2
Spis treści – kliknij w odnośnik, aby przejść do wybranych treści
1. Badania i rozwój, wydajność pracy – str. 4-11
2. Eksport zaawansowanych technologii – str. 12-17
3. Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce – str. 18-30
4. Rankingi innowacyjności – str. 30-33
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
3
Wnioski
Nakłady na badania i rozwój w Polsce, choć systematycznie rosną, to nadal należą do najniższych w Unii Europejskiej.Na koniec 2018 r. przeznaczono na R&D ponad 6 mld EUR, co wartościowo nie było niską kwotą na tle pozostałych krajówUE jednakże w ujęciu per capita lub jako % PKB znajdujemy się w drugiej dziesiątce unijnych gospodarek.
Niskie nakłady na badania i rozwój nie oznaczają jednak, że nie ma w Polsce innowacyjnych przedsiębiorstw. Zgodnie znajnowszą odsłoną cyklicznego badania GUS „Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce” ponad 26%przedsiębiorstw w Polsce jest aktywnych innowacyjnie. Chociaż różnica nie jest duża to bardziej innowacyjne byłyprzedsiębiorstwa z sektora publicznego.
Innowacyjność gospodarki można mierzyć wielkością eksportu wysokich technologii. Najbardziej aktualne dane za2019 r. wskazują, że wartość sprzedaży high-tech za granicę wyniosła 81.270 mln PLN i była o 11,9% większa niż w roku2018. W porównaniu do 2007 eksport wzrósł o ponad 639%, a udział wysokich technologii w eksporcie towarowym ogółemzwiększył się do 8,7% (z 3,1% w 2007 r.).
Pod względem innowacyjności mamy jeszcze wiele do nadrobienia. W rankingach innowacyjności, których nie należyjednak traktować jako wyznacznika stanu faktycznego, Polska jest wyprzedzana nie tylko przez gospodarki krajówrozwiniętych, ale także mniejsze gospodarki krajów rozwijających. W najbardziej kompleksowym badaniu innowacyjności,Europejskim Indeksie Innowacyjności, zanotowaliśmy czwarty najgorszy wynik spośród krajów UE.
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
Badania i rozwój, wydajność pracy w przemyśle
Badania i rozwój są motorem napędowym innowacyjnej gospodarki.Na kolejnych stronach przedstawiamy jak wypada Polska na tle Unii Europejskiejw nakładach na R&D oraz liczbie zatrudnionych.
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
5
Źródło: Eurostat
Nakłady na badania i rozwój w Polsce należą do najniższych w całej Unii Europejskiej
Na koniec 2018 r. w Polsce przeznaczono na badania i rozwójponad 6 mld EUR. Był to wynik o 24,5% większy niż rokwcześniej i o ponad 428% większy niż w roku dołączenia do UE.
Mimo tak efektownego procentowego wyniku pozostajemy wtyle krajów UE. Co gorsza, różnica pomiędzy Polską a lideremtechnologicznym zdaje się powiększać. Jeszcze w 2004 r. różnicaw wydatkach na R&D kształtowała się na poziomie 54 mld euro,na koniec 2018 r. wyniosła prawie 100 mld.
0
20 000
40 000
60 000
80 000
100 000
120 000
Nie
mcy
Fran
cja
Wlk
. Bry
tan
iaW
łoch
yH
ola
nd
iaSz
wec
jaH
iszp
ania
Bel
gia
Au
stri
aD
ania
Fin
lan
dia
Po
lska
Cze
chy
Irla
nd
iaP
ort
uga
liaG
recj
aW
ęgry
Ru
mu
nia
Sło
wen
iaSł
ow
acja
Luks
emb
urg
Ch
orw
acja
Bu
łgar
iaLi
twa
Esto
nia
Łotw
aC
ypr
Mal
ta
Nakłady na badania i rozwój w krajach UE w 2018 r. (mln euro)
01 0002 0003 0004 0005 0006 000
2004
2006
2008
2010
2012
2014
2016
2018
Nakłady na badania i rozwój w Polsce (mln euro)
-100 000
-90 000
-80 000
-70 000
-60 000
-50 000
2004
2006
2008
2010
2012
2014
2016
2018
Różnica w nakładach pomiędzy Polską a Niemcami (mln euro)
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
6
Źródło: Eurostat
Nakłady na badania i rozwój w Polsce należą do najniższych w całej Unii Europejskiej
Podanie samej wartości nakładów nie jest wystarczającomiarodajne ze względu na różnicę w wielkości poszczególnychgospodarek. Lepszą miarą porównawczą wydaje się byćzaprezentowanie nakładów w ujęciu per capita (na głowęobywatela).
Niestety i w tym ujęciu Polska wypada słabo na tle pozostałycheuropejskich gospodarek. Pocieszający może być natomiastfakt, że dynamika roczna nakładów w Polsce od dwóch latpozostaje na znacznie wyższym poziomie niż średnia UE.
