ikiTxeT gazeT `menoras~ eleqtronuli versia veb misamarTze
WWW.MENORA.GE
21-22 seqtemberi roS haSana-
mravals daeswariT!
2 m e n o r a seqtemberi (eluli) 9, 2017 w.
rabi bencion zilberisa da rabi uri kaluJ- nis statiebis
mixedviT
zeciuri kurTxebis damsaxurebisaTvis saWiro martivi xerxi. martivia
ki? satana roS haSanaSi
roS haSanaSi gam-nma samyaros qmnadoba daasrula. roS haSanas
meeqvse dRe daemTxva, dRe, rodesac gam-nma adamiani Seqmna. roS
haSana samyaros yvela binadris sasamarTlos dRea(dResaswaulis ori
dRe erT mTlian dRed iTvleba da amitomac vxmarobT – dRes). am dRes
ganisazRvreba, Tu ra moxdeba mTels samyaroSi da TiToeuli adamianis
cxovrebaSi mTeli wlis manZilze.
ratom asamarTlebs gam-ni samyaros swored am dRes? jer erTi, swored
am dRes Seqmna ada- miani da gamefda samyaroze. meorec, imitom, rom
am dRes pirvelma adamianma Sescoda, gam- nis sasamarTlos winaSe
warsdga, moinania da apaties. mas Semdeg aseTi ram adamianebisaT-
vis yovel weliwads meordeba: am dRes isini sasamarTlos winaSe
warsdgebian, inanieben da patiebas Rebuloben.
monanieba upirveles yovlisa niSnavs sa- kuTari Tavis sxva kuTxiT
danaxvas, imis Se- fasebasa da gansazRvras, Tu Cveni romeli
saqcieli da Tviseba saWiroebs Secvlas. mo- naniebis garda, aris
kidev raRac, rac zeciur sasamarTlos CvenTvis sasiamovno gadaw-
yvetilebis miRebisaken gadaxris(ra Tqma unda, es ar cvlis imis
gamosworebas, rac TiToeulma Cvenganma unda gamoasworos). A
rabi xaim SmuleviCs, kurTxeulia wmindanis xsovna, gemaridan “roS
haSana” moyavda ravas gamonaTqvami imis Sesaxeb, rom adamianis erT-
erTi Tviseba, romelic mas exmareba umaR- lesi sasamarTlos
warmatebiT gavlaSi – aris mwyenineblis patiebis unari: mas, vinc
sxvas wyenas patiobs, gam-ni patiebs codvas. an, rogorc raSi
ambobs, “midaT hadin” – Tvise- ba, sasamarTlos principi – Tvals
aridebs, Tvals xuWavs im adamianisTvis, vinc sxvas pa- tiobs.
gemaras mohyavs rabi hunas, rabi iehoSuas vaJisa da misi megobris
rabi papas epizodi.
rabi huna mZime avadmyofi iyo. rabi papa mis sanaxavad mivida da
dainaxa, rom avadyofi Za- lian cudad iyo: “moumzadeT mas gzisTvis
sagzali (anu sabani dasamarxad)” – uTxra man msaxurebs.
aseTi mdgomareobis miuxedavad, rabi huna gamojanmrTelda. rabi papas
Zalian rcx- venoda aseTi swrafi daskvnis gamotanis gamo da ver
midioda megobarTan. rodesac isini mainc Sexvdnen erTmaneTs, rabi
papam hkiTxa: “ra naxe?” “ki, namdvilad iyo gamotanili Cemi
sikvdilis ganaCeni – upasuxa rabi human – ma- gram, Semdeg iTqva:
is yovelTvis patiobda, vapatioT masac”
es saSiSi moTxrobaa – adamiani ukve sikvdils TvalebSi uyurebda.
magram apaties, imitom, rtom patieba SeeZlo.
Toris kviris sakiTxav Tavze “ree” saubri- sas aRvniSneT, rom
mowyalebis Tviseba, un- ari Secodebisa da TanagrZnobisa adamianis
zeciur TanagrZnobasa da Secodebas uzrun- velyofs. es Tviseba
axlosaa patiebis unar- Tan, magram, misi identuri araa. magram
orive SemTxvevaSi principi erTnairad moqmedebs: mas, visac ecodeba,
zecaSic icodeben; mas, vinc patiobs, zecaSic patioben;
TiTqosda araa rTuli gza zecis keTilganw- yobis dasamsaxureblad,
magram marTla ase ad- vilia? “gemrieli naWeria, - ganagrZobs gemara
– magram masSi ekalicaa”. anu – ase ubralod, winaaRmdegobis gareSe
ver datkbebi amiT. ra- Sia garTuleba? imaSi, rom sasamarTlo patie-
baze patiebiT maSin pasuxobs, Tu adamiani sx- vis wyenas
TavmdablobiT patiobs.
ismis kiTxva: kidev ra mizezis gamo SeiZleba wyenis patieba? rogor
ggoniaT? dafiqrdiT...
aseT mizezad siamaye SeiZleba dasaxeldes. adamians SeuZlia apatios
wyena raRac am- dagvaris SegrZnebiT: “Zalze mniSvnelovani adamiani
var imisaTvis, rom yuradReba mivaq- cio viRacis gamoxtomebs. sul
erTi araa, vin ras laybobs Cemze. aman ar unda gamaRizianos. me
amaze maRla vdgavar”.
Tavmdablobis TemasTan dakavSrebiT ge- maras “sanhedrini” rabi
elazaris aseTi ga- moTqma moyavs: “iyavi sibneleSi (anu Crdil- Si
geWiros Tavi), da gadarCebi”. rabi zeira eTanxmeba am azrs: “es
bnel oTaxSi arsebul keTrze(Tanamedrove keTrisagan gansxvavebu- li
ramaa) saubridanac gamomdinareobs” - amt- kicebs is.
imisaTvis, rom gavigoT rabi zeiras argu- menti, unda vicodeT, rom
sakuTari saxlis kedlebze gansakuTrebuli laqebis SemCnevis
SemTxvevaSi, rasac ToraSi keTrs uwodeben da rac saxls auwmindurebs,
adamianma qoens unda mimarTos. is daaTvalierebs saxls (mzis
sinaTleze da dRis gansazRvrul dros) da gamoacxadebs (an ar
gamoacxadebs) saxls uw- mindurad. axla ki warmoidgineT ufanjrebo
Senoba. rogor SeiZleba misi daTvaliereba Signidan keTris dadgenis
mizniT? “bnel ufan- jro saxls ar aReben keTrisaTvis”, ambobs miSna.
swored amas gulisxmobda rav zeira, rodesac miSna axsena. adamiani,
romelic ar iCens Tavs, ar cdilobs,rom sxvebma SeamCnion, Tavi
uWiravs mdablad, ar ganisjeba mkacri sasamarTloTi, gulisxmobda is.
es igivea, rac sxva sityvebiT Tqva rabi elazarma: iyavi CrdilSi da
gadarCebi.
swored ase iqceoda Cveni drois erT-erTi udidesi avtoriteti xazon
iSi. erec israel- Si Casvlamde, sadac misi saxeli cnobili gax- da,
anu 54 wlamde, masze praqtikulad aravin araferi icoda. mis Sesaxeb
icoda, mxolod vilnoelma rabma rabi xaim-eizer groZinskim. xazon iSi
Tavis daweril wignebs avtoris sax- elis gareSe gamoscemda da sxva
adamianebis meSveobiT yidda. daaxloebiT aseve iqceoda xafec xaimic,
romelic yidda ra Tavis wignebs, ambobda, rom “avtoris
gamogzavnilia”. didi albaTobaa imisa, rom swored es daexmara maT
sulier amaRlebaSi.
axla ganvmartoT, Tu ra aris Tavmdabloba? Tora ar uWers mxars mcdar
warmodgenas, sa- kuTari codnisa da mcnebebis Sesrulebis donis
Semcirebas. adamianma sworad unda Sea- fasos Tavisi done. es
misTvis aucilebelia, raTa icodes Tavisi movaleobebi (isini ki dones
Seesabamebian), raTa esmodes, SeuZlia Tu ara avtoritetTa azrze
kamaTi maSin, Tu ar eTanxmeba maT da a.S. Tavmdabloba araa re-
aluri Rirsebis uaryofa, es aris imis gaaz- reba, rom “vakeTeb imas,
rasac unda vakeTebde rogorc SemiZlia maqsimaurad kargad, magram me
amisaTvis aravisgan araferi mekuTvnis. pa- tivi da qeba-dideba –
CemTvis araa”.
maS ase, mas, vinc siamayiT patiobs, patiebis unari ar exmareba
umaRles sasamarTlos wi- naSe. mas ki, vinc TavmdablobiT patiobs,
pa- tioben. garda imisa, rom Tavmdabloba Ta-
visTavad kargi Tvisebaa, is gam-nis winaSe wardgomisasac
gvexmareba.
rogorc viciT, roS haSanis wina SabaTs TiSres Tves ar akurTxeben
imisaTvis, rom sa- tana moatyuon. aris aseTi boroti angelozi,
romelTanac yovelTvis vomobT da amis apogea roS haSanaa. am dRes xom
umaRles sasamarT- loze adamianis bedi wydeba mTeli wlis man- Zilze.
am dRes elis satanic, mas yovel Cven- ganze sqeli saqaRalde aqvs
gamzadebuli, sadac Cveni codvebi, cdomilebebi, nakli da susti
mxareebi aqvs Cawerili. mas surs Cveni prokuroroba imisaTvis, rom
samarTliani ganaCeni gamogvitanon. Cven ki misi gacureba gvsurs.
winaswar ar vacxadebT, Tu ra dRes modis roS haSana. xolo, roca es
dRe dgeba, ebraelebi sinagogaSi ikribebian salocavad da satanac
awrialdeba. magram misi sasamarT- loSi misvlamde Sofaric aJRerdeba
– es mas Zalian SeaSinebs. mas xom eSinia im dRisa, roca maSiaxi
mobrZandeba, Sofari daukravs da borotebac nisliviT gaqreba. sManam
satani gons moegeba, sasamarTloc dasruldeba da Cven, ra Tqma unda,
wmindad da yovelive sik- eTis damsaxurebis Rirsad CagvTvlian.
lamazad naTqvamia ara? magram raciona- lurad moazrovne adamiani
dasvams kiTxvas: rogoraa, rom satanam ar icis rodisaa roS haSana?
es kargi kiTxvaa da pasuxis gasacemad dagvWirdeba drois bunebisa da
materialuri samyarosa, sadac Cven vimyofebiT, da suli- eri
samyaroebis urTierTqmedebaze Rrma ana- lizis gakeTeba. Cemi
megobrebi mimtkiceben, rom sulier samyaroebSi “dro” ar arsebobs.
mec gamaxsenda maxasgan, rom “dro – materiis arsebobis formaa”.
cnobilia, rom es filoso- fiuri azri gaxda einSteinis fardobiTobis
Teoriis sawyisi wertili. magram, udavoa, rom sulier samyaroebSi
mravali ramaa damokide- buli droze. umaRlesi sasamarTlo, mag-
aliTad, mxolod roS haSanaSia; codvilebi jojoxeTSi mxolod SabaTs
isveneben... amas aseTi axsna aqvs: dro, marTlac materialuri
samyarosTvisaa damaxasiaTebeli. magram, ar- sebobs arxi, romlis
meSveobiTac Cveni ma- terialuri samyaro gavlenas axdens sulier
samyaroebze. am arxis saxelia – adamiani. Cveni samyaro – qmedebis
samyaroa. sxvadasxva qmedebisas: gamCenis mcnebebis Sesrulebisas,
an piriqiT, codvis Cadenisas, keTili an boro- ti saqcielis
Cadenisas, keTilsa da borots Soris arCevanis gakeTebisas – adamiani
gav- lenas axdens ara marto sakuTar Tavze da mis garSemo arsebul
samyaroze. misi gavlena vr- celdeba miriad sulier samyaroze, is
badebs an klavs angelozebs, aSenebs an angrevs...
sulier samyaroebSi ar arsebobs aranairi Sinagani mizezi imisa, rom
daiwyos axali dRe, movides SabaTi, dadges axali weli. mxolod Cvens
qcevebs – dilis locvas, kiduSs, sadRe- saswaulo trapezebs – SeaqvT
iq drois moZ- raoba. amitom, roS haS anis faqtiur dRemde an roS haS
anis gamocxadebis dRemde am ange- lozs –satanas ar SeuZlia imis
codna, Tu ras moitans axali dRe.
amgvarad, adamians Zalian mniSvnelovani misia akisria – gaaerTianos
sakuTari Ta- viT samyaroTa mTeli sistema da waiyvanos is
gam-niseuli miznisaken. swored imaze, Rir- sia Tu ara TiToeuli
Cvengani aseTi mniS- vnelovani Tanamdebobisa, asamarTleben roS
haSanaSi. da Tu adamiani imsaxurebs mTavars, maSin yvelaferi sxva –
janmrTeloba, fuli, warmateba – SeiZleba miiRos amisaTvis saWiro
zomiT.
ariel levini
roS haSana
3m e n o r aseqtemberi (eluli) 9, 2017 w.
120 wlis winaT
1897 wlis agvistoSi SveicariaSi, qalaq bazelSi, qalaqis kazinos
sakoncerto darbazSi Seikriba ebraelTa mozrdili jgufi _ 17
saxelmwifodan Camosuli 200 adamiani _ yvelaze meti _ meoTxedi ru-
seTis imperiidan.
Catarda sionistTa pirveli kongresi. Teodor herclis sul raRac 63
gverdiani wigni ,,ebraelTa saxelmwifo“ weliwadnax- evris gamosuli
gaxldaT da ukve evropis ebraelobis samagido wigni gamxdariyo.
wignSi saubari iyo imaze, Tu rogor unda aRdgeniliyo ebraelTa kera _
saxelmwifo.
kongresis damTavrebidan sami dRis Semdeg Teodor herclma Tavis
dRiurSi Cawera: `bazelSi me Camovayalibe israelis saxelmwifo. es
rom saqveynod meTqva, damcinebdnen,magram xuTi Tu ara, 50 wlis Sem-
deg es faqti sayovelTao gaxdeba“
50 wlisa da sami Tvis Semdeg gaerTianebuli erebis organizaciam mi-
iRo gadawyvetileba palestinis teritoriaze ebraelTa saxelmwifos
Seqmnis Sesaxeb.
neTaniahusa da putinis Sexvedra
agvistos bolo dReebSi israelis premier-minis- tri siWSi Cavida
ruseTis prezidentTan vladimer putinTan Sesaxvedrad. ne- Taniahum
putins auwya Tu raoden saxifaToa iranis samxedro Zalebis Tav- moyra
siriis teritori- aze. israelis premieris azriT, iranis samxedro
Zalebis Tavmoyra siriaSi adasturebs `agresias, ro- melic ar
Semcirda birT- vul sakiTxebze xelmoweris Semdegac ki da es
problemas uqmnis ara mxolod israels, axlo aRmosavleTis
saxelmwifoebs da mTel msofli- os. neTaniahum putins auwya, rom
iranma SesaZloa miiTvisos `islamuri saxelmwifos“ mebrZolebisagan
ganTavisuflebuli siriis teritoria da miitacos erayisa da iemenis
zogierTi raioni.
