7/25/2019 Bagong Filipino
1/112
Lizabeth C. Jose Lydia P. Lalunio, Ph. D.
Liza M. Lemi May-akda/Patnugot/Konsultant
Soledad M. Austria
Alin
sunodsa
Unang
Baitan
g
3
Kto12
Bagong FilipinoTungo
saGlobalisasyon
Gabay ng Guro at mga KaragdagangMateryal sa Pagtuturo
AKLAT SA WIKA AT PAGBASA
Advan
ceRea
dingC
opy
7/25/2019 Bagong Filipino
2/112
iii
Bagong Filipino Tungo sa GlobalisasyonIkatlong Baitang
Lagom ng Aralin at mga Kasanayang Batay sa K to 12 Kurikulum
YTUNIT/
ARALINMAHALAGANG KAISIPAN/IDEYA PAKIKINIG PAGSASALITA PAGBASA PAGSULAT
PANOORIN/
PAGUUGNAY
POKUS
SA PAGKATUTO
YUNIT I
Mga Huwaran,
Ating Tularan
Aralin 1
MagsasakangSiyentista(Diyalogo)
Sa ibat ibang larangan ng buhay
May mga dakilang tao na matu-
tularan.
Higit na pakinabang angmakamtan sa pagbabahagi ng
kaalaman.
Mga Tunogng Hayop,
Bagay, atSasakyan saPaligid
Uri at KailanangPangngalan
Mga SalitangIIsa ang Bay-
bay NgunitMagkaibangDiin
Pagsagot samga Tanongna Ano, Sino,Saan, Alin, atKailan
Gamit ng Mala-laking Titik sa
Magagalangna Katawa-gan, Simulang Pangun-gusap, atPamagat
Pagiging Masi-pag
Paggamit ngIntonasyon,
Ekspresyon,at Bantas saPagbasa
Aralin 2
Dakila Ka, Kali-him Jesse
(Tula)
Ang katapatan at kababaang-loob ay daan tungo sa pag-
kakamit ng dangal sa pagliling-kod sa bayan.
Pagbigkas ngmga Napa-kinggangSalitang MayDiptonggo atKlaster
Kasarian ngPangngalan
Pagbasa nangMabilis samga SalitangMay Diptong-go at Klaster
Pagtukoy saMahahala-gang Detalye
MalalakingTitik sa mgaPangngalangPantangi
Pagiging Ma-pagkumbaba
Pagbasa ngTekstongPang-ikat-long Baitang
Aralin 3
Kuwento ngKagitingan(Maikling
Kuwento)
Mahalagang taglayin ang kagit-ingan para ipagtanggol ang kapa-
yapaan.
Pagsagot samga Tanong
Tungkol saNapakinggan
Mga Panghalipna Panao
Pag-aayos ngmga Salita
nang Paalpa-beto
Pagtukoy ngKatangian ngTauhan
Gamit ng Mala-laking Titik
sa Ngalan ngPagdiriwangat Pangalanng Maykapal
Pagiging Magit-ing
Paggamit ngDiksiyonaryo
Aralin 4
Si GEM, AngAking Guro(Anekdota)
Mahalin ang pambansang wikasapagkat ito ay sagisag ng
pagka-Pilipino.
Katangianng Tauhansa Napa-kinggangDiyalogo/Kuwento
Mga Panghalipna Paari
Salitang-ugat atPanlapi ngSalita
Pagpapaliwanagsa mga Tanongna Bakit,Paano, atPaano Kung
Gamit ng Mala-laking Titiksa Ngalan ngmga Araw atBuwan
Pagmamahalsa Pamban-sang Wika
Pakikinig at Pa-kikilahok saDiskusyon ngIsang Grupo
7/25/2019 Bagong Filipino
3/112
iv
Aralin 5
Jose P. Laurel(Talambuhay)
Ang pambansang katapatan ngpinuno ay pamanang hindi malil-
imjtan ng bayan.
Pagsagot samga TanongMula sa Na-pakinggangPahayag
Mga Panghalipna Pamatlig
Mga SalitangNakapaloobsa MahabangSalita
Paksang Pan-gungusap ngTalata
Gamit ng Kuwitat Gitling saPangungu-sap
Pagiging Maka-bayan
Paghula ngNilalamanng Aklat saPamamagi-tan ng Pa-hapyaw naPagbabasa,Pagbasa saPamagat,at Pagtinginsa mga
Larawan
Aralin 6
Tinig ngBagong Pag-
asa(Anekdota)
Ang pagtulong sa kapuwa ay
isang dakilang gawaing ginagan-timpalaan sa ibat ibang paraan.
Pagtukoy saPaksa ngNarinig naTalata
Mga Panghalipna Pananong
Pagbuo ngSalita saTulong ngPanlapi
Kinalalagyanng PaksangPangungu-sap sa Talata
Pagsulat ngmga Pan-gungusap naKaugnay ngLarawan
PagigingMabutingKabataan
Paggamit ngTalaan ngNilalaman
YTUNIT/
ARALINMAHALAGANG KAISIPAN/IDEYA PAKIKINIG PAGSASALITA PAGBASA PAGSULAT
PANOORIN/
PAGUUGNAY
POKUS
SA PAGKATUTO
YUNIT II
Kalikasan: Ating
Mahalin
Aralin 7
Inang Kalikasan(Diyalogo)
Handog ng Maykapal
Itong kalikasanKaya dapat pahalagahan,
Pagyamanin, pangalagaan.
Laging pangalagaan ang ka-
likasan upang ang mga biyayanito ay patuloy na maamtan.
Paksang Pan-gungusap ngNarinig naTalata
Pang-uringPanlarawan
Magkakatug-mang Salita
Kahuligan ngPahayag ng
Tauhan
Angkop naBantas samga Pan-gungusap sa
Talata
Pangangalagasa Kalikasan
PaghahatingPabigkas ngSalita
Pagbabaybay
ng mga Sali-tang Natutu-han Na
7/25/2019 Bagong Filipino
4/112
v
Aralin 8
May Silbi Pa(Diyalogo)
Walang luma o patapong bagayang masasayang kung magigng
mapamaraan tayo.
Mga Pahayagng Tauhanna Nag-sasaad ngIbat IbangDamdamin
Pang-uringPamilang
Pagbasa nangMabilis ngmga SalitangHiram
Pagsusunod-sunod ngmga Pangya-yari
Pagsulat ngIdiniktangBuod
Pagiging Ma-pamaraan
Pagpili ngSusunod naBabasahinBatay samga Nau-nang Binasa
Aralin 9
Si Munting Isda(Kuwento)
Pangalagaan natin ang mgakatubigang tirahan ng mga isda
at iba pang yamang-tubig.
Pagsasalaysayng Napaking-gang Kuwen-to Ayon saPagkakasu-nod-sunodng mgaPangyayari
Kaantasan ngPang-uri
Kasingka-hulugan ngSalita Ayonsa Gamit saPangungu-sap
Angkop naPamagatsa Talata oKuwento
Pagtatala ngSalitangMagkasing-kahulugan
Pangangalagasa mga An-yong Tubig
Pagbabaybayng mgaDi-kilalangSalita Bataysa Bigkas
Aralin 10
Linis at Gandang Paligid(Diyalogo)
Pagandahin at linisin ang paligidpara sa kalusugan nating lahat.
Pamagat ngNapaking-gang Pang-yayari
Pagtukoy samga Pan-diwa
Mga Sali-tang Mag-kakasalungat
Pagpapangkatng mga Idey-ang Binasa
Pagsulat ngBuod ngBinasa
PagigingMalinis saPaligid
Ibat IbangDahilan saPagsulat
Aralin 11
Tubig!(Kuwento)
Ang tubg ay napakahalaga kaya
dapat itong tipirin.
Pagpapangkatng mga Idey-ang Narinig
Mga Aspektong Pandiwa
Magkakaugnayna Salita
Mga DetalyengSumusuporta
sa Panguna-hing Diwa
Pagsulat ngPoster
Pagtitipid saTubig
Pagsulat ngIbat IbangUri ng Kom-posisyon
Aralin 12
PangakongNatupad
(Kuwento)
Pangalagaan ang mga hayopdahil nilikha rin ng Panginoon
ang mga ito.
Mga DetalyengNarinig saTeksto
Paggamit ngmga Pan-diwa sa Pag-sasalaysay
Kahulugan ngMatatalingh-agang Salita
Pagsusunod-sunod ngmga Ideya
Pagsulat ngmga Datossa StudentCard
Pag-aarala samga Hayop
Kayang Pag-usapanang mgaPaboritongKuwento atTauhan
7/25/2019 Bagong Filipino
5/112
vi
YTUNIT/
ARALINMAHALAGANG KAISIPAN/IDEYA PAKIKINIG PAGSASALITA PAGBASA PAGSULAT
PANOORIN/
PAGUUGNAY
POKUS
SA PAGKATUTO
YUNIT III
Pamanang
Kayumanggi:
Ating Pahalaga-
han
Aralin 13
Bahaginan ngKultura
(Diyalogo)
Mga pamana ng ating bayan,Ipagmalaki at pahalagahan.
Iba-iba man ang kultura,
Maaaring magkaisa.
Pagsali saTalakayan saPaggamit saDayagram,Pamagat,Larawan, atGrapiko sa
Akda
Ang At at Ay saPangungu-sap
Pagtukoy saPangunahingKaisipan ngBinasa
Kayarian ngmga Salitasa Tulong ng
Panlapi
Pagsulat ngTalata
Pagpapahalagasa Kultura ngIba
Pagsulat ngmga Impor-masyongNasa Tsart oGrap
Aralin 14
DalawangPasyente sa
Silid 204(Diyalogo)
Masayang pananaw sa buhay,
Hatid sa kapuwa ay kagalakan.
Pagbibigay ngPamagat saTalatang Na-pakinggan
Pagkilala samga Pari-ralang Pang-abay
Paghinuha samga Pa-hayag at mgaPangyayarisa Binasa
Matataling-hagangPahayag
Pagsulat ngSarilingKaranasan
PagigingMasayahin
Pagbuo ng mgaSalawikainGamit angmga Pang-abay
Aralin 15
NawawalangPugad(Tula)
Hayop man sa turing, May mga
karapatan din.
Pagbibigay ngPaksa atDetalye ngNapakinggan
Mga Uri ngPang-abay
Pagtukoy saSinabi ngTauhan
Mga SalitangNagpapa-hayag ngDamdamin
Pagsulat ngLagom oBuod ngKuwento
Pagmamahalsa KapuwaNilalang
Pagkakaiba ngGrap, Tsart,at Mapa
Aralin 16
Tahanan ngmga Pilipino(Sanaysay)
Ang pagkakaiba ng anyo ngtirahan ng mga tao ay ayon sa
klima, lugar, at kultura ng mgataong naninirahan dito.
Mga Uri ngAkda
Mga Pang-angkop
Pagkakaugnayng mga Ideya
Pagkilala samga SalitangIisa ang Big-kas at Bay-bay NgunitMagkaiba agKahulugan
Pagsulat ngUlat
Pagmamahalsa Bayan
Pamatnubayna Salita saDiksyonaryo
7/25/2019 Bagong Filipino
6/112
vii
Aralin 17
Ang UnangPoinsettia(Kuwento)
Maraming bagay ang magpa-padala sa pagdating ng kapasku-
han.
Pagkuha ngMensahe ngAwit na Na-pakinggan
Mga Pangatnig Paghinuhasa Sanhi atBunga ngmga Pangya-yari
Kahulugan ngmga SalitangInuulit atTambalan
Pagsulat ngTalatang Na-ghahambing
Paggawa ngTarhetangPagbati saAnumangOkasyon
Liham Pangkai-bigan
Aralin 18
BrigadaEskwela
(Tula)
Karapatan ng mga batangmakapag-aral ngunit may
tungkulin ang mga magulang natumulong sa pamahalaan upang
maisakatuparan ito.
Pagtukoy Kung
Opinyon oKatotohanan
Paggamit ng
Angkop naPangun-gusap saMaayos naPakikipag-usap
Mga Uri ng
SanggunianPagpapaka-
hulugan ngSalita Ayonsa Gamit
Pagba-
balangkas ngmga Ideya
Pagpapahalaga
sa Pag-aaral
Mga Bahagi ng
Pahayagan
YTUNIT/
ARALINMAHALAGANG KAISIPAN/IDEYA PAKIKINIG PAGSASALITA PAGBASA PAGSULAT
PANOORIN/
PAGUUGNAY
POKUS
SA PAGKATUTO
YUNIT IV
Pakikipagkai-
bigan: Susi sa
Kaunlaran
Aralin 19
AlibughangAnak
(Parabula)
Ang mabuting pagsasamahan,
Hagdan sa pagkakaisa tungo sakaunlaran.
Pahalagahan ang pagpapatawad
sa pagkakasala o pagkukulangng iba.
Pagbibigayng Hula/Prediksiyonsa Nakita/Narinig
Mga Uri ngPangungu-sap Ayon saKayarian
Paggamitng DatingKaalaman saPagbibigayng Hula oPredisiyon
Mga SalitangKaugnay ngPandama
Pagsulat ngBuod
Matutong Mag-patawad atHumingi ngTawad
Mga Pangungu-sap: Bahagi,Kaayusan, atmga Uri Ayonsa Gamit
Aralin 20
Oda ni Danica(Tula)
Tapat na pagtulong sa kapuwa,
Kailangan sa ganap na pagsu-long ng bansa.
Salita/Pari-ralang Matal-inghaga
Uri ng Sugnaysa Pagbuong Hugnay-ang Pangun-gusap
Wastong Tigil,Diin, Into-nasyon, atDamdaminsa SabayangPagbigkas
Paghinuha saKahulugansa Tulong ngPahiwatig
Pagsulat ngIdinidiktangApat naTaludturanng IsangSaknong
Pagtulong saKapuwa
MabilisangPagbasanang MayWastongBigkas
7/25/2019 Bagong Filipino
7/112
viii
Aralin 21
Tuwaang:Epiko ng mga
Manobo(Epiko)
Ang tunay na katapangan ay angpagsasakripisyo para sa mga
mahal sa buhay.
