www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค...

28
ขอขอบคุณทุกๆ ความเห็นที่ช่วยเติมเต็มวาระแห่งชาติ : สิทธิมนุษยชนร่วมขับเคลื่อน Thailand 4.0 เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ให้มีความสมบูรณ์ยิ่งขึ ้น มา ณ โอกาสนี ้ รับฟ งความคิดเห็นตั้งแต่บัดนี ้ จนถึงวันที30 เมษายน 2560 ขอเชิญชวนทุกคนร่วมแสดงความคิดเห็น วาระแห่งชาติ : สิทธิมนุษยชนร่วมขับเคลื่อน Thailand 4.0 เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน สนใจศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมและแสดงความคิดเห็นได้ทาง www.rlpd.go.th กรมค ุ ้มครองสิทธิและเสรีภาพ หัวข้อ “สิทธิมนุษยชน”/ “แผนสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ”/ “แผนสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ฉบับที3” / “รับฟ งความคิดเห็นวาระแห่งชาติ : สิทธิมนุษยชน ร่วมขับเคลื่อน Thailand 4.0 เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน”

Transcript of www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค...

Page 1: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

ขอขอบคณทกๆ ความเหนทชวยเตมเตมวาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

ใหมความสมบรณยงขน มา ณ โอกาสน รบฟงความคดเหนตงแตบดน จนถงวนท 30 เมษายน 2560

ขอเชญชวนทกคนรวมแสดงความคดเหน

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

สนใจศกษารายละเอยดเพมเตมและแสดงความคดเหนไดทาง

www.rlpd.go.th กรมค มครองสทธและเสรภาพ

หวขอ “สทธมนษยชน”/

“แผนสทธมนษยชนแหงชาต”/

“แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3” /

“รบฟงความคดเหนวาระแหงชาต : สทธมนษยชน

รวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน”

Page 2: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

ราง วาระชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

องคการสหประชาต

สากล

สนธสญญาระหวางประเทศวาดวยสทธมนษยชน

ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน

UPR

นโยบายของไทย

- รฐธรรมนญ

- แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

- ยทธศาสตรชาต 20 ป

- นโยบายของรฐบาล

- แผนสทธมนษยชน

ความกาวหนา สงทยงไมประสบความส าเรจและเรงเพมขดความสามารถจากผลประเมนแผนสทธมนษยชนฯสถานการณสทธมนษยชนกระทบตอภาพลกษณ(1) กสม. ถกลดระดบจาก A เปน B(2) รกษาอนดบเรองคามนษยตอง Tier 2 หรอสงกวา (3) สดสวนผถกละเมดสทธมนษยชนเพมสงขน(4) ขาดการบรณาการระหวางหนวยงาน (ตางคนตางท า)

กสม.ไดรบเรองรองเรยน 25 เรองเกยวกบการละเลยการกระท าละเมดสทธ

ขอเสนอแนะจากประเทศตาง ๆ จากรายงาน UPR

สถานการณสทธมนษยชนทส าคญ

ถอดบทเรยนหนวยงานทจดท าวาระแหงชาต

Best Practice

กระบวนการจดท าวาระแหงชาต : จากการมสวนรวม

กรอบแนวคด

- ศกษา วเคราะห รวบรวบขอมล

- สงเสรมความรใหบคลากรในกรมคมครองสทธฯ- วางกรอบเคาโครงรางวาระแหงชาต

- วางกรอบแนวทาง / Road Map

- แตงตงคณะอ านวยการ / คณะท างาน

- จดงานทางวชาการเตรยมความพรอม- ยกรางรบฟงความคดเหน- ครม. เหนชอบ / ประกาศวาระแหงชาต- สรางระบบ กลไก ตดตามประเมนผล

ไทย

รฐธรรมนญ

สถานการณสทธมนษยชน

ความเสมอภาค เทาเทยม ไมเลอกปฏบต

พนธกรณระหวางประเทศ

ทศทางวาระแหงชาต 2561-2562เปาหมาย : สงคมไทยเปนสงคมสงเสรมสทธเสรภาพและความเทาเทยมโดยค านงถงศกดศรความเปนมนษย

เพอน าไปสสงคมสนตสข

4(สราง)

3(ปรบปรง)

2 (ขบเคลอน)

1 (ลดการละเมด)

Goal(สงคม

สนตสข สงบสข)

SDGs การพฒนาทยงยน

- Thailand 4.0

-จดงานเปดตววาระแหงชาต -ตดตามและประเมนผล รายงาน ครม.

เจตนารมณ : นอมน าพระราชกรณยกจททรงเปนแบบอยางของการชวยเหลอประชาชนทกหมเหลาอยางเสมอภาค เทาเทยม โดยไมเลอกปฏบต จากการทพระองค ไดทรงลงพนทในถนทรกนดานทวทกแหงของประเทศไทย อยางไมทรงเหนแกเหนดเหนอย หรอยอทอตอความยากล าบาก เพยงเพราะประสงคใหคนไทยทกหมเหลามความเปนอยทด และมความสข ยอมแสดงใหเหนวา พระองคทรงค านงถงศกดศรความเปนมนษย เหนคณคาของคนตามหลกสทธมนษยชนอยางแทจรง

รบฟงความคดเหน

มนคง มงคง ยงยน

Thailand 4.0

แผนพฒนาเศรษฐกจฯ/แผนสทธมนษยชนฯ

ผสาน เรง เตม เพมขดความสามารถ

นอมน าพระราชกรณยกจ

ยทธศาสตรชาต 20 ป

ขบเคลอนเศรษฐกจแบบมนวตกรรม สทธมนษยชน

สทธ เสรภาพของชนชาวไทย

Page 3: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห
Page 4: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 2

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

สารบญ หนา

1. เจตนารมณ 3

2. ชอวาระแหงชาต 4

3. ความส าคญของการจดท าวาระแหงชาต 4

4. วตถประสงค 5

5. นโยบาย สถานการณ และกลไกส าคญดานสทธมนษยชน 5

6. กระบวนการ ขนตอน การจดท าวาระแหงชาต 12

7. ทศทางวาระแหงชาต 14

8. การขบเคลอนวาระแหงชาต 20

9. ตวชวด 22

10. ระยะเวลาของการประกาศวาระแหงชาต 22

11. ปจจยสนบสนนใหวาระแหงชาตประสบความส าเรจ 23

12. กลมเปาหมาย 24

13. ค านยามโดยสรป 24

14. การตดตามและประเมนผล 25

15. ประโยชนทไดรบ 25

Page 5: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 3

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

บทสรปส าหรบผบรหาร (Executive Summary) วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

1. เจตนารมณ ดวยส านกในพระมหากรณาธคณอนหาทสดมไดและนอมน าพระราชกรณยกจของพระบาทสมเดจ

พระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช รชกาลท 9 ทพระองคทรงเปนแบบอยางของการชวยเหลอประชาชน ทกหมเหลาอยางเสมอภาค เทาเทยม โดยไมเลอกปฏบต จะเหนไดจากพระราชกรณยกจทพระองคไดทรงลงพนทในถนทรกนดานทวทกแหงของประเทศไทย อยางไมทรงเหนแกเหนดเหนอย หรอยอทอตอความยากล าบาก เพยงเพราะประสงคใหคนไทยทกหมเหลามความเปนอยทด และมความสข ยอมแสดงใหเหนวา พระองคทรงค านงถงศกดศรความเปนมนษย เหนคณคาของคนตามหลกสทธมนษยชนอยางแทจรง

พระองคยงทรงเปนแบบอยางในการท างานดานสทธมนษยชน ในการเขาใจการพฒนามนษย ใหมคณภาพชวตทดขน เมอมนษยอยดกนดแลว กจะเปนฟนเฟองในการพฒนาประเทศตามยทธศาสตรชาต 20 ป ทไดนอมน าหลก “ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง” มาเปนกรอบนโยบายในการน าพาประเทศไปสความมนคง มงคง ยงยน พรอมกบการขบเคลอนเศรษฐกจแบบมนวตกรรม ภายใต Model Thailand 4.0 เพอกาวไปสประเทศทพฒนาแลว อกทงยงเปนประเทศทเคารพในสทธ หนาทซงกนและกน ทจะสงผลใหประเทศไทยเกดความรมเยน เปนปกตสข น าความเจรญทกดานมาสประเทศอยางยงยนตลอดไป ซงการพฒนาประเทศใหเกดประสทธภาพและประสทธผลสงสดคงไมอาจละเลยมตสทธมนษยชนไปไดทจะมาชวยเตมเตม เสรม หรอเพมขดความสามารถไปพรอมกน จงขอเชญชวนทกภาคสวน นอมน าพระราชด ารสทเกยวกบสทธมนษยชนมายดถอเปนแนวทางปฏบตดวย ความวา

“การมเสรภาพนนเปนของดอยางยง แตเมอจะใชจ าเปนตองใชดวยความระมดระวงและความรบผดชอบ มใหลวงละเมดเสรภาพของผอนทเขามอยเทาเทยมกน ทงมใหกระทบกระเทอนถงสวสดภาพและความเปนปกตสขของสวนรวมดวย มฉะนนจะท าใหมความยงยาก ท าใหสงคมและชาตตองแตกสลายจนสนเชง”1

นบตงแตวนท 1 ธนวาคม 2559 สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร ทรงตอบรบการขนทรงราชยเปนพระมหากษตรยรชกาลท 10 สบสนตตวงศ แหงราชวงศจกร ไดทรงเจรญรอยตามเบองพระยคลบาท พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช และสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ในรชกาลท 92 ในการสนองพระราชปณธานบ าบดทกข บ ารงสข แกอาณาประชาราษฎรและสานตอ “ศาสตรพระราชา” ใหยงคงอยเพอประโยชนของประชาชนชาวไทยทงปวง ซงพระราชกรณยกจทผานมาทงททรงปฏบตแทนพระองคและทรงปฏบตในสวนพระองคเอง ลวนมการสรางสรรคความผาสก สงบสข แกประชาชน น าความเจรญไพบลยและความมนคงมาสประเทศ เชน ดานการแพทยและสาธารณสข การศาล

1แถลงการณ สภาการวทยและโทรทศนแหงชาต ตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง (สวชพ.) เรอง การใชเสรภาพ เพอความปรองดองสมานฉนท เนองในวนนกขาว เมอวนท 5 มนาคม 2550 2http://www.kratisod.com/news/hotnews/3111

Page 6: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 4

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

การสงคมสงเคราะห การพระศาสนา การตางประเทศและการศกษา ฯลฯ3 รวมถงพระบรมวงศานวงศ ทกพระองคทรวมสานตอพระราชปณธานดวยเชนกน

เพอรวมแสดงเจตนารมณและความมงมนในการรวมมอกน ท าใหสงคมไทยเปนสงคมทเคารพในสทธและหนาท เหนอกเหนใจกน ไมไปละเมดสทธผอน ท าใหการแกไขปญหาการละเมดสทธมแนวโนมลดลง อนจะน าประเทศสการพฒนาทยงยน สรางความสงบสขใหเกดขนไดอยางแทจรง โดยน าหลกสทธมนษยชนมาเปนกรอบแนวทางการด าเนนงาน ผานการน าแผนสทธมนษยชนแหงชาตในแตละฉบบทรฐบาลไดประกาศใชไปสการปฏบตทเปนรปธรรม ทจะชวยรวมสบสานพระราชปณธานถวายเปนพระราชกศลแดพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ใหเปนแบบอยางและพฒนาไปสความยงยนของประเทศสบไป

2. ชอวาระแหงชาต สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

National agenda : Integrated human rights for mobilizing “Thailand 4.0” policy towards sustainable development

3. ความส าคญของการจดท าวาระแหงชาต การจดท า “วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน”