«» . - , .
« . . . , . , 12 – , « ». , , , «», – .
daTo maRraZe
lexaim! vuZRvni daniel ozs
lexaim, xaim, xaim, lexaim! mudam rbeva da Zebna saSvelis...
sikvdilis banaks erqva ,,daxau“ da kedels ecxo sisxli
qaSeris.
qusli quslze da mWaxe - zig hail! da win, sivrceSi gaCrili xeli,
Zveli aRTqmidan mova mixail, rom dagiamos Wriloba Zveli.
kiTxva da zedve gineba jiSis, - vis gadaarCen? mokled, xana an sara
- bavSvebis TvalebSi SiSi, o, ra Sors iyav maSin, qanaan!
da ecxo kedels sisxli qaSeris da grZnobdi aRTqmul miwis siSores me
ki am leqsSi misTvis davSveri, rom Tvalze cremli ver
moviSore.
iyo SekveTa: - ufro sastikad! jildovdeboda usastikesi da
samklavurze sCanda svastika, svastikaTagan usastikesi.
antisemitis vaqciniT acris beladi masebs, xotbad mamulis, epoqa iyo
xan ufro mkacri, xan cota vege-tari-anuli.
kiTxva da zedve gineba jiSis, - vis irCev? mokled gviTxar, xana an
sara! - bavSvebis TvalebSi SiSi ...ra Sors iyavi maSin,
qanaan!
joxiT huria Semodga beqobs da egviptelebs daudga Sou mere
armstrongis gaisma eqo: - Let my people go!
sad daikarga TeTri batkani da varskvlavebis caze TareSi, mowydeba
albaT erTi maTgani da Securdeba iordaneSi.
ikiTxavs mwyemsi:
caze is ra el- varebs, an risi aris niSani? gza udabnoze gadis,
israel, zemoT caa da qvemoT qviSani.
miswvda udabnos wyali da Toxi da zeiTunis moCans nayofi. axla
scenidan qadagebs joxi,- naTeli wyalis orad gamyofi.
aRTqmul miwisken mivyavarT moses, gzadagza vwrupav qaSeris Rvinos,
sadiriJoro pultTan dgas mose: - mcneba pirveli la bemol
minor!
mixeil mirilaSvili: dadga Jami Tavisi mivagoT antisemitebs!
londonSi gamarTul msoflios ebraelTa kongresis aRmaskomis sxdomaze,
romelic globaluri antisemitizmis sakiTxebs mieZ- Rvna, sityvebi
warmosTqves kongresis prezi- dentma roland lauderma, aRmasrulebelma
vice-prezidentma robert zingerma, gamgeo- bis Tavmjdomarem devid de
rotSildma, xa- zinadarma safra Celam. aRmaskomis sxdomaze gamovida
evraziis ebraelTa kongresis axla- daeCeuli prezidenti mixeil
mirilaSvili.
mixeil mirilaSvilma Tavis gamosvlaSi xazi gausva imas, rom
,,ebrauli faseulobani da ebraeli xalxis memkvidreoba unikaluria,
evraziis kontinentze rusulenovani dias- pora am faseulobaTa
umdidresi wyaroa, Cveni winaprebi sxvaTa fonze yovelTvis gamoirCe-
odnen ganaTlebis, aRmoCenebis, kulturuli memkvidreobis dacvisa
dawinaparTa moRvawe- obis SeswavliT. eWvsgareSea, rom axlandeli
Taoba erTob niWieria, magram Tu mtkiced ar iqna daculi istoriul
erovnuli Rirebulebani, Cveni eris suliereba, arsebobs saimiso
safrTxe,rom daikargos ebrauli sawyisi Cveni sulisa. am fonze Cveni
mizani unda iyos is saZirkveli uromlisodac Cveni xalxi dRemde ver
SeinarCunebda unikalurobas da uromlisodac rusulenovani diaspora ver
iqneboda ebrauli kulturuli memkvidreobis mdidari wyaro.
Seexo ra terorisa da antisemitizmis Temas evraziis ebraelTa
kongresis prezidentma aRniSna: _16 wlis winaT, swored seqtemberSi,
moxda kacobriobis istoriaSi yvelaze saSineli teroris-
tuli aqti. zustad 16 wlis winaT Cven vfiqrobdiT, rom samyaro
Seicvala, gons movida da gaacnobiera, rom terorizms sazRvrebi ara
aqvs. samwuxarod, im dRis Semdeg teroristuli aqtebi ar Semwydara_
iqneba es baSar asadi, Tu islamuri saxelmwifo, sisxlisRvras
ganagrZoben. gaeroSi ki miuxedavad amisa, israelis ganmaqiqebeli
rezoluciebis mTa dadga, g acilebiT didi mTa, vidre msoflios yvela
saxelm- wifos ganmaqiqebeli rezoluciebisa erTad aRebuli. ra aris es
Tu ara antisemitizmis gamovlineba? saerTaSoriso Tanamegobroba rodis
aRmoaCens, rom axlo aRmosavleTSi israeli aris demokratiis erTaderTi
dasayrdeni da avanposti civiluri samyaros mSvidobisaTvis
brZolisa.
dadga dro winaaRmdegobisa, movida dro pasuxi gavceT
antisemitebs!
4 m e n o r a seqtemberi (eluli) 9, 2017 w.
gigla xuxaSvili - ras Sobi, gigla, rogora xar, ra ari axali?! -
aba, rogor viqnebi oTxkedelSi moqceuli, axali Sen unda miTxra,
qveyanaze,
mweralTa kavSirSi ra xdeba? - bolo wlebSi sevdisSemomyreli
SekiTxvebiT iwye- boda Cemi saubari daudgroml gigla
xuxaSvilTan.
Ddaberda, fizikurad dauZlurda, goneba ki erTi wamiTac ar dabindvia
- See- Zlo saaTobiT elaparakna poeziaze, Teatrze. uyvarda
mwerlobaze saubari da saubrobda kidec. misi mWermetyveleba Zalian
bevr oqropirsac SeSurdeboda. rogorc ki igrZnobdnen miseul
mWermetyvelebas ver Seswvdebodnen, verc misebr literaturul
gemovnebas gamoavlendnen, cinikur frazas Caugdebdnen. giglas ki arc
cinizmi SeeZlo da arc - uxeSoba, amgvar adamianebTan balRiviT umweo
iyo - TvalebSi sevdaCamdgari (Svilis dakargvis Semdeg ki mis
TvalebSi ebraulma sevdam samudamod daivana) gabutuli bavSviviT
gaCumdeboda. es imitom, rom igi poeti iyo da meti araferi. es `meti
araferi~ ki is ari, rasac poeziasTan ara-ra kavSiri ara aqvs,
cxovrebisaTvis ki esoden aucilebel, did iaraRad qceula. am `meti
araf- riT~ bevri gagaswrebs, bevri gZlevs da Tavis bambasac
aaCxrialebs.
man qarTul dramaturgiasac dasdo amagi, qarTul literaturul, Tu Teat-
ralur kritikasac da poeziasac, magram piesas werda, kritikul
werils, Tu tri- bunaze idga, yvelgan poeti iyo.
erT-erT werilSi `Cveni rabi~ vuwode, ara mxolod imitom, rom nebsiT
Tu un- eblied, Cemi da Cemze umcrosi Taobis qarTveli ebraeli
mwerlebis saniSne sve- tis funqcia Seasrula, aramed imitom, rom am
relgiisagan erTob Sorsmdgom kacs (magram arc imdenad arareligiuri
iyo, rogorc israelis memarcxene partiis li- derebi) religiad
poezia, Teatri gaexada. poeziaze, Teatrze ise laparakobda, rogorc
rabinni, sasuliero pirni, moZRvarni laparakeben Zveli aRTqmisa, Tu
wi- naswarmetyvelTa wignebze.
kargi literaturuli da Teatraluri cxovrebiT icxovra, Tavisi Taobis
Zvirfasi Tvali iyo, im Taobisa, romelic WeSmarit literaturas qmnida
- momav- lis qarTul literaturas. misi Tu wina Taobidan veravin
ityvis giglaze aseTi da aseTi amagi maqvso, mas ki Tavis TaobaSi
TiTqmis ar darCenia Semoqmedi, romelzec Tavisi wonadi sityva ar
eTqvas. did qarTul mwerlobas emsaxureboda.
nodar jinjixaSvili nodar jinjixaSvili ise wavida am qveynidan,
saqarTvelos arc Seutyvia raoden
seriozuli mwerali hyavda (dResac hyavs - nodari ukve ara mxolod
istoriis, qveynis kuTvnilebaa, miuxedavad imisa, icnobda, Tu ara
mas). Cven gvyavda mwerali, romelmac ucxoobaSi moipova mwerlis
aRiareba, mZime, rTuli cxovrebiT icxovra da wavida, rogorc Rirseuli
adamiani.
misi rTuli bedis erT-erTi mizezi isicaa, rom qarTul enaze ar werda,
ru- sulenovani mwerali iyo. amitom bunebrivia, damdevs SiSi, vaiTu,
qarTuli mwer- lobis arealSi ver moeqces-meTqi. Ees ki didi
usamarTloba iqneba: igi ara mxolod Tavisma niWma,
Sromismoyvareobam, Sinaganma energiam, qarTulma mwerlobamac Ca-
moayaliba, Sehqmna, rogorc mwerali, moazrovne. qarTuli mwerloba,
sazogadoe- brivi azrovnebis sistema xom nawilia sakacobrio
azrovnebisa. arafers qarTuls igi ar gaqcevia: qarTvelebze, qarTvel
ebraelebze, saqarTveloze werda. ki, ki, vici mwerali enaa, magram
mis mier daxatuli feTxaini (romani `Cemi TviTmkvlelo- bis istoria~)
Tavisi tipaJiT, saxeebiT, xasiaTebiT dResac Tvalwin midgas, dRe-
sac sunTqavs. Kcxadia, savalaloa, rom qarTuli enis wiaRSi ar
trialebs, magram Cemi daCivleba mainc erTob lokaluri, adgilobrivi
mniSvnelobisaa da vera-ra ganzogadebas ver miiRebs, radgan mTavari
is ki ar aris, rom qarTulenovani ar iyo, mTavaria mwerali iyo.
saqarTvelos, qarTveli ebraelobis ambavi Zalian kar- gad uambo
mkiTxvels amerikasa, Tu ruseTSi, ise kargad, rom mere inglisuradac
waikiTxes misi nawerebi, franguladac. mas Tavisi literaturuli
SemoqmedebiT ara-ra amqveyniuri siamtkbiloba ar miuRia, bedma
mxolod gacema, sakuTari gulis wurva arguna da ara siameni. amitom
vambob: Tu Cems TanamedroveTagan vinmes xvda wilad literaturis,
qarTveli ebraelobis alali, dauSurveli samsaxuri, uwin- aresad,
nodar jins-jinjixaSvils. bedma ganusazRvra ase.
M me mamac maxsovs misi-batoni bubulo-xmel-xmeli, maRal-maRali,
daxvewili inteligenti. studentobis wlebSi xSirad vxvdebodiT
erTmaneTs biZaCemi xaimis, didebuli ioxa da gerSon sefiaSvilebis
ojaxebSi. oTari Cemze ufrosi iyo, ukve ibeWdeboda presaSi,
axladdaarsebul gazeT `TbilisSi~ msaxurobda. nodarze ufrosi xom iyo
da iyo, magram erTi didebuli Tviseba hqonda- sulac ar eWira Tavi,
rogorc ufrossa da metis mcodnes. Tumca, rCeva-darigebis gaziarebis
ni- Wic hqonda da siyvarulic! Cvenc SoSiebiviT pirdaRebulni
vusmendiT, gvewada misi mosmena. im wlebSi nodari jer kidev
moswavle iyo, magram Cemi-studentis, oTaris-JurnalistikaSi,
kinoxelovnebaSi erTob Caxeduli kacis urTierToba sulac ar
xasiaTdeboda ufros-umcrosobiT, radgan `mTavari rabi~ mainc gigla
iyo, xuxaSvili-poeti, kritikosi, mudam gatacebiT, STagonebiT
`daraSobda-qad- agebda~ mwerlobaze.
maSin nodari moswavle iyo-meTqi, vTqvi. Ees `maSin~ ki lamis 45-50
wlis winan- deli ambavia. mas mere nodars aTasgzis Sevxvedrivar
TbilisSi, moskovSi, amerika- Si. bolos 2001 wels Sevxvdi,
Tel-avivSi. mixo mirilaSvilma saqarTvelos ebrael- Ta msoflio
kongresis ideis prezentacia rom gamarTa, Mmisi mzera, gamoxedva,
moZraoba iseTive iyo, rogorc 50-iani wlebis bolos-mSvidi,
auRelvebeli, sulis siRrmeSi Camxedavi, dakvirvebuli. momxibla misma
gamosvlam sastumro `daviT- interkontinentalSi~. igi laparakobda
adamianebis nebaze, adamianebis sulze, ebraul sulierebaze,
tradiciaze. erTi sasacilo ram moxda im saRamos: Cvenma zogierTma
`brZenma~ profesorma, imdenic rom ar waukiTxavT, ramdenic nodars
daubeWdavs (me ar vambob: dauweria. WeSmariti moazrovneni gacilebiT
mets weren, vidre beWdaven), nodaris gamosvla yurad ar iRes-mainc
Tavisas erekebodnen, da ver xvdebodnen nodaris fonze ra sabralod
gamoiyurebodnen TavTavianTi rata- rutiT.
mixo mirelaSvils, am Sexvedris moTaves, TvalebSi Suqi Cadgomoda,
gadmomCur- Cula:
-ha?!-es iyo aRfrTovanebis gamomxatveli Sorisdebuli. momdevno dRes
mixom iafoSi puroba gamarTa. 2-3 saaTi visxediT. mixo biznes-
menTa im mcirericxovan jgufs ekuTvnis, romelmac kargad icis
mwerlis, moRvawis fasi. xom amodena simdidrisa da saxelis patronia,
me mainc mgonia, misi yvelaze didi simdidre Tavmdabloba da
RirseulTa mimarT mowiwebaa. im dRes igi Cveulebi- samebr Tavisas
miagebda RirseulT. Aaxlac Tvalwin midgas, rogor ucimcimebs mix- os
Tvalebi. igi kmayofilia am sazogadoebaSi yofniT. (da saerTod
didebuli ram aris imis SegrZneba, rom Seni jilagis adamianebi
WeSmaritad Rirseulni arian, rom Sromas, niWs, gamourCevia.
araerTxel mqonia SemTxveva gadamexedna SekrebilTaT-
vis da siamovneba megrZno ramdenime saxis xilviT). nodaric erTob
pativismcemeli gaxldaT mixosi. Mmiwvevaze uari ar Tqva, lon-
donSi leqciebi datova da Camovida. mdidari kaci ar iyo, magram
samivlinebo Tanx- is miRebazec uars ambobda -mixom ar dauTmo. ijda
momRimari, kmayofili, mere Tqva sadRegrZelo-erTob gonivruli sityva
ufro iyo, vidre sadRegrZelo. Aai, aseT purobaze Tu uTqvamT, sufra
akademiaao, yoveli sufra, cxadia, akademia ver iqneba: dRes
akademikosebis povna ar gaWirdeba-saqarTveloSi drom uxvad gamo-
Ceka, gonierTa povna ufro rTulia, xolo sityvis ise mTqmelisa,
rogoric im dRes nodarim Tqva, ra mogaxsenoT!
