1

SAYI 3 MART 2018

Gelenek bozulmadı Yeni mega projemiz 1915 ÇANAKKALE KÖPRÜSÜ

CHRYSO; Osmangazi Köprüsü, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Avrasya Tüp Geçidi ve CR3 Marmaray projelerinden sonra yeni mega projemiz "1915 ÇANAKKALE KÖPRÜSÜ" için de CHRYSO®OPTIMA 100 ile katkı sağlayacaktır.

•YAPI •İNŞAAT •KİMYA •YAŞAM •DÜNYA www.chryso.com

İÇİNDEKİLER

BÜLTENSAYI 3 MART 2018

CHRYSO-KAT KATKI MALZEMELERİ SAN. VE TİC. A.Ş.Adına İmtiyaz Sahibi:Osman İlgen

Genel Yayın Yönetmeni: Selen Aydınberk

Yayın Kurulu: Osman İlgen, Prof. Dr. Erbil Öztekin, Oytun Emre, Tolga Ilıca, Özgür Mutlu, Hande Gülenç.

Koordinasyon ve İletişim: Selen Aydınberk

Grafik Tasarım ve Baskıya Hazırlık: A Graphic Design www.agrafik.net

İÇİNDEKİLER

YENİDENHer yeni yıl potansiyelini de içinde barındırır... 1

TARİHÇE1942’den beri değerlerimize değer katıyoruz... 2

UYGULAMABeton için 28 gün tabu yaş mıdır? 3-4

SEMİNER14. TÇMB Teknik Seminer & Sergisi 5

TEKNOLOJİMekanlara şıklık katan ışıltılı yeni teknoloji LuminTech® 6

GÜVENLİKYüksekte çalışma 7

TEKNİKZamanı durdurun, kıvamı koruyun 8-9

RÖPORTAJGülermak Kolin Kalyon "Metro Yapım Ortaklığı" 10-11-12-13-14

PROJELERSosyal sorumluluğumuzun farkındayız! 15

HABERLER• Dünyanın en uzun asma köprüsü• Yeni nesil kimyasalları, yeni nesil mühendislerle buluşturdu! 16

EĞİTİMUltra yüksek performanslı beton geliştirilmesi 17

REFERANSTürkiye, katkılarımızla büyüyor! 18-19

GALACHRYSO ailesi 2018 20

SANATBeton ve camın sanat hali 21

1

YENİDEN

DEĞERLİ SEKTÖR PAYDAŞLARIMIZ,Son buluşmamızdan bu yana “İnovasyon bizim kimyamızdır” dedik ve yeni proje katkıları serimiz “Optima1000” ve karanlıkta ışıldayan estetik mucize “LuminTech®” lansmanlarını yaptık. “Türkiye katkılarımız ile büyüyor!” dedik; Beton İstanbul 2017, 2.Karayolları, Köprüler ve Tüneller İhtisas Fuarlarına katıldık. Sektörün gelişimine olan katkılarımız hızla devam ediyor ve bundan da büyük mutluluk duyuyoruz.

Chryso’yu çok güçlü değerler üzerine inşa ettik. “Herkes İçin Emniyet” ilk sırada yer alan ve en önemli değerimizdir. Her çalışanımızın güvenliği sağlanmadığı sürece birinci hedefimiz emniyet sağlanana kadar başka hiçbir işle ilgilenmemek. Bize güç veren diğer değerlerimiz ise; “Girişimci Bir Ruha Sahip Olmak ve İnovasyon”, “Müşteri ve Sonuç Odaklı Olmak”, “Yerinden Yönetim” ve “İnsani Sorumluluk ve Fırsat Eşitliği”’dir. Bu değerler bütün Chryso çalışanları tarafından benimsenmiştir ve iş hayatımızın odağındadır.

Her yıl mart ayında Chryso tarafından belirlenmiş olan “Chryso Dünya İş Güvenliği Günü”nü detaylı aksiyonlar, tatbikat ve uzman katılımlarıyla kutluyoruz. Bu aktivitemiz en önemli değerimiz olan “Herkes İçin Emniyet” konusunda yüksek bir bilinçlendirme hedefi taşımaktadır. Dergimizin tedavülde olduğu günlerde biz bu etkinliğimizi yapıyor olacağız.

HER YENİ YIL POTANSİYELİNİ DE İÇİNDE BARINDIRIR…

Chryso yönetim ailesi olarak hem dünyamızın hem de ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik koşullardan etkileniyoruz. Bütün firmaların yüksek finansman maliyetlerinden müzdarip olduğu bu günlerde, uluslararası firmalar ayrıca ülkemiz dışında oluşturulmuş olan belirsizlik ortamından da nasibini almaktadır. Chryso merkezi yönetimi ülkemizin içinde bulunduğu ortamı yakından takip etmekte ve bugüne kadar olan bütün dalgalanmalarda olduğu gibi bu sürecin de geçici olduğunu düşünmektedir. Yapılması gereken en önemli aksiyon, etkili bir şekilde çalışmaya devam etmektir. Türkiye’nin ve ihraç pazarlarının potansiyeli ortadadır. Sektörümüzde inovasyona ve katma değeri yüksek ürünlere yönelik çalışmalar tam gaz devam etmeli ve sektörün gelişimine katkı sağlanmalıdır.

2018 yılının başında yayımlanan dergimizin yeni sayısının sektöre katkı sağlamasını ve faydalı olmasını; ayrıca bütün sektör paydaşlarımızın güzel bir yıl geçirmelerini en kalbi duygularım ile dilerim.

Osman İLGENGenel Müdür

2

TARİHÇE

1942 :TeknikkimyasallarınüretimindeuzmanlaşanCHRYSOLEUMşirketikuruldu.

1962 : CHRYSOLEUM,CHRYSOSAhalinegeldi.İlkkalıpayırıcımaddeyaratıldı.

1964 : İlkbetonkatkısı,Stainlessyaratıldı.

1969 : Paris’ingüneyindekiSermaisessanayisitesikurulduveCHRYSObubölgeyetaşındı.

1982 : ÖzelMateryaller(LMS)şubesininbirparçasıolarakLafargeGrubuileentegrasyon.

1991 : İspanya’daCHRYSOAditivoskuruldu.

1994 : Portekiz’deCHRYSOAditivoskuruldu.

1997 : CHRYSOUK(UnitedKingdom),CHRYSOKat(Türkiye),CHRYSOChemie (Çekya)veCHRYSOSAF(GüneyAfrika)kuruldu.

1998 : LanchemCHRYSOİtalyaoldu.

1999 : CHRYSOBrasilveCHRYSOMascareignes(IslandofReunion)kuruldu.

2000 : CHRYSOPolska(Polonya)kuruldu.

2001 : CHRYSOInc.(AmerikaBirleşikDevletleri)olanCPServicesdevralındı. LafargegrubundançekilmeveMATERIS’inkurulması.

2005 : MATERISRefrakterşubesinisattı.

2006 : CHRYSOCanadaveCHRYSOGulf(BirleşikArapEmirlikleri)kurulduveSWC (Hindistan)devralındı.

2007 : ProMixTechnologies(Texas,ABD)devralındı.

2008 : CHRYSORomanyakurulduveCHRYSO’daestetikbetonçağınıbaşlatanDiscolor (Fransa)devralındı.

2009 : FosrocFrancedevralındı.

2010 : A.B.E.(GüneyAfrika)devralındı.

2012 : CHRYSOIRAKoluşumukuruldu.

2013 : Belitexsatınalındı.

2014 : ConcreteSolutionsTechnologies(SriLanka)satınalındıveCHRYSOHydipco (Cezayir)oluşumukuruldu.

2015 : CHRYSODoğuAfrika(Kenya)oluşumukuruldu.CorrotechQatarfirmasısatınalındı veCHRYSOGulfLLC(Qatar)isminialdıveBetongkemiNordicABfirmasısatınalındı vefirmaCHRYSONordicAB(İsveç)isminialdı.

2016 : PhilprimeGlobalCorporation(Filipinler)firmasısatınalındı.

2017 :CHRYSO,CinvenGrupbünyesinedahiloldu.

Beton ve çimento kimyasalları üretmek amacıyla kurulan CHRYSO, dünyanın her yanında bulunan 20 bağlı ortaklığı ile 70 ülkede aktiftir. Uluslararası alanda sektörün lideri haline gelmiştir.

Merkezi Paris olan CHRYSO, dünya genelinde 20 iştirak & dağıtım ve lisans sahibinden oluşan uluslararası bir ağa sahiptir. 1200'ün üzerinde çalışanı ile 70 ülkeye doğrudan satış ve 20 yıldır üretim yapmaktadır. CHRYSO yıllık 250.000 ton üretim kapasitesi ile Kocaeli - Dilovası, Trabzon ve Adana olmak üzere üç fabrikada üretim sağlamaktadır.

1942’DEN BERİ DEĞERLERİMİZE DEĞER KATIYORUZ…

3

UYGULAMA

Beton, hidratasyon reaksiyonları dolayısı ile sertleşmesi ve dayanım kazanması zamana bağlı, yavaş bir

yapı malzemesidir. Nihai dayanımına ulaşması aylar sürebilmekte, ancak yaklaşık bir ay sonunda önemli bir bölümünü kazanmış olmaktadır. Bu nedenle betonun en önemli mekanik özelliği olan karakteristik basınç dayanımı için 28 gün yaşının esas alınması gelenek olmuş, standartlara da girmiştir. Bu değer statik-betonarme projelerinde tasarım dayanımı olarak esas alınmakta, taşıyıcı kesit hesabında kullanılmaktadır. 28 günden sonra oluşan dayanım artışı ek güvenlik payı gibi düşünülmektedir.

İnşaat sektörünün aşinalık kazandığı 28 gün yaşı, çoğu yapı türü için makul ve uygun bir süre olmakla birlikte bazen karakteristik dayanıma daha erken yaşta ulaşmaya gereksinim duyulmaktadır. Prefabrik sektörü, özellikle ön veya ard gerilmeli elemanların üretimi, karakteristik dayanımına 28 günden daha kısa sürede ulaşılmasına bariz örnek oluşturmaktadır. Ön veya ard germe için 8-16 saat gibi çok kısa süre içinde karakteristik dayanımın %70-85’i mertebesinde basınç dayanımı değerlerinin sağlanması gerekmekte, bu amaçla hidratasyon reaksiyonları ısıl işlemlerle veya benzeri yöntemlerle hızlandırılmakta, karakteristik dayanım düzeyine 5-10 gün sonunda çıkılabilmekte ve yapı elemanının yerine montajı yapılabilmektedir. Yapım hızı ve ekonomisi bunu gerektirmektedir.Tasarım sınıfı C40 olan betonun fiili dayanım sınıfı C45-50 gibi gerçekleşmektedir. Bu gibi durumlarda genellikle beton dayanım sınıfının yükseltilmesi veya 28 gün yaşının öne çekilmesi yoluna gidilmemekte, ihtiyaç duyulan erken dayanım düzeyine ne kadar sürede ulaşılacağı belirtilmekte, nihayetinde elde edilen ek dayanım ek güvenlik kat sayısı gibi düşünülmektedir. Hidratasyon reaksiyonları buhar kürü ve benzeri yöntemlerle hızlandırılmış betonlarda geç

yaşlarda dayanım artışı olağandan daha düşük seyrettiğinden aşırı yüksek dayanım ve dolayısı ile aşırı gevşek davranış riski sınırlı kalabilmekte ve göz ardı edilebilmektedir.

Bazen ise tersine, hidratasyon reaksiyonlarını yavaşlatmak ve hidratasyon ısısını zamana yayarak azaltmak gerekmektedir. Özellikle baraj ve benzeri kütle betonları bu ihtiyaca örnek teşkil etmektedir.