ในครงน เปนการนอมน าพระราชกรณยกจของพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช รชกาลท 9 ทพระองคทรงเปนแบบอยางของการชวยเหลอประชาชนทกหมเหลาอยางเสมอภาค เทาเทยม ไมเลอกปฏบต โดยค านงถงศกดศรความเปนมนษย เหนคณคาของความเปนมนษยตามหลกสทธมนษยชนอยางแทจรง และ จะชวยน าพาประเทศไปสความมนคง มงคง และยงยน เปนประเทศทพฒนาแลว โดยยดหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ในการทจะรวมขบเคลอนยทธศาสตรชาต 20 ป (ป พ.ศ. 2560-2579) ไปพรอมกบการขบเคลอนเศรษฐกจโดยอาศยปญญาและนวตกรรม ภายใตโมเดล Thailand 4.0 ทจะท าใหประเทศไทยกาวผานกบดกความไมสมดล กบดกความเหลอมล า กบดกประเทศรายไดปานกลางไปใหได

ทายสดกจะสงผลใหประเทศไทยเปนสงคมทมคณภาพ มความเปนอยทด มสขอยางยงยน ซงการ น ามตสทธมนษยชน มายดถอปฏบตนน จะเปนสวนหนงของการเรงเพมขดความสามารถและเตมเตมโอกาส ชวยยกระดบคณภาพชวตของคนและสงคม พรอมทงการสกด ปองกนไมใหเกดการละเมดสทธ ใหคนหนมาเคารพ ในสทธซงกนและกน เคารพในศกดศรความเปนมนษย ลดความเหลอมล า สรางความเปนธรรม น าไปสสงคมแหงการเกอกลและแบงปนกน ซงคนเมอมคณภาพชวตทดแลว กยอมจะเปนก าลงส าคญในการขบเคลอนนโยบายระดบชาต ในครงน สมดงหลกคดของนายรฐมนตร (พลเอกประยทธ จนทรโอชา) ทกลาวไววา “เราจะเดนหนาไปดวยกน และไมทงใครไวขางหลง” (Stronger,Together and Leave No One Behind) ประกอบกบยงสานตอนโยบายตาง ๆ ท เคยถอปฏบตกนมาอยแลวทงในประเทศและทนานาประเทศใหการยอมรบ มาผสมผสานเปนหนงเดยว ซงลวนแลวแตมงการพฒนาทยงยนแทบทงสน ไดแก (1) มาตรฐานสากล ไดแก ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชนทประเทศไทยเปนภาค การขบเคลอนสทธมนษยชนภายใตกลไก

3พระราชประวต สมเดจพระเจาอยหวมหาวชราลงกรณ บดนทรเทพยวรางกร http://www.coj.go.th/day/pbr/pbr.html

Page 7: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 5

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

(Universal Periodic Review - UPR) เปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals - SDGs) ขององคการสหประชาชาต (2) บรบทของไทย ไดแก รฐธรรมนญ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนสทธมนษยชนแหงชาต

แมวารฐบาลจะพยายามด าเนนงานตาง ๆ แตกยงคงพบกบดกในหลายประการทจะตองกาวผาน ซงทผานมากบดกส าคญอกประการหนงคอ ประเทศไทยยงประสบปญหาการละเมดสทธมนษยชนอยและ การขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (ป พ.ศ.2557-2561) ทรฐบาลไดประกาศใชมาแลวระยะหนง ทยงตองเรงเพมขดความสามารถในสวนทยงไมบรรลเปาหมาย สงเหลาน หากไมเรงแกไขปญหา เตมเตม การพฒนา สรางภมคมกน เพมขดความสามารถศกยภาพใหมากขน จะยงเปนอปสรรคส าคญในการทจะพฒนาประเทศในหลาย ๆ ประการ ดวยเหตน รฐบาลจงมการประกาศวาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน” ขน ในการเปนพลงส าคญทจะพฒนาประเทศไปสความยงยนตอไป

4. วตถประสงค 4.1 เ พอถวายพระเกยรต เชดชพระราชกรณยกจรชกาลท 9 และการสบสานพระราชปณธาน

ในรชกาลท 10 ททรงเปนแบบอยางของการชวยเหลอประชาชนทกหมเหลาอยางเสมอภาค เทาเทยม โดยไมเลอกปฏบต สอดคลองกบหลกสทธมนษยชนโดยแทจรง

4.2 เพอน ามตสทธมนษยชนมาชวยสงเสรม สนบสนนและเพมขดความสามารถของการขบเคลอนยทธศาสตรชาต 20 ป ควบคกบการขบเคลอนเศรษฐกจแบบมนวตกรรม ตามกรอบ Thailand 4.0 ใหบรรลเปาหมายทวางไว

4.3 เพอรวมมอกนกบทกภาคสวนจดกจกรรมรวมพลงประกาศวาระแหงชาตและชวยกนลดปญหาการละเมด ในสงคมไทย

4.4 เพอกระตนใหประชาชน หนวยงานทเกยวของตระหนกและเหนความส าคญในสทธมนษยชน (สทธ หนาท และเคารพสทธผอน) น าไปสการพฒนาทยงยน

4.5 เพอท าใหเรอง “สทธมนษยชน” เปนนโยบายในระดบชาต โดยการสงเสรมใหน าแผนสทธมนษยชนแหงชาตไปสการปฏบต ทงในมตการปองกน คมครอง พฒนากฎหมายและพฒนาเครอขายสทธมนษยชน

5. นโยบาย สถานการณ และกลไกส าคญดานสทธมนษยชน 5.1 นโยบายส าคญทงในประเทศและตางประเทศ ซงจะกลาวถง (1) นโยบายในระดบชาตของประเทศไทย ไมวาจะเปน (1.1) ยทธศาสตรชาต 20 ป (ป พ.ศ. 2560-2579) และโมเดล Thailand 4.0 ทไดนอมน า “หลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง” ตามศาสตรพระราชา พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช รฐกาลท 9 เพอมงใหประเทศไทย สความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศทพฒนาแลว ไปพรอมกบการขบเคลอนเศรษฐกจโดยอาศยปญญาและนวตกรรม ภายใตโมเดล Thailand 4.0 ทใหประเทศหลดพนจาก กบดกความไมสมดล กบดกความเหลอมล า และกบดบประเทศรายไดปานกลาง ทายสดกจะสงผลใหประเทศไทยเปนสงคมทมคณภาพ มความเปนอยทด มสขอยางยงยน กลาวคอ ท าใหประเทศไทย 1) เปนสงคมทเปนธรรม ทกคนในสงคมเทาเทยม มการเคารพศกดศรความเปนมนษย 2) เปนสงคมแหงโอกาส ทกคนมโอกาสทเทาเทยมกน 3) เปนสงคมทสามารถ เตมเตมความสามารถตาม

Page 8: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 6

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

ศกยภาพทมและเปดโอกาสใหแสดงความสามารถทม 4) เปนสงคมทเกอกลและแบงปนกน หรอ Caring & Sharing Society และ 5) เปนสงคมพอเพยง เปนสถาปตยกรรมทางสงคม (Social Architecture) ทถอดรหสปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ส าหรบนโยบายระดบชาตของไทยท เกยวของในแตละเรอง ประกอบดวย (1.2) รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ทงฉบบป พ.ศ.2540 ตอเนองป พ.ศ.2550 และลาสดรฐธรรมนญชวคราว ฉบบป 2557 โดยเฉพาะในมาตรา 4 บญญตวา “ภายใตบงคบบทบญญตแหงรฐธรรมนญน ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาค บรรดาทชนชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทย ในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขและตามพนธกรณระหวางประเทศทประเทศไทย มอยแลว ยอมไดรบการคมครองตามรฐธรรมนญน และรางรฐธรรมนญ ทไดลงประชามตไปแลวเมอวนท 7 สงหาคม 2559 ไดบญญตในเรองศกดศรความเปนมนษย สทธเสรภาพของปวงชนชาวไทย หนาทของปวงชนชาวไทย หนาทของรฐ (1.3) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (ป พ.ศ.2560-2564) จะมงบรรลเปาหมายในระยะ 5 ป ทจะสามารถตอยอดในระยะตอไปเพอใหบรรลเปาหมายการพฒนาระยะยาวตามยทธศาสตรชาต 20 ป ครอบคลมนโยบายใน 11 ยทธศาสตร (1.4) แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (ป พ.ศ.2557-2561) ซงประเทศไทยไดจดท าแผนมาแลว 3 ฉบบ โดยฉบบลาสด ฉบบท 3 (พ.ศ.2557-2561) คณะรฐมนตรมมตเมอวนท 12 พฤศจกายน 2557 เหนชอบใหประกาศใชแผนฯ ฉบบท 3 ครอบคลมนโยบาย 11 ดาน 15 กลมเปาหมาย4 โดยมเปาหมายหลกทจะท าใหสงคมไทย “เปนสงคมทสงเสรมสทธเสรภาพ และความเทาเทยม โดยค านงถงศกดศรความเปนมนษย เพอน าไปสสงคมสนตสข”

(2) มาตรฐานสากล ประเทศไทยเปนภาคสมาชกขององคการสหประชาชาต ในล าดบท 55 เมอวนท 16 ธนวาคม 2489 และยงเขาเปนภาคสมาชกสนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชน จ านวน 7 ฉบบ5 จากทงหมด 9 ฉบบ ท าใหเกดพนธะผกพนทตองปฏบตตามอย 4 ประการ คอ 1) การประกนใหเกดสทธ ตาง ๆ ตามทระบในสนธสญญา 2) การปฏบตใหเกดสทธตามทรบรองไวในสนธสญญาดวยความกาวหนา 3) การเผยแพรหลกการของสทธตามสนธสญญานนใหกวางขวาง และ 4) การเสนอรายงานผลของการปฏบตใหเกดสทธและความกาวหนาตอคณะกรรมการตามสนธสญญา รวมถงไปถงการปฏบตตามมาตรฐานหรอขอตกลงตาง ๆ 4แผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท ) 3ป พ (2561-ศ.2557.ใน ดาน 11 ไดแก 1) ดานสาธารณสข 2) ดานการศกษา 3) ดานเศรษฐกจ 4) ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 5) ดานทอยอาศย 6) ดานวฒนธรรมและศาสนา 7) ดานขอมล ขาวสาร เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 8) ดานการขนสง 9) ดานการเมองการปกครอง 10) ดานกระบวนการยตธรรม 11) ดานความมนคงทางสงคม และ 15 กลมเปาหมายไดแก 1) กลมผตองหาผตองขง 2) กลมผพนโทษ 3) กลมผตองหาคดยาเสพตดตามพระราชบญญตฟนฟสมรรถภาพ ผตดยาเสพตด พ .ศ . 2545 กลมผตดยาเสพตดและผผานการบ าบดฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด 4) กลมเหยอ/ผเสยหาย 5) กลมผตดเชอเอชไอว/เอดส 6) กลมผใชแรงงาน 7) กลมคนจน/ผไดรบผลกระทบจากการพฒนา 8) กลมเกษตรกร 9) กลมผสงอาย 10) กลมเดกและเยาวชน 11) กลมสตร 12) กลมคนพการ 13) กลมผไรรฐ ชาตพนธ และกลมผแสวงหาทพกพงหรอผหนภยการสรบ 14) กลมทรบผลกระทบจากสถานการณความรนแรง และ 15) กลมความหลากหลายทางเพศ/อตลกษณทางเพศ 5สนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชน ทประเทศไทยเขาเปนภาคแลว ไดแก (1) กตการะหวางประเทศวาดวยสทธพลเมองและสทธทางการเมอง (2) กตการะหวางประเทศวาดวยสทธทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม (3) อนสญญาวาดวยการขจดการเลอกปฏบตตอสตรในทกรปแบบ (4) อนสญญาวาดวยสทธเดก (5) อนสญญาระหวางประเทศวาดวยการขจดการเลอกปฏบตทางเชอชาตในทกรปแบบ (6) อนสญญาตอตานการทรมานและการประตบตหรอการลงโทษอน ทโหดรายไรมนษยธรรมหรอย ายศกดศร (7) อนสญญาระหวางประเทศวาดวยสทธของคนพการ

