โครงงาน

เรอง การศกษาตนไมในโรงเรยน เสนอ

คณครทรงศกด โพธเอยม

โดย

1.นายธนวฒน นอยเกต เลขท 6

2.นายณฐกาญจน สขสม เลขท 7

3.นาสาวกมลวรรณ สมบรณศร เลขท 17

4.นางสาวจฑามาศ เนยมหอม เลขท 18

5.นางสาวธตอร เบกไพร เลขท 21

6.นางสาวอศลยา รงษ เลขท 23

ชนมธยมศกษาปท 5/2

โครงงานนเปนสวนหนงของรายวชา IS2 รหสวชา I30202

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556

โรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทร

กาญจนบร

ค ำน ำ

โครงงานเรองการศกษาตนไมในโรงเรยนฉบบน กลมของขาพเจาไดศกษาตนไมบรเวณสวนพฤก-

ศาสตร ไดศกษาวธการท าโครงงานจากอนเตอรเนต และไดน าชอตนไมทหามาไดมาศกษาคนควาขอมลของ

ตนไมชนดนนๆ แลวน ามาท าโครงงาน

หวงวาโครงงานนจะมประโยชนกบผทสนใจทจะศกษาตนไม โดยทไมตองไปเดนไปถามคนอน

และ สดทายถาขอมลเนอหาอะไรผดพลาดไปกลมของขาพเจากราบขออภยมา ณ ทนดวย

คณะผจดท าโครงงาน

ค

สารบญ

เรอง หนา

กตตกรรมประกาศ ก

ค าน า ข

สารบญ ค

บทท 1 บทน า 1

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 3

2.1. จงหวดกาญจนบร 3

2.1.1. สภาพภมศาสตร-ทตงและอาณาเขต 3

2.1.2. ลกษณะภมประเทศ 3

2.1.3. ลกษณะภมอากาศ 3

2.1.4. ทรพยากรธรรมชาต 4

2.1.5. ทรพยากรดน 4

2.1.6. ทรพยากรน า 4

2.1.7. ทรพยากรปาไม 5

2.2. ตนไมประจ าจงหวด 5

2.3. ตนไมภายในโรงเรยน 6

บทท 3 วสดอปกรณและวธรการศกษา 17

3.1. วสดอปกรณ 17

3.2. วธด าเนนการศกษา 17

บทท 4 ผลการศกษา 18

- ตนปบ 18

- ตนราชพฤกษ 20

- ตนพญาสตบรรณ 24

- ตนประด 26

- ตนปาลมขวด 28

ค

-ตนชงโค 29

-ตนประดแดง 30

- ตนตาลฟา 31

- ตนไทรยอย 32

บทท 5 แผนผงตนไม 34

ตารางสรปการศกษาตนไม ณ สวน ส.ค.ส. ๒๕๕๐ แดหลานยา 35

บรรณานกรม 38

1

บทท 1

บทน า

ทมาและความส าคญของโครงงาน

จากการทไดสารวจวาบรเวณในโรงเรยนนนมตนไมนานาชนดซงกมลกษณะและประโยชนทแตกตางกน โดยนกเรยนสวนใหญไมทราบชอและความสาคญประโยชนของตนไมชนดนนๆ ซงผจดทาโครงงานไดใหความสาคญของชอและประโยชนของตนไม เพราะผจดทาไดรบประสบการณตรงจากการถกถามชอและประโยชนของตนไม โดยนกเรยนสวนใหญจะไมทราบชอหรอประโยชนของตนไมชนดนนๆ และไดสงเกตเหนวาตนไมแตละชนดนนสามารถนาไปอปโภคและมสรรพคณทสามารถรกษาโรคได ดงนนผจดทาโครงงานจงอยากทจะศกษาตนไมภายในโรงเรยนแตละชนดวามชอ สรรพคณ และ ประโยชนอยางไรและไดใชเวลาวางใหเกดประโยชน วตถประสงคของโครงงาน

1.เพอศกษาตนไมภายในโรงเรยนมชนดอะไรบาง 2.เพอใหผอนทราบระเบยนตนไมภายในโรงเรยน 3.เพอศกษาประโยชนตนไมภายในโรงเรยน ขอบเขตของโครงงาน

สารวจและศกษาคนควาตนไมภายในโรงเรยนเฉลมพระเกยรต สมเดจพระศรนครนทร กาญจนบร ณ สวน ส.ค.ส. ๒๕๕๐ แดหลานยา

ขอตกลงเบองตน

ศกษาเฉพาะบรเวณทกาหนด

2

สมาชก

1.นายธนวฒน นอยเกต เลขท 6

2.นายณฐกาญจน สขสม เลขท 7

3.นางสาวกมลวรรณ สมบรณศร เลขท 17

4.นางสาวจฑามาศ เนยมหอม เลขท 18

5.นางสาวธตอร เบกไพร เลขท 21

6.นางสาวอศลยา รงษ เลขท 23

ชนมธยมศกษาปท 5/2

3

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

2.1.จงหวดกาญจนบร

2.1.1 สภาพภมศาสตร - ทตงและอาณาเขต

จงหวดกาญจนบรอยหางจากกรงเทพฯไปทางทศตะวนตก ประมาณ ๑๒๙ กโลเมตร ตามเสนทางนครปฐม -

บานโปง - กาญจนบร มพนททงหมด ๑๙,๔๘๓,๑๔๘ ตารางกโลเมตร หรอประมาณ ๑๒ ลานไร มขนาด

พนทใหญเปนอนดบ ๓ ของประเทศรองจากจงหวดนครราชสมาและจงหวดเชยงใหม

2.1.2 ลกษณะภมประเทศ

ลกษณะภมประเทศจงหวดกาญจนบร แบงออกได ๓ ลกษณะดงน

2.1.2.1 เขตภเขาและทสง พนททางดานทศเหนอของจงหวด ไดแกบรเวณอาเภอสงขละบร

อาเภอทองผาภม อาเภอศรสวสดและอาเภอไทรโยคมลกษณะเปนเทอกเขาตอเนองมาจากเทอกเขาถนน

ธงชยถดไปทางดานตะวนตกของจงหวด เทอกเขาตะนาวศรซงกนพรมแดนระหวางไทยกบประเทศเมยน

มารทอดยาวลงไปทางดานใต บรเวณนจะเปนแหลงกาเนดตนนาทสาคญของจงหวด คอแมนาแควใหญ และ

แควนอย

2.1.2.2. เขตทราบลกฟก ไดแกพนทตะวนออกเฉยงเหนอของจงหวด มลกษณะเปนทราบ

เชงเขาสลบกบเนนเขาเตย ๆ อยบรเวณอาเภอเลาขวญ อาเภอบอพลอยและบางสวนของอาเภอพนมทวน

2.1.2.3. เขตทราบลมนา ไดแกพนททางดานใตของจงหวด ลกษณะเปนทราบ ดนมความ

อดมสมบรณ อยบรเวณอาเภอทามะกา อาเภอทามวงและบางสวนของอาเภอพนมทวน อาเภอเมอง

กาญจนบร

*ลกษณะทางภมประเทศสวนใหญจะเปนปา ซงจะมทงปาดงดบและปาโปรง

2.1.3.ลกษณะภมอากาศ

ฤดกาล

ฤดรอน ระหวาง กลางเดอนกมภาพนธถงกลางเดอนพฤษภาคม มลมฝายใตพดมาปกคลม ทาใหม

อากาศรอนอบอาวทวไป โดยมอากาศรอนจดอยในเดอนเมษายน

ฤดฝน ระหวางกลางเดอนพฤษภาคม ถงเดอนพฤศจกายน ในระยะนเปนชวงทลมมรสมตะวนตก

เฉยงใตพดปกคลม ทาใหมฝนตกชก โดยตกชกทสดในเดอนกนยายน

4

ฤดหนาว ระหวางเดอนพฤศจกายนถงกลางเดอนกมภาพนธ โดยในชวงน ความกดอากาศสงจาก

ประเทศจนและลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอพดปกคลม ทาใหอากาศหนาวเยนและความแหงแลงแผปก

