Yapılandırmacı eğitim ortamına göre matematikte en fazla kullanılan stratejiler:

Yapılandırmacı eğitim ortamına Yapılandırmacı eğitim ortamına göre matematikte en fazla göre matematikte en fazla

kullanılan stratejiler:kullanılan stratejiler:

İş birliğine dayalı ve kubaşık öğrenme İş birliğine dayalı ve kubaşık öğrenme stratejisistratejisi

Probleme dayalı öğrenmeProbleme dayalı öğrenme Buluş yoluyla öğrenmeBuluş yoluyla öğrenme

GRUP ÇALIŞMASIGRUP ÇALIŞMASI

5 er kişilik gruplara ayrılarak 5 er kişilik gruplara ayrılarak aşağıdaki soruları cevaplandırınız.aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

1. Grup çalışması nedir?1. Grup çalışması nedir?

2. Grup çalışmasında gruplar nasıl 2. Grup çalışmasında gruplar nasıl oluşturulmalıdır?oluşturulmalıdır?

3. Grup çalışmasının avantajları 3. Grup çalışmasının avantajları nelerdir?nelerdir?

4. Grup çalışmasının dezavantajları 4. Grup çalışmasının dezavantajları nelerdir?nelerdir?

İşbirliğine Dayalı Öğrenme İşbirliğine Dayalı Öğrenme StratejisiStratejisi

(Collaborative Learning (Collaborative Learning Strategy)Strategy) İşbirliğine dayalı öğrenme İşbirliğine dayalı öğrenme

öğrencilerin küçük gruplar öğrencilerin küçük gruplar oluşturarak bir problemi çözmek oluşturarak bir problemi çözmek veya bir görevi yerine getirmek için veya bir görevi yerine getirmek için ortak bir amaç uğruna birlikte ortak bir amaç uğruna birlikte çalışma yoluyla konuyu öğrenme çalışma yoluyla konuyu öğrenme sürecidir (Demirel, 2000). sürecidir (Demirel, 2000).

Matematik öğrenmede işbirlikçi öğrenmenin Matematik öğrenmede işbirlikçi öğrenmenin önemi MEB (2009) raporunda önemi MEB (2009) raporunda vurgulanmakta ve öğretmenlere grup vurgulanmakta ve öğretmenlere grup çalışması yapmaları yönündeçalışması yapmaları yönünde

öneriler sunulmaktadır. Benzer bir şekilde öneriler sunulmaktadır. Benzer bir şekilde de NCTM (1989) raporunda;de NCTM (1989) raporunda;

öğrencilerin soru sorması öğrencilerin soru sorması Fikirlerini tartışmasıFikirlerini tartışması Hata yapmalarıHata yapmaları Dinlemeyi öğrenmeleriDinlemeyi öğrenmeleri Yapıcı eleştiriler yapmaları açısından Yapıcı eleştiriler yapmaları açısından

işbirlikçi öğrenmenin önemi vurgulanmıştır. işbirlikçi öğrenmenin önemi vurgulanmıştır.

İŞBİRLİĞİNE DAYALI İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME ÖĞRENME

DEĞERLENDİRME FORMUDEĞERLENDİRME FORMU Grubun adı: .......................................................... Sınıf: .................. Grubun adı: .......................................................... Sınıf: ..................

ÖLÇÜTLER 1 ÖLÇÜTLER 1 2 3 4 52 3 4 5

Grup üyelerinin birbirlerinin düşüncelerini dinlemesiGrup üyelerinin birbirlerinin düşüncelerini dinlemesi Grup üyelerinin birbirlerine saygı göstermesiGrup üyelerinin birbirlerine saygı göstermesi Grubun kendi içindeki çatışmaları grup içinde çözmesiGrubun kendi içindeki çatışmaları grup içinde çözmesi Grup üyelerinin görüşlerini rahatlıkla ifade etmesiGrup üyelerinin görüşlerini rahatlıkla ifade etmesi Grup üyelerinin bireysel sorumluluklarını yerine getirmesiGrup üyelerinin bireysel sorumluluklarını yerine getirmesi Grup üyelerinin bilgileri birbirleri ile paylaşmasıGrup üyelerinin bilgileri birbirleri ile paylaşması Grup üyelerinin birbirlerine güvenmesiGrup üyelerinin birbirlerine güvenmesi Grup üyelerinin ihtiyaç duyduklarında birbirinden yardım istemesiGrup üyelerinin ihtiyaç duyduklarında birbirinden yardım istemesi Grup üyelerinin birbirlerine destek olmasıGrup üyelerinin birbirlerine destek olması Grup üyelerinin birbirlerini cesaretlendirmesiGrup üyelerinin birbirlerini cesaretlendirmesi Grup üyelerinin birbirlerini takdir etmesiGrup üyelerinin birbirlerini takdir etmesi Grup üyelerinin birbirlerinin duygularını anlamasıGrup üyelerinin birbirlerinin duygularını anlaması Grup üyelerinin birbirinin hakkını korumasıGrup üyelerinin birbirinin hakkını koruması Grup üyelerinin birlikte çalışmaktan hoşlanmasıGrup üyelerinin birlikte çalışmaktan hoşlanması Grubun verimli bir şekilde çalışmasıGrubun verimli bir şekilde çalışması

YORUMLAR VE ÖNERİLER: ….................................................................................................................YORUMLAR VE ÖNERİLER: …................................................................................................................. ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

İşbirlikçi öğrenmenin İşbirlikçi öğrenmenin yararlarıyararları

Öğrencilerin öğrenme Öğrencilerin öğrenme güdülenmelerinegüdülenmelerine ve ve dikkatlerini sürdürmelerinedikkatlerini sürdürmelerine yardımcı olur. yardımcı olur.

Özellikle Özellikle düşük yeteneklidüşük yetenekli öğrencilerin öğrencilerin problem problem çözme ve üst düzey düşünme becerisiniçözme ve üst düzey düşünme becerisini kazanmasına yardımcı olur. kazanmasına yardımcı olur.

Öğrenci akranları ile etkileşimde Öğrenci akranları ile etkileşimde bulunduğundan öğrenme ortamı öğrenci için bulunduğundan öğrenme ortamı öğrenci için zevklizevkli hale gelir. hale gelir.

Öğrencilerin dersle ilgili Öğrencilerin dersle ilgili kaygıları azalırkaygıları azalır, , öz öz yetenekleriyetenekleri gelişir. gelişir.

Her grup çalışması iş Her grup çalışması iş birlikçi öğrenme değildir. birlikçi öğrenme değildir.

Bazı üyelerin grup çalışmasına hemen hemen bir katkı Bazı üyelerin grup çalışmasına hemen hemen bir katkı getirmeden başkalarının başarısına ortak olması (hazıra getirmeden başkalarının başarısına ortak olması (hazıra konma).konma).

Üyelerden bazılarının işlerini başkalarına yaptırdıklarını Üyelerden bazılarının işlerini başkalarına yaptırdıklarını hissetmesi ve bundan rahatsız olması (sömürülme). hissetmesi ve bundan rahatsız olması (sömürülme).

Başarı düzeyleri yüksek grup üyelerinin ön plana Başarı düzeyleri yüksek grup üyelerinin ön plana çıkarak daha fazla iş yapmaları dolayısıyla grup çıkarak daha fazla iş yapmaları dolayısıyla grup çalışmasından daha fazla yararlanması, başarı düzeyi çalışmasından daha fazla yararlanması, başarı düzeyi daha düşük olan grup üyelerinin bunu yapamamaları ve daha düşük olan grup üyelerinin bunu yapamamaları ve durumun daha da kötüye gitmesi (zenginin daha da durumun daha da kötüye gitmesi (zenginin daha da zenginleşmesi)zenginleşmesi)

Başarı düzeyi yüksek olan grup üyelerinin düşük olan Başarı düzeyi yüksek olan grup üyelerinin düşük olan grup üyelerinin açıklamalarına ve önerilerine değer grup üyelerinin açıklamalarına ve önerilerine değer vermemesi (sorumluluğun karışması) (Açıkgöz, 2000: vermemesi (sorumluluğun karışması) (Açıkgöz, 2000: 261 akt. Pesen, 2006). 261 akt. Pesen, 2006).