Page 9: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 7

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

จากการประชมระดบโลก ซงในสวนทประเทศไทยจะตองยดถอปฏบตในการด าเนนงานดานสทธมนษยชนทส าคญ ไดแก (2.1) ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน (2.2) สนธสญญาระหวางประเทศวาดวยสทธมนษยชน (2.3) รายงานสถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทย ภายใตกลไก Universal Periodic Review (UPR) โดยคณะรฐมนตรไดมมตรบทราบผลการรบรอง UPR รอบ 2 เมอวนท 31 มกราคม 2560 รบขอเสนอ 187 ขอ ทแตละประเทศใหค าแนะน า เปนท เรยบรอยแลว (2.4) เปาหมายการพฒนาทย งยน (Sustainable Development Goal : SDGs) ซงจะใชเปนทศทางการพฒนาตงแตเดอนกนยายน ป 2558 ถงเดอนสงหาคม 2573 ครอบคลมระยะเวลา 15 ป โดยประกอบดวย 17 เปาหมาย แบงเปน 5 กลม (5 Ps) ไดแก 1) People : ยตความยากจน ยตความหวโหย สขภาพทด การศกษาทมคณภาพ ความเสมอภาคระหวางเพศ 2) Planet : การจดการน าและสขาภบาล การผลตและบรโภคอยางยงยน การตอสปญหาเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ทรพยากรทางทะเลอยางยงยน ระบบนเวศนบนบกอยางยงยน 3) Prosperity : พลงงานสมยใหม การเตบโตทางเศรษฐกจทครอบคลม และการมงานทมคณคา โครงสรางพนฐานทมนคง ลดความไมเสมอภาค เมองและการตงถนฐาน 4) Peace : สงคมทสงบสขและความยตธรรม 5) Partnership : หนสวนความรวมมอระดบโลก ส าหรบSustainable Development Goal (SDGs) ไดใหการยอมรบหลกการวาดวยการเคารพสทธมนษยชนบนพนฐานของกฎบตรสหประชาชาต ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน และสนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชน

(3) ถอดบทเรยนหนวยงานทจดท าวาระแหงชาต ไดท าการศกษาขอมลจากหนวยงานตาง ๆ ทเคยประกาศวาระแหงชาตเพอใชเปนแนวทางในการด าเนนงาน ประกอบดวย (3.1) ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด (ป.ป.ส.) (3.2) กรมสวสดการและคมครองแรงงาน กระทรวงแรงงาน (3.3) สถาบนวคซนแหงชาต กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข (3.4) กรมสงเสรมสหกรณ กระทรวงเกษตรและสหกรณ

5.2 สถานการณสทธมนษยชน ซงจะกลาวถง (1) ความกาวหนา สงทยงไมประสบความส าเรจและตองเรงเพมขดความสามารถดานสทธ

มนษยชนจากผลประเมนแผนสทธมนษยชนแหงชาต6 สรปสาระส าคญ ดงน (1.1) ความกาวหนาการด าเนนงาน พบวา การประเมนเปาหมายหลกสงคมไทยเรมเหน

ความส าคญของการเคารพศกดศรความเปนมนษย โดยมแนวโนมดขน เมอเปรยบเทยบกบ 5 ปทผานมากอนทจะมการขบเคลอนแผนสทธมนษยชนฯ อยางจรงจง โดยประชาชนประเมนวาดขนกวา รอยละ 40 ส าหรบในสวนเครอขายสทธมนษยชนเขมแขงในทกภมภาคและมความตนตวในเรองสทธมนษยชนและพฒนาไปสมาตรฐานสากล ผลการประเมน พบวา มจ านวนหนวยงานทรายงานผลการด าเนนงานในชวงปลายทแผนฯ จะหมดวาระประมาณ รอยละ 92.55 ในป 2555 (7,557 แหง) และรอยละ 92.82 ในป 2556 (7,599 แหง) ตามล าดบจากขอมลหนวยงาน น ารอง 8,187 แหง ซงมแนวโนมดขนกวาชวงครงแรกของแผน โดยความกาวหนาในแตละมต ไดแก

1) มตปองกนการละเมดสทธมนษยชน อาท ประชาชนผานการอบรมใหความรเกยวกบสทธมนษยชนในดานตาง ๆ มการเพมสงขนมาก ประกอบกบเครอขายมการด าเนนกจกรรมเฝาระวง เพอปองกนการละเมดสทธเพมสงขนเชนกนคดเปนรอยละ 57 เมอเทยบกบป พ.ศ.2555

6รายงานการประเมนผลสมฤทธการด าเนนงานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (ชวงคร งแรก) ป พ.ศ.2552 -2556 โดยมหาวทยาลยมหดล น าโดยรองศาสตราจารย ดร. ศรสมบต โชคประจกษชดและคณะ

Page 10: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 8

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

2) มตคมครองสทธมนษยชน โดยองคกรเครอขายมการด าเนนการจดสภาพแวดลอมใหกลมเปาหมายทมโอกาสถกละเมดสทธมนษยชนไดเขาถงและใชประโยชน จ านวนเพมขนอยางมากถงรอยละ 75 เมอเทยบกบป 2555 ซงรปแบบการจดสภาพแวดลอม ไดแก การจดทางลาด การจราจร ใหผพการ ผสงอาย เปนตน

3) มตพฒนากฎหมาย กลไกทางกฎหมาย รวมถงการบงคบใชกฎหมาย ในป พ.ศ. 2555-2556 มการออกกฎหมายทเกยวกบสทธมนษยชน 1 ฉบบ คอ พระราชบญญตความรวมมอระหวางประเทศในทางแพง เกยวกบการละเมดสทธควบคมดแลเดก พ.ศ. 2555 และหนวยงานรายงานวามการยกรางกฎหมายจ านวนทงสน 18 ฉบบ

4) มตพฒนาองคกรเครอขายทกภาคสวนใหมศกยภาพในการสงเสรมคมครองสทธมนษยชน อาท ภาพลกษณขององคกรเครอขายดานสทธมนษยชน พบวา ดขนกวากอนทมการขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาต โดยองคกรเครอขายทมภาพลกษณดทสด ในทกดานสทธมนษยชน คอ กระทรวง/กรม สวนภมภาคและองคกรภาคประชาชน (ประมาณรอยละ 36) รองลงมาคอ สวนทองถน (ประมาณรอยละ 33) ในขณะทรฐวสาหกจ และสถาบนการศกษา มระดบภาพลกษณ คอนขางนอยในทกประเดน ส าหรบกจกรรมทมด าเนนการใหบรการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนเพมสงขนอยางตอเนองทกป คดเปนรอยละ 3 ส าหรบประเดนหนวยงานภาครฐทถกฟองรองเกยวกบการละเมดสทธมนษยชนในแตละดานมจ านวนลดลง คดเปนรอยละ 14 รวมถงสดสวนผบรหารหญงในหนวยงานภาครฐมแนวโนมเพมสงขน อกทง หนวยงานทมการถอดบทเรยนการด าเนนงานสงเสรมและคมครองสทธมนษยชน พรอมทงไดน าไปปรบแผนยทธศาสตรสทธมนษยชน มสดสวนเพมสงขน คดเปน รอยละ 44 เมอเทยบกบป พ.ศ.2555 ซงบทเรยนทหนวยงานตาง ๆ ไดด าเนนการ อาท การไฟฟาภมภาค เรองสวสดการและสทธของพนกงาน เพอน าไปใชรกษาสทธของตนเอง / กรมพฒนาสงคมและสวสดการ เกยวกบการสมรสกบชาวตางชาตเพอปองกนการคามนษย ถายทอดเสยงออกอากาศผานทางสถานวทยแหงประเทศไทย 6 จงหวด /ส านกงานตรวจคนเขาเมองจงหวดระนอง เรอง สทธมนษยชนขนพนฐานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต น าไปเปนเครองมอในการใหบรการผมาตดตอ ถายทอดใหกบประชาชนผมาตดตอ /ส านกงานยตธรรมจงหวดนครสวรรค เรอง การแกไขปญหาขอพพาท (สามคค สมานฉนท) ผน าชมชน น าไปใชในการแกไขปญหาขอพพาท ถายทอดใหกบคน ในชมชน / ส านกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวดพจตร เรอง ปญหาดานเดก น าไปใชในการจดท าแผนตามพระราชบญญตคมครองเดก สการปฏบตจรงในการคมครองเดกและเครอขายชมชนน าไปถายทอดใหกบคนในชมชน/องคการบรหารสวนต าบลคอกกระบอ บทเรยนเรอง ความรเรองสทธขนพนฐานของผพการน าไปเปนหลกการปฏบตงานของหนวยงาน/มหาวทยารามค าแหง จดบทเรยนสทธมนษยชนในวชานกศกษาน าไปปรบใชในชวตประจ าวน ถายทอดบทเรยนโดยการสอน เปนตน

(1.2) สงทยงไมประสบความส าเรจและตองเรงเพมขดความสามารถดานสทธมนษยชน 1) มตปองกนการละเมดสทธมนษยชน ไดแก กลมเปาหมายทมโอกาสถกละเมดสทธ

มนษยชนและมสดสวนทจะเพมขน คอ กลมเดก สตร ผสงอาย คนพการ ผปวย HIV/AIDS ผใชแรงงาน คนจน เกษตรกร ผตองหา ผตองขง และผบรโภค ซงจะตองมการด าเนนงานใหความส าคญในการปองกนการถกละเมดอยางจรงจงตอไป ส าหรบกลมทมสดสวนการถกละเมดลดลง ไดแก กลมผปวย กลมชาตพนธ กลมแรงงานตางดาว กลมผพนโทษและผเสยหายในคดอาญา ส าหรบประเดนสทธมนษยชน พบวา ดานทมการละเมดสทธเพมขน คอ ดานอาชพและแรงงาน ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดานทอยอาศย ดานกระบวนการยตธรรม

Page 11: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 9

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

ดานสทธชมชน และดานการเมองการปกครอง สวนดานทละเมดสทธลดลง ไดแก ดานการศกษา วฒนธรรม ศาสนาและการเรยนร ดานสาธารณสข และดานเสรภาพการสอสาร

2) มตคมครองสทธมนษยชน ไดแก ขอรองเรยนการละเมดสทธมนษยชนในแตละดาน จากการรายงานขององค กรเคร อข ายส ทธ มนษยชน ท เพ มข น ได แก ด านการเ มองการปกครอง ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดานเสรภาพการสอสารและสอมวลชน ดานกระบวนการยตธรรม และดานสทธชมชน สวนขอรองเรยนทมสดสวนลดลง ไดแก ดานการศกษา วฒนธรรม ศาสนาและการเรยนร ดานอาชพและแรงงาน ดานสาธารณสข และดานทอยอาศย ส าหรบผถกละเมดสทธมนษยชนในแตละดานทไดรบสทธประโยชนจากการฟนฟและเยยวยา จากการรายงานขององคกรเครอขายสทธมนษยชน มสดสวนลดลง คดเปน รอยละ 26 ทจะตองเรงใหทกหนวยงานใหความชวยเหลอในเรองตาง ๆ เมอเกดการละเมดสทธมนษยชน 3) มตพฒนาองคกรเครอขายทกภาคสวนใหมศกยภาพในการสงเสรมคมครองสทธมนษยชน อาท 3.1) จ านวนผลงานวจยดานสทธมนษยชน ทน าไปใชประโยชน เพมขนเมอเปรยบเทยบกบชวงครงแรกของแผน (ป พ.ศ.2552-2554) แตเมอพจารณารายป พบวา ป พ.ศ.2556 จ านวนงานวจยทน าไปใชประโยชนลดลงรอยละ 11.5 เทยบกบป พ.ศ.2555 ดงนน จงควรเรงสงเสรมใหหนวยงานไดท าวจยเพอสราง องคความรและประยกตใชความรดานสทธมนษยชน เชน การพฒนาเกณฑมาตรฐานตาง ๆ การท าวจยเชงปฏบตการ (Action Research) เพอแกไขปญหาการปฏบตงานดานสทธมนษยชน ซงจะน าไปสการสรางความเขมแขงขององคกรเครอขายสทธมนษยชนและพฒนาสมาตรฐานสากลตอไป 3.2) เจาหนาทของรฐทถกรองเรยนเกยวกบการเลอกปฏบต มจ านวนเพมขนในป พ.ศ.2556 หากพจารณาตามประเดนสทธมนษยชนทเจาหนาทถกรองเรยนการเลอกปฏบต พบวา ประเดนทเจาหนาทถกรองเรยนเพมมากขน คอ ดานกระบวนการยตธรรม (ต ารวจ อยการ) ดานสาธารณสข (บคลากรทางการแพทย) รวมถงการเลอกปฏบตจากเจาหนาทรฐสงกดกระทรวง และองคกรปกครองสวนทองถน ซงไมไดระบประเดนสทธมนษยชน ดงนน ตองใหความส าคญกบการสรางความร ความเขาใจ และมาตรฐานการปฏบตงานปกปองและคมครองสทธมนษยชนของเจาหนาท ใหมากขน 3.3) ขอทวงตงจากองคการระหวางประเทศเกยวกบการไมปฏบตตามกตกาและอนสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชน จากการรายงานสทธมนษยชนของ Human Rights Watch ยงมปญหาอยหลายประการทองคกรระหวางประเทศใหขอทวงตงและเสนอแนะใหเรงด าเนนการแกไข ไดแกเรอง การเมองการปกครอง กระบวนการยตธรรม และแรงงานตางดาว ส าหรบประเดนทาทายทควรเรงด าเนนการ ไดแก การด าเนนการปกปองคมครองสทธมนษยชนดานสทธทางการเมอง เสรภาพในการแสดงออก กระบวนการยตธรรม (โทษประหารชวต การทรมาน การจบกมโดยพลการ) สทธผลภยทางการเมอง 3.4) ขอทวงตงของคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต มจ านวนเพมขน รอยละ 100 เมอเทยบกบจ านวนขอทวงตงในป พ.ศ.2555 ส าหรบประเดนทมการทวงตงทกป ซงควรใหความส าคญในการด าเนนการแกไขเปนพเศษ ไดแก ดานกระบวนการยตธรรม ดานการศกษาวฒนธรรม ศาสนาและการเรยนร ดานอาชพและแรงงาน ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