Zalian momwons misi romani `maswavlebeli~ i. stalinze da qristes
ebraul sa- myaroze da nodar xundaZiseuli qarTuli TargmanisaTvis
vrceli winasityvao- bac davwere. albaT, bunebrivia, rom am
Temaze-religiuri motivebiT nasazrdoebi aseTi marTali, Rrma wigni
suliT xorcamde ebraelma kacma dawera. nodariviT ebrauli sulis
matarebeli unda iyo, rom ase mkafiod SeigrZno iudaizmis wiaRSi
Sobili ideebi, ebraelobis suliereba, qristes arsi, amqveyniuri
didebis mwver- valze asuli stalinis sulieri martviloba, romelic
sayvareli qalis zurgSe- qcevam ganapiroba. Nnodar jins Zalas matebs
ebrauli religiis, qristianobis, Zveli da axali aRTqmis, Talmudis,
rogorc erTi dapirispirebuli mTlianobis, didi codna.
raoden gamalebulic ar unda ibrZode xelisuflebisaTvis, usaTuod dgeba
Jami sakuTar TavSi CaRrmavebisa, ganvlili cxovrebis Sejerebisa,
miTumetes, Tu Zvirfasma adamianma martoobisaTvis gagwira: sasuliero
seminaria, SesaniSnavi leqsebis wera, socialuri
samarTlilianobisaTvis brZola, romelsac amzadebda mTeli me-19
saukunis filosofia, literatura, nadeJda aliluevas siyvaruli,
cimbiridan ramdenime gamoqceva, xelisuflebis mwvervalze asvla,
alilue- vas TviTmkvleloba, romelSic drodadro gamokrTeba zinovievis
saxe. raodeni Tavzardamcemi iqneboda Zlier moyvaruli, didi imperiis
saTaveSi moqceuli qa- rTveli kacisaTvis colis
TviTmkvleloba-msoflios did politikosTa zraxvebs swvdeboda,
aswrebda, sjobnida da gverdiT myofi, Zvirfasi adamianis sicocxle
peSvSi moqceuli wyaliviT gamoecala.
ra fiqrebs aRZravda yvelaferi es stalinis sulSi? Nn.
jini-jinjixaSvili er- Tis mxriv qristesTan mimarTebis, mis
cxovrebasTan paralelebis daZebnis, meores mxriv, nadeJda aliluevas
xatebis fonze gvaCvenebs i. stalinis sulier samyaros, romelic
radikalurad gansxvavdeba CvenTvis dRemde cnobili stalinisagan. vgu-
lisxmob stalinis gardacvalebis Semdeg daweril mxatvrul, Tu
publicistur literaturas. cxadia, sulac ar msurs augi vTqva amaTu im
avtorze-zogadad aRvniSnav: ordinaluri azrovnebis adamianebma
stalinis fenomeni TavianT in- teleqtualur, zneobriv, SemoqmedebiT
sivrcemde daiyvanes da am sazomiT gan- sjidnen adamians, visi
gamorCeuli, sruliad gansxvavebuli azrovnebis sistema miuwvdomeli,
amouxsneli da amdenad saSiSi iyo (amitomac mgonia: saubari unda
iyos ara stalinis sisastikeze, aramed imaze, politikurma
oponentebma saiTkenac warmarTes misi qmedebani, ragvari atmosfero
Sehqmnes mis irgvliv). sibecea, roca stalins warmoadgenen verag,
sisxlsmowyurebul adamianad _ mis kolega-oponen- tebs arc veragoba
akldaT, arc revoluciuri daundobloba. amitom saZiebelia i. stalinis
fenomenis mTavari maCveneblebi. mecnierebaSi, religiebSi Caxedulni
ki miuaxlovdnen uzarmazari imperiis Semqmneli kacis sulier
samyaros. ( xazs vusvam: sulier samyaros da ar vambob Tvisebebs) da
mis sulSi mimdinare kataklizmebic dainaxes. mweralTa Soris ki n.
jini pirvelTagania, vinc stalinis samyaros ara ho- livudis, an skkp
ck dadgenilebebis, mwerlis TvaliT Caxeda. am romanSi erTmaneTs
avsebs, erTiandeba filosofiaSi da beletristikaSi Rrmad Caxeduli
adamiani, mwerali. mas mTavari aqcenti sityvaze gadaaqvs. Mmwerali
ki sityvaa. mwerali si- tyvas andobs umTavress-azris gadmocemis
misias. igi flobs sityvis gamoyenebis, sityvaze muSaobis did
xelovnebas.
waikiTxeT amerikeli qarTveli ebraeli mwerlis n. jini-jinjixaSvilis
wigne- bi da mjera, Tqven kidev erTxel gangimtkicdebaT saqarTvelos,
qarTuli mwer- lobis, qarTveli ebraelobis monapovris rwmena.
badri patarkaciSvili ebraeli eris istoriaSi yofila SemTxvevebi,
roca maTs Svilebs ucdiaT gaq-
ceodnen TavianT erovnul sawyiss – uaruyviaT rwmena, sxva
sarwmunoebac miuRiaT – dasdgomian sruli asimilaciis gzas. umetes
SemTxvevaSi, am nabijs mosalodneli sarwmunoebrivi devnis safrTxe
adgmevinebdaT, magram ebraelTa moZuleT maT- Tvis mainc Zalian
mtkivneulad, tragikuladac ki SeuxsenebiaT ucxo – ebraeli – xaro.
me-14 saukunis miwurulis espaneTSi ebraelTa erTi nawili gaeqca
ebra- elobas – rjuli icvales – Seecadnen gamxdariyvnen iseTni,
rogoric iyvnen sxvebi – garemomcveli samyaro, magram mefe
ferdinandma isinic iseve ahyara da gaasaxla espanelTa miwidan,
rogorc dila-saRamos adonais msaxuri, guldaguli ebraelebi (Seqspiris
`venecieli vaWris~ kiTxvisas, an am piesis mixedviT dadgmuli
speqtak- lis cqerisas, Tan mdevs fiqri, rom Sailoki espaneTidan
devnili ebraelebis STa- momavalia – maTi SviliSvili, an
SvilTaSvili. mis mSoblebSi jer kidev cocxali iyo gandevnis,
tanjva-oxvris mZime gancda. Sailokiseuli SurisZiebis Jini ara
mxolod venecieli vaWris – antonios misadmi damokidebulebaSi iRebs
saTaves, aramed espaneTidan damamcirebeli gandevnis simwareSi – mis
sulSi jer kidev ar Sexorcebula tkivilebi, romelsac devnili,
navsayudaris maZiebeli misi mama-papa ganicdida).
20-30-ian wlebSi germaniaSi mcxovrebi ebraelebi ise iyvnen
adaptirebulni garemomcvel samyarosTan, imdenad mniSvnelovan rols
TamaSobdnen saxelmwifos cxovrebaSi, verafriT warmoidgendnen, rogorc
ebraelebs, Tu ram xifaTi elo- daT.
hitlerma erTi didi anderZi dautova am ers: arasodes ar daijero rom
saqme kargadaa, amitom unda daadge Soreul gzas, welebze fexi unda
daidga, qancic unda gaiwyvito, rom yvelaferi kargad Sens istoriul
samSobloSi moawyo.
badri patarkaciSvili genetikurad ebraeli gaxldaT, Cveulebriv ebraul
ojaxSi, ebraelTa Soris aRzrdili, ebraul dResaswaulebze, albaT, isic
iseve dadioda sinagogaSi, rogorc misi toli, ubneli biWebi, magram
wamoizarda da Tbilisel kacad Camoyalibda. masSi imdenad Zlieri iyo
qarTul samyarosTan, qa- rTul sulierebasTan identifikacia, rom sxvad
verc warmoedgina Tavi – mxolod qarTvelad, ise, rogorc qarTvel
ebraelTa maqsimaluri umetesoba qarTuli Semecnebisa gaxldaT.
megobar-amxanagebic qarTvelebi hyavdnen, meuRlec Cineb- uli
qarTveli qali. Tumca. amis gamo ebraul samyarosTan sulac ar
gauwyvetia kavSiri – piriqiT, ara mxolod siaxlove hqonda masTan,
Wirsa da lxinSi gverdiT edga. masSi, ise rogorc bevri qarTveli
ebraelis sulSi qarTuli zaric rekda da ebraulic. erTi sityviT, is
minda vTqva, rom qarTuli suliskveTebis, msoflganc- dis kacad
Camoyalibda. amanac Tu aTqmevina patiosani qarTveli kacis saTqmeli
fraza: `saqarTvelos mojamagired migulveT~.
araferi gasakviri ar aris, Tu aseTi suliskveTebis adamiani
saqarTvelos pre- zidentobaze ifiqrebs. me piradad misi es
gadawyvetileba arasworad mimaCnda da mimaCnia, magram igi Tavisi
mentalitetiT moqmedebda – mis sulSi rom ebraeli meti yofiliyo,
vidre qarTuli, rasakvirvelia, aseTi fiqri arc gauCndeboda, ma- gram
Tu Sen am qveynis Svili xar, misi sisxli da xorci, ratom unda iyos
ucnauri pirveli pirobisaTvis brZola, miTumetes, roca yvela xedavs,
rom rom pirveli pi- roba miuwvdomlis misawvdomad ki ar gWirdeba,
(mas prezidentze meti aqvs, flobs
saxeebi da situaciebi guram baTiaSvili
5m e n o r aseqtemberi (eluli) 9, 2017 w.
uamrav qonebas, Tan Tavisufalia, xalxis winaSe movaleoba ar
akisria), aramed imis- aTvis, rom qveyanas waadge, rasac flob, imis
gonivruli gamoyenebiT xalxi ukeTes dRes swio, e.i. nebayoflobiT
idgam im uRels, romlis simZimemac SesaZloa, gag- srisos. ukeTes,
gamarjvebis SemTxvevaSi ki, SesaZloa gergos ramdenime striqoni
saqarTvelos istoriaSi.
da Tu Sen am qveynis mojamagireobis surviliT cxovrob, Tu ase gwadia
umdi- dresi kacis taxti qveynis bedis gamgeblis umZimes uRelze
gacvalo, ratom unda iyos es saaugo saxsenebeli?
adamianma mtkiced gadawyvita gaxdes saqarTvelos mojamagire,
Tanamedrove terminologiiT – prezidenti.
daijera da Secda? metismetad irwmuna is, rac ar unda erwmuna? da
kacs, romelic am miwaze 26 saukunea cxovrobs, SesZaxes, mexsierebam
giRa-
lata, Sen Cveni ara xar! Tu Sen dagaviwyda, rom ebraeli xar, Cven
gvaxsovso. da Tbilisis quCebSi, amaTuim qalaqSi saarCevno kompaniis
dReebSi xalxs Seax-
senebdnen, rom arCevani unda gaakeTon ZirZvelsa da ucxos Soris, rom
am miwaze, am qveyanaSi mosuli ki ar unda iyos pirveli piri, am
miwis mkvidri.mas ki am miwis mkvidrad miaCnda Tavi.
aris erTi gniasi, nerviuli SeZaxilebi. iqmneba STabeWdileba, rom
amaod davmS- vralvarT, sul tyuili iyo qeba 26 saukunovani
Tanacxovrebisa, Tu eseni, Cveni drois qarTveli didebulni,
miiCneven, rom me mxolod laparakis ufleba maqvs da rogorc ki
moviqcevi ise, rogorc yoveli Cveulebrivi qarTveli, SemZaxeben: Sen
ucxo xar, amao yofila yvelaferi.
magram Tbilisis quCebSi ismis gineba. iginebian sajarod,
saxalxod... omaxianad, xmaSewyobilad gaiZaxian: badris ra?
dedis...
swored es gineba, gamovlenili uxamsoba gaxlavT Svebis momgvreli,
radgan es ar aris qarTveli xalxi. am uxamsobas qarTveli xalxi ki ar
SesZaxebs, partia, par- tiis dasawinaurebeli, cxovrebis mowyobas,
xalxze gamgeblobas mowadinebuli partia, saSualo, Tu saSualoze
dabali niWis wevrebi am partiisa. maT sxva araferi ZaluZT, maT
mxolod gineba ZaluZT. eseni xalxs rozgaven, cxvirpirs amtvreven,
saRamos ki gamarjvebuli generlebiviT daabijeben quCebSi, erTmaneTs
ulocaven xalxis daTrgunvas. paradze hitlerze gamarjvebuli stalini
ar iyo esoden wel- gamarTuli.
ara, es ar aris qarTveli xalxi, es partiaa! qarTveli xalxi 3-4 Tvis
Semdeg ityvis Tavis sityvas – badris dakrZalvis dRee-
bSi. qarTveli xalxi saaTobiT dgas rigSi, rom mis cxedars pativi
miagos, mere ki mis kubos xelSi aitatebs da samareSi taSiscemiT
Caasvenebs.
mZimea, Zalian mZimea samareSi Casvla – iqneba es dumiliT, Tu
taSiscemiT, miTu- metes im adamianisa, romelic xalxs sWiroda.
