านต%างๆ เช%น ค์"ณภาพงาน การบรการ ค์วามสะอาดและค์วามค์"มค์%า6. ท0าธี"รกจ์ท�&ม�ค์วามเช�&ยวชาญ่และเก�&ยวเน-&อง องค์�กรต�องบรหารงานท�&ตนถึน'ดและข้ยายงานเดม 7. ร�ปแบบเร�ยบง%ายธีรรมดา องค์�กรต�องไม%จ์'ดโค์รงสร�างองค์�องค์�กรแบบซื่'บซื่�อน รวมท';งไม%ม�ผ��บรหารหลายระด'บ8. เข้�มงวดและผ%อนปรนในเวลาเด�ยวก'น ใช�แนวทางการค์วบค์"มรวมอ0านาจ์และการกระจ์ายอ0านาจ์ไปพร�อมๆก'น

Page 73: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบผ��ม�ส%วนได�เส�ย (Stakeholders )

James E Post , Lee E Preston1984Post และ Preston กล%าวว%า ผ��ม�

ส%วนได�เส�ยข้ององค์�กรค์-อบ"ค์ค์ลและกล"%มบ"ค์ค์ลท�&ม�ส%วนช%วยในการสร�างค์วามม'&งค์'&งให�ก'บองค์�กรรวมถึ,ง การท0ากจ์กรรมต%างๆข้ององค์�กร ไม%ว%าจ์ะท0าด�วยค์วามสม'ค์รใจ์หร-อไม%ก5ตาม ด'งน';น ผ��ม�ส%วนได�เส�ยข้ององค์�กรจ์,งเป:นท';งผ��ได�ร'บผลประโยชน�ข้ององค์�กรและผ��ร'บค์วามเส�&ยงเส�ยประโยชน�ข้ององค์�กรหล'กการบรหารจ์'ดการผ��ม�ส%วนได�เส�ย ม� 7ประการด'งน�;

Page 74: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

1 ผ��บรหารค์วรตระหน'กถึ,งส&งท�&ผ��ม�ส%วนได�เส�ยเป:นก'งวล รวมท';งตดตามเร-&องน�;อย%างต%อเน-&องและน0าผลประโยชน�ข้องผ��ม�ส%วนได�เส�ยมาพจ์ารณาประกอบการต'ดสนใจ์หร-อด0าเนนการอย%างเหมาะสม 2. ผ��บรหารค์วรร'บฟ<งและส-&อสารอย%างเปIดเผยก'บผ��ม�ส%วนได�ส%วนเส�ยในเร-&องเก�&ยวก'บส&งท�&พวกเข้าเป:นก'งวล ส&งท�&พวกเข้าค์วรท0า และค์วามเส�&ยงท�&พวกเข้าค์าดว%าจ์ะเกดข้,;นเพราะ การเข้�ามาม�ส%วนเก�&ยวข้�องก'บองค์�กร

Page 75: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

3 . กระบวนการท�&น0ามาใช�และพฤตกรรมท�&แสดงออกข้องผ"�บรหารค์วรค์0าน,งถึ,งค์วามสนใจ์และค์วามสามารถึข้องผ��ม�ส%วนได�เส�ยแต%ละกล"%ม4. ผ��บรหารค์วรตระหน'กว%าค์วามส'มพ'นธี�ระหว%างการท0างานและผลตอบแทนข้องผ��ม�ส%วนได�เส�ยแต%ละกล"%มเป:นอย%างไรและค์วามพยายามท�&จ์ะแบ%งสรรผลประโยชน�และภาระท�&เกดจ์ากการท0างานข้ององค์�กร ให�ก'บผ��ม�ส%วนได�เส�ยแต%ละกล"%มอย%างเป:นธีรรม

Page 76: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

5 . ผ��บรหารค์วรประสานค์วามร%วมม-อในการท0างานก'บองค์�กรอ-&นท';งในภาค์ร'ฐและภาค์เอกชนเพ-&อให�แน%ใจ์ว%าจ์ะเกดค์วามเส�&ยงและภ'ยค์"กค์ามจ์ากการท0ากจ์กรรมข้ององค์�กรน�อยท�&ส"ด

6 . ผ��บรหารค์วรหล�กเล�&ยงการท0ากจ์กรรมท�&อาจ์เป:นการละเมดสทธีมน"ษยชน หร-อก%อให�เกดค์วามเส�&ยงท�&ผ��ม�ส%วนได�เส�ยท�&เก�&ยวข้�องไม%อาจ์ยอมร'บได� หล'งจ์ากท�&ม�ค์วามเข้�าใจ์เก�&ยวก'บค์วามเส�&ยงน';นอย%างถึ%องแท�แล�ว

Page 77: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

7. ผ��บรหารค์วรตระหน'กถึ,งค์วามข้'ดแย�งท�&อาจ์เกดข้,;นระหว%าง

(ก ) บทบาทหร-อฐานะข้องผ��ม�ส%วนได�เส�ยก'บ(ข้)ค์วามร'บผดชอบทางกฎีหมายและศ�ล

ธีรรมท�ม�ต%อผลประโยชน�ข้องผ��ม�ส%วนได�เส�ยอ-&น

รวมท';งค์วรระบ"ค์วามข้'ดแย�งด'งกล%าวในการส-&อสารอย%างเปIดเผย

Page 78: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบ ทฤษฎี� X ทฤษฎี� Y

(Douglas McGregor ,1 9 6 0 )ทฤษฎี� x ทฤษฎี� Y เป:นทฤษฎี�ท�&ตรงข้�ามก'น

หร-อก5ค์-อการบรหารทร'พยากรบ"ค์ค์ลแบบท�&มองค์นในแง%ด�และแบบท�&มองในแง%ร�ายทฤษฎี� x ( ไม�แข้�ง)ม�สมมตฐานว%า1 .บ"ค์ค์ลไม%ชอบท0างานและจ์ะหาทางหล�กเล�&ยงหากสามารถึท0าได�2 .บ"ค์ค์ลต�องได�ร'บการค์วบค์"มและข้%มข้�%จ์,งจ์ะยอมท"%มเทท0างานอย%างหน'ก3 .บ"ค์ค์ลไม%ต�องการร'บผดชอบและอยากให�ม�ค์นส'&งการว%าตนเองค์วรท0าอะไร4 .ต�องการร��ส,กม'&นค์งในการท0างาน

Page 79: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

บ"ค์ค์ลท�ม�ล'กษณะแบบทฤษฎี� x จ์ะท0างานเพ-&อตอบสนองค์วามต�องการด�านกายภาพและด�านค์วามปลอดภ'ย พวกเข้าท0างานเพ-&อเงนและค์วามม'&นค์งเท%าน';น ในการบรหารงานผ��บรหารต�องก0าหนดโค์รงสร�างการท0างาน และให�จ์�งใจ์พน'กงานในร�ปข้องค์%าจ์�างและสว'สดการทฤษฎี� y ( ไม�นวม ) ม�สมมตฐานว%า1 .ตามธีรรมชาตแล�วบ"ค์ค์ลท"กค์นเป:นค์นด�ต�องการท0างานจ์รงๆ2 .บ"ค์ค์ลท'&วไปพยายามแสวงหาค์วามร'บผดชอบและอาจ์พยายามเสนอต'วท�&จ์ะร'บผดชอบ3 .บ"ค์ค์ลท'&วไปเต5มใจ์ท�&จ์ะท0างานและสามารถึค์วบค์"มต'วเองได�โดยไม%ต�องให�ผ��อ-&นค์วบค์"ม4 .บ"ค์ค์ลม�จ์นตนาการและค์วามค์ดสร�างสรรค์�และสามารถึใช�สตป<ญ่ญ่าข้องตนเองแก�ไข้ป<ญ่หาในการท0างานได�

Page 80: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี� Z (William Ouchi, 1980)

ด�วยเหต"น�;ทฤษฎี� y ในการบรหารงานผ��บรหารต�องไม%ค์วรข้�าไปค์วบค์"มค์นงานมากน'กเพราะจ์ะท0าให�ฝึFายค์นงาน ท�อถึอยและจ์ะเป:นปฏิป<กษ�ต%อหน%วยงาน

เป:นแนวค์ดการบรหารท�&ผสมผสานระหว%างแนวปฏิบ'ตท�&ด�ท�&ส"ดข้องบรษ'ทอเมรกาและญ่�&ป"Fน ด�วยการม�นโยบายจ์�างงานตลอดช�วตและให�การด�แลแบบองค์�รวมก'บพน'กงานและค์รอบค์ร'วข้องพวกเข้า แต%มอบหมายค์วามร'บผดชอบให�พน'กงานแต%ละค์นอย%างช'ดเจ์นและผสมผสานการใช�กลไกค์วบค์"มท';งทางตรงและทางอ�อมเข้�าด�วยก'น

Page 81: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ผลท�&ค์วรได�จ์ากแนวค์ดน�;ก5ค์-อ1 .ค์วามม'&นค์งในการท0างาน 2 . ผลตภาพข้องพน'กงานท�&ส�ง 3 . ข้ว'ญ่ก0าล'งใจ์ท�&ด�มาก

Page 82: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบTQM (total quality management)

(W. Edwards Deming 1951, )เป:นกลย"ทธี�การบรหารข้อง

องค์�การอย%างหน,&งท�&ส%งมอบผลตภ'ณฑ์�และการบรการท�&ม�ค์"ณภาพให�แก%ล�กค์�า การบรหารค์"ณภาพโดยรวมข้อง TQM จ์ะม"%งท�&ล�กค์�าอย%างแรงกล�า การปร'บปร"งอย%างต%อเน-&องน�;ถึ-อว%าเป:นกระบวนการท�&ไม%จ์บส;น หย"ดการพ,&งพาการตรวจ์สอบค์"ณภาพค์ราวละมาก และใช�ต'วเลข้สถึตมาเป:นหล'กฐานย-นย'นว%าม�ค์"ณภาพเกดข้,;นจ์รง นอกจ์ากน�;แนวทาง

