Yontma taﬂ devrinden günümüze Yalvaç, insanl›¤›n Anadolu ... · vaç’ta bir diğer...

EKOV‹TR‹N A⁄USTOS 201284 EKOV‹TR‹N A⁄USTOS 2012 85

MEDEN‹YETLERE AÇILAN KAPIYALVAÇ

1 GÜNDE 5 B‹N YIL

GEZ‹YORUM / YALVAÇ

Yontma tafl devrinden günümüze Yalvaç, insanl›¤›nAnadolu’da yerleflti¤i ve geliflti¤i yegane

medeniyet befli¤i. Paleolitik ve Neolitik ça¤, Tunç ça¤›, Persler, Makedonyal›lar, Bergama

Krall›¤›, Romal›lar, Kapadokyal›lar, Bizans, Araplar, Haçl›lar, Selçuklular,

Hamito¤ullar›, Osmanl›... Hepsinin yolu ortak bir flehirden;

Yalvaç'tan geçti.

Yalvaç; tarihi, kültürü, do¤al güzellikleri, zengin yemekleri ile mutlaka gezilip görülmesigereken bir kent… Slow City (Yavafl-Sakin fiehir)unvan›n› tafl›yan Yalvaç, tarihi dokusuyla ön plana ç›ksa damodern bir Avrupa kenti izlenimini uyand›r›yor. Yalvaç Belediye Baflkan› Tekin

Bayram: “‹stanbul, Ankara,‹zmir gibi motropolde ne varsa

Yalvaç’ta da mevcut” diyor.Siz de 1 günde 5 bin y›l›

yaflamak istiyorsan›z mutlakaYalvaç’a yolunuzu düflürün…

EKOV‹TR‹N A⁄USTOS 2012 87EKOV‹TR‹N A⁄USTOS 201286

alvaç, Anadolu'nun eşsiz zenginlikteki tarihidokusunda önemli bir yer tutuyor. Yontma TaşDevri’nden günümüze Yalvaç, insanlığın yer-leştiği ve geliştiği yegane medeniyet beşiği ola-rak çok eşsiz bir yerde bulunuyor. Paleolitik ve

Neolitik Çağ, Tunç Çağı, Persler, Makedonyalılar, Ber-gama Krallığı, Romalılar, Kapadokyalılar, Bizans,Araplar, Haçlılar, Selçuklular, Hatimoğulları, Osmanlıvs. hepsinin yolu ortak bir şehirden; Yalvaç'tan geçiyor.Isparta'nın kuzey doğusunda bulunan Yalvaç, tarih ön-

cesi çağlardan bu yana binbir çeşit medeniyete ev sahip-liği yapmış, ziyaretçilerine adeta 1 günde 5 bin yılı bir-den yaşatan eşine ender rastlanabilecek bir kültür nok-tası... Yalvaç, bir zamanlar Anadolu’nun en işlek coğraf-yasına, tüm yolların, yolcuların buluştuğu bir konumasahip. Çeşitli uygarlıklar Yalvaç’ta devletler, imparator-luklar kurarken burada kendi kültürlerini de yaymış du-rumdalar. Dolayısıyla Yalvaç, belki de Türkiye’nin enkozmopolit kültür şehri… Yalvaç, kültür ve tarih anla-mında deyim yerindeyse adeta bir mozaik… Yalvaç’ı bir

TAR‹H‹N YAfiAYAN TANI⁄IYalvaç’›n tarihi, insanl›k tarihi kadar eskiye dayan›yor. Yalvaç’› gezerken ne kadar önemlitopraklar›n, tarihi ve kültürel miraslar üzerinde bulundu¤umuzu bire bir yafl›yorsunuz.

Ahmet DO⁄AN

GEZ‹YORUM

Y

EKOV‹TR‹N A⁄USTOS 2012 89


EKOV‹TR‹N A⁄USTOS 201288

Yalvaç, inanç turizmi konusunda oldukça önemlibir noktada bulunuyor, çeflitli ülkelerden Yalvaç,H›ristiyan hac›lar›n›n u¤rad›¤› kutsal bir mekanaev sahipli¤i yap›yor. St. Paul’un geldi¤i ve birsüre yaflad›¤› flehir olan Yalvaç, zamanla dini birmerkez durumuna gelmifl. Yalvaç bu eflsiz inançve kültür zenginli¤iyle, adeta dinler aras› birdostluk ve kardefllik merkezi… Bu nedenledünyan›n pek çok ülkesinden insanlar taraf›ndanda s›k s›k ziyaret ediliyor. H›ristiyanlar Yalvaç’agelerek burada ‘hac›’ oluyorlar…

