Vol 23 No. 1 January - April

28

Transcript of Vol 23 No. 1 January - April

Page 1: Vol 23 No. 1 January - April
Page 2: Vol 23 No. 1 January - April

การประชมวชาการธาลสซเมยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ประจำาป ๒๕๕๖ จดโดยโรงพยาบาลศนยขอนแกน และสำานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ๒๔ - ๒๖ ตลาคม จงหวดขอนแกน

Page 3: Vol 23 No. 1 January - April

ม.ค. เม.ย. 57 ┋ ธาลสซเมย 1

บรรณาธการแถลง

รองศาสตราจารย นายแพทยกตต ตอจรส

บรรณาธการ

สวสดปใหม 2557 แดสมาชกจลสารชมรมฯ ทกทาน ขออาราธนาคณพระศรรตนตรยและสง

ศกดสทธทงหลายในสากลโลก โปรดดลบนดาลใหสมาชกจลสารฯทกทานมสขภาพแขงแรงคดสงใด

สมความปารถนาทกประการ จลสารฉบบนมเรองเกยวกบประชมวชาการหลายเรองตามลำาดบดงน

วนท 20-23 ต.ค 2556 มการประชมวชาการธาลสซเมยนานาชาต ครงท 13 จดท อาบดาบ

ประเทศสหรฐอาหรบเอมเรตส และมการมอบรางวล Sultan Bin Khalifa International Thalassemia

Award ซงประเทศไทย ไดรบเกยรตอยางสง จากการไดรางวลในงานนถง 2 รางวลไดแก ศ.นพ. ประเวศ

วะส ไดรบรางวลนกวทยาศาสตรผสรางสรรคผลงานทางวชาการ ทมความสำาคญตอวงการธาลสซเมย

และ ศนยธาลสซเมย โรงพยาบาลศรราช ไดรบรางวล ศนยการแพทยทมความเปนเลศในดานการ

ดแลรกษาผปวยธาลสซเมย

วนท 24-26 ตลาคม 2556 มการประชมวชาการธาลสซเมยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ประจำาป 2556 จดโดยโรงพยาบาลศนยขอนแกน และสำานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตและ

วนท 30 ต.ค.-1 พ.ย. 2556 มการประชมสมมนาวชาการธาลสซเมยแหงชาต ครงท 19 ณ หอง

ประชมเรอนคม โรงแรมคมภคำา จงหวดเชยงใหม สมาชกสามารถตดตามอานรายละเอยดจาก

เนอหาภายในเลม

คอลมนประจำาทนาสนใจในฉบบนประกอบดวย เลาเรองเลอดตอนท 18 ความลบของเมด

เลอดแดง คยกบหมออรณ คำาถามคำาตอบและเลาเรองจากเพอนสมาชก ทางบรรณาธการยนดเปน

สอกลางแจงขาวสารใหเพอนสมาชกฯ ไดรบทราบ จงอยากใหเพอนสมาชกฯ เขยนเรองมาเลาสกน

ฟงมากๆ หรอแจงขาวสารไดท Email: [email protected] นอกจากนสมาชกฯ สามารถอานจลสาร

ฉบบออนไลนไดท www.thalassemia.or.th

ความสำาเรจของจลสารฯ ฉบบนเกดจากความรวมมอรวมใจของอาจารยทกทานทไดสละ

เวลาเขยนบทความอนเปนประโยชนแกเพอนสมาชก คณะบรรณาธการจลสารยงมงมนทจะทำาจลสารฯ

ใหมเนอหาสาระทเปนประโยชน เสรมสรางองคความรใหกบสมาชก เปนศนยรวมขอมลขาวสาร

เกยวกบโรคธาลสซเมย ตอบปญหาไขขอของใจ และเปนกำาลงใจใหผปวยและผปกครองตลอดไป

สดทายน ขอขอบคณมลนธโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทย บรษทโนวารตส

(ประเทศไทย) จำากด และองคการเภสชกรรม ทใหการสนบสนนการจดทำาจลสารฯ

พบกนใหมฉบบหนา

Page 4: Vol 23 No. 1 January - April

2 ธาลสซเมย ┋ ม.ค. เม.ย. 57

สารจากประธาน

มลนธโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทย

สารจากประธาน

ชมรมโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทย

ขอแสดงความยนดกบผทไดรบรางวล Sultan Bin Khalifa

International Thalassemia Award (SITA) ของประเทศไทย 2 รางวล

คอ ศ.เกยตคณ นพ.ประเวศ วะส จากรางวลประเภทบคคล ในฐานะ

ผสรางสรรคผลงานทางวชาการ และงานวจยอนเปนประโยชนตอวงการ

ธาลสซเมยมาอยางยาวนาน และ ศนยธาลสซเมย โรงพยาบาลศรราช

จากรางวลสถาบนแหงความเปนเลศดานการดแลรกษาผปวยธาลส

ซเมย เมอวนท 20 ตลาคม 2556 ในการประชม Thalassemia

International Federation World Congress 2013 (13th International

Conference on Thalassemia & Hemoglobinopathies, 15th TIF

International Conference for Parents & Patients) ซงจดขนระหวาง

วนท 20-23 ตลาคม 2556 ณ เมองอาบดาบ ประเทศสหรฐอาหรบ

เอมเรตส

มลนธโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทยฯ ไดดำาเนน

การขอเสนอใหมการพจารณายาขบเหลกชนดรบประทาน Deferasirox

เขาอยในบญชยาหลกแหงชาต เพอเพมประสทธภาพในการรกษา

มากยงขน อนจะชวยทำาใหผปวยมคณภาพชวตทดขน ลดผลขางเคยง

จากภาวะเหลกเกนในระยะยาวไดอยางดยงขน รวมถงลดภาระคาใช

จายในการรกษาภาวะแทรกซอนตางๆ จากภาวะเหลกเกน อาทเชน

หวใจลมเหลว ตบแขงและเบาหวาน

ในศภวาระดถขนปใหมไทย พ.ศ. 2557 ดฉนขออญเชญคณ

พระศรรตนตรย และสงศกดสทธทงหลายในสากลโลก โปรดดลบนดาล

ใหผปวยโรคโลหตจางธาลสซเมยและครอบครว รวมทงแพทย พยาบาล

เจาหนาทผเกยวของทกทานประสบความสข สดชน สมหวงในสงทพง

ปรารถนา และดแลรกษาสขภาพใหแขงแรงตลอดไป

การจดงานชมรมโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทย

ครงท 24 และงานวนธาลสซเมยครงท 12 ไดรบความรวมมอจากคณะ

แพทยศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย รวมกบโรงพยาบาลชลบร

รวมกนจดงาน “รวมพลง สรางสรรค รกษาสทธ พชตเหลก” เมอวน

อาทตยท 12 พฤษภาคม 2556 ณ โรงพยาบาลชลบร ถอเปนการ

จดกจกรรมเครอขายจงหวดนำารอง เพอสนบสนนใหเกดการพฒนา

การควบคมปองกน และการรกษาผปวยโรคโลหตจางธาลสซเมยทอย

ในพนทภาคตะวนออก ซงคาดวาในปตอๆ ไป จะมการจดกจกรรมใน

ลกษณะน ไปยงภาคอนๆ ทวประเทศ

เมอวนท 20-23 ตลาคม 2556 ชมรมฯ ไดสงตวแทนผปวย

ธาลสซเมย 2 คน เขารวมประชม Thalassemia International Fed-

eration World Congress 2013 (13th International Conference

on Thalassemia & Hemoglobinopathies, 15th TIF International

Conference for Parents & Patients) ณ เมองอาบดาบ ประเทศสหรฐ

อาหรบเอมเรตส มผเขารวมประชมจากหลายประเทศ มทงแพทย

พยาบาล ผปวย ผปกครอง ซงตวแทนผปวยจะไดเขยนเลาประสบการณ

จากการประชมในจลสารฉบบนและฉบบหนาดวย

สำาหรบการจดงานประชมสมมนาวชาการธาลสซเมยแหงชาต

ครงท 19 เมอวนท 30 ตลาคม – 1 พฤศจกายน 2556 ณ โรงแรม

คมภคำา จงหวดเชยงใหม ถอเปนโอกาสอนดทชมรมฯ ไดสงตวแทน

คณะทำางานภายใตชมรมฯ เขารวมการประชม และไดจดแสดงนทรรศ

การเกยวกบผลการดำาเนนงานโครงการสมครสมาชกชมรมโรคโลหต

จางธาลสซเมยแหงประเทศไทย (Thalassemia Registration for

Thailand: Thal R Thai) ในสวนของชมรมฯ และมลนธฯ ดวย ไดรบความ

สนใจเปนอยางดจากผเขารวมประชม

ขอขอบคณเปนอยางยงทคณะแพทย บคลากรทางการแพทย

ผปวย ผปกครอง ผบรหารหนวยงานตางๆ ทงภาครฐและเอกชน รวม

ทงมลนธโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทยฯ ไดใหความรวม

มอกนในการทำางานเพอ “ชาวธาลสซเมย” อยางเขมแขงตลอดมา

ในศภวาระดถขนปใหม พ.ศ. 2557 น ขออานภาพแหงคณพระศร

รตนตรย และสงศกดสทธทงหลายในสากลโลก โปรดคมครองให

สมาชกชมรมฯ ทกทานพรอมครอบครว และทกทานทเกยวของใน

ทกภาคสวน มความสข ความเจรญ และมสขภาพแขงแรงตลอดไป

( นางสายพณ พหลโยธน )

ประธานชมรมโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทย

(ศ.เกยรตคณ พญ. คณหญงสดสาคร ตจนดา)

ประธานมลนธโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทย

ในพระอปภมภพระเจาวรวงศเธอ

พระองคเจาโสมสวล พระวรราชาทนดดามาต

Page 5: Vol 23 No. 1 January - April

ม.ค. เม.ย. 57 ┋ ธาลสซเมย 3

บรรณาธการแถลง1รองศาสตราจารย นายแพทยกตต ตอจรส

เลาเรองเลอด ตอนท 184นายแพทยจกรกฤษณ เออสนทรวฒนา

รองศาสตราจารย นายแพทยธนยชย สระ

คยกบ..หมออรณ9ศาสตราจารย แพทยหญงอรณ เจตศรสภาพ

13 สารจากเพอนสมาชก: คำาถามคำาตอบ

รองศาสตราจารย นายแพทยกตต ตอจรส

20สารจากเพอนสมาชก

เรองเลา...จากเพอนถงเพอน

อรนทร ปจฉมพหงค

กฤตน กฤษเจรญ

23สรปการประชม

สมมนาวชาการธาลสซเมยแหงชาต

จลสารชมรมโรคโลหตจาง

ธาลสซเมยแหงประเทศไทย24

นายแพทยกตตพงศ ไพบลยสขวงศ

ศาสตราจารย นายแพทยสทศน ฟเจรญ

สรปการประชม

วชาการธาลสซเมยนานาชาต11

รองศาสตราจารย นายแพทยวปร วประกษต

ครงแรกของโลก17

7รองศาสตราจารย แพทยหญงพมพลกษณ เจรญขวญ

ความลบของเมดเลอดแดง ตอนท 2

โรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทยสารบญ

2ศ.เกยรตคณ คณหญงสดสาคร ตจนดา

นางสายพณ พหลโยธน

สารจากประธานมลนธ ฯสารจากประธานชมรม ฯ

Page 6: Vol 23 No. 1 January - April

4 ธาลสซเมย ┋ ม.ค. เม.ย. 57

เลาเรอง

เลอด ตอนท 18

นพ.จกรกฤษณ เออสนทรวฒนา รศ. นพ.ธนยชย สระ

สวสดครบ พบกนอกครงในจลสารธาลสซเมย ฉบบรบป

ใหมนะครบ ปใหมนขอใหทกทานไดรบแตสงดๆ (ซงแนนอนวา

หนงในนนกคอ จลสารคณภาพของเรา ททานกำาลงถออยในมอน!)

สมความปรารถนานะครบ

เพอใหเขากบบรรยากาศชวงปใหมทหลายๆ ทานอาจจะม

โอกาสไดรบประทานขนมหวานมากกวาปกต ฉบบนผมกจะขอ

อนญาตเลาเรองของนำาตาล ซงเปนสวนประกอบทสำาคญอกอยาง

หนงของนำาเลอด กแลวกนนะครบ (จรงๆ กไมคอยเกยวกนหรอก

แตคณผอานพยายามทำาใจเชอผมวามนเปนเหตเปนผลเชอมโยง

กนกแลวกนนะครบ ผมจะไดเลาเรองนำาตาลในเลอดไดไง)

เวลาพดถงนำาตาล คนสวนใหญกคงบอกไดวามนมอย

หลายชนด เชน นำาตาลทราย นำาตาลปบ นำาตาลกอน ฯลฯ แตความ

จรงแลวสวนประกอบของสงทเราเรยกวา “นำาตาล” กนตามปกต

นน สวนใหญแลวเปนของอยางเดยวกน คอนำาตาลชนดหนง ทเรยก

วา “ซโครส” (sucrose จากคำาฝรงเศส sucre = นำาตาล กบ

ปจจย–ose ซงเปนคำาทนกเคมใชลงทายสารในกลมนำาตาล เขา

ใจวาอาจจะเพอใหเหมอนกบ นำาตาลกลโคส (glucose) ซงมทมา

จากคำากรก gleukos หมายถง เหลาองนหวาน)

ฟงแลวงง! ไหมครบ คอของสวนใหญทเราเรยกมนวา “นำา

ตาล” ถงจะหนาตาไมคอยเหมอนกน แตจรงๆ แลวกเปนนำาตาล

ชนดเดยวกน แตนอกจากนำาตาลพวกนแลว ยงมนำาตาลชนดอนๆ

อกเปนจำานวนมาก ซงเราอาจจะไมคอยไดพบเหนในชวตประจำาวน

และไมไดนกถงมนในฐานะทเปนนำาตาลนะครบ

ในทางเคม เราตกลงกนวา “นำาตาล” หมายถงสารเคม

กลมหนงซงโดยปกตมรสหวาน จดอยในกลม คารโบไฮเดรต

(carbohydrate ตงชอแบบนเนองจากสารในกลมนม ธาตคารบอน

(carbon ชอธาตนมตนศพทมาจากคำาละตน carbonem = ถาน

ถานหน ซงรากศพทของคำาน ในตนตระกลภาษาอนเดย-ยโรป

ดงเดมเปนทมาของคำาวา “กฤษณะ” ในภาษาสนสกฤต ซง

หมายถง ดำา ไหมเกรยม ดวย คำานในภาษาบาลคอ “กณหะ”

อยางในชอพระกณหา ธดาของพระเวสสนดรเปนตน) กบ “นำา”

(hydor ในภาษากรก) ซงในทนไมไดหมายถงนำาจรงๆ แตใชใน

ความหมายวามนมทง ไฮโดรเจน และ ออกซเจน โดยจำานวน

ไฮโดรเจนเปนสองเทาของออกซเจน จงเหมอนกบวามนำาอย)

ซงสารในกลมนำาตาลน ยงแบงยอยออกไดเปนสองกลม

ใหญๆ คอ

นำาตาลโมเลกลเดยว (monosaccharide จากคำากรก

monos = หนง กบคำา ละตน saccharum = นำาตาล) กบ

นำาตาลโมเลกลค (disaccharide จากคำา กรก di = สองเทา)

ซงสองอยางนตางกนตรงท นำาตาลโมเลกลคแตละโมเลกล เกด

จากนำาตาลโมเลกลเดยวสองโมเลกล มารวมกน (นนเอง ไมมอะไร

นาแปลกใจใชไหมครบ)

นำาตาลทพบไดบอยๆ ในอาหารของเรา (อยางเชนใน

นำาตาลทราย นำาออย ขนมหวาน รวมทงผลไมตางๆ โดยเฉพาะท

มรสหวาน) คอ นำาตาลซโครส กเปนนำาตาลโมเลกลค ซงเกดขน

จาก นำาตาลกลโคสมารวมกบนำาตาลฟรคโตส (fructose จากคำา

ละตน fructus = ผลไม ความจรงแลวคำาวา fructus น (รวมทง

บรรพบรษของมนในตนตระกลภาษาอนเดย-ยโรปดงเดมดวย)