Page 83: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

การบรหารย'งก0าหนดให�ม�การให�ค์วามร��และการฝึEกอบรมอย%างเข้�มงวดการบรหารในแนวค์ดน�;การท0างานจ์ะเป:นวงจ์ร ท�&เร�ยกว%า"วงจ์ร เดม&ง " ค์-อ PDCAวงจ์รข้อง PDCA เป:นวงจ์รท�&ม�1.การวางแผน เก5บข้�อม�ล วเค์ราะห�ป<ญ่หาและวางแผนแก�ไข้ ป<ญ่หา(plan)

2. ลงม-อปฏิบ'ตตามแผน (do) 3 . การตรวจ์สอบ ว'ดผลค์วาม

เปล�&ยนแปลงท�&เกดข้,;น(check) 4. แก�ไข้การปฏิบ'ตตามค์วามเหมาะ

สมปร'บเปล�&ยนแผนตาม ค์วามจ์0าเป:น (action)

Page 84: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบเชงระบบ (System theory)

(Richard L Daft,1 9 9 8 )ทฤษฎี�น�;เป:นท'ศนะการบรหารท�&มองว%าองค์�การเป:นระบบท�&ด0าเนนงานอย�%ในสภาพแวดล�อมหมายถึ,งการรวมก'นข้องส%วนต%าง ๆ ท�&ด0าเนนงานอย�%ระหว%างก'นเพ-&อท�&จ์ะบรรล"เป3าหมายร%วมก'น

การบรหารในเชงระบบเป:นการวเค์ราะห�องค์�กรในภาพรวมเพ-&อช�;ให�เห5นถึ,งค์วามส'มพ'นธี�ก'บองค์�ประกอบย%อยๆข้ององค์�กรและม�ค์วามจ์0าเป:นอย%างย&งท�&จ์ะต�องม�การวเค์ราะห�องค์�กรในเชงการเปร�ยบเท�ยบระหว%าง ระบบปIด ระบบเปIด

Page 85: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

มตท�&ค์วามส0าค์'ญ่ในการออกแบบองค์�กรเชงระบบ ม� 2 มต1.มตด�านโค์รงสร�างข้ององค์�กร2.มตด�านบรบท

มตด�านโค์รงสร�างข้ององค์�กร เป:นมตท�&เก�&ยวก'บล'กษณะภายในองค์�กรประกอบด�วย 8 มต

Page 86: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

1 .ค์วามเป:นทางการ2 .ค์วามช0านาญ่เฉพาะ

ทาง3 .ค์วามเป:นมาตรฐาน4 .ล0าด'บช';นข้องอ0านาจ์

หน�าท�&5 .ค์วามสล'บซื่'บซื่�อน6. การรวมศ�นย�อ0านาจ์7 .ค์วามเป:นวชาช�พ8. อ'ตราส%วนข้องบ"ค์ลากร

Page 87: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

มตด�านบรบท เป:นการพจ์ารณาท';งในมตองค์�กรและสภาพแวดล�อมข้ององค์�กรเป:นการพจ์ารณาท';งระบบประกอบด�วย 5 มต

1.ข้นาด2.เทค์โนโลย�ข้ององค์�กร3.สภาพแวดล�อม4.เป3าหมายและกลย"ทธี�ข้ององค์�กร5.ว'ฒนธีรรมข้ององค์�กร

Page 88: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�ระบบการเม-อง เป:นทฤษฎี�ข้อง เดวด อ�สต'น (David Easton) เป:นน'กวชาการชาวอเมรกา เข้าหล�กเล�&ยงการใช�ค์วามว%าร'ฐ มาใช�ค์วามว%าระบบการเม-อง ค์-อมองการเม-องเป:นเหม-อนระบบ โดยม�การท0าหน�าท�& โดยท�&ส'งค์มก'บระบบการเม-องท0างานอย�%ซื่,&งก'นและก'น

โดยองค์�กรจ์ะด0าเนนอย�%บนพ-;นฐานข้องส%วนประกอบห�าส%วน ค์-อ •ป<จ์จ์'ยน0าเข้�า (Input) •กระบวนการเปล�&ยนแปลง (Transformation process) •ป<จ์จ์'ยส%งออก (Outputs) •ส&งป3อนกล'บ (Feedback)•สภาพแวดล�อม (External environment)

Page 89: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบ 7 s (Tom Peter and Robert

Waterman 1982, ) (บรษ'ท Mckinsey)

ทฤษฎี� 7’S เป:นแบบจ์0าลองท�&ใช�ในการบรหารองค์�กรท�&ช%วยให�การบรหารองค์�กรม�ค์วามช'ดเจ์น โดยมองในแง%ข้องค์นและระบบ เช%น ล'กษณะข้องผ��บรหาร บ"ค์ลากรข้ององค์�กร ท'กษะในการท0างาน จ์ะเป:นเร-&องท�&เก�&ยวข้�องก'บค์นท';งส;น ส%วนในแง%ม"มข้องระบบก5จ์ะมองในด�านแผนกกลย"ทธี� โค์รงสร�างข้ององค์�กร และระบบต%าง ๆ ในการบรหาร ไม%ว%าจ์ะเป:นการบรหารค์น บรหารเงน บรหารงาน หร-อแม�กระท'&งการบรหารฐานข้�อม�ล และในส%วนส"ดท�ายย'งมองในด�านข้องการสร�างจ์ตส0าน,ก และอ"ดมการณ�ร%วมก'นในองค์�กร จ์ากแบบจ์0าลองด'งกล%าว ท0าให�สามารถึมองเห5นข้�อจ์0าก'ดท�&เกดข้,;นภายในองค์�กรอ"ดมศ,กษาได�อย%างช'ดเจ์น

Page 90: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

McKinney 7-S Framework ซื่,&งกรอบแนวค์ดประกอบด�วยป<จ์จ์'ย 7 ประการในการประเมนองค์�กร

strategy

Sharedvalues

structure

skills

staff

style

systems

Page 91: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

1 . โค์รงสร�าง (structure)โค์รงสร�างท�&ด�ต�องแสดงค์วาม

ส'มพ'นธี�ระหว%างอ0านาจ์หน�าท�&และค์วามร'บผดชอบ รวมถึ,งข้นาดการค์วบค์"ม การรวมอ0านาจ์และการกระจ์ายอ0านาจ์ข้องผ��บรหารถึ�าองค์�กรม�โค์รงสร�างเหมาะสมและสอดค์ล�องก'บกลย"ทธี� ก5จ์ะเป:นจ์"ดแข้5งข้ององค์�กร

2. กลย"ทธี�strategy ข้ององค์�กร เป:น กจ์กรรมหร-อการด0าเนนงานต%าง ๆ ภายในองค์�กรท�&ได�ถึ�กวางแผนข้,;นมาเพ-&อให�สอดค์ล�องและเหมาะสมต%อการเปล�&ยนแปลงข้องสภาวะแวดล�อมภายนอกและภายในองค์�กร

Page 92: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

3. ระบบ(systems)ในการด0าเนนงานข้ององค์�กร ระบบ

หร-อกระบวนการในการปฏิบ'ตการหร-อข้';นตอนการด0าเนนงานภายในองค์�กรท';งเป:นทางการและไม%เป:นทางการท�&ช%วยให�องค์�กรสามารถึด0าเนนงานไปได�ต�องม�การสอดค์ล�องก'นเป:นไปในทศทางเด�ยวก'น 4. ร�ปแบบการบรหารข้ององค์�กร(style ) หร-อพฤตกรรมในการบรหารงานข้องผ��บรหารระด'บส�ง หร-อรวมถึ,งบ"ค์ลกภาพข้องผ��บรหารระด'บส�งด�วย

Page 93: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

5. สมาชกในองค์�กร (staff )ระบบการบรหารทร'พยากรมน"ษย�ในองค์�กรประกอบด�วยพน'กงานท"กระด'บรวมท';งแบบแผนและพฤตกรรมต%าง ๆ ท�&องค์�กรแสดงและปฏิบ'ตต%อพน'กงานภายในองค์�กร 6. ค์วามร��ค์วามสามารถึ (skills)

ข้ององค์�กรค์-อส&งท�&องค์�กรสามารถึท0าได�ด�กว%าองค์�กรอ-&น

7. ค์%านยมข้องสมาชกในองค์�กร (Share values) ได�แก% แนวค์ดร%วมก'น ค์%านยม ค์วามค์าดหว'งข้ององค์�กร

Page 94: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบ 4 m

เป็*นหลั�กก�รับรั�ห�รัจ�ดัก�รัทำ',เน!นป็-จจ�ยหลั�ก 4 ดั!�น

man

money

material

management

Good Services

Page 95: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทร'พยากรมน"ษย� (man) มน"ษย�เป:นเง-&อนไข้ท�&ส0าค์'ญ่ข้องการเกดองค์�การและการบรหาร กล%าวได�ว%า องค์�การและการบรหารท0าให�เกดระบบการแบ%งหน�าท�&ก'นท0างานโดยย,ดหล'กค์วามสามารถึและค์วามถึน'ด ค์วามร��ในเร-&องการแบ%งหน�าท�&ก'นท0างาน จ์'ดเป:นเทค์โนโลย�ข้องส'งค์มอย%างหน,&ง ส%วนค์วามสามารถึและค์วามถึน'ดข้องมน"ษย�เป:นส&งท�&สามารถึฝึEกฝึนและพ'ฒนาตามระด'บสตป<ญ่ญ่า และระบบการศ,กษาข้องส'งค์ม

