Vizioni i zhvillimit ekonomikPrioritetet

14 prill 2011

Republika e KosovësRepublika Kosova-Republic of Kosovo

Qeveria - Vlada - Government

VIZIONI:Nje shoqeri evropiane, prosperuese dhe e

dinjitetshme per te gjithe qytetaret e Kosoves

Misioni yneZhvillimi ekonomik

• Ekonomia e tregut te lire• Integrimi (politik, ekonomik, teknologjik)

Qeverisja e mire

• Sundimi i ligjit• Respektimi i te drejtave te njeriut• Transparenca• Gjyqesori I pavarur dhe efektiv• Administrata publike efektive dhe efikase• Siguria dhe ambienti I sigurt

Zhvillimi i kapitalit njerezor

• Edukimi formal• Aftesimi profesional• Mesimi i vazhdueshem

Mireqenia sociale – mbeshtetja per ata qe kane nevoje me se shumti

• Perkujdesi shendetesor i disponueshem• Veteranet, te moshuarit, te varferit dhe te pastrehet

Zhvillimi ekonomik

Percaktimet zhvillimore• Rritja e konkurrentshmerise• Fuqizimi i sektorit privat• Gjenerimi i punesimit• Permiresimi i imazhit te Kosoves per investime• Ambient i sigurt dhe stabil per biznes

Zhvillimi ekonomik

Synimet themelore• Rritja ekonomike 7-8% vjetore• Ulja e papunsise 8-10% vjetore• Privatizimi i aseteve publike• Reduktimi i barrierave per bërje te biznesit• Revitalizimi I bujqesise• Zhvillimi i Infrastrukturës përmes PPP dhe kapitalit privat• Politike fiskale e favorshme• Kalimi nga ekonomia joformale ne formale• Zhvillimi i tregjeve financiare• Ruajtja e stabilitetit makrofiska

Sfidat tona fiskale

• Korniza afatmesme makrofiskale 2011-2014 tregon deficit primar, por me bilanc bankar pozitiv dhe disa projekte te medha kapitale te kontraktuara

• Financimin e deficitit primar do ta bejme me bilancin bankar, mbeshtetje te jashtme, privatizim dhe nese kerkohet me borgj eventual.

• Prandaj, ka pak hapesire per t’i akomoduar shpenzimet e reja nga burimet tradicionale

• Situata fiskale kerkon disipline per mbrotje nga rreziqetdhe per t’i maksimalizuar mundesite.

Duhet te jemi kreative per te identifikuar burimet alternative te financimit dhe prioretizimi i shpenzimeve.

Ceshtjet qe duhet adresuar – ekonomike dhe fiskale

• Zhvillimi i projekteve kapitale me potencial te larte te rritjes – rruget6 dhe 7 jane shembull i mire

• Zvogelimi i ekonomise joformale• Krijimi i nje agjencie te vetme te te hyrave per tatime dhe dogana• Bashkepunimi rajonal dhe evropian• Permiresimi i politikave fiskale - rregulla fiskale e qeverise• Te sigurohemi se po krijojme vlera per para te investuara ne

shpenzime• Infrastruktura ligjore• Zhvillimi i tregut financiar• Legjislacioni te kete koston buxhetore te perllogaritur dhe te

vleresohet ndikimi ekonomik• Zhvillimi i shkathtesive per zhvillim te politikave dhe analiza

Kerkohet komunikimi, koordinimi dhe kreativiteti per t’izgjidhur ceshtjet komplekse

Veprimet e propozuara per menaxhim fiskal • Te mbeshtetet komiteti i ri i ministrave qe mbulojne sektoret e

ekonomise qe te jete udheheqes i politikave ekonomike dhefiskale

• Marrja e vendimeve te bazuara ne analiza profesionale – tekrijohet ne Ministrine e Financave nje njesi per koordinimin e politikave

• Te behet rishikimi i shpenzimeve publike per t’i identifikuarkursimet dhe te perputhen me mire shpenzimet me prioritetetaktuale.