ยงมความหมายไดถง ผลตผล (ทางการเกษตร) ผลตอบแทน

รางวล ความยนด ไดดวย ซงกคงไมใชเรองนาแปลกใจถานกถง

สงคมกสกรรมในสมยกอน เมอไดผลตผลมา เรากจะยนด แตถา

ปไหนผลผลตไมดกตองเศราใจไปตามระเบยบ)

นอกจากซโครสแลว นำาตาลโมเลกลคทพบไดบอยๆ ใน

อาหารกยงม นำาตาลแลคโตส (lactose จากคำาละตน lactis = ของ

ภาพจาก: blog.goodlifefitness.com

Page 7: Vol 23 No. 1 January - April

ม.ค. เม.ย. 57 ┋ ธาลสซเมย 5

นม/แหงนม ซงเปนรปสมพนธการ (แปลเปนไทยวาเปนรปทแสดง

ความเปนเจาของ) ของ lac = นำานม) ซงเกดจาก นำาตาลกลโคส มา

รวมกบ นำาตาลกาแลคโตส (galactose จากคำากรก gala = นำานม

(คำาวา กาแลคซ กมทมาจากคำาน เพราะคนกรกเหนวามนมสขาว

เหมอน นำานม) ความจรงแลวรปสมพนธการของคำานคอ galaktos

แตดเหมอนวาปจจย – ose ขางหลง เกดจากการเตม เขาไปให

เหมอนกบกลโคส มากกวาทจะเอามาจากคำาวา galaktosโดยตรง)

นำาตาลแลคโตส นทำาใหนมสดมรสหวานนอยๆ อยตามธรรมชาต

(ไมนบพวกนมรสหวาน นมชอกโกแลต หรอนมขนหวาน ซงพวก

นนใสนำาตาลเพมเขาไป และไมเกยวกบนมถวเหลอง หรอ นมขาว

โพดดวย) สดสวนของนำาตาลแลคโตสในนำานมนแตกตางกนไป

ตามแตชนดของสงมชวต ในนำานมของคนจะม นำาตาลแลคโตส

อยประมาณ 7 เปอรเซนต ในขณะทนมววจะมไมถง 5 เปอรเซนต

ซงทำาใหนำานมคนมรสหวานมากกวานำานมของวว

สารอาหารในกลมคารโบไฮเดรต นอกจากนำาตาลแลวก

ยงมกลมทเกดจากนำาตาลโมเลกลเดยวจำานวนมาก (คอมากกวา 2

โมเลกล) มาเชอมตอกนเปนสายยาว สารในกลมนกเชน พวกแปง

ซงพบไดในพช และไกลโคเจนซงพบไดในสตว ทงแปงและไกล

โคเจนน เมอผานการยอยแลว ในทสดกจะไดออกมาเปนนำาตาล

กลโคส ซงเปนนำาตาลโมเลกลเดยว ทเปนหนวยยอยของสารใน

กลมน

ภาพท 1 โครงสรางโมเลกลของกลโคส

ดานซายเปนแบบจำาลองโมเลกลแบบแทง ซงจดปลายและ

มมแทนแตละอะตอม

ดานขวา เปนแบบจำาลองโมเลกลแบบเตมพนท (space-filling

model ซงแสดงรปรางสามมต โดยประมาณของโมเลกล) ถาใคร

ชางสงเกต อาจจะเหนวา ตรงกลางโมเลกลของกลโคส มคารบอน

อย 5 ตว กบออกซเจนอก 1 ตวจบกนอยเปนวงหกเหลยม

ภาพท 2 โครงสรางโมเลกลของซโครส

ถาใครชางสงเกต (อกแลว) อาจจะเหนวาวงแหวนดานซาย

มแค 5 มม ในขณะทดานขวาม 6 มม (มมมนบงกนอยนดหนอย

พยายามใชจนตนาการชวยดวยนะครบ) อนนกเนองจากวา นำาตาล

ดานซายเปน ฟรคโตส สวนดานขวาเปน กลโคส ครบ

นำาตาลกลโคส เปนสารใหพลงงานหลกของเซลลตางๆ

ในรางกาย มนจงตองถกลำาเลยงไปยงเนอเยอตางๆ ตลอดเวลา

ทำาใหมนเปนนำาตาลทพบไดมากในกระแสเลอดตามไปดวย โดย

เฉลยแลว ในนำาเลอด 1 ลตร จะมกลโคสอยประมาณ 1 กรม ซงใน

สภาวะปกต รางกายจะมกลไกทจะควบคม ความเขมขนของนำาตาล

กลโคสในเลอดใหอยในชวงทเหมาะสมอยเสมอ ไมวาจะเปนชวง

หลงทานอาหารใหมๆ ซงมกลโคสเขาสกระแสเลอดมาก หรอเปน

ชวงทอดอาหารมาแลวหลายชวโมงกตาม ทงนเนองจากถาระดบ

กลโคสในเลอดตำาเกนไป จะผานเขาสมองไดไมทนความตองการ

ใชงานและอาจทำาใหเกดอนตรายได (สมองมความตองการใช

กลโคสสงมาก เนองจากมนตองใชพลงงานเยอะ ประมาณวาใน

ปรมาณพลงงานทรางกายใชในแตละวน จะเปนของสมองเสย

ประมาณ 1 ใน 4 ถง 1 ใน 5 หรอคดเปนปรมาณกลโคสประมาณ

150 กรมตอวน นอกจากสมองแลว เมดเลอดแดงเองกมความ

ตองการใชกลโคสสงเชนกน เนองจากมนไมม ไมโตคอนเดรย ทำาให

ไมสามารถใชพลงงานจากแหลงอนมาชวยได)

ในทางตรงขามถามกลโคสอยมากเกนไปในกระแสเลอดมน

จะไปดงนำาออกมาจากเซลล (อนนเกดจากปรากฏการณออสโมซส)

ซงกทำาใหเปนอนตรายไดอกเชนเดยวกน

ทมา: ขอมลตำาแหนงอะตอมจาก http://www.nyu.edu/pages/mathmol/library/sugars/ สรางภาพดวยโปรแกรม PyMol 1.5.0.1-2 build 1 และ QuteMol 0.4.1

Page 8: Vol 23 No. 1 January - April

6 ธาลสซเมย ┋ ม.ค. เม.ย. 57

รางกายของเราอาศย ฮอรโมนหลกๆ สองตวในการควบ

คมระดบกลโคสในกระแสเลอด คอ อนซลน (insulin มาจากคำา

ละตน insula หมายถงเกาะ ทมนไดชออยางน เปนเพราะมนถกสราง

ขนมาโดยบรเวณหนงของตบออนทเรยกวา islet of Langer hans

หรอ “เกาะนอยๆ ของลงเกอรฮานส” นนเอง) กบ กลคากอน

(glucagon จาก gluco รวมกบคำากรก agon ซงมาจากคำาวา

ago = นำา)

เมอระดบกลโคสในเลอดสงขน หลงจากทานอาหาร ตบ

ออนจะหลงฮอรโมนอนซลนออกมาในกระแสเลอด ในขณะเดยว

กน กลคากอนกจะถกยบยงไมใหออกมาดวย อนซลนทหลงออก

มาน จะไปกระตนใหตบและกลามเนอ เอากลโคสสวนเกนไปสราง

เปนไกลโคเจนเพอเกบไวใช และกระตนใหมการสรางโปรตนมาก

ขน (ซงกตองใชกลโคสดวยเชนกน) และยงกระตนใหเซลลไขมน

เปลยนกลโคสไปเปนไขมนสะสมไวอกดวย

เมอระดบกลโคสในเลอดลดตำาลง ตบออนจะหลงกลคากอน

ออกมา ซงจะสงผลในทางตรงขามกบอนซลน คอทำาใหตบยอย

ไกลโคเจนออกมาเปนกลโคสอกครง และทำาใหมการสรางกลโคส

ขนมาใหมจากสารอนๆ รวมทงโปรตน และปลอยไขมนออกมา

ใชงาน ซงกจะชวยรกษาระดบกลโคสในเลอดไวใหเพยงพอ แก

ความตองการได

ในบางคนอาจมปญหาททำาใหตบออน ไมสามารถสราง

อนซลนขนมาไดเพยงพอตอความตองการของรางกาย เชนทเกยว

ของกบชาวชมรมธาลสซเมยกอาจจะเปน ในกรณทมเหลกไปสะสม

อยในตบออนมากๆ จนเกดความเสยหายขนกบเซลลททำาหนาท

สรางอนซลน กจะทำาใหมกลโคสคางอยในกระแสเลอดในระดบ

ทสงได

โดยปกตแลว เมอเลอดผานไปทไต กลโคสในเลอดกจะ

ถกกรองออกมาเปนของเสยดวย แตเนองจากมนเปนของทม

ความสำาคญ ตามธรรมชาตแลวไตกจะพยายามดดกลโคสทถก

กรองออกไปกลบเขามาในกระแสเลอดไวทงหมด ในปสสาวะ

ของคนปกตจงไมมนำาตาลอย อยางไรกตาม ความสามารถใน

การดดกลบนกมขดจำากดอย ถาระดบกลโคสในเลอด (ทมาทไต)

สงจนเกนไป ไตจะดดกลโคสกลบคนมาไดไมหมด กจะมกลโคส

บางสวนหลดปนมากบปสสาวะได ซงนอกจากจะเสยของแลว

กลโคสทออกมาอยในปสสาวะ กจะดงนำาจากในรางกายออกมา

ดวย ทำาใหคนทมปญหาในลกษณะน ถายปสสาวะมาก และหว

นำาบอย และถาเปนในสมยทแพทยยงชมปสสาวะผปวยอย กจะ

พบวาปสสาวะมรสหวานดวย (แหงละ กมนำาตาลออกมาดวยน)

เรากเลยเรยกโรคนวาเบาหวาน (ไงละ) (ขาวดสำาหรบเดกๆ ทอยาก

จะเรยนหมอ ในปจจบนเราตรวจหานำาตาลในปสสาวะ (และใน

เลอดดวย) ดวยวธทางเคม ไมจำาเปนตองชมอกตอไปแลว ชวย

ลดความอหลกอเหลอของทงสองฝายไปไดโขอย)

ปญหาจรงๆ ของเบาหวานคอ กลโคสในเลอดทมปรมาณ

สงอยนานๆ มนจะไปจบกบโปรตนตามเนอเยอตางๆ ทำาใหเกด

การเสอมสภาพของเนอเยอในหลายระบบตามมาในระยะยาว

ความจรงแลว นอกจากปญหาทตบออน สรางฮอรโมน

อนซลนไดไมพอตอความตองการแลว โรคเบาหวานยงสามารถ

เกดไดจากการทอวยวะทควรจะรบคำาสง จากอนซลนเพอเอา

กลโคส ไปใชทำาอยางอน เกดตอบสนองตออนซลนไดไมดอกดวย

เบาหวานในลกษณะน มกจะพบในคนททานอาหารทมคารโบไฮ

เดรตสง มนำาหนกตวมาก เสนรอบเอวยาว อนนเขาใจกนวา

เปนเพราะเกดอาการ “ดานชา” ตออนซลนหลงจากไดรบอนซลน

อยในระดบสงอยเรอยๆ ซงกเปนผลมาจากการทม กลโคสเขามา

มากเกนไป ซงกเปนผลมาจากการทม ธญญาหาร ผลาหาร

ภกษาหาร มงสาหาร อดมสมบรณ ซงกเปนผลมาจากการท

พระโคกนหญากนนำานนเอง (เอ! สงสยอนหลงนจะไมคอยเกยว

กบเบาหวานเทาไร) ในปจจบนเราจงมกไดยนเขาออกมารณรงค

ใหลดปรมาณนนำาตาลในอาหารลง กบ ใหออกกำาลงกายและระวง

ไมใหอวนกนมาก ครบ..

เลาเรองนำาตาลมาพอสมควรแลวคราวหนาเอาเรอง “ ไขมน”

บางนะครบจะไดเขาคกน พบกนใหมฉบบหนา สวสดครบ

เอกสารอางอง

1. Online etymology dictionary. http://www.etymonline.com/

2. Lieberman M, Marks AD (2013) Marks’ basic medical

biochemistry: a clinical approach. Baltimore: Lippincott

Williams & Wilkins.

Page 9: Vol 23 No. 1 January - April

ม.ค. เม.ย. 57 ┋ ธาลสซเมย 7

ควา

มล

บของ

เมดเ

ลอดแดง ตอนท 2

ฮโมโกลบน (hemoglobin) เปนสารประกอบสแดงท

อยในเมดเลอดแดง มหนาทขนสงออกซเจน โดยจะรบ

ออกซเจนทฟอกจากปอดเพอขนสงไปยงเนอเยอตางๆ

ของรางกาย

ฮโมโกลบนประกอบดวย “ฮม” และ “โกลบน” โดย

ฮมมธาตเหลกเปนสวนประกอบสำาคญ ธาตเหลกเปน

โมเลกลทจบกบออกซเจนโดยตรง สวนโกลบนเปนโปรตน

ทหอหมฮม

คนเรามฮโมโกลบนหลายชนด แตกตางกนไปตามชวง

อาย ซงจะแตกตางกนทโครงสรางของโปรตนโกลบน

ฮโมโกลบนหลกในวยผใหญคอ “ฮโมโกลบน เอ” ซง

มชนดของโปรตนโกลบนเปน “แอลฟา-โกลบน” สองสาย

และ “เบตา-โกลบน” สองสาย

โรคธาลสซเมย เปนโรคพนธกรรมทมความผดปกต

ของยนทสรางโปรตนโกลบน ทำาใหสรางโปรตนไดลดลง

หรอไมไดเลย สงผลใหสรางฮโมโกลบนไดนอยลง เมดเลอด

แดงแตกงาย และการสรางเมดเลอดแดงไมมประสทธภาพ

โรคธาลสซเมย แบงตามชนดของโปรตนโกลบน ท

สรางไดนอยลง ทสำาคญมสองชนด ตามชนดโปรตนโกลบน

ในฮโมโกลบน เอ เปน“แอลฟา-ธาลสซเมย” และ “เบตา-

ธาลสซเมย”

ฮโมโกลบน..

