hemsirelik.ssbf.omu.edu.trhemsirelik.ssbf.omu.edu.tr/files/hemsirelik.ssbf/files/03... · Web...

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİSAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ

İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ DERS KİTAPÇIĞI

DERSTEN SORUMLU ÖĞRETİM ELAMANLARI

Dr. Öğr. Üyesi Afitap ÖZDELİKARAAraş. Gör. Kübra YENİ

Araş. Gör. Burak ARSLANAraş. Gör. Ahsen TAŞTAN

SAMSUN

1

İÇİNDEKİLER

1. İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ DERSİ................................................................................3

1.1. Dersin Tanımı ve Amacı..............................................................................................................3

1.2. Dersin Genel Hedefleri................................................................................................................3

1.3. Dersin Programdaki Yeri...........................................................................................................4

1.4. Dersin Öğretim Yöntem ve Teknikleri......................................................................................4

1.5. Dersin İçeriğinde Ele Alınan Hemşirelik Tanıları....................................................................4

1.5.1. Solunum Sistemi Hastalıkları Hedef Tanıları..............................................................4

1.5.2. Kardiyovasküler sistem Hastalıkları Hedef Tanıları..................................................5

1.5.3. Sinir Sistemi Hastalıkları Hedef Tanıları.....................................................................5

1.5.4. Böbrek ve Üriner Sistem Hastalıkları Hedef Tanıları................................................5

1.5.5. Gastro-İntestinal Sistem ve Kan Hastalıkları Hedef Tanıları....................................5

1.5.6. İmmün Sistem, Kas İskelet Sistemi ve Endokrin Hastalıkları Hedef Tanıları.........6

1.6. Dersin Değerlendirmesi...............................................................................................................6

2. HAFTALIK DERS PROGRAMI......................................................................................................7

2.1. İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ DERSİ HAFTALIK DERS PROGRAMI...............7

3. UYGULAMA REHBERLERİ.........................................................................................................13

3.1. SANTRAL VENÖZ KATETER BAKIMI UYGULAMA REHBERİ.................................13

3.2. PORT KATETER BAKIMI UYGULAMA REHBERİ.........................................................16

3.3. ARTERİOVENÖZ FİSTÜL/GREFT BAKIMI UYGULAMA REHBERİ.........................18

3.4. GÖĞÜS FİZYOTERAPİSİ UYGULAMA REHBERİ..........................................................21

3.5. AİRWAY YOLUYLA OROTRAKEAL ASPİRASYON UYGULAMA REHBERİ..........28

3.6. DİYABETLİ BİREYE AYAK BAKIMI EĞİTİMİ VERME UYGULAMA REHBERİ...30

4. KLİNİK ÇALIŞMA İLKELERİ.....................................................................................................32

İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ DERSİ HASTA BAKIM PLANI......................................34

İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ DERSİ DÖNEM İÇİ UYGULAMA ÖĞRENCİ DEĞERLENDİRME FORMU............................................................................................................46

İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ DERSİ BAKIM PLANI DEĞERLENDİRME FORMU 47

İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ DERSİ BECERİ LİSTESİ.................................................48

İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ DERSİ KAYNAK LİSTESİ..............................................49

2

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ

SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ

1. İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ DERSİ

1.1. Dersin Tanımı ve Amacı

Dersin temel amacı; Sağlığın geliştirilmesi, korunması, hastalık ve sakatlığın önlenmesi icin

mümkün olan en yüksek sağlık bakımını vermektir. Bu amaç doğrultusunda ders içeriği;

Temel insan gereksinmlerini bilerek homeostasizin devamlılığını sağlayarak dahili

hastalıklarda bakım verme üzerine yoğunlaştırılmıştır.

Lisans ve lisansüstü derslerin uygulaması Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Uygulama ve

Araştırma Merkezi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Samsun Eğitim Araştırma Hastanesi ve

Sağlık Bakanlığına bağlı Gazi devlet Hastanesi’nin ilgili kliniklerinde yürütülmektedir.

Dönem içi uygulamalarda hasta bakımının yanı sıra özelleşmiş alanlardaki uzman hemşire

profesyonellerin (Diyabet Eğitim Hemşiresi, Onkoloji Hemşiresi, Diyaliz Hemşiresi vb.)

çalışma alanları tanıtılarak öğrencilerin kariyer planlamasına destek olunmaktadır.

İç Hastalıkları Hemşireliği Laboratuvarı kurulması ve lisans öğrencilerimize seçili

becerilerde kliniğe hazırlık amaçlı laboratuvar uygulaması olanağı sunmak için hazırlıklar

devam etmektedir.

1.2. Dersin Genel Hedefleri

Bu derste öğrencinin;

1. İç Hastalıkları Hemşireliği alanındaki bilimsel ve teknolojik kaynaklarla desteklenen

ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olması,

2. Kanıta dayalı kuramsal bilgi ve becerisini hemşirelik uygulamalarında kullanması,

3. Tüm hemşirelik uygulamalarını doğru ve güvenli şekilde kayıt etmesi,

4. Hastanın bakım gereksinimlerini saptayabilmesi ve uygun bakımı planlayabilmesi,

5. Hastaya bütüncül yaklaşım ile bireyselleştirilmiş bakım sunması,

6. Sağlıklı/Hasta birey, aile, toplum ve sağlık ekibinin tüm üyeleriyle etkili iletişim

kurması,

7. Tüm mesleki bilgi ve becerisini insan hakları ve etik ilkeler çerçevesinde kullanması

hedeflenmektedir.

3

1.3. Dersin Programdaki Yeri

İç Hastalıkları hemşireliği dersi Hemşirelik Lisans programının 3. yarıyılında 6 saat

teorik, 12 saat uygulama olmak üzere toplamda 18 saat üzerinden öğrencilere

verilmektedir. Dersin yükü ulusal kredi bazındaki 12 kredi, uluslararası sistemde ise

20 AKTS olarak belirlenmiştir.

1.4. Dersin Öğretim Yöntem ve Teknikleri

Derslerin işleyişinde; güncel kaynaklarla zenginleştirilen bilgi, farklı eğitim metodları

(beyin fırtınası, vaka tartışması, rol play) ve destekleyici materyaller (video, uygulama

maketleri vb.), anlatım, tartışma, soru-cevap, beyin fırtınası, vaka tartışması, sorun çözme ve

klinik karar verme (hemşirelik süreci) gibi yöntem ve teknikler kullanılmaktadır.

Temel kaynak olarak tanımlanan kitaplara (İç Hastalıkları Hemşireliği ve Farklı

Boyutlarıyla Kronik Hastalıklar, Hemşirelik Tanıları El Kitabı) ek olarak verilen okumalar

bireysel gelişimi destekleyecektir.

1.5. Dersin İçeriğinde Ele Alınan Hemşirelik Tanıları

İç hastalıkları hemşireliği dersi süresince öğrencilerin bakım verdikleri hastada

hemşirelik sürecini doğru şekilde uygulamaları ve hemşirelik süreci tanılama

basamağında NANDA hemşirelik tanılarını kullanmaları beklenmektedir.

Temel hemşirelik tanılarını ve buna yönelik girişimleri önceki yarıyılda alan

öğrencilere İç Hastalıkları dersinde alana özgü belirlenmiş spesifik tanı ve girişimlerin

öğretilmesi hedeflenmektedir. Hedef tanıların öğretilmesinin yanı sıra öğrencinin

önceki yarıyıla ilişkin öğrendiği tanı ve girişimlerin pekiştirilmesi de son derece

önemlidir. Öğrencinin söz konusu hedef tanıyı öğrenmek ile kalmayıp, kompleks

vakalarda tanıların etiyolojilerine ilişkin değişiklikleri de fark edebilmeleri

gerekmektedir.

Öğrenmenin kolaylaştırılması, değerlendirilmenin sistematize edilebilmesi için her

sisteme yönelik hedef hemşirelik tanıları belirlenmiş olup, söz konusu hedef tanılar

her eğitim-öğretim döneminde revize edilmektedir.

1.5.1. Solunum Sistemi Hastalıkları Hedef Tanıları

Hava Yolu Temizliği yetersizliği

4

Gaz alış verişinin bozulması

Aktivite intoleransı

Etkisiz hava yolu hijyeni

Sosyal İzolasyon

1.5.2. Kardiyovasküler sistem Hastalıkları Hedef Tanıları

Doku Perfüzyonunda Değişiklik

Kardiyak Out-putta Değişiklik

Kanamaya Eğilim

1.5.3. Sinir Sistemi Hastalıkları Hedef Tanıları

Özbakımda Yetersizlik

Sözel İletişimde Bozulma

Uyku Kalitesinde Değişim

Etkisiz Başetme

Kan Glikoz Düzeyinde değişiklik

Yaralanma Riski

Serebral Doku Perfüzyonunda Bozulma

Duyusal/Algısal Değişiklik

Akut/kronik konfüzyon

Hafızada bozulma

Depresyon

1.5.4. Böbrek ve Üriner Sistem Hastalıkları Hedef Tanıları

Sıvı volüm dengesizliği

Elektrolit Dengesizliği

Fiziksel Harekette Bozulma

Beden İmgesinde Değişim

Üriner retansiyon

1.5.5. Gastro-İntestinal Sistem ve Kan Hastalıkları Hedef Tanıları

Beslenmede değişiklik Konstipasyon/ Diyare Yutmada bozulma Karaciğer fonksiyonunda bozulma riski Anksiyete

5

Ağrı

1.5.6. İmmün Sistem, Kas İskelet Sistemi ve Endokrin Hastalıkları Hedef Tanıları

İlaç tedavisinde uyumsuzluk

Enfeksiyona eğilim

Kan glikoz seviyesinde değişme riski

Cilt Bütünlüğünde Bozulma

Tekerlekli sandalye hareketinde bozulma

Yürümede bozulma

1.6. Dersin Değerlendirmesi

Dersin teori ve uygulamasına devam zorunludur. Teorik derslerin %30’ undan ve

uygulamalı derslerin %20’sinden fazlasına devam etmeyen öğrenci final sınavına alınmaz.

Dersin değerlendirmesi en az bir ara sınav, bir final sınavı, klinik uygulama notu ile yapılır.

Dersin değerlendirilmesinde, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sınav Yönetmeliği ve Ondokuz

Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü Uygulamalı Dersler İlke ve

Esasları (Revizyon aşamasındadır. Uygulama tarihine kadar ilan edilecektir) uygulanır.

Ayrıca öğrenci dönem içinde yapılacak olan quiz uygulama notuna %5 oranında katkı

sağlamaktadır.

6

2.HAFTALIK DERS PROGRAMI

2.1. İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ DERSİ HAFTALIK DERS PROGRAMI

DERS HAFTASI ve

SAATİ

ÖĞRETİM ELEMANI KONU İÇERİK ÖN HAZIRLIK

HAFTA 1(1 saat)

Tüm Öğretim Elemanları İç Hastalıklarına Giriş, Kronik Hastalıklar Ve Sorunları Dersin Tanıtımı ve Ders Öncesi Bilgilendirme

HAFTA 1(6 saat)

Dr. Öğr. ÜyesiAFİTAP ÖZDELİKARAAraş.Gör. KÜBRA YENİ

Sıvı Elektrolit--Asit Baz Dengesi

Sıvı elektrolit dengesi/dengesizlikleri Asit Baz Dengesi/Dengesizlikleri Hemşirenin Rol ve Sorumlulukları

Ovayolu N., Ovayolu Ö. (2016) Temel İç Hastalıkları Hemşireliği ve Farklı Boyutlarıyla Kronik Hastalıklar. Çukurova Nobel Tıp Kitabevleri, 1. Baskı. Adana.

Carpenito-Moyet, L.J. (2012) Hemşirelik Tanıları El Kitabı, Çev: Erdemir F., Nobel Tıp Kitabevleri. 2. Baskı. İstanbul.

HAFTA 1(2 saat)

Dr. Öğr. ÜyesiAFİTAP ÖZDELİKARA

Şok ve Hemşirelik Bakımı

Şokun tanımı Şokun Fizyopatolojisi Şokun Evreleri Şok Çeşitleri Şokta belirti-bulguları, tedavisi Hemşirelik Bakımı



HAFTA 1(2 saat)

Dr. Öğr. ÜyesiAFİTAP ÖZDELİKARA

Stres Mekanizması Stres Kavramı Strese Yanıt Stresin sistemler üzerine etkisi Belirti-bulguları, tedavisi Hemşirelik Bakımı

• Ovayolu N., Ovayolu Ö. (2016) Temel İç Hastalıkları Hemşireliği ve Farklı Boyutlarıyla Kronik Hastalıklar. Çukurova Nobel Tıp Kitabevleri, 1. Baskı. Adana.

• Carpenito-Moyet, L.J. (2012) Hemşirelik Tanıları El Kitabı, Çev: Erdemir F., Nobel Tıp Kitabevleri. 2. Baskı. İstanbul.

7

HAFTA 1(2 saat)

Dr. Öğr. Üyesi AFİTAP ÖZDELİKARAAraş.Gör. BELGİN ATASAYAR

Ağrı Yönetimi Ağrının tanımı Ağrı sınıflaması Ağrının değerlendirilmesi Ağrı Kontrolü, tedavisi Hemşirelik Bakımı



HAFTA 1(2 saat)

Dr. Öğr. Üyesi NİHAL ÜNALDI BAYDIN

Solunum Sistemi Hastalıklar ve Hemşirelik Bakımı

Solunum sistemi yapı ve fonksiyonları Solunum sisteminin değerlendirilmesi Tanı yöntemleri ve Hemşirenin Sorumlulukları Solunum sistemi hastalıkları Belirti-bulguları, tedavisi Hemşirelik Bakımı



HAFTA 2(4 saat)

Dr. Öğr. Üyesi AFİTAP ÖZDELİKARA

Kardiyovasküler Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı

Kardiyovasküler sistem yapı ve fonksiyonları Tanı yöntemleri ve Hemşirenin Sorumlulukları Kardiyovasküler sistem hastalıkları Belirti-bulguları, tedavisi Hemşirelik Bakımı



HAFTA 2(4 saat)


Metabolik Hastalıklar ve Hemşirelik Bakımı

Metabolik Sendrom ve Hemşirelik Yönetimi Metabolik Kemik Hastalıkları ve Hemşirelik Yönetimi



HAFTA 2(2 saat)


Solunum Sistemi Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı

Solunum sistemi yapı ve fonksiyonları Solunum sisteminin değerlendirilmesi Tanı yöntemleri ve Hemşirenin Sorumlulukları



Kitabevleri, İstanbul:447,485,115.

8

Solunum sistemi hastalıkları Belirti-bulguları, tedavisi Hemşirelik Bakımı

HAFTA 3(6 saat)


Araş.Gör. KÜBRA YENİ

Araş.Gör. BURAK ARSLAN

Endokrin Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı

Endokrin Sistem yapı ve fonksiyonları Tanılama yöntemleri ve Hemşirenin Sorumlulukları Endokrin Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı



HAFTA 3(6 saat)


Araş. Gör. KÜBRA YENİ

Araş. Gör. AHSEN TAŞTAN

Sinir Sistemi Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı

Sinir Sistemi yapı ve fonksiyonları Sinir Sistemi Değerlendirilmesi Tanılama yöntemleri ve Hemşirenin Sorumlulukları Sinir Sistemi Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı



HAFTA 3(2 saat)

Dr. Öğr. Üyesi ESRA TURAL BÜYÜK

Gastrointestinal Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı

Gastrointestinal Sistem yapı ve fonksiyonları Gastrointestinal Sistem değerlendirilmesi Tanılama yöntemleri ve Hemşirenin Sorumlulukları Gastrointestinal Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı



HAFTA 4(4 saat)


Onkolojik Hastalıklar ve Hemşirelik Bakımı

Kanser Tanımı Etiyolojisi Kanserin Erken Tanılanması ve Tarama Programları


Carpenito-Moyet, L.J. (2012) Hemşirelik Tanıları El Kitabı, Çev:

9

Kanserde Evreleme Kanserde Tedavi Yöntemleri ve Hemşirenin Sorumlulukları Onkolojik tanı almış hastada Hemşirelik Bakımı

Erdemir F., Nobel Tıp Kitabevleri. 2. Baskı. İstanbul.

HAFTA 4(2 saat)


Yaşlılık

Ölüm Kavramı

Deri Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı

Yaşlanma ile ilgili kavramlar ve tanımlar Yaşlanma Çeşitleri Polifarmasi ve Hemşirenin Sorumlulukları Ölüm Kavramı Ölüm Belirtileri Ölüm sonrası Hemşirelik Bakımı ve Aile ile İletişim Dermatolojik Sistem yapı ve fonksiyonları Dermatolojik Sistem Değerlendirilmesi Yaygın Görülen Dermatolojik Hastalıklar ve Hemşirelik Bakımı



HAFTA 4(2 saat)


Gastrointestinal Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı

Gastrointestinal Sistem yapı ve fonksiyonları Gastrointestinal Sistem değerlendirilmesi Tanılama yöntemleri ve Hemşirenin Sorumlulukları Gastrointestinal Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı



HAFTA 5 Dr. Öğr. Üyesi Gastrointestinal Sistem Gastrointestinal Sistem yapı ve Ovayolu N., Ovayolu Ö. (2016) Temel İç Hastalıkları

10

(2 saat) ESRA TURAL BÜYÜK Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı

fonksiyonları Gastrointestinal Sistem değerlendirilmesi Tanılama yöntemleri ve Hemşirenin Sorumlulukları Gastrointestinal Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı

Hemşireliği ve Farklı Boyutlarıyla Kronik Hastalıklar. Çukurova Nobel Tıp Kitabevleri, 1. Baskı. Adana.


HAFTA 6(2 saat)


Hematolojik Hastalıklar ve Hemşirelik Bakımı

Kanın fizyolojisi Tanılama yöntemleri ve Hemşirenin Sorumlulukları Eritrosit Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı Lökosit Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı Trombosit Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı



HAFTA 7(2 saat)


Hematolojik Hastalıklar ve Hemşirelik Bakımı

Kanın fizyolojisi Tanılama yöntemleri ve Hemşirenin Sorumlulukları Eritrosit Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı Lökosit Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı Trombosit Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı



HAFTA 8(2 saat)


İmmün Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı

İmmün Sistem yapı ve fonksiyonları İmmünite Tipleri


Carpenito-Moyet, L.J. (2012) Hemşirelik Tanıları El Kitabı, Çev:

11


Erdemir F., Nobel Tıp Kitabevleri. 2. Baskı. İstanbul.

HAFTA 9(2 saat)



İmmün Sistem yapı ve fonksiyonları İmmünite Tipleri İmmün Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı



HAFTA 10(2 saat)


Üriner Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı

Üriner Sistem yapı ve fonksiyonları Üriner Sistem Değerlendirmesi Üriner Sistem tanı yöntemleri ve Hemşirenin Sorumlulukları Üriner Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı Diyaliz Türleri ve Hemşirelik Bakımı



HAFTA 11(2 saat)


Üriner Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı

Üriner Sistem yapı ve fonksiyonları Üriner Sistem Değerlendirmesi Üriner Sistem tanı yöntemleri ve Hemşirenin Sorumlulukları Üriner Sistem Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı Diyaliz Türleri ve Hemşirelik Bakımı



HAFTA 12(2 saat)


Eklem ve Bağ Dokusu Hastalıkları ve

Eklem, Bağ Dokusunun yapı ve fonksiyonları


12

Hemşirelik Bakımı Eklem ve Bağ Dokusu Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı


HAFTA 13(2 saat)


Eklem ve Bağ Dokusu Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı

Eklem, Bağ Dokusunun yapı ve fonksiyonları Eklem ve Bağ Dokusu Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı



13

3. UYGULAMA REHBERLERİ

3.1. SANTRAL VENÖZ KATETER BAKIMI UYGULAMA REHBERİ

Gerekli Malzemeler: EldivenYedek temiz/steril eldivenAntiseptik solüsyonSteril spançTransparan pansumanSerum fizyolojikHeparinEnjektör

İŞLEM BASAMAKLARI Yetersiz Geliştirilmeli Yeterli

1. Ellerinizi yıkayın.

2. Kullanılacak malzemeleri hazırlayın: Steril spanç, %70 izopropil alkol çözeltisi içinde %2 Klorheksidin çözeltisi, Transparan pansuman, Yedek temiz/steril eldiven, serum fizyolojik, enjektör ve gerekirse heparin

3. Hastanın odasına girin ve hastaya kendinizi tanıtın, yapacağınız işlemi açıklayın.

4. Malzeme tepsinizi kolay ulaşabileceğiniz temiz bir alana yerleştirin.


6. Eldiveninizi takın.

7. Hastanın belirsizlikten kaynaklanan korkusunu, endişesini azaltmak için kateter ile ilişkili olarak endikasyonları, işlevi, bakımı ve olabilecek komplikasyonlara karşı hastaya ve ailesine bilgi verin.

8. Kateter takılan alanın görebilmek adına hastadan izin isteyin.

9. Hastanın çevresinde paravan ya da perde var ise çekilerek, kapısı örtülerek ya da kateterin bulunduğu alana göre yatak örtüsü ile mahremiyeti sağlayın.

10. Yerleştirilen kateterin tipi belirleyin.

11. Hasta kaydının sürekliliği için kateter tipi ile ilgili bilgileri (üretici, model, kateter takılış tarihi gibi) kaydedin.

12. Kullanılmayan muslukların klembinin kapalı olduğundan emin olun.

14

13. Cildin görülebileceği şeffaf yapışkanlı spanç altında cildi gözlemleyin.

14. Transparan spancı yumuşak bir şekilde çıkararak kateter çevresindeki cildi enfeksiyon bulgularını önlemek için kızarıklık, akıntı, ağrı, hassasiyet, sıcaklık yönünden değerlendirin.

15. Kateterin yerleştirildiği taraftaki kolda sıcaklık artışı, ödem gibi durumların varlığını değerlendirin.

16. Eğer herhangi bir enfeksiyon düşündüren bulgu ya da kateterin giriş yerinden ayrılma durumu gördüyseniz rapor edin.

17. Set üzerindeki enjeksiyon giriş yerini steril spanç kullanarak %70 izopropil alkol çözeltisi içinde %2 Klorheksidin ile temizleyin.

18. Giriş yerinin kurumasını bekleyin.

19. Giriş yerini temiz transparan pansuman ile tespit edin.

20. Kateterden tedavi uygulanacak ise tedavi uygulamadan önce açıklığı kontrol etmek adına kateterden kanı aspire edin.

21. Valfli kateter ise tromboza bağlı tıkanmaları önlemek adına serum fizyolojik ile yıkama uygulayın.

22. Valfli olmayan bir kateter ise haftalık olarak heparinli serum fizyolojik ile yıkayın.

23. Berrak bir sıvı tedavisi yapılıyorsa setleri 72 saatte bir, kan setlerini 12 saatte bir, parenteral beslenme setlerini ise her 24 saatte bir değiştiriniz.


25. Kullanılacak malzemeleri hazırlayın: Steril spanç, %70 izopropil alkol çözeltisi içinde %2 Klorheksidin çözeltisi, Transparan pansuman, Yedek temiz/steril eldiven, serum fizyolojik, enjektör ve gerekirse heparin

26. Hastanın odasına girin ve hastaya kendinizi tanıtın, yapacağınız işlemi açıklayın.




30. Hastanın belirsizlikten kaynaklanan korkusunu, endişesini azaltmak için kateter ile ilişkili olarak endikasyonları, işlevi, bakımı ve olabilecek

15

komplikasyonlara karşı hastaya ve ailesine bilgi verin.


GENEL DEĞERLENDİRME Yeterli Geliştirilmeli Yetersiz

Yetersiz Basamağın uygulanamaması ya da yanlış uygulanmasıGeliştirilmeli Basamağın atlanması, basamaktan basamağa rahatça geçilmemesiYeterli Basamağın doğru olarak ve sırasında uygulanması, basamaktan basamağa

rahatça geçilmesi

Öğrencinin imzası Değerlendiren imzası

16

3.2. PORT KATETER BAKIMI UYGULAMA REHBERİ

Gerekli Malzemeler: EldivenPort iğnesiAntiseptik solüsyonSteril spançTransparan pansumanSerum fizyolojikHeparin10 cc’lik enjektör



2. Kullanılacak malzemeleri hazırlayın: Port iğnesi, steril spanç, povidon iyot, transparan pansuman, eldiven, serum fizyolojik, 10 cc’lik enjektör, heparin

3. Hastaya kendinizi tanıtın.

4. Hastanın kimlik doğrulaması yapın ve hastaya yapacağınız işlemi açıklayın.




8. Hastanın belirsizlikten kaynaklanan korkusunu, endişesini azaltmak için kateter ile ilişkili olarak endikasyonları, işlevi, bakımı ve olabilecek komplikasyonlara karşı hastaya ve ailesine bilgi verin.


10. Hastanın çevresinde paravan ya da perde var ise çekilerek, kapısı örtülerek ya da kateterin bulunduğu alana göre yatak örtüsü ile mahremiyeti sağlayın.

11. Hastadan başını port kateterin takıldığı bölgenin tersine çevirmesini isteyin.

12. Port kateteri palpe edin.

13. Port kateter çevresindeki cildi enfeksiyon bulgularını önlemek için kızarıklık, ödem ağrı, hassasiyet, ısı artışı yönünden değerlendirin.

14. Eğer herhangi bir enfeksiyon düşündüren durum gördüyseniz rapor edin.

15. Cilt povidon iyot ile merkezden çevreye dairesel

17

hareketlerle temizleyin.

16. Temizlenen alanı steril spanç ile kurulayın.

17. Port iğnesini (Huber iğne) elinize alarak sabitleyin.

18. Bir el ile port kateteri sabitleyin.

19. Port kateterin tam ortasından 90 derecelik açı ile giriş yapın.

20. Port iğnesi rezervuara ulaşana kadar (tık sesi gelene kadar) iğneyi ilerletin.

21. Enjektörü elinize alın.

22. Daha önce port sisteminde bulunan heparinli sıvıyı port iğnesinin uçtaki kanalından aspire edin.

23. Hastadan kültür alacaksanız ilk aspire edilmiş olan kanı kültür şişesine koyun.

24. Kan kültürü dışında kan alınacaksa ilk kan değil ikinci aspire edilen kan örneğini alın.

25. İnfüzyona başlamadan önce port iğnesini serum fizyolojik ile yıkayın.

26. İnfüzyon seti bağlantılarını sağlayın.

27. Ekstravazasyon riskini önlemek amacıyla infüzyon sırasında her 4 saatte bir port kateterden kan aspire ederek port sisteminin çalışıp çalışmadığını kontrol ediniz.

28. İnfüzyon sonrasında 10 cc serum fizyolojik ile sistemi yıkayın.

29. Hastaya verilmiş olan dozda heparinize edin.

30. Yıkama işlemini yaparken bir eliniz klemb üzerinde olsun ve yıkama sonlanınca hemen klembi kapatın.

31. Huber iğneyi transparan bant ile sabitleyin.



rahatça geçilmesi


18

3.3. ARTERİOVENÖZ FİSTÜL/GREFT BAKIMI UYGULAMA REHBERİ

Gerekli Malzemeler: EldivenSteteskopAntiseptik solüsyonSteril spanç


1. Hastaya yapacağınız işlemleri açıklayın ve izin isteyin.

2. İlk olarak fistül/greftin “thrill” varlığını kontrol edin eğer “Thrill” sesi yoksa veya çok zayıf ise diyalizi başlatmayın.

3. Açılan fistül/greftin olgunlaşma süresi dolduğu hâlde yeterli “thrill” oluşmamış ise girişim yapılmadan hasta uzmana yönlendirin.

4. Eğer diyaliz sırasında “thrill” kaybı fark edilirse diyalize ara verilerek, iğneleri çıkartın ve uygun şekilde masaj yapılarak ve ılık kompres uygulayarak fistülün çalışması sağlayın.


6. Eldiveninizi giyin.

7. Fistül yerini palpasyon ve oskültasyon yöntemleri ile belirleyin.

8. İğne giriş yerinin hazırlanması için fistül bölgesinin pansumanın yaparken povidon iyot, %70’lik izopropil alkol ve %2lik Klorheksidin çözeltisini steril spanç ile uygulayın.

9. Arter iğnesini iyi bir kan akımı elde edebilmek için distale, kan akımının tersine yerleştirin.

10. Anastomozdan 3-5 cm uzağı tercih edin.

11. Veni palpe edin.

12. Venöz iğne yeri için resirkülasyonu önlemek amacıyla arter iğnesinin yaklaşık 5 cm uzağını tercih edin.

13. Venöz iğne ile kan akımı yönünde 25 derecelik açı ile giriş yapın.

14. Hemodiyaliz işlemi sonrasında iğneyi damara paralel olarak çekin.

15. İğneyi çektiğinizde steril bir spanç ile bası işlemi uygulayın ve hastaya bası işlemi konusunda bilgi verin.

19

16. 10-15 dk. sonra yeni bir steril spanç ile flasterleme işlemi yapın.

17. Hastaya 2-3 saat sonra kanama kontrolünü yapması gerektiğine ilişkin bilgi verin.

18. Hasta eğitiminde; Hastanın yeni bir fistül/grefti varsa o ekstremiteyi elevasyona alması gerektiğini söyleyin.

19. Fistülün olgunlaşmasını sağlamak için ekstremiteye yapılması gereken lastik top sıkma gibi el egzersizlerini öğretin ve hafif turnike uygulamasının yararlı olacağını söyleyin.

20. Fistül/greft anastomozu olan bölgedeki “thrill” in hissedilmesi ve üfürümün dinlenmesi gerektiğini öğretin, “thrill” ve üfürüm karakterinde bir değişiklik fark edildiğinde acilen doktora başvurması gerektiğini söyleyin.

21. Hastanın hemodiyaliz seansına gelmeden önce fistül/greftli kolunu enfeksiyon riskini azaltmak için sabunlu ılık su ile yıkaması ve kurulamasını söyleyin.

22. Fistül/greft bölgesinde gelişebilecek olası enfeksiyon belirtileri (kızarıklık, kaşıntı, ısı artışı vb.) öğretin ve gözlemleyin.

23. Uyurken fistül olan kolu yastık altına koyma gibi durumlardan, basınçtan koruması ve o ekstremiteye kol saati, bilezik gibi takı aksesuarlarını takmaması gerektiğini hastaya anlatın.

24. Kan akımını engellememesi için kolu sıkan bandaj, sargı ve sıkı kıyafetler kullanmaması hakkında bilgi verin. Nedenlerini açıklayın.

25. Fistül/greft olan koldan kesinlikle kan aldırmaması, herhangi bir tedavi yaptırmaması, kan basıncı ölçtürmemesinin gerekliliğini anlatın.

26. Fistül/greft olan kol ile ağır işler yapmaması ve ağırlık taşımaması gerektiğini, taşıyacağı ağırlığın 1 kg’ı aşmaması gerektiğini söyleyin.

27. Kanama riski bulunduğu için kolu travmalardan koruması gerektiğini söyleyin. Herhangi bir travma olması durumunda kanama oluşursa üzerine baskı uygulayarak acile başvurması gerektiğini söyleyin.

28. Fistül yönüne doğru öksürmemesi, hapşırmaması gerektiğini söyleyin.

29. Fistüllü kol ile yüzme Egzersiz tercihi olarak fistüllü kola zarar vermeyecek hafif yürüyüş ya da bisiklet gibi sporlar öneriniz.

20

30. Fistülde tromboza sebep olabileceği için ve hipotansiyona sebep olabileceği için aşırı sıcak ortamdan ve aşırı sıcak banyodan kaçınması gerektiğini söyleyin.

31. Kan akımının yavaşlaması sebebiyle aşırı soğuk havalardan kaçınması gerektiğini, dışarıya çıkarken kolu sıkmayan, sıcak tutan giyecekler giymesini önerin.



rahatça geçilmesi


21

3.4. GÖĞÜS FİZYOTERAPİSİ UYGULAMA REHBERİ

Gerekli Malzemeler: EldivenKağıt mendil/havlu,Ağız bakımı malzemeleriBöbrek küvet/kapAspirasyon kateteri



2. Kullanılacak malzemeleri hazırlayın: Kağıt mendil/havlu, Ağız bakımı malzemeleri, kirli malzemeleri atmak için böbrek küvet/kap, aspirasyon kateteri, eldiven

3. Hastaya kendinizi tanıtın.

4. Hastanın kimlik doğrulaması yapın ve hastaya yapacağınız işlemi açıklayın.

5. Göğüs fizyoterapisinin kendisine olabilecek faydasını anlatın.

6. Hastadan yapacağınız işlem için iznini isteyin.

7. Hastanın çevresinde paravan ya da perde var ise çekilerek, kapısı örtülerek ya da yatak örtüsü ile mahremiyeti sağlayın.



10. Doğru pozisyonda perküsyon ve vibrasyon uygulanacak bölgeyi belirleyin.

11. Bireye gevşeme ve solunum egzersizlerini öğretin.

12. Yumuşayan balgamın derin solunum yoluyla çıkarılmasını hastaya öğretin.

13. Hasta ve ailesine perküsyon ve vibrasyon uygulamasını öğretin ve hastanın kendisi istiyorsa ailenin de siz yaparken izlemesini sağlayın.

14. Uygun vücut mekaniğine dikkat edin.

15. Posterior apikal segment için hasta fowler pozisyonuna skapula üst kısmı omuz kısmına iki el kubbe şekline getirilerek perküsyon uygulayın.

22

16. Drenasyonu sağlamak için 3-5 dakika elleri kubbe şeklinde kullanarak hızlı bir şekilde arka arkaya ve ritmik olarak alana tapotman uygulayın.

17. Aynı alana vibrasyon uygulayın.

18. Hasta 3-4 defa öksürürken veya nefes alıp verirken drene edilecek alan üzerine bilekler, kollar ve omuzları koruyarak ellerle hızlı ve şiddetli vibrasyonu sağlayın.

19. Uygulama sırasında ve sonrasında öğretildiği gibi öksürmesini hastaya söyleyin.

20. Bireyin vibrasyona toleransını değerlendirin.

21. Kardiyak ve solunum durumunu değerlendirin.

22. Anterior akciğer segmentleri için hastayı 45 derecelik açı ile arkaya yaslanarak semi fowler pozisyonuna getirin.

23. Klavikula alt kısmına iki el kubbe şekline getirilerek perküsyon uygulayın.

24. Drenajı sağlamak için 3-5 dakika elleri kubbe şeklinde kullanarak hızlı bir şekilde arka arkaya ve ritmik olarak alana tapotman uygulayın






30. Hastayı supine pozisyonuna getirin ve aynı bölgeye perküsyon uygulayın.

31. Drenajı sağlamak için 3-5 dakika elleri kubbe şeklinde kullanarak hızlı bir şekilde arka arkaya ve ritmik olarak alana tapotman uygulayın.




23



37. Posterior sağ üst lob için hastayı ¼’lük prone sol lateral pozisyona getirin.

38. Hastanın başını yastıklar ile elevasyona alın.

39. Bacaklarının arası yastıklar ile destekleyin.

40. Posterior sağ üst loba iki el kubbe şekline getirilerek perküsyon uygulayın.







47. Posterior sol üst lob için hastayı ¼’lük prone sağ lateral pozisyona getirin.

48. Hastanın başını yastıklar ile elevasyona alın.

49. Bacaklarının arası yastıklar ile destekleyin.

50. Posterior sol üst loba iki el kubbe şekline getirilerek perküsyon uygulayın.







24

57. Sağ orta lob için hastayı sol lateral pozisyona getirin.

58. Hastanın ayaklarını 30 derecelik elevasyona alın.

59. Orta aksiller hat üzerine tek el kubbe şekline getirilerek perküsyon uygulayın.







66. Sol orta lob için hastayı sağ lateral pozisyona getirin.

67. Hastanın ayaklarını 30 derecelik elevasyona alın.

68. Orta aksiller hat üzerine tek el kubbe şeklinde getirilerek perküsyon uygulayın.







75. Sağ ve sol anterior bazal akciğer segmenti için hastayı supine pozisyonuna getirin.

76. Hastanın ayaklarını 30-45 derecelik elevasyona alı.

77. Sağ alt kostalara iki el kubbe şekline getirilerek perküsyon uygulayın.

78. Drenajı sağlamak için 3-5 dakika elleri kubbe şeklinde kullanarak hızlı bir şekilde arka arkaya ve ritmik olarak

25

alana tapotman uygulayın.






84. Sol alt kostalara iki el kubbe şekline getirilerek perküsyon uygulayın.







91. Sağ ve sol posterior bazal segment için hasta prone pozisyonuna getirin.

92. Hastanın ayaklarını 30-45 derecelik elevasyona alın.

93. Sağ alt kostalara iki el kubbe şekline getirilerek perküsyon uygulayın.






26


100. Sol alt kostalara iki el kubbe şekline getirilerek perküsyon uygulayın.







107. Sağ ve sol superior akciğer segmenti için hastayı prone pozisyonuna getirin.

108. Skapula çizgisinin altına iki el kubbe şekline getirilerek perküsyon uygulayın.








116. Yumuşayan sekresyonları aspire edin.

117. Pulse oksimetre ile oksijenasyon durumunu, vital bulguları değerlendirin ve kaydedin.

118. Hasta sekresyonlarını çıkardıktan sonra ağız bakımını uygulayın.

27

119. İşlemin etkinliğini değerlendirin ve rapor edin.

120. Sekresyon özelliğini ve miktarını değerlendirin ve rapor edin.

121. Aşırı sekresyon olan akciğer segmentini belirleyin ve kaydedin.

122. Hasta ve ailesine verilen eğitimi değerlendirin ve rapor edin.



rahatça geçilmesi


28

3.5. AİRWAY YOLUYLA OROTRAKEAL ASPİRASYON UYGULAMA REHBERİ

Gerekli Malzemeler: Aspiratör\SuctionSteril eldivenAirwayAspirasyon kateteriOksijen kaynağıMaske, önlük ve gözlük


1. Malzemeler hazırlanır, eller yıkanarak hastanın yanına gidilir. (Aspirasyon kateteri airway çapının üçte biri kalınlığında olacak şekilde seçilir).2. Paravan çekilerek hastanın mahremiyeti sağlanır.

3. Bilinçsiz bile olsa hastaya işlem açıklanır:“Merhaba A Hanım, ben Burak hemşire. Şimdi sizin soluk borunuzdaki salgıları ağızdan küçük bir hortumla girerek temizlemeye çalışacağım”

4. Maske ve önlük giyilir, gözlük takılır.5. Hastanın yatak başı 30-450 yükseltilir.

6. Hastaya 1 dakika %100 oksijen verilir.

7. Suction 80-120mm\Hg basınçla çalıştırılır ve kateter ile bağlantı yapacak olan ucu yakın bir noktada tutulur.

8. Steril eldiven giyilir. 9. Aspirasyon kateteri aseptik tekniğe uygun olarak sağ ele

alınır. Sol el ile suction bağlantısı kavranıp kateterin ucu bu noktaya takılır.

10. Sol el ile aspirasyon kateteri alt ucundan kıvrılıp sabitlenir, sağ eldeki kateter inspiryum esnasında airway’dan içeri itilir.

11. İçeri ilerletildikten sonra kateterin kıvrılmış ucu açılır.

12. Kateter kendi etrafında döndürülerek yavaşça geri çekilerek aspire edilir. Aspirasyon işlemi 15-20 sn içinde bitirilmelidir.

13. Çıkarılan kateter, bir kez daha içeri itilerek aspirasyon yapılmamalıdır.

14.Kateter sağ eldeki eldiven içinde kıvırarak, eldivenle birlikte tıbbi atık çöpüne atılır.

29

15. Hastaya 1 dakika %100 oksijen verilir.

16. Malzemeler hastanın etrafından uzaklaşılır, paravan açılarak hasta odasından çıkılır.

GENEL DEĞERLENDİRME Yetersiz Geliştirilmesi gerekir Yeterli

Yetersiz Basamağın uygulanamaması ya da yanlış uygulanmasıGeliştirilmesi gerekir

Basamağın atlanması, basamaktan basamağa rahatça geçilmemesi

Yeterli Basamağın doğru olarak ve sırasında uygulanması, basamaktan basamağa rahatça geçilmesi


30

3.6. DİYABETLİ BİREYE AYAK BAKIMI EĞİTİMİ VERME UYGULAMA REHBERİ


1. Hastanın yanına gitme, kendini tanıtma, işlemi açıklama

“Merhaba M Bey, ben Burak hemşire, bugün size bir diyabet hastası ayaklarına nasıl bakmalı bununla ilgili bilgi vereceğim.”2. Hastaya aşağıdaki sırayla bilgi verilir:

Diyabette ayak bakımının önemini açıklama: “Diyabette his kaybı ve dolaşım bozukluğu sık geliştiği için diyabetli bireylerde ayak yaraları daha sık gelişir. Bu nedenle diyabetli bireyler için ayak bakımı çok önemlidir.”

Diyabetli bireyler her gün el, göz ve ayna yardımıyla parmakların altı ve araları buna ek olarak her iki ayağın altı ve üstünü kendi kendine muayene ederek değerlendirmelidirler. Açık yara, kızarıklık, içi su dolu kabarcıklar, sıcaklık vb. değerlendirilmelidir.

Ayakların her bölgesi sabun ve su ile her gün yıkanmalı, durulanmalıdır. Suyun sıcaklığı 37 0C'den az olmalıdır. Yıkanan ayakların parmak aralarıyla birlikte her bölgesi iyice kurulanmalıdır. Nemli bırakılması mantar hastalığı gelişimine zemin hazırlar.

Sadece ayak tabanı ve sırtı, kuruluk varsa çatlamaları önlemek için sıvı vazelin kullanılarak nemli tutulabilir.

Pamuklu ya da yünlü çoraplar giyilmeli, çoraplar ayağı ve bileği sıkmamalı, yırtık, sökük ve yama bulundurmamalıdır.

Ayak tırnakları duş alındıktan veya ayak temizliğinin yapılmasının ardından derin olmaksızın düz kesilmelidir.

Çıplak ayakla dolaşılmamalı ve sandalet giyilmemelidir. Travmaları önlemek için evde mutlaka çorap ve terlik giyilmesi gerekmektedir. Ayakkabılar giyilmeden önce içleri, herhangi bir obje olup olmadığı yönünden dikkatlice kontrol edilmelidir.

Ayakkabı sıkı ve geniş olmamalıdır. Yumuşak derili, kalın tabanlı, kapalı ve geniş burunlu ayakkabılar tercih edilmelidir. Yeni alınan ayakkabılar esneklik kazanana kadar günde birkaç saatten fazla giyilmemelidir. Ayakkabılar

31

sık sık boyatılarak esnek tutulmalıdır. Ayaklar üşüdüğünde yapılacak en doğru davranış

uygun bir çorap giymek, gerekiyorsa ayakları örtü ile örtmektir. Isıtıcılardan uzak durulmalıdır.

Ayaklarda nasır gelişimi söz konusu olmuş ise ılık su ile cilt yumuşatıldıktan sonra ponza taşı (topuk taşı) ile törpü yapılmalıdır. Bu durum nasır geçene kadar günlük olarak tekrar edilebilir. İyileşme kaydedilmedi ise bir hekime başvurulmalıdır.

Kan akışını sağlamak amaçlı her iki-üç saatte bir oturarak veya ayaklar kalp hizasına yükseltilerek istirahat edilmelidir.

Uygun ve kısa adımlarla yürünmeli, koşma ve zıplamalardan kaçınılmalıdır. Bacak bacak üstüne atılmamalı, bağdaş kurarak oturulmamalı ve istirahat halindeyken ayaklar sarkıtılmamalıdır. Yolculuklarda, molalarda yürünmelidir.

3. Hastaya soru sorması için imkan verilir4. Hastanın soruları yanıtlanır.

5. Hastadan hatırladığı birkaç ayak bakım aktivitesini sıralaması istenir.

6. Hastaya yazılı materyal verilir ve görüşme sonlandırılır.

GENEL DEĞERLENDİRME Yetersiz Geliştirilmesi gerekir Yeterli

Yetersiz Basamağın uygulanamaması ya da yanlış uygulanmasıGeliştirilmesi gerekir

Basamağın atlanması, basamaktan basamağa rahatça geçilmemesi

Yeterli Basamağın doğru olarak ve sırasında uygulanması, basamaktan basamağa rahatça geçilmesi


32

4. KLİNİK ÇALIŞMA İLKELERİ

I. Uygulamada “Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik

Bölümü Uygulamalı Dersler İlke ve Esasları’nda belirtilen ilkelere uygun olarak

üniforma giyilmesi ve öğrenci kimlik kartının üniforma üzerine takılması zorunludur.

II. Uygulama Ondokuzmayıs Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Hastanesi

ve T.C. Sağlık Bakanlığı Gazi Devlet Hastanesi olmak üzere iki hastanede

yürütülmektedir. Klinik uygulamalar hastanelerin Dahiliye Kliniklerinde

yürütülecektir. Uygulama saatleri 08:15-16:00’dır).

III. Öğrencilerden;

Kliniğe ilk geldiklerinde servisin fizik ortamını, yapılan uygulamaları ve ortamı

tanımaya çalışmaları,

Klinikte bulunan tüm hastaların Öğrenci Hemşireler tarafından paylaşılarak bakım

sorumluluğunu almaları,

Düzenli veri toplamaları, hastalara yönelik formları klinik uygulamaya başlar

başlamaz (verinin niteliğine göre ve hastanın durumu uygunsa) doldurulmaya

başlanmalı ve hemşirelik bakım planını yapmaları, uygulamaları ve kayıt etmeleri,

Bireylerin bakım gereksinimlerini belirleyerek, bakımları düzenli olarak uygulamaları,

Sorumluluğu altındaki hastalar ile ilgili değişme ve gelişmelerden öğretim elemanı,

klinik hemşire ve/veya doktorlarını haberdar etmeleri,

Uygulamalarda ekip iş birliği içinde çalışmaları,

Birey ve aileyi olabildiğince bakıma katabilmeleri,

Hastalarını taburculuğa hazırlamaları,

Uygulamaya gelinemediği zamanlarda veri toplama formları ve bakım planlarını, ilgili

öğretim elemanına teslim etmeleri ya da iletmeleri,

Klinik çalışmalarda mesleki etik ilkelere bağlı kalmaları beklenmektedir.

IV. Klinik uygulamaların her hafta için bir sorumlu öğrenci hemşire seçilecektir.

Sorumlu öğrenci hemşirenin sorumlulukları;

Her öğrenciye uygun hasta paylaşımı yapmada öğretim elemanı/klinik rehberle

birlikte hareket etmek,

33

http://www.antalyadh.saglik.gov.tr/acil_servis.htm

Tedavi ve bakım grubu listelerini hazırlayarak öğretim elemanı/klinik rehberin

görüşüne sunmak ve listeyi klinik hemşireleri ile paylaşmak, bu listelerin düzenli

uygulanıp uygulanmadığını izlemek,

Yeni yatışları izleyip, gerekiyorsa öğrencilere dağıtımı için öğretim elemanı ile iş

birliği yapmak,

V. Klinik uygulamalarda hastanede yemek molası öğlen 12:00-13:00 saatleri arasında

verilir. Öğrenciler hastalarının durumu yemek molası için ayrılmalarına uygun değilse

öğretim elemanının bilgisi dahilinde bu saati değiştirebilir. Hastalarının durumu ile

ilgili acil durumları mola için ayrılmadan önce ilgili öğretim elemanı ve klinik

hemşiresine bildirir.

34


SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ DERSİ

HASTA BAKIM PLANI

Öğrenci Adı ve Numarası

SORUMLU ÖĞRETİM ELEMANI

Öğretim Elemanı Unvan ve İsim

SAMSUN

2018

35



HASTA VERİ TOPLAMA FORMU

Hastanın;

Adı: Tanısı:

Soyadı: Yaşı:

Klinik:

BÖLÜM 1. HASTANIN HASTANEYE YATIŞ ÖYKÜSÜ

(Yatış tarihi, geliş şikayeti, yatış süresi, yatışın kaçıncı gün/gün aralığında bakım verildiği ve mevcut durumuna ilişkin bilgileri içermelidir.)

36

BÖLÜM 2. FİZİK MUAYENE FORMU

Genel görünüm, giyim, hijyen:………………………………………………………………….

Ağız mukoza membranı (rengi, nemi, lezyon):………………………………………………...

Dişler; Takma diş…………… Çürük diş…………………… Diş kaybı………………….

Fısıltıyı duyma…………………………………………………………………………………..

Yakın mesafeden okuma……………………………. Gözlük……………………………….

Nabız sayısı……………. ritmi………………….

Solunum sayısı……………….. derinliği………………. ritmi…………... solunum sesleri………

Kan basıncı…………………………………………

El sıkma………………………..

Eklem hareketleri……………………………….. Kas kuvveti………………………………...

Deri: Kemik çıkıntıları………… Lezyonlar…………. Renk değişikliği…………………...

Yürüyüş……… Postür………………… Bedenin bir kısmında kayıp……………………...

Aşağıdaki aktiviteleri uygulama becerisi (1=en kötü, 10= en iyi)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Beslenme

Banyo

Tuvalete gitme

Yatak hareketleri

Giyim

Genel duruma özen

Ev işlerini sürdürme

Alışveriş

Intravenöz, drenaj, suction vb. (belirt):

Kilosu…………………

Boyu………………………….. Beden ısısı……………………….. BKİ: …………

Hemşirelik öyküsü alırken muayene ederken:

Oryantasyonu……………… Soruları ve fikirleri kavrama (dalgın-donuk)…………………...

Konuştuğu dil……………… Ses tonu ve konuşma…………………………………………...

37

Göz iletişimi……………….. Dikkat süresi (düzensizlik- distraction)………………………..

Aile bireyleri,bakımını yapan kişi ve diğerleri (varsa) ilişkileri………………………………...

Hemşirenin gözlemlediği fiziksel bulgular (Yukarıda değerlendirilen alanları dışında kalan ve

bakım için önemli olduğunu düşündüğünüz durumları yazınız);

38

BÖLÜM 3. HASTALIK ÖYKÜSÜ

(Geçirilen hastalıklar, soygeçmişte var olan hastalıklar, sürekli kullanılan ilaçlar vb.)

39

BÖLÜM 4. LABORATUAR TESTLERİ

(Normal dışı değerler belirtilip, olası sebepleri/düşündürdükleri belirtilecek. Hastanın durumuna göre aynı laboratuvar testlerinin farklı tarihlerdeki takibi yazılabilir.)

Tarih:

40

BÖLÜM 5. KULLANILAN İLAÇLAR

(Hastanın kullandığı ilaç endikasyonları, veriliş yolları ve dozları yazılacak.)

41

BÖLÜM 6. LİTERATÜR BİLGİSİ

(Hastalığın tanımı, semptomları, etiyolojisi, tanı yöntemleri ve tedavisi yazılmalıdır. Bilgilerin alındığı kaynak belirtilmelidir.)

42

BÖLÜM 7. HEMŞİRE GÖZLEM FORMU

TARİH:

Saat Tansiyon Solunum Nabız Beden Isısı Verilen Tedavi ve Notlar

08

09

10

11

12

13

14

15

16

Hastanın Aldığı Çıkardığı Takibi:

Saat Alınan Saat Çıkarılan

08-12 08-12

12-16 12-16

TOPLAM TOPLAM

Değerlendirme;

43

BÖLÜM 8. TABURCULUK EĞİTİM PLANI

(Taburculuk eğitiminde anlatılan bilgiler yazılacak)

BE

SLE

NM

E

*

HİJ

YE

N

*

İLA

Ç K

UL

LA

NIM

I

*

DİK

KA

T E

DİL

EC

EK

D

UR

UM

LA

R/D

İĞE

R

*

44

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU


HASTA BAKIM PLANI

HASTANIN ADI-SOYADI: ÖĞRENCİNİN ADI-SOYADI:

TANISI:

YAŞI: TARİH:

ODA NO: ÖĞRETİM ELEMANI:

KLİNİĞİ:

GYA(Günlük Yaşam

Aktiviteleri)

TANIMLAYICI ÖZELLİKLER

/SEMPTOM

ETİYOLOJİ HEMŞİRELİK TANISI

AMAÇ/BEKLENEN HASTA

SONUÇLARI

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ DEĞERLENDİRME

45

GYA(Günlük Yaşam

Aktiviteleri)

TANIMLAYICI ÖZELLİKLER

/SEMPTOM

ETİYOLOJİ HEMŞİRELİK TANISI

AMAÇ/BEKLENEN HASTA

SONUÇLARI

HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ DEĞERLENDİRME

46

Form Numarası Form Adı Revizyon Tarihi ve sayısı

ICH-1 İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ DERSİ DÖNEM

İÇİ UYGULAMA ÖĞRENCİ DEĞERLENDİRME

FORMU

26.06.2018

Öğrenci Adı Soyadı

Klinik

Değerlendirme dönemi

DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ Yeterli2

Geliştirilmeli1

Yetersiz0

A-Profesyonel Davranışlar (14 puan)Çalışma saatlerine uymaProfesyonel görünümSorumluluk alabilme ve Öğrenmeye istekli olmaEleştirilere açık olmaKarar verme becerisiEksiklerini/hatalarını fark etme ve geliştirmek için çaba göstermeZamanı etkin kullanmaB- Kişilerarası İlişkiler (8 puan)Bakım verdiği hasta/sağlıklı birey ve ailesi ile iletişimSağlık ekibi üyeleri ile iletişimArkadaşları ile iletişimÖğretim elemanı/rehber hemşire ile iletişimC- Temel Hemşirelik Becerilerini Uygulama (30 puan)Bu bölümü ICH-3 formu ‘Alana Özgü Beceriler’ bölümünden 30 puan üzerinden değerlendiriniz.D.Sağlıklı/Hasta Bireyin Bakımı Süreci (14 puan)Bireye ve aileye ilişkin verileri toplama ve kaydederek sağlık ekibiyle yasal iletişim sağlamaBakımından sorumlu olduğu bireyi teslim alma/vermeHastanın tanısını/klinik ve lab. bulgularını açıklayabilmeHemşirelik tanılarını belirleme ve öncelik sırasına koymaAmaç/ beklenen sonuçlara uygun bakım girişimlerini planlamaPlanlanan bakım girişimlerini uygulamaDeğerlendirmeE-Sağlık/Hasta Eğitimi (8 puan)

Bu bölümü ICH-3 formu ‘Alana Özgü İletişim Becerileri’ bölümünden 8 puan üzerinden değerlendiriniz.Sağlık eğitimini planlamaSağlık/hasta eğitimi uygulama ve değerlendirmeF-Hasta Bakım Planı Dökümanı (26 Puan)Bu bölümü İç Hastalıkları Hemşireliği Dersi Bakım Planı Değerlendirme Formu’nu ICH 2 göz önüne alarak 26 puan üzerinden değerlendiriniz.TOPLAM PUAN

47

Sorumlu Öğretim Elemanı


ICH-2 İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ DERSİ BAKIM

PLANI DEĞERLENDİRME FORMU

26.06.2018


Klinik


DEĞERLENDİRME KRİTERİ Yeterli2

Geliştirilmeli1

Yetersiz0

A-Bakım Planı Ödevi (16 puan)

Vaka ödevinin genel düzeni (kapak, içerik, kaynakça)

Genel bilgi kapsamı (Hastalık, tanı ve tedaviye yönelik

uygulamalar

Bireye ve aileye ilişkin verileri toplama

Hemşirelik tanılarını belirleme ve öncelik sırasına koyma

Klinik ve laboratuvar bulguları çerçevesinde bakımı amaç

belirleme

Amaç/ beklenen sonuçlara uygun bakım girişimlerini

planlama

Planlanan bakım girişimlerini uygulama

Değerlendirme

B-Sunum (4 puan)

Konuya hâkim olma

Uygun öğretim yöntemlerini ve araç-gereçleri seçme ve

kullanma

C- Bakım Planı Kritiği (6 puan)

TOPLAM PUAN


48


ICH-3 İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ DERSİ BECERİ

LİSTESİ

26.06.2018


Klinik


ALANA ÖZGÜ BECERİLER (30 puan) Yeterli

2

Geliştirilmeli

1

Yetersiz

0

Komplikasyonları önlemeye yönelik alana özel egzersiz uygulayabilme

Güvenli ilaç uygulayabilme

Subkutan enjeksiyon uygulayabilme (İnsülin, Heparin vb.)

Laboratuvar örneği alabilme (Kan vb.)

Göğüs fizyoterapisi uygulayabilme

Airway olan bireyde oksijen tedavisi uygulayabilme

Kan transfüzyonu uygulayabilme

Yeterli

4

Geliştirilmeli

2

Yetersiz

0

Santral venöz basınç (CVP) ölçme ve değerlendirebilme

Oksijen saturasyonu ölçme ve değerlendirebilme

Port katater, santral venöz katater, Arterio venöz greft bakımı verebilme

Hasta teslimi (teslim alma-verme) becerisi

TOPLAM PUAN

ALANA ÖZGÜ İLETİŞİM BECERİLERİ (8 puan) Yeterli

2

Geliştirilmeli

1

Yetersiz

0

Amaçlı soru sorabilme becerisi

Göz iletişimi kurma ve sessizliğin amaçlı kullanımı

Aktif dinleyebilme ve empati kurma becerisi

Hasta ile iletişimi yönlendirme ve sınırlandırabilme becerisi

TOPLAM PUAN


49

İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ DERSİ KAYNAK LİSTESİ

1. Ovayolu N., Ovayolu Ö. (2016) Temel İç Hastalıkları Hemşireliği ve Farklı Boyutlarıyla Kronik Hastalıklar. Çukurova Nobel Tıp Kitabevleri, 1. Baskı. Adana.

2. Carpenito-Moyet, L.J. (2012) Hemşirelik Tanıları El Kitabı, Çev: Erdemir F., Nobel Tıp Kitabevleri. 2. Baskı. İstanbul.

3. Kocaman G., İntepeler S.Ş., Şen H., Yürümezoğlu A. H., Özbıçakçı Ş. İşe Yeni Başlayan Hemşirelerin Uyumlarını Kolaylaştırmak İçin Hazırlanan Bir Rehber Hemşire Eğitim Programı Örneği. Hemşirelikte eğitim ve Araştırma Dergisi, 2012;9 (2):28-34.

4. Ünsar S., Ünsar S. Hemşirelerin Performanslarını Geliştirmeye Yönelik bir Koçluk Model Önerisi. Üniversite ve Toplum Dergisi. 2008; 8(1): 1-12.

5. Ay F. Hemşirelik eğitiminde Yeterliliğin sağlanması İçin Yeni Bir Yaklaşım: Rehber Hemşire Sistemi. Fırat Sağlık Dergisi, 2007; 2(5):52-65.

6. Birol L. Hemşirelik Süreci Hemşirelik Bakımında Sistematik Yaklaşım. İzmir. Etki Matbaacılık Yayıncılık Ltd. Şti. 9. Baskı, 2009

7. Durna Z. İç Hastalıkları Hemşireliği Uygulama Rehberi. İstanbul. Cinius yayınları, 1. Baskı, 2009

8. Enç N., Can G. İç Hastalıkları Hemşireliği Uygulama Öğrenci Modülü. İstanbul, Nobel Tıp Kitabevi, 1. Baskı, 2012.

9. Baltaş Z., Baltaş A. Uzman Bir Koçla Çalışma Sürecinin Aşamaları. Kaynak Dergisi, 2001;8 Websitesi:http://www.baltasbaltas.com/kaynakdergiyazi.asp?PRI=151&SAYI=8

50

hemsirelik.ssbf.omu.edu.trhemsirelik.ssbf.omu.edu.tr/files/hemsirelik.ssbf/files/03... · Web...

Documents

Transcript of hemsirelik.ssbf.omu.edu.trhemsirelik.ssbf.omu.edu.tr/files/hemsirelik.ssbf/files/03... · Web...