İş Birliğine Dayalı Öğrenme Grupları İş Birliğine Dayalı Öğrenme Grupları

İş Birliğine Dayalı Öğrenme Gruplarıİş Birliğine Dayalı Öğrenme Grupları Pozitif dayanışmaPozitif dayanışma Bireysel sorumlulukBireysel sorumluluk Heterojen Heterojen Katılımcı(ortaklaşa) liderlik Katılımcı(ortaklaşa) liderlik Başarıdan bütün grup üyeleri sorumlu Başarıdan bütün grup üyeleri sorumlu İşİş veve sürdürme vurgulanmış sürdürme vurgulanmış İşİş birlikçibirlikçi beceriler direk olarak öğretilir beceriler direk olarak öğretilir Öğretmen gözlem yapar Öğretmen gözlem yapar veve dönüt verir dönüt verir Başarı için eşit fırsatBaşarı için eşit fırsat Grup süreçlerini öğrenciler etkiler Grup süreçlerini öğrenciler etkiler

İşbirlikçi tekniğin beş aşaması İşbirlikçi tekniğin beş aşaması vardır (Gelen, 2001:63) (Özder, vardır (Gelen, 2001:63) (Özder,

1996:7) 1996:7) 1.Takımların Oluşturulması1.Takımların Oluşturulması: : Dört-beş kişilik Dört-beş kişilik

takımlardan oluşur. Takımların takımlardan oluşur. Takımların oluşturulmasında öğrencilerin söz konusu oluşturulmasında öğrencilerin söz konusu ders ile ilgili son sınavdan aldıkları puanların ders ile ilgili son sınavdan aldıkları puanların

ortalaması alınarak bir sıraya konur. Bu sıra ortalaması alınarak bir sıraya konur. Bu sıra üçe bölünür üçe bölünür veve ilk %25’i yüksek, %50’si orta ilk %25’i yüksek, %50’si orta veve diğer %25’’i de düşük başarılı olarak diğer %25’’i de düşük başarılı olarak tanımlanır. Takımlardaki öğrencilerden 1’i tanımlanır. Takımlardaki öğrencilerden 1’i yüksek, 2’si orta, 1’i de düşük puanlıdır. yüksek, 2’si orta, 1’i de düşük puanlıdır. Takım üyelerinin cinsiyet Takım üyelerinin cinsiyet veve etnik köken etnik köken

açısından heterojen olmalarına dikkat açısından heterojen olmalarına dikkat edilmelidiredilmelidir

İşbirlikçi tekniğin beş aşaması İşbirlikçi tekniğin beş aşaması vardır (Gelen, 2001:63) (Özder, vardır (Gelen, 2001:63) (Özder,

1996:7) 1996:7) 2.Konunun Sunulması:2.Konunun Sunulması: Öğretmen sadece Öğretmen sadece

amaçlanan konu üzerinde sunumu yapar. amaçlanan konu üzerinde sunumu yapar. 3.Sınavlar:3.Sınavlar: Öğrenciler birkaç oturumda bir, Öğrenciler birkaç oturumda bir,

bireysel not alırlar. Değerlendirme bireysel bireysel not alırlar. Değerlendirme bireysel olur.olur. 4.Bireysel İlerleme Puanları:4.Bireysel İlerleme Puanları: Öğrenci Öğrenci

başlangıç puanına göre iyi puan alırsa, ilerleme başlangıç puanına göre iyi puan alırsa, ilerleme puanı yüksek olur puanı yüksek olur veve küme başarısına katkıda küme başarısına katkıda

bulunurbulunur 5. Takım Ödülü:5. Takım Ödülü: Takımlar önceden Takımlar önceden

belirlenen amaçlara ulaştıkça ödüllendirilirler belirlenen amaçlara ulaştıkça ödüllendirilirler

İşbirliğine Dayalı Öğrenme İşbirliğine Dayalı Öğrenme Etkinliklerini UygulamaEtkinliklerini Uygulama

Çalışma yaprakları hazırlanmalıdır. Çalışma yapraklarındaki Çalışma yaprakları hazırlanmalıdır. Çalışma yapraklarındaki işlemler, derste öğretilen kavramların, ilkelerin veya kuralların işlemler, derste öğretilen kavramların, ilkelerin veya kuralların doğrudan uygulamalarını gerektirecek nitelikte olmalıdır. Cevap doğrudan uygulamalarını gerektirecek nitelikte olmalıdır. Cevap anahtarı da hazırlanmalıdır.anahtarı da hazırlanmalıdır.

Her bir takımı oluşturan öğrenciler, bir arada takım masalarına Her bir takımı oluşturan öğrenciler, bir arada takım masalarına yerleşmeli ve kendilerine takım adı seçmelidirler. yerleşmeli ve kendilerine takım adı seçmelidirler.

Her takıma iki çalışma kağıdı ve cevap anahtarı dağıtılmalıdır. Her takıma iki çalışma kağıdı ve cevap anahtarı dağıtılmalıdır. Her öğrenci bireysel olarak cevaplandırma yapmalıdır. Eğer Her öğrenci bireysel olarak cevaplandırma yapmalıdır. Eğer öğrencinin cevabı yanlış ise doğru yolun açıklanması ve konunun öğrencinin cevabı yanlış ise doğru yolun açıklanması ve konunun anlaşılmasının sağlanması diğer takım arkadaşlarının anlaşılmasının sağlanması diğer takım arkadaşlarının sorumluluğudur. sorumluluğudur.

Öğrencilere çalışma yaprakları tamamlandığında gruptaki her bir Öğrencilere çalışma yaprakları tamamlandığında gruptaki her bir öğrencinin izleme testini % 100 başarıyla yapacakları düzeye öğrencinin izleme testini % 100 başarıyla yapacakları düzeye gelmeleri gerektiği vurgulanmalıdır. gelmeleri gerektiği vurgulanmalıdır.

Öğrencilere soruları olduğunda önce takım arkadaşlarına Öğrencilere soruları olduğunda önce takım arkadaşlarına sormaları gerektiği açıklanmalıdır. sormaları gerektiği açıklanmalıdır.

Öğretmen takımlar arasında dolaşarak takım içindeki işbirliğini Öğretmen takımlar arasında dolaşarak takım içindeki işbirliğini artırmaya ve böylece öğrencileri takım ödülü almaya teşvik artırmaya ve böylece öğrencileri takım ödülü almaya teşvik etmelidir. etmelidir.

DeğerlendirmeDeğerlendirme

Takım çalışması tamamlandıktan Takım çalışması tamamlandıktan sonra öğrencilere konuyu ne derece sonra öğrencilere konuyu ne derece anladıklarını belirlemek üzere anladıklarını belirlemek üzere izleme izleme testitesti verilir. Öğrenciler izleme verilir. Öğrenciler izleme testlerini bireysel olarak alırlar. testlerini bireysel olarak alırlar. İzleme testi çalışma yapraklarına İzleme testi çalışma yapraklarına paralel olarak hazırlanır. Ancak paralel olarak hazırlanır. Ancak sorular ezberleyerek yapılmasını sorular ezberleyerek yapılmasını önleyecek şekilde olmadır. önleyecek şekilde olmadır.

Takım PuanıTakım Puanı

Takımdaki her bir üyenin ilerleme Takımdaki her bir üyenin ilerleme düzeyine bağlı olarak elde ettikleri düzeyine bağlı olarak elde ettikleri puandır. Takım üyelerinden her puandır. Takım üyelerinden her birinin izleme testinden aldığı puan birinin izleme testinden aldığı puan ile önceki temel puan ile önceki temel puan karşılaştırılarak ilerleme miktarını karşılaştırılarak ilerleme miktarını bulur. bulur.

İlerleme Puanı Belirleme Ölçütleri İlerleme Puanı Belirleme Ölçütleri (Açıkgöz ve Slavin’e göre)(Açıkgöz ve Slavin’e göre)

Açıkgöz’e göreAçıkgöz’e göre 5 puan eksik alırsa 0 5 puan eksik alırsa 0 4 puan eksik ya da fazla alırsa 4 puan eksik ya da fazla alırsa

1010 5-9 puan arası fazla alırsa 155-9 puan arası fazla alırsa 15 10-14 puan fazla alırsa 20 10-14 puan fazla alırsa 20 15 puan 15 puan veve fazlasını alırsa fazlasını alırsa

2525 er sınavdan 95-99 arası alırsa er sınavdan 95-99 arası alırsa

25 25 Her sınavdan 100 alırsa Her sınavdan 100 alırsa

3030

Slavin’e göreSlavin’e göre 5 puan va daha eksik 5 puan va daha eksik

olırsa 0 olırsa 0 4 puan eksik ya da fazla 4 puan eksik ya da fazla

alırsa 10alırsa 10 5-9 puan arası fazla 5-9 puan arası fazla

alırsa 20alırsa 20 10 10 veve daha yukarı daha yukarı

olduğunda 30 olduğunda 30

Kubaşık Öğrenme Kubaşık Öğrenme (Cooperative Öğrenme) (Cooperative Öğrenme)

Sosyal ve bilişsel gelişimi hedef alarak Sosyal ve bilişsel gelişimi hedef alarak öğrencilerin birbirleri arasındaki olumlu öğrencilerin birbirleri arasındaki olumlu bağımlılığı arttıran belirli sınıf bağımlılığı arttıran belirli sınıf tekniklerinin bütünüdür. tekniklerinin bütünüdür.

““Kubaşık Öğrenme” tek bir bireyin Kubaşık Öğrenme” tek bir bireyin girdilerinin üzerindeki vurguyu girdilerinin üzerindeki vurguyu kaldırarak, grubun ortak bir amaç kaldırarak, grubun ortak bir amaç çerçevesinde birlikte çalışıp hareket çerçevesinde birlikte çalışıp hareket etmeleri ile tek bir kişi gibi ilerlemektir. etmeleri ile tek bir kişi gibi ilerlemektir.

Kubaşık ÖğrenmeKubaşık Öğrenme

Miller, kubaşık öğrenmeyi kişilerin kendi Miller, kubaşık öğrenmeyi kişilerin kendi öğrenmelerine ve diğerlerinin öğrenmelerine ve diğerlerinin öğrenmelerine yardım etmek için küçük öğrenmelerine yardım etmek için küçük gruplarda birlikte çalışması olarak gruplarda birlikte çalışması olarak tanımlarken, tanımlarken,

Johnson, “kişinin kendi öğrenmesini ve Johnson, “kişinin kendi öğrenmesini ve diğerlerinin öğrenmesini maksimuma diğerlerinin öğrenmesini maksimuma çıkarmak için öğrencilerin küçük grup çıkarmak için öğrencilerin küçük grup çalışmalarının kullanılması” olarak çalışmalarının kullanılması” olarak tanımlar. tanımlar.

