Web 2.0 ve Yeni Nesil Kütüphaneler
description
Transcript of Web 2.0 ve Yeni Nesil Kütüphaneler
Web 2.0 ve Web 2.0 ve Yeni Nesil Kütüphaneler Yeni Nesil Kütüphaneler
BlogRSSWikiPodcasting….
Web 2.0 Nedir?Web 2.0 Nedir? WWW aracılığı ile insanların bilgi
üzerinde çevrimiçi;◦ İşbirliği yapmasını◦Paylaşım sağlamasını
mümkün kılan yapıdır.
Nasıl?
Web 2.0 Kavramsal HaritasıWeb 2.0 Kavramsal Haritası
O’Reilly Web 2.0 Tanımı (2004)O’Reilly Web 2.0 Tanımı (2004)
Web 2.0: Aktif-Katılımcı Internet Web 2.0: Aktif-Katılımcı Internet KullanıcısıKullanıcısı
En önemli özelliği: • İnsanlar kendilerine sunulan bilgiyi tek taraflı alan-kabul eden rollerinden sıyrılmışlardır.• Medya ve teknoloji ürünlerinin kullanıcıları oldukları gibi bu ürünlerin kendi amaçları doğrultusunda gelişimini sağlayacak katma değer yaratmışlardır.
TIME TIME Yılın Kişisi: Internet KullanıcılarıYılın Kişisi: Internet Kullanıcıları
Peki İnsanlar Ne Yaptı? Peki İnsanlar Ne Yaptı?
•Bilgiyi Yayımladı ve Yayılması Sağladı• Ağlar ve Topluluklar Oluşturdu• Diğer Internet Kullanıcıları ile İşbirliği yaptı• Hikayesini Dünya ile Paylaştı• Kendi araçlarını yarattı
Tüm Bunları Nasıl Yaptı? Tüm Bunları Nasıl Yaptı? BLOG’LAR Aracılığı ile…
◦Bilgiyi yayımladı ve yayılmasını sağladı
◦BLOG Nedir? WEBLOG: Internet Güncesi Çeşitli – her çeşit - konularda
oluşturulmuş web tabanlı yayınlardır.
BLOG’lar…BLOG’lar…Türleri:
◦kişisel,◦belirli bir konuda,◦topluluklara yönelik,◦ticari amaçla oluşturulmuş olabilir.
İçerik ve tasarım birbirinden ayrılmıştır.
İçerik ön plandadır
Blog oluşturmaya yarayan bir çok platform mevcuttur:
BLOG Sunucusu SitelerBLOG Sunucusu Siteler
Bloglines: bloglines.com Drupal: drupal.org/ Blogger: blogger.com/WordPress: wordpress.com/ MySpace: myspace.com/ Tumblr: tumblr.com/
RSSRSS•Rich Site Summary, ya da •RDF Site Summary, ya da •Really Simple Syndication.
• Sık güncellenen içeriği izlememizi sağlar
RSS – İki öğeden oluşurRSS – İki öğeden oluşur1. Feeds (Eklenen - güncellenen bilgiler)• Web sitesinin yazarı tarafından oluşturulmuş
içeriktir.• Bunlar bloglardan, dergilerden, haber
sitelerinden toplanabilirler2. Aggregators (Okuyucular)• Feed’leri okumak üzere bir araya toplayan
program ya da web sitesidir.• Bunlar bilgisayara yüklenen programlar aracılığı
ile kullanılabileceği gibi Google Reader gibi web tabanlı ortamlarda da kullanılabilir.
RSS – Avantajları RSS – Avantajları
Tek bir aggregator aracılığı ile birden fazla web sitesini aynı noktadan takip edebilirsiniz.
Pop-up içermezler Spam içermezler
Web Sitesi RSS Bildirimi İçeriyor mu? Web Sitesi RSS Bildirimi İçeriyor mu?
Eğer sitede aşağıdakileri görüyorsanız: EVET
“Syndicate this site!”
RSS - RSS - Web-Web-Tabanlı Tabanlı Aggregators AggregatorsOkuyucularOkuyucular
Bloglines – Bu kategorideki en popüler okuyucu
Newsgator – İçeriğin Outlook’a gönderilmesini sağlar
Litefeeds – PDA ve Cep Telefonları içinGoogle Reader Google hesabı ile
çalışıyorNetvibes
RSS - Stand-alone AggregatorsRSS - Stand-alone AggregatorsOkuyucularOkuyucular
SharpReader – Windows uyumluFeedDemon – Windows uyumluNetNewsWire – Mac uyumluStraw – Linux uyumluRSS Toolbar – Internet Explorer & Firefox (Sadece Windows uyumlu)
RSS YaratmaRSS YaratmaÇoğu BLOG sitesi bunu sizin yerinize
yapar◦http://blogger.com◦http://livejournal.com◦http://typepad.com◦http://wordpress.com
Dreamweaver kullanarak yaratabilirsiniz◦ http://www.rnsoft.com/products/rssdreamfeeder/
• FeedForAll•http://www.feedforall.com/
• XML kodları ile yaratabilirsiniz•http://www.rss-specifications.com/creating-rss-feeds.htm
•http://www.make-rss-feeds.com/making-an-rss-feed.htm
RSS YaratmaRSS Yaratma
Hatırlatma !Hatırlatma !Peki İnsanlar Ne Yaptı? Peki İnsanlar Ne Yaptı?