Hristiyanlar›n Hac Merkezi

AT EJDERYalvaç’›n ilk kuruldu¤u yerleflim alan› olan tarihi Psidia Antiokheia’da 1924 y›l›nda ilk arkeolojikkaz›lar gerçeklefltirildi¤inde At Ejder heykeli ortaya ç›kar›l›yor (üstte) arkeolojik çal›flmalar bugün de sürdürülüyor. (sa¤da üstte)

günde gezerek bitiremezsiniz. Tarihinadeta fışkırdığı Yalvaç, tarihi, kültüreldeğerleri, yemekleri, doğal güzellikle-ri vs. ile adeta saklı bir cennet… Yal-vaç’ta bir diğer önemli özellik ise el iş-çiliği… Geleneklerine son derecebağlı olan Yalvaçlılar, atalarından mi-ras aldıkları zengin kültürü yaşatmaçabası içerisinde bulunuyorlar. El işçi-liği geleneğinin en önemli örnekleri-ni; ‘dericilik, keçecilik, semercilik vehalıcılık’ oluşturuyor. Yalvaç, gerektarihi mirası, gerek iklimi, gerekse dedoğal güzellikleri ile mutlaka gezilipgörülmesi gereken bir yer…

Yalvaç’taki tarihi-turistik ve kültü-rel yerlere kısaca göz atalım:

PS‹D‹A ANT‹OKHE‹ARoma döneminde Yalvaç Pisidia

bölgesine başkentlik yapmıştır ve adıPisidia Antiokheia olarak geçer.Kent, en parlak dönemini Roma ege-menliğinde yaşamış. Bu dönemde yo-ğun imar faaliyetleri görülmüş. Au-gustus döneminde (İ.Ö 27-İ.S. 14)Psidia Bölgesi’nde 8 koloni kurulmuş,ancak konumu nedeniyle yalnızcaAntiokheia’ya “COLONIA CAESA-REİA”, yani Sezar’ın şehri unvanı ve-rilmiş. Yine bu dönemde kent, hakimolduğu Psidia Bölgesi’nde, başkentkonumuna yükselen önemli bir Romakolonisi haline gelmiş. Kent, imarı sı-rasında aynı diğer Roma kentlerindeolduğu gibi 7 tepe üzerinde kurulmuşve 7 mahalleye bölünmüş. Bugün ken-ti gezerken görebileceğimiz yapılarınbüyük bir kısmı da, Roma Döne-mi’nde bu yoğun imar faaliyetlerin-den günümüze ulaşabilenler.




aklaşık 11 km. uzaktan, Sultan Dağları'ndaki "Suçıktı" kayna-ğından aldığı suyu kente getiren su iletim sisteminin, sifon bö-

lümünü oluşturan 800 metrelik su kemerlerinin günümüze ulaşa-bilen kalıntıları var. Yalvaç da, su ihtiyacını bugün aynı kaynaktansağlıyor. Uzun yılların deneyimiyle elde edilen bu kusursuz mü-hendislik uygulaması sayesinde, günlük ortalama 3 bin metreküpsu düzenli ve sorunsuz olarak, izleri her yerde görülebilen şebe-keyle kente dağıtılmış durumda. Su kemerleri ve çeşme binası,Antiochia'nın Colonia Caesareia adını alıp, başkent konumunaulaştığı I. yüzyılın ilk yarısına tarihleniyor. Yalvaç’taki tarihi SuKemerleri, kendine hayran bıraktıran eşsiz bir güzellikte bulunu-yor. Yalvaç’taki tarihi Su Kemerleri bütün heybetiyle size hem ta-rihi anlar yaşatıyor hem de eşsiz manzarasıyla doyumsuz anlar ya-şatıyor. Su kemerlerinin manzarasını gün batımında görmenizi,özellikle fotoğrafçılık meraklılarına tavsiye ediyoruz…

Romal›lar suyu bu kemerlerle tafl›d›Y

Kaya mezarlar›Augustus Tap›na¤› Men Tap›naklar›

alvaç’ın merkezinde, ÇınaraltıMevkii’nde ve yolların kesişme

noktasında bulunan Selçuklu Devlet-han Camii, yakınındaki medrese vehamamıyla Selçuklular Dönemi'ninyerleşim merkezi anlayışını çok güzelgösteriyor. 14. Yüzyılda II. Kılıç Ars-lan’ın kardeşi Devlethan adına yapı-lan cami, daha sonraki yıllarda birkaçkez çeşitli onarımlar geçirmiş olarakgünümüze ulaşmış. Beylikler Döne-mi özellikleri gösteren caminin mi-marı maalesef bilinmiyor. Cami, ki-reç harcıyla birleştirilmiş kesme taş-lardan inşa edilmiş. Ama camininesas özelliği, Antiochia ören yerin-

den getirilen mermer işlemeli bloklarve yazıt parçalarının duvar malzeme-si olarak kullanılmış olması.

HAM‹D‹YE CAM‹‹Yalvaç’ta yer alan bir başka ta-

rihi cami de 1912 yılında inşaa edi-len Hamidiye Camii. DevlethanCamii’nin yakınında yer alıyor. Mi-marı belli değil.

Selçuklu Devlethan CamiiY

vaç Ovası’nı, güneydoğudaki Bey-şehir Gölü’nü ve güneybatıdakiEğirdir Gölü’nü aynı anda görü-yor… Eşsiz manzarasıyla ziyaretçi-lerini çağlar öncesinde bir yolculu-ğa çıkarıyor.

ARKEOLOJ‹K KAZILARDEVAM ED‹YOR

Araştırmacılar bu alanda çevresiduvarla çevrili kutsal alan içinde birtapınak, daha küçük başka bir tapı-nak, stadion, tören salonu, kült ye-meklerinin yendiği bir ev ve ev ben-zeri, 20 kadar niteliği tam anlaşıla-mayan yapıdan oluşan bir kutsalalan ve daha sonraki yüzyıllarda in-

şa edilmiş kilise kalıntıları bulmuş-lar. Kalıntıların İ.Ö. 4. - İ.S. 4. yüz-yıllar arasına tarihlenen uzun bir sü-rece, dolayısıyla sağlam kökleri olangüçlü bir külte ait olduğu bulunanyazıtlardan anlaşılmış. Mekanda ar-keolojik çalışmalar devam etmekteolduğu için kutsal alanın bulunduğudağa çıkışlara izin verilmiyor.

KAYA MEZARLARIYalvaç’ın yaklaşık 25 km. batısın-

daki Hoyran Gölü’ne (Eğirdir Gö-lü’nün Yalvaç sınırları içerisinde ka-lan kısmına Hoyran Gölü denilmek-te) doğudan dik inen kayalıklardabulunan Kaya Mezarları, soylulara

özgü bir mezar türü. Oldukça dik birpatikadan tırmanılarak ulaşılabilenmezarların bulunduğu göl kenarı ro-tası, özellikle trekking meraklılarınıtatmin edecek cinsten. Mezara tır-mandığınızda, kapıdan gördüğünüzmuhteşem göl manzarasından etki-lenmemek elde değil.

AUGUSTUS TAPINA⁄IKentin en yüksek noktasında

kayaların azimle oyulmasıyla eldeedilen düzlükte kurulu olan muhte-şem tapınak... Tapınağın frizlerininönemli bir bölümü kutsal alan veYalvaç Müzesi'nde korunmuş du-rumda; tapınağın olduğu alanı gez-dikten sonra müzeyi de ziyaret ede-rek bu eserleri görebilirsiniz. Tarihieserler Yalvaç’taki müzede sergile-nerek ziyaretçilerine eşsiz zamanlarsunuyor.

T‹BER‹US MEYDANIMerkezi Kilise’nin doğusundan

geçen Cardo ile Propylon arasında-ki alan Tiberius Meydanı olarak ad-landırılıyor. Bu geniş bir cadde gö-rünümlü meydandaki yapı ve çalış-malar daha çok bitimindeki Propy-lon ile birlikte ele alınmış olup,meydanın her iki yanındaki dolgu-nun çok az bir kısmı kazılıyor.

MEN KUTSAL ALANI VEMEN KÜLTÜ

Men Tapınağı, Yalvaç'ı ziyaretegelenlerin mutlaka uğraması gere-ken en önemli yerlerden biri… Bu-rası, Antiokheia antik şehrinin yak-laşık 5 km. güneydoğusunda, yakla-şık bin 600 metre yükseklikte, Ana-

dolu’nun eski inanışlarından AyTanrısı Men adına yapılmış bir tapı-nak ve onun çevresinde toplanmışyapılardan oluşan bir kutsal alan…Kutsal Alan, Frig devrinden ErkenHristiyanlık devrine dek Antiokhei-a’nın baş tanrısı olmuş Men adınaşehirleşmiş dinsel bir merkez olmaözelliği taşıyor ve bu yönüyle tümdünyada eşi benzeri yok… Alanınbulunduğu Germen Korusu, bugünbile çıplak Sultan Dağları üzerindeAntiokheia’nın baş tanrısı PatriosTheos'un kutsal ağacı olan çamlarlakaplı olmasıyla dikkat çekiyor. Kut-sal Alan, aşağıdaki Antiokheia’nınegemenlik alanı olan günümüz Yal-