Kubaşık Öğrenme'nin Kubaşık Öğrenme'nin ÖzellikleriÖzellikleri

Milis (1998) ’de işbirliği ekiplerinde öğrenmenin 5 Milis (1998) ’de işbirliği ekiplerinde öğrenmenin 5 karakteristik özelliğini belirlemiştir. karakteristik özelliğini belirlemiştir. 1) Öğrenciler 2-5 arası küçük gruplarda beraber 1) Öğrenciler 2-5 arası küçük gruplarda beraber çalışırlar. çalışırlar. 2) Öğrenciler en iyi grup çalışması ile yapılabilen ortak 2) Öğrenciler en iyi grup çalışması ile yapılabilen ortak amaçlar ya da öğrenme etkinliklerinde beraber amaçlar ya da öğrenme etkinliklerinde beraber çalışırlar. çalışırlar. 3) Öğrenciler ortak amaçlarını ve öğrenme etkinliklerini 3) Öğrenciler ortak amaçlarını ve öğrenme etkinliklerini gerçekleştirmek için işbirlikli sosyal davranışları gerçekleştirmek için işbirlikli sosyal davranışları kullanırlar. kullanırlar. 4) Öğrenciler pozitif anlamda birbirlerine bağlıdır ve 4) Öğrenciler pozitif anlamda birbirlerine bağlıdır ve etkinlikleri yapılandırılmıştır. Bu yüzden ortak amaçları etkinlikleri yapılandırılmıştır. Bu yüzden ortak amaçları ve öğrenme etkinliklerini gerçekleştirmek için ve öğrenme etkinliklerini gerçekleştirmek için birbirlerine ihtiyaç duyarlar. birbirlerine ihtiyaç duyarlar. 5) Öğrenciler bireysel olarak da kendi görevlerinden ve 5) Öğrenciler bireysel olarak da kendi görevlerinden ve öğrenmelerinden sorumludurlar. öğrenmelerinden sorumludurlar.

Kubaşık ve İşbirlikli Kubaşık ve İşbirlikli Öğrenme Arasındaki Öğrenme Arasındaki

Farklılıklar Farklılıklar Kubaşık öğrenmede daha çok ürün Kubaşık öğrenmede daha çok ürün

değerlendirilirken, işbirlikli öğrenmede süreç değerlendirilirken, işbirlikli öğrenmede süreç değerlendirme söz konusudur. değerlendirme söz konusudur.

İşbirlikli öğrenme ortamları daha informal İşbirlikli öğrenme ortamları daha informal ortamlar olup, kubaşık öğrenme ortamları daha ortamlar olup, kubaşık öğrenme ortamları daha yapılanmış ve formaldir. yapılanmış ve formaldir.

İşbirlikli öğrenme ortamlarında bireylerin karşılıklı İşbirlikli öğrenme ortamlarında bireylerin karşılıklı olarak (olarak (mutualmutual) çalışması ve sorumluluk alması söz ) çalışması ve sorumluluk alması söz konusu iken, kubaşık öğrenmede belirlenmiş ortak konusu iken, kubaşık öğrenmede belirlenmiş ortak bir hedefe ulaşmak için bölünmüş (split tasks) bir hedefe ulaşmak için bölünmüş (split tasks) görevler üzerinde çalışılması söz konusudur. görevler üzerinde çalışılması söz konusudur.

Kozadan KelebeğeKozadan Kelebeğe

Bir genç, babasıyla kırlarda dolaşırken Bir genç, babasıyla kırlarda dolaşırken kozasından çıkmaya çabalayan bir kozasından çıkmaya çabalayan bir kelebekkelebek

görürler. Kelebek, kozanın lifleri görürler. Kelebek, kozanın lifleri arasından sıyrılmaya çabalamaktadır. arasından sıyrılmaya çabalamaktadır. Baba, hemenBaba, hemen

kelebeğin yardımına koşar kelebeğin yardımına koşar veve dikkatli bir dikkatli bir şekilde kozanın liflerini sıyırıverir. Lifleri şekilde kozanın liflerini sıyırıverir. Lifleri açaraçar

veve kelebeğin pek zorlanmadan kozadan kelebeğin pek zorlanmadan kozadan çıkmasını sağlar. Ancak kelebek kozadançıkmasını sağlar. Ancak kelebek kozadan

kolaylıkla çıkmasına rağmen uçamaz. kolaylıkla çıkmasına rağmen uçamaz. Biraz çırpınır Biraz çırpınır veve yerinde kalır. Çünkü yerinde kalır. Çünkü kelebek kelebek

kendini liflerden kurtarma çabası kendini liflerden kurtarma çabası sırasında aslında kaslarını geliştirmekte, sırasında aslında kaslarını geliştirmekte, kendini kendini

ayakta tutacak, güçlü kılacak, uçmaya ayakta tutacak, güçlü kılacak, uçmaya hazırlayacak hareketleri öğrenmektedir. hazırlayacak hareketleri öğrenmektedir. Baba, Baba,

lifleri sıyırmakla kelebeğe iyilik lifleri sıyırmakla kelebeğe iyilik yapmamıştır. Kelebeğin güçlenmesine yapmamıştır. Kelebeğin güçlenmesine engel olmuştur. engel olmuştur.

Kelebek hiçbir zaman özgürlüğü Kelebek hiçbir zaman özgürlüğü tadamamış, gerçekten uçamamıştır.tadamamış, gerçekten uçamamıştır.

“ “Bana söylediğini, Bana söylediğini, unuturum. Bana unuturum. Bana gösterdiğini, gösterdiğini, hatırlarım. Bana hatırlarım. Bana yaptırdığını, yaptırdığını, anlarım.” anlarım.” Çin Çin atasözüatasözü

Probleme Dayalı Öğrenme Probleme Dayalı Öğrenme StratejisiStratejisi

İlk çağda bu yöntem İlk çağda bu yöntem Sokrates tarafından (soru-Sokrates tarafından (soru-cevap diyalektiği ) cevap diyalektiği ) kullanılsa da Problem kullanılsa da Problem Çözme Tekniği öğretim Çözme Tekniği öğretim litaratürüne Dewey’in litaratürüne Dewey’in sınıflaması ile girmiştir. sınıflaması ile girmiştir. Bu strateji tümüyle Bu strateji tümüyle öğrencilerin araştırma ve öğrencilerin araştırma ve inceleme yapmalarına inceleme yapmalarına ağırlık verir. Başlıca ağırlık verir. Başlıca amacı amacı bağımsız bağımsız düşünmeyedüşünmeye teşvik teşvik etmesidir (Pesen, 2006). etmesidir (Pesen, 2006).

PDÖ 1950’li yıllarda ABD’de Case PDÖ 1950’li yıllarda ABD’de Case Western Üniversitesi Tıp Fakültesi’ndeWestern Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde uygulanmıştır. Kanada Mc Master uygulanmıştır. Kanada Mc Master Üniversitesi Tıp Fakültesi’ nde ise Üniversitesi Tıp Fakültesi’ nde ise 1960’lı yılların1960’lı yılların sonuna doğru Barrows sonuna doğru Barrows ve Tombly’in tarafından yapılan bir ve Tombly’in tarafından yapılan bir araştırma sonucundaaraştırma sonucunda literatüre literatüre girmiştir. Bu araştırmada öğrencilerin girmiştir. Bu araştırmada öğrencilerin akıl yürütme yetenekleri araştırılmıştır.akıl yürütme yetenekleri araştırılmıştır.

Probleme Dayalı Öğrenme Probleme Dayalı Öğrenme StratejisiStratejisi

Problem:Problem: bireyin karşılaştığı bireyin karşılaştığı güçlükler, içinden çıkılmaz gibi güçlükler, içinden çıkılmaz gibi görünen durumlardır.görünen durumlardır.

Dewey problemi; şüphe ve Dewey problemi; şüphe ve belirsizlik uyandıran herhangi belirsizlik uyandıran herhangi bir şey olarak tanımlamaktadır. bir şey olarak tanımlamaktadır.

Probleme dayalı öğretim stratejisi Probleme dayalı öğretim stratejisi öğrenme-öğretme sürecinde yeni bir öğrenme-öğretme sürecinde yeni bir paradigmayıparadigmayı temsil eder. temsil eder.

Bu stratejide öğrenci karmaşık bir Bu stratejide öğrenci karmaşık bir durum veya olay ile karşı karşıya durum veya olay ile karşı karşıya bırakılır. bırakılır.

Önemli olan nokta öğrencilerin bu Önemli olan nokta öğrencilerin bu sorunu sahiplenmeleri, ondan sorunu sahiplenmeleri, ondan sorumlu olmalarıdır. sorumlu olmalarıdır.

Sorumluluk ve sahiplenme tam olarak Sorumluluk ve sahiplenme tam olarak gerçekleşmişse öğrenciler geçerli bir çözüme gerçekleşmişse öğrenciler geçerli bir çözüme varmada tüm yolları denerler. varmada tüm yolları denerler.

Öğretmenin strateji başlangıcında yapması Öğretmenin strateji başlangıcında yapması gereken ise problemin gerçek hayattan gereken ise problemin gerçek hayattan seçilmesine dikkat etmektir.seçilmesine dikkat etmektir.