0
200
400
600
800
1 000
1 200
1 400
1 600
Dan
iaSz
wec
jaA
ust
ria
Nie
mcy
Luks
emb
urg
Fin
lan
dia
Bel
gia
Ho
lan
dia
Fran
cja
Irla
nd
iaW
lk. B
ryta
nia
Sło
wen
iaW
łoch
yC
zech
yH
iszp
ania
Esto
nia
Po
rtu
galia
Węg
ryG
recj
aP
ols
kaM
alta
Litw
aSł
ow
acja
Cyp
rC
ho
rwac
jaŁo
twa
Bu
łgar
iaR
um
un
ia
Nakłady na badania i rozwój w krajach UE na koniec 2018 r. (euro per capita)
0,0
50,0
100,0
150,0
200,0
2004
2006
2008
2010
2012
2014
2016
2018
Nakłady na badania i rozwój w Polsce (euro per capita)
-5,0%
5,0%
15,0%
25,0%
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Dynamika nakładów na R&D w Polsce na tle średniej UE
Średnia UE Polska
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
7
Źródło: Eurostat
Nakłady na badania i rozwój w Polsce należą do najniższych w całej Unii Europejskiej
Kolejnym ujęciem porównawczym może być przyrównanienakładów na R&D do PKB danego kraju. Tak jak wpoprzednich dwóch ujęciach, tak i tu wykonaliśmy bardzoefektowny wzrost. W 2004 r. na nakłady poświęcaliśmyokoło 0,5% PKB, w 2018 r. było to już 1,2%.
Mimo to nadal pozostajemy poniżej średniej UE. Wartojednak zwrócić uwagę, że w ostatnich pięciu latach różnicapomiędzy Polska a unijną średnią zmniejsza się.
0,00
0,50
1,00
1,50
2,00
2,50
3,00
3,50
Szw
ecja
Au
stri
aN
iem
cyD
ania
Bel
gia
Fin
lan
dia
Fran
cja
Ho
lan
dia
Sło
wen
iaC
zech
yW
lk. B
ryta
nia
Węg
ryEs
ton
iaW
łoch
yP
ort
uga
liaH
iszp
ania
Luks
emb
urg
Po
lska
Gre
cja
Irla
nd
iaC
ho
rwac
jaLi
twa
Sło
wac
jaB
ułg
aria
Łotw
aC
ypr
Mal
taR
um
un
ia
Nakłady na badania i rozwój w krajach UE w 2018 r. (% PKB)
średnia UE - 1,6
0,00
0,50
1,00
1,50
2004
2006
2008
2010
2012
2014
2016
2018
Nakłady na badania i rozwój w Polsce (% PKB)
0,40
0,90
1,40
2004
2006
2008
2010
2012
2014
2016
2018
Nakłady na badania i rozwój w Polsce na tle UE (% PKB)
Polska Średnia UE
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
8
Sektor/Kraj Dania Niemcy Polska Średnia UE
Sektor przedsiębiorstw 64% 69% 66% 60%
Sektor szkolnictwa wyższego 32% 18% 32% 26%
Sektor rządowy 3% 13% 2% 13%
Sektor prywatny non-profit 0% 0% 0% 1%Źródło: Eurostat
Najwięcej pieniędzy na badania i rozwój wydał sektorprzedsiębiorstw, w 2018 r. było to prawie 4 mld EUR (66%całkowitej wartości nakładów w Polsce). W całej UniiEuropejskiej jest podobnie – to przedsiębiorstwa sąmotorem napędzającym innowacje.
Drugim najwięcej wydającym sektorem był sektorszkolnictwa wyższego (32% udziału w całości nakładów nabadania i rozwój), a trzecim sektor rządowy (2%).
W tabeli poniżej prezentujemy jak rozkładały się nakłady na R&D w Polsce, Danii (lider UE pod względem nakładów per capita), Niemczech (lider UE pod względem wielkości nakładów) i jak wyglądała średnia dla całej UE.
Najwięcej na badania i rozwój wydają przedsiębiorstwa
Udział poszczególnych sektorów w nakładach na R&D w Polsce w 2018 r.
Sektor przedsiębiorstw
Sektor szkolnictwawyższego
Sektor rządowy
Sektor prywatnyniekomercyjny
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
9
Mimo że nakłady na badania i rozwój w Polsce są znacznie niższe niż w porównywalnych unijnych gospodarkach, to pod względem liczbyzatrudnionych jesteśmy na szóstym miejscu w Unii Europejskiej. Na koniec 2017 r., najbardziej aktualne dane Eurostatu, zatrudnienie w R&D znalazłow Polsce około 239 tys. osób, z czego ponad 95 tys. stanowiły kobiety. W porównaniu do 2004 roku zatrudnienie w R&D zwiększyło się o prawie 88%.
Trzy kraje o największej liczbie zatrudnionych w R&D to także trzy kraje o największej wartości nakładów na badania i rozwój, tj. Niemcy, WielkaBrytania i Francja.