คลมจงหวดกาญจนบร

จงหวดกาญจนบรมอณหภมตาสดโดยเฉลย ๒๓.๗ องศาเซลเซยส อณหภมสงสด โดยเฉลย ๓๔.๐

องศาเซลเซยส และอณหภมตาทสดวดได ๑๓.๑ องศาเซลเซยส (เมอวนท ๑ มกราคม ๒๕๓๙ อณหภมสงสด

วดได ๔๐.๙ องศาเซลเซยส ( เมอ ๑ เมษายน ๒๕๓๙) ปรมาณนาฝน เฉลย ๑,๔๙๖.๒ มลลเมตร/ป

2.1.4 ทรพยากรธรรมชาต

จงหวดกาญจนบรเปนจงหวดทมทรพยากรธรรมชาตทหลากหลายทงปาไม แรธาต ดน นา ฯลฯ

อยางไรกตามความอดมสมบรณของทรพยากรเหลานกยอมมวนหมดไปไมวนใดกวนหนงหรอลดจานวน

ลง หากไมมการอนรกษหรอนามาใชประโยชนอยางคมคา การพฒนาทดตองควบคไปกบการดแลรกษา

การอนรกษ โดยไมนาทรพยากรธรรมชาตทมอยน นมาสรางผลประโยชนเฉพาะกลมคนหรอนามาใชอยาง

ฟมเฟอย

2.1.5 ทรพยากรดน

พนทสวนใหญของจงหวดกาญจนบรมภเขาสลบซบซอน พนททเหมาะสาหรบเกษตรกรรมคอ ท

ราบระหวางภเขาซงมแมนาและลานาสายตางๆ ไหลผาน เนองจากเปนบรเวณทมหนปน หนแกรนต หน

แกรไนโอออไรท หนไนล หนดนดาน หนควอทโซฟลไลท เปนวตถตนกาเนดดน ทราบระหวางหบเขา

และสองฝงแมนาจงมลกษณะเปนตะกอนทเกดจากการสลายตวของหนดงกลาวแลวถกนาพดพามาทบ

ถม และเนองจากพนทสวนนมหนปนเปนสวนใหญ ดนจงมปฏกรยาเปนกลางหรอเปนดาง มความอดม

สมบรณปานกลางถงด จงเปนแหลงเพาะปลกพชไรทสาคญของประเทศเชน ออย ขาวโพด มนสาปะหลง

และสบปะรด สวนในบรเวณทราบตาใชปลกขาวแตมเนอทไมมากนก

2.1.6 ทรพยากรนา

จงหวดกาญจนบรมแหลงนาทสาคญ 3 ประเภทคอ

2.1.6.1 นาใตดนหรอนาบาดาล ตนกาเนดของแหลงนาบาดาลสวนใหญมาจากนาฝนซง

ตกสผวดนลงไปกบเกบใตชนดน พนททางตอนบนและทางตะวนตกของจงหวดซงมสภาพเปนทสง

ภเขา รองรบดวยหนแปรปรมาณนาบาดาลจงมนอยมาก สวนพนททางตะวนออกและทางใตของจงหวด

เปนทราบลม มแหลงนาบาดาลสามารถนาขนมาใชได แตยงคงมปรมาณนอย

5

2.1.6.2 นาผวดน แหลงนาผวดนมตนนาอยทางตอนเหนอของจงหวดถงเขตจงหวด

อทยธาน ลกษณะทางนาเปนรองลกในระหวางหบเขา มธารนาบางสายไหลขนไปทางเหนอสประเทศ

พมา แตลาธารสวนใหญไหลลงสแมนาแควนอยและแควใหญ กอนจะรวมตวกนเปนแมนาแมกลอง สวน

ดานตะวนออกมลาตะเพนเปนธารนาสาคญของบรเวณน แหลงนาผวดนทสาคญ ไดแก แมนาแคว

นอย แมนาแควใหญ(ศรสวสด) แมนาแมกลอง แมนาลาตะเพน

2.1.6.3 นาจากการชลประทาน จงหวดกาญจนบรเปนทตงของอางเกบนาขนาดใหญหลาย

แหงเพอวตถประสงคหลกในการผลตกระแสไฟฟา แตสงทไดรบผลประโยชนตามมาคอการชลประทานท

สามารถสงนาใหกบพนทเพาะปลก เขอนทสาคญ เชน เขอนศรนครนทรในเขตอาเภอศรสวสด เขอนเขา

แหลมในอาเภอทองผาภมอาเภอสงขละบร และเขอนวชราลงกรณในอาเภอทามวง

2.1.7 ทรพยากรปาไม

ภาคกลางมพนทของปาไมนอยมาก สวนใหญพบในภาคกลางตอนบนเปนปาเบญจพรรณและปาดง

ดบ จงหวดอทยธานจะมปาไมเหลออยมากทสด ประมาณ 2,620 ตารางกโลเมตร ซงเปนทตงของอทยาน

แหงชาตหวยขาแขงสวนจงหวดอน ๆ ไมมพนทปาไมเหลออยเลย

2.2.ตนไมประจ าจงหวด

ชอพนธไม : ขานาง

ชอสามญ : Moulmein Lancewood

ชอวทยาศาสตร : Alstonia macrohpylla Wall

วงศ : Homalium tomentosum Benth.

ชออน : ขานาง (ภาคกลาง,เชยงใหม,มจนทบร), ขางนาง คะนาง (ภาคกลาง), คานางโคด (ระยอง), ชางเผอก

หลวง (เชยงใหม), แซพล (กะเหรยง-กาญจนบร), ปะหงาง (ราชบร), เปลอย (กาญจนบร), เปอยคะนาง เปอ

ยนาง (อตรดตถ), เปอยคางไห (ลาปาง), ลงงอ (นครราชสมา)

ลกษณะทวไป

เปนไมยนตนผลดใบสง 15 – 30 เมตร เปลอกตนสขาวนวล เรอนยอดเปนพมทบ กงออนมขนสนาตาลนม

ใบเปนใบเดยวเรยงสลบ รปไข ขอบใบหยกคลายฟนเลอย ออกดอกเปนชอตามงามใบและปลายกง ดอก

ขนาดเลก สเหลองออน ออกดอกชวงเดอนมนาคม-พฤษภาคม

ขยายพนธ :โดยการเพาะเมลด

6

สภาพทเหมาะสม : ดนทมหนปนปนอยมาก นาและความชนปานกลาง

ถนก าเนด : ปาเบญจพรรณชน พบมากในจงหวดกาญจนบร ราชบร

2.3.ตนไมภายในโรงเรยน

2.3.1. ไมยนตน

ไมยนตน หมายถง ลกษณะของตนไมทมลกษณะตนสงใหญและมรากแกวทชวยในการคาจนไมยน

ตนมอายมากกวา 3 ปขนไป ลกษณะของลาตนเปนไมเนอแขงและสมารถทแผกงกาน สาขาออกไปไดไกล

และเปนพม

2.3.1.1. ตนประดแดง

ชอพนเมอง: ประดแดง วาสเทพ

ลกษณะทวไป

ไมตนขนาดกลาง สง 10 -20 เมตร ผลดใบ เรอนยอดรปทรงไมแนนอน แตกกงกาน ปลายกงลางลงดน

ใบ: ใบประกอบแบบขนนก ปลายค เรยงสลบ แผนใบทง 2 ขางมขนาดไมเทากน

ดอก: ออกดอกเปนชอประจกขนาดใหญตามกง 3 - 5 ดอก สแดงอมสม ขณะออกดอกใบมกจะรวงหมด

ผล: ผลเปนฝกแบน รปขอบขนานและโคงเลกนอย

ดานภมทศน: ใหรมเงา สวยงาม และเปนไมประจาสานกงานตารวจแหงชาต

คนไทยโบราณเชอวา: บานใดปลกตนประดไวประจาบานจะทาใหเกดพลงแหงความยงใหญ ประด คอ

ความพรอมความรวมมอ รวมใจสามคค มพลงเปนอนหนงอนเดยวกน นอกจากนดอกประดยงมลกษณะท

ระดมกนบานเมตนดลายตา ดงนนคนโบราณจงไดเลอกเอาตนประดเปนไมประจากองทพเรอ แ ละสวนแกน

ไมยงใชเปนศลปะการดนตร ทสาคญของคนไทยพนเมองในสมยโบราณ คอ ใชทาเปนเครองเสยงพวก

ระนาด นนกหมายถง ความแขงแกรงแขงแรง

2.3.1.2.ตนชงโค

ตนชงโค ภาษาองกฤษ Orchid Tree, Purple Orchid Tree, Butterfly Tree, Purple Bauhinia, Hong

Kong Orchid Tree ชงโค ชอวทยาศาสตร Bauhinia glauca Wall. ex Benth. จดอยในวงศถว

(Fabaceae หรอ Leguminosae) และอยในวงศยอยราชพฤกษ(Caesalpinioideae) เชนเดยวกนกบมะขาม

แขก ราชพฤกษ และเสยวดอกขาว โดยมชอทองถนอนๆอก เชน ดอกตนวว, เสยวหวาน กะเฮอ

สะเปซ (แมฮองสอน), เสยวดอกแดง (ภาคเหนอ), ชงโค เสยวเลอย (ภาคใต) เปนตน โดยมถนกาเนดทาง

ตอนใตของประเทศจนรวมไปถงฮองกง และทางเอเชยตะวนออกเฉยงใต

7

ลกษณะของตนชงโค ชงโคเปนไมยนตนสงประมาณ 5-15 เมตร กงออนมขนปกคลม ลกษณะของ

ใบชงโคเปนใบเดยวคลายรปหวใจ ปลายของใบเวาลกมาก ปลายใบทงสองดานกลมมนดคลายใบแฝดตดกน

(คลายๆกบใบกาหลง) สวนลกษณะของผลจะเปนฝกแบนคลายฝกถวกวางประมาณ 1.5 เซนตเมตร ยาว

ประมาณ 15-20 เซนตเมตร เมลดในฝกคอนขางแบน ฝกแกจะแตกออกเปนสองซกตามความของฝก โดย

เปนตนไมทผลดใบในชวงฤดหนาว (ปลายป) แลวจะผลใบในชวงเดอนเมษาถงพฤษภาคม และเปนตนไมท

ชอบแสงแดด การเพาะปลกจงนยมปลกในทมแสงแดดตลอดทงวน

ลกษณะของดอกชงโคดอกจะมกลนหอมออนๆโดยจะออกดอกเปนชอตามปลายกงแตละชอมดอก

ประมาณ 6-10 ดอก แตละดอกมกลบ 5 กลบ โดยกลบดอกจะมสชมพถงสมวงแดง ลกษณะของดอกจะคลาย

กบดอกกลวยไม เมอบานเตมทดอกชงโคจะกวางประมาณ 7-9 เซนตเมตร ตรงกลางของดอกจะมเกสรตวผ

เปนเสนยาว 5 เสน ยนออกไปดานหนาโคงขนดานบนและมเกสรตวเมยอยตรงกลาง 1 เสนยาวกวาเกสรตวผ

ประวตตนชงโค ชอของชงโคนนมาจากใบชงโคมลกษณะเปนใบแฝดตดกน คลายรอยเทาวว

สาหรบบานเรายงไมไดรบความนยมเทาทควร สาเหตอาจมาจากชอทยงไมไพเราะ มความหมายดถกใจคน

ไทยกเปนได แตถงอยางไรกตามตนชงโคกจดเปนไมมงคลชนดหนง เพราะสาหรบชาวฮนดแลวถอวาตน

ชงโคเปนตนไมของสวรรคทอยในเทวโลก และยงนบถอวาเปนตนไมของพระลกษณม (พระราชาของพระ

นารายณ) จงควรคาแกการเคารพบชาและปลกไวในบรเวณบาน หรอสถานทศกดสทธ ในฐานะตนไม

ประดบ นอกจากนยงเปนตนไมประจามหาวทยาลยและโรงเรยนตางๆอกหลายโรงเรยน เชน คณะอกษร

ศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย, คณะวศวกรรมศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหาร

ลาดกระบง, มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา, โรงเรยนเทพลลา, โรงเรยนปยะบตร ฯลฯ

ชงโคฮอลแลนด หรอ ชงโคออสเตรเลย เปนลกผสมระหวาง “ชงโค” กบ “เสยว” เปนชอทตงมาใชในทาง

การคา เพอเพมความนาสนใจชวยทาใหซองายขายคลอง และไมไดเปนพนธไมทมาจากประเทศฮอลแลนด

หรอออสเตรเลยหรอมความเกยวของกนแตอยางใด โดยจะมความแตกตางกบชงโคทวไป โดยจะมลกษณะ

เดนตรงทมขนาดของดอกทใหญกวา กลบดอกใหญกวา มสสนสดใสกวาเลกนอย

ประโยชนของชงโค

1.ใบชงโคนาไปตมชวยรกษาอาการไอได (ใบ)

2.ชวยแกพษไขรอนจากเลอดและนาด (ดอก)

3.ชงโคสรรพคณใชเปนยาระบาย (ดอก,ราก)

4.ชวยแกอาการทองเสย (เปลอกตน)

5.ชวยแกอาการทองรวง (เปลอกตน)

8

6.ชวยแกบด (ดอก,แกน,เปลอกตน)

7.ชวยขบลมในกระเพาะ (ราก)

9.ชวยขบปสสาวะ (ใบ)

10.ใบชงโคใชพอกฝ และแผลได (ใบ)

11.ประโยชนของชงโค มกปลกไวเปนไมดอกไมประดบบานและสวน เพอความสวยงาม ใหกลนหอมชนใจ

2.3.1.3. ตนไทร

ชอวทยาศาสตร: Ficus Benjamina L.