Torp ve Sage’ye göre “Problem çözmeye Torp ve Sage’ye göre “Problem çözmeye dayalı öğrenme, karmaşık ve gerçek hayat dayalı öğrenme, karmaşık ve gerçek hayat problemlerinin araştırılması ve çözümü problemlerinin araştırılması ve çözümü etrafında organize edilmiş ve bireylerin hem etrafında organize edilmiş ve bireylerin hem zihin hem de beceri yönünden aktif zihin hem de beceri yönünden aktif katılımlarını gerektiren, tecrübeye dayalı katılımlarını gerektiren, tecrübeye dayalı öğrenmeyi temsil eder” (Saban, 200:157)öğrenmeyi temsil eder” (Saban, 200:157)

Problem çözme ile probleme dayalı Problem çözme ile probleme dayalı öğrenmeyi birbirine öğrenmeyi birbirine

karıştırmamak gerekir.karıştırmamak gerekir.

Problem çözme; Problem çözme; bir yöntemdir, bir yöntemdir, öğrencinin önceki bilgilerine öğrencinin önceki bilgilerine dayalıdayalı olarak bir karara varması, bir çözüm olarak bir karara varması, bir çözüm üretmesidir. üretmesidir.

ProblemeProbleme dayalıdayalı öğrenmeöğrenme; ; bir kuram bir kuram veya strateji olarak düşünülebilir, veya strateji olarak düşünülebilir, öğrenmeöğrenme ihtiyacının hissedilmesi ile ihtiyacının hissedilmesi ile yeni bilginin edinilmesi sürecidir. yeni bilginin edinilmesi sürecidir.

Probleme Dayalı Öğrenme Probleme Dayalı Öğrenme Stratejisinin Temel Stratejisinin Temel

Karakteristiği Karakteristiği Probleme Dayalı Öğrenme Stratejisiinin Watson Probleme Dayalı Öğrenme Stratejisiinin Watson

and Matthews (Major, Baden, MacKinnon, and Matthews (Major, Baden, MacKinnon, 2000:2) tarafından belirlenen üç temel 2000:2) tarafından belirlenen üç temel karakteristiği bulunmaktadır:karakteristiği bulunmaktadır:

Probleme dayalı bir öğretim organizasyonudur. Probleme dayalı bir öğretim organizasyonudur. Bütüncül bir yapısı vardır ve özellikle bilişsel Bütüncül bir yapısı vardır ve özellikle bilişsel (cognitive) düzeyleri vurgular.(cognitive) düzeyleri vurgular.

Küçük gruplar, özel öğretim ve aktif öğrenme Küçük gruplar, özel öğretim ve aktif öğrenme süreçlerindeki yaşantıları kolaylaştıran bir yapısı süreçlerindeki yaşantıları kolaylaştıran bir yapısı bulunmaktadır. bulunmaktadır.

Beceri ve motivasyonu geliştirir. Ömür boyu Beceri ve motivasyonu geliştirir. Ömür boyu öğrenme yeteneği sağlar. öğrenme yeteneği sağlar.

Probleme Dayalı Öğretim Stratejisinin Probleme Dayalı Öğretim Stratejisinin temel prensiplerini özetleyecek olursak temel prensiplerini özetleyecek olursak

(Savoie, Hughes, 1994:54);(Savoie, Hughes, 1994:54); Öğretime bir problem ile başlanır Öğretime bir problem ile başlanır Problem ile öğrencinin dünyası arasında Problem ile öğrencinin dünyası arasında

bağlantı kurulurbağlantı kurulur Problem disiplinler üzerinde değil yalnızca Problem disiplinler üzerinde değil yalnızca

konu üzerinde organize edilir (Sınırlandırılır)konu üzerinde organize edilir (Sınırlandırılır) Öğrencilere probleme şekil vermeleri ve Öğrencilere probleme şekil vermeleri ve

çözümü baştan sona yönetmeleri için tam çözümü baştan sona yönetmeleri için tam yetki veriliryetki verilir

Etkili, tam ve bağlamında öğrenme için küçük Etkili, tam ve bağlamında öğrenme için küçük gruplar oluşturulurgruplar oluşturulur

Öğrencilere performansları ve çözümleri Öğrencilere performansları ve çözümleri hakkında sürekli bilgi ve açıklamalarda hakkında sürekli bilgi ve açıklamalarda bulunulur.bulunulur.

Probleme dayalı öğretim stratejisinde Probleme dayalı öğretim stratejisinde belirli hedeflere yönelik problem ile belirli hedeflere yönelik problem ile ilgili belirli aşamalar bulunmaktadır. ilgili belirli aşamalar bulunmaktadır. Bu aşamaların ardıl olduğu Bu aşamaların ardıl olduğu unutulmamalıdır. Ancak her hedef unutulmamalıdır. Ancak her hedef ancak ve ancak belirli davranışlar ile ancak ve ancak belirli davranışlar ile belirlenir. Bu davranışlar hedeften- belirlenir. Bu davranışlar hedeften- ölçme ve değerlendirmeye kadar bize ölçme ve değerlendirmeye kadar bize rehberlik edecektir. rehberlik edecektir.

PDÖPDÖ

eleştirel düşünmeye cesaretlendirici, eleştirel düşünmeye cesaretlendirici, bilgi okur yazarlığıbilgi okur yazarlığı yaşam boyu karşılaşacağı gerçek yaşam boyu karşılaşacağı gerçek

problemleri çözme becerisini problemleri çözme becerisini geliştiren bir strateji olarak olarak geliştiren bir strateji olarak olarak tanımlamışlardırtanımlamışlardır

Hedef Hedef BasamağıBasamağı

Öğrenciden Beklenen DavranışÖğrenciden Beklenen Davranış

BilgiBilgi Öğrenci bu basamakta problem ile ilgili terim, Öğrenci bu basamakta problem ile ilgili terim, kavram, tanım, düşünce, ilke ve gerçekleri hatırlamalı kavram, tanım, düşünce, ilke ve gerçekleri hatırlamalı tanımalıdır.tanımalıdır.

Kavrama Kavrama Her problemde olduğu gibi verilenler istenenler Her problemde olduğu gibi verilenler istenenler ayrımı yaparak, verilenleri değerlendirmeli, eldeki ayrımı yaparak, verilenleri değerlendirmeli, eldeki malzemeyi açıklamalı ve yorumlamalıdır. malzemeyi açıklamalı ve yorumlamalıdır.

Uygulama Uygulama Bir problemi çözmek için çeşitli prensipleri Bir problemi çözmek için çeşitli prensipleri belirlemeli, üzerinde uzlaşılmış kriterleri problem belirlemeli, üzerinde uzlaşılmış kriterleri problem üzerinde denemelerdir üzerinde denemelerdir

Analiz Analiz Problemi bölünebilecek en ufak parçalarına ayırmalı, Problemi bölünebilecek en ufak parçalarına ayırmalı, alt problemler belirlemeli, birimler oluşturmalıdır. alt problemler belirlemeli, birimler oluşturmalıdır.

Sentez Sentez Analiz ettiği birimlerden yeni bir ürün meydana Analiz ettiği birimlerden yeni bir ürün meydana getirmeli, probleme farklı bir yaklaşım modeli getirmeli, probleme farklı bir yaklaşım modeli geliştirebilme, orijinal yönleri tespit etmelidir geliştirebilme, orijinal yönleri tespit etmelidir

DeğerlendiDeğerlendirme rme

Saptadığı kararlar hakkında hüküm vermeli ve Saptadığı kararlar hakkında hüküm vermeli ve problemin çözümünü ortaya koymalıdır. problemin çözümünü ortaya koymalıdır.

Problem Çözme Süreci Problem Çözme Süreci

Problem çözme zeka ile ilgili Problem çözme zeka ile ilgili değildir. değildir.

Bu beceri düşünme ve çözüm Bu beceri düşünme ve çözüm sürecinin doğru olarak sürecinin doğru olarak uygulanmasına bağlıdır.uygulanmasına bağlıdır.

Problemlerin çözümünde hiçbir Problemlerin çözümünde hiçbir zaman büyülü bir formül yoktur. zaman büyülü bir formül yoktur.

Probleme dayalı öğretim stratejisinin Probleme dayalı öğretim stratejisinin uygulama yönünden basamaklarına uygulama yönünden basamaklarına geçmeden önce böyle bir stratejide geçmeden önce böyle bir stratejide kullanılacak olan problemin kullanılacak olan problemin kalitesini değerlendirmek kalitesini değerlendirmek gerekmektedir. O halde gerekmektedir. O halde stratejimizde kullanılacak olan stratejimizde kullanılacak olan kaliteli bir problemde şu özelliklerin kaliteli bir problemde şu özelliklerin bulunması gerekir (Dutch, 1995;1):bulunması gerekir (Dutch, 1995;1):

Kaliteli bir problemde şu Kaliteli bir problemde şu özelliklerin bulunması özelliklerin bulunması

gerekir (Dutch, 1995;1):gerekir (Dutch, 1995;1): Öncelikle kaliteli bir problem öğrencinin ilgisini hemen Öncelikle kaliteli bir problem öğrencinin ilgisini hemen

çekebilmelidir. Tüm öğrencileri harekete geçirmelidir. çekebilmelidir. Tüm öğrencileri harekete geçirmelidir. Bunun için gerçek dünya ile mutlaka bir yönden bağ kurmalıdır. Bunun için gerçek dünya ile mutlaka bir yönden bağ kurmalıdır. Kaliteli bir problem mantığı yani akıl yürütmeyi temel almalıdır. Kaliteli bir problem mantığı yani akıl yürütmeyi temel almalıdır.