Pagbibigay-hinuha saKatangian ngIsang Tao
Gamit ng mgaPang-ukolBilangPananda
Pagbibigau-kahulugan saTambalangSalita
Pagbasa nangMalakas atMay Angkopna Dam-damin
Gamit ng Kuwit,Panipi, atGitling
Tunay na Kata-pangan
TeatrongPansala/ChamberTheater
Aralin 22Ibalon ng Bikol
(Epiko)
Sa pinunoy pananagutan, Angpayapa at tahimik na buhay
Ng lahat ng nasasakupan.
Pagsusunod-sunod ngmga Pang-yayari saTulong ngStory Map
Mga PariralangPang-ukolBilang Pang-ugnay
Balangkas ngBinasangKuwento
Pagsulat ngBalangkasng SarilingKuwento
Pagpapahalagasa MabutingPinuno
Paggamit ngmga Bahaging Magasin
Aralin 23
Si Kalabaw atSi Tagak
(Kuwento)
Ang tunay na kaibigan, Nakikilalasa oras ng kagipitan.
Pagbuo atPagsagot ngmga Tanong
Mga SalitangPaningit oIngklitik
Pagtukoy KungOpinyon oKatotohananang Pahayag
Pagsulat ngLiham Paan-yaya
Pagpapahalagasa Kaibigan
Paggamit ngResorses saSilid-aklatan
Aralin 24
Lola Patrol(Liham)
Wala sa gulang kundi sa kata-patan, ang paglilingkod sa ating
bayan.
Pagbibigay atPagsunod saPanuto
Mga Pahayagsa Pagbibi-gay-katu-wiran
Pagbibigay-kahulugansa Salita saTulong ngKatuturan
Mga SalitangKaugnay ngIbat IbangAsignatura
Pagsulatng LihamPasasalamat
Paglilingkodnang Tapatsa Bayan
Pagdadaglat ngmga Salita
7/25/2019 Bagong Filipino
8/112
2
YUNIT I MGA HUWARAN, ATING TULARAN
Aralin 1 Magsasakang Siyentista
I. Mga Inaasahang BungaA. Pangmatagalang Pang-unawa
1. Ang kasipagan ay daan patungo sa kaunlaran.2. Ang ibat ibang tunog sa paligid ay nagmumula sa mga hayop, bagay, at sasakyan.3. Nababasa nang wasto ang mga salitang may iisang baybay ngunit may magkaibang
diin sa pamamagitan ng gamit ng mga ito sa pangungusap.4. Ang mga tanong na ano, sino, saan, alin, at kailan ay nasasagot ayon sa katumbas
na detalye ng mga ito.5. Ang malalaking titik ay ginagamit sa simula ng magagalang na katawagan, pangun-
gusap, at pamagat.6. Magandang pakinggan ang pagbasa nang may tamang intonasyon, ekspresyon, at
bantas.B. Mga Layunin
1. PakikinigNauuri ang tunog ng mga hayop, bagay, at sasakyan sa paligid2. Pagsasalita Nagagamit nang wasto sa pangungusap ang mga pangngalan
Natutukoy at napag-uuri ang mga pangngalan ayon sa kailanan
3. Pagbasa Nakikilala at nababasa nang mabilis ang mga salitang iisa ang baybay ngunit mag-
kaiba ang diin Nasasagot ang mga tanong na ano, sino, saan, alin, at kailan
4. PagsulatNagagamit ang malaking titik sa magagalang na katawagan, simula ng pangungusap,
at ng pamagat5. Panonood at Pag-uugnayNaipamamalas ang pagiging masipag sa mga gawain6. Pokus sa Pagkatuto Nakasusunod sa Panuto
Nakababasa nang may tamang intonasyon, ekspresyon, at bantas
C. Mahahalagang Tanong1. Bakit mahalaga ang kaisipan sa buhay ng tao?2. Paano nakatutulong ang kaalaman ng ibang tao sa kaniyang kapuwa?3. Paano nakikilala ang mga hayop, bagay at sasakyan sa paligid?
4. Paano nakikilala at nababasa nang mabilis ang mga salitang iisa ang baybay ngunitmagkaiba ang diin?
5. Paano nasasagot ang mga tanong na ano, sino, saan, alin, at kailan?6. Paano napag-uuri ang mga pangngalan ayon sa kailanan?D. Kaalaman1. Pagkilala sa mga Tunog ng Hayop, Bagay, at Sasakyan sa Paligid2. Pagtukoy sa Pangangalan, Uri, at Kailanan3. Mga Salitang Iisa ang Baybay Ngunit May Magkaibang Diin
7/25/2019 Bagong Filipino
9/112
7/25/2019 Bagong Filipino
10/112
4
4-5 Di-gaanong Mahusay3 pababa Kailangan pang MagsanayC. Mga Sagot sa Pagsasanay/Maikling Pagsusulit at Interaktibong Aralin sa Vibal Web-
siteIII. Mga Gawain sa Pagkatuto
A. Pakinggan at Talakayin1. Pag-usapan ang mga tunog na madalas na naririnig sa paligid. Ipagaya ang ilan samga tunog na ito.
2. Ipagawa ang panimulang gawain tungkol sa ibat ibang pinagmumulan ng tunog sapaligid. Pag-usapan ang mga sagot.
3. Talakayin ang kasanayan sa pag-uuri ng mga tunog ng mga hayop, bagay, at sa-sakyan sa paligid. Pangkatin ang klase ayon sa mga ibat ibang uri ng tunog ayonsa pinagmumulan.
Rubrik sa Paggaya ng mga Tunog(naka-chart po ito)Kraytirya
NapakahusayMahusayMahusay-husayDi-gaanong MahsuayMagsanay PaNagaya ang lahat ng mga tunogNagaya nang wasto ang lahat ng mga tunogMay isang tunog na hindi nagaya ng wastoMay dalawa o tatlong tunog na hindi nagaya nang wastoMay apat o limang tunog na hindi nagaya nang wastoMay anim o higit pang tunog na hindi nagaya nang wasto4. Ipagawa ang mga gawain A at B at bahaging Isipin Mo, p. 5.B. Basahin at Isipin1. Basahin ng malakas ang pamagat ng kuwento at ipaulit ito sa klase. Magpabuo ng
isa o dalawang tanong mula sa pamagat.2. Bigkasin at pag-usapan ang kahulugan ng mga salitang siyentista, kasihan, matri-
kula, board exam, alnus, sunower, dike, at shredder.
3. Ipasagot ang Mahahalagang Tanong. p. 6.Talakayin ang mga tanong sa bahaging Isipin Mo, p.7.4. Ipagawa ang pagsasanay sa bahaging Gawin, p. 8. Ipaliwanag ang rubrik. Piliin ang
may pinakamahusay sa gawain at gawing huwaran ng buong klase.
C. Pag-aralan at Sagutin1. Ipaalala ang dating kaalaman tungkol sa mga pangngalan. Ipaisa-isa ang mga ito at
bigyan ng puna kung tama o wasto ang mga ibinigay na sagot.2. Talakayin nang detalyado ang konsepto tungkol sa mga pangngalan ayon sa uri,
pananda, at kailanan. Magpabigay ng mga halimbawa para sa bawat isa.3. Pangkatin ang klase. Magdaos ng paligsahan tungkol sa pabilisan sa pagpupuno ng
tsart ng mga pangngalan ayon sa kailanan.Isahan Dalawahan Maramihan
7/25/2019 Bagong Filipino
11/112
5
kaibiganmagkaparehamagpipinsansampung bahaydalawang bulaklak
4. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay A-C , p. 11.D. Unawain at GawinA. 1. Ipabasa ang lunsaran tungkol sa aralin.2. Pagtalakayan ang konsepto ng aralin tungkol sa mga salitang iisa ang baybay ngunit
magkaiba ang diin.3. Bigkasin ang pares ng mga salitang may iisang baybay ngunit may magkaibang big-
kas.Ipabigkas sa klase ang mga ito.1. pala (malumanay) pala (mabilis)2. gabi (malumanay) gabi (mabilis)3. lamang (malumanay) lamang (mabilis)
4. pasa (pasa) pasa (mabilis at may diin pa)4. Talakayin ang kasanayan tungkol sa pagbasa nang mabilis ng mga salitang may
iisang baybay ngunit magkaiba ang diin. Ipabasa ang pangungusap ng gumagamitng bawat pares ng mga salita.
1. Ang pala ay hiniram ni Tatay kay Mang Isko.2. Siya pala ang nagtanim nito.3. Masarap na ihalo ang gabi sa sinigang.4. Umuwi na tayo dahil gabi na.5. Nakinig lamang siya pero marami siyang natutuhan.6. Malaki ang lamang ng boksingero sa kaniyang kalaban.7. Yehey! Pasa ako sa pagsusulit.8. Malaki ang pasa ng batang nadapa.5. Ipagawa ang gawain sa bahaging Magsanay A at B, p. 12.B. 1. Ipabigkas ang mga tanong na ano, sino, saan, alin, at kailan. Itanong ang mga
detalyeng sinasagot ng bawat isa. Talakayin ang kasanayan sa tamang pagsagot samga ganitong tanong.
Magpaligsahan sa pagsagot sa mga tanong tungkol sa kuwentong Magsasakang Siyen-tista
1. Sino ang tinutukoy na Magsasakang Siyentista?2. Saang probinsiya siya nakatira?3. Ano ang kaniyang itinatanim?
4. Ilang uri ng bulaklak ang kaniyang ginagamit na pataba?5. Kailan itinanim ng mga taga-Cordillera ang sinaunang uri ng bigas?2. Ipasagot ang mga gawain sa bahaging Magsanay A at B, p. 13.E. Magsanay Sumulat1. Pag-usapan ang wastong paggamit ng malalaking titik ayon sa dating alam ng mga
mag-aaral.2. Pagtalakayan ang paggamit ng malalaking titik sa simula ng magagalang na kata-
wagan, pangungusap, at pamagat.
7/25/2019 Bagong Filipino
12/112
6
3. Ipabasa at ipasulat muli sa pisara ang ilang pangungusap.1. Sina Mang Gorio at Aling Yoly ay masisipag.2. Basahin natin ang kuwentong Magsasakang Siyentista.3. Ibigay ang panuntunan sa pagsulat.4. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay, 14.
F. Panoorin at Iugnay1. Itanong sa klase ang ibig sabihin para sa kanila ng pagiging masipag. Magpabigayng mga gawaing nagpapakita ng kasipagan.
2. Pag-usapan ang kahalagahan ng pagiging masipag sa mga gawain.3. Magpasalaysay ng mga ginagawa sa tahanan at paaralan na nagpapakita ng kasi-
pagan.4. Ipagawa ang mga gawain sa pagasasanay, p.15.G. Pokus sa Pagkatuto1. Itanong sa klase ang ibig sabihin ng panuto.2. Pag-usapan ang kahalagahan at paraan ng pagsunod sa panuto.3. Magdaos ng maikling paligsahan sa pagsunod sa panuto.
1. Ikahon ang mga pangngalan sa pangungusap: Si Ashley Lamaton ay isang magsa-saka.
2. Salungguhitan ang mga pangngalang pantangi sa pangungusap: Ang Baguio ayisang lungsod sa Cordillera.
4. Ipagawa ang pagsasanay, p. 16.H. Subukin ang Kakayahan1. Ipagawa ang gawain sa p. 17.I. Karagdagang Pagsasanay/Gawin Pa Rin1. Iparinig sa klase ang usapan sa kuwento upang maipakita ang pagbasa nang mala-
kas at may tamang intonasyon.2. Pakinggan ang mga salitang may iisang baybay ngunit may magkaibang bigkas.
Gamitin ang mga ito sa pangungusap.1. burol (mabilis)2. sala (malumanay)3. kita (mabilis)4. pito (mabilis)5. tubo (malumanay)Rubrik sa Paggamit sa Pangungusap ng mga Salitang Magkatulad ang Baybay Ngunit
Magkaiba ng BigkasBilang ng Tamang Sagot Marka5 Napakahusay
4 Mahusay3 Mahusay-husay1-2 Di-gaanong Mahusay0 Kailangan pang Magsanay3. Magpangkatan sa tulong ng guro. Isagawa ang madulang pagbasa ng binasang
kuwento. Pumili ng mga kasaping babasa ng nga bahagi ng tagapagsalaysay at ngmga dayalog nina Mang Pilo at Mang Iking.
Rubrik sa Madulang Pagbasa
7/25/2019 Bagong Filipino
13/112
7
Kraytirya 5 4 3 2 11. Pagbigkas Napakalinaw Malinaw Malinaw-linaw Di-gaanong malinaw
Magsanay pa2. Pagbasa Sabay-sabay ang mga kasapi sa pagbasa ng kanilang bahagi May
isang hindi kasabay May dalawang hindi kasabay May tatlong hindi kasabay
Magsanay pa3. Damdamin Angkop na angkop Angkop Bahagyang angkop Di-gaanong angkopMagsanay pa
IV. Kagamitan/ ResorsesBatayang Aklat, pp. 4-17, CD-ROM
Aralin 2 Dakila Ka, Kalihim Jesse
I. Mga Inaasahang BungaA. Pangmatagalang Pang-unawa1. Ang taong mapagkumbaba ay minamahal ng balana.
2. Ang diptonggo ay binubuo ng magkakasamang patinig at katinig na y o w sa isangpantig: ang klaster ay binubuo ng magkaibang katinig sa isang pantig.
3. Ang apat sa kasarian ng pangngalan ay panlalaki, pambabae, di-tiyak, at walangkasarian.
4. Ang mga salitang may diptonggo at klaster ay dapat nababasa na nang mabilis ngmga bata sa ikatlong baitang.
5. Mahalaga ang kasanayan sa pagtukoy sa mahahalagang detalye ng binasa para salubos na ikauunawa.
6. Ginagamit ang malalaking titik sa simula ng mga pangngalang pantangi.7. Ayon sa tatas, dapat nakababasa na ang isang mag-aaral sa ikatlong baitang ng 80
salita sa loob ng isang minuto.B. Mga Layunin1. PakikinigNabibigkas nang wasto ang mga salitang may diptonggo at klaster na napakinggan2. PagsasalitaNatutukoy at napag-uuri ang mga pangngalan ayon sa kasarian3. Pagbasa Nababasa nang mabilis ang mga salitang may diptonggo at klaster
Natutukoy ang mahahalagang detalye sa kuwentong binasa
4. PagsulatNagagamit ang malalaking titik sa pantanging ngalan ng tao, bagay, lunan at iba pa
5. Panonood at Pag-uugnayNaipakikita ang pagiging mapagkumbaba anuman ang katayuan sa buhay6. Pokus sa PagkatutoNakababasa ng tekstong pang-ikatlong baitang (80 salita bawat minuto)C. Mahahalagang Tanong1. Paano nakamit ang dangal sa paglilingkod sa bayan?2. Bakit mahalaga ang katapatan at kababaang-loob sa paglilingkod sa bayan?3. Paano natutukoy ang diptonggo at klaster sa mga salita?