4) ปญหาในการด าเนนงานขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ.2552-2556) สรปปญหาทพบ 4.1) ดานบคลากร ไดแก การขาดแคลนบคลากร บคลากรขาดองคความรเกยวกบสทธมนษยชน แผนสทธมนษยชนแหงชาต และการแปลงแผนฯ ไปสการปฏบต 4.2) ดานทรพยากร ประกอบดวย งบประมาณไมเพยงพอ ไมมงบประมาณส าหรบการด าเนนงานดานสทธมนษยชน (เชน การจดการดานกายภาพให

Page 12: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 10

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

คนพการ เข าถ งต อ ง ใช งบประมาณจ านวนมาก ) และว สด / อปกรณ / เคร อ งอ านวยความสะดวก 4.3) ดานการบรหารจดการ ไดแก ระบบ กฎระเบยบ ทไมเออกบการด าเนนงานดานสทธมนษยชน การแทรกแซงทางการเมองท าใหเจาหนาทรฐขาดขวญก าลงใจในการท างานกบชมชน

(2) สถานการณการละเมดสทธมนษยชนทส าคญและกระทบตอความเชอมน ภาพลกษณของประเทศไทย แมวารฐบาลจะพยายามออกนโยบายและสงเสรมในเรองตาง ๆ ดานสทธมนษยชน แตสถานการณ ณ ปจจบนกยงเกดการละเมดสทธอยอยางตอเนอง7 และนบวนยงจะทวความรนแรงมากขน จะเหนไดจากการเกดอาชญากรรม สถานการณทางการเมอง ทสงผลใหเกดกระแสในดานลบเกยวกบการละเมดสทธมนษยชน การแสดงความคดเหน เกดแรงกดดนจากนานาประเทศ ในหลาย ๆ เรอง รวมถง ปญหาอปสรรคตาง ๆ ในการด าเนนงานดานสทธมนษยชน ทสงผลใหประเทศไทยถกลดอนดบและการท างานไมไดประสทธภาพเทาทควร ดวยเหตน จงขอน าเสนอเฉพาะสถานการณทส าคญและมสวนทสงผลดานลบและกระทบตอความมนคง รวมถงภาพลกษณของประเทศไทย ซงเกยวของกบการจดท าวาระแหงชาตครงน อาท (2.1) การทคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต ถกลดสถานะจาก “เอ” เปน “บ” ภายใน 1 ป โดยคณะกรรมการประสานงานระหวางประเทศวาดวยสถาบนสทธมนษยชน (International Coordinating Committee of National Human Rights Institutions) หรอทมชอยอวา ICC8 ไดใหเหตผลทลดระดบสถานะของคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต เนองจากมความกงวลใน 3 ประการ ประเดนแรก เปนเรองกระบวนการสรรหาและการแตงตงคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต เหนวาบทบญญตในรฐธรรมนญและกฎหมายทเกยวของขาดหลกประกนการมสวนรวมของภาคประชาสงคมในกระบวนการสรรหาและการไดมาซงกรรมการสทธมนษยชนทมความหลากหลาย (Pluralism) โดยค านงถงผ สมครเปนส าคญ (Merit –based selection) ประเดนทสอง ไดแก การไมสามารถตอบสนองตอเหตการณทมการละเมดสทธมนษยชนไดอยางทนทวงทในกรณการจดท ารายงานการชมนมทางการเมองเมอป พ.ศ.2553 และในชวงระหวางปลายป พ.ศ.2556 ถงกลางป พ.ศ.2557 ทลาชา และประเดนสดทาย ไดแก มการขาดบทบญญตทชดเจนในกฎหมายเพอใหความคมกนจากการถกด าเนนคดทางกฎหมายในกรณการท าหนาทโดยสจรตและเปนการปฏบตงานตามหนาท (Functional immunity and independence) ซงถอเปนหลกประกนความเปนอสระในการปฏบตหนาท ของกสม.

(2.2) การถกลดอนดบจากบญชกลมท 2 (Tier 2 Watch List) ลงมาอยในบญชกลมท 3 (Tier 3) ซงเปนการจดกลมประเทศทมสถานการณคามนษยระดบเลวรายทสด ในกลมเดยวกบเกาหลเหนอ ซดานใต 7รายงานการประเมนผลสมฤทธ การด าเนนงานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (ชวงครงแผน) ประจ าป พ.ศ.2552 – 2554 และรายงานการประเมนผลสมฤทธ การด าเนนงานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (ชวงครงหลง) ประจ าป พ.ศ. 2555 -2556 โดยมหาวทยาลยมหดล 8คณะกรรมการประสานงานระหวางประเทศวาดวยสถาบนสทธมนษยชนแหงชาต (International Coordinating Committee of National Human Rights Institutions) หรอทมชอยอวา ICC ซงเปนเครอขายความรวมมอระหวางสถาบนสทธมนษยชนแหงชาตทวโลกทไดรบการจดตงขนเมอป 2536 และมวตถประสงคเพอเสรมสรางความเขมแขงใหกบสถาบนสทธมนษยชนแหงชาตตามแนวทางทไดรบการรบรองโดยสหประชาชาตดงปรากฏในหลกการปารสวาดวยสถานะของสถาบนแหงชาตเพอการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชน (Paris Principles Relating to the Status of National Institutions for the Promotion and Protection of Human Rights) เพอใหสถาบนสทธมนษยชนแหงชาตในประเทศตางๆ สามารถท าหนาทในการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนภายในประเทศไดอยางมประสทธภาพ ขอมลจากhttp://prachatai.com/journal/2016/02/63876

Page 13: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 11

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

ซเรย จากการรายงานสถานการณการคามนษย ประจ าป พ.ศ. 2558 ของกระทรวงการตางประเทศสหรฐอเมรกา โดยระบวาประเทศไทยยงเปนตนทาง ปลายทาง ทางผานการคามนษย-คาประเวณ บงคบใชแรงงานประมง ละเมดทงแรงงานไทย-แรงงานขามชาต เจาหนาทรฐรเหนขบวนการคามนษย รฐบาลไทยยงไมสามารถท าตามมาตรฐานขนต าเพอขจดการคามนษย ขณะทประเทศมาเลเซย ปาปวนวกน เลอนจากบญช 3 ไปบญช 29 แตอยางไรกด เมอไมนานมาน เปนทนายนดทประเทศไทยไดยกระดบจาก Tier 3 เปน Tier 2 แลว จากการท รฐบาลไทย ด าเนนการอยางจรงจง และมความมงมนในเรองการคามนษย ทงการปฏรป แกไขกฎหมายตอตานการคามนษยและยงมการใชระบบตดตามเรอประมงในทะเล ทเปนมาตรการหนงในการกวาดลางการคามนษยและการท าประมงผดกฎหมายดวย และความทาทายตอไปคอ การขยบขนอนดบเปน Tier 1 ตอไปพรอมทงตองรกษาระดบไวอยาใหถกลดอนดบอก

(2.3) คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต (ชดท 2) ไดรบเรองรองเรยน จ านวน 25 เรอง ทกลาวอางวา มการกระท าหรอละเลยการกระท าอนเปนการละเมดสทธมนษยชนภายหลงเหตการณรฐประหาร ทมผลเปนการจ ากดสทธและเสรภาพของบคคล จงไดด าเนนการตรวจสอบขอเทจจรงโดยใหหนวยงานทเกยวของ ชแจงและจดการประชมเพอรบฟงความคดเหน อาท การบงคบใชและการเรยกบคคลไปรายงานตวโดยอาศย อ านาจพระราชบญญตกฎอยการศก พ.ศ.2457 ผตองหาหรอผถกควบคมมความเสยงทจะถกซอมทรมานการด าเนนคดกบพลเรอนในเขตอ านาจศาลทหาร การจ ากดเสรภาพในการแสดงความคดเหน เสรภาพทางวชาการ เสรภาพสอมวลชน เสรภาพในการชมนม การจ ากดสทธการมสวนรวมของประชาชน การจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เปนตน ซงในประเดนดงกลาวคณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 10 พฤษภาคม 2559 รบทราบรายงานผลเปนทเรยบรอยแลว10

(2.4) สถตขอรองเรยนการถกละเมดสทธมนษยชน จากขอมลเรองรองเรยนการถกละเมดสทธมนษยชนและเรองทคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาตหยบยกเพอตรวจสอบในปงบประมาณ พ.ศ. 2553 – 2558 ซงมจ านวน 4,755 เรอง เมอจ าแนกขอมลตามประเภทสทธทมการรองเรยนวาถกละเมดสทธมนษยชน พบวา มการกระท าการละเมดสทธมนษยชนในประเภทสทธในกระบวนการยตธรรม จ านวน 899 เรอง คดเปนรอยละ 21.70 รองลงมาเปนเรองสทธของบคคลในทรพยสน จ านวน 733 เรอง คดเปนรอยละ 17.6911 (2.5) หนวยงานตางคนตางท าไมเปนเอกภาพ ขาดการบรณาการการท างานรวมกน ไมมกลไกในการประสานงานทเปนรปธรรม ท าใหการด าเนนงานไมประสบความส าเรจเทาทควร แมวาจะมการประกาศใชแผนสทธมนษยชนแหงชาตมาแลวกตาม12

5.3 กลไกการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนของประเทศไทย ทง (1) กลไกในระดบชาต ในการ ท าหนาทวางกรอบนโยบายการด าเนนงาน ก ากบ ดแลและตดตามการด าเนนงานใหการขบเคลอนวาระแหงชาตและแผนสทธมนษยชนแหงชาต ใหบรรลเปาหมายทก าหนดไว ไดแก คณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม องคกรศาล องคกรอสระตามรฐธรรมนญ องคกรระหวางประเทศ 9http://thaipublica.org/2015/07/tip2015statements/http://prachatai.com/journal/2015/07/60560 10ตามหนงสอ ส านกงานคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต ท สม 0003/9 ลงวนท 11 เมษายน 2559 และส านกเลขาธการ คณะรฐมนตร ท นร 0503/16993 ลงวนท 12 พฤษภาคม 2559 11ขอมลสถตการรบเรองรองเรยนจากเวบไซตส านกงานคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต : http://www.nhrc.or.th 12 รายงานผลโครงการศกษาความเหมาะสมในการตรากฎหมายเพอรองรบการด าเนนงานดานสทธมนษยชน โดยสถาบนวจยและใหค าปรกษาแหงมหาวทยาลยธรรมศาสตร โดยศาสตราจารยณรงค ใจหาญ : ป พ.ศ.2553