Mantığın ana konusu bilginin elde ediliş formları olduğuna göre Mantığın ana konusu bilginin elde ediliş formları olduğuna göre bilgiyi de temel alan bir yaklaşım içinde olmalıdır. bilgiyi de temel alan bir yaklaşım içinde olmalıdır.

Öğrencilerin her aşamada kararını belirtmesine elverişli Öğrencilerin her aşamada kararını belirtmesine elverişli olmalıdır. olmalıdır.

Kimi problemler grupla çözüleceğinden problem işbirliğine Kimi problemler grupla çözüleceğinden problem işbirliğine müsait olmalıdır. müsait olmalıdır.

Problem aynı zamanda grup üyeleri tarafından alt problemlere Problem aynı zamanda grup üyeleri tarafından alt problemlere indirgenebilir bir özellik taşımalıdır. indirgenebilir bir özellik taşımalıdır.

Problemin açık uçlu olmalı tek cevaplı olmamalıdır. Problemin açık uçlu olmalı tek cevaplı olmamalıdır. Öğrencinin önceki bilgileriyle bağlantılı ve onları destekler Öğrencinin önceki bilgileriyle bağlantılı ve onları destekler

nitelikte olmalıdır. Problem farklı bakış açılarını ortaya nitelikte olmalıdır. Problem farklı bakış açılarını ortaya çıkarmalıdır. çıkarmalıdır.

Daha sonra öğrenilecek konularla veya bilgilerle bağlantı Daha sonra öğrenilecek konularla veya bilgilerle bağlantı kurmak için köprü vazifesi görmelidir. kurmak için köprü vazifesi görmelidir.

Probleme Dayalı Öğrenme Probleme Dayalı Öğrenme BasamaklarıBasamakları

Probleme Dayalı Öğrenme Probleme Dayalı Öğrenme BasamaklarıBasamakları

BulmaBulma HazırlamaHazırlama KarşılaşmaKarşılaşma SaptamaSaptama TanımlamaTanımlama ToplamaToplama ÜretmeÜretme TartışmaTartışma KararlaştırmaKararlaştırma SunmaSunma Rapor HazırlamaRapor Hazırlama

1. Bulma : 1. Bulma : Bu basamağı öğretmen Bu basamağı öğretmen gerçekleştirecektir. Konu ile ilgili öğrencilerin gerçekleştirecektir. Konu ile ilgili öğrencilerin araştırabileceği, tartışabileceği, kendi öğrenmelerini araştırabileceği, tartışabileceği, kendi öğrenmelerini sağlayacak ve yukarıda özellikleri verilen kaliteli bir sağlayacak ve yukarıda özellikleri verilen kaliteli bir problemi bulması gerekir. Öğretmenler, öğrencilerin problemi bulması gerekir. Öğretmenler, öğrencilerin daha fazla bilgi edinmeleri için fırsatlar da sunabilir. daha fazla bilgi edinmeleri için fırsatlar da sunabilir. Diğer bir deyişle, öğrenciler problemlerini kendileri Diğer bir deyişle, öğrenciler problemlerini kendileri belirleyebilir. Ancak problemin iyi yapılandırılmamış belirleyebilir. Ancak problemin iyi yapılandırılmamış olması gereklidir.olması gereklidir.

2. Hazırlama : 2. Hazırlama : Bu aşamada amaç öğrencileri Bu aşamada amaç öğrencileri desteklemektir. Bu destek bireysel farklılıklarını da desteklemektir. Bu destek bireysel farklılıklarını da göz önünde bulundurarak, problemin doğasına göz önünde bulundurarak, problemin doğasına ilişkin farklı formların oluşmasına yardımcı ilişkin farklı formların oluşmasına yardımcı olacaktır. Öğretmen bu basamakta strateji ile ilgili olacaktır. Öğretmen bu basamakta strateji ile ilgili farklı konularda daha önceden yapılmış örneklere farklı konularda daha önceden yapılmış örneklere yer verebilir.yer verebilir.

3. Karşılaşma : 3. Karşılaşma : Bu aşamada amaç Bu aşamada amaç öğrencilerin bir şekilde problemle öğrencilerin bir şekilde problemle karşılaşmalarını sağlamaktır. Bu nedenle karşılaşmalarını sağlamaktır. Bu nedenle çeşitli senaryolar geliştirilebilir. Belirli çeşitli senaryolar geliştirilebilir. Belirli bir film, resim, tiyatro veya rol oynama bir film, resim, tiyatro veya rol oynama gibi gösteriler yoluyla problemin gibi gösteriler yoluyla problemin önemine dikkat çekilebilir. Böylece önemine dikkat çekilebilir. Böylece öğrenciler problemin önemi hakkında öğrenciler problemin önemi hakkında derin bir anlayış ve bilinç derin bir anlayış ve bilinç geliştireceklerdir.geliştireceklerdir.

4. Saptama : 4. Saptama : Bu aşamada öğrencilerin Bu aşamada öğrencilerin problem ile ilgili olarak ne bildiklerini veya problem ile ilgili olarak ne bildiklerini veya daha neleri bilmelerinin gerektiğinin tespit daha neleri bilmelerinin gerektiğinin tespit edilmesi gerekmektedir. Aynı zamanda edilmesi gerekmektedir. Aynı zamanda saptama aşaması problem ile ilgili olarak saptama aşaması problem ile ilgili olarak öğrencilerin kendi fikirlerinin farkına öğrencilerin kendi fikirlerinin farkına varmalarına da katkıda bulunacaktır. Bütün varmalarına da katkıda bulunacaktır. Bütün bunların yanında öğrencilerin problem ile bunların yanında öğrencilerin problem ile ilgili olarak ön bilgileri aktif hale ilgili olarak ön bilgileri aktif hale getirilmelidir. Bunu yaparken ne tür getirilmelidir. Bunu yaparken ne tür bilgilere ihtiyaç duyulduğu da bilgilere ihtiyaç duyulduğu da belirlenmelidir.belirlenmelidir.

5. Tanımlama : 5. Tanımlama : Burada öğrencilerin yapması gereken Burada öğrencilerin yapması gereken problemi kendi cümleleriyleproblemi kendi cümleleriyle tanımlamasıdır. Örnek olarak : tanımlamasıdır. Örnek olarak : “Afyon ilindeki boşanma oranını en aza nasıl indirebiliriz?”“Afyon ilindeki boşanma oranını en aza nasıl indirebiliriz?” verilebilir. Başka bir öğrenci ise problemi “Afyon ilindeki verilebilir. Başka bir öğrenci ise problemi “Afyon ilindeki boşanmaların sonuçlarıboşanmaların sonuçları nelerdir?” şeklinde tanımlayabilir. nelerdir?” şeklinde tanımlayabilir. Bu durumda farklı çözüm önerileri gelişecektir.Bu durumda farklı çözüm önerileri gelişecektir. Ayrıca Ayrıca öğrencide hedeflenen problemi “sahiplenme” yetileri öğrencide hedeflenen problemi “sahiplenme” yetileri oluşacaktır.oluşacaktır.

6. Toplama : 6. Toplama : Bu aşamada öğrenciler veri toplama, Bu aşamada öğrenciler veri toplama, anlamlandırma, planlama veanlamlandırma, planlama ve uygulama için uygulama için desteklenmelidir. Öğrencilere kütüphane ve internet desteklenmelidir. Öğrencilere kütüphane ve internet araştırmalarıyla ilgiliaraştırmalarıyla ilgili bilgiler verilmelidir. Öğrencilere elde bilgiler verilmelidir. Öğrencilere elde ettikleri verilerin problemi anlamlandırmadaettikleri verilerin problemi anlamlandırmada büyük büyük katkısının olacağı belirtilmeli, birbirleriyle sürekli iletişime katkısının olacağı belirtilmeli, birbirleriyle sürekli iletişime girmeleri sağlanmalıdır.girmeleri sağlanmalıdır. Öğrenciler görevleri aralarında Öğrenciler görevleri aralarında paylaşarak araştırmaya odaklanırlar. Bu basamak zamanpaylaşarak araştırmaya odaklanırlar. Bu basamak zaman açısından en uzun basamaktır. Mekan ve maddi imkanlar açısından en uzun basamaktır. Mekan ve maddi imkanlar yönünden zorluklar ortayayönünden zorluklar ortaya çıkabilir.çıkabilir.

7. Üretme : 7. Üretme : Bu aşama öğrencilerin Bu aşama öğrencilerin probleme ilişkin çözüm üretmelerini sağlayan probleme ilişkin çözüm üretmelerini sağlayan birbir süreçtir. Öğrenciler bilişsel yeteneklerini süreçtir. Öğrenciler bilişsel yeteneklerini kullanarak analizler yapacaktır. Bütün bunlarkullanarak analizler yapacaktır. Bütün bunlargeçici çözümlerdir ve olaya farklı açılardan geçici çözümlerdir ve olaya farklı açılardan bakmalarının neticesinde ortaya çıkmışlardır.bakmalarının neticesinde ortaya çıkmışlardır.