สวสดอกครงคะ ทานผอาน วนนหมอจะมาคยกบทาน

ผอาน ตอจากเรองทเราคยกนไวจากครงทแลว เราพดกนถงเมด

เลอดแดง ซงเปนสวนประกอบหลกของเลอด มหนาทขนสง

ออกซเจนไปเลยงเนอเยอตางๆ ของรางกาย วนนเราจะคยกนตอถง

“ฮโมโกลบน” ซงเปนสารประกอบทอยในเมดเลอดแดงและทำาหนา

ทขนสงออกซเจน หมอจะคยใหฟงถงโครงสรางของ ฮโมโกลบน

ชนด ฮโมโกลบนในทารกในครรภ และผใหญ ซงไมเหมอนกนและ

จะอธบายตอไปถง โรคถายทอดทางพนธกรรม ทเกยวกบการสราง

ฮโมโกลบน กคอ โรคธาลสซเมย และ ฮโมโกลบนผดปกต

ฮโมโกลบนเปนสารประกอบสแดง สงททำาใหเมดเลอดแดง

มสแดงกคอ ฮโมโกลบนนเองคะ ถาเอาฮโมโกลบนมาแยกสวน

จะแยกไดเปน 4 สวนยอย แตละสวนยอยประกอบดวย 1 ฮม

และ 1 โกลบนจบกนอย ฮมเปนธาตเหลกทอยในวงลอมของ

โปรโตพอรไฟรน สวนโกลบนเปนโปรตนซงหอหมฮมอย ดงนน

ฮโมโกลบน 1 โมเลกล จะประกอบดวย 4 ฮม และโปรตนโกลบน

4 สาย

ฮโมโกลบนมหลายชนด ซงจะแตกตางกนตามชนดของ

โปรตนโกลบนทเปนสวนประกอบ สวนฮมของฮโมโกลบนทก

ชนดจะเหมอนกนหมด สวนทใชจบกบออกซเจนคอ ธาตเหลก

ดงทไดกลาวแลววา 1 ฮโมโกลบนม 4 ฮม กคอมธาตเหลก 4

โมเลกล ซงกจะจบออกซเจนได 4 โมเลกลตอ 1 ฮโมโกลบน

รางกายมระบบการสรางฮโมโกลบนทซบซอน ขณะทเปน

ทารกในครรภ ฮโมโกลบนทมปรมาณมากทสดมชอวา “ฮโมโกลบน

เอฟ” พอชวงปลายๆ ทอยในครรภการสราง ฮโมโกลบน เอฟ จะ

คอยๆ ลดลง และมการสราง “ฮโมโกลบน เอ” มากขน จนเมอทารก

คลอดมาแลวและอายเลย 6 เดอนถง 1 ปขนไป จนถงวยผใหญ

และคนชรา ฮโมโกลบน เอ จะเปนฮโมโกลบนหลก มปรมาณ

ประมาณรอยละ 97 ของฮโมโกลบนทงหมด สวนอกประมาณ

รอยละ 2-3 จะเปน “ฮโมโกลบน เอท” หรอ เอสอง และฮโมโกล

บน เอฟ จะลดลงเหลอนอยกวารอยละ 1-2

เอ!..แลวทำาไมธรรมชาตจงตองกำาหนดใหรางกายของทารก

ในครรภสราง ฮโมโกลบน เอฟ และผใหญสราง ฮโมโกลบน เอ นะ

คำาตอบคอ ฮโมโกลบน เอฟ มคณสมบตในการจบกบออกซเจน

ไดแนนกวา ฮโมโกลบน เอ ซงกจะเหมาะกบทารกในครรภ ทความ

เขมขนของออกซเจนในครรภมนอยกวา ทไดจากการแลกเปลยน

ทปอด เมอทารกคลอดออกมาแลวและหายใจเอง

ภาพจาก: www.4lifethaitf.com

สงเลกๆ

ทเรยกวา..รศ. พญ.พมพลกษณ เจรญขวญ

Page 10: Vol 23 No. 1 January - April

8 ธาลสซเมย ┋ ม.ค. เม.ย. 57

โปรตนโกลบนแตละชนดถกควบคมการสราง ดวยยนโกลบน

ซงกเปนลำาดบรหสพนธกรรมในโครโมโซม หรอแทงพนธกรรม

ถาลำาดบพนธกรรมถกตอง การสรางโปรตนของโกลบนกจะไม

มปญหา แตถามการเปลยนแปลงของลำาดบรหสพนธกรรมไป อาจ

จะทำาใหการสรางโปรตนไมเกดขน หรอยงสรางไดแตไดโปรตนท

มโครงสรางเปลยนไป กรณแบบน เรยกวามการกลายพนธ หรอ

มวเตชน (mutation) นนเอง

การทยนโกลบนมการกลายพนธ ทำาใหปรมาณของโปรตน

โกลบนทสรางไดนอยลง หรอไมไดเลยนเอง คอททำาใหเกดโรค

ธาลสซเมย สวนการกลายพนธททำาใหโปรตนสรางออกมา มโครง

สรางเปลยนแปลงไป จะถกจดเปนกลมฮโมโกลบนผดปกต

กลบไปทฮโมโกลบน เอ ของเรา เนองจากฮโมโกลบน เอ

เปนฮโมโกลบนหลกของเดก หลงวยทารกไปจนถงผใหญ ดงนน

การกลายพนธของยนทสรางโปรตนโกลบน ทประกอบกนเปน

ฮโมโกลบน เอ กจะทำาใหเกดโรคได ฮโมโกลบน เอ ประกอบ

ดวยโปรตนโกลบน 2 ชนด คอ “แอลฟา-โกลบน” และ “เบตา-

โกลบน” ซงสรางจากยนตามชอกคอ “ยนแอลฟา-โกลบน” และ

“ยนเบตา-โกลบน” ตามลำาดบ ดงนนการกลายพนธของยนดงกลาว

กจะทำาใหเกดโรคธาลสซเมยชนด “แอลฟา-ธาลสซเมย” และ “เบตา-

ธาลสซเมย” ตามลำาดบนนเอง จากกลมใหญของธาลสซเมยนก

ยงแบงเปนกลมยอยอกหลายชนด ตามชนดของการกลายพนธ

จำานวนของยนทมการกลายพนธ และการเขาคของยนธาลสซเมย

กบฮโมโกลบนผดปกต ทำาใหโรคธาลสซเมยมความหลากหลาย

ผปวยบางรายซดเลกนอยไมตองรบเลอดเลย ไปจนถงบางราย

ซดมากตองรบเลอดอยางสมำาเสมอ

สำาหรบกลมฮโมโกลบนผดปกต แบงตามการกลายพนธ

เกดขนบน ยนแอลฟา-โกลบน หรอ ยนเบตา-โกลบน ฮโมโกลบน

ผดปกต ทพบบอยทสดในประเทศไทยคอ “ฮโมโกลบน อ” (hemo-

globin E) ซงเกดจากการเปลยนลำาดบรหสพนธกรรมเพยงตำาแหนง

เดยวบน ยนเบตา-โกลบน การกลายพนธนนอกจะทำาใหโครงสราง

ของโปรตนเบตา-โกลบนเปลยนไปแลว ยงมผลใหปรมาณการ

สรางนอยลงดวย จงเปนฮโมโกลบนผดปกตชนดพเศษ คอมผล

เปนธาลสซเมยดวย และเมอเขาคกนกบยนเบตา-ธาลสซเมย จะทำา

ใหเกดเปน โรคโลหตจางชนดเบตา-ธาลสซเมย / ฮโมโกลบน อ

ฮโมโกลบนผดปกตทพบไดในประเทศไทยยงมอกหลาย

ชนด ทพบไดบอยของ สายแอลฟา-โกลบน คอ “ฮโมโกลบน คอน-

แสตนท สปรง” (hemoglobin Constant Spring) ซงมรายงาน

ครงแรกในครอบครวเชอสายจน และไดรบการตงชอตามสถานท

ทพบเปนครงแรก คอเขตคอนแสตนท สปรง ซงอยในประเทศ

จาไมกา ในทวปแอฟรกา ฮโมโกลบนผดปกตชนดนเกดจากการ

เปลยนลำาดบรหสพนธกรรมเพยงตำาแหนงเดยว บนยนแอลฟา-

โกลบน ทำาใหสรางโปรตนแอลฟา-โกลบน ทมความยาวมากกวา

ปกตทำาใหฮโมโกลบนชนดนไมเสถยร เมดเลอดแดงทมฮโมโกล

บนชนดนจะแตกงาย เมอเขาคกนกบยนแอลฟา-ธาลสซเมย (ชนด

แอลฟา-ธาลสซเมย 1) จะทำาใหเกดเปนโรคโลหตจางชนด ฮโมโกล

บนเอช /คอนแสตนท สปรง ผปวยในกลมนมกมอาการซดปาน

กลาง สวนใหญไมตองไดรบเลอดสมำาเสมอ แตตองคอยระวงใกล

ชดเวลามไขหรอการตดเชอ เนองจากอาจเกดภาวะเมดเลอดแดง

แตกในหลอดเลอดอยางเฉยบพลนได

ฮโมโกลบนผดปกตอกชนดหนงชอวา “ฮโมโกลบนตาก”

เกดจากการเปลยนลำาดบรหสพนธกรรม เพยงตำาแหนงเดยวอก

เชนกน บนยนเบตา-โกลบน ชนดนมความพเศษตรงทโครงสราง

ของเบตา-โกลบน ทเปลยนไปทำาใหฮโมโกลบนน จบกบออกซเจน

แนนขนมาก ฮโมโกลบนชนดนเมอรบออกซเจนจากปอด จะทำาได

ดมาก แตจะมปญหาตอนทตองปลอยออกซเจนใหกบเนอเยอ ซง

จะปลอยไดไมด ดงนนเนอเยอปลายทางกจะขาดออกซเจน เมอ

เปนเรอรงเขา รางกายกจะทดแทนโดยการสรางเมดเลอดเพมขน

ฮโมโกลบนตาก เมอเขาคกน กบยนเบตา-ธาลสซเมย จะทำาใหเกด

เปนโรคชนดเบตา-ธาลสซเมย / ฮโมโกลบน ตาก ซงอาการของ

ผปวยจะไมใชเลอดจางแบบธาลสซเมย หรอ ฮโมโกลบนผดปกต

ชนดอนแตจะเปนเลอดขนขน ผปวยโรคนจะมาพบแพทยดวย

อาการตวแดง และมอาการเหนอยจากการทเลอดขนและหนด ทำา

ใหสบฉดไหลเวยนไดไมดเทาปกต การรกษาผปวยกลมนจะแตก

ตางจากกลมอนๆ ทมอาการซด โดยการรกษาจะเปนแบบประ

คบประคองทวไป ระวงไมใหขาดนนำา ซงจะทำาใหเลอดขนขน

ไปอกและถา มอาการเหนอย หรอ มอาการทางสมอง จำาเปน

ตองไดรบการรกษาดวยการเปลยนถายเลอด (ถายเลอดของตน

เองออกบางสวน และ ทดแทนดวยการใหเลอดของคนปกตคะ)

ยงม ฮโมโกลบนผดปกตอกหลายชนด ทพบในประเทศไทย

ซงกไดชอตามสถานททพบซงเราจะคนชอกนอย เชน

ฮโมโกลบนสวนดอก พบครงแรกท โรงพยาบาลมหาราชนคร

เชยงใหม (โรงพยาบาลสวนดอก) โดย ศาสตราจารยเกยรตคณ

นายแพทยตอพงศ สงวนเสรมศร

ฮโมโกลบนมหดล รายงาน โดย ศาสตราจารย นายแพทย

สงา ภตระกล

ฮโมโกลบนปากนาโพ รายงานจากโรงพยาบาลศรราช

โดย รองศาสตราจารยนายแพทยวปร วปรกษต และศาสตราจารย

เกยรตคณ แพทยหญงวรวรรณ ตนไพจตร

ฉบบน เราคยกนเรองฮโมโกลบน และโรคทเกยวของใน

เบองตนแลวคะ สงเลกๆ ทเรยกวา ฮโมโกลบนของเรานธรรมชาต

ไดสรางสรรคมาอยางประณตและซบซอนทเดยวคะ หมอขอลา

ไปกอน พบกนอกทฉบบหนานะคะ

Page 11: Vol 23 No. 1 January - April

ม.ค. เม.ย. 57 ┋ ธาลสซเมย 9

รางกายกจะยงไดรบธาตเหลกมากขน ธาตเหลกทไดรบเขาไปจะ

ไมสามารถขบออกโดยกระบวนการปกตของรางกาย นอกจากจะ

สญเสยไปกบเซลลผวหนงหรอเซลลลำาไสทหลดลอกไป หรอจาก

การเสยเลอด ในผหญงเสยไปกบประจำาเดอน

ธาตเหลกทมากเกนจะไปสะสมในอวยวะตางๆ ไดแก ตบ

หวใจ ตอมไรทอ ทควบคมการทำางานตางๆ ของรางกาย ทำาให

อวยวะเสยหนาท ทำาใหเกดปญหาหลายอยางตามมา เชน เบาหวาน

ตอมไทรอยด ทำางานนอยลง เกดภาวะไทรอยดตำา ภาวะทธาตเหลก

เกนจะไปทำาใหเกดภาวะเครยดออกซเดทฟ (oxidative stress)

ทำาใหมอนมลอสระของออกซเจน (oxygen radical species) ไป

ทำาใหเซลลตางๆ ในรางกายถกทำาลาย ทำาใหเกดพงผด (fibrosis)

ในตบ และหากไดรบเลอดบอยโดยไมไดยาขบธาตเหลก ผปวย

มกเกดภาวะตบวายเมออายประมาณ 10 ป ภาวะตบวายเปน

ภาวะทอนตรายถงแกชวต

ดงนนในสมยทยงไมมยาขบธาตเหลก ผปวยจะเสยชวต

เรวจากการทมตบวาย และจากปญหาทหวใจดวย

ในปจจบนการบรหารจดการปญหาธาลสซเมยมหลกดงน

1. ทำาอยางไรทจะทำาใหผปวยทเกดมาแลวไดรบการ

รกษาอยางเพยงพอเหมาะสมทจะใหรางกายของผปวย

แขงแรง สขภาพดทงกายและใจ ทำาใหมคณภาพชวตด พง

พาตนเองได

2. ควบคมปองกนโรคธาลสซเมยชนดรนแรง ทจะ

เกดใหม ซงผปวยทเปนโรคธาลสซเมยชนดรนแรงคงรบร

ในความทกขทรมานน และหากเลอกเกดไดคงไมอยากเกด

เปนโรคธาลสซเมยชนดรนแรง ขอมลทหมอเขยนน หมอ

ไดมาจากการสมภาษณผปวยทหมอรกษา

ศ. พญ.อรณ เจตศรสภาพ

ความกลวนนไมเคยจางไปจากใจของพอแมทมลกเปน

โรคธาลสซเมย โดยเฉพาะอยางยงผทมลกเปนโรคชนดรนแรง

แมวาการรกษาในปจจบนจะมการพฒนาใหดขนกวาเดมมาก

แพทยเขาใจกระบวนการเกดโรค เขาใจการเปลยนแปลงในโรค

ธาลสซเมย ตลอดจนแนวทางการรกษาททนสมย และมการพฒนา

ยาขบธาตเหลกไดดมากขน

จากขอมลทแพทยและพยาบาลในรนกอนๆ เคยใหตาม

ความเปนจรง เนองจากมขอจำากดในการรกษา ผปวยทเปนโรค

ธาลสซเมยชนดรนแรงทมอาการซดมากตองใหเลอดบอยๆ และ

ในเวลานนยงไมมยาขบธาตเหลกใช

ธาตเหลกในผปวยธาลสซเมยมมากเกน เนองจากเมอม

ภาวะโลหตจางหรอซด รางกายจะดดซมธาตเหลกจากลำาไสเขา

สกระแสเลอดมากขน และหากตองใหเลอดบอยๆเพราะมภาวะ

โลหตจางมาก เลอด 1 ถง จะมธาตเหลก 200 ถง 250 มก.

