คนทฉลาดแลว สอนไมมากหรอก ถาคนไมฉลาด สอนมากแคไหน..

.กไมคอยรเรอง แตมนเกยวกบคนสอนดวยนะ

โดยมาก...คนเราเวลาไมสบายใจ จงสอน อยางเราจะสอนลกเรา เราโกรธแลวจงสอน

มนกดากนเทานนหละ ไมยอมสอนกนด ๆ หรอก กคนใจไมด ไปสอนกนท าไม

อาตมาวา อยาไปสอนในเวลานน ใหใจมนสบายกอน มนจะผดอยางไรกเอาไวกอน ใหมนใจด ๆ ซะกอน

ค าสอนหลวงพอชา สภทโท วดหนองปาพง อบลราชธาน

นโยมจ าไวนะ อาตมาสงเกตโยมสอนลกแตเวลาโมโหเทานนละ

มนกเจบใจละซ เอาของไมดใหเขา เขาจะเอาท าไม

ตวเรากเปนทกข ลกเรากเปนทกข นมนเปนอยางน

คนเรามนชอบด ๆ ทงนนละ แตความดเราไมพอ ใหความดมนไมเปนเวลา

ไมรจกบทบาท ไมรจกกาลเวลา มนกเปนไปไมได

อนนกเหมอนกนฉนนน

โยม ไมอนทอาตมาถออยนนะ มนสน หรอวา มนยาว?

โยม ไมอนนธรรมชาตแท ๆ ของมนมแคน เทาน ... มนไมสน และกไมยาว

โยม ความตองการทจะใหไมนมนสนเขา หรอยาวออก

นนแหละ "ทกข" ทกสงทกอยาง ถาเรายอมตาม

ธรรมชาตทมนเปนอย ยอมทไหน ทกขกไมเกดทนน

สมมตวาวนน โยมหาเงนได ๑๐๐ บาท ธรรมชาตของมนแค ๑๐๐ บาท จะอยากใหไดมากกวานน...กไมได จะอยากใหไดนอยกวานน...กไมได

หาได ๕๐ บาท ธรรมชาตของเขากแคนน หาไมไดเลย ธรรมชาตของมนกเทากบ

หาไมไดเลย ยอมตามธรรมชาตทมนเปนทกอยาง

ทกแหง ทกขกไมเกด ธรรมะอยางนปฏบตทไหนกได เวลาใดกได ใคร ๆ กปฏบตได

ปฏบตเมอไหร ทไหน.. .ทกขกไมเกดเมอนน ทนน

โยม อกอยางหนง สมมตวาถาเราจะปลกตนไม

อนดบแรก เราตองเตรยมดนใหด ขดหลมกวางเมตร ลกเมตร คลกดนดวยปยคอกอยางด แลวจงปลกตนไมลงไป

เมอปลกแลว เราตองคอยดแล โดยหมนรดน า พรวนดน ดายหญา และลอมรวกน

อนตรายให หนาทของเรามเพยงแคน ท าใหครบ

ท าใหดทสด สวนผลทตนไมจะใหนน บางชนด ๑ ปใหผล

บางชนด ๓ ป ๕ ป ๑๐ ป นนเปนเรองของเขา

เปนเรองของตนไมเขาเอง โยม อยาลมนะ หนาทของเรานน

ท าเหตใหดทสดเทานน สวนผลทจะไดรบเปนเรองของเขา ถาเราด าเนนชวต

โดยมการปลอยวางเชนนแลว ทกขกไมรมลอมเรา ธรรมะอยางน...

ใคร ๆ กปฏบตได ปฏบตทไหนกได ปฏบตเมอไรกได

ผใดม "สต" ... อยทกเวลา ผนนกจะไดฟงธรรมะของพระพทธเจา..