8. Tartışma : 8. Tartışma : Öğrenci bu basamakta kendi Öğrenci bu basamakta kendi elde ettiği analizlerini sınıfa getirir veelde ettiği analizlerini sınıfa getirir ve gruptaki diğer arkadaşlarının sonuçları ile gruptaki diğer arkadaşlarının sonuçları ile karşılaştırır. Grup içinde işbirlikçi öğrenmekarşılaştırır. Grup içinde işbirlikçi öğrenme ile ile her birey kendi sonuçlarının sınırlı ve güçlü her birey kendi sonuçlarının sınırlı ve güçlü yönlerini tespit eder.yönlerini tespit eder.

9. Kararlaştırma : 9. Kararlaştırma : Etkili bir düşünüş sayesinde her çözüm Etkili bir düşünüş sayesinde her çözüm önerisinin avantajları veönerisinin avantajları ve dezavantajları değerlendirilir. dezavantajları değerlendirilir. Değerlendirme neticesinde sonuçlar ortaya konur. BuradaDeğerlendirme neticesinde sonuçlar ortaya konur. Burada bir tek çözüm önerisi geliştirilebileceği gibi birden fazla bir tek çözüm önerisi geliştirilebileceği gibi birden fazla öneri geliştirilebilir.öneri geliştirilebilir.

10. Çözümü Sunma : 10. Çözümü Sunma : Çözüm üzerine karar verdikten Çözüm üzerine karar verdikten sonra bu aşamaya kadar nasılsonra bu aşamaya kadar nasıl gelindiği hakkında bir gelindiği hakkında bir derleme yapılır. Nelerin bilindiği, bunlara neden ihtiyaç derleme yapılır. Nelerin bilindiği, bunlara neden ihtiyaç duyulduğu,duyulduğu, hangi yönlerin tespitinin kime ne faydası olduğu hangi yönlerin tespitinin kime ne faydası olduğu açıklanır. Burada amaç, etraflıca bir çözümaçıklanır. Burada amaç, etraflıca bir çözüm önerisi önerisi sunmaktır. Çözüm önerisi tüm grup üyelerinin ortak ürünü sunmaktır. Çözüm önerisi tüm grup üyelerinin ortak ürünü olmalı, belirli öğrencilerinolmalı, belirli öğrencilerin tekelinde olmamalıdır. Öğrenciler tekelinde olmamalıdır. Öğrenciler çözüm önerilerini sözel olarak, bilgisayar ortamında, panoçözüm önerilerini sözel olarak, bilgisayar ortamında, pano veya deneylerle sunabilir. Bu aşamada öğretmen gerekli veya deneylerle sunabilir. Bu aşamada öğretmen gerekli ortamı sağlamalıdır.ortamı sağlamalıdır.

11. Rapor Hazırlama : 11. Rapor Hazırlama : Bu aşamada Bu aşamada öğretmen öğrencilerine örnek bir öğretmen öğrencilerine örnek bir rapor taslağırapor taslağı hazırlayabilir. Bu durum hazırlayabilir. Bu durum hem öğretmenlerin hem öğretmenlerin değerlendirmesini olaylaştıracak hem değerlendirmesini olaylaştıracak hem dede öğrencilerde rapor hazırlama ile öğrencilerde rapor hazırlama ile ilgili bilgileri şekillendirecektir.ilgili bilgileri şekillendirecektir.

1. Asıl yürütücüler öğrencilerdir. 1. Asıl yürütücüler öğrencilerdir. 2. Problemin tanınması 2. Problemin tanınması veve analizinin yapılması aşamasında öğrenciler analizinin yapılması aşamasında öğrenciler düşüncelerini sınırsızca tartışırlar.düşüncelerini sınırsızca tartışırlar. 3. Serbest çağrışım 3. Serbest çağrışım veve beyin fırtınası yöntemi sıkça kullanılır. beyin fırtınası yöntemi sıkça kullanılır. 4. Öğrenciler senaryonun akışında, sorularla karşılaştıklarında 4. Öğrenciler senaryonun akışında, sorularla karşılaştıklarında

“listeleme”“listeleme” yöntemini kullanarak yeni başlıklar belirler yöntemini kullanarak yeni başlıklar belirler veve bu başlıklarla ilgili yeni bu başlıklarla ilgili yeni sorular sorular veve sorunları tartışmaya açarlar sorunları tartışmaya açarlar veve çözüm önerilerini çözüm önerilerini gerçekleştirirler. gerçekleştirirler. 5. Eğitim yönlendiricilerinin tartışılmakta olan PDÖ oturumunun içeriği 5. Eğitim yönlendiricilerinin tartışılmakta olan PDÖ oturumunun içeriği konusunda uzman olması gerekmediğinden, öğrenciler onlardan birkonusunda uzman olması gerekmediğinden, öğrenciler onlardan bir şeyler öğretmesini beklemezler. şeyler öğretmesini beklemezler. 6. Kazanılan yeni bilgilerin grupla paylaşılması, problemden yola 6. Kazanılan yeni bilgilerin grupla paylaşılması, problemden yola

çıkılarakçıkılarak bilgilerin sentezlenip yeni durumlara uyarlanması bilgilerin sentezlenip yeni durumlara uyarlanması veve yaşamla yaşamla bağdaştırılması son aşamadırbağdaştırılması son aşamadır

Malatya BİLSEM’de Malatya BİLSEM’de Matematik Etkinlik Matematik Etkinlik

Örnekleri Örnekleri Geometri BilimiGeometri Bilimi 1. 1. Bal arıları neden bal peteklerini düzgün altıgen şeklinde Bal arıları neden bal peteklerini düzgün altıgen şeklinde

inşa edip, inşa edip, ballarını düzgün altıgen prizmalara depoluyor? Tartışınız. ballarını düzgün altıgen prizmalara depoluyor? Tartışınız.

2. 2. Arılar peteklerini neden daire, beşgen,dörtgen, üçgen, Arılar peteklerini neden daire, beşgen,dörtgen, üçgen, sekizgen,…sekizgen,…

şeklinde inşa etmiyor? Başka bir geometrik şeklin şeklinde inşa etmiyor? Başka bir geometrik şeklin olmamasının olmamasının

sebepleri neler olabilir? (Aynı boyutta ölçekli kağıtlar sebepleri neler olabilir? (Aynı boyutta ölçekli kağıtlar dağıtılır.) dağıtılır.)

3. 3. Arılar ballarını neden düzgün altıgen prizmalar yerine Arılar ballarını neden düzgün altıgen prizmalar yerine silindir veya diğersilindir veya diğer

tip prizmalara depolamıyor? Sebepleri neler olabilir? (Aynı tip prizmalara depolamıyor? Sebepleri neler olabilir? (Aynı hacimdeki hacimdeki

kağıtlardan yapılmış cisimler verilir.) kağıtlardan yapılmış cisimler verilir.)

Geometri BilimiGeometri Bilimi

4. 4. Türkiye’de bahçe Türkiye’de bahçe veve tarlaların etraflarını çevirmek için tarlaların etraflarını çevirmek için kullanılan telkullanılan tel

örgülerin eşkenar dörtgen yerine altıgen örgüler şeklinde örgülerin eşkenar dörtgen yerine altıgen örgüler şeklinde yapılmasıyapılması

durumunda, bir metrekare tel örgüde ne kadar tel durumunda, bir metrekare tel örgüde ne kadar tel veve para para kazancı olur?kazancı olur?

5. 5. Türkiye’deki buğday ambarları olarak kullanılan silindir Türkiye’deki buğday ambarları olarak kullanılan silindir şeklindekişeklindeki

depolar yerine, düzgün altıgen prizmalardan örülmüş depolar yerine, düzgün altıgen prizmalardan örülmüş depolar depolar

kullanılırsa başta Türk ekonomisine getireceği katkılar kullanılırsa başta Türk ekonomisine getireceği katkılar olmak üzere, olmak üzere,

diğer avantajlarının neler olacağını tartışınız. (Karton, diğer avantajlarının neler olacağını tartışınız. (Karton, makas, yapıştırıcımakas, yapıştırıcı

verilip; aynı miktar malzemelerle oluşturulan maket depolar verilip; aynı miktar malzemelerle oluşturulan maket depolar karşılaştırılarak ilişki kurmalarına ortam hazırlanır.karşılaştırılarak ilişki kurmalarına ortam hazırlanır.