• Te formulohen prioritetet buxhetore qe jane me specifikim temjaftueshem per t’ia mundesuar qeverise qe te zgjedhe midis propozimeve per shpenzime te reja (qe kalojne analizatfillestare te kostos kundrejt dobive)

• Te sillen informatat mbi performancen ne buxhet. • Fokusimi i serishem ne planin tone te veprimit per

menaxhimin e financave publike.

Ristrukturimi i ekonomise

• Modernizimi dhe zgjerimi I infrastruktureskryesore per t’i permbushur nevojat dheper te permiresuar konkurrueshmerine

Objekivat

• Nuk ka para te mjaftueshme ne buxhet per t’i mbeshtetur te gjitha nevojatSfidat

• Angazhimi i sektorit privat ne infrastrukturedhe ne dhenien e sherbimeve, duke shfrytezuar tere spektrin e opcioneve

Strategjia

Veprimet

• PTK – privatizim- shpallja e fituesit – Tetor 2011- permbyllja financiare – Dhjetor 2011

• KEDS – privatizimi i distribucionit dhe furnizimit- shpallja e fituesit – fundi i Shtatorit 2011- permbyllja financiare – Dhjetor 2011

• Kosova e Re – PPP- publikimi final i kerkeses per propozime – Gusht 2011- shpallja e fituesit – Mars 2012- permbyllja financiare – Tetor 2012- bartja e aseteve – Dhjetor 2012

Rehabilitimi i Kosoves B – fundi i 2017 /Lidhja me ngrohtoren e qytetitMbyllja e Kosoves A – fundi i 2017Linja e transmisionit me Shqiperine – 2014

Prioritetet :

Veprimet :

Energjia alternative • HEC-I i Zhurit 300 MgW – 2015 ?

- rishqyrtimi i leverdise- mundesite per hidrocentrale te reja deri 120 MgW- shqyrtimi I mundesive per energji solare dhe te eres

• Sektori i minierave- Analizimi I mundesive per trasformimin e sektorit 2011- Nevoja per rregullimin e legjislacionit – fundi i 2011- Trepca – legjislacioni

• Brezovica – PPP - te filloje procesi sa me pare

• Bashkepunimi me bizneset dhe shoqerine civile

Rruga 7: Durrës – Morinë –Prishtinë – Merdare –Nish

Korridori X, lidhë Portin e Durrësit (Shqipëri), me Kryeqytetin e Kosovës-Prishtinën dhe Nishin.

Synohet kompletimi i seksioneve 1-3 (34km) deri më 30 tetor 2011.Plani dinamik 42 muaj.

12

Infrastruktura e transportit

Rruga 6: Shkup – Prishtinë – Mitrovicë –Podgoricë – Sarajevë

• 2011 fillimi i procedurave, me Partenritet Publik Privat (PPP)

• 58 km, Studimi i Fizibilitetit dhe Dizajnimi Detal i përfunduar në përputhje me standardet TEM, 120 km/h

• Nisja e punimeve 2012/2013• Futja e kapitalit privat -

mundesi e zhvillimit ekonomik• Përfitime strategjike afat gjata

për vendin dhe lidhja me rrjetin evropian

13

Infrastruktura e transportit

Vazhdimi i punimeve ne rrugetM-2 dhe M- 9, ne drejtim tePejes dhe Mitrovices

• Definimi i statusit tëstacioneve të autobusëve

• Një koncept dokumentështë duke u hartuar dhe7 terminalet kryesore tëautobusëve do të jenëofertë serioze e MI-së përinvestitorët potencialpërmes PPP

14

Infrastruktura e transportit

• Prioritet eshte linja hekurudhore 10 e cila e lidhë Kosovën me Serbinë dhe Maqedoninë

• Përkrahur nga IPF-i (Infr.Proj.Facility) në vitin 2010 është kryer studimi ifizibilitetit

• Burimet financiare nderkombetare, buxheti i Kosoves, dinamika 2011-2025

Infrastruktura e transportit

• Nje pjese e madhe popullates eshte rurale

• Puneson nje numer te konsiderueshem te popullates

• Eshte njeri nga sektoret me potencialin me te madh per te ule papunesine

• Eshte njeri nga sektoret qe mund ta ndaloje vershimin e njerezve drejt qendrave urbane