Psidia Antiokheia

alvaç Müzesi 1966 yılında hiz-mete girdi. Müzenin girişinde,Yalvaç’ın 17 km. güneybatısın-

daki Tokmacık Beldesi’nde ortayaçıkan fosil buluntuları sergileniyor.Çok çeşitli memeli hayvanlara aitfosiller, 7-8 milyon yıl önceki ‘GeçMiyosen Dönemi’ne ait. Sonrakivitrinlerde, Yalvaç ve çevresindeyapılan yüzey araştırmalarında bu-lunan ya da köylüler tarafındanmüzeye teslim edilen, İlk Tunç Ça-ğı’na ait (İ.Ö. 3.-2. Bin) buluntular;Klasik Salon’da, çoğunlukla Anti-okheia ve Men Kutsal Alanı bulun-

tuları sergileniyor. Büyük boyutlumermer heykellere ait fragmanlar,portreler, kabartmalar; vitrinlerdeise günlük kullanım kapları, süs eş-yaları, koku şişeleri, terra-kotta vebronz figürinler, mermer heykel-cikler, erken Hıristiyanlığın günü-müze ulaşan haçları ve Men KutsalAlanı’nda bulunan adak stellerin-den oluşan zengin bir koleksiyonsergileniyor. Etnografya salonunda,XII. yüzyılda Yalvaç’a yerleşenTürk kültürünün en güzel örnekleribulunuyor. Burada Yalvaç Evi ma-keti, günlük kullanım eşyaları, elbi-

seler, süs takıları, silahlar, Osmanlısikkeleri ile nişanlar ve madalyalarbulunuyor. Kazı ve araştırmalarlabirlikte, müzenin gelişimi de sürü-yor. Daha şimdiden, depolardakieserlerin sergilenebilmesi için dahageniş bir müze ihtiyacı doğmuş.Sikkeler, el yazmaları, silahlar, ka-bartmalar, heykel fragmanlarındanoluşan geniş bir koleksiyon, yapıla-cak tadilatlarla sergilenmeyi bekli-yor. Yalvaç’ın merkezinde olan mü-ze ve pazartesi günleri dışında hergün 08.30-17.30 saatleri arasında zi-yarete açık.




ANADOLU UYGARLI⁄ININ V‹TR‹N‹YALVAÇ MÜZES‹

Y

Yalvaç’ın yaklaşık 25 km. batısında, Eğirdir’in kuzey uzantısını oluşturanHoyran Gölü, kıyısında kamp yapmaya uygun yapıdaki arazisi ve durgun,tertemiz suyu ile şehrin gürültüsünden huzura kaçmak isteyenler içinbirebir dinlenme alanı…

B‹R TABLO G‹B‹HOYRAN GÖLÜ




Yalvaç’›niki ç›nar›

Yalvaç’›n simgesi haline gelen 800y›ll›k tarihi ç›nar ve befl dönemdir

Yalvaç belediye baflkanl›¤› görevinisürdüren Tekin Bayram ayn›

karede… Baflar›l› çal›flmalar›ylatarafl› tarafs›z herkesin takdirini

kazanan Yalvaç Belediye Baflkan› Bayram: “Ulu ç›nar›n

dili olsa da bir konuflsa… Kim bilirneler dinleriz neler…” diyor.

alvaç’a geldiğinizde Yalvaç’ıngöbeğinde bir ulu çınar ağaçgöreceksiniz. Bu ulu çınar

ağacı yaşayan bir tarih adeta… Çı-nar ağacının altında demli çayınızıya da Türk kahvenizi içerken buradakim bilir kimlerin oturup dinlendiği-ni, buradan kimlerin geldiğini, kim-lerin geçtiğini düşünüyorsunuz…Yalvaç’ın çalışkan belediye başkanıZiraat Yüksek Mühendisi TekinBayram: ‘Çınar ağacının dili olsa da

konuşsa’ diyerek burada ne sohbet-lerin gerçekleştiğini vurguluyor... Buçınar, Selçuklular zamanında dikil-miş ve günümüze kadar ulaşmış tari-hi bir abide niteliğindedir... Yaşam,her mevsimde ayrı güzellikleriyle buağacın altında yaşanır, kahveler,çaylar yudumlanırken dostluklarpaylaşılır. Çınaraltı, günün her saa-tinde cıvıl cıvıl… Yalvaçlılar bu çına-rın altında soluklanırlarken dostluk-larını da pekiştirme imkanı buluyor-

lar. Yalvaç’a benim gibi dışarıdan gi-denler ise bu ulu çınarı fotoğraflayıpsosyal medyada vs. paylaşarak dost-larına, arkadaşlarına dillerinin dön-düğünce aktarmaya çalışıyorlar…Kentin merkezinde yer alan çınar,bin 200 yıllarında dikilmiş ve yakla-şık 800 yaşında… Gövde çevresi10.25 metre, boyu 25.07 metre uzun-luğunda… Ulu çınarın gölgesindeoturup Devlethan Camii’nin eşsizmanzarasını da izleyebilirsiniz…