Bu PDÖ oturumunun ilk üç sorusu sonunda; Bu PDÖ oturumunun ilk üç sorusu sonunda; öğrenciler altıgen hücrenin en fazla bal öğrenciler altıgen hücrenin en fazla bal depolarken, inşası için en az miktarda bal depolarken, inşası için en az miktarda bal mumu gerektiren şekil olduğunumumu gerektiren şekil olduğunu

veve hücrelerin diğer hücre tiplerine göre çok hücrelerin diğer hücre tiplerine göre çok dayanıklı olduğunu kendilerin yaptıkları dayanıklı olduğunu kendilerin yaptıkları çalışmalar çalışmalar veve birbirleriyle olan istişareleri birbirleriyle olan istişareleri sonunda öğreneceklerdir. Öğrenciler bu sonunda öğreneceklerdir. Öğrenciler bu

bilgiyi dördüncü bilgiyi dördüncü veve beşinci soru ile gerçek beşinci soru ile gerçek hayat problemine taşıyacak hayat problemine taşıyacak veve uyarlamaya uyarlamaya çalışacaklardırçalışacaklardır

Bu soru az yapılandırılmış bir soru olup, Bu soru az yapılandırılmış bir soru olup, bu sorunun yerine bu sorunun yerine “Çokgenleri “Çokgenleri veve cisimlerin doğada kullanım alanları cisimlerin doğada kullanım alanları bakarsak neler görürüz? Bunu bakarsak neler görürüz? Bunu tartışalım.” tartışalım.” şeklindeki bir soru ile PDÖ şeklindeki bir soru ile PDÖ oturumu başlatılırsa; oturumun oturumu başlatılırsa; oturumun gidişatına göre öğrenciler yeni gidişatına göre öğrenciler yeni problemleri keşfeder problemleri keşfeder veve bu bu problemlerin çözümünü tartışır ki bu da problemlerin çözümünü tartışır ki bu da yapılandırılmamış problem oluryapılandırılmamış problem olur

PDÖ Grup Çalışma Örnekleri; PDÖ Grup Çalışma Örnekleri;

Aşağıda birim fiyatları Aşağıda birim fiyatları veve büyüklükleri verilen büyüklükleri verilen fayanslar kullanılarak; fayanslar kullanılarak;

fayansların bulunduğu 3x6’lık duvar kaplanmak fayansların bulunduğu 3x6’lık duvar kaplanmak isteniyor. Bunun için; bu fayansların her birini en az isteniyor. Bunun için; bu fayansların her birini en az birer defa kullanarak, minimum masrafla, en az birer defa kullanarak, minimum masrafla, en az sayıda fayans sayıda fayans

kullanılarak kullanılarak veve duvardaki görüntü simetrik olacak duvardaki görüntü simetrik olacak şekilde duvarı kaplamaya çalışınız. şekilde duvarı kaplamaya çalışınız.

Fayansları kırıp parça kullanamazsınız.Fayansları kırıp parça kullanamazsınız. 1 nolu fayans 2,50 YTL 2 nolu fayans 4,50 1 nolu fayans 2,50 YTL 2 nolu fayans 4,50

YTLYTL 3 nolu fayans 1,50 YTL 4 nolu fayans 4,00 3 nolu fayans 1,50 YTL 4 nolu fayans 4,00

YTL YTL 5 nolu fayans 4,50 YTL5 nolu fayans 4,50 YTL

Öğrencilerin bu grup çalışması esnasında zihinlerinde şu Öğrencilerin bu grup çalışması esnasında zihinlerinde şu yapılandırma oluşacaktır:yapılandırma oluşacaktır:

1. Minimum masrafı yapmak için birim kare bazında en 1. Minimum masrafı yapmak için birim kare bazında en ucuz fayansı bulmakucuz fayansı bulmak

için bu geometrik şekillerin alanları için bu geometrik şekillerin alanları veve fiyatları arasındaki fiyatları arasındaki ilişkileriilişkileri

kuracaktır,kuracaktır, 2. Minimum miktarda fayans kullanabilmek için alanı en 2. Minimum miktarda fayans kullanabilmek için alanı en

büyük olan büyük olan fayansların daha ziyade kullanılması gerektiğini, fakat her fayansların daha ziyade kullanılması gerektiğini, fakat her

bir fayansın en azbir fayansın en az bir defa kullanılması şartını da hesaba katacaktır,bir defa kullanılması şartını da hesaba katacaktır, 3. Duvarın simetrik görünümü için bir simetri eksenine 3. Duvarın simetrik görünümü için bir simetri eksenine

sahip olması gereğini sahip olması gereğini dikkate alacaktırdikkate alacaktır

Öğrenciler simetri kavramı, geometrik yüzeylerin Öğrenciler simetri kavramı, geometrik yüzeylerin alan kavramı alan kavramı veve geometrik geometrik

yüzeylerin birim kareye düşen masraflarını yüzeylerin birim kareye düşen masraflarını dikkate alıp, bunlar arasındaki bağlantıları devamlı dikkate alıp, bunlar arasındaki bağlantıları devamlı canlı tutarak, üç bilinmeyenli denklemin çözümünü canlı tutarak, üç bilinmeyenli denklemin çözümünü yaparcasına fayansları döşeyecektir.yaparcasına fayansları döşeyecektir.

Bu soru az yapılandırılmış bir soru olup, bu Bu soru az yapılandırılmış bir soru olup, bu sorunun yerine sorunun yerine “Bir fayans ustası olarak bir duvarı “Bir fayans ustası olarak bir duvarı nasıl döşemeyi düşünürdünüz? Nelere dikkat nasıl döşemeyi düşünürdünüz? Nelere dikkat ederdiniz?” ederdiniz?” şeklindeki bir soru ile PDÖ grup şeklindeki bir soru ile PDÖ grup çalışması başlatılırsa; oturumun gidişatına göre çalışması başlatılırsa; oturumun gidişatına göre öğrenciler yeni problemleri keşfeder öğrenciler yeni problemleri keşfeder veve bu bu problemlerin çözümünü tartışır ki bu da problemlerin çözümünü tartışır ki bu da yapılandırılmamış problem oluryapılandırılmamış problem olur

Elinizde 100 YTL para var. Bu parayla; tanesi Elinizde 100 YTL para var. Bu parayla; tanesi 50 YKR olan kalemlerden, tanesi 1 YTL olan 50 YKR olan kalemlerden, tanesi 1 YTL olan defterlerden defterlerden veve tanesi 10 YTL olan çantalardan tanesi 10 YTL olan çantalardan almanız isteniyor. almanız isteniyor.

Şu şartları dikkate alarak alış veriş yapmanız Şu şartları dikkate alarak alış veriş yapmanız isteniyor.isteniyor.

• • Kalem, defter Kalem, defter veve çantalardan her birinden çantalardan her birinden en az bir tane almak şart,en az bir tane almak şart,

• • Alacağınız; kalem, defter Alacağınız; kalem, defter veve çantaların çantaların toplam sayısı 100 olacak, toplam sayısı 100 olacak,

• • Harcanan para 100 YTL olacaktırHarcanan para 100 YTL olacaktır

Öğrenciler bu grup çalışması esnasında; harcayacakları Öğrenciler bu grup çalışması esnasında; harcayacakları para miktarının dışına çıkamayacaklarını, bunun için para miktarının dışına çıkamayacaklarını, bunun için alınan toplam nesne sayısında istenen miktar ile eldeki alınan toplam nesne sayısında istenen miktar ile eldeki para arasındaki dengeyi iyi kurmaları gerektiğini, üstelik para arasındaki dengeyi iyi kurmaları gerektiğini, üstelik her bir nesneden en az bir tane alınması şartını da hesaba her bir nesneden en az bir tane alınması şartını da hesaba katarak zihinlerinde oluşan bu yapılandırma ile çözüme katarak zihinlerinde oluşan bu yapılandırma ile çözüme ulaşmaya çalışacaklardır. ulaşmaya çalışacaklardır.

Bu soru az yapılandırılmış bir soru olup, bu sorunun yerine Bu soru az yapılandırılmış bir soru olup, bu sorunun yerine “Türkiye’nin iç “Türkiye’nin iç veve dış borçları ile gelirlerini dikkate dış borçları ile gelirlerini dikkate alırsanız; en kısa zamanda bu borçları nasıl alırsanız; en kısa zamanda bu borçları nasıl kapatabilirsiniz?” kapatabilirsiniz?” şeklindeki bir soru ile PDÖ grup şeklindeki bir soru ile PDÖ grup çalışması başlatılırsa; oturumun gidişatına göre çalışması başlatılırsa; oturumun gidişatına göre öğrenciler yeni problemleri keşfeder öğrenciler yeni problemleri keşfeder veve bu problemlerin bu problemlerin çözümünü tartışır ki bu da yapılandırılmamış problem çözümünü tartışır ki bu da yapılandırılmamış problem olur. olur.

PROBLEME DAYALI ÖĞRENMENİN PROBLEME DAYALI ÖĞRENMENİN DEĞERLENDİRİLMESİDEĞERLENDİRİLMESİ

Değerlendirme, test sonuçları kadar öğrencilerin sınıftaki Değerlendirme, test sonuçları kadar öğrencilerin sınıftaki

davranışlarını gözlemeye dayanarak öğrencilerin davranışlarını gözlemeye dayanarak öğrencilerin

performansı hakkında karar vermeyi kapsayan bir performansı hakkında karar vermeyi kapsayan bir

kavramdır . Probleme dayalı öğrenme, bu çalışmaların kavramdır . Probleme dayalı öğrenme, bu çalışmaların

bütününü kapsayan bir değerlendirmenin yapılmasını bütününü kapsayan bir değerlendirmenin yapılmasını

gerektirir. Bunun için de iki tip çalışma yapmak gerekir. gerektirir. Bunun için de iki tip çalışma yapmak gerekir.

Bunlar; Bunlar;

a) Standart testler, a) Standart testler,

b) Öğrencilerin çalışmalarını gözlemekb) Öğrencilerin çalışmalarını gözlemek

Probleme Dayalı Öğretim Stratejisinin Probleme Dayalı Öğretim Stratejisinin Güçlü ve Sınırlı YönleriGüçlü ve Sınırlı Yönleri

Bu stratejide en önemli sorun Bu stratejide en önemli sorun problemin tespitidir. Problemin problemin tespitidir. Problemin tespiti noktasındaki etkenler tespiti noktasındaki etkenler problemin doğru bir şekilde ortaya problemin doğru bir şekilde ortaya çıkmasına engel olabilir. Örneğin çıkmasına engel olabilir. Örneğin problemi birden fazla kişi, kurum ya problemi birden fazla kişi, kurum ya da grup hazırlıyorsa bu uzlaşmayı da grup hazırlıyorsa bu uzlaşmayı engelleyebilir.engelleyebilir.