แมวาปจจบนการรกษาโรคโลหตจางธาลสซเมยกาวหนา

ไปมาก แตหมอยงไดรบขอมลททำาใหเหนความทกขใจของพอแม

ผปวยธาลสซเมยอยตลอดมา

คณพอของผปวยธาลสซเมยคนหนง ไดเปดใจใหหมอฟงดงน

“ ลกผมอาย 10 ปแลว ผมมความกลวอยทกวน

ตนขนมาตองไปเปดมงลกวาลกยงหายใจอยหรอเปลา ” “ ทำาไมหรอคะ ” หมอถาม “ ผมกลววาลกผมจะตาย เพราะทเคยรมาโรค

ธาลสซเมย จะตายตอนอาย 10 ขวบครบ ”

คยกบ...หมออรณ

Page 12: Vol 23 No. 1 January - April

10 ธาลสซเมย ┋ ม.ค. เม.ย. 57

แมวาในปจจบนจะมการปลกถายเซลลตนกำาเนดเมดเลอด

ในผปวยธาลสซเมยชนดรนแรง ทำาใหผปวยหายจากโรคธาลสซเมย

(อยางไรกตาม พนธกรรมของธาลสซเมย ยงคงอยและถายทอด

ไปสลกหลานได) แตกยงมขอจำากดหลายอยาง ทำาใหผปวยสวน

ใหญไมสามารถไดรบการรกษา ดวยการปลกถายเซลลตนกำาเนด

เมดเลอด

การไดรบเลอดเพยงพอโดยเฉพาะในวยเดก ถาผปวยได

รบเลอดจนระดบความเขมขนของเลอด (ฮโมโกลบน) อยในระดบ

เกอบปกต จะมผลดตอผปวยหลายอยาง ไดแก มการเปลยนแปลง

ของกระดกนอย นนคอหากผปวยโรคธาลสซเมยมภาวะซดมาก

ไขกระดกทอยในโพรงกระดก ซงมหนาทสรางเมดเลอดจะทำางาน

มากขนถง 15 เทา จงทำาใหกระดกผปวยเปลยนแปลง คอโครง

หนาเปลยน แกมนนสง หนาผากโหนก ฟนเหยน ตวเตยกระดก

บางหกงาย แตถารกษาโดยการใหเลอดสมำาเสมอตงแตเดก ตง

แตโครงกระดกยงไมเปลยนมาก ผปวยโรคธาลสซเมยจะมหนาตา

ใกลเคยงกบคนปกต เพราะไขกระดกทำางานไมเกน 3 เทา กระดก

ไมบางเปราะงาย

ผปวยทไดรบเลอดประจำา ตบ และ มาม จะไมโตมาก เพราะ

ตบ มาม เปนอวยวะทสรางเมดเลอดแดงเหมอนกน หากรางกาย

ไมซดมาก กไมตองมการสรางเมดเลอดทตบกบมามมาก ผปวย

จะมตบมามโตไมมาก และไมเกดภาวะมามทำางานมากเกนปกต

(hypersplenism) ซงกลดความจำาเปนในการตดมาม เพราะการ

ตดมามเปนตนเหตของภาวะแทรกซอนหลายอยาง ทงมการตด

เชอไดงายและการศกษาในระยะยาวพบวา การตดมามเปนปจจย

สำาคญอยางหนงททำาใหเกดลมเลอดในหลอดเลอด นนคอเลอด

จะไปเลยงสวนตางๆ ของรางกายไดไมด เชนหลอดเลอดอดตน

ในสมอง เปนตน

การใหเลอดเปนประจำา เพอใหฮโมโกลบนใกลเคยงปกต

(ใหฮโมโกลบนมากกวา 9 ก./ดล.) จะทำาใหผปวยหนาตาสวยงาม

ไมเกดปมดอย สามารถเรยนและประกอบอาชพไดเหมอนคนปกต

หมอถามผปวยทหมอรกษาโดยการใหเลอดประจำาวาเขา

รสกอยางไร พวกเขาตางบอกวาการใหเลอด เหมอนการชารจ

แบตเตอร ทำาใหพวกเขาสดชน แขงแรง สบาย ทำากจกรรมได

เหมอนคนปกต ไมรสกเปนปมดอย สามารถปรบตวได วนไหน

ตองมาใหเลอด เหมอนมนดกบเพอนๆ จะไปกนขาวดวยกน เทยว

ดวยกน ชอปปงกน

ผปวยทไดรบเลอดสมำาเสมอเตบโตเปนเดกทดเกอบ

ปกต เรยนหนงสอไดเหมอนคนอนๆ ไมวาจะเรยนแพทย วศวะ

นตศาสตร วทยาศาสตร เปนตน ซงเมอเรยนจบมงานทำาพงพา

ตนเองไดเปนประชาชนทมคณคาของสงคม

ในผปวยทไดรบเลอดประจำา หรอแมแตไมไดรบเลอด

บอยๆ หมอจะตองเจาะเลอดดระดบธาตเหลกสะสม หรอทเรยก

วา ซรมเฟอรรตน ซงแมวาจะเปนตววดทไมแมนยำานก แตกทำาได

สะดวกและชวยใหเหนแนวโนมของธาตเหลกวาสงหรอตำาเปน

แนวทางใหแพทยใหยาขบธาตเหลก หรอปรบยาขบธาตเหลก

การใหยาขบธาตเหลกไดดจะทำาใหธาตเหลกสะสมใน

รางกายนอยลง อวยวะตางๆ ของรางกายทำางานไดดขน มขอมล

พสจนแลววาผปวย ทไดรบยาขบธาตเหลกเพยงพอจะมชวตยนยาว

ขนมากอยางนาอศจรรย อาจมชวตยนยาวใกลเคยงกบคนปกต

ยาขบธาตเหลกมทงชนดกนและฉด แพทยทดแลผปวย

โรคธาลสซเมย คงไดใหยาขบธาตเหลก แกผปวยทมธาตเหลกเกน

กวากำาหนดทยอมรบได

หวงวาผปวยและพอแม คงเหนความสำาคญในการรกษา

โดยเฉพาะการใหเลอดเปนประจำา และการเนนเรองการใหยา

ขบธาตเหลกอยางสมำาเสมอ ซงจะทำาใหผปวย โรคธาลสซเมยม

สขภาพสมบรณแขงแรง มคณภาพชวตทดและมอายยนยาว

หมอหวงทจะพยายามลบความกลวในใจของพอแมทม

ลกเปนโรคธาลสซเมยออกไป ในคราวตอไปหมอคงไดพดราย

ละเอยดของการรกษามากขน วนนขอเนนเรองการใหเลอดกบ

การใหยาขบธาตเหลกเทานกอนนะคะ อดใจรอฉบบหนาคะ

ในทนหมออยากจะบอกวา ทำาอยางไรทจะทำาให

ผปวยทเกดมาแลวไดรบการรกษาอยางเพยงพอเหมาะสม

โดยจะเนนทการใหเลอด และการใหยาขบธาตเหลก เพราะ

เปนหวใจสำาคญในการรกษา โดยเฉพาะอยางยงในผปวย

เดกทยงมการเจรญเตบโต

Page 13: Vol 23 No. 1 January - April

ม.ค. เม.ย. 57 ┋ ธาลสซเมย 11

การประชมธาลสซเมยนานาชาตทจดขนโดย Thalassemia International Federation (TIF) ในปน ถอเปนครงท 13

โดยไดจดขนทเมอง อาบดาบ ประเทศสหรฐอาหรบเอมเรตส ระหวางวนท 20-23 ต.ค 2556 ผเขารวมประชม มทง นกวชาการ

แพทย ผปวยโรคธาลสซเมย ครอบครวผปวย และมลนธ / สมาคมโรคโลหตจางธาลสซเมย จากหลากหลายประเทศ กวา 1,500 คน

ในงานประชมปนมความพเศษอยางหนง คอ มการมอบรางวล Sultan Bin Khalifa International Thalassemia Award

(SITA) สำาหรบสถาบน/ผททำาคณประโยชนแกสาขาโรคโลหตจางธาลสซเมย ซงจดขนเปนปแรก โดยรางวลม 6 ประเภท ไดแก

1. Sultan Bin Khalifa Grand International Award

(For Scientific Achievement) มผไดรบรางวล 3 ทานคอ

Professor David G. Nathan (สหรฐอเมรกา)

Professor Phaedon Fessas (กรซ)

Professor Prewase Wasi (ไทย)

2. Sultan Bin Khalifa International Award for

Leadership in Thalassemia ผไดรบรางวลคอ

Professor Ali Taher (เลบานอน)

3. Sultan Bin Khalifa International Award for

Innovative Research in Thalassemia ผทไดรบรางวล คอ

Dr. Michel Sadelaine, Kettering Memorial

Cancer Centre, New York, USA

(สหรฐอเมรกา)

4. Sultan Bin Khalifa International Award for

Clinical Centre for Excellence ศนยการแพทยคลนก

ทไดรบรางวล คอ

Thalassemia Center, Siriraj Hospital,

Mahidol University, Bangkok, Thailand (ไทย)

5. Sultan Bin Khalifa International Award for

Thalassemia Society of Excellence: สมาคมโรคโลหตจาง

ทไดรบรางวล คอ

Cooley's Anemia Foundation (สหรฐอเมรกา)

6. Sultan Bin Khalifa International Scholarship for

Translational Research in Thalassemia ผทไดรบรางวล

คอ

Dr. Juliano Lara Fernandes (บราซล)

ดร. นพ.กตตพงศ ไพบลยสขวงศ ศ. นพ.สทศน ฟเจรญ

Page 14: Vol 23 No. 1 January - April

12 ธาลสซเมย ┋ ม.ค. เม.ย. 57

จะเหนไดวาประเทศไทย ไดรบเกยรตอยางสง จากการ

ไดรางวลในงานนถง 2 รางวลจากทงหมด 6 รางวล คอ ศ.นพ.

ประเวศ วะส จากรางวลนกวทยาศาสตรผสรางสรรคผลงานทาง

วชาการทมความสำาคญตอวงการธาลสซเมย และอกรางวลคอ

ศนยธาลสซเมย โรงพยาบาลศรราช มหาวทยาลยมหดล ไดรบ

รางวล ศนยการแพทยทมความเปนเลศในดานการดแลรกษา

ผปวยธาลสซเมย โดยทงสองรางวลนนาจะเปนแรงผลกดนให

คนในแวดวงธาลสซเมยในประเทศไทย เกดความภาคภมใจและ

หาทางพฒนาองคความรและงานบรการตางๆ เพอชวยยกระดบ

คณภาพชวตของผปวยโรคธาลสซเมยใหดยงๆ ขนไปอก

สรปสาระสำาคญและความรใหมจาก การบรรยายในงาน

ประชมวชาการ มดงตอไปน

1. สถานการณภาระโรคของทวโลก (Global burden of

diseases; GBD) จดทำาโดยองคการอนามยโลก ป ค.ศ 2010 พบ

วาโรคโลหตจางธาลสซเมย และความผดปกตของฮโมโกลบน ม

จำานวนปสมบรณ ทปรบดวยความพการ (Disability adjusted

life years; DALYs) สงถง 15,640,000 ป เทยบกบไขเลอดออก

ซงมเพยง 825,000 ป จงถอไดวาโรคโลหตจางธาลสซเมยและ

ความผดปกตของฮโมโกลบน เปนปญหาสำาคญทางสาธารณสข

ระดบโลกเลยทเดยว

2. ปวยโรคโลหตจาง ชนดฮโมโกลบนบารทฮยดรอฟ

(Hb Bart’s hydrops fetalis; ผปวยจะไมมการแสดงออกของ

ยนแอลฟาเลย) เดมพบวาผปวยมกจะเสยชวตตงแตในครรภหรอ

หลงคลอดไดไมนาน ผปวยอาจมชวตรอดไดหากไดรบการให

เลอดเปนประจำาตงแตอยในครรภ และไดรบการปลกถายไขกระดก

ภายหลงคลอด ในการประชมครงนไดกลาวถงกรณตวอยางผปวย

ฮโมโกลบนบารทฮยดรอฟ ทไมไดรบการใหเลอดในครรภเปน

ประจำาแตมชวตรอดภายหลงคลอด กลไกยงไมเปนททราบแนชด

แตการมอยของฮโมโกลบนทแสดงออกในชวงเอมบรโอ (ชวงแรก

ของทารกในครรภ) อาจเปนกลไกหนงทชวยชดเชยการทยนแอลฟา

ไมแสดงออก ความรนอาจนำาไปสการพฒนาวธการรกษาใหมให

ผปวยทมความผดปกตชนดรนแรงในกลม แอลฟา ตอไป

3. ผปวยธาลสซเมยชนด ไมพงพาเลอด (Non-tranfusion

dependent thalassemia; NTDT) พบภาวะแทรกซอน ไดแก

ภาวะลมเลอดในหลอดเลอด (Thrombosis)

มะเรงตบ (Hepatocellular carcinoma)

กระดกผดรป (Bone deformity)

แผลทขา

กอนสรางเลอดนอกไขกระดก

(Extra-medullary hematopoiesis)

บอยกวาผปวยธาลสซเมยทไดรบเลอดเปนประจำา (Transfusion

dependent thalassemia; TDT) สวนภาวะแทรกซอนทพบใน

ผปวยธาลสซเมย ทไดรบเลอดเปนประจำา ไดบอยกวาไดแก

ภาวะทเอนซยมในตบมความผดปกต

ภาวะฮอรโมนเพศตำา (Hypogonadism)

ภาวะฮอรโมนไทรอยดตำา (Hypothyroidism)

เบาหวาน

4. โรคเบาหวานในผปวยธาลสซเมย พบไดในผปวย

ธาลสซเมยทอายมากกวา 10 ป โดยมความสมพนธกบการทม

ปรมาณเหลกสะสมในรางกายทเพมสงขน นอกจากนจากการ

ศกษายงพบวาผปวยทเปนเบาหวานจะมภาวะแทรกซอน ทางหวใจ

มากกวาผปวยทไมเปนเบาหวาน โดยไมไดขนกบปรมาณธาตเหลก

ทสะสมในหวใจ การดแลรกษาผปวยธาลสซเมยกลมทมระดบ

นำาตาลในเลอดผดปกต (Impaired glucose tolerance; IGT)

ควรใหคำาแนะนำาเรองการควบคมอาหาร การออกกำาลงกายอยาง

สมำาเสมอและพจารณาใหยาขบเหลก สวนกลมทเปนเบาหวานแลว

ควรพจารณาเรองการใหยา เมทฟอรมน เพอควบคมระดบนำาตาล

ในเลอดเพมเตม โดยตองมการตดตามระดบนำาตาลในเลอดเปน

ระยะ

ในโอกาสหนาหากมโอกาสไดไปรวมประชมวชาการ หรอ

มความรใหมๆ เกยวกบโรคธาลสซเมย จะนำามาเสนอใหผอานอก

ครบ

Page 15: Vol 23 No. 1 January - April

ม.ค. เม.ย. 57 ┋ ธาลสซเมย 13

โฮโมซยกส ฮโมโกลบน อ อนตรายไหม

เจรญพรโยม หมอกตต ทนบถอ

อาตมาชอวาพระ ก. จำาพรรษาอยทจงหวดกาญจนบร ตอนน

อาย 40 ป สง 162 ซม. นำาหนก 50 กก. ปญหาเรองของสขภาพ

กเปนภมแพพวกฝนทงหลายแหลทลอยมาตามอากาศ ตองกนยา

แกแพตอนเยนทกวน พนยาทางจมกทกวน ตอนนกเปนกงวล

กบปญหาเรองเลอด อยากรบกวนโยมหมอใหอานผลการตรวจ

เลอดใหหนอยจกเปนพระคณอยางสง (ตามไฟลผลการตรวจเลอด

จากแลบทแนบมาดวย)

เรมเรองเลยกคอ ทราบจากพสาววาเขาเปนธาลสซเมย

แตอาตมากไมไดถามเขาหรอกวาเปนอะไรแบบไหน แตพอฟงปบ

กนกถงเดกทตวเหลองๆ พงปองๆ และเขาใจวาธาลสซเมยคอ

เลอดจางแคนน และกรสกกลวขนมา ตอมากไดคนหาความร

จากอนเตอรเนตเพมเตมเกยวกบโรคน ทำาใหอยากรขนมาบางวา

ตนเองเปนหรอเปลาถาเปนเปนแบบไหน คอจดประสงคหลกท

ตองการรกคอจะไดปฏบตตวเองใหถกตอง เพราะเหนวาคนทเปน

โรคนจะตองกนยาขบเหลกออกจากรางกายดวย และตองระวง

เรองการกนอาหารทมธาตเหลกดวย ความจรงแลวทางแลบเขา

กแนะนำาใหไปหาหมอ เพอใหอานผลเลอดให และเขาบอกวาตอง

กนยาเมดสเหลองเลกๆ เพอขบเหลกออก แตกยงงงอยวา โฮโม

ซยกส ฮโมโกลบน อ มนอนตรายหรอไมอนตรายกนแน เปนธาลส

ซเมยแบบทตองกนยาขบธาตเหลกอนเนองมาจากเหลกเกน หรอ

วาเปนแคโลหตจางแบบทตองทานอาหารทมธาตเหลกเยอะๆ

ทกวนนอาตมารสกเพลยงาย และเหนอยงาย เปนอาการท

เกยวเนองกบการทเมดเลอดเลกผดปกต ในคนทเปนโฮโมซยกส

ฮโมโกลบน อ หรอเปลา

สวนขางลางนกคอผลเลอดทไปตรวจมา รบกวนโยม

หมอเมตตาอานผลเลอดใหดวยนะ

CBC & Hb Type (หนวย) ผลการตรวจ คาปกต

HB (g/dL) 12.1 13.0-18.0

Hct (%) 36 36.0-47.0

MCV (fL) 61.2 80-100

MCH (pg) 20.8 27-35

MCHC (g/dL) 34 32-36

RDW 18.8 10.5-18.5

Hb type EE

Hb A2 6%

Hb E 91.5%

Hb F 2.5 %

Comment : Homozygous Hb E (with or without alpha-thalassemia)