Mimo znacznie mniejszych nakładów, pod względem liczby zatrudnionych w R&D jesteśmy w czołówce UE
0100 000200 000300 000400 000500 000600 000700 000800 000900 000
1 000 000
Nie
mcy
Wlk
. Bry
tan
ia
Fran
cja
Wło
chy
His
zpan
ia
Po
lska
Ho
lan
dia
Szw
ecja
Au
stri
a
Bel
gia
Po
rtu
galia
Cze
chy
Gre
cja
Dan
ia
Fin
lan
dia
Węg
ry
Irla
nd
ia
Ru
mu
nia
Sło
wac
ja
Bu
łgar
ia
Litw
a
Sło
wen
ia
Ch
orw
acja
Łotw
a
Esto
nia
Luks
emb
urg
Cyp
r
Mal
ta
Zatrudnienie w R&D w krajach UE na koniec 2017 r.
0
50 000
100 000
150 000
200 000
250 000
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
20
16
20
17
Zatrudnienie w R&D w Polsce w podziale na płeć
Kobiety Mężczyźni
Źródło: Eurostat
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
10
Źródło: International Federation of Robotics
Najwięcej robotów przemysłowych na 10 tys. pracowników znajduje się Korei Południowej. Polska znajduje się poniżej światowej średniej.
0
100
200
300
400
500
600
700
Ko
rea
Płd
.
Sin
gap
ur
Nie
mcy
Jap
on
ia
Szw
ecja
Dan
ia
USA
Wło
chy
Be
lgia
Tajw
an
His
zpan
ia
Ho
lan
dia
Kan
ada
Au
stri
a
Fin
lan
dia
Sło
we
nia
Sło
wac
ja
Fran
cja
Szw
ajca
ria
Cze
chy
Au
stra
lia
Wlk
. Bry
tan
ia
Ch
iny
Po
rtu
galia
Węg
ry
No
rweg
ia
No
wa
Zela
nd
ia
Tajla
nd
ia
Mal
ezja
Po
lska
Mek
syk
Izra
el
RP
A
Turc
ja
Arg
enty
na
Gre
cja
Ru
mu
nia
Esto
nia
Bra
zylia
Ch
orw
acja
Ind
on
ezja
Ro
sja
Filip
iny
Ind
ie
Liczba robotów przemysłowych wszystkich typów - liczba na 10.000 pracowników w przemyśle wytwórczym w 2016 r.
Średnia = 74
Polska = 52
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
11
Źródło: Eurostat
Mała liczba robotów przemysłowych to jeden z powodów niskiej wydajności pracy w polskim przemyśle
0
20
40
60
80
100
120
140
Dan
iaB
elgi
aH
ola
nd
iaLu
ksem
bu
rgSz
wec
jaFi
nla
nd
iaA
ust
ria
Nie
mcy
Fran
cja
Wlk
. Bry
tan
iaW
łoch
yH
iszp
ania
Sło
wen
iaG
recj
aC
ypr
Węg
ryM
alta
Po
rtu
galia
Cze
chy
Sło
wac
jaEs
ton
iaP
ols
kaC
ho
rwac
jaLi
twa
Łotw
aR
um
un
iaB
ułg
aria
Wydajność pracy - wartość dodana brutto na zatrudnionego w 2017 r. (tys. euro)
Dania
Holandia
NiemcyFrancjaWlk. BrytaniaWłochy
Hiszpania
Czechy Polska
0
20
40
60
80
100
120
140
0 2 000 000 4 000 000 6 000 000 8 000 000
Wyd
ajn
ość
pra
cy -
war
tość
do
dan
a b
rutt
o n
a za
tru
dn
ion
ego
w 2
01
7 r.
(ty
s. e
uro
)
Zatrudnienie w przemyśle przetwórczym w 2017 r.
Wydajność w pracy w przemyśle a liczba zatrudnionych w krajach UE
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
Eksport zaawansowanych technologii
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
13
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Eksport zaawansowanych technologii staje się corazważniejszy dla Polskiego eksportu towarów. Najbardziejaktualne dane, za styczeń-listopad 2019 r., wskazują żewartość sprzedaży za granicę wyniosła 81.270 mln PLN i jużbyła o 2% większa niż w całym roku 2018 r. W porównaniudo 2007 eksport wzrósł o ponad 580%.
Udział wysokich technologii w całości eksportu towarowegoPolski od 2015 r. oscyluje wokół 8,5%, a najnowsze dane(za I-XI 2019 r.) mówią o udziale na poziomie 8,6%.
Warto zauważyć, że w prawie wszystkich grupach towarówzaliczanych do wysokich technologii (o których więcej nakolejnych stronnych) procentowy wzrost wartości względem2007 r. był znacznie większy niż w przypadku eksportutowarowego ogółem.
Eksport wysokich technologii systematycznie rośnie
0,0%
1,0%
2,0%
3,0%
4,0%
5,0%
6,0%
7,0%
8,0%
9,0%
10,0%
0
10 000
20 000
30 000
40 000
50 000
60 000
70 000
80 000
90 000
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
20
16
20
17
20
18
20
19
I-X
I
Eksport wysokich technologii
Wartość w mln PLN Udział w eksporcie ogółem, prawa skala* Zatwierdzona przez Eurostat klasyfikacja wyrobów wysokiej techniki w handlu towarowym to klasyfikacja według SITC Rev. 4(https://ec.europa.eu/eurostat/cache/metadata/Annexes/htec_esms_an5.pdf )
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
14
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
W 2019 r. cztery grupy towarowe odpowiadały za ponad82% eksportu wysokich technologii. Były to:
1. Komputery (28,9% udziału),
2. Elektronika – komunikacja (27,6%),
3. Lotnictwo (14,5%),
4. Aparatura badawczo rozwojowa (11,8%).
Pozostałe grupy nie były aż tak znaczące dla eksportuwysokich technologii, ale ich wartość także systematyczniezwiększała się.