อยตลอดเวลา เพราะวา เมอตามองเหนรป...กเปนธรรมะ

หไดยนเสยง...กเปนธรรมะ จมกไดกลน...กเปนธรรมะ ลนไดรส...กเปนธรรมะ

ธรรมารมณทเกดขนกบใจ นกขนไดเมอใด... เปนธรรมะเมอนน ฉะนน "ผมสต"

จงไดฟงธรรมะของพระพทธเจาอยตลอดเวลา... ไมวาจะยน เดน นง นอน

มนมอยทกเวลาเพราะอะไร ? เพราะเรามความรอย

ในเวลาน เราจงเรยนอยกลางธรรมะ จะเดนไปขางหนา...กถกธรรมะ จะถอยไปขางหลง...กถกธรรมะ ทานจงใหม "สต"ถามสตแลว มนจะเหนก าลงใจของตน

เหนจตของตน ความรสกนกคดของตวเองเปนอยางไร กตองร รถงทแลว กรแจงแทงตลอด

...เมอมนรอบรอยเชนน การประพฤตปฏบต

มนกถกตองดงามเทานนแหละ

เธอจงระวง ความคด ของเธอ เพราะความคดของเธอ

จะกลายเปนความประพฤตของเธอ

เธอจงระวง ความประพฤต ของเธอ เพราะความประพฤตของเธอ

จะกลายเปนความเคยชนของเธอ

เธอจงระวงความ เคยชน ของเธอ เพราะความเคยชนของเธอ จะกลายเปนอปนสยของเธอ

เธอจงระวง อปนสย ของเธอ

เพราะอปนสยของเธอ จะก าหนดชะตากรรมของเธอชวชวต

เราเหนแลววา ถวยใบน เอาไวทไหน...มนกตองแตก จานน เอาไวทไหน...กตองแตก

แตเรากตองสอนเดกวา ลางใหมนสะอาด เกบไวใหด เรากตองสอนเดกอยางน ตามสมมตอยางน

เพอเราจะใชถวยนนาน ๆ อนนเรารจกธรรมะ เอาธรรมะมาปฏบต

ถาเหนวา อนนมนจะแตกอยแลว

เราบอก เออ! ชางมนเถอะลก กนแลวกไมตองลางมนหรอก จะตกกชางมนเถอะ ไมใชของเราหรอก เอาทงไวทไหนกได มนจะแตกอยแลว

อยางนกเปนคนโงไป

ถาเราเปน "ผรสมมต" อนน เมอมนเจบไข...กหาหยกยาใหมนกน

เมอมนรอน...กอาบน าใหมน เมอมนเยน...กหาความอบอนใหมน

เมอมนหว...กหาขาวใหมนกน

แตใหเรารวา ใหขาวมนกน...มนกจะตายอย แตในเวลาน ยงไมถงคราวจะตาย เหมอนถวยใบน...ยงไมแตก

กรกษาถวยใบน...ใหมน "เกดประโยชน" เสยกอน

"ตวปญญา" กบ "ตวสมาธ" น เมอเราพดแยกกนออก คลาย ๆ กบคนละตว จรง ๆ มนตวเดยวกนนนเองแหละ ตวปญญา มนเปนเครองเคลอนไหวของสมาธเทานน คอ มนออกจากจตนแหละ แตมนแยกกนออกไป มนเปนคนละลกษณะ

เหมอนมะมวงใบน ลกมะมวงใบนมนเลก ๆ แลวมนกโตขนมาอก แลวกมนสก แลวมนจะเนา มะมวงใบน กคอ มะมวงใบเดยวกน มนเลก...กใบน มนโตขนมา...กใบน มนสก...กใบน แตมนเปลยนลกษณะ อาการอยางหนงทานเรยกวา ... สมาธ อาการอยางหนงทานเรยกวา ... ปญญา

ความเปนจรง ศล สมาธ ปญญา นคอของอนเดยวกน ไมใชคนละอยาง

ฟงธรรมศกษาธรรม ... ในคมภรแลวไมน ามา “ปฏบต” กเหมอนกบถอผลไมไวเทานน ยงไมไดกน ยงไมไดลมรส กไมเกดประโยชนอะไร

การไมกระท าบาปนน...มนเลศทสด บางคนบางคราว โจรมนกใหได มนกแจกได แตวาจะพยายามสอนใหมนหยดเปนโจรนนนะ มนยากทสด การจะละความชว ไมกระท าผด...มนยาก

"การท าบญ" โจรมนกท าได มนเปน..."ปลายเหต" "การไมกระท าบาป" ทงหลายทงปวงนนนะ เปน..."ตนเหต"

คนเราบางคน บางทกอยากจะเอาบญ เชน ผายงสกปรกอย...ยงไมไดท าความสะอาด

แตอยากจะยอมสซะแลว ลองเอาผาเชดเทาทยงไมไดฟอกไปยอมสดซ

มนจะสวยไหม

ตามความเปนจรงแลว โลกทเราอยนไมมอะไรท าไมใครเลย ไมมอะไรจะเปนทวตกวจารยเลย ไมมอะไรทนาจะรองไห หรอหวเราะ เพราะมนเปนเรองอยางนนธรรมดาๆ แตเราพดธรรมดาได

แตมองไมเหนธรรมดา แตถาเรารธรรมะสม าเสมอ ไมมอะไรเปนอะไรแลว มนเกดมนดบของมนอยอยางนน เรากสงบ

พระพทธศาสนาไมมอ านาจอะไรเลย แมกอนทองค ากไมมราคา ถาเราไมมารวมกนวามนเปนโลหะทดมราคา ทองค ามนกถกทงเหมอนกอนตะกวเทานนแหละ

พระพทธศาสนาตงไวมอย แตถาเราไมประพฤตปฏบต จะไปมอ านาจอะไรเลา อยางธรรมะเรองขนตมอย แตเราไมอดทนกน มนจะมอ านาจอะไรไหม?

ธรรมของจรงของแท ทท าใหบคคลเปนอรยะได มใชเพยงศกษาตามต ารา

และนกคดคาดคะเนเอาเทานน แตจะตองปฏบตใหเปนไปตามนนจรงๆ ของจรงจงจะเปนของจรงขนมาได

ถาเราเอาชนะตวเอง มนกจะชนะทงตวเองชนะทงคนอน ชนะทงอารมณ ชนะทงรป ทงเสยง ทงกลนทงรส ทงโผฎฐพพะ

เปนอนวาชนะทงหมด

เมอเราเกดมาแลวโยม กคอเราตายแลวนนเอง ความแกกบความตาย

มนกคออนเดยวกนนนแหละ เหมอนกบตนไม

อนหนงตน อนหนงปลาย เมอมโคนมนกมปลาย เมอมปลายมนกมโคน ไมมโคนปลายกไมม มปลายกตองมโคน

มแตปลายโคนไมมกไมได มนเปนอยางนน

ถาทานยดตดอยกบภาวะทจตสงบ ทานจะเปนทกขเมอจตไมสงบ ฉะนนจงปลอยวางหมดทกสง แมแตความสงบ

มนตองดตวเอง จงจะเปนการปฏบต

สมถกบวปสสนา มนแยกกนไมไดหรอก

มนจะแยกกนไดกแตค าพด เหมอนกบมดเลมหนงนะ

คมมนกอยขางหนง สนมนกอยขางหนงนนแหละ

มนแยกกนไมไดหรอก ถาเราจบดามมนขนมา

อนเดยวเทานน มนกตดมาทงคมทงสน

นนแหละ

อะไรทกสงอยาง ถาเหนโทษจรงๆแลว เราจงถอนตวออกมาได

ธรรมของจรงของแททท าใหบคคลเปนอรยะได มใชเพยงศกษาตามต ารา และนกคดคาดคะเนเอาเทานน แตจะตองปฏบตใหเปนไปตามนนจรงๆ ของจรงจงจะเปนของจรงขนมาได

บรขารทงปวงเปนเพยงเครองประดบขนธหาเทานน การไมรจกประมาณในการบรโภคบรขาร มความกงวลในการจดหา ยอมเปนการยงยาก ขาดการปฏบตธรรม ยอมไมไดรบผลอนตนพงปรารถนา

เปรยบเสมอนกบการเลยงควาย จตของเรากเหมอนควาย อารมณคอตนขาว ผรเหมอนเจาของ เวลาเราไปเลยงควายท าอยางไร ปลอยมนไป

แตเราพยายามดมนอย ถามนพยายามเดนไปใกลตนขาว กตวาดมน ควายไดยนกจะถอยออกไป แตเราอยาเผลอะนะ ถามนดอไมฟงเสยง กเอาไมฆองฟาดมนจรงๆ มนจะไปไหนเสย

มชาวตางประเทศถามหลวงพอวา ชวตพระเปนอยางไร? หลวงพอคดวาตอบอยางไรกไมเขาใจแน เพราะเขายงไมรจกพระ จงตอบไปวา ถงปลาจะบอกวาอยในน าเปนอยางไร นกกไมมทางจะรได ตราบใดทนกยงไมเปนปลา