ปญหาทตองการทราบคำาตอบจากโยมหมอ กคอ

1. Homozygous Hb E (with or without alpha-thalas-

semia) อนตรายมากนอยแคไหน

2. “with or without alpha-thalassemia” ประโยคตรงน

หมายความวาอยางไร

3. อาตมาเปนธาลสซเมยหรอไมเปน หรอวาเปนแคโลหตจาง

4. จากผลการตรวจน อาตมาตองกนยาขบธาตเหลกหรอเปลา

หรอวาตองเพมอาหารทเปนธาตเหลก

5. ดจากภายนอกอาตมากเหมอนคนปกตทวไป แตกมบาง

ครงทสงเกตเหนวาตวเองตวเหลองมากแบบผดปกต เพอนพระ

ดวยกนเหนกยงทกเลยวาทำาไมตวเหลองจง แตมนกเปนอยไม

นานนะ บางครงไปโรงพยาบาลหมอกเคยปลนขอบตาลางดเขา

กบอกวาไมไดซด

6. ขนาดของเมดเลอดซงเลกผดปกต สามารถทำาใหมนใหญ

ขนกวาทเปนอยไดหรอไม หรอใหเปนปกตไดไหม

7. อาตมาตองไปตรวจหาเชอแอลฟาธาลสซเมยดวยหรอไม

8. อาตมาตองระมดระวงอะไรเปนพเศษอกหรอไม โดยเฉพาะ

เรองของอาหารการขบฉน

9. อาการของโรคภมแพอากาศทอาตมาเปนอยน มนเกยว

เนองกบการเปน โฮโมซยกส ฮโมโกลบน อ หรอเปลา (พนองทอง

เดยวกน เปนภมแพอากาศเกอบหมดทกคน)

สดทายน กขออำานาจคณพระศรรตนตรย จงดลบนดาลให

โยมหมอ จงสขภาพแขงแรงตลอดไป

ขอบคณ โยมหมอมาก

เจรญพรฯ

กราบนมสการพระคณเจา

ผมขอตอบปญหาดงนครบ

1. โฮโมซยกสฮโมโกลบน อ หรอ Homozygous Hb E (with

or without alpha-thalassemia) ทพระคณเจาเปนไมอนตราย

และจากการดผลเลอดของพระคณเจาพบวา ความเขมขนของ

เลอด (Hb) =12.1 g/dL (คาปกต 13-18 g/dL), Hct = 36%

(คาปกต 36-47%) พบวามภาวะซดเลกนอยซงจะพบไดในผทเปน

โฮโมซยกสฮโมโกลบน อ ภาวะโฮโมซยกส ฮโมโกลบน อ หมาย

ถงผทมฮโมโกลบนผดปกตซงในทนคอฮโมโกลบน อ (EE) โดย

Page 16: Vol 23 No. 1 January - April

14 ธาลสซเมย ┋ ม.ค. เม.ย. 57

ไดรบถายทอดยนฮโมโกลบน อ มาจากพอ (E) และแม (E) ใน

คนปกตจะเปนฮมโกลบนเอ (A) อาการของโฮโมซยกสฮโมโกล

บน อ จะซดเลกนอย เมดเลอดแดงมขนาดเลกและตดสจางดจาก

คาผลเลอดของพระคณเจาคา MCV=61.2 fL (คาปกต 80.0-

100.0 fL) และ MCH=20.8 pg (คาปกต 27.0-35.0 pg)

แสดงถงขนาดเลกและตดสจางตามลำาดบ

2. คำาวา “with or without alpha-thalassemia” ประโยค

ตรงนหมายความวา ทานอาจมภาวะพาหะของแอลฟาธาลสซเมย

รวมดวยกได เนองจากการตรวจชนดของฮโมโกลบน (Hb type)

ไมครอบคลมการตรวจพาหะของแอลฟาธาลสซเมย

3. พระคณเจาไมเปนโรคโลหตจางธาลสซเมย แตภาวะซด

เลกนอยทตรวจพบในตวพระคณเจา เปนสงทพบไดในคนทเปน

โฮโมซยกสฮโมโกลบนอทวไป

4. จากผลการตรวจพระคณเจา ไมตองรบประทานยาขบธาต

เหลกเพราะพระคณเจาไมเปนโรคโลหตจางธาลสซเมย และพระ

คณเจาไมตองเพมอาหารทเปนธาตเหลก เพราะจากขอมลนพระ

คณเจาไมไดมภาวะซดจากการขาดธาตเหลก

5. โฮโมซยกส ฮโมโกลบน อ ดจากภายนอกจะเหมอนคนปกต

ทวไป ถกตองแลวครบ ตรวจรางกายจากการตรวจ (ปลน) ดท

เปลอกตาลางจะไมสามารถบอกไดวา มภาวะซดในกรณทซดเลก

นอย ถกตองเชนกนครบ

6. ขนาดของเมดเลอดซงเลกผดปกต ไมสามารถทำาใหใหญ

ขนกวาทเปนอยไดครบ และไมสามารทำาใหเปนปกตไดครบ เพราะ

ภาวะทเปนโฮโมซยกส ฮโมโกลบน อ จะมยนฮโมโกลบน อ อยใน

คนๆ นนตลอดไป

7. จากการดขอมลเบองตนจากผลเลอด พระคณเจาไม

จำาเปนตองไปตรวจหา พาหะแอลฟาธาลสซเมยครบ (คำาวาพาหะ

แอลฟาธาลสซเมย หมายถง ผทมยนแอลฟาธาลสซเมย ยนจะ

ถกถายทอดจากพอแมสลก และ ในทางการแพทยจะไมใชคำาวา

เชอ ซงหมายถงการตดเชอเชน เชอแบคทเรย หรอ เชอไวรส

เชน ผทเปนไวรสตบอกเสบ ซงตดจากคนหนงไปอกคนหนงได)

8. พระคณเจาไมตองระมดระวงอะไรเปนพเศษ เรองของ

อาหารการขบฉน พระคณเจาสามารถรบประทานไดตามปกต

9. อาการของโรคภมแพอากาศทพระคณเจาเปนอยน ไมไดม

สาเหตมาจากการเปน โฮโมซยกส ฮโมโกลบน อ ครบ ทงสองอยาง

สามารถพบรวมกนไดในคนๆ เดยวกน เนองจากฮโมโกลบน อ

มอบตการณทสง ในประเทศไทยบางภมภาค จะพบฮโมโกลบน อ

ไดสงถงรอยละ 20-50

นพ.กตต ตอจรส

การใหเลอดทอายมากกวา 14 วน

เรยน รศ. นพ.กตต ตอจรส

ดฉนชอ นางสาว น. เปนพยาบาลวชาชพ ขอเรยนปรกษา

อาจารยเกยวกบการใหเลอดในผปวยธาลสซเมยคะ ดฉนทำางาน

อยท รพ.อำาเภอ จ.สกลนคร มกมารแพทยประจำาท รพ. 2 ทาน คะ

ตอนนทางทมของเรากำาลงอยในกระบวนการทำาใหการดแลผปวย

ธาลสซเมยมประสทธภาพเพมขน (อยากทำาคลนคแบบ one day)

แตตอนนปญหาและอปสรรคยงเยอะอย จากแรกเรมเราไดม

การปรบเปลยนจากการใหเลอดชนด PRC (pack red cell) กบ

ผปวย เปลยนเปนใหเลอดชนด LPB (leucocyte poor blood)

ทกราย แตตอนนทยงไมสามารถแกไขไดคอ อายของ LPB เกน

14 วน ประมาณ 80% ดฉนพยายามหาขอมลผลเสย ของการ

ใหเลอดทตวเลอดมอายมากกวา 14 วน แตยงไมสามารถหาเจอ

จงอยากเรยนถามอาจารย วาการไดรบเลอดทมอายมากกวา 14

วน จะมผลเสยอะไรบาง และขอคำาแนะนำาในการบรหารจดการ

เกยวกบการจดสรรเลอด เพอใหผปวยธาลสซเมย ไดรบเลอดทม

ประสทธภาพทสดตามบรบท ของโรงพยาบาลชมชน (ขณะนเรา

ไดขอรบเลอดจากสภากาชาดคะ)

ดวยความเคารพอยาสง

น.ส. น.

พยาบาลวชาชพ งานการพยาบาลกมารเวชศาสตร

เรยน คณ น. ทนบถอ

กอนอนตองขอขอบคณ ทคณะแพทยและพยาบาล รพ.อำาเภอ

จ.สกลนคร ทมความมงหวงตงใจทจะใหเลอด ในระดบโรงพยาบาล

ชมชนเพออำานวยความสะดวกแกคนไข ทไมตองเดนทางมาใน

รพ.ทวไปหรอ รพ.จงหวด ผมขอใหคำาแนะนำาดงนครบ

1. ปกตในเมดเลอดแดงจะมปรมาณสารทใหพลงงานแก

เมดเลอดแดงไดแก adenosine triphosphate และ 2, 3 diphos-

phoglycerate ทำาใหเมดเลอดแดงมรปรางคงสภาพและมอาย

อยไดนาน ไมแตกสลายงาย ขอเสยของการใหเลอดทมอายมาก

กวา 14 วน คอเมดเลอดแดงจะมอายสนกวา มผลทำาให Hct หลง

ใหเลอดจะเพมขนนอยกวาการใหเลอด ทมอายนอยกวา 14 วน

รายละเอยดอานเพมเตมจากเวบไซดท

◢ http:/ /msmums.mums.ac. i r / images/surgery/

s u r g e r y / - d r%20 l o r e s t a n i%20-%20b l o od%20

transfusion.pdf

Page 17: Vol 23 No. 1 January - April

ม.ค. เม.ย. 57 ┋ ธาลสซเมย 15

2. กระบวนการเตรยมเลอดชนด LPRC หรอ LPB จะมขน

ตอนทยงยาก ตองใชเจาหนาทธนาคารเลอดทมความร ความ

ชำานาญอาจเกนขดความสามารถของ รพ.ชมชนครบ ดงนนอาจะ

ตองไดรบเลอดจากกาชาดไปกอน และอกประเดนคอคาใชจายท

เพมขน

3. เอกสารความรเรองการใหเลอด ในผปวยธาลสซเมยมอย

ในจลสารชมรมผปวยโรคโลหตจางธาลสซเมย โดยเขาไปอานใน

เวบไซดท

◢ h t t p : / /www . t h a l a s s em i a . o r . t h /magaz i n e

/14-1/tf-magazine-01-04.pdf

◢ h t t p : / /www . t h a l a s s em i a . o r . t h /magaz i n e

/21-3/tf-magazine-23-05.pdf

นพ.กตต ตอจรส

ขอบพระคณคะ ทอาจารยทไดเสยสละเวลาใหคำาแนะนำาคะ

ขอขอบพระคณสำาหรบวารสารทางการแพทย (journal) ท update

คะ (การอยไกลพนทการศกษาใหญทำาใหเขาถง journal ทนาเชอ

ถอและ update ไดยากขนคะ ขอบคณอาจารยอกครงคะ) สวน

จลสารของชมรมดฉนตดตามตลอดเลย มประโยชนมากๆ เลยคะ

ดฉนจะเอาคำาแนะนำาของอาจารยไปปรกษากบคณหมอ ร. และทม

อกครง และอาจจะตองสอบถามกบสภากาชาด ถงความเปนไปได

ในการไดรบเลอดทใหมกวาเดม ถาดฉนและทมมปญหาหรอ

อปสรรคในการดแลผปวยเดกธาลสซเมย ตองขอรบกวนซกถาม

อาจารยเรอยๆ นะคะ

ปล.คณหมอ ร. และ ดฉน เคยไปฟงอาจารยบรรยายท รพ.

หนองคายดวยคะ

ดวยความเคารพอยางสงคะ

น.ส. น.

เปนโรคธาลสซเมย ตองปฏบตตวอยางไร

สวสดคะ คณหมอกตต

เนองดวยดฉนมคำาถามมาถามคณหมอดงนคะ

1. ในกรณทตรวจเลอดแลว ผลออกมาวาตองเตมเลอด แลว

ยงไมสะดวกทจะเตมในทนทจะมผลอะไรไหมคะ

2. เตมเลอดแลวทำาไมคนรอบขางถงทกวาคลำาลงคะ

3. นำาหมกผลไม เชน ลกสมอ ลกยอ มะขามปอม

บอระเพด ลำาไย ลนจ หมกดวยนำาตาลแดง สามารถทานได

ไหมคะ และจะมผลขางเคยงอะไรบางไหมคะ

4. กรณปวดตามขอ ปวดกระดก สามารถทานยาแกปวดได

มากแคไหนคะ และจะมผลตอไตไหมคะ

5. ปกตทานยาโพลค แควนละเมดหลงอาหารเชา แตหลงจาก

ไปตรวจเลอดมาครงลาสด หมอสงใหรบประทานเพมเปน วนละ 2

เมด หลงอาหารเชา – เยน อยากทราบคะวาทำาไมตองเพมยาดวยคะ

6. ทจงหวด ภ.ก. จะตรวจเลอดตองออกคาใชจายเองทกครง

พอจะมทางไหนบางไหมคะ ทจะตรวจเลอดไดโดยไมเสยคาใชจาย

พรอมกนนดฉนยงไดสงผลการตรวจเลอดครงลาสด มาใหคณหมอ

ชวยดใหดวยคะ

ขอแสดงความนบถอ

คณ อ.

เรยน คณ อ. ทนบถอ

ไดรบจดหมายและผลเลอดแลวครบ ผลเลอด (CBC) ของ

คณ อ. ทสงมาใหดงน

CBC (หนวย) ผลการตรวจ คาปกต

RBC (x106/mL) 2.66 4.00-6.20

HB (g/dL) 4.99 12.0-16.0

Hct (%) 16 36.0-47.0

WBC (/µL) 6,600 5,000-10,000

N (%) 37 40-70

L (%) 57 20-40

NRBC (/100 WBC) 6 -

Platelets (/µL) 125,000 150,000-450,000

MCV (fL) 62 80-100

MCH (pg) 18 27-35

MCHC (g/dL) 30 32-36

RDW (%) 29.5 10.5-18.5

RBC morphology Hypochromic 3+

Microcytic 1+

Target cell few

ขอตอบคาถามดงนครบ

1. การใหเลอดในผปวยธาลสซเมยในกรณทถาผลเลอด

CBC ของผปวยมภาวะซดมากโดยดจากความเขมขนของเลอด

Hb < 7g/dL หรอ Hct < 20% สำาหรบผลเลอดของคณจำาเปน

ตองใหเลอดแตยงไมสะดวกในการเตมเลอด จะมผลตอรางกาย

คอ เหนอยงาย หนามดเปนลม วงเวยนศรษะ และอาจถงขน

หวใจลมเหลว และเสยชวตได ถารอไวและยงไมไดรบเลอดกจะ

ซดลงไปอก มผลแทรกซอนดงทไดกลาวแลว จากผลเลอดของ

Page 18: Vol 23 No. 1 January - April

16 ธาลสซเมย ┋ ม.ค. เม.ย. 57

ธาลสซเมยชนด Hb H กนยาเสรมธาตเหลก

มความจำาเปนหรอไม

คณ อ. ทสงมาให พบวาซดมาก (Hb 4.99 g/dL, Hct 16%)

ควรพบแพทย เพอไดรบการรกษาใหโดยการใหเลอด

2. การไดรบเลอดแลวผวหนงคลำาลง เนองจากมปรมาณธาต

เหลกทไดรบจากเลอดทใหผปวยเขาไปสะสมในรางกาย อวยวะ

ทมเหลกเขาไปสะลมในรางกายไดแก ตบ หวใจ ตบออน ผวหนง

เปนตน ดงนนผวหนงทคลำาเนองจากปรมาณเหลกเกนในรางกาย

3. นำาหมกผลไมสามารถรบประทานได แตตองดวตถประสงค

วาเพออะไร ถาเปนผลตภณฑสำาเรจรปทมการรบรองมาตรฐาน

ขององคการอาหารและยา (อ.ย.) ควรดวามปรมาณธาตเหลกเทาไร

ถามปรมาณทสงแนะนำาไมควรรบประทาน แตถาเปนนำาหมกททำา

เอง ตองดในเรองความสะอาดเพราะอาจมการตดเชอได

4. ยาแกปวดขอ ปวดกระดกมผลแทรกซอนคอ ทำาใหปวด

ทองเกดจากโรคกระเพาะอาหาร มแผลในกระเพาะอาหาร นอก

จากนนอาจทำาใหเลอดออกในทางเดนอาหาร มผลทำาใหซดมากขน

และถารบประทานจำานวนมาก อาจมผลตอการทำางานของไตลดลง

อาจมผลตอภาวะไตวายเรอรงตามมาได ดงนน เมอมอาการปวด

ขอปวดกระดกอยาซอยารบประทานเองควรปรกษาแพทย

5. ยาโฟลค 1 เมดม 5 มลลกรม ผปวยธาลสซเมยรบ

ประทานเพยงวนละ 1 เมดกเพยงพออยแลว ไมจำาเปนตองเพม

จำานวนเปน 2 เมด โฟลคนำาไปใชในการสรางเมดเลอด เนองจาก

โรคธาลสซเมย มการแตกทำาลายเมดเลอดแดงอยตลอดเวลา ถา

ไมใหโฟลคอาจเกดภาวะซดจากการขาดโฟลคได แตโฟลคจะไม

ทำาใหความเขมขนของเลอดเพมขน

6. การตรวจเลอดทไมเสยคาใชจายมขอแนะนำาคอ ใหใชสทธ

สวสดการการรกษาพยาบาลทเรามอย เชน ถาเรามอาชพทำางานและ

เปนสมาชกประกนสงคม (ปกส.) กใชสทธ ปกส. กบโรงพยาบาล

ทเรามสทธอย แตถาเราไมไดทำางานกสามารถใชสทธประกนสขภาพ

ถวนหนา (สปสช.) หรอ 30 บาท ทเรามรายชออยกบสถาน

พยาบาลนนครบ

ขอแสดงความนบถอ

นพ.กตต ตอจรส

ลกอาย 1 ขวบ 10 เดอน นำาหนก 11.5 สง 86 ซม.