Głównymi odbiorcami towarów high-tech produkowanychw Polsce były Niemcy, USA oraz Niderlandy.
Głównym towarem naszego eksportu high-tech są komputery, sprzęt telekomunikacyjny i lotniczy
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
28,9%
27,6%
14,5%
11,8%
5,9%
4,7%
3,3% 2,7% 0,6%
Udział poszczególnych grup towarów w eksporcie wysokich technologii
Komputery
Elektronika - komunikacja
Lotnictwo
Aparatura badawczo-rozwojowa
Środki farmaceutyczne
Maszyny nieelektryczne
Maszyny elektryczne
Chemikalia
15
W porównaniu do 2007 r. eksport komputerów wzrósł o 2536,1%
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
0,0%
1,0%
2,0%
3,0%
0
10 000
20 000
30 000
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Komputery
Wartość w mln PLN
Udział w eksporcie ogółem, prawa skala
0,0%
1,0%
2,0%
3,0%
4,0%
0
10 000
20 000
30 000
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
20
16
20
17
20
18
20
19
Elektronika - komunikacja
Wartość w mln PLN
Udział w eksporcie ogółem, prawa skala
0,0%
0,5%
1,0%
1,5%
0
5 000
10 000
15 000
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Lotnictwo
Wartość w mln PLN
Udział w eksporcie ogółem, prawa skala
0,0%
0,5%
1,0%
1,5%
0
5 000
10 000
15 000
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
20
16
20
17
20
18
20
19
Aparatura badawczo-rozwojowa
Wartość w mln PLN
Udział w eksporcie ogółem, prawa skala
0,0%
0,2%
0,4%
0,6%
0
2 000
4 000
6 000
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
20
16
20
17
20
18
20
19
Środki farmaceutyczne
Wartość w mln PLN
Udział w eksporcie ogółem, prawa skala
0,0%
0,2%
0,4%
0,6%
0
2 000
4 000
6 000
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
20
16
20
17
20
18
20
19
Maszyny nieelektryczne
Wartość w mln PLN
Udział w eksporcie ogółem, prawa skala
16
Najmniejszą grupą w eksporcie zaawansowanych technologii jest uzbrojenie
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
0,0%
0,1%
0,2%
0,3%
0
1 000
2 000
3 000
4 000
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
20
16
20
17
20
18
20
19
Maszyny elektryczne
Wartość w mln PLN
Udział w eksporcie ogółem, prawa skala
0,0%
0,1%
0,2%
0,3%
0
1 000
2 000
3 000
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Chemikalia
Wartość w mln PLN
Udział w eksporcie ogółem, prawa skala
0,0%
0,1%
0,1%
0,2%
0
500
1 000
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
20
14
20
15
20
16
20
17
20
18
20
19
Uzbrojenie
Wartość w mln PLN
Udział w eksporcie ogółem, prawa skala
17Źródło: Eurostat
Chociaż udział high-tech w eksporcie Polski rośnie, to na tle Unii Europejskiej nadal pozostajemy w tyle
Udział wysokich technologii w eksporcie towarowym Polski rośnie, jednakże w porównaniu do innych krajów Unii Europejskiej znajdujemy na 16. miejscu. Największy udział high-tech w eksporcie towarowym odnotowano w Irlandii (34,7%), na Malcie (25,6%) oraz w Holandii (21,3%).
0
5
10
15
20
25
30
35
40
Irla
nd
iaM
alta
Ho
lan
dia
Fran
cja
Cze
chy
Wlk
. Bry
tan
iaW
ęgry
Nie
mcy
Au
stri
aEs
ton
iaSz
wec
jaŁo
twa
Bel
gia
Sło
wac
jaC
ypr
Dan
iaP
ols
kaR
um
un
iaC
ho
rwac
jaLi
twa
Wło
chy
Luks
emb
urg
Fin
lan
dia
Bu
łgar
iaSł
ow
enia
His
zpan
iaG
recj
aP
ort
uga
lia
Udział eksportu wysokich technologii w eksporcie towarowym ogółem
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Udział high-tech w eksporcie - Polska na tle średniej UE i średniej UE15
Średnia UE Średnia krajów UE15 Polska
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce
Chociaż w skali Unii Europejskiej nie wydajemy dużo na badania i rozwój, nieoznacza to że nie ma w Polsce innowacyjnych przedsiębiorstw. Na kolejnychstronach przedstawimy najważniejsze wyniki z badania Głównego UrzęduStatystycznego dot. innowacyjnych firm w Polsce w okresie 2016-2018.