ชอวงศ: Moraceae

ชอสามญ: Golden Fig, Weeping Fig

ชอพนเมอง: จาเรย (เขมร) ไทร (นครศรธรรมราช) ไทรกระเบอง (ประจวบครขนธ) ไทรยอย ไทรยอยใบ

แหลม (กรงเทพฯ)

ลกษณะทวไป

ตนไมสง 5-10 เมตร ไมผลดใบ เรอนยอดทรงกลมแผกวาง สนาตาล กงกานหอยยอยลง โตชา มราก

อากาศหอยยอยสวยงาม

ใบ : ใบเดยว เรยงสลบ แผนใบรปรแกมรปไข กวาง 2.5-5 เซนตเมตร ยาว 5-11 เซนตเมตร ปลายเรยวแหลม

โคนสอบ แผนใบคอนขางหนาเปนมน

ดอก : ออกดอกเปนชอตามซอกใบเกดภายในฐานรองดอก ทรงกลมคลายผลไมม

ฝก/ผล : รปกลม เสนผาศนยกลางประมาณ 0.8 เซนตเมตร เมอสกสเหลอง

ฤดกาลออกดอก : กมภาพนธ

การปลก: ปลกลงดน และปลกในกระถาง

การดแลรกษา: ตองการแสงแดดจด นาปานกลาง ชอบดนรวนซย

การขยายพนธ: เพาะเมลด ตอนกง หรอ ปกชา

การใชประโยชน

1. ไมประดบ

2. ผล เปนอาหารของนก

3. สมนไพร

ถนกาเนด: ในอนเดยและภมภาคมาเลเซย

9

สรรพคณทางยา: รากอากาศเปนยาขบปสสาวะ แกไตพการ บารงนานม

คนไทยโบราณเชอวา: บานใดปลกตนไทรไวประจาบานจะทาใหเกดความรมเยน เพราะ คนโบราณไดกลาว

วารมโพธ รมไทร ชวยทาใหเกดความรมเยนเปนสขนอกจากนยงชวยคมครองปองกนภยอนตรายทงปวง

เพราะ บางคนเชอวา ตน ไทร เปนไมท ศกดสทธ ซงมเทพารกษอาศยอยคอยคมครองพทกษปวงชนใหม

ความอยเยนเปนสข

2.3.1.4. ตนพญาสตบรรณ

พญาสตบรรณ ภาษาองกฤษ Devil Tree, White Cheesewood, Devil Bark, Dita Bark, Black Board

Tree มชอวทยาศาสตรวา Alstonia scholaris (L.) R. Br. จดอยในวงศ Apocynaceae สวนชออนๆ เชน หส

บน สตบรรณ สตตบรรณ จะบน บะซา ปลา ปแล ตนเปด ตนเปดขาว ตนเปดไทยตนตนเปด เปนตน มถน

กาเนดดงเดมอยในแถบเอเชยตะวนออกเฉยงใต สามารถพบไดในทกภาคของประเทศไทย และยงจดเปน

ตนไมประจาจงหวดสมทรสาครอกดวย

ลกษณะของตนพญาสตบรรณ

ตนพญาสตบรรณ เปนไมยนตนสงขนาดใหญ ลาตนตรง แตกกงกานสาขาเปนชนๆ (เหมอนฉตร

บรรณ) มความสงประมาณ 12-20 เมตร เปลอกตนหนาเปราะ ผวตนมสะเกดเลกๆ สขาวปนนาตาลเมอกรด

จะมยางสขาว และขยายพนธดวยการเพาะเมลด และการปกชาใบพญาสตบรรณ ออกเปนกลมทบรเวณปลาย

กง โดยหนงชอจะมใบประมาณ 5-7 ใบ ใบมสเขยวเขม ใบยาวร ปลายใบมนโคนใบแหลม ขนาดของใบยาว

ประมาณ 10-12 เซนตเมตร กานใบสนเมอเดดออกจะมนายาวสขาว

ดอกพญาสตบรรณ ออกดอกเปนชอคลายดอกเขม ออกดอกทปลายกงหรอสวนยอดของลาตน หนง

ชอจะมกลมดอกประมาณ 7 กลมดอกมขาวอมเหลองหรอเขยว ดอกมกลนหอมออนๆ

ผลพญาสตบรรณ ผลออกเปนฝก ลกษณะฝกยาว เปนฝกคหรอฝกเดยว ลกษณะเปนสนๆ กลมเรยว

มความประมาณ 20-30 เซนตเมตร เมอแกจะแตกเปน 2 ซก มขยสขาวสามารถปลวไปตามลมได สวนในฝก

จะมเมลดเลกๆ จานวนมากลกษณะเปนรปขนานแบนๆ ตดอยกบขย

ตนพญาสตบรรณ กบความเชอ ตนพญาสตบรรณจดเปนไมมงคลนาม ปลกเพอความเปนสรมงคล

เพราะคนไทยโบราณเชอวาการปลกตนพญาสตบรรณไวประจาบานจะทาใหมเกยรตยศ จะทาใหไดรบการ

ยกยองและการนบถอจากบคคลทวไป ซงความหมายของตนกมาจากคาวาพญา ซงมความหมายวา ผเปน

ใหญทควรยกยองและเคารพนบถอ สวนคาวา สต กมความหมายวา สงทดงาม ความมคณธรรมนนเอง และ

ตามความเชอจะนยมปลกตนพญาสตบรรณไวทางทศเหนอและผปลกควรปลกในวนเสาร แตถาอยากให

เปนมงคลยงขนไปอกผปลกควรเปนผใหญทเปนทเคารพนบถอหรอเปนผทประกอบคณงามความด กจะเปน

10

สรมงคงมากยงขน

สรรพคณของตนพญาสตบรรณ

1. เปลอกตนมรสขม ใชเปนยาขมชวยใหเจรญอาหาร (เปลอกตน)

2. เปลอกตนสตยาบรรณ สรรพคณชวยลดระดบนาตาลในเลอด รกษาโรคเบาหวาน (เปลอกตน)

3. นายางจากตนใชหยอดหแกอาการปวดหได (ยาง)

4. นายางจากตนใชอดฟน เพอแกอาการปวดฟนได (ยาง)

5. ใบออนใชชงดมชวยรกษาโรคเลอดออกตามไรฟน หรอโรคลกปดลกเปดได (ใบ)

6. เปลอกตนใชแกหวด แกอาการไอ รกษาหลอดลมอกเสบ (เปลอกตน)

7. ชวยแกไข (เปลอกตน,ใบ)

8. ดอกชวยแกไขเหนอ ไขตวรอน (ดอก)

9. เปลอกตนตมนาดม สรรพคณชวยรกษาโรคมาลาเรย (เปลอกตน)

10. ชวยแกโลหตพการ (ดอก)

11. ใบพญาสตบรรณ สรรพคณชวยรกษาโรคระบบทางเดนหายใจเรอรงได (ใบ)

12. เปลอกตนพญาสตบรรณชวยรกษาโรคบดทองรวง ทองเดนเรอรงโรคลาไสและลาไสตดเชอ (เปลอกตน)

13. เปลอกตนใชเปนยาสมานลาไสได (เปลอกตน)

14. ชวยบารงกระเพาะ (ยาง)

15. กระพ สรรพคณชวยขบผายลม (กระพ)

16. ชวยขบพยาธไสเดอน (เปลอกตน)

17. ชวยขบนาเหลองเสย (เปลอกตน)

18. ชวยขบระดของสตร (เปลอกตน)

19. ชวยขบนานม (เปลอกตน)

20. ใบใชพอกเพอดบพษตางได (ใบ)

21.ในประเทศอนเดยมการใชใบและยางสขาวในการนามาใชรกษาแผลแผลเปอยและอาการปวดขอ(ใบ,ยาง)

22. ยาง ใชแผลทเปนตมหนอง ชวยทาใหแผลแหงเรว (ยาง)

23. เปลอกตนใชตมนาอาบชวยรกษาผดผนคน (เปลอกตน)

11

ประโยชนของตนพญาสตบรรณ

1.พญาสตบรรณเปนพชทมฤทธทางอลลโลพาท (Allelopathy) สารสกดจากใบพญาสตบรรณสามารถชวย

ยบย งการเจรญเตบโตของตนคะนา สวนสารสกดจากเปลอกของลาตนกจะชวยยบย งการเจรญเตบโตของ

ขาวโพด ขาว ถวเชยวผวดา ถวเขยวผวมน และคะนาได

2.เนอไมสามารถนาไปทาทนของแหและอวนได (ในบอรเนยว)

3.เนอไมหยาบ ออนแตเหนยวสามารถใชทาหบใสของ หบศพ ทาโตะ เกาอ ฝกมดของเลนสาหรบเดก

รองเทาไม หรอไมจมฟนได

4.เนอไม ใชทาฟน หรอนาใชทาโครงสรางสวนตางๆของบาน เชน เสาบาน เปนตน

5.สารสกดจากนามนหอมระเหยของดอกพญาสตบรรณ สามารถใชไลยงได

6.ตนพญาสตบรรณนอกจากจะปลกไวเพอใหรมเงา และยงเปนไมมงคลนาม ทนยมปลกไวประจาบานเพอ

ความเปนสรมงคลอกดวย

2.3.1.5. สก

สก (องกฤษ: Teak) ไมตนขนาดใหญผลดใบในฤดรอน ลาตนเปลาตรงเปลอกเรยบหรอแตกเปน

รองเลก ๆ สเทา โคนเปนพพอนตาๆ เรอนยอดเปนพมทรงกลมคอนขางทบ เปลอกสเทาเรยบหรอแตกเปน

รองตนตามความยาวลาตน ขนเปนหมในปาเบญจพรรณทางภาคเหนอ บางสวนในภาคกลางและภาค

ตะวนตก มอยบางทางภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สกมกจะไดรบความเขาใจผดเสมอวาเปนไมเนอแขง

