Kişisel Dozimetri Uygulamaları
Ve Dozimetre Kullanımı
Hazırlayan
Hüseyin GÜNDÜZ
Fizik Mühendisi Laboratuar Müdürü
Dozimetri ve Dozimetre
Radyasyon kaynakları ile çalışan kişilerin maruz kaldığı radyasyon dozunun belirlenmesinde kullanılan cihazlar ve işlemleri ifade eden sistemdir.
Radyasyon kaynakları ile çalışan kişilerin maruz kaldığı radyasyon dozu miktarının belirlenmesi için kullanılan kişisel izleme cihazıdır.
Dozimetre
Dozimetri
İzleme
foton radyasyonu beta radyasyonu nötronlar
Film OSL TLD Elektronik PLD Cep
Kişisel İzleme
Harici Dozimetri Dahili dozimetri
, ürin analizi iç kontaminasyon ölçümleri
Tüm vücut sayıcıları, spektrometreleri
KİŞİSEL İZLEME Yapılış amaçları:
Kişilerin alabileceği radyasyon dozlarının, maksimum izin verilen seviyenin altında tutulabilmesi,personelin maruz kaldığı kişisel radyasyon
dozlarının ölçülmesi ve kayıtlarının tutulması, personele, radyasyon korunması
bakımından sağlığının korunduğu güvenirliliğinin verilmesi, Kuruluşa, personel tarafından yapılacak
asılsız fazla doz alma olasılıklarına karşı kanuni koruma
imkanının sağlanması.
Kişisel İzleme Cihazları
Kişisel izleme cihazları doğrudan okunabilen ve okunması işleme tabi tutulması gereken cihazlar olarak sınıflandırılır
A- Doğrudan okunabilen; cep dozimetreleri, elektronik dozimetre, el-ayak dozimetreleri. B- Okunması için işlemlere tabi tutulması gereken
cihazlar; film dozimetreleri, termolüminesans dozimetreler (TLD), cam ve kimyasal dozimetreler.
Çeşitli kişisel dozimetreler
TLD Film
Elektronik
Cep
OSL
Radyasyon Ölçüm Sistemleri
DozimetrelerCep Kalem dozimetreleri
Bu tip dozimetreler 500 mR'e kadar olan radyasyon dozlarını gösterebilirler.
Bu tip dozimetrelerin en büyük üstünlüğü hiç bir yardımcı okuma cihazına ihtiyaç göstermeden sadece bir ışık kaynağına doğru tutularak herhangi bir anda alınan dozun okunabilmesidir.
Radyasyon Ölçüm Sistemleri
DozimetrelerAlarmlı Elektronik Dozimetreler Alınan dozlar anında hiçbir işlem
gerekmeden göstergesinden okunur. Doz veya doz hızı değerleri
belirlenen değeri aşınca ses ile uyarı verir
İçinde yarı-iletken dedektörler bulunur.
Bu dozimetreler, alınan doz değerlerinin yüksek olduğu iş sahalarında film, OSL veyaTLD ile birlikte kullanılır.
Avantajları Tekrarlanabilir doz değerlendirmesi yapılabilmesi
Dezavantajları Sıcaklık ve nem gibi çevre şartlarından oldukça
fazla etkilenmesi, Daha geniş bir yerleşim alanı gerektirmesi,
Fazla sayıda personele ihtiyaç duyulması, Anında değerlendirme yapılamaması, İşlem parametrelerinin fazlalığı Enerji bağımlılığı Radyasyon enerjisi ve doz nicelikleri hakkında bilgi
verememesi
Film Dozimetre
TERMOLÜMİNESANS DOZİMETRE
AVANTAJLARI: Uzun bir doz menziline sahip olmaları Doza orantılı cevaplar vermeleri Tekrar kullanılır Hacimce küçük olmaları Kolay
değerlendirilebilmeleri DEZAVANTAJLARI: Okuma işlemi dedektör üzerindeki doz etkisini
sileceğinden, her doz bir kez okunur Dedektörlerin, her doz ölçüm periyodu öncesi sıfırlanması gereklidir Dedektörler sıcaklık, nem, ışık ultraviyole ışınlarına duyarlıdır
Avantajları Yüksek Duyarlılık Yüksek hassasiyet Ergonomik boyut Okumada kolaylık Hızlı tahribatsız okuma 400 günde dozdaki azalma
%4 Anneal gerek yok ECF düzeltmesine ihtiyaç
duymaz Yeninden tekrar tekrar
okunabilirDezavantajları Işığa karşı duyarlıdır
OSL Dozimetre
DOZİMETRE KULLANILMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSULAR 24.03.2000 tarih ve 23999 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan TAEK
Radyasyon Güvenliği Yönetmeliğinin 21. Maddesi gereğince, “yıllık dozun, izin verilen düzeyin 3/10’unu aşma olasılığı bulunan çalışma koşulu A durumunda görev yapan kişilerin, kişisel dozimetre kullanması zorunludur”
Dozimetre kullanmayan, bulundurmayan kuruluşlara karşı TAEK’in
yaptırımları olup Lisansının iptali bile sözkonusu olmaktadır. Ayrıca kuruluşunuzda çalışan radyasyon çalışanlarının sağlığını ve çalışma ortamının güvenliğini kontrol altına alabilmek için dozimetre kullanım zorunluluğu bulunmaktadır.
YAPILMASI GEREKENLER•Dozimetrenizi radyasyon alanı içerisinde kullanın•Dozimetrenizi düzgün ve doğru bir şeklide takın•Dozimetrenin size ait olup olmadığını ve kullanım periyodunu kontrol edin•Hiçbir şekilde dozimetreyi açmaya çalışmayın•Dozimetrenizi kaybettiğiniz zaman, derhal kuruluşunuzun Radyasyon Sağlığı Güv. Uzmanına yada bir üst amirinize haber verin. Eğer kaybetmiş olduğunuz dozimetreyi tekrar bulsanız dahi haber vermeyi unutmayın•Dozimetrenizi etkileyecek, zarar verebilecek hertürlü şeylerden ve kimyasallardan uzak tutun•Çalışmanız bittikten sonra Dozimetrenizi, radyasyondan uzak, güvenli bir alanda saklayın•Dozimetrelerinizi, yeni periyot dozimetreler elinize ulaşıncaya kadar kullanın.•Kullandığınız eski dozimetrelerinizi Radyasyon Sağ. Güv. Uzm. Yada bir üst amirinize zamanında teslim edinYAPILMAMASI GEREKENLER•Dozimetreye hasar vermeyin, açmaya çalışmayın•Dozimetreyi evinize yada başka bir yere götürmeyin•Dozimetreyi kullandığınız esnada önüne metal cisimler koymayın (örnek anahtar)•Radyasyon alanı içerisinde dozimetreyi unutmayın
KATILIMLARINIZDAN DOLAYITEŞEKKÜR EDERİM
EPSİLON LANDAUERDozimetri Teknolojileri San. ve Tic. A.Ş.19 Mayıs Mahallesi Dr. Şevket Bey SokakPolat Çiftçiler No:3/A 34360 Şişli İSTANBULT: +90 212 219 56 57 - 3242C: +90 530 291 31 68F: +90 212 219 42 88
[email protected]@bozlu.com
Top Related