Page 14: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 12

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

(2) กลไกระดบกระทรวงหรอหนวยงานเทยบเทา เปนองคกรภาครฐในระดบนโยบายทจะตองน าวาระแหงชาตและแผนสทธมนษยชนแหงชาตไปสการปฏบต โดยด าเนนการตามภารกจของกระทรวง เชอมโยงกบมตดานสทธมนษยชนในสวนทเกยวของกบกระทรวงนน ๆ (3) กลไกระดบภมภาคและทองถน เปนกลไกในพนทระดบจงหวด ทง 76 จงหวด และกรงเทพมหานคร ทจะเปนแกนกลางในการระดมความคดเหน รวมพลงและสงเสรม สนบสนน ผลกดน ใหองคกรภาคร ฐ ในจ งหวดน าวาระแห งชาต และแผนสทธมนษยชนแห งชาต ส การปฏบต (4) สถาบนการศกษาและสถาบนทางวชาการ จะเปนองคกรส าคญเปนอยางยง ในการปพนฐานในเรองสทธมนษยชนไดเปนอยางด ทงการศกษา วจย การจดฝกอบรม/การพฒนาหลกสตรการเรยนการสอนและพฒนางานดานสทธมนษยชน แผนสทธมนษยชนแหงชาต และวาระแหงชาต เพอใหความรแกบคลากรหรอสาธารณชน อยางกวางขวางในทกระดบ (5) ภาคเอกชน ภาคประชาชน สอมวลชน และประชาชนทวไป ทงการสงเสรม เคารพสทธมนษยชน สอกลางในการเผยแพรประชาสมพนธใหคนตระหนกในสทธมนษยชน และคอยตดตามตรวจสอบการด าเนนงานไมใหเกดการละเมดสทธมนษยชนในสงคมไทย

6. กระบวนการ ขนตอน การจดท าวาระแหงชาต 6.1 ศกษา วเคราะห รวบรวมขอมลทงในประเทศและตางประเทศ 6.1.1) ภายในประเทศ พระราชกรณยกจหรอพระบรมราโชวาสหรอพระราชด ารสรชกาลท 9

และรชกาลท 10 ทเกยวของกบสทธมนษยชน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย นโยบายส าคญของรฐบาล กฎหมายทเกยวของ ยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ.2560-2579) Thailand 4.0 แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนสทธมนษยชนแหงชาต การถอดบทเรยนหนวยงานตางๆ ทมการประกาศวาระแหงชาต สถานการณสทธมนษยชน กลไกการสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนของประเทศไทย

6.1.2) ภายนอกประเทศ การทประเทศไทยเขาเปนภาคสมาชกขององคการสหประชาชาตในล าดบท 55 ปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน สนธสญญาหลกระหวางประเทศดานสทธมนษยชน การรายงานทบทวนสถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทย ภายใตกลไก (Universal Periodic Review - UPR) และเปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals - SDGs)

6.2 สงเสรมความรภายในกรมคมครองสทธและเสรภาพในฐานะหนวยงานกลาง เพอเตรยม ความพรอมในการประกาศวาระแหงชาต

6.2.1) จดประชมสนทนากลมยอย (Focus Group) จ านวน 2 ครง ณ กรมคมครองสทธและเสรภาพ เมอวนท 3 มถนายน พ.ศ. 2559 และวนท 9 กนยายน พ.ศ. 2559

6.2.2) เปดเวทแลกเปลยนเรยนร และความคดเหนจากหนวยงานตาง ๆ ทมประสบการณในการผลกดนและขบเคลอนวาระแหงชาต เชน กรมสงเสรมสหกรณ ส านกงานปองกนและปราบยาเสพตด ส านกงานเศรษฐกจการทองเทยวและกฬา ผแทนส านกงานคณะกรรมการสทธมนษยชนแหงชาต เขารวมเปนผสงเกตการณ เพอใหขอเสนอแนะและขอคดเหน เมอวนท 29 มถนายน 2559 ณ โรงแรมเอบนา เฮาส กรงเทพมหานคร โดยมวตถประสงคเพอน าประสบการณและแนวคดตางๆ มาเตรยมความพรอมในการยกระดบดานสทธเสรภาพและสทธมนษยชนเปนวาระแหงชาต โดยใชกลไกแผนสทธมนษยชนแหงชาต เปนเครองมอส าคญในการขบเคลอนเครองมอหนง

Page 15: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 13

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

6.3 วางกรอบเคาโครงรางวาระแหงชาต จากการรบฟงความคดเหน และถอดบทเรยนจากหนวยงานตางๆ ทประกาศวาระแหงชาต จนกระทงไดหวขอ กรอบเคาโครงรางดานสทธมนษยชน อาท ท าไมตองจดท าวาระแหงชาต (ชอวาระแหงชาต ระยะเวลา ขอมลทสนบสนน) กระบวนการ/ขนตอนในการจดท า วาระแหงชาต (การวเคราะหขอมล/แหลงทมา โครงสรางขอเสนอวาระแหงชาต กจกรรมหลกทส าคญ โครงสรางองคการขบเคลอนบรหารวาระแหงชาต) การบรหารวาระแหงชาต การตดตามประเมนผล ปจจยทสงผลตอความส าเรจ

6.4 วางกรอบแนวทางการด าเนนงาน และจดท า Road Map เพอประกาศวาระแหงชาต ภายในป 2560 พรอมทงหารอรวมกบปลดกระทรวงยตธรรม รฐมนตรวาการกระทรวงยตธรรม เพอรบทราบนโยบาย และเตรยมการประกาศวาระแหงชาต เมอวนท 5 มกราคม 2560 และวนท 11 มกราคม 2560

6.5 กรมคมครองสทธและเสรภาพ ไดแตงตงคณะอ านวยการและคณะท างาน ตามค าสงท 211/2560 ลงวนท 11 ตลาคม 2559 เพอเตรยมความพรอมประกาศวาระแหงชาต ยกราง รบฟงความคดเหนและน าเสนอคณะรฐมนตรพจารณา

6.6 จดงานทางวชาการ เตรยมความพรอมประกาศวาระแหงชาต : สทธมนษยชน จ านวน 1 วน ภายในป พ.ศ. 2560 กลมเปาหมายไมนอยกวา 500 คน สาระส าคญ : เปนการจดงานทางวชาการ เตรยมความพรอมประกาศวาระแหงชาต เพอน าเสนอผลงานทผานมา Best Practice ของกระทรวง กรม หรอจงหวด ตลอด 8 ป (ผลงานในชวงแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (ป พ.ศ.2552-2556) และชวงครงแรกของแผนฯ ฉบบท 3 (ป พ.ศ.2557-2559)) ทผานมาตรฐานขนต าหรอสทธขนพนฐานตามทกฎหมายหรอสนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชนไดวางไว พรอมทง กระตนใหทกภาคสวนตระหนกวาสทธมนษยชนดและส าคญอยางไร รวมทงการน าเผยแพรโครงการอนเนองมาจากพระราชด ารหรอพระบรมราโชวาสพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลเดช พรอมทงรายงานคณะรฐมนตรเพอโปรดทราบ

6.7 ยกรางวาระแหงชาต รบฟงความคดเหนทง 4 ภมภาคและกทม. และผานทางเวบไซค และน าเสนอวาระแหงชาตตอคณะรฐมนตร ภายในเดอนมนาคม – พฤษภาคม 2560

(1) ยกรางวาระแหงชาต เพอน าเสนอคณะท างานยกรางวาระแหงชาต : สทธมนษยชน ภายในเดอน ธนวาคม – กมภาพนธ 2560 (2) รบฟงความคดเหนรางวาระแหงชาต พรอมกบจดท ารางแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 4 (ป พ.ศ.2562-2566) ทง 4 ภมภาคและกทม. ระหวางเดอนกมภาพนธ – เมษายน 2560 โดย (2.1) พนทภาคเหนอ ระหวางวนท 28 กมภาพนธ - 2 มนาคม 2560 ณ โรงแรมดเอมเพรส จงหวดเชยงใหม (2.2) พนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ระหวางวนท 15-17 มนาคม 2560 ณ โรงแรมพลแมน ขอนแกน ราชา ออรคด จงหวดขอนแกน (2.3) พนทภาคกลาง ระหวางวนท 29-31 มนาคม 2560 ณ โรงแรมชลจนทร จงหวดชลบร (2.4) พนทกรงเทพมหานคร ระหวางวนท 3-4 เมษายน 2560 ณ โรงแรมเจาพระยาปารค กรงเทพฯ

Page 16: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 14

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

(2.5) พนทภาคใต ระหวางวนท 26-28 เมษายน 2560 ณ โรงแรมทวนโลตส จงหวดนครศรธรรมราช (3) รบฟงความคดเหนผานทางเวบไซน กรมคมครองสทธและเสรภาพ ภายในเดอน มนาคม –เมษายน 2560 (4) น าเสนอวาระแหงชาตตอคณะรฐมนตรพจารณา ชวงเดอน พฤษภาคม 2560

6.8 คณะรฐมนตร มมตเหนชอบ และประกาศวาระแหงชาต พรอมทงประสานหนวยงานทกภาคสวนไดยดถอปฏบต

6.9 สรางระบบ กลไกการด าเนนงานวาระแหงชาต และการตดตามประเมนผล

7. ทศทางวาระแหงชาต 7.1 ความเชอมโยงวาระแหงชาต

ปรากฏตามแผนภาพ

Page 17: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 15

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

Page 18: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 16

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

7.2 กลยทธและกลวธการด าเนนงานของรฐบาล การประกาศวาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

เปนการนอมน าศาสตรพระราชา ควบคกบการไปสเปาหมายของยทธศาสตรชาต และสนบสนนการขบเคลอน Thailand 4.0 โดยน ามตดานสทธมนษยชน เปนตวชวยขบเคลอน เตมเตมพลงการพฒนา เพอใหเกดความยงยน ไปพรอมการรวมพลงชวยลดปญหาการละเมดสทธมนษยชนทเกดขนในสงคม อกทงยงเปนการชวยเรงหรอ เพมขดความสามารถในสวนทการด าเนนงานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ยงไมบรรลเปาหมาย หรอยงตองเตมเตมในมตใด เพอใหการพฒนาประเทศมพลง เสรมทพในครงน โดยใชกลยทธและกลวธทส าคญเพอน าไปสเปาหมายทก าหนดไวในแผนสทธมนษยชนแหงชาตแหงชาต ฉบบท 3 ทจะท าให

“สงคมไทยเปนสงคมสงเสรม สทธเสรภาพ และความเทาเทยม โดยค านงถงศกดศรความเปนมนษยเพอน าไปสสงคมสนตสข” ทจะชวยเรง เสรมและเพมขดความสามารถ ภายใต รหส ชอวา

4 + 3 + 2 + 1 = goal ประกอบดวย

ส ท 1 สรางความตระหนก จตส านก ในสทธ หนาทและการเคารพสทธผอน ดวยการ (1.1) สงเสรมการรบร เกยวกบสทธเสรภาพและสทธมนษยชนทถกตอง และสราง

ความตระหนกในหนาทและการเคารพสทธของผอน ตามทรฐธรรมนญบญญตไว โดยผานสอตาง ๆ อยางเหมาะสม ในแตละกลมเปาหมาย

(1.2) การสอดแทรกความรเรองสทธมนษยชนและแผนสทธมนษยชนแหงชาตพนฐานในหลกสตรการพฒนาศกยภาพของบคลากรทงในระดบสวนกลาง สวนภมภาคและสวนทองถน อยางตอเนองเปนประจ าทกป

(1.3) ใหความรกบเจาหนาทของรฐทมกถกรองเรยน เพราะกระท าการละเมดกลมเสยง มทศนคตในเชงสรางสรรคตอกลมผดอยโอกาสหรอกลมเปราะบาง ในการเหนอกเหนใจและเคารพในสทธมนษยชน