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
19
Główny Urząd Statystyczny za przedsiębiorstwo aktywne innowacyjnie uznaje takie, które w badanym okresie wprowadziło przynajmniej jedną innowację produktową lub procesówbiznesowych lub realizowało w tym okresie przynajmniej jeden projekt innowacyjny, który został przerwany lub zaniechany w trakcie badanego okresu (niezakończony sukcesem) lub niezostał do końca tego okresu ukończony (tzn. jest kontynuowany).
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Przedsiębiorstwa aktywne innowacyjnie w podziale na sektor i liczbę zatrudnionych
Większy odsetek przedsiębiorstw aktywnych innowacyjnie odnotowano w sektorzepublicznym, a nie prywatnym. W samym sektorze prywatnym bardziej innowacyjne są zkolei przedsiębiorstwa z zagranicznym właścicielem (lub z przewagą własnościzagranicznej).
Im większe przedsiębiorstwo tym większą działalność innowacyjną wykazuje – około 65%największych przedsiębiorstw było aktywnych innowacyjnie. Największe przedsiębiorstwaz reguły dysponują większymi zasobami kapitału niż mniejsze firmy, który mogą poświęcaćna rozwój nowych produktów, procesów i innej działalności innowacyjnej.
26,1
29,8
25,9
Ogółem Sektor publiczny Sektor prywatny
Odsetek przedsiębiorstw aktywnych innowacyjnie według sektorów
18,7
40,1
65,4
10-49 pracujących 50-249 pracujących powyżej 249 pracujacych
Odsetek przedsiębiorstw aktywnych innowacyjnie w podziale na liczbę zatrudnionych
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
20
Główny Urząd Statystyczny za przedsiębiorstwo aktywne innowacyjnie uznaje takie, które w badanym okresie wprowadziło przynajmniej jedną innowację produktową lub procesówbiznesowych lub realizowało w tym okresie przynajmniej jeden projekt innowacyjny, który został przerwany lub zaniechany w trakcie badanego okresu (niezakończony sukcesem) lub niezostał do końca tego okresu ukończony (tzn. jest kontynuowany).
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Przedsiębiorstwa aktywne innowacyjnie według województw w latach 2016-2018
Największe skupienie przedsiębiorstw przemysłowych aktywnych innowacyjnie odnotowano w województwach: • Podkarpackim (34,8%) • Lubelskim (31,9%) • Mazowieckiem (29,5%)
Największe skupienie przedsiębiorstw usługowych aktywnych innowacyjnie odnotowano w województwach: • Mazowieckim (29,8%) • Podlaskim (26,6%)• Dolnośląskim (26,3%)
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
21
Główny Urząd Statystyczny za przedsiębiorstwo aktywne innowacyjnie uznaje takie, które w badanym okresie wprowadziło przynajmniej jedną innowację produktową lub procesówbiznesowych lub realizowało w tym okresie przynajmniej jeden projekt innowacyjny, który został przerwany lub zaniechany w trakcie badanego okresu (niezakończony sukcesem) lub niezostał do końca tego okresu ukończony (tzn. jest kontynuowany).
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Przedsiębiorstwa aktywne innowacyjnie w latach 2016-2018 wg PKD
58,4
53,6
50,0
49,3
49,2
47,2
43,4
42,7
42,2
38,5
Produkcja podstawowych substancjifarmaceutycznych oraz leków i pozostałych…
Produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych ioptycznych
Wydobywanie węgla kamiennego i węglabrunatnego (lignitu)
Produkcja urządzeń elektrycznych
Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktówrafinacji ropy naftowej
Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych
Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziejniesklasyfikowana
Produkcja pozostałego sprzętu transportowego
Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep inaczep, z wyłączeniem motocykli
Produkcja wyrobów tytoniowych
Przedsiębiorstwa przemysłowe aktywne innowacyjnie wg PKD (10 działów o największym odsetku)
80,2
79,1
48,9
40,4
37,5
32,3
30,3
28,4
25,8
25,6
Badania naukowe i prace rozwojowe
Ubezpieczenia, reasekuracja oraz funduszeemerytalne, z wyłączeniem obowiązkowego…
Działalność związana z oprogramowaniem idoradztwem w zakresie informatyki oraz…
Działalność usługowa w zakresie informacji
Działalność wydawnicza
Telekomunikacja
Nadawanie programów ogólnodostępnych iabonamentowych
Finansowa działalność usługowa, z wyłączeniemubezpieczeń i funduszów emerytalnych
Działalność związana z produkcją filmów, nagrańvideo, programów telewizyjnych, nagrań…
Magazynowanie i działalność usługowawspomagająca transport
Przedsiębiorstwa usługowe aktywne innowacyjnie wg PKD (10 działów o największym odsetku)
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
22
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Sprzedaż nowych lub ulepszonych produktów odpowiadała zaprawie 10% przychodów ze sprzedaży przedsiębiorstwprzemysłowych. Trzy branże o największym udziale sprzedażyinnowacyjnych produktów to:
1. Produkcja urządzeń elektrycznych (26,0% udziału),
2. Produkcja pozostałego sprzętu transportowego (21,5%),
3. Produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych(21,4%).
W przypadku przedsiębiorstw usługowych sprzedaż nowych lubulepszonych produktów była mniej znacząca i odpowiadała za około3% przychodów ze sprzedaży. Trzy działy o największym udzialesprzedaży innowacyjnych produktów to:
1. Badania naukowe i prace rozwojowe (28,3% udziału),
2. Telekomunikacja (20,5%),
3. Działalność związana z oprogramowaniem i doradztwem wzakresie informatyki oraz działalność powiązana (12,1%).
Przychody ze sprzedaży produktów innowacyjnych
9,1
3,2
5,9
3,2
1,1
2,1
Ogółem Produktów nowych dlarynku
Nowych dlaprzedsiębiorstwa
Przychody netto ze sprzedaży nowych lub ulepszonych produktów jako % przychodów ze sprzedaży ogółem
Przedsiębiorstwa przemysłowe Przedsiębiorstwa usługowe
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
23
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Na koniec 2018 r. przedsiębiorstwa przemysłowe z sektora prywatnego złożyły w UPRP ponad 9 tysięcy wniosków
Przedsiębiorstwa przemysłowe złożyły do końca 2018 r. 9238 wniosków, z czego 9013złożyły firmy z sektora prywatnego. Ponad 50% złożonych wniosków dotyczyło znakówtowarowych. Firmy z sektora publicznego złożyły w tym okresie 225 wniosków.
Mimo mniejszego zatrudnienia małe przedsiębiorstwa składają porównywalną liczbęwniosków patentowych co ich więksi odpowiednicy. Do końca 2018 r. małe firmy złożyły2550 wniosków do UPRP, w porównaniu do 3090 wniosków średnich przedsiębiorstw i3598 wniosków największych firm.
51 20 14 140
1978
9871323
4726
wynalazki wzory użytkowe wzory przemysłowe znaki towarowe
Liczba zgłoszonych wniosków w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej przez przedsiębiorstwa przemysłowe
Sektor publiczny Sektor prywatny
728
392 322
1108
778
385551
1377
523
231
464
2380
wynalazki wzory użytkowe wzory przemysłowe znaki towarowe
Liczba zgłoszonych wniosków w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej przez przedsiębiorstwa przemysłowe
10–49 pracujących 50–249 pracujących powyżej 249 pracujących
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
24
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Małe przedsiębiorstwa usługowe na koniec 2018 r. złożyły ponad 2 tysiące wniosków do UPRP
Przedsiębiorstwa usługowe złożyły do końca 2018 r. 4617 wniosków, z czego 4375 złożyłyfirmy z sektora prywatnego. Wnioski w sprawie znaków towarowych stanowiły prawie63% wszystkich złożonych wniosków.
W przypadku przedsiębiorstw usługowych to najmniejsze firmy były najbardziej aktywnew składaniu wniosków do Urzędu Patentowego. Do końca 2018 r. małe firmy złożyły 2066wniosków do UPRP, w porównaniu do 1173 wniosków średnich przedsiębiorstw i 1378wniosków największych firm.
52 1 -189
498 459 525
2891
wynalazki wzory użytkowe wzory przemysłowe znaki towarowe
Liczba zgłoszonych wniosków w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej przez przedsiębiorstwa usługowe
Sektor publiczny Sektor prywatny
284 290223
1270
185124
67
796
82 46
236
1015
wynalazki wzory użytkowe wzory przemysłowe znaki towarowe
Liczba zgłoszonych wniosków w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej przez przedsiębiorstwa usługowe
10–49 pracujących 50–249 pracujących powyżej 249 pracujących
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
25Źródło: Główny Urząd Statystyczny
W badanym okresie z fachowej wiedzy najchętniej korzystały przedsiębiorstwa w branżach wydobywczych i badaniach naukowych
45,5
37,3
31,2
30,8
25,0
24,8
23,8
23,2
22,5
20,0
wydobywanie węgla kamiennego i węglabrunatnego
wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktówrafinacji ropy naftowej…
produkcja podstawowych substancjifarmaceutycznych oraz leków i pozostałych…
produkcja wyrobów tytoniowych
górnictwo ropy naftowej i gazu ziemnego
wytwarzanie i zaopatrywanie w energięelektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i…
produkcja komputerów, wyrobów elektronicznychi optycznych
produkcja pojazdów samochodowych, przyczep inaczep, z wyłączeniem motocykli
produkcja pozostałego sprzętu transportowego
produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych
Odsetek przedsiębiorstw przemysłowych, które zakupiły usługi doradcze w zakresie wiedzy naukowo-technicznej i inżynierskiej
(10 działów o największym odsetku)
46,5
35,8
27,5
17,8
17,6
15,9
13,6
11,8
11,6
11,2
badania naukowe i prace rozwojowe
ubezpieczenia, reasekuracja oraz funduszeemerytalne, z wyłączeniem obowiązkowego…
działalność związana z oprogramowaniem idoradztwem w zakresie informatyki oraz…
