Post on 10-Mar-2019
İlaç Alerjisi
Prof. Dr. Öner SüzerCerrahpaşa Tıp Fakültesi
Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalıwww.onersuzer.com
2
Konuşma planı
İlaç alerjisi için kriterlerİlaç alerjisi tipleriBelli tiplerde alerjilere yol açan ilaçlara örneklerİlaç alerjisinden şüphenilen durumlarda yapılması gerekenler
3
İlaç alerjisi için kriterlerAlerjik reaksiyonlar hastaların küçük bir kısmında görülür ve hayvan çalışmalarında öngörülemez.Klinik bulgular ilacın farmakolojik etkilerine benzemez.Eğer ilaç ile daha önce karşılaşılmamışsa alerjik semptomlar nadiren 1 haftadan önce ortaya çıkar.Anafilaksi, ürtiker, astım, serum hastalığı gibi tipik alerjik reaksiyonlar oluşabilir. Ancak, farklı tipte deri reaksiyonları, ateş, eozinofilik pulmoner infiltrasyon, hepatit, interstisyel nefrit, lupussendromu da oluşabilir.Reaksiyonlar ilacın çok küçük dozlarıyla oluşturulabilir, benzerkimyasal yapılı ilaçlar arasında çapraz reaksiyon oluşabilir.Eozinofili şart değildir, varsa tanıda yardımcıdır.Genellikle ilaç kesildikten birkaç gün sonra gerilerler.
6
Alerji oluşturma olasılığı en yüksek ilaçlar β-laktam antibiyotiklerAspirin ve diğer nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlarSulfonamidler
Alerjik reaksiyonların %80’inden sorumludurlar!!!
Penisilin Tip I, II, III ve IV reaksiyonların hepsini oluşturabilir!!!
7
KinidinTrombositopenik purpuraLökopeniDissemine intravasküler koagülasyonLupus eritematosusDöküntüler
11
Histamin salınmasına yol açabilen ilaçlar
Polimiksin B
VankomisinMorfin ve diğer opiatlar
Tubokürarin ve diğer kürar türevleri48/80 maddesi
16
Lupus eritematosus yapabilen bazı ilaçlar
Tiourasilİyodidler
SülfonamidlerHidralazin
SefalosporinlerFenolfitalein
ProkainamidFenitoin
MinosiklinBleomisin
MetildopaBarbitüratlar
KinidinAsparajinaz
İzoniazidAsebutolol
18
Havayolu obstrüksiyonu yapabilen bazı ilaçlar
* Bir gıda boyasıdır.
Penisilinler
Tartrazin*NSAİ
StreptomisinKolinerjikler
Sefalosporinlerβ-blokerler
PentazosinAdenozin
19
Pulmoner ödem yapabilen bazı ajanlar
Propoksifenİnterlökin-2
MetadonHidroklorotiazit
Kontrast maddelerEroin
20
Pulmoner infiltrasyon yapabilen bazı ilaçlar
Metiserjid
TrimetafanMelfalan
SülfonamidlerKlorambusil
SiklofosfamidKarmustin
Sedatif-hipnotiklerBusülfan
ProkarbazinBleomisin
PolimiksinlerAzatiyoprin
OpioidlerAsiklovir
NitrofurantoinAmiodaron
Mitomisin CAminoglikozidler
MetotreksatAltın tuzları
22
Eozinofili yapabilen bazı ilaçlar
SülfonamidlerL-triptofan
ProkarbazinKlorpropamid
Nitrofurantoinİmipramin
Montelukast, zafirlukastEritromisin estolat
MetotreksatAminosalisilik asit
23
Hemolitik anemi yapabilen bazı ilaçlar
SülfonamidlerLevodopa
SefalosporinlerKlorpromazin
RifampinKinidin
Prokainamidİzoniazid
Penisilinlerİnsülin
MetildopaFenasetin
MelfelanDapson
Mefenamik asitAminosalisilik asit
24
Trombositopeni yapabilen bazı ilaçlar
TikarsilinKarbenisilin
TiazitlerKarbamezepin
Oksifenbutazonİzoniazid
Novobiosinİndometasin
MoksolaktamHeparin
MetildopaFurosemid
KotrimoksazolFenilbutazon
KlortalidonDigitoksin
KlorpropamidAspirin
KininAsetazolamid
KinidinAltın tuzları
25
Pansitopeni yapabilen bazı ilaçlar
ZidovudinMefenitoin
TrimetadionKloramfenikol
TiourasillerKinakrin
TiklopidinKarbimazol
SülfonamidlerKarbamezepin
SitotoksiklerFenitoin
Potasyum perkloratFenilbutazon
OksifenbutazonFelbamat
MepakrinAltın tuzları
26
Agranülositoz yapabilen bazı ilaçlar
ZafirlukastKotrimoksazol
Trisiklik antidepresanlarKlozapin
TolbutamidKloramfenikol
TiklopidinKarbimazol
SülfonamidlerKaptopril
Sitotoksiklerİndometasin
SefotaksimFlutikazon propionat
PropiltiourasilFenotiazinler
OksifenbutazonFenilbutazon
MontelukastAprindin
MetimazolAltın tuzları
28
Kolestatik hepatit yapabilen bazı ilaçlar
SiklosporinFenotiazinler
ÖstrojenlerEritromisin estolat
Oral kontraseptiflerAsetoheksamid
NitrofurantoinAndrojenler
MetimazolAnabolik steroidler
KlorpropamidAmoksisilin + klavulanik asit
FlukloksasilinAltın tuzları
29
Karaciğer hasarı yapabilen bazı ilaçlar I
LabetalolFlusitozinKlofibratFenitoin ve diğer hidantoinlerKinolonlarFelbamatKinidinEtiyonamidKetokonazolEritromisinKarbenisilinDiklofenakKarbamazepinDapsonK3 vitamini (menadion)AsebutololİzoniazidAprindinHMG-CoA redüktaz inhibitörleriAmiodaronHalotanAminosalisilik asitH2-reseptör blokerleriAllopurinolGliburidAldoz redüktaz inhibitörleri
30
Karaciğer hasarı yapabilen bazı ilaçlar II
PropiltiourasilZidovudin (AZT)ParasetamolVerapamilOral kontraseptiflerValproik asitNonsteroidal antinflamatuar ilaçlarTroglitazonNitrofurantoinTrazodonNifedipinTolkaponNiasin (vitamin B3)TetrasiklinlerMinosiklinTakrinMetotreksatSülfonamidlerMetoksifluranSiklofosfamidMetimazolSalisilatlarMetildopaRifampisinMerkaptopürinPropoksifenMAO inhibitörleri
32
Nefrotik sendrom yapabilen bazı ilaçlar
ProbenesidKaptopril
PenisilaminFenindion
KetoprofenAltın tuzları
33
İnterstisyel nefrit yapabilen bazı ilaçlar
TiazitlerPenisilinler
SülfonamidlerNSAİ
SiprofloksasinFurosemid
SefalosporinlerFenindion
RifampinAllopurinol