(1.4) จดการเรยน การสอนเรองสทธมนษยชนผลกดนเปนหลกสตรในทกระดบของสถานศกษา

(1.5) จดท าแผนรณรงค ประชาสมพนธผานชองทางตาง ๆ กระตนจตส านกแกประชาชนใหตระหนกในเรองสทธมนษยชน โดยผานการประชาคมหมบาน ต าบล หรอสอมวลชนใหทกคนเคารพในศกดศรความเปนมนษย เปนประจ าอยางตอเนอง สม าเสมอ

(1.6) สงเสรมใหมการจดตงสถาบนดานสทธมนษยชน เพอใหความรในเรองสทธมนษยชนโดยเฉพาะในขนสง โดยหลกสตรจะแบงการจดอบรมทจดแยกประเภทผเขารบการอบรม เปนระดบตน (พนฐาน) ระดบกลาง (เพมเตมมต/สถานการณการละเมดสทธ) หรอระดบสง (หาแนวทางแก ไขปญหาการละเมดสทธ) เปนตน

4 : สราง

Page 19: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 17

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

ส ท 2 สรางระบบการตดตาม เฝาระวงการละเมดสทธดวยพลงเครอขาย เพอปองกนและแกไขปญหาททนทวงท ดวยการ

(2.1) ผลกดนใหจดตงศนยปฏบตการดานสทธมนษยชนทงระดบชาต ระดบจงหวดเพอคมครองชวยเหลอผทถกละเมดสทธทครบวงจร หรอพฒนาศนยฯทมอยแลว ใหเพมบทบาทหนาทดานสทธมนษยชน กระจายอยทกภาคสวน ทงภาครฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชน เพอคอยใหความ ตดตาม เฝาระวง ชวยเหลอ ประสานสงตอการด าเนนงาน เพอใหการชวยเหลอผถกละเมดสทธไดทนทวงท13

(2.2) ประสานความรวมมอกบองคกรเครอขายทกภาคสวน โดยเฉพาะสอมวลชน ในการประชาสมพนธสถานการณการละเมดสทธมนษยชน การรณรงคและกระตนการมสวนรวมในการปองกนมใหมการละเมดสทธอยางตอเนอง

(2.3) สรางระบบการตดตาม ชแนะทางการสอสารตงแตระดบชมชน ต าบล อ าเภอ จงหวด สงตอยงสวนกลาง เพอรายงานสถานการณการละเมดสทธอยางตอเนองและทนทวงท

(2.4) จดกจกรรมปองกนและเฝาระวงการละเมดสทธมนษยชนในหนวยงานตาง ๆ อยางตอเนองและสม าเสมอ

(2.5) จดชดปฏบตการเคลอนทเรวในระดบชมชน (หมบาน) เพอปองกน จดการ แกไขปญหาละเมดสทธในหมบาน โดยใหองคกรปกครองสวนทองถนรวมกบศนยยตธรรมชมชน เปนแกนกลางในการใหความร ฝกทกษะด าเนนงาน ผานชดความรทกรมคมครองสทธและเสรภาพจดท าขน

(2.6) การสรางคมอหรอแนวทางหรอมาตรฐานการปฏบตงานใหกบเจาหนาทรฐในแตละดานหรอกลมเปาหมายเพอปองกนการละเมดสทธ และเปนแนวทางการด าเนนงาน

ส ท 3 สรางวฒนธรรมแหงการเคารพและคมครองสทธมนษยชน ซงกนและกน ดวยการ (3.1) ก าหนดใหสทธมนษยชนเปนวฒนธรรมหนงของแตละองคกรเพอกระตนใหเกด

การรบร ความเขาใจและการตระหนกในเรองสทธมนษยชน (3.2) หนวยงานทงสวนกลาง ภมภาคและทองถน จดกจกรรมเสรมสรางใหกบองคกร

เคารพและคมครองสทธมนษยชน เปนประจ าทกเดอน ทงการสงเสรมการเคารพสทธและไมใหมการเลอกปฏบต โดยเปนกจกรรมทสอดแทรกสนทนาการแบบมสาระเพมพนความรสทธมนษยชนและเขาถงไดงาย

(3.3) สงเสรมภาคธรกจใหมสวนรวมในการเคารพสทธมนษยชน ไมเพยงแคการมงแสวงหาก าไรในการด าเนนงานเพยงอยางเดยว โดยเชอมกบการท างานเพอสงคม เชน CSR ISO 26000

(3.4) การศกษาวจยองคความรดานสทธมนษยชนโดยค านงถงบรบทของสงคมไทย และน าผลการศกษามาปรบใชกบการด าเนนงาน โดยเนนองคความร การประยกตใช การพฒนาเกณฑมาตรฐานตาง ๆ การวจยเชงปฏบตการ (Action Research) เพอแกไขปญหาการละเมดสทธมนษยชนในแตละดานและ แตละกลมเปาหมาย

13 สอดรบการแผนการปฏรปของคณะอนกรรมาธการปฏรปการเพมประสทธภาพในการอ านวยความยตธรรมเพอประชาชน ในสภาขบเคลอนการปฏรปประเทศ ทจะมการเสนอรางพ.ร.บ.คมครอง ชวยเหลอผไดรบความเสยหายในคดอาญา พ.ศ.... โดยจะมการสรางกลไกดงกลาวใหเกดขน

Page 20: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 18

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

ส ท 4 สรางเสรมการพฒนาเครอขายทกภาคสวนใหมศกยภาพในการท างานดานสทธมนษยชน ดวยการ

(4.1) ประสานความรวมมอกบเครอขายอาสาสมครทกประเภท ทแตละสวนราชการไดสรางขน เพอเตมเตมความรในมตสทธมนษยชน และใหเปนพลงส าคญในการตดตาม เฝาระวง ประสานสงตอความชวยเหลอผถกละเมดสทธทครบวงจร รวมถงการเพมบทบาทหนาทในเรองสทธมนษยชนใหกบอาสาสมครในทกประเภท

(4.2) จดใหมอาสาสมครคมครองสทธและเสรภาพ ใหครอบคลมในทกพนท ทกระดบ รวมทงจดสวสดการทเหมาะสมใหแกอาสาสมครทเกยวของกบการสงเสรม คมครอง และปองกนสทธมนษยชน

(4.3) พฒนาทกษะการท างานของเครอขายทกภาคสวน ใหเตมเตมความรในการวเคราะหสภาพปญหาการละเมด การจดการโดยพลงเครอขาย การประสานงานสงตอหนวยงานทเกยวของใหความชวยเหลอ การรายงานผลการด าเนนงานตอหนวยทเกยวของเพอส าหรบถอดบทเรยนการด าเนนงานในแตละพนท รวมถงการหาวธการปองกนการละเมดสทธไมใหเกดขนซ าอก

(4.4) จดเวทแลกเปลยนเรยนรภายในชมชนหรอหนวยงาน เพอถอดบทเรยนการด าเนนดานสทธมนษยชน อะไรทยงมการละเมด จะแกไขอยางไรใหเกดผลทเปนรปธรรม

ประกอบดวย ป ท 1 ปรบปรงระบบฐานขอมลแสดงผลงานและสถานการณการละเมดสทธ ทเปนรปธรรม

คลอบคลมระดบพนท จงหวด เพอมงไปแกไขปญหาการละเมด ดวยการ (1.1) จดท าและแจกจายคมอหรอชดความรทเหมาะสมตามบรบทของแตละพนท เพอ

เปนความรใหหนวยงานหรออาสาสมครในการปองกน จดการ แกไขปญหาการละเมดสทธ ประสานสงตอความชวยเหลอหนวยงานทเกยวของทครบวงจรเปนไปตามมาตรฐานสากล

(1.2) ปรบปรงระบบฐานขอมลทถกตอง ทนสมย ทจะเปนสงชน าการแกไขปญหาการละเมด ทงขอมล แสดงผลงาน ส าหรบการถอดบทเรยน ขอมลสถานการณการละเม ดในแตละประเดนหรอกลมเปาหมาย ขอมลพนท โดยจะใชระบบคอมพวเตอร เปนสวนจดการขอมลใหเชอมโยงกน และเชอมโยงขอมลแตละพนท จงหวด สงตอไปยงหองปฏบตการ War room ในทกระดบทงในสวนกลาง และจงหวด มการแสดงผลในระบบแผนทภมศาสตร/GIS Digital ตามหลกการจดระบบจดการขอมลสมยใหม ป ท 2 ปรบทศนคตของเจาหนาทรฐ ในเรองสทธมนษยชน ไมใชเปนเรองตรวจสอบ แตเปนสงดๆ ทจะสนบสนนการท างานและสรางสงคมสงบสข ดวยการ (2.1) ใหความร ความเขาใจในหลกการสทธมนษยชน เพอสรางเจตคตในการเชงสรางสรรคแกเจาหนาทรฐวาสทธมนษยชนมความส าคญและดอยางไร (2.2) สงเสรมกจกรรมสงด ๆ ทเกยวกบสทธมนษยชน เปนประจ าสม าเสมอ เพอสรางการรบร เขาใจในหลกสทธมนษยชนโดยแทจรง

3 : ปรบปรง

Page 21: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 19

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

ป ท 3 ปรบปรงและพฒนากฎหมายทยงละเมดเสนอรฐบาลพจารณาแกไข ดวยการ (3.1) ปรบปรงแกไขกฎหมายใหสอดคลองกบสทธ เสรภาพทก าหนดไวในรฐธรรมนญ โดยเฉพาะกฎหมายทกระทบสทธประชาชนโดยรวม หรอเลอกปฏบตทไมเปนธรรม เพอน าเสนอรฐบาลพจารณา (3.2) พฒนากฎหมายหรอปรบปรงแกไขกฎหมายใหสอดคลองกบกตกา/อนสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชน โดยผานการรบฟงความคดเหนของทกภาคสวน (3.3) สงเสรมการพฒนากฎหมายทประเทศไทยรบขอเสนอแนะจากการรายงานสถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทย ภายใตกลไก Universal Periodic Review (UPR) มาปฏบตใหเกดผลทเปนรปธรรม (3.4) เสรมสรางการบงคบใชกฎหมายในทางปฏบตใหทวถงและเปนธรรม และมมาตรการลงโทษทชดเจนหากหนวยงานหรอเจาหนาทรฐละเลยการปฏบต ประกอบดวย ข ท 1 ขบเคลอนองคกรหรอจงหวดตนแบบดานสทธมนษยชน ส าหรบใชถอดบทเรยนการท างานใหกบหนวยงานอนขยายผลตอยอด โดยใหกรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม ในฐานะหนวยงานกลาง รวมกบหนวยงานทไดรบการคดเลอกด าเนนการ ดวยการ

(1.1) คดเลอกจงหวดหรอองคกรตนแบบดานสทธมนษยชน ทน าเครองมอดานสทธมนษยชน ไปลงปฏบตในการแกไขปญหาการละเมดสทธ การสงเสรมสทธมนษยชน ใหหนวยงานหรอองคกรมความพรอมในการสงเสรมการเคารพในสทธซงกนและกน สงเสรมความเสมอภาค เทาเทยม ไมมการเลอกปฏบต ตลอดจนมคณภาพชวตของประชาชนในพนททด สามารถพงพาตนเองได

(1.2) เตรยมขอมลพนฐานขององคกรหรอจงหวดตนแบบดานสทธมนษยชน การวเคราะหสภาพปญหาการละเมดทเกดขน การจดล าดบความส าคญของปญหาเพอหาทางแกไขปญหาทเหมาะสม

(1.3) สรางระบบการพฒนาเปนจงหวดตนแบบดานสทธมนษยชน (1.4) จดท าชดความรการพฒนาจงหวดหรอองคกรตนแบบดานสทธมนษยชน ทงการ

เตรยมการ การคนหาปญหาและจดล าดบความส าคญ การวางแผน การลงมอปฏบต การตดตามและประเมนผล การถอดบทเรยน

(1.5) การแลกเปลยนเรยนรถอดบทเรยนและศกษาดงานจงหวดหรอองคกรตนแบบดานสทธมนษยชนเพอขยายผลตอไปยงจงหวดหรอองคกรอน ปละไมนอยกวารอยละ 5 ของหนวยงานทงหมด