เนองจากวามนมลกษณะพเศษทเปนไมเนอออนทมความทนทานกวาไมเนอแขงหลายๆชนด

ชอสามญอนอน:เซบาย,ปฮอ,ปาย,เปอย

ลกษณะทางพฤษศาสตร

ล าตน : เปนเปลาตรงเปลอกเรยบหรอแตกเปนรองเลก ๆ สเทา โคนเปนพพอนตา ๆ

ใบ : เปนใบเดยวใหญมาก ออกตรงขามกนเปนค ปลายใบแหลมโคนมน ยาว 25 - 30 เซนตเมตร กวางเกอบ

เทายาว ใบของตนออนจะใหญกวา นมาก ผวใบขนสากคายสเขยวเขม ขยใบสดจะมสแดงเหมอนเลอด

ดอก : มขนาดเลก สขาวนวลออกเปนชอตาม ปลายกง ออกดอกและเปนผลเดอน มถนายน – ตลาคม

ผล : เปนผลแหงคอนขางกลมเสนผาศนยกลางประมาณ 2 เซนตเมตร เปลอกแขง ภายในม 1 - 3 เมลด

การเพาะเมลด นาเมลดแชนา 2 วน สลบผงแดด 1 วน รวม 15 วน แลวหวานในแปลงเพาะใหกระจดกระจาย

ทวกน กลบดวยวสดเพาะชา สงประมาณ 3-5 มลลเมตร หรออาจทารองแลวหวานลงในรองจะสะดวกใน

การกลบ และเมลดจะงอกอยางเปนระเบยบ แปลงเพาะควรอยกลางแจง เมลดสกจะงอกไมพรอมกน บาง

เมลดงอกภายใน 3 สปดาห บางเมลด 2 ปจงงอก

12

การปกช า

เลอกไมสายพนธดทตองการขยายพนธ (ตนแมพนธ) เลอกตดชนสวนของไมทพฒนาเปนกลาไมได

งาย นาไปกระตนการออกรากและลาตนดวยสารเคม (สารเคมมขายตามทองตลาด)นาสวนของพชทไดรบ

การกระตนแลวไปไวในโรงเรอนทสามารถควบคมความชนและอณหภมได และดแลจนกวาสวนของพชท

นามาปกชาจะสรางรากและลาตน นากลาไมทออกรากและลาตนไปอนบาลจนกลาไมเรมแขงแรง นากลาไม

ออกไปกลางแจงเพอใหกลาไมปรบตวและแขงแรงพอทจะนาไปปลกได

ประโยชน

ไมสก เนอไมมลายสวยงามแขงแรงทนทาน เลอย ผา ไสกบตบแตง และชกเงาไดงาย ใชทาเครอง

เรอนและในการกอสรางบานเรอน ปลวก มอด ไมชอบทาลายเพระมสารพวกเทคโทควโนน (Tectoquinone)

2.3.1.6. ปบ

ชอพนเมอง: กาซะลอง กาดซะลอง เตกตองโพ

ลกษณะทวไป

ไมตนขนาดกลางถงขนาดใหญ สง 25 เมตร ผลดใบ เรอนยอดเปนพมทรงกระบอก กงกานมกจะ

ยอยลง เปลอกสนาตาล

ดอก: ดอกสขาวหรอชมพ มกลนหอม ออกเปนชอกระจกซอนตามปลายกง ดอก ออก ก .ย - พ.ย

ผล: ผลแหงแบบเปนฝกแบนและตรงสนาตาลหวทายแหลม เมลดแบนมปกบางจานวนมาก ผลออก ต.ค-ก.พ

ดานภมทศน: นยมปลกเปนไมใหรมเงาในบานมาก เนองจากดอกหอม ทรงพมละเอยดสวยงาม

ประโยชน: รากทายาบารงปอดรกษาวณโรค ดอกสบแกรดสดวงจมก เปลอกทาจกกอกขนาดเลก

คนไทยโบราณเชอวา: บานใดปลกตนปบไวประจาบานจะทาใหเกบเงนเกบทองไดมาก เพราะ ปบ หรอ ปบ

คอ ภาชนะทใชในการ บรรจของ ดงนนคนไทยโบราณเรยกภาชนะใสของทมคอ นอกจากนยงเชออกวา

สามารถทาใหมชอเสยง โดงดง เพราะปบมลกษณะแขง และ โปรง เวลาเคาะ หรอ ตจะเกดเสยงดงไปไกล

2.3.1.7. ราชพฤกษ

ชอพนเมอง: กเพยะ คน บอย ปโย ลมแลง

ลกษณะทวไป

ไมตนขนาดกลาง สง 10 - 15 เมตรผลดใบ เรอนยอดเปนพม เปลอกเรยบเกลยงสเทาออน สเทาอมนาตาล

ใบ: ใบประกอบแบบขนนก ปลายค ชอใบตดเรยงสลบ

ดอก: สเหลอง ออกเปนชอแบบชอกระจะยาวตามซอกใบหอยยอยลง ดอก ออก ม.ค - เม.ย

13

ผล: ผลเปนฝกแหงรปทรงกระบอก ผวเกลยงสดา ผล ออก ม.ย - ก.ค

ดานภมทศน: นยมปลกเปนไมประดบใหรมเงาทวไป เพราะดอกสสวย

ประโยชน: ดอก แกไข เปน ยาระบาย ใบ ตมกนเปนยาระบายขบพยาธ ราก และ แกน ขบพยาธ

คนไทยโบราณเชอวา: บานใดปลกตนราชพฤกษไวประจาบานจะชวยใหมเกยรตมศกดศรเพราะคนไทยสวน

ใหญยอบรบวา ตนราชพฤกษเปนไมทมคณคาสง และ ยงเปนสญลกษณประจาชาตไทยอกดวย นอกจากน

คนไทยโบราณเชออกวาใบของตนราชพฤกษ เปนสงศกดสทธ เพราะในพธทางไสยศาสตร ใชใบในการทา

นาพทธมนสะเดาะเคราะห ไดผลด ดงนนจงถอวา ตนราชพฤกษ เปนไมมงคล

2.3.1.8.มะฮอกกาน

ชอไทย: มะฮอกกาน

ชอสามญ: Broad Leaf Mahogany , False Mahogany

ชอวทยาศาสตร: Swietenia macrophylla King

วงศ: MELIACEAE

นเวศวทยา: ถนกาเนด ประเทศฮอนดรส อเมรกากลาง อเมรกาใต และหมเกาะอนดสตะวนตก ประเทศ

ไทยพบไดทกภาค นาเขามาปลกครงแรกทจงหวดเพชรบร

การขยายพนธ: เมลด

ลกษณะทวไป

เปนไมตนขนาดกลางถงขนาดใหญ สง 15 - 25 เมตร ผลดใบ เรอนยอดรปไขหรอ

ทรงกระบอก ทรงพมทบ ลาตนเปลาตรง เนอไมสนาตาลอมเหลองหรอแดงเขม เนอละเอยด เหนยว

ลวดลายสวยงาม เมอแหงจะมแถบแววสทองขวางเสนไม เนอไมแขง มคณภาพด สามารถใสกบและ

ตกแตงไดงาย ยดตะปไดด คณภาพใกลเคยงกบไมสก ทนทานตอการเขาทาลายของปลวก เมลดรสขมมาก

เปลอกสนาตาลอมเทา หนาขรขระ แตกเปนรองตามทางยาวของลาตน และหลดลอกออกเปนสะเกดเลก ๆ

ใบ : เปนใบประกอบแบบขนนก ออกเวยนสลบ มใบยอย 3 - 4 ค ออกตรงกนขามหรอเยองกนเลกนอย รป

ไขหรอรปร กวาง 5 - 6 เซนตเมตร ยาว 11 - 17 เซนตเมตร ปลายใบเรยวแหลม โคนใบมนเบยว ขอบใบ

เรยบแผนใบสเขยวเขมเปนมนคลายแผนหนง กานใบยอยยาว 0.3 - 0.5 เซนตเมตร

ดอก : สเหลองออนหรอเหลองแกมเขยว ขนาดเลก กลนหอมออน ๆ ออกเปนชอตามซอกใบและปลาย

กง กลบเลยงสเขยวออน 5 กลบ กลบดอก 5 กลบ เมอบานเตมทกวาง 0.5 - 1.0 เซนตเมตรมเกสรเพศผ 10

อน กานเกสรเชอมตดกนเปนรปแจกน สแดง กานเกสรเพศเมยสน ยอดเกสรเพศเมยแผแบนคลายรม

14

ผล ผลเดยวขนาดใหญ กลม รปไข ปลายมนเปนพตน ๆ สนาตาล เปลอกหนาและแขง กวาง 7 - 12

เซนตเมตร ยาว 10 - 16 เซนตเมตร กานผลแขง เมอแกแตกออกเปน5 พ ภายในมเมลดจานวนมากเมลด

แหงสนาตาล แบนบาง มปกบาง ๆ กวาง 1.0-1.2 เซนตเมตร ยาว 5.0-5.5 เซนตเมตร ปลวไปตามลมได

ประโยชน : เนอไมทาเครองเรอน เครองดนตร และเครองใชอนๆ เปลอกตนตมเปนยาเจรญอาหาร มแทน

นนมาก รสฝาด ใชเปนยาสมานแผล ยาแกไข เนอในฝกเปนยาระบาย เนอในเมลดมรสขมมาก ใชเปนยา

แกไขจบสน ไขพษ และปวดศรษะ ใบออนและดอกรบประทานได

มะฮอกกาน เปนตนไมทพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงโปรดใหนาเขาจาก

ตางประเทศในคราวเสดจประพาสยโรป และนาไปปลกครงแรกเมอ รศ.129 ทถนนราชดาเนน ถนนดารง

รกษ ถนนราชดาร และถนนบรพตร จงหวดเพชรบร

2.3.1.9. ตาลฟา

ชอวทยาศาสตร: Bismarckia Nobilis Hildebr. & H. Wendl

ชอวงศ: Palmae

ชอพนเมอง: ปาลมมาดากสการ

ลกษณะทวไป

ตน : เปนปาลมตนเดยว ขนาด 40-50 เซนตเมตรเมอแกมสนาตาล สง 20-25 เมตร

ใบ : ลกษณะคลายรปพดแกนโคง กานใบยาว 2 เมตร และมนวลสขาวปกคลม แผนใบกวาง 2-3 เมตร เรยง

สลบสเขยวอมฟา ทรงพมสวย ขอบใบจกลกถงครงตวใบ

ดอก : ออกชอดอกระหวางกาบใบแยกเพศเปนตนตวผ ตวเมย

ฝก/ผล : ผลกลมร ยาว 4 เซนตเมตร

การดแลรกษา : ชอบดนรวนปนทรายมอนทรยวตถเยอะๆ แดดจด

การขยายพนธ : การเพาะเมลด

การใชประโยชน:

1. ไมประดบ

2. ใบใชมงหลงคา ฝาบานหรอสานเปนตะกรา

3. แกนกลางลาตนรบประทานได

ถนก าเนด: มาดากสการ

15

2.3.1.10. ตนประดสม

วงศ : Phyllanthaceae (Euphorbiaceae)

ชอวทยาศาสตร : Bischofia javanica Blume (Syn. Bischofia javensis Blume)

ชอไทย:เตม, ประดสม, ไมเตม

ชอทองถน :ดงเกา (มง), เดยงซย(เมยน), ไมเตม, ลาผาด(ลวะ), ดงเกา(มง), ไมเตม(คนเมอง), ละละทม(ขม),

ซาเตอ(กะเหรยงแมฮองสอน), ดอกะเตม(ปะหลอง), ลาปวย(ลวะ), ซะเตย(กะเหรยงเชยงใหม), ชอชวา

เหมาะ(กะเหรยงแดง)

ลกษณะทางพฤกษศาสตร :ไมยนตนกงผลดใบ ขนาดใหญ สงไดถง 35 เมตร ลาตนมเนอไมสนาตาลอม

เหลองมกลนหอม เปลอกสนาตาลออนหรอนาตาลอมแดง และสนาตาลเขมขนเมออายมากขน เหลอกชนใน

สนาตาลอมแดง มยางสแดง

ใบ : เปนแบบใบประกอบ 3 ใบยอย เรยงตวแบบสลบ กานใบยอยใบขางยาวประมาณ 1 ชม. กานใบปลาย 2-

4 ซม. กานใบรวง 7-18 ซม. แผนใบรปไขยาว กวาง 12-16 ซม. ยาว 32-80 ซม. ผวใบเรยบ เกลยง เมอแกจดส

แดงสด

ดอก : ออกเปนชอยาว 7-30 ซม. เกดบรเวณซอกใบดอกยอยแยกเพศอยบนตนเดยวกน ดอกเพศผมกาบรป

หอกยาว 1.0-3.5 ซม. รวงเรว กานดอก 2-3 มม. มกลบเลยง 5 กลบเชอมตดกน มขนละเอยดปกคลมกลบดอก

5 กลบ สเหลองอมเขยวถงสเหลองอมขาวเกสรเพศผ 5 อน อยตรงกนขาม ดอกเพศเมยมกานดอกยาว 4-6

มม. กลบเลยง 5 กลบ เชอมตดกนมขนละเอยดปกคลม กลบดอก 5 กลบ สเหลองอมเขยวหรอขาวอมเหลอง

กานเกสรสน ปลายแยก 3 แฉก โคงกลบ

ผล : รปรางกลม เสนผาศนยกลาง 0.5-0.7 ซม. ออกเปนชอ เมอออนสเขยวเขม สกสเหลองอมนาตาล เมลด

เปนมน 2-4 เมลด มเนอหม

สรรพคณ / การใชประโยชน

1. ยอดออนลนไฟ ใชประกอบอาหารเพอเพมรสเปรยว เชน แกงสมปลา(เมยน,กะเหรยงแดง)

2. ยอดออนและดอก นาไปประกอบอาหาร เชน ยา หรอนาไปลวกและรบประทานสดจมนาพรก(คนเมอง)

3. ใบ รบประทานสดหรอนาไปหมกกบเกลอกนแบบเมยง(ลวะ)

4. ผล รบประทานได(ลวะ,กะเหรยงเชยงใหม)

5. ใบออน สบใหละเอยดเปนสวนผสมในการทาลาบ, ผล รบประทานได มรสหวานฝาด(ปะหลอง)

6.ใบออน นาไปตมแลวใชหอเกลอกนแบบเมยง(ขม)

16

7. ยอดออนและดอกออน ยาใสปลากระปอง มรสเปรยวและฝาด(กะเหรยงแมฮองสอน)

8. ผลสก รบประทานได(มง)

9. เปลอกตนหรอยอดออน นามาตมนาดมแกอาการทองเสย(มง)

10. ใบ เชอวามสรรพคณแกทองรวงดวย อาจใชตมใหหมทมอาการทองรวงกนเปนยากได(เมยน)

11. ชาวเขาโดยทวไปกนผลสก เผามงและลซอใชเนอไม เปลอก ลาตน และใบตมนาดมเปนยาแกเจบคอ

เสยงแหง และใชแกโรคบค ทองเดน

12. ไมเนอแขง ใชประโยชนในงานกอสราง ทาสะพาน เครองฟอรนเจอร เปลอกใชยอมภาชนะใชสอย

ประเภทกระบง ตะกราหรอเครองเรอนททาดวยหวายหรอไมไผ

13. การใชประโยชนเปนยาพนบาน เปลอกลาตนดาผสมอาหารรสจดแกทองเสย เนอไมตมนาดมแกเลอด

กาเดาและบารงโลหต ดอกแกเสมหะ ลมจกเสยด ทองอดทองเฟอ

14. เนอไม รสฝาดขม บารงโลหต แกไขเพอโลหตและกาเดา

15. ดอก รสรอนหอม แกจกเสยด แกทองขน แกเสมหะและลม

17

บทท 3

วสดอปกรณและวธการศกษา

3.1.วสดอปกรณ

1. สมด

2. ปากกาและดนสอ

3. กลองดจตอล

4. ไมบรรทด

5. แบบบนทกตารางการศกษาตนไม ณ สวน ส.ค.ส. ๒๕๕๐ แดหลานยา

3.2.วธด าเนนการศกษา

1. สารวจตนไมทพบภายในบรเวณสวน ส.ค.ส. ๒๕๕๐ แดหลานยา ในโรงเรยนใหรายละเอยด ดวยการนบ

จานวนตนไมและถายรปตนไมแตละชนดไว

2. บนทกในแบบบนทกตารางการศกษาตนไม ณ สวน ส.ค.ส. ๒๕๕๐ แดหลานยา

3.นาขอมลทสารวจมาทาระเบยนตนไม

4.สรปผลจากการสารวจ

18

บทท 4

ผลการศกษา จากการสารวจตนไมทพบภายในบรเวณสวนพฤษศาสตร พบตนไมทงหมด 13 ชนด แตละชนดม

ลกษณะ สรรพคณ ประโยชน การดแลรกษา และความเชอทแตกตางกน ดงน

1.ตนปบ

รปท 4.1. ตนปบ

พนธไมประจาจงหวด พษณโลก

ชอพนธไม ปบ

ชอสามญ Cork Tree

ชอวทยาศาสตร Millingtonia hortensis Linn. F

วงศ BIGNONIACEAE

ชออน กาซะลอง กาดสะลอง ( ภาคเหนอ) , เตกตองโพ (กะเหรยง-กาญจนบร) , ปบ (ภาคกลาง)ไมยนตน

ขนาดกลาง สง 5- 20 เมตร ทรงพมโปรง ใบประกอบแบบขนนก 2-3 ชน เรยงตรงขาม ใบยอยรปไขแกมใบ

หอกกวาง 1.5- 2.5 ซม. ยาว 3- 5 ซม. ขอบใบหยกหางๆ ดอก (Flower) เปนดอกชอ( inflorescence flower)

แบบ panicle สขาว กลนหอม ออกรวมกนเปน ชอโตๆตามปลายกง แตกกงกานแผกวาง แตละดอกมรปราง

เปนหลอดรปแตรเรยวยาวถง 6 ซ.ม. ปลายหลอดจะ แยกบานเปน 5 แฉก แตละดอกจะมเกสรผ 4 อนกบ

หลอดทอเกสรตวเมย 1 หลอด ยาวพนปากหลอดออก มาเลกนอย ตวดอกหอยลง ดอกจะบานในตอน

19

กลางคน พอเชาดอกจะรวงเกลอนใตโคนตน ฤดดอก คอ ชวงเดอน ม .ค. - ม.ค. ผล ( fruit) เปนผลเดยว(

simple fruit) ประเภท ผลแหง( dry fruit) แบบ legume เปนฝกแบน ตรง หวแหลม ทายแหลม ขนาด กวาง 2

ซ.ม.ยาว 30 ซม. เปนฝกแบน เมอแกจะแตกเปน 2 ซก เมลด( Seed) รปรางแบนๆบาง ๆ สขาวและม ครบเปน

ปก เพอประโยชนในการปลวไปตามลมไดไกลๆ ขนาดรวมทงปกประมาณ 1.3 x 2.5 ซม.เมลดมปก กจะบน

ไปรวงหลนทอน เพองอกเปนตนใหมตอไป

1.1.ประโยชนใชสอย

ปลกเปนไมประดบ เพราะมใบ และดอกสวย โดยนยม ปลกไวตามทางเขาบาน หรอตามมมบาน

ดอกใหกลนหอม ชนใจด คนสมยโบราณนยมเกบดอกปบมามวนผสมบหร นยวา ใหรสชาตหอมชนใจ แต

ตามตาราสมนไพร พนบานบอกวา ดอกปบมฤทธรกษาโรคหอบ หด โดยใหมวนเปนบหรสบ ใครทเปนโรค

ภมแพอย ลองเกบ ดอกปบ มาใสขวดเลกๆ (ขวดซปไกสกดกาลงพอด) วางประดบตามบาน เพราะจากการ

วจยพบวา สารระเหยในดอกปบมฤทธขยายหลอดลมได และดกวาตวยาทใชในยาแผนปจจบนบางตวเสยอก

ลกษณะทางกายวภาค( Wood anatomy)

พอรเปนแบบเดยว ( solitary pore) และพอรแฝด ( multiple pore) การเรยงตวเปนแบบพอรกลม ( cluster)

และพอรเฉยง ( pore oblique) การกระจายเปนแบบกระ จดกระจาย ( diffuse porous) ถงพอรกงวง ( semi-

ring porous) พอรเลก เสนเรยเหนชด พาเรงคมาเปนแบบ พาเรงคมาแบบปก ( aliform parenchyma) และ

พาเรงคมา แบบปกตอ ( conmfluent parenchyma)

1.2.การดแล

ปบปลกไดทงในทราไร และแดดจด ถาปลกในทแดดจดและคอนขางชน ตนจะโตเรวมาก ถาไม

อยากใหสงเกนไป ควรหมนเลมกงกาน ใหแตกกงออกทางดานขางแทน ถาปลกในทราไร หรอทดนชน ตน

จะไมสงมาก แตรากจะยดยาว และแตกหนอใหมตามรากเปนจานวนมากการขยายพนธ การกระจายพนธ

ตามธรรมชาต( natural distribution) ขนกระจดกระจายอยหาง ๆ กนตามปาเบญจพรรณทคอนขางแหงแลง