Formel eğitim ve öğretimde böyle Formel eğitim ve öğretimde böyle bir strateji kullanmak uzun zaman bir strateji kullanmak uzun zaman alabilir. Zamanın uzun olması alabilir. Zamanın uzun olması öğrencinin bıkmasına veya yılmasına öğrencinin bıkmasına veya yılmasına neden olabilir. neden olabilir.

Probleme Dayalı Öğretim Probleme Dayalı Öğretim Stratejisinin Güçlü ve Stratejisinin Güçlü ve

Sınırlı YönleriSınırlı Yönleri

Tüm derslerde uygulamak zordur. Tüm derslerde uygulamak zordur. Sosyal içerikli problemlerin değerini Sosyal içerikli problemlerin değerini veya konu alanını tam olarak veya konu alanını tam olarak kavrayamamış öğrencilerle bu kavrayamamış öğrencilerle bu stratejiyi kullanmak verimsiz bir hale stratejiyi kullanmak verimsiz bir hale dönüşür. (Küçükahmet, 1998:60)dönüşür. (Küçükahmet, 1998:60)



Öğretmen sınıfın idaresinde yetersiz Öğretmen sınıfın idaresinde yetersiz kalabilir. Bu da problemin kalabilir. Bu da problemin çözülmesinden çok daha da çözülmesinden çok daha da karmaşık bir hal almasına neden karmaşık bir hal almasına neden olacaktır. olacaktır.



Bu stratejinin kullanımında Bu stratejinin kullanımında öğrenmeyi değerlendirmek oldukça öğrenmeyi değerlendirmek oldukça güçtür. Probleme getirilecek çözüm güçtür. Probleme getirilecek çözüm önerilerini kıyaslamak öğretmeni önerilerini kıyaslamak öğretmeni güç durumda bırakabilir. Birden güç durumda bırakabilir. Birden fazla çözümü olan problemlerde en fazla çözümü olan problemlerde en doğrusunu belirlemek öğrenci doğrusunu belirlemek öğrenci motivasyonunu olumsuz olarak motivasyonunu olumsuz olarak etkiler. etkiler.



Bu strateji esnasında kullanılacak Bu strateji esnasında kullanılacak olan materyallerin öğrenci olan materyallerin öğrenci tarafından geliştirilmesi neredeyse tarafından geliştirilmesi neredeyse imkânsızdır. Aynı zamanda maddi imkânsızdır. Aynı zamanda maddi yönden ağır bir yük de ortaya yönden ağır bir yük de ortaya çıkarabilir. (Tan ve Erdoğan, çıkarabilir. (Tan ve Erdoğan, 2001:29)2001:29)



Probleme Dayalı Öğretim Probleme Dayalı Öğretim Stratejisinin Güçlü Yönleri Stratejisinin Güçlü Yönleri

Eğitim ve öğretimde bireysel ihtiyaçlar ön plana Eğitim ve öğretimde bireysel ihtiyaçlar ön plana çıkınca, model ve stratejiler de öğrenen çıkınca, model ve stratejiler de öğrenen merkezli olmaya başlamıştır. Öğrenen merkezli olmaya başlamıştır. Öğrenen ihtiyaçlarını tespit ederken çevresini, ilgilerini, ihtiyaçlarını tespit ederken çevresini, ilgilerini, beklentilerini ve geleceğini düşünerek karar beklentilerini ve geleceğini düşünerek karar vermektedir. Öğrendiklerinin onun özel vermektedir. Öğrendiklerinin onun özel hayatında anlamının olmasını zorunlu hayatında anlamının olmasını zorunlu kılmaktadır. Bu bakımdan tüm öğretme model-kılmaktadır. Bu bakımdan tüm öğretme model-kuram-stratejileri gerçek dünya ile bağlantıyı kuram-stratejileri gerçek dünya ile bağlantıyı kurmak için bütün imkanlarını kurmak için bütün imkanlarını kullanmaktadırlar. Belki de bunların içinde kullanmaktadırlar. Belki de bunların içinde gerçek hayat ile en sıcak bağı kuran, probleme gerçek hayat ile en sıcak bağı kuran, probleme dayalı öğretim stratejisidir. dayalı öğretim stratejisidir.

Formal öğretimin en büyük sorunlarından Formal öğretimin en büyük sorunlarından birisi motivasyon eksikliğidir. Öğretmenler birisi motivasyon eksikliğidir. Öğretmenler bunu giderebilmek için türlü türlü yöntem bunu giderebilmek için türlü türlü yöntem ve teknikler kullanmaktadırlar. Ancak ve teknikler kullanmaktadırlar. Ancak probleme dayalı öğretim stratejisine probleme dayalı öğretim stratejisine bakıldığında eğer problem kaliteli bir bakıldığında eğer problem kaliteli bir şekilde hazırlanmışsa motivasyonun şekilde hazırlanmışsa motivasyonun kendiliğinden geldiği gözlenecektir. O halde kendiliğinden geldiği gözlenecektir. O halde bu strateji motivasyonu en iyi şekilde bu strateji motivasyonu en iyi şekilde gerçekleştiren stratejilerdendir. (Eng, gerçekleştiren stratejilerdendir. (Eng, 2002:5)2002:5)

Probleme Dayalı Öğretim Probleme Dayalı Öğretim Stratejisinin Güçlü YönleriStratejisinin Güçlü Yönleri


Probleme dayalı öğrenme, öğrencilerin ileri düzeyde Probleme dayalı öğrenme, öğrencilerin ileri düzeyde düşünmelerini sağlar. Karmaşık bir konu hakkında düşünmelerini sağlar. Karmaşık bir konu hakkında sarf edilen çaba etkin öğrenme olarak bireye geri sarf edilen çaba etkin öğrenme olarak bireye geri döner. döner.

En önemli yanlarından bir tanesi ise probleme dayalı En önemli yanlarından bir tanesi ise probleme dayalı öğrenmenin günlük hayatla, gerçek hayatla bağ öğrenmenin günlük hayatla, gerçek hayatla bağ kurmalarıdır. Gerçek hayatta karşılaşılan problemlerin kurmalarıdır. Gerçek hayatta karşılaşılan problemlerin çözümü bu stratejiden yapılacak uyarlamalar ile çözümü bu stratejiden yapılacak uyarlamalar ile kolayca çözülebilir. Bu yönüyle stratejimiz kolayca çözülebilir. Bu yönüyle stratejimiz öğrencilerin sürekli sordukları “Öğretmenim bu bizim öğrencilerin sürekli sordukları “Öğretmenim bu bizim ne işimize yarayacak?” sorusunun da cevabını ne işimize yarayacak?” sorusunun da cevabını vermektedir. Öğrenciler aslında bu soruyu sorarken vermektedir. Öğrenciler aslında bu soruyu sorarken bir imada bulunmaktadırlar. Öğrettiklerinizi gerçek bir imada bulunmaktadırlar. Öğrettiklerinizi gerçek hayatta, sokağa çıkınca bize faydası olmuyor ki hayatta, sokağa çıkınca bize faydası olmuyor ki bunları neden öğreniyoruz, demektedirler. Ancak bunları neden öğreniyoruz, demektedirler. Ancak probleme dayalı öğrenme için böyle bir eleştiri probleme dayalı öğrenme için böyle bir eleştiri imkansızdır. (Saban, 2000:164)imkansızdır. (Saban, 2000:164)


Probleme dayalı öğrenme hem problemin çözümünü Probleme dayalı öğrenme hem problemin çözümünü öğretmekte hem de öğrenme eyleminin nasıl öğretmekte hem de öğrenme eyleminin nasıl gerçekleştiğini öğretmektedir.gerçekleştiğini öğretmektedir.

Probleme dayalı öğrenme bireyin karar verme Probleme dayalı öğrenme bireyin karar verme yeteneğini geliştirir. Kararsızlıktan, çekingenlikten yeteneğini geliştirir. Kararsızlıktan, çekingenlikten kurtulmasını sağlayarak bireysel gelişimine de kurtulmasını sağlayarak bireysel gelişimine de yardımcı olur. Karar verme aşamasında kullandığı yardımcı olur. Karar verme aşamasında kullandığı süreçler sayesinde eleştirel düşünmeyi de geliştirir. süreçler sayesinde eleştirel düşünmeyi de geliştirir. (Özden, 2000:162)(Özden, 2000:162)

Problemin grup içinde çözülmesi aşamasında Problemin grup içinde çözülmesi aşamasında işbirliğinin ve dayanışmanın da öğrenilmesi sağlanmış işbirliğinin ve dayanışmanın da öğrenilmesi sağlanmış olur. Grup içinde kendini ifade etmeye gayret eden olur. Grup içinde kendini ifade etmeye gayret eden öğrenci cesaretle önerilerde bulunma, hipotez kurma öğrenci cesaretle önerilerde bulunma, hipotez kurma ve bunları destekleme şansını yakalar. (Büyükkaragöz, ve bunları destekleme şansını yakalar. (Büyükkaragöz, Çivi, 1999:77)Çivi, 1999:77)

Yapılandırmacı eğitim ortamına göre matematikte en fazla kullanılan stratejiler:

Documents

Transcript of Yapılandırmacı eğitim ortamına göre matematikte en fazla kullanılan stratejiler: