Elektrochirurgie
Het natuurkundige verschil tussen veilig en gevaarlijk…
Han van Reekum
Elektrochirurgie…
Is het doelbewust plaatselijk verbranden van patiënten in de hoop dat zij er beter van wordenen is dus een medische handeling.
De effecten van stroom
Elektrolytisch
Faradisch
Thermisch
Weefselontbinding
Zenuwstimulatie
Coaguleren of snijden
Elektrolytisch…
Afbraak van weefsel bij een elektrode (en aangroei aan de andere elektrode)
Komt alleen voor als je gelijkstroom gebruikt
Dan kun je rare dingen doen…Geen gelijkstroom gebruiken
Faradisch…
Geeft zenuwstimulatie…
0
-90 mV Triggerbare fase
depolarisatiegolf
Absoluut refractaire periode, niet triggerbaar.
Relatief refractaire periode, triggerbaar met hoge energie.
Axon Myelineschede
Neuriet
Faradisch…
Komt voor als je gelijkstroom en laag frequent wisselstroom gebruikt
Geen gelijkstroom of laag frequent wisselstroom gebruiken
Thermische effecten
• Coagulatie t < 50oC
• Snijden t >> 100oC
I
I
Alleen deze effecten willen wij!
Ongewenst thermisch effect I
Er is geen garantie die u beschermt tegen eigen onkunde!
Ongewenst thermisch effect II
Een stroomkring
• Stroom loopt altijd in een kringEr moet dus een toevoerende draad en een afvoerende draad zijn.
• Soms is dat niet goed zichtbaar en wordt de afvoerende draad gevormd door: Natte doeken, infuus, operatietafel, chirurg, assistent, wondspreiders.
Modi…
Bipolair
Monopolair
Inductantie
Inductiestroom
Stroom
Veldlijn
Draad
Skin effect
Typerend voor hoogfrequent stroom
Inductie
Draad Stroom
Veldlijnen
Inductiestroom
Naast elkaar liggende geleiders versterken de veldlijnen.
Inductie
Energie overdracht naar:• ECG leads• Pacemaker elektroden• Infuus• Appendage rails aan OK tafel• Endoprotheses (totale heup)
• Hals kettingen, colliers of ringen (maar die mogen niet worden gedragen)
Inductie
Extra weerstand (impedantie, Z) bij:• Oprollen van snoeren
(zowel actieve als neutrale elektrode)
• Verlengsnoeren• Opwikkelen aan infuusstandaards,
ogen van doekenklemmen etc.
Condensator
Twee geleidende oppervlakken die worden gescheiden door een hele dunne isolator.
De ladingsdragers die op die oppervlakken zitten zo dicht bij elkaar dat + en - elkaar kunnen aantrekken.
Capacitief…
Energie overdracht naar:• Patiënt door nat gaas op incisiefolie• Chirurg door instrument in
handschoen
Maar ook gedeeltelijk bij de neutrale plaat!
Capacitief…
Is de ohmse weerstand hoog,dan is de capacitieve overdracht groot en omgekeerd…De fasehoek geeft weer welke verhouding er is tussencapacitantie en ohmse weerstand en geeft de kwaliteitvan het contact weer.
Capacitief…
Gaatjes in handschoenen ofdoorslag is onzin!
• Operatiehandschoenen worden op gaatjes getest!
• Operatiehandschoenen weerstaan > 16 kV!
Het is de capacitieve overdracht die de handschoen plaatselijk opwarmt en het gaatje erin smelt.
De neutraal elektrode I
• Moet de stroom opvangen• Wordt daardoor warmer• Hoogste temperatuur op de plaats
met stroomconcentraties• Mag nooit boven de 42oC komen• Warmte moet door bloed worden
afgevoerd
De neutraal elektrode II
• Skin effect zorgt automatisch voor concentratie op de rand(en).
• Bliksemafleider effect zorgt voor concentratie op spitse punten.
