Mobil Uygulamalarda Lean Startup Yaklaşımı

Olcay Ay@ayolcay

Lean Startup aşırı belirsizlik ortamında yeni bir ürün veya hizmetin geliştirilmesi için ortaya çıkmış

bir metodolojidir.

Esin Toyota’nın uyguladığı yalın üretim sistemidir

Yalın üretim sistemi ya da Toyota üretim sistemi, üretimdeki kayıpları ez aza indirerek ya da

sıfırlayarak, kalite ve maliyet açısından en uygun ürünü en kısa zamanda üretmeyi amaçlayan

sistemler bütünü.

Eric Ries girişimci ve Startup Lessons Learned adlı bloğun ve Lean Startup adlı kitabın yazarı.

IMVU adlı sanal gerçeklik firmasının kurucu ortağı.

Steve Blank Silikon Vadisinin en ünlü girişimcilerinden. Ayrıca

Stanford’da girişimcilik üzerine ders veriyor. 30 yıllık çalışma

hayatına 8 adet startup sığdırmış. Eric Ries’ın mentörü.

Senaryo 1

Uzun vadeli mükemmel bir planZaman ve kaynak sıkıntısı yokEn iyilerden kurulu bir kadro

Kalite odaklı kusursuz bir ürünBüyük bir pazarlama bütçesi

Sonuç

Plan kusursuz bir şekilde uygulanmasına rağmen boşa giden 44 M $ ve birbirinden zeki insanların 5

senelik alın teri

Yanılmalar

Müşterinin ne istediğini bilebilirizGeleceği tahmin edebiliriz

En zeki ve yeteneklilerden oluşan bir ekip ile planın kusursuz bir şekilde uygulanması başarının

anahtarıdır.

Çıkarımlar

Peki ya müşteri ile ilgili yaptığımız tahminlerimiz hatalıysa

En başından beri hatalı bir planı kusursuz bir şekilde uyguluyorsak

Senaryo 2

Ürünün 6 ayda müşterinin karşısına çıkması üzerine kurulu bir plan

Hatalar ve eksik özelliklerle dolu bir beta ürünüDaha ilk günden itibaren ücretli

Günde 10’larca güncellenen bir ürünPazarlama bütçesi ve ürün lansmanı yok

Sonuç

Hatalı ve eksik özelliklerine rağmen müşterilerin yön vermesi ile şekillen bir ürün ile başarıyı

yakalan bir firma

Çıkarımlar

Hayat kimsenin kullanmak istemeyeceği ürünler geliştirmek için çok kısa

Büyük düşün küçük başla

Her ürün bir problemi çözmek için ortaya çıkar. Ama aşırı belirsizlik ortamında problem de çözüm de belirsizdir. Bu nedenle müşterinin ne istediği

bilemezsin

Hızlı geliştir. Müşterinin karşısına mümkün olduğunca erken çık. Çünkü bütün soruların

cevabı müşteride.

Ürünü şirketindeki parlak zekalı çalışanlar değil müşteri şekillendirsin. Her bir değişiklik için bir

hipotez oluşturup gerçek müşteri üzerinde hızlı bir şekilde ve sık aralıklarla bu hipotezleri test et.

Ne zaman stratejine yön vermen, ne zaman da ısrarcı olman gerektiği konusunda sürekli gözlerini açık tut. Sürekli verileri takip et. Bu verilere göre

stratejine yön ver.

Eğer başarısız olacaksan mümkün olduğunca erken ( ve en az maliyetle ) başarısız ol.

Kendinizin ve çalışanlarınızın zamanınıYatırımcının parasını

israf etme

Temel Prensipler

1. Girişimciler her yerdedir

Müşteri taleplerinin belirsiz olduğu her pazara uygulanabilir

Girişimci olmak için mutlaka bir garajda kurulmuş bir startup kurucusu olmanız gerekmez•bir firmanın çalışanı•bir kamu kurumu çalışanı•kar amacı gütmeyen bir STK çalışanı ya da gönüllüsü

de bir girişimci rolü üstlenebilir.