เปนธาลสซเมยชนด Hb H คาความเขมขนเลอดอยท 25 (ตรวจ

ณ วนท 18 พ.ย. 56) อยากทราบวา การกนยาเสรมธาตเหลก

มความจำาเปนหรอไม และถากนจะมผลตอมาม หรอตบ หรอไม

(ยาชอเพดรอน ชนดหยด 0.6 มล/หยด)

ผปวย Hb H ระดบความเขมขนของเลอด (Hct) จะอย

ระหวาง 25-30% ไมจำาเปนตองรบประทานยาเสรมธาตเหลกเพราะ

ระดบ Hct จะไมเพมขนเนองจากภาวะซดเกดจากเมดเลอดแดง

ผปวยมอายสนกวาปกต จากการแตกทำาลาย แตในทางกลบกน

การรบประทานยาเสรมธาตเหลก ในระยะยาวจะทำาใหมธาตเหลก

เกนไป สะสมตามอวยวะตางๆ เชนตบทำาใหการทำาหนาทของตบ

ผดปกตหรอเปนตบแขงถามธาตเหลกเกนในปรมาณทสง จงแนะ

นำาใหรบประทานอาหารใหครบ 5 หมเหมอนเดกปกตทวไป ลกคณ

อาย 1 ป 10 เดอน นำาหนก สวนสงยงอยในเกณฑปกตครบ

หนาตาจะเปลยนแปลงไหมคะ

ผปวย Hb H จะอยในกลมรนแรงนอยไมจำาเปนตองใหเลอด

ยกเวนเวลามการตดเชอรนแรง หนาตาผปวยจะไมเปลยนแปลง

เนองจากซดไมมาก

นพ.กตต ตอจรส

Page 19: Vol 23 No. 1 January - April

ม.ค. เม.ย. 57 ┋ ธาลสซเมย 17

วนน (4 พ.ย. 56) เวลา 13.30 น. คณะแพทยศาสตร

ศรราชพยาบาล ม.มหดล จดแถลงขาว “ครงแรกของโลกศนย

ธาลสซเมยศรราช และ ศ.เกยรตคณ นพ.ประเวศ วะส รบรางวล

SITA” โดยม ศ.คลนก นพ.อดม คชนทร คณบดคณะแพทย

ศาสตรศรราชพยาบาล ม.มหดล เปนประธานแถลงขาว รวมดวย

ผศ. นพ.วศษฎ วามวาณชย ผอำานวยการ รพ.ศรราช อ.นพ. ชนนทร

ลมวงศ ประธานศนยธาลสซเมย รพ.ศรราช และ อายรแพทยผ

เชยวชาญดาน เวชพนธศาสตร รศ.ดร. นพ.วปร วประกษต กรรม

การอำานวยการและกรรมการดำาเนนการศนยธาลสซเมย รพ.ศรราช

และกมารแพทยผเชยวชาญดานโลหตวทยา รศ. นพ.ดฐกานต

บรบรณหรญสาร รองคณบดฝายสอสารองคกร คณอรนทร

ปจฉมพหงค และ คณอธพฒน บรพนธ ผปวยธาลสซเมย ณ หอง

ประชมคณะฯ ตกอำานวยการ ชน 2 รพ.ศรราช

ศ.คลนก นพ.อดม คชนทร คณบดคณะแพทยศาสตรศร

ราชพยาบาล ม.มหดล เปดเผยวาตนเองรสกดใจทศนยธาลสซเมย

รพ.ศรราช ไดรบรางวลสถาบนแหงความเปนเลศดานการดแล

ผปวยธาลสซเมย (Sultan Bin Khalifa International Award

for Center of Excellence) จากมลนธเพอมนษยธรรมและ

วทยาศาสตร สลตาน บน คาลฟา อล นายาน (H.H. Sheikh

Sultan Bin Kalifa AL Nahyan) ประเทศสหรฐอาหรบเอมเรตส

ซงมลนธนเปนองคกรของรฐทไมแสวงหาผลกำาไร กอตงขนเพอ

ยกระดบคณภาพชวตของผปวยโรคโลหตจางธาลสซเมย โดยท

การดำาเนนงานนนได มการจดตงรางวล SITA ขนในป พ.ศ. 2556

เปนปแรก เพอสนบสนนและยกยองบคคลหรอองคกรทปฏบต

งานและ/หรอวจยในการดแลผปวยโรคโลหตจางธาลสซเมย และ

ฮโมโกลบนผดปกตชนดอนๆ อนกอใหเกดประโยชนตอผปวย

โรคโลหตจางธาลสซเมยทวโลก

ทงนรางวลประเภทสถาบน (Center of Excellence) ไดม

การคดเลอกจากสถาบนทางการแพทย 300 กวาแหง ทวโลก โดย

ศนยธาลสซเมย รพ.ศรราช เปนสถาบนแหงแรกในโลกทไดรบ

เกยรตยกยอง เรยกชอรางวลนวารางวลโรคโลหตจางธาลสซเมย

นานาชาต “สลตาน บน คาลฟา” (Sultan Bin Khalifa Interna-

tional Award : SITA) โดยไดรบเกยรตจาก ชค สลตาน บน

คาลฟา ซาเยส อล นายาน ทปรกษาประธานาธบดประเทศสหรฐ

อาหรบเอมเรตส และประธานมลนธฯ เปนผมอบโลและเงนรางวล

ในการประชมสมาพนธธาลสซเมยโลก (Thalassemia Interna-

tional Federation 2013 World Congress) ทกรงอาบดาบ

เมอปลายเดอน ต.ค. ทผานมา นบเปนเกยรตอยางสงตอศนย

ธาลสซเมย รพ.ศรราช ในโอกาสน ศ.เกยรตคณ นพ.ประเวศ วะส

ปชนยาจารยดานโลหตวทยา ภาควชาอายรศาสตร รพ.ศรราช ยง

ไดรบการยกยองใหได รบรางวลประเภท บคคล ในฐานะผสราง

สรรคผลงานทางวชาการและงานวจยอนเปนประโยชน ตอวงการ

ธาลสซเมยมาอยางยาวนาน

สำาหรบศนยธาลสซเมย รพ.ศรราช เปนสถานทใหบรการ

การดแลผปวยโรคโลหตจางธาลสซเมยอยางครบวงจรแบบ 360

องศา เรมตงแตการตรวจคดกรองพาหะธาลสซเมยในประชากร

การใหคำาปรกษาทางเวชพนธศาสตร การวนจฉยกอนคลอดรวม

ถงนวตกรรมการตรวจดวยคลนแมเหลกไฟฟา (MRI-T2*) เพอหา

ภาวะเหลกเกน ในตบ และ หวใจ การใหเลอด การใหยาขบเหลก

ไปจนกระทง การรกษาโรคโลหตจางธาลสซเมยใหหายขาด โดย

การปลกถายไขกระดก และการทำายนบำาบดในอนาคต ซงการ

บรการดงกลาว ไดรบการรบรองคณภาพจากองคกรระดบโลก

ISO15189

ครงแรกของโลก ศนยธาลสซเมยศรราช และ ศ.เกยรตคณ นพ.ประเวศ วะส รบรางวล SITA

Page 20: Vol 23 No. 1 January - April

18 ธาลสซเมย ┋ ม.ค. เม.ย. 57

นอกจากการรกษาแลว คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล

ยงไดบกเบกการวจยโรคโลหตจางธาลสซเมย ตงแตปพ.ศ. 2493

ในครงนนมอาจารยดานโลหตวทยา 2 ทานเปนกำาลงสำาคญ คอ

ศ.เกยรตคณ พญ.คณสภา ณ นคร ภาควชาอายรศาสตร และ

ศ.เกยรตคณ พญ.คณหญงสดสาคร ตจนดา ภาควชากมารเวช

ศาสตร โดยอาจารยทง 2 ทาน ไดทำาการวนจฉยโรคโลหตจาง

ธาลสซเมยในกลมประชากรทไมใชชาวเมดเตอรเรเนยน ซงถอเปน

ครงแรกในประเทศไทย และของโลกดวย

จากจดเรมตนในครงนน งานวจยโรคโลหตจางธาลสซเมย

ไดเจรญกาวหนาสบเนองภายใตการนำาของ ศ.เกยรตคณ นพ.ประเวศ

วะส ผทำาการวจยถงกลไกการเกดโรคทางพนธกรรม ทกอให

เกดโรคโลหตจางธาลสซเมย ซงนำาไปสการปองกนรกษา ผลงาน

วจยของทาน เปนทยอมรบทงภายในและตางประเทศ และยงไดรบ

เชญไปบรรยายทมหาวทยาลย และสถาบนวจยหลายแหงเกอบ

ทกทวปทวโลก นอกจากนทานยงมบทความทางวชาการทไดรบ

การตพมพในวารสารตางประเทศมากกวา 200 เรอง รวมถงแตง

ตำาราวชาโลหตและคมอโลหตวทยา ไวมากมายใหแพทยรนหลงได

ศกษาหาความร เหลานถอเปนจดเรมตนของแนวคดในการดแล

ผปวยโรคโลหตจางธาลสซเมย ทยงคงใชอยในปจจบนรวมถง

การพฒนาองคความรพนฐาน ดานอณพนธศาสตรของแอลฟาและ

เบตาธาลสซเมย และนำาไปสการดแลผปวยในทางคลนก ดาน

การตรวจวนจฉยกอนคลอด ในระดบอณพนธศาสตร ความรและ

ประสบการณดงกลาว มความสำาคญอยางยงตอการพฒนาโครง

การการปองกนและควบคมโรคโลหตจางธาลสซเมยชนดรนแรง

ในระดบชาต ซงใชแพรหลายในประเทศไทย และสามารถนำาไปใช

เปนตนแบบในการดแลผปวยโรคโลหตจางธาลสซเมยในหลายๆ

ประเทศอกดวย

ทงนเพอใหการปองกน และควบคมโรคโลหตจางธาลส

ซเมย มความเขมแขงทงในระดบทองถนและระดบชาต อ.นพ.

ชนนทร ลมวงศ ประธานศนยธาลสซเมย รพ.ศรรราช กลาววา

แมโรคนจดอยในกลมโรคทางพนธกรรม แตสามารถปองกนและ

รกษาได หากทกฝายชวยกน เหตนคณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล

จงจดตงหนวยงานเฉพาะดานธาลสซเมยขนภายใตชอ “โครงการ

พฒนาระบบสขภาพธาลสซเมย” (คพธ) ในป พ.ศ.2545 โดยการ

รเรมของ ศ.เกยรตคณ พญ.วรวรรณ ตนไพจตร ภาควชากมาร

เวชศาสตร และ ศ. พญ.จนตนา ศรนาวน ภาควชาอายรศาสตร

เพอใหเกดการดแลผปวย ในรปแบบสหสาขาและมปฏสมพนธ

กนระหวางภาควชา และไดมการจดตงคณะกรรมการอำานวย

การและคณะทำางานทมาจากหลายภาควชา ไดแก ภาควชาอายร

ศาสตร ภาควชากมารเวชศาสตร ภาควชาสตศาสตร-นรเวชวทยา

ภาควชาพยาธวทยาคลนก ภาควชาเวชศาสตรการธนาคารเลอด

และภาควชารงสวทยา

โครงการดงกลาวไดทำาการตรวจคดกรองประชากรไป

แลวกวา 100,000 ราย ใหการวนจฉยกอนคลอด และตรวจวนจฉย

ในระดบอณพนธศาสตร แกคสมรสทเปนคเสยงแลวกวา 2,500 ค

ตอมาในป พ.ศ. 2551 โครงการพฒนาระบบสขภาพธาลสซเมย

ถกยกระดบเปน “ศนยธาลสซเมย” สงกด รพ.ศรราช ทำาการตรวจ

คดกรองประชากรมากกวา 12,000 รายตอป การตรวจวเคราะห

ฮโมโกลบนกวา 6,000 รายตอป การตรวจรหสพนธกรรม (ดเอนเอ)

