Post on 22-Jul-2020
Disaster Management
Basic Concepts
MJ Moradian MD, MPH, PhD Candidate
Tehran University of Medical Sciences
Senior Advisor of Treatment Deputy of
Shiraz University of Medical Sciences
2015 drmoradian@sums.ac.irmail: -E
Website: Search Moradian & disaster
مفاهيم پايه آشنایی با مدیریت بحران
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
Terminology?!!
Disaster
Crisis
Emergency
Catastrophe
Accident
Incident
بال بحران فوریت فاجعه سانحه حادثه
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
Dis: و نامساعد و نامطلوب معناي به Astro : ستاره معناي به
Disaster: يك نامطلوب و بد هاي جنبه
ستاره يا سياره
http://www.merriam-webster.com/dictionary/disaster
Disaster m
ora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
1394ايام قمر در عقرب شنبه سه 18/1/94 21:21 جمعه 21/1/94 5:29
شنبه سه 15/2/94 3:34 شنبه پنج 17/2/94 11:05
شنبه دو 11/3/94 11:07 شنبه چهار 13/3/94 17:50
یکشنبه 7/4/94 19:49 شنبه چهار 10/4/94 2:19
یکشنبه 4/5/94 4:2411 شنبه سه 6/5/94 11:52
شنبه 31/5/94 12:44 شنبه دو 2/6/94 21:12
جمعه 27/6/94 19:24 شنبه دو 30/6/94 5:04
جمعه 24/7/94 1:11 یکشنبه 26/7/94 11:13
شنبه پنج 21/8/94 7:13 شنبه 23/8/94 16:44
شنبه چهار 18/9/94 14:29 جمعه 20/9/94 23:22
شنبه سه 15/10/94 22:57 جمعه 18/10/94 7:47
شنبه سه 13/11/94 7:24 شنبه پنج 15/11/94 17:18
شنبه دو 10/12/94 15:39 شنبه پنج 13/12/94 2:20
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
شکل به معموالً که است ای حادثه بال مختل را جامعه عملکرد و میدهد رخ ناگهانی
بعالوه .نماید می وارد آسیب و صدمه و کرد از فراتر آن به مناسب پاسخ یا تطابق .است جامعه های ظرفیت
Ardalan A. Terminology: Basic Terms of Disaster Risk Reduction from Living with Risk, ISDR Pub. Available from:
http://nihr.tums.ac.ir/disaster/Images/UserFiles/1/file/BasicTerminology-RiskReductionArdalan-ISDR.pdf.
Accessed December, 2012.
Disaster
UN/ISDR - UN Intl Strategy for Disaster Reduction Sec [ 15 January 2009 ]
دبیرخانه راهبرد بین الملل برای کاهش خطر بالیا وابسته به سازمان ملل متحد
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
هستند ناگهانی محیطی زیست های پدیده برای که برخودارند شدتی چنان از که
کمک اخذ به نیاز آن مدیریت و پاسخگویی .است بحران وقوع از خارج محلی از
Disaster
www.who.int/ جهانی بهداشت سازمان
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
تقسيم بندي انواع بحران آشنایی با مدیریت بحران
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
Sudden onset وقوع ناگهانی
Slow onset وقوع تدریجی و پيشرنده
Mixed جنگ و كشمکش داخلی
انواع بحران با توجه به چگونگي وقوعm
ora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
Situation out of control
Worst possible situation
Disaster event
Sudden Impact Disaster
Time
Difficult situation
Disaster situation
”Normality”
Lif
e s
itu
ati
on
of
the
po
pu
lati
on
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
Situation out of control
Worst possible situation
Time
Slow Impact Disaster
Difficult situation
Disaster situation
”Normality”
Disaster events
Lif
e s
itu
ati
on
of
the
po
pu
lati
on
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
Situation out of control
Worst possible situation
Disaster events
Time
Complex humanitarian emergency
Difficult situation
Disaster situation
”Normality”
Lif
e s
itu
ati
on
of
the
po
pu
lati
on
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
انواع بحران بر حسب علل ايجاد
طبيعی بحرانهای آتشفشان لرزه، زمين ، طوفان سيل،
(بشر دست ساخته)تکنولوژیکال بحرانهای ، شورش بمباران، سوزی، آتش ، تصادفات ، هواپيما سقوط
جنگ ، انقالب
(پيچيده) كمپلکس بالیای ساخت انسان و طبيعی بالیای از ای مجموعه
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
انواع بالياي طبيعي بر اساس منشاء
(شناختی زمين) ژئولوژیک فشان آتش زمين، رانش لرزه، زمين
سيل:(آبی) هيدرولوژیک طوفان :(هواشناسی) مترولوژیک
خشکسالی :اقليمی اپيدمی:(زیستی) بيولوژیک
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
(هيدرولوژيك)آبي
زمين شناسي
هواشناسي
اقليمي
بيولوژيك
منشا آن از بخش جامد زمين است
در زمان كوتاه و با منشا جو زمين
(CRED) انواع بحران
زمين لرزه،آتشفشان
طوفان
با منشا تغيير در چرخه آب يا جابجايي زياد آب
سيل
،آتش سوزيخشكسالي تغييرات اقليمي در زمان طوالني
،هجوم حشراتهمه گيري با منشا ميكروب ها يا مواد سمي
moradian.sums.ac.ir
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
انواع بالياي طبيعي بر اساس آثار
تعداد و 5 مساوی یا كمتر مرگ : كوچک مقياس خسارت و كمتر یا 1500 تاثير تحت جمعيت دالر ميليون 8 مساوی یا كمتر اقتصادی تحت جمعيت ،50 تا 5 بين مرگ : بزرگ مقياس
ميليون 200 حدود خسارت و150000 از بيش تاثير دالر
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
تقسيم بندي بحران در موسسات پزشكي
بحران داخلی
بحران خارجی
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
بحرانهاي خارجيبحرانهایی هستند که بر ساختار بیمارستان صدمه ای وارد نمی کنند ولی ممکن است بر روی منابع بیمارستانی
.اختالالتی را ایجاد کنند
بحرانهاي داخلي . اختالل در عملكرد نرمال بيمارستان به وجود مي آورند
صدمه يا مرگ پرسنل بيمارستان
آسيب به قسمتهاي فيزيكي بيمارستان
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
سطح بندي حادثه
سطح حادثه
تعريف
E0 شرايط عادي
E1 كمك ليكن است، درماني بهداشتي واحد چند يا يك سطح در حادثه وسعت .نيست الزم شهرستان
E2 نيست الزم دانشگاه كمك و است شهرستان يك سطح در حادثه وسعت.