Yüksek yapılar başta olmak üzere günümüzde birçok yapıda radye temel kalınlığı 3-4 metreye ulaşabilmekte, çekirdek perde veya kolonların en dar boyutu 1.5 metreye çıkabilmekte ve geçebilmekte, dolayısı ile böyle yapıların birçok yapı elemanı (temel, kolon, perde) betonu TS 13515/Haziran 2014 standardının “En küçük kesit kalınlığı 90 cm’nin üzerinde olan yekpare yapıların derzsiz kütle betonu” tanımına girmektedir. Böyle betonlarda çimentonun hidratasyon ısısından kaynaklanacak sorunları sınırlamak amacıyla kalıba yerleşmiş beton içinde maksimum sıcaklığın 65 oC’yi, bölgeler arasındaki sıcaklık farkının da 25 oC’yi geçmemesi standardın “5.2.9 Beton Sıcaklığı” maddesinde şart koşulmakta, bu doğrultuda “ düşük hidratasyon ısılı çimento veya çimento ile birlikte uygun mineral katkı kullanılması”, “beton tasarımında kullanılacak çimento dozajının gerekli en az miktar olacak şekilde deneylerle belirlenmesi “, … ve benzeri önlem alınması istenmektedir.

Özetle beton reçetesinde çimentonun bir bölümünün yerine mineral katkı ikame edilmesi hidratasyon reaksiyonlarının yavaşlayıp zamana yayılmasına, bu sayede hem maksimum sıcaklığın, hem de sıcaklık farkının izin verilen sınırlara çekilmesine imkan tanımaktadır.

Ancak hidratasyon reaksiyonlarının yavaşlaması sıcaklık sorunlarına çözüm olurken, prizi ve dayanım gelişmesini geciktirme, erken dayanımları olumsuz etkilemekte, betonun karakteristik dayanımına 28 gün yerine mineral katkı miktarına bağlı olarak 56 veya 90 günde ulaşmasına neden olmaktadır.

Bu çerçevede kütle betonu içeren projelerde “beton teknik şartnamesi”, statik proje müellifinin talebi ve/veya onayı ile, karakteristik basınç dayanımına radye temel betonlarında 90 günde; kolon, perde gibi düşey taşıyıcı elemanlarda %85 veya %90’ı 28 günde sağlanmak koşuluyla 56 günde, döşemelerde %60-70’i 7 günde sağlamak koşuluyla 28 günde ulaşılmasına ilişkin hükümler içermekte, söz konusu teknik şartname yapımcı ile hazır beton tedarikçisi arasında yapılan sözleşmenin parçası olmaktadır. Yapı denetim sisteminin de bu çerçevede uygulanması, bu tür betonlarda karakteristik dayanımının 28 yerine 56 veya 90 günde ölçülmesi ve raporlanması söz konusu olmaktadır.

BETON İÇİN 28 GÜN TABU YAŞ MIDIR?

Erbil ÖZTEKİN

4

UYGULAMA

Bu tür büyük, teknik projeler ortaya çıkmadan, düşünülmeden hazırlanmış olan "yapı denetim sistemi" beton basınç dayanımının geleneksel 7 ve 28 günlük değerleri üzerine kurulmuş, böyle yapıların ihtiyaç duyabileceği 56, 90 günlük dayanımları veya ön veya ard germeli prefabrik betonların gerektirebileceği birkaç günlük erken dayanımlara yer vermemiştir. Söz konusu ihtiyacın ortaya çıktığı projelerde yapı denetim laboratuvarları talep edilen 3-4 günlük, 56 günlük veya 90 günlük dayanımları nasıl raporlayacaklarını Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na danışmışlar, Bakanlık "standartları hazırlamak ve mütalaa vermek" T.S.E.’ye ait olduğunu bildirmiş, Çevre ve Şehircilik İstanbul İl Müdürlüğü de yalnızca 7 ve 28 günlük sonuçların resmen raporlanabileceği cevabını vermiş, konu çözümsüz kalmıştır.

Aslında T.S.E.’nin bu konuda ki mütaalası, cevabı bellidir, standartlarında açıkça ifade edilmektedir. TS EN 206-1/Nisan 2002’nin “5.5.1.2 Basınç Dayanımı” maddesi “Basınç dayanımı, aksi belirtilmedikçe 28 günlük numunelerde tayin edilir. Özel amaçlarla kullanım için basınç dayanımının (büyük hacimli yapısal elemanlar gibi) 28 günden daha erken veya daha geç yaşlarda veya özel şartlarda kür işlemine tabi tutulmasından sonra (ısıl işlem gibi) tayin edilmesine ihtiyaç duyulabilir” demekte idi. Bu madde TS EN 206/Şubat 2014’de de aynen korunmaktadır. TS 13515/Haziran 2014’de de bu hüküm aynen benimsenmiş ve maddeye “önceden üzerinde mutabakata varılması şartı ile beton basınç dayanımı özel amaçlarla geç

yaşlar için 56 veya 90 gün olarak anılabilir” açık hükmü eklenmiştir. Ayrıca standardın “5.2.9 Beton Sıcaklığı” maddesinin “NOT 1”inde “Kütle betonlarında 28 günlük basınç dayanımı sonuçları, toplam bağlayıcı miktarının ve dayanım gelişme hızının düşük olması nedeniyle istenilen beton sınıfını sağlamayabilir, bu nedenle 28 gün yerine karşılıklı mutabakat sağlanması halinde 56 gün veya 90 günlük basınç dayanımı deney sonuçları dikkate alınabilir.” açıklaması verilmiştir. Son olarak T.S.E. Kasım 2014’de TS 500 “Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları” standardının “3.4 Betonda Nitelik Denetimi ve Kabul Koşulları” maddesini de revize ederek nitelik denetiminin TS 13515’e uygun olarak yapılmasını hükme bağlamıştır.

2014 sonlarında başka bir yapı denetim laboratuvarı aynı konuyu bakanlığa sormuş, bakanlıktan “7 ve 28 gün dışında 3 ve 56 günler için de beton basınç deneyi talep edilmesi durumunda standartlar dahilinde raporlama yapılabileceği” görüşü alınmış Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü de TS 13515’in 5.2.9 maddesini hatırlatarak “(kalınlığı 0.90 metreden az olmayan eni boyu büyük radye temel betonu veya bu hacimdeki beton) kütle betondan alınan numunelerde 56 gün veya 90 günlük basınç deney sonuçları dikkate alınabilir” cevabını iletmiştir.

Artık 56 ve/veya 90 günlük (beton teknik şartnamesinde öngörüldü ise başka yaşlardaki) sonuçların, yalnız radye temel betonları için değil, tüm kütle betonları ve gerektiğinde başka betonlar için de yapı denetim raporlama sistemine girmesi ve değerlendirmeye alınması gerekmekte, ancak yapı denetim laboratuvarlarının bu doğrultuda nasıl uygulama ve raporlama

yapacaklarına ilişkin Bakanlık Genelgesi henüz yayımlanmadığından belirsizlik sürmekte, risk yaşanmaktadır. Örneğin 28 günlük basınç dayanımı 60 yerine 58 MPa ölçülen C60 betonundan veya 50 yerine 47 MPa ölçülen C50 betonundan her defasında karot alınarak çentik açılabilmekte, yapı delik deşik edilerek deprem güvenliği tehlikeye atılabilmektedir.

Ayrıca karakteristik dayanıma 28 gün yerine 56 veya 90 gün sonunda ulaşılması betonun nihai (1 yıl ve ötesi) basınç dayanımın çok aşırı yükselmemesine, deprem yükleri altında yeteri kadar sünek davranarak enerji yutabilmesine imkan verecek, yapının deprem güvenliğine olumlu katkıda bulunacaktır.

Bilindiği kadarıyla yapı denetim sistemi ve raporlaması bu doğrultuda henüz revize edilmemiş ancak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü, “PGD Faaliyetleri Kapsamında Hazır Beton Denetimi” konulu ve 24.08.2017 tarihli genelgesiyle (Madde 4-a) “PGD kapsamında ..... alınan numuneler ..... 28 günlük basınç dayanımı deneyine tabi tutulur. Özel amaçlarla kullanım için üretilen betonun basınç dayanımının 28 günden farklı yaşlarda tayin edilmesine ihtiyaç duyulması halinde TS EN 206 esas alınır” hükmüyle PGD numuneleri için kamuya esneklik ve çözüm getirmiştir. Şimdi beklenen yapı denetim numuneleri için de genelgeyle aynı hükme işlevlik kazandırılmasıdır.

Sonuç olarak 28 gün beton için önemli, referans bir yaştır. Ancak tabu değildir. Karakteristik dayanıma daha erken yaşta gereksinim duyulabileceği gibi daha geç yaşta karşılanması ile de yetinilebilir.

5

14. TÇMB TEKNİK SEMİNER & SERGİSİ

CHRYSO, 14. TÇMB ULUSLARARASI TEKNİK SEMİNER VE SERGİSİ’NDE

1987 yılından bu yana iki yılda bir gerçekleşen çimento sektörüne yeni teknoloji, hizmet, sistem ve ürün geliştiren yerli ve yabancı firmaların buluşma noktası 14.TÇMB (Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği) Teknik Seminer & Sergisi’nde CHRYSO Kat ve Katkı Malzemeleri San ve Tic., kaliteli hizmet anlayışı ile geliştirdiği teknolojileri çimento üreticilerine tanıtıp, sektörün yeni gelişmeleri ile tanışma fırsatı sundu.

10-13 Ekim 2017 tarihleri arasında Kaya Palazzo Golf Resort, Belek/Antalya'da düzenlenen 14.TÇMB Teknik Seminerin aynı zamanda ana sponsorlarından da olan CHRYSO, standında ziyaretçilerini ağırladı.

Çimento sektörü ile çimento teknolojisi üreten firmaları bir araya getiren seçkin organizasyonda 131 firmanın stantları ile yer alan toplam 576 katılımcı arasında CHRYSO, ‘İnovasyon Bizim Kimyamızdır’ sloganıyla ziyaretçi firmaları yenilikçi hizmet anlayışı ile tanıştırdı.

Çimento sektörünün son gelişmelerini kapsayan teknik seminerde, Türkiye yapı kimyasalları pazarının lideri olan CHRYSO, çimento kimyasalları pazarına sunmuş olduğu yeni teknolojik ürünlerinin stantta sunumunu yapmıştır. Özellikle, CHRYSO’nun 2017 yılı içerisinde sektöre kazandırmuş olduğu ve Türkiye pazarında da yer almaya başlayan yüksek performanslı WPA, WPX ve QNX serisi ürünlerinin test performansları katılımcıların ilgisini çekmiştir.

SEMİNER

6

CHRYSO, patentini aldığı LuminTech® teknolojisi ile projelere değerli özellikler katıyor. İnovatif teknik ve estetik çözümler üretme geleneğine sahip olan CHRYSO yeni teknoloji LuminTech® ile göz kamaştıran yapılara hizmet veriyor.

Güçlü ve Estetik Yapıyı Bir Arada Barındıran Teknoloji: LuminTech®

Karanlıkta bir elmas gibi ortaya çıkan LuminTech® teknolojisi ile beton yeni bir anlam kazandı. Bahçe ve yürüyüş yolları, teraslar, yüzme havuzu çevreleri, kaldırımlar, bisiklet yolları artık daha estetik. Gündüz güneşten topladığı enerjiyi, karanlıkta serbest bırakıp görsel bir şölen yaşatır. 10 saatten fazla mükemmel parlaklık süresi ile aynı zamanda darbe, sürtünme, donma, çözülme olaylarına karşı dayanıklı ve güçlü bir estetik duruşa sahiptir.