Page 96: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทร'พยากรในร�ปเงนท"น (money) เงนเป:นส-&อกลางในการแลกเปล�&ยนทร'พยากรอ-&น ๆ เงนเด-อน ค์%าจ์�าง ค์%าพ'ฒนาบ"ค์ลากร จ์'ดเป:นค์%าใช�จ์%ายในด�านการจ์'ดหาทร'พยากรมน"ษย�ท�&ม�ค์"ณภาพ เงนย'งเป:นป<จ์จ์'ยในการจ์'ดหาเทค์โนโลย�ต%าง ๆ รวมถึ,งเป:นค์%าใช�จ์%ายในการพ'ฒนาองค์�ค์วามร��ในการบรหาร

Page 97: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทร'พยากรในร�ปว'สด"ส&งข้อง (material) ว'สด"ส&งข้องจ์'ดเป:นอ"ปกรณ�ท�&อ0านวยค์วามสะดวกในการบรหาร อาจ์มองได�ว%าเป:นเทค์โนโลย�ทางการบรหาร พจ์ารณาได�ต';งแต%อาค์าร ท�&ท0างาน อ"ปกรณ�เค์ร-&องใช�ในส0าน'กงาน รถึยนต� เค์ร-&องม-อส-&อสาร ตลอดจ์นว'ตถึ"ดบต%าง ๆ รวมไปถึ,งเค์ร-&องจ์'กรกลท�&จ์0าเป:น ส&งเหล%าน�;อาจ์พจ์ารณาได�ว%าเป:นว'ฒนธีรรมทางว'ตถึ"ท�&มน"ษย�ม�การพ'ฒนาถึ%ายทอดส-บต%อก'นมา จ์'ดได�ว%าเป:นเทค์โนโลย�ในการบรหารงาน

Page 98: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ค์วามร��ในการจ์'ดการ (management) ค์วามร��ในการจ์'ดการเป:นค์วามสามารถึข้องผ��บรหารในอ'นท�&จ์ะด�แล และประสานกจ์กรรมต%าง ๆ ให�ด0าเนนล"ล%วงไปตามว'ตถึ"ประสงค์�หร-อเป3าหมายท�&ก0าหนดไว� ค์วามร��ในการจ์'ดการอาจ์เกดได�จ์ากประสบการณ�ในฐานะท�&เค์ยเป:นผ��ปฏิบ'ตงานในแผนกต%าง ๆ ข้ององค์�การ อย�%ในองค์�การมานานหลาย ๆ ปJ รวมท';งการได�ร'บการถึ%ายทอดประสบการณ�ข้ององค์�การเองจ์ากอด�ตถึ,งป<จ์จ์"บ'น ค์วามร��ในการจ์'ดการย'งเป:นเร-&องข้องศาสตร� ท�&สามารถึไปเร�ยนร��จ์ากต0ารา งานวจ์'ยและประสบการณ�ข้ององค์�การอ-&น ๆ ในส'งค์ม ม�การจ์'ดหล'กส�ตรการปร'บปร"งค์"ณภาพ การท0างานในกจ์กรรมต%าง ๆ เช%น ค์วามร��ในการปร'บปร"งโค์รงสร�างองค์�การ ค์วามร��ด�านการบรหารงานบ"ค์ค์ล ค์วามร��ด�านจ์'ดท0างบประมาณ เป:นต�น

Page 99: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

5. การบรหารการให�บรการประชาชน (Market )6 การบรหารค์"ณธีรรม (Morality)

7 การบรหารข้�อม�ลข้%าวสาร (Message )8 การบรหารเวลา (Minute )

9 การบรหารการว'ดผล (Measurement)

Page 100: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

หล'กการบรหาร 14 หล'กการ (Henri Fayol 1927, )เฮนร�& เฟโย เป:นน'กวชาการกล"%มทฤษฎี�หล'ก

การจ์'ดการแบบวทยาศาสตร� ม"%งไปท�&การค์�นหาวธี�การท�&ด�ท�&ส"ดในการปฏิบ'ตงานแต%ละชนด ม�แนวค์ดในการบรหารจ์'ดการ 14 หล'กการ โดยเช-&อว%าแนวค์ดน�;ใช�ก'บการบรหารงานในองค์�การล'กษณะและข้นาดใดก5ได� และย'งเห5นว%าการบรหารงานเป:นกระบวนการท�&ม�การวางแผนงาน การจ์'ดหน%วยงาน การบ'งค์'บบ'ญ่ชา การประสานงาน และการค์วบค์"มเพ-&อให�ปฏิบ'ตไปตามแผน และเพ-&อท�&จ์ะให�หน%วยงานด0าเนนงานไปด�วยด� น'กบรหารต�องม�หล'กการบางอย%างใช�เป:นหล'กการบรหารได�เป:นการท'&วไป

Page 101: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

1. การแบ%งงานก'นท0า(Division of work)เพ-&อท�&จ์ะเพ&มผลผลตและการท0างานได�ด�กว%าด�วยการใช�ค์วามพยายามเท%าเดม เหต"ผลข้องการแบ%งงานก'นท0าเพ-&อต�องการลดเวลาในการเร�ยนร��งานให�น�อยลง และเพ&มท'กษะในการท0าน';นให�มากข้,;น การแบ%งงานก'นท0าน';นไม%จ์0าเพราะแต%ก'บงานเทค์นค์เช%น งานการผลตสนค์�า หากแต%ย'งใช�ก'บงานอ-&นๆ ท�&ม�ผ��ร%วมงานหลายค์นและใช�ค์วามสามารถึหลายด�าน

Page 102: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

2. อ0านาจ์หน�าท�&และค์วามร'บผดชอบ(Authority and responsibility ) อ0านาจ์หน�าท�&เป:นสทธีในการส'&งการ และอ0านาจ์บารม�ท�&จ์ะท0าให�ค์นปฏิบ'ตตาม และต�องส'มพ'นธี�ก'บภาระร'บผดชอบตามต0าแหน%ง ค์-อ การมอบอ0านาจ์หน�าท�&ให�ก'บบ"ค์ลในต0าแหน%งใด บ"ค์ค์ลผ��ด0ารงต0าแหน%งน';นจ์ะต�องยอมร'บค์วามร'บผดชอบท�&จ์ะตดตามจ์ากการปฏิบ'ตหน�าท�& หร-อผลจ์ากค์0าส'&งให�ผ��อ-&นน0าไปปฏิบ'ตประสทธีภาพข้องการด0าเนนงานข้ององค์�การ จ์ะข้,;นอย�%ก'บการมอบอ0านาจ์หน�าท�& และค์วามร'บผดชอบซื่,&งต�องม�ค์วามส'มพ'นธี�ก'น

Page 103: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

3 . เอกภาพในการบ'งค์'บบ'ญ่ชา (Unity of command ) ค์-อ ผ��ใต�บ'งค์'บบ'ญ่ชาจ์ะต�องร'บค์0าส'&งจ์ากผ��บ'งค์'บบ'ญ่ชาเพ�ยงค์นเด�ยว ซื่,&งหล'กการน�;จ์ะช%วยข้จ์'ดค์วามข้'ดแย�งระหว%างฝึFายต%างๆ และต'วบ"ค์ค์ลลงได� ท0าให�ทราบบทบาทและหน�าท�&ข้องตนเองอ�กด�วย 4. เอกภาพในการอ0านวยการ (Unity of direction ) ค์-อ การม�แผนงานเด�ยวและผ��บ'งค์'บบ'ญ่ชา ค์นเด�ยวร'บผดชอบต%อกล"%มข้องกจ์กรรมท�&ม�ว'ตถึ"ประสงค์�เหม-อนก'น

Page 104: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

5. การรวมอ0านาจ์ (Centralization )การรวมอ0านาจ์ม'กจ์ะเกดข้,;นในองค์�กรเสมอหร-ออ�ก น'ยหน,&งในแต%ละสถึานการณ�จ์ะต�องม�การสมด"ลระหว%างการรวมอ0านาจ์ก'บการกระจ์ายอ0านาจ์ และค์วามสามารถึ ประสบการณ� ค์วามฉ'บไวในการต'ดสนใจ์ข้องผ��บรหารจ์ะเป:นป<จ์จ์'ยพจ์ารณาองศาข้องการรวมอ0านาจ์ หร-อการกระจ์ายอ0านาจ์ภายในองค์�การ อ�กท';งย'งข้,;นอย�%ก'บสถึานการณ�และล'กษณะข้ององค์�การท�&เป:นอย�%

Page 105: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

6. วน'ย (Discipline ) หมายถึ,ง การยอมร'บในข้�อตกลงหร-อนโยบายระหว%างองค์�การก'บผ��ปฏิบ'ตงานท�&ส0าค์'ญ่ก5ค์-อการสร�างวน'ย จ์ะเป:นการสร�างผ��บ'งค์'บบ'ญ่ชาท�&ด�ให�เกดข้,;นในท"กระด'บช';นข้องการบ'งค์'บบ'ญ่ชา เป:นการส%งเสรมค์วามก�าวหน�าในหน�าท�&การงานให�ก'บผ��ปฏิบ'ตงานด�วย