ทวไปทางภาคเหนอ ภาคตะวนตก ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ การขยายพนธ( reproduction) ปกตใชการ

ขยายพนธดวยเมลด หรอนารากมาตดเปนทอนๆแลวนามาชาในกระบะทรายทผสมขเถาแกลบ การออกดอก

และการตดผล( Flowering and fruiting habit) จะออกดอกและตดผลในระหวางเดอนธนวาคม- มนาคมแยก

หนอใหมตามรากไปปลก เพาะเมลด

20

2.ตนราชพฤกษ

รป 4.2. ตนราชพฤกษ

ราชพฤกษ หรอ คน (องกฤษ: Golden shower; ชอวทยาศาสตร: Cassia fistula) เปนไมดอกใน

ตระกล Fabaceae เปนพชพนเมองของเอเชยใต ตงแตทางตอนใตของปากสถาน ไปจนถงอนเดย พมา และ

ศรลงกา ดอกราชพฤกษเปนดอกไมประจาชาตไทย นยมปลกเปนไมประดบในพนทเขตรอนและกงเขตรอน

เจรญเตบโตไดดทสดในทโลงแจง สามารถปลกไดทงดนรวนซย ดนรวนปนทราย ดนรวนเหนยว ทนตอ

ความแหงแลงและดนเคมไดด แตไมทนในอากาศหนาวจด ซงอาจตดเชอราหรอโรคใบจดได

2.1.ลกษณะ ราชพฤกษเปนไมยนตนขนาดกลาง มความสง 10-20 เมตร ดอกขนเปนชอยาว 20-40 เซนตเมตร

แตละดอกมเสนผานศนยกลาง 4-7 เซนตเมตร มกลบดอกสเหลองขนาดเทากน 5 กลบ ผลยาว 30-62

เซนตเมตร และกวาง 1.5-2.5 เซนตเมตร มกลนฉน และมเมลดทมพษเปนจานวนมากเกยวกบชอ ชอของราช

พฤกษนนมการเรยกแตกตางกนออกไปในแตละทองถน ซงสวนใหญจะเรยกราชพฤกษวา คน เนองจากจา

งายกวา (แตมกจะเขยนผดเปน คณ) ทางภาคเหนอเรยกวา ลมแลง ทางภาคใตเรยกวา ราชพฤกษ ลกเกลอ

หรอ ลกเคย ชาวกะเหรยงและในกาญจนบรเรยกวา กเพยะการปลกและการดแลรกษาการปลกในชวงแรกๆ

ตนราชพฤกษจะเจรญเตบโตไดชาในระยะเวลาประมาณ 1-3 ปแรก หลงจากนนตนราชพฤกษจะเจรญเตบโต

เรวขน เปลอกจะเปนสนาตาลเรยบ มรากแกวยาวสเหลอง และ มรากแขนงเปนจานวนมาก เมอตนราพฤกษ

มอาย 4-5 ป จงออกดอกและเมลด

21

2.2.การดแลรกษา

แสง ตนราชพฤกษตองการแสงแดดจด หรอกลางแจง

นา ตนราชพฤกษตองการปรมาณนานอย ควรใหนา 7-10 วน/ครง อายประมาณ 4 ป สามารถทนตอ

สภาพธรรมชาตได

ดน ตนราชพฤกษเจรยเตบโตไดดดนรวนซย ดนรวนปนทราย ดนรวนเหนยว

ปย ตนราชพฤกษนยมใชปยคอกหรอปยหมกในการบารงรกษา อตรา 2-3 กโลกรม/ตน ควรใสปละ

3-4 ครง

การขยายพนธ ตนราชพฤกษนยมขยายพนธดวยการตอนกง การเพาะเมลด วธทนยมและไดผลด คอ

การเพาะเมลด

โรค ตนราชพฤกษไมคอยมปญหาเรองโรค เพราะเปนไมททนทานตอสภาพธรรมชาตพอสมควร

ศตร ตนราชพฤกษมศตรหนอนเจาะลาตน (Stem boring caterpillars) จะมอาการ ลาตนหรอยอด

เปนร เปนรอยเจาะทาใหกงหกงอ

การปองกน ตนราชพฤกษควรปลกโดยรกษาความสะอาดบรเวณแปลงปลก หรอกาจดแมลงพาหะ

ใชยาเชนเดยวกบการกาจด

การกาจด ตนราชพฤกษนยมใชยาไดเมทโธเอท หรอ เมโธมล อตราและคาแนะนาระบไวตามฉลาก

2.3.สรรพคณ

สวนตางๆ ของตนราชพฤกษมประโยชนดงน

ฝกแก เนอสนาตาลดาและชนตลอดเวลา มรสหวาน สามารถใชเปนยาระบายได โดยนาฝกมาตมกบ

นา และเตมเกลอเลกนอย ดมกอนนอนหรอกอนรบประทานอาหาร นอกจากนน ฝกแกยงมสารท

ออกฤทธตอระบบประสาทของแมลง เมอนาฝกมาบดผสมนาแชทงไวประมาณ 2-3 วน สารละลาย

ทกรองไดสามารถฉดพนกาจดแมลงและหนอนในแปลงผกได[2] ฝกแกใชเปนเชอเพลงในการหงตม

ดวยเตาเศรษฐกจ มขนาดทพอเหมาะ ไมตองผา เลอยหรอตด เนอของฝกแกใชแทนกากนาตาลใน

การทาหวเชอจลนทรยและจลนทรยขยาย

ฝกออน สามารถใชขบเสมหะได

ใบ สามารถนามาใชในการฆาเชอโรคได

ดอก ชวยแกแผลเรอรง ใชเปนยาถาย ยาระบาย ชวยหลอลนลาไส รกษาโรคทเกยวกบกระเพาะ

อาหาร

22

2.4.ความเชอ

ตนราชพฤกษเปนตนไมมงคลนยมใชประกอบพธทสาคญ เชน พธเสาไมหลกเมองเปนสวน

ประกอบในการทาคฑาจอมพล และ ยอดธงชยเฉลมพลของกองทหาร ฯลฯคนไทยในสมยโบราณเชอวา

ควรปลกตนราชพฤกษทางทศตะวนตกเฉยงใตของทอยอาศย เพอใหผทอยอาศยในบานเรอนมความ

เจรญรงเรองเปนทวคณ ซงความเปนจรงคอทศดงกลาวจะไดรบแดดจดตลอดชวงบาย จงควรปลกตนไม

ใหญเพอใหลดความรอนและทาใหประหยดพลงงานมากขน คนไทยในสมยโบราณยงมความเชอวาบานใด

ปลกตนราชพฤกษไวประจาบานจะชวยใหมเกยรตมศกดศร ดวยคนไทยสวนใหญยอมรบวาตนราชพฤกษ

เปนตนไมทมคณคาสงและยงเปนสญลกษณประจาชาตไทยอกดวย นอกจากนมความเชอวา ใบของตนราช

พฤกษเปนสงศกดสทธเพราะในพธทางไสยศาสตรใหใบทานาพทธมนตสะเดาะเคราะหไดผลดดงนนจงถอ

วาตนราชพฤกษเปนไมมงคลนาม

2.5.สญลกษณตนราชพฤกษ

ราชพฤกษเปนตนไมประจา โรงเรยนบรมราชนนาถราชวทยาลย

ราชพฤกษเปนตนไมประจา โรงเรยนมธยมสาธตพทยา (เมองพทยา 11)

ราชพฤกษเปนตนไมประจา โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย นครปฐม (พระตาหนกสวนกหลาบ

มธยม)

ราชพฤกษเปนดอกไมประจา โรงเรยนสตรนครสวรรค

ราชพฤกษเปนตนไมประจา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

, มหาวทยาลยมหาสารคาม, มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

, มหาวทยาลยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ, มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร, มหาวทยาลยเวส

เทรน และ วทยาลยทองสข

ราชพฤกษเปนดอกไมประจา คณะแพทยศาสตรวชรพยาบาล มหาวทยาลยนวมนทราธราช,คณะ

สาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยมหดล, คณะวทยาศาสตร สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณ

ทหารลาดกระบง

ราชพฤกษเปนดอกไมประจา โรงเรยนสตรอางทอง

ราชพฤกษเปนตนไมประจา โรงเรยนสาธต “พบลบาเพญ” มหาวทยาลยบรพา

ราชพฤกษเปนตนไมประจา โรงเรยนสรศกดมนตร

ราชพฤกษเปนตนไมประจา โรงเรยนวดเขมาภรตาราม จงหวด นนทบร (ตงแต พ.ศ. 2450 รวมแลว

กวา 100 ป)