Lumin Tech®; uzun ömürlü, enerji tasarruflu ve çevre dostu özellikleri ile dayanıklılık özelliklerini içinde barındıran benzerlik yenilik, etkileyici görselliği ile ön plana çıkar.

Mimari yapıların gözdesi LuminTech®, karanlıkta mekanların şıklığına şıklık katarken dayanıklılığı ile betona yeni bir boyut kazandırır.

Betona farklı bir anlam katan LuminTech®, dekoratif görünümü ve büyüleyici ışık saçan özellikleri ile DEKORATİF, DAYANIKLI ETKİ YARATAN, BAKIMI KOLAY, ÇEVRE DOSTUDUR.

MEKANLARA ŞIKLIK KATAN IŞILTILI YENİ TEKNOLOJİ

LuminTech®

TEKNOLOJİ

7

Aşağıdakilertamamlanmadanyüksekteçalışmayabaşlama:

YÜKSEKTEÇALIŞMA

1. Risk değerlendirmesi2. Yeterli güvenlik korumasının belirlenmesi3. Kurtarma planı oluşturulması4. Yüksekte Çalışma İzin Formu'nun imzalanması

Yüksekten düşmelerin;• % 50’sinden fazlası 3 metreden daha az yüksekliklerden düşme• % 70’i merdivenlerden veya çatılardan düşme

1. RİSK DEĞERLENDİRMESİCHRYSO’da merdiven kullanarak yüksekte çalışmalar dahil bütün yüksekte çalışmalara başlamadan önce risk değerlendirmesi yapılması gereklidir. Bu risk değerlendirmesi ile aşağıdakilere karar verilir:

Düşme koruyucunun gerekli olup olmadığı, gerekli olan düşme koruyucunun tipi, kullanılması gereken ekipmanlar, düşen ekipman veya aletlerin etkileri

2. YETERLİ GÜVENLİK KORUMASININBELİRLENMESİİskeleİskeleler sadece yetkili iskele yapıcılar tarafından kurulmalıdır. İskeleler ilk kullanımdan önce ve günlük olarak denetlenmeli ve etiketlenmelidir. Eğer bir denetim etiketi eksikse, iskele kullanılmamalıdır.

(Mobil) Yükseltilmiş Çalışma PlatformlarıYükseltilmiş çalışma platformlarını kullanacak bütün çalışanlar eğitim almalıdır.Platformda bulunan bütün çalışanlar düşmeyi önleyici KKD kullanmalıdır.

Bağlantı noktalarıKullanmadan önce kontrol edilmelidir ve 500 kg'lık bir yüke dayanıklı olmalıdır. Bağlantı noktaları başın üstündeki bir yapıya tutturulmalıdır. Korkuluk ve parmaklıklar yüksekte çalışma için bağlantı noktaları değildir.

MerdivenlerMerdiven daha yüksek bir noktaya erişmek için bir araçtır. Merdiven üzerinde sadece çok az işlem gerçekleştirilebilir.

Kabul edilebilir faaliyete örnek: Ampul değiştirmek. Merdivenler yalnızca gerektiğinde erişilebilir olmalı ve sıkı gözetim altında olmalıdır. (Kilitli bir yerde saklanmalıdır.)

Ekipman kaydıBütün yüksekte çalışılan işlerde, kullanılan ekipman ve bağlantı noktaları kayıt defterine kaydedilmelidir. Kayıt, aşağıdaki bilgileri içermelidir:

• Ekipmanın ve bağlantı noktasının tanımlanması • Ekipmanın depolandığı yer / bağlantı noktasının yeri • İmalatçı adı, seri numarası, üretim tarihi ve son servis tarihinden bu yana yapılan bakımlar• Son muayene tarihi ve bir sonraki muayene tarihi

3. KURTARMA PLANININ BELİRLENMESİYüksekte çalışma için izin verilmeden önce, kurtarma işlemini gerçekleştirmek için gerekli ekipmanlar da dahil olmak üzere bir kurtarma planı hazırlanmalıdır.Bir işçinin emniyet kemeri içinde asılı kalması durumunda, gerektiğinde hızlı bir şekilde ayrılabileceğinden emin olunmalıdır.

4. YÜKSEKTE ÇALIŞMA İZNİYüksekte Çalışma İzni Formu, herhangi bir düşüşü önlemek için doldurulmaktadır. Sürekli işçiler veya taşeronlar için, her görev için izin Fabrika Yöneticisi (veya yardımcısı) sorumluluğunda verilir. Bu izin bir günü aşamaz.

Düşme önleyici sistem ile korunan bir işçinin kendi başına çalışması kesinlikle yasaktır.

Güv

enlik

Kor

uma

Sev

iyes

i

EnDüşük

EnYüksek

Düşme RiskiniORTADAN KALDIR

Tehlikeyi İZOLE ET

Tehlike yüksekliğini ve düşmenin sonuçlarını AZALT

Tehlikenin yüksekliğni AZALT

İdari kontrollerle düşmenin sonucunu AZALT

Mobil Güvenlik Sistemi

Konumlandırma Sistemi

Düşmeyi önleyecek ekipman kullan. Örn: Korkuluklar, sabit ve mobil iskeleler, geçici platformlar, makaslı platform, yüksekte çalışma vinci

Düşük seviyelerde emniyet ağları, platforlar, sabit bağlantı hatları veya korkuluklar

Platformlar, girilmez işaretli alanlar, izin sistemleri

Düşmeyi Durdurucu SistemÖrn: Emniyet kemeri.

Merdivenler-Standart Operasyonel Prosedür'e göre uygun kullanın.

Boşluklar için korumaÖrn: Güvenlik örgüsü, yüksek seviyede endüstriyel güvenlik ağları

Gerçekten yüksekte çalışmana gerek var mı? Yukarı çıkmana gerek yoksa ÇIKMA! Zemin seviyesinde çalış.

GÜVENLİK

8

Oytun EMREAR-GE ve Kalite Direktörü

Özgür MUTLUBeton Laboratuvar Yöneticisi

ZAMAN

Referans

SLUMP

Equalis 250

KARIŞIM SONUCU

TEKNİK

ZAMANI DURDURUN, KIVAMI KORUYUN

Günümüzde giderek artan trafik ve taşıma mesafelerinin artması ile birlikte betonun trafikte geçirdiği süre her geçen gün biraz daha artmakta. Bu durum haliyle hazır beton sektöründe zamana karşı bir yarış başlatmaktadır. Betonu üretip şantiyelere işlenebilir bir beton teslim etmek zorlayıcı bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Kıvam koruma süreleri iyilestirilmiş Polikarboksilat esaslı katkılar zaman zaman yetersiz kalmakta, ayrışma riskinin fazla olması sebebi ile şantiyelerde redozlama zorlukları ile karşılaşılmaktadır. İhtiyacından fazla miktarda katkı ile redozlanan, ayrışan betonların priz alma süreleri uzamakta ve kalip söküm sureleri ötelenmektedir. Bu da şantiyelerde zaman ve maddi kayba neden olacaktir. Yukarıda bahsettiğimiz trafiğin yoğun ve uzun taşıma sürelerinin olduğu durumlarda ihtiyaca bağlı olarak mevcut katkıyı değiştirmeden, priz gecikmesi ve dayanım kaybı yaşatmadan Equalis 250 ile çözüm bulunmaktadır.

Referans katkı ile kıvam korumanın yetersiz kaldığı durumlarda CHRYSO®Equalis 250 ile daha uzun bir kıvam koruma elde edilebilir.

Equalis 250 kıvam koruma özelliği kuvvetlendirilmiş bir polikarboksilattır. Her ne kadar su kesme özelliği kıvam koruma özellğine göre zayıf olsa da su kesme özelliğinin pozitif bir etkisi olduğu gözardı edilemez. Tavsiye edilen minimum kullanım

dozajı %0.2, istenilen kıvam koruma süresi ve hava sıcaklığına bağlı olarak laboratuvar deney sonuçlarına göre arttırılabilir.

CHRYSO®Equalis 250 başlangıçta ne kadar gerekli ?

- Referans betonun kıvam koruma süresini bilmek - Ne kadar kıvam koruma süresinin gerekli olduğunu bilmek- Hedeflenen zamandaki kıvamı sağlayabileceğimiz CHRYSO®Equalis 250 miktarını laboratuvardaki taze beton denemeleri sonucunda belirlemek,- Son olarak ise endüstriyel deneme ve labaratuvar sonuçlarını kıyaslayıp düzenli kullanıma başlamak.

Chryso Equalis 250, eski jenerasyon katkılar ile uyumlu değildir. Katkı dozajı çimento tipine göre değişmektedir. Aşağıda Marmara Bölgesine ait düşük ve yüksek alkaliye sahip iki farklı çimento ile yapılan deney sonuçları görülmektedir.

Düşük Alkali Çimentoda CHRYSO®Equalis 250 Deney Sonuçları

Çimento CEM I (Alkali 0,23)Doğal KumKırma Kum1 No2 NoSu/Çimento

Mix Dizayn (kg/m3)

320

382 (% 21) 533 (% 29)467 (% 25)469 (% 25)0,55

SLU

MP

(m

m) 240

240225 215

235

170

225

185

215

130

195

TO T30 T60 T120 T180%1,1 OPT 286 H %0,88 OPT 286 H + %0,2 Equalis 250%0,75 OPT 286 H + %0,4 Equayib 250 %0,65 OPT 286 H + %0,6 Equayib 250

150

110

215190

50

40

30

20

10

0 %1,1 OPT 286H

%0,88 OPT 286 H + %0,2Equayib 250

47,1 47,1 47,1 47,142,5 42,5 42,5 42,5

10,3 10,3 10,3 10,3

%0,75 OPT 286 H + %0,4Equayib 250

%0,65 OPT 286 H + %0,60Equayib 250

1 GÜN 7 GÜN 28 GÜN

9

TEKNİK

Yüksek Alkali Çimentoda CHRYSO®Equalis 250 Deney Sonuçları

Görüldüğü gibi iki farklı çimentonun katkı dozajı ve kıvam koruma performansı arasında fark bulunmaktadır.Özellikle düşük alkali ve C3A’lı çimentoların kıvam koruma performansları düşüktür. Bu tip çimentolarda uzun süre kıvam koruma elde etmek gerçekten zordur.Yukarıdaki denemelerde de görüldüğü gibi, alkalisi düşük olan çimentonun bir saat sonraki kıvamı 130 mm’ye, yüksek alkalili çimentonun bir saat sonraki kıvam ise 190 mm’ye düşmüştür. Böyle bir durumda Equalis 250 katkısı ile mevcut kullandığınız katkıyı ve performansını değiştirmeden istediğiniz kıvam koruma sürelerine erişme imkanı sağlanmaktadır. Kıvam korumayı, priz süresini uzatarak elde eden diğer katkılar piyasada çokça bulunmaktadır ki bunlardan biri de Equalis 100'dür. Bu tip katkılar ile de kıvam korumalar iyileştirilebilir fakat mutlaka önceden mevcut çimento ve hava şartlarına göre test edip, priz ve 28 günlük sonuçları kontrol etmek gerekmektedir. Equalis 250'de ki en önemli unsur, mevcut kullandığnız katkıya ilave olarak kullanmanızdır. Böyle bir durumda betonun priz ve 28 günlük sonuçlarında herhangi bir değişiklik olmayacağından yeni bir dizayn ve yeni bir katkı çalışması yapmadan doğrudan kullanabileceksiniz.