7. ผลประโยชน�ข้องบ"ค์ค์ล ค์วรเป:นรองผลประโยชน�ข้องส%วนรวม (Sub-ordination of individualities to general interest ) บ"ค์ค์ลม'กม�แนวโน�มเห5นแก%ประโยชน�ส%วนต'วมากกว%าประโยชน�ส%วนรวม

Page 106: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

8. การใช�ผลตอบแทน (Remuneration of personnel ) ค์-อ การจ์%ายค์%าจ์�าง ค์%าตอบแทนในการท0างานซื่,&งจ์ะต�องเป:นธีรรมท';งฝึFายเจ์�าหน�าท�&และผ��บรหาร วธี�การจ์%ายต�องเน�นค์วามย"ตธีรรมข้องค์%าจ์�าง จ์%ายให�เหมาะสมก'บผลการปฏิบ'ต

9. ค์วามเป:นระเบ�ยบเร�ยบร�อย (Order ) การจ์'ดการให�ตรวจ์ว'สด"อ"ปกรณ�ให�เป:นระบบเพ-&อให�เกดประสทธีภาพในการผลต

10. ค์วามเสมอภาค์ (Equality )หมายถึ,ง ค์วามเมตตาและค์วามย"ตธีรรมท�&จ์ะต�องม�แก%ท"กฝึFาย ในองค์�การ หล'กการน�;จ์ะช%วยจ์�งใจ์ผ��ปฏิบ'ตงานให�ปฏิบ'ตหน�าท�&ด�วยค์วามเส�ยสละ และม�ค์วามจ์งร'กภ'กด�

Page 107: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

11. ค์วามม'&นค์งในหน�าท�&การงาน (Stability of tenure of personnel ) เป:นหล'กการท�&ก0าหนด ให�ฝึFายบรหารใช�เวลาช%วงหน,&ง เพ-&อผ��ปฏิบ'ตงานม�โอกาสเร�ยนร��งาน และสามารถึปฏิบ'ตหน�าท�&ได�ด�ในอนาค์ต

12. ค์วามค์ดรเร&ม (Initiative ) หมายถึ,ง การเปIดโอกาสให�ผ��ใต�บ'งค์'บบ'ญ่ชาได�แสดงค์วามค์ด รเร&มต%างๆ ในการแก�ป<ญ่หาข้ององค์�การฝึFายบรหารค์วรม�กลย"ทธี�ท�&จ์ะร'บหร-อกระต"�นให�เกดค์วามค์ดรเร&มภายใต�ข้อบเข้ตข้องอ0านาจ์หน�าท�&และข้อบเข้ตงาน

Page 108: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

13. สายการบ'งค์'บบ'ญ่ชา (Scalar chain ) หมายถึ,ง สายข้องอ0านาจ์หน�าท�&ต0าแหน%งท�&ลดหล'&นลงมาจ์ากผ��บ'งค์'บบ'ญ่ชาระด'บส�งถึ,งระด'บล%าง การด0าเนนงานต%างๆ ภายในองค์�การค์วรเป:นไปตามหล'กการน�;เพ-&อสน'บสน"นหล'กเอกภาพการบ'งค์'บบ'ญ่ชาหากเป:นสายการบ'งค์'บบ'ญ่ชายาวมากๆ หากต�องการท0างานเร5วและเส�ยเวลาน�อยต�องม�การตดต%อข้�ามสายการบ'งค์'บบ'ญ่ชาในแนวนอนท�&เร�ยกว%า Gang plank หร-อ Fayol bridge

14. ค์วามสาม'ค์ค์� (Esprit de corps ) หมายถึ,ง การสร�างค์วามสาม'ค์ค์�โดยปฏิบ'ตงานเป:นท�มแล�วสมาชกม�ค์วามเข้�าใจ์ถึ,งว'ตถึ"ประสงค์�ในการปฏิบ'ตในแนวทางเด�ยวก'น

Page 109: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบ แรงจ์�งใจ์ แนวค์ดการบรหารท�&ใช�การจ์�งใจ์ ม�ล'กษณะเป:นนามธีรรม เป:นวธี�การท�&จ์ะช'กน0าพฤตกรรมผ��อ-&นให�ประพฤตปฏิบ'ตตามว'ตถึ"ประสงค์� พฤตกรรมข้องค์นจ์ะเกดข้,;นได�ต�องม�แรงจ์�งใจ์ เหต"น�; การจ์�งใจ์จ์,งเป:นเร-&องเก�&ยวโยงก'บส&งเร�าหร-อแรงจ์�งใจ์ แรงจ์�งใจ์อาจ์เกดได�จ์ากส&งเร�าท';งภายในและภายนอกต'วบ"ค์ค์ลน';น ๆ เอง ภายในได�แก% ค์วามร��ส,กต�องการหร-อข้าดอะไรบางอย%าง จ์,งเป:นพล'งช'กจ์�งหร-อกระต"�นให�มน"ษย�ประกอบกจ์กรรมเพ-&อทดแทนส&งท�&ข้าดหร-อต�องการน';น ส%วนภายนอกได�แก% ส&งใดก5ตามท�&มาเร%งเร�าน0าช%องทางและเสรมสร�างค์วามปรารถึนาในการประกอบกรรมในต'วมน"ษย� ซื่,&งแรงจ์�งใจ์น�;อาจ์เกดจ์ากส&งเร�าจ์ากภายในหร-อภายนอกแต%เพ�ยงอย%างเด�ยว หร-อท';งสองอย%างพร�อมก'นก5ได�

Page 110: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหาร แบบแรงจ์�งใจ์ข้อง Abraham Maslow,1 9 4 0

ล0าด'บข้';นข้องค์วามต�องการ 5 ข้';น 1. ค์วามต�องการทางร%างกาย เป:นค์วาม

ต�องการข้';นม�ลฐานข้องมน"ษย�และเป:นส&งท�&จ์0าเป:นท�&ส"ดส0าหร'บการด0ารงช�วต ร%างกายจ์ะต�องได�ร'บการตอบสนองภายในช%วงระยะเวลาและสม0&าเสมอ ถึ�าร%างกายไม%ได�ร'บการตอบสนองแล�ว ช�วตก5ด0ารงอย�%ไม%ได� ค์วามต�องการพ'กผ%อน และค์วามต�องการทางเพศ ในข้';นแรกน�; องค์�การท"กแห%งม'กจ์ะตอบสนองค์วามต�องการข้องแต%ละค์น โดยการจ์%ายค์%าจ์�างเพ-&อค์นงานหร-อล�กจ์�างจ์ะได�น0าเงนไปใช�จ์%ายเพ-&อแสวงหาส&งจ์0าเป:นข้';นม�ลฐานข้องช�วต เพ-&อการด0ารงช�วตข้องแต%ละค์น

Page 111: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

2.ค์วามต�องการค์วามปลอดภ'ย เม-&อค์วามต�องการทางร%างกายได�ร'บการตอบสนองแล�ว ค์วามต�องการค์วามปลอดภ'ยก5เข้�ามาม�บทบาทในพฤตกรรมข้องมน"ษย�ม�ค์วามปรารถึนาท�&จ์ะได�ร'บค์วามค์"�มค์รองจ์ากภย'นตรายต%าง ๆ ท�&จ์ะม�ต%อร%างกาย เช%น อ"บ'ตเหต"อาชญ่ากรรม มน"ษย�ปรารถึนาท�&จ์ะอย�%ในส'งค์มท�&เป:นระเบ�ยบ และสามารถึค์าดหมายได�

Page 112: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

3. ค์วามต�องการค์วามร'กและการม�ส%วนร%วมในส'งค์ม เม-&อค์วามต�องการ 2 ประการแรกได�ร'บการตอบสนองแล�ว ค์วามต�องการท�&อย�%ในระด'บส�งกว%าก5จ์ะเข้�าค์รอบง0าพฤตกรรมข้องบ"ค์ค์ลน';น ค์วามต�องการทางส'งค์ม หมายถึ,ง ค์วามต�องการท�&จ์ะเป:น เข้�าร%วมและได�ร'บการยอมร'บ ค์วามเป:นมตรภาพและค์วามร'กจ์ากเพ-&อนร%วมงาน ค์วามต�องการในข้';นน�;ข้องบ"ค์ค์ลในค์วามต�องการท�&จ์ะให�บ"ค์ค์ล หร-อเพ-&อนร%วมงานยอมร'บในค์วามส0าค์'ญ่ข้องตน องค์�การย%อมตอบสนองค์วามต�องการข้องล�กจ์�าง โดยการให�ล�กจ์�างสามารถึแสดงค์วามค์ดเห5น และค์วามค์ดเห5นท�&ได�ร'บการยอมร'บ ค์วรจ์ะม�การยกย%องชมเชย และให�ล�กจ์�างม�ส%วนในการแสดงค์วามค์ดเห5น เพ-&อสร�างค์วามร��ส,กข้องค์วามเป:นส%วนหน,&งข้ององค์�การ

Page 113: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

4. ค์วามต�องการท�&จ์ะได�ร'บการยกย%องในส'งค์ม ค์วามต�องการอยากเด%นในส'งค์ม รวมถึ,งค์วามเช-&อม'&นในตนเอง ค์วามส0าเร5จ์ ค์วามร�� ค์วามสามารถึ การน'บถึ-อตนเอง ค์วามเป:นอสระและเสร�ภาพ และรวมถึ,งค์วามต�องการท�&จ์ะม�ฐานะด�เด%นเป:นท�&ยอมร'บน'บถึ-อข้องค์นท';งหลาย การม�ต0าแหน%งส�งในองค์�การ หร-อการท�&สามารถึเข้�าใกล�ชดก'บบ"ค์ค์ลส0าค์'ญ่ ๆ ล�วนแล�วแต%ท0าให�ฐานะข้องตนเด%นข้,;น