• Sektori mund te luaje rol te rendesishem ne permiresimin e bilancit tregtar

Rendesia e bujqesise per ekonomine

• Ngritja e prodhimtarise

• Reduktimi i importeve

• Rritja e eksporteve

• Reduktimi i deficitit ne bilancin e pagesave te prodhimeve bujqesore

• Shtimi i shume vendeve te punes ne bujqesi

• Shtimi i vendeve te tjera te punes ne sektorin jobujqesor

Qellimet

• Shtimi i buxhetit (3%)• Koordinimi me i efektshem ndersektorial• Forcimi i sherbimeve keshillimore• Ngritja e kapaciteteve institucionale • Gjenerimi i kerkimeve specifike te

aplikueshme • Permiresimi i qasjes ne kredi te leverdishme • Ngritja dhe permiresimi i kapaciteteve

infrastrukturore

Si do te arrihet kjo?

• Mbeshtetje me e madhe e Qeverise

• Koordinim me i mire ndermjet ministrive

• Rritja e proporcionit te buxhetit kombetar (nga <1% ne se paku 5%)

• Konsolidimi i mbeshtejtes se donatoreve per strategjine e bujqesise

Cfare mbeshtetje duhet?

• Përmirësimi i të bërit biznes duke arritur në top 40 në vitin 2014– Përmirësim i ndjeshëm në 2011– Njohja e Statusit të Top Reformatorit në 2012 dhe

2013• Reforma gjithëpërshirëse përmes sistemit të gilotinës

duke eliminuar 50% të licencave dhe lejeve • Reforma e inspeksioneve që të kontrolloj aktivitetin

inspektues dhe të zbatoj sistemin e menaxhimit të riskut që të rrisë efikasitetin e Qeverisë

• Të rrisë transparencën përmes përmirësimit të hartimit të legjislacionit dhe zhvillimit të databazës së akteve juridike

Përmirësimi i Mjedisit Afarist

• Rritja e formalizimit vullnetar të aktivitetit ekonomik përmes eliminimit shkaqeve që dekurajojnë legalizimin;

• Reforma e tatimit në pronë që të rrisë financimin komunal, zvogëlimin e keq-zbatimit të sistemit rregullator dhe lehtësimin e presionit ndaj buxhetit nacional

• Tranzicioni i sistemit të rregullimit bazuar më tepër për arsye të mbrojtjes së shëndetit dhe sigurisë se sa mbledhjes së të hyrave

• Përmirësimi i koordinimit brenda Qeverisë të IT-së/IS-së• Reforma e Administratës Publike përmes identifikimit dhe

eliminimit/konsolidimit të strukturave të panevojshme dhe të tepërta të qeverisë përmes reformave të mjedisit afarist;

• Përmirësimi i lidhjes mes MTI-së dhe MPJ-së për përkrahjen e promovimit të jashtëm ekonomik dhe tërheqjen e investimeve në Kosovë;

Objektivat specifike

• Hapja e fushatës për Reformën e të Bërit Biznes – 28 Prill • Krijimi i Task Forcës së përhershme për Reformën e të Bërit

Biznes – Prill• Miratimi i pakos së Reformës së të Bërit Biznes nga Kuvendi –

Maj• Koordinimi donatorëve – Prill – Maj • Gilotina e sistemit të licensave dhe lejeve – Qershor – Dhjetor• Reforma e inspektimit dhe zbatimi i sistemeve të manxhimit të

riskut brenda gjithë inspektorateve – Korrik – Dhjetor• Reforma e përpilimit të legjislacionit dhe zhvilimi i databazës

publike së të gjitha ligjeve dhe akteve nënligjore – Gusht –Shkurtë.

Veprimet e mëtejmë

• Prezantimi i “DB Reform” deri me 28 prill

• Zhvilimi i planit te veprimit deri me 7 maj 2011

• Prezantimi ne Qeveri i planit te veprimit deri me 15 maj 2011

• Prezantimi i planit para komisioneve parlamentare, komunitetit te biznesit dhe shoqerise civile 15 maj – 15 qershor 2011

• Mbikeqyrja e realizimit te planit te veprimit ZKM, Zyra e Zv.kryeministres per Ekonomi dhe MZHE.

HAPAT E METUTJESHEM