(1.6) ประมวลผลและสงเคราะหบทเรยนของการด าเนนงานสงเสรมและคมครองสทธมนษยชนทงกรณทเกดขนดานบวกและลบ เพอน ามาหาวธการจดการแกไขปญหา เปนตวอยางแกจงหวดอน พรอมทงเผยแพรแกสาธารณชน

2 : ขบเคลอน

Page 22: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 20

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

ข ท 2 ขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาตสการปฏบตในมตเสรมสรางนวตกรรมใหม ๆ เพอสนบสนนการด าเนนงานดานสทธมนษยชน ดวยการ (2.1) จดท าโครงการ/กจกรรมทคดเลอกประเดน high rights ทมความโดดเดน หรอเปนนวตกรรมใหม ทจะสงผลตอการพฒนาประเทศหรอการด าเนนงานดานสทธมนษยชนหรอเปนโครงการ/กจกรรมทจะน าไปปองกน แกไขปญหาการละเมดสทธมนษยชน เพอก าหนดไวในแผนปฏบตการ (2.2) สงเสรมใหหนวยงานในทกภาคสวน ทงภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน ขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาตตามแนวทางทวางไว ไดแก 1) การน าเรองแผนสทธมนษยชนแหงชาตแปลงลงสการปฏบต ดวยการก าหนดไวในแผนปฏบตราชการ แผนพฒนาจงหวด หรอแผนพฒนาของหนวยงาน 2) การจดท าเปนนโยบายหรอแผนปฏบตการดานสทธมนษยชน ของหนวยงานขนใหม เพอใหเกดผลในทางปฏบต โดยคดเลอกโครงการ/กจกรรมทเปนประเดน high rights ทมความโดดเดน หรอเปนนวตกรรมใหม 3) การผลกดนใหมการแตงตงคณะกรรมการหรอคณะท างานของหนวยงานเพอขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาต 4) หนวยงานทกหนวยงานมการสอดแทรกความรเรองสทธมนษยชนและแผนสทธมนษยชนแหงชาตในหลกสตรการพฒนาบคลากร 5) กจกรรมอน ๆ ทเปนการสงเสรม คมครองสทธมนษยชน และสนบสนนการขบเคลอนแผนสทธมนษยชนแหงชาตไปสการปฏบต ลดปญหาการละเมดสทธมนษยชนในแตละปอยางเนองเปนรปธรรม กรมคมครองสทธและเสรภาพในฐานะหนวยงานกลางควรด าเนนการ ดวยการ (1.1) สงเสรม เชดช หนวยงานหรอองคกรทขบเคลอนสทธมนษยชนดเดนในภาพรวมทงประเทศ เพอใหรางวลหรอประกาศเกยรตคณในการด าเนนงาน หรอการศกษาดงานในตางประเทศ (1.2) การตรวจรบรอง มาตรฐานการท างานดานสทธมนษยชน เพอประกาศใหทราบโดยทวไป ส าหรบหนวยงานทผานเกณฑสทธขนพนฐานหรอทกฎหมายภายในก าหนด (1.3) ประเมนผลโดยสถาบนการศกษาทมความเปนกลางเพอท าการประเมนผลวาสถานการณละเมดสทธมแนวโนมเปนไปในทางทลดลงหรอไม และมขอเสนอแนะเชงนโยบายและปฏบตการอยางไรเพอเพมขดความสามารถการด าเนนงานดานสทธมนษยชน

8. การขบเคลอนวาระแหงชาต

8.1 กลไกและโครงสรางการบรหารจดการ เพอใหการขบเคลอนวาระแหงชาตเกดผลทเปนรปธรรม และเสรมพลงการน าแผนสทธมนษยชนแหงชาตไปสการปฏบต จงก าหนดไว ดงน

1 : ลด

Page 23: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 21

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

8.1.1 ระดบนโยบาย (1) ผลกดนใหมคณะกรรมการระดบชาตในการสงเสรมและประสานงานสทธมนษยชน โดยรองนายกรฐมนตรทนายกรฐมนตรมอบหมายเปนประธาน และผแทนระดบสงจากทกภาคสวนเขาเปนรวมคณะกรรมการฯ (2) ผลกดนใหรฐบาลออกนโยบายทส าคญในเรองสทธมนษยชน เพอปองกนและลดปญหาการละเมดสทธมนษยชนทเกดขนในสงคม 8.1.2 ระดบประเดนยทธศาสตรภาพรวม (Agenda) ศนยปฏบตการดานสทธมนษยชนแหงชาต เปนองคกรอ านวยการ รบผดชอบการอ านวยการ ก ากบ ตดตาม เฝาระวงการละเมดสทธเสรภาพและสทธมนษยชน พรอมทงรายงานสถานการณ เสนอแนะเชงนโยบายและประสานแจงหนวยงานตาง ๆ รบไปปฏบตและจดการแกไขปญหาการละเมดทเกดขน ตอนายกรฐมนตร เปนประจ าทกสปดาห โดยอยในความรบผดชอบของกรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 8.1.3 ระดบภารกจ (Function) ศนยปฏบตการดานสทธมนษยชนระดบกระทรวง กรม เปนหนวยงานรบผดชอบด าเนนการตามภารกจ โดยค านงถงหลกสทธมนษยชน พรอมทงตดตาม เฝาระวง รายงานสถานการณการละเมดสทธเสรภาพและสทธมนษยชน การบรณาการแผนงบประมารณ การบรณาการภายในหนวยงาน และระหวางหนวยงาน ใหเกดเอกภาพ และมงตอการสนบสนนการด าเนนงานในระดบพนท 8.1.4 ระดบพนท (Area) ศนยปฏบตการดานสทธมนษยชนในระดบจงหวดหรอกรงเทพมหานคร โดยมผวาราชการจงหวดเปนผอ านวยการ รบผดชอบด าเนนการตามภารกจ โดยค านงถงหลกสทธมนษยชน พรอมทงตดตาม เฝาระวง รายงานสถานการณการละเมดสทธเสรภาพและสทธมนษยชน การบรณาการแผนงบประมารณ การบรณาการภายในจงหวด ใหเกดเอกภาพ และมงตอการสนบสนนการด าเนนงานในระดบต าบล หมบาน ชมชน

8.2 การแปลงวาระแหงชาตไปสการปฏบต (1) การจดท าแผนปฏบตการ (Action plan) รองรบการด าเนนงานดานสทธมนษยชน ทสอดคลองกบวาระแหงชาตและคลอบคลมนโยบายในแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (ป พ.ศ.2557-2561) (2) การแปลงนโยบาย/แผนไปสการปฏบต (3) การก ากบ ตดตาม รายงานและประเมนผล

(3.1) ตดตาม (Monitoring) ใหหนวยงานทกภาคสวนรายงานผลการด าเนนงาน เมอสนปงบประมาณ ปละ 1 ครง ภายในเดอนพฤศจกายน ประจ าทกป ภายหลงจากคณะรฐมนตรมการประกาศวาระแหงชาตแลวโดยรายงานพรอมกบการรายงานผลการปฏบตตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต (3.2) ประเมนผล (Evaluation) โดยรวมกบสถาบนการศกษาท าการประเมนผล ใน 2 ชวง (ชวงครงแรกและชวงครงหลงทมการประกาศวาระแหงชาตพรอมกบการประเมนผลแผนสทธมนษยชนแหงชาต)

8.3 การพฒนาทยงยนดานสทธมนษยชน (1) โครงสราง : ผลกดนใหเกดศนยปฏบตการดานสทธมนษยชนแหงชาต ศนยปฏบตการดาน

สทธมนษยชนระดบกระทรวง กรม ศนยปฏบตการดานสทธมนษยชนในระดบจงหวดหรอกรงเทพมหานคร เพอใหการด าเนนงานสงเสรม คมครองสทธมนษยชนเกดผลทเปนรปธรรม และเกดความยงยน

Page 24: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 22

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

(2) กลไกและกฎหมาย : การตราระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการสงเสรมและประสานงานสทธมนษยชน พ.ศ. ....ทจะชวยสรางกลไก มาตรการ แนวทางการด าเนนงานดานสทธมนษยชนและสทธเสรภาพทเปนรปธรรมและมกฎหมายมารองรบทชดเจน ซงในสาระส าคญของกฎหมายจะบญญตใหม (1) กลไกในรปคณะกรรมการระดบชาต เพอก าหนดนโยบายและผลกดนดานสทธมนษยชน (2) คณะกรรมการในระดบจงหวด ทง 77 จงหวด เพอเปนหนวยปฏบตในพนทในการสงเสรม คมครองสทธเสรภาพ ทงในเชงการปองกนไมใหประชาชนถกละเมด การคมครอง ชวยเหลอ เยยวยา การพฒนากฎหมายและการพฒนาเครอขาย (3) การพจารณางบประมาณหรอการบรณาการงบประมาณ เพอใหแผนสทธมนษยชนแหงชาตเลงเหนผลในทางปฏบต ดวยการจดท าแผนปฏบตการ (Action plan) รองรบการด าเนนงานและใหการด าเนนงานดานสทธมนษยชน มกฎหมายในเชงการปฏบตทชดเจน อธบายวธการด าเนนงาน การยกยองเชดชหนวยงานทปฏบตแลวเกดผล

(3) แนวทางการขบเคลอนวาระแหงชาต : ไดแก (1) การจดท าหลกสตรสทธมนษยชนและสอดแทรกความรเรองสทธมนษยชนและแผนสทธมนษยชนแหงชาต ในหลกสตรการพฒนาบคลากรของทกกระทรวงหรอทกหนวยงาน (2) การสรางวทยากรตวคณในเรองสทธมนษยชนขยายผลไปทกกระทรวง กรม และทกจงหวด (3) การแตงตงคณะกรรมการดานสทธมนษยชนใหเกดขนในทกหนวยงาน (4) การจดท านโยบายและแผนปฏบตการดานสทธมนษยชนใหสอดคลองกบแผนสทธมนษยชนแหงชาตและวาระแหงชาต (5) การจดท าโครงการ/กจกรรม ทเปนประเดน Heights lights หรอนวตกรรมใหม ๆ ในดานสทธมนษยชน (6) สรางระบบการรายงานผลการด าเนนงานออนไลน และประมวลผลในภาพรวมทงประเทศ

(4) บรหารวาระแหงชาต : หนวยงานกลาง กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม

9. ตวชวด เปนไปตามตวชวดทก าหนดไวในแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (ป พ.ศ.2557-2561) เพอผลกดนใหประสบความส าเรจในชวงปสดทายและเตรยมการเขาสแผนฯ ฉบบท 4 (ป พ.ศ.2562-2566) ปรากฏ ดงน (1) มรางกฎหมาย การปรบปรงกฎหมาย นโยบาย และมมาตรการทงในระดบชาต หรอระดบกระทรวงเพอสรางหลกประกนสทธในประเดนหรอกลมเปาหมายในสวนทเกยวของ (2) มการน ากฎหมาย นโยบาย และมาตรการมาปฏบตการ โดยอาจเปนรปแบบของการบรรจในงานประจ า แผนปฏบตการหรอโครงการ (3) สถานการณการละเมดสทธในแตละประเดนหรอกลมเปาหมายทเกยวของมแนวโนมเปนไปในทางทลดลง (4) จ านวนโครงการ กจกรรมหรอความชวยเหลอตามสทธในแตละประเดนหรอกลมเปาหมายทมการด าเนนงาน

10. ระยะเวลาของการประกาศวาระแหงชาต ระยะเวลา 2 ป (ป 2561-2562)14

14ระยะเวลาทประกาศวาระแหงชาต ทจะชวยเรง เสรม จะเปนในชวงปลายปสดทายของวาระแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (ป พ.ศ.2561) และจะเรมตนปใหมของแผนฯ ฉบบท 4

Page 25: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 23

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

11. ปจจยทมสวนสนบสนนใหวาระแหงชาตประสบความส าเรจ (1) การเขาเปนภาคสมาชกองคการสหประชาชาต ซงประเทศไทยเปนประเทศสมาชกล าดบท 55

และสนธสญญาระหวางประเทศดานสทธมนษยชน ท าใหเกดพนธะผกพนประเทศไทยตองปฏบตตามในเรองตาง ๆ (2) รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ทงฉบบป พ.ศ. 2540 พ.ศ. 2550 และ พ.ศ. 2557

