Yoğun Bakım Ünitesinde Elektrolit ve Asit Baz Bozuklukları

65
Yoğun Bakım Ünitesinde Yoğun Bakım Ünitesinde Elektrolit ve Asit Baz Elektrolit ve Asit Baz Bozuklukları Bozuklukları Dr. Mehmet Koç Dr. Mehmet Koç Nefroloji Bilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı , , Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi

description

Yoğun Bakım Ünitesinde Elektrolit ve Asit Baz Bozuklukları. Dr. Mehmet Koç Nefroloji Bilim Dalı , Marmara Ü niversit esi Tıp Fakültesi. HİPONATREMİ. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Yoğun Bakım Ünitesinde Elektrolit ve Asit Baz Bozuklukları

Page 1: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Yoğun Bakım Ünitesinde Yoğun Bakım Ünitesinde Elektrolit ve Asit Baz BozukluklarıElektrolit ve Asit Baz Bozuklukları

Dr. Mehmet KoçDr. Mehmet Koç

Nefroloji Bilim DalıNefroloji Bilim Dalı, ,

Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi

Page 2: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

HİPONATREMİ

Page 3: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Fig

. 4

Ext

race

llula

r-flu

id a

nd in

trac

ellu

lar-

fluid

com

part

men

ts u

nder

nor

mal

con

dito

ns a

nd d

urin

g st

ates

of

hypo

natr

aem

ia.

Nor

mal

ly,

the

EC

F a

nd

ICF

com

part

men

ts m

ake

up 4

0 an

d 60

per

cen

t of

tot

al b

ody

wat

er,

resp

ectiv

ely

(Pan

el a

). W

ith t

he s

yndr

ome

of in

appr

opria

te s

ecre

tion

of

antid

iure

tic h

orm

one,

the

vol

umes

of

EC

F a

nd I

CF

exp

and

(alth

ough

a s

mal

l ele

men

t of

sod

ium

and

pot

assi

um lo

ss,

not

show

n, o

ccur

s du

ring

ince

ptio

n of

the

syn

drom

e) (

Pan

el b

). W

ater

ret

entio

n ca

n le

ad t

o hy

poto

nic

hypo

natr

aem

ia w

ithou

t th

e an

ticip

ated

hyp

o-os

mol

ality

in p

atie

nts

who

ha

ve a

ccum

ulat

ed in

effe

ctiv

e os

mol

es,

such

as

urea

(P

anel

c).

A s

hift

of

wat

er f

rom

the

IC

F c

ompa

rtm

ent

to t

he E

CF

com

part

men

t, d

riven

by

solu

tes

conf

ined

in t

he E

CF

, re

sults

in h

yper

toni

c (t

rans

loca

tiona

l) hy

pona

trae

mia

(P

anel

d).

Sod

ium

dep

letio

n (a

nd s

econ

dary

wat

er r

eten

tion)

us

ually

con

trac

ts t

he v

olum

e of

EC

F b

ut e

xpan

ds t

he I

CF

com

part

men

t. A

t tim

es,

wat

er r

eten

tion

can

be s

uffic

ient

to

rest

ore

the

volu

me

of E

CF

to

norm

al o

r ev

en a

bove

-nor

mal

leve

ls (

Pan

el e

). H

ypot

onic

hyp

onat

raem

ia in

sod

ium

-ret

entiv

e st

ates

invo

lves

exp

ansi

on o

f bo

th c

ompa

rtm

ents

, bu

t pr

edom

inan

tly t

he E

CF

com

part

men

t (P

anel

f).

Gai

n of

sod

ium

and

loss

of

pota

ssiu

m in

ass

ocia

tion

with

a d

efec

t of

wat

er e

xcre

tion,

as

they

occ

ur

in c

onge

stiv

e he

art

failu

re t

reat

ed w

ith d

iure

tics,

lead

to

expa

nsio

n of

the

EC

F c

ompa

rtm

ent

but

cont

ract

ion

of t

he I

CF

com

part

men

t (P

anel

g).