Çimento CEM I (Alkali 0,41)Doğal KumKırma Kum1 No2 NoSu/Çimento

Mix Dizayn (kg/m3)

320

382 (% 21) 533 (% 29)467 (% 25)469 (% 25)0,55

SLU

MP

(m

m)

TO T30 T60 T120 T180%1,2 OPT 286 H %1,05 OPT 286 H + %0,2 Equalis 250%1,0 OPT 286 H + %0,4 Equayib 250 %1,0 OPT 286 H + %0,6 Equayib 250

225135249233 245255 255

225190

240 245 235210190

230215

50

40

30

20

10

0 %1,2 OPT 286H

%1,05 OPT 286 H + %0,2Equayib 250

49,146,1

48,9 50,1

42 41 40,644,8

21,2 21,9 20,818,8

%1,0 OPT 286 H + %0,4Equayib 250

%1,0 OPT 286 H + %0,60Equayib 250

1 GÜN Yatay (Katagori) Eksen

10

RÖPORTAJ

Selen Aydınberk: Merhaba Erhan Bey, öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?

Erhan Talu: Merhaba, ben Erhan Talu 1980 Elazığ doğumluyum. Evli ve iki çocuk sahibiyim. İstanbul Üniversitesi Fizik Bölümü mezunuyum. İşletme ve İnşaat Bölümü'nde de yüksek lisans yaptım. Aynı zamanda İnşaat Mühendisliği Bölümü son sınıf öğrencisiyim, on beş gün sonra da mezun olacağım inşallah. Tersten başladık ama sonunda iki lisans, iki yüksek ve iki uzmanlık diplomam olmuş olacak. Fizik Bölümü mezunu olup, iş hayatında inşaat sektöründe yer alınca işin gerektirdiği bir durum haline geldi.

Tolga Ilıca: Hayırlı olsun, tebrik ederiz. İşinizi severek yapma ve işe duyulan saygı sebebiyle de eğitime devam etmişsiniz diyebiliriz aslında.

Erhan Talu: Evet doğru. Aynı zamanda aileden de kaynaklı diyebiliriz. Ailede genellikle kişiler inşaat sektörü kökenlidir. Çalışma hayatında genellikle okuldan çıkınca inşaat sektöründe çalışacakmışız gibi bir mecburiyet vardır. Okul tercihlerinde İstanbul Üniversitesi’ni istediğim için Fizik Bölümü'nü yazmıştım aslında. Sonuçta fen bilimleri olduğundan, İnşaat Mühendisliği Bölümü de aslında fiziğe dayanmaktadır. Bu açıdan bakacak olursa 17 dersim de muaf oldu.

Selen Aydınberk: 1958 yılından günümüze kadar yerel ve uluslararası alanda aktif rol alan Gülermak’ın faaliyet alanlarını, nasıl gelişim gösterdiğini ve projeleri hakkında genel bilgileri sizden öğrenebilir miyiz?

Erhan Talu: Gülermak özellikle ağır çelik sanayi ile ilgili, büyük çelik ürünlerinin yapıldığı örnek olarak barajlar, barajlardaki tribünler, hidroelektrik santrallerinde kullanılan çelik imalatlar, köprülerde ve viyadüklerde kullanılan çelik yapılar ile ilgili ana faaliyet kollarıyla başlamış olan bir firma. Sonrasında ilk Yenibosna Havaalanı

Metro Projesi ile taahhüt alanında da aktif bir rol aldı. Onun öncesinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile özellikle Haliç’in temizlik çalışmalarında ön plana çıktı. Orada yaptığı başarılı çalışma ile adı biraz daha duyuldu. Bu vesile ile taahhüt işlerinde biraz daha aktif oldu.

Tolga Ilıca: Özellikle raylı sistemlerde başladı sanırım.

Erhan Talu: Evet raylı sistemler sektöründe hangi firmaya hangi kuruluşa sorarsanız sorun Gülermak’ın bu konuda başarılarını bilir. Günümüzde Gülermak hem yurt içinde hem de yurt dışında metro projelerini yürütmektedir. HES projelerinde yine rol aldı. Bununla birlikte asıl işi olan çelik sanayi alanında da işlerine devam etmektedir. Gülermak’ın Ankara Gölbaşı’nda bir fabrikası var. Yeni yapılanmayla beraber 2017’nin ilk çeyreğinden itibaren İzmir’de bir fabrika kurulmaya başlandı ve şu an İzmir’de aktif olarak devam eden bir yapılanma bulunuyor. İzmir tercihi de şundan dolayı; lojistik açıdan liman destekli olmasıdır. Çelik imalatları çok büyük olduğundan gemilerle taşıma gerekiyor ve çok az daha yol giderek ulaşım sağlanıyor.

Selen Aydınberk: Türkiye’de tünelcilik ve metro karayolları nereden nereye ulaştı?

Erhan Talu: Özellikle metro açısından %80’i İstanbul’da olmak üzere, metro taşımacılığı Anadolu dahil şehir içi ulaşımda çok önemli bir yere geldi. Devlet desteği ve belediyelerin de katkıları ile Anadolu’da örneğin Gaziantep, Bursa, Antalya gibi şehirlerde ciddi gelişme oldu. Sektörü takip ettiğimizde yerel bazlı daha küçük yerlerde bile metro taşımacılığının kurulmasına bazlı projeler bulunuyor. Metro veya tramvay gibi yolcu taşıma kapasitesine göre şehrin ihtiyacını karşılayacak projeler giderek çoğalacaktır.

Tolga Ilıca: Gelişen teknoloji ile beraber metro tünelleri yapım hızı da arttı. Her geçen günde artmaya devam ediyor.

GÜLERMAK KOLİN KALYON Metro Yapım Ortaklığı

Erhan TALU

Erhan Talu: Evet tabi ki.

Selen Aydınberk: Giderek artan tünelcilik ve metro veya karayollarının sağlıklı gelişimi için sizce yapılması gerekenler nelerdir?

Erhan Talu: Öncelikle bununda ilgili çok ciddi bir planlama gerekmektedir. Raylı sistem planlaması iyi yapıldığı takdirde, hem şehir gelişimi açısından hem de şehirdeki taşımacılık açısından önemli rol alacaktır. Hayatı kolaylaştıran raylı sistemlerin başında; maliyetler, bütçe hesaplamaları, yatırım maliyetleri her şey dahil olacak şekilde ve geri dönüşüm planları ile yola çıkılması gerekiyor. Bunu sadece yerel belediyeler ile değil bu konunun uzmanları ile beraber yapmakta fayda olabilir. Aslında bakarsanız, ülkemizde bu konuda büyük gelişme kaydetti. Daha önceden yurt dışından süpervizör hizmeti alınırken, şimdi bizim kendi kalifiye personellerimiz hem yurt içinde hem yurt dışında Avrupa dahil çok ciddi kazanımlar kazandı ve artık süpervizör hizmetini bizler vermeye başladık. Planlamadan sonra ikinci faktör insan kaynağıdır. Bizde genellikle bir meslek grubu ön plana çıktığında yığılma yaşanır, sonrasında işsizlik ortaya çıkar. Artık şirketler kendi özel eğitim sistemlerini kurarak kendi donatımları ile personellerini çıkarıyor. Özellikle son dönemlerde beliren teknolojik aletleri kullanan personellere kendi kurdukları sistemle eğitim veriyorlar. Yabancı dil eğitimi dahi bu şekilde olmak üzere benzer birçok eğitimler düzenliyorlar. Çünkü özellikle İstanbul bazında baktığınızda ciddi bir metro ihtiyacı var ve buna yönelik planlamalar yapılmadığında, doğru kişileri yetiştirip doğru insanlarla çalışmazsanız; hesaplanan maliyetlerin çok üzerine çıkılabilir. O yüzden şirketler bunları öngördüler ve planlamanın alt bir unsuru olarak karşımıza çıkıyor.

Tolga Ilıca: Mega projelerde sizin hizmet aldığınız bazı tedarikçileriniz oluyor.

Tolga ILICA CHRYSO - Proje ve Pazarlama Müdürü

Selen AYDINBERK CHRYSO - Pazarlama Sorumlusu ve Satış Destek

Erhan TALU GÜLERMAK-KOLİN KALYON Kalite ve Üretim Şefi

11

Selen Aydınberk: Chryso’yu nasıl tanımlarsınız? Chryso’nun çözüm ortaklığı ve Chryso®Spray Jet AF 910 ürünü hakkında düşünceleriniz nelerdir?

Erhan Talu: CHRYSO ile tanışıklığımız uzun yıllara dayanır. CHRYSO’nun yeraltı kimyasallarına geç giriş yapması sebebiyle biraz diğer firmalarla daha yoğun çalışmalarımız olmuştur. Yeraltı ile ilgili ciddi bir pazar var aslında ve buna iyi bir odak noktası gerekiyor diye düşünüyorum. Ancak şunu özellikle net olarak belirtmeliyim ki benimle temas halinde olan CHRYSO ilgilileri, bunu samimiyetle söylüyorum “sürdürülebilir ilişki” halindeler. Bu kavramı çok önemseyerek söylüyorum ki daha fazla ürün aldığımız firmaların işin başındaki yoğunluğu ile işin sonundaki yoğunluğu çok iyi gözlemleyebiliyorum. Chryso projelerde ihtiyaç duyulanı, teknik yeterliliği ile, çözüm odaklı olmasından kaynaklı hızlıca sağlayabilmekle, beraber işin devamı sürecinde daha iyi çözümlere nasıl ulaşılabilinir ve üretim aşamasında yapılan ürün çalışmaları ile iş ortaklığı nasıl geliştirilebilir diye devamlı kafa yorup, çalışmalar yapmaktadır. Çünkü bunlar çok kısa vadede olacak işler değil. Özellikle projelerde belli bir zaman gerekiyor. Alışkanlık, bilinirlik istiyor.

Tolga Ilıca: Bu süreç aslında 3 ile 5 yıl arasında değişebiliyor.

Erhan Talu: Tabi yani mesela bu projede geldiğimiz nokta 4 yıl, Tolga Bey’in dediğini destekler durumda. Projenin başlangıç ile bitimi arasındaki bilinirliği çok farklı mesela. Bu sadece benim gördüğüm değil, sahadaki elemanların, üst yönetimin her kesimden kimse için artan bilinirlikten söz ediyorum.

kurumsal firma bulunuyor yanlarına garanti amaçlı, onun yanında yeni gelişmekte olan beton tedarikçileri tercih ediliyor.

Tolga Ilıca: Gözlemlediğim kadarı ile Türkiye’deki bir beton transmikseri başına taşınan beton hacmi ile Avrupa kıyaslanınca, Türkiye’de inanılmaz bir performans ve verimlilik var aslında. Özellikle bağımsız betoncularımız çok iyi bu konuda. Son sınırına kadar mikserin, santralin verimini kullanıyoruz ve bu konuda çok iyi çalıştığımızı düşünüyorum. Bunun da şantiyeye hızlı beton sevkiyatı ve hızlı beton dökümünde büyük faydası oluyor. Çünkü zamanla yarışma söz konusu.

Erhan Talu: Kesinlikle katılıyorum. Bununla ilgili bir örnek vermek isterim. Geçtiğimiz pazar günü temel beton dökme işlemi uyguladık. 1100 m3’lük beton ve biz bu dökme işlemini 9 saatte tamamladık. Baktığınızda teknik açıdan belki biraz sakıncaları da olabilir ama hava koşullarını, beton sıcaklığını, dış saha koşullarını vs gözeterek yaptığımızda bu dökümü çok hızlı bir şekilde tamamladık. 1,5 m yüksekliğinde 22 m genişliğinde olan kare kesit olan bir beton temel dökme alanı 9 saat gibi kısa bir zamanda sizin bahsettiğiniz verimlilik ile gerçekleşmiş oldu.