กวา 3,000 ครงตอป รวมถงการวนจฉยกอนคลอดกวา 400 ครง

ตอป นอกจากนยงเปนศนยสงตอเพอการวนจฉยโรคธาลสซเมย

และฮโมโกลบนผดปกตในระดบชาต และมหนาทรบผดชอบตอ

โครงการควบคมและปองกนโรคโลหตจางธาลสซเมยในเขต

กรงเทพมหานคร และ 17 จงหวดหลก ของภาคกลางในประเทศ

ไทยดวย

นอกจากงานในดานการปองกน และควบคมโรคโลหตจาง

ธาลสซเมย การพฒนามาตรฐานการดแลผปวยกมความสำาคญ

เชนกน ซงการบรการและการพฒนาในสวนนอยภายใตการดแล

ของ รศ.ดร. นพ.วปร วประกษต กรรมการอำานวยการและกรรม

การดำาเนนการศนยธาลสซเมย รพ.ศรรราช

รศ.ดร.นพ.วปร วประกษต กลาวถงสถานการณของ

โรคโลหตจางธาลสซเมยวา ปจจบนมคนไทยทเปนพาหะประมาณ

รอยละ 35 หรอประมาณ 18 - 20 ลานคน จดเปนโรคทมการ

ถายทอดทางพนธกรรมมากทสดในประเทศไทย สาเหตเกดจาก

เมดเลอดแดงผดปกต มอายขยสน แตกสลายงาย ทำาใหเกด

อาการซด (โลหตจาง) โรคนถายทอดทางพนธกรรม จากการรบ

ยนธาลสซเมยมาจากทงพอและแม และจะสามารถถายทอดพนธ

กรรม (ยน) นไปสลกหลานได ในรายทเปนพาหะไมแสดงอาการ

ของโรค แตในผปวยสวนใหญจะมอาการรนแรงและมอายขยสน

หากไมไดรบการดแลรกษาทเหมาะสม ดงนนพนธกจทสำาคญของ

ศนยธาลสซเมยอกประการคอ การพฒนาการดแลผปวยโรคโลหต

จางธาลสซเมยอยางบรณาการ เราไดจดตงคณะทำางานหลายคณะ

ภายใน รพ.ศรราช ซงมทมแพทยและนกวทยาศาสตรมากกวา100

ทานทเขารวม โดยคณะทำางานเหลานไดทำางานรวมกนเพอพฒนา

การดแลรกษาผปวยอยางตอเนอง

ปจจบนศนยธาลสซเมย รพ.ศรราช มผปวยโรคโลหตจาง

ธาลสซเมยทอยในความรบผดชอบมากกวา 2,000 ราย โดยม

อายตงแต 1 เดอน - 70 ป รบผดชอบดแลตงแต การตรวจวนจฉย

การจดหาหมโลหต ใหตรงกบความตองการของผปวยอยางมคณ

ภาพสงและปลอดภยเพยงพอ การรกษาโดยการใหเลอดอยาง

สมำาเสมอ การขบธาตเหลก การตรวจตดตามปรมาณเหลกสะสม

ในเนอเยอ ทงจากการตรวจเลอด และการตรวจดวยคลนแมเหลก

ไฟฟา การตรวจตดตามการทำางานของหวใจและ ตอมไรทอ ไปจน

Page 21: Vol 23 No. 1 January - April

ม.ค. เม.ย. 57 ┋ ธาลสซเมย 19

แพทยและบคลากรทางการแพทยเปนประจำาปละ 2 ครง ปจจบน

มแพทย พยาบาล และนกวทยาศาสตรสขภาพจากทวประเทศ

มากกวา 300 ราย ทผานการอบรมในหลกสตรน และสามารถ

นำาความรทไดไปประยกตใชกบผปวยในโรงพยาบาลทองถนของ

ตน นอกจากนยงไดจดหลกสตรฝกอบรมพยาบาลแบบกาวหนา

สำาหรบการดแลผปวยโรคโลหตจางธาลสซเมยปละ 1 ครง ตงแต

ปพ.ศ. 2552 และปจจบนมพยาบาลกวา 500 คนทวประเทศ

ทผานการฝกอบรมดงกลาว

แมในปจจบนโรคธาลสซเมยจะสามารถรกษาใหหายขาด

ได แตกยงมขอจำากดอยมากและมความเสยงทจะเปนอนตรายถง

ชวต ถงแมวาเราจะสามารถใหการรกษาทดเยยม หากแตการ

ปองกนผปวยใหมกมความสำาคญยง และทกคนสามารถทำาได

เนองจากโรคโลหตจางธาลสซเมยเปนโรคทางพนธกรรม ซงขณะ

นคนไทยเปนพาหะกนมากถงรอยละ 35 ถามญาตเปนธาลสซเมย

อตราเสยงทจะเปนพาหะจะยงมากขน และยงสามภรรยาเปนพาหะ

ทงค โอกาสทบตรจะเปนโรคธาลสซเมยมไดตงแตรอยละ 25 - 50

วธปองกนทำาไดโดย

1. ปรกษาแพทยเพอตรวจเลอดกอนสมรส หรออยางชากอน

มบตรวา ตนเปนพาหะหรอไม

2. ฝากครรภทนทททราบวาตงครรภ เพอแพทยจะไดตรวจ

วนจฉยทารกในครรภวามโรคโลหตจางธาลสซเมยหรอไม

3. ควรแนะนำาใหญาตพนองไปตรวจเลอดโดยวธพเศษวา

เปนพาหะหรอไม และปรกษาแพทยกอนสมรส เพอวางแผนครอบ

ครวอยางเหมาะสมตอไป

ทงหมดน ศรราชหวงจะเหนสงคมไทยและประชาคมโลก

มคณภาพชวตทด ดงพระราชดำารสของสมเดจพระบรมราชชนก

ทวา

“ความสำาเรจทแทจรงนน มไดเกดจากการเรยน

แตเปนการใชความรไปกอใหเกดประโยชนแกมนษยชาต”

ซงถาทำาอยางนอยางตอเนอง ผมเชอวาสงคมนาอยทเดยว

ศ.คลนก นพ.อดม กลาวปดทาย

.

ถงการรกษาดวยการปลกถายเซลลตนกำาเนดเมดเลอด และการ

รกษาดวยยนบำาบดในอนาคต

ผลงานเดนของศนยฯ คอ การพฒนาโปรแกรมคอม

พวเตอรในการประเมนภาวะเหลกเกน โดยใชคลนแมเหลกไฟฟา

(MRI T2*) เปนแหงแรกในเอเชย เรยกวา โปรแกรม “SiTA

Analysis” (Siriraj Thalassemia Analysis) ปจจบนมผปวย

มากกวา 300 ราย ทไดรบการประเมนดวยเทคโนโลยน การ

พฒนาโปรแกรมดงกลาว ทำาใหสามารถลดการพงพาเทคโนโลย

จากตางประเทศและลดคาใชจายในการตรวจวเคราะห ตลอดจน

การนำาไปสการจดทำาแนวทางการดแลผปวยโรคโลหตจางธาลส

ซเมยในการใชยาขบเหลก โดยเฉพาะยา deferiprone ซงเปนยา

ทใชแพรหลายในประเทศไทย สามารถชวยผปวยโรคโลหตจาง

ธาลสซเมยกวา 1,000 ราย จากภาวะแทรกซอนอนเนองจากภาวะ

เหลกเกน ซงแนวทางดงกลาวมบทบาทสำาคญทแพทยผดแลผปวย

ทวประเทศจะนำาไปพฒนาการใชยาขบเหลกทถกตอง

ยงกวานน ศนยธาลสซเมย รพ.ศรราช ยงทำาการศกษา

วจยทางคลนกทงในระดบประเทศและในระดบนานาชาต โดยทำา

การวจยรวมกบสถาบนชนนำาในระดบนานาชาตกวา 14 แหง ตง

แตการวจยดานการรกษาดวยยนบำาบด รวมกบ Memorial Sloan-

Ketterring Cancer Center (MSKCC) (สหรฐอเมรกา) การตรวจ

หาปจจยพนธกรรมรวมทมผลตออาการทางคลนกของผปวย โรค

โลหตจางธาลสซเมย รวมกบ University of Oxford (สหราช

อาณาจกร) การจดทำาแนวทางการดแลผปวยโรคโลหตจางธาลส

ซเมย รวมกบ Thalassemia International Federation (TIF)

โดยทศนยธาลสซเมย รพ.ศรราช เปนผกอตงและดำาเนนการจด

การประชม Asia Pacific Iron Academy Conference (APIA)

เปนตน รวมถงมผลงานวจยตพมพในวารสารชนนำาระดบนานา

ชาตมากกวา 100 เรอง ในรอบ 10 ปทผานมาอยางตอเนอง อาท

Science, Cell, PNAS, Blood, British Journal of Hematology,

Haematologica, Blood Cell Molecular and Diseases,

Hemoglobin และยงไดเขารวมในการจดทำาแนวทางการดแลผปวย

โรคโลหตจางธาลสซเมยของประเทศไทย ผานทางมลนธโรคโลหต

จางธาลสซเมยแหงประเทศไทย

ภารกจอกประการหนงทสำาคญของศนยธาลสซเมย คอ

การใหบรการทางวชาการแกแพทยและบคลากรทางการแพทย

ตลอดจนแพทยประจำาบาน และแพทยประจำาบานตอยอด ใหม

ความสามารถ ความคดสรางสรรค และความเปนมออาชพ มง

เนนในเรองการดแลผปวย อนจะสงผลดตอสงคมและประเทศ

ชาตในภาพรวม โดยเรมมาตงแตป พ.ศ. 2547 จดใหมหลกสตร

การฝกอบรมทกษะการใหคำาปรกษาทางพนธกรรม และความร

ทจำาเปน ในการวนจฉยและปองกนโรคโลหตจางธาลสซเมยสำาหรบ

Page 22: Vol 23 No. 1 January - April

20 ธาลสซเมย ┋ ม.ค. เม.ย. 57

เมอวนท 30 ตลาคม – 1 พฤศจกายน 2556 ทผานมา

คณะทำางาน ภายใตชมรมโรคโลหจางธาลสซเมยแหงประเทศไทย

ไดมโอกาสเขารวมการประชมสมมนาวชาการธาลสซเมยแหงชาต

ครงท 19 ประจำาป 2556 “ภาคเครอขายการปองกนและควบ

คมโรคธาลสซเมยเพอการบรหารจดการ” ณ หองประชมเรอนคม

โรงแรมคมภคำา จงหวดเชยงใหม บรรยากาศภายในหองประชม

มการบรรยายใหความรเกยวกบ การตรวจวนจฉย การควบคม

ปองกน และการรกษาโรคโลหตจางธาลสซเมยแกแพทย พยาบาล

เจาหนาทหองปฏบตการ และผเขารวมประชม สวนบรเวณภาย

นอกมการออกบธแนะนำาเครองมอการตรวจวนจฉย บธตวแทน

บรษทยาในการรกษาธาลสซเมย และบธของมลนธโรคโลหตจาง

ธาลสซเมยแหงประเทศไทยฯ ทตวแทนคณะทำางานฯไดนำาโครง

การลงทะเบยนสมครสมาชก ชมรมโรคโลหตจางธาลสซเมยแหง

ประเทศไทย (Thalassemia Registry for Thailand : Thal R Thai)

มาแนะนำา ประชาสมพนธ เชญชวนแพทย พยาบาล ผทเกยว

ของกบผปวยธาลสซเมย ททำาการรกษาในโรงพยาบาลตางๆ เขา

รวมโครงการดงกลาวน มการแจกตวอยางแบบฟอรมใบสมคร

สมาชก ของทระลก และจลสารชมรมโรคโลหตจางธาลสซเมยฯ

ทผปวยจะไดรบจากการสมคร พรอมทงมการอธบายสรป โครงการ

ลงทะเบยนสมครสมาชก ทดำาเนนการมาแลวในระยะเวลา 1 ป

ไดขอมลผปวยทเปน โรคโลหตจางธาลสซเมยชนดตางๆ

จำานวน 839 ราย จาก 35 โรงพยาบาล ซงผลตอบรบเปนทนาพอ

ใจมผสนใจเขารวมโครงการเกนเปาหมายทคาดการณไว และคาค

หวงวาจะไดรบการสนบสนนจากภาครฐในการทำาโครงการนใน

โอกาสตอไป

รายละเอยดโครงการ:

โครงการลงทะเบยน สมครสมาชกชมรมโรคโลหตจาง

ธาลสซเมยแหงประเทศไทย (Thalassemia Registry for Thailand :

Thal R Thai) คอ โครงการรวบรวมขอมลผปวยโรคโลหตจาง

ธาลสซเมยทวประเทศอยางเปนระบบ เพอใหทราบจำานวนผปวย

โรคโลหตจางธาลสซเมยตามความเปนจรง และสามารถแยก

จำานวนผปวยธาลสซเมยในแตละชนดได ทราบขอมลพนฐานของ

ผปวยธาลสซเมยแตละราย ทงความรนแรงของโรค การดแลรกษา

ปญหาอปสรรคทผปวยประสบ จดสรางฐานขอมลของผปวยโรค

โลหตจางธาลสซเมย เพอการตดตามและใหความชวยเหลอใน

ระยะยาวในระดบประเทศตอไป

สมาชกทานใดสนใจเขารวมโครงการ:

ตดตอขอรบแบบฟอรมใบสมคร ไดท

โทร. 02-419-8329, 02-412-9758

คณอรนทร ปจฉมพหงค

การประชมสมมนาวชาการธาลสซเมยแหงชาต ครงท 19 ประจำ�ป 2556

“ ภาคเครอขายการปองกนและควบคม โรคธาลสซเมยเพอการบรหารจดการ”

Page 23: Vol 23 No. 1 January - April

ม.ค. เม.ย. 57 ┋ ธาลสซเมย 21

การเดนทางของเราเรมขนโดยสายการบน เอทฮด (ETIHAD)

ซงเปนสายการบนแหงชาตของประเทศสหรฐอาหรบเอมเรตส ใช

เวลาเดนทางประมาณ 6 ชวโมงจงถงกรงอาบดาบ ซงเปนเมอง

หลวงของประเทศ สภาพอากาศของบานเขาคอนขางรอน แดด

แรง คนสวนใหญจงอยแตภายในอาคารทตดเครองปรบอากาศ

ไมคอยมคนออกมาเดนตามทองถนนใหเหนสกเทาไหร นอกจาก

อาคารสงตระหงาน ทมรปแบบสถาปตยกรรมทดทนสมยแปลก

ตาแลว บานพกอาศยสวนใหญของเขาจะเปนสไตลอาหรบ และใช

สกลมกลนไปกบสของทะเลทราย ทำาใหเมองนดเหมอนจะแหง

แลงไปสกหนอย

จดประสงคของการเดนทางครงน คอไปรวมงานประชม

ซงจดโดย Thalassemia International Federation (TIF) ซงจด

ขนเปนประจำาทก 2 ป และหมนเวยนเปลยนประเทศทจดงาน

ไปเรอยๆ โดยการประชมแบงเปนสองสวนคอ การประชมเชง

วทยาศาสตรสำาหรบแพทย และการประชมใหความรในโรคธาลส

ซเมยของผปวยและผปกครอง ซงมทงความรในการรกษาใหม

การปฏบตตวของผปวย และทสำาคญคอการไดพบปะแลกเปลยน

ความรกบผปวยจากประเทศตางๆ โดยพวกเราไดเขาประชม

ในสวนน นอกจากนยงมงานมอบรางวล Sultan Bin Khalifa

International Thalassemia Award ใหแกบคคล หรอองคกรทม

ผลงานหรอความกาวหนาเกยวกบโรคธาลสซเมย ซงเปนทยอมรบ

ในระดบนานาชาต สำาหรบประเทศไทย ผทไดรบรางวลคอ ศ.นพ.

ประเวศ วะส ไดรบรางวลในสาขาความสำาเรจทางวทยาศาสตร

รบรางวลแทนโดย ศ.นพ.สทศน ฟเจรญ และ ศนยธาลสซเมย

โรงพยาบาลศรราช ไดรบรางวล ในสาขาศนยความเปนเลศทาง

คลนก รบรางวลโดย ศ.คลนก นพ.อดม คชนทร คณบด คณะ

แพทยศาสตรศรราชพยาบาล นบเปนเครองยนยนความกาวหนา

ทางดานการรกษาผปวยโรคธาลสซเมยของบานเราอกสงหนง

ในงานประชมมวทยากรผลดเปลยนกนมานำาเสนอความร

ขอมลทนาสนใจเกยวกบการรกษาในดานตางๆ โดยเฉพาะเจาะจง

เชน ความปลอดภยในการใหเลอด การใชยาขบเหลกชนดตางๆ

ผมเปนผปวย โรคโลหตจางธาลสซเมยชนดฮโมโกลบนเอชคนหนง ทรบการรกษาใน

คลนกโรคโลหตจางธาลสซเมยโรงพยาบาลรามาธบด และไดรบโอกาสจากมลนธโรคโลหตจาง

ธาลสซเมยแหงประเทศไทย คดเลอกเปนตวแทนผปวยโรคโลหตจางธาลสซเมย พรอมดวย

นองพฒนนท รงสรรคโลหะกล และ คณดารกา สเลอม เจาหนาทจากมลนธ เขารวมประชม

เกยวกบ ความกาวหนาทางการแพทยในการรกษาโรคโลหตจางธาลสซเมยในระดบนานาชาต

สำาหรบผปวยและผปกครอง ซงในปนจดเปนครงท 15 แลว ณ กรงอาบดาบ ประเทศสหรฐ

อาหรบเอมเรตส ระหวางวนท 20 - 23 ต.ค. 56 นบวาเปนโชคดของผม ทไดไปเปดหเปดตา

รบความรใหมๆ เกยวกบโรคน และยงเปนประเทศทผมไมเคยคดวาจะไดมโอกาสไปเยอนอกดวย โดย.. กฤตน กฤษเจรญ