In

each

pan

el,

open

circ

les

deno

te s

odiu

m,

solid

circ

les

pota

ssiu

m,

larg

e sq

uare

s im

perm

eabl

e so

lute

s ot

her

than

sod

ium

, an

d sm

all s

quar

es

perm

eabl

e so

lute

s; t

he b

roke

n lin

e be

twee

n th

e tw

o co

mpa

rtm

ents

rep

rese

nts

the

cell

mem

bran

e, a

nd t

he s

hadi

ng in

dica

tes

the

intr

avas

cula

r vo

lum

e.

Page 4: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Ekstraselüler Sıvı Hacmi Azalmış

Ekstraselüler Sıvı Hacmi Azalmış

Renal sodyum kaybı   Diüretikler   Ozmotik diüretikler (glukoz, üre, mannitol)   Adrenal yetersizliği   Serabral tuz kaybı   Bikarbonatüri (renal tübüler asidoz,    Ketonüri

Ekstrarenal sodyum kaybı    Diyare   Kusma   Kanama   Aşırı terleme (maraton koşucuları)   Üçüncüboşluğa sıvı kaçağı       Barsak tıkanmaları       Peritonitler      Pankreatitler      Kas travmaları       Yanıklar

Page 5: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Normal Ekstraselüler Hacim

Artmış Ekstraselüler Hacim

Tiazid diüretikleria

Hipotiroidizm Adrenal yetersizliği SIADH Postoperatif hiponatremi Solütlerin atılımının azalması    Bira potomania   Tea-and-toast diyeti

KKYSirozNefrotik sendromBöbrek Yetmezliği (akut veya kronik)Gebelik

Page 6: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Fazla Su Alımı

Primer polidipsib

Dilüe bebek mamaları Sodyumsuz irrigasyon sıvıları (histeroskopi, laparoskopi, transüretral proatat rezeksiyonu)c

Fazla sıvı içimi (yüzme dersleri)Çok sayıda çeşme suyu ile enema uygulaması

Page 7: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Maligniteler MSS Hastalıkları Akciğer Hastalıkları

Pulmoner/mediasten   Bronkojenik karsinomlar   Mezothelioma   TimomaGIS   Farenks karsinomu, mide, duodenum, pankreas

Kafa travmalarıAkut psikozDelirium tremensKitleler   Tumörler; apseler; subdural hematomİnflamatuar ve demyelinizan hastalıklar   Ensefalitler; menenjitler

PnömoniAkciğer apseleriTuberkülozAspergillozisAkut solunum yetmezliğiPositif-basınç ventilasyonuKOAH

Uygunsuz ADH Salınımı Sebepleri

Page 8: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Maligniteler MSS Hastalıkları

Genitoüriner    uterus, prostat, mesane, üreter karsinomlarıKan/lenfatik   Lösemi, lenfomaDiğer   Ewing tümörü

SLE    Guillain-Barre sendromu   Spinal kort lezyonları   Multiple sklerozDiğer   Stroke   Hemoraji   Hipofiz sapı kesilmesi

   HIV enfeksiyonu

Page 9: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Fig. 5 Effects of hyponatraemia on the brain and adaptive responses. Within minutes after the development of hypotonicity, water gain causes swelling of the brain and a decrease in osmolality of the brain (b). Partial restoration of brain volume occurs within a few hours as a result of cellular loss of electrolytes (rapid adaptation) (c). The normalization of brain volume is completed within several days through loss of organic osmolytes from brain cells (slow adaptation) (d). Low osmolality in the brain persists despite the normalization of brain volume. Proper correction of hypotonicity re-establishes normal osmolality without risking damage to the brain (back to a). Overly aggressive correction of hyponatraemia can lead to irreversible brain damage (osmotic demyelination) (e).

Page 10: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları
Page 11: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

No T Veri Teşhis/Tedavi planı Sıvı reçetesi1 0 28-yaş kadın hasta.