23

ราชพฤกษเปนตนไมประจา กลมโรงเรยนเฉลมพระเกยรต นวมนทราชทศ ไดแก โรงเรยนนวมนท

ราชทศ กรงเทพมหานคร โรงเรยนนวมนทราชทศ มชฌม โรงเรยนนวมนทราชทศ พายพ โรง

เรยนนวมนทราชทศ อสาน โรงเรยนนวมนทราชทศ ทกษณ โรงเรยนนวมนทราชนทศ หอวง

นนทบร

ราชพฤกษเปนตนไมประจา โรงเรยนยานนาเวศวทยาคม

ราชพฤกษเปนตนไมประจา โรงเรยนวดพทธบชา

ราชพฤกษเปนดอกไมประจา จงหวดขอนแกน, จงหวดนครศรธรรมราช

ราชพฤกษเปนดอกไมประจา โรงเรยนละหานทรายรชดาภเษก

ราชพฤกษเปนดอกไมประจา โรงเรยนสวรรคอนนตวทยา

ราชพฤกษเปนดอกไมประจา โรงเรยนสขมนวพนธอปถมภ

ราชพฤกษเปนดอกไมประจา โรงเรยนสคนธรวทย

ราชพฤกษเปนดอกไมประจา โรงเรยนบานโคกอโดย

24

3.ตนพญาสตบรรณ

รป 4.3. ตนสตบรรณ

ชอสามญ Devil Tree

ชอวทยาศาสตร Alstonia scholaris

ตระกล APOCYNACEAE

ชออน ตนเปดไทย

3.1.ลกษณะทวไป

พญาสตบรรณเปนพรรณไมยนตนขนาดใหญมความสงประมาณ 12-20 เมตรผวลาตนมสะเกดเลกๆ

สขาวปนนาตาลกรดดจะมยางสขาว ลาตนตรง แตกกงกานสาขามากลกษณะเปนชน ๆ ใบออกเปนกลม

บรเวณปลายกงชอหนงมใบประมาณ 5-7 ใบ กานใบสน ใบสเขยวถาเดดกานใบจะมยางสขาวลกษณะใบยาว

รปลายใบมนโคนใบแหลมขนาดใบยาวประมาณ 10-12 เซนตเมตร ออกดอกเปนชอตามปลายกงหรอสวน

ยอดของลาตนดอกเปนกลมคลายดอกเขม ชอหนงจะมกลมดอกประมาณ 7 กลมดอกมสขาวอมเหลองผล

เปนฝกยาว ลกษณะเปนเสนๆ มขยสขาวคลายฝายปลวไปตามลมได ในฝกมเมลดเลกๆ ตดอยกบขยนนการ

เปนมงคลคนไทยโบราณเชอวาบานใดปลกตนสตบรรณไวประจาบานจะทาใหมเกยรตเพราะพญาสตบรรณ

หรอฉตรบรรณคอเครองสงทใชในขบวนแหเปนเกยรตยศ และ พญา กคอ ผเปนใหญทควรยกยอง เคารพนบ

ถอ ดงนนพญาสตบรรณจงเปนไมมงคลนาม นอกจากนการเจรญเตบโตของทรงพมมลกษณะคลายกบฉตร

คอเปนชนๆ และยงมความเชออกวาบานใดปลกตนพญาสตบรรณไวประจาบานจะไดรบการยกยองและนบ

ถอจากบคคลทวไปเพราะสตคอสงทดงามมคณธรรมดงนนจงเปนทเคารพนบถอและยกยองของคนทวไป

ตาแหนงทปลกและผปลกเพอเปนสรมงคลแกบานและผอาศยควรปลกตนพญาสตบรรณไวทางทศเหนอผ

ปลกควรปลกในวนเสาร เพราะโบราณเชอวาการปลกไมเพอเอาคณทวไปใหปลกในวนเสารถาใหเปนมงคล

ยงขนผปลกควรเปนผใหญทควรเคารพนบถอและเปนผทประกอบคณงามความด กจะเปนสรมงคลยงนก

25

3.2.การปลก

นยมปลกในแปลงปลกเพอประดบบรเวณบานและสวน ควรหางจากบานพอสมควรเพราะเมอมอาย

มาก ขนาดทรงพมจะสงใหญ ขนาดหลมปลก 50 x 50 x 50เซนตเมตร ใชปยคอกหรอปยหมก : ดนรวน

อตรา 1 : 2 ผสมดนปลก

3.3. การดแลรกษา

แสง ตองการแสงแดดจด หรอกลางแจง

นา ตองการปรมาณนาปานกลาง ควรใหนา 5-7 วน/ครง

ดน ชอบดนรวนซย

ปย ใชปยคอกหรอปยหมก อตรา 2: 3 กโลกรม/ตน ควรใสปละ 3-4 ครง

การขยายพนธ การเพาะเมลด และการปกชา

โรคและศตร ไมคอยมปญหาเรองโรคและศตร เพราะมความทนทานสภาพธรรมชาตได

26

4.ตนประด

รป 4.4. ตนประด

ชอสามญ Burma Padauk

ชอวทยาศาสตร Plerocapus indicus.

ตระกล PAPILIONACEAE

4.1.ลกษณะทวไป

ประดเปนพรรณไมยนตนขนาดกลางถงขนาดใหญ มความสงประมาณ 10-25 เมตรผวเปลอกลาตน

มสดาหรอเทาลาตนเปนพ ไมกลมแตกกงกานสาขากวางมเรอนยอดทบแตกเปนสะเกดรองตนๆใบเปนชอ

แตกออกจากปลายกงมใบยอยประกอบอยประมาณ 6-12 ใบ ลกษณะของใบเปนรปมนรปลายใบแหลม โคน

ใบมน ขอบใบเรยบเปนมนสเขยว ใบมขนาดยาวประมาณ 2-3 นว กวางประมาณ 1-2 นว ออกดอกเปนชอ

ออกตามปลายกง ดอกมขนาดเลกสเหลอง ผลมขนเลกๆ ปกคลม ขนาดผลโตประมาณ 4-6เซนตเมตร

การเปนมงคลคนไทยโบราณเชอวา บานใดปลกตนประดไวประจาบานจะทาใหเกดพลงแหงความ ยงใหญ

เพราะ ประด คอ ความพรอม ความรวมมอ รวมใจสามคค มพลงเปนอนหนงอนเดยวกน นอกจากนดอกของ

ประดยงมลกษณะทระดมกนบานเตมตนดลานตา ดงนนคนโบราณจงไดเลอกเอาตนประดเปนไมประจา

กอง กองทพเรอ และคนไทยโบราณยงเชออกวา สวนของแกนไมยงใชเปนศลปะการดนตร ทสาคญของคน

พนเมองในสมยโบราณอกดวย คอใชทาเปนเครองเสยงพวกระนาด นนกหมายถง ความแขงแกรง แขงแรง

ตาแหนงทปลกและผปลกนยมปลกในแปลงปลกเพอประดบบรเวณบานและสวนขนาดหลม ปลก 50 x 50 x

50 เซนตเมตรใชปยคอกหรอปยหมก : ดนรวนอตรา 1:2 ผสมดนปลกถาปลกประดบบานเรอนหรออาคาร

ควรปลกใหมระยะหางทเหมาะสมเพราะประดเปนไมทมทรงพมใหญการปลกเพอเปนสรมงคลแกบานและ

ผอาศยควรปลกตนประดไวทางทศตะวนตกผปลกควรปลกในวนเสารเพราะโบราณเชอวาการปลกไมเพอ

27

เอาคณใหปลกในวนเสารถาจะใหเปนมงคลยงขนผปลกควรเปนผใหญทควรเคารพนบถอและเปนผท

ประกอบคณงามความดกจะเปนสรมงคลยงนก

4.2.การดแลรกษา

แสง ตองการแสงแดดจด หรอกลางแจง

นา ตองการปรมาณนาปานกลาง ควรใหนา 5-7 วน/ครง

ดน ชอบดนรวนซย

ปย ใชปยคอกหรอปยหมก อตรา 1: 2 กโลกรม/ตน ควรใสปละ 4-5 ครง หรอใชปยเคม

สตร 15-15-15 อตรา 300-500 กรม/ตน ใสปละ 3-4 ครง

โรคและศตร ไมคอยมปญหาเรองโรคและศตร เพราะมความทนทานสภาพธรรมชาตไดด

28

5.ตนปาลมขวด

รป 4.5. ตนปาลมขวด

ชอสามญ Royal palm

ชอวทยาศาสตร Roystonea reqia

วงศ PALMAE

ถนกาเนด ควบา (ปาลมขวดเปนตนไม ประจาชาตของประเทศควบา)

5.1. ลกษณะโดยทวไป

ลกษณะทวไป ปาลมขวดนมลกษณะพเศษเฉพาะตวคอ ตอนทยงเลกอยจะปองพองออกบรเวณโคน

ตน แตพอโตขนอาการปองพองนกจะไปเกดทกลางลาตน โตเตมท

ลาตนสงประมาณ 20 เมตร ใบยาว 3-5 เมตร ทางใบสน ใบยอยจะงอกออกจากแกนกลางใบเปนแถว มกาบ

ใบสเขยวเรยบเปนมน หอลาตนไว นยมปลกเปนไมประดบตามขอบถนนหรอปลกในสนามหญากได

5.2. การขยายพนธ

โดยการเพาะเมลดเพราะวาปาลมขวดไมมหนอ

5.3.การดแลรกษา

แสง ตองการแสงแดดจด

นา ในระยะทกาลงเจรญเตบโตจะตองการนามาก

ดน ขนไดในดนแทบทกชนด

ปย ใสปยคอกหรอปยหมกใหปละ 2 ครง

โรคและแมลง ไมคอยพบโรคและแมลงทเปนปญหา

29

6.ชงโค

รป 4.6. ตนชงโค

ชอวทยาศาสตร: Bauhinia purpurea L.

ชอสามญ: Purple Orchid Tree, Hong Kong Orchid Tree, Purple Bauhinia

ชออน: เสยวดอกแดง (ภาคเหนอ), เสยวหวาน (แมฮองสอน)

วงศ: LEGUMINOSAE-CAESALPINIOIDEAE

6.1.ลกษณะทางพฤกษศาสตร

ไมตน สงไดถง 10 ม. ผลดใบชวงสนๆ ใบ ใบเรยงสลบ ใบเดยว รปมนเกอบกลม กวาง 8-10 ซม

ยาว 10-14 ซม. ปลายใบแยกเปน 2 พ โคนใบมนหรอเวา ขอบใบเรยบ สเขยว ดอก ดอกชอออกตามซอกใบ

และปลายกง กลบดอก 5 กลบ สชมพถงมวงเขม รปรกวางตรง สวนกลาง เมอบานวดเสนผานศนยกลางได

6-8 ซม. เกสรเพศผ 5 อน เกสรเพศเมย 1 อนอยตรงกลางดอก รงไขมขน ดอกมกลนหอมออนๆ ออกดอก

เปนชวงๆ ตลอดป ผล ผลเปนฝกแบน กวาง 1.5-2.5 ซม. ยาว 20-25 ซม. เมอแกแตกเปนสองซก เมลดกลม ม

10 เมลด

30

7.ประดแดง

รป 4.7. ตนประดแดง

ประดแดง (ชอวทยาศาสตร :Phyllocarpus septentrionalis Donn. Smith) เปนพรรณไมยนตนขนาดกลางถง

ขนาดใหญมความสงประมาณ 10 -12 เมตร ผวเปลอกลาตนมสนาตาลออน เรอนยอดแผกวางกงลลง ผลดใบ

ใบเปนรปมนรออกเปนค สลบกนตามลาตน ลกษณะของใบปลายแหลม โคนใบมน ขอบใบเรยบ มสเขยว

ออกดอกเปนชอ ชอดอกสแดงสด ดอกจะบานไมพรอมกน จะทยอยกนบานไลขนไปตงแตโคนกานชอ

จนถงปลายชอ เวลาบานจะแดงสพรงทงตน เกสรยาวยนออกมากลางดอก ดอกมกลนหอม ออกดอกชวง

เดอนมกราคม*มนาคม ผลเปนฝกแบนรปขอบขนานโคงเลกนอย เมลดแบน มถนกาเนดในประเทศ

กวเตมาลา ทวปอเมรกาใต

ชอสามญ: ประดแดง (Monkey Flower Tree, Fire of Pakistan)