Tolga Ilıca: Sadece transmikseri şantiyeye göndermek değil beton hammaddesini yeteri kadar tedarik edebilmek de önemli. Yani iş yarıda kalmadan betonu, çimentosu varsa mineral katkısının zamanında ve yeteri iktarda beton tesisinde bulunması için ciddi bir emek ihtiyacı var ve bu Türkiye’ de çok iyi yönetiliyor. İstanbul da kaynakları limitli bir şehir aslında, böyle sınırsız bir kaynak yok. Limitli bir kaynak var ve bunları sonuna kadar verimli kullanmak önemli oluyor.

İstanbul içinde çok ciddi beton firmaları yer alıyor, sizin bakış açınızda 10 yılda beton sektörü nasıl gelişmeler kaydetti.

Erhan Talu: Gelişen sektör ile beraber hem firmaların bilgileri arttı hem de bilinçlenme yaşandı. Bakış açıları değişiyor aslında, benim toplamda 14 yıllık iş tecrübem var. 14 yılın ilk başlarında kalite ile ilgili bakış açım şu ankinin çok gerisindeydi. Yani biz bir projeye başlarken şu anda ciddi şekilde kalite fonksiyonlarını değerlendiriyoruz. Kalite yönünü değerlendirerek satın alma işlemlerine geçiyoruz. Satın aldığımız ürünü çok ciddi bilinç ile değerlendiriyoruz. Standartlar, şartnameler çerçevesinde beton firmalarından ne aldığımızı, neyi kullanacağımızı biliyoruz. Kullanılacak olacak katkıyı bile belirleme esnasında rol oynuyoruz. Kurduğumuz kalite laboratuvarı ile her projeyi hem müşavirimiz hem idarimiz belli şeffaflıkta yansıtacak şekilde yapıyor. Kalite güvencesi açısından ele alınan her konu onaylı şekilde ilerliyor.

Tolga Ilıca: 2008 İstanbul’u ve 2018 İstanbul’unu yan yana koyarsak, sanki 2008 yılında bağımsız betoncular diye tabir ettiğimiz kendi çimento kaynağı olmayan beton firmaları projelere hizmet vermek için daha çekimser kalıyordu. Şimdi ise çok ciddi lojistik güçleri, pompa, mikser sayıları, tesislerin lokasyonları ile beraber kurumsal ya da kurumsal olmayan farkı olmadan hizmet verecek çok sayıda firma var.

Erhan Talu: Aslında küçük firmalar daha cesur olabiliyorlar. Kurumsal firmaların kendi kimlikleri, belli başlı kaygıları ve kendilerine ait bir yapıları var aslında. Bunlardan bazen ödün veremiyor olabiliyorlar. Ancak diğer yeni gelişen veya biraz daha küçük, kurumsal olmayan firmalar bu konularda daha cesur ve atak davranabiliyorlar.

Tolga Ilıca: Daha çevik diyebiliriz.

Erhan Talu: Evet tam tabiriyle öyle tanımlayabiliriz. Biz Mecidiyeköy - Mahmutbey Metro Projesi’nde de kurumsalları tercih etmedik. Başlarda endişelerimiz vardı ama şu anki geldiğimiz süreçte emin olun doğru karar verdiğimizi görüyoruz. Ancak bu demek değildir ki kurumsallar doğru iş yapmıyor. Ama hızlı karar verme konusunda küçük firmalarla daha kolay ilerlenebiliyor. Bizim dışımızdaki diğer projeleri de gözlemlediğimizde, genellikle küçük firmalar yer alıyor. Bir tane

12

RÖPORTAJ

Tolga Ilıca: Bu günden bir beş yıl geriye gittiğimiz zaman CHRYSO sadece beton camiasında, beton üreticileri tarafından bilinen bir pazar lideriydi. Biz projede müteahhit kendi beton tesisini kuracaksa firmamızı çok fazla tanımıyordu. 2014 yılından günümüze kadar olan süreçte yeraltı kimyasallarına ve projelerine emek vererek, ürünleri tanıtarak çok ciddi bir yere geldik. Köprülerin değişmez tedarikçisi oldu. Osmangazi Köprüsü, 3. Boğaz Köprüsü, Avrasya Tüp Geçit, CR3 Marmaray ve şimdi de Çanakkale Köprüsü’ne başladık.

Erhan Talu: Köprüler ile CHRYSO bilinen ve güvenilen firma haline geldi.

Tolga Ilıca: Kesinlikle doğru. Ben burada CHRYSO®Spray JET AF 910 ürününe olan ihtiyaç nasıl gelişti onu sormak istiyorum. Özel bir durum ve çok özel bir çözüm gelişti. Nasıl çözümlendi, bu konuyu sizden dinlemek isteriz açıkçası.

Erhan Talu: Açıkçası bizim alkali-free priz hızlandırıcılar vardı. Çok fazla tedarikçide bulunan bu ürünlerin maliyetleri de bilinen mertebelerdeydi. Fakat CHRYSO’nun ilgili arkadaşları bu konuda baya bir çalışma gösterdiler. Bu çalışma önce bizim şantiyelerde yapmış olduğumuz çalışmaları inceleyerek başladı. Süreçlerimizi yerinde gözlemledikten sonra özel çözüm hakkında bilgi aktarımında bulunmaya başladılar. Bu süreç yaklaşık 1 yıl sürdü. Bir yılın sonunda bizler proje yönetime ölçülen verileri sunduk. Üst yönetime gitmeden önce tüm denemeler yapılmıştı. Benim için öncelik olan sahadan gelen geri bildirimlerdir. Aynı zamanda bu çalışmaları yaparken objektif olması açısından farklı noktalarda

denemeler yaptık. İsim belirtmeden, kendi alt yüklenicilerimize verdik. Bizim için rebound dediğimiz tepmeden kaynaklı çeşitli zayiatlar vardı ve aslında bu ürünün çıkış noktası da buradadır. Ürün fiyatına baktığınızda diğer ürünlerin birim fiyatlarına oranla oldukça yüksek. Ancak zayiatı, yapılan işin kalitesi, işçilikle ilgili maliyetleri indirgemesi ve zayiattan kaynaklanan hafriyatın atılması gibi birçok unsur bulunuyor.

Tolga Ilıca: Bahsettiklerinizin tümü atık aslında ve hepsi ayrı bir işi gücü oluşturuyor. Baktığınızda şehrin göbeğinde yeraltında bir kazı ve buradaki atıkları gönderilmesi için gerçekleşen nakliye masrafı bile ürünü karşılıyor. Bunun yanı sıra iş gücü kazancı sağlayıp ve zaman kaybını yok ediyor.

Erhan Talu: Evet kesinlikle katılıyorum. Aynı zamanda iş güvenliği açısından da önemli bir payı var. Birçok bileşeni bir araya getirdik ve bununla ilgili bir deneme yapalım istedik. Denemeleri sahada farklı birkaç noktada gerçekleştirdik. Bu noktada arkadaşlarımız yeterli miktarda ürünü sahaya istediğimiz zaman sevk ettiler. Bunlara yönelik testlerimizi yaptık. Bu aşamada ben konunun biraz dışında kaldım ki kalite kontrol birimi kendileri raporu getirsinler istedim. Gelen geri bildirimler ile olumlu yönde bir şaşkınlığa uğradık açıkçası. Zayiatlar %20’lerden %2’lere ulaşınca aradaki farkı herkes görmüş oldu. Bu durum aslında tek başına ürün ile de olmuyor. Operatör, ekipman, saha, hava şartları, zemin durumu gibi faktörlerde etkili oluyor. Ama normal şartlar altında baktığımızda çok ciddi bir iyileşme görüyoruz. Bunları bir maliyet hesabına döktüğümüz zaman, birim fiyatı yüksek olmasına rağmen toplam maliyette bize m3

bazında ciddi kar sağlıyor. Sonuç olarak %30 civarında bir maliyet iyileştirmesi oluyor.

Tolga Ilıca: Çok ciddi kazanım sağlıyor aslında. Üretilen metreküp hacmi ile çarptığımız zaman kaç bin metreküpte böyle bir ihtiyaç vardı?

Erhan Talu: Toplamda 350-400 bin metreküp civarında bir shotcrete imalatı var. Biz bu durumu sonrasında proje yönetimi ile paylaştık. Proje yönetimimiz de bu konularda yenilikçidir. İnovatif çözümlerle gerekli desteği verir. Sizlerin üst yönetimi ile de yaptığımız görüşmeler sonucunda ileriye yönelik öngörüler açısından değerlendirmeler yapıldı. Bizim önerimiz şudur, size yurtdışından gelen bu ürünün burada üretilmesidir. CHRYSO®Spray Jet AF910 fiyatı, diğer ürün fiyatlarının çok üzerinde maliyette olmasına rağmen toplam shot-crete ve işçilik maliyetindeki avantaj görüldüğünde ürün alınmaya başlanıyor. Bu mantıklı durumu ben pek çok çalışma arkadaşıma, diğer projedeki ilgili arkadaşlara aktardım. Tabi yerli üretim olduğu takdirde pazara ulaşmak daha kolay olabilir.

Tolga Ilıca: Tabi ki böyle bir ürünün üretimini yapmak ülkemiz açısından da çok onur verici olur. Bu konu ile ilgili aksiyonlar da almaya çalışıyoruz. En kısa zamanda yapılmasını umarız ancak şu anki yurtdışından gelen hali ile de metro ve karayolu tünellerine büyük fayda sağladığını görüyoruz. Bunun dışında beton firmaları tarafından kullanılan birçok ürünümüz var bunlarla ilgili genel görüşleriniz nasıldır?

Erhan Talu: Hemen onlardan da bahsetmek isterim. Birlikte çalıştığımız üç tane beton tedarikçimiz var. Bunların ikisi ağırlıklı olarak CHRYSO’nun ürünlerini kullanıyor. Bizim projede 2017 sonu itibariyle toplam şu an dökülen beton metrajı 1.379.193 metreküptür. Proje bitiminde bunun %70’i iki firma tarafından karşılanıyor. Ağırlıklı olarak CHRYSO ürünleri kullanılıyor. Şu ana kadar bizim şartnamelerin öngördüğü numune alma sıklığı, diğer yapılan tüm deneyler dahil olmak üzere standartların üzerinde kontrol noktalarımız var, bir defa bile sorun yaşamadık. Biz CHRYSO’dan CHRYSO®Jet AF 910 haricindeki shotcrete katkısı olan CHRYSO®Spray Jet AF

13

benimseterek çalışmak gerekiyor. Sadece sektörün dezavantajı; yapı elemanları, çalışma şartları, çalışılan yer, işveren, tedarikçi gibi unsurlar çok değişken unsurlar bunuluyor. Bu değişkenlik bazen karmaşa yaratabiliyor. Buna uyum sağlamak gerekiyor.

Tolga Ilıca: Kriz yönetimidir bu aslında. Başladığı yerden bitimine kadar çok farklı sorunlar doğabiliyor. Çünkü hem zamanla yarışıyorsunuz hem ciddi bir ekonomi yönetmeniz gerekiyor, aynı zamanda doğa ile mücadele içinde oluyorsunuz.