am bolo xans xSirad vfiqrob: imaTgan, vinc Tbilisis quCebs ayruebda
SeZaxil- iT: `badris ra?~ samaris karTan vin daukravs taSs?
nisan babalikaSvili erTob mokrZalebuli iyo, imdenad mokrZalebuli,
rom masaSi, sxvaTagan verc
gamoarCevdi. miuxedavad amisa, mainc raRac sxivs hfenda
garemomcvelT, iqneb, es am adamianSi bavSvobidanve Canergili,
ganmtkicebuli rwmenisa da SeZenili codnis erTobliobiT Sobili sxivi
gaxldaT? am fermkrTali, Tu fergaleuli kacis keTili Rimilic amas
adaturebda_ misi bunebidan momdinare rwmeniTa da codniT savse kacis
sikeTes. Zlier uyvarda ara Tavisi Tavi_moRvaweoba, adgili qarTvel
ebraelTa TemSi, aramed ebraeloba, misi istoria, kultura saerTod da
misi sisxli da xorci qarTveli ebraeloba konkretulad. maxsovs,
Tavisuflebis moedanze gamaCera_ kirovis (maSin ase erqva dRevandel
leoniZis quCas) quCis asasvlelTan. wina dReebSi Cemi piesis
_`vali“_ mixedviT dadgmuli speqtakli enaxa da aRfrTovanebuli
mesaubreboda. piesis calkeul epizodebze iseT ganzo- gadebebs
akeTebda, ebraeli kacis xasiaTis iseTi Tvisebebis Cinebul
gamoxatvas xedavda piesaSi, gaocebuli viyavi _me xom nisanTan amaTu
im epizodis gaazrebaze ar misaubria-meTqi. man yvelaferi amoikiTxa.
saubrisas, piesis iumoris aRmZvre- li replikebisa, Tu scenebis
mogonebisas, Rimili sZlevda da es Rimili tuCebis boloSi ikargeboda.
sixaruls ver faravda imis gamo, rom qarTvel ebraelTa sa- myaro
esoden dadebiTad,ubralod, adamianurad, ideologiur-politikuri koni-
unqturis gareSe warmoCinda qarTul scenaze. sxva drosac xSirad
SevxvedrivarT erTmaneTs: universitetSi, beiT-qneseTSi, amaTu im
RonisZiebaze, magram erTi Sex- vedra gansakuTrebiT damamaxsovrda_es
ramdenime wlis Semdeg iyo, faqtiurad misi gardacvalebis win:
TbilisSi Camosuliyo ebrauli kameruli musikalur-dra- matuli Teatri
iuri Serlingis meTaurobiT. pirveli speqtakli guSin gaemarTa, nisans
ukve enaxa, aRfrTovanebuli da gaocebuli iyo: rogor gamogepara,
usaTuod dResve unda naxoo. gansakuTrebiT is izidavda, rom iuri
Serlingis, rogorc im Rames da Semdgomac araerTxel davrwmundi,
cekvis jadoqaris xelovnebaSi erTob Zlieri iyo ebrauli suli. es Zala
walekviT emuqreboda yvelafer antiebrauls da Cven mxneobas
gvmatebda.nisanisa madlobelic davrCi: im saRamosve wavedi kon-
certze. gaognebuli viyavi iuri Serlimgis xelovnebiT, imave saRamos
Serlingic gavicani, droTa ganmavlobaSi ki erTob davuaxlovdiT
erTmaneTs.
mravali ebraeli moRvawis cxovrebis Semswreni vyofilvarT_erTob
saxelov- anTa, RirseulTa, Tumca, zogjer xom Segvqmnia da kvlavac
gveqmneba STabeWdile- ba rom mavani, Tavis profesiaSi gamorCeuli,
profesiuli ostatobis, gamorCeu- lobis gamo TanatomelTagan TiTqos
xarks moiTxovs_me rom aseTi var, aseTi warmatebuli, es yoveldRe
unda Tan unda gdevdeT da saTanadodac gamoixate- bodeso. amaTTvis
ara mxolod nisanis mecnieruli simaRle gaxldaT miuwvdom- eli,
nisanis Tavmdabloba da inteligenturobac. riT SeiZleba es aixsnas?
gana mxolod eTnikurad iyo ebraeli, nefeS iudis_ ebrauli
suliskveTebis matare- beli da WeSmariti mecnieri gaxldaT. nisanma
ebrauli klasikuri memkvidreobis araerTi gverdauvleli nimuSi
Targmna, kargadaa cnobili, Tu rogor uangarod exmareboda igi j.
ajiaSvils Suasaukuneebis espaneTSi mcxovreb ebrael poetTa leqsebis
Targmnisas. araerT saerTaSoriso ebraul RonisZiebaze Semxvedrian
adamianebi, romlebic nisan babalikaSvilis Sromebze mesaubrebodnen,
TbilisSi dabrunebuli, amas SoTa bostanaSvils rom vuambobdi, erTob
xarobda_SoTa xom im mcirericxovanTa Soris iyo, nisans bolomde rom
uerTgula. isic israel baba- likaSvilis aRzrdili gaxldaT.
soso bardanaSvili ioseb, anu rogorc axlobelni eZaxian , soso
bardanaSvili, qarTuli musikal-
uri kulturis sayovelTaod cnobili, gamorCeuli saxelia, igive kaci,
isev Cveni soso, rom israelis uwinares kompozitorTa Soris
moixsenieba, esec uCemodac iciT. amitom araerTxel miTqvams da
kvlavac gavimeoreb: soso swored is xelova- nia, israelSi
saqarTvelos Rirsebas rom warmoaCens, saqarTveloSi ki_ ebraeli kacis
,niWierebas, garjilobas.
mis SemoqmedebiT Taviseburebaze mxolod zogadi saubari SemiZlia_Cemi
musi- kaluri ganaTleba_am sferoSi naklebi kompetencia, ar maZlevs
srulyofili analizis, saubris, weris uflebas. zogadi
STabeWdileba_misi musikis mosmeni- sas miRebuli emociis Taobaze am
15 wlis winaT vuambe `saqarTvelos respubli- kis“ mkiTxvels. amjerad
ki minda warmogidginoT soso bardanaSvili, rogorc pirovneba:
is kaci (mis saxelsa da gvars ar davwer. isedac ramdenime gverdi
gavaWuWy- iane misi saxelis moxseniebiT_qarTvel ebraelTa Soris
lamis yvelam icis,Cems winaaRmdeg vin amxedrebs didsa Tu pataras,
Sinaursa, Tu ucxos. saqarTvelos SemoqmedebiT wreebSic ar
gauWirdebaT mixvedra, Tu vis vgulisxmob: Seni Zage- biT tvini
amogvWamao, meubneboda erTi xelovani) rogor ar gaisarja, ramdeni ar
ecada sososaTvis Caegonebina, nu megobrob guram baTiaSvilTan,
urTierToba ar unda gqondes mag kacTanao, verafers gaxda. mas xom
erTi aseTi, bolSevikuri Tviseba axasiaTebs_arc faravs xmamaRla
gaiZaxis: `vinc CvenTan ar aris, Cveni mteria!“ Sen mainc
baTiaSvilTan megobrob, masTan urTierToba gwadia? eseigi CvenTan ara
xar, da vinc CvenTan ar aris, Cveni mteria!
amis gamoa is sabraloni TvalebSi rom Sescicineben: Seni var,
erTgulebas geficebio. is kaci ki xmamaRla gaiZaxis: Tu mag
RonisZiebaze baTiaSvils epati- JebiT, me mand araferi mesaqmeba.
amaTuim ebrauli organizaciis xelmZRvaneli ki myisve SesZaxebs:
`ara, batono, ar davpatiJebT!“ SesZaxebs, radgan Tu is kaci ar
mova, yvelaferi wyalSi eyreba: mTavrobis amaTuim warmomadgenels
viRa etyvis ebraelTa RonisZiebaze usaTuod unda moxvide, gelodebiTo.
im ebrauli orga- nizaciis xelmZRvanels ki Zlier sWirdeba amaTu im
ministris mosvla: xval Tavis zemdgomT unda misweros esa da es
ministri mobrZanda da gulTbili sityva war- moTqvao. imaT xom
TanamSromlebis muSaobis Sefasebis TavianTi kriteriumebi aqvT.
yvelam kargad icis, is kaci ra comisganac gaxlavT mozelili, ra
suliskveTebis patronia, magram mainc uweven angariSs, swored imitom
uweven angariSs, rom ician vinc aris, rac aris da ar surT Tavi
aitkion. myis emorCilebian Zaladobas. soso ki imad rCeba, rac iyo,
isev iqa dgas, sadac idga. soso im kacis morCilTa siaSi ar Caewera,
mis dakrulze sxvebiviT ar dauara davluri.
ranairad, rogor? Zaladobas rom ar daemorCilo, Zaladobas rom mzis
gulze fexebgafarCxuli
fisuniasaviT ar wauwve, Tavad unda mogdevdes Zala. visac es
aklia_pirovneba ar gaxlavT, eseigi arc Zala mosdevT, da is kaci
daisves Tavze , TiTqos TavTavianTi ufrosebi ar hyofnidaT.
simSvidisaTvis moiqcnen ase: daemorCilnen da simSvidec moipoves.
saqme ar gairTules.
zneobrioba? samarTlianoba? oi, rogor uWirT samarTlianobasa da
zneobri- obaze, saubari imaT, vinc saxlidan gasvlisas sindiss,
wesierebas ezoSi, romeli- Rac kunWulSi CaCurTavs. hoo...rad gvinda
axla aseTi kategoriebiT laparaki, ra saWiroa, ase nu
gavazviadebT!“..
ai, soso arsad ar tovebs_mudam Tan axlavs.
icxak davidi savsebiT samarTlianad viyaviT da cxadia, kvlavac varT,
aRfrTovanebuli
icxak davidiT, rogorc mkvlevariT, mecnieriT, an ratom ar unda
vyofiliyaviT: saqarTvelos ebraelobis istoriis bevri furceli lamis
qvesknelidan amozida, saukuneobiT modebuli mtveri gadaferTxa, Jangi
gadawminda da samzeoze gamoi- tana_Cveniv Soreuli, Tu axlo warsuli
mogviaxlova, lamis yoveldRiuri Tanamgzavri gaxada. es ar iyo
sixarulis momgvreli? cxadia, iyo da am sixarulis ganmapirobeblis
madliernica varT. CurCulebdnen, ruzruzebdnen man mxolod masalebi
moiZia, dokumentacia gamoamzeura, arcerTi misi naSromi mecnieruli
analiziT ar gamoirCeva da amdenad arc aseT aRfrTovanebas ar unda
iwvevdeso. jer erTi, ar aris ase, magram asec rom iyos, Tu vinme
fiqrobs, rom icxak davids_ qarTveli ebraelobis warsulidan mxolod es
zRva masalac rom moeZia da meti araferi gaekeTebina, sakuTari
warsulisadmi iseTi gulgrili TemisaTvis , ro- goric qarTveli
ebraelobaa, es umniSvneloa, cotaa, Zalian cdeba. icxak davidma
bevri iRvawa qarTveli ebraelobis warsulis sakvlevad, Zalian
bevri!
magram... raxan sityva `magram“ davwere, es imas niSnavs` raRacaze
guli mtkiva. asec aris
da mkiTxvels axlave movaxseneb, Tu ra iwvevs Cems gulistkivils: am
bolo wlebSi mimtkicdeba imis rwmena, rom dRiTidRe gvSordeba qarTvel
ebraelTa istoriis, palestinis qarTul siZveleTa, qarTul-ebrauli
urTierTobis Cinebuli mkv- levari icxak davidi. igi xom swored am
sakiTxebis SeswavliT gaxda saintereso mecnieri da mimzidveli
pirovneba qarTuli auditoriisaTvis. icxaki karga xania politikaSi
gadaerTo, dRes igi gatacebiT a qarTul siZveleTa kvlevaze, gne-
bavT, saqarTvelos teritoriaze ebraelTa gansaxlebaze ki ar
laparakobs, ar- amed revelacianaristuri moZraobis av-kargze, es
moZraoba ki saukunis damdegs Tavad daaarsa vaSingtonSi.. am Temas
mravali tomi miuZRvna. amdenad qarTvel ebraelTa istoriis kvleva
misTvis guSindeli dRea, poezia_leqsebis Txzvac guSindeli dRea,
drodadro ki dausvams xolme sakiTxi: ai, Cemi leqsebis amadam wignSi
esada es leqsia, momwons miyvars, iqneb, `menoraSi“ dabeWdoo,
magram misi mTavari da seriozuli gataceba xsenebuli politikuri
moZraobaa. kaci am sa- myaroSi trialebs, es sakiTxi gamxdara misi
mTavari safiqrali. ai, ras wers am moZraobis Taobaze profesori raia
CaruCevi_vaSingtonis universitetis pasux- ismgebeli koordinatori:
`revelacionaristuri moZraoba, viTarca, kacobrio- bis aRorZinebis
mniSvnelovani faqtori, Tavisufalia yovelgvari politikur-
ideologiuri saWdeebisagan, yovelgvari religiur-seqtanturi
mimdinareobis SemboWveli marwuxebisagan. masSi revolucia, rogorc
socialur-politikuri faqtori, saTanado Serwymas, dasabuTebasa da
ganmtkicebas hpovebs gamocxadebis (revalacia) fenomenTan.“
da Semdeg: `gvsurs gansakuTrebiT gavusvaT xazi im garemoebas, rom
Sromebis avtori_is-
raelis samTavrobo struqturebis wevri, icxak davidi, romelmac Tavis
Tavze iwvnia sabWouri, komunisturi wyobis wyroma da susxi,
piruTvnelad da obieq- turad miuTiTebs Tanamedrove dasavleTis
demokratiul kapitalizmSi arse- bul dauZlevelsa da mZafr
winaaRmdegobaze. erTis mxriv demokratia ( rogorc forma), romelic
moiazreba sakrebuloebis, sajaaroobis, pirovnebaTaSoris ka- vSirebis
gamaTanabrebel, gamakeTilSobel faqtorad da meores mxriv, kapital-
izmis ( rogorc Sinaarsi), romelic efuZneba gadaWarbebul
individualizms, ro- gorc egoistur sixarbes, umarTebulo
momgebianobis Ziebas da sxva arc Tu ise zneobrivad dadebiT
niSan-Tvisebebs. icxak davidi erT-erTi pirvelia, romelmac
Tanamedrove dasavleTSi aRmoaCina xsenebuli winaaRmdegoba, gaanaliza
da saTa- nado daskvna gamoitana“
Tavi valdebulad ar mimaCnia, icxakis mier aRmoCenili kapitalizmis
winaaRm- degobani ganvsajo. es arc aris Cemi saqme, arc
mainteresebs_Cems gulistkivils rac iwvevs, zemoT ukve
mogasxseneT.
amaswinaT, icxakis TbilisSi stumrobisas sastumro saqarTveloSi“ am
sakiTxze bevri visaubreT. Sin rom vbrundebodi, erTi fiqri
amekviata: adamians Tavisi moR- vaweobis gzaze, zogjer iseTi ram
gadaeRobeba, ise mouWris cxovrebis miznisaken mimaval gzas, verc ki
xvdeba, rom Tavisi cxovrebis mTavar saqmes scdeba.
Tumca, vin icis: iqneb, swored es aRmoCena, politTeoria gaxdes misi
cxovrebis mTavari niSnuli?
magram me... me vin damiSlis guli mtkiodes imis gamo, rom icxaki s
fiqri yoveldRiurad
ar dastrialebs Tavs saqarTvelos ebraelTa istorias, yoveldRe ar
irjeba qar- Tul-ebraul urTierTobaTa axali furclebis
moZiebisaTvis.
6 m e n o r a seqtemberi (eluli) 9, 2017 w.
antonio gutereSi ebrauli dasaxlebebis winaaRmdeg
israelSi vizitiT Casulma gaeros gen- eralurma mdivanma antonio
gutereSma 30 agvistos moinaxula Razis seqtoris mosazRvre raionebi.
aq igi Sexvda ebraul mosaxleobas. Razis seqtorTan mosax- le
ebraelobam gamoxata ukmayofileba imiT, rom gaero fulad daxmarebas
uwevs `xamass~.
am regionSi stumrobisas gaeros gener- alurma mdivanma ganacxada,
rom gaeroSi muSaobis amdeni xnis ganmavlobaSi, pirve- lad gaxda
mowme esodeni humanitaruli krizisisa.
gutereSma israelsa da egviptes mou- woda moxsnan Razas seqtoris
blokada, da saerTaSoriso sazogadoebriobas mimarTa TxovniT gazardon
Razas seqto- risadmi daxmareba.
regionSi mogzaurobis Semdeg gu- tiereSma ganacxada:
_ gaero eCeba erTguli Tavisi gadaw- yvetilebisa israelsa da
palestinas daexmaros samSvidobo SeTanxmebis miR- wevaSi. mravali
welia me am procesSi tkiviliTa da SeSfoTebiT vmonawileob.
kategoriuli winaaRmdegi var nebismieri nabijisa, romelic safrTxis
qveS daay- enebs ori eri_ori saxelmwifos ideis ganxorcielebas.
konkretulad: ebrau- li dasaxlebebis gagrZelebisa,amasTan erTad
winaaRmdegi var terorisa da Za- ladobis nebismieri gamovlinebisa.
sru- liad darwmunebuli var rom konfliqtis mogvarebis erTaderTi gza
gaxlavT ganx- orcieleba principisa: ori eri-ori sax- elmwifo.
arafatis saflavTan Sexvedra ,,Saxidebis“
ramalaSi Casuli gaeros generaluri mdivani antonio guterteSi iasir
ara- fatis saflavze aRmarTul memorialur kompleqss ewvia da
sisxismRvreli ara- fatis saflavi yvavilebiT Seamko.
amis Semdeg gutereSi Sexvda im teror- istebis naTesavebs, romlebic
TavianTi teroristuli saqmianobis gamo israelis cixeebSi ixdian
sasjels. gutereSi aseve Sexvda ,,Saxidebis“ ojaxebs. palestinis
oficialuri sainformacio saagento iu- wyeba, rom arafatis saflavze
yvavilebis mitanis Semdeg gutereSma iq myofT aRuq- va ,,rom
yvelafers gaakeTebs israelsa da palestinas Soris mtkice mSvidobis
damyarebisaTvis, ibrZolebs ganxor- cieldes principi ,,ori
saxelmwifo ori erisaTvis“, amasTanave ibrZolebs pal- estinelTa
mdgomareobis gasaumjobese- blad“
saagento imasac iuwyeba, rom memori- aluri kompleqsis daTvalierebis
Sem- deg gutereSi gamotyda, rom arafatis muzeumSi vizitma igi
Secvala, vinaidan igrZno, Tu raoden ewameba palestineli
xalxi.
imave dRes, saRamo xans gutereSi Sex- vda teroristuli aqtebisas
daRupuli teroristebis da israelis cixeebSi datyvevebulTa ojaxebis
wevrebs. Sex- vedris monawileebma gutereSs sTxoves ,,ixsnas
israelis cixeebSi gamomwyvdeu- li 6.500 palestineli da am patimarTa
sakiTxi wamoWras gaeros generalur asam- bleaze seqtemberSi~.
ra uTxra neTaniahum gaerTianebuli erebis organizaciis generalur
mdivans
28 agvistos israelis premier-minis- tri biniamin neTaniahu Sexvda
gaeros generalur mdivans antonio gutereSs.
_ gaero imisTvis arsebobs, rom xeli Seuwyos mSvidobis ganmtkice-
bas. amitom gisvamT SekiTxvas: ratom aZlevs igi uflebas gaeros
kedlebSi gaismodes palestinelTa wamqeze- bluri mowodebebebi? _
mimarTa pres- konferenciaze neTaniahum gutereSs _ gaerom miiRo
mandati rom aRkveTda `hezbolas“ SeiaraRebas. ibadeba kiTx- va:
miuxedavad gaeros rezoluciisa, libanSi ratom Sedis aTasobiT iaraRi,
irani libans Tavis samxedro bazad aqcevs, raTa aRasrulos missave
mier adre deklarirebuli mizani_ mospos israeli, siriasa da libanSi
irani israelis gasanadgure- blad aSenebs uzustesi raketebis
qarxnebs. Cven amas uyuradRebod ver davtovebT, magram amas arc
gaero unda eTanxmebodes. dadga dro gaerom ufro naTlad gamokveTos
Tavisi pozicia. darwmunebuli var, Tqven SegiZliaT gardatexa,
SegiZliaT bevri ram SecvaloT, me vapireb TqvenTan erTad ganvixilo
Cvens regionSi mSvidobisa da usafrTxoebis sakiTxi. me imedi maqvs,
rom Cven gavagrZelebT TanamSromlobas im grandiozuli amocanis
Sesasruleblad , risTvisac Seiqmna gaerTianebuli erebis
organizacia.
a. gutereSma sapasuxod ganacxada, rom rogorc gaeros generaluri
mdivani yvelafers gaakeTebs,raTa daculi iqnas israelis usafrTxoeba,
Tavis uwyebaSi yovelmxriv SeewinaaRmde- geba israelis
diskriminacias, `xolo rac Seexeba israelis mospobas, es sruliad
miuRebelia“.
pres-konferenciis Semdeg gamarTul piradi Sexvedrisas b. neTaniahum
a. gutereSs ganucxa- da, rom irani da hizbala“ arRveven
saerTaSoriso wesrigs_samxedro-teroristul qmedebebs samoqalaqo
saqmianobiT niRbaven, cecxls uxsnian arasamxedro obieqtebs.
_irani, `hezbola arc faraven_saqveynod acxadeben, rom israelis
winaaRmdeg or frontze apireben omis gaCaRebas.Cven sruli ufleba
gvaqvs winaaRmdegoba gavuwioT israelis mospobis gegmas.
vidre neTaniahus Sexvdeboda, antonio gutereSi vizitad imyofeboda
israelis prezident- Tan reuven rivlinTan. Sexvedris Semdeg gamarTul
pres-konferenciaze gutereSma israele- lebi daarwmuna, rom gaeros
generalur mdivnad yofnis periodSi Seecdeba zustad daicvas gaeros
wesdeba,rac gamoixateba yoveli saxelmwifos mimarT Tanabar
uflebianobis principis dacvaSi,es gaxldaT pasuxi reuven rivlinis
mowodebaze gaeroSi unda Sewydeso israelis dis- kriminacia
_ me darwmunebuli var _ dasZina gutereSma _ israelis mospobisaken
mowodeba anti- semitizmis nairsaxeobaa, meores mxriv israelis
xelisuflebis politikas yovelTvis arc me veTanxmebi. es savsebiT
legitimuria. Cven kvlavac ganvagrZobT israelTan megobrobas, metad
daaxloebis gzebis Ziebas,antisemitizmis ganZliereba xels SevuSliT
da yovelmxriv Sevecdeb- iT, rom gaeroSi israelis mimarTac iseTive
damokidebuleba iyos, rogoric aris sxva qveynebis mimarT.
cipi xotovelis gancxadeba
28 agvistos, gaerTianebuli erebis or- ganizaciis generaluri mdivnis
antonio gutereSis israelSi oficialuri vizitis dawyebis dRes,
israelis sagareo saqmeTa min- istris moadgilem cipi xotovelma
(rogorc cnobilia, sagareo saqmeTa ministris posts Tavad
premier-ministri neTaniahu iTavsebs), ganacxada:
-generaluri mdivani faqtis winaSe unda da- vayenoT: Cveni qveyana
veRar moiTmens gaeros aseT akviatebul damokidebulebas israeli-
sadmi da im SemTxvevaSi, Tu es organizacia ar gadaxedavs Tavis
damokidebulebas Cveni saxelmwifosadmi, israeli Sewyvets gaeros
dafinansebas. ,,taims of israeli“ iSveliebs cipi xotovelis
sityvebs:
_ Cven veswrafviT gaerTianebuli erebis organizaciaSi kardinalurad
Seicvalos israelisadmi damokidebuleba. es sakiTxi pirdapir unda
davusvaT generalur mdi- vans. Tu gaero ar Seicvlis israelisadmi
damokidebulebas, igi dakargavs ara mxolod ierusalimis mxardaWerasa
da dafinansebas, aramed sxva qveynebisac.
c. xotovelma gaixsena, rom amerikis SeerTebulma Statebmac Seicvala
Tavisi damokidebuleba gaerosadmi _ man naTlad ganacxada:
israelisadmi gaeros ritorika unda Seicvalos.
gaerTianebuli erebis organizaciis generaluri mdivani antonio
gutereSi israelSi
sportsmenTa xsovna...
golda meirma ,,mosads“ daavala msoflios sx- vadasxva qveynebSi
moeZebnaT da gaenadgurebinaT is- raelelTa mkvleli teroristebi.
mosadma davaleba warmatebiT Seasrula.
axlaxan 5 seqtembers ki miunhenSi meuRlesTan erTad Cafrinda
israelis prezidenti reuven rivli- ni aq gaixsna 1972 wels msoflios
meoce olimpiadi- sas miunhenSi mowyobili teraqtis msxverpl ebrael
sportsmenTa memorialis gaxsna.
memorialuri kompleqsis gaxsnaze movidnen ger- maniis prezidenti
frank-valter Stainmaieri, miun- henis meri diter raiteri,
saerTaSoriso olimpiuri komitetis prezidenti tomas baxi, teroristuli
aqtis ori msxverplis qvrivebi. 45 wlis winaT ter- oristul aqtisas
daRupuli ebraeli sportsmenebis xsovnis memoriali gaxlavT cacxvis
xeebiT Semoja- ruli kolona, romlis centrSi amokveTilia yoveli
daRupuli sportsmenis saxeli da gvari.
7m e n o r aseqtemberi (eluli) 9, 2017 w.
bernard Sou werda: „ cxovrebis arsi, marto sakuTari Tavis povna
araa, sakuTari Tavis Seqmna.“ swored rom Tavad Camoy- alibda
pirovnebad axalgazrda qali, romelsac dRes gagacnobT. Cemive Seqmnil
modelze, visau- bro proeqtis monawileze ci- frebiTa da TariRebiT,
pirve- lad vambob uars, gana imitom, rom uazrobad mimaCnia, armed
es adamiania gansxvavebuli da TviT- myobadi. igi gaxlavT scenaristi
da reJisor–dokumentalisti _ elen ianovski. mcire biografi ul cn o
bebs mainc mogawvdiT: eleni daibada TbilisSi, metad inteli- gentur
ojaxSi. deda, nana beraZe, mozard mayurebelTa Teatris msaxiobi
gaxldaT da wlebis gan- mavlobaSi leqciebs kiTxulobda Teatralur
institutSi. igi is- raelSic ganagrZobs moRvaweobas da israelis
qarTulenovan TemSi metad dafasebulia. mama, bato- ni lev ianovski,
Tbilisis 25–e maTematikuri gimnaziis direqto- ri gaxldaT, romlis
bazazec 90– ian wlebSi ivriTis Semswavlel- TaTvis kursebi daaarsa.
elenis Zma, daviTi, jer moskovis fizika– teqnologiur institutSi
swav- lobda, xolo israelSi amosvlis Semdeg , religiuri mimarTuleba
airCia. amJamad xuTi Svilis mama estoneTSi erT-erTi kompaniis
xelmZRvanelia.
elens Tavisi bavSvoba axsovs wigniT xelSi. daewafa kiTxvas, dRemde
agrZelebs da misi codnis farTo diapazonsac swored es gansazRvravs.
celqi, mousvenari gogona yovelTvis iyo yur- adRebis centrSi.
sustebisa da Cagrulebis gamosarCleba pirad movaleobad miCnda. saxli
mudam savse iyo stumrebiT _ daviTisa da elenis megobrebiT. „pirvel
klasSi rom CavkideT xeli xels me da xaTuna medulaSvilma, dRemde
ganuyreli megobrebi varT“ am- bobs eleni da dasZens: „nebism- ieri
urTierToba, megobruli, dedaSviluri Tu kolegialuri, moiTxovs Sromas,
daTmobas da nebisyofas.“ Tu eleni ganmar- tovdeboda, mxolod wignis
wa- sakiTxad. ise ki, roca saqarT- veloSi SiSi mZvinvarebda, Sida
areulobis dros, igi ar epuebo- da arafers da demonstraciebzec ki
dadioda. „dedas yovelTvis sjeroda, rom me msaxioburi niWi gamaCnda,
me ki did Saragzaze gas- asvleli bilikis ZebnaSi vcade mx- atvroba,
keramika, modelioroba maSin, roca Tbilisis Teat- ralur insti–tutSi
vswavlobdi“ miambobs eleni. sainteresoa, rom studentobaSi mTavari
rolebic Seasrula: ufliswuli (sant eg- ziuperis „patara ufliswuli“),
varia, (Cexovis „alublis baRi“), nastia, (gorkis „fskerze“). da
mainc, dokumenturi fotografi- is Seswavlam, studiaSi „sepia“, masze
didi gavlena moaxdina da mixvda, rom es unda ekeTebina. fo- toze
aRbeWdili adamianebi, piza- Jebi Tu cxovelebi, mis msofmxed-
velobaze axdendnen gavlenas. saubrisas eleni siamayiT aRniS- navs,
rom bebias gavs. me kidev erTxel gadavfurcle bebia so- fos
memuarebis wigni „cxovrebis daumTavrebeli wigni“ da garda garegnuli
msgavsebisa, maT xas- iaTSic bevri aqvT saerTo.
1992 wels da–Zma, daviTi da eleni amovidnen israelSi. kibuc miz-
raSi aidges fexi rogorc repa- triantebma, xolo sacxovreblad
ierusalimi airCies da Tel–avi- vis universitetSi Cairicxa do-
kumenturi kinos fakultetze. madlieria fakultetis reqto- risa da
misive leqtoris, reuven hekerisa, romelmac friadosani studenti
eleni sworad daakval- iana. studentobisas gadaiRo filmi „neve
Sanaan“. es iyo ltolvilebis quCis cxovrebaze. elenis yuradRebas sul
ipyrobda is, rac sxvebis Tvals gamoepare- boda, an viRaca gangeb
moarideb- da mzeras. filmma didi mowoneba daimsaxura. masSi
saaSkaraozea gamotanili im adamianebis auta- neli cxovreba, romelic
zogSi wyromasa da protestsac ki iwvev- da. aseTive gabeduli gaxldaT
momdevno filmi „biWi H-2 dan“, 12 wlis ymawvili xevronidan. xev-
ronSi miemgzavreboda eleni nebi- smier amindsa da stuaciaSi, isev
da isev iq, sadac sxvebi riskis zo- nas xedaven. es filmi
wardgenili iyo berlinis, venisa da merlbur- nis festivalebze. iq
ki, damsax- urebulad aRiniSneba am filmis Rirseba im TvalsazrisiT,
rom Raribi mosaxleobis, normalur pirobebs moklebuli adamianebis
erTi warmomadgenlis yofa iyo aRwerili yovelgvari Se- feradebis
gareSe. es filmi lo- zungebiT ar gahkivis, magram mra- val
SekiTxvas badebs da eTnikuri sxvaoba ukana planze ki ar gadain-
acvlebs, saerTod ar arsebobs. elens maTTan urTierTobas ara- buli
enis codnac uwyobs xels. sityvam moitana da vityvi, rom elen
ianovski qarTulis, rusu- lis, ivriTis, inglisurisa da ara- bulis
garda, frangulsa da es- panursac flobs. sami weli iRebda eleni
saaTnaxevrian dokumentur films „krivis klubi“, romelSic moTxrobilia
krivis mwrTvnelis, gerSon luqsemburgis fanatikur siyvarulze
sportisa da Tavis aRsazrdelebis mimaT. man ieru- salimis erT-erT
mitovebul mwisqveSa sardafSi TavSesafars miagno da ecada
daemsgavsebina savarjiSo klubisTvis. SiSveli enTuziazmi iyo sawyisi
baza, ma- gram roca sabolood daiwyo mo- zardi gogo–biWebis wvrTna
kriv- Si, mixvda, rom uSedegod ar Cauvlia mis wvalebas, mcdeloba-
sa da Sromas. „riTi miipyro ger- Sonma Seni yuradReba?“ „misma
faqizma damokidebulebam aRsaz- rdelebisadmi. igi marto spor- tis am
saxeobaSi ki ar wvrTnis, aramad misi mizania, pirvel rigSi isini
karg adamianebad Camoayali- bon. aswavlis mowinaaRm–degis
pativiscemas ringze, rom ar daam- ciros damarcxebuli. iyo SemTx-
veva, roca erT mokrives gandide- ba da zedmeti siamaye SeamCnia
gerSonma gamarjvebis Semdeg. igi arc dafiqrebula, ise moxsna Se-
jibridan is ymawvili, riTic sx- vebsac misca magaliTi imisa, rom
upirvelesia urTierTpativisce- ma. am sardafSi Skrebi–li adami-
aniebis cxovrebis stili, sruli dapirispireebaa im Zaladobisa da
gautanlobisa, rac maT zeviT xdeba. roca elenma naxa alterna- tiva,
rom aris adamiani, romelsac materialuri keTildReoba ki
ara, adamianis sulieri mdgomareoba aintere- sebs, gadawyvita Cvenc
dagvanaxos. „me vici ra minda, ras veZeb kameriT, me Cemi arCeuli
gmiris mxareze var.“ „gana Sen iReb kameriT? damxmare adamianebis
gundi xom gyavs?“ „rogor ara, ma- gram Cemi Wvretis nayofi ufro
momwons miTu- metes, rom gadaReba profesiul doneze viswavle.“ „vin
daafinan- sa es filmi, romelzec Sen daufaravi siamayiT miambob?“
„israelis televiziis me–8 arxma da rabinoviCis fondma. musika bat.
ioseb bardan- aSvilma dawera, igi Cem- Tan erTad iziarebs sixa-
ruls prizebis miRebisas.“ sagu lisxmoa is faqti, rom am filmma
„oqros palma“ moipova, rac TavisTavad metyvelebs mis Rirsebaze da
saerTaSoriso fes- tiv–alebze, germaniaSi, ukrainasa da avstriaSi
iyo wardgenili. me, piradad mqonda bedniereba menaxa „krivis
klubi“. raoden saocari iyo CemTvis, rom mwvrTvneli eTi- kaze
laparakobs. erTi SexedviT arafriT gamorCeuli adamiani, zneobrivi
TvisebebiT aRsavse gerSoni, Tavis aRsazrdelebs gu- laxdil saubarzec
ganawyobs, mo- zardebi imdenad endobian, rom gulis kunWulSi
moyuCebul said- umlosac endobian. maTTvis ax- lobeli aRmzrdeli ki
mamaSvi- luri siTboTi cdilobs gaugos da daamSvidos isini. roca ger-
Soni gitaraze ukravs, swored ma- Sin am hangebTan afrqvevs is-
raelisa da ebraelebis siyvaruls, riTac patriotobasac unergavs
mozardebs. mraval Wir–varm gamovlilma, adamianis mTavri fa-
seulobani mainc ar dakarga. me, rogorc mayurebeli, mivxvdi, rom am
rolis Sesrulebas msaxiobis mier, is sisadave daakldeboda, rasac
dokumenturi kadrebi gad- mogvcemen. „Sen Tu iTvaliswineb mayureblis
azrsa da gemovnebas?“ „ra Tqma unda, mayureblisTvis vi- Reb films
da misi azri mniS- vnelovania, magram imisaTvis, rom mayurebels
movawono, gmiris pirovnebas ar davazianeb. rode- sac gerSonma filmi
naxa, man us- ityvod gamoxata kmayofileba madlieri TvalebiT da
CemTvis es pirvelad mniSvnelobas iZens.“ „axla raze muSaob?“ „me
adamianis uflebebis dacvis sazogadoebis wevri var , es Cemi
erT-erTi sam- saxuricaa. am organizaciis egidiT davdivar negevSi.
iq bed- uineli Tineijerebis cxovrebas viReb, ufro sworad, isini
Tavad iReben 5–10 wuTian filmebs Ta- visi yoveldRiurobidan. roca
Tavs movuyri yovelives, maSin daiwyeba Cemi rTuli, magram sain-
tereso muSaoba. “ beduini qalebi xom did SeWirvebas ganicdian Ta-
vianTi yofis kanonebis dacvis gamo?“ ar veSvebi me. „swored ami-
tomaa sainteresoc da ganumeo- rebelic. Zalian Wkviani, iumor- iT
savse da xalisiani axalgazrda qalebi arian. maTTan saubrisas-
gecvleba azri cxovrebis zogi- erT aspeqtze da mainc, me
vityo-
di, rom yvelas ver gavatareb erT baraSi. isini moralurad ar arian
mzad qalaquri cxovrebisTvis. ymawvilqalebis garda, erTi 110 wlis
qalic gavicani. misi yoveli naoWi asaxavs istoriasac da re-
alobasac. iqidan daRlili vbrundebi, magram didi pozitivi momyveba,
rom dRes uqmad ar Cauv- lia. `da riTi iwyeba momodevno dila?“
„rasakvirvelia tele- fonSi informaciisa da Setyo- binebebis
SemowmebiT, “ eRimeba elens. „rwmenasTan ra damokideb- uleba
gaqvs?“ „Zalian kargi, ara imitom, rom Cemma Zmam ieSiva daam-
Tavra da man STamagona.“ „Sens 17 wlis vaJs, dimitris, Tu miaba-
rebdi gerSon luqsemburgs aR- sazrdelad?“ „didi siamovnebiT, magram
man Tavad ar moindoma. xe- lovnebis skolaSi swavlobs, ukravs
kontrabasze da gamodis koncertebze, uyvars rogorc klasika, aseve
jazi.“ „ramdenad erevi Svilis cxovrebaSi?“ „ooo, sul verevi, Cven
kargi megobrebi varT.“ „iqneb dimasTvis Seni de- dobac kmara da
megobrebi isedac bevri yavs?“ „Cemi bunebidan ga- momdinare,
vcdilob sul mxedv- elobis aereSi myavdes.“ „Tavad Senze Tu aqvT
Sens mSoblebs gav- lena?“ „warmoidgineT, dRemde ar Senelebula.“
„kidev erTi SekiTx- va, ra aris adamianis daniSnule- ba?“ „iyos
guSindelze ukeTesi,“ misTvis Cveuli gulwrfelobiT miTxra elenma.
maSin gamaxsenda Cveni didi moZRvris, bras laveli rabi naxmanis
Segoneba: `iyav yoveldRe axali da ukeTesi~.
Tavisufali, moazrovne, meoc- nebe, mudmiv ZiebaSi myofi elen
ianovski SeamCnevs da aagebs siu- Jets imaze, rom Tu bohemuri
xelovnebis warmomadgeneli ar aris, gugrilad Cauvlis imas, riTic igi
Sedevrebs qmnis. xa- zgasasmelia agreTve, rom misTvis mniSvneloba
ara aqvs adamianis socialur warmomavlobas, mis politikur mrwamss,
religiur Sexedulebas, eleni adamianebis– Tvis eZebs sulis tkivilis
mala- mos ise, rom maT sulebSi xelebs ar afaTurebs.
me meamayeba, rom gavicani da Tqvenc gaicaniT Tqveni Svilebi _
TxemiT terfamde xelovani elen ianovski.
TxemiT terfamde xelovani lia krixeli.
8 m e n o r a seqtemberi (eluli) 9, 2017 w. ivnisi (sivani), #12
2008 w.8
redaqtori
telefonebi: 99.90.96, 77.20.57
gazeT `menoras~ redaqcia
manana jinjixaSvili qu Tais- Si daibada. aq daamTavra saSualo
skola, musikaluri saswavlebeli, Semdeg quTai- sis saxelmwifo
pedagogi- uri in stituti (amJamad akaki we reTlis saxelmwifo uni-
versiteti) qarTuli enisa da literaturis specialobiT; muSaobda
musikis maswavleblad, Jurnalistad, lado mesxiSvilis saxelobis
quTaisis akademiur TeatrSi saliteraturo nawilis gamged. amJamad
cxovrobs niu- iorkSi ojaxTan erTad.
rodesac manana jinjixaS- vilze daviwye wera, moulod- nelad
aRmovaCine, rom Cveni megobrobis ufro xangrZlivi nawili ukve
amerikul peri- odze, mis emigrantul cxovre- basa da Cvens
satelefono Tu epistolarul urTierTo- baze modis, ufro naklebi ki
saqarTvelos studentobisa da megobrobis im wlebze, roca yoveldRe, an
TiTqmis yovel- dRe vxvdebodiT erTmaneTs. mas Semdeg bevrma welma
gan- vlo, rTulma da winaaRmde- gobebiT aRsavse mTelma epo- qam.
saukune Seicvala, rogorc pirdapiri ise gadataniTi mniSvnelobiT.
mananam ufro mSvidi, Tumca ukve afori- aqebuli saqarTvelo datova,
romelic jer kidev sabWoTa kavSiris sivrceSi imyofeboda. igi Cvenze
utyuarad grZnobda, ukeTesad xedavda im safrTxes, Cven rom jiutad ar
vusworeb- diT Tvals. ar gveSinoda, rad- gan horizontze saqarTvelos
damoukidebloba Canda. ase iyo cxra aprilis wina dReebSi. manana
rekavda, swuxda, hqonda didi saSiSroebis molodini. maxsovs misi
fraza: `oRondac axla gadarCeT,~ rac maSin gaz- viadebuli
meCvena.
amerikis SeerTebul StatebSi wasvlisas mananas guli wydeboda, rom aq
toveb- da sayvarel saqmes, Tumca arc iq uZebnia axali profesia.
samagierod Tavisi cnobiere- biT erTi wuTiTac ar daSore-
bia saqarTvelos. CemTvis dRes Znelia mananas vaSingtonSi `amerikis
xmis~ qarTul redaq- ciaSi saqmianobis Sefaseba, magram, albaT, es
periodi mis cxovrebaSi umniSvnelovanesi iyo. axal realobasTan
Segueba, gansxvavebul ekonomikur da politikur sistemaSi, Tanac
maRalkonkurentul garemoSi adaptireba, inglisuri enis kargad
daufleba _ erTbaS- ad ramdenime fsiqologiuri barieris gadalaxva,
bunebriv- ia, ioli ar iqneboda.
manana wlebis ganmavlobaSi iyo gaeroSi `amerikis xmis~ akreditebuli
Jurnalisti. iyo avtori mravali sain- tereso da saWirboroto
reportaJisa. mis mier lit- eraturisa Tu xelovnebis sxva sferoebSi
momzadebuli gad- acemebi ki yovelTvis gamoir- Ceoda siRrmiT,
mravali plan- iT, rac sxvadasxva rakursSi aCvenebda im procesebs
ameri- kis kulturul cxovrebaSi rom mimdinareobda. igi swored am
sivrceSi qmnida Semoqmedi qarTvelebis portretebs da ufro
TvalsaCinos xdida CvenTvis maTs warmatebebs. vfiqrob, manana
jinjixaSvilis programebi gamorCeul xibls, individualur xelweras
ani- Webda amerikis xmis qarTul gadacemebs.
saqarTvelos saxelmwi- foebrivma damoukideblobam Zalze saamayo
realoba moita- na. amerikis universitetebis (kolumbiis,
indianas...) stu- dentebs (da ara marto maT) SesaZlebloba aqvT ucxo
enad qarTuli airCion. manana maT aswavlis. bevri maTgani imyo-
feboda kidec saqarTveloSi. TiToeulma, bunebrivia, aq Tavisi qarTuli
enis maswav- leblis sulis nawili gamoi- yola, misi TvaliT Sexeda
Cvens qveyanas, me vici, ra rudunebiT ekideba igi am mniSvnelovan
saqmes, ra did pasuxismge- blobasTan, rTul SromasTan aris
dakavSirebuli es yove-
live. mza meTodika sakmaod mwiria, sakuTari gamocdileba ki wlebs
moaqvs da igi mananas ukve sakmaod daugrovda. man SeZlo garedan
Seexeda qarTu- li enisaTvis. sxvaTaTvis eswavlebina ara mxolod gra-
matikuli kategoriebi, aramed ena, rogorc eris sulieri samyaros
gamanivTebeli. axla manana fiqrobs (zrunavs kidec) Seqmnas da
saqarTvelo- Si gadaiRos qarTuli enis videokursi, romelSic Tavs
moiyris qarTvelebis saubrebi ojaxSi, sazogadoebaSi, quCa- Si,
sufrasTan, Caiweros bune- brivi dialogebi kargi qarTu- liT
molaparake adamianebTan erTad, rasac, eWvi ar mepareba, aucileblad
ganaxorcielebs, Tu sponsori moiZebna, albaT, ufro malec.
manana jinjixaSvili, rogorc mwerali jemal qiria ambobs masze, kargi
ebraeli da kargi qarTvelia. igi qarTul saqmes akeTebs. profesionali
filologia. misi pedagogi- uri saqmianoba, samwuxarod, ufro metad
sxvaTa arCevan- zea damokidebuli, vidre mis aqtivobaze. sakmaod
moSore- biT Cevngan man SeZlo Tavisi qarTuli samyaro Seeqmna. axla
rusulenovan radioSi gaaCi- na qarTuli niSa. aq mihyavs qarTuli
gadacemebi, rasac usasyidlod akeTebs.
aqac gulRia maspinZeli da sxvaTa gulSematkivari amer- ikaSic aseve
agrZelebs cxovre- bas. misi saxlis kari mudam Riaa stumrebisaTvis,
mudam mzad aris daxmarebisTvis.
TiTqmis 18 welia, rac manana jinjixaSvili wavida quTaisidan, magram
erTi dRi- Tac ar daSorebia qarTul sityvas, qarTvel megobrebs,
qarTul mwerlobas da xelov- nebas, qveyanas, sadac dai- bada,
gaizarda, Camoyalibda rogorc pirovneba, romelT- anac uamravi kargi
mogoneba da tkivilic akavSirebs da rom- lis didi qomagicaa.
qarTuli saqmis sakeTeblad amerikaSi
rCeuli leqsebi israelSi gamoica
io seb krixelis rCeu-
meuRle nana xubelaSvili, Svilebi: Wiko, Tamuna fiCxaZeebi, sidedri
eTer mixelaSvili, ia, maia xubelaSvilebi, emzar eligulaSvili,
merab kobaxiZe iuwyebian daTo fiCxaZis gardacvalebas.
robert, Tengiz, lera mixelaSvilebi, fima kacobaSvili, ciala, guram
baTiaSvilebi iuwyebian
daTo fiCxaZis gardacvalebas da TanaugrZniben
gansvenebulis ojaxs,
redaqtori
telefonebi: 99.90.96, 77.20.57
gazeT `menoras~ redaqcia
manana jinjixaSvili qu Tais- Si daibada. aq daamTavra saSualo
skola, musikaluri saswavlebeli, Semdeg quTai- sis saxelmwifo
pedagogi- uri in stituti (amJamad akaki we reTlis saxelmwifo uni-
versiteti) qarTuli enisa da literaturis specialobiT; muSaobda
musikis maswavleblad, Jurnalistad, lado mesxiSvilis saxelobis
quTaisis akademiur TeatrSi saliteraturo nawilis gamged. amJamad
cxovrobs niu- iorkSi ojaxTan erTad.
rodesac manana jinjixaS- vilze daviwye wera, moulod- nelad
aRmovaCine, rom Cveni megobrobis ufro xangrZlivi nawili ukve
amerikul peri- odze, mis emigrantul cxovre- basa da Cvens
satelefono Tu epistolarul urTierTo- baze modis, ufro naklebi ki
saqarTvelos studentobisa da megobrobis im wlebze, roca yoveldRe, an
TiTqmis yovel- dRe vxvdebodiT erTmaneTs. mas Semdeg bevrma welma
gan- vlo, rTulma da winaaRmde- gobebiT aRsavse mTelma epo- qam.
saukune Seicvala, rogorc pirdapiri ise gadataniTi mniSvnelobiT.
mananam ufro mSvidi, Tumca ukve afori- aqebuli saqarTvelo datova,
romelic jer kidev sabWoTa kavSiris sivrceSi imyofeboda. igi Cvenze
utyuarad grZnobda, ukeTesad xedavda im safrTxes, Cven rom jiutad ar
vusworeb- diT Tvals. ar gveSinoda, rad- gan horizontze saqarTvelos
damoukidebloba Canda. ase iyo cxra aprilis wina dReebSi. manana
rekavda, swuxda, hqonda didi saSiSroebis molodini. maxsovs misi
fraza: `oRondac axla gadarCeT,~ rac maSin gaz- viadebuli
meCvena.
amerikis SeerTebul StatebSi wasvlisas mananas guli wydeboda, rom aq
toveb- da sayvarel saqmes, Tumca arc iq uZebnia axali profesia.
samagierod Tavisi cnobiere- biT erTi wuTiTac ar daSore-
bia saqarTvelos. CemTvis dRes Znelia mananas vaSingtonSi `amerikis
xmis~ qarTul redaq- ciaSi saqmianobis Sefaseba, magram, albaT, es
periodi mis cxovrebaSi umniSvnelovanesi iyo. axal realobasTan
Segueba, gansxvavebul ekonomikur da politikur sistemaSi, Tanac
maRalkonkurentul garemoSi adaptireba, inglisuri enis kargad
daufleba _ erTbaS- ad ramdenime fsiqologiuri barieris gadalaxva,
bunebriv- ia, ioli ar iqneboda.
manana wlebis ganmavlobaSi iyo gaeroSi `amerikis xmis~ akreditebuli
Jurnalisti. iyo avtori mravali sain- tereso da saWirboroto
reportaJisa. mis mier lit- eraturisa Tu xelovnebis sxva sferoebSi
momzadebuli gad- acemebi ki yovelTvis gamoir- Ceoda siRrmiT,
mravali plan- iT, rac sxvadasxva rakursSi aCvenebda im procesebs
ameri- kis kulturul cxovrebaSi rom mimdinareobda. igi swored am
sivrceSi qmnida Semoqmedi qarTvelebis portretebs da ufro
TvalsaCinos xdida CvenTvis maTs warmatebebs. vfiqrob, manana
jinjixaSvilis programebi gamorCeul xibls, individualur xelweras
ani- Webda amerikis xmis qarTul gadacemebs.
saqarTvelos saxelmwi- foebrivma damoukideblobam Zalze saamayo
realoba moita- na. amerikis universitetebis (kolumbiis,
indianas...) stu- dentebs (da ara marto maT) SesaZlebloba aqvT ucxo
enad qarTuli airCion. manana maT aswavlis. bevri maTgani imyo-
feboda kidec saqarTveloSi. TiToeulma, bunebrivia, aq Tavisi qarTuli
enis maswav- leblis sulis nawili gamoi- yola, misi TvaliT Sexeda
Cvens qveyanas, me vici, ra rudunebiT ekideba igi am mniSvnelovan
saqmes, ra did pasuxismge- blobasTan, rTul SromasTan aris
dakavSirebuli es yove-
live. mza meTodika sakmaod mwiria, sakuTari gamocdileba ki wlebs
moaqvs da igi mananas ukve sakmaod daugrovda. man SeZlo garedan
Seexeda qarTu- li enisaTvis. sxvaTaTvis eswavlebina ara mxolod gra-
matikuli kategoriebi, aramed ena, rogorc eris sulieri samyaros
gamanivTebeli. axla manana fiqrobs (zrunavs kidec) Seqmnas da
saqarTvelo- Si gadaiRos qarTuli enis videokursi, romelSic Tavs
moiyris qarTvelebis saubrebi ojaxSi, sazogadoebaSi, quCa- Si,
sufrasTan, Caiweros bune- brivi dialogebi kargi qarTu- liT
molaparake adamianebTan erTad, rasac, eWvi ar mepareba, aucileblad
ganaxorcielebs, Tu sponsori moiZebna, albaT, ufro malec.
manana jinjixaSvili, rogorc mwerali jemal qiria ambobs masze, kargi
ebraeli da kargi qarTvelia. igi qarTul saqmes akeTebs. profesionali
filologia. misi pedagogi- uri saqmianoba, samwuxarod, ufro metad
sxvaTa arCevan- zea damokidebuli, vidre mis aqtivobaze. sakmaod
moSore- biT Cevngan man SeZlo Tavisi qarTuli samyaro Seeqmna. axla
rusulenovan radioSi gaaCi- na qarTuli niSa. aq mihyavs qarTuli
gadacemebi, rasac usasyidlod akeTebs.
aqac gulRia maspinZeli da sxvaTa gulSematkivari amer- ikaSic aseve
agrZelebs cxovre- bas. misi saxlis kari mudam Riaa stumrebisaTvis,
mudam mzad aris daxmarebisTvis.
TiTqmis 18 welia, rac manana jinjixaSvili wavida quTaisidan, magram
erTi dRi- Tac ar daSorebia qarTul sityvas, qarTvel megobrebs,
qarTul mwerlobas da xelov- nebas, qveyanas, sadac dai- bada,
gaizarda, Camoyalibda rogorc pirovneba, romelT- anac uamravi kargi
mogoneba da tkivilic akavSirebs da rom- lis didi qomagicaa.
qarTuli saqmis sakeTeblad amerikaSi
rCeuli leqsebi israelSi gamoica
io seb krixelis rCeu-
meuRle nana xubelaSvili, Svilebi: Wiko, Tamuna fiCxaZeebi, sidedri
eTer mixelaSvili, ia, maia xubelaSvilebi, emzar eligulaSvili,
merab kobaxiZe iuwyebian daTo fiCxaZis gardacvalebas.
robert, Tengiz, lera mixelaSvilebi, fima kacobaSvili, ciala, guram
baTiaSvilebi iuwyebian
daTo fiCxaZis gardacvalebas da TanaugrZniben
gansvenebulis ojaxs,
ivnisi (sivani), #12 2008 w.8
redaqtori
telefonebi: 99.90.96, 77.20.57
gazeT `menoras~ redaqcia
manana jinjixaSvili qu Tais- Si daibada. aq daamTavra saSualo
skola, musikaluri saswavlebeli, Semdeg quTai- sis saxelmwifo
pedagogi- uri in stituti (amJamad akaki we reTlis saxelmwifo uni-
versiteti) qarTuli enisa da literaturis specialobiT; muSaobda
musikis maswavleblad, Jurnalistad, lado mesxiSvilis saxelobis
quTaisis akademiur TeatrSi saliteraturo nawilis gamged. amJamad
cxovrobs niu- iorkSi ojaxTan erTad.
rodesac manana jinjixaS- vilze daviwye wera, moulod- nelad
aRmovaCine, rom Cveni megobrobis ufro xangrZlivi nawili ukve
amerikul peri- odze, mis emigrantul cxovre- basa da Cvens
satelefono Tu epistolarul urTierTo- baze modis, ufro naklebi ki
saqarTvelos studentobisa da megobrobis im wlebze, roca yoveldRe, an
TiTqmis yovel- dRe vxvdebodiT erTmaneTs. mas Semdeg bevrma welma
gan- vlo, rTulma da winaaRmde- gobebiT aRsavse mTelma epo- qam.
saukune Seicvala, rogorc pirdapiri ise gadataniTi mniSvnelobiT.
mananam ufro mSvidi, Tumca ukve afori- aqebuli saqarTvelo datova,
romelic jer kidev sabWoTa kavSiris sivrceSi imyofeboda. igi Cvenze
utyuarad grZnobda, ukeTesad xedavda im safrTxes, Cven rom jiutad ar
vusworeb- diT Tvals. ar gveSinoda, rad- gan horizontze saqarTvelos
damoukidebloba Canda. ase iyo cxra aprilis wina dReebSi. manana
rekavda, swuxda, hqonda didi saSiSroebis molodini. maxsovs misi
fraza: `oRondac axla gadarCeT,~ rac maSin gaz- viadebuli
meCvena.
amerikis SeerTebul StatebSi wasvlisas mananas guli wydeboda, rom aq
toveb- da sayvarel saqmes, Tumca arc iq uZebnia axali profesia.
samagierod Tavisi cnobiere- biT erTi wuTiTac ar daSore-
bia saqarTvelos. CemTvis dRes Znelia mananas vaSingtonSi `amerikis
xmis~ qarTul redaq- ciaSi saqmianobis Sefaseba, magram, albaT, es
periodi mis cxovrebaSi umniSvnelovanesi iyo. axal realobasTan
Segueba, gansxvavebul ekonomikur da politikur sistemaSi, Tanac
maRalkonkurentul garemoSi adaptireba, inglisuri enis kargad
daufleba _ erTbaS- ad ramdenime fsiqologiuri barieris gadalaxva,
bunebriv- ia, ioli ar iqneboda.
manana wlebis ganmavlobaSi iyo gaeroSi `amerikis xmis~ akreditebuli
Jurnalisti. iyo avtori mravali sain- tereso da saWirboroto
reportaJisa. mis mier lit- eraturisa Tu xelovnebis sxva sferoebSi
momzadebuli gad- acemebi ki yovelTvis gamoir- Ceoda siRrmiT,
mravali plan- iT, rac sxvadasxva rakursSi aCvenebda im procesebs
ameri- kis kulturul cxovrebaSi rom mimdinareobda. igi swored am
sivrceSi qmnida Semoqmedi qarTvelebis portretebs da ufro
TvalsaCinos xdida CvenTvis maTs warmatebebs. vfiqrob, manana
jinjixaSvilis programebi gamorCeul xibls, individualur xelweras
ani- Webda amerikis xmis qarTul gadacemebs.
saqarTvelos saxelmwi- foebrivma damoukideblobam Zalze saamayo
realoba moita- na. amerikis universitetebis (kolumbiis,
indianas...) stu- dentebs (da ara marto maT) SesaZlebloba aqvT ucxo
enad qarTuli airCion. manana maT aswavlis. bevri maTgani imyo-
feboda kidec saqarTveloSi. TiToeulma, bunebrivia, aq Tavisi qarTuli
enis maswav- leblis sulis nawili gamoi- yola, misi TvaliT Sexeda
Cvens qveyanas, me vici, ra rudunebiT ekideba igi am mniSvnelovan
saqmes, ra did pasuxismge- blobasTan, rTul SromasTan aris
dakavSirebuli es yove-
live. mza meTodika sakmaod mwiria, sakuTari gamocdileba ki wlebs
moaqvs da igi mananas ukve sakmaod daugrovda. man SeZlo garedan
Seexeda qarTu- li enisaTvis. sxvaTaTvis eswavlebina ara mxolod gra-
matikuli kategoriebi, aramed ena, rogorc eris sulieri samyaros
gamanivTebeli. axla manana fiqrobs (zrunavs kidec) Seqmnas da
saqarTvelo- Si gadaiRos qarTuli enis videokursi, romelSic Tavs
moiyris qarTvelebis saubrebi ojaxSi, sazogadoebaSi, quCa- Si,
sufrasTan, Caiweros bune- brivi dialogebi kargi qarTu- liT
molaparake adamianebTan erTad, rasac, eWvi ar mepareba, aucileblad
ganaxorcielebs, Tu sponsori moiZebna, albaT, ufro malec.
manana jinjixaSvili, rogorc mwerali jemal qiria ambobs masze, kargi
ebraeli da kargi qarTvelia. igi qarTul saqmes akeTebs. profesionali
filologia. misi pedagogi- uri saqmianoba, samwuxarod, ufro metad
sxvaTa arCevan- zea damokidebuli, vidre mis aqtivobaze. sakmaod
moSore- biT Cevngan man SeZlo Tavisi qarTuli samyaro Seeqmna. axla
rusulenovan radioSi gaaCi- na qarTuli niSa. aq mihyavs qarTuli
gadacemebi, rasac usasyidlod akeTebs.
aqac gulRia maspinZeli da sxvaTa gulSematkivari amer- ikaSic aseve
agrZelebs cxovre- bas. misi saxlis kari mudam Riaa stumrebisaTvis,
mudam mzad aris daxmarebisTvis.
TiTqmis 18 welia, rac manana jinjixaSvili wavida quTaisidan, magram
erTi dRi- Tac ar daSorebia qarTul sityvas, qarTvel megobrebs,
qarTul mwerlobas da xelov- nebas, qveyanas, sadac dai- bada,
gaizarda, Camoyalibda rogorc pirovneba, romelT- anac uamravi kargi
mogoneba da tkivilic akavSirebs da rom- lis didi qomagicaa.
qarTuli saqmis sakeTeblad amerikaSi
rCeuli leqsebi israelSi gamoica
io seb krixelis rCeu-
meuRle nana xubelaSvili, Svilebi: Wiko, Tamuna fiCxaZeebi, sidedri
eTer mixelaSvili, ia, maia xubelaSvilebi, emzar eligulaSvili,
merab kobaxiZe iuwyebian daTo fiCxaZis gardacvalebas.
robert, Tengiz, lera mixelaSvilebi, fima kacobaSvili, ciala, guram
baTiaSvilebi iuwyebian
daTo fiCxaZis gardacvalebas da TanaugrZniben
gansvenebulis ojaxs,
299.90.96, 277.20.57
mTargmnelTa klubis xelmZRvanels!
mogesalmebiT! Cvenma saerTo megobarma isak krixelma (romelmac
Tqvenze bevri kargi ram
miambo) `cxra mTisa da cxra zRvis gaRmidan~ _ Cemi Tbilisidan
Tqveni gulT- bili warweriT Camomitana samaxsovro nobaTi_`poeturi
Targmanis anTolo- gia~ _
uRrmesi madloba Cinebuli krebulis gamocemisa da Cemdami gamoCenili
yu- radRebisTvis!
siamovnebiT gavecani wigns. didi da sasargeblo Sroma CagitarebiaT:
orasi mTargmnelis mier ormocdaaTi enidan Targmnili samasi poetis
nawarmoebi _ SesaniSnavia! Ees wigni sixaruliT Sevmate Cemi
mokrZalebuli biblioTekis qa- rTul ganyofilebas. bevri mTargmneli
gamaxsenda, zogs piradad vicnobdi, vicnob, bevric axali saxea.
madloba Rm-erTs!
minda aRvniSno CemTvis (da albaT, bevri sxvisTvisac!) erTob
moulodneli ram: popularuli qarTuli simReris teqsti `turfav,
turfav!~ 150 wlis wi- naT sosiko baqraZis mier gadmoqarTulebuli
hainrix haines leqsi yofila!
samives didi madloba! kvlav didi siamovneba moggvara jemal
ajiaSvilis brwinvale Targmanebma. moxaruli var, rom Tqvens krebulSi
mkiTxveli gaecnoba irmiahu winaswarm-
etyvelis 2600 wlis winaT daweril `exas~ _ `ieremias godebis~
elegiebs _ TeTr leqsad STambeWdavad warmodgenils isak krixelis
mier.
rom Targmno, unda icode, icnobde, Seiyvaro da Tu SesZeli, moixveW
mad- lobas da orive eris urTierTobaSi daTesil madls saSviliSvilod
moimki. es amocana warmatebiT SeasruleT Tqven da Tqvenma nakrebma
gundma (`gundi~ ebrauladac `gundia~ _ `razmi~, `eskadroni~).
mTargmnelTa didi damsaxurebaa, rom qarTulenovani mkiTxveli ecnoba
msoflio poeziis margalitebs, an piriqiT. es xalxebs Soris
megobrobis xids sdebs da alamazebs.
Mmaxsovs, rogori rezonansi hqonda israelSi ebraul enaze
SesaniSnavad Targmnili SoTa rusTavelis genialuri vefxistyaosnis~
boris gaponoviseu- li Targmanis gamocemas. Bboris gaponovis mier am
poemis Targmanebisas gamov- lenili talanti sayovelTaod aRiarebuli
Cerniaxovskis saxelobis premiiT aRiniSna.
sami aTasi wlis winaT solomon brZenis mier Seqmnili ukvdavi poema
`galo- baTa galoba~ saucxoodaa gamoyenebuli `eTerianSi~ anu
`abesalom da eTer- Si~. XVIII saukunis didi mgosani-lirikosi besiki
`rZaldedamTilianSi~ iyenebs frazebs am poemidan.
`galobaTa galobam~ bevri Semoqmedis yuradReba miipyro: teqstis
Targ- mani 1886 w. al. cagarelma gamosca, Semdeg _ petre
mirianaSvilma, mogvianebiT ki sergo gorgaZem.
didma qarTvelma ebraelma mweralma gercel baazovma `galobaTa
galobis~ originalidan_ ebraulidan pirvelad Sesrulebuli qarTuli
Targmani 1923 wels gamoaqveyna gazeT `tribunaSi~ (# 504). Oodnav
mogvianebiT Sesrulda poe- mis kidev erTi Targmani dednidan_cnobilma
sazogado moRvawem da mweralma naTan eliaSvilma es nawarmoebi
ebraulidan Targmna, leqsis formaSi Camoay- aliba da 1925 wels calke
wignad gamosca.
mTargmnelebze (kerZod ebraulidan qarTulze) saubrisas Rrma pativis-
cemiT minda gavixseno didebuli ojaxis STamomavali nisan
babalikaSvili (Cven bavSvobidan vmegobrobdiT); is iyo uaRresad
ubralo, codniT mdidari, Zvirfasi pirovneba. nisans Targmnili da
gamoqveynebuli aqvs Zvelebrauli kulturis sworupovari nimuSebi:
`koheleTi~ (`eklesiaste~), `irmiahus go- deba~, `ionas wigni~.
muSaobda Tanamedroveobis udidesi mwerlis, nobelis premiis
laureatis_ Smuel agnonis TxzulebaTa Targmanze. TbilisSi, mis
saflavze, ori eris megobrobis simbolod aRmarTulia TvalsaCino
Zegli-me- moriali `sicocxle grZeldeba qvaSi~ _ avtoria qarTveli
ebraeli arqiteq- tori SoTa bostanaSvili; swored am qvaSi qarTvelma
xelovanma joni gogib- eraSvilma siyvaruliT amokveTa nisanis
portreti. qvaSi amotvifrulia Sua saukuneebis ebraeli poetis Smuel
hanagidis leqsis fragmenti nisaniseuli qarTuli Targmanidan:
`mTvares uZmos da uamxanagos, mTvares farvides Zali mfarveli! caman
Soba da caman ganagos, cam ganuqarvos gansaqarveli.~
ebraulidan qarTulad mTargmn- elobiT moRvaweobaSi didi wvlili
Seitanes: rabi icxak mamisTvalovma, misma Svilebma – abram
mamisTvalov- ma da Tamar kezeraSvilma, gerSon ben orenma
(wiwuaSvilma), icxak da- vidma, Salom davidma, rabi abram
gagulaSvilma, dina SamelaSvilma, cisana biniaSvilma da mravalma sx-
vam (vinc ver gavixsene, momitevos).
marTalia, poeziis CarCoebs scdeba, magram mainc aRsaniSnavia, rom
qarTvel ebraelebs uxsovari droidan ebraulidan qarTulad Targmanebis
sayuradRebo nimuSebi aqvT Sesrulebuli. bunebrivia, ebr- aelma
ebraul enaze (an arameulze – iyo periodi) unda Seasrulos Ta- visi
ZirZveli, uberebeli ebrauli tradiciebis, eTnikuri kultu- ris
SesaniSnavi niSansvetebi: Rm- erTisadmi locva-vedreba, nefe-
dedoflis kurTxeva, saqorwino xelSekruleba (2000 wlis winaT Sed-
genili), fesaxis (3300 wlis winaT eg- viptidan ebraelTa gamosvlis
dRe- saswauli) `agada~ da mravali sxva.
Cveni rabinebi yovelTvis cdilobdnen msmenelTaTvis qarTulad aexsnaT,
ganemartaT ebrauli kazmulsityvaobis wakiTxuli nimuSTa Sinaarsi.
amgvarad Camoyalibda Targmanis (ebraulad _ `Tirgumis~) nairsaxeoba
`Tavsili~ (`Tavsiri~) Targmani ganmartebiTurT. `Tavsili~ Taobidan
Taobas zepirad gadmoecemoda; ena _ arqauli, Zveli qarTuli iyo, rac
maCvenebelia, rom is Seiqmna adreul periodSi.
aq, aRsaniSnavi da misasalmebelia Cveni Tanamemamulis prof. reuben
enoxis (enuqaSvilis) wamowyebuli didebuli RonisZieba _ `Tavsilis~
dafiqsireba, mecnieruli kvleva; gamoaqveyna ori uaRresad
mniSvnelovani wigni.
bolo periodSi, israelelma mweralma (israelis mweralTa kavSiris yo-
filma Tavmjdomarem) prof. orcion barTanam da prof. reuben enoxma
qar- Tulidan ebraulad Targmnes da gamoaqveynes galaktion tabiZis 30
leqsi. am TargmnisTvis prof. orcion barTanas da prof. reuben enoxs
ivane maCabelis saxelobis premia mieniWaT.
2011 wels, cnobili mwerlis da sazogado moRvawis guram baTiaSvilis
ini- ciativiT, ieruSalaimSi, jvris monasterSi, SoTa rusTavelis
legendarul saflavTan Sedga poeturi dResaswauli; q. Tbilisis meriis
xelSewyobiT da SesaniSnavi oTxeulis – mayvala gonaSvilis, orcion
barTanas, guram baTiaS- vilis da reuben enoxis redaqtorobiT gamoica
orenovani (ebrauli da qar- Tuli) krebuli. masSi Setanilia cnobili
israeleli poetebis _ iTamar iuz kesetis, xen klainmanis, ionadav
kaflunis, ioav xaikis, orcion barTanas, amir oris, niron s.
izaqsonis, ioseb ozeris da keren elkalai gutis leqsebis Targ-
manebi ebraulidan qarTulad _ Sesrulebuli mayvala gonaSvilis, jansuR
Carkvianis, besik xaranaulis da reuben enoxis mier. aseve,
qarTulidan ebrau- lad iTargmna galaktion tabiZis (5 axali), lia
sturuas (3), muxran maWavaria- nis, jansuR Carkvianis, mayvala
gonaSvilis, fridon xalvaSis, Tamaz WilaZis, rezo amaSukelis, besik
xaranaulis, tariel Wanturias leqsebi da biografie- bi.
es xom _ didebulia! mapatieT! _ werili gamigrZelda, Tumca, saTqmeli
bevria... batono aleqsandre, xedavT, ramdeni ram gagvaxsena Tqveni
wamowyebis nay-
ofma?! gulwrfeli madloba! momaval warmatebebs gisurvebT!
Rrma pativiscemiT
didebuli moRvawe brZandeboda xaxam israel babalikaSvili_misi Taobis
adamianebi, iqnebian ebraeli, Tu qa- rTveli mecnierni, sazogado
moRvaweni gansakuTrebuli mowiwebiT, pativiscemiT laparakoben masze,
xolo misi mowafeebi,romlebic ebraistikaSi swored israel
babalikaSvilis meoxebiT daeuflnen did codnas, gaunelebeli
mowiwebiT, pativiscemiT igoneben moZRvars.
wigni samenovania. igi qarTul, rusul da ivriTis enabze gviambobs
israel da nisan babalikaSvilebis cxovre- basa da moRvaweobaze.
wignSi Sesulia SulamiT SaliTis, icxak aTanelovis, gerSon ben
orenis, irakli kokuaSvilis, jemSid giunaSvilis, vladimer
axvledianis, givi Sahnazaris, malxaz sonRulaSvilis, albert
gorelaSvilis, icxak davidis, xaia-merav babalikaSvilis, giorgi
anTelavas, dodo CikvaSvilis, aleqsandre razgonis, abram torpusma-
nis, Cesi lezgiSvilis, iakob CikvaSvilis, marina SaoSvili-neemanis,
ruben enoxis` soso ajiaSvilis, jemal ajiaSvi- lis, SoTa
bostanaSvilis, guram Ciqovanis statiebi, nisan babalikaSvilis
Sromebi, misive Targmanebi: `koheleTi“ `ieremias godeba“ `iona“,
Smuel agnoni _ `mteri... moyvare?“, nisan babalikaSvilis
saenciklopedio statiebi da sxv.
wigni uxvadaa dasuraTebuli.