działalność w zakresie architektury i inżynierii;badania i analizy techniczne
działalność usługowa w zakresie informacji
działalność wydawnicza
transport lotniczy
działalność wspomagająca usługi finansowe orazubezpieczenia i fundusze emerytalne
telekomunikacja
finansowa działalność usługowa, z wyłączeniemubezpieczeń i funduszów emerytalnych
Odsetek przedsiębiorstw usługowych, które zakupiły usługi doradcze w zakresie wiedzy naukowo-technicznej i inżynierskiej
(10 działów o największym odsetku)
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
26
Brak możliwości finansowania innowacji ze źródeł wewnętrznych
Brak możliwości finansowania innowacji ze źródeł zewnętrznych – kredytów bądź środków w ramach finansowania private equity (w tym: venture capital)
Trudności w pozyskaniu dotacji lub subsydiów publicznych
Zbyt wysokie koszty działalności innowacyjnej Niedobór pracowników o odpowiednich umiejętnościach Brak partnerów do współpracy
Najważniejszym czynnikiem utrudniającym rozpoczęcie lub prowadzenie działalności innowacyjnej są zbyt wysokie koszty takiej działalności
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
30,8
69,2
Ważne
Nieważne
26,0
74,0
Ważne
Nieważne
31,6
68,3
Ważne
Nieważne
40,7
59,3
Ważne
Nieważne
38,2
61,8
Ważne
Nieważne
22,9
77,1
Ważne
Nieważne
Na wykresach przedstawione zostało znaczenie czynników utrudniających rozpoczęcie lub prowadzenie działalności innowacyjnej wśród przedsiębiorstw przemysłowych.
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
27
Brak dostępu do wiedzy zewnętrznej Niepewny popyt na nowe pomysły Zbyt duża konkurencja na rynku
Rozbieżne priorytety w przedsiębiorstwie
Najważniejszym czynnikiem utrudniającym rozpoczęcie lub prowadzenie działalności innowacyjnej są zbyt wysokie koszty takiej działalności
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Na wykresach przedstawione zostało znaczenie czynników utrudniających rozpoczęcie lub prowadzenie działalności innowacyjnej wśród przedsiębiorstw przemysłowych.
18,9
81,1
Ważne
Nieważne
31,0
69,0
Ważne
Nieważne
34,1
65,9
Ważne
Nieważne
16,2
83,7
Ważne
Nieważne
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
28
Brak możliwości finansowania innowacji ze źródeł wewnętrznych
Brak możliwości finansowania innowacji ze źródeł zewnętrznych – kredytów bądź środków w ramach finansowania private equity (w tym: venture capital)
Trudności w pozyskaniu dotacji lub subsydiów publicznych
Zbyt wysokie koszty działalności innowacyjnej Niedobór pracowników o odpowiednich umiejętnościach Brak partnerów do współpracy
Najważniejszym czynnikiem utrudniającym rozpoczęcie lub prowadzenie działalności innowacyjnej są zbyt wysokie koszty takiej działalności
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Na wykresach przedstawione zostało znaczenie czynników utrudniających rozpoczęcie lub prowadzenie działalności innowacyjnej wśród przedsiębiorstw usługowych.
21,7
78,4
Ważne
Nieważne
18,5
81,6
Ważne
Nieważne
22,1
78,0
Ważne
Nieważne
29,9
70,1
Ważne
Nieważne
29,4
70,6
Ważne
Nieważne
18,7
81,3
Ważne
Nieważne
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
29
Brak dostępu do wiedzy zewnętrznej Niepewny popyt na nowe pomysły Zbyt duża konkurencja na rynku
Rozbieżne priorytety w przedsiębiorstwie
Najważniejszym czynnikiem utrudniającym rozpoczęcie lub prowadzenie działalności innowacyjnej są zbyt wysokie koszty takiej działalności
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Na wykresach przedstawione zostało znaczenie czynników utrudniających rozpoczęcie lub prowadzenie działalności innowacyjnej wśród przedsiębiorstw usługowych.
14,7
85,3
Ważne
Nieważne
24,2
75,8
Ważne
Nieważne
29,6
70,5
Ważne
Nieważne
13,5
86,6
Ważne
Nieważne
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
Rankingi innowacyjności
Rankingi innowacyjności stanowią ciekawe źródło informacji porównawczych,jednakże należy je traktować bardziej jako ciekawostkę aniżeli wyznacznik stanufaktycznego. Na kolejnych stronach prezentujemy pozycję Polski w trzechwybranych rankingach.
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
31
Im ciemniejsza czerwień tym kraj osiągnął lepszy wynik w rankinguŹródło: Komisja Europejska
W sporządzanym cyklicznie rankingu Komisji Europejskiej, EuropejskimIndeksie Innowacji, Polska zdobyła 61,1 pkt. co było czwartym najgorszymwynikiem spośród krajów UE i szóstym spośród wszystkich badanych krajów.
Największym innowatorem okazała się Szwajcaria, która zdobyła 170,6punktów. Wśród krajów Unii Europejskiej najlepszy wynik osiągnęła Szwecja(147,7 pkt), Finlandia (145,9) i Dania (140,9).
W porównaniu do rankingu z 2011 r. wynik punktowy Polski zwiększył się o7,8 pkt. co było wynikiem nieznacznie gorszym od średniej dla całej UE (8punktów). Największy skok jakościowy odnotowano na Litwie (wzrost o 25,7pkt.), w Grecji (20,2 pkt.) i na Łotwie (17,7 pkt.).
Mimo dosyć przeciętnej pozycji Polski w rankingu, warto zwrócić uwagę, żeod 2015 r. nasz wynik systematycznie poprawia się.
European Innovation Index 2018
0,0
20,0
40,0
60,0
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Wynik Polski w kolejnych edycjach rankingu
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
32
KrajIndeks
innowacjiZasoby ludzkie
Systemy badawcze
Otoczenie sprzyjające
innowacjom
Finanse i wsparcie
Inwestycje przedsiębiorstw
Innowatorzy PowiązaniaMajątek
intelektualnyWpływ na
zatrudnienieWpływ na sprzedaż
Szwajcaria 170,6 239,0 234,2 232,4 147,6 208,7 142,8 164,7 168,6 117,2 119,2
UE 108,8 122,3 112,6 158,1 109,4 119,2 90,8 103,9 97,3 104,4 103,0
Polska 61,1 70,4 34,6 197,9 39,1 87,3 15,0 32,4 67,4 96,5 56,1
Źródło: Komisja Europejska
Wynik Polski w poszczególnych obszarach rankingu na tle Szwajcarii i Unii Europejskiej
W tabeli poniżej zaprezentowaliśmy wynik Polski na tle lidera rankingu i wyniki dla całej Unii Europejskiej. Bardzo dobrywynik osiągnęliśmy w pozycji „Otoczenia sprzyjające innowacjom”, w której znacznie przekroczyliśmy wynik całej UE ibyliśmy stosunkowo blisko Szwajcarii.
Z drugiej strony, słabo wypadliśmy w pozycji „Innowatorzy”, w której badana jest innowacyjność małych i średnichprzedsiębiorstw.
Wynik Polski w poszczególnych obszarach rankingu
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
33
Źródło: Bloomberg Innovation Index 2020
Według najnowszej odsłony rankingu innowacyjnościprzygotowanego przez Bloomberg’a Niemcy zostały okrzykniętenajbardziej innowacyjną gospodarką na świecie, wyprzedzającm.in. Koreę Południową i Singapur.
Polska uplasowała się na 25. miejscu z wynikiem 69,98punktów. W porównaniu do edycji 2019 spadliśmy o trzypozycje.
Bloomberg Innovation Index mierzy innowacyjność kraju wsiedmiu obszarach:
1. Nakłady na R&D,
2. Wartość dodana przemysłu,
3. Produktywność,
4. Zaawansowanie technologiczne,
5. Wydajność szkolnictwa wyższego,
6. Koncentracja naukowców,
7. Działalność patentowa.
Bloomberg Innovation Index
Bloomberg Innovation Index 2020 (w nawiasie liczba punktów):
1. Niemcy (88,21)
2. Korea Południowa (88,16)
3. Singapur (87,01)
4. Szwajcaria (85,67)
5. Szwecja (85,50)
6. Izrael (85,03)
7. Finlandia (84,00)
8. Dania (83,22)
9. Stany Zjednoczone (83,17)
10. Francja (82,75)
….
25. Polska (69,98)
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
34
Im ciemniejsza czerwień tym kraj osiągnął lepszy wynik w rankinguŹródło: WIPO.int
Global Innovation Index – ranking Światowej Organizacji Własności Intelektualnej
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
35
Rola PFR S.A. w rozwoju innowacji
Robi to poprzez realizację dedykowanych programów edukacyjnych, dzięki którym zarówno projekty na etapie pomysłu, jak i już działające firmy mogą znaleźć inicjatywę dostosowaną do swoich potrzeb. Działalność skierowana do innowatorów realizowana jest przez Departament Rozwoju Innowacji w trzech obszarach:
EdukacjaRozwijanie kompetencji obecnych i przyszłych innowatorów oraz ich wiedzy na temat dostępnych programów inwestycyjnych i rozwojowych.
SieciowanieŁączenie pomysłów, kapitału i kompetencji, mające na celu wygenerowanie jak największej liczby wartościowych projektów.
Programy tematyczneHoryzontalne programy tematyczne dla wybranych branż, w ramach których przedsiębiorcy mogą otrzymać kompleksowe usługi w zakresie edukacji i sieciowania
Wszystkie programy są dostępne na portalu startup.pfr.pl - który spełnia funkcję bazy wiedzy dla przedsiębiorców.
PFR S.A wspiera i pobudza do rozwoju młode, innowacyjne firmy oraz przyszłychprzedsiębiorców.Kontakt:
Polski Fundusz Rozwoju S.A.ul. Krucza 5000-025 Warszawa
Infolinia PFR800 800 120+48 22 703 43 00E-mail: [email protected]
Spis treści Badania i rozwój Eksport high-techDziałalność innowacyjna
przedsiębiorstwRankingi
Top Related