Page 114: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

5. ค์วามต�องการท�&จ์ะได�ร'บค์วามส0าเร5จ์ ตามค์วามน,กค์ด ค์วามต�องการข้';นส�งส"ดน�;เป:นค์วามต�องการพเศษ ซื่,&งค์นธีรรมดาส%วนมากน,กอยากจ์ะเป:น น,กอยากจ์ะได� แต%ไม%สามารถึเสาะหาได� การท�&บ"ค์ค์ลใดบรรล"ถึ,งค์วามต�องการในข้';นน�; ก5ได�ร'บการยกย%องเป:นบ"ค์ค์ลพเศษไป

Page 115: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

บาร�นาร�ด ได�เข้�ยนหน'งส-อช-&อ the function of the executive ได�เสนอแนวค์ดเก�&ยวก'บส&งจ์�งใจ์ท�&เป:นส&งกระต"�นให�ค์นเกดค์วามพอใจ์ในการปฏิบ'ตงาน ซื่,&งม�ป<จ์จ์'ย 8 ประการ

แนวค์ดการบรหารเก�&ยวก'บแรงจ์�งใจ์

Barnard,1 9 6 8

1. ส&งจ์�งใจ์ท�&เป:นว'ตถึ" ได�แก% เงน และส&งข้องอ-&น ๆ ท�&เป:นการตอบแทนแก%ผ��ปฏิบ'ตงาน2.ส&งจ์�งใจ์เก�&ยวก'บโอกาสข้องบ"ค์ค์ล หมายถึ,ง

ส&งจ์�งใจ์ท�&ไม%ได�เป:นว'ตถึ" แต%เป:นเสม-อนรางว'ลให�แก%ปฏิบ'ตงาน ได�แก% โอกาสท�&จ์ะม�ช-&อเส�ยง เก�ยรตยศ

สทธีพเศษต%าง ๆ ต0าแหน%งงานท�&ด�ข้,;น

Page 116: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

3. ส&งจ์�งใจ์ทางกายภาพท�&พ,งปรารถึนา หมายถึ,ง ส&งแวดล�อมในการท0างาน ได�แก%

•สถึานท�&ท0างาน•ว'สด"อ"ปกรณ�•เค์ร-&องม-อเค์ร-&องใช�•สภาพแวดล�อมในการท0างาน

4. ส&งจ์�งใจ์ท�&เป:นผลประโยชน�ทางอ"ดมค์ต หมายถึ,ง การท�&หน%วยงานได�สนองค์วามต�องการข้องบ"ค์ค์ลในด�านค์วามภาค์ภ�มใจ์ท�&ได�แสดงฝึJม-อในการท0างาน ค์วามร��ส,กพอใจ์ท�&ได�ท0างานเต5มท�&

Page 117: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

5 . ส&งจ์�งใจ์ด�านค์วามด,งด�ดใจ์ทางส'งค์ม หมายถึ,ง ค์วามส'มพ'นธี� ฉ'นท�มตรในหม�%ผ��ร%วมงาน6. ส&งจ์�งใจ์เก�&ยวก'บสภาพ

การท0างาน โดยปร'บสภาพการท0างานให�เหมาะสมตรงก'บท'ศนค์ต และวธี�การข้องบ"ค์ค์ลผ��ปฏิบ'ต หมายถึ,ง การปร'บปร"งสภาพการท0างานให�เหมาะสมก'บค์วามสามารถึข้องผ��ปฏิบ'ตงานท�&ม�ค์วามสามารถึแตกต%างก'น

Page 118: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

7. ส&งจ์�งใจ์เก�&ยวก'บโอกาสท�&จ์ะม�ส%วนร%วมในการท0างาน หมายถึ,ง การเปIดโอกาสให�ผ��ปฏิบ'ตงานม�โอกาสในการแสดงค์วามค์ดเห5นและม�ส%วนร%วม ท0าให�ร��ส,กว%าเป:นค์นส0าค์'ญ่ค์นหน,&งในหน%วยงาน

8. ส&งจ์�งใจ์ด�านค์วามเป:นอย�%ร%วมก'นฉ'นท�มตร หมายถึ,ง ค์วามพอใจ์ในด�านส'งค์มข้องบ"ค์ลากรท�&อย�%ร%วมก'นฉ'นท�มตร ม�ค์วามกลมเกล�ยว และค์วามร%วมม-อท0างานในหม�%เพ-&อนร%วมงาน

Page 119: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ค์%าตอบแทน สว'สดการ และประโยชน�เก-;อก�ล

1 .ค์%าตอบแทนจ์ากการปฏิบ'ตงานตามภาระหน�าท�&ปกต

2. ค์%าตอบแทนจ์ากการปฏิบ'ตงานนอกเหน-อจ์ากภาระหน�าท�&ปกต

3. ค์%าตอบแทนจ์ากการปฏิบ'ตงานตามภาระหน�าท�&ปกตอย%างม�ประสทธีภาพ

1 .สว'สดการท�&เป:นต'วเงน2 .สว'สดการท�&ไม%เป:นต'วเงน3 .ค์%าใช�จ์%ายในการด0ารงช�พ

ในการปฏิบ'ตหน�าท�&ซื่,&งนอกเหน-อจ์ากค์%าใช�จ์%ายท�&เกดข้,;นจ์ากการปฏิบ'ตราชการปกต

4. เค์ร-&องบ%งบอกฐานะทางส'งค์ม

5. การประกาศเก�ยรตค์"ณ สด"ด�

6. ค์วามม'&นค์งในอาช�พ และการด0ารงช�วต

7. ค์วามก�าวหน�า และโอกาสในการพ'ฒนาตนเอง

ส&งจ์�งใจ์ในภาค์ร'ฐไทย

Page 120: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบองค์�กรแห%งการเร�ยนร�� ( Learning Organizational )

Chris Argyris1978 ,Peter Senge 1990เป:นการบรหารองค์�การท�&ม�การ

สร�างช%องทางให�เกดการถึ%ายทอดค์วามร��ซื่,&งก'นและก'นภายในระหว%างบ"ค์ลากร ค์วบค์�%ไปก'บการร'บค์วามร��จ์ากภายนอก โดยม�จ์"ดประสงค์�ส0าค์'ญ่ ค์-อ เพ-&อให�ม�โอกาสได�ใช�ค์วามร��เป:นฐานในการพ'ฒนา

แนวทางในการสร�างองค์�การแห%งการเร�ยนร�� ด�วยหล'กการพ-;นฐานหร-อการฝึEกฝึน 5 ประการ ท�&จ์ะเป:นพ-;นฐานหล'กในการเข้�าใจ์เร-&ององค์�การแห%งการเร�ยนร��

Page 121: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

1. การเป:นบ"ค์ค์ลท�&รอบร�� (personal mastery)

บ"ค์ค์ลหร-อสมาชกข้ององค์�การเป:นรากฐานข้ององค์�การแห%งการเร�ยนร�� ค์นท�&ม�ระด'บค์วามเช�&ยวชาญ่เป:นพเศษจ์ะสามารถึข้ยายค์วามสามารถึในการสร�างสรรค์�ผลงานท�&ต�องการได�อย%างต%อเน-&อง ด'งน';นล'กษณะการเร�ยนร��ข้องค์นในองค์�การจ์ะสะท�อนให�เห5นถึ,งการเร�ยนร��ข้ององค์�การได�น';น สมาชกองค์�การแห%งการเร�ยนร��จ์ะต�องม�ค์"ณล'กษณะท�&ส0าค์'ญ่ human mastery ค์-อการเป:นนายข้องต'วเอง ในการค์วบค์"มจ์ตใจ์ พฤตกรรมข้องต'วเอง เป:นค์นท�&ร��เห5นเร�ยนร��อย�%เร-&อย ๆ ยอมร'บค์วามเป:นจ์รง ไม%ย,ดม'&นตดม'&น เปล�&ยนไปตามโลก ม�การเจ์รญ่เตบโตทางจ์ตใจ์ บ"ค์ค์ลท�&รอบร��ม�องค์�ประกอบพ-;นฐาน ค์-อ 1 . วส'ยท'ศน�ส%วนบ"ค์ค์ล

2. การจ์'ดการก'บค์วามต,งเค์ร�ยดอย%างสร�างสรรค์� 3 การเร�ยนร��โดยใช�จ์ตใต�ส0าน,ก

Page 122: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

2. การม�แบบแผนค์วามค์ดอ%าน (mental models)

เป:นค์วามค์ดค์วามเข้�าใจ์ข้องค์นท�&ม�ต%อหน%วยงานต%อองค์�การ และต%อธี"รกจ์ข้องตนเองซื่,&งค์วามค์ดข้องค์นน';นเป:นส&งส0าค์'ญ่และม�อทธีพลอย%างย&งต%อพฤตกรรมข้องค์น แบบแผนทางจ์ตใจ์ในการอธีบายหร-อแม�แต%จ์นตนาการส&งต%าง ๆ ท�&ม�อทธีพลมาจ์ากค์วามค์ดในองค์�การท�&สายการบ'งค์'บบ'ญ่ชามากมาย ท';งในแนวต';งและแนวนอน ท0าให�แต%ละค์นร'บร��และเข้�าใจ์โลกในองค์�การและงานท�&ท0าอย�%เพ�ยงอย%างเด�ยว โดยไม%สามารถึเช-&อมโยงต0าแหน%งท�&ตนอย�%ก'บภาพรวมท';งหมดได�

ม�องค์�ประกอบพ-;นฐานค์-อ 21. ใช�การวางแผนเป:นกระบวนการ

เร�ยนร�� 22. ต�องฝึEกฝึนท'กษะในการ

ใค์ร%ค์รวญ่และต';งค์0าถึาม

Page 123: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

3. การม�วส'ยท'ศน�ร%วมก'น (shared vision)

เป:นวธี�การท0าให�แต%ละค์นเกดวส'ยท'ศน� การห'ดให�ค์นค์ดมองไปข้�างหน�ามองอนาค์ต สร�างสถึานการณ�จ์0าลองแบบต%าง ๆ ค์ดว%าผลท�&ด� ผลแบบกลาง ๆ น%าจ์ะเกดข้,;นเป:นอย%างไร แต%ละทางม�ทางแก�ไข้อย%างไร โดยแฝึงเข้�าไปในงานในกล"%มการท0างานให�ต'ดสนใจ์ร%วมก'นห'ดให�ไปท0าเป:นการบ�านแล�วน0ามาค์"ยร%วมก'น ซื่,&งการมอบหมายให�ร'บผดชอบ การต'ดสนใจ์ในแต%ละเร-&องด�วยตนเองจ์ะท0าให�เกดค์วามร��ส,กผ�กพ'น การม�วส'ยท'ศน�ร%วมก'น ค์-อมองภาพรวมข้องหน%วยงานไม%ได�มองเฉพาะหน%วยงานข้องตนเอง

Page 124: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

การสร�างวส'ยท'ศน�ร%วมก'นม�องค์�ประกอบพ-;นฐานค์-อ

1. กระต"�นให�แต%ละค์นม�วส'ยท'ศน� โดยสร�างบรรยากาศกระต"�นให�เกดการสร�างสรรค์�

2. พ'ฒนาวส'ยท'ศน�ส%วนบ"ค์ค์ลให�เป:นวส'ยท'ศน�ร%วมก'นข้ององค์�การ

3. สร�างท'ศนค์ตต%อวส'ยท'ศน�ในระด'บค์วามผ�กพ'น มากท�&ส"ด เพ-&อให�เกดพฤตกรรมท�&สน'บสน"นโดยไม%ต�องม�การค์วบค์"มก'น

4. การสน'บสน"นวส'ยท'ศน�ด�านบวก

Page 125: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

4. การเร�ยนร��ร%วมก'นเป:นท�ม (team learning)

การเร�ยนร��ร%วมก'นเป:นท�ม เป:นการเร�ยนร��ร%วมก'นข้องสมาชกโดยอาศ'ยค์วามร��และค์วามค์ดข้องสมาชกในกล"%มมาแลกเปล�&ยนค์วามค์ดเห5นเพ-&อพ'ฒนาค์วามร��และค์วามสามารถึข้องท�มให�เกดข้,;น การเร�ยนร��ร%วมก'นเป:นท�มจ์ะเกดข้,;นได�ต%อเม-&อม�การรวมพล'งข้องสมาชกในท�มให�ได�ม�โอกาสเร�ยนร��ส&งต%าง ๆ ร%วมก'น โดยแลกเปล�&ยนข้�อม�ล ค์วามค์ดเห5นและประสบการณ�ซื่,&งก'นและก'นอย%างสม0&าเสมอและต%อเน-&อง จ์นเกดเป:นค์วามค์ดร%วมก'นข้องกล"%มพร�อมท';งกระต"�นให�กล"%มม�การสนทนา และการอภปราย ก'นอย%างกว�างข้วาง ด'งน';นท�มจ์,งต�องใช�ท';งการสนทนาและการอภปราย กล"%มจ์,งจ์ะเกดการท0างานเป:นท�ม เพ-&อไปส�%เป3าหมายข้ององค์�การ

Page 126: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

5. การค์ดอย%างเป:นระบบ (systems thinking)

การค์ดอย%างเป:นระบบม�หล'กว%า ป<ญ่หาน';น เป:นว'ฏิจ์'กร กล%าวค์-อ ป<ญ่หาท"กว'นน�;ย%อมเป:นผลมาจ์ากแนวทางแก�ป<ญ่หาเม-&อวานน�;ท�&ผดพลาด โดยการมองโลกแบบแยกส%วนจ์,งท0าให�เกดป<ญ่หาตามมาเหม-อนล�กโซื่% และย&งสร�างแรงกดด'นเพ-&อแก�ป<ญ่หาโดยวธี�การเชงบวกมากข้,;นเท%าใดก5จ์ะท0าให�ระบบตอบสนองกล'บมาด�วย ผลในเชงบวกท0าให�การแก�ป<ญ่หาอย%างสมด"ล และสร�างสรรค์�มากข้,;น การจ์ะมองโลกแบบองค์�รวมหร-อการค์ดอย%างเป:นระบบได�น';น ก%อนอ-&นต�องม�การปร'บเปล�&ยนจ์ตใจ์ ในหลายด�านค์-อ

Page 127: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

1. เปล�&ยนแปลงจ์ากการมองโลกแบบแยกส%วนมาเป:นการมอง ภาพรวม

2. เปล�&ยนจ์ากการมองมน"ษย�ว%าเป:นค์นเฉ-&อยไร�ประโยชน�มา เป:นการมองว%ามน"ษย�เป:นผ��ม�ค์วามกระต-อร-อร�นในการม�ส%วน ร%วมก'บการเปล�&ยนแปลงค์วามจ์รงข้องพวกเข้า

3. เปล�&ยนจ์ากการต';งร'บในป<จ์จ์"บ'นไปเป:นการสร�างสรรค์� ในอนาค์ต

Page 128: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบม"%งผลส'มฤทธีC (results based management; RBM)

Richard S. Williams, 1998การบรหารแบบม"%งผลส'มฤทธีC เป:นวธี�การในการปร'บปร"งการบรหารให�เกดประสทธีผล (effectiveness) และโปร%งใสสามารถึตรวจ์สอบได� โดยท�&ผ��ม�ส%วนได�ส%วนเส�ยเข้�ามาม�ส%วนร%วมในการก0าหนดเป3าหมาย ประเมนค์วามเส�&ยง ก0าก'บตดตามกระบวนการด0าเนนงานเพ-&อการบรรล"ผลตามเป3าหมายท�&ก0าหนดไว� รวมถึ,งการม�ส%วนร%วมในการต'ดสนใจ์ทางบรหารและการรายงานผลการปฏิบ'ตงาน

Page 129: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

เป:นการบรหารท�&ให�ค์วามส0าค์'ญ่ต%อผลการด0าเนนงานและการตรวจ์ว'ดผลส0าเร5จ์ในการด0าเนนงานข้ององค์�การ ท';งในแง%ข้องป<จ์จ์'ยน0าเข้�า กระบวนการ ผลผลตและผลล'พธี� ซื่,&งจ์ะต�องม�การก0าหนดต'วบ%งช�;ว'ดผลการด0าเนนงาน รวมท';งการก0าหนดเป3าหมาย และว'ตถึ"ประสงค์� ไว�ล%วงหน�า โดยอาศ'ยการม�ส%วนร%วมระหว%างผ��บรหาร สมาชกข้ององค์�การ และตลอดถึ,งผ��ท�&ม�ส%วนได�ส%วนเส�ยกล"%มต%าง ๆ ท�&เก�&ยวข้�องก'บการปฏิบ'ตงานข้ององค์�การ

Page 130: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

กระบวนการข้องการบรหารแบบม"%งผลส'มฤทธีC

ข้';นตอนท�&ส0าค์'ญ่ ๆ 4 ข้';นตอน ม�รายละเอ�ยดด'งต%อไปน�;

การวางแผนกลย"ทธี�ข้อง

องค์�กร

การวางแผนกลย"ทธี�ข้อง

องค์�กร

การว'ดและตรวจ์สอบผล

การด0าเนนงาน

การว'ดและตรวจ์สอบผล

การด0าเนนงาน

การให�รางว'ลผลตอบแทน

การให�รางว'ลผลตอบแทน

การก0าหนดรายละเอ�ยดต'วบ%งช�;

Page 131: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

กระบวนการข้องการบรหารแบบม"%งผลส'มฤทธีC

ข้';นตอนท�&ส0าค์'ญ่ ๆ 4 ข้';นตอน ม�รายละเอ�ยดด'งต%อไปน�;

1. การวางแผนกลย"ทธี�ข้ององค์�การ ซื่,&งองค์�การจ์ะต�องท0าการก0าหนดทศทางโดยรวมว%าต�องการท�&จ์ะท0าอะไรอย%างไร ซื่,&งเป:นเร-&องข้องการวางย"ทธีศาสตร�หร-อวางแผนกลย"ทธี� เพ-&อท0าการวเค์ราะห�สภาพแวดล�อมท';งภายนอกและภายในองค์�การ (SWOT analysis) และให�ได�มาซื่,&งเป3าประสงค์�ส"ดท�ายท�&ต�องการข้ององค์�การหร-อวส'ยท'ศน� (vision) อ'นจ์ะน0าไปส�%การก0าหนด พ'นธีกจ์ (mission) ว'ตถึ"ประสงค์� (objective) เป3าหมาย (target) และกลย"ทธี�การด0าเนนงาน (strategy) รวมท';งพจ์ารณาถึ,งป<จ์จ์'ยส0าค์'ญ่แห%งค์วามส0าเร5จ์ข้ององค์�การ และสร�างต'วบ%งช�;ว'ดผลการด0าเนนงาน (key performance indicators) ในด�านต%าง ๆ