Erhan Talu: Diğer bir husus da iş güvenliğidir. Son dönemlerde iş güvenliği alanında da çok geliştik aslında. Günümüzde biraz daha bilinç düzeyi arttı ve yönetmeliklerde, yasalarda çok fazla yer kaplıyor. Buna bağlı olarak çevre yönetimi önemlidir. Kalite zaten olmazsa olmazlar arasındadır, bu konuda da çok fazla değişim oldu. Bizlerin burada kalite yönetimini çok başarılı hale getirdiğini düşünüyorum. Tecrübelerimizi, Proje Yönetimi desteği ve hatta İcra Kurulu destekleri ile kalite yönetimini etkin hale getirdik. Belirttiğim gibi bizim en çok dikkat ettiğimiz konu şeffaflıktır, zaman zaman çok şeffaf olmanın sıkıntılarını da yaşadık. Çünkü şeffaflık daha fazla detayları, soruları getiriyor. Bu noktada zorlandığımız anlar da oldu. Yine yapar mısınız deseniz yine yaparım evet. Bunların hepsi tecrübe

olarak değerlendirebiliriz. Optima 1000 gibi ürünlerin bize kazanımı Mecidiyeköy, Mahmutbey, Kağıthane, Göztepe, Yenimahalle gibi çok ciddi şehir içi trafiği ve insan yoğunluğu içinde çalıştığımız için beton kayıplarında, kıvam çekmelerinden, pompalanabilir özelliğini yitirmesinden kaynaklanan çok ciddi saha problemlerine karşı olacaktır. Çöpe atılan beton dışında imal edilen ürünün görsel vaziyetteki hali bizi vizyon bazında da etkiliyor. Laboratuvar ortamında çok güzel ürünler ortaya çıkabilir ama sahada etkili ve zamanla yarıştığımız projelerde ürünlerin performansı önemlidir. Bu nedenle yeni projelerin en başında temas kurup planlama gerekiyor.

Selen Aydınberk: Sektörün gelişimi hakkında olumlu - olumsuz yönler nelerdir? Son yıllarda artan tünelcilik ve karayolu projeleri hakkında görüşleriniz nelerdir? Tavsiyeleriniz var mıdır?

Erhan Talu: Güzel ama zor bir soru. Ben inşaat sektörünü çok sevdiğim için çok fazla olumsuz yön görmüyorum. Aslında baktığınızda eğitim seviyesi düşük bir çalışan grubu var ama bu dezavantaj değil avantaja çevrilebilecek çok iyi bir fırsat. Öğrenmeye açıksa daha da kolay. Hem bedensel gücü hem de gönül gücü ile bu topluluğu çalıştırıyorsunuz. Burada ana anahtar bence gönül gücünü kullanmak. Bu şekilde sahadan daha verimli geri dönüşler alabilme şansınız var. Ekip ruhunu

ürününü de kullandık, onlarda hiç sıkıntı yaşanmadı.

Tolga Ilıca: CHRYSO’nun terzi usulü çözümler mottosu vardır. Global kurumsal gücü ve Ar-Ge desteğini arkasına alıp; yerelde şantiyeye, projenin ihtiyacına göre ufak revizeler yaparak fiyat-performans noktasında odak noktayı bulmak amacımızdır. Size bunu hissettirebildik mi?

Erhan Talu: Kesinlikle öyle oldu. Dediğim gibi bizden bağımsız müşavir ve idari de var yani zaman zaman onların bile bazı geri dönüşleri oldu. Tasarımsal bazda ufak müdahaleler oldu. Bahsettiğim yaklaşık 1.400.000 metreküpün içinde çok farklı beton malzemeleri var. Katkı türleri çok kez değişti. Bizim bu noktada hayıflandığımız tek nokta şu; işin en başında biraz hazıra konmaya çalıştık, segment ile ilgili katkıyı da sizden tercih etmek isterdik açıkçası. Ama orada bir önceki projeden bildiğimiz katkıdan devam etmek istedik. Ama sizin ürünleri de bunun devamında denediğimizde uygun performanslar gösterdiğini gördük.

Tolga Ilıca: O konuda bizim pazara ulaşma ve tanıtma noktasında bir eksiğimiz vardı. 2014 başına kadar odaklanılan alan bugünkünden çok farklıydı. Günümüzde yeni başlayan projelerde CHRYSO çok daha hızlı ve nokta atışı çözümlerini şantiyeye iletmektedir. Örnek vermem gerekirse Kuzey Marmara Otoyolu’ndaki prekastların teminini sağlıyoruz. Yeni başlayan metro projelerinde de ürünlerimiz ile çözüm üretmeye devam edeceğiz. Optima 1000 ürününü sormak istiyorum. Bu sene tanıttığımız inovatif ürünümüzü sizin burada deneme şansınız oldu. Aynı zamanda lansmanda da yer aldınız. Bu teknoloji ile ilgili yorumlarınızı alabilir miyim?

Erhan Talu: Optima 1000 teknolojisi de CHRYSO’nun terzi usulü çözümlerinden bir tanesi.

Tolga Ilıca: Optima 100’ün yeri belli aslında. 7-8 saat kıvam koruma, 300-350 metre pompalanabilir olma gibi. Bunlar Türkiye’de birebir gözlemlenen özellikleri. Bunun yanında o kadar kıvam koruma ihtiyacı olmayan, 300 metre pompalama gerekmeyen işlerde biraz daha ekonomik çözümler elde etmek için Optima 1000 çıktı aslında.

Erhan Talu: Çok doğru. Bu durumu da ileriki projelerde daha aktif düşüneceğimiz bir ürün

14

RÖPORTAJ

ve ekip ruhu yaratıyor. Başlarda da söylediğim gibi çalışanlar yurtdışında eğitimler verecek düzeylere geliyor.Tolga Ilıca: Zannedersem Polonya’da bir projeniz var?

Erhan Talu: Evet Polonya’da projemiz var. Aynı zamanda Norveç’te 7 yıl sürecek 3 kilometrelik bir metro projesi var. Orada çalışma saatleri ve şartları Türkiye’deki gibi değil. Türklerin yaklaşımı, tarzı, çalışma hayatındaki fedakarlıklarını biraz örf ve adetlerden kaynaklanan insan yapıları hoşuma gidiyor.

Tolga Ilıca: Gülermak tabi ki birçok güzel iş yaptı ama bu haber çok sevindirdi gerçekten. Gülermak’ın daha gelişmiş ülkelerde ve beton teknolojisinde ayrı yeri olan Norveç gibi bir ülkedeki projelerde yer alıyor olması oldukça gurur verici.

Erhan Talu: Türk müteahhitler Gülermak’ın da öncülüğünde bulunduğu gibi Fransa’da, İngiltere’de ve Avrupa’nın diğer şehirlerinde, sadece Orta Doğu’da değil pek çok teklif verme, yeterlilik belgesi alma hakkına sahip oluyorlar. Bunlarda tabi Türkiye’de yapılmış olan işlerin kazanımları ile oluyor.

Tolga Ilıca: Benim gördüğüm kadarıyla bizlerin sorun çözmede, kriz yönetmede hiçbir sorun yok. Türk insanı yapısından gelen ‘kervan yolda düzülür’ mantığına ile değil planlama ile ilgilenilmeli. Planlamaya biraz daha fazla zaman ayırdığımızda, birçok alanda daha önde olacağız.

Erhan Talu: Evet katılıyorum. Mesela benim önümde şu an viyadük ile ilgili iş planı var mesela. İş programını haftalık olarak değiştirmek zorunda kalıyorum. Hatta günlük olarak bile değiştiği oluyor, dediğim gibi değişkenler çok fazla. Bu süreçte yapılan hata ya da geç kalmışlık domino taşı etkisi ile diğerlerini de etkiliyor.

Tolga Ilıca: Projeniz ne zaman açılacak?

Erhan Talu: Bizim yapmış olduğumuz Mahmutbey – Mecidiyeköy arasındaki hattın kaba inşaat işleri. 31 Mart itibariyle bizim sözleşmemiz sona eriyor. Bir aksilik olmazda vaktinde yetişmiş olacak. Tepeden tırnağa kadar üzerimizde ciddi bir baskı var. Bitirmeye yönelik gerekli tüm adımları atıyoruz. Projenin tamamen açılması sözleşmesine baktığımızda 2018 yılının sonu olarak gözüküyor ama muhtemelen 2019 yılını bulacaktır. 2019 yılında da Beşiktaş-Kabataş civarında arkeolojik kazı işleri var. Alarko firması gerçekleştiriyor. Hem bizim yapmış olduğumuz işin elektro-mekaniği ve ince işlerini hem de Mecidiyeköy - Kabataş arasındaki kaba inşaatını ve elektro-mekaniğini yürütüyor. Arkeolojik kazı nedeniyle proje biraz ötelenebilir.

Tolga Ilıca: Aslında bu projelerle şehrin tarihini görme şansı da oluyor. Bu proje olmasaydı Beşiktaş civarında böyle bir kazı şansı mümkün olmayacaktı. Eserlerle, kalıntılarla vs. şehrin binlerce yıl daha eskiye gitmiş halini görebiliyorsunuz. Bunlar planlı yapıldığı sürece, şehrin tarihini de koruyarak tarihin öğrenilmesine katkı sağlanıyor.

Selen Aydınberk: Son olarak sektörde bulunan iş ortaklarınıza tavsiyeleriniz ya da eklemek istediğiniz şeyler var mıdır?

Erhan Talu: Bizim tedarikçilerimizden asıl beklediğimiz, sizin başarabildiğiniz gibi ‘sürdürülebilir ilişki’dir. Yani projelerde bazen işbirliği yapıyorsunuz bazen yapamıyorsunuz sonuçta o anki projenin şartları ile ilgili olarak değişebiliyor. Bu durum karşılıklı menfaatlerin örtüşmesi ile alakalıdır. Bugün çalışmadığınız bir proje olabilir ama yarın şartlar değişebilir. Hatta siz olmasanız bile yönlendirebileceğiniz projeler çıkabilir. Benim bu nedenle önemsediğim kavramlardan "sürdürülebilir ilişki"yi CHRYSO ekibi Tolga Bey olsun, Şakir Bey olsun çok iyi başarıyor. Aynı zamanda Şakir Bey’in ekibinden Mehmet Bey ayrıca üst yönetimde Osman İlgen ve Rıza Altınsoy, teknik ekipten Oytun Emre ve ekibi ile de çok başarılı. Eminim ki önümüzdeki yıllarda CHRYSO başarısı katlanarak devam edecektir.

Tolga Ilıca: Aslında bakarsanız, CHRYSO çok gelişti. Dünya çapındaki Ar-Ge merkezlerinden birisi de Türkiye’de Dilovası’ndadır. Belki çok fazla ülkede

fabrikası var ama her yerde Ar-Ge merkezi bulunmuyor. CHRYSO Türkiye, çevre coğrafyasına da Ar-Ge desteği veren bir laboratuvar konumundadır. Beton ve çimentonun dokunduğu her yapı elemanına çözüm desteği sağlayan ve sadece ürün üretmekle kalmayıp, müşterilere çözümler ile ulaşmaktadır.

Erhan Talu: Bunu şu şekilde açıklamak isterim; laboratuvarlar, Ar-Ge merkezleri gizlilik unsuru içerir. Oysa CHRYSO bizi laboratuvarlarında birçok kez ağırladı ve biz deneylere tanık olduk. Bu durum kendisine güvenen firmalarda görülür zaten. Firma bilinirliğinin yanı sıra ürünlerin teknik özellikleri ile ön plana çıkmak gerekiyor. Zaten ürünlerin teknik özelliklerini görseller ile desteklediğiniz zaman ikna edici oluyor.

Tolga Ilıca: Özellikle örnek vakalar ile açıklandığında çok daha net oluyor. Yurt içinde ya da yurt dışında benzer vakalar yaşanabiliyor aslında ama birbirinden haberdar olunamıyor. Bir yerdeki benzer sorun başka yerde çözülmüş olabiliyor. Bazen çözüm yöntemi tam otururken bazen küçük revizeler ile yöntem geliştiriliyor.

Erhan Talu: Sadece yurt dışı diye bakmamak gerekiyor tabi. Mesela sizin yer aldığınız 3. Boğaz Köprüsü, Körfez Geçiş Projesi, Çanakkale Köprüsü gibi Dünya çapında mega projelerdir. Ve sizi tercih edenler, teknik bir dille ürünleri açıklarsa ve yerinde görebilirlerse çok fayda sağlayacaktır.