7/25/2019 Bagong Filipino
14/112
8
4. Paano natutukoy ang mahahalagang detalye sa isang kuwento?5. Sa paanong paraan nagkakaiba-iba ang apat na kasarian ng mga pangngalan?6. Saan-saan ginagamit ang malalaking titik sa pagsulat ng mga pangngalang pan-
tangi?7. Paano nasusukat ang tatas ng isang mag-aaral sa ikatlong baitang?
D. Kaalaman1. Pagbigkas ng mga Napakinggang Salitang May Diptonggo at Klaster2. Kasarian ng Pangngalan3. Pagbasa ng Mabilis sa mga Salitang May Diptonggo at Klaster4. Pagtukoy sa Mahahalagang Detalye5. Gamit ng Malalaking Titik sa mga Pangngalang Pantangi6. Pagiging Mapagkumbaba7. Tatas: Pagbasa ng Tekstong Pang-ikatlong BaitangE. Kakayahan1. Pangkatang Pagbasa ng Saknong ng Tula2. Korong Pagbigkas ng Tula
3. Pagbasa ng Tekstong Pang-ikatlong Baitang (80 salita bawat minuto)F. Pokus sa PagkatutoII. Mga Katibayan sa Pagtataya
A. PagganapSumulat ng limang pangngalan sa bawat kasarian. Huwag gumamit ng mga pangn-
galang pantangi.Panlalaki Pambabae Di-tiyak Walang KasarianB. Rubrik sa Pagsulat ng Pangngalan sa Bawat KasarianNaitalang Tamang Sagot Kraytirya20 Napakahusay15 - 19 Mahusay11 - 14 Mahusay-husay6 - 10 Di-gaanong mahusay5-0 Kailangan pang MagsanayC. Iba Pang Mga Katibayan
A. PagganapSumulat ng dalawang pangngalang pantangi sa bawat uri.Tao Bagay Hayop Pook PangyayariB. Rubrik sa Pagsulat ng mga Pangngalang PantangiSinimulan mo ba ang sagot sa malaking titik?Bilang ng mga Sagot na Sinimulan sa Malaking Titik Marka
10 Napakahusay8-9 Mahusay6-7 Mahusay-husay4-5 Di-gaanong mahusay3 pababa Kailangan pang MagsanayC. Mga Sagot sa Pagsasanay/Maikling Pagsusulit at Interaktibong Aralin sa Vibal Web-
siteIII. Mga Gawain sa Pagkatuto
7/25/2019 Bagong Filipino
15/112
9
A. Pakinggan at Talakayin1. Magpabanggit ng pangalan ng mga pinunong Pilipino sa pamahalaan. Ipalarawan
ang nalalamang katangian ng pinunong nabanggit. Ipagawa ang panimulang ga-wain.
2. Talakayin ang pagkilala sa diptonggo at klaster. Ipabasa ang halimbawa ng mga
salitang may diptonggo at klaster.3. Pangkatin ang klase sa dalawa. Magparamihan sa pagbuo ng mga salitang maydiptonggo at klaster.
4. Ipagawa ang gawain sa bahaging Isipin Mo, p.19 at mga pagsasanay.B. Basahin at Isipin1. Basahin ang tula nang may damdamin bilang huwaran ng klase. Ipabasa nang
malakas ang tula.2. Bigkasin at pag-usapan ang kahulugan ng mga salitang salaysay, padre de pamilya,
alinlangan, kagipitan, balana, maralita, nakaamba, sakuna, pagpanaw, nagluksa, atgampanan.
3. Ipasagot ang Mahahalagang Tanong.
Talakayin ang mga tanong sa bahaging Isipin Mo, p.21.4. Ipagawa ang pagsasanay sa bahaging Gawin, p. 21. Ipaliwanag ang rubrik sa un-
ang pagbasa ng saknong ng tula. Ipaulit ang pangkatang pagbasa ng saknong atang pagtataya sa muling pagbasa.
C. Pag-aralan at Sagutin1. Ipabasa ang lunsaran sa araling pang-wika.2. Pagtalakayan ang konsepto ng aralin.3. Magdaos ng pahulaan sa tulong ng panimulang gawain.4. Iugnay ang mga sagot sa apat na kasarian ng pangngalan, talakayin ang bawat
kasarian. Magbigay ng halimbawa sa bawat isa.5. Palawakin ang kaalaman ng mga mag-aaral tungkol sa pagtutumbasan ng mga
pangngalang panlalaki at pambabae batay sa kasariang di-tiyak.6. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay A-D, p. 23.D. Unawain at Gawin
A. 1. Ibalik-aral ang natutuhan tungkol sa diptonggo at ang pagbubuo nito.2. Magpabuo ng diptonggo mula sa mga patinig at katinig na w at y.3. Magpaligsahan sa pagbuo ng mga salitang may diptonggo. Ipakilatis ang mga salita
at ipabigkas ang mga tamang sagot.4. Ipagawa ang gawain sa bahaging Magsanay A-C, p. 25.B. 1. Pag-usapan ang kasanayan sa pagtukoy ng mahahalagang detalye ng kuwento.
Iugnay ang mga tanong na ano, sino, saan, kailan, alin, bakit, pano, at iba pa na
karaniwang nagtatanong tungkol sa mahalagang detalye.2. Ipagawa ang gawain sa bahaging Magsanay A-C, p. 26E. Magsanay Sumulat1. Ipabasa ang lunsaran sa pagsulat2. Pag-usapan ang aralin tungkol sa paggamit ng malalaking titik.3. Ibalik-aral ang konsepto tungkol sa mga pangngalang pantangi. Iugnay ang pag-
gamit ng malalaking titik.4. Magpasulat ng mga pangngalang pantangi at ipasuri ang wastong gamit ng mala-
7/25/2019 Bagong Filipino
16/112
10
laking titik.Tao bagay Hayop Pook Pangyayari4. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay, p. 27.F. Panoorin at Iugnay1. Pag-usapan ang kahulugan ng pagiging mababang loob o mapagkumbaba. Mag-
patukoy ng mga sitwasyon na nagpapakita ng pagiging mababang loob.2. Iugnay rin ang katangian ng pagiging matapat. Magpasalaysay ng mga karanasangnagpakita ng katapatan.
3. Ipaunawa ang kahalagahan ng kababaang loob at katapatan.4. Ipagawa ang mga gawain sa pagsasanay A at B, p. 28.G. Pokus sa Pagkatuto1. Ipabasa ang lunsaran ng aralin.2. Pag-usapan ang kasanayan sa pagbasa nang mabilis ng mga talata. Itanong kung
ilan ang mga salita na dapat nang mabasa ng mga mag-aaral sa ikatlong baitang saloob ng isang minuto.
3. Ipaunawa na 80 salita ang dapat mabasa ng mga mag-aaral sa loob ng isang minu-
to.4. Subuking basahin sa isang minuto ang bahagi ng tula bilang modelo. Ipatala ang
bilang ng mga salitang nasa loob ng isang minuto.5. Ipagawa ang kasanayan sa pamamagitan ng pagbabasa ng tula. Ipatala ang bilang
ng mga salitang nabasa sa loob ng isang minuto.H. Subukin ang Kakayahan1. Ipagawa ang gawain sa p. 29.I. Karagdagang Pagsasanay/Gawin Pa Rin1. Mag-isip ng tatlong katinig na matatambalan ng mga katinig na r at l sa hulihan
upang makabuo ng klaster. Pagkatapos, sumulat ng mga salitang may ganitongklaster.
Nabuong Klaster Salitang may ganitong klasterRubrik sa Pagbuo ng Klaster at mga Halimbawang SalitaKraytirya Mahusay Mahusay-husay Di-gaanong Mahusay Magsanay
PaNakabuo ng klaster May nabuong tatlong klaster May dalawang nabuong klaster
May isang nabuong klaster Walang nabuong klasterNakabuo ng mga salitang may klaster May nabuong tatlong salita May dalawang na-
buong salita May isang nabuong salita Walang nabuong salita2. Muling ipabasa ang tula. Bilangin ang mga salitang nabasa ng mga mag-aaral sa isang
minuto at ipatala ito. Ipahambing ito sa bilang ng mga salita sa unang pagbasa.
Bilang ng mga Salita sa Unang Pagbasa:_____Bilang ng mga Salita sa Ikalawang Pagbasa:_____Rubrik sa Taas: Bilang ng mga Salita sa Ikalawang PagbasaTumaas ba ang bilang ng mga salitang iyong nabasa?Kung Oo---Binabati kita!Kung Hindi---Magsanay paIV. Kagamitan/ ResorsesBatayang Aklat, pp. 18-29, CD-ROM
7/25/2019 Bagong Filipino
17/112
11
Aralin 3 Kuwento ng Kagitingan
I. Mga Inaasahang BungaA. Pangmatagalang Pang-unawa1. Mahalagang taglayin ang kagitingan para ipagtanggol ang bayan at magkaroon ito
ng kapayapaan.
2. Masasagot ang mga tanong tungkol sa narinig na teksto sa pamamagitan ng pag-aalala sa mahahalagang detalye.3. Nakikilala ang katangian ng mga tauhan sa pamamagitan ng kanilang salita at kilos.4. Ang mga salita sa diksiyonaryo ay nakaayos nang paalpabeto kaya madaling gami-
tin ito sa paghahanap ng mga impormasyon.5. Ang panghalip ay mga salitang ginagamit na pamalit sa ngalan ng tao upang mai-
wasan ang pag-uulit-ulit ng mga ito.6. May mga panghalip panao na pang-isahan at maramihan.7. Ginagamitan din ng malalaking titik ang ngalan ng pagdiriwang at pangalan ng
Maykapal.B. Mga Layunin
1. PakikinigNasasagot ang mga tanong tungkol sa kuwentong napakinggan2. Pagsasalita Nagagamit nang wasto sa pangungusap ang mga salitang inihahalili sa pangalan ng
tao Nagagamit sa pangungusap ang mga panghalip na isahan at pangmaramihan
3. Pagbasa Napagsusunod-sunod ang mga salita ayon sa bagong alpabeto hanggang unang
dalawang titik Natutukoy ang katangian ng tauhan batay sa kanilang salita at kilos
4. PagsulatNagagamit ang malalaking titik sa ngalan ng pagdiriwang at pangalan ng Maykapal5. Panonood at Pag-uugnayNapapahalagahan ang mga pagkakataong maipamamalas ang pagiging magiting6. Pokus sa PagkatutoKayang gumamit ng diksiyonaryoC. Mahahalagang Tanong1. Bakit mahalaga ang ginagampanang tungkulin ng mga pulis?2. Paano ipinakikita ng mga pulis ang kanilang kagitingan?3. Paano ginagamit ang mga panghalip na panao?4. Paano ginagamit ang mga panghalip na isahan at pangmaramihan?
5. Paano isinusulat ang pangalan ng mga pagdiriwang at pangalan ng Maykapal?6. Paano ginagamit ang diksiyonaryo?D. Kaalaman1. Pagsagot sa mga Tanong Tungkol sa Napakinggan2. Mga Panghalip na Panao3. Pag-aalpabeto ng mga Salita4. Pagtukoy ng Katangian ng Tauhan5. Gamit ng Malalaking Titik sa Ngalan ng Pagdiriwang at Pangalan ng Maykapal
7/25/2019 Bagong Filipino
18/112
12
6. Pagiging Magiting7. Istratehiya sa Pag-aaral: Paggamit ng DiksiyonaryoE. Kakayahan1. Pagsasatao2. Paggamit ng Diksiyonaryo
3. Pagsulat ng Pangalan ng Pagdiriwang at ng Maykapal4. Pagbuo ng Dayalogo ng NakalarawanF. Pokus sa PagkatutoII. Mga Katibayan sa Pagtataya
A. PagganapPakinggan ang kuwentong babasahin ng guro. Sagutin ang mga tanong tungkol dito.Masayang naglalaro ang mga kaibigan ni Aris. Isang granada ang nahagis at malapit
nang sumabog kung saan sila naglalaro. Mabilis na dinapaan ni Aris ang granada.Sa kaniyang katawan ito sumabog na naging dahilan ng kaniyang kamatayan.Kinilala ang kabayanihan ni Aris. Si Aris Canoy Espinosa ay taga-Lanao del Norte.Labintatlong taon pa lamang siya noon. Ngunit naging bayani na siya dahil sa kani-
yang ginawa.1. Sino ang tinukoy sa talata?
