Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

78
1 Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

description

Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…. WAHANIA WIELKOŚCI PRODUKCJI W GOSPODARCE ZAMKNIĘTEJ. MODEL AD/AS opisuje CYKL KONIUNKTURALNY , czyli od-chylenia rzeczywistej wielkości produkcji, Y E , od produkcji poten-cjalnej, Yp, i pochodne zmiany cen, P, i bezrobocia, U. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Page 1: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

1

Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Page 2: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

2

WAHANIA WIELKOŚCI PRODUKCJI W GOSPODARCE ZAMKNIĘTEJ

Page 3: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

3

MODEL AD/AS opisuje CYKL KONIUNKTURALNY, czyli od-chylenia rzeczywistej wielkości produkcji, YE, od produkcji poten-cjalnej, Yp, i pochodne zmiany cen, P, i bezrobocia, U.

Page 4: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

4DYGRESJA

BARDZO długookresowe (np. 40 lat) zmiany potencjalnej pro-dukcji, Yp, stanowią WZROST GOSPODARCZY. W okresie krót-szym (np. 6 lat) zmiany zagregowanych wydatków, AEPL, powodu-ją, że rzeczywista produkcja, YE, waha się wokół produkcji poten-cjalnej, YP.

Rzeczywista i potencjalna produkcja w USA, lata1960 - 2000

KONIEC DYGRESJI

Page 5: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

5

OTO MODEL AD/AS:

YP

LAS

AD

E

SAS

0 Y

P

Model AD/AS składa się z:

- LINII ZAGREGOWANEGO POPYTU, AD, która jest ujemnie nachylona.

Page 6: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

6

OTO MODEL AD/AS:

YP

LAS

AD

E

SAS

0 Y

P

Model AD/AS składa się z:

- LINII ZAGREGOWANEGO POPYTU, AD, która jest ujemnie nachylona.

- LINII ZAGREGOWANEJ PODAŻY KRÓTKOOKRESOWEJ, SAS, która jest dodatnio nachylona i płaska.

Page 7: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

7

OTO MODEL AD/AS:

YP

LAS

AD

E

SAS

0 Y

P

Model AD/AS składa się z:

- LINII ZAGREGOWANEGO POPYTU, AD, która jest ujemnie nachylona.

- LINII ZAGREGOWANEJ PODAŻY KRÓTKOOKRESOWEJ, SAS, która jest dodatnio nachylona i płaska.

- LINII ZAGREGOWANEJ PODAŻY DŁUGOOKRESOWEJ, LAS, która jest pionowa.

Page 8: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

8

1. UJEMNIE NACHYLONA LINIA ZAGREGOWANEGO PO-PYTU, AD

Page 9: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

9

Linia AD ilustruje odwrotną zależność średniego poziomu cen w gospodarce, P, i wielkości zagregowanych wydatków, AEPL. Jak widać, wzrost cen tłumi zagregowane wydatki.

AD

0 Y

P

Page 10: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

10

Po pierwsze, zmiany średniego poziomu cen w gospodarce, P, zmieniają zagregowane wydatki, AEPL, poprzez EFEKT STOPY PROCENTOWEJ.

Po drugie, zmiany średniego poziomu cen, P, zmieniają zagrego-wane wydatki, AEPL, poprzez EFEKT MAJĄTKOWY.

AD

0 Y

P

Page 11: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

11

EFEKT STOPY PROCENTOWEJ polega na tym, że zmiana poziomu cen, P, wpływa na realną podaż pieniądza MSN/P i po-ziom stopy procentowej, ir czyli ceny kredytów, powodując od-wrotną zmianę wydatków na konsumpcję, C, i (lub) inwestycje, I.

AD

0 Y

P

Page 12: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

12

EFEKT MAJĄTKOWY polega np. na tym, że spadek poziomu cen, P, zwiększa realną wartość aktywów (np. aktywów finanso-wych), zachęcając ich posiadaczy do zwiększenia wydatków (np. konsumpcji, C).

AD

0 Y

P

Page 13: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

13

Poza cenami wpływ na zagregowane wydatki mogą wywierać np. zmiany poziomu podatków, wydatkow państwa, sytuacji na gieł-dzie itp., które również zmieniają majątek ludzi.

Page 14: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

14

Przesunięcia całej linii zagregowanego popytu, AD, pokazują skutki MAKROEKONOMICZNYCH SZOKÓW POPYTOWYCH. Ich przyczyną są, inne niż spowodowane ruchem cen, P, zmiany skład-ników zagregowanych wydatków, AEPL.

Np. dla każdego poziomu cen, P, wzrost wydatków pań-stwa, G, zwiększa zagregowane wydatki, AEPL, i produkcję, Y, w gospodarce: (GAEPLY).

AD

0 Y

P

AD2

AD1

Page 15: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

15

WAŻNE ZJAWISKO: „WYPIERANIE” (ang. crowding out):

GAEPLYMDi C+IAEPL.

Rosnące wydatki publiczne (G) zastępują wydatki prywatne (C +I). W efekcie zagregowane wydatki, AEPL, zmieniają się stosun-kowo słabo.

Page 16: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

16

POZYTYWNE MAKROEKONOMICZNE SZOKI POPYTOWE (np. ekspansywna polityka pieniężna banku centralnego) zwięk-szają zagregowane zapotrzebowanie na dobra finalne, AE, odpo-wiadające poszczególnym poziomom cen, P (zob. ADAD1).

AD

0 Y

P

AD2

AD1

Page 17: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

17

POZYTYWNE MAKROEKONOMICZNE SZOKI POPYTOWE (np. ekspansywna polityka pieniężna banku centralnego) zwięk-szają zagregowane zapotrzebowanie na dobra finalne, AE, odpo-wiadające poszczególnym poziomom cen, P (zob. ADAD1).

Odwrotny skutek mają SZOKI NEGATYWNE (np. spadek wy-datków prywatnych inwestorów) (zob. ADAD2).

AD

0 Y

P

AD2

AD1

Page 18: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

18

2. LINIE ZAGREGOWANEJ PODAŻY: SAS I LAS

Page 19: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

19

Ekonomiści opisujący reakcje gospodarki na różne zdarzenia (np. zmiany zagregowanej podaży) rozróżniają KRÓTKI i DŁUGI OKRES. KRYTERIUM STANOWI STOPIEŃ DOSTOSOWANIA SIĘ PŁAC I CEN DO ZMIENIONYCH WARUNKÓW GOSPO-DAROWANIA.

Page 20: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

20

Ekonomiści opisujący reakcje gospodarki na różne zdarzenia (np. zmiany zagregowanej podaży) rozróżniają KRÓTKI i DŁUGI OKRES. Kryterium stanowi stopień dostosowania się płac i cen do zmienionych warunków gospodarowania.

OKRES KRÓTKI (kilkanaście miesięcy? dwa lata?) jest za krótki, aby płace i ceny mogły się zmienić i dostosować do nowej sytuacji.

OKRES DŁUGI (pięć lat?) jest na to wystarczająco długi.

Page 21: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

21

W krótkim okresie rzeczywista gospodarka zachowuje się zwykle „PO KEYNESOWSKU” (po szoku zmienia się raczej produkcja, Y, niż ceny, P), a w długim „KLASYCZNIE” (po szoku zmieniają się raczej ceny, P, a nie produkcja, Y).

Page 22: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

22

2.1. PŁASKA LINIA ZAGREGOWANEJ PODAŻY KRÓTKO-OKRESOWEJ, SAS

Page 23: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

23

Linia SAS ilustruje dotyczącą krótkiego okresu prostą zależność średniego poziomu cen w gospodarce, P, i wielkości produkcji Y.

Np. w krótkim okresie na szok popytowy firmy reagują „po keynesowsku”, czyli raczej zmianą wielkości produkcji, a nie zmianą cen.

0 Y

P

SAS1

Page 24: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

24

W krótkim okresie na zmiany zapotrzebowania firmy reagują ra-czej ZMIANĄ WIELKOŚCI PRODUKCJI, NIE CEN. Nawet, gdy produkcja jest bliska potencjalnej, na krótko można ją zwiększyć, intensywnie eksploatując zasoby.

Ogólnie, CENY SĄ „LEPKIE” (ANG. STICKY), PO-NIEWAŻ PŁACE NOMINALNE SĄ „LEPKIE” (w warunkach konkurencji „lepkość płac” powoduje „lepkość” cen).

Page 25: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

25

CENY SĄ „LEPKIE”, PONIEWAŻ PŁACE NOMINALNE SĄ „LEPKIE”. A PŁACE SĄ „LEPKIE”, BO:

a.Umowy o pracę są długoterminowe i zdecentralizowane.

Page 26: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

26

CENY SĄ „LEPKIE”, PONIEWAŻ PŁACE NOMINALNE SĄ „LEPKIE”. A PŁACE SĄ „LEPKIE”, BO:

a. Umowy o pracę są długoterminowe i zdecentralizowane.

b. Niektóre firmy w trosce o wydajność pracy i stabilność zatrud-nienia oferują wysokie i stabilne płace (ang. efficiency wages).

Page 27: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

27

CENY SĄ „LEPKIE”, PONIEWAŻ PŁACE NOMINALNE SĄ „LEPKIE”. A PŁACE SĄ „LEPKIE”, BO:

a. Umowy o pracę są długoterminowe i zdecentralizowane.

b. Niektóre firmy w trosce o wydajność pracy i stabilność zatrud-nienia oferują wysokie i stabilne płace (ang. efficiency wages).

c. Konkurencja na rynku pracy jest słaba: koszty zwalniania i re-krutowania pracowników są wysokie; to zatrudnieni insiders (a nie bezrobotni outsiders) biorą udział w negocjacjach płacowych. Utrudnia to spadek płac pod presją bezrobocia.

Page 28: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

28

CENY SĄ „LEPKIE”, PONIEWAŻ PŁACE NOMINALNE SĄ „LEPKIE”. A PŁACE SĄ „LEPKIE”, BO:

a. Umowy o pracę są długoterminowe i zdecentralizowane.

b. Niektóre firmy w trosce o wydajność pracy i stabilność zatrud-nienia oferują wysokie i stabilne płace (ang. efficiency wages).

c. Konkurencja na rynku pracy jest słaba: koszty zwalniania i re-krutowania pracowników są wysokie; to zatrudnieni insiders (a nie bezrobotni outsiders) biorą udział w negocjacjach płacowych. Utrudnia to spadek płac pod presją bezrobocia.

d. W dodatku normy kulturowe czynią płace „lepkimi”.

Page 29: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

29

CENY SĄ „LEPKIE” TAKŻE DLATEGO, ŻE:

a. Występuje „problem koordynacji” (na konkurencyjnych ryn-kach firmy zwlekają z podwyżkami cen, aby „nie wyrwać się przed szereg”).

Page 30: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

30

CENY SĄ „LEPKIE” TAKŻE DLATEGO, ŻE:

a. Występuje „problem koordynacji” (na konkurencyjnych ryn-kach firmy zwlekają z podwyżkami cen, aby „nie wyrwać się przed szereg”). b. Państwo kontroluje wiele cen.

Page 31: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

31

CENY SĄ „LEPKIE” TAKŻE DLATEGO, ŻE:

a. Występuje „problem koordynacji” (na konkurencyjnych ryn-kach firmy zwlekają z podwyżkami cen, aby „nie wyrwać się przed szereg”). b. Państwo kontroluje wiele cen.

c. Niektóre firmy wolno zmieniają ceny, ponieważ koszty zmie-nianych jadłospisów (ang. menu costs) są wysokie.

Page 32: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

32

2.2.PIONOWA LINIA ZAGREGOWANEJ PODAŻY DŁUGOOK-RESOWEJ, LAS.

Page 33: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

33

0 Y

PLAS

YP

W długim okresie wszystkie ceny, w tym ceny czynników produk-cji, są doskonale „giętkie” (a nie „lepkie”), więc na rynkach czyn-ników panuje stale równowaga.

W efekcie - PRZY DANYM POŁOŻENIU LINII PO-PYTU I PODAŻY NA RYNKU PRACY, A TAKŻE STAŁEJ PRODUKTYWNOSCI PRACY – rzeczywista produkcja, Y, równa się stałej produkcji potencjalnej, Yp.

Page 34: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

34

W długim okresie linia podaży zagregowanej, LAS, przebiega pio-nowo. Zmiany poziomu cen, P, nie wpływają na wielkość produkcji potencjalnej, YP.

0 Y

PLAS

YP

Page 35: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

35

Inaczej: wielkość zasobów pracy, kapitału i ziemi, którymi dyspo-nuje gospodarka, nie zależy od poziomu cen w gospodarce. A to przecież dostępna w gospodarce ilość pracy (i jej – zależna m. in. od ilości kapitału i ziemi w gospodarce – produkcyjność) decydują o wielkości produkcji potencjalnej, YP.

0 Y

PLAS

YP

Page 36: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

36

Zmiany wielkości produkcji potencjalnej, Yp, (czyli przesunięcia linii LAS) następują na skutek:

1.Szoków podażowych np. na rynkach pracy (np. skutki niżu demograficznego na rynku pracy).

YP

LAS2 LAS LAS1

0Y

P

Y2 Y1

Page 37: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

37

Zmiany wielkości produkcji potencjalnej, Yp, (czyli przesunięcia linii LAS) następują na skutek:

1.Szoków podażowych np. na rynkach pracy (np. skutki niżu demograficznego na rynku pracy).

2. Zmian produktywności pracy (np. postęp techniczny).

YP

LAS2 LAS LAS1

0Y

P

Y2 Y1

Page 38: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

38ZADANIEa) Narysuj długookresową linię podaży zagregowanej, LAS, w gos-podarce.

Page 39: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

39a) Narysuj długookresową linię podaży zagregowanej, LAS, w gos-podarce. Oto stosowny rysunek:

P

Y

LAS

Yp

Page 40: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

40

a) Narysuj długookresową linię podaży zagregowanej, LAS, w gos-podarce. Oto stosowny rysunek:

b) Dlaczego jest ona pionowa? Co wspólnego ma z tym ilość zaso-bów w tej gospodarce?

P

Y

LAS

Yp

Page 41: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

41

a) Narysuj długookresową linię podaży zagregowanej, LAS, w gos-podarce. Oto stosowny rysunek:

b) Dlaczego jest ona pionowa? Co wspólnego ma z tym ilość zaso-bów w tej gospodarce? Pionowy przebieg linii zagregowanej podaży długookresowej, LAS, oznacza, że wielkość produkcji w gospodarce w długim okresie nie zależy od średniego poziomu cen w gospodarce, lecz od ilości czynni-ków produkcji dostępnych w gospodarce (i od ich produkcyjności).

P

Y

LAS

Yp

Page 42: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

42

a) Narysuj długookresową linię podaży zagregowanej, LAS, w gos-podarce. Oto stosowny rysunek:

b) Dlaczego jest ona pionowa? Co wspólnego ma z tym ilość zaso-bów w tej gospodarce? Pionowy przebieg linii zagregowanej podaży długookresowej, LAS, oznacza, że wielkość produkcji w gospodarce w długim okresie nie zależy od średniego poziomu cen w gospodarce, lecz od ilości czynni-ków produkcji dostępnych w gospodarce (i od ich produkcyjności). c) Dlaczego położenie linii LAS odpowiada wielkości produkcji po-tencjalnej? Co wspólnego ma z tym „giętkość” cen w gospodarce w długim okresie?

P

Y

LAS

Yp

Page 43: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

43a) Narysuj długookresową linię podaży zagregowanej, LAS, w gos-podarce. Oto stosowny rysunek:

b) Dlaczego jest ona pionowa? Co wspólnego ma z tym ilość zaso-bów w tej gospodarce? Pionowy przebieg linii zagregowanej podaży długookresowej, LAS, oznacza, że wielkość produkcji w gospodarce w długim okresie nie zależy od średniego poziomu cen w gospodarce, lecz od ilości czynni-ków produkcji dostępnych w gospodarce. c) Dlaczego położenie linii LAS odpowiada wielkości produkcji po-tencjalnej? Co wspólnego ma z tym „giętkość” cen w gospodarce w długim okresie? Linia LAS przecina oś poziomą w punkcie, który odpowiada pro-dukcji potencjalnej, Yp. Przyczyną jest „giętkość” cen w długim ok-resie. GWARANTUJE ONA POWSTANIE RÓWNOWAGI M. IN. NA RYNKACH CZYNNIKÓW PRODUKCJI, a wielkość produkcji potencjalnej, Yp, odpowiada właśnie pełnemu wykorzystaniu zaso-bów czynników produkcji istniejących w gospodarce, czyli – równo-wadze na wszystkich rynkach czynników.

P

Y

LAS

Yp

Page 44: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

44

Ogólnie, przyczyną MAKROEKONOMICZNYCH SZOKÓW PO-DAŻOWYCH są w gospodarce wszystkie te zdarzenia, które po-wodują zmianę wielkości zagregowanej oferty dóbr, odpowiadają-cej różnym poziomom cen w gospodarce. Ich graficzną ilustracją są przesunięcia linii zagregowanej podaży, SAS i (lub) LAS.

P

0 YP SAS, LAS

SAS

LAS2 LAS LAS1

SAS2

SAS1

Page 45: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

45

POZYTYWNEMU makroekonomicznemu SZOKOWI podażowe-mu odpowiada przesunięcie linii zagregowanej podaży w prawo. Np. skutkiem zawodowej aktywizacji kobiet jest przesunięcie linii LAS w prawo.

P

0 YP SAS, LAS

SAS

LAS2 LAS LAS1

SAS2

SAS1

Page 46: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

46

POZYTYWNEMU makroekonomicznemu SZOKOWI podażowe-mu odpowiada przesunięcie linii zagregowanej podaży w prawo. Np. skutkiem zawodowej aktywizacji kobiet jest przesunięcie linii LAS w prawo.

NEGATYWNEMU makroekonomicznemu SZOKOWI podażowe-mu odpowiada przesunięcie linii zagregowanej podaży w lewo (w górę). Np. skutkiem wzrostu ceny ropy naftowej jest przesunięcie linii SAS w lewo (w górę).

P

0 YP SAS, LAS

SAS

LAS2 LAS LAS1

SAS2

SAS1

Page 47: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

47

3. RÓWNOWAGA MAKROEKONOMICZNA I JEJ ZAKŁÓ-CENIA

Page 48: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

48

MAKROEKONOMICZNĄ RÓWNOWAGĄ oznacza, że wydatki zagregowane, AEpl, są równe zagregowanej podaży, AS (krótkook-resowej, SAS, i (lub) długookresowej, LAS). Kiedy AEpl=SAS= LAS, istnieje jednocześnie równowaga krótkookresowa i długook-resowa. P

AD

ADpl, AS

E

0

LAS

SAS

P*

YP

Page 49: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

49

P

AD

ADpl, AS

E

0

LAS

SAS

P*

YP

Otóż „siły rynkowe” zapewniają makroekonomiczną równowagę w gospodarce.

Page 50: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

50

KRÓTKOOKRESOWE I DŁUGOOKRESOWE SKUTKI ZMIAN POPYTU W GOSPODARCE (PRZYKŁADY)

Page 51: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

51

Negatywny szok popytowy przesuwa linię AD w lewo. W krótkim okresie punktem równowagi okazuje się E1.

YP

LAS

AD

AD’

E0

E1

SAS1

SAS0

0 Y

P

P0

P1

E2

P2

Y1

Page 52: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

52

Negatywny szok popytowy przesuwa linię AD w lewo. W krótkim okresie punktem równowagi okazuje się E1. W długim okresie na-stępuje powrót produkcji do poziomu YP, możliwy m. in. dzięki wy-muszonej przez bezrobocie obniżce płac i cen.

YP

LAS

AD

AD’

E0

E1

SAS1

SAS0

0 Y

P

P0

P1

E2

P2

Y1

Page 53: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

53

Zauważ: w krótkim okresie ta (prawdziwa!) gospodarka zareago-wała „PO KEYNESOWSKU” (reakcja na szok była raczej ilościo-wa, niż cenowa). Zaś w długim okresie gospodarka okazała się „KLASYCZNA” („giętkość” cen umożliwiła odzyskanie pełnej równowagi makroekonomicznej.

YP

LAS

AD

AD’

E0

E1

SAS1

SAS0

0 Y

P

P0

P1

E2

P2

Y1

Page 54: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

54

A oto skutki pozytywnego szoku popytowego. Tym razem produkcja po upływie długiego okresu wraca do poziomu YP na skutek spowo-dowanego m. in. niedoborem rąk do pracy stopniowego wzrostu płac i cen.

YP

LAS

AD’

AD

E0

E1

SAS1

SAS0

0Y

P

P1

P0

P2E2

Y1

Page 55: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

55

KRÓTKOOKRESOWE I DŁUGOOKRESOWE SKUTKI ZMIAN PODAŻY W GOSPODARCE (PRZYKŁADY)

Page 56: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

56

KRÓTKOOKRESOWE I DŁUGOOKRESOWE SKUTKI ZMIAN PODAŻY W GOSPODARCE (PRZYKŁADY)

Negatywny makroekonomiczny szok podażowy (ropa drożeje…) przesuwa linię krótkookresowej podaży zagregowanej, SAS, do gó-ry. W KRÓTKIM OKRESIE punktem równowagi jest E1 . (To jest STAGFLACJA!).

YP

LAS

AD

E1

SAS0

SAS1

0 Y

P

P1

P0E0

Y1

Page 57: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

57

KRÓTKOOKRESOWE I DŁUGOOKRESOWE SKUTKI ZMIAN PODAŻY W GOSPODARCE (PRZYKŁADY)

W DŁUGIM OKRESIE może być różnie: np. spadek płac może spowodować powrót krzywej krótkookresowej podaży zagregowa-nej, SAS1, do pierwotnego położenia.

YP

LAS

AD

E1

SAS0

SAS1

0 Y

P

P1

P0E0

Y1

Page 58: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

58

A oto skutki pozytywnego makroekonomicznego szoku podażo-wego.

YP

LAS

AD’

E0

E1

SAS1

SAS0

0 Y

P

P0

P1

Y1

Page 59: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

59

SKUTKI ZMIANY PRODUKCJI POTENCJALNEJ W GOSPO-DARCE (PRZYKŁADY)

Kiedy produkcja potencjalna zwiększa się, na rynku pracy poja-wia się przymusowe bezrobocie. Powolny spadek płac i cen umożli-wia zwiększenie się zagregowanego popytu. Po upływie długiego okresu gospodarka odzyskuje równowagę przy niższych cenach (P2<P1) i większej produkcji (YP’>YP).

YP

AD0

E2

SAS

SAS1

0Y

P

P2

P1

YP’

E1

LAS LAS’

Page 60: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

60

A kiedy produkcja potencjalna maleje, brak pracy na rynku pracy powoduje powolny wzrost płac i cen. Zmniejsza się zagregowany popyt. Po upływie długiego okresu gospodarka odzyskuje równowa-wagę przy wyższych cenach (P2>P1) i mniejszej produkcji (YP’<YP).

YP’

AD0

E1

SAS1

SAS0

0Y

P

P1

P2

YP

E2

LAS’ LAS

Page 61: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

ZADANIERysunek dotyczy gospodarki opisywanej w tym rozdziale. Używając oznaczeń z rysunku (np. E1AE0), pokaż możliwe krótkookre-

sowe i długookresowe skutki tych zdarzeń: a) Wzrost wydatków państwa. b) Zwiększenie się ilości kapitału w przedsiębiorstwach. c) Znaczny wzrost PIT-u. d) Znaczny wzrost VAT-u. e) Wzrost zasił-ków dla bezrobotnych. f) Powszechna komputeryzacja i spadek kosztów produkcji. g) „Uwłaszczenie”, czyli rozdanie ludziom ma-jątku państwa (np. mieszkań komunalnych).

YP

AS

AD2

AD1

E1

E0SASA

SASB

A

B

0Y

P

P1

P0

61

Page 62: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Rysunek dotyczy gospodarki opisywanej w tym rozdziale. Używając oznaczeń z rysunku (np. E1AE0), pokaż możliwe krótkookre-

sowe i długookresowe skutki tych zdarzeń: a) Wzrost wydatków państwa. b) Zwiększenie się ilości kapitału w przedsiębiorstwach. c) Znaczny wzrost PIT-u. d) Znaczny wzrost VAT-u. e) Wzrost zasił-ków dla bezrobotnych. f) Powszechna komputeryzacja i spadek kosztów produkcji. g) „Uwłaszczenie”, czyli rozdanie ludziom ma-jątku państwa (np. mieszkań komunalnych).

YP

AS

AD2

AD1

E1

E0SASA

SASB

A

B

0Y

P

P1

P0

a) E0AE1.

62

Page 63: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Rysunek dotyczy gospodarki opisywanej w tym rozdziale. Używając oznaczeń z rysunku (np. E1AE0), pokaż możliwe krótkookre-

sowe i długookresowe skutki tych zdarzeń: a) Wzrost wydatków państwa. b) Zwiększenie się ilości kapitału w przedsiębiorstwach. c) Znaczny wzrost PIT-u. d) Znaczny wzrost VAT-u. e) Wzrost zasił-ków dla bezrobotnych. f) Powszechna komputeryzacja i spadek kosztów produkcji. g) „Uwłaszczenie”, czyli rozdanie ludziom ma-jątku państwa (np. mieszkań komunalnych).

YP

AS

AD2

AD1

E1

E0SASA

SASB

A

B

0Y

P

P1

P0

a) E0AE1.

b) E1A. Zwiększa się produkcyjność pracy. Linia LAS przesuwa się

w prawo. Jednak punktem równowagi krótkookresowej pozostaje E1. W długim okresie bezrobocie wymusza spadek płac nominalnych

i cen. Linia SASB zajmuje położenie SASA. Wzrost wydatków za-

pewnia odbudowanie równowagi rynków.

63

Page 64: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Rysunek dotyczy gospodarki opisywanej w tym rozdziale. Używając oznaczeń z rysunku (np. E1AE0), pokaż możliwe krótkookre-

sowe i długookresowe skutki tych zdarzeń: a) Wzrost wydatków państwa. b) Zwiększenie się ilości kapitału w przedsiębiorstwach. c) Znaczny wzrost PIT-u. d) Znaczny wzrost VAT-u. e) Wzrost zasił-ków dla bezrobotnych. f) Powszechna komputeryzacja i spadek kosztów produkcji. g) „Uwłaszczenie”, czyli rozdanie ludziom ma-jątku państwa (np. mieszkań komunalnych).

YP

AS

AD2

AD1

E1

E0SASA

SASB

A

B

0Y

P

P1

P0

a) E0AE1.

b) E1A. Zwiększa się produkcyjność pracy. Linia LAS przesuwa się

w prawo. Jednak punktem równowagi krótkookresowej pozostaje E1. W długim okresie bezrobocie wymusza spadek płac nominalnych

i cen. Linia SASB zajmuje położenie SASA. Wzrost wydatków za-

pewnia odbudowanie równowagi rynków. c) E1BE0. Zakładam, że wzrost podatku nie wpływa na podaż

pracy.

64

Page 65: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Rysunek dotyczy gospodarki opisywanej w tym rozdziale. Używając oznaczeń z rysunku (np. E1AE0), pokaż możliwe krótkookre-

sowe i długookresowe skutki tych zdarzeń: a) Wzrost wydatków państwa. b) Zwiększenie się ilości kapitału w przedsiębiorstwach. c) Znaczny wzrost PIT-u. d) Znaczny wzrost VAT-u. e) Wzrost zasił-ków dla bezrobotnych. f) Powszechna komputeryzacja i spadek kosztów produkcji. g) „Uwłaszczenie”, czyli rozdanie ludziom ma-jątku państwa (np. mieszkań komunalnych).

YP

AS

AD2

AD1

E1

E0SASA

SASB

A

B

0Y

P

P1

P0

a) E0AE1.

b) E1A. Zwiększa się produkcyjność pracy. Linia LAS przesuwa się

w prawo. Jednak punktem równowagi krótkookresowej pozostaje E1. W długim okresie bezrobocie wymusza spadek płac nominalnych

i cen. Linia SASB zajmuje położenie SASA. Wzrost wydatków za-

pewnia odbudowanie równowagi rynków. c) E1BE0. Zakładam, że wzrost podatku nie wpływa na podaż

pracy. d) Np.: E0BE0 lub E0BE1.

65

Page 66: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Rysunek dotyczy gospodarki opisywanej w tym rozdziale. Używając oznaczeń z rysunku (np. E1AE0), pokaż możliwe krótkookre-

sowe i długookresowe skutki tych zdarzeń: a) Wzrost wydatków państwa. b) Zwiększenie się ilości kapitału w przedsiębiorstwach. c) Znaczny wzrost PIT-u. d) Znaczny wzrost VAT-u. e) Wzrost zasił-ków dla bezrobotnych. f) Powszechna komputeryzacja i spadek kosztów produkcji. g) „Uwłaszczenie”, czyli rozdanie ludziom ma-jątku państwa (np. mieszkań komunalnych).

YP

AS

AD2

AD1

E1

E0SASA

SASB

A

B

0Y

P

P1

P0

a) E0AE1.

b) E1A. Zwiększa się produkcyjność pracy. Linia LAS przesuwa się

w prawo. Jednak punktem równowagi krótkookresowej pozostaje E1. W długim okresie bezrobocie wymusza spadek płac nominalnych

i cen. Linia SASB zajmuje położenie SASA. Wzrost wydatków za-

pewnia odbudowanie równowagi rynków. c) E1BE0. Zakładam, że wzrost podatku nie wpływa na podaż

pracy. d) Np.: E0BE0 lub E0BE1.

e) E0B. Naturalne bezrobocie zwiększa się, maleje produkcja po-

tencjalna. LAS przesuwa się w lewo; jednak punktem równowagi krótkookresowej pozostaje E0. W długim okresie niedobór rąk do

pracy powoduje wzrost płac nominalnych i cen. Spadek zagregowa-nych wydatków zapewnia odbudowanie równowagi na rynkach.

66

Page 67: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Rysunek dotyczy gospodarki opisywanej w tym rozdziale. Używając oznaczeń z rysunku (np. E1AE0), pokaż możliwe krótkookre-

sowe i długookresowe skutki tych zdarzeń: a) Wzrost wydatków państwa. b) Zwiększenie się ilości kapitału w przedsiębiorstwach. c) Znaczny wzrost PIT-u. d) Znaczny wzrost VAT-u. e) Wzrost zasił-ków dla bezrobotnych. f) Powszechna komputeryzacja i spadek kosztów produkcji. g) „Uwłaszczenie”, czyli rozdanie ludziom ma-jątku państwa (np. mieszkań komunalnych).

YP

AS

AD2

AD1

E1

E0SASA

SASB

A

B

0Y

P

P1

P0

f) Np.: E1AE1. Spadek kosztów produkcji sprawia, że linia SASB

przesuwa się w dół do położenia SASA. To jest pozytywny ma-

kroekonomiczny szok podażowy. Ceny obniżają się, na rynku pracy pojawia się brak rąk do pracy. Wzrost płac i cen powoduje, że w długim okresie gospodarka powraca do punktu E1.

67

Page 68: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Rysunek dotyczy gospodarki opisywanej w tym rozdziale. Używając oznaczeń z rysunku (np. E1AE0), pokaż możliwe krótkookre-

sowe i długookresowe skutki tych zdarzeń: a) Wzrost wydatków państwa. b) Zwiększenie się ilości kapitału w przedsiębiorstwach. c) Znaczny wzrost PIT-u. d) Znaczny wzrost VAT-u. e) Wzrost zasił-ków dla bezrobotnych. f) Powszechna komputeryzacja i spadek kosztów produkcji. g) „Uwłaszczenie”, czyli rozdanie ludziom ma-jątku państwa (np. mieszkań komunalnych).

YP

AS

AD2

AD1

E1

E0SASA

SASB

A

B

0Y

P

P1

P0

f) Np.: E1AE1. Spadek kosztów produkcji sprawia, że linia SASB

przesuwa się w dół do położenia SASA. To jest pozytywny ma-

kroekonomiczny szok podażowy. Ceny obniżają się, na rynku pracy pojawia się brak rąk do pracy. Wzrost płac i cen powoduje, że w długim okresie gospodarka powraca do punktu E1.

g) E0AE1. Efekt majątkowy jest tu przyczyną pozytywnego ma-

kroekonomicznego szoku popytowego.

68

Page 69: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

ZADANIEW gospodarce Hipotecji („keynesowskiej” w krótkim, „klasycznej” w długim okresie) panuje równowaga. Produkcja potencjalna wynosi 850, linie AD i SAS opisują równania: P=-0.002Y+2.7 i P=1. Epidemia zmniejszyła produkcję potencjalną o 10%. a) Narysuj te sytuację (zaznacz linie: SAS, LAS, AD). Podaj wielkość produkcji i cen w krótkim okresie. b) Podaj wielkość produkcji i cen po długim okresie. c) Stała nominalna podaż pieniądza, MSN jest równa 351, a realny popyt na pieniądz to: MD=0,6Y–2000i. O ile punktów procentowych zmieni się stopa procentowa, i, po upływie długiego okresu? Dlaczego?

Page 70: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Zob. rysunek. Y=850; P=1.

W gospodarce Hipotecji („keynesowskiej” w krótkim, „klasycznej” w długim okresie) panuje równowaga. Produkcja potencjalna wynosi 850, linie AD i SAS opisują równania: P=-0.002Y+2.7 i P=1. Epidemia zmniejszyła produkcję potencjalną o 10%. a) Narysuj te sytuację (zaznacz linie: SAS, LAS, AD). Podaj wielkość produkcji i cen w krótkim okresie. b) Podaj wielkość produkcji i cen po długim okresie. c) Stała nominalna podaż pieniądza, MSN jest równa 351, a realny popyt na pieniądz to: MD=0,6Y–2000i. O ile punktów procentowych zmieni się stopa procentowa, i, po upływie długiego okresu? Dlaczego? a) P

Y

LAS’ LAS

AD

E

E’

SAS

SAS’

?=765 850

?= 1,17 1,0

Page 71: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Zob. rysunek. Y=850; P=1. b) Y=Yp-10%Yp, więc: Y=765 (765 to nowa produkcja potencjalna). P=-0,002Y+2,7. Więc: P=-0,002765+2,7. Więc: P=1,17.

W gospodarce Hipotecji („keynesowskiej” w krótkim, „klasycznej” w długim okresie) panuje równowaga. Produkcja potencjalna wynosi 850, linie AD i SAS opisują równania: P=-0.002Y+2.7 i P=1. Epidemia zmniejszyła produkcję potencjalną o 10%. a) Narysuj te sytuację (zaznacz linie: SAS, LAS, AD). Podaj wielkość produkcji i cen w krótkim okresie. b) Podaj wielkość produkcji i cen po długim okresie. c) Stała nominalna podaż pieniądza, MSN jest równa 351, a realny popyt na pieniądz to: MD=0,6Y–2000i. O ile punktów procentowych zmieni się stopa procentowa, i, po upływie długiego okresu? Dlaczego? a) P

Y

LAS’ LAS

AD

E

E’

SAS

SAS’

?=765 850

?= 1,17 1,0

Page 72: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

c) i1=?. 351=0,6850-2000i1. Więc: i1=7,95%.

i2=?. 351/1,17=0,6765-2000i2. Więc: i2=7,95%.

Po upływie długiego okresu stopa procentowa się nie zmieniła.

W gospodarce Hipotecji („keynesowskiej” w krótkim, „klasycznej” w długim okresie) panuje równowaga. Produkcja potencjalna wynosi 850, linie AD i SAS opisują równania: P=-0.002Y+2.7 i P=1. Epidemia zmniejszyła produkcję potencjalną o 10%. a) Narysuj te sytuację (zaznacz linie: SAS, LAS, AD). Podaj wielkość produkcji i cen w krótkim okresie. b) Podaj wielkość produkcji i cen po długim okresie. c) Stała nominalna podaż pieniądza, MSN jest równa 351, a realny popyt na pieniądz to: MD=0,6Y–2000i. O ile punktów procentowych zmieni się stopa procentowa, i, po upływie długiego okresu? Dlaczego? a)

Zob. rysunek. Y=850; P=1. b) Y=Yp-10%Yp, więc: Y=765 (765 to nowa produkcja potencjalna). P=-0,002Y+2,7. Więc: P=-0,002765+2,7. Więc: P=1,17.

P

Y

LAS’ LAS

AD

E

E’

SAS

SAS’

?=765 850

?= 1,17 1,0

Page 73: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

ZADANIENa skutek wojny na Bliskim Wschodzie ropa podrożała o 20% i w krótkim okresie w Hipotecji doszło do negatywnego makroekono-micznego szoku podażowego. a) Za pomocą modelu AD/AS przed-staw tę sytuację. W długim okresie pod wpływem bezrobocia płace nominalne spadły i wystąpił efekt substytucji ropy innymi czynni-kami. b) Jak zmieniły się koszty produkcji i położenie linii SAS2 (wy-konaj rysunek)? c) Jak zmieniła się produkcyjność pracy i położenie linii LAS [uzupełnij rysunek z podpunktu (b)].

73

Page 74: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Na skutek wojny na Bliskim Wschodzie ropa podrożała o 20% i w krótkim okresie w Hipotecji doszło do negatywnego makroekono-micznego szoku podażowego. a) Za pomocą modelu AD/AS przed-staw tę sytuację. W długim okresie pod wpływem bezrobocia płace nominalne spadły i wystąpił efekt substytucji ropy innymi czynni-kami. b) Jak zmieniły się koszty produkcji i położenie linii SAS2 (wy-konaj rysunek)? c) Jak zmieniła się produkcyjność pracy i położenie linii LAS [uzupełnij rysunek z podpunktu (b)]. a)

YP

LAS

AD

E2

E1

SAS1

SAS2

0 Y

P

A

74

Page 75: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Na skutek wojny na Bliskim Wschodzie ropa podrożała o 20% i w krótkim okresie w Hipotecji doszło do negatywnego makroekono-micznego szoku podażowego. a) Za pomocą modelu AD/AS przed-staw tę sytuację. W długim okresie pod wpływem bezrobocia płace nominalne spadły i wystąpił efekt substytucji ropy innymi czynnika-mi. b) Jak zmieniły się koszty produkcji i położenie linii SAS2 (wy-konaj rysunek)? c) Jak zmieniła się produkcyjność pracy i położenie linii LAS [uzupełnij rysunek z podpunktu (b)]. a) b)

Spadek płac nominalnych oznacza ob-niżkę przeciętnych kosztów produkcji. Efektem jest przesunięcie się linii SAS2 w dół.

YP

LAS

AD

E2

E1

SAS1

SAS2

0 Y

P

A

YP

LAS

AD

E2

E1

SAS1

SAS 2

0 Y

P

ASAS3

75

Page 76: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Na skutek wojny na Bliskim Wschodzie ropa podrożała o 20% i w krótkim okresie w Hipotecji doszło do negatywnego makroekono-micznego szoku podażowego. a) Za pomocą modelu AD/AS przed-staw tę sytuację. W długim okresie pod wpływem bezrobocia płace nominalne spadły i wystąpił efekt substytucji ropy innymi czynni-kami. b) Jak zmieniły się koszty produkcji i położenie linii SAS2 (wy-konaj rysunek)? c) Jak zmieniła się produkcyjność pracy i położenie linii LAS [uzupełnij rysunek z podpunktu (b)]. a) b)

Spadek płac nominalnych oznacza ob-niżkę przeciętnych kosztów produkcji. Efektem jest przesunięcie się linii SAS2 w dół.

YP

LAS

AD

E2

E1

SAS1

SAS2

0 Y

P

A

YP

LAS

AD

E2

E1

SAS1

SAS 2

0 Y

P

ASAS3

YP

LAS

AD

E2

E1

0 Y

P

A

LAS’

SAS1

SAS 2

SAS3

Na skutek zastępowania ropy pracą zmalała produkcyjność pracy co spo-wodowało przesunięcie się linii LAS w lewo.

c)

76

Page 77: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

77

POWTÓRZMY!

MODEL AD/AS opisuje CYKL KONIUNKTURALNY, czyli od-chylenia rzeczywistej wielkości produkcji, YE, od produkcji poten-cjalnej, Yp, i pochodne zmiany cen, P, i bezrobocia, U, w wyniku których rzeczywista produkcja powraca do poziomu produkcji potencjalnej.

Page 78: Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

78

POWTÓRZMY!

MODEL AD/AS opisuje CYKL KONIUNKTURALNY, czyli od-chylenia rzeczywistej wielkości produkcji, YE, od produkcji poten-cjalnej, Yp, i pochodne zmiany cen, P, i bezrobocia, U, w wyniku których rzeczywista produkcja powraca do poziomu produkcji potencjalnej.

Rzeczywista i potencjalna produkcja w USA, lata1960 - 2000