Yalvaç sokaklarını gezerken in-sanların gülümsediğini görebilirsi-niz. Bizler, büyük şehirlerde günlükkoşuşturma içerisinde neredeysegülmeyi unutmuş durumdayız. Yal-vaç’ta insanların birbirlerini selam-ladıklarını, hal hatır ettiklerini veyardımlaşma duygusu içerisinde ha-reket ettiklerini görebilirsiniz. Yal-vaç sokaklarından Yalvaç’ın çalış-kan Belediye Başkanı Ziraat Yük-sek Mühendisi Tekin Bayram ile ge-zerken herkesin başkana selam ver-diğini; başkanın da herkesle tekerteker ilgilendiğini gördüm. YalvaçBelediye Başkanı Tekin Bayram,özellikle çocukları çok seviyor. Baş-kan, ülkemizi emanet edeceğimizçocuklara ayrı bir önem veriyor. So-kaklarda rastlaştığı çocuklar da baş-kan amcalarına son derece düşkün-ler… Çınaraltı’nda Başkan Bayramile sohbet ederken Yalvaçlıların

başkanlarına son derece sevgi vesaygı ile yaklaştıklarını ve yaşlısıgenci, çoluğu çocuğu ile başkanında her yaştaki insana aynı sevgi vesaygı ile yaklaştığını gördüm. Baş-kan Bayram, Yalvaçlılar’ın bir aileolduğunu belirterek ömrünü Yal-vaç’a adamaktan son derece mem-nun olduğunu ifade ediyor.

AVRUPA‹ KENT YALVAÇİstanbul, İzmir, Ankara ya da

Antalya gibi kozmopolitan mega

kentlerde ne varsa aynısını Yal-vaç’ta bulabilirsiniz. Yalvaç Beledi-ye Başkanı Bayram, kente Avrupa-i bir görüntü kazandırdıklarını ifa-de ederek: “Bir Avrupa kentindenne varsa Yalvaç’ta da aynısı olabil-meli, biz de çalışmalarımızı bu yön-de gerçekleştirdik ve başarılı oldu-ğumuza da inanıyorum” diyor. Yal-vaç’a dışarıdan giden bir gazeteciolarak Yalvaç’ın bu denli Avrupaigörüntüsü karşısında şaşırmadığımısöyleyemem…

alvaç Belediye Başkanı Tekin Bayram, şehri modern birgörüntüye kavuşturduklarını vurgularken, bu modern

görüntü içerisinde otantik dokunun korunduğunu da belir-tiyor. Yalvaç Belediye Başkanı Bayram, şehirdeki kültüreldokuya zarar vermediklerini, genç jenerasyonun bu dokuyuöğrenmesi ve yaşaması için ellerinden gelen her türlü çalış-mayı gerçekleştirdiklerini ifade ediyor. Başkan Bayram,bunun en güzel örneği ‘faytonla şehir turu’ olduğunu belir-tiyor. Siz de Yalvaç’a uğradığınızda bir gelin gibi süslenenfaytonlara binerek mutlaka şehir turu yapınız…

Faytonla flehir turuY

KEND‹N‹N DE⁄‹L

KENT‹N‹NBELED‹YE BAfiKANI

Y

Yalvaç’›niki ç›nar›




alvaç’a Antalya, Aydın,Denizli illerinden getiri-len taze sebze-meyvelerinsatışa sunulduğu pazarda,çevre kasaba ve köylerde

üretilmiş doğal ürünler bulmak damümkün. Dikkate değer bir hususpazar yerinde alışverişin dua ilebaşlaması. Bu gelenek Türkiye’desadece Yalvaç’ta sürdürülüyor. Herpazartesi kurulan Halk Pazarındasatılan mahalli ürünler içinde kay-mak, kaymak yağı, yoğurt önemlibir yer tutuyor. Eskiden sıklıklamanda yoğurdunun bulunduğu Yo-ğurt Pazarı kavramı, yalnızca Yal-vaç'a özgü.

arihi ve doğal güzellikleri ilekendine has bir yer edinenYalvaç’ın bir diğer özelliği de

tarihi evleri… Eski Yalvaç Evleri’negittiğinizde kendinizi Yeşilçam film-lerindeki sıcak bir karede buluyor-sunuz… Birbiriyle uyumlu sıra sıradizili özgün ahşap evler, Yalvaç'ınmahallelerini süsleyen tarih kokulu

bir atmosfer sunuyor… Üstelik, res-tore edilen evlerde hala yaşamvar… İnsanlar dedelerinden, atala-rından kalan bu evlerde oturuyor.Dilerseniz, tarihi Yalvaç evlerindenbiri olan Tıraşzade Konağını geze-bilir, içeride Yalvaç'ın günlük yaşan-tısına dair hoş detaylar yakalayabi-lirsiniz... Tıraşzade Konağı, Kaşyu-

karı Mahallesi’nde bulunuyor. Ko-nağın hemen kuzey yanında Kaşyu-karı Mescidi yer alıyor. TıraşzadeKonağı 2002 yılında Yalvaç Beledi-yesi tarafından restorasyona alındıve 2003 yılında tamamlanarak hiz-mete sunuldu. Ünlü konağın resto-rasyonunda ÇEKÜL Vakfı ile bir-likte çalışıldı.

HALK PAZARI DUA ‹LE BAfiLIYOR

HALK PAZARI DUA ‹LE BAfiLIYOR

Pazartesi günleri Yalvaç'ta kurulan pazar, ziyaretçilerini canl›l›¤› ve çeflitlili¤iyleflafl›rt›yor. Dikkate de¤er bir husus ise pazar yerinde al›flveriflin dua ile bafllamas›.

Y Yalvaç'a yolunuz düşerse,belki de hayatınızda ilk kez şa-hit olacağınız çok ilginç biradetle karşılaşacaksınız: Buşehrin kadınları, sabahları ha-nım hanıma hep beraber gir-dikleri mahalle fırınlarındakendi ekmeklerini kendileriüretiyor! Yalvaç'ta markettenekmek satın almak, oldukçanadir bir durum. Kadınlarınekmek yaptığı bu fırınlar da,sadece Yalvaç'a özgü…

Geleneksel mahalle f›r›nlar›

Tarihi Yalvaç Evleri ile nostaljik yolculuk

T

KeçecilikÇok az kişi tarafından sürdürü-

len bu gelenek ile üretilen çeşitliürünler, Türkiye'nin dört bir yanınasatılıyor ve özellikle el işi meraklı-larının, eğitimcilerin ve Anadolugeleneklerinden ilham alan çeşitliyerli ve yabancı sanatçıların ilgisiniçekiyor.

SemercilikOtomobillerin olmadığı eski za-

manlarda at, eşek ve katır gibi bi-nek hayvanları ile ulaşım sağlanı-yor olması, semerciliğin Yalvaç'tagelişmesine yol açmış. Bugün isebu gelenek, yalnızca bir kişi tarafın-dan sürdürülüyor.

DericilikGünümüzde sanayileşmeyle

makinelerin yaptığı işi, Yalvaçlı us-talar halen elleriyle yapmaya de-vam ediyor. Yoğun kuvvet ve sabırgerektiren bu zanaat, sırları usta-dan çırağa geçen en önemli gele-neksel uğraşlardan biri…

Hal›c›l›kTürk halılarının ünü, dünyaya

yayılmış bir gurur kaynağı... Yal-vaç'ta da bu işin kendine özgüürünlerini bulmak ve halıcılık sana-tını yerinde incelemek ve halı satınalmak, pek yakında kurulması plan-lanan atölyelerle mümkün olacak.

MeyvecilikAntalya yöresinin “kurutulmuş

meyve” geleneği, Yalvaç’ta da kar-şımıza çıkıyor. Sevimli sepetleriçinde rengarenk kurutulmuş mey-veler, herkesin ilgisini çekiyor. Pa-zartesi günleri kurulan Halk Paza-rı’nda bu ürünler satışa sunuluyor.




Yürüyüş ve trekking meraklıla-rına soluksuz bir keşif ortamı sunanYalvaç'ın çevresinde de gezilebile-cek pek çok doğal güzellik bulunu-yor. Bu güzelliklerden iki tanesiüzerinde özellikle bahsetmemiz ge-rekiyor:

HOYRAN GÖLÜ ‹LE HEMHUZUR HEM E⁄LENCE

Yalvaçlıların yaşlısı genci, çolu-ğu çocuğu ile vazgeçemedikleri biryer olan Hoyran Gölü, sadece Yal-vaçlıların değil; civar il ve ilçelerde-ki kişilerin de akınına uğruyor. Yal-vaç Kaymakamlığı ve Belediyesi,

Hoyran Gölü’ne çok güzel ve este-tik bir plaj yaparak Yalvaçlıların bu-rada keyifli zamanlar geçirmelerinisağlamış durumda. Hafta içinde bi-le Hoyran Gölü ve plajı ilgi odağıoluyor. Kışın ise Hoyran Gölü’nünbambaşka ve eşsiz bir manzarası dafotoğrafseverler için vazgeçilmezbir enstantane oluşturuyor.

AYI‹N‹ MA⁄ARASIYalvaç’ın 16 km. kuzeydoğu-

sunda yer alan Ayıini Mağarası,Nazilli Deresi’nin yakınındaki do-ğal bir oluşum. Bizans Döne-mi’nde çeşitli amaçlarla kullanıldı-

ğı, içinde su sarnıçlarının, sarkıt vedikitlerin bulunduğu biliniyor. Builginç mağara, mağara kaşiflerineve trekking severlere hoş bir ziya-ret alanı.

‹fiTE YALVAÇ’IN MUHTEfiEM DO⁄ASIYalvaç’ta bir günde 5 bin y›l› yaflayaca¤›n›z bir uygarl›k karfl›n›za ç›k›yor. Ayn› zamanda siziola¤anüstü bir manzara karfl›l›yor. Masmavi ve tertemiz suyuyla Hoyran Gölü huzur veriyor.Verimli araziler, alt›n baflakl› tarlalar göz kamaflt›r›yor. Yalvaç’›n harika do¤as› trekking merakl›lar› için eflsiz bir f›rsat sunuyor.

Zengin bir mutfağa sahip Yalvaç'ın, sadece ilçeye hasyemeklerini anlatan bir tarif kitabı bile bulunuyor. Özel-likle hamur işini seven Yalvaçlılar arasında tercih edilenen yaygın börek türü, bayramlarda ve düğünlerde ikramedilen kıymalı su böreği. Bunun yanında bir eve, evin da-madı misafir geldiğinde muhakkak damat baklavası ikram

ediyor. Keşkek, yörenin en bilinen mahalli yemeği; kabur-gadan yapılan yerli pastırma ve önceden ıslatılmış keşkek-liğin, toprak çömleğe konarak ateşi sönmüş mahalle fırın-larında yaklaşık 12 saat pişirilmesi ile yapılıyor. Ayrıca Yal-vaç'ta bilinen diğer bir yöresel yemek de boranıdır. Bora-nı, fasulye ya da ıspanaktan yapılıyor.

Domates dolmas› Etli ovmaç Keflkek Patl›can dolmas›

Zengin mutfak, geleneksel tatlar

YALVAÇ’IN GELENEKSEL MESLEKLER‹




arihin kesişim alanı Yalvaç,inanç turizminin de merkeziolma yolunda emin adımlarla

ilerliyor. Hıristiyanlığın dünyayayayıldığı ilk merkezlerden olanYalvaç, hıristiyan hacı adaylarınınuğrak yerlerinden… Yalvaç kelimeanlamı olarak peygamber, yol gös-terici anlamlarına da geliyor. Vati-kan, Yalvaç’la özel olarak ilgileni-yor ve Yalvaç’taki gelişmeleri, ar-keolojik kazıları yakından takipediyor. Yurt dışındaki üniversite-

ler de Yalvaç’ı mercek altına alankuruluşlar arasında yer alıyor.

TÜRK‹YE’DEK‹ SAK‹N fiEH‹RLER

Avrupa'da başta İtalya olmaküzere Avusturya, Danimarka, Al-manya, Hollanda, Norveç, Polon-ya, İspanya, İsveç ve İngiltere ileGüney Kore ve Avustralya gibi 25ülkeden 150 küçük nüfuslu kentinüyesi olduğu 'Sakin Şehirler' örgüt-lenmesine Türkiye'den ilk katılan,İzmir'in Seferihisar ilçesi olmuştu.2009'da Seferihisar'ın üye olması-nın ardından 2011 yazında Muğ-la'nın Akyaka, Aydın'ın Yenipazar,Çanakkale'nin Gökçeada ve Sa-karya'nın Taraklı ilçeleri de kabuledildi. Isparta'nın Yalvaç ilçesi de2012 yılında sakin şehir statüsünegirdi. Kırklareli'nin Vize ve Or-du'nun Perşembe ilçeleri başvuru-larına yanıt bekleyen ilçeler ara-sında.

‹‹NNAANNÇÇ TTUURR‹‹ZZMM‹‹NN‹‹NN MMEERRKKEEZZ‹‹H›ristiyanl›¤›n dünyaya yay›ld›¤› ilk yerleflim bölgelerinden biri olan Yalvaç, h›ristiyan hac›adaylar›n›n u¤rak yeri. Bu nedenle Yalvaç, Anadolu’da inanç turizminin de merkezi olmayolunda emin ad›mlarla ilerliyor.

T Aziz Paul, M.S. 46-58 yılları ara-sında Yalvaç’a üç kez geliyor. Birin-ci yolculuğunda Aziz Barnabas’labirlikte Antakya’dan yola çıkarakKıbrıs’a gidiyor. Kıbrıs’tan gemiylekarşıya, Perge’ye geçiyor. Buradanda yürüyerek Antiokheia’ya ulaşanSt. Paul, kentteki sinagogda topla-nanlara Hıristiyanlık dininin Ana-dolu’daki ilk vaazını veriyor. AzizPaul’ün burada verdiği vaaz Hıristi-yanların kutsal kitabı İncil’de Resul-lerin İşleri bölümünde uzun uzunanlatılmış durumda. Bu nedenleYalvaç Pisidia Antiokheia, Hıristi-yanlar için önemli bir hac merkezi.Günümüzde Pisidia AntiokheiaAntik Kenti’nde görülen kilise ka-lıntıları, Hıristiyanlığın resmi dinolarak kabul edildiği tarihten sonraSt. Paul anısına ilk vaazın verildiğisinagog üzerine inşa edilmiş.

AZ‹Z PAUL’UN YALVAÇ YOLCULU⁄U

u yıl 12’ncisi gerçekleştirilenYalvaç Pisidia Antokheia Kül-

tür Turizm ve Sanat Festivali Tem-muz ayı içerisinde gerçekleştirildi.Üç gün süren festival boyunca Se-vinç Akaya, Nuray Hafiftaş ve Mu-rat Başaran konserleri izleyenlerekeyifli anlar yaşattı. Festival, halkoyunları gösterilerinde ise bu yıl ikiyabancı ekibin katılımıyla uluslara-

rası bir boyut kazandı. Ekipler-den ilki renkli kıyafet ve müzikaletleri ile Meksika ekibi 28 ki-şiyle; Türkmen, Tatar ve Kır-gızlardan oluşan diğer ekip ise32 kişiyle Çınaraltı, Anlatanmeydan ve gece konserler ön-cesi gösteriler sundu. Bunlarınyanı sıra Kocaeli Üniversitesive Yalvaç Borsa İlköğretimOkulu halk oyunları ekipleride Festival’de yer aldı.

Festival kapsamında YalvaçMüzesinde “1 Günde 5 Bin YılYalvaç Medeniyeti “ sergisiaçılırken, Pisidia AntiokheiaAntik kenti, Tıraşzade Konağıve Mustafa Bilgin Kadınlar Sa-

nat Evi gezileri düzenlendi. Yineher yıl olduğu gibi Avcılar Derneğitarafından Trap Atışları turnuvasıHıdırlık Tepesi’nde gerçekleştirildi.Toplu Sünnet şöleni, GelenekselYalvaç Yemekleri Yarışması veUçurtma Şenliği de festival kapsa-mında yapılan diğer etkinlikler ara-sındaki yerini aldı.

YALVAÇ, TAR‹H‹ KENTLERB‹RL‹⁄‹ GÖLLER HAVZASIBÖLGE TOPLANTISINA EVSAH‹PL‹⁄‹ YAPTI

Tarihi Kentler Birliği, bu yılınikinci Bölge Toplantısı’nı 29-30Haziran tarihlerinde Yalvaç’tayaptı. Burdur, Beyşehir, Akşehir,Hoyran ve Eğirdir gölleri havza-sındaki kentler, Toroslar ve SultanDağları’nın ortasında, büyük birovada kurulan tarihi kent Yal-vaç’ta buluştu.

Bütün bu anlattıklarımızdansonra; ‘Yalvaç’a nasıl gidebilirim?’dediğinizi duyar gibiyim. Ispartaİline bağlı ve Isparta’nın 105 km.kuzeydoğusunda bulunan tarihi birilçe olan Yalvaç'a ulaşmanın pekçok yolu bulunuyor:

Uçakla: Türk Hava Yolları’nın,İstanbul-Isparta arasında Pazarte-si, Çarşamba ve Cuma günleri kar-şılıklı uçak seferi var. İstanbul’danYalvaç’a gidecek olanlar uçakla Is-parta’ya gelip, buradan otobüsleYalvaç’a geçebilirler.

Otobüsle: Kamil Koç, Aksel veYalvaç Aran otobüs firmalarınıngünde bir kez Ankara, Antalya,Konya, İstanbul ve İzmir’e otobüsseferleri mevcut. Isparta-Yalvaçarasında yarım saatte bir hareketeden otobüs ve minibüsler bulunu-

yor. Isparta-Yalvaç arası 105 km.ve yaklaşık iki saat.

Otomobille: Özel aracınızla ül-kenin batısından Afyon-Dinar üze-rinden Uluborlu-Senirkent Yo-lu’nu takip ederek; kuzeyden Af-yon-Şuhut ve Ankara-Polatlı-Yu-nak-Akşehir yollarını taklip ede-rek; doğudan Konya-Seydişehir-Şarkikaraağaç yollarını takip ede-rek ve güneyden de Isparta-Eğirdiryolunu takip ederek Yalvaç’a ulaş-mak mümkün.

Yalvaç’a nas›l gidebilirim?

YALVAÇ P‹S‹D‹A ANTOKHE‹A KÜLTÜR TUR‹ZM VE SANAT FEST‹VAL‹

B

Yontma taﬂ devrinden günümüze Yalvaç, insanl›¤›n Anadolu ... · vaç’ta bir diğer...

Documents

Transcript of Yontma taﬂ devrinden günümüze Yalvaç, insanl›¤›n Anadolu ... · vaç’ta bir diğer...