Page 24: Vol 23 No. 1 January - April

22 ธาลสซเมย ┋ ม.ค. เม.ย. 57

ผลขางเคยงของยา ประสทธผลของยา ภาวะเหลกเกนและผล

กระทบตออวยวะตางๆ ไดแก หวใจ ตบ ไต กระดก และฟน

มการแนะนำาการปฏบตตวของผปวย การใชสอโซเชยลมเดยให

เกดประโยชนเพอเปนสอกลางระหวางผปวย และเปนชองทาง

ของการระดมเงนทน เพอชวยสนบสนนผปวย รวมถงการเลา

ประสบการณตรงของผปวย ในดานการดแลรกษาทงสภาพรางกาย

และจตใจ เพอใหกำาลงใจแกผปวยดวยกน และมความหวงในการ

ใชชวตโดยไมจมปลกอยกบโรค

เนอหาทมการหยบยกขนมาใหความสำาคญเปนพเศษ นอก

เหนอจากการรกษาในผปวยทตองไดรบเลอดเปนประจำาคอ การ

รกษาในผปวยทเปนโรคโลหตจางธาลสซเมยชนด ทไมตองไดรบ

เลอดเปนประจำา (Non-Transfusion Dependent Thalassemia

หรอ NTDT) วาควรตองพบแพทยอยางสมำาเสมอเพอตรวจหา

ภาวะเหลกเกนในรางกาย และดวามความจำาเปนทจะตองใหยาขบ

ธาตเหลกหรอไม เพอปองกนธาตเหลกไปเกาะทอวยวะสำาคญ

เชน ตบ และหวใจ ซงจะนำาไปสโอกาสการเกดโรค หรอภาวะตางๆ

ในอตราทสงกวาคนปกตทวไป ซง ผศ.ดร.นพ.วปร วประกษต จาก

โรงพยาบาล ศรราชไดรวมเปนวทยากรใหความรในเรองนพรอม

กบแพทยจากประเทศอนๆ ดวย

โดยสรป จากการประชมครงนทำาใหผมทราบวา โรคธาลส

ซเมยนนไมไดเปนแตเพยงโรคทรกษาดวยการใชยา หรอการให

เลอดแกผปวยเพยงอยางเดยว แตยงเปนโรคทตองการความเขา

ใจจากสงคม ครอบครว รวมถงการปฏบตตวของผปวยเองเนอง

จากเปนโรคทตองอาศยการรกษาตลอดชวต การปรบทศนคต

ของตวผปวยมผลตอการดำารงชวตในแตละวนเปนอยางมาก การ

ใหความรความเขาใจแกประชาชนทเปนโรคเปนสงจำาเปน ทงใน

ดานการปองกนบตรทเกดมาไมใหเปนโรค การบรจาคเลอดอยาง

ถกวธใหปลอดภยแกผรบ และการปฏบตตวตอผปวยทำาใหไมร

สกแปลกแยกจากสงคม และการสนบสนนจากภาครฐใหคนไขได

เขาถงการรกษาในทกสวนของประเทศ ไมใชแตเฉพาะเมองใหญ

ผมหวงวาเรองราว และประสบการณทผมนำากลบมาจาก

การไปประชมครงน จะเปนประโยชนตอเพอนรวมโรค ผปกครอง

หรอผทไดอานสกเลกนอยกยงด

สดทายนผมขอขอบพระคณ มลนธโรคโลหตจางธาลสซเมย

แหงประเทศไทย ทใหโอกาสเดนทางไปรวมประชม และ นพ.ธนยชย

สระ จากโรงพยาบาลรามาธบด ทใหการรกษาผมเปนอยางด และ

สนบสนนการเดนทางไปรวมประชมในครงนครบ

Page 25: Vol 23 No. 1 January - April

ม.ค. เม.ย. 57 ┋ ธาลสซเมย 23

เมอวนท 30 ตลาคม – 1 พฤศจกายน พ.ศ. 2556 ม

การจดประชมสมมนาวชาการธาลสซเมยแหงชาต ครงท 19 ณ

โรงแรมคมภคำา จงหวดเชยงใหม โดยกรมอนามย กระทรวง

สาธารณสข และคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม เปน

เจาภาพรวมกบมลนธโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทยฯ

และไดรบการสนบสนนจากสำานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

(สปสช.) มผเขารวมประชมมากกวา 500 คนจากทวประเทศ ในปน

ชมรมฯ ไดสงตวแทนคณะทำางานภายใตชมรมฯ เขารวมการประชม

และไดจดแสดงนทรรศการเกยวกบผลการดำาเนนงานโครงการ

สมครสมาชกชมรมโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทย

(Thalassemia Registration for Thailand: Thal R Thai) ในบธ

ของมลนธฯ ดวย

สำาหรบการประชมสมมนาวชาการธาลสซเมยแหงชาตปน

ผชวยรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข นพ.วชย เทยนถาวร

เปนผเปดการประชม ในปนมการมอบของทระลกและโลเกยรตคณ

มากมาย ทสำาคญคอการมอบถาดเงนสำาหรบผทไดรบ SITA

AWARDS 2 ทานคอ ศ.เกยรตคณ นพ.ประเวศ วะส จากรางวล

ประเภทบคคล ในฐานะผสรางสรรคผลงานทางวชาการและงาน

วจยอนเปนประโยชนตอวงการธาลสซเมยมาอยางยาวนาน และ

นพ.ชนนทร ลมวงศ ประธานศนยธาลสซเมย โรงพยาบาลศรราช

จาก รางวลสถาบนแหงความเปนเลศดานการดแลผปวยธาลสซเมย

การประชมเรมดวยปาฐกถาพเศษ 2 เรองคอ “20 ป

ของการปองกนควบคมและรกษาโรคโลหตจางธาลสซเมย” โดย

นพ.วชย เทยนถาวร และ “60 ป ธาลสซเมยในประเทศไทย” โดย

ศ.เกยรตคณ นพ.ประเวศ วะส ตอจากนนเปนการอภปราย 2

เรองสำาคญคอ “สภาพปจจบนและอนาคตของการปองกน และ

ควบคมโรคธาลสซเมยในประเทศไทย” โดยรองอธบดกรมการ

แพทย รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย ผจดการกองทน

สงเสรมสขภาพปองกนโรค สปสช. ผแทนโรงเรยนแพทย ผแทน

สตแพทย และ นพ.ดนย ธวนดา เปนผรวมอภปราย และ “ประสบ

การณการควบคมและปองกนธาลสซเมยในประเทศไทย” โดย ศ.

นพ.สทศน ฟเจรญ และมผอำานวยการศนยอนามยท 5 นครราชสมา

ศนยอนามยท 6 ขอนแกน ศนยอนามยท 7 อบลราชธาน และ

ศนยอนามยท 8 นครสวรรค รวมอภปราย

เนอหาของการประชมในวนท 2 และ 3 มความคลาย

คลงกบของการประชมทกๆ ปทผานมา เรมตนดวย Meet the

Expert ในตอนเชา ซงเปนเวททจดขนมาใหนกวชาการทสนใจ

เรองโรคธาลสซเมย ใหมโอกาสซกถามปญหาเกยวกบการรกษา

การตรวจวนจฉย และการใหคำาปรกษาทางพนธกรรมกบผเชยว

ชาญจากมหาวทยาลย หลงจากนนกเปนการบรรยายในหองประชม

ใหญเรอง CPG เรอง Diagnosis and Prevention & Control

และ Management

การบรรยายเรอง “Gene Therapy in Thalassemia” โดย

Prof. Emmanuel Payen จาก Institute National de la Santéet de la Recherche Scientifique (INSERM), France และ ศ. นพ.

สรเดช หงสอง ไดบรรยายถงความกาวหนาและความสำาเรจใน

การรกษาโรคธาลสซเมยชนดรนแรงจนหายขาด โดยเทคโนโลย

ลาสดทเปนความหวงในอนาคตอนใกล

การอภปรายเรอง Diagnostic difficulties in prevention

and control program for Thalassemia in Thailand แบงออก

เปน 3 หวขอ คอ Hb variants โดย รศ. ดร.สพรรณ ฟเจรญ

High Hb F โดย รศ. ดร. นพ.วปร วประกษต และ Atypical

thal carrier โดย ดร.ปราณ ฟเจรญ วทยากรทง 3 ทานไดบรรยาย

ถงตวอยางผลเลอดทพงระมดระวงในการแปลผล และแนวทาง

ในการตรวจเพมเตมเมอพบผลเลอดดงกลาว เพอใหการแปลผล

ความเสยงมความแมนยำาทสด

การอภปรายเรอง Lessons learn from case studies in

prevention and control program for Thalassemia in Thailand

โดย รศ. พญ.พรพมล เรองวฒเลศ, รศ. พญ.พมพลกษณ เจรญขวญ

และ ผศ. พญ.ปราณ สจรตจนทร วทยากรทง 3 ทานไดบรรยาย

ถงประสบการณจรง ในการดแลคเสยงและผปวยธาลสซเมย

โดยใหตวอยาง ในรายทมประเดนปญหาและใหขอแนะนำาทเปน

ประโยชนในการดแลรกษา

นอกจากนยงมการนำาเสนอผลงานของนกวชาการทงจาก

กระทรวงสาธารณสข และมหาวทยาลย ทงในรปแบบโปสเตอร

และแบบปากเปลา (Oral Presentation) และมการพจารณาให

รางวลผลงานทโดดเดนรวมทงหมด 6 รางวล โดยมลนธโรคโลหต

จางธาลสซเมยแหงประเทศไทยฯ ใหการสนบสนนมาโดยตลอด

เนองจากมบคลากรทางการแพทยมารวมประชมเปนจำานวน

มาก ทางมลนธฯ จงถอโอกาสจดการประชมพจารณาราง CPG

ขนในวนท 31 ตลาคม 2556 เวลา 17.00 – 19.00 น. ณ หอง

ครมาศ ดวย

กอนปดการประชมไดมการสงมอบเจาภาพ ทจะจดการ

ประชมวชาการธาลสซเมยแหงชาต ครงท 20 โดยทานรองอธบด

กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข มอบชอดอกไมใหแกทานรอง

อธบดกรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข เพอการเปนเจาภาพ

ในการจดประชมสมมนาวชาการธาลสซเมยแหงชาตในปตอไป

Page 26: Vol 23 No. 1 January - April

24 ธาลสซเมย ┋ ม.ค. เม.ย. 57

สง โลโก พรอม ชอบรษท หรอหนวยงาน และ ขอความโฆษณา

จำ�นวนเงน 30,000 บ�ทตอ 3 ฉบบ ( 1 ป )

หรอ มความประสงคบรจาค สนบสนนการจดพมพจลสารฯ

จำ�นวน....................บ�ท

โอนเงนเข�บญช ออมทรพย ธนาคารทหารไทยหม�ยเลขบญช 038-2-95192-9

ชอบญช จลสารธาลสซเมย โดย นพ.กตต ตอจรส

กาหนดออกหนงสอ :

ทก 4 เดอน มกร�คม พฤษภ�คม กนย�ยน ปละ 3 เลม

ปท 23 ฉบบท 1 ประจำ�เดอน มกร�คม-เมษ�ยน 2557 ISSN 1513 Vol. 23 No. 1 January-April 2014

จลสารชมรมโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทย

บรรณาธการ :

รศ. นพ.กตต ตอจรส

กองบรรณาธการ :

ศ. พญ.วรวรรณ ตนไพจตร ศ. พล.ท.หญง พญ.ทพย ศรไพศ�ล

รศ. นพ.นพดล ศรธน�รตนกล

รศ. นพ.ธนยชย สระ

รศ. พญ.ปร�ณ สจรตจนทร

รศ. นพ.อศร�งค นชประยร

นพ.จกรกฤษณ เออสนทรวฒน�

สานกงานจลสาร :

หนวยโลหตวทย� กองกม�รเวชกรรม โรงพย�บ�ลพระมงกฎเกล� อ�ค�รพชรกตย�ภ� ชน 8 เลขท 315 ถนนร�ชวถ เขตร�ชเทว

กรงเทพฯ 10400

โทรศพท : 0-2354-7711 ตอ 94143 โทรสาร : 0-2644-4130

E-mail : [email protected]

ชอ :

จลส�รชมรมโรคโลหตจ�งธ�ลสซเมยแหงประเทศไทย

(Bulletin of The Thalssemia Club of Thailand)

เจาของ : มลนธโรคโลหตจ�งธ�ลสซเมยแหงประเทศไทยในพระอปถมภ

พระเจ�วรวงศเธอพระองคเจ�โสมสวล พระวรร�ช�ทนดด�ม�ต

(Thalassemia Foundation of Thailand)

สานกงานมลนธฯ :

ตกอ�นนทมหดล ชนท 6 ภ�ควช�กม�รเวชศ�สตร โรงพย�บ�ลศรร�ช บ�งกอกนอย กรงเทพฯ 10700

โทรศพท : 0-2419-8329 โทรสาร : 0-2412-9758

Website : www.thalassemia.or.th

วตถประสงค :

1. สงเสรมเผยแพรคว�มรโรคโลหตจ�งธ�ลสซเมย แก ผปวย ผปกครองและประช�ชน

2. สร�งคว�มสมพนธอนด ระหว�งสม�ชกชมรมโรคโลหตจ�ง

ธ�ลสซเมยแหงประเทศไทย แพทย และบคล�กรท�งก�รแพทย

ทงนบทคว�มต�งๆ ทลงพมพตองไมเกยวของกบก�รเมองหรอ

ขดตอระเบยบศลธรรมอนดง�ม

ใบสมครสมาชกจลสารฯ / ใบแสดงความจานงเพอขอรบหนงสอ “ สาระหนารเกยวกบธาลสซเมย ”

หมายเหต ▶ การโอนเงนคาจดสงจลสาร/หนงสอ เขาบญช ธ.ทหารไทย สาขาโรงพยาบาลพระมงกฎเกลา

หมายเลข 038-2-95192-9 ชอบญช “จลสารธาลสซเมย”

▶ สามารถ download ในสมคร/ใบแสดงความจำานงไดท www. thalassemia.or.th ▶ สอบถามเพมเตมท โทร: 0-2354-7711 ตอ 94143 โทรสาร: 0-2644-4130 E-mail : [email protected]

วนท.........................เดอน.....................................พ.ศ..................( ก� X ใน )ชอ.......................................น�มสกล.........................................อ�ย..........ป เพศ ช�ย หญงสถ�นะ แพทย พย�บ�ล เทคนคก�รแพทย ผปวย ผปกครอง/ญ�ต อนๆ ระบ................................................สถ�นพย�บ�ลทรกษ�............................................. ทอย............................................................................................................................................................อำ�เภอ/เขต...........................................จงหวด.........................................หสไปรษณย...............................

โทรศพท..................................................โทรส�ร.....................................E-mail address........................

มความประสงคจอง “จลสารชมรมโรคโลหตจางธาลสซเมยแหงประเทศไทย” จำ�นวน.............เลม โดย

สมครสม�ชกใหม ตออ�ยสม�ชก (จลส�รกำ�หนดออกปละ 3 เลม)

แนบแสตมป 5 บ�ท จำ�นวน 3 ดวง ตออ�ยสม�ชก 1 ป (สำาหรบผปวย) จำ�นวน ดวง หรอ

โอนเงนค�จดสง 50 บ�ท / 1 ป (บคคลทวไป) เปนเงน บ�ท

มความประสงคจองหนงสอ “สาระหนารเกยวกบธาลสซเมย” จำ�นวน..................เลม โดย

แนบแสตมปมลค� 50 บ�ท ตอเลม จำ�นวน ดวง หรอ

โอนเงนค�จดสง 50 บ�ท ตอเลม เปนเงน บ�ท

กรณ�สงใบสมครสม�ชกจลส�รฯ/ใบขอรบหนงสอพรอมแนบ แสตมป หรอสำ�เน�ก�รโอนเงนม�ท

นพ.กตต ตอจรส หนวยโลหตวทย� กองกม�รเวชกรรม โรงพย�บ�ลพระมงกฎเกล�

315 ถนนร�ชวถ เขตร�ชเทว กรงเทพมห�นคร 10400

อตราคาพมพโฆษณาเผยแพรกจการ ลงในจลสารๆ

Page 27: Vol 23 No. 1 January - April

การประชมสมมนาวชาการธาลสซเมยแหงชาต ครงท ๑๙ ประจำาป ๒๕๕๖ “ ภาคเครอขายการปองกนและควบคมโรคธาลสซเมยเพอการบรหารจดการ ” ๓๐ ต.ค.- ๑ พ.ย. จงหวดเชยงใหม

คณะกรรมการมลนธโรคโลหตจางธาลสซเมยฯ รวมถวายบงคมและวางพวงมาลาสกการะพระบรมราชานเสาวรย สมเดจพระมหตลาธเบศรอดลยเดชวกรม พระบรมราชชนก ๒๔ ก.ย. ๒๕๕๖

คณะกรรมการมลนธโรคโลหตจางธาลสซเมยฯ รวมถวายบงคมและวางพวงมาลาสกการะพระบรมราชานเสาวรย สมเดจพระมหตลาธเบศรอดลยเดชวกรม พระบรมราชชนก ๒๔ ก.ย. ๒๕๕๖

Page 28: Vol 23 No. 1 January - April