E3 يك از بيش) است پزشكي علوم دانشگاه يك سطح در حادثه وسعت (است ضروري دانشگاه كمك دليلي هر به يا است درگير شهرستان
E4 يا است درگير دانشگاه يك از بيش) است قطب يك سطح در حادثه وسعت (است ضروري قطب هاي دانشگاه ساير كمك دليلي هر به
E5 هر به يا است درگير قطب يك از بيش) است ملي سطح در حادثه وسعت (است ضروري ملي سطح مداخله دليلي
E6 كمك بين المللي الزم است.
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
ابعاد بحران
گم افراد + شده تایيد مرگ :شدگان كشته تعداد
شدند كشته رود می تصور كه شده
حادثه وقوع جریان در :تاثير تحت جمعيت تعداد
.هستند فوری كمک دریافت نيازمند
وجود استانداردی روش :اقتصادی خسارت ميزان
ندارد
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
definition-and-http://www.emdat.be/criteria
Affected: People requiring
immediate assistance during a
period of emergency; it can also
include displaced or evacuated
people.
Total affected: Sum of injured,
homeless, and affected.
Affected m
ora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
بحران مديريت
مجموعه ای از مفاهیم نظری و تدابیر عملی در ابعاد سیاستگذاری، برنامه ریزی، سازماندهی، هماهنگی و کنترل جهت مقابله با بالیا در مراحل قبل، هنگاا و
.بعد از وقوع بالیا است
دکتر کتایون جهانگیری
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
مدیریتی، تصمیمات بکارگیری مند نظا روند ظرفیت و عملیاتی های مهارت تقویت سازماندهی،
و راهبردها اتخاذ ها، سیاست تدابیر منظور به سازی پیامدهای کاهش منظور به جوامع در سازگاری ایجاد تکنولوژیک و طبیعی مخاطرات از ناشی زیانبار
UNISDR-2003
بحرانمديريت
قبل از بحران= مديريت بحران
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
اصالحات پايه آشنایی با مدیریت بحران
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
بشر ساخت دست ٬طبيعي حادثه نوع هر : مخاطره زندگي به تواند مي كه آنها دو هر از تركيبي يا
محيط و ،معيشت،خدمات مال به و آسيب انسانها .رساند خسارت زيست
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
Hazard
is:
Any Potential Threat To Public Health
And Safety
یک تهدید بالقوه برای سالمت و امنيت عمومی
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
فشارهای یا حاكم شرایط مجموعه كه مفهومی را جغرافيایی یا و فيزیکی ٬اجتماعی ٬اقتصادی فشارها و شرایط مجموعه این .كند می توصيف و آمادگی ٬كاهش خصوص در جمعيت توانایی .نماید می محدود را حوادث با مقابله
پذيريآسيب m
ora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
دارد بيماران و پرسنل برای خروج و ورود راه یک تنها می مسدود بحران در و دارد سنگين ترافيک اطراف خيابان
شود نيازها همه برای اتوماتيک شکل به برق اضطراری سيستم
ندارد نيست مقاوم زلزله مقابل در سازه
است زیاد ای سازه غير پذیری آسيب ندارد اضطراری تخليه برنامه ندارد بحران به پاسخ برنامه ندارد مجاور های بيمارستان به بيماران انتقال برنامه
برای بيمارستان چند مثال آسيب پذيریm
ora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
Capacity( مقابله با بحران)ظرفيت
یک دسترس در منابع و ها توانمندی همه تركيب ریسک سطح تواند می كه ارگان یا اجتماع یا جامعه
دهد كاهش را بحران یک آثار یا وسایل همه شامل بحران با مقابله ظرفيت
،مهارتهای ،اقتصادی اجتماعی ،ساختاری، فيزیکی می مدیریت یا رهبری مانند اجتماعی یا شخصی
.باشد
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
The probability of harmful consequences, or
expected losses(deaths , injuries , property ,
livelihoods, economic activity disrupted or
environment damaged) resulting from
interactions between natural or human-induced
hazards and vulnerable conditions
شرایط در مخاطره یک منفی عواقب احتمالm پذیر آسيب
ora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
Risks خطر
چند مثال
خطر مرگ در زلزله
خطر آسیب در انفجار
خطر وقوع بیماری درجنگ
احتمال جابجایی جمعیت بعد از همه گیری
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir
اولين گام در برنامه ريزي مديريت بحران تحليل رسيك است
(تهديد)شناخت و تحليل مخاطرات (نقاط ضعف)برآورد آسيب پذيري ها در مقابل مخاطرات
(نقاط قوت)ارزيابي ظرفيت ها محاسبه و تحليل ريسك
اولويت هاي برنامه ريزي و روش : نتيجه برنامه ريزي مشخص مي شود
Shiraz Eram Garden
Photo credit: MR Rastegar-Fars EMS
mora
dia
n.s
um
s.a
c.ir