Sh.P.A.L “UNIVERSITETI METROPOLITAN
TIRANA”FAKULTETI I EKONOMISË
Departamenti i Administrim Biznesit
“Adam Smith 1723 –
1790, Ekonomisti i parë
Bashkëkohor“
Udhëheqëse: Punuan:
Elva Leka Klaudia Bogdo
Anxhela Pashollari
Arƅnor Shaƅani
Pasqyrim
Biografi
Adam Smith si ekonomisti i parë bashkëkohor
Biografi
Kur ka lindur?
Data ekzakte nuk dihet, por
mendohet të jetë 5 korrik i
vitit 1723;
Vendi i lindjes;
Kirkcaldy, Fife, Scotland.
Biografi (2)
Familja
Babai i tij i përkiste fesë së krishterë
Ishte pjesë e kishës së Skocisë
Ndërroi jetë 6 muaj para lindjes së Smith-it
Mamaja e tij jetoi deri në moshën 90-
vjeçare
ArsimiUniversiteti
Ka studiuar në Universitetin e Glasgow, në moshën 14-vjeçare;
Studioi “Filozofi Morale”;
Koncepte si e drejta, e gabuara, e mira, e keqja, të qenurit ipërgjegjshëm;
Ishte i apasionuar mbi çështjet e lirisë dhe arsyes;
Zhvillonte leksione falas;
Mendimet e tij u influencuanshumë nga Francis Hutcheson (filozof i famshëm)
Arsimi (2)
1740 -1746 – ndoqi Kolegjin Balliol, Oxford
1748 Filloi të jepte leksione publike në Edingburg të
influencuara nga Henry Home (Lord)
Në Edinburg filloi të jepte mendimet e para në lidhje me
filozofinë ekonomike “Sistem i qartë dhe i thjeshtë për lirinë
natyrore” (teza kryesore e veprës së tij “Hetim mbi natyrën
dhe shkaqet e Pasurisë së Kombeve”)
Smith dhe David Hume
Në vitin 1750 takohet me David
Hume, i cili bëhet miku i tij më i
ngushtë;
Hume ishte filozof, ekonomist dhe
historian i shquar skocez;
Një nga thëniet e tij ishte: “Ne nuk
mund të jemi të sigurt për
ekzistencën e perëndisë, vetes apo
shpirtit nëse nuk nxjerrim në pah
idenë nga rrjedhin këto;
Karriera e A. Smith Në vitin 1751-1752 shkon
në Angli me idenë për t’ubërë pjesë e kishës por, atyhumbet besimin dherikthehet serish në Skoci;
Vazhdoi të jepte leksionenë Universitetin e Glasgow mbi retorikën, ekonominëpolitike, etikën dhejurisprudencën;
Në vitin 1759 publikon“Teoria e ndjenjave tëmoralit”
Karriera e A. Smith (2)
Në vitin 1764 u bë i njohur
me një shkollë të re të
zhvillimit ekonomik;
Në vitin 1776 u rikthye në
Kirckaldy ku botoi veprën
e tij “Teoria Moderne e
Ekonomisë”, e cila u mirë-
pranua nga shoqëria
Vdes në 17 korrik 1790
nga një sëmundje e keqe;
Varroset në Royal Mile,
Edinburg;
Pas vdekjes së tij bëhet i
njohur nga veprat e tij dhe
bamirësitë e tij të shumta;
Të gjitha materialet e tij të
cilat nuk arriti ti botonte u
shkatërruan;
PJESA II
Idetë e Adam Smith për ekonominë
Adam Smith-i hodhi idenë e ekonomisë së lirë të ndarë ngapolitika, me një fjalë ai hodhi idenëkozmopolite;
Ai e kundërshtonte idenë e Merkantilizmit dhe mendonte se as argjendi e as ari nuk shërbejnë nërritjen ekonomike të shtetit;
Ideja e A. Smith-it për taksat ishte qëato duhet të jenë proporcionale…
“Merkantilizmi”
Sistemi ekonomik më i përhapur;
Kontroll i gjendjes ekonomike, prodhimit dhe tregut, me
qëllim të eksportohen sa më shumë mallra të jetë e
mundur jashtë, në të njëjtën kohë të importohen sa më
pak mallra të jetë e mundur;
Kur është e suksesshme, floriri futet brenda dhe shumë
pak shkon jashtë;
“Merkantilizmi”
Rezervat e floririt & argjendit janë menduar të përbëjnë
pasurinë e vërtetë të një kombi;
Qeveria e një vendi duhet të adaptojë politika mbrojtje
për të ruajtur floririn dhe argjendin e tij duke limituar
hyrjen e mallrave të huaj;
Duke imponuar taksa dhe tarifa të ngurta në mallrat e
importura, për t’i bërë ata më të shtrenjtë se mallrat e
prodhuar në vend;
“Merkantilizmi”
Çdo klasë e shoqërisë e ndjen veten “të prangosur” nga
taksat dhe rregullimet e qeverisë;
Efekt negativ në:
Treg;
Çmime;
“Laissez-Faire”
Solli një argument të fortë për të zëvendësuar kontrollin
e gjendjes së ekonomisë në ligje natyrale për të
rregulluar aktivitetin ekonomik;
Kjo ide u udhëhoq nga Revolucioni Francez;
Revolucioni Amerikan dhe Britanik ishte gjithashtu një
pasojë direkte e këtij mendimi – Deklarata e Pavarësisë
në vitin 1776
Interferenca e madhe e qeverisë tashmë filloi të
refuzohet
Lëvizja përfundimtare Idetë e Smith u zhvilluan në përgjigje të ndryshimeve të
shpejta ekonomike të vërejtura në Britani;
Kreu ndarjen e hapësirave të plantacioneve të mëdha;
I shpërndau ato në pjesë të vogla individuale;
Kjo gjë i bëri këto toka më përfituese sesa të ishin
thjeshtë ekzistuese;
Idetë që avancuan mendimin ekonomikInteresat vetjake
Qëniet njerëzore motivohen nga këto interesa;
Dëshira për të përmirësuar kushtet e jetesës;
Kështu motivi i përfitimit është simuluesi më i madh për
rritjen e ekonomisë dhe perspektivës;
Prodhimi më i madh nuk është për shkak të
prodhuesëve, por dëshirës për të përfituar;
Idetë që avancuan mendimin ekonomik (2)
Marifeti është të sigurosh që dëshira për përfitim nuk e
tejkalon sensin e detyrimit ndaj shoqërisë;
Tregti e lirë – shumë prodhues në konkurrencë, asnjë
prej tyre nuk mund të rrisë çmimet shumë lartë;
Interesi vetjak dhe konkurrenca shkojnë paralelisht;
Nuk është i nevojshëm një rregullim nga qeveria – dora
e padukshme në punë (kontroll natyral);
Idetë që avancuan mendimin ekonomik (3) Progresi i vazhdueshëm
Divizioni i punës
Specializimi i punëtorëve në një proces prodhimikompleks dhe mekanik;
Ligji i mbledhjes (grumbullimit)
Përfitimet e mbledhura të investura në të mira kapitaleshtesë rrisin prodhimin dhe efiçencën totale në tërësi;
Ligji i popullsisë
Rritja në prodhim do të thotë më shumë punëtorë dhesa më shumë që punëtorët kërkojnë nivel më të lartëjetese, reduktohet përqindja e vdekjeve dhe kemi rritjenatyrale të popullsisë;
FALEMINDERIT!
Top Related