Sh.P.A.L “UNIVERSITETI METROPOLITAN

TIRANA”FAKULTETI I EKONOMISË

Departamenti i Administrim Biznesit

“Adam Smith 1723 –

1790, Ekonomisti i parë

Bashkëkohor“

Udhëheqëse: Punuan:

Elva Leka Klaudia Bogdo

Anxhela Pashollari

Arƅnor Shaƅani

Pasqyrim

Biografi

Adam Smith si ekonomisti i parë bashkëkohor

Biografi

Kur ka lindur?

Data ekzakte nuk dihet, por

mendohet të jetë 5 korrik i

vitit 1723;

Vendi i lindjes;

Kirkcaldy, Fife, Scotland.

Biografi (2)

Familja

Babai i tij i përkiste fesë së krishterë

Ishte pjesë e kishës së Skocisë

Ndërroi jetë 6 muaj para lindjes së Smith-it

Mamaja e tij jetoi deri në moshën 90-

vjeçare

ArsimiUniversiteti

Ka studiuar në Universitetin e Glasgow, në moshën 14-vjeçare;

Studioi “Filozofi Morale”;

Koncepte si e drejta, e gabuara, e mira, e keqja, të qenurit ipërgjegjshëm;

Ishte i apasionuar mbi çështjet e lirisë dhe arsyes;

Zhvillonte leksione falas;

Mendimet e tij u influencuanshumë nga Francis Hutcheson (filozof i famshëm)

Arsimi (2)

1740 -1746 – ndoqi Kolegjin Balliol, Oxford

1748 Filloi të jepte leksione publike në Edingburg të

influencuara nga Henry Home (Lord)

Në Edinburg filloi të jepte mendimet e para në lidhje me

filozofinë ekonomike “Sistem i qartë dhe i thjeshtë për lirinë

natyrore” (teza kryesore e veprës së tij “Hetim mbi natyrën

dhe shkaqet e Pasurisë së Kombeve”)

Smith dhe David Hume

Në vitin 1750 takohet me David

Hume, i cili bëhet miku i tij më i

ngushtë;

Hume ishte filozof, ekonomist dhe

historian i shquar skocez;

Një nga thëniet e tij ishte: “Ne nuk

mund të jemi të sigurt për

ekzistencën e perëndisë, vetes apo

shpirtit nëse nuk nxjerrim në pah

idenë nga rrjedhin këto;

Karriera e A. Smith Në vitin 1751-1752 shkon

në Angli me idenë për t’ubërë pjesë e kishës por, atyhumbet besimin dherikthehet serish në Skoci;

Vazhdoi të jepte leksionenë Universitetin e Glasgow mbi retorikën, ekonominëpolitike, etikën dhejurisprudencën;

Në vitin 1759 publikon“Teoria e ndjenjave tëmoralit”

Karriera e A. Smith (2)

Në vitin 1764 u bë i njohur

me një shkollë të re të

zhvillimit ekonomik;

Në vitin 1776 u rikthye në

Kirckaldy ku botoi veprën

e tij “Teoria Moderne e

Ekonomisë”, e cila u mirë-

pranua nga shoqëria

Vdes në 17 korrik 1790

nga një sëmundje e keqe;

Varroset në Royal Mile,

Edinburg;

Pas vdekjes së tij bëhet i

njohur nga veprat e tij dhe

bamirësitë e tij të shumta;

Të gjitha materialet e tij të

cilat nuk arriti ti botonte u

shkatërruan;

PJESA II

Idetë e Adam Smith për ekonominë

Adam Smith-i hodhi idenë e ekonomisë së lirë të ndarë ngapolitika, me një fjalë ai hodhi idenëkozmopolite;

Ai e kundërshtonte idenë e Merkantilizmit dhe mendonte se as argjendi e as ari nuk shërbejnë nërritjen ekonomike të shtetit;

Ideja e A. Smith-it për taksat ishte qëato duhet të jenë proporcionale…

“Merkantilizmi”

Sistemi ekonomik më i përhapur;

Kontroll i gjendjes ekonomike, prodhimit dhe tregut, me

qëllim të eksportohen sa më shumë mallra të jetë e

mundur jashtë, në të njëjtën kohë të importohen sa më

pak mallra të jetë e mundur;

Kur është e suksesshme, floriri futet brenda dhe shumë

pak shkon jashtë;

“Merkantilizmi”

Rezervat e floririt & argjendit janë menduar të përbëjnë

pasurinë e vërtetë të një kombi;

Qeveria e një vendi duhet të adaptojë politika mbrojtje

për të ruajtur floririn dhe argjendin e tij duke limituar

hyrjen e mallrave të huaj;

Duke imponuar taksa dhe tarifa të ngurta në mallrat e

importura, për t’i bërë ata më të shtrenjtë se mallrat e

prodhuar në vend;

“Merkantilizmi”

Çdo klasë e shoqërisë e ndjen veten “të prangosur” nga

taksat dhe rregullimet e qeverisë;

Efekt negativ në:

Treg;

Çmime;

“Laissez-Faire”

Solli një argument të fortë për të zëvendësuar kontrollin

e gjendjes së ekonomisë në ligje natyrale për të

rregulluar aktivitetin ekonomik;

Kjo ide u udhëhoq nga Revolucioni Francez;

Revolucioni Amerikan dhe Britanik ishte gjithashtu një

pasojë direkte e këtij mendimi – Deklarata e Pavarësisë

në vitin 1776

Interferenca e madhe e qeverisë tashmë filloi të

refuzohet

Lëvizja përfundimtare Idetë e Smith u zhvilluan në përgjigje të ndryshimeve të

shpejta ekonomike të vërejtura në Britani;

Kreu ndarjen e hapësirave të plantacioneve të mëdha;

I shpërndau ato në pjesë të vogla individuale;

Kjo gjë i bëri këto toka më përfituese sesa të ishin

thjeshtë ekzistuese;

Idetë që avancuan mendimin ekonomikInteresat vetjake

Qëniet njerëzore motivohen nga këto interesa;

Dëshira për të përmirësuar kushtet e jetesës;

Kështu motivi i përfitimit është simuluesi më i madh për

rritjen e ekonomisë dhe perspektivës;

Prodhimi më i madh nuk është për shkak të

prodhuesëve, por dëshirës për të përfituar;

Idetë që avancuan mendimin ekonomik (2)

Marifeti është të sigurosh që dëshira për përfitim nuk e

tejkalon sensin e detyrimit ndaj shoqërisë;

Tregti e lirë – shumë prodhues në konkurrencë, asnjë

prej tyre nuk mund të rrisë çmimet shumë lartë;

Interesi vetjak dhe konkurrenca shkojnë paralelisht;

Nuk është i nevojshëm një rregullim nga qeveria – dora

e padukshme në punë (kontroll natyral);

Idetë që avancuan mendimin ekonomik (3) Progresi i vazhdueshëm

Divizioni i punës

Specializimi i punëtorëve në një proces prodhimikompleks dhe mekanik;

Ligji i mbledhjes (grumbullimit)

Përfitimet e mbledhura të investura në të mira kapitaleshtesë rrisin prodhimin dhe efiçencën totale në tërësi;

Ligji i popullsisë

Rritja në prodhim do të thotë më shumë punëtorë dhesa më shumë që punëtorët kërkojnë nivel më të lartëjetese, reduktohet përqindja e vdekjeve dhe kemi rritjenatyrale të popullsisë;

FALEMINDERIT!