2. Girişimcilik bir yönetim tarzıdır

Lean startup sadece yeni bir ürün ya da yeni bir hizmet geliştirmek ile ilgili değil aynı zamanda bu yeni ürünleri geliştirmek için kullanılacak yönetim tarzıdır

Aşırı belirsizlikleri yönetmek için farklı bir bakış açısına ihtiyaç var

Klasik ve eski yönetim tarzları aşırı belirsizlik ortamında çok hantal, verimsiz ve yetersiz kalmaktadır

3. Doğrulanmış Öğrenme

Ürün ile ilgili atılan her adım bir hipotezdir. Ürün geliştirme süreçlerinde amaç her hipotezi doğrulamaya çalışmaktır. Bu şekilde doğrulanmış hipotezlerin sayısı arttırılmaya çalışılır. Bu sayı ne kadar yüksekse ürünün başarılı olma ihtimali de o kadar yüksek olur.

Ürün ile ilgili atılan her adım bir hipotezdir. Ürün geliştirme süreçlerinde amaç her hipotezi doğrulamaya çalışmaktır. Bu şekilde doğrulanmış hipotezlerin sayısı arttırılmaya çalışılır. Bu sayı ne kadar yüksekse ürünün başarılı olma ihtimali de o kadar yüksek olur.

4. Yap-Ölç-Öğren

Pivot, vizyonda herhangi bir değişiklik yapmadan stratejide değişiklikler yapmaktır.

Startupların çok büyük bir kısmı hatalı fikirlerle yola çıkarlar. Ancak başarılı startuplar yanlış yolda

olduklarını çok daha erken fark edip daha kaynakları tükenmeden stratejilerinde değişiklik ( pivot ) yaparlar.

5. Yenilik muhasebesi

En sıkıcı ama en can alıcı kısım. İşlerin iyi ya da kötü gittiği nasıl anlayacaksınız? Başarı ve başarısızlık kriterleriniz neler?Yatırımcınız önüne hangi veriler koyacaksınız?Milestonelarınız neler?İş önceliklendirmeleriniz nasıl?

Sıcak Konular

Problemin ve çözümün belirsizliği

Bu ürün nasıl geliştirilmeli yerine bu ürün geliştirilmeli mi?

Bir şeyi doğru yapmak mı doğru şeyi yapmak mı önemli?

Çok çalışmak mı akıllıca çalışmak mı?

80/20 Kuralı

MVP ( Minimum Viable Product )

Hatalarla dolu ve eksik özellikli bir ürün müşterinin önüne konur mu?

Erken Benimseyiciler

Yapılan Temel Hatalar

Hatalı müşteri segmenti

Hatalı problem tespiti

Hatalı çözüm tespiti

Problemden çok çözüme odaklanmak

Büyük düşünüp büyük başlamak. Hatta küçük düşünüp büyük başlamak

Gerçek veriler yerine içgüdülerle hareket etmek

Yavaş kalmak. Müşterinin önüne çok geç çıkmak

Kaynakların erken tükenmesi

Yap-Ölç-Öğren YerineSadece YapYap-Yap-Yap

Yap-Ölç-Öğren-Ölç-Öğren-Ölç-Öğrengibi hatalı stratejiler uygulamak

Mobilde Lean Startup

Başarı Hikayeleri – Instagram

•Ekim 2010’da kuruldu•Nisan 2012’de Facebook tarafından 1 Milyar Dolar’a satın alındı•Facebook tarafından satın alındığında şirkettin sadece 13 çalışanı vardı

Başarı Hikayeleri – WhatsApp

•Şubat 2009’da kuruldu.•Şubat 2014’te Facebook tarafından 19 Milyar Dolar’a satın alındı•Facebook tarafından satın alındığında şirkettin sadece 50+ çalışanı vardı

Başarı Hikayeleri – Waze

•Sosyal navigasyon uygulaması•2008 yılında İsrail’de kuruldu•Haziran 2012’de Facebook tarafından 1.3 Milyar Dolar’a satın alındı•Facebook tarafından satın alındığında şirkettin sadece 100+ çalışanı vardı

Mobil ile ilgilenen herkes bir sonraki Whatsapp, Instagram ya da Waze olmak ister.