Tolga Ilıca: İnanılmaz güzel bir fikir. Çünkü bir lansman gibi olduğu zaman sadece ürün tanıtıyorsunuz ama bahsettiğiniz tarzda bir organizasyon çok daha verimli olabilir.

Erhan Talu: Lansman olduğunda sektör ilgilileri bir araya gelip, kullandığı ürün detaylarına kadar konu uzayabiliyor. Bunun daha farklı sempozyum gibi kurgusu eminim ilgi çekecektir.

Selen Aydınberk: Erhan Bey, bizimle paylaştığınız tüm bilgiler için çok teşekkür ederiz.

Erhan Talu: Ben teşekkür ederim. Güzel ve keyifli bir sohbet oldu.

Tolga Ilıca: Biz teşekkür ederiz. Başarılarınızın devamını dileriz.

15

PROJELER

SOSYAL SORUMLULUĞUMUZUN FARKINDAYIZ!

Kars’ın Selim İlçesi Karahamza Köyü’nde bulunan Zekeriya Atilla Ortaokulu’nun iyileştirme çalışmalarına CHRYSO da dahil oldu. Değerli öğretmenimiz ve aynı zamanda okul müdürü olan Mürsel Kızıltaş’ın önderlik ettiği çalışmalarda, Okul Aile Birliği’nin organizasyonu ile öğrencilerin eğitim hayatı daha sağlıklı hale getirildi. ‘Bizim de çorbada bir tuzumuz olsun’ diyen CHRYSO ailesi, okulun ısıtma ve kalorifer sistemleri kurulumu ile destek oldu.

Sosyal Sorumluluk Projesi’ne Bir Katkı da CHRYSO’dan!Kış aylarının zorlu şartları gelmeden 2017 yılının yaz aylarında tamamlanan proje sonunda, Zekeriya Atilla Ortaokulu daha modern ve hijyenik hale getirildi. Okulun yenilenmesinde büyük emek veren ve önderlik eden okul müdürü Mürsel Kızıltaş'ın emeklerine destek olmak isteyen CHRYSO ailesi okulda eksik kalan yenilenmeleri öğrenerek harekete geçti. Yeni kalorifer sistemi kurulumu ve jeneratör desteği ile yurdumuzun güzel köyündeki yavrularımızın eğitimine katkıda bulunuldu.

Kurumsal sosyal sorumluluk projeleri ile toplumda yer alan CHRYSO, geçtiğimiz yıllarda Altı Nokta Körler Derneği işbirliği ile baston yardımı ve Geriatri (Yaşlılık Hekimliği) gibi çeşitli alanlarda kendini göstermiştir. Köy okulu ısıtma ve kalorifer sistemleri desteği ile projelerine yenisini ekleyen CHRYSO, topluma fayda sağlayacak çalışmalarına önümüzdeki dönemlerde de devam edecek ve bu alanda sektöründe farkındalık yaratmaya çalışacaktır.

CHRYSO’dan Yavrularımızın Kalplerini Isıtan Proje!

16

HABERLER

YENİ NESİL Kimyasalları, YENİ NESİL Mühendislerle Buluşturdu!

“DÜNYANIN EN UZUN ASMA KÖPRÜSÜ”Çalışmaları CHRYSO’nun Katkıları ile Hızlandı!

kapsamında, "Yüksek Dayanımlı BetonlarınPerformanslarının" iyileştirilmesi için muhtelif içeriklerdeki yeni nesil kimyasallar ve mikro silika kullanarak karşılaştırmalı deneysel bir çalışma yapılmıştır. CHRYSO tarafından sağlanan Premia 196 ve Premia 518 katkıları muhtelif oranlarda betona katılarak betonun işlenebilirliği, dayanımı ve su geçirimliliği üzerine etkileri ve bunların aralarındaki farklılıklar incelenmiştir. Ayrıca mineral katkı olarak yine muhtelif oranlarda kullanılan mikro silika sayesinde çimento miktarındaki azalma ile ekonomik ve çevreci beton üretimi hedeflenmiştir. Proje çıktılarının aynı zamanda Ekim ayında İzmir’de gerçekleşecek olan Advances in Civil Engineering (ACE 2018) kongresinde de detaylı sunumu yapılacaktır.

Dünyanın ve ülkemizin dört bir yanındaki mega projelerin değişmez çözüm ortağı CHRYSO, geleceğin mühendislerinin gelişimine katkı sağlıyor. 4 Ocak 2018 tarihinde Bahçeşehir Üniversitesi Mühendislik Fakültesi’nde gerçekleşen sunumda; Proje ve Kurumsal Müşteriler Satış Müdürümüz Tolga ILICA da yer alarak görüş ve önerilerini genç mühendis adayları ile paylaştı.

TÜBİTAK 2209-b “Sanayiye Yönelik Lisans Bitirme Tezi Destekleme Programı” kapsamında Bahçeşehir Üniversitesi ve CHRYSO ortaklığında gerçekleştirilen “Ultra Yüksek Dayanımlı Çevreci Betonlar” başlıklı projemizin sonuçları akademi danışmanı Yrd. Doç. Dr. İrem Şanal Özyurt ve sanayi danışmanı Yük. Müh. Tolga Ilıca tarafından değerlendirilmiştir. Bu çalışma

“Dünyanın En Uzun Asma Köprüsü” Çalışmaları CHRYSO’nun Katkıları ile Hızlandı! Temeli 18 Mart 2017’de atılan 1915 Çanakkale Köprüsü’nün yapımı hızlanarak devam ediyor. 2023 yılında bitmesi planlanan bu muhteşem köprü, dünyanın en büyük asma köprüsü olacak.

Ülkemizin en prestijli projelerinde, özellikle 100 yıl ve üzeri performans beklenen beton tasarımlarının vazgeçilmez çözüm ortağı olan haline gelen CHRYSO, 1915 Çanakkale Köprüsü ile mega projelerine bir yenisini daha ekliyor.

1915 Çanakkale Köprüsü, ayak açıklığı bakımından dünyanın en uzun aralıklı köprüsü unvanını alacak ve 2023 metrelik bu ayak açıklığı ile bir dünya rekoru kırılmış

olacaktır. 6 yılda bitecek olan Çanakkale Köprüsü, Cumhuriyetimizin 100. yılında hizmete girecektir ve Çanakkale'nin Asya ve Avrupa yakalarını bağlayacaktır.

17

EĞİTİM

ULTRA YÜKSEK PERFORMANSLI BETON GELİŞTİRİLMESİ

SonuçDeney başarılıydı, CHRYSO katkı maddelerinin kullanımıyla birlikte makul işlenebilirlik ölçümleriyle çok düşük su-çimento oranına ulaşıldı. Hava boşluğu yüzdesini düşürmek ve mümkün olan en yüksek basınç dayanımı değerlerine ulaşmak için UHPC geliştirilmesi esnasında kum parçacıklarının inceliği mümkün olan maksimum düzeyde olmalıdır. Katkılardan Premia 196 katkısı ile yapılan betonlar öngörüldüğü gibi Premia 518'den daha düşük c/w oranına sahip olmuştur. Mikro silika kullanımıyla birlikte örneklerdeki hava boşluğu oranı azaldı ve bunun da basınç dayanımını arttırdığı bilindiğinden, mikro silika içeriğinde ölçülü bir yükseltme önerilmektedir. Doğal kuruma rejimi, kurutma fırını yöntemine kıyasla basınç dayanımı sonuçlarında ciddi iyileşme gösterdi.

Hiper Akışkanlaştırıcı & Mikro Silika ile Bahaa Aldeen Hushoush, Zaid Atassi, Cemal Aksoy, Danışman: Dr. İrem Şanal Özyurt

GirişUltra Yüksek Performanslı Beton (UHPC), yüksek basınç dayanımına sahip, aynı zamanda sünek ve dayanıklı yeni nesil yapı malzemesidir. Bu çalışmanın amacı, farklı içeriklerde iki tip yeni nesil hiper akışkanlaştırıcı ve mikro silika kullanarak UHPC performansını arttırma suretiyle UHPC gelişimini ortaya koymaktır.

Karışım KategorileriBu çalışmadaki beton karışımları 4 kategoriye dağılmıştır, her bir kategori de farklı katkılar içeren iki karışım içermektedir. Örneklerin w/c değerleri 0.2-0.25 arasındaydı, katkılarsa toplam hacmin %3-7 arasındaydı.

Proje Hedefleri Bu araştırma, her biri farklı w/c oranına ve farklı malzeme oranlarına sahip beton örneklerinin tasarlanması ve test edilmesine dayalıdır. Testler, Chryso HRWRA (Yüksek Oranda Su Azaltıcı Katkı) ve Puzolanik malzemenin (mikro silika) betonun mekanik özellikleri üzerine etkisini

araştırmak için gerçekleştirilmiştir. Basınç dayanımına olan etkilerin incelenmesi ve beton karışımının işlenebilirliğini kaybetmemesi ve hatta mümkünse arttırması öngörülmüştür. Örneklerin w/c oranı minimumda tutulmuştur.

Karışım Tasarımı Döküm

Basınç TestiSu

havuzunda kürleme

Değerlendirme

AraştırmaEkipman Kontrolü

Örneklerin 1 gün boyunca kuruması

Basınçlı hava üfleyici ile kalıptan çıkarma

Kum

Su

Beton

Mikrosilika

Chryso Hiper-Akışkanlaştırıcı

Referanslar- Nageh N. Melekaa , Alaa A. Bashandya, Mohamed A. Arabb. Ultra High Strength Concrete Using Economical Materials. international -Journal of Current Engineering and Technology iSSN 2277 - 4106- Srinivas Allena and Craig M. Newtson. Ultra-High Strength Concrete Mixtures Using Local Materials. New Mexico State University, Civil Engineering Department, P.O. Box 30001, MSC 3CE, Las Cruces, NM 88003-8001- Chryso Fluid Optima and Chryso Fluid Premia, Time-challenging admixtures. re.chryso.com- Elkem AS. Drammensveien 169, Postboks 334, Sk0yen, NO-0213 Oslo, Norway. www.elkem.com

20

2010

30405060708090

10028. Gün Testi3. Gün Testi 7. Gün Testi

BASINÇ TESTİ SONUÇLARI

* Mix 1.1 * Mix 1.2 * Mix 2.1 * Mix 2.2 * Mix 3.1 * Mix 3.2 * Mix 4.1 * Mix 4.2* Karışım 1Plastikleştirici: 3% of vMs : 100 kg / m2 W/C : 0.25

* Karışım 2Plastikleştirici: 7% of vMs : 100 kg / m2 W/C : 0.25

* Karışım 3Plastikleştirici: 3% of vMs : 100 kg / m2 W/C : 0.2

* Karışım 4Plastikleştirici: 7% of vMs : 100 kg / m2 W/C : 0.2

CO

MP

RE

SS

IVE

ST

RE

NG

TH

TEMEL BİLEŞENLERCHRYSOPremia SerisiYeni tip süper plastikleştiriciler. Bunlar, çok düşük w/c oranında betonun işlenebilirliğini arttırmak için kullanılmaktadır.

Mikro-SilikaSilikon üretiminden arta kalan toz malzeme olarak kullanılır, basınç dayanımını ve agregalarla çimento arasındaki bağı güçlendirir.

Çimento ParçacıklarıYerel Portland Çimento CEM I-PC 42.5 TS EN 197-1 Standartlarını karşılıyor

İnce Agregalar (Kum)Karışımların bir kısmında maksimum nominal boyut 0.8 iken, kum boyutunun performansa etkisini test etmek amacıyla diğerlerinin boyutları 0.3 mm idi.