• Zorg voor veel rand!• Zorg voor afgeronde punten!
Weerstanden om de plaat
Huid
Plaat
Naar toestel
De stroombeginthier
Weefsel-huid weerstand 5 Ohm
Weefselweerstand 10 Ohm
Plaatweerstand0.01 Ohm
Huid-plaat weerstand1 Ohm
De neutraal elektrode
We gaan er zelf één bedenken…
Dit kan dus echt niet!
Leading edge, trailing edge
Leading edgePlaat
Trailing edge
Stroomrichting
I
De neutraal elektrode III
• Stroom op de “lange kant” laten “binnenkomen”
• Geen spitse punten creëren
• Oppervlakte van de elektrode helemaal gebruiken, geen luchtbellen!
De neutraal elektrode IV
• “Lange kant” om de stroom op te vangen
• Nooit “scheef” op de stroomrichting plakken
• Maak van de connector geen “bliksemafleider”
Wat als…
Leading edgePlaat
Trailing edge
StroomrichtingI
Gelijkmatige stroomverdeling=
gelijkmatige warmteverdeling
Stroom en warmte verdelen
In 1981 zet John Webster een theoretisch model op voor een gelijkmatige stroomverdeling zonder het probleem van de ‘leading edge’.
Hij gaat uit van cirkelvormige elektrodes die via een weerstand worden aangesloten.
Visie op elektrodes
• R2• R1 • R3 • R6• R4• R5 • R8• R7 • R9
Oriëntatie
• Het is net een Cdtje vierkant van buiten, rond van binnen.
• Vierkant kent een lange leading edge.
• Rond kent geen voor- of achterkant.
Ondeskundig aangebracht!
De plaat is alleen met de vingers plaatselijk aangedrukt.
De littekens van de brandwonden corresponderen met de positie van 2 of 3 vingers en een duim.
De neutraal elektrode V
• Maar 1 keer plakken!• Gebruik bij twee patiënten is niet alleen
onhygiënisch, maar ook gevaarlijk!• Bij ondeskundig aanbrengen vervalt de
“ GEEN BRANDWOND-garantie”• U BENT DAN VERANTWOORDELIJK
VOOR DE FINANCIELE GEVOLGEN!
Geaarde output…
Bij dit toestel is deneutrale elektrode aanaarde gelegd…
Zwevende output…
Is niets zweverigs aan,wel moeilijk…Dan kan dit nietgebeuren.
Of toch?
!
Extra maatregelen
Dikke kunststof isolatie blokkeert hoogfrequent stroom.(alle stroom, ook gelijkstroom en laagfrequent stroom)
Bloedleegte…
Levert nooit een goede plaats voor een neutrale plaat op!
Ga maar eens na…
Femur
Weefsel van het bovenbeen
Tourniquet
De doorsnede van hetweefsel van het bovenbeenneemt sterk af en daardoorontstaat er een hogerestroomdichtheid.
Zenuw
De zenuw blijft als bestegeleider over.
Een bloedleeg gedruktgebied kan geen warmteafvoeren.
Bewaak!
• De aansluiting van de plaat op het toestel
!
!
Sentry
!
Aansluitbewaking
Veiligheidsschakelaar
HF generator
De ‘split plate’
Voor Contact Quality Monitoring Systembewaking (REM, NESSY, ARM, PaCC, PCS, SEN, Thermogard en anderen)
Bewaak!
• Het opplakken van de plaat.
!
!
REM PASS NESSY
!
Opplakbewaking
Veiligheidsschakelaar
HF generator
Bewaak!
• Het contact van de plaat met de patiënt
!
!
REM PASS NESSY
!
Opplakbewaking
Veiligheidsschakelaar
HF generator
Elektrochirurgie…
Moeilijk? Misschien wel,als het na vandaag
maar weer iets veiliger is geworden!
Bronnen
www.okcompleet.info
Module Elektrochirurgie
Hoofdstukken: 1,2 en 3
Top Related