Page 132: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

2. การก0าหนดรายละเอ�ยดข้องต'วบ%งช�;ว'ดผลด0าเนนงาน เม-&อผ��บรหารข้ององค์�การได�ท0าการตกลงร%วมเก�&ยวก'บต'วบ%งช�;ว'ดผลการด0าเนนงานแล�ว จ์ะเร&มด0าเนนการส0ารวจ์เพ-&อหาข้�อม�ลหล'กฐานเก�&ยวก'บสภาพในป<จ์จ์"บ'น (baseline data) เพ-&อน0ามาช%วยในการก0าหนดค์วามช'ดเจ์นข้องต'วบ%งช�;ด'งกล%าว ท';งในเชงปรมาณ (quantity) ค์"ณภาพ (quality) เวลา (time) และสถึานท�&หร-อค์วามค์รอบค์ล"ม (place) อ'นเป:นเป3าหมายท�&ต�องการข้องแต%ละต'วบ%งช�;

Page 133: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

3 .การว'ดและการตรวจ์สอบผลการด0าเนนงาน

ผ��บรหารจ์ะต�องจ์'ดให�ม�การตรวจ์สอบและรายงานผลการด0าเนนงานข้องแต%ละต'วบ%งช�;ตามเง-&อนไข้ท�&ก0าหนดไว� เช%น รายเด-อน รายไตรมาส รายปJ เป:นต�น เพ-&อแสดงค์วามก�าวหน�าและส'มฤทธีCผลข้องการด0าเนนงานว%าเป:นไปตามเป3าหมายท�&ต�องการหร-อไม% อย%างไร นอกจ์ากน�;ในบางกรณ�อาจ์จ์ะจ์'ดให�ม�ค์ณะบ"ค์ค์ลเพ-&อท0าการตรวจ์สอบผลการด0าเนนงานเป:นเร-&อง ๆ ไปก5ได�

Page 134: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

4. การให�รางว'ลตอบแทน หล'งจ์ากท�&ได�พจ์ารณาผลการด0าเนนงานแล�ว ผ��บรหารจ์ะต�องม�การให�รางว'ลตอบแทนตามระด'บข้องผลงานท�&ได�ตกลงก'นไว� นอกจ์ากน�;อาจ์จ์ะม�การให�ข้�อเสนอแนะหร-อก0าหนดมาตรการบางประการเพ-&อให�ม�การปร'บปร"งผลงานให�เป:นไปตามเป3าหมายท�&ก0าหนดไว�

Page 135: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ล'กษณะข้ององค์�การท�&บรหารงานแบบม"%งเน�นผลส'มฤทธีC1. ม�พ'นธีกจ์ ว'ตถึ"ประสงค์�ข้ององค์�การท�&ช'ดเจ์น และม�เป3าหมายท�&เป:นร�ปธีรรม โดยเน�นท�&ผลผลตและผลล'พธี� ไม%เน�นกจ์กรรมหร-อการท0างานตามกฎีระเบ�ยบ

2. ผ��บรหารท"กระด'บในองค์�การต%างม�เป3าหมายข้องการท0างานท�&ช'ดเจ์น และเป3าหมายเหล%าน';นส';นกระช'บ ไม%ค์ล"มเค์ร-อ และเป:นเป3าหมายท�&ม�ฐานมาจ์ากพ'นธีกจ์ข้ององค์�การน';น

3. เป3าหมายจ์ะว'ดได�อย%างอย%างเป:นร�ปธีรรมโดยม�ต'วบ%งช�;ท�&สามารถึว'ดได� เพ-&อให�สามารถึตดตามผลการปฏิบ'ตงานได� และสามารถึเปร�ยบเท�ยบผลการปฏิบ'ตงานก'บองค์�กรอ-&นท�&ม�ล'กษณะงานท�&เท�ยบเค์�ยงก'นได�

Page 136: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

4. การต'ดสนในการจ์'ดสรรงบประมาณให�หน%วยงานหร-อโค์รงการต%าง ๆ จ์ะพจ์ารณาจ์ากผลส'มฤทธีCข้องงานเป:นหล'ก ซื่,&งจ์ะสอดค์ล�องก'บการให�ค์%าตอบแทน สว'สดการและรางว'ลแก%เจ์�าหน�าท�&ท�&จ์ะประเมนจ์ากผลการปฏิบ'ตงานเป:นหล'ก

5. เจ์�าหน�าท�&ท"กค์นร��ว%างานท�&องค์�การค์าดหว'งค์-ออะไร ท"กค์นในองค์�การจ์ะค์ดเสมอว%างานท�&ตนท0าอย�%น';นเพ-&อให�เกดผลอย%างไร ผลท�&เกดข้,;นจ์ะช%วยให�บรรล"เป3าหมายข้องโค์รงการและองค์�การอย%างไร และท"กค์นร��ส,กร'บผดชอบต%อผลงานท�&ได�ก0าหนดไว�อย%างเหมาะสมก'บก0าล'งค์วามสามารถึข้องแต%ละค์น

Page 137: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

6. ม�การกระจ์ายอ0านาจ์การต'ดสนใจ์ การบรหารเงน บรหารค์น ส�%หน%วยงานระด'บล%างเพ-&อให�สามารถึท0างานบรรล"ผลได�อย%างเหมาะสม เป:นการเปIดโอกาสให�ผ��บรหารระด'บต�นและ ระด'บกลาง ซื่,&งเข้�าใจ์ป<ญ่หาเป:นอย%างด�ได�เป:นผ��แก�ป<ญ่หาและสะสมประสบการณ�เพ-&อก�าวส�%ผ��บรหารระด'บท�&ส�งข้,;นต%อไป ซื่,&งนอกจ์ากช%วยลดข้';นตอนในการท0างาน แก�ป<ญ่หาการท0างานท�&ล%าช�าแล�ว ย'งเป:นการเพ&มค์วามย-ดหย"%นและประสทธีภาพในการท0างานอ�กด�วย

Page 138: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

7. ม�ว'ฒนธีรรมและอ"ดมการณ�ร%วมก'นเพ-&อการท0างานท�&สร�างสรรค์� เป:นองค์�การท�&ม"%งม'&นจ์ะท0างานร%วมก'นเพ-&อให�บรรล"เป3าหมายท�&ก0าหนดไว� เป:นองค์�การเอ-;อการเร�ยนร��ท�&เปIดกว�างต%อค์วามค์ดและค์วามร��ใหม% ๆ สามารถึปร'บต'วให�เข้�าก'บสถึานการณ�ต%าง ๆ ได�ด�

8. เจ์�าหน�าท�&ม�ข้ว'ญ่และก0าล'งใจ์ด� เน-&องได�ม�โอกาสปร'บปร"งงานและใช�ด"ลยพนจ์ในการท0างานท�&กว�างข้วางข้,;น ท0าให�ผ��ร'บบรการได�ร'บค์วามพ,งพอใจ์ ส%วนเจ์�าท�&ผ��ปฏิบ'ตงานเองก5จ์ะได�การตอบแทนตามผลการประเมนจ์ากผลส'มฤทธีCข้องงาน

Page 139: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบม�ส%วนร%วม ( Participative  Management)

Mary  Parker  Follet

การบรหารแบบม�ส%วนร%วมม�วว'ฒนาการมาจ์ากแนวค์ดการบรหารเชงมน"ษยส'มพ'นธี� (Human Relation  Approach) และการบรหารเชงพฤตกรรม การบรหารแบบม�ส%วนร%วม  (Participative  Management) เป:นกระบวนการท�&บ"ค์ค์ลได�ม�ส%วนเก�&ยวข้�องในการปฏิบ'ตงานท';งทางด�านการแสดงค์วามค์ดเห5น  การต'ดสนใจ์  การร'บผดชอบ  การวางแผนการปฏิบ'ตงานตลอดจ์นการประเมนผล  โดยใช�ค์วามค์ดสร�างสรรค์�และค์วามเช�&ยวชาญ่ในการปฏิบ'ตงานเพ-&อให�บรรล"ว'ตถึ"ประสงค์�หร-อแก�ไข้ป<ญ่หาต%าง ๆ ท�&อาจ์เกดข้,;นจ์ากการบรหารงานในองค์�การ

Page 140: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

องค์�ประกอบข้องการบรหารแบบม�ส%วนร%วม

     สวอนสเบร�ก (Swanaburg ,1996 ) แบ%งองค์�ประกอบข้องการบรหารแบบม�ส%วนร%วมด'งน�;

1.  การไว�วางใจ์ก'น (Trust) ซื่,&งเป:นปร'ชญ่าพ-;นฐานข้องการม�ส%วนร%วม

2.  ค์วามย,ดม'&นผ�กพ'น (Commitment)3.  การต';งเป3าหมายและว'ตถึ"ประสงค์�ร%วม

ก'น(Goals  and  objectives)4.  ค์วามเป:นอสระต%อค์วามร'บผดชอบในงาน

(Autonomy)

Page 141: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ไลเค์ร�ท (Likert ,1961 ) ได�แสดงให�เห5นสาระส0าค์'ญ่ข้องการบรหารแบบม�ส%วนร%วม  ด'งน�;

1.  ผ��บ'งค์'บบ'ญ่ชาร'บฟ<งข้�อค์ดเห5นและข้�อเสนอแนะข้องผ��ใต�บ'งค์'บบ'ญ่ชา

2.  ผ��บ'งค์'บบ'ญ่ชากระต"�นจ์�งใจ์ผ��ใต�บ'งค์'บบ'ญ่ชาให�เกดก0าล'งใจ์ในการปฏิบ'ตงาน