โดยเฉพาะฉบบชวคราว ในมาตรา 4 ใจความส าคญวา ศกดศรความเปนมนษย สทธและเสรภาพและความ เสมอภาค ยอมไดรบการคมครองตามรฐธรรมนญน และทส าคญรางรฐธรรมนญทผานการลงประชามตเมอวนท 7 สงหาคม 2559 ยงคงมการบญญตเรองสทธเสรภาพและสทธมนษยชนเชนกน เพอใหเกดความตอเนองในการด าเนนงาน

(3) ยทธศาสตรชาต 20 ป (พ.ศ. 2560 - 2579) ทมงให “ประเทศไทยมความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศทพฒนาแลว ดวยการพฒนาตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง” โดยยทธศาสตรหนงมงเนนพฒนาใหประเทศลดความเหลอมล า สรางโอกาสบนความเสมอภาคและเทาเทยมกนทางสงคม

(4) นโยบายรฐบาล ขอ 3 ลดความเหลอมล าทางสงคม... และขอ 11 การปรบปรงกฎหมายและกระบวนการยตธรรม

(5) รายงานสถานการณสทธมนษยชนของประเทศไทย ภายใตกลไก Universal Periodic Review (UPR) ตอคณะมนตรสทธมนษยชนแหงสหประชาชาตทกรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม รวมกบกระทรวงตางประเทศ เปนเจาภาพรวมกนในการจดท ารายงานดงกลาว ซงเปนรายงานสถานการณสทธมนษยชนในภาพรวม15 และเมอน าเสนอรายงานแลว จะมประเทศตางๆ ใหค าแนะน าทไทยจะไดน าค าแนะน าทสามารถรบปฏบตไดตามทคณะรฐมนตรเหนชอบมาปรบปรงและพฒนางานดานสทธมนษยชนของไทยตอไป

(6) เปาหมายการพฒนาทยงยน (Sustainable Development Goals; SDGs) เปนขอผกพนส าหรบชาตสมาชกทไดใหการรบรอง ซงรวมทงประเทศไทย โดยเปาหมายการพฒนาทยงยนดงกลาวจะถกใชเปนเครองก าหนดทศทางการพฒนาทงของไทยและของโลกนบจากน ระหวางป พ.ศ. 2558 - 2573 ครอบคลมระยะเวลา 15 ป โดยประกอบดวย 17 เปาหมาย 169 เปาประสงค ครอบคลมประเดนการพฒนาดานเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอมอยางสมดล อนเปนสามเสาหลกของการพฒนาทยงยน ซงมเปาหมายสงสดเพอขจดความยากจน ลดความเหลอมล า โดยไมทงใครไวเบองหลง ไมท าลายแหลงทรพยากรและสงแวดลอม รวมทงใหความส าคญมากยงขนตอการมสวนรวมของทกภาคสวนซงจะตองรวมขบเคลอนการพฒนาทยงยน16

(7) การประเมนผลสมฤทธ การด าเนนงานตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (ป พ.ศ. 2552-2556) โดยมหาวทยาลยมหดล ทแสดงผลการด าเนนงาน และสงทยงไมบรรลเปาหมาย รวมถงขอเสนอแนะตาง ๆ เพอพฒนางานดานสทธมนษยชน ขอเสนอหนงคอการผลกดนใหเรองสทธมนษยชนประกาศเปนวาระแหงชาต

15 เมอวนท 11 พฤษภาคม 2559 คณะผแทนไทย น าโดยนายชาญเชาวน ไชยานกจ ปลดกระทรวงยตธรรม ไดน าเสนอรายงานการทบทวนสถานการณสทธมนษยชนในประเทศไทยภายใตกระบวนการ Universal Periodic Review (UPR) รอบท 2 ตอทประชมคณะท างาน UPR สมยท 25 ทนครเจนวา ประเทศสวสเซอรแลนด 16 เวบไซตของส านกงานสถตแหงชาต : http://osthailand.nic.go.th

Page 26: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 24

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

12. กลมเปาหมาย 12.1 หนวยงานขบเคลอนวาระแหงชาต17 (Intermediate)

(1) ส วนราชการ จ านวน 8,102 แห ง ประกอบด วย (1.1) ส วนกลาง (20 กระทรวง/153 กรม) (1.2) สวนภมภาค 76 จงหวด (1.3) สวนทองถน 7,853 แหง (อบจ. 76 แหง เทศบาล 2,266 แหง อบต. 5,509 แหง กรงเทพฯ 1 แหง และพทยา 1 แหง)

(2) องคกรของรฐรปแบบใหม (องคกรของรฐทเปนอสระ) 7 แหง (3) องคกรศาล องคกรอนและองคกรอสระตามรฐธรรมนญ จ านวน 11 แหง (4) องคกรภาคเอกชนและภาคประชาชน 300 แหง

12.2 ประชาชน (Ultimate goal) (1) ประชาชนทวไป ตระหนกในสทธเสรภาพ หนาท และเคารพสทธซงกนและกน ไมไปละเมดสทธผอน

เพอน าไปสสงคมสนตสข (2) กลมผดอยโอกาสหรอกลมเสยงตอการถกละเมดสทธมนษยชนไดรบการชวยเหลอเยยวยาและไดรบ

การปฏบตทเทาเทยมกน ไมมการเลอกปฏบต ใน 15 กลมเปาหมายตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 ไดแก (1) กลมผตองหา/ผตองขง (2) กลมผพนโทษ (3) กลมผตองหาคดยาเสพตดตามพระราชบญญตฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด พ.ศ. 2545/กล มผ ตดยาเสพตดและผผ านการบ าบด ฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด (4) กลมเหยอ/ผเสยหาย (5) กลมผตดเชอเอชไอว/เอดส (6) กลมผใชแรงงาน (7) กลมคนจน/ผไดรบผลกระทบจากการพฒนา (8) กลมเกษตรกร (9) กลมผสงอาย (10) กลมเดกและเยาวชน (11) กลมสตร (12) กลมคนพการ (13) กลมผไรรฐ ชาตพนธ และกลมผแสวงหาทพกพงหรอผหนภยการสรบ (14) กลมทรบผลกระทบจากสถานการณความรนแรง (15) กลมความหลากหลายทางเพศ/อตลกษณทางเพศ

13. ค านยามโดยสรป (1) สทธมนษยชน (Human Rights) หมายความถง สทธทมตามธรรมชาต ซงตดตวมนษยมาตงแตเกด

โดยมความเปนสากลและมการรบรองไวในปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน หรอ กตกา อนสญญา ขอตกลงตางๆ ระหวางประเทศดานสทธมนษยชน ททกประเทศทวโลกใหการรบรอง

(2) สทธเสรภาพ (Rights and Liberties) หมายความถง สทธทมการบญญตรบรองไวในกฎหมายหรอรฐธรรมนญของประเทศ ของแตละรฐรบรองไว วาประชาชนจะมสทธ และเสรภาพ ในเรองใด มากนอย แคไหน เพยงใด ขนอยกบบรบทสงคมของประเทศนนๆ18

(3) หนาท (Duty) หมายความถง กจทจะตองท า หรอควรท า ดวยความรบผดชอบ19 เพอใหเกดความสงบสขและความเปนระเบยบเรยบรอยในสงคม

17 คมอการขบเคลอนแผน สทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 3 (พ.ศ. 2557 – 2561) ไปสการปฏบต 18 ชดความรสทธมนษยชน สทธและเสรภาพตามรฐธรรมนญ สนธสญญาหลกระหวางประเทศดานสทธมนษยชน และแผนสทธมนษยชนแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ.2552-2556) และฉบบท 3 (ป พ.ศ.2557-2561) ของกรมคมครองสทธและเสรภาพ 19 พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554

Page 27: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 25

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

(4) การพฒนาทยงยน (Sustainable development) หมายความถง เปนการพฒนาก าหนดหนทางหรอวธการหรอแนวทางตาง ๆ ทจะท าใหประชาชนมความมนคง มความสขในชวต และมคณภาพชวตทดขน เกดความสงบสขในสงคม และมความเสมอภาค ไมเลอกปฏบต กอใหเกดชมชนทเขมแขงไดอยางแทจรง

14. การตดตามและประเมนผล 13.1 ตดตาม (Monitoring) ใหหนวยงานทกภาคสวนรายงานผลการด าเนนงาน เมอสนปงบประมาณ

ปละ 1 ครง ภายในเดอนพฤศจกายน ประจ าทกป ภายหลงจากคณะรฐมนตรมการประกาศวาระแหงชาตแลว โดยรายงานพรอมกบการรายงานผลการปฏบตตามแผนสทธมนษยชนแหงชาต

13.2 ประเมนผล (Evaluation) โดยรวมกบสถาบนการศกษาท าการประเมนผล ใน 2 ชวง (ชวงครงแรกและชวงครงหลงทมการประกาศวาระแหงชาตพรอมกบการประเมนผลแผนสทธมนษยชนแหงชาต)

15. ประโยชนทไดรบ (1) สงคมไทยเปนสงคมทเคารพสทธเสรภาพและหนาท โดยค านงถงศกดศรความเปนมนษย เพอน าไปส

สงคมสนตสข (2) หนวยงานตาง ๆ เหนความส าคญของการน าแผนสทธมนษยชนแหงชาตไปสการปฏบต และ

เกดนวตกรรมใหม ๆ ในดานสทธมนษยชน (3) ประชาชนไดรบรและตระหนกในสทธ หนาท และไมไปละเมดสทธผอน (4) สถานการณการละเมดสทธมนษยชนมแนวโนมลดลงอยางตอเนอง (5) ประเทศไทยมภาพลกษณทดในดานสทธมนษยชนและไดรบการยอมรบจากนานาประเทศ

Page 28: www rlpd go th กรมคุ้มครองสิทธิและ ...ขอขอบค ณท กๆ ความเห นท ช วยเต มเต มวาระแห

กรมคมครองสทธและเสรภาพ กระทรวงยตธรรม 26

วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

ชอเอกสาร บทสรปส าหรบผบรหาร วาระแหงชาต : สทธมนษยชนรวมขบเคลอน Thailand 4.0 เพอการพฒนาทยงยน

ทปรกษา นางสาวปตกาญจน สทธเดช อธบดกรมคมครองสทธและเสรภาพ นางจนทรชม จนตยานนท รองอธบดกรมคมครองสทธและเสรภาพ นางนงภรณ รงเพชรวงศ รองอธบดกรมคมครองสทธและเสรภาพ รศ.ดร.ศรสมบต โชคประจกษชด ทปรกษา ผศ.ดร.นตยา ส าเรจผล ทปรกษา ดร.ทองใหญ อยยะวรากล ทปรกษา ดร.วรรณพร เตชะไกศยะวณช ทปรกษา

คณะท างาน ยกราง นายพทยา จนาวฒน ทปรกษากรมคมครองสทธและเสรภาพ นายไพฑรย สวางกมล ทปรกษากรมคมครองสทธและเสรภาพ

นางจนทรชม จนตยานนท รองอธบดกรมคมครองสทธและเสรภาพ นางสาวสาธนา ขณะรตน ผอ านวยการกองสงเสรมสทธและเสรภาพ นางสจตรา แกวไกร ผเชยวชาญเฉพาะดานสงเสรมสทธและเสรภาพ นางปภสสรา รตตะรงส นกวชาการยตธรรมช านาญการพเศษ นางสาวนรลกษณ แพไชยภม นกวชาการยตธรรมช านาญการพเศษ นายธรยทธ แกวสงห เลขานการกรม ผจดท า และเรยบเรยง นางสาวจฬาภรณ ตามช ผเชยวชาญเฉพาะดานพทกษสทธและเสรภาพ นางอมพวรรณ จรเดน นกวชาการยตธรรมช านาญการ นายอานนท ยงคณ นกวชาการยตธรรมช านาญการ นางสาวจตรา สรณสร เจาหนาทสนบสนนการปฏบตงานของผเชยวชาญ ออกแบบปก นายวรพนธ กลดหวาง นกวชาการยตธรรมปฏบตการ ปทพมพ 2560 จ านวนพมพ 120 เลม