Aris Canoy EspinosaAriel Espiritu2. Taga saan siyang lalawigan?DavaoLanao del Norte3. Ilang taon siya noon?sampung taonlabintatlong taon4. Ano ang malapit nang sumabog?baril granada5. Paano niya nailigtas ang kaniyang mga kaibigan?Tumawag siya ng pulisDinapaan niya ang granadaB. Rubrik sa Pagsagot sa mga Tanong Tungkol sa Kuwentong NapakingganBilang ng Tamang Sagot Marka5 Napakahusay4 Mahusay3 Mahusay-husay1-2 Di-gaanong Mahusay
0 Kailangan pang MagsanayC. Iba Pang Mga Katibayan
A. PagganapSumulat ng salitang bubuo sa pangkat ng mga salitang nakaayos nang paalpabeto.1. abogado 2. _____ 3. Amy 4. ampalaya 5. busguro dahon _____ bataw dyipinhinyero sanga Dina _____ eroplanonars tangkay Edna patola _____
7/25/2019 Bagong Filipino
19/112
13
_____ ugat Gina upo trenB. Rubrik sa Pagbuo ng mga Pangkat ng mga Salita nang PaalpabetoKraytirya Napahusay Mahusay Medyo Mahusay Di-gaanong Mahusay
Kailangan pang MagsanayNabuo ang pangkat ng mga salita nang paalpabeto Nabuo ang limang pangkat ng
mga salita Nabuo ang apat na pangkat ng mga salita Nabuo ang tatlongpangkat ng mga salita Nabuo ang dalawang pangkat ng mga salita Nabuo angisang pangkat ng mga salita/Walang nabuog pangkat ng mga salita
C. Mga Sagot sa Pagsasanay/Maikling pagsusulit at Interaktibong Aralin sa Vibal web-site
III. Mga Gawain sa PagkatutoA. Pakinggan at Talakayin1. Pag-usapan ang ibat ibang taong nagpapanatili ng katahimikan at kaligtasan sa
pamayanan.2. Ipagawa ang panimulang gawain p. 30.3. Pag-usapan ang kasanayan sa pagsagot sa mga tanong tungkol sa kuwentong na-
pakinggan.4. Ipagawa ang gawain sa bahaging Isipin Mo, p. 31 at mga pagsasanay A at B.B. Basahin at Isipin1. Ipabasa nang tahimik ang kuwento.2. Bigkasin at pag-usapan ang kahulugan ng mga salitang kagitingan, katuwang, na-
kadestino, huwaran, rebelde, at pinagbantaan.3. Ipasagot ang Mahahalagang Tanong.Talakayin ang mga tanong sa bahaging Isipin Mo, p. 33.4. Ipaliwanag ang ibig sabihin ng pagsasatao. Tumawag ng ilang mag-aaral at ipasa-
tao ang ilang gawain. Ipagawa ang pagsasanay sa bahaging Gawin, p.33. Ipaliwa-nag ang rubrik.
C. Pag-aralan at Sagutin1. Ipabasa at ipasuri ang talata tungkol sa araling pangwika.2. Talakayin ang konsepto tungkol sa mga panghalip na panao. Iugnay ang kailanan
at panauhan nito. Gamitin ang tsart ng mga panghalip na panao para sa madalingpagkatuto ng mga mag-aaral.
3. Magpabasa ng ilang pangungusap at ipatukoy ang ginamit na panghalip panao,kailanan, at panauhan ng mga ito.
1. Masaya kaming naglalaro noon.2. Nakakita ako ng isang granada.3. Lumayo kayo upang hindi kayo mapahamak.
4. Ako ang dadapa sa granada.5. Siya ay isang dakilang bata.4. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay A-C pp. 35-36.D. Unawain at Gawin1. Ibalik-aral ang pagkakasunod-sunod ng mga titik sa alpabetong Filipino.2. Iugnay ito sa pag-aayos ng mga salita nang paalpabeto.Talakayin ang pag-aayos ng
mga salita ayon sa una, ikalawa, at ikatlong titik.3. Pangkatin nang sampuan ang klase. Ipaayos nang paalpabeto ang pangalan ng mga
7/25/2019 Bagong Filipino
20/112
14
miyembro ng pangkat.4. Ipagawa ang gawain sa bahaging Magsanay A at B, p. 375. Talakayin ang kasanayan sa pagtukoy ng katangian ng tauhan sa pamamagitan ng
sinabi o ng kilos.6. Ipasagot ang bahaging Magsanay A at B p, 38.
E. Magsanay Sumulat1. Ibalik-aral ang napag-aralan tungkol sa gamit ng malalaking titik.2. Pag-usapan ang gamit ng malalaking titik sa simula ng pangalan ng mga pagdiri-
wang at ng Maykapal.3. Magpasulat ng mga pangalan ng pagdiriwang. Bigyang-pansin ang paggamit ng
malalaking titik. Ituro rin ang iba pang pantawag sa Maykapal na ginagamit ng ibatibang relihiyon.
4. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay A at B, p. 39.F. Panoorin at Iugnay1. Pag-usapan ang ibig sabihin ng kagitingan.2. Magpatukoy ng mga bayaning Pilipinong nagpakita ng kagitingan at ang kanilang
ginawa para sa kalayaan ng bansa. Magpatukoy rin ng mga makabagong bayaningnagpakita ng kagitingan.
3. Ipaisa-isa ang mga salita at kilos na nagpapakita ng pagiging magiting.4. Ipagawa ang gawain p. 40.G. Pokus sa Pagkatuto1. Magpakita ng mga halimbawa ng diksiyonaryo. Itanong ang mga impormasyong
makikita rito.2. Pag-usapan ang wastong paraan ng paggamit ng diksiyonaryo.3. Magpaligsahan sa paggamit ng diksiyonaryo.4. Ipagawa ang pagsasanay p. 40.H. Subukin ang KakayahanIpagawa ang gawain A at B sa p. 41.I. Karagdagang Pagsasanay/ Gawin Pa Rin1. Mag-isip ng limang uri ng trabaho o hanapbuhay. Ayusin nang paalpabeto ang mga
ito.Rubrik sa Pag-aalpabeto ng mga SalitaKraytirya Napakahusay Mahusay Medyo Mahusay Kailangan pang
MagsanayNaiayos ang mga salita nang paalpabeto Naiayos ang lahat ng salita nang paal-
pabeto May isang maling salita sa pag-aalpabeto May dalawang malingsalita sa pag-aalpabeto May tatlo o higit pang maling salita sa pag-aalpabeto
2. Buuin ang tsart ng mga panghalip na panao ayon sa kailanan,Isahan Maramihan
_____ tayo, _____ka, _____ _____
_____ silaRubrik sa Pagbuo ng mga Panghalip na Panao ayon sa Kailanan5 tamang sgot---Napakahusay4---Mahusay
7/25/2019 Bagong Filipino
21/112
7/25/2019 Bagong Filipino
22/112
16
3. Pagpapaliwanag sa mga Tanong na Bakit, Paano, at Paano Kung4. Mga Panghalip na Paari5. Gamit ng Malalaking Titik sa Ngalan ng mga Araw at Buwan6. Pagmamahal sa Pambansang Wika7. Wikang Binibigkas: Pakikinig at Pakikilahok sa Diskusyon ng Isang Grupo
E. Kakayahan1. Pagmumungkahi2. Paglahok sa Diskusyon3. Paggawa ng Kalendaryo ng Isang Ngalan ng BuwanF. Pokus sa PagkatutoII. Mga Katibayan sa Pagtataya
A. PagganapLagyan ng tsek ang mga salitang may ginamit na panlapi.1. kuwento2. paaralan3. pambansa
4. mahalin5. guro6. gamitin7. sabihin8. turuan9. tumulong10. wikaB. Rubrik sa PagganapPagtukoy sa mga Salitang May PanlapiBilang ng Tamang Sagot Marka10 Napakahusay8-9 Mahusay6-7 Mahusay-husay4-5 Di-gaanong Mahusay3 pababa Kailangan pang MagsanayC. Iba Pang Mga Katibayan
A. PagganapIsulat ang katulad na panghalip na paari.1. akin _____2. atin _____3. namin _____
4. inyo _____5. kaniya _____6. mo _____7. nila _____8. ko _____9. natin _____10. niya _____B. Rubrik sa Pagganap
7/25/2019 Bagong Filipino
23/112
7/25/2019 Bagong Filipino
24/112
7/25/2019 Bagong Filipino
25/112
7/25/2019 Bagong Filipino
26/112
20
1. PakikinigNasasagot ang mga tanong mula sa napakinggang pahayag2. PagsasalitaNagagamit sa pangungusap ang mga salitang nagtuturo ng lugar3. Pagbasa
Nakikilala ang mga salitang nakapaloob sa mahabang salita Natutukoy ang paksang pangungusap ng talata
4. PagsulatNagagamit ang kuwit at gitling sa pagsulat ng mga pangungusap5. Panonood at Pag-uugnayNaisasapuso ang pagiging makabayan6. Pokus sa PagkatutoNahuhulaan ang nilalaman ng aklat sa pamamagitan ng pahapyaw na pagbabasa, pag-
basa sa pamagat, pagtingin sa mga larawan, at iba pa.C. Mahahalagang Tanong1. Paano maipapakita ang kabutihan ng kalooban sa pamilya at sa bayan?
2. Bakit mahalaga ang pagmamahal sa pamilya at bayan?3. Paano nakabubuo ng mga salita mula sa mahabang salita?4. Paano natutukoy ang paksang pangungusap?5. Paano ginagamit ang kuwit at gitling sa mga pangungusap?6. Paano nahuhulaan ang nilalaman ng aklat?D. Kaalaman1. Pagsagot sa mga Tanong Mula sa Napakinggang Pahayag2. Mga Salitang Nakapaloob sa Mahabang Salita3. Paksang Pangungusap ng Talata4. Mga Panghalip na Pamatlig5. Gamit ng Kuwit at Gitling sa Pangungusap6. Pagiging Makabayan7. Kaalaman sa Aklat at Limbag: Paghula ng Nilalaman ng Aklat sa Pamamagitan ng
Pahapyaw na Pagbabasa, Pagbasa sa Pamagat, at Pagtingin sa mga LarawanE. Kakayahan1. Pagguhit ng Detalye sa Binasa2. Pagkopya ng mga Pangungusap3. Paghula sa Nilalaman ng Kasunod na Yunit ng Aklat sa Filipino 34. Paggamit ng Kuwit at Gitling sa mga PangungusapF. Pokus sa PagkatutoII. Mga Katibayan sa Pagtataya
A. PagganapPagdugtungin ang maikling salita at ang mahabang salitang pinagmulan nito.1. magulang awit2. mag-anak relo3. regalo puno4. palawit kama5. pinuno ulan6. pangulo saya
7/25/2019 Bagong Filipino
27/112
21
7. matapat ina8. bayani bata9. kurbata apat10. ipasyal guloB. Rubrik sa Pagganap
Pag-uugnay ng Maikling Salita at Pinagmulang Mahabang SalitaKung 10 ang tamang sagot---Napakahusay8-9---Mahusay6-7---Mahusay-husay4-5---Di-gaanong Mahusay3 pababa---Kailangan pang MagsanayC. Iba Pang Mga Katibayan
A. PagganapBuuin ang tsart ng mga panghalip na pamatligMalapit sa nagsasalita Malapit sa kausap Malayo sa nag-uusap1. ito _____ _____
2. _____ diyan _____3. _____ _____ hayun4. ganito _____ _____B. Rubrik sa Pagbuo ng Tsart ng mga Panghalip na PamatligKung 8 ang tamang sagot---Napakahusay7---Mahusay5---Mahusay-husay3-4---Di-gaanong Mahusay2 pababa---Kailangan pang MagsanayC. Mga Sagot sa Pagsasanay/Maikling Pagsusulit at Interaktibong Aralin sa Vibal Web-
siteIII. Mga Gawain sa Pagkatuto
A. Pakinggan at Talakayin1. Itanong kung saan-saan makaririnig ng mga pahayag.2. Ipabasa ang lunsarang ng aralin.3. Ipaliwanag ang kasanayan sa pagsagot sa mga tanong mula sa narinig na pahayag.4. Iparinig ang isang pahayag at ipasagot ang mga tanong.
Ang hindi magmahal sa kaniyang wika ay mahigit pa sa hayop at malansang isda.Pahayag ni Dr. Jose Rizal1. Sino ang nagsabi ng pahayag?2-3. Saan-saan pa higit ang taong hindi marunong magmahal sa sariling wika?
4. Ipasagot ang tanong sa bahaging Isipin Mo, p. 55 at ang mga gawain sa pagsasa-nay A at B.
B. Basahin at Isipin1. Ipabasa nang tahimik ang seleksiyon.2. Bigkasin at pag-usapan ang kahulugan ng mga salitang dangal, panunungkulan,
moral, biyuda, sakristan, orkesta, klerk, at karat.3. Ipasagot ang Mahahalagang Tanong.Talakayin ang mga tanong sa bahaging Isipin Mo, p. 57.
7/25/2019 Bagong Filipino
28/112
22
4. Ipagawa ang pagsasanay sa bahaging Gawin, p. 58. Ipaliwanag ang rubrik.C. Pag-aralan at Sagutin1. Ipaturo ang kinaroroonan ng mga bagay sa loob ng silid-aralan. Isulat ang mga pan-
gungusap na may panghalip na pamatlig. Ituon ang pansin ng mga mag-aaral samga panghalip na pamatlig.
2. Talakayin ang mga panghalip na pamatlig. Pag-usapan ang mga halimbawa para sabawat panauhan. Gamitin ang tsart ng mga panghalip na pamatlig para sa mabilisna pagkatuto.
3. Ipagamit sa pangungusap ang mga halimbawa ng mga panghalip ba pamatlig.4. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay A-E, pp. 60-61.D. Unawain at Gawin
A. 1. Ipabasa ang isang mahabang salita at ang maiikling salitang mabubuo mula rito. talino: ano, tali, lito, ito
2. Talakayin ang paraan ng pagbubuo ng maikling salita mula sa mahabang salita.3. Magdaos ng isang laro tungkol sa kasanayang ito.Pangkat 1 - napansin
Pangkat 2 - kapatidPangkat 3 - panahonPangkat 4 - malamanPangkat 5 panganay4. Ipagawa ang gawain sa bahaging Magsanay A at B, p. 62.B. 1. Talakayin ang ibig sabihin ng paksang pangungusap. Ipabasa ang halimbawang
ibinibigay sa aklat. Ipatukoy ang paksang pangungusap ng mga sumusunod:1. Mahirap ang maging pangulo ng isang bansa. Kailangang gawin ang mga tungku-
lin sa matapat at maayos na paraan. Kailangang handa rin sa anumang sitwasyon.Dapat ding marunong na makipag-ugnayan sa ibang bansa at sa mga mamamayanng bansang pinamumunuan.
2. Maraming katangiang dapat taglayin ang isang pinuno. Kabilang dito ang katapa-tan at kababaang loob. Mahalagang makinig sa damdamin ng bayan. Ang talino aykailangang may kasamang kabutihan sa anumang dapat gawin para sa bayan.
2. Ipasagot ang gawain sa bahaging Magsanay A-C pp. 63-64.E. Magsanay Sumulat1. Ipabasa ang mga salitang kuwit at gitling. Ipakita ang mga katumbas na bantas ng
mga ito. Ipabasa ang lunsaran ng aralin.2. Talakayin ang mga paliwanag sa aklat.3. Magkaroon ng maikling pagsasanay tungkol sa paggamit ng mga bantas na ito.1. Ang aking kaarawan ay tuwing ika-31 ng Marso.