Apendektomiden 2 gün sonra uykuya meyilli ve grand-mal nöbet geçiriyor. Övolemik. 67 kg; [Na+] 113 mmol/l, [K+] 4.5 mmol/l, Sosm 229 mOsm/kg H2O, Uosm550

mOsm/kg H2O

Postoperative hinatremi; diazepam 20 mg IV, phenytoin 250 mg IV, laryngeal entibasyon, mekanik ventilasyon, Sıvı kısıtlaması, furusemide 20 mg IV, 3% NaCl ile 2 saatte [Na+] by 3 mmol/l yükseltilmesi

TBW, 0.5 x 67 = 33.5 L

513-133/ 33.5 + 1= 11.6 mmol/L infüzat 3 mmol/L yükseltmek için 3/11.6 = 0.259 L 2 saatte verilmeli ~130 ml/h

  2 [Na+] 116 mmol/l 3% NaCl devam. Hedef gelecek 6 saatte [Na+] by 3 mmol/l yükseltilmesi

3/11.6 = 0.259 L 6 sattet verilecek ~43 ml/h

  8 [Na+] 120 mmol/l 3% NaCl STOP Sıvı kısıtlamasına devam

 

Page 12: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

No

T Veri Teşhis/Tedavi planı Sıvı reçetesi

2 0 60 yaş erkek. Küçük hücreli karsinomKonfüze ve letarjik. Övolemik; 72 kg; [Na+] 108 mmol/l, [K+] 4.0 mmol/l, BUN 8 mg/dl, creatinine 0.6 mg/dl, Sosm 222 mOsm/kg H2O, Uosm

625 mOsm/kg H2O

SIADH; Sıvı kısıtlaması furosemide 20 mg IV 3% NaCl [Na+] 5 mmol/l gelecek 12 saate yükseltilemsi hedefleniyor.

TBW, 0.6 x -72 = 43 L

513-108/ 43 + 1 = 9.2 mmol/L infüzat

[Na+] 5 mmol/l/12 h, için 5/9.2 = 0.543 l/12 h ~45 ml/h

  12 Hafif letarjik [Na+] 114 mmol/l

3% NaCl STOPSıvı kısıtlamasına devamYakın takip

 

Page 13: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

No

T Veri Teşhis/Tedavi planı

Sıvı reçetesi

3 0 70-yaş kadın hasta. 4 günlük kusma ve diyare. Letarjik ve hipovolemik. Yatarak KB 98/58 mmHg; 75 kg; [Na+] 112 mmol/l, [K+] 2.4 mmol/l, [HCO3

-]

30 mmol/l, BUN 45 mg/dl, creatinine 1.4 mg/dl, Sosm 242 mOsm/kg H2O,

Uosm 650 mOsm/kg

Hipovolemik hiponatremi; potasyum kaybı; prerenal azotemi; Su kısıtlamasıSıvı ve potasyum replamanı[Na+] 24 satte 8 mmol/l arttırılmalı

TBW, 0.45 x 75= 34 L0.9% NaCl + 30 mmol/l of KCl solüsyonu(154+30)-112/34+1= 2 mmol/L infüzat2 saat boyunca 1 L infüzyon

  2 Uykuya meyilli; Yatarak KB 106/64 mmHg; [Na+] 117 mmol/l, [K+] 3.1 mmol/l

Su kısıtlamasına devam

ESS yerine konulması ADH uyarımını ortadan kaldırıyor.

0.45% NaCl + 30 mmol/l of KCl solüsyonuna geçilmesi(77+30)-117/34+1=-0.3 mmol/L100 ml/h 12 saat boyunca

Page 14: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

No T Veri Teşhis/Tedavi planı

Sıvı reçetesi

  6 Hafif uykuya meyil Yatarak KB 112/68 mmHg; [Na+] 118 mmol/l, [K+] 3.2 mmol/l

İdrar Na ve K atılımı toplamları verilen infüzyon sıvısından düşük olmalı

Aynı sıvıya 100 ml/h devam

  12 Hafif uykuya meyil; Yatarak KB 126/72 mmHg; [Na+] 119 mmol/l, [K+] 3.4 mmol/l

Gelecek 12 saatte [Na+] daha fazla yükseltmmek istemiyoruz.

%5 dekstroz + 30 mmol/l of KCl solüsyonu. Çıkarttığı kadar alacak.

Page 15: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

HİPERNATREMİ

Page 16: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Fig

. 6

Ext

race

llula

r-flu

id a

nd in

trac

ellu

lar-

fluid

com

part

men

ts u

nder

nor

mal

con

ditio

ns a

nd d

urin

g st

ates

of

hype

rnat

raem

ia.

Nor

mal

ly,

the

EC

F

and

ICF

com

part

men

ts a

ccou

nt f

or 4

0 an

d 60

per

cen

t of

tot

al b

ody

wat

er,

resp

ectiv

ely

(Pan

el a

). P

ure

wat

er lo

ss r

educ

es t

he s

ize

of e

ach

com

part

men

t pr

opor

tiona

tely

(P

anel

b).

Con

trar

y to

com

mon

bel

ief,

the

vol

ume

of E

CF

in t

his

sett

ing

is r

educ

ed,

not

norm

al,

alth

ough

the

re

duct

ion

is o

ften

not

clin

ical

ly e

vide

nt.

The

sod

ium

con

tent

of

EC

F r

emai

ns u

nalte

red,

yet

1 o

f ea

ch 2

.5 l

of w

ater

tha

t is

lost

is f

rom

the

EC

F

com

part

men

t. H

ypot

onic

sod

ium

loss

cau

ses

a re

lativ

ely

larg

er lo

ss o

f vo

lum

e in

the

EC

F c

ompa

rtm

ent

than

in t

he I

CF

com

part

men

t (P

anel

c).

P

otas

sium

loss

in a

dditi

on t

o hy

poto

nic

sodi

um lo

ss f

urth

er r

educ

es t

he I

CF

com

part

men

t (P

anel

d).

Hyp

erto

nic

sodi

um g

ain

resu

lts in

an

incr

ease

in E

CF

but

a d

ecre

ase

in I

CF

(P

anel

e).

In

each

pan

el,

the

open

circ

les

deno

te s

odiu

m,

and

the

solid

circ

les

pota

ssiu

m;

the

brok

en li

ne

betw

een

the

two

com

part

men

ts r

epre

sent

s th

e ce

ll m

embr

ane,

and

the

sha

ding

indi

cate

s th

e in

trav

ascu

lar

volu

me.

Page 17: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Net su kaybı Hipertonik Sodyum

Saf su Hipotonik Sıvı  

İnsensible kayıpHipodipsiSantral diyabetes insipidusNefrojenik diyabetes insipidus

Renal sebepler    Loop diüretikleri   Ozmotik diürez (glukoz, üre, mannitol)   ATN poliürik fazı    Postobstrüktif diürez   İntrinsik renal hastalıklarGastrointestinal sebepler   Kusma   Nazogastrik drenaj   Enterokütançz fistül   Diyare    Ozmotik kathartik ajanlar (e.g. laktüloz)Cilt sebepleri   Yanıklar   Fazla terleme

Hipertonik NaHCO3 infüzyonuHipertonik beslenme ürünleri NaCl alımı Deniz suyu alımı NaCl zengin emetiklerHipertonik salin enemaları Intraüterin salin enjeksiyonuHipertonik NaClinfüzyonuHipertonik diyalizPrimer hiperaldosteronizm Cushing sendronu

Hipernatremi Sebepleri

Page 18: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Central Nephrogenic

Head traumaPostoperative   Hypophysectomy   Craniopharyngioma   Hypothalamic tumoursBrainstem tumours   Primary: dysgerminoma, craniopharngioma, suprasellar pituitary tumours   Metastatic: carcinoma of the breast, carcinoma of the lung, lymphoma, leukaemiaInfections   Encephalitis   Meningitis   Tuberculosis   SyphilisVascular   Aneurysms   Brainstem hypoxia   Cerebrovascular accidents   Sheehan's syndrome (postpartum pituitary haemmorrhage)Granulomatous disease   Sarcoidosis   HistiocytosisAutoimmuneVasopressin-neurophysin gene mutations   IdiopathicEthanol ingestion (transient)

Hereditary   X-linked (V2 receptor)   Autosomal (aquaporin-defect)Specific congenital defects   Vasopressin V2-receptor   Aquaporin-2 mutationsAcquired   Renal disease     Chronic renal insufficiency     Polycystic kidney disease     Medullary cystic disease     Obstructive uropathy     Pyelonephritis     Sickle-cell disease     Amyloidosis     Light-chain disease     Sjögren's syndrome     Sarcoidosis   Electrolyte disorders     Hypokalaemia     Hypercalcaemia   Drug induced     Lithium     Demeclocycline     Methoxyflurane     Amphotericin B     Loop diuretics       Frusemide       Ethacrynic acid       Bumetanide       Torsemide     Osmotic diuretics     Vasopressin antagonists

Diyabetes İnsipidus Sebepleri

Page 19: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları
Page 20: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

No T Veri Teşhis/Tedavi planı Sıvı reçetesi

1 0 80-yaş erkek, uykuya meyil, ateş, takipne, azalmış turgor tonusu ile geliyor. Yatarak KB 137/80 mmHg. Ortostatik değ yok. 64 kg [Na+] 166 mmol/l, [K+] 4.0 mmol/l, Sosm 345 mOsm/kg H2O

Hipernatremi . Su kaybının yerine konulmamsı %5 dekstroz 24 saatte [Na+] 10 mmol/l azaltılması

TBW, 0.5 x 64 = 32 L

(0-166)/32+1 = 5 mmol/L infüzat

[Na+] 10 mmol/l/24 h için 10/5 = 2 l/24 h gerekli.

Diğer kayıplar için 1.5 L eklenmeli. 24 h 3.5 %5 Dext almalı. 146 ml/h

  6 Mental durum aynı. [Na+] 164 mmol/l

Aynı tedavi 146 ml/h %5 Dext devam

  12

[Na+] 160 mmol/l, glucose 110 mg/dl, Sosm 335 mOsm/kg H2O

Aynı tedavi 146 ml/h %5 Dext devam

Page 21: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

No T Veri Teşhis/Tedavi planı Sıvı reçetesi

2 0 48 yaş kadın, gastroenterit, ateş, uykuya meyil, azalmış turgor tonusu, yatakta KB 110/70 mmHg; ayakta KB 100/65 mmHg; 60 kg [Na+] 156 mmol/l, [K+] 3.0 mmol/l, [HCO-

+] 28 mmol/l Sosm 325 mOsm/kg H2O

Hipotonik sıvı kaybına bağlı hipernatremi Sıvı ve potasum replasmanı, 0.45% NaCl + 20 mmol of KCI /L ,24 h te [Na+] by 10 mmol/l azaltılması

TBW, 0.5 x 60 = 30 L(77+20)-156/30+1= 1.9 mmol/L infüzat10 mmol/l/24 için 10/1.9 = 5.3 L 24 h verilecek. Diğer kayıplar iiçn 2 L ekleyelim. 7.3 L/24 h = 300 ml/h

  8 [Na+] 154 mmol/l, [K+] 3.2 mmol/l

Yetersiz düzelme0.2% NaCl + 20 mmol of KCI sol geçelim.[Na+] 6 mmol/L/12h azalt

(34+20)-154/30+1= 3.2 mmol/L 6/3.2 = 1.9 l/24 h gerekli 1.9 + 1 = 2.9 l/12 h =240 ml/h

  20 [Na+] 149 mmol/l, [K+] 3.4 mmol/l

İdeal düzelme Aynı sıvıya devam

Page 22: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Asit Baz BozukluklarıAsit Baz Bozuklukları

Page 23: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Tanımlar-1

Asidoz:

pH < 7.40

Alkaloz:

pH > 7.40

Page 24: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Tanımlar-2: PaCO2

Metabolik Asidoz:pH < 7.40 & paCO2 < 40

Metabolik Alkaloz:pH > 7.40 &paCO2 > 40

Respiratuar Asidoz:pH < 7.40 &paCO2 > 40

Respiratuar Alkaloz:pH > 7.40 & paCO2 < 40

Page 25: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Metabolik Asidoz

Page 26: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Metabolik Asidoz

Anyon Gap Hesaplaması Sodyum - (Klor + HCO3) Normal AG = 12 +/- 2

Potasyum formüle dahil edilmeyebilir.

Page 27: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Artmış Anyon Gap Metabolik Asidoz

Metanol

Üremi

DKA

Paraldehid toksisitesi

İskemi

Laktik asidoz

Etilen glikol

Salisilat toksisitesi

Page 28: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Artmamış Anyon-Gap Metabolik Asidoz

Hiperalimantasyon

Asetozolamid

Renal tübüler asidoz

Diyare

Üreter fistülleri

Pankreas fistülleri

Page 29: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Respiratuar KompansasyonHCO3- konsantrasyonu düştükçe respiratuar kompansasyonla PCO2 düşer.

Winter formülü: Beklenen paCO2 = (1.5 x Ölçülen HCO3) + [6 - 10]

paCO2 hesaplandan küçük ise:

1’ Respiratuar Alkaloz

paCO2 hesaplandan büyük ise (CO2 retansiyonu): 1’ Respiratuar Asidoz

paCO2 stabilleşmesi 12 – 36 saat buluyor.

Page 30: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Başka bir Metabolik Hastalık Var Mı?

Delta Gap Hesaplanması: Ölçülen Anyon Gap - Normal Anion Gap) + Serum

HCO3 = 24 (Hasta AG - 12) + (HCO3) = 24

Delta gap < 24: Bikarbonat kaybı var yada kullanılıyor. Non-Anyon Gap Metabolik Asidoz

Delta gap > 24: Bikarbonat birikimi var. Metabolic Alkaloz

Page 31: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #1

25 yaşında IDDM tanısı olan bayan hasta. Ateş ve diyare ile başvuruyor. pH = 7.05, paCO2 = 20, paO2 = 90 Na+ = 130, Cl- = 100, HCO3- = 10

Asid-baz hastalığı nedir?

Page 32: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #1 Bu hastada asid-baz hastalığı nedir?

A. Anyon gap metabolik asidoz.

B. Normal anyon gap metabolik asidoz.

C. Anyon gap metabolik asidoz & Normal anyon metabolik asidoz.

D. Anyon gap metabolik asidoz & Normal anyon gap metabolik asidoz & Respiratuar alkaloz.

E. Anyon gap metabolik asidoz & Normal anyon gap metabolik asidoz & Respiratuar asidoz.

Page 33: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Anion Gap = 130 - (100 + 10)= 20

Anion gap metabolic acidosis.

Beklenen paCO2=(1.5 x 10) + (6-10) =21-25 arasında

Hastada paCO2=20, hiperventile ediyor.

1’ Respiratuar alkaloz

Delta gap: (20 - 12) + 10 (ölçülen HCO3) = 18 (24 altında)

1’ Non-anyon gap metabolik asidoz. Diyare ile HCO3 kaybı.

Page 34: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #2

65 yaşında diyabetik hasta pnömoni ve hiperglisemi ile başvuruyor. pH = 7.05, paCO2 = 34, paO2 = 55 Na+ = 130, Cl- = 114, HCO3- = 6 K+ = 3.8

Asit-baz tablosu nedir?

Page 35: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #2 Bu hastada asid-baz hastalığı nedir?

A. Anyon gap metabolik asidoz.B. Non-anyon gap metabolik asidoz.C. Non-anyon gap metabolik asidoz & Respiratuar asidoz.D. Anyon gap metabolik asidoz & Respiratuar asidoz.E. Non-anyon gap metabolik asidoz & Respiratuar alkaloz.

Page 36: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #2 Cevap

pH = 7.05, paCO2 = 34 130 - (114 + 6) = 10 = anion gap yok

1’ Non anyon gap metabolik asidoz. Beklene paCO2 = (1.5 x 6) + (6-10)

= 15-19 (Ölçülen paCO2 = 34)

1’ Akut respiratuar asidoz Bu vakaya bikarbonat infüze eder miydiniz??

Ventilatör desteği verir miydiniz?

Page 37: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Respiratuar Asidoz

Page 38: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Respiratuar Asidoz

paCO2 her 10 artış:

Akut Respiratuar Asidoz:

pH = 0.08 düşer Kronik Respiratuar Asidoz:

pH = 0.03 düşer

Page 39: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #3

70 yaşında bayan hasta. 50 yıl 3 paket/gün sigara içimi. Preop AKG: pH = 7.35, paCO2 = 55, paO2 = 65

Asit-baz tablosu nedir?

Page 40: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #3 Bu hastada asid-baz hastalığı nedir?

A. Akut respiratuar asidoz.

B. Kronik respiratory asidoz.

C. Akut & Kronik respiratuar asidoz.

D. Akut respiratory asidoz & Metabolik asidoz.

E. Kronik respiratuar asidoz & Metabolik asidoz.

Page 41: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #3

55 – 40 = 15 (normal paCO2 15 üstünd)

1.5 x 0.03 = 0.045

7.40 - 0.045 = 7.35

Kronik respiratuar asidoz.

Page 42: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #4

80 yaş erkek hasta, aspirasyon pnömonisi ve mental bozuklukla geliyor.

pH = 7.16, paCO2 = 70, paO2 = 50

Asit-baz tablosu nedir?

Page 43: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #4 Bu hastada asid-baz hastalığı nedir?

A. Akut respiratuar asidoz.

B. Kronik respiratory asidoz.

C. Akut & Kronik respiratuar asidoz.

D. Akut respiratuar asidoz & Metabolik asidoz.

E. Kronik respiratuar asidoz & Metabolik asidoz.

Page 44: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

70 – 40 = 30 (normalin 30 üstünde)

3.0 x 0.08 = 0.24

7.40 - 0.24 = 7.16

Akut respiratuar asidoz.

Vaka #4

Page 45: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #4Bu hastaya tedavide ne yaparsınız?

A. NaHCO3 infüzyonu.

B. Oksijen tedavisi.

C. Non-invasif ventilasyon (BIPAP).

D. Entübasyon / mekanik ventilasyon.

E. Destek verilip verilmeyeceğinin tartışılması.

Page 46: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Kronik Respiratuar Asidoz Zemininde Akut Respiratuar Asidoz

paCO2’de her 10 artışa karşılık pH 0.03 - 0.08 arasında düşer.

60 yaşında astımlı erkek hasta. Acile astım krizi ile başvuruyor. pH = 7.22, paCO2 = 70, paO2 = 70

Asit-baz tablosu nedir?

Page 47: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #5Bu hastada asid-baz hastalığı nedir?

A. Akut respiratuar asidoz.

B. Kronik respiratory asidoz.

C. Akut & kronik respiratuar asidoz.

D. Akut respiratuar asidoz & Metabolik asidoz.

E. Kronik respiratuar asidoz & Metabolik asidoz.

Page 48: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Cevap #5

70 - 40 = 30 (normal paCO2 30 üzerinde)

Akut resp asidoz için: 3 x 0.08 = 0.24, 7.40 - 0.24 = 7.16

Kronik resp asidoz için: 3 x 0.03 = 0.09, 7.40 - 0.09 = 7.31 Hastada pH = 7.22

Kronik üzerine akut respiratuar asidoz.

Page 49: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #5 Tedavide ne yapardınız?

pH = 7.22, paCO2 = 70, paO2 = 70

A. NaHCO3 infüzyonu.

B. Oksijen tedavisi.

C. Non-invazif ventilasyon (BIPAP).

D. Entübasyon / mekanik ventilasyon.

E. Göğüs Hast Konsültasyonu.

Page 50: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #5 Tedavide ne yapardınız?

pH = 7.22, paCO2 = 70, paO2 = 70

A. NaHCO3 infüzyonu.

B. Oksijen tedavisi.

C. Non-invazif ventilasyon (BIPAP).

D. Entübasyon / mekanik ventilasyon.

E. Göğüs Hast Konsültasyonu.

Page 51: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Metabolik Alkaloz

Page 52: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Metabolik Alkaloz

Cl- Cevap Veren

İdrar Cl- <15 meq/L Gastrik asit kaybı. Diüretik kullanımı. Sıvı kaybı. Hiperkapni.

Cl- Dirençli

İdrar Cl- >25 meq/L Mineralokortikoid

fazlalığı. Potasyum eksikliği.

Page 53: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #6

88 yaşında erkek hasta, KKY öyküsü var. pH = 7.46, paCO2 = 49, HCO3- = 40 K+ = 4.5 İdrar klorür = 10 meq/L

Tedavide ne verirdiniz???

Page 54: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #6Cevap

A. IVF 0.9 NS infusion.

B. IV diuresis.

C. Acetazolamide.

D. HCL infusion.

E. KCL replacement.

Page 55: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Metabolik Alkaloz

Metabolik alkalozlu birisinde respiratuar kompansasyon tespiti için:

Beklenen paCO2 = 0.7 x HCO3 + (19-23)

Page 56: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Respiratuar Alkaloz

Page 57: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Respiratuar Alkaloz

• Hiperventilasyon.

• Bu hiperventilasyonun hasta eforu ile olup olmadığından emin olunmalıdır.

Page 58: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Dakika Ventilasyonu

Dakika ventilation = SS sayısı x Tidal volume

Page 59: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #7

56 yaş erkek hasta SVO sonrası hava yolu korumak amacıyla entübe edilmiş. Asist Kontrol modunda vent bağlı. TV 700 ve ss 16.

AKG: pH = 7.56, paCO2 = 20, paO2 = 125

Bundan sonraki aşamada ne yapılmalı?

Page 60: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #7

A. SS 14 azaltın.

B. SS 12 azaltın.

C. SS 10 azaltın.

D. SS 8 azaltın.

E. Tidal volüm azaltın.

Page 61: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Cevap #7

(ölçülen paCO2 x SS ) = (hedeflenen paCO2 x yeni SS)

(20 x 16) = (40 x yeni SS) (20 x 16) / 40 = 8 = Yeni solunum sayısı

Solunum sayısını 8’e indiriniz.

Page 62: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Vaka #8

75 yaşında pnömoni tanısı ile izlenen hasta. %40 O2 alıyor. . pH = 7.56, paCO2 = 20, paO2 = 70 Bundan sonraki aşamada ne yapılmalı?

Page 63: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Cevap #8

Hasta hipervenitle ediyor ve oksijen düzeyi yeterli değil (paO2 = 70)

FIO2 arttırılmalı

Solunum kasları yorulması açısından takip edilmeli

Page 64: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

Asit Baz Düzensizliklerinde Değişiklikler :

Metabolik Asidoz

Metabolik Alkaloz

Akut Respiratuar Asidoz

Kronik Respiratuar Asidoz

Akut Respiratuar Alkaloz

Kronik Respiratuar Alkaloz

pCO2= 1.5 x HCO3 + (6-10)

pCO2= 0.7 x HCO3 + (19-23)

Delta pH = 0.008 x (pCO2 – 40)

Delta pH = 0.003 x (pCO2 - 40)

Delta pH = 0.008 x (40 - pCO2)

Delta pH = 0.017 x (40 - pCO2)

Page 65: Yoğun Bakım Ünitesinde  Elektrolit ve Asit  Baz Bozuklukları

TEŞEKKÜRLER