ชอพนเมองอน ๆ: วาสเทพ

ประเภท: ไมยนตน

7.1. การขยายพนธ

ขยายพนธโดยการเพาะเมลด

7.2.การดแลตองการแสงแดดจด หรอกลางแจง ตองการปรมาณนาและความชนนอย ชอบดนรวนซยระบาย

นาไดด

31

8.ตนตาลฟา

รปท 4.8. ตนตาลฟา

ชอวทยาศาสตร: Bismarckia Nobilis Hildebr. & H. Wendl

ชอวงศ: Palmae

ชอพนเมอง: ปาลมมาดากสการ

8.1. ลกษณะทวไป:

ตน เปนปาลมตนเดยว ขนาด 40-50 เซนตเมตรเมอแกมสนาตาล สง 20-25 เมตรใบ ลกษณะคลาย

รปพดแกนโคง กานใบยาว 2 เมตร และมนวลสขาวปกคลม แผนใบกวาง 2-3เมตร เรยงสลบสเขยวอมฟา

ทรงพมสวย ขอบใบจกลกถงครงตวใบดอก ออกชอดอกระหวางกาบใบแยกเพศเปนตนตวผ ตวเมย

ฝก/ผล ผลกลมร ยาว 4 เซนตเมตร

8.2. การดแลรกษา

ชอบดนรวนปนทรายมอนทรยวตถเยอะๆ แดดจด

8.3. การขยายพนธ

การเพาะเมลด

8.4. การใชประโยชน

ไมประดบ

ใบใชมงหลงคา ฝาบานหรอสานเปนตะกรา

แกนกลางลาตนรบประทานได

8.5.ถนกาเนด

มาดากสการ

32

9.ตนไทรยอย

รปท 4.9. ตนไทรยอย

ชอวทยาศาสตร : Ficus benjamina Linn.

ชอวงศ : MORACEAE

ชออน : ไทร, ไทรกระเบอง, ไทรยอยใบแหลม

9.1.รปลกษณะ

ไทรยอย เปนไมยนตน สงไดถง 10 เมตร มรากอากาศนายางขาว ใบเดยว เรยงสลบ รปวงรรปใบ

หอกหรอรปไขแกมวงร กวาง1.5-6 ซม. ยาว 3-12 ซม. ดอกชอ เกดภายในฐานรองดอก ทมรปรางกลมคลาย

ผลออกเปนคทซอกใบ แยกเพศอยในชอเดยวกน ผลสด รปกระสวย รปไข รปไขกลบหรอรปคอนขางกลม

เมอสกเปลยนเปนสเหลองสมและแดงเขมตามลาดบ

9.2.ฤดกาลออกดอก

กมภาพนธ

9.3. การปลก

ปลกลงดน และปลกในกระถาง

9.3.การดแลรกษา

ตองการแสงแดดจด นาปานกลาง ชอบดนรวนซย

9.4. การขยายพนธ

เพาะเมลด ตอนกง หรอ ปกชา

9.5. การใชประโยชน

ไมประดบ

ผล เปนอาหารของนก

33

9.6. ถนกาเนด

ในอนเดยและภมภาคมาเลเซย

9.7. สรรพคณทางยา

รากอากาศเปนยาขบปสสาวะ แกไตพการ บารงนานม

9.8. ความเชอ

ของคนไทยโบราณเชอวาหากบานใดปลกตนไทรไวในบานจะทาใหเกดความรมเยน ตามคากลาว

ทวารมโพธรมไทร ชวยทาใหเกดความรมเยนเปนสขนอกจากนยงชวยคมครองปองกนอนตรายทงปวงจาก

อกหนงความเชอทวาตนไทรเปนตนไมศกดสทธซงมเทพารกษอาศยอยคอยคมครองพทกษปวงชนใหม

ความอยเยนเปนสขเพอเปนสรมงคลแกบานและผอาศย

34

บทท 5

แผนผงตนไม

001 ตนราชพฤกษ 002 ตนพญาสตบรรณ 003 ตนปบ 004 ตนไทรยอย 005 ตนประดสม 006 ตนชงโค 007 ตนประดแดง 008 ตนตาลฟา 009 ตนปาลม

003

003

003

003

003

003

003

001

001

001

001

001

001

001

002

002

002

002

002

002

002

005

005

005

005

005

005

005

003

003

003

003

005

003

003

004

005

004

005

004

005

005

005

006

006

005

006

006

006

006

006

005

005

005

005

005

005

006

006

006

006

006

006

006

006

006

005

005

005

005

005

006

007

007

007

007

007

007

ธนาคาร

หองน า

001

น าพ

008

008

008

008

008

008

008

008

008

008

008

008

008

008

008

008 008 008 008

009

009

009 009

009

009 009 009 009 009

009 009 009 009 009 009

ตาราง ระเบยนตนไม

37

ล าดบท ชอทองถน ชอวทยาศาสตร ลกษณะทวไป ประโยชน จ านวนตน/ตน

1 อนทผลม Phoenix dactylifera เปนปาลมทมหนอและขนเปนกอสงไดถง 30 เมตร ตนสงคลายมะพราว แตมกาบกานใบหอหมตนตดดนแนน แมหลดจากตนกมรอยกานใบเปนรปเกลดปลาเรยงตามตนนาด กานทางใบมหนามแหลมยาว ใบยาวประมาณ 6 เมตร ทางใบชตรงขนไป ไมโคงลง ปลายใบแหลมคม สเขยวออน ใตใบสเทาชอดอกออกระหวางกาบใบ ดอกดกผลดก ท าใหดงทะลายหอยลงผลสขาวนวลหอมออนๆ รปกลมยาวร ประมาณ 50 ซม.ผลออนสเขยว สกสแดงจด เหลอง สม แลวแตชนดพนธ

ไมประดบ บางชนดผลรบประทานได

6

2 หมากนวล Veitchia merrillii เปนพรรณไมยนตนประเภทปาลมมทรงพมขนาดกลางล าตนมความสงประมาณ 5-10 เมตรการเจรญเปนล าตนเดยวไมมหนอ ล าตนตรงสง

ปลกเปนไมประดบ

42

3 พะยง Dalbergia cochinchinensis Pierre

เปนไมขนาดกลางถงขนาดใหญ สงถง 25 เมตร มชวงล าตน 10-15 เมตร มเปลอกสเทา เรยบ ลอกเปนแผนบาง ๆ เปลอกในสน าตาลแกมเหลอง โดยมากจะมพมใบกวาง การแตกกงกานจะแตกเปนแขนงแยกยอยจากกงใหญ โดยมากตาทจะแตกเปนกงใหม

ท าเครองเรอน เครองใชตาง ๆ ใชในการแกะสลก และท าดามเครองมอตาง ๆ

14

ตารางสรปการศกษาตนไม ณ สวน ส.ค.ส. ๒๕๕๐ แดหลานยา

37

4 ขานาง Alstonia macrohpylla Wall

เปนไมยนตนผลดใบขนาดกลางถงขนาดใหญมความสง 15 - 30 เมตร เปลอกตนสขาวนวล เรอนยอดเปนพมทบ กงออนมขนสน าตาลนม ใบเปนใบเดยวเรยงสลบ รปไข ขอบใบหยกคลายฟนเลอย ออกดอกเปนชอตามงามใบและปลายกง ดอกขนาดเลก สเหลองออน ออกดอกชวงเดอนมนาคม-พฤษภาคม

เนอไมสน าตาลอมเหลอง แขง เหนยว ใชท าเครองเรอน เสา ดามเครองมอทาง การเกษตร

3

5 ประดสม BISCHOFIA JAVAVANICA BLUME

เปนพรรณไมยนตนขนาดใหญ มล าตนสงประมาณ 25 เมตร ใบจะออกรวมกนเปนชอ ลกษณะของใบเปนรปมนร ปลายใบแหลม ถาขนในทแลงจะผลดใบกอนออกดอก โคนกลบเลยงกลบดอกตดกนเปนกรวยโคงเลกนอย กลบดอกม 5 กลบ มขนาดดอกเลก ขณะดอกยอยบานมเสนผานศนยกลางประมาร 0.5- 1 ซม. ดอกบานไมพรอมกน มกลนหอมออนๆ ฤดดอกบานอยในชวง เดอนพฤษภาคมถงสงหาคม

เนอไมแขงแตท าใหแหงในอากาศไดยาก เหมาะส าหรบกอสรางสะพาน เฟอรนเจอรรบประทานได รสชาตเปรยวปนหวานนด ๆ ชมคออรอยด

6

6 สาละ Shorea robusta Roxb

เปนไมตนขนาดกลางถงขนาดใหญ ไมผลดใบ ล าตน เปลาตรง เปลอกสเทาแตกเปนรอง เปนสะเกดทวไป เรอนยอดเปนพมทบ ปลายกงมกจะลลง กงออนเกลยง ใบ เดยว ดกหนาทบ รปไขกวาง โคนใบเวาเขา ปลายใบเปนตงแหลมสนๆ ผวใบเปนมน ขอบใบเปนคลน ดอก ออกเปนชอส นๆ ตามปลายกงและงามใบ กลบเลยงและ

เนอไมใชเปนวสดกอสราง ใชท าธป ทางยา ยางตนใชเปนยาฝาดสมาน

1

37

กลบดอกมอยางละ 5 กลบ กลบดอกสขาวอมเหลอง มกลนหอม ผล เปนผลชนดแหง แขง มปก 5 ป ปกยาว 3 ปก ปสน 2 ปก บน แตละปกมเสนตามความยาวของปก 10 - 15 เสน

7 มะฮอกกาน Swietenia

macrophylla King เปนไมตนขนาดกลางถงขนาดใหญ สง 15 - 25 เมตร ผลดใบ เรอนยอดรปไขหรอทรงกระบอก ทรงพมทบ ล าตนเปลาตรง เนอไมสน าตาลอมเหลองหรอแดงเขม เนอละเอยดเหนยว ลวดลายสวยงาม เมอแหงจะมแถบแววสทองขวางเสนไม เนอไมแขง มคณภาพด สามารถใสกบและตกแตงไดงาย ยดตะปไดด คณภาพใกลเคยงกบไมสก ทนทานตอการเขาท าลายของปลวก เมลดรสขมมาก

ไม ใชท าเครองเรอน เปลอกตน ใชเปนยาแกเจรญอาหาร

4

บรรณานกรม

http://www.thaigoodview.com/node/67751

http://www.chaiwbi.com/2553student/m5/d5202/wbi/535208/100.html

https://sites.google.com/site/srangprasiththiphaphkarsxn/tawxyangkhgnrongan/1tawxyangchuxkhorngnga

nwithyasastr

http://www.chaiwbi.com/2554student/m5/d5101/wbi/545106/801.html