3.  ระบบการตดต%อส-&อสารภายในองค์�การม�ค์วามค์ล%องต'วเป:นไปโดยอสระ

4.  ผ��บ'งค์'บบ'ญ่ชาและผ��ใต�บ'งค์'บบ'ญ่ชาม�ปฏิกรยาโต�ตอบก'นอย%างเปIดเผยและโดยกว�างข้วางเก�&ยวก'บเป3าหมายข้ององค์�การ  การปฏิบ'ตงานและกจ์กรรมต%าง ๆ ภายในองค์�การ

Page 142: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

5.  การต'ดสนใจ์ต%าง ๆ กระท0าโดยกล"%มในท"กระด'บข้ององค์�การ  เปIดโอกาสให�กล"%มเข้�ามาม�ส%วนร%วมในการก0าหนดเป3าหมายการด0าเนนงาน

6.  การค์วบค์"มงานม�ล'กษณะกระจ์ายไปในหม�%ผ��ร%วมงานให�ม�การค์วบค์"มก'นเองและเน�นในเร-&องการแก�ป<ญ่หาเป:นหล'ก

7.  ผ��บ'งค์'บบ'ญ่ชาเห5นค์วามส0าค์'ญ่ข้องการพ'ฒนาพน'กงานโดยการฝึEกอบรมเพ-&อให�การท0างานม�ผลงานท�&ส�งส"ดและส0าเร5จ์ตามเป3าหมาย

Page 143: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ประโยชน�ข้องการบรหารแบบม�ส%วนร%วม     การบรหารแบบม�ส%วนร%วมม�ผลต%อการเพ&มประสทธีภาพในการท0างานข้ององค์�การ    1.  ก%อให�เกดค์วามสาม'ค์ค์�ระหว%างผ��บรหารและผ��ร%วมงานท"กระด'บในองค์�การ   2.  ลดค์วามข้'ดแย�งในการท0างาน  เพ&มค์วามไว�วางใจ์ซื่,&งก'นและก'นมากข้,;น   3.  สร�างบรรยากาศท�&ด�ในการท0างาน   4.  ช%วยให�ผ��ร%วมงานม�ส"ข้ภาพจ์ตด�  ท"กค์นม�งานท0า   5.  สร�างค์วามเป:นประชาธีปไตยในองค์�การ   6.  ลดค์%าใช�จ์%ายและใช�ทร'พยากรอย%างทะน"ถึนอม   7.  ช%วยให�การใช�งบประมาณเป:นไปอย%างม�ประสทธีภาพ   8.  ช%วยให�พน'กงานเกดค์วามร��ส,กว%าเข้าเป:นส%วนหน,&งข้ององค์�การ

Page 144: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

ทฤษฎี�การบรหารแบบ POSDCORB model(Luther Gulick และ Lyndal Urwick ,1937)

เป:นกระบวนการบรหารท�&ใช�หล'กการจ์'ดการก'บกระบวนการหร-อสภาพแวดล�อมภายในองค์�กรซื่,&งกระบวนการบรหารย%อมประกอบด�วยข้';นตอนท�&ส0าค์'ญ่ 7 ประการ หร-อท�&เร�ยกก'นย%อ ๆ ว%า “POSDCORB Model” ซื่,&งอธีบายตามค์วามหมายข้องกระบวนการบรหารได�ด'งน�;

Page 145: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

1 . P = Planning หมายถึ,ง การวางแผน ซื่,&งจ์ะต�องค์0าน,งถึ,งนโยบาย (policy) ท';งน�; เพ-&อให�แผนงานท�&ก0าหนดข้,;นไว� ม�ค์วามสอดค์ล�องก'นในการด0าเนนงาน แผนเป:นเร-&องท�&เก�&ยวก'บการใช�ค์วามร��ในทางวทยาการ และวจ์ารณญ่าณ วนจ์ฉ'ยเหต"การณ�ในอนาค์ตแล�วก0าหนดวธี�การโดยถึ�กต�องอย%างม�เหต"ผล เพ-&อให�การด0าเนนงานเป:นไปโดยถึ�กต�อง และสมบ�รณ�

2. O = Organization หมายถึ,ง การจ์'ดส%วนราชการ หร-อองค์�การ ซื่,&งในการศ,กษาบางแห%งก5พจ์ารณารวมไปก'บการปฏิบ'ตงานหร-อวธี�การจ์'ดการ ด�วย เร-&องการจ์'ดแบ%งส%วนงานน�; จ์ะต�องพจ์ารณาให�เหมาะสมก'บการปฏิบ'ตงาน เช%น การจ์'ดแบ%งงาน เป:นกรม กอง แผนก โดยอาศ'ยปรมาณงาน ค์"ณภาพข้องงาน หร-อจ์'ดตามล'กษณะข้องงานเฉพาะอย%าง

Page 146: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

3. S = Staff หมายถึ,ง การจ์'ดหาบ"ค์ค์ล และเจ์�าหน�าท�&มาปฏิบ'ตงาน ให�สอดค์ล�องก'บการจ์'ดแบ%งหน%วยงานท�&แบ%งไว� หร-อกล%าวอ�กน'ยหน,&ง หมายถึ,ง การจ์'ดเก�&ยวก'บการบรหารงานบ"ค์ค์ล เพ-&อให�ได�บ"ค์ค์ลท�&ม�ค์วามสามารถึมาปฏิบ'ตงานให�เหมาะสม หร-อ put the right man on the right job และรวมถึ,งการท�&จ์ะเสรมสร�างและด0ารงไว�ซื่,&งส'มพ'นธีภาพในการท0างานข้องค์นงาน และพน'กงานด�วย 4. D=Direction หมายถึ,ง การศ,กษาวธี�

การอ0านวยการ รวมท';งการค์วบค์"มงาน และนเทศงาน ตลอดจ์นศลปะในการบรหารงาน เช%น ภาวะผ��น0า (leadership making) มน"ษย�ส'มพ'นธี� (human relations) และการจ์�งใจ์ (motivation) เป:นต�น

Page 147: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

5. CO=Coordination หมายถึ,ง ค์วามร%วมม-อประสานงานเพ-&อให�การด0าเนนงานเป:นไปด�วยค์วามเร�ยบร�อยและราบร-&น ศ,กษาหล'กเกณฑ์� และวธี�การท�&จ์ะช%วยให�การประสานงานด�ข้,;น เพ-&อช%วยแก�ไข้ป<ญ่หาข้�อข้'ดข้�องในการปฏิบ'ตงาน

6. R=Reporting หมายถึ,ง การรายงานผลการปฏิบ'ตงาน ตลอดรวมถึ,งการประชาส'มพ'นธี� (public relations) ท�&จ์ะต�องแจ์�งให�ประชาชนทราบด�วย อ'นท�&จ์รงการรายงานน�;ม�ค์วามส'มพ'นธี�ก'บการตดต%อส-&อสารอย%างมาก และ การให�ข้�อเท5จ์จ์รง หร-อข้�อม�ลแก%ผ��สนใจ์ตดต%อสอบถึามผ��บ'งค์'บบ'ญ่ชา และหร-อผ��ร%วมงาน ฯลฯ ค์วามส0าค์'ญ่ข้องรายงานน';น อย�%ท�&จ์ะต�องอย�%บนรากฐานข้องค์วามจ์รง

Page 148: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

7. B=Budgeting หมายถึ,ง การงบประมาณ โดยศ,กษาให�ทราบถึ,ง ระบบและกรรมวธี�ในการบรหารเก�&ยวก'บงบประมาณ และการเงน ตลอดจ์นการใช�วธี�งบประมาณ และแผนงานเป:นเค์ร-&องม-อในการค์วบค์"มงาน

Page 149: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

เป:นแนวทางการบรหารจ์'ดการป<จ์จ์'ยท�&ส%งผลกระทบต%อประสทธีภาพในการด0าเนนงานการพ'ฒนาท�องถึ&นการศ,กษาค์ร';งน�;ช-&อว%าร�ปแบบ P4. DRUCBOWBIGSIC Model

หล'กการบรหารท�องถึ&นP4.

DRUCBOWBIGSIC Model

(ธี�ร�วสฐ ม�ลงามก�ลจ์�2552, )

Page 150: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

P= Politically Leader หมายถึ,ง ภาวะผ��น0า

P = Planning หมายถึ,ง การวางแผน

P = Participation หมายถึ,ง การม�ส%วนร%วมข้องประชาชน

P = Political หมายถึ,ง สภาพแวดล�อมทางการเม-อง

D = Direction หมายถึ,ง การอ0านวยการ

R = Reporting หมายถึ,ง การรายงาน

U = Unity Management หมายถึ,ง เอกภาพในการบรหาร

C= Coordination หมายถึ,ง การประสานงาน

Page 151: ทฤษฎีการบริหาร และสภาพแวดล้อมทางการบริหาร

B = Budgeting of local organization หมายถึ,ง งบประมาณท�& อบต.จ์'ดเก5บได�เอง

O = Out incoming หมายถึ,ง รายได�ท�&ได�ร'บจ์ากท�&อ-&น

W = wage หมายถึ,ง ผลตอบแทนและสว'สดการ

B = Budgeting of Government หมายถึ,ง งบประมาณท�&ได�ร'บการสน'บสน"นจ์ากร'ฐ

I = In incoming หมายถึ,ง รายได�ท�&ได�ร'บจ์าก อบต.

G = Geography surround หมายถึ,ง สภาพแวดล�อมทางภ�มศาสตร�

S = Society หมายถึ,ง สภาพแวดล�อมทางส'งค์ม

I = Influence หมายถึ,ง ผ��ม�อทธีพลในท�องถึ&น

C = Capacity หมายถึ,ง ข้นาดข้องประชากร