• Bilgiyi Yayımladı ve Yayılması Sağladı• Ağlar ve Topluluklar Oluşturdu• Diğer Internet Kullanıcıları ile İşbirliği yaptı• Hikayesini Dünya ile Paylaştı• Kendi araçlarını yarattı
Ağlar ve Topluluklar OluşturduAğlar ve Topluluklar OluşturduFlickr, Facebook ve MySpace gibi sosyal
ağlar oluştu. Bunlar aracılığı ile bilgiyi (ses, görüntü
vs.) paylaşıldı
Wiki gibi Araçlar İleWiki gibi Araçlar İle• Diğer Internet Kullanıcıları ile İşbirliği yaptı…• İnsanlar bildiklerini tüm dünya ile paylaştı. • Wiki: Hawai dilinde “çabuk” ya da “çok hızlı” • Kullanıcılara herhangi bir web browser aracılığı ile içerik yaratma ya da düzenleme olanağı sağlıyor• Aynı zamanda tıpkı Internet forumlarındaki gibi içerik ekleme olanağı da tanıyor ancak burada başkaları sizin yarattığınız içerik üzerinde düzenleme yapabiliyor
Wikipedia GerçekleriWikipedia Gerçekleri• 2001 yılından bu yana 8.1 milyon makale eklendi. Bu makaleler 1,4 milyardan fazla kelimeden oluştu…• 75.000 aktif yazarı var• 250’den fazla dilde 8.700.000 makale üzerinde makale yazılmıştır. • Wikipedia’nın İngilizce versiyonu 2 milyondan fazla giriş içeriyor ve bu sayı Encyclopedia Britannica’nın en geniş edisyonundan kat fazla…• Ayda 2,4 milyar sayfa görüntüleniyor…• Özel konularda oluşturulmuş Wiki siteler de mevcuttur.
Kendi Wiki’ni YaratKendi Wiki’ni Yarat
PBwiki: www.pbwiki.com
Wikispaces: www.wikispaces.com
MediaWiki: www.mediawiki.org
Jotspot: www.jot.com
Kütüphane 2.0Kütüphane 2.0Kütüphane hizmetlerinde kullanılan web
2.0 araçları
BlogsWikiMySpace – FacebookSocial BookmarksTagging
Web 2.0 ve Kütüphane 2.0 Şimdiye kadar bahsettiklerimiz:
◦ Bloglar kullanıcılara kolaylıkla bir içerik yaratma ve görüşlerini paylaşma imkanı tanır
◦ Wikiler toplulukların rahatlıkla işbiliği içinde içerik yaratabilmesine olanak tanır
◦ Sosyal Ağlar (Social Networking Services) (örn; Flickr, del.icio.us) topluluklara çeşitli ürünleri paylaşma olanağı tanır (fotoğraf, ses, görüntü)
◦ Syndication teknolojisi (örn. RSS, ) hızlı güncellenen içeriğin takibini kolaylaştırır
◦ Mesajlaşma teknolojileri (örn; MSN, Skype) insanların iletişimini sağlar
İçerik Yaratma
BLOGLAR,
Kütüphanelerin yeni yayın türü olmaya başladı:
Eskiden newsletter/bültenler yayımlanırdı
İçerik Yaratma (2)
Wikiler;
Kütüphanelerdeki grup çalışma odalarının yerlerini aldılar
Sosyal Ağlar - Social Networks
Kullanıcılar;
Kütüphane ağı içinde hesaplar yaratabildiler,
Diğer kullanıcılarla ortak bilgi ihtiyaçlarının neler olduğunu gördüler
Diğer kullanıcılara gerektiğinde kaynak önerebildiler
Kütüphaneler;
Kullanıcılarına demografik özelliklerine göre, daha önceki kaynak taramalarına göre kaynak önerebildiler
Tagging
Kullanıcılar konu başlıkları oluşturabilmektedirler
İçerik Syndication
• Kütüphane tarafından oluşturulan içeriği (Bloglar) üye olan kullanıcı; Kütüphaneye yeni gelen kaynaklardan, yeni hizmetlerden ve yeni veri tabanlarından haberdar olabiliyor.
• Kütüphaneler koleksiyonlarındaki ve hizmetlerindeki yenilikleri bir noktadan herkese duyurabiliyor