Su

19 6 5 18

UHPC‘nin Temsili mikroskop görümünü

Su-çimento oranı 0.2‘ye kadar düştü

W/C

Daha iyi akışkanlık ve işlenebilirlik

Normal betona kıyasla iki kattan daha yüksek basınç dayanımı ve erken dönemde yüksek performansX2

18

MEGA PROJELERİN DEĞİŞMEZ ÇÖZÜM ORTAĞI: CHRYSOCHRYSO, Türkiye'nin birçok yerindeki köprü, otoyol, metro, havalimanı, tünel, demiryolu, liman vb. projelerine özel geliştirdiği ürünler ile projelerin üstün performanslı ve sürdürülebilir beton performansına çözüm ortağı olmaktadır.Ülkemizin gelişmesine katkı sağlayan CHRYSO, terzi usülü çözüm politikası ve geniş ürün yelpazesi ile hizmet vermektedir.

REFERANS

❚ Avrasya Tüp Geçit Projesi İSTANBUL YAPI MERKEZİ & SK ENGINEERING❚ Marmaray CR3 Projesi İSTANBUL OHL & KOLİN-KALYON - CENGİZ ORT.❚ Yavuz Sultan Selim Köprüsü İSTANBUL IC - ASTALDI ORT. ❚ Osmangazi Köprüsü KOCAELİ NUROL - ÖZALTIN-MAKYOL - ASTALDI - YÜKSEL - GÖÇAY ORT.❚ Karabiga Termik Santrali ÇANAKKALE CENGİZ - ALARKO ORT.❚ Soma Termik Santrali MANİSA KOLİN İNŞAAT❚ Filyos Liman Projesi ZONGULDAK KOLİN - BAYBURT GROUP❚ Ankara-Sivas Hızlı Tren Hattı ANKARA KIRIKKALE DOĞUŞ İNŞAAT❚ Bostancı-Dudullu Metrosu İSTANBUL ŞENBAY - KOLİN - KALYON ORT.❚ Mecidiyeköy Mahmutbey Metro Projesi İSTANBUL GÜLERMAK - KOLİN - KALYON ORT.❚ Çubukbeli Tüneli ANTALYA BAYBURT GROUP❚ Erkenek Tüneli ADIYAMAN BAYBURT GROUP❚ Kop Dağı Tüneli BAYBURT BAYBURT GROUP❚ Geminbeli Tüneli SİVAS ŞENBAY MADENCİLİK & ÖZGÜN YAPI❚ Karabel Tüneli MUĞLA BAYBURT GROUP

Altyapı Referansları;

TÜRKİYE, KATKILARIMIZLA BÜYÜYOR!

19

❚ 1915 Çanakkale Köprüsü / ÇANAKKALE DAELİM - LİMAK - SK - YAPI MERKEZİ❚ Kuzey Marmara Otoyolu / KOCAELİ - İSTANBUL KOLİN İNŞAAT❚ Kuzey Marmara Otoyolu / KOCAELİ - İSTANBUL LİMAK İNŞAAT❚ Kuzey Marmara Otoyolu / KOCAELİ - İSTANBUL KALYON GROUP❚ Ezine Ayvacık Yolu Tüneli / ÇANAKKALE KALYON-KOLİN ORT.❚ Vauk Dağı Tüneli / GÜMÜŞHANE - BAYBURT BAYBURT GROUP❚ Çukurova Havalimanı / MERSİN BAYBURT GROUP❚ Eyiste Viyadüğü / KONYA NUROL İNŞAAT

Yeni Başlayan Projeler;

❚ Kiğı - Yedisu Arası Yol ve Tünel Projesi BİNGÖL ÖZALTIN - CENGİZ İNŞAAT ORT.❚ Sabuncubeli Tünel Projesi MANİSA - İZMİR İZMİR İNŞAAT (MAKYOL - KALYON ORT.)❚ Bomonti Mahall İZMİR TÜRKERLER HOLD❚ Rize Erzurum Bağlantı Yolu Ovit Dağı Tüneli RİZE CENGİZ - MAKYOL-ASL ORT.❚ Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı - Pendik Bağlantı Yolu Tünelleri ÇELİKLER İNŞAAT❚ Yazıhan - Hekimhan Arası Yol ve Tünel Yapımı MALATYA ZİVER İNŞAAT❚ Zigana Tüneli TRABZON - GÜMÜŞHANE CENGİZ İNŞAAT❚ Çapakçur Viyadüğü Şantiyesi BİNGÖL ZİVER İNŞAAT❚ Devrek - Ereğli Yol Şantiyesi ZONGULDAK BAYBURT GROUP❚ Palu - Muş Demiryolu Deplase Projesi BİNGÖL-MUŞ CENGİZ - ÇAKILSU ORT.❚ Mithatpaşa Tünelleri ZONGULDAK EN - EZ İNŞAAT❚ Alanya - Hadim Yolu Projesi ANTALYA EN - EZ İNŞAAT❚ Kömürhan Köprüsü ELAZIĞ - MALATYA DOĞUŞ - GÜLSAN ORTAKLIĞI❚ Beton Yol Projeleri SAMSUN BURKAY İNŞAAT❚ Business İstanbul İSTANBUL AKSUN İNŞAAT / AKDEMİR GROUP❚ Piyalepaşa İSTANBUL POLAT İNŞAAT

20

GALA

CHRYSO AİLESİ 2018Kuruluşundan bugüne kadar profesyonel iş ahlakı ile çalışanlarına ekip olma ruhunu aşılayan CHRYSO, 2018 yılının ilk ayında düzenlediği değerlendirme toplantısı ardından başarılı geçen yılı muhteşem bir gala yemeği ile kutladı.

Ekip Çalışması ve Takım Ruhu Başarıyı Getirir…CHRYSO Genel Müdürü Osman İlgen’in açılış konuşması ile başlayan organizasyonda hem eğitim hem eğlence vardı. Sayın İlgen’in motive edici konuşması ile geçmiş yılın değerlendirmeleri ve gelecek yılın planlamaları personellere aktarıldı.

İş Güvenliği Eğitimi, Intranet Kullanımı, Bireysel Emeklilik gibi konularda sunumlar ile bilgilendirmeler tamamlandıktan sonra katılımcıların her alandaki soruları tek tek yanıt buldu. Tüm gün devam eden organizasyonun öğleden sonraki programı eğlence dolu geçti. Dünya Bilardo Şampiyonu Milli Sporcu Semih Saygıner başarı öyküsü ile dinleyicileri adeta büyüledi. “Rağmen Başarılı Olmak” başlıklı

başarı öyküsü Saygıner’in anlatımı ile stand-up tadında geçti.

CHRYSO ailesinin takım ruhu bilincini yansıtan “Raka’nın Yol Haritası” adlı oyunda, tüm çalışanlar kıyasıya rekabet etti. Yaklaşık iki saat süren oyunda, tüm çalışanların eşit düzeyde harmanlanarak oluşturulduğu yarışmacılar; akıl küpü, bilgi, el becerisi, kabile kategorilerinde kendilerini gösterdi. Yarışmacı takımlar tıpkı iş yaşamlarında olduğu gibi ekip çalışmaları ve başarılı iletişimleri ile oyunda yer aldılar. Düş Enstitüsü’nün organize ettiği bu verimli oyun ile personellerin farklı departmanlardaki kişiler ile sosyalleşmesi ve takım ruhunu benimsemeleri amaçlandı. Oyun sonunda kazanan takım üyelerine hediye çekleri teslim edildi. Büyük keyif ve heyecan yaşayan CHRYSO personelleri unutulmaz deneyimler elde ettiler.

Muhteşem Organizasyon Gala Yemeği ve Çekiliş Heyecanı ile TaçlandırıldıTürkiye beton ve çimento katkı malzemeleri sektörünün lideri, yeni yılı yeni hedefler ile karşıladı. Her yıl olduğu gibi bu yılda da beş yılını dolduran CHRYSO’nun özverili çalışanlarına Syn. Osman İlgen tarafından teşekkür plaketleri takdim edildi.

CHRYSO çalışanlarının doyasıya eğlendiği akşam yemeği canlı müzik dinletileri ile renklendirildi. Günün sonunda sürpriz hediye çekilişi ile heyecan dolu anlar yaşandı. Köprüler, otoyollar ve raylı sistemler gibi mega projelerin bir numarası CHRYSO adına yaptırılan hızlı tren şeklindeki pasta büyük ilgi gördü. Keyifli çekilişte televizyondan yemek takımına, Play Station oyun konsolundan Setur hediye çekine kadar birçok hediye verildi. CHRYSO ailesi, projelerini yansıtan özel tasarım pastasını keserek yeni yıl dileklerini dilediler. "İnovasyon bizim kimyamızdır" diyen CHRYSO, büyüyen ekibiyle yeni yılda sağlam adımlar ile ilerleyecek.

21

SANAT

BETONVECAMIN

Sanat Hali

15 yılı aşkın süredir beton ve camdan yaptığı orijinal tasarımlar ile gözleri kamaştıran Ben Young, kendine özgü sanat anlayışı ile yüzlerce esere sahiptir. Eski tekne yapımcısı olan Young, eserlerinin yapımında eski mesleğinde kullandığı teknikleri kullanarak heykel çalışmalarını ortaya çıkarmıştır.

Betonun sağlam yapısı ile camın renkli ve şık duruşunun bir araya getirildiği çalışmalar hem özgün hem de göz kamaştırıcı. Farklı figürler ile her eser çağrıştırdığı kelimeler ile kendine özgü isimler almıştır. Sanatçının ev sahipliğini yaptığı birçok sergide özel adları ile yer alan bu çalışmalar, sanatseverler ile buluşuyor. Ziyaretçilerini özgün eserleri ile karşılayan Ben Young, kendi sanat yolculuğuna herkesi dahil etmeyi başarıyor.

Temel inşaat malzemesi olan beton, cam ile birlikte kullanıldığında ortaya muhteşem görsel kontrastlar çıkmaktadır. Okyanus ve benzeri ortamların daha belirgin kullanıldığı somut biçimler, başlangıçta balmumundan şekillendirilip, devamında anlatımı güçlendirmek için küçük bronz oymalar ile sanat eserleri pekiştirilmiştir.

KAYNAKLAR; - Ben Young Glass Sculptureswww.deMilked.com

MerkezGEBKİM Org. San. Bölgesi Burak Sarıcı Cad. No:3 Dilovası, 41455 KOCAELİ / TÜRKİYE Tel: +90 262 653 52 53 Fax: +90 262 653 78 31

www.chryso.com

Trabzon FabrikaBeşikdüzü Org. San. Bölgesi 5 Nolu Cad. No:5 Beşikdüzü - TRABZON/TÜRKİYE Tel: +90 462 248 50 09 Fax: +90 462 248 50 10

Adana FabrikaHacı Sabancı Org. San. Bölgesi Hilal Cad. No:13 Sarıçam - ADANA/TÜRKİYETel: +90 322 503 01 549 Fax: +90 322 503 01 55

CHRYSO - Kat Katkı Malzemeleri San. ve Tic. AŞ.

“Türkiye,

Osmangazi Körfez Köprüsü Business İstanbul

Quasar İstanbul

Elazığ-Bingöl Tren Yolu Projesi

Yavuz Sultan Selim KöprüsüSinpaş Bomonti Queen Avrasya Tüp Geçit Projesi

Kuzu E�ect

Ovit DağıTünel Projesi

Manisa Sabuncubeli Tünel Projesi

Ankara-Sivas Hızlı Tren Yolu Projesi

Müşteri Hattı +90 532 111 0 112

Katkılarımızla Yükseliyor.”