Peki ya başarısızlık hikayeleri

Başarısızlık Hikayeleri

•1.000+ lerce, 10.000+ lerce hatta 100.000 lerce uygulama günde sadece birkaç defa indiriliyor•Uygulama indirmelerin %50’si uygulamaların %0.1’inden geliyor•Uygulama indirmelerin %90’ı uygulamaların %10’undan geliyor

Mobilde Kullanıcıları Elde Tutma Oranları

•Belli bir süre sonra uygulamayı aktif olarak kullanmaya devam etme oranları•1 ay sonra %40•6 ay sonra %10•1 yıl sonra %4

Yalın Yeni Girişim ( Lean Startup )

•Hayat kimsenin kullanmak istemeyeceği ürünler geliştirmek için çok kısa•Büyük düşün küçük başla•Hızlı ölçeklendir•Erken başarısız ol

İlk cevap bulunması gereken soruBu uygulama nasıl yapılmalı?

değilBu uygulama yapılmalı mı?

olmalı

Bu uygulama yapılmalı mı?

•Hangi problemi çözmeye çalışıyoruz•Bu problemi çözmeye çalışan başka bir uygulama var mı?•Varsa neyi iyi neyi kötü yapıyor?•Müşterileri hakkında ne düşünüyor?•Biz neyi daha farklı ya da onlardan daha iyi yapabiliriz?

•Problemlerini çözmeye çalıştığımız potansiyel müşteriler bu problemin farkında mı?•Bizim çözüm önerimiz gerçekten bu problemi çözüyor mu?•Bu probleme sahip ve bu çözümü benimseyecek yerince büyük bir müşteri potansiyeli var mı?

Pazar Araştırması

Potansiyel Müşterilerle Görüşme

Bu uygulama nasıl yapılmalı?

Yap

MVP

•80/20 kuralını göz önünde bulundur•Bu uygulama için hayati özellikler neler?•Amaç bir an önce kullanıcının karşısına çıkıp veri toplamaya başlamak•Ufak-tefek hatalar olabilir ama kritik hatalar olmamalı

MVP’niz sizin ya da kurumunuzun sahiplenmek istemediği kadar bile kötü olabilir. Bu durumda bu

uygulamayı farklı bir hesaptan farklı bir logo ile hatta farklı bir ülkede yayına açabilirsiniz.

Taslak Çizimler

Wireframe

Gerçek Cihazda Wireframe

Prelaunch Sayfası

Beta Testi

Landing Page

Mobil Testler

Android’de Test Otomasyonu•Monkey•Monkeyrunner•Robolectic•Robotium•Spoon•……

Mobil Bulut Testleri

Mobil Backend

•Parse•Google App Engine•Netmera•…..

Ölç

Dışarı Çık

Veri Topla

Veri Topla

•Uygulamayı kim nasıl kullanıyor?•Hedeflenen hareketlerin gerçekleşme oranları•Karşılaşılan hatalar•Kritik süreler

Veri Topla•Google Analytics•Flurry•Countly•Mixpanel•…..

Mobilde A/B Testleri

Öğren

Kullanıcı Yorumları

Mobile Özgü Konular

Mobil Marketlerde Onay Süreci

Mobilde Yeni Versiyonların Kullanıcıya Ulaşma Süreci

Mobil Sitede Hipotezleri Doğrula

Web & Mobil

App Store Optimizasyonu

Unutmayın

«Hayat kimsenin kullanmak istemeyeceği ürünler geliştirmek için çok kısa»

Teşekkürler