2. Mahal na mahal ko ang aking ina, ama, at kapatid.4. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay A at B, p. 66.F. Panoorin at Iugnay1. Pag-usapan ang ibig sabihin ng makabayan.2. Magpatukoy ng pangalan ng mga Pilipinong makabayan at ang kanilang ginawa.3. Hingin ang mga palagay ng mga mag-aaral kung paano nila maisasapuso ang pa-
giging makabayan.4. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay A at B, p. 67.
7/25/2019 Bagong Filipino
29/112
23
G. Pokus sa Pagkatuto1. Pag-usapan kung naranasan na ng mga mag-aaral na mahulaan ang nilalaman ng
isang kuwento ayon sa mga larawan o pamagat. Ipasalaysay ito.2. Ipaliwanag ang kasanayan sa paghinuha sa nilalaman ng isang aklat sa pamamagi-
tan ng pahapyaw na pagbabasa, pagbasa ng pamagat, pagtingin sa mga larawan,
at iba pa.3. Ipakita ang isa o dalawang aklat na pang-ikatlong baitang (hindi batayang aklat naginagamit ng mga mag-aaral). Ipahinuha ang nilalaman nito.
4. Ipagawa ang mga gawain p. 68.H. Subukin ang KakayahanIpagawa ang gawain A-D pp. 68-69.I. Karagdagang Pagsasanay/Gawin Pa Rin1. Piliin ang paksang pangungusap na angkop sa mga pangungusap.
A. Matulungin ang aking kapatid.B. Mahal tayo ng ating mga magulang.C. Mahusay na manunulat ang aking kaklase.
D. Masaya ang pamilyang nagkakaisa.E. Mahusay sa pagluluto si Nanay.1. Inaalagaan nila tayo. Ibinibigay nila ang ating mga pangangailangan tulad ng tira-
han, damit, pagkain, edukasyon, at higit sa lahat ay pagmamahal.2. Ang mga magulang ay nagtutulungan at nagkakaunawaan. Ang mga anak ay sumu-
sunod sa mga magulang at laging nagkakasundo.3. Marunong siyang magluto ng ibat ibang putahe ng ulam at isda. Marami rin siyang
alam na pangmatamis.4. Nagsusulat siya ng mga kuwento at tula. Paminsan-minsan, nagsusulat din siya ng
mga balitang pamparaalan.5. Tumutulong sa mga mahihirap ang aking kapatid na doktor. Hindi siya naniningil
nang mahal sa kaniyang mga pasyente. Kung minsan, libre pa niyang ginagamotang mga ito.
Rubrik sa Pagpili ng Paksang PangungusapBilang ng tamang sagot Marka5 Napakahusay4 Mahusay3 Mahusay-husay1-2 Di-gaanong Mahusay0 Kailangan pang Magsanay2. Tingnan ang pabalat ng isang aklat. Bumuo ng hinuha tungkol sa nilalaman nito.
Lagyan ng tsek ang mga angkop na sagot.Ang nilalaman ng aklat na ito ay tungkol sa:1. _____Matematika2. _____dalawang hayop na magkalaro3. _____addition and subtraction4. _____carrots5. _____magic ng MatematikaRubrik sa Paghinuha sa Nilalaman ng Aklat
7/25/2019 Bagong Filipino
30/112
24
Kung 5 ang tamang sagot---Napakahusay4---Mahusay3---Mahusay-husay1-2---Di-gaanong Mahusay0---Kailangan pang Magsanay
IV. Kagamitan/ ResorsesBatayang Aklat, pp. 54-69
Aralin 6 Tinig ng Bagong Pag-asa
I. Mga Inaasahang BungaA. Pangmatagalang Pang-unawa1. Ang mga kabataang nagbibigay dangal sa lipunan ang siyang bagong pag-asa ng
bayan.2. Ang paksa ay tumutukoy sa pinag-uusapan sa talata, kuwento, tula, at iba pang
salaysay na napakikingan o nababasa.
3. Ang paksang pangungusap ay maaaring nasa unahan, gitna, o hulihan ng isang talata.4. Ang mga salita ay nag-iiba ng kahulugan at anyo kapag ginagamitan ng panlapi5. Ginagamit sa pagtatanong ng mga pangngalan ang mga panghalip na pananong.6. Sa pamamagitan ng mga larawan, makabubuo ng mga pangungusap na nauugnay dito.7. Ang talaan ng nilalaman ay nakadadagdag ng impormasyon sa madaling paghanap
ng isang teksto sa aklat.B. Mga Layunin1. PakikinigNaibibigay ang paksa ng narinig na talata2. PagsasalitaNagagamit ang mga panghalip na pananong nang wasto sa pangungusap3. Pagbasa Nakabubuo ng salita sa tulong ng panlapi
Natutukoy ang posisyon ng paksang pangungusap sa talata
4. PagsulatNakasusulat ng mga pangungusap na nakaugnay sa mga larawan5. Panonood at Pag-uugnayNaisasagawa ang pagiging mabuting kabataang Pilipino6. Pokus sa PagkatutoNauunawaan kung paano nakadadagdag ng impormasyon ang talaan ng nilalamanC. Mahahalagang Tanong
1. Paano maipapakita ang pagiging mabuting kabataang Pilipino?2. Bakit dapat nating mahalin ang mga karaniwang tao sa ating paligid?3. Paano natutukoy ang paksa sa isang teksto?4. Saan matatagpuan ang paksang pangungusap sa talata?5. Paano ginagamit ang mga panghalip na pananong?6. Paano nakadadagdag ng kaalaman ang talaan ng nilalaman?D. Kaalaman1. Paksa ng Narinig na Talata
7/25/2019 Bagong Filipino
31/112
25
2. Pagbuo ng Salita sa Tulong ng Panlapi3. Posisyon ng Paksang Pangungusap sa Talata4. Mga Panghalip na Pananong5. Pagsulat ng mga Pangungusap na Nakaugnay sa mga Larawan6. Pagiging Mabuting Kabataan
7. Kaalaman sa Aklat at Limbag: Paggamit ng Talaan ng NilalamanE. Kakayahan1. Pagsasaliksik Tungkol sa Isang Paksa2. Pagsulat ng mga Pangungusap ng Kaugnay ng mga Larawan3. Pagsagot ng mga Tanong Tungkol sa Talaan ng NilalamanF. Pokus sa PagkatutoII. Mga Katibayan sa Pagtataya
A. PagganapSalungguhitan ang tamang panlapi upang makabuo ng bagong salita. Pagkatapos, isu-
lat ang nabuong salita.1. tulong (um, ma, in) _____
2. kain (mag, pag, han) _____3. awa (an, in, ma) _____4. bigay (in, mag, han) _____5. araw (i, mag, tag) _____B. Rubrik PagganapPagbuo ng Salita sa Tulong ng PanlapiKraytirya 5 4 3 2 1Nagamit ang tamang panlapi Tama lahat May isang mali May dalawang mali
May tatlong mali May apat o limang maliNabuo ang tamang salita Tama lahat May isang mali May dalawang mali May
tatlong mali May apat o limang maliPagsama-samahin mo ang iyong puntos: _____Kung 10 ang tamang sagot---Napakahusay8-9---Mahusay6-7---Mahusay-husay4-5---Di-gaanong Mahusay3 pababa---Kailangan pang MagsanayC. Iba Pang Mga Katibayan
A. PagganapIsulat ang maramihang anyo ng mga panghalip na pananong.1. sino
2. ano3. saan4. ilan5. alinB. Rubrik sa PagganapPagtukoy sa Maramihang Anyo ng mga Panghalip na PananongKung 5 ang tamang sagot---Napakahusay4---Mahusay
7/25/2019 Bagong Filipino
32/112
26
3---Mahusay-husay1-2---Di-gaanong Mahusay0---Kailangan pang MagsanayC. Mga Sagot sa Pagsasanay/Maikling Pagsusulit at Interaktibong Aralin sa Vibal Web-
site
III. Mga Gawain sa PagkatutoA. Pakinggan at Talakayin1. Pag-usapan ang ibig sabihin ng batang lansangan. Ipabahagi ang naiisip tungkol sa
salitang ito.2. Ipabasa ang lunsaran ng araling pangwika.3. Talakayin ang kasanayan sa pagtukoy ng paksa ng narinig na talata.4. Iparinig at ipatukoy ang paksa ng halimbawang talata.5. Ipagawa ang gawain sa bahaging Isipin Mo at mga pagsasanay p. 71.B. Basahin at Isipin1. Ipabasa nang pangkatan ang kuwento.2. Bigkasin at pag-usapan ang kahulugan ng mga salitang nitso, pangangalakal, es-
tranghero, at namumukod.3. Ipasagot ang bahaging Mahahalagang Tanong p. 72.Talakayin ang mga tanong sa bahaging Isipin Mo, p. 73.4. Ipagawa ang pagsasanay sa bahaging Gawin A at B, p. 74. Ipaliwanag ang rubrik.C. Pag-aralan at Sagutin1. Ipaisa-isa ang mga salitang ginagamit sa pagtatanong.2. Ipabasa ang lunsaran ng aralin sa wika.3. Pag-usapan ang wastong gamit ng mga panghalip na pananong. Talakayin ang
itinatanong ng bawat halimbawa nito at ang kailanan ng bawat isa. Gamitin ang tsartng mga panghalip na pananong.
4. Ipagamit sa mga pangungusap ang mga panghalip na pananong na isahan at mara-mihan.
5. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay, pp. 75-76.D. Unawain at Gawin
A. 1. Ibalik-aral ang karaniwang bumubuo sa isang salita. Bigyang-diin ang tungkol samga panlapi.
2. Ipabasa ang lunsaran ng aralin tungkol sa panlapi.3. Ipabasa ang ilang salitang maylapi at ipatukoy ang mga salitang ugat, panlaping
ginamit at ang posisyon ng mga ito sa unahan, gitna, at hulihan. Ipaliwanag na angmga panlapi ay maaaring gamitin sa unahan, gitna, o hulihan ng salitang-ugat.
4. Ipabigaya ang dapat tandaan sa gamit ng panlapi (Tandaan)
5. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay A at B p. 77.B. 1. Ibalik-aral ang ibig sabihin ng paksang pangungusap. Pag-usapan ang kasan-
ayan sa pagtukoy sa posisyon nito sa talata. Ipabasa ang halimbawang ginamit saaklat.
2. Ipasagot ang bahaging Magsanay A at B p. 78.E. Magsanay Sumulat1. Ibalik-aral ang ibig sabihin ng pangungusap.2. Ipaliwanag ang wastong pagsulat ng mga pangungusap gaya ng paggamit ng
7/25/2019 Bagong Filipino
33/112
7/25/2019 Bagong Filipino
34/112
28
YUNIT II KALIKASAN: ATING MAHALIN
Aralin 7 Inang Kalikasan
I. Mga Inaasahang BungaA. Pangmatagalang Pang-unawa
1. Laging pangalagaan ang kalikasan upang ang mga biyaya nito ay patuloy namakamit.2. Ang paksang pangungusap sa narinig na talata ay maaaring matagpuan sa unahan,
gitna o hulihan ng talata.3. Magkakatugma ang mga salitang may magkakatulad na tunog sa huling pantig.4. Kadalasang may kahulugan ang pahayag ng mga tauhan.5. Ang mga pang-uring panlarawan ay nasasaad ng amoy, lasa, kulay, laki, hugis, at
katangian ng mga pangngalan.6. Kailangan ang angkop na bantas sa pagsulat ng mga pangungusap sa talata.7. Nahahati nang pabigkas ang isang salita ayon sa pantig.8. Madali nang mabaybay ang mga salitang alam na.
B. Mga Layunin1. PakikinigNatutukoy ang paksang pangungusap ng narinig na talata2. PagsasalitaNagagamit sa pangungusap ang mga pang-uring panlarawan3. Pagbasa Natutukoy ang magkakatugmang salita sa tula
Nabibigyang-kahulugan ang mga pahayag ng mga tauhan
4. PagsulatNagagamit ang angkop na bantas sa mga pangungusap na nasa talata5. Panonood at Pag-uugnayNaisasagawa ang pangangalaga sa kalikasan6. Pokus sa Pagkatuto Nahahati nang pabigkas ang isang salita ayon sa pantig
Nakababaybay ng mga salitang natutuhan na
C. Mahahalagang Tanong1. Bakit mahalaga ang pangangalaga sa kalikasan?2. Paano mapangangalagaan ang kalikasan?3. Paano natutukoy ang magkakatugmang salita?4. Paano nabibigyan ng kahulugan ang pahayag ng mga tauhan?5. Paano nailalarawan ng mga pang-uring panlarawan ang mga pangngalan?
6. Paano nahahati nang pabigkas ang mga salita?D. Kaalaman1. Paksang Pangungusap ng Narinig na Talata2. Pang-uring Panlarawan3. Magkakatugmang Salita4. Kahulugan ng Pahayag ng Tauhan5. Angkop na Bantas sa mga Pangungusap sa Talata6. Pangangalaga sa Kalikasan
7/25/2019 Bagong Filipino
35/112
7/25/2019 Bagong Filipino
36/112
7/25/2019 Bagong Filipino
37/112
31
3.Lasa1.2.3.
Laki1.2.3.Hugis1.2.3.Katangian1.2.
3.3. Ipagamit sa pangungusap ang mga itinalang pang-uri. Ipatukoy ang pangngalang
inilalarawan.4. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay A-D, pp. 88-89.D. Unawain at Gawin
A. 1. Ipabasa ang lunsaran tugkol sa tugma. Ipabigkas ang mga huling salita sa unangsaknong ng tula. Ituon ang pansin ng klase sa mga huling pantig at pabigyang-punaang mga ito.
2. Talakayin ang magkakatugmang salita. Ipatukoy ang magkakatugmang salitangginamit sa tula.
3. Ipagawa ang bahaging Magsanay A-C p. 90B. 1. Pag-usapan ang kasanayan sa pagbibigay ng kahulugan sa pahayag ng tauhan.
Ipabasa ang ilang pahayag at pabigyan ng kahulugan ang mga ito.1. Kung minsan, ang tao ang gumagawa ng kanilang ikapapahamak. Sana ay ala-
gaan nila ang kalikasan upang hindi sila magsisi sa huli, ang wika ni Inang Ka-likasan.
2. Naging maitim ang ilog dahil sa mga basura. Maibabalik pa kaya ang kalinisan ito?ang tanong ni Ilog.
4. Ipasagot ang bahaging Magsanay A at B p. 91.E. Magsanay Sumulat1. Ipabasa ang talata at pabigyan ito ng puna.
Mayaman ang kalikasan Ang mga anyong tubig at anyong lupa ay nagbibigay ng mara-ming biyaya sa tao Paano kaya mapananatili itong maganda
2. Pag-usapan ang mga bantas na karaniwang ginagamit sa talata gaya ng tuldok,tandang pananong, tandang panamdam, kuwit, at gitling.
3. Pabantasan ang ipinabasang talata. Magbigay ng isang halimbawa at pabantasan din ito.Ang bundok dagat ilog at hangin ay mga bahagi ng kalikasan Kailangang ingatan at
alagaan ang mga ito araw-araw upang hindi tuluyang masira Naku Mahirap kapagito ay nasira
7/25/2019 Bagong Filipino
38/112
7/25/2019 Bagong Filipino
39/112
7/25/2019 Bagong Filipino
40/112
7/25/2019 Bagong Filipino
41/112
35
3. labingwalo _____4. tatlumput isa _____5. labingisa _____6. dalawampu _____7. labinlima _____
8. dalawamput anim _____9. limampu _____10. apatnapuB. Rubrik sa Pagsulat ng Kasunod na Salitang BilangKung 10 ang tamang sagot Napakahusay8-9 Mahusay6-7 Mahusay-husay4-5 Di-gaanong Mahusay3 pababa Kailangan pang MagsanayC. Mga Sagot sa Pagsasanay/Maikling Pagsusulit at Interaktibong Aralin sa Vibal Web-
site
III. Mga Gawain sa PagkatutoA. Pakinggan at Talakayin1. Pag-usapan ang mga bagay o gamit na karaniwang itinatapon na mula sa tahanan.
Ipagawa ang panimulang gawain.2. Pag-usapan ang ibat ibang damdamin at ang mga sitwasyong kaugnay ng mga ito.3. Magpa-role play sa mga mag-aaral ng mga damdaming kanilang nararamdaman
kapag:A. nakatanggap ng magandang regaloB. may namatay na kamag-anakC. natakot sa isang palabas4. Ipagawa ang gawain sa bahaging Isipin Mo, p. 97 at mga pagsasanay.B. Basahin at Isipin1. Ipabasa nang madula ang kuwento.2. Bigkasin at pag-usapan ang kahulugan ng mga salitang silbi, junkshop, mapam-
araan, plorera, at compact disc.3. Ipasagot ang Mahahalagang Tanong.Talakayin ang mga tanong sa bahaging Isipin Mo, p. 99.4. Ipagawa ang pagsasanay sa bahaging Gawin A at B, p. 100. Ipaliwanag ang rubrik.C. Pag-aralan at Sagutin1. Magdaos ng paligsahan tungkol sa pagbilang sa Filipino.2. Ipabasa ang lunsaran ng aralin sa wika.
3. Talakayin ang konsepto tungkol sa mga pang-uring pamilang. Ipaliwanag din angmga pang-uring pamilang na di-tiyak tulad ng marami, kaunti, iilan at iba pa.
4. Ipagamit sa pangungusap ang pang-uring pamilang upang sabihin ang bilang o daming pangngalan.
5. Ipabasa ang bahaging Tandaan p. 101,6. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay A-C, pp. 101-102.D. Unawain at Gawina. 1. Pag-usapan ang ibig sabihin ng salitang hiram. Magpabanggit ng mga salitang
7/25/2019 Bagong Filipino
42/112
36
hiram na pantawag sa mga gamit sa bahay at eskuwelahan. Isulat ang mga ito sapisara at ipabasa. Itanong sa mga mag-aaral ang mga salitang hiram na kaya nilangbasahin ng mabilis.
2. Ipagawa ang gawain sa Magsanay, p. 103b. 1. Talakayin ang kasanayan sa pagsusunod-sunod ng mga pangyayari. Bumanggit
ng isang kuwentong napag-aralan na at ipasalaysay ito nang may sunod-sunod napangyayari.2. Magdaos ng dugtungang pagsasalaysay ng binasang kuwento. Bigyang-diin ang
pagsusunod-sunod ng mga pangyayari.3. Ipasagot ang bahaging Magsanay, p. 103.E. Magsanay Sumulat1. Talakayin ang kahulugan ng buod. Ipaliwanag na ang isang kuwento na maaaring
ibuod sa pamamagitan ng pagsasalaysay ng sunod-sunod na mahahalagang pang-yayari.
2. Ipabuod ang isang nabasang kuwento.3. Ipaliwanag ang pagsulat ng buod ng idiniktang buod ng kuwento gamit ang mga
wastong bantas.4. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay A at B, pp. 104-105.F. Panoorin at Iugnay1. Ipakita ang ilang larawan o totoong bagay na naresaykel. Ipatukoy ang orihinal na
bagay na pinagmulan nito.2. Magpasalaysay ng mga ginagawang pagreresaykel ng mga lumang gamit sa bahay.3. Pag-usapan ang kahalagahan ng pagiging mapamaraan sa mga bagay na luma o
patapon na.4. Ipagawa ang gawain p. 106.G. Pokus sa Pagkatuto1. Pag-usapan ang kuwentong paboritong basahin. Itanong kung bakit ang mga gani-
tong kuwento ang gustong basahin.2. Talakayin ang pokus sa pagkatuto tungkol sa pagpili ng susunod na babasahin at
ang kahalagahan nito sa pag-aaral.3. Ipaisa-isa sa mga mag-aaral ang mga nais nilang basahin sa susunod sa ibat ibang
aralin tulad ng Science, Filipino, Reading, at iba pa.4. Ipagawa ang gawain p. 106.H. Subukin ang KakayahanIpagawa ang gawain A at B, p. 107.I. Karagdagang Pagsasanay/Gawin Pa Rin1. Pakinggan ang pahayag ng tauhan na bibigkasin ng guro. Sagutin ng Oo o Hindi
ang tanong tungkol sa damdaming isinasaad ng pahayag.1. Waw! Pagkaganda-ganda ng damit mo, ang sabi ni Encar.Nagsasabi ba si Encar ng paghanga?2. Ooops! Alam ko na ang sagot, ang wika ni Jimmy.Si Jimmy ba ay naiinis?3. Nakupo! Ano kayang gagawin ko? Malapit nang dumating si Inay, ang bulong ni
Fely.Kinakabahan ba si Fely?
7/25/2019 Bagong Filipino
43/112
37
4. Hala ka! Nabasag mo ang plato, ang sabi ni Mark sa kaniyang kapatid.Natakot ba si Mark?5. Yipee! Kampeon ang seksiyon namin! ang sigaw ng magkaklase.Natutuwa ba ang magkaklase?Rubrik sa Pagtukoy ng Damdamin sa Napakinggang Pahayag
Kung 5 ang tamang sagot Napakahusay4 Mahusay3 Mahusay-husay1-2 Di-gaanong Mahusay0 Kailangan pang Magsanay2. Punan ng tamang pang-uring pamilang ang mga pangungusap.1. Ang watawat ng Pilipinas ay may _____ bituin.2. Ang mga Pilipino ay _____ wikang ginagamit kahit Filipino ang pambasang wika.3. Binubuo ng _____ mag-aaral ang aming klase.4. _____ na ang kanin kaya dapat mong hatian ang iyong kapatid.5. Ang Pilipinas ay may _____ malalaking pangkat ng mga pulo.
Rubrik sa Paggamit ng Tamang Pang-uring PamilangKung 5 ang tamang sagot Napakahusay4 Mahusay3 Mahusay-husay1-2 Di-gaanong Mahusay0 Kailangan pang MagsanayIV. Kagamitan/ ResorsesBatayang Aklat, pp. 96-107
Aralin 9 Si Munting Isda
I. Mga Inaasahang BungaA. Pangmatagalang Pang-unawa1. Pangalagaan natin ang mga katubigang tirahan ng mga isda at iba pang yamang
tubig.2. Maisasalaysay na muli ang napakinggang kuwento ayon sa pagkakasunod-sunod
ng mga pangyayari kung nakinig ng mabuti. Ang kuwento ay may simula , gitna atwakas.
3. Ang kasingkahulugan ng salita ay nakikilala sa pamamagitan ng gamit nito sa pan-gungusap.
4. Ang pamagat ng isang talata o kuwento ay ayon sa kabuuan ng nilalaman nito.5. Naihahambing ang katangian ng mga pangngalan sa pamamagitan ng ibat ibang
kaantasan nga pang-uri.6. Maaaring gamitin sa isang pangungusap ang mga salitang magkasingkahulugan o
kaya ay pares.Halimbawa: Matayog at mataas ang puno ng niyog.Tadtad - pinong-pino7. Maisusulat ang tamang baybay ng salita kung wasto ang bigkas.
7/25/2019 Bagong Filipino
44/112
38
B. Mga Layunin1. PakikinigNaisasalaysay ang napakinggang kuwento ayon sa wastong pagkakasunod-sunod ng
mga pangyayari2. Pagsasalita
Nakapaghahambing ng katangian ng mga pangngalan na ginagamit ang pang-uri saibat ibang kaantasan3. Pagbasa Nakikilala ang kasingkahulugan ng salita sa pamamagitan ng gamit sa pangungu-
sap Naibibigay ang angkop na pamagat sa talata o kuwento
4. PagsulatNakapagtatala ng mga salitang magkasingkahulugan5. Panonood at Pag-uugnayNaisasagawa ang pangangalaga sa mga anyong tubig6. Pokus sa Pagkatuto
Nakababaybay ng mga di-kilalang salita batay sa kanilang bigkas Nagagamit ang kaalaman sa pagbabaybay upang maisulat ang mga salita nang
tamaC. Mahahalagang Tanong1. Bakit mahalagang pangalagaan ang mga anyong tubig?2. Paano mapangangalagaan ang mga anyong tubig?3. Paano naisasalaysay ang napakinggang kuwento ayon sa wastong pagkakasunod-
sunod?4. Paano nakikilala ang kasingkahulugan ng salita?5. Paano nabibigyan ng angkop na pamagat ang isang talata o kuwento?6. Paano naihahambing ang mga katangian ng mga pangngalan?7. Paano nababaybay nang tama ang mga di-kilalang salita?D. Kaalaman1. Pagsasalaysay ng Napakinggang Kuwento Ayon sa Pagkakasunod-sunod ng mga
Pangyayari2. Kasingkahulugan ng Salita Ayon sa Gamit ng Pangungusap3. Angkop na Pamagat sa Talata o Kuwento4. Kaantasan ng Pang-uri5. Pagsulat ng Salitang Magkakasingkahulugan6. Pangangalaga sa mga Anyong Tubig7. Pagbabaybay: Pagbabaybay ng mga Di-Kilalang Salita Batay sa Bigkas
8. Pagsulat: Kaalaman sa Pagbabaybay Upang Maisulat ang mga Salita nang TamaE. Kakayahan1. Paggawa ng Maskara ng Isda2. Pagsulat ng mga Salitang Magkakatugma3. Pagbabaybay ng mga Di-Kilalang Salita Batay sa Bigkas4. Pagsulat ng mga Salita nang may Tamang BaybayF. Pokus sa PagkatutoII. Mga Katibayan sa Pagtataya
7/25/2019 Bagong Filipino
45/112
39
A. PagganapPakinggan ang maikling kuwento. Pagsunud-sunurin ang mga pangyayari. Lagyan ng
bilang 1-5 ang mga patlang.Masahe ng mga IsdaNamasyal ang mag-anak nina Lizette sa Manila Ocean Park. Napasyalan nila ang ibat
ibang bahagi tulad ng Laot, Agos, Pating, at iba pa. Ngunit mayroon siyang naiibangkaranasan doon. Nagpunta rin sila sa Fish Spa. Ipinatanggal sa mga taong nagpa-fsh spa ang suot sa paa. Pinili niya ang pool na may maliliit na isda na tinatawag
na Doctor Fish. Naramdaman niya na parang kinakagat ng mga isda ang kaniyangpaa. Sa loob ng dalawampung minuto, namasahe ng napakaginhawa ang kaniyangmga paa. Ang fsh spa na ito ay nagtatanggal ng tinatawag na dead cells sa mga
paa. Tuwang-tuwa si Lizette pagkatapos ng fsh spa. Naisip niya, talagang maram-ing pakinabang ang mga isda. Pagkain na, dekorasyon sa akwaryum, tagamasahepa.
_____ Pinili ni Lizette ang pool na may maliliit na isda na tinatawag na Doctor Fish._____ Naisip niya, talagang maraming pakinabang ang mga isda.
_____ Pinasyalan nila ang ibat ibang bahagi bago nagtungo sa Fish Spa._____ Sa loob ng dalawampung minuto, namasahe ng napakaginhawa ang kaniyang
mga paa._____ Namasyal ang mag-anak nina Lizette sa Manila Ocean Park.B. Rubrik sa PagganapPagsusunod-sunod ng mga PangyayariKung 5 ang tamang sagot Napakahusay4 Mahusay3 Mahusay-husay1-2 Di-gaanong Mahusay0 Kailangan pang MagsanayC. Iba Pang Mga Katibayan
A. PagganapIsulat kung lantay, pahambing, o pasukdol ang pang-uring ginamit sa pangungusap.1. Ang dilis ay maliit lamang.2. Ubod ng laki ang butanding.3. Mas mura ba ang tuyo kaysa sa tinapa?4. Hindi maalat ang sapsap na kinain namin.5. Mag-ingat ka sa pagkain ng isdang matinik.6. Ang tilapia ay higit na malaki kaysa galunggong.7. Pagkalaki-laki naman ng lapu-lapung ito!
8. Ang sarap-sarap ng relyenong bangus.9. Alin kaya ang mas sariwa sa dalawang isdang ito?10. Makikita sa Pilipinas ang pinakamaliit na isda.B. Rubrik sa PagganapPagsulat ng Kasunod na Salitang BilangKung 10 ang tamang sagot Napakahusay8-9 Mahusay6-7 Mahusay-husay
7/25/2019 Bagong Filipino
46/112
7/25/2019 Bagong Filipino
47/112
41
3. Ipagawa ang bahaging Magsanay A at B p. 115.B. 1. Ipabasa ang pamagat ng ilang kuwentong napag-aralan na. Talakayin ang kasa-
nayan sa pagbibigay ng angkop na pamagat sa talata o kuwento.2. Ipabasa ang isang talata at pabigyan ito ng pamagat.
Ang bangus ay maaaring iprito. Maaari rin itong isigang na may kasamang kangkong.
Ito ay masarap ding gawing relyeno pagkatapos maalisan ng mga tinik. Iniihaw rinito o kaya ay ipinapaksiw.4. Ipasagot ang bahaging Magsanay.E. Magsanay Sumulat1. Pag-usapan ang ibig sabihin ng salitang magkasingkahulugan.2. Tumawag ng ilang mag-aaral at magpasulat ng mga salitang magkasingkahulugan.3. Ipabasa ang mga itinalang sagot at ipasuri ang kawastuhan.4. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay, p. 118.F. Panoorin at Iugnay1. Ipaisa-isa ang mga anyong tubig at mga yamang makikita rito.2. Talakayin ang kahalagahan ng pangangalaga sa mga anyong tubig.
3. Pag-usapan kung paano mapangangalagaan ang mga ito.4. Ipagawa ang mga gawain.G. Pokus sa Pagkatuto1. Pag-usapan ang paggamit ng kaalaman sa pagbabaybay upang maisulat nang
tama ang mga salita.2. Ipasulat ang ilang salitang ginamit ng mga dating kuwentong napag-aralan.3. Iugnay ang kasanayan sa pagbabaybay ng mga di-kilalang salita batay sa bigkas ng
nga ito.4. Ipasulat ang mga salita. Bigyang-puna ang mga sagot.1. sagwan2. bakawan3. hasa-hasa4. tambakol5. pampangH. Subukin ang KakayahanIpagawa ang gawain sa Subukin ang Kakayahan.I. Karagdagang Pagsasanay/ Gawin Pa Rin1. Sumulat ng limang pares ng salitang magkakasingkahulugan ayon sa dati mong
kaalamanRubrik sa Pagtatala ng Salitang MagkakasingkahuluganIlan ang iyong naitalang mga sagot? Isulat ito sa patlang.
Kung 5 Napakahusay4 Mahusay3 Mahusay-husay1-2 Di-gaanong Mahusay0 Kailangan pang Magsanay2. Ilarawan at paghambingin ang katangian ng mga pangngalan. Gumamit ng ibat
ibang kaantasan ng pang-uri.1. bangka, yate, barko
7/25/2019 Bagong Filipino
48/112
42
2. kubo, apartment, mansiyon3. kalesa, traysikel, dyip4. pagong, kuneho, usa5. kendi, keyk, tsokolateRubrik sa Paggamit ng Kaantasan ng mga Pang-uri
Kraytirya Napakahusay Mahusay Mahusay-husay Di-gaanong Ma-husay Kailangan pang Magsanay1. Nakapaglalarawan sa tulong ng mga pang-uri Nailalarawan ang lahat ng mga
pangngalan May isang pangngalang hindi nailarawan May dalawa otatlong pangngalang hindi nailarawan May apat o limang pangngalang hindinailarawan May anim o higit pang pangngalang hindi nailarawan
2. Napaghahambing-hambing ang mga katangian ng mga pangngalan Napagha-hambing-hambing ang lahat ng mga pangngalan May isang pangngalang hindinaihambing sa iba May dalawa o tatlong pangngalang hindi naihambing sa ibaMay apat o limang pangngalang hindi naihambing sa iba May anim o higit pangpangngalang hindi naihambing sa iba
IV. Kagamitan/ ResorsesBatayang Aklat, pp. 108-121
Aralin 10 Linis at Ganda ng Paligid
I. Mga Inaasahang BungaA. Pangmatagalang Pang-unawa1. Pagandahin at linisin ang paligid para sa kalusugan nating lahat.2. Ang mga salitang magkakasalungat ay may magkabaligtad o magkataliwas na ka-
hulugan.3. Nabibigyang-pamagat ang mga ideyang pinagpangkat-pangkat ayon sa pagkakaug-
nay-ugnay ng mga ito.4. Ang mga pandiwa ay mga salitang nagsasabi ng kilos o galaw.5. Kabilang sa mga dahilan ng pagsulat ang maglarawan at magsalaysay.B. Mga Layunin1. Pakikinig Nabibigyan ng pamagat ang napakinggang maikling pangyayari2. Pagsasalita Nagagamit sa pangungusap ang mga pandiwang nagsasaad ng kilos3. Pagbasa Nakapagbibigay ng halimbawa ng mga salitang magkakasalungat
Nabibigyang-pamagat ang mga ideyang pinagpangkat-pangkat
4. Pagsulat Naisusulat ang buod ng binasang kuwento5. Panonood at Pag-uugnay Naisasagawa ang pagiging malinis sa paligid6. Pokus sa Pagkatuto Nagkakaroon ng kaalaman tungkol sa ibat ibang dahilan sa
pagsulatC. Mahahalagang Tanong1. Bakit kailangan nating pagandahin at linisin ang paligid?2. Paano natin magagawang malinis at maganda ang ating paligid?3. Paano natutukoy ang mga salitang magkakasalungat?
7/25/2019 Bagong Filipino
49/112
43
4. Paano nabibigyang-pamagat ang mga pinagpangkat-pangkat na ideya?5. Bakit mahalaga ang paggamit ng mga pandiwa?6. Ano-ano ang ibat ibang dahilan sa pagsulat?D. Kaalaman1. Pamagat ng Napakinggang Pangyayari
2. Mga Salitang Magkakasalungat3. Pamagat ng mga Ideyang Pinagpangkat-pangkat4. Ang mga Pandiwa5. Pagsusulat ng Buod ng Binasa6. Pagiging Malinis sa Paligid7. Komposisyon: Ibat ibang Dahilan sa PagsulatE. Kakayahan1. Pagbibigay ng Pamagat sa Napakinggang Pangyayari2. Pagguhit ng Tauhan3. Pagbuo ng mga Salitang Magkakasalungat4. Pagsulat ng Talata ayon sa Dahilan
F. Pokus sa PagkatutoII. Mga Katibayan sa Pagtataya
A. PagganapPiliin at isulat ang pares ng salitang magkasalungat.kauntiisa-isamabutimagandamagkaibamaramimasamapangitparehosunod-sunodB. Rubrik sa Pagpili ng Salitang MagkasalungatKung 5 ang tamang sagot Napakahusay4 Mahusay3 Mahusay-husay1-2 Di-gaanong Mahusay0 Kailangan pang MagsanayC. Iba Pang Mga Katibayan
A. PagganapBilugan ang mga pandiwa sa bawat bilang.1. basura maglinis walis2. itapon paligid trak3. basurero hakutin mabuti4. ayusin damo marumi5. bote lata nagtapon6. barangay papel umalis
7/25/2019 Bagong Filipino
50/112
44
7. dumi sakit tumulong8. lagnat nagkasipon ubo9. kalinisan ipunin maganda10. lima gamit samahanB. Rubrik sa Pagsulat ng Kasunod na Salitang Bilang
Kung 10 ang tamang sagot Napakahusay8-9 Mahusay6-7 Mahusay-husay4-5 Di-gaanong Mahusay3 pababa Kailangan pang MagsanayC. Mga sagot sa pagsasanay/Maikling pagsusulit at Interaktibong Aralin sa Vibal web-
siteIII. Mga Gawain sa Pagkatuto
A. Pakinggan at Talakayin1. Itanong sa mga mag-aaral ang pamagat ng ilang kuwentong kanilang narinig o na-
basa.
2. Pag-usapan kung bakit mahalaga ang pamagat ng isang kuwento, tula, o talata.Iugnay ang kasanayan sa pagbibigay ng pamagat.
3. Iparinig ang isang talata at pabigyan ito ng pamagat. Isulat ang lahat ng mga pama-gat at itsek ang mga angkop na sagot.
Ang maruming paligid ay hindi mabuti sa kalusugan ng tao. Maraming tao lalo ang mgabata at matatanda ang madaling magkasakit. Mabilis ding dumami ang mga pestetulad ng mga ipis, lamok, at daga. Ang mga ito ay nagdadala ng ibat ibang sakit.Hindi rin magandang tingnan ang maruming paligid dahil sa mga basura at kalat.
4. Ipagawa ang gawain.B. Basahin at Isipin1. Ipabasa nang padula ang kuwento.2. Bigkasin at pag-usapan ang kahulugan ng mga salitang mabahala, malutas, maso-
lusyonan, dengue, kalaykay, pala, at alalay.3. Ipasagot ang mahahalagang tanong.Talakayin ang mga tanong sa bahaging Isipin Mo, p. 124.4. Ipagawa ang pagsasanay sa bahaging Gawin, p. 125. Ipaliwanag ang rubrik.C. Pag-aralan at Sagutin1. Maglaro ng pahulaan ng mga kilos. Ipatukoy ang kilos na ginawa ng kaklase.2. Pag-usapan ang ibig sabihin ng pandiwa at kung paano nabubuo ang mga ito. Pag-
usapan ang ibat ibang posisyon ng mga panlaping ginagamit sa salitang-ugat.3. Magbibigay ng mga halimbawa ng pandiwa at ipatukoy ang salitang-ugat at panlapi.
Ipagamit din ang mga ito sa pangungusap.4. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay, pp. 126-127.D. Unawain at Gawin1. Pag-usapan ang ibig sabihin ng salitang magkasalungat. Magpabigay ng pares ng
mga salitang magkakasalungat.2. Ibalik-aral ang kasanayan sa pagbibigay ng pamagat sa mga kuwento, tula, talata,
at iba pa. Iugnay ito sa pagbibigay ng pamagat sa nga salita/ideyang pinangkat-pangkat.
7/25/2019 Bagong Filipino
51/112
45
3. Ipabasa ang ilang pangkat ng mga salita/ideya. Ipatukoy ang angkop na pamagatpara sa mga ito.
1. upuan, silya, kama2. kalabasa, repolyo, sitaw3. maglaba ng nga damit
magluto ng pagkain maghugas ng mga plato4. Ipasagot ang bahaging Magsanay.E. Magsanay Sumulat1. Pag-usapan ang ibig sabihin ng buod at kung paano ito isinusulat.2. Bigyang diin na ang mahahalagang pangyayari lamang ang isulat sa buod. Balikan
ang isang kuwentong napag-aralan na at magsagawa ng kooperatibong gawain ngpagbubuod nito. Isulat ang nabuong buod at ipabasa. Bigyang-pansin ang paggamitng malalaking titik at pagbabantas.
3. Ipaliwanag ang kasanayan sa pagsusulat ng idiniktang buod. Sanayin ang klase.Ipabasa muli na buod bago ito idikta.
4. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay, p. 130.F. Panoorin at Iugnay1. Talakayin ang kahalagahan ng tulong-tulong na paglilinis ng paligid.2. Itanong sa klase ang ginagawang sama-samang paglilinis ng mga tao sa kanilang
pamayanan.3. Pag-usapan ang maaaring mangyari kung hindi magtutulungan sa paglilinis sa
paligid. Itanong kung paano sila makatutulong sa mga proyektong pangkalinisan sakanilang pamayanan.
4. Ipagawa ang gawain.G. Pokus sa Pagkatuto1. Ibalik-aral ang natutunan sa komposisyong naglalarawan at nagkukuwento. Itanong
ang pagkakaiba ng bawat isa.2. Hatiin ang klase sa maliliit na pangkat. Magpalabunutan tungkol sa uri ng talatang
bubuuin: nagkukuwento/naglalarawan.3. Ipabasa ang nabuong talata at bigyan ito ng puna.4. Ipagawa ang pagsasanay.H. Subukin ang KakayahanIpagawa ang gawain sa Subukin ang Kakayahan.I. Karagdagang Pagsasanay/ Gawin Pa Rin1. Iparinig ang isang talata at ipasulat ang pamagat para rito.
Ang polusyon ay nangangahulugan ng pagdumi ng kapaligiran. May polusyon sa tubig,
hangin, at lupa. Ang polusyon ay kadalasang nagmumula sa mga maling gawainng tao. Maraming uri ng sakit ang nararanasan ng tao dahil sa polusyon. Pati mgahalaman ay hayop ay naaapektuhan din ng polusyon.
Rubrik sa Pagbibigay ng Pamagat sa TalataNabigyan mo ba ng angkop na pamagat ang talata? Lagyan ng tsek ang iyong sagot.Oo_____ Hindi_____Kung Oo ang iyong sagot Mahusay!Kung Hindi Kailangan pang Magsanay
7/25/2019 Bagong Filipino
52/112
7/25/2019 Bagong Filipino
53/112
47
3. Pagbasa Natutukoy ang magkakaugnay na salita
Napipili ang mga detalyeng sumusuporta sa pangunahing diwa
4. Pagsulat Nakasusulat ng patalastas/poster tungkol sa napapanahong isyu5. Panonood at Pag-uugnay Naisasagawa ang pagtitipid sa tubig
6. Pokus sa Pagkatuto Sumusulat ng ibat ibang uri ng komposisyonC. Mahahalagang Tanong1. Bakit mahalagang magtipid sa paggamit ng tubig?2. Paano makapagtitipid sa tubig?3. Paano napapangkat ang magkakaugnay na salita?4. Paano natutukoy ang magkakaugnay na salita?5. Paano napipili ang mga detalyeng sumusuporta sa pangunahing diwa?6. Ano-ano ang ibat ibang uri ng komposisyon?D. Kaalaman1. Pagpapangkat ng mga Ideyang Narinig2. Magkakaugnay na Salita
3. Mga Detalyeng Sumusuporta Sa Pangunahing Diwa4. Mga Aspekto ng Pandiwa5. Pagsulat ng Patalastas6. Pagtitipid sa Tubig7. Komposisyon: Pagsulat ng Ibat Ibang Uri ng KomposisyonE. Kakayahan1. Pagsasagawa ng Tableau2. Pagsulat ng Patalastas3. Pagsulat ng Ibat Ibang Uri ng Komposisyon4. Pagbuo ng Magkakaugnay na SalitaF. Pokus sa PagkatutoII. Mga Katibayan sa Pagtataya
A. PagganapSalungguhitan ang dalawang pandiwang may magkatulad na aspekto o panahon ng
pagkaganap.1. nag-ipon nagtipid maliligo2. maglalaba naghuhugas nagsesepilyo3. hinakot nakikinig dinadala4. pinayuhan sinabihan tutulungan5. nauubusan tumutulo mawawala6. nasira aayusin natapon
7. gagawin susunod naiwan8. umawit tumutula nagsusulat9. hinuhukay didiligan bumubuhos10. magpapalit umiinom magbabayadB. Rubrik sa Pagpili ng mga Pandiwang May Magkatulad na AspektoKung 10 ang tamang sagot Napakahusay8-9 Mahusay6-7 Mahusay-husay
7/25/2019 Bagong Filipino
54/112
48
4-5 Di-gaanong Mahusay3 pababa Kailangan pang MagsanayC. Iba Pang Mga Katibayan
A. PagganapSumulat ng tatlong magkakaugnay na salita na tinutukoy sa bawat bilang.
1. gamit sa paliligo2. bahagi ng bahay3. lalagyan ng tubig4. gamit sa paglalaba5. magagawa mula sa tubigB. Rubrik sa Pagsulat ng Magkakaugnay na SalitaPagsama-samahin mo ang iyong mga puntos:Kung 15 Napakahusay13-14 Mahusay11-12 Mahusay-husay9-10 Medyo Mahusay-husay
6-8 Hindi Sapat ang Kahusayan5 pababa Kailangan pang MagsanayC. Mga sagot sa pagsasanay/Maikling pagsusulit at Interaktibong Aralin sa Vibal web-
siteIII. Mga Gawain sa Pagkatuto
A. Pakinggan at Talakayin1. Pag-usapan ang ibig sabihin bg mga salita o ideyang magkakapangkat.2. Ipabasa ang ilang halimbawa. Itanong kung bakit ang mga ito ay magkakapangkat.pantalon, palda, t-shirtpapel, lapis, kuwadernoPilipinas, China, Japan3. Pangkatin ang klase. Iparinig ang mga salita at ipapangkat ang mga ito.awit nars telebisyondiyaryo radyo tinderokuwento guro tula4. Ipagawa ang gawain.B. Basahin at Isipin1. Ipabasa nang malakas ang kuwento.2. Bigkasin at pag-usapan ang kahulugan ng mga salitang tangke, batya, palanggana,
balon, poso, at dam.3. Ipasagot ang mahahalagang tanong.
Talakayin ang mga tanong sa bahaging Isipin Mo, p. 138.4. Ipagawa ang pagsasanay sa bahagin Gawin, p. 138. Ipaliwanag ang rubrik.C. Pag-aralan at Sagutin1. Ipabasa ang mga pangungusap sa panimula ng aralin. Ipasagot ang mga tanong
tungkol sa mga ito.2. Talakayin ang mga aspekto ng pandiwa at ang paraan ng pagbabanghay o pagba-
bago sa anyo ng mga pandiwa sa bawat aspekto. Magpabigay ng mga pandiwa saibat ibang aspekto.
7/25/2019 Bagong Filipino
55/112
49
3. Ipabanghay sa tatlong aspekto ang mga pandiwa na may ibat ibang panalpiHalimbawa:mag-isip malaman makiisa humiling4. Ipagawa ang mga gawain sa bahaging Magsanay, p. 140.D. Unawain at Gawin
1. Ipaliwanag ang kasanayan sa pagtukoy ng magkakaugnay na salita. Magpatukoyng magkakaugnay na salitang nauukol sa:pag-aaral paglilinis anyong tubig2. Talakayin at ipatukoy ang pangunahing diwa at mga detalyeng sumusuporta rito.Malaki ang pinsala kapag nawalan ng tubig. Walang tubig na iinumin, pampaligo, pan-
laba, at panlinis. Matututyo ang mga halaman. Mauuhaw ang mga hayop. Madalingmagkakasakit ang mga tao.
3. Linagin pa ang kasanayan. Ipabasa ang talata.May ibat ibang prosesong pinagdadaanan ang tubig. Ito ang tinatawag na siklo ng
tubig. Ang likido ay nagiging gas o singaw sa ebaporasyon. Ang mga singaw na itoay nagiging likido sa kondesasyon. Nabubuo ang maliliit na patak. Kapag tama ang
temperatura at presyon na himpapawid, ang maliliit na patak ng tubig sa ulap ay bu-mubuo ng malalaking patak na bumabagsak sa lupa bilang ulan. Ito ang tinatawagna presipitasyon.
4. Ipasagot ang bahaging Magsanay.E. Magsanay Sumulat1. Pag-usapan ang ibat ibang paraan ng pagtitipid sa tubig.2. Ipakuwento ang napapanood, nababasa, o naririnig na patalastas tungkol sa
pagtitipid sa tubig.3. Ipaliwanag ang pagsulat ng patalastas o paggawa ng poster tungkol sa mga napap-
anahong isyu. Magpakita ng isa o dalawang halimbawa at pag-usapan ang maayosna pagsulat nito.
4. Ipagawa ang mga gawain sa bahaginh Magsanay, p. 144.F. Panoorin at Iugnay1. Ibalik aral ang aral na natutunan sa kuwentong binasa.2. Pag-usapan ang mga paraan ng pagtitipid ng tubig sa tahanan, paaralan at saan-
mang pook.3. Itanong ang mga paraang ginagawa sa sariling tahanan upang makapagtipid sa
tubig4. Ipagawa ang mga gawain.G. Pokus sa Pagkatuto1. Ibalik-aral ang kaalamang natutunan sa ibat ibang dahilan ng pagsulat.
2. Ipasuri ang isang talatang naglalarawan.Matamis ang sabaw ng buko. Ang sabi ng marami, masustansya ito at nainam para sa
kalusugan. Nakatutulong din ito para sa maayos na pag-ihi. Ang sabaw ng bukoay maaaring inumin mula sa bao nito o isalin sa lalagyan tulad ng baso upang masmadaling mainom.
3. Ipasuri ang isang talatang nagkukuwento.Minsan, nawalan ng tubig sa amin bahay. Tiningnan nina Tatay at Nanay kung mayroon
pa kaming tubig na iinumin. Mabuti na lamang at mayroon pa. Hindi muna naglaba
7/25/2019 Bagong Filipino
56/112
50
si Nanay. Sinabi niyang maglalaba na lamang siya kapag nagkatubig na. Tinipidnamin ang tubig na nasa mga lalagyan upang hindi kaagad ito maubos. Mabuti nalamang at bumalik na ang suplay ng tubig kinabukasan.
4. Ipagawa ang gawain.H. Subukin ang Kakayahan
Ipagawa ang gawain sa Subukin ang Kakayahan.I. Karagdagang Pagsasanay/ Gawin Pa Rin1. Magpangkatan sa tulong ng guro. Gumawa ng isang makabuluhang poster tungkol
sa pagtitipid ng tubig. Lagyan ng pamagat ang inyong iginuhit na larawan.Rubrik sa Paggawa ng PosterKraytirya 5 4 3 2 11. Naipaabot ang mensahe ng poster Madaling maunawaan ang mensahe May
isang bahagi ng larawang hindi malinaw ang mensahe May dalawang bahagi nglarawang hindi malinaw ang mensahe May tatlong bahagi ng larawang hindimalinaw ang mensahe Maraming bahaging hindi malinaw ang mensahe.
2. Angkop ang pamagat Tama ang nilalaman at haba ng pamagat Tama ang
nilalaman pero mahaba ang pamagat May isang salitang hindi angkop sapamagat pero tama ang haba nito Tama ang haba ng pamagat pero di-gaanongangkop Kailangan pang Magsanay
3. Maayos ang pagguhit Malinis at maayos ang buong poster May isang bahagingmedyo hindi malinis o maayos May dalawang bahaging medyo hindi malinis omaayos May tatlong bahaging medyo hindi malinis o maayos Maraming bahaginghindi malinis o maayos.
Pagsama-samahin ang mga puntos:_____Kung 15 Napakahusay13-14 Mahusay11-12 Mahusay-husay9-10 Medyo Mahusay-husay6-8 Hindi Sapat ang Kahusayan5 pababa Kailangan pang Magsanay2. Magsalaysay ng isang nabasa o napakinggang kuwento na ginagamit ang ibat
ibang aspekto ng pandiwaRubrik sa Pagsasalaysay na may Ibat Ibang Aspekto ng PandiwaKraytirya Oo Medyo Hindi1. Kawili-wili ba ang iyong pagsasalaysay?2. May mga pandiwa ba ang iyong pagsasalaysay?3. Nagamit mo ba ang lahat ng aspekto ng pandiwa?
Kung lahat ay Oo ang iyong sagot---NapakahusayMedyo Mahusay-husayHindi Kailangan pang MagsanayIV. Kagamitan/ ResorsesBatayang Aklat, pp. 134-147
7/25/2019 Bagong Filipino
57/112
51
Aralin 12 Pangakong Natupad
I. Mga Inaasahang BungaA. Pangmatagalang Pang-unawa1. Pangalagaan ang mga hayop dahil nilikha rin sila ng Poong Maykapal.2. Ang mahahalagang detalye ng narinig na teksto ay karaniwang sumasagot sa mga
tanong na ano, sino, saan, kailan, bakit, paano, at iba pa.3. Napagsusunod-sunod ang mga ideya sa seleksiyon ayon sa lohikal na pagkakaay-os ng mga ito.
4. Ang mga pandiwa ay karaniwang ginagamit sa pagsasalaysay ng sariling karana-san.
5. Mahalaga ang pagpupuno ng mga tamang datos sa mga pormularyo, identifcation,
at iba pa.B. Mga Layunin1. Pakikinig Naibibigay ang mga detalyeng narinig mula sa teksto2. Pagsasalita Nagagamit nang wasto ang ibat ibang aspekto ng pandiwa sa pag-
sasalaysay ng sariling karanasan
3. Pagbasa Natutukoy ang kahulugan ng matatalinhagang salita sa teksto
Napagsusunod-sunod ang mga ideya sa seleksiyon
4. Pagsulat Naisusulat ang mga datos sa pagpupuno ng ID, pormularyo, at iba pa5. Panonood at Pag-uugnay Pangangalaga sa mga Hayop6. Pokus sa Pagkatuto Kayang pag-usapan ang mga paboritong kuwento at tauhanC. Mahahalagang Tanong1. Bakit kailangang alagaan o hindi saktan ang mga hayop2. Paano nakatutulong sa tao ang mga hayop?3. Paano naibibigay ang mga detalyeng narinig mula sa teksto?4. Paano nagpagsusunod-sunod ang mga ideya sa seleksiyon?5. Bakit karaniwang ginagamit ang mga pandiwa sa pagsasalaysay ng mga karana-
san?6. Paano nakapagpupuno ng mga datos sa pormularyo, identifcation card, at iba?
D. Kaalaman1. Mga Detalyeng Narinig sa Teksto2. Kahulugan ng Matatalinghagang Salita3. Pagsusunod-sunod ng mga Ideya4. Paggamit ng mga Pandiwa sa Pagsasalaysay5. Pagsulat ng mga Datos6. Pangangalaga sa mga Hayop
7. Pakikitungo sa Wika, Literasi, at Panitikan: Kayang Pag-usapan ang mga Pabori-tong Kuwento at Tauhan
E. Kakayahan1. Pagsasadula2. Pagkukuwento ng mga Paboritong Kuwento at Tauhan3. Pagsasaliksik4. Paggamit ng mga Pandiwa sa PagsasalaysayF. Pokus sa Pagkatuto
7/25/2019 Bagong Filipino
58/112
52
II. Mga Katibayan sa PagtatayaA. PagganapPakinggan ang isang maikling kuwento. Isulat ang T kung ang detalye ay nasa teksto.
Isulat ang H kung hindi.Lulu: Isang Bayani
Ang kuwentong ito ay nangyari sa Amerika. Inatake sa puso noon si Jo Ann Altsmanhabang nasa bakasayon sa isang resort. Tumahol nang tumahol ang kaniyangalagang asong American Eskimo ngunit walang nakarinig dito. Ang alagang biik niJo Ann na si Lulu ay gumawa ng isang matapang na aksiyon. Pilit itong lumabaspatungong kalsada upang tumawag ng pansin sinumang dadaan doon. May isangkotseng dumaan. Humiga si Lulu sa harap ng kotse. Huminto ang drayber upangtingnan ang biik. Parang taong itinuro ni Lulu sa drayber ang kinaroroonan ni Jo
Ann. Mabilis na tumawag ang drayber ng ambulansya at nadala sa ospital si Jo Ann.Kung hindi agad nadala si Jo Ann sa ospital, malamang na namatay na siya.
1. Amerika2. bakasyon sa isang resort
3. Jo Ann Altsman4. asong Japanese5. Lulu6. pusa7. kotse8. klinika9. atake sa puso10. ambulansiyaB. Rubrik sa Pagtukoy sa mga Detalyeng NarinigKung 10 ang tamang sagot Napakahusay8-9 Mahusay6-7 Mahusay-husay4-5 Di-gaanong Mahusay3 pababa Kailangan pang MagsanayC. Iba Pang Mga Katibayan
A. PagganapBalikan ang tekstong ginamit sa pakikinig. Pagsunud-sunurin ang mga ideyang narinig.
Lagyan ng bilang 1-5 ang patlang._____Pagdadala kay Jo Ann sa ospital_____Paghiga ni Lulu sa harap ng kotse_____Pagtahol ng aso ni Jo Ann
_____Pagkakaroon ni Jo Ann ng atake sa puso_____Paglabas ni Lulu patungong kalsadaB. Rubrik sa Pagsusunod-sunod ng mga Ideya sa Seleksiyong NarinigKung 5 ang tamang sagot Napakahusay4 Mahusay3 Mahusay-husay1-2 Di-gaanong